family

Πριν από μερικά χρόνια, βρήκα μια παλιά φωτογραφία της προγιαγιάς μου. Στέκεται στην ξεχαρβαλωμένη, ξύλινη βεράντα ενός σπιτιού που θα μπορούσε να περιγραφεί μόνο ως ετοιμόρροπη παράγκα, κρατώντας έναν κουβά γάλα και ρίχνοντάς το σε μια συσκευή που διαχωρίζει το γάλα από την κρέμα γάλακτος. Στη βεράντα μαζί της βρίσκονται δύο νεαρά αγόρια και πρέπει να ξέρετε ότι ο χρόνος που περνούσαν με τη γιαγιά περιελάμβανε μαθήματα για το πώς να αρμέγουν μια αγελάδα και στη συνέχεια να το επεξεργάζονται μέσω ενός διαχωριστή κρέμας.

Ο μπαμπάς μου και τα αδέλφια του είχαν μια πλούσια παιδική ηλικία, αποκομίζοντας πανάρχαιες σοφίες και δεξιότητες από τους παππούδες και τις γιαγιάδες τους, που ήταν έτοιμοι και πρόθυμοι να τους διδάξουν. Σε έναν κόσμο με έξυπνα smartphones και εθιστικά βιντεοπαιχνίδια, αυτή η σοφία και αυτές οι δεξιότητες μπορεί να χαθούν για πάντα αν οι παππούδες και οι γιαγιάδες και άλλοι ενήλικες δεν αναλάβουν να τα διδάξουν ενεργά.

Σκεφτείτε τη ζωή σας και απαριθμήστε τις πρακτικές δεξιότητες που μάθατε στην πορεία. Ακόμα και αν σας χωρίζουν πολλά χιλιόμετρα από τα εγγόνια, τα ανίψια και τα ανίψια σας, θα μπορούσατε να τους διδάξετε εξ αποστάσεως κάποιες βασικές δεξιότητες μέσω βίντεο. Ο πατέρας μου στέλνει τακτικά μικρά βίντεο που δείχνουν πώς καταφέρνει να αναπαράγει τη συκιά του!

Αναρωτιέστε από πού να ξεκινήσετε; Ακολουθούν μερικές προτάσεις.

Μαγειρική και ζαχαροπλαστική

Ποιες οικογενειακές συνταγές θα μπορούσατε να μοιραστείτε με τα εγγόνια σας; Μια από τις πιο πολύτιμες συνταγές μου είναι η συνταγή “Shlumgum” γραμμένη με τον καλλιγραφικό γραφικό χαρακτήρα της γιαγιάς μου. Ξέρει η νεότερη γενιά της οικογένειάς σας πώς να μαγειρεύει από το μηδέν και να ψήνει μια φρατζόλα ψωμί; Το φαγητό συνδέεται συχνά με την οικογενειακή ιστορία και τις πολιτιστικές παραδόσεις. Ίσως είναι ευκαιρία να τις θυμηθείτε, να τις ξεσκονίσετε (μεταφορικά μιλώντας!) και να καλέσετε μερικούς νέους να μαγειρέψουν μαζί.

 Ιστορίες από τα παλιά

 

Έχετε έναν ολόκληρο θησαυρό από ιστορίες της παιδική σας ηλικίας και ιστορίες που σας έχουν αφηγηθεί οι δικοί σας παππούδες και γιαγιάδες σας και άλλοι ενήλικες. Αυτές είναι πολύτιμες όχι μόνο για εσάς αλλά και για τα εγγόνια σας. Αντί να τις αφήσετε να χαθούν στην ομίχλη του χρόνου, μοιραστείτε τις με τα παιδιά όλων των ηλικιών και αυτά όχι μόνο θα αγαπήσουν αυτές τις ιστορίες, αλλά μπορείτε να είστε σίγουροι ότι θα τις διηγηθούν και στα δικά τους παιδιά κάποια μέρα. Ακόμα καλύτερα, γράψτε αυτές τις ιστορίες και εκδώστε τις μόνοι σας. Ακόμη και ένα απλό PDF που μπορεί να μοιραστεί μεταξύ των μελών της οικογένειας θα είναι μια μέρα ανεκτίμητο.

Μαστορέματα και κατασκευές

 

Αν μπορείτε να φτιάξετε μόνοι σας την απόφραξη του νεροχύτη σας, να βάψετε ένα δωμάτιο, να αλλάξετε ένα λάστιχο ή να επισκευάσετε μια αλυσίδα ποδηλάτου, πρέπει να ευχαριστείτε αυτόν που σας το δίδαξε. Τα σχολεία δεν διδάσκουν πλέον αυτές τις πρακτικές δεξιότητες – αν δεν διδάξουμε εμείς τη νέα γενιά, ποιος θα το κάνει; Πρόκειται για δεξιότητες που όχι μόνο μας είναι χρήσιμες καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής μας, αλλά μπορούν να οδηγήσουν ακόμα και σε μια καριέρα.

Ο επιδέξιος χειρισμός ενός κατσαβιδιού, ενός σφυριού ή άλλων εργαλείων είναι μια επίκτητη δεξιότητα. Στην αρχή, αισθάνεστε άβολα. Δεν είστε σίγουροι για το πόση πίεση ή δύναμη πρέπει να χρησιμοποιήσετε. Το εργαλείο γλιστράει ή χάνει το στόχο του ξανά και ξανά. Τα εργαλεία είναι απλά, αλλά η κατάκτησή τους όχι και τόσο.

Κάντε έναν κατάλογο με όλα όσα ξέρετε να επισκευάζετε, τα συνήθη έργα βελτίωσης του σπιτιού και τη συντήρηση του αυτοκινήτου. Πιθανότατα θα καταλήξετε με έναν εντυπωσιακό κατάλογο και τώρα χρειάζεστε απλώς έναν ή δύο μαθητές για να περάσετε μαζί δημιουργικές και ευχάριστες στιγμές!

Κηπουρική

Η κηπουρική απαιτεί χρόνο, υπομονή και γνώσεις που αποκτώνται με την πάροδο πολλών ετών. Όπως απολαμβάνει ένας κηπουρός την ύπαιθρο, τον ήλιο, τον καθαρό αέρα, την καλλιέργεια των φυτών και την παρακολούθηση της ανάπτυξής τους, το ίδιο συμβαίνει και με τα παιδιά. Αρκεί να τα καλέσετε στον κήπο και να τους μάθετε πώς να καλλιεργούν λουλούδια και λαχανικά.

Χειροτεχνίες

Είναι τυχερό το παιδί του οποίου η γιαγιά ή ο παππούς ασχολούνται με χειροτεχνίες και κατασκευές. Το πλέξιμο, το βελονάκι, το κέντημα, το ράψιμο και άλλες χειροτεχνίες όχι μόνο παράγουν πρακτικά και όμορφα αποτελέσματα, αλλά βοηθούν επίσης στη βελτίωση του συντονισμού των ματιών-χεριών και των λεπτών κινητικών δεξιοτήτων.

Τα παιδιά μπορούν να διδαχθούν επίσης για την παρασκευή σαπουνιού, τα θεραπευτικά βότανα και την ξυλουργική, εμπλουτίζοντας την προσωπικότητα και τις γνώσεις τους, αποκτώντας ωριμότητα και εμπιστοσύνη στις ικανότητες τους και ενισχύοντας τους δεσμούς με τον παππού και τη γιαγιά.

Καλοί τρόποι και ετικέτα

“Δεν βάζουμε τους αγκώνες μας πάνω στο τραπέζι! Δεν μιλάμε με το στόμα γεμάτο φαγητό! Ανοίγουμε τις πόρτες για τις κυρίες!” Οι καλοί τρόποι δεν φεύγουν ποτέ από τη μόδα και το άτομο που τους εφαρμόζει δείχνει σεβασμό και εκτίμηση για τους άλλους. Η εθιμοτυπία περιλαμβάνει τη γνώση του πιρουνιού που πρέπει να χρησιμοποιήσετε σε ένα επίσημο περιβάλλον και πώς να συστηθείτε κατάλληλα. Αυτές οι δεξιότητες είναι διακριτικές, ωστόσο κάνουν ισχυρή εντύπωση τόσο στο εργασιακό όσο και στο φιλικό περιβάλλον μας. Η έλλειψή τους δε είναι ακόμα εντυπωσιακότερη.

Ζωή στην ύπαιθρο

Κατασκήνωση, ψάρεμα, ταξίδι με σακίδιο, μαγείρεμα σε φωτιά – αυτές τις τόσο περιπετειώδεις και συναρπαστικές δραστηριότητες όλο και λιγότερα παιδιά έχουν την ευκαιρία να τις ζήσουν και να μάθουν όσα σχετίζονται με αυτές. Παρόλα αυτά, είναι εξαιρετικά σημαντικές για μάθουμε να εκτιμούμε και να αγαπάμε τη φύση. Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι πολλά παιδιά σήμερα φοβούνται να βρεθούν στη φύση – την απεραντοσύνη, την ησυχία, τις κατάμαυρες νύχτες. Και πάλι, αν δεν μεταδώσετε εσείς αυτές τις δεξιότητες και αυτές τις γνώσεις, ποιος θα το κάνει;

Κτηνοτροφία

Κοτόπουλα, κατσίκες, μέλισσες, πάπιες – όποια κι αν είναι η εμπειρία σας στη φροντίδα ζώων, μην την κρατάτε για τον εαυτό σας. Τα παιδιά έλκονται από τη φύση τους από τα ζώα και το να μαθαίνουν πώς να φροντίζουν ένα άλλο ζωντανό πλάσμα τους εμφυσά μια αίσθηση ευθύνης και συμπόνιας. Μαθαίνουν τη σημασία της ικανοποίησης των αναγκών ενός άλλου όντος και ευαισθητοποιούνται απέναντι στις ανάγκες και τα συναισθήματά του.

Μουσικές δεξιότητες

 

Αν έχετε μουσικές δεξιότητες είτε παίζετε κάποιο όργανο ή τραγουδάτε είτε απλά αγαπάτε τη μουσική γενικά, αυτό είναι υπέροχο για παιδιά κάθε ηλικίας. Σας αρέσει η τζαζ ή κάποιο άλλο είδος μουσικής; Μεταδώστε το στην επόμενη γενιά. Αφήστε τα να ακούσουν τους αγαπημένους σας συνθέτες και ερμηνευτές. Ξέρετε να παίζετε κάποιο όργανο; Τα μαθήματα μουσικής μπορεί να είναι ακριβά και απρόσιτα για πολλές οικογένειες, αλλά τα μαθήματα που διδάσκονται από έναν στενό φίλο ή μέλος της οικογένειας όχι μόνο μεταδίδουν τις γνώσεις αλλά συσφίγγουν και τις σχέσεις.

Εξερεύνηση της φύσης

Οι περίπατοι στη φύση, η παρατήρηση πουλιών, οι γνώσεις για τα διάφορα δέντρα και βότανα, τα ονόματα τους και οι ιδιότητες τους, ο κόσμος των εντόμων και των άλλων κατοίκων του δάσους, όλα αυτά διδάσκουν δεξιότητες παρατήρησης καθώς και εκτίμηση για τη φύση και το περιβάλλον. Επίσης, η απόλαυση της ομορφιάς της φύσης και η αποσύνδεση από την τεχνολογία κεντρίζει τη δημιουργικότητα και την περιέργεια.

Πολιτιστικές παραδόσεις

Κάθε παιδί έχει μια πλούσια κληρονομιά πολιτισμικών παραδόσεων, αλλά λίγα από αυτά μαθαίνουν κάτι σχετικά. Μοιραστείτε αυτές τις παραδόσεις και τις ιστορίες και μεταδώστε τες όπως ακριβώς μεταβιβάστηκαν σε εσάς. Οι οικογενειακές ρίζες, η γλώσσα, τα έθιμα και οι γιορτές αξίζει να διατηρηθούν και να περάσουν στην επόμενη γενιά.

Πολύ συχνά, απορρίπτουμε την αξία όσων γνωρίζουμε και έχουμε βιώσει, αλλά ο καθένας από εμάς είναι μια εγκυκλοπαίδεια μοναδικών αναμνήσεων, εντυπώσεων και μαθημάτων που μπορούν να εμπλουτίσουν τους αγαπημένους μας, ιδίως τους νεότερους.

 

Της Lisa Bedford

Επιμέλεια: Αλία Ζάε

Τα παιδιά που είχαν την ατυχία να μαθαίνουν να παίζουν πιάνο στις αρχές του 19ου αιώνα συχνά υποβάλλονταν σε βασανιστικές μεθόδους εκπαίδευσης. Υπήρχε η χειρουργική επέμβαση που έκοβε τον ιστό ανάμεσα στα δάχτυλα για να αυξήσει την ευλυγισία τους. Υπήρχαν ελατήρια δακτύλων, μηχανές τεντώματος και ισιωτήρες καρπού. Έπειτα, υπήρχε ο ‘βασανιστής δακτύλων’ για τον οποίο ο Φρήντριχ Βικ [Friedrich Wieck], ένας ανορθόδοξος δάσκαλος πιάνου, είχε πει ότι διέπραττε ένα «δίκαιο ανοσιούργημα» στο τρίτο και τέταρτο δάκτυλο ενός μαθητή που το χρησιμοποιούσε παρά τη συμβουλή του.

Πέρα από τα σωματικά βασανιστήρια, ήταν και τα ψυχικά. Τα πυκνά εγχειρίδια οδηγιών ενστάλαζαν ανούσιες τεχνικές δεξιοτεχνίας μέσω της απομνημόνευσης δύσκολων ασκήσεων. Ένας από τους πιο αξιόλογους ειδικούς σε αυτόν τον τομέα ήταν ο καλύτερος μαθητής του Μπετόβεν, ο Καρλ Τσέρνυ [Carl Czerny]. Ο τίτλος του εγχειριδίου του – «Σαράντα καθημερινές ασκήσεις για πιάνο με προδιαγεγραμμένες επαναλήψεις για την απόκτηση και τη διατήρηση της δεξιοτεχνίας» – μπορεί να δώσει μια ιδέα για τα βάσανα που είχαν να αντιμετωπίσουν οι μαθητές του.

 

Αυτή η μανία με το πιάνο συνδεόταν με μία πολιτιστική εξέλιξη γνωστή ως Hausmusik. Με την άνοδο της μεσαίας τάξης στη Γερμανία, οι μουσικοί χώροι άρχισαν να μετακινούνται από τις αίθουσες συναυλιών και τα μεγάλα σαλόνια στο πιο οικείο περιβάλλον του σπιτιού. Όλοι οι ευυπόληπτοι γονείς ήθελαν τα παιδιά τους να λάβουν μια καλή μουσική εκπαίδευση. Το πιάνο, [που πωλούνταν] σε λογικές τιμές, βρισκόταν στο κέντρο αυτής της αλλαγής, στριμωγμένο στα αστικά σαλόνια.

Ο Φρήντριχ Βικ δεν ήθελε καμία από αυτές τις παιδαγωγικές τρέλες. Μεγάλωσε την κόρη του, ένα παιδί-θαύμα που ονομαζόταν Κλάρα, με καθημερινή εξάσκηση σε απλές ασκήσεις, ώστε να καλλιεργήσει ένα ευαίσθητο αυτί και να παίζει με συναίσθημα. Ακόμα και όταν ένας από τους καλύτερους μαθητές του, ονόματι Ρόμπερτ Σούμαν, κλέφτηκε με τη νεαρή κοπέλα παρά τη θέληση του Φρήντριχ, η επιρροή του πατέρα παρέμεινε ισχυρή.

 

Φήμη και οικογένεια

Τα ημερολόγια του Ρόμπερτ και της Κλάρα Σούμαν καταγράφουν μια από τις μεγαλύτερες ιστορίες αγάπης της ιστορίας. Όπως ο Ρόμπερτ και η Ελίζαμπεθ Μπάρρετ Μπράουνινγκ στον τομέα της ποίησης, οι Σούμαν αντιπροσωπεύουν τη συγχώνευση του ρομαντισμού με τη δημιουργικότητα. Η συνθετική ιδιοφυΐα του Ρόμπερτ συμπληρωνόταν τέλεια με την εκτελεστική δεινότητα της Κλάρας.

Το ζευγάρι ήταν γόνιμο και με έναν άλλο, πιο κυριολεκτικό, τρόπο: απέκτησαν οκτώ παιδιά μαζί. Ήταν φυσικό ότι αυτά τα παιδιά θα είχαν ένα ‘κληρονομικό δικαίωμα’ στη μουσική. Αλλά όταν οι δύο μεγαλύτερες κόρες τους, η Μαρί και η Ελίζ, ήταν έτοιμες να αρχίσουν να μαθαίνουν πιάνο, ο Ρόμπερτ βρήκε τα υπάρχοντα εγχειρίδια οδηγιών ανεπαρκή. Έτσι, επιχείρησε να γράψει ο ίδιος ένα, θυμούμενος τα λογικά μαθήματα που του είχε δώσει ο πεθερός του, ο Φρήντριχ.

Το «Album für die Jugend» («Άλμπουμ για τους νέους»), έργο 68, ήταν επαναστατικό: ήταν ο πρώτος οδηγός πιάνου που γράφτηκε ρητά για παιδιά. Σε μια επιστολή προς τον φίλο του Καρλ Ράινεκε, με ημερομηνία 6 Οκτωβρίου 1848, ο Ρόμπερτ εκμυστηρεύτηκε ότι έγραψε το πρώτο κομμάτι της συλλογής για τα έβδομα γενέθλια της Μαρίας, «και μετά το ένα έφερε το άλλο». Τα κομμάτια της συλλογής «είναι ιδιαίτερα αγαπητά στην καρδιά μου», έγραφε, «και είναι πραγματικά μέρος της οικογενειακής ζωής».

Πολλά από τα τραγούδια είναι εμπνευσμένα από συγκεκριμένα γεγονότα. Ο Ρόμπερτ αφιέρωσε το «Humming Song» (Το μουρμουριστό τραγούδι) στον μικρό γιο του. Το «First Sorrow» (Πρώτη λύπη) θρηνούσε τον θάνατο του κατοικίδιου της οικογένειας, ενός φλώρου. Το «Little Morning Wanderer» (Μικρός περιπατητής του πρωινού) δραματοποιεί τα βήματα της μικρής Μαρίας, που την πηγαίνουν για πρώτη φορά στο σχολείο. Ο «Άγριος καβαλάρης» μιμείται το παιχνίδι ενός παιδιού που φαντάζεται ότι ιππεύει ένα άλογο, πέφτοντας πάνω στα έπιπλα. Κάθε κομμάτι έχει την ποιότητα ενός σύντομου λυρικού ποιήματος και παρουσιάζει με φαντασία μια εξιδανικευμένη στιγμή της παιδικής ηλικίας.

Αν και το άλμπουμ χωρίζεται σε δύο μέρη, το πρώτο για μικρά παιδιά και το δεύτερο για μεγάλους, η διαδικασία της ενηλικίωσης δεν ήταν τότε τόσο συγκεκριμένη όσο είναι σήμερα. Τα λίγο πιο απαιτητικά κομμάτια [του πρώτου μέρους] θα τα έπαιζαν πολλοί έφηβοι.

Το «Τραγούδι της παραμονής της Πρωτοχρονιάς»

Το τελευταίο κομμάτι του άλμπουμ είναι το «Sylvesterlied» ή «Τραγούδι της παραμονής της Πρωτοχρονιάς». Σε αντίθεση με πολλά από τα κομμάτια του α’  μέρους, δεν συνδέεται με κάποιο συγκεκριμένο γεγονός της ζωής των παιδιών του Σούμαν. Ούτε, όπως πολλά κομμάτια του β’ μέρους, αναφέρεται σε άλλα μουσικά έργα ούτε απεικονίζει μια σκηνή από τη λογοτεχνία. Πρόκειται για ένα εντελώς πρωτότυπο έργο, το οποίο πιθανότατα είχε γραφτεί ως εορταστικό επιστέγασμα της συλλογής.

 

Όντας το τελευταίο κομμάτι του άλμπουμ, προορίζεται για προχωρημένους αρχάριους. Το θέμα της Πρωτοχρονιάς υποδηλώνει ότι ο μαθητής είναι έτοιμος να γυρίσει σελίδα και να προχωρήσει σε πιο απαιτητικές παρτιτούρες. Δεδομένου ότι αντιπροσωπεύει το τελευταίο επίπεδο εκπαίδευσης που προσφέρει το βιβλίο, είναι κατάλληλα εορταστικό με έναν ήπιο τρόπο, που αντανακλά την ευγένεια της νεότητας.

Το κομμάτι είναι γραμμένο για να παιχτεί σε tempo moderato, σε λα μείζονα, την οποία ο συνθέτης χρησιμοποιεί για να αναπτύξει το κύριο θέμα. Η εναρκτήρια μουσική φράση δείχνει πώς εισάγει ποικιλία τόσο σε αυτό το κομμάτι όσο και στη μεγαλύτερη συλλογή. Ξεκινά από ένα χαμηλό Μι σε mezzoforte. Ύστερα, η μελωδία ανεβαίνει, με αποκορύφωμα μια συγχορδία λα μείζονα, ακολουθούμενη από μια σημείωση για fortepiano: μια άλλη, πιο δυνατή συγχορδία φα δίεση ελάσσονα, που πέφτει σε ένα μόνο απαλό σι και στη συνέχεια ανεβαίνει και πάλι στη συγχορδία λα μείζονα. Σε αυτή την απλή αλλά εκλεπτυσμένη φράση, ο Σούμαν εναλλάσσει μελωδία και αρμονία, κρεσέντο και ντεκρεσέντο, για να διαμορφώσει την υφή του κομματιού με έναν δυναμικό και γοητευτικό ρυθμό που κρατά τόσο τους ακροατές  όσο και τους ερμηνευτές σε εγρήγορση.

Η πορεία του «Άλμπουμ για τους νέους»

Το «Άλμπουμ για τους νέους» γνώρισε πρωτοφανή εμπορική επιτυχία, της οποίας ο ίδιος ο Σούμαν ήταν μάρτυρας μόνο στην αρχή. Το 1854, έξι χρόνια μετά την κυκλοφορία του έργου, υπέστη ψυχική κατάρρευση και εισήλθε σε ψυχιατρείο. Στις 14 Σεπτεμβρίου του ίδιου έτους, στη δίνη της διπολικής διαταραχής, έγραψε στην Κλάρα ζητώντας της «περισσότερες λεπτομέρειες για τα παιδιά. Παίζουν ακόμα Μπετόβεν, Μότσαρτ και κομμάτια από το ‘Jugendalbum’ μου;»

 

Ο Ρόμπερτ πέθανε λιγότερο από δύο χρόνια αργότερα. Ωστόσο, η Κλάρα έζησε για άλλες τέσσερεις δεκαετίες, συνεχίζοντας την κληρονομιά του συζύγου της και συντηρώντας με επιτυχία την πολυμελή οικογένειά της ως περιοδεύουσα πιανίστρια συναυλιών. Η Μαρί ήταν η προσωπική βοηθός της, ενώ η Ελίζ έπαιζε με την Κλάρα στη σκηνή.

Η Μαρί και η Ελίζ έζησαν μέχρι τον 20ό αιώνα, πεθαίνοντας με διαφορά ενός έτους η μία από την άλλη. Ως εκτελέστρια της μουσικής περιουσίας των γονέων τους, η Μαρί κράτησε ζωντανή την κληρονομιά τους. Είδε το «Άλμπουμ για τους νέους» να βγαίνει σε 16 εκδόσεις μόνο τον 19ο αιώνα, τα κομμάτια του να διασκευάζονται για κάθε υπάρχον όργανο και να ενσωματώνονται σε αμέτρητα άλλα εγχειρίδια οδηγιών. Στον νέο αιώνα, το έργο του Σούμαν διατηρεί τη δύναμή του, χωρίς σημάδια εξασθένησης.

Στο «Συμβουλές για Νέους Μουσικούς» («Rules and Maxims for Young Musicians»), που γράφτηκαν για να συνοδεύσουν το άλμπουμ, ο Σούμαν λέει το εξής: «Δεν πρέπει ποτέ να παίζετε κακές συνθέσεις και δεν πρέπει ποτέ να τις ακούτε όταν δεν είστε απολύτως αναγκασμένοι να το κάνετε».

Το «Τραγούδι της παραμονής της Πρωτοχρονιάς» είναι ένας φόρος τιμής στις δοκιμασίες της νεανικής ολοκλήρωσης και στην ιδέα της ανανέωσης. Είναι επίσης ένα απολαυστικό κομμάτι.

Του Andrew Benson Brown

Με την έλευση του φθινοπώρου, τα καλοκαιρινά κηπευτικά αρχίζουν να φθίνουν. Αυτό σημαίνει ότι ήρθε η ώρα να φυτέψετε τον χειμερινό σας κήπο. Στο τελευταίο της βιβλίο, «Year-Round Edible Gardening» («Εδώδιμα κηπευτικά όλη τη χρονιά»), η Λένα Ίσραελσον (Lena Israelsson) μοιράζεται συμβουλές από ειδικούς για την καλλιέργεια των διαφόρων κηπευτικών ανάλογα με την εποχή. Το παρακάτω απόσπασμα αποτελεί μια μικρή μόνο γεύση από τον πλούτο των οδηγιών που περιέχονται στο βιβλίο της.

4 φθινοπωρινά παρτέρια

Αν επισκεφθείτε τον κήπο μου το φθινόπωρο, θα παρατηρήσετε τέσσερα πράγματα. Πρώτον, τα παρτέρια είναι καλυμμένα με απόβλητα κηπευτικής βλάστησης. Το κάνω αυτό για να μη μείνει το χώμα γυμνό κατά τη διάρκεια του χειμώνα και επειδή γνωρίζω από την εμπειρία μου πόσο εύθρυπτο και ωραίο θα έχει γίνει το χώμα την άνοιξη. Το λίπασμά μου αποτελείται από φύλλα, άχυρο, ξεριζωμένα ζιζάνια και άλλα απόβλητα βλάστησης.

Δεύτερον, θα βρείτε ένα ή δύο παρτέρια με πράσινη (ή φυσική) λίπανση, κυρίως από κυρίως γαλάζια (ή δαντελωτή) φακελία και περσικό τριφύλλι, που σπέρνονται στα τέλη του καλοκαιριού. Περιστασιακά, κάνω σε ολόκληρο το παρτέρι φυσική λίπανση, αλλά τις περισσότερες φορές μία ή δύο σειρές λαχανικών παραμένουν στο ίδιο παρτέρι.

Το τρίτο πράγμα που θα παρατηρήσετε είναι τα λάχανα, τα λαγόχορτα (ή σαλσίφια), τα πράσα, τα παστινάκια, τα ιταλικά ραδίκια, τα σέσκουλα, τα νεροκάρδαμα και άλλα χειμωνιάτιακα φυτά, τα οποία αντέχουν ακόμη και σε λίγους βαθμούς κάτω από το μηδέν. Μερικά από αυτά μπορεί ακόμη και να καταφέρουν να ξεχειμωνιάσουν.

Κάθε φορά που τους επέτρεψα να εξαπλωθούν, τα αποτελέσματα ήταν ιδιαίτερα ικανοποιητικά.

Αλλά το τέταρτο και πιο ενδιαφέρον πράγμα είναι τα φυτά που έσπειρα μερικές φορές τέλη Ιουλίου ή τον Αύγουστο. Ο προγραμματισμός που έκανα τότε, δίνει τώρα τους καρπούς του: Τα ασιατικά χόρτα, όπως το λάχανο mizuna, τη κράμβη και το pak choi (κινέζικο λάχανο) αγαπούν ιδιαίτερα το φθινόπωρο. Δεν υπερβάλλω όταν λέω ότι το παρτέρι ξεχειλίζει από φυτική δραστηριότητα.

Το κάρδαμο και το πλάνταγο είναι δύο άλλα ατίθασα φυτά που μπορεί επίσης να βρεθούν περιστασιακά ανάμεσα στα φθινοπωρινά χόρτα. Το πρώτο αναπτύσσεται πιο αργά από τα ασιατικά χόρτα, αλλά έχει το πλεονέκτημα ότι αντέχει μερικούς βαθμούς κάτω από το μηδέν. Προσοχή, ωστόσο, για όσους έχουν πιο ευαίσθητους ουρανίσκους: το χειμερινό κάρδαμο έχει γεύση όπως το νεροκάρδαμο, αλλά πικρίζει και τσιμπά πολύ περισσότερο. Το πλάνταγο, το οποίο επίσης δεν ενοχλείται από μερικούς βαθμούς κάτω από το μηδέν, είναι πολύ πιο ευγενικό στη γεύση. Λατρεύω την καρυδάτη γεύση του, η οποία ταιριάζει με κάθε είδος σαλάτας. Και τα δύο φυτά δίνουν διαδοχικές σοδειές. Αυτό σημαίνει μια καλή χειμερινή περίοδο!

Τα καλύμματα προστασίας των φυτών

Είναι λίγο κουραστικό να βγάλετε ξανά τα καλύμματα προστασίας, αλλά σας συμβουλεύω να το κάνετε, ειδικά αν θέλετε να συγκομίζετε τον χειμώνα. Όταν η νυχτερινή θερμοκρασία πέσει στους 5ºC, είναι η κατάλληλη στιγμή να χρησιμοποιήσετε τα καλύμματα.

Τα καλύμματα μπορεί να μην ανεβάζουν πολύ τη θερμοκρασία τη νύχτα, αλλά δημιουργούν καλή ζέστη όταν τα χτυπά ο ήλιος. Προστατεύουν επίσης από τον άνεμο, ο οποίος αυξάνει το κρύο. Για παράδειγμα, αν έξω έχει 0ºC, αλλά ο άνεμος πνέει με ταχύτητα 14 μέτρα ανά δευτερόλεπτο, η πραγματική θερμοκρασία (το κρύο που αισθάνεστε) είναι -15ºC.

 

Αν συγκρίνω τα λαχανικά που αναπτύχθηκαν κάτω από καλύμματα σειράς με εκείνα που αναπτύχθηκαν χωρίς κάλυψη, τα πρώτα κερδίζουν πάντα. Είναι και πιο ελκυστικά και πιο νόστιμα. Περιστασιακά αναπτύσσονται και λίγο, ακόμη και αν το φως είναι αδύναμο.

Μην ξεχνάτε να στερεώνετε σωστά το υλικό, ώστε μια φθινοπωρινή καταιγίδα να μην παρασύρει το κάλυμμά σας. Τα καλύμματα προστατεύουν επίσης από τα ελάφια, αλλά όχι 100%. Αν χιονίσει, θα πρέπει να τινάξετε το χιόνι, αλλιώς τα φυτά σας δεν θα έχουν καθόλου φως.

Τα πλεονεκτήματα της κινητής σήραγγας καλλιέργειας

Οι  σήραγγες καλλιέργειας συμπληρώνουν τα καλύμματα προστασίας. Οι σήραγγες είναι στην πραγματικότητα καλύτερες, επειδή περικλείονται από πλαστικό, το οποίο προστατεύει αποτελεσματικότερα από τον άνεμο από ό,τι το ύφασμα. Επίσης, τα υφασμάτινα καλύμματα γίνονται εξαιρετικά εύθραυστα όταν παγώνουν. Προσωπικά, είμαι εξαιρετικά ευχαριστημένη από την κινητή σήραγγα καλλιέργειας. Συνήθως την τοποθετώ εκεί όπου αναπτύσσονται ήδη λαχανικά όπως μαϊντανός, σέσκουλα, παντζάρια και σαλάτες (λυκοτρίβολα) που μπορούν να επιβιώσουν σε μερικούς βαθμούς κάτω από το μηδέν. Σύμφωνα με το ψηφιακό θερμόμετρο, μέσα στη σήραγγα είναι λίγο πιο ζεστά.

Τα σέσκουλα, ειδικά, φαίνονται υπέροχα και είναι πραγματική απόλαυση να τα μαζεύεις μέχρι και λίγο πριν τα Χριστούγεννα.

Είναι πολύ σημαντικό το χώμα να είναι πορώδες, ανεξάρτητα από το πώς και πού φυτεύετε τον κήπο στα τέλη του φθινοπώρου. Το έδαφος δεν μπορεί να είναι ξηρό ή βρεγμένο – μόνο υγρό. Τα χειρότερα εδάφη είναι τα ξηρά και αμμώδη ή τα σκληρά, υγρά αργιλώδη.

Η ανάπτυξη συνήθως σταματά μέχρι το τέλος του φθινοπώρου, έτσι η λίπανση είναι περιττή. Προσθέστε θρεπτικά στοιχεία μόνο εάν δεν έγινε λίπανση στα τέλη του καλοκαιριού.

Σε παρόμοια περίπτωση, μπορείτε να ρίξετε λίγο λίπασμα με το πότισμα.

Όσον αφορά την επιλογή της τοποθεσίας της σήραγγας, να θυμάστε ότι ο ήλιος δεν ανεβαίνει πολύ ψηλά στα τέλη του φθινοπώρου, οπότε επιλέξτε ένα πολύ ανοιχτό, ηλιόλουστο σημείο.

Η απειλή του παγετού

Τι μπορείτε να κάνετε εγκαίρως για να γλιτώσετε τον κήπο σας από τον παγετό; Εδώ ισχύει ο εκ των προτέρων σχεδιασμός, όπως και η παρακολούθηση των καιρικών συνθηκών. Έχετε το νου σας στο θερμόμετρο και στους διαδικτυακούς μετεωρολογικούς ιστότοπους.

Όλα είναι μια χαρά αν το βράδυ έχει 8ºC ή και περισσότερο. Η πιθανότητα να πέσει παγετός είναι ελάχιστη.

Θα καλύψω τα καλοκαιρινά λαχανικά μου – τις ντομάτες, τις πιπεριές, τα αγγούρια, τα κολοκύθια και τα κολοκύθια – με καλύμματα σειράς, αν το θερμόμετρο πέσει κάτω από τους 8ºC. Το ύφασμα ανεβάζει τη θερμοκρασία κατά μερικούς βαθμούς, κάτι που συνήθως είναι αρκετό για να αντέξουν τα φυτά τον πρώτο ελαφρύ παγετό, δηλαδή λίγο κάτω από το μηδέν για λίγες ώρες. Ωστόσο, δεν είναι σίγουρο ότι θα μπορέσει να προστατεύσει τα φυτά σας μετά από αρκετές ώρες δυνατού παγετού.

Αντίθετα, ο παγετός δεν είναι θανατηφόρος για τα χειμωνιάτικα κηπευτικά. Μπορεί ακόμη και να βελτιώσει τη γεύση τους. Αλλά δεν βλάπτει να σκεπάσετε τα φυτά ούτως ή άλλως, ειδικά αν οι θερμοκρασίες πέφτουν χαμηλότερα από τους 5ºC. Αυτό θα ευνοήσει και την ανάπτυξή τους.

Γεύσεις που βελτιώνονται από το κρύο

Αν μπορούσατε να συγκρίνετε ταυτόχρονα τη γεύση του λάχανου που συγκομίζεται τον Ιούλιο και του λάχανου που συγκομίζεται τον Νοέμβριο, θα δοκιμάζατε ίσως μια έκπληξη, αναγνωρίζοντας την ανωτερότητα της γεύσης του δεύτερου: το λάχανο του Νοεμβρίου είναι πιο γλυκό και μαλακό. Η πικρή του επίγευση που δεν αρέσει σε πολλούς εξαφανίζεται με τον παγετό.

Αλλά και πολλών άλλων λαχανικών η γεύση βελτιώνεται με το άγγιγμα του παγετού. Γιατί λοιπόν να τα μαζεύετε πριν από τον παγετό;

Σε τι οφείλεται αυτή η αλλαγή στη γεύση; Η εξήγηση είναι αρκετά απλή: τα φυτά παλεύουν για τη ζωή τους, γνωρίζοντας ότι ο παγετός είναι μια θανατηφόρος απειλή. Για να αντισταθούν, επιστρατεύουν το μοναδικό όπλο που έχουν στη διάθεσή τους – αυξάνουν την περιεκτικότητα των δομών τους σε σάκχαρα. Αυτό το κάνουν μετατρέποντας τους υδατάνθρακες σε ζάχαρη.

Όταν η ζάχαρη διαλύεται στο νερό, το σημείο ψύξης μειώνεται, οπότε το φυτό μπορεί να αντέξει μερικούς ακόμη βαθμούς κάτω από το μηδέν. Ως αποτέλεσμα, και αντέχει έναν σκληρότερο παγετό και επιπλέον αποκτά καλύτερη γεύση. Ωστόσο, κάποια στιγμή αυτή η στρατηγική σταματά να έχει αποτέλεσμα, οπότε το φυτό πεθαίνει.

Εκτός από τα λάχανα, ευνοούνται ιδιαιτέρως από τον παγετό και τα ιταλικά μαρούλια της οικογένειας των κιχωρίων (ραδίκια/αντίδια). Σε αυτά περιλαμβάνονται φυλλώδη λαχανικά τύπου sugarloaf, το κόκκινο αντίδι και το ραντίτσιο Castelfranco – περιλαμβάνονται επίσης το εσκαρόλ (ή σκαρόλη) και ο σγουρός μαϊντανός (φριζέ).

Όλα αυτά τα φυτά έχουν μια φυσική πικράδα που λίγοι εκτιμούν. Αλλά μετά από έναν παγετό, αυτή η πικρή γεύση αλλάζει και η γλυκύτητα παίρνει το προβάδισμα. Αυτό που μένει είναι μια πικάντικη πικράδα και μια νόστιμη τραγανότητα ιδανική για πλούσιες σαλάτες.

Για να ευχαριστηθείτε τα ιταλικά χόρτα, το εσκαρόλ και το ραντίτσιο Castelfranco, δεν πρέπει απλώς να νιώσουν ένα τσίμπημα παγετού αλλά και να λευκανθούν. Λίγες εβδομάδες πριν από τη συγκομιδή τους, σκεπάστε τα με έναν κουβά, στον οποίο έχετε ανοίξει μερικές τρύπες. Μπορείτε επίσης να αφήσετε λίγο κενό μεταξύ του χώματος και του κουβά.

 

Το παρτέρι Hügel

Μια από τις πιο χρήσιμες φθινοπωρινές δραστηριότητες είναι η κατασκευή ενός παρτεριού Hügel, το οποίο είναι κάτι μεταξύ ενός σωρού κομποστοποίησης και ενός υπερυψωμένου παρτεριού. Αν και γεμάτο με φυτικά απορρίμματα, αλλά διαφέρει από την απλή κομποστοποίηση στο ότι το παρτέρι ποτίζεται συχνά και λιάζεται από το φως του ήλιου. Γι’ αυτό και όλα τα φυτά αναπτύσσονται εξαιρετικά γρήγορα σε αυτό το παρτέρι και τα απόβλητα διασπώνται σε εύθρυπτο χώμα σε μία μόνο περίοδο.

Το παρτέρι Hügel θερμαίνεται γρήγορα την άνοιξη, επειδή είναι αρκετά υπερυψωμένο. Καθώς αποσυντίθεται, παράγει επίσης ένα ορισμένο ποσό θερμότητας. Μέσα του υπάρχουν πολλά θρεπτικά συστατικά για τα φυτά, τα οποία απελευθερώνονται σταδιακά, ευνισχύοντας σημαντικά τη φυτική ανάπτυξη.

Έχω καλλιεργήσει κολοκύθες σε ένα συμβατικό υπερυψωμένο παρτέρι δίπλα σε ένα παρτέρι Hügel ανάλογου μεγέθους που περιέχει επίσης κολοκύθες. Οι κολοκύθες που δίνει στο παρτέρι Hügel είναι πάντα διπλάσιες σε ποσότητα.

Το παρτέρι Hügel είναι κατασκευασμένο με βάση την αρχή «όσο πιο ψηλά τόσο πιο καλά». Ξεκινήστε με μικρά κλαδιά και καταλήγετε σε μερικώς διασπασμένο κομπόστ και χώμα. Κάποια ζωική κοπριά είναι πολύ αποτελεσματική σε ένα παρτέρι Hügel, όχι μόνο επειδή λιπαίνει αλλά και επειδή αυξάνει τη θερμοκρασία του. Το ίδιο αποτέλεσμα έχουν και τα φρεσκοκομμένα χόρτα.

Μέχρι το δεύτερο έτος, το παρτέρι Hügel θα έχει βυθιστεί λίγο, αλλά εξακολουθεί να είναι μια εξαιρετική θέση καλλιέργειας Μπορείτε επίσης να χρησιμοποιήσετε το χώμα ως λίπασμα.

Ένα παρτέρι Hügel δεν παράγει μόνο εξαιρετικές σοδειές, αλλά θρέφει και το έδαφος. Αν επιλέγετε κάθε χρόνο μια νέα τοποθεσία για το κρεβάτι Hügel, σύντομα θα μετατρέψετε το πιο στείρο έδαφος σε γόνιμο.

Προβλήματα μπορεί να αντιμετωπίσετε περιστασιακά στις αρχές του καλοκαιριού, καθώς το στρώμα του χώματος δεν θα είναι αρκετά παχύ, οπότε η ανάπτυξη σταματά και τα φύλλα κιτρινίζουν.

Γι’ αυτό είναι καλή ιδέα να ξεκινήσετε σπέρνοντας σπανάκι, ραπανάκι, ρόκα ή άλλα φυλλώδη λαχανικά με ρηχό ριζικό σύστημα. Μόλις συγκομιστούν αυτά, θα φυτέψετε αγγούρια, ντομάτες, κολοκύθια και άλλα φυτά που θέλουν ζέστη. Μέχρι τότε το χώμα θα έχει σπάσει και θα υπάρχει αρκετός χώρος για το μεγαλύτερο ριζικό τους σύστημα.

 

Μια εγκάρσια τομή ενός στρώματος Hügel δείχνει τα χονδροειδή απορρίμματα κήπου στο κάτω μέρος και τα λεπτότερα απορρίμματα κήπου πιο πάνω. Το χώμα καλύπτει το ανώτερο στρώμα.

Συμβουλές για φθινοπωρινή σπορά:

• Σπείρετε το φθινόπωρο σε ένα μόνο παρτέρι κήπου ή σε ένα παλετοφόρο/υπερυψωμένο παρτέρι.
• Σπείρετε τους σπόρους σε μικρότερες αποστάσεις μεταξύ τους από ό,τι συνήθως.
• Είναι προτιμότερο να σπείρετε αργότερα παρά νωρίτερα.
  Επιλέξτε τις πιο αργά αναπτυσσόμενες ποικιλίες σπόρων.
• Σπείρετε σε χαλαρό χώμα και καλύψτε οπωσδήποτε τη σειρά σποράς με χώμα αναμεμειγμένο με άμμο.
• Καλύψτε με ένα προστατευτικό κάλυμμα την άνοιξη.

Συμβουλές για φυτά σε γλάστρες

Αν οι γλάστρες σας δεν έχουν πλέον καθόλου θρεπτικά συστατικά, ποτίζετε με λίπασμα κάθε εβδομάδα.

Τοποθετήστε τις γλάστρες κατά μήκος των τοίχων του σπιτιού. Τα φυτά χρειάζονται περισσότερο ήλιο, περισσότερη θερμότητα και περισσότερη προστασία από τον άνεμο.

Δεν θα ανακαλύψετε ξερές ρίζες μέχρι να σκάψετε λίγο στο χώμα. Τότε θα δείτε επίσης αν το χώμα είναι συνδεδεμένο με τις ρίζες. Αν αυτό συμβαίνει, κόψτε ένα κομμάτι από τη μάζα των ριζών και προσθέστε φρέσκο χώμα.

Έχουν οι πιπεριές τσίλι μαραμένη όψη; Αν ναι, μετακινήστε τις μέσα και τοποθετήστε τις σε ένα ηλιόλουστο σημείο! Αφήστε τις όμως έξω για όσο το δυνατόν περισσότερο, καθώς αυτό είναι το καλύτερο για αυτές και μπορούν να αντέξουν πολύ περισσότερο από ό,τι νομίζετε.

Όταν τα φυτά έχουν περάσει την περίοδο της ανθοφορίας και της παραγωγής, αδειάστε το περιεχόμενό τους στα παρτέρια του κήπου και σε άλλες φυτεύσεις. Μπορούν επίσης να μπουν στο κομπόστ του κήπου, αλλά όχι στο κομπόστ της κουζίνας.

Τα πολυετή βότανα και τα φυτά που προορίζονται για διαχείμαση ανέχονται καλύτερα τις κλιματολογικές συνθήκες αν θάψετε τη γλάστρα τους μέσα σε ένα παρτέρι.

Η Λένα Ίσραελσον είναι μια από τις πιο αξιόλογες κηπουρούς της Σουηδίας. Αρθρογραφεί σε εφημερίδες και έχει εκδώσει μια σειρά βιβλίων, μεταξύ των οποίων το «Handbok för köksträdgården» («Εγχειρίδιο για τον λαχανόκηπο»), το οποίο έχει χαρακτηριστεί ως η «βίβλος του κηπουρού».

Το 2004 κυκλοφόρησε το βιβλίο «Cityodling» («Growing City»). Η Λένα Ίσραελσον έχει καταγωγή από το Norrbotten και είχε πάντα έντονο ενδιαφέρον για την κηπουρική. Σε ένα άγονο κλίμα, έμαθε πόσο σημαντικά είναι τα θεμέλια για να πετύχει μια καλλιέργεια. Τα βιβλία που έχει γράψει και οι γνώσεις που μεταδίδει βασίζονται έτσι σε βαθιά, προσωπική εμπειρία. Ζει στη Σουηδία.

Το παρόν απόσπασμα προέρχεται από το βιβλίο «Year-Round Edible Gardening: Growing Vegetables and Herbs, Inside or Outside, in Every Season» της Lena Israelsson. Για να αγοράσετε αυτό το βιβλίο, πατήστε εδώ.

Από το Epoch Health Bookshelf

Επιμέλεια: Αλία Ζάε

Animation ή «τέχνη της εμψύχωσης»: μια τέχνη με πλούσια ιστορία, που συνδυάζει τις εικαστικές τέχνες με τον κινηματογράφο και τη μουσική, αλλά και την τεχνολογία, παρέχοντας μοναδική ποικιλία εκφραστικών μέσων στους δημιουργούς, που μπορούν να συνδυάζουν το παιχνίδι και τη διασκέδαση με την τέχνη, την ποίηση και τα βαθιά μηνύματα.

Το Φεστιβάλ Animation Animasyros επιστρέφει στη Σύρο και φέτος, από τις 26 Σεπτεμβρίου έως την 1η Οκτωβρίου, για 16η συνεχή χρονιά, με ένα πλούσιο πρόγραμμα προβολών, συζητήσεων και παράλληλων εκδηλώσεων. Έναν από τους βασικούς πυλώνες του Φεστιβάλ αποτελούν, ακόμη μία χρονιά, τα εκπαιδευτικά εργαστήρια που φέτος αντλούν έμπνευση από την κεντρική θεματική του Φεστιβάλ «Animation και Αρχαία Ελλάδα».

Προβολές με έμφαση στο λατινικό και το πολωνικό animation

Αναγνωρίζοντας τη σημαντική θέση της δημιουργικής βιομηχανίας animation στην Ιβηρική χερσόνησο και της άνθησης που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια και στη Λατινική Αμερική, το ANIMASYROS παρουσιάζει ένα ευρύ αφιέρωμα στις χώρες αυτές, με τίτλο La Animaciόn Iberoamericana, με 5 ταινίες μεγάλου μήκους και προγράμματα ταινιών μικρού μήκους που επιμελούνται τα συνεργαζόμενα φεστιβάλ Animac Lleida από την Ισπανία και Cinanima από την Πορτογαλία. Τα προγράμματα αυτά θα παρουσιαστούν πριν από το ANIMASYROS στο Διεθνές Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους Δράμας. Το αφιέρωμα La Animaciόn Iberoamericana, ολοκληρώνεται με ένα σύγχρονο και αντιπροσωπευτικό πρόγραμμα ταινιών μικρού μήκους επιμέλειας του ANIMASYROS καλλιτεχνών από τη Λατινική Αμερική.

Έτσι, στο πλαίσιο του αφιερώματος, θα έχουμε την ευκαιρία να δούμε την βραβευμένη με Goya γαλλο-ισπανική ταινία  Unicorn Wars του Alberto Vázquez σε πανελλαδική πρεμιέρα, το Mironins, μία ταινία που ζωντανεύει έργα του διάσημου Ισπανού ζωγράφου Joan Miró και που θα αγαπήσουν σίγουρα οι μικροί – αλλά και όχι μόνο! – φίλοι του Φεστιβάλ παρουσία του σκηνοθέτη Mikel Mas Bilbao, τη σουρεαλιστική La Otra Forma του Diego Felipe Guzman από την Κολομβία και τη νέα ταινία του προτεινόμενου για Όσκαρ Alê Abreu, Perlimps, σε συνεργασία με το Φεστιβάλ Αρχαίας Ολυμπίας για παιδιά και νέους.

Το ANIMASYROS 2023 παρουσιάζει, ακόμη, ένα αφιέρωμα στην πολωνική σκηνή animation, στο οποίο θα έχουμε την ευκαιρία να δούμε τις 17 καλύτερες σπουδαστικές ταινίες των τελευταίων ετών, σε συνεργασία με το Φεστιβάλ Etiuda & Anima της Κρακοβίας.

Εκπαιδευτικά προγράμματα για όλους

Με την καθοδήγηση έμπειρων εκπαιδευτών από την Ελλάδα και το εξωτερικό, παιδιά, έφηβοι, ενήλικες, ΑμεΑ, αλλά και οι αγαπημένοι μας «βετεράνοι» ζωντανεύουν κυκλαδικά ειδώλια, γίνονται αρχαιολόγοι, αποδομούν και φέρνουν στο σήμερα αρχαίους μύθους.

Πιο αναλυτικά, ο ταλαντούχος animator Ρέμκο Πόλμαν και η αναγνωρισμένη παραγωγός Γιαντιένε ντε Κρόον (Ολλανδία) παρουσιάζουν το εργαστήριο «Cutting up the Myths» για ενήλικες. Για τρία πρωινά, οι συμμετέχοντες – άτομα με ή και χωρίς εμπειρία στα κινούμενα σχέδια – παίζουν, κόβουν, συνθέτουν και χρησιμοποιώντας την τεχνική του cut-out animation εκσυγχρονίζουν και ζωντανεύουν με τον δικό τους τρόπο τους αρχαίους μύθους.

Ιδιαίτερα ενδιαφέρον προβλέπεται το εκπαιδευτικό πρόγραμμα του Animasyros 2023, όμως, και για τους μικρούς φίλους του Φεστιβάλ. Στο διήμερο εργαστήριο «Ξεθάβοντας την αρχαιότητα» με εισηγητή τον animator Αγησίλαο Ρόμπολα, τα παιδιά εξοικειώνονται με τις τεχνικές του stop-motion και του sand animation, γίνονται για λίγο αρχαιολόγοι και δίνοντας ζωή στην άμμο αποκαλύπτουν σημαντικά αρχαιολογικά ευρήματα της αρχαίας Ελλάδας.

Στο εργαστήριο «Sands of Time» για εφήβους, μαζί με τον ανερχόμενο και πολλά υποσχόμενο animator Νικολά Φατούχ (Λίβανος), οι συμμετέχοντες περιπλανώνται στον κόσμο των κινουμένων σχεδίων για μια αξέχαστη περιπέτεια. Αντλώντας έμπνευση από την Οδύσσεια και με βασικό υλικό τους την άμμο, εξερευνούν την ελληνική μυθολογία, απελευθερώνουν τη δημιουργικότητά τους και αφηγούνται με τη δική τους ματιά το ταξίδι του θρυλικού ήρωα Οδυσσέα.

Ακόμη, στην αυλή του εμβληματικού θεάτρου Απόλλων της Ερμούπολης θα πραγματοποιηθεί το ξεχωριστό εργαστήριο κεραμικής «Εξερευνώντας τα μυστήρια των κυκλαδίτικων τηγανόσχημων» για οικογένειες με παιδιά, σε συνεργασία με το Εργαστήρι Κεραμικής ΑΜΚΕ Χίμαιρα, υπό την καθοδήγηση του Μάνου Μαστοράκη. Οι συμμετέχοντες θα έχουν την ευκαιρία να φτιάξουν το δικό τους σκεύος και να το διακοσμήσουν είτε με αυθεντικά μοτίβα από ευρήματα είτε με παραστάσεις δικής τους έμπνευσης.

Η συμμετοχή σε όλα τα εργαστήρια είναι δωρεάν, ενώ οι αιτήσεις συμμετοχής είναι ανοιχτές έως και τις 20 Σεπτεμβρίου στην ιστοσελίδα του Φεστιβάλ: animasyros.gr. Περισσότερες πληροφορίες στο education2@animasyros.gr.

Πέραν αυτών, διοργανώνεται σε συνεργασία με το ΚΔΑΠ-ΜεΑ Δήμου Σύρου-Ερμούπολης και με την υποστήριξη του Κοινωφελούς Ιδρύματος Ιωάννη Σ. Λάτση το εκπαιδευτικό εργαστήριο «Ζωντανές Αγγειογραφίες» για ΑμεΑ με εκπαιδεύτρια την Έλενα Παυλάκη, ενώ οι βετεράνοι του δραστήριου ΚΑΠΗ Δήμου Σύρου-Ερμούπολης με σκανταλιές και κόλπα θα περιπλανηθούν πάνω σε κυκλαδίτικα ίχνη για να μας διηγηθούν ιστορίες, μεγάλες και μικρές, αστείες και λυπητερές στο εργαστήριο «Κυκλαδίτικα Ίχνη» υπό την καθοδήγηση της animator, γραφίστριας και εκπαιδεύτριας Μαργαρίτας Σιμοπούλου.

Επιπλέον, στο πλαίσιο των εκπαιδευτικών δράσεων του ΕΚΟΜΕ και σε συνεργασία με το ΚΕΠΕΑ Σύρου – Ερμούπολης, στην εμβληματική έπαυλη Τσιροπινά στην Ποσειδωνία θα πραγματοποιηθεί εκπαιδευτικό εργαστήριο για παιδιά βασισμένο σε ταινία από το διεθνές φεστιβάλ Takorama για παιδιά και εφήβους, με εκπαιδευτές τους Δημήτρη Παπαχαραλάμπους και Ματούλα Παπαδημητρίου. Το εργαστήριο θα εξερευνήσει τα βασικά θεματικά, αισθητικά και αφηγηματικά χαρακτηριστικά της ταινίας και συνδυάζει τις δραστηριότητες οπτικοακουστικού γραμματισμού με την εκπαιδευτική επεξεργασία ζητημάτων που αφορούν τις σχέσεις με τους ανθρώπους και το περιβάλλον σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο.

Σχολικές προβολές στο Θέατρο Απόλλων

Το Animasyros καλεί μαθητές, δασκάλους και καθηγητές να αξιοποιήσουν τις δυνατότητες που προσφέρει η τέχνη της εμψύχωσης στην εκπαίδευση μέσα από ένα ειδικά διαμορφωμένο πρόγραμμα προβολών για σχολικές ομάδες. Παράλληλα, θέλοντας να αναδείξει τη δουλειά που πραγματοποιείται στα σχολεία πανελλαδικά, αλλά και σε όλο τον κόσμο, πάνω στο animation, επέλεξε να εντάξει στο πρόγραμμα των σχολικών προβολών και μία ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα σειρά μαθητικών ταινιών μικρού μήκους.

Οι σχολικές προβολές πραγματοποιούνται στο Θέατρο Απόλλων στην Ερμούπολη της Σύρου, είναι δωρεάν και απαιτείται κράτηση θέσεων στο education2@animasyros.gr. Θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας. Για τα σχολεία εκτός Ερμούπολης προβλέπεται μεταφορά. Περισσότερες πληροφορίες: www.animasyros.gr

Ν.Μπ.

 

Αυτό το τσίζκεϊκ χωρίς ψήσιμο γίνεται με μια απλή πρεσαρισμένη κρούστα από κράκερ και γέμιση από τυρί κρέμα και στραγγιστό γιαούρτι που σταθεροποιείται καθώς ψύχεται. Τα μύρτιλα ανακατεμένα με κρέμα λεμονιού προσθέτουν γλυκύτητα και πικάντικη γεύση.

Αντί για μύρτιλα, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε κάθε είδους μούρο. Αν θελήσετε να βάλετε φρέσκες φράουλες, κόψτε τες σε φέτες ή σε τέταρτα και αφήστε τες να στραγγίξουν λίγο πριν τις προσθέσετε στο τσίζκεϊκ.

Μπάρες τσίζκεϊκ χωρίς ψήσιμο με κρέμα λεμονιού και μύρτιλα

Προετοιμασία: 20΄

Συνολικός χρόνος: 2 ώρες και 20΄

Ποσότητα: 16 τεμάχια

Υλικά