ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Η Ευρωπαϊκή Ένωση ανακοίνωσε την Πέμπτη ότι θα σταματήσει τα αντίμετρά της κατά των αμερικανικών δασμών σε χάλυβα και αλουμίνιο για 90 ημέρες.

«Λάβαμε υπόψη την ανακοίνωση του Προέδρου Τραμπ. Θέλουμε να δώσουμε μια ευκαιρία στις διαπραγματεύσεις», δήλωσε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν σε δήλωση στις 10 Απριλίου που δημοσιεύτηκε στην πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης X.

«Εάν οι διαπραγματεύσεις δεν είναι ικανοποιητικές, τα αντίμετρά μας θα ξεκινήσουν. Οι προπαρασκευαστικές εργασίες για περαιτέρω αντίμετρα συνεχίζονται. Όπως έχω ξαναπεί, όλες οι επιλογές παραμένουν στο τραπέζι», πρόσθεσε.

Τα αντίμετρα, τα οποία συμφώνησε η ΕΕ την Τετάρτη, επρόκειτο να ξεκινήσουν στις 15 Απριλίου.

Ο Τραμπ ανακοίνωσε στις 9 Απριλίου ότι σταματά για 90 ημέρες τους αμοιβαίους δασμούς που τέθηκαν σε ισχύ νωρίτερα την ίδια ημέρα, διατηρώντας ένα βασικό δασμό 10% σε όλα τα επίπεδα, ενώ ταυτόχρονα αυξάνει τα ποσοστά για την Κίνα.

Νωρίς το πρωί της Πέμπτης, η φον ντερ Λάιεν έκανε ξεχωριστή δήλωση στο X λέγοντας ότι η απόφαση του Τραμπ να σταματήσει τους δασμούς είναι «ένα σημαντικό βήμα προς τη σταθεροποίηση της παγκόσμιας οικονομίας».

«Οι δασμοί είναι φόροι που βλάπτουν μόνο τις επιχειρήσεις και τους καταναλωτές», είπε.
«Γι’ αυτό έχω υποστηρίξει σταθερά μια συμφωνία μηδέν προς μηδέν μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των Ηνωμένων Πολιτειών».

Είπε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση παραμένει προσηλωμένη σε «εποικοδομητικές διαπραγματεύσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες, με στόχο την επίτευξη εμπορίου χωρίς τριβές και αμοιβαία επωφελές».

Πριν από την παύση των 90 ημερών του Τραμπ, οι Ηνωμένες Πολιτείες είχαν επιβάλει δασμούς 20% σε όλα τα αγαθά της ΕΕ. Ωστόσο, μετά την ανακοίνωση του Τραμπ στις 9 Απριλίου, το μπλοκ των 27 εθνών θα υπόκειται πλέον σε βασικό δασμό 10% στα περισσότερα αγαθά, εκτός από τα προϊόντα χάλυβα και αλουμινίου, τα οποία εξακολουθούν να υπόκεινται σε υψηλότερους δασμούς 25%.

Η πρώτη δέσμη μέτρων αντιποίνων της ΕΕ ως απάντηση στους δασμούς των ΗΠΑ σε χάλυβα και αλουμίνιο εγκρίθηκε στις 9 Απριλίου, με αντίμετρα στους δασμούς χάλυβα και αλουμινίου σε είδη όπως τζιν, ουίσκι και μοτοσυκλέτες, εάν εφαρμοστούν.

Οι δασμοί 25% που επέβαλαν οι Ηνωμένες Πολιτείες σε όλες τις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου τέθηκαν σε ισχύ λίγο μετά τα μεσάνυχτα στις 12 Μαρτίου.

Ο Τραμπ είπε ότι εισήγαγε νέα πρότυπα που απαιτούν τον χάλυβα να «τήκεται και να χύνεται» και το αλουμίνιο «να λιώνεται και να χυτεύεται» στη Βόρεια Αμερική για να αποτρέψει χώρες όπως η Κίνα από το να παρακάμψουν τους εμπορικούς περιορισμούς.

Όταν ρωτήθηκε από έναν δημοσιογράφο στον Λευκό Οίκο στις 7 Απριλίου εάν η προηγούμενη προσφορά της φον ντερ Λάιεν να διαπραγματευτεί μια συμφωνία δασμών «μηδέν προς μηδέν» στα βιομηχανικά αγαθά ήταν αρκετή για να υποχωρήσει από τους δασμούς 20% στις εισαγωγές, ο Τραμπ είπε: «Όχι, δεν είναι».

«Η Ευρωπαϊκή Ένωση ήταν πραγματικά σκληρή όλα αυτά τα χρόνια. Έχουμε ένα [εμπορικό] έλλειμμα με την Ευρωπαϊκή Ένωση 350 δισεκατομμυρίων δολαρίων και θα εξαφανιστεί γρήγορα», είπε ο πρόεδρος. «Και ένας από τους τρόπους με τους οποίους μπορεί να εξαφανιστεί εύκολα και γρήγορα είναι ότι θα πρέπει να αγοράσουν την ενέργειά μας από εμάς. Μπορούν να την αγοράσουν, μπορούμε να εξουδετερώσουμε 350 δισεκατομμύρια δολάρια σε μια εβδομάδα»

LNG

Ο Ευρωπαίος Επίτροπος Ενέργειας, Νταν Γιόργκενσεν, είπε στην Financial Times στις 10 Απριλίου ότι η ΕΕ μπορεί να πιέσει για να αγοράσει περισσότερο υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) από τις Ηνωμένες Πολιτείες.

«Υπάρχει δυνατότητα να αγοράσουμε περισσότερο LNG από τις ΗΠΑ, αλλά φυσικά πρέπει να είναι υπό συνθήκες που είναι επίσης σύμφωνες με την [πράσινη] μετάβασή μας», είπε ο Γιόργκενσεν.

Η ΕΕ είναι ήδη σημαντικός αγοραστής της ενέργειας των ΗΠΑ. Ο Τραμπ έχει δηλώσει προηγουμένως ότι είναι αποφασισμένος να κάνει την ΕΕ ακόμη μεγαλύτερο αγοραστή LNG.

Οι ηγέτες της ΕΕ δίνουν επίσης προτεραιότητα σε μια προσέγγιση με προτεραιότητα τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, μαζί με μια ολοκληρωμένη νομοθεσία που στοχεύει να καταστήσει το μπλοκ την πρώτη κλιματικά ουδέτερη ήπειρο έως το 2050.

«Όλοι γνωρίζουμε καλά ότι οι υψηλές τιμές ενέργειας που πληρώνουμε δεν είναι βιώσιμες στον παγκόσμιο ανταγωνισμό στο μέλλον», δήλωσε ο Γιόργκενσεν. «Έχουμε ξοδέψει περισσότερα χρήματα αγοράζοντας ορυκτά καύσιμα από τη Ρωσία από το 2022 από ό,τι δώσαμε για βοήθεια στην Ουκρανία».

Owen Evans

Το Reuters, ο Jack Phillips και ο Tom Ozimek συνέβαλαν σε αυτό το άρθρο.

Ο εμπορικός πόλεμος στον οποίο έχουν εμπλακεί η Ουάσιγκτον και το Πεκίνο ενδέχεται να μειώσει «ως και κατά 80%» το εμπόριο μεταξύ των δυο μεγαλύτερων οικονομιών του κόσμου και να διαγράψει «σχεδόν το 7%» του παγκόσμιου ΑΕΠ μακροπρόθεσμα, προειδοποίησε χθες Τετάρτη η γενική διευθύντρια του ΠΟΕ.

«Οι προκαταρκτικές προβλέψεις μας υποδεικνύουν ότι οι ανταλλαγές εμπορευμάτων ανάμεσα στις δυο χώρες μπορεί να μειωθούν ως και 80%» εξαιτίας των δασμών και των εντάσεων, υπογράμμισε σε ανακοίνωσή της η Νγκόζι Οκόντζο-Ιουεάλα, προσθέτοντας πως «η διαίρεση της παγκόσμιας οικονομίας σε δυο συνασπισμούς μπορεί να οδηγήσει σε μακροπρόθεσμη μείωση του παγκόσμιου πραγματικού ΑΕΠ κατά 7% περίπου».

«Η προσέγγιση αυτή, πλήγματος και αντιποίνων, ανάμεσα στις δυο μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου, οι συναλλαγές των οποίων αντιστοιχούν στο 3% των παγκόσμιων εμπορικών συναλλαγών, θα έχει πολύ πιο ευρείες συνέπειες και θα μπορούσε να κάνει μεγάλη ζημιά στις προοπτικές της παγκόσμιας οικονομίας», υπογράμμισε η γενική διευθύντρια του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου, άλλοτε υπουργός Οικονομικών της Νιγηρίας.

Ο ΠΟΕ δεν διευκρινίζει αν στους υπολογισμούς που δημοσιοποίησε λαμβάνεται υπ’ όψιν η τρίμηνη αναστολή που ανακοίνωσε ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ μέρους των δασμών για δεκάδες χώρες, εξαιρώντας την Κίνα.

Στην ανακοίνωσή της, η γενική διευθύντρια του ΠΟΕ προειδοποιεί εναντίον συνεπειών πολύ πέρα από τις δυο χώρες.

«Οι αρνητικές μακροοικονομικές συνέπειες δεν θα περιοριστούν στις ΗΠΑ και στην Κίνα, αλλά θα επεκταθούν και σε άλλες οικονομίες, ειδικά στις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες», τόνισε η κυρία Οκόντζο-Ιουεάλα, εκφράζοντας ακόμη ανησυχία για «τον κατακερματισμό του εμπορίου κατά μήκος γεωπολιτικών γραμμών».

Σημείωσε ακόμη ότι εκλαμβάνει τους περισπασμούς στο εμπόριο ως «πιεστικό και άμεσο κίνδυνο», που δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί παρά με «συντονισμένη παγκόσμια αντίδραση».

Η ανακοίνωση της γενικής διευθύντριας του ΠΟΕ δόθηκε στη δημοσιότητα λίγη ώρα αφού ο Ντόναλντ Τραμπ, καταλαμβάνοντας εξαπίνης για ακόμη μια φορά όλο τον κόσμο, ανακοίνωνε μέσω Truth Social πως αποφάσισε τρίμηνη παύση των ανταποδοτικών επιπρόσθετων τελωνειακών δασμών που ανακοινώθηκαν τη 2η Απριλίου. Η παύση αυτή συνοδεύεται από γενικούς τελωνειακούς δασμούς 10% για τους πάντες, με την εξαίρεση την Κίνα, για την οποία οι επιπρόσθετοι δασμοί στα εισαγώμενα στι ΗΠΑ προϊόντα της αυξήθηκαν ακόμη περισσότερο.

Ο Ρεπουμπλικανός πρόεδρος αύξησε από το 104% στο 125% τους δασμούς στα κινεζικά αγαθά, με την αιτιολογία ότι το Πεκίνο δεν έδειξε «σεβασμό» αποφασίζοντας να προχωρήσει στην επιβολή ανταποδοτικών δασμών 84% στις εισαγωγές των αμερικανικών προϊόντων που εισάγονται στον ασιατικό γίγαντα. Οι επαυξημένοι δασμοί αρχίζουν να εφαρμόζονται άμεσα.

Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) ανακοίνωσε στις 8 Απριλίου ότι κατέληξε σε προκαταρκτική συμφωνία με την Αργεντινή για πακέτο οικονομικής στήριξης ύψους 20 δισεκατομμυρίων δολαρίων.

Σε σχετική ανακοίνωση που δημοσιεύτηκε στον ιστότοπό του, το ΔΝΤ ανέφερε ότι η συμφωνία βασίζεται στην εντυπωσιακή πρόοδο που έχει σημειώσει η κυβέρνηση στην προσπάθεια σταθεροποίησης της οικονομίας, η οποία υποστηρίζεται από ένα ισχυρό δημοσιονομικό πλαίσιο. Το Ταμείο επεσήμανε ότι αυτή η πολιτική έχει ήδη οδηγήσει σε ταχεία αποκλιμάκωση του πληθωρισμού και ανάκαμψη της οικονομικής δραστηριότητας και κοινωνικών δεικτών.

Το πρόγραμμα, σύμφωνα με την ίδια ανακοίνωση, υποστηρίζει τη νέα φάση του εσωτερικά σχεδιασμένου προγράμματος σταθεροποίησης και μεταρρυθμίσεων της Αργεντινής, με στόχο την εδραίωση της μακροοικονομικής σταθερότητας, την ενίσχυση της εξωτερικής βιωσιμότητας και την απελευθέρωση ισχυρής και πιο βιώσιμης ανάπτυξης, ενόψει και των δυσμενών διεθνών συνθηκών.

Ο Αργεντινός πρόεδρος Χαβιέρ Μιλέι, ο οποίος έχει καταφέρει να μειώσει τον πληθωρισμό και να σταθεροποιήσει την εύθραυστη οικονομία της χώρας μέσω μιας πολιτικής λιτότητας και ελεύθερης αγοράς, αναδημοσίευσε τη δήλωση του ΔΝΤ στην πλατφόρμα Χ. Συνοδευόταν από φωτογραφία στην οποία εικονίζεται να αγκαλιάζει τον υπουργό Οικονομίας, Λουίς Καπούτο.

Οι πολιτικές του Μιλέι σηματοδότησαν αντιστροφή της πρακτικής των προηγούμενων κυβερνήσεων που βασίζονταν στον δανεισμό, αφήνοντας τη χώρα με φήμη αναξιόπιστου οφειλέτη. Η Αργεντινή έχει λάβει περισσότερα δάνεια από το ΔΝΤ από οποιαδήποτε άλλη χώρα, μετρώντας 22 δάνεια από το 1958. Το 2022, συμφώνησε να αναχρηματοδοτήσει χρέη άνω των 40 δισ. δολαρίων προς τον οργανισμό.

Τα περισσότερα κονδύλια που έχει λάβει η χώρα από το ΔΝΤ στο παρελθόν χρησιμοποιήθηκαν για την αποπληρωμή προηγούμενων δανείων του ίδιου Ταμείου. Αυτό έχει οδηγήσει σε ευρεία δυσπιστία απέναντι στον οργανισμό, με πολλούς Αργεντινούς να τον θεωρούν υπεύθυνο για τα διαχρονικά οικονομικά προβλήματα της χώρας.

Η νέα χρηματοδότηση φτάνει σε κρίσιμη στιγμή για τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της Νότιας Αμερικής. Η κυβέρνηση αντιμετώπιζε αυξανόμενες πιέσεις λόγω της μείωσης των συναλλαγματικών αποθεμάτων, καθώς περιόριζε την εκτύπωση χρήματος και περιέκοπτε τη διαθεσιμότητα δολαρίων για τη στήριξη του πέσο, το οποίο είναι συνδεδεμένο με το δολάριο.

Υπήρχαν φόβοι ότι, σε περίπτωση αποτυχίας εξασφάλισης δανείου από το ΔΝΤ, τα μέτρα λιτότητας του Μιλέι θα κατέρρεαν, αφήνοντας τη χώρα και πάλι σε αδυναμία εξυπηρέτησης του χρέους της ή πληρωμής των εισαγωγών.

Ωστόσο, η εισροή νέων κεφαλαίων δίνει στην κυβέρνηση τη δυνατότητα να χαλαρώσει σταδιακά τους αυστηρούς ελέγχους στη διακίνηση συναλλάγματος, που ισχύουν εδώ και έξι χρόνια και έχουν αποθαρρύνει επενδυτές και επιχειρήσεις από το να επαναπατρίζουν κέρδη.

Ο Μιλέι, πρώην τηλεοπτική προσωπικότητα και αυτοαποκαλούμενος «αναρχοκαπιταλιστής», ανέλαβε την εξουσία με την υπόσχεση να περιορίσει τη γραφειοκρατία, να ανακόψει τον καλπάζοντα πληθωρισμό, να ανοίξει την οικονομία στις διεθνείς αγορές και να προσελκύσει ξένες επενδύσεις. Κατά την προεκλογική του εκστρατεία, εμφανιζόταν συχνά με αλυσοπρίονο ως σύμβολο της πρόθεσής του να προχωρήσει σε περικοπές.

Με την ανάληψη των καθηκόντων του, απέλυσε δεκάδες χιλιάδες δημοσίους υπαλλήλους, κατάργησε ή υποβάθμισε σειρά υπουργείων, περιόρισε τις αυξήσεις στις συντάξεις, «πάγωσε» τα δημόσια έργα, κατήργησε τον έλεγχο τιμών και μείωσε τις επιδοτήσεις.

Οι επικριτές του υποστηρίζουν ότι το κόστος των μέτρων αυτών το έχουν επωμιστεί κυρίως οι ευάλωτοι πολίτες, με τα συνδικάτα να οργανώνουν συχνές διαδηλώσεις και απεργιακές κινητοποιήσεις.

Ωστόσο, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία που δόθηκαν στη δημοσιότητα στις αρχές του μήνα, τα επίπεδα φτώχειας έχουν μειωθεί αισθητά, ενώ και ο πληθωρισμός έχει υποχωρήσει, καταγράφοντας χαμηλό πενταετίας τον Ιανουάριο. Τα στοιχεία αυτά, σύμφωνα με δημοσκοπήσεις του Americas Society/Council of the Americas, ενδέχεται να εξηγούν γιατί ο Μιλέι διατηρεί υψηλά ποσοστά αποδοχής.

Με τη συμβολή των Associated Press και Reuters

Η Αυστραλία απέρριψε την παρότρυνση της Κίνας να ενώσουν τις δυνάμεις τους σε ό,τι αφορά το εμπόριο σήμερα, καθώς το Πεκίνο βρίσκεται σε αναζήτηση εταίρων για να αντιμετωπίσει τους επιπρόσθετους αμερικανικούς τελωνειακούς δασμούς, που αυξήθηκαν στο 125% για τα προϊόντα της.

Ο πρεσβευτής της Κίνας στην Αυστραλία, ο Σιάο Τσιάν, κάλεσε την Καμπέρα και άλλους εμπορικούς εταίρους της χώρας του να «αντιμετωπίσουν μαζί τις παγκόσμιες αλλαγές», σε άρθρο του που δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Sydney Morning Herald.

«Με δεδομένες τις νέες συνθήκες, η Κίνα είναι έτοιμη να δράσει χέρι με χέρι με την Αυστραλία», διαβεβαίωσε ο κ. Σιάο.

Ωστόσο, ο υπουργός Άμυνας της Αυστραλίας, Ρίτσαρντ Μαρλς, έσπευσε να βάλει στον πάγο την ιδέα ότι θα υπάρξει κοινή δράση της Καμπέρας και του Πεκίνου.

«Αυτό δεν πρόκειται να γίνει», είπε στο τηλεοπτικό δίκτυο 9 News. «Δεν νομίζω πως θα κρατήσουμε το χέρι της Κίνας».

«Δεν θέλουμε να δούμε εμπορικό πόλεμο ανάμεσα στην Αμερική και την Κίνα, για να είμαι σαφής […] Ο σκοπός μας είναι να διαφοροποιήσουμε τις εμπορικές συναλλαγές μας».

Η Αυστραλία θεωρείται σύμμαχος-κλειδί των ΗΠΑ στην περιοχή της Ασίας και της Ωκεανίας, ιδίως καθώς αυξάνεται η στρατιωτική, οικονομική και διπλωματική ισχύς της Κίνας.

Ωστόσο, η Κίνα είναι ταυτόχρονα ο κυριότερος εμπορικός εταίρος της Αυστραλίας.

Η Αυστραλία είναι αντιμέτωπη με επιπρόσθετους τελωνειακούς δασμούς 10% στα εμπορεύματα που εξάγει στις ΗΠΑ, ενώ η Κίνα αντιμετωπίζει δασμούς 125% στα προϊόντα της.