ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Το απερχόμενο κοινοβούλιο της Γερμανίας ενέκρινε νομοθεσία την Τρίτη για την τροποποίηση αυστηρών δημοσιονομικών κανόνων, την αύξηση του κρατικού δανεισμού και τη χρηματοδότηση μιας τεράστιας αύξησης δαπανών για την άμυνα και τις υποδομές.

Το πακέτο επιτρέπει στην κυβέρνηση να δανειστεί πέρα ​​από τα κανονικά όρια χρέους για δαπάνες άμυνας και ασφάλειας, καθώς και να δώσει βοήθεια προς την Ουκρανία, αξίας άνω του 1% του ΑΕΠ.

Προβλέπει επίσης ένα ταμείο 500 δισεκατομμυρίων ευρώ, που θα χρηματοδοτηθεί με δανεισμό, για τις υποδομές της Γερμανίας τα επόμενα 12 χρόνια για να στηρίξει την οικονομία της που αντιμετωπίζει προβλήματα.

Έως και 100 δισ. ευρώ – ή το 20% του ταμείου υποδομής – έχουν δεσμευτεί για πολιτικές για το κλίμα.

Το Κοινοβούλιο ψήφισε με 513-207 στην τελική του συνεδρίαση την έγκριση των σχεδίων.

Η νομοθεσία αυτή πρέπει ακόμα να πάει στο Bundesrat, την Άνω Βουλή, η οποία εκπροσωπεί τις κυβερνήσεις των 16 ομοσπονδιακών κρατιδίων της Γερμανίας. Νομοθέτες από τη Χριστιανοδημοκρατική Ένωση (CDU) και τους Σοσιαλδημοκράτες (SPD) δήλωσαν ότι αναμένουν να το εγκρίνει η Άνω Βουλή.

Ο ηγέτης του CDU και μελλοντικός καγκελάριος Φρήντριχ Μερτς, ο οποίος κέρδισε τις ομοσπονδιακές εκλογές του περασμένου μήνα, είχε συγκεντρώσει υποστήριξη για το σχέδιο δαπανών μισού τρισεκατομμυρίου ευρώ που αποσκοπούσε στον εκσυγχρονισμό του στρατού και την τόνωση της οικονομικής ανάπτυξης.

Μετά την ψηφοφορία, ο αμερικανικός οργανισμός αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας Fitch Ratings δήλωσε ότι αναμένει 900 δισ. έως 1 τρισ. ευρώ σε πρόσθετες δαπάνες από τη Γερμανία την επόμενη δεκαετία.

«Έχουμε ένα ψεύτικο αίσθημα ασφάλειας για τουλάχιστον μία δεκαετία», είπε ο Μερτς πριν από την ψηφοφορία στις 18 Μαρτίου. «Η απόφαση που λαμβάνουμε σήμερα για την αμυντική ετοιμότητα… δεν μπορεί να είναι τίποτα λιγότερο από το πρώτο σημαντικό βήμα προς μια νέα ευρωπαϊκή αμυντική κοινότητα, η οποία περιλαμβάνει επίσης χώρες που δεν είναι μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.»

Βουλευτές της δεξιάς Εναλλακτικής για τη Γερμανία (AfD), των Ελεύθερων Δημοκρατών που υποστηρίζουν τις επιχειρήσεις, του Αριστερού Κόμματος και της Συμμαχίας Sahra Wagenknecht υπέβαλαν καταγγελίες την τελευταία στιγμή στο συνταγματικό δικαστήριο, αλλά απορρίφθηκαν τη Δευτέρα.

Οι συντηρητικοί του Μερτς και οι Σοσιαλδημοκράτες (SPD), οι οποίοι βρίσκονται σε συνομιλίες για τον σχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού μετά τις εκλογές του περασμένου μήνα, πιέζουν από κοινού για τα μέτρα.

Το CDU, το SPD και οι Πράσινοι εξασφάλισαν την πλειοψηφία των δύο τρίτων που απαιτούνταν για την ψήφιση των συνταγματικών τροποποιήσεων. Στόχος τους ήταν να περάσει η νομοθεσία από το σημερινό κοινοβούλιο, καθώς θα μπορούσε να αποκλειστεί από δεξιούς και αριστερούς βουλευτές στη νέα Βουλή, η οποία συνεδριάζει στις 25 Μαρτίου.

Για να εξασφαλίσουν την απαραίτητη πλειοψηφία των δύο τρίτων, έπρεπε να ενσωματώσουν στην πρότασή τους αιτήματα της τελευταίας στιγμής των Πρασίνων.

Το περιβαλλοντικό κόμμα είπε ότι θα υποστήριζε τη χαλάρωση των κανόνων για το χρέος μόνο εάν υπήρχε πραγματική υποστήριξη για πολιτικές για το κλίμα.

Στη συνέχεια, ο Μερτς έβαλε στο σχέδιό του τα 100 δισ. ευρώ για το «καθαρό μηδέν» στο ταμείο υποδομής, κάτι που ήρε την αντίθεση των Πρασίνων.

Ακρογωνιαίος λίθος της εκστρατείας του Μερτς ήταν η διατήρηση του αυστηρού συνταγματικού ορίου δανεισμού της Γερμανίας, γνωστό ως φρένο χρέους (Schuldenbremse).

Το μανιφέστο του CDU αναφέρει: «Τώρα είναι η ώρα να διατηρήσουμε το φρένο χρέους που κατοχυρώνεται στο γερμανικό Σύνταγμα (Grundgesetz). Τα σημερινά χρέη είναι οι αυριανές αυξήσεις φόρων.»

Όσον αφορά την ενέργεια και το κλίμα, το CDU είπε: «Θα βάλουμε τέλος στις ιδεολογικά καθοδηγούμενες πολιτικές της προηγούμενης κυβέρνησης».

Ο Ραλφ Σόλχαμμερ, πολιτικός θεωρητικός και επικεφαλής του Κέντρου Εφαρμοσμένης Ιστορίας στο Mathias Corvinus Collegium, δήλωσε στην Epoch Times: «Προς το παρόν, θα έλεγα ότι οι Γερμανοί έχουν συνηθίσει να μην αλλάζει τίποτα, οπότε πιστεύω ότι πολλοί δεν γνωρίζουν τι θα μπορούσε να σημαίνει αυτό το ξεφάντωμα του χρέους».

Πριν από τις εκλογές, ο Σόλχαμμερ είπε ότι οι άνθρωποι ψήφισαν CDU επειδή ήθελαν μια κεντροδεξιά κυβέρνηση, αλλά προέβλεψε ότι πιθανότατα θα καταλήξουν «να αποκτήσουν μια ελαφρώς αριστερή κυβέρνηση», καθώς ο Μερτς δεσμεύτηκε να μην κυβερνήσει ποτέ με το AfD, το οποίο ήρθε δεύτερο στις γενικές εκλογές, παρόλο που κάτι τέτοιο θα εξασφάλιζε μια καθαρή πλειοψηφία.

Φρένο χρέους

Περίπου το 60% των Γερμανών είναι υπέρ της διατήρησης του φρένου του χρέους.

Η κίνηση για τη δημιουργία ενός ταμείου υποδομής και αναθεώρηση των κανόνων δανεισμού σηματοδοτεί μια σημαντική ρήξη από τη δημοσιονομική ορθότητα της εποχής Μέρκελ.

Τα μέτρα θα μπορούσαν να αυξήσουν το επίπεδο χρέους της Γερμανίας στα 3,6 τρισ.ευρώ ή περίπου το 72% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος έως το 2029, δήλωσε ο αναλυτής της Scope, Άικο Σίβερτ, νωρίτερα αυτόν τον μήνα.

Αυτό θα ήταν σημαντικά υψηλότερο από τον δείκτη 63% στο τέλος του 2024, αλλά θα εξακολουθεί να είναι χαμηλότερο από το προηγούμενο υψηλό του 80% το 2010 μετά την παγκόσμια οικονομική κρίση.

Του Owen Evans

Με τη συμβολή του Guy Birchall και πληροφορίες από το Reuters

Ανάλυση ειδήσεων

Η ετήσια νομοθετική συνέλευση του κυβερνώντος Κομμουνιστικού Κόμματος της Κίνας (ΚΚΚ) ολοκληρώθηκε στις 11 Μαρτίου χωρίς να εγκριθεί ο νόμος για την προώθηση της ιδιωτικής οικονομίας, παρά τη μεγάλη διαφημιστική εκστρατεία της επίσημης προπαγάνδας.

Οι ειδικοί λένε ότι αυτό δείχνει ότι το Πεκίνο δεν ξέρει τι να κάνει με τον ιδιωτικό του τομέα, καθώς αφ ‘ ενός γνωρίζει ότι οι ιδιωτικές επιχειρήσεις συμβάλλουν σημαντικά στην οικονομία δημιουργώντας θέσεις εργασίας, φορολογικά έσοδα και καινοτομία, αλλά η κομμουνιστική ιδεολογία έρχεται σε θεμελιώδη σύγκρουση με την ιδιωτική ιδιοκτησία.

Οι νομοθετικές συνεδριάσεις επικεντρώθηκαν στην οικονομία, η οποία βρίσκεται σε στασιμότητα από τα τέλη του 2022, όταν ο ηγέτης Σι Τζινπίνγκ ήρε το δρακόντειο μέτρο απαγόρευσης κυκλοφορίας «μηδενικός COVID». Στα τέλη του περασμένου έτους, το ΚΚΚ παρουσίασε μια σειρά από πακέτα ενδυνάμωσης της οικονομίας συνολικού ύψους περίπου 10 τρισεκατομμυρίων γιουάν (1,27 τρισεκατομμυρίων ευρώ). Ωστόσο, δεν έχει σημειωθεί ουσιαστική οικονομική ανάκαμψη.

Στις 9 Μαρτίου, η Κίνα δημοσίευσε τον Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (ΔΤΚ), έναν βασικό δείκτη πληθωρισμού, και τον Δείκτη Τιμών Παραγωγού (ΔΤΠ), ο οποίος παρακολουθεί τις εμπορικές τιμές των εργοστασίων, του Φεβρουαρίου. Οι τιμές χονδρικής μειώνονται 29 μήνες συνεχόμενα από τον Οκτώβριο του 2022. Ο ΔΤΚ μειώθηκε κατά 0,7% σε ετήσια βάση, με την πρώτη συρρίκνωση από τον Ιανουάριο του 2024. Οι αριθμοί δείχνουν ότι ο κίνδυνος αποπληθωρισμού παραμένει υπαρκτός. Σε ένα αποπληθωριστικό περιβάλλον, οι καταναλωτές αποφεύγουν τις δαπάνες, ελπίζοντας ότι οι τιμές θα μειωθούν περαιτέρω.

Ως εκ τούτου, ένα από τα θέματα των ετήσιων συνεδριάσεων του κόμματος φέτος ήταν η τόνωση της κατανάλωσης. Σε αυτό, ο ιδιωτικός τομέας διαδραματίζει ζωτικό ρόλο.

Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα επίσημα στοιχεία, του 2023, οι ιδιωτικές επιχειρήσεις θα αντιπροσωπεύουν περίπου το ήμισυ των εξαγωγών, περισσότερο από το ήμισυ των φορολογικών εσόδων της κυβέρνησης, περισσότερο από το 60% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ), περισσότερο από το 70% της καινοτομίας, περισσότερο από το 80% των αστικών θέσεων εργασίας και περισσότερο από το 90% του συνολικού αριθμού των επιχειρήσεων.

Κατά την έναρξη της διάσκεψης στις 5 Μαρτίου, ο Κινέζος πρωθυπουργός Λι Τσιανγκ υπογράμμισε τη σημασία της δημιουργίας ενός δίκαιου και ανταγωνιστικού περιβάλλοντος της αγοράς για την ευημερία τόσο των κρατικών όσο και των ιδιωτικών επιχειρήσεων.

Το σχέδιο νόμου για την προώθηση της ιδιωτικής οικονομίας επισημάνθηκε στην έκθεση εργασίας του Λι. Ωστόσο, αυτή η νομοθεσία-ορόσημο – ο πρώτος θεμελιώδης νόμος που επικεντρώνεται ειδικά στην ανάπτυξη της ιδιωτικής οικονομίας – δεν πέρασε κατά τη διάρκεια των δύο συνόδων, αντίθετα με τις εξωτερικές προσδοκίες.

Από τότε που ξεκίνησε η διαδικασία σύνταξης τον περασμένο Φεβρουάριο, πολλά κρατικά μέσα ενημέρωσης προώθησαν έντονα το νομοσχέδιο ως πολιτικό μήνυμα της υποστήριξης του ΚΚΚ προς την ιδιωτική οικονομία, παρατηρώντας ότι καθησυχάζει τις ιδιωτικές επιχειρήσεις, καθώς εξασφαλίζει τη νομική προστασία των δικαιωμάτων τους.

Πριν από ημέρες, πολλά κινεζικά κρατικά, προπαγανδιστικά πρακτορεία μετέδωσαν ένα άρθρο με τίτλο: «Σι Τζινπίνγκ: Πάντα υποστήριζα τις ιδιωτικές επιχειρήσεις».

Ο τόνος ήταν σε πλήρη αντίθεση ακόμη και με δημοσιεύματα του 2022 των ίδιων εφημερίδων, που μετέδιδαν την προεδρική θέση ότι το κεφάλαιο δεν πρέπει να επιτρέπεται να «ενεργεί απερίσκεπτα» και ότι το κόμμα θα «εξαλείψει την ιδιωτική ιδιοκτησία».

Αυτή ήταν η αφήγηση που προωθούσαν τα κινεζικά κρατικά μέσα ενημέρωσης κατά τη διάρκεια της τριετούς ρυθμιστικής καταστολής της ιδιωτικής βιομηχανίας, από τα τέλη του 2020 έως τον Ιούλιο του 2023.

Καθοριστική ήταν η ακύρωση από τις αρχές της αρχικής δημόσιας προσφοράς της Ant Group του Τζακ Μα, τον Νοέμβριο του 2020. Οι ιδιωτικές επιχειρήσεις στους κλάδους της χρηματοοικονομικής τεχνολογίας, του ηλεκτρονικού εμπορίου, των φροντιστηρίων και των ακινήτων υποβλήθηκαν σε έλεγχο και είχαν λιγότερη πρόσβαση σε χρήματα από τις κρατικές επιχειρήσεις. Το ΚΚΚ απαίτησε επίσης «χρυσές μετοχές» με ειδικά δικαιώματα ψήφου, θέσεις στο διοικητικό συμβούλιο και κομματικές επιτροπές στις ιδιωτικές επιχειρήσεις για αυστηρότερο έλεγχο.

Οι ενέργειες του καθεστώτος βύθισαν την εμπιστοσύνη των επιχειρηματιών και ερμηνεύτηκαν ευρέως ως αντανάκλαση της πολιτικής κατεύθυνσης «το κράτος προχωρά, ο ιδιωτικός τομέας υποχωρεί».

Κατά τη διάρκεια της καταστολής, το μερίδιο του ιδιωτικού τομέα στην κεφαλαιοποίηση της αγοράς των 100 κορυφαίων εισηγμένων εταιρειών της Κίνας μειώθηκε από 55% σε 33% πριν από μια μικρή άνοδο το δεύτερο εξάμηνο του περασμένου έτους, σύμφωνα με το Ινστιτούτο Peterson για τα Διεθνή Οικονομικά, μία δεξαμενή σκέψης με έδρα την Ουάσιγκτον.

Τώρα, ο Σι φαίνεται να έχει αλλάξει γνώμη. Τον περασμένο μήνα, πραγματοποίησε μία σπάνια συνάντηση με κορυφαίους Κινέζους επιχειρηματίες. Ο Μα ήταν μεταξύ των προσκεκλημένων.

Ο πολιτικός σχολιαστής Τανγκ Τζινγκγιουάν δήλωσε ότι το ΚΚΚ δεν ξέρει τι να κάνει με την ιδιωτική βιομηχανία της Κίνας. Πρόσθεσε ότι έχει φαινομενικά αναζωπυρώσει το πάθος του για τον τομέα ως «προσωρινό συμβιβασμό», αφού οι μέχρι τώρα προσπάθειες απέτυχαν να αντιστρέψουν την οικονομία.

«Ο Σι πρέπει να αναγνωρίσει το καθεστώς των επιχειρηματιών και να χαλαρώσει λίγο τον έλεγχο του επί των επιχειρήσεών τους λόγω της οικονομικής ύφεσης», δήλωσε ο Τανγκ στην Epoch Times. «Ωστόσο, στη βάση του οικονομικού προβλήματος της Κίνας βρίσκεται η κομμουνιστική ιδεολογία και το κομμουνιστικό σύστημα. Είναι θεμελιωδώς ενάντια στην ιδιωτική ιδιοκτησία και τις ελεύθερες αγορές.»

Κατά την άποψη του Τανγκ, ο Σι θα εξακολουθήσει να δίνει προτεραιότητα στις κρατικές επιχειρήσεις, επειδή χρειάζεται τις εθνικές εταιρείες-πρωταθλητές για να εκπληρώσει τη φιλόδοξη βιομηχανική του πολιτική, προκειμένου να κυριαρχήσει στην παγκόσμια αγορά και να επιβάλει μία παγκόσμια τάξη υπό την ηγεσία του ΚΚΚ.

Ο Aμερικανός οικονομολόγος Ντέηβι Τζ. Γουόνγκ δήλωσε στην Epoch Times ότι η Κίνα έχει κολλήσει σε μια αυτοκαταστροφική λύση, δίνοντας στις κρατικές επιχειρήσεις περισσότερα προνόμια και υποστηρίζοντας ταυτόχρονα και τις ιδιωτικές επιχειρήσεις.

Στην ουσία, το ΚΚΚ αμφιταλαντεύεται μεταξύ της ανάγκης του για οικονομική ανάπτυξη και πολιτικό έλεγχο, πρόσθεσε.

Τα προϊόντα του ιδιωτικού τομέα αποκτούν καθεστώς αστεριού

Αυτές οι ετήσιες συναντήσεις είναι εκδηλώσεις-κλειδιά για τον καθορισμό των νέων οικονομικών πολιτικών, που θα  ακολουθήσει το ΚΚΚ. Είναι επίσης γνωστές ως οι «δύο σύνοδοι», επειδή τα μέλη δύο πολιτικών οργάνων πραγματοποιούν ταυτόχρονα δύο διασκέψεις μέσα σε μια εβδομάδα . Tο ένα είναι το κοινοβούλιο της Κίνας και το άλλο ένα συμβουλευτικό όργανο που αποτελείται από επιχειρηματίες και διασημότητες.

Φέτος, για να προωθηθεί αυτό που ο προπαγανδιστικός Τύπος αποκαλεί «ζωντανή ιδιωτική οικονομία», αρκετά προϊόντα από ιδιωτικές επιχειρήσεις παρουσιάζονται ως ‘ήρωες’.

Ανάμεσά τους είναι το DeepSeek, το κινεζικό chatbot που έγινε είδηση παγκοσμίως τον Ιανουάριο ως μία φθηνότερη τεχνητή νοημοσύνη σε σχέση με τα αμερικανικά προϊόντα, και το «Ne Zha 2», μια ταινία που έχει πετύχει εισπράξεις άνω των 1,8 δισ. ευρώ και κατατάσσεται στην 6η υψηλότερη εισπρακτική θέση των ταινιών IMAX (συντομογραφία για το Image Maximum, ένα σύστημα προβολής ταινιών που χαρακτηρίζεται από ήχο surround και εικόνα πολύ υψηλής ανάλυσης, υψηλότερη από αυτή των συμβατικών ταινιών) από τις 9 Μαρτίου.

Και τα δύο προϊόντα χρησιμοποιούνται από το καθεστώς για την τροφοδότηση του εθνικιστικού συναισθήματος. Και τα δύο φέρουν την επιρροή του ΚΚΚ. Το DeepSeek αυτολογοκρίνεται προκειμένου να είναι πολιτικά ορθό, ευθυγραμμιζόμενο  με την κομματική γραμμή του ΚΚΚ. Η ταινία, από τη μεριά της, περιέχει την ίδια επιθετικότητα με αυτήν που χαρακτηρίζει και την κινεζική διπλωματία, σύμφωνα με τον Φρανκ Ζι, καθηγητή επιχειρήσεων και μάρκετινγκ στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Καρολίνας-Aiken.

Ο Νε Ζα είναι μια οικεία μυθολογική φιγούρα της κινεζικής λαογραφίας. Είναι γνωστός για τις μαγικές του δυνάμεις και το θάρρος του να προκαλεί την εξουσία. Ωστόσο, ο Ζι δήλωσε ότι η ταινία, με την υπερδραματοποίηση του μίσους, της ανομίας και της βίας, προωθεί την κομμουνιστική επιθετικότητα και την αναρχία.

Ο βασικός παραγωγός, η εταιρεία Chengdu Kekedou Animation Film and Television, επωφελείται εδώ και καιρό από την κρατική υποστήριξη. Τα κινεζικά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν ότι, ήδη από το 2009, το υπουργείο Πολιτισμού της Κίνας κατέγραψε την εταιρεία ως υποστηριζόμενη επιχείρηση, ενώ λίγο αργότερα συμπεριλήφθηκε στο Εθνικό Πρόγραμμα Οικοδόμησης και Προστασίας Επώνυμων Προϊόντων Κινουμένων Σχεδίων, λαμβάνοντας συνεχή υποστήριξη από την κυβέρνηση της επαρχίας Σιτσουάν.

Παρόλο που η DeepSeek δεν φαίνεται να είχε κρατική χρηματοδότηση, το Πεκίνο πιέζει τις τοπικές κυβερνήσεις να υιοθετούν το μοντέλο AI.

Στη Σενζέν, μια πόλη που συνορεύει με το Χονγκ Κονγκ, περισσότερα από 70 ρομπότ τεχνητής νοημοσύνης έχουν ήδη αναλάβει τη διαχείριση εκατοντάδων κυβερνητικών υπηρεσιών, όπως φορολογικές δηλώσεις και ανανεώσεις αδειών. Τα νοσοκομεία στις επαρχίες Σιτσουάν και Γκουανγκντόνγκ δίνουν ιατρικές γνωμοδοτήσεις με τη βοήθεια τεχνητής νοημοσύνης.

Δεδομένης της στρατηγικής αξίας ορισμένων ιδιωτικών επιχειρήσεων, η υπόσχεση του Πεκίνου να στηρίξει τον ιδιωτικό τομέα είναι εγγενώς «επιλεκτική», ευθυγραμμιζόμενη με τα βασικά του συμφέροντα και όχι ωφελώντας μια ευρύτερη ομάδα μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, δήλωσε ο Σαν Κουο- Ησιάνγκ, αναπληρωτής καθηγητής διεθνών σχέσεων και επιχειρήσεων στο Πανεπιστήμιο Nanhua στην Ταϊβάν.

Κατά την άποψη του, το ΚΚΚ χρησιμοποιεί αυτές τις ιδιωτικές επιχειρήσεις για διάφορους στρατηγικούς στόχους, όπως η τεχνολογική πρόοδος, η ιδεολογική εξαγωγή και η ενίσχυση της ισχύος του λόγου του στην παγκόσμια σκηνή. Η ηγεσία του καθεστώτος περιγράφει τη «δύναμη λόγου» ως τη δύναμη να μιλάς και να ακούγεσαι.

Μακροπρόθεσμα, ο Σαν προειδοποιεί ότι η ανεξαρτησία αυτών των ιδιωτικών επιχειρήσεων θα μειωθεί, καθώς το ΚΚΚ αυξάνει όλο και περισσότερο τον έλεγχό του για να διασφαλίσει ότι τα συμφέροντά του εξυπηρετούνται.

«Είναι πιθανό πολλές [επιχειρήσεις] να μεταβούν σε ένα μοντέλο ‘ημι-κρατικής ιδιοκτησίας’, καθώς το κρατικό κεφάλαιο επηρεάζει όλο και περισσότερο τη λήψη αποφάσεων σχετικά με τις επιχειρησιακές τους κατευθύνσεις», δήλωσε στην Epoch Times.

Των Lynn Xu και Xin Ning

Με τη συμβολή του Σον Τσενγκ

Οι ουρές που διαρκούν εδώ και μήνες λόγω των αυξανόμενων ελλείψεων σε πετρέλαιο και βενζίνη έχουν φτάσει σε κρίσιμο σημείο, αφήνοντας πολλούς Βολιβιανούς χωρίς καύσιμα για τα οχήματά τους και περιορισμένη πρόσβαση στις δημόσιες συγκοινωνίες.

Ορισμένοι πολίτες διανυκτερεύουν μέσα στα οχήματά τους, περιμένοντας την επόμενη μέρα με την ελπίδα ότι θα φτάσουν νέες προμήθειες καυσίμων. Η κατάσταση επιδεινώθηκε κατά τη διάρκεια του εορτασμού του καρναβαλιού στη Βολιβία, που διαρκεί περίπου δέκα ημέρες, από τα τέλη Φεβρουαρίου έως την πρώτη εβδομάδα του Μαρτίου.

Σύμφωνα με την κυβέρνηση, η βασική αιτία της κρίσης είναι η συνεχιζόμενη έλλειψη ξένου συναλλάγματος για την αγορά καυσίμων από το εξωτερικό. Η διοίκηση του προέδρου Λουίς Άρσε έχει παραδεχτεί ότι δεν διαθέτει επαρκή συναλλαγματικά αποθέματα για να αγοράσει περισσότερα καύσιμα, ενώ η εγχώρια παραγωγή δεν αρκεί για να καλύψει τις ανάγκες του πληθυσμού.

Ο πρόεδρος της κρατικής εταιρείας φυσικών πόρων YPFB, Άρμιν Ντοργκάθεν, δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου ότι η κυβέρνηση δεν θα μπορέσει να επιτύχει τους στόχους τροφοδοσίας, καθώς οι παραδόσεις κυμαίνονται μόλις στο 40-50% των αναγκών, γεγονός που δεν επαρκεί για να καλύψει τις απαιτήσεις του παραγωγικού τομέα.

Κλιμακούμενες αντιδράσεις και πολιτική κρίση

Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αυξάνονται οι φωνές που ζητούν την άμεση απομάκρυνση του προέδρου Άρσε και της κυβέρνησής του, ενώ ακόμα και μέλη της κυβέρνησης έχουν προτρέψει τον πρόεδρο να παραιτηθεί. Ο βουλευτής Πάμπλο Αριζάγκα Ρουίς δήλωσε στο ειδησεογραφικό πρακτορείο Brujula ότι αν ο Άρσε δεν μπορεί να διαχειριστεί την κρίση, θα πρέπει να παραιτηθεί.

Ωστόσο, ο Άρσε, σε συνέντευξη Τύπου στις 12 Μαρτίου, απέρριψε τις εκκλήσεις για παραίτηση, κατηγορώντας ορισμένους πολιτικούς για προσπάθειες αποσταθεροποίησης και διασπορά ψευδών ισχυρισμών περί χρεοκοπίας της χώρας. Υποστήριξε ότι η οικονομία της Βολιβίας εξακολουθεί να παράγει δημόσιες επενδύσεις και να αναδιανέμει εισοδήματα στους πολίτες.

Ο πρόεδρος τόνισε, επίσης, την ανάγκη το κοινοβούλιο να εγκρίνει εξωτερικά δάνεια για την αγορά καυσίμων, ενώ απέκλεισε το ενδεχόμενο συνεργασίας με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Την ίδια ώρα, διαδηλωτές σε πολλές πόλεις απαιτούν μόνιμη λύση στο πρόβλημα, ενώ ο Άρσε προετοιμάζεται για την υποψηφιότητά του στις γενικές εκλογές του Αυγούστου.

Ζωή σε αναμονή

Στη Σάντα Κρους, τα αυτοκίνητα σχηματίζουν ατελείωτες ουρές κάτω από έναν γκρίζο ουρανό. Ο Πέδρο Φλόρες, ένας οδηγός ταξί, κάθεται στο γρασίδι δίπλα στο σταθμευμένο του όχημα, περιμένοντας εδώ και 24 ώρες. Ο ίδιος εξηγεί ότι είναι η δεύτερη φορά αυτή την εβδομάδα που προσπαθεί να βρει καύσιμα, αλλά πλέον δεν έχει ούτε αρκετή βενζίνη για να επιστρέψει στο σπίτι του. Με δύο μικρά παιδιά και μια σύζυγο να συντηρεί, ο Φλόρες δεν μπορεί να μείνει χωρίς δουλειά. Οι ελλείψεις καυσίμων έχουν πλήξει ιδιαίτερα τους εργαζόμενους στον τομέα των μεταφορών, αφήνοντάς τους σε μια διαρκή αναμονή.

Πολλοί οδηγοί, όπως ο Φλόρες, έχουν οργανωθεί σε ομάδες στο WhatsApp για να κρατούν τη θέση τους στην ουρά, επιτρέποντας στα μέλη να απομακρυνθούν για λίγο ώστε να φάνε ή να χρησιμοποιήσουν τουαλέτα. Όταν η ουρά αρχίζει να κινείται, ειδοποιούν τους υπόλοιπους ώστε να επιστρέψουν πριν χάσουν τη θέση τους.

Ο Φλόρες δηλώνει ότι σκοπεύει να κοιμηθεί στο αυτοκίνητό του για δεύτερη φορά μέσα σε λίγες ημέρες, καθώς, όπως λέει, αν κάποιος δεν είναι διατεθειμένος να περάσει τη νύχτα περιμένοντας, δεν έχει νόημα να επιχειρήσει να βρει καύσιμα την επόμενη ημέρα. «Ακόμα και τα μεγαλύτερα πρατήρια εξαντλούν τα αποθέματά τους πριν φτάσει η σειρά σου», αναφέρει.

Ο Μιγκέλ Μαρτίν, που επίσης περιμένει σε ουρά για καύσιμα, δεν εργάζεται στον τομέα των μεταφορών, αλλά χρειάζεται το όχημά του για να μετακινείται από το προάστιο Ουρούμπο, όπου ζει, μέχρι τη Σάντα Κρους. Ο ίδιος σημειώνει ότι η δημόσια συγκοινωνία είναι ανεπαρκής στην περιοχή, γεγονός που καθιστά αναγκαία τη χρήση ιδιωτικών οχημάτων. Σε ορισμένα προάστια της Σάντα Κρουζ, τα λεωφορεία είναι περιορισμένα ακόμη και σε κανονικές συνθήκες, ενώ οι βασικές υπηρεσίες, όπως τα σούπερ μάρκετ, οι γιατροί και τα σχολεία, απέχουν αρκετά χιλιόμετρα.

Ο Μαρτίν εκφράζει την οργή του απέναντι στην κυβέρνηση του Άρσε, κατηγορώντας την ότι διατηρεί αυστηρό έλεγχο στους πόρους της χώρας και αρνείται να άρει τις επιδοτήσεις στα καύσιμα, οι οποίες έχουν κρατήσει τις τιμές χαμηλές. Η Βολιβία δαπάνησε 2 δισεκατομμύρια δολάρια σε επιδοτήσεις καυσίμων το 2024, ένα μέτρο που έχει διχάσει τους πολίτες. Πολλοί, όπως ο Μαρτίν, δηλώνουν πρόθυμοι να πληρώσουν υψηλότερες τιμές αν αυτό σημαίνει ότι η αγορά θα σταθεροποιηθεί. «Αν καταργήσουν τις επιδοτήσεις και ανοίξουν την αγορά σε περισσότερες διεθνείς εταιρείες, έτσι θα εξασφαλιστεί η σταθερή προμήθεια καυσίμων», υποστηρίζει.

Όσο για το αν θα περάσει τη νύχτα περιμένοντας στην ουρά, απαντά ότι πιθανότατα ναι, καθώς υπάρχει η φήμη ότι ένα βυτιοφόρο θα φτάσει στις 4 τα ξημερώματα, και αν είναι αρκετά κοντά, ίσως καταφέρει να γεμίσει το ρεζερβουάρ του. Όσοι βρίσκονται πιο πίσω, πιθανώς θα χρειαστεί να περιμένουν δύο ή τρεις ακόμη παραδόσεις καυσίμων για να έχουν ελπίδα να εξυπηρετηθούν.

Δύσκολες επιλογές

Οι ελλείψεις καυσίμων έχουν καταστήσει την καθημερινή ζωή δύσκολη στη Βολιβία, όχι μόνο για όσους περνούν ώρες σε ουρές αναμονής. Στις μεγάλες πόλεις της χώρας, λιγότερα λεωφορεία και κοινόχρηστα μίνι βαν, γνωστά ως micros, εκτελούν δρομολόγια. Σύμφωνα με τοπικά μέσα ενημέρωσης, η πόλη Ελ Άλτο ανακοίνωσε ότι από τις 17 Μαρτίου θα αναστείλει την αστική της συγκοινωνία μέχρι να σταθεροποιηθεί ο εφοδιασμός της χώρας με καύσιμα.

Το πρόβλημα δεν περιορίζεται στις αστικές μετακινήσεις. Τα δρομολόγια των υπεραστικών λεωφορείων έχουν επίσης επηρεαστεί, με τις εταιρείες μεταφορών στη Σάντα Κρους να αποσύρουν το 30% του στόλου τους λόγω έλλειψης ντίζελ. Στην ίδια πόλη, η κατάσταση της αστικής συγκοινωνίας επιδεινώνεται, καθώς μόνο το 25% των βολιβιανών οικογενειών διαθέτει ιδιωτικό όχημα, καθιστώντας τα μέσα μαζικής μεταφοράς απαραίτητο μέσο για τις μετακινήσεις από και προς την εργασία.

Η Μιράντα Παρέδες, εργαζόμενη σε καφετέρια, δήλωσε στην Epoch Times ότι αναγκάζεται να φεύγει από το σπίτι το αργότερο στις 5:30 το πρωί για να βρει λεωφορείο, παρόλο που η εργασία της ξεκινά στις 8:00. Τόνισε ότι τα λεωφορεία όχι μόνο αργούν να φτάσουν, αλλά συχνά είναι ήδη γεμάτα. Σύμφωνα με την ίδια, πολλές φορές δεν υπάρχει ούτε χώρος για να καθίσει, ενώ το όχημα είναι τόσο γεμάτο που οι πόρτες κλείνουν με δυσκολία.

Ορισμένοι συνάδελφοί της, όπως ανέφερε, επιλέγουν να διανυκτερεύουν στους χώρους εργασίας τους και να χρησιμοποιούν γυμναστήρια για να κάνουν μπάνιο, προκειμένου να αποφύγουν την καθημερινή ταλαιπωρία των μετακινήσεων. Εξέφρασε την ανησυχία της ότι μπορεί σύντομα να βρεθεί και η ίδια στην ίδια θέση, προσθέτοντας ότι είναι αδιανόητο το γεγονός πως οι άνθρωποι αναγκάζονται να επιλέξουν μεταξύ της οικογένειάς τους και της εργασίας τους.

Στις 14 Μαρτίου, ο δήμαρχος της Σάντα Κρους, Τζόννυ Φερνάντες, κήρυξε κατάσταση έκτακτης ανάγκης λόγω των ελλείψεων καυσίμων, οι οποίες έχουν πλήξει σοβαρά τον αγροτικό και εξαγωγικό τομέα της περιοχής. Λίγες ώρες νωρίτερα, αντίστοιχη απόφαση είχε λάβει και ο δήμαρχος της πόλης Πορόνγκο, Νεπτάλυ Μεντόζα.

Ο Φερνάντες τόνισε ότι η συχνότητα αποκομιδής απορριμμάτων και η προμήθεια αγαθών έχουν μειωθεί κατά 30%. Δήλωσε ότι αυτή η κατάσταση επιβάλλει την κήρυξη έκτακτης ανάγκης και κάλεσε όλους τους φορείς να συνεργαστούν για να ξεπεραστεί η κρίση.

Η BMW δήλωσε την Παρασκευή ότι αναμένει οι δασμοί να πλήξουν την εταιρεία στο ύψος €1 δισεκατομμυρίου φέτος, καθώς οι Βρυξέλλες και η Ουάσιγκτον συνεχίζουν να διαφωνούν για το εμπόριο.

Η βαυαρική αυτοκινητοβιομηχανία βρίσκεται ακριβώς στο επίκεντρο της κλιμακούμενης διατλαντικής εμπορικής διαμάχης.

Ο διευθύνων σύμβουλος της BMW Όλιβερ Ζίπσε δήλωσε ότι η εταιρεία αναμένει απώλειες στα κέρδη του 2025 από τους νεοεπιβληθέντες αμερικανικούς δασμούς και τους δασμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης στα ηλεκτρικά οχήματα κινεζικής κατασκευής.

«Δεν πιστεύουμε ότι όλοι αυτοί οι δασμοί θα διαρκέσουν πολύ καιρό, αν και μερικοί από αυτούς μπορεί να διαρκέσουν περισσότερο», δήλωσε ο Ζίπσε σε συνέντευξή του στο Μπλούμπεργκ την Παρασκευή, προσθέτοντας ότι, παρά το εκτιμώμενο κόστος των 99 εκατομμυρίων ευρώ, η εταιρεία είναι «αρκετά ασφαλής». Περιέγραψε την εκτίμηση της εταιρείας ως συντηρητική και δήλωσε ότι τα στελέχη δεν αναμένουν όλοι οι δασμοί που έχουν επιβληθεί μέχρι στιγμής να παραμείνουν σε ισχύ για ολόκληρο το έτος.

Η BMW, ένας από τους πιο εμβληματικούς κατασκευαστές αυτοκινήτων στον κόσμο, ανέφερε πτώση 37% στα κέρδη της για το περασμένο έτος.

Η αυτοκινητοβιομηχανία αντιμετωπίζει ήδη δασμούς στα οχήματα που παράγει στο εργοστάσιό της στο Μεξικό για εξαγωγή στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Παρόλο που ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ έχει αναβάλει τους δασμούς για εταιρείες που συμμορφώνονται με την εμπορική συμφωνία USMCA, η BMW υπολείπεται των κανόνων.

Την ίδια στιγμή, ο γερμανικός κολοσσός πλήττεται από τους δασμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε οχήματα που εισάγονται από την Κίνα, όπου η θυγατρική της μάρκα Μίνι παράγει ένα ηλεκτρικό αυτοκίνητο και ένα SUV. Η BMW έχει προσχωρήσει στις κινεζικές εταιρείες στη νομική αμφισβήτηση των εισφορών.

«Αν το παρακάνετε με τους δασμούς, επηρεάζει όλους τους συμμετέχοντες στην αγορά», δήλωσε ο Ζίπσε. «Δεν υπάρχουν νικητές σε αυτό το παιχνίδι.»

Ο Τραμπ έχει αυξήσει τους δασμούς στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου στις ΗΠΑ και απείλησε με περισσότερους δασμούς την ΕΕ, την οποία χαρακτήρισε «εχθρική και καταχρηστική».

Η ΕΕ ανταποδίδει μεν, ενώ ταυτόχρονα ζητά την έναρξη διαλόγου.

Ο επικεφαλής εμπορίου της ΕΕ Μάρος Σέφτσοβιτς πρόκειται να μιλήσει με τον υπουργό Εμπορίου των ΗΠΑ Χάουαρντ Λάτνικ και τον Εμπορικό Αντιπρόσωπο των ΗΠΑ Τζέιμισον Γκριρ, το απόγευμα της Παρασκευής.

Πριν από τη συνάντηση αυτή, ο Λάτνικ υπέδειξε ότι οι δασμοί των ΗΠΑ του επόμενου μήνα θα μπορούσαν να επιβληθούν σε αυτοκίνητα από όλες τις χώρες, συμπεριλαμβανομένων της Νότιας Κορέας, της Ιαπωνίας και της Γερμανίας.

Εν τω μεταξύ, ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών Ερίκ Λομπάρ δήλωσε ότι ένας εμπορικός πόλεμος μεταξύ της ΕΕ και των Ηνωμένων Πολιτειών θα ήταν «ανόητος» και ότι ο μπλοκ των 27 χωρών θα απαντήσει ανάλογα σε περαιτέρω δασμούς.

Σε μια ένδειξη ότι η αβεβαιότητα γύρω από τους δασμούς ενδέχεται να έχει ήδη επιπτώσεις, η βρετανική οικονομία συρρικνώθηκε απροσδόκητα τον Ιανουάριο, επεκτείνοντας μια σειρά διακοπτόμενων δεδομένων που έχουν προκαλέσει προβλήματα στις προσπάθειες της κυβέρνησης των Εργατικών να ενθαρρύνει την ανάπτυξη. Σε αντίθεση με την ΕΕ, η Βρετανία έχει αποφύγει να ανακοινώσει αντίποινα ενάντια στις Ηνωμένες Πολιτείες μετά την έναρξη ισχύος των δασμών του Τραμπ στον χάλυβα και το αλουμίνιο την Τετάρτη.

Αργά την Πέμπτη, ο επικεφαλής της γερμανικής κεντρικής τράπεζας Γιόαχιμ Νάγκελ περιέγραψε τις πολιτικές του Τραμπ ως «παράσταση τρόμου» που θα μπορούσε να οδηγήσει τη Γερμανία σε ύφεση, ενώ αυτός και ο ομόλογός του στο Παρίσι προειδοποίησαν ότι ο εμπορικός πόλεμος θα γυρίσει μπούμερανγκ στην αμερικανική οικονομία.

«Είναι ένα σοκ για την παγκόσμια οικονομία, αλλά ακόμη περισσότερο για την αμερικανική οικονομία. Είναι πρώτα απ’ όλα μια τραγωδία για την αμερικανική οικονομία», δήλωσε ο διοικητής της γαλλικής κεντρικής τράπεζας Φρανσουά Βιλερουά ντε Γκαλό. Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Κριστίν Λαγκάρντ συμφώνησε ότι ένας πλήρης παγκόσμιος εμπορικός πόλεμος θα έβλαπτε ιδιαίτερα τις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά είπε ότι θα μπορούσε να αναζωογονήσει την πορεία της Ευρώπης προς την ενότητα.

Η συζήτηση των αιτήσεων ακυρώσεως κατά του νέου φορολογικού νόμου, ενώπιον της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας, αναβλήθηκε για την 28η Μαρτίου 2025, μετά από αίτημα όλων των προσφευγόντων φορέων στο Συμβούλιο της Επικρατείας.

Στο ΣτΕ έχουν προσφύγει δικηγορικοί σύλλογοι και άλλοι επιστήμονες και επαγγελματικοί φορείς που στρέφονται κατά της απόφασης του διοικητή της ΑΑΔΕ, Γιώργου Πιτσιλή, με την οποία καθορίζεται η διαδικασία αμφισβήτησης του ελάχιστου ετήσιου εισοδήματος από επιχειρηματική δραστηριότητα, δηλαδή προσδιορίζεται ο φόρος με βάση το τεκμαρτό εισόδημα.

Παράλληλα, έξω από το ΣτΕ πραγματοποίησαν συγκέντρωση ελεύθεροι επαγγελματίες, επιστήμονες, έμποροι και επαγγελματοβιοτέχνες, κ.ά. Η συγκέντρωση διοργανώθηκε από τη Συντονιστική Επιτροπή Ελευθέρων Επαγγελματιών-Επιστημόνων-Επαγγελματοβιοτεχνών και Εμπόρων, ενώ ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών έχει κηρύξει καθολική αποχή των δικηγόρων της Αθήνας από τα καθήκοντά τους.

Την επενδυτική βαθμίδα έδωσε στην Ελλάδα ο οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης Moody’s, αναβαθμίζοντας το αξιόχρεό της σε Baa3 με σταθερές προοπτικές από Ba1 με θετικές προοπτικές.

«Η αναβάθμιση αντανακλά την άποψή μας ότι το πιστωτικό προφίλ του ελληνικού κράτους έχει πλέον μεγαλύτερη ανθεκτικότητα σε ενδεχόμενα μελλοντικά σοκ», σημείωσε ο οίκος, προσθέτοντας: «Τα δημόσια οικονομικά έχουν βελτιωθεί ταχύτερα από ό,τι περιμέναμε. Με βάση τη στάση πολιτικής της κυβέρνησης, τις θεσμικές βελτιώσεις που αποδίδουν καρπούς και το σταθερό πολιτικό περιβάλλον, αναμένουμε ότι η Ελλάδα θα συνεχίσει να εμφανίζει σημαντικά πρωτογενή πλεονάσματα, τα οποία θα μειώνουν σταθερά το υψηλό βάρος του χρέους της. Επιπλέον, η υγεία του τραπεζικού τομέα συνεχίζει να βελτιώνεται, γεγονός που περιορίζει τον κίνδυνο ενός πιστωτικού γεγονότος που σχετίζεται με τον τραπεζικό τομέα και θα μπορούσε να έχει αρνητικό αντίκτυπο στο πιστωτικό προφίλ του δημοσίου.»

Οι σταθερές προοπτικές αντικατοπτρίζουν μια ισορροπία μεταξύ του ότι ορισμένες από τις κύριες πιστωτικές προκλήσεις της Ελλάδας θα βελτιωθούν αργά και των θετικών προοπτικών που σχετίζονται με τη σταθερότητα των θεσμών και τη στάση πολιτικής που προαναφέρθηκε.

«Όσον αφορά τις προκλήσεις, η ολοκλήρωση των θεσμικών και οικονομικών διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που ενισχύουν την ανάπτυξη θα πάρει χρόνο. Αν και το χρέος προς το ΑΕΠ μειώθηκε γρήγορα τα τελευταία χρόνια, θα παραμείνει ένα από τα υψηλότερα μεταξύ αυτών που αξιολογούμε. Ωστόσο, οι ελληνικές αρχές χρησιμοποιούν τη θετική δυναμική που δημιουργήθηκε από τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ) για να εφαρμόσουν σθεναρά πολιτικές που υποστηρίζουν την πιστοληπτική ικανότητα.»

Μείωση του χρέους

«Επί σειρά ετών, τα ελληνικά δημόσια οικονομικά έχουν ξεπεράσει τις βασικές μας προσδοκίες, γεγονός που αυξάνει την πεποίθησή μας ότι το ελληνικό χρέος θα παραμείνει σε σταθερή καθοδική πορεία», σημειώνει ο οίκος.

Οι βελτιώσεις αυτές οφείλονται τόσο στη συνεχιζόμενη συγκράτηση των δαπανών όσο και στα φορολογικά έσοδα που αυξάνονται γρήγορα λόγω των συνεχιζόμενων θεσμικών βελτιώσεων στη φορολογική συμμόρφωση και είσπραξη.

Το 2024, η Ελλάδα είχε πρόσθετα φορολογικά έσοδα ύψους 2 δισεκ. ευρώ μέσω των προσπαθειών της για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, συμπεριλαμβανομένης της μείωσης του κενού στον ΦΠΑ. Αυτό το πέτυχε εν μέρει μέσω μίας στρατηγικής ψηφιοποίησης μεγάλης κλίμακας που υποστηρίζει επίσης τη φορολογική συμμόρφωση, αναφέρει ο Moody’s.

Η προσπάθεια εκσυγχρονισμού της φορολογικής διοίκησης συνεχίζεται, «γεγονός που στηρίζει την προσδοκία μας ότι η αύξηση των φορολογικών εσόδων θα παραμείνει ισχυρή μεσοπρόθεσμα».

Αυτή η υπεραπόδοση των εσόδων δεν γίνεται με αύξηση της φορολογικής επιβάρυνσης (της διαφοράς μεταξύ των μισθών προ και μετά φόρων), κάτι που είναι σημαντικό για τη διατήρηση της οικονομικής ανταγωνιστικότητας.

Στην πραγματικότητα, η φορολογική επιβάρυνση στην εργασία έχει μειωθεί κατά περίπου 4,5 ποσοστιαίες μονάδες από το 2019 και οι Αρχές εξακολουθούν να δίνουν προτεραιότητα σε συγκρατημένες φορολογικές μειώσεις, όπως η μείωση των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης, που επιτρέπουν στους πολίτες να αισθανθούν τους καρπούς των προσπαθειών καταπολέμησης της φοροδιαφυγής.

Πρωτογενή πλεονάσματα και στο μέλλον

Όσον αφορά στο μέλλον, η Ελλάδα αναμένεται να συνεχίσει να έχει μεγάλα πρωτογενή πλεονάσματα και αναμένουμε ότι αυτά θα παραμείνουν στο 2 έως 2,5% του ΑΕΠ μεσοπρόθεσμα. Αυτό θα επιτευχθεί μέσω ενός συνδυασμού συγκράτησης των δαπανών και σταθερής δημιουργίας εσόδων.

Η τρέχουσα κατάσταση αυξημένου γεωπολιτικού κινδύνου στην Ευρώπη έχει μικρότερο αντίκτυπο στην Ελλάδα από ό,τι σε άλλες χώρες της Νότιας Ευρώπης. «Η Ελλάδα έχει επιτύχει ή υπερβεί τον στόχο του ΝΑΤΟ για αμυντικές δαπάνες 2% του ΑΕΠ εδώ και πολλά χρόνια και δεν έχει απόθεμα μη υλοποιημένων επενδύσεων στην άμυνα, όπως βλέπουμε σε άλλες χώρες της ΕΕ.»

Συνολικά, ο λόγος χρέους προς ΑΕΠ της Ελλάδας έχει μειωθεί κατά περίπου 50 ποσοστιαίες μονάδες από την κορύφωσή του το 2020 και είναι μειωμένος κατά περίπου 27 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με τα προ κορωνοϊού επίπεδα.

«Εκτιμούμε ότι στο τέλος του 2024 βρισκόταν στο 156,1% του ΑΕΠ και προβλέπουμε ότι θα μειωθεί στο 148,3% και στο 140,6% το 2025 και το 2026, αντίστοιχα. Η διάρθρωση του χρέους της χώρας παραμένει ευνοϊκή, με μέση διάρκεια μέχρι τη λήξη 18,8 έτη, με το σύνολο του χρέους να είναι σταθερού επιτοκίου.»

Βελτίωση των τραπεζών

Η ποιότητα του ενεργητικού του τραπεζικού συστήματος συνέχισε να βελτιώνεται και θα συγκλίνει στα επίπεδα της ΕΕ, αν και τα επίπεδα των μη εξυπηρετούμενων δανείων (ΜΕΔ) παραμένουν από τα υψηλότερα στην ΕΕ.

Το μεγαλύτερο μέρος της μείωσης των μη εξυπηρετούμενων δανείων προήλθε από πωλήσεις χαρτοφυλακίων και τιτλοποιήσεις, μειώνοντας τον δείκτη των μη εξυπηρετούμενων δανείων σε περίπου 2,9% τον Δεκέμβριο του 2024 σε σύγκριση με έναν μέσο όρο περίπου 2% για τις τράπεζες της ΕΕ.

Η κυβέρνηση έχει επεκτείνει το Ελληνικό Σύστημα Προστασίας Περιουσιακών Στοιχείων (γνωστό ως «Ηρακλής»), το οποίο αποτέλεσε βασική πηγή μείωσης των μη εξυπηρετούμενων δανείων μέσω τιτλοποιήσεων. Η επέκταση του «Ηρακλής» (γνωστού και ως «Ηρακλής ΙΙΙ») θα προωθήσει περαιτέρω τιτλοποιήσεις, κυρίως για την Attica Bank και μικρότερα υπόλοιπα για τις τέσσερεις συστημικές τράπεζες.

«Αξίζει να σημειωθεί, ωστόσο, ότι επειδή η μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων προήλθε μέσω της μεταβίβασης στοιχείων ενεργητικού, αυτά παραμένουν στην οικονομία στα χέρια των πιστωτικών φορέων, ακόμη και αν βρίσκονται εκτός τραπεζικού τομέα. Η παραμονή αυτών των μη εξυπηρετούμενων δανείων αποτελεί τροχοπέδη στην οικονομική ανάπτυξη, καθώς και πηγή ενδεχόμενων υποχρεώσεων για την κυβέρνηση λόγω της κρατικής εγγύησης για τα senior notes, αν και δεν έχει ενεργοποιηθεί καμία εγγύηση τα τελευταία πέντε χρόνια», σημειώνει ο Moody’s.

Οι δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας βελτιώνονται επίσης λόγω της ισχυρής δημιουργίας οργανικού κεφαλαίου, παρά τις πληρωμές μερίσματος το 2024-25. Επιπλέον, η ποιότητα κεφαλαίου βελτιώνεται λόγω της ισχυρής κερδοφορίας και της περαιτέρω (και επιταχυνόμενης) απόσβεσης των αναβαλλόμενων φορολογικών πιστώσεων (DTC).

«Αναμένουμε ότι τα κέρδη θα παραμείνουν εύρωστα, παρά τις κάποιες πιέσεις στα περιθώρια κέρδους το 2025-26 λόγω της ανατιμολόγησης των δανείων σε χαμηλότερα επίπεδα λόγω της μείωσης των επιτοκίων. Τα κέρδη θα υποστηριχθούν από την αύξηση των πιστώσεων σε μεσαίο έως υψηλό μονοψήφιο ποσοστό και τον περαιτέρω εξορθολογισμό της βάσης κόστους των τραπεζών και της αποτελεσματικότητας μέσω πρωτοβουλιών ψηφιοποίησης και περισσότερων περικοπών προσωπικού.»

Αν και η οικονομική ανάπτυξη ήταν κυκλικά ισχυρή λόγω της πολύ ισχυρής στήριξης από τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF), είναι πιθανό να επιβραδυνθεί μόλις ολοκληρωθεί η απορρόφηση των πόρων αυτών, σημειώνει ο οίκος. «Τα δυσμενή δημογραφικά στοιχεία θα δημιουργήσουν σημαντικούς μετωπικούς ανέμους στην ανάπτυξη, παρά τις προσπάθειες της κυβέρνησης να αυξήσει τα ποσοστά συμμετοχής του εργατικού δυναμικού», προσθέτει.

Κ. Χατζηδάκης: Η αναβάθμιση αποτέλεσμα «συστηματικής προσπάθειας»

Ο απερχόμενος υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης δήλωσε ότι η αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της Ελλάδας και από την Moody’s αποτελεί επιστέγασμα της οικονομικής πολιτικής των τελευταίων ετών και ότι οφείλεται στη συστηματική προσπάθεια που καταβλήθηκε από τις κυβερνήσεις:

«Η σημερινή αναβάθμιση σηματοδοτεί το κλείσιμο ενός μεγάλου κύκλου για την ελληνική οικονομία και πιστοποιεί την επιστροφή της χώρας στην ευρωπαϊκή κανονικότητα. Είναι αποτέλεσμα της συστηματικής προσπάθειας που έγινε τα τελευταία 5,5 χρόνια, η οποία δεν ήταν εύκολη, εν μέσω διεθνών κρίσεων και γεωπολιτικής αστάθειας. Και προφανώς αποτελεί επιτυχία όχι μόνο της κυβέρνησης, αλλά όλων των Ελλήνων.»

Ο νυν Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης σχολίασε ακόμη την ανταπόκριση των επενδυτών, αναφερόμενος στις προχθεσινές εκδόσεις ομολόγων του ΟΔΔΗΧ, η οποία ξεπέρασε κατά πολύ τις προσδοκίες: «Η Ελλάδα ζήτησε από τις αγορές 3 δισ. ευρώ και, παρά τη διεθνή αβεβαιότητα, συγκέντρωσε προσφορές άνω των 56,5 δισ. ευρώ, που είναι το μεγαλύτερο ποσό που έχει καταγραφεί για οποιαδήποτε κοινοπρακτική έκδοση από τη χώρα μας», επισημαίνοντας ότι «με τις χθεσινές εκδόσεις και εκείνες που προηγήθηκαν από την αρχή του χρόνου, καλύφθηκαν κατά το μεγαλύτερο μέρος οι δανειακές ανάγκες της χώρας για το 2025. Και διαμορφώνεται δίχτυ ασφαλείας για όποιες πιθανές αναταράξεις μπορεί να προκύψουν στις διεθνείς αγορές τους επόμενους μήνες.»

Ν. Παπαθανάσης: Αναγνώριση του αναπτυξιακού χαρακτήρα της οικονομικής πολιτικής

Ο αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Νίκος Παπαθανάσης εξέφρασε επίσης την ικανοποίησή του για την απόφαση της Moody’s, χαρακτηρίζοντάς την ως επιβεβαίωση «της συστηματικής και αποτελεσματικής δουλειάς που βρίσκεται σε εξέλιξη από το 2019»:

«Η Ελλάδα, παρά τις διεθνείς πολυεπίπεδες αναταράξεις, έχει αλλάξει σελίδα. Έχει αφήσει οριστικά πίσω της την κρίση χρέους και κινείται πλέον με συνεχείς ρυθμούς ανάπτυξης, κατά πολύ υψηλότερους από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Με εξασφαλισμένη την εσωτερική πολιτική σταθερότητα και εξίσου σταθεροποιημένα μακροοικονομικά μεγέθη, η κυβέρνηση, χρησιμοποιώντας κάθε ευρώ από το σύνολο των χρηματοδοτικών και επενδυτικών εργαλείων που έχει στη διάθεσή της, επιταχύνει τη βελτίωση του φιλικού προς τις επενδύσεις περιβάλλοντος, ενισχύει τις εξαγωγές και την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας, κινητροδοτεί την καινοτομία, τη μεγέθυνση των επιχειρήσεων και τη διεύρυνση της πρόσβασής τους στον τραπεζικό δανεισμό.»

Πηγή: ΑΠΕ ΜΠΕ

Ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε την πρόθεσή του να επιβάλει δασμό 200% στα αλκοολούχα ποτά που εισάγονται από τη Γαλλία και άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η απόφαση αυτή έρχεται ως απάντηση στον δασμό 50% που επέβαλε η ΕΕ στο αμερικανικό ουίσκι.

Σε ανάρτησή του στην πλατφόρμα Truth Social στις 13 Μαρτίου, ο Τραμπ προειδοποίησε ότι εάν οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι δεν καταργήσουν τους δασμούς αυτούς, οι ΗΠΑ θα προχωρήσουν στην επιβολή υψηλής φορολογίας στις εισαγωγές κρασιών, σαμπάνιας και άλλων αλκοολούχων ποτών από τις χώρες της ΕΕ. Σύμφωνα με τον Αμερικανό πρόεδρο, το μέτρο αυτό θα ενισχύσει τη βιομηχανία οίνου και σαμπάνιας στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε την ίδια ημέρα ότι θα εφαρμόσει αντίμετρα σε απάντηση των δασμών 25% που έχει επιβάλει η αμερικανική κυβέρνηση στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου. Τα μέτρα αυτά περιλαμβάνουν την άρση της αναστολής προηγούμενων δασμών σε αμερικανικά προϊόντα και την επιβολή νέων δασμών.

Η ΕΕ σχεδιάζει να επιβάλει δασμούς σε αμερικανικά προϊόντα αξίας περίπου 28 δισεκατομμυρίων δολαρίων, συμπεριλαμβανομένων αγροτικών προϊόντων, ειδών ένδυσης, οικιακών συσκευών και μοτοσυκλετών. Ωστόσο, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν τόνισε ότι η Ένωση παραμένει ανοιχτή σε διαπραγματεύσεις. Δήλωσε πως η ΕΕ πρέπει να δράσει για να προστατεύσει τους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις της, επισημαίνοντας ότι τα αντίμετρα είναι ισχυρά αλλά αναλογικά.

Οι νέοι δασμοί της ΕΕ αναμένεται να τεθούν σε ισχύ την 1η Απριλίου.

Ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Σκοτ Μπέσεντ επιχείρησε να υποβαθμίσει τη σημασία των μέτρων, υποστηρίζοντας ότι επηρεάζουν «ένα ή δύο προϊόντα με μία εμπορική ζώνη» και αμφισβητώντας τη σημασία τους για την αγορά. Παράλληλα, οι μετοχές της Brown-Forman, μητρικής εταιρείας του Jack Daniel’s, σημείωσαν άνοδο άνω του 1%, αν και συνολικά έχουν υποχωρήσει περισσότερο από 6% φέτος.

Ο Τραμπ, συνοδευόμενος από τον Ιρλανδό πρωθυπουργό Μιχέλ Μάρτιν, δήλωσε ότι οι ΗΠΑ θα επιβάλλουν στις άλλες χώρες ό,τι δασμούς επιβάλλουν εκείνες στην αμερικανική οικονομία, σημειώνοντας ότι κανείς δεν μπορεί να διαμαρτυρηθεί γι’ αυτό. Πρόσθεσε επίσης ότι η ΕΕ έχει σχεδιαστεί για να εκμεταλλεύεται τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Σε συνέντευξή του στο Bloomberg TV, μετά την ανακοίνωση του Τραμπ, ο υπουργός Εμπορίου Χάουαρντ Λούτνικ υπερασπίστηκε τη στάση του προέδρου, δηλώνοντας ότι η αντίδρασή του είναι αναμενόμενη όταν αντιμετωπίζει άδικες εμπορικές πρακτικές. Υποστήριξε πως οι ευρωπαϊκοί δασμοί είναι πολύ υψηλοί σε σύγκριση με τους αμερικανικούς και ζήτησε μεγαλύτερη ισορροπία στο εμπόριο.

Η αμερικανική κυβέρνηση έχει επανειλημμένα εκφράσει τη δυσαρέσκειά της για τη διαφορά των δασμών μεταξύ των δύο πλευρών, χαρακτηρίζοντάς την άδικη. Ως παράδειγμα, επισημαίνει τον δασμό 10% που επιβάλλει η ΕΕ στα αμερικανικά αυτοκίνητα, ενώ ο αντίστοιχος αμερικανικός δασμός στις εισαγωγές των ευρωπαϊκών οχημάτων ανέρχεται σε μόλις 2,5%.

Ο Λούτνικ επέκρινε επίσης τη δομή του ευρωπαϊκού Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (ΦΠΑ), υποστηρίζοντας ότι διαφέρει από τον φόρο επί των πωλήσεων. Ανέφερε ότι οι χώρες της ΕΕ εφαρμόζουν ΦΠΑ από 17% έως 27%, γεγονός που επηρεάζει τις αμερικανικές εξαγωγές. Σύμφωνα με αξιωματούχο του Λευκού Οίκου, ο ΦΠΑ λειτουργεί ως «διπλό εμπόδιο» για τα αμερικανικά προϊόντα και συνεισφέρει στην ανισορροπία των εμπορικών συναλλαγών.

Ο ίδιος αξιωματούχος ανέφερε ότι οι ΗΠΑ πωλούν ελάχιστα αυτοκίνητα σε ευρωπαϊκές αγορές όπως η Γερμανία, η Κορέα και η Ιαπωνία, κάτι που αποδίδεται όχι στην ποιότητα των αμερικανικών αυτοκινήτων, αλλά στους περιορισμούς που επιβάλλουν αυτές οι αγορές.

Του Andrew Moran

Η σουηδική κατασκευάστρια μπαταριών ηλεκτρικών οχημάτων (EV) Northvolt κατέθεσε αίτηση πτώχευσης στη Σουηδία. Η εταιρεία ανακοίνωσε στις 12 Μαρτίου ότι έπειτα από «εξαντλητικές προσπάθειες διερεύνησης όλων των διαθέσιμων μέσων για την εξασφάλιση ενός βιώσιμου οικονομικά και λειτουργικά μέλλοντος», προχώρησε στην κατάθεση αίτησης πτώχευσης.

Η Northvolt θεωρείτο βασικός παράγοντας στα σχέδια της Ευρώπης για την επίτευξη των στόχων της καθαρής ενέργειας. Σύμφωνα με έγγραφα, το χρέος της εταιρείας στα τέλη Ιανουαρίου ξεπερνούσε τα 8 δισεκατομμύρια δολάρια, καθιστώντας την πτώχευση μία από τις μεγαλύτερες στην ιστορία των σουηδικών επιχειρήσεων.

Η εταιρεία, που ιδρύθηκε από πρώην στελέχη της Tesla, είχε εξασφαλίσει περισσότερα από 13 δισεκατομμύρια δολάρια σε μετοχικό κεφάλαιο και δάνεια από την ίδρυσή της το 2016. Η Northvolt στόχευε να αποτελέσει ένα «βιώσιμο πρότυπο για την κατασκευή μπαταριών», με το εργοστάσιό της στο Σκελέφτεο στη βόρεια Σουηδία να μειώνει την εξάρτηση των δυτικών αυτοκινητοβιομηχανιών από τις κινεζικές εταιρείες.

Η εταιρεία είχε λάβει παραγγελίες αξίας 55 δισεκατομμυρίων δολαρίων από σημαντικούς πελάτες, όπως οι BMW, Fluence, Scania, Volvo Cars και Volkswagen Group. Ωστόσο, στην ανακοίνωση πτώχευσης ανέφερε ότι είχε αντιμετωπίσει «συσσωρευμένες προκλήσεις τους τελευταίους μήνες που επιδείνωσαν τη χρηματοοικονομική της θέση, μεταξύ των οποίων η αύξηση του κόστους κεφαλαίου, η γεωπολιτική αστάθεια, οι συνεπαγόμενες διαταραχές στην εφοδιαστική αλυσίδα και οι μεταβολές στη ζήτηση της αγοράς». Διευκρινίστηκε επίσης ότι οι θυγατρικές Northvolt Germany και Northvolt North America δεν έχουν καταθέσει αίτηση πτώχευσης στις αντίστοιχες χώρες τους.

Οι επιπτώσεις στα σχέδια της ΕΕ

Η πτώχευση της Northvolt αποτελεί σημαντικό πλήγμα για τα σχέδια της Ευρωπαϊκής Ένωσης να καταστεί αυτάρκης στην παραγωγή μπαταριών. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, από το 2035 όλα τα νέα αυτοκίνητα που κυκλοφορούν στην αγορά δεν θα επιτρέπεται να εκπέμπουν διοξείδιο του άνθρακα, καθιστώντας παράνομη την πώληση νέων οχημάτων με κινητήρες εσωτερικής καύσης.

Ενώ η ΕΕ ήλπιζε ότι η Northvolt θα υποστήριζε την εγχώρια παραγωγή μπαταριών, οι ευρωπαϊκές πωλήσεις ηλεκτρικών οχημάτων καταγράφουν σημαντική πτώση, με τις εταιρείες να αντιμετωπίζουν έντονο ανταγωνισμό από τους Κινέζους κατασκευαστές. Η Northvolt είχε ήδη καταθέσει αίτηση προστασίας από τους πιστωτές στις Ηνωμένες Πολιτείες τον Νοέμβριο του προηγούμενου έτους, δηλώνοντας ότι «η ρευστότητα της εταιρείας είχε φτάσει σε κρίσιμο σημείο».

Κρατικές ενισχύσεις δισεκατομμυρίων

Το 2023, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε εγκρίνει τη χορήγηση κρατικής ενίσχυσης ύψους 902 εκατομμυρίων ευρώ από τη Γερμανία για την κατασκευή εργοστασίου της Northvolt στο Χάιντε, στο Σλέσβιχ-Χόλσταϊν, στη βόρεια Γερμανία. Η ενίσχυση αυτή είχε στόχο να αποτρέψει την επένδυση από το να μεταφερθεί εκτός Ευρώπης, καθώς η Northvolt εξέταζε το ενδεχόμενο να δημιουργήσει το εργοστάσιο στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Το ίδιο έτος, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) ανακοίνωσε ότι χρηματοδοτούσε την επέκταση του εργοστασίου της Northvolt με περισσότερα από 1 δισεκατομμύριο δολάρια, στο πλαίσιο συνολικής χρηματοδότησης ύψους 5 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Η τράπεζα δεν απάντησε σε ερώτημα της Epoch Times σχετικά με το συνολικό ποσό που είχε δοθεί μέχρι σήμερα στην Northvolt.

Ο Γερμανός Υπουργός Οικονομίας Ρόμπερτ Χάμπεκ δήλωσε ότι εξακολουθούν να γίνονται διαπραγματεύσεις για την εξεύρεση νέων επενδυτών για το εργοστάσιο της Northvolt, εκφράζοντας την αισιοδοξία ότι υπάρχει δυνατότητα να βρεθεί λύση.

Η Porsche, η οποία είχε συμβόλαιο προμήθειας μπαταριών με τη Northvolt, ανακοίνωσε ότι έχει ήδη αρχίσει να αναζητά εναλλακτικές λύσεις. Ο διευθύνων σύμβουλος της Porsche και της Volkswagen, Όλιβερ Μπλούμε, τόνισε ότι παραμένει πεπεισμένος πως η Ευρώπη χρειάζεται ικανούς κατασκευαστές μπαταριών. Τον Ιούνιο του 2023, η BMW είχε ακυρώσει παραγγελία αξίας 2 δισεκατομμυρίων δολαρίων, καθώς η Northvolt δεν κατάφερε να εκπληρώσει τις δεσμεύσεις της για μακροπρόθεσμη προμήθεια μπαταριών.

Τεράστιο λάθος