Τα τελευταία χρόνια είναι γεγονός ότι ο ΟΣΕ βρίσκεται σε μια περιδίνηση στην οποία τον οδήγησαν τα τραγικά γεγονότα του 2023, η τραγωδία των Τεμπών κυρίως, αλλά και οι πρωτόγνωρες καταστροφές από τις καταιγίδες Daniel, Elias και πρόσφατα η κακοκαιρία Bora.
Οι ανωτέρω καταστροφές ανέκοψαν την πορεία εκσυγχρονισμού που ακολούθησε την πανδημία COVID και την μετέπειτα οικονομική κρίση. Το έτος που ακολούθησε τα τραγικά γεγονότα του 2023 ήταν η έναρξη μιας προσπάθειας για την ανάταξη του ελληνικού σιδηροδρόμου με στόχο να καλυφθεί το χαμένο έδαφος τόσο σε επίπεδο υποδομών όσο και σε λειτουργικό.
Το Στρατηγικό Σχέδιο, που αφορά την ανάπτυξη του ελληνικού σιδηροδρομικού δικτύου, στηρίζεται στους παρακάτω πέντε βασικούς άξονες:
1. Ολοκλήρωση των υποδομών και συστημάτων στον βασικό άξονα ΠΑΘΕ ο οποίος αποτελεί και τον πυρήνα του σιδηροδρόμου. Τα έργα αφορούν κυρίως την επιδομή και συστήματα (Σηματοδότηση-Τηλεδιοίκηση, ETCS, ηλεκτροκίνηση και Συστήματα προστασίας σηράγγων) στο τμήμα Ροδοδάφνη-Ρίο, την ηλεκτροκίνηση στο τμήμα Κιάτο-Ροδοδάφνη, την ανάταξη-αναβάθμιση της Σηματοδότησης-Τηλεδιοίκησης στο τμήμα ‘Ανω Λιόσια-Κιάτο και αποκατάσταση των ζημιών στη Θεσσαλία από τις θεομηνίες.
2. Η θέση σε λειτουργία των συστημάτων GSM-R και ETCS θα προσφέρουν όχι μόνο ασφάλεια αλλά και αύξηση της χωρητικότητας του σιδηροδρομικού δικτύου, γεγονός που οδηγεί αυτόματα σε αύξηση επιβατικών αλλά και εμπορευματικών δρομολογίων.
3. Η διασύνδεση του σιδηροδρομικού δικτύου με τα βασικά λιμάνια και τις ΒΙ.ΠΕ. Οι συνδέσεις αυτές θα συμβάλουν αποφασιστικά στην ανάπτυξη της χώρας, με τη μείωση του μεταφορικού κόστους και ταυτόχρονα με την αύξηση του μεταφερόμενου φορτίου.
4. Τη δημιουργία και λειτουργία logistics centers σε σημαντικούς εμπορευματικούς κόμβους όπως το Ικόνιο, τη Θεσσαλονίκη, την Αλεξανδρούπολη και τον Βόλο. Ήδη βρίσκεται στην τελική φάση για την υπογραφή της η Σύμβαση παραχώρησης του ΘΡΙΑΣΙΟ 2, ενώ έχουν ξεκινήσει οι διαδικασίες για το ΘΡΙΑΣΙΟ 1. Ο συνδυασμός των κέντρων αυτών με την λειτουργία dry ports σε διάφορα σημεία κατά μήκος του ελληνικού σιδηροδρομικού δικτύου, καθώς και τη διασύνδεση λιμένων και ΒΙ.ΠΕ. θα πολλαπλασιάσει τη δυνατότητα αλλά και την αποτελεσματικότητα των σιδηροδρομικών μεταφορών, τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό.
5. Σε στενή συνεργασία με τους Ευρωπαϊκούς Οργανισμούς, ο ΟΣΕ θα καταβάλλει κάθε προσπάθεια για τη βελτιστοποίηση και ανάπτυξη των τριών βασικών σιδηροδρομικών διαδρόμων που συνδέουν σιδηροδρομικά τη βόρεια Ευρώπη με τους βασικούς ελληνικούς λιμένες, ώστε μέσω του θαλάσσιου διαδρόμου Αιγαίου-Σουέζ-Ερυθράς θάλασσας να μειώσει τον χρόνο και το κόστος διακίνησης εμπορευμάτων προς και από τις αγορές της ‘Απω Ανατολής.
Η επίτευξη των πέντε αυτών στόχων απαιτεί τη διαχείρισή τους από έναν σύγχρονο σιδηροδρομικό οργανισμό που θα λειτουργεί με ευελιξία, ταχύτητα και αποτελεσματικότητα, έχοντας ως στόχους την ασφάλεια των μεταφορών, την αξιοπιστία, την ανταγωνιστικότητα και τη σταθερότητα.
Η υπό ίδρυση νέα εταιρεία που προκύπτει από τον ΟΣΕ, την ΕΡΓΟΣΕ και το μέρος της ΓΑΙΟΣΕ του τροχαίου υλικού, έχει ως σκοπό την υλοποίηση των παραπάνω στόχων. Το νέο Νομοσχέδιο για τον σιδηρόδρομο που αποτελεί συνέχεια και συμπλήρωση του προηγηθέντος, δίνει μεγαλύτερη ευελιξία στους τομείς προσλήψεων προσωπικού, διαχείρισης έργων και οργάνωσης στην υπό ίδρυση εταιρεία.
Τέλος, με τη βοήθεια και τις κατευθύνσεις και του Τεχνικού Συμβούλου που θα πλαισιώσει τον νέο Οργανισμό, την αύξηση του προσωπικού με νέες προσλήψεις, καθώς και την ήδη σημαντικότατη αύξηση των χρηματοδοτήσεων, είναι βέβαιο ότι δίνεται η δυνατότητα, ύστερα από μία μακρά διάρκεια μαρασμού, να ξεκινήσει η αναγέννηση του ελληνικού σιδηροδρόμου, που θα λειτουργεί στα πρότυπα των αντίστοιχων ευρωπαϊκών, συμμετέχοντας καθοριστικά στην ανάπτυξη όχι μόνο της Ελλάδος αλλά και της περιοχής των Βαλκανίων, που αποτελεί το επόμενο βήμα επέκτασης της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Του Παναγιώτη Τερεζάκη – Διευθύνοντος Συμβούλου ΟΣΕ
Η Ρωσία προσφέρει στήριξη στην κυβέρνηση των Ταλιμπάν στην Καμπούλ για την αντιμετώπιση του Ισλαμικού Κράτους (ISIS), την ώρα που η Μόσχα εξετάζει τρόπους ενίσχυσης της οικονομικής της παρουσίας στο Αφγανιστάν.
Ο Ζαμίρ Καμπούλοφ, ειδικός απεσταλμένος του Ρώσου προέδρου για το Αφγανιστάν, ανέφερε σε συνέντευξή του στο κρατικό ρωσικό πρακτορείο Ria Novosti στις 2 Μαΐου ότι η Ρωσία ενδέχεται να συνεργαστεί στενότερα με το καθεστώς των Ταλιμπάν. Όπως δήλωσε, το Ισλαμικό Κράτος παραμένει κοινός εχθρός για τη Μόσχα και την Καμπούλ.
Ο Καμπούλοφ, ο οποίος έχει διατελέσει και πρέσβης της Ρωσίας στο Αφγανιστάν, εκτίμησε πως οι προσπάθειες των Ταλιμπάν στην καταπολέμηση του παραρτήματος του ISIS στο Αφγανιστάν είναι αξιόλογες. Σύμφωνα με τον ίδιο, η οργάνωση αποτελεί «κοινό εχθρό για τη Ρωσία και το Αφγανιστάν» και η Μόσχα σκοπεύει να παράσχει «κάθε δυνατή βοήθεια στις αφγανικές αρχές μέσω εξειδικευμένων δομών».
Από την πτώση της υποστηριζόμενης από τις ΗΠΑ κυβέρνησης στο Αφγανιστάν το καλοκαίρι του 2021, οι Ταλιμπάν προσπαθούν να εδραιώσουν τον έλεγχό τους στη χώρα. Στο πλαίσιο αυτό, βρίσκονται συχνά σε σύγκρουση με το τοπικό παρακλάδι του Ισλαμικού Κράτους, γνωστό ως ISIS-Khorasan ή ISIS-K.
O ISIS έχει αναλάβει ευθύνη και για επιθέσεις εντός της Ρωσίας, μεταξύ των οποίων και η πολύνεκρη επίθεση στον συναυλιακό χώρο Crocus City Hall, τον Μάρτιο του 2024, κατά την οποία ένοπλοι άνοιξαν πυρ εναντίον του πλήθους και προκάλεσαν πυρκαγιές, με απολογισμό 145 νεκρούς και εκατοντάδες τραυματίες.
Παρά τις αρχικές ρωσικές υποψίες περί ουκρανικής εμπλοκής στην επίθεση, το Κρεμλίνο έχει εντείνει τις εκκλήσεις για συνεργασία με την Καμπούλ με στόχο την αντιμετώπιση του ISIS.
Η Ρωσία είχε εντάξει στο παρελθόν τους Ταλιμπάν στον κατάλογο τρομοκρατικών οργανώσεων, ωστόσο αφαίρεσε τον χαρακτηρισμό τον προηγούμενο μήνα, εξέλιξη που ανοίγει τον δρόμο για στενότερη συνεργασία. Σε σχετική ανακοίνωση του ρωσικού ΥΠΕΞ στις 17 Απριλίου επισημάνθηκε ότι η άρση του χαρακτηρισμού «δημιουργεί τις προϋποθέσεις για την καθιέρωση μιας πλήρους εταιρικής σχέσης με την Καμπούλ, προς όφελος των λαών της Ρωσίας και του Αφγανιστάν».
Αναφορικά με το ενδεχόμενο πλήρους διπλωματικής αναγνώρισης του καθεστώτος των Ταλιμπάν, ο Καμπούλοφ σημείωσε ότι η συνεργασία μεταξύ των δύο πλευρών «συνεχίζεται ντε φάκτο», υπονοώντας ότι η απομάκρυνση των τελευταίων εμποδίων – όπως η άρση του χαρακτηρισμού της τρομοκρατικής οργάνωσης – μπορεί να οδηγήσει σε εξομάλυνση των σχέσεων.
Ο Καμπούλοφ αναφέρθηκε επίσης σε ενδεχόμενη διεύρυνση των εξαγωγών καυσίμων από τη Ρωσία προς το Αφγανιστάν, σημειώνοντας ότι το ζήτημα αυτό, καθώς και άλλες οικονομικές σχέσεις, θα βρεθούν στο επίκεντρο του Russia–Islamic World Kazan Forum, αργότερα εντός του μήνα.
Η Μόσχα φαίνεται να επιδιώκει και πρόσβαση στους φυσικούς πόρους του Αφγανιστάν, καθώς η χώρα διαθέτει σημαντικά κοιτάσματα σπάνιων γαιών και άλλων πολύτιμων ορυκτών. Ο Καμπούλοφ επεσήμανε ότι στο αφγανικό υπέδαφος υπάρχουν «υδρογονάνθρακες, πολύτιμοι λίθοι και σπάνιες γαίες», αλλά είναι πρόωρο να συζητηθούν συγκεκριμένες επενδυτικές προοπτικές χωρίς πρώτα να ολοκληρωθούν οι γεωλογικές έρευνες.
Υπογράμμισε επίσης ότι η εξόρυξη λιθίου, μεταξύ άλλων, απαιτεί μεγάλες ποσότητες νερού – κάτι που δεν αφθονεί στο Αφγανιστάν.
Το Κομμουνιστικό Κόμμα Κίνας (ΚΚΚ) μόλις σημείωσε μια σημαντική νίκη, χάρη σε έναν από τους στενότερους συμμάχους της Αμερικής.
Τον Μάρτιο, η κυβέρνηση του Ισραηλινού πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου ενέκρινε νέες κανονιστικές μεταρρυθμίσεις για την αύξηση της αποτελεσματικότητας στα λιμάνια του Ισραήλ. Αλλά κρυμμένη στην ανακοίνωση ήταν μια καταστροφή εθνικής ασφάλειας: το κινεζικής λειτουργίας λιμάνι στη Χάιφα θα έχει πλέον τη δυνατότητα να διπλασιάσει τη χωρητικότητά του.
Αυτή δεν είναι απλώς μια τοπική αναβάθμιση. Είναι μια απόφαση με παγκόσμιες συνέπειες και μια απόφαση που ωφελεί άμεσα το ΚΚΚ. Η Χάιφα φιλοξενεί μερικές από τις πιο κρίσιμες ναυτικές επιχειρήσεις των ΗΠΑ και του Ισραήλ στην περιοχή. Η επέκταση του κινεζικού ελέγχου σε αυτήν τη στρατηγική τοποθεσία δεν είναι τίποτα λιγότερο από ένα δώρο για τη μηχανή επιτήρησης του Πεκίνου.
Κατά τη διάρκεια της θητείας μου στην ισραηλινή Κνεσέτ, είδα από πρώτο χέρι πώς τα οικονομικά συμφέροντα και η πολιτική ευκολία συχνά επισκίαζαν τις ανησυχίες για την εθνική ασφάλεια. Συμφωνίες που θα έπρεπε να είχαν απορριφθεί άμεσα, πέρασαν χωρίς ιδιαίτερο έλεγχο, χαρακτηριζόμενες επιπόλαια «αβλαβείς» επενδύσεις ή «τεχνοκρατικές» αποφάσεις.
Αυτή η επέκταση του κινεζικού ελέγχου των λιμένων δεν αποτελεί εξαίρεση. Είναι προϊόν βραχυπρόθεσμης σκέψης και αποτυχίας να ληφθεί υπ’ όψιν το πραγματικό κόστος της στρατηγικής ευθυγράμμισης με το Πεκίνο, ειδικά ενώ το Ισραήλ βρίσκεται σε πόλεμο και εξαρτάται από την υποστήριξη των ΗΠΑ όσο ποτέ άλλοτε.
Ορισμένοι αξιωματούχοι προωθούν αυτήν την κίνηση ως ένδειξη «αποτελεσματικότητας» και «ξένων επενδύσεων», αλλά ας είμαστε σαφείς: πρόκειται για πολιτική, όχι για μια κίνηση μόνο, και το κόστος θα μπορούσε να είναι τεράστιο.
Το λιμάνι του Κόλπου λειτουργεί από τη Shanghai International Port Group, μια κινεζική κρατική εταιρεία με άμεσους δεσμούς με το Κομμουνιστικό Κόμμα. Δεν είναι μυστικό ότι το ΚΚΚ χρησιμοποιεί εμπορική υποδομή για τη συλλογή πληροφοριών.
Μια έρευνα της Wall Street Journal το 2022 αποκάλυψε ότι οι προηγμένοι γερανοί που χρησιμοποιούνται σε λιμάνια που διοικούνται από την Κίνα, συμπεριλαμβανομένης της Χάιφα, έχουν μέσα τους αισθητήρες και λογισμικό που μπορούν να μεταδώσουν τεράστιες ποσότητες δεδομένων, συμπεριλαμβανομένων ευαίσθητων πληροφοριών σχετικά με πλοία, φορτία και κινήσεις του Αμερικανικού Ναυτικού, απευθείας στο Πεκίνο.
Όταν υπηρετούσα στην Κνεσέτ, οι Ισραηλινοί στρατιωτικοί ηγέτες προειδοποιούσαν ήδη για αυτό. Ο υποναύαρχος Σωλ Τσόρεβ είπε ξεκάθαρα: «Η Κίνα δεν είναι με το μέρος μας». Ο υποναύαρχος Οντέτ Γκουρ-Λαβί χαρακτήρισε τη συμφωνία «σοβαρό ζήτημα ασφάλειας».
Οι προειδοποιήσεις τους αγνοήθηκαν τότε. Τώρα, εντείνονται.
Στην Ουάσιγκτον, υπάρχει διακομματική συμφωνία ότι οι κινεζικές υποδομές επιτήρησης δεν έχουν θέση στα λιμάνια των ΗΠΑ.
Έτσι, ενώ η Αμερική εργάζεται για να εκδιώξει την Κίνα από τις αλυσίδες εφοδιασμού και τα λιμάνια της, το Ισραήλ κάνει το αντίθετο.
Και αυτό συμβαίνει καθώς η Κίνα επεκτείνει την ευθυγράμμισή της με τους εχθρούς της Αμερικής: κοινές ναυτικές ασκήσεις με το Ιράν, πιθανές μεταφορές όπλων στους Χούθι και βαθύτερη εμπλοκή σε ναυτιλιακά ασφυκτικά εμπόδια στη Μέση Ανατολή, όπως η Διώρυγα του Σουέζ και το Στενό Μπαμπ ελ Μαντέμπ.
Η Κίνα δεν είναι ουδέτερη. Ενεργοποιεί δυνάμεις που στοχεύουν ενεργά αμερικανικά πλοία, στρατιώτες και στρατηγικούς συμμάχους.
Οι σύμμαχοι πρέπει να ενεργούν σαν σύμμαχοι, ειδικά σε καιρό πολέμου. Οι Ηνωμένες Πολιτείες παρέχουν στο Ισραήλ ζωτικής σημασίας αμυντική βοήθεια, διπλωματική κάλυψη και ηθική υποστήριξη — όλα υπό την προϋπόθεση ότι η στρατηγική μας συνεργασία βασίζεται στην εμπιστοσύνη.
Αλλά όταν το Ισραήλ επιτρέπει στο ΚΚΚ να κατασκευάσει υποδομές επιτήρησης δίπλα στις ναυτικές επιχειρήσεις των ΗΠΑ, αυτή η εμπιστοσύνη κλονίζεται.
Αυτό δεν είναι εσωτερικό ζήτημα του Ισραήλ. Είναι έντονη ανησυχία για ολόκληρο τον ελεύθερο κόσμο. Και εγείρει ένα πολύ άβολο ερώτημα: αν οι στενότεροι σύμμαχοί μας δεν απομακρυνθούν από την Κίνα, ποιος θα το κάνει;
Το λέω αυτό όχι ως κριτικός από έξω, αλλά ως κάποιος που έχει βρεθεί στο εσωτερικό. Νοιάζομαι βαθιά για το μέλλον του Ισραήλ — και τη συμμαχία μας με τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Αλλά ξέρω επίσης το εξής: δεν μπορείς να παίζεις σε δύο ταμπλώ, όταν το Κομμουνιστικό Κόμμα Κίνας είναι στο ένα από αυτά.
Ο προφανής στόχος του ΚΚΚ είναι να καταστήσει το παρακείμενο λιμάνι, ιδιοκτησίας Ινδίας, ασύμφορο, προκειμένου να καταστρέψει τον Οικονομικό Διάδρομο Ινδίας-Μέσης Ανατολής-Ευρώπης (IMEC), που ανταγωνίζεται την πρωτοβουλία «Μία ζώνη, ένας δρόμος» του Πεκίνου.
Το Ισραήλ πρέπει να σταματήσει αυτήν την επέκταση, να επανεκτιμήσει τη συμφωνία της Χάιφα και να ευθυγραμμιστεί για άλλη μια φορά με τις αξίες και τα συμφέροντα που ισχυρίζεται ότι μοιράζεται με τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Οτιδήποτε λιγότερο αποτελεί προδοσία της κοινής μας ασφάλειας — και της αμερικανικής εμπιστοσύνης στην οποία βασιζόμαστε.
Μια γυναίκα σκοτώθηκε από έκρηξη στο κέντρο της Θεσσαλονίκης. Η έκρηξη σημειώθηκε στις 05:30 του Σαββάτου, μπροστά από την είσοδο κλειστού πάρκινγκ πολυκατοικίας, στη συμβολή των οδών Αγίου Δημητρίου και Πλάτωνος, όμως όπως όλα δείχνουν η έκρηξη είχε στόχο το ΑΤΜ σε κοντινό σημείο.
Η νεαρή γυναίκα, 38 ετών, μεταφέρθηκε άμεσα στο Ιπποκράτειο νοσοκομείο βαριά τραυματισμένη και έχοντας ακρωτηριαστεί. Παρά τις υπεράνθρωπες προσπάθειες δεν κατάφεραν να την κρατήσουν στη ζωή.
Μάλιστα της έκαναν κάρπα από τα πρώτα λεπτά του τραυματισμού της, ενώ στο νοσοκομείο μεταφέρθηκε διασωληνωμένη.
Σημειώνεται πως η νεαρή γυναίκα έχει απασχολήσει στο παρελθόν τις Αρχές για υποθέσεις ληστειών και ναρκωτικών, ενώ εξετάζεται από το πρώτο λεπτό αν σχετίζεται η ίδια με τον εκρηκτικό μηχανισμό.
«Ήταν σαν σεισμός», περιγράφει κάτοικος της περιοχής, ενώ σημειώνεται ότι η σκόνη έφτασε μέχρι τον 8ο όροφο. Έρευνες πραγματοποιεί η Αντιτρομοκρατική Υπηρεσία.
Πρόστιμο ύψους 530 εκατομμυρίων ευρώ επέβαλε η Αρχή Προστασίας Δεδομένων της Ιρλανδίας στο TikTok, κατηγορώντας την εταιρεία για παραβίαση των κανόνων προστασίας προσωπικών δεδομένων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Παράλληλα, η ιρλανδική Επιτροπή Προστασίας Δεδομένων (Data Protection Commission-DPC) διέταξε το TikTok να αναστείλει τη μεταφορά δεδομένων προς την Κίνα εάν, μέσα σε έξι μήνες, η επεξεργασία των δεδομένων δεν πληροί τις ευρωπαϊκές απαιτήσεις.
Η DPC σημείωσε ότι η εταιρεία, η οποία ανήκει στην κινεζική ByteDance και διατηρεί την ευρωπαϊκή της έδρα στο Δουβλίνο, απέτυχε να αποδείξει πως τα προσωπικά δεδομένα των χρηστών της ΕΕ – σε ορισμένα από τα οποία μπορεί να έχει απομακρυσμένη πρόσβαση το προσωπικό στην Κίνα – έχουν το υψηλό επίπεδο προστασίας που προβλέπεται από τη νομοθεσία της ΕΕ.
Σύμφωνα με τον Γενικό Κανονισμό για την Προστασία Δεδομένων (General Data Protection Regulation-GDPR) – ο οποίος ισχύει και για τις χώρες του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΟΧ) και συμπεριλαμβάνει την Ισλανδία, το Λίχτενστάιν και τη Νορβηγία – οι εθνικές ρυθμιστικές αρχές έχουν τη δυνατότητα να επιβάλουν πρόστιμα έως και 4% του παγκόσμιου τζίρου μιας εταιρείας.
Η επιβολή του GDPR γίνεται από τις τοπικές αρχές κάθε κράτους-μέλους, ενώ πολλές μεγάλες τεχνολογικές εταιρείες έχουν επιλέξει την Ιρλανδία για έδρα τους, λόγω φορολογικών κινήτρων.
Ο αναπληρωτής επίτροπος της ιρλανδικής Επιτροπής, Γκράχαμ Ντόυλ, ανέφερε ότι το TikTok παραβίασε τον κανονισμό επειδή δεν κατάφερε να επαληθεύσει, να εγγυηθεί και να αποδείξει ότι τα δεδομένα των χρηστών του ΕΟΧ, στα οποία το προσωπικό από την Κίνα έχει απομακρυσμένη πρόσβαση, προστατεύονται ουσιαστικά με τρόπο ισοδύναμο με αυτόν που απαιτείται εντός ΕΕ.
Ο ίδιος υπογράμμισε ότι το TikTok δεν προχώρησε στις απαραίτητες αξιολογήσεις κινδύνου και, ως αποτέλεσμα, δεν αντιμετώπισε την πιθανότητα πρόσβασης των κινεζικών αρχών στα ευρωπαϊκά δεδομένα χρηστών στο πλαίσιο των νόμων περί αντιτρομοκρατίας και αντικατασκοπείας που εφαρμόζονται στην Κίνα – νόμων τους οποίους και η ίδια η εταιρεία έχει αναγνωρίσει ως αποκλίνοντες από τα ευρωπαϊκά πρότυπα.
«Ως αποτέλεσμα της αποτυχίας του TikTok να προβεί στις απαραίτητες αξιολογήσεις, το TikTok δεν αντιμετώπισε την πιθανή πρόσβαση των κινεζικών αρχών σε δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα του ΕΟΧ βάσει των κινεζικών νόμων κατά της τρομοκρατίας, της καταπολέμησης της κατασκοπείας και άλλων νόμων που το TikTok προσδιόρισε ως ουσιωδώς αποκλίνουσες από τα πρότυπα της ΕΕ», δήλωσε ο Ντόυλ.
Δυνητική πρόσβαση από τις κινεζικές αρχές
Δεν είναι η πρώτη φορά που το TikTok βρέθηκε στο στόχαστρο της ιρλανδικής Επιτροπής. Το 2023, είχε δεχθεί πρόστιμο 345 εκατομμυρίων ευρώ για παραβιάσεις που σχετίζονταν με την ιδιωτικότητα ανηλίκων.
Η εταιρεία, η οποία ελέγχεται από την ByteDance με έδρα το Πεκίνο, βρίσκεται εδώ και καιρό υπό εξονυχιστικό έλεγχο στην Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες για τη διαχείριση των προσωπικών δεδομένων των χρηστών της.
Αξιωματούχοι της Δύσης εκφράζουν ανησυχίες για την ασφάλεια, θεωρώντας ότι τα δεδομένα ενδέχεται να καταλήξουν στην Κίνα. Τον περασμένο μήνα, ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, δήλωσε ότι μια συμφωνία για την πώληση του TikTok σε μη κινεζική εταιρεία, ώστε να αποφευχθεί η απαγόρευσή της στις ΗΠΑ, παραμένει «στο τραπέζι». Ωστόσο, πρόσθεσε πως το Πεκίνο δεν φαίνεται ιδιαίτερα πρόθυμο να την εγκρίνει.
Η αβεβαιότητα σχετικά με το μέλλον του TikTok στις ΗΠΑ συνεχίζεται, καθώς οι ανησυχίες για την εθνική ασφάλεια επιμένουν. Στο επίκεντρο βρίσκεται ο κίνδυνος η κινεζική κυβέρνηση να αναγκάσει την ByteDance να παραδώσει δεδομένα ή να παρέμβει στον αλγόριθμο της πλατφόρμας, επηρεάζοντας τη δημόσια γνώμη.
Οι φόβοι αυτοί ενισχύονται από τον κινεζικό Νόμο Εθνικών Πληροφοριών του 2017, ο οποίος υποχρεώνει τις κινεζικές επιχειρήσεις να συνεργάζονται με τις αρχές πληροφοριών κατόπιν αιτήματος.
Στις 4 Απριλίου, το TikTok δημοσίευσε μια ανακοίνωση ότι η ByteDance βρίσκεται σε διαβουλεύσεις με την αμερικανική κυβέρνηση για την εξεύρεση λύσης, αλλά μέχρι στιγμής δεν έχει επιτευχθεί συμφωνία, ενώ οποιαδήποτε απόφαση θα υπόκειται στην έγκριση των κινεζικών αρχών.
Σε απάντηση προς την απόφαση του DPC, το TikTok ανακοίνωσε την Παρασκευή ότι σκοπεύει να ασκήσει έφεση. Όπως σημείωσε σε σχετική ανάρτηση, η απόφαση βασίζεται σε «συγκεκριμένη χρονική περίοδο» που έληξε τον Μάιο του 2023, πριν ξεκινήσει το πρόγραμμα τοπικής αποθήκευσης δεδομένων «Project Clover», στο πλαίσιο του οποίου έχουν ήδη δημιουργηθεί τρία κέντρα δεδομένων στην Ευρώπη.
Η επικεφαλής δημόσιας πολιτικής του TikTok για την Ευρώπη, Κριστίν Γκραν, δήλωσε ότι το Project Clover εφαρμόζει ορισμένα από τα αυστηρότερα μέτρα προστασίας δεδομένων στον κλάδο, με ανεξάρτητο έλεγχο από την ευρωπαϊκή εταιρεία κυβερνοασφάλειας NCC Group. Σύμφωνα με την ίδια, η απόφαση της Επιτροπής δεν λαμβάνει επαρκώς υπ’ όψιν τα σημαντικά αυτά μέτρα ασφαλείας.
Εξαιρετικά σοβαρή φαίνεται ότι είναι η υπόθεση κατασκοπείας, με τη σύλληψη ομογενούς στην Αλεξανδρούπολη. Ο ίδιος κρίθηκε προφυλακιστέος μετά την απολογία του.
Ο 59χρονος Γεωργιανός ομογενής πέρασε σήμερα το κατώφλι του ανακριτή, προκειμένου να απολογηθεί για τη βιντεοσκόπηση στρατιωτικών εγκαταστάσεων και μεταφορές στρατιωτικού υλικού.
Σύμφωνα δε με πληροφορίες της ΕΥΠ, ο δράστης φέρεται ότι διαβίβαζε το υλικό, μέσω κρυπτογραφημένης εφαρμογής, στον άνθρωπο που τον στρατολόγησε, επίσης γεωργιανής καταγωγής.
Στην αρχική απολογία του στην αστυνομία παραδέχθηκε ότι λειτουργούσε για λογαριασμό της ρωσικής υπηρεσίας πληροφοριών. Ωστόσο, σήμερα στον ανακριτή αρνήθηκε τα πάντα, είπε ότι δεν μίλησε ποτέ για «μαμά Ρωσία» και διέψευσε ότι ομολόγησε την κατασκοπεία. Η θέση του ήταν ότι δεν κατείχε ούτε απέστειλε κρατικές πληροφορίες.
Υποστήριξε ότι οι φωτογραφίες που απεικονίζουν τη μεταφορά νατοϊκού υλικού έχουν δημοσιευθεί επανειλημμένα στα μέσα μαζικής ενημέρωσης – τοπικά αλλά και διαδικτυακά – και ότι δεν υπήρχε περίπτωση κινδύνου για την Ελλάδα ή κάποια συμμαχική χώρα, καθώς οι φωτογραφίες ήταν ερασιτεχνικές ενώ υπάρχουν εκατοντάδες επαγγελματικές λήψεις στα μέσα μαζικής ενημέρωσης, σε ρεπορτάζ και στο διαδίκτυο.
Το modus operandi του πράκτορα
Ο ελαιοχρωματιστής ενεργοποιήθηκε από τον μαφιόζο-«στρατολογητή» του τουλάχιστον τους τελευταίους 6 μήνες. Όταν, μάλιστα, του υποσχέθηκε παχυλό μηνιαίο μισθό προκειμένου να στέλνει το υλικό, ο 59χρονος του απάντησε σε μήνυμά του: «Δεν θέλω λεφτά, κάνε και δώσε ό,τι θες, εγώ υπηρέτησα στη Σιβηρία και θα το κάνω για την πατρίδα, για τη μαμά Ρωσία».
Ο 59χρονος εργαζόταν ως ελαιοχρωματιστής στην Αλεξανδρούπολη, όπου διέμενε. Παντρεύτηκε με Ρωσίδα στην πρωτεύουσα της Λιθουανίας, το Βίλνιους, και πριν έρθει στην Ελλάδα υπηρέτησε στις σοβιετικές Ένοπλες Δυνάμεις και μάλιστα στη Σιβηρία. Σήμερα αναμένεται να περάσει το κατώφλι του εισαγγελέα και του ανακριτή, ενώ έχει ήδη καταδικαστεί από το αυτόφωρο δικαστήριο σε έναν χρόνο φυλάκισης, διότι κατά τη διάρκεια της σύλληψής του βρέθηκε στην κατοχή του μία σφαίρα. Στο πλαίσιο της έρευνας, δεν αποκλείεται να εξεταστεί και τυχόν εμπλοκή συγγενικού του προσώπου, που υπηρετεί στις Ένοπλες Δυνάμεις.
Η «παραγγελία» του «στρατολογητή» αφορούσε βίντεο και φωτογραφίες από τις κινήσεις και τη μεταφορά στρατιωτικού υλικού των ΗΠΑ, της Ιταλίας και της Ισπανίας μέσω του λιμανιού της Αλεξανδρούπολης, καθώς και τις εγκαταστάσεις του στρατοπέδου Κανδηλάπτη, όπου σταθμεύουν οι δυνάμεις των ΗΠΑ. Μέχρι στιγμής δεν έχει προκύψει υλικό που να αφορά παρακολούθηση ελληνικών στρατιωτικών εγκαταστάσεων. Ο 59χρονος φαίνεται να ενημέρωνε αναλυτικά για το υλικό που διαβίβαζε, αναφέροντας: «Σήμερα είχαμε παραλαβή», «Αυτά είναι τα φορτηγά που έφυγαν» και άλλες τέτοιου είδους κρίσιμες πληροφορίες.
Ενδεχομένως, για τη δράση ή για την ύπαρξη κατασκοπευτικής απειλής να είχαν ενημερωθεί και οι Αμερικανοί και για αυτό επέλεξαν – για πρώτη φορά – να ελλιμενίσουν το γιγαντιαίο μεταγωγικό πλοίο «Endurance» στην Καβάλα και όχι στην Αλεξανδρούπολη. Από την έναρξη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, το συγκεκριμένο πλοίο είχε «δέσει» πολλές φορές στην Αλεξανδρούπολη, ξεφορτώνοντας και φορτώνοντας νατοϊκό στρατιωτικό υλικό.
Παρακολούθηση με άρωμα… GRU
Η κατασκοπεία στις στρατιωτικές βάσεις της Αλεξανδρούπολης έχει άρωμα… GRU, της ρωσικής μυστικής στρατιωτικής υπηρεσίας. Η GRU συνηθίζει να χρησιμοποιεί για τη στρατολόγηση ατόμων τη μέθοδο «criminals proxy» (πληρεξούσιους εγκληματίες), ως ενδιάμεσους «κοιμισμένους» παράνομους κατασκόπους, τους οποίους ενεργοποιεί όταν εκείνη επιθυμεί για συγκεκριμένους σκοπούς, ανάλογα με τη διαβάθμιση των ενεργειών στις οποίες μπορούν να προβούν.
Τα αρμόδια στελέχη της ΕΥΠ, αναλύοντας τις σχετικές πληροφορίες και τους τρόπους δράσης της ρωσικής στρατιωτικής μυστικής υπηρεσίας που ειδικεύεται σε πράξεις δολιοφθοράς και ανορθόδοξες τακτικές ενεργειών, όπως δολοφονίες, βομβιστικές επιθέσεις και άλλα, δεν μπορούσαν να αποκλείσουν την περίπτωση δολιοφθοράς στις βάσεις της Αλεξανδρούπολης, ακόμη και ως αντίποινα για την αποστολή πολεμικού υλικού από τη χώρα μας στην Ουκρανία, κάτι που γίνεται από τον Φεβρουάριο του 2022.
Στο ηλεκτρονικό «δίχτυ» της Εφορίας θα βρεθούν από το καλοκαίρι όλα ανεξαιρέτως τα ακίνητα της χώρας, ανεξάρτητα με το εάν είναι ιδιόκτητα, ενοικιαζόμενα ή κενά. Πρόκειται για το νέο Μητρώο Ιδιοκτησίας και Διαχείρισης Ακινήτων (ΜΙΔΑ) από την ΑΑΔΕ, το οποίο προανήγγειλε πρόσφατα ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κυριάκος Πιερρακάκης, αλλά και παλαιότερα ο προκάτοχός του και νυν αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, Κωστής Χατζηδάκης.
Στη συγκεκριμένη βάση, θα κληθούν όλοι οι ιδιοκτήτες να δηλώσουν εκ νέου τα στοιχεία των ακινήτων και τη χρήση τους, ήτοι εάν κατοικούν σε αυτά, εάν τα εκμισθώνουν ή εάν είναι κενά. Από την πλευρά τους, και οι ενοικιαστές θα δηλώσουν τα ακίνητα που μισθώνουν.
Έτσι, η ΑΑΔΕ θα δημιουργήσει για κάθε ακίνητο έναν ατομικό φάκελο με όλες τις απαραίτητες πληροφορίες: Την επιφάνεια, τη θέση, τον όροφο, εάν είναι ηλεκτροδοτούμενο, ημιτελές, κενό, νοικιασμένο, ή δωρεάν παραχωρημένο. Επίσης, τα στοιχεία που υπάρχουν στο Κτηματολόγιο και κυρίως οι Κωδικοί Αριθμοί Εθνικού Κτηματολογίου (ΚΑΕΚ), οι Αριθμοί Ταυτότητας Ακινήτου (ΑΤΑΚ) από το αρχείο του Taxisnet που σχηματίστηκε από τις δηλώσεις του Ε9, οι αριθμοί παροχής ηλεκτρικού ρεύματος από τον ΔΕΔΔΗΕ, οι αριθμοί παροχής νερού από τις εταιρείες ύδρευσης- αποχέτευσης, στοιχεία για πολεοδομικές άδειες που υπάρχουν στο Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας, στοιχεία από τα δικαστήρια, τα υποθηκοφυλακεία και τα κτηματολογικά γραφεία που αφορούν σε ακίνητα στα οποία υπάρχει αμφισβήτηση της ιδιοκτησίας με αγωγές ή άλλα ένδικα μέσα, οι αριθμοί ασφαλιστηρίων συμβολαίων των κτισμάτων, καθώς και στοιχεία για τους αποδέκτες των αγροτικών επιδοτήσεων που καταβάλλονται για καλλιεργούμενες εκτάσεις.
Ειδικότερα, για το ΜΙΔΑ, η δημιουργία του οποίου έχει ενταχθεί στο Ταμείο Ανάκαμψης, η όλη διαδικασία θα έχει τα εξής τέσσερα βήματα:
-Η ΑΑΔΕ θα μεταφέρει στο μητρώο τα πλήρη στοιχεία για τις ιδιοκτησίες των ακινήτων που διαθέτει στην πλατφόρμα του περιουσιολογίου στο Taxisnet, από τις δηλώσεις των Ε2 και Ε9 των φορολογουμένων – βάσει των οποίων υπολογίζεται και ο ΕΝΦΙΑ – και θα αντιστοιχιστούν με τα ΑΦΜ των ιδιοκτητών.
-Επίσης, θα μεταφερθούν όλα τα δεδομένα των ακινήτων που έχουν δηλωθεί στην ΑΑΔΕ ότι είναι μισθωμένα.
-Στη συνέχεια, η ΑΑΔΕ θα καλέσει τους φορολογούμενους, είτε είναι φυσικά είτε είναι νομικά πρόσωπα, να μπουν στην πλατφόρμα του ΜΙΔΑ μέσα σε συγκεκριμένη προθεσμία, προκειμένου να ελέγξουν την ορθότητα των στοιχείων που έχουν μεταφερθεί από την Ανεξάρτητη Αρχή. Εάν υπάρχουν λάθη ή παραλείψεις, θα υποχρεούνται να τα διορθώσουν και να αποκαταστήσουν τη σωστή εικόνα των δικαιωμάτων τους. Την ευθύνη για την ορθότητα των περιουσιακών στοιχείων που εμφανίζονται στο ΜΙΔΑ, θα έχει ο φορολογούμενος.
-Την επιβεβαίωση της ορθότητας των στοιχείων θα υποχρεωθούν να κάνουν και οι εκμισθωτές και οι ενοικιαστές ακινήτων, ώστε να ταυτιστούν τα ακίνητα που ενοικιάζονται με τους ιδιοκτήτες και τους ενοικιαστές.
Το αρχείο θα ενημερώνεται αυτόματα για τις αλλαγές στην περιουσιακή κατάσταση κάθε φορολογούμενου (αγορές, μεταβιβάσεις, κλπ) από την εφαρμογή myPROPERTY, το αρχείο με την εκμίσθωση ακινήτων κλπ. Ταυτόχρονα, το Μητρώο θα διασυνδεθεί με το ηλεκτρονικό αρχείο των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων, προκειμένου τα εισοδήματα που αποκτούν οι ιδιοκτήτες από την εκμετάλλευση της ακίνητης περιουσίας τους να προσυμπληρώνονται από την ΑΑΔΕ στα έντυπα Ε1, Ε2 και Ε3 των φορολογικών δηλώσεών τους. Οι δαπάνες των ενοικιαστών για τις πληρωμές των μισθωμάτων θα προσυμπληρώνονται στα δικά τους έντυπα Ε1.
Με την ολοκλήρωση του νέου Μητρώου, θα ακολουθήσει η σύνδεσή του με το Κτηματολόγιο και η διασταύρωση των στοιχείων των ακινήτων που έχουν δηλωθεί στις δύο πλατφόρμες. Στόχος είναι ο εντοπισμός και η διόρθωση αποκλίσεων στα περιγραφικά στοιχεία των ακινήτων που έχουν δηλωθεί σε αυτές τις πλατφόρμες.
Εάν διαπιστωθεί ότι υπάρχουν ακίνητα που έχουν δηλωθεί στο Κτηματολόγιο, αλλά δεν είναι δηλωμένα στην Εφορία ή τα εμβαδά των ακινήτων που έχουν δηλωθεί στο Taxisnet είναι μικρότερα σε σχέση με εκείνα που είναι δηλωμένα στο Κτηματολόγιο, θα «παρεμβαίνει» η ΑΑΔΕ. Οι ιδιοκτήτες θα καλούνται από την Εφορία για εξηγήσεις και εάν διαπιστωθεί ότι τα στοιχεία των ακινήτων που έχουν δηλωθεί στο Taxisnet είναι ελλιπή, τότε θα καταλογιστούν αναδρομικά οι αναλογούντες φόροι (π.χ. ΕΝΦΙΑ) και τα τέλη ή ακόμη και πρόστιμα. Και όπως έχει δηλώσει ο κος Πιερρακάκης, «πλέον θα έχουμε ένα ψηφιακό ‘μάτι’ για ηλεκτρονικές διασταυρώσεις, σαρώνοντας τα στοιχεία 7 εκατομμυρίων ιδιοκτητών ακινήτων».
Τον Απρίλιο, η Ιταλία έγινε το πρώτο κράτος της ΕΕ που έστειλε με επιτυχία απορριφθέντες αιτούντες άσυλο εκτός των συνόρων της Ένωσης, αφού οι τρεις πρώτες απόπειρές της μπλοκαρίστηκαν από εθνικά και ευρωπαϊκά δικαστήρια.
Η σημαντική αυτή εξέλιξη ήρθε καθώς η ΕΕ αρχίζει επίσης να θεσπίζει ευρύτερα σχέδια για τη μεταφορά της επεξεργασίας ασύλου στο εξωτερικό. Αυτά τα σχέδια θα πρέπει επίσης να αντιμετωπίσουν μια σειρά από διεθνείς νόμους και πρότυπα ανθρωπίνων δικαιωμάτων που θα μπορούσαν τελικά να τα δεσμεύσουν για χρόνια, σύμφωνα με τους ειδικούς.
Η προσπάθεια της Ιταλίδας πρωθυπουργού Τζόρτζια Μελόνι να εκτρέψει τις θαλάσσιες αφίξεις από τη Βόρεια Αφρική σε έναν «κόμβο επιστροφής» εκτός ΕΕ στην Αλβανία μπλοκαρίστηκε από τα δικαστήρια τρεις φορές μετά την έναρξη των προσπαθειών τον Οκτώβριο του 2024.
Μόνο προσθέτοντας την Αλβανία στον δικό της κατάλογο ασφαλών τρίτων χωρών και μετονομάζοντας τα κέντρα κράτησης σε «κέντρα επαναπατρισμού», η Ιταλία κατάφερε να παρακάμψει την απαγόρευση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου. Στις 14 Απριλίου, έστειλε 40 απορριφθέντες αιτούντες άσυλο στα κέντρα που διαχειρίζεται η Ιταλία εκεί.
Σύμφωνα με την αρχή της ασφαλούς τρίτης χώρας, η οποία χρησιμοποιείται για την αποφυγή υπερφόρτωσης των χωρών με αιτήσεις ασύλου, οι αιτούντες άσυλο μπορούν να σταλούν για προστασία σε χώρα διαφορετική από αυτήν στην οποία ζήτησαν αρχικά άσυλο.
Σύμφωνα με το Σύμφωνο της ΕΕ για τη Μετανάστευση και το Άσυλο, τα κράτη μέλη μπορούν να συνάψουν συμφωνίες με κράτη εκτός ΕΕ για την εξωεδαφική διαχείριση των αιτήσεων ασύλου, ενδεχομένως δημιουργώντας κέντρα επεξεργασίας στη Βόρεια Αφρική ή και πέραν αυτής.
Διαχείριση μετανάστευσης
Οι παράνομοι μετανάστες εισέρχονται στην ΕΕ κυρίως μέσω θαλασσίων διαβάσεων στη Μεσόγειο από τη Βόρεια Αφρική και μέσω χερσαίων οδών μέσω Πολωνίας και Βαλκανίων, σύμφωνα με στοιχεία της Frontex, της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής.
Περισσότεροι από 1 εκατομμύριο μετανάστες εισήλθαν στην ήπειρο το 2015, εν μέσω πολέμων στη Συρία και το Ιράκ, σύμφωνα με εκτιμήσεις της Υπηρεσίας Προσφύγων του ΟΗΕ.
Η Frontex δήλωσε ότι εντοπίστηκαν λίγο πάνω από 239.000 παράνομες διελεύσεις στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ το 2024 — ο χαμηλότερος αριθμός από το 2021. Οι παράνομες διελεύσεις συνήθως ενορχηστρώνονται από οργανωμένα εγκληματικά δίκτυα και λαθρεμπόρους.
Περίπου 912.000 αιτήσεις ασύλου υποβλήθηκαν στην ΕΕ το 2024, σημειώνοντας μείωση 13% σε σχέση με το 2023, σύμφωνα με την Eurostat. Η Συρία αντιπροσώπευε το μεγαλύτερο ποσοστό αιτούντων άσυλο, με 16%.
Υπό την πίεση κομμάτων με ισχυρές πλατφόρμες κατά της παράνομης μετανάστευσης, τα πολιτικά κόμματα του κατεστημένου εγκατέλειψαν σταθερά τις κάποτε προοδευτικές θέσεις τους για τη μετανάστευση και υποστήριξαν την επαναφορά των ελέγχων στα εσωτερικά σύνορα στη ζώνη Σένγκεν ελεύθερης κυκλοφορίας.
Αριθμοί παράνομων διασχίσεων συνόρων. Στο πάνω μέρος του κύκλου είναι ο συνολικός αριθμός, στο κάτω το ποσοστό διαφοράς από το προηγούμενο έτος.
Πέρυσι, η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν πρότεινε τη σύναψη συμφωνιών με χώρες εκτός ΕΕ από τις οποίες προέρχονται οι παράνομοι μετανάστες ή μέσω των οποίων διέρχονται, προκειμένου να σταματήσουν οι μετανάστες σε αυτές τις χώρες.
Πρότεινε επίσης την αποστολή όσων δεν έχουν δικαίωμα παραμονής στην ΕΕ σε «κέντρα επιστροφής» σε χώρες εκτός ΕΕ, όπως η Αίγυπτος, το Μαρόκο, η Αλγερία, η Μαυριτανία, η Σενεγάλη και το Μάλι. Δεν έχουν ακόμη δημιουργηθεί τέτοιοι κόμβοι.
Τον περασμένο Μάιο, 15 κράτη μέλη της ΕΕ — όλα επιθετικά απέναντι στη μετανάστευση — έστειλαν επιστολή στην Επίτροπο Εσωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ, Ίλβα Γιόχανσον. Οι χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Δανίας, της Ιταλίας, της Ολλανδίας, της Πολωνίας και της Ελλάδας, δήλωσαν ότι για να μειωθεί η «πίεση στη διαχείριση της μετανάστευσης», είναι σημαντικό να είναι δυνατή η μεταφορά αιτούντων άσυλο για τους οποίους υπάρχει διαθέσιμη μια ασφαλής τρίτη χώρα, σε αυτές τις χώρες.
Στις 16 Απριλίου, στο πλαίσιο του συμφώνου μετανάστευσης και ασύλου, η ΕΕ ανακοίνωσε ότι οι μετανάστες από επτά χώρες — Μπαγκλαντές, Κολομβία, Μαρόκο, Τυνησία, Αίγυπτος, Ινδία και Κοσσυφοπέδιο — είναι πλέον απίθανο να αποκτήσουν καθεστώς ασύλου στην Ευρώπη, καθώς αυτές οι χώρες έχουν χαρακτηριστεί «ασφαλείς τρίτες χώρες». Οι μετανάστες από αυτές τις χώρες θα υποβάλλονται σε ταχεία διαδικασία απέλασης, δήλωσε η ΕΕ.
Καθώς η ΕΕ επιδιώκει συμφωνίες για την επεξεργασία των μεταναστών εκτός των συνόρων της, οι ειδικοί λένε ότι κινδυνεύει να μπει σε ένα νομικό ναρκοπέδιο, ειδικά εάν υπάρξουν προσπάθειες επιστροφής μεταναστών που φτάνουν με βάρκες στο σημείο αναχώρησής τους ή στα χωρικά ύδατα από τα οποία προήλθαν.
Μετανάστες από διάφορα κέντρα κράτησης σε όλη την Ιταλία συνοδεύονται από την αστυνομία καθώς αποβιβάζονται από ένα πλοίο του ιταλικού ναυτικού στο λιμάνι του Σενγκτζίν στην Αλβανία, στις 11 Απριλίου 2025. Η ιταλική κυβέρνηση έχει μετατρέψει ένα αλβανικό κέντρο μετανάστευσης σε μια πλήρη εγκατάσταση κράτησης επαναπατρισμού. (Adnan Beci/AFP μέσω Getty Images)
«Συλλογικές αποφάσεις»
Η Άνα Ρίτα Τζιλ, καθηγήτρια Νομικής στο Πανεπιστήμιο της Λισαβόνας, δήλωσε στην Epoch Times ότι προκύπτουν νομικά ζητήματα εάν υπάρχουν προσπάθειες να αποδοθεί «τυφλά» ένα συγκεκριμένο καθεστώς σε άτομα που ακολουθούν μεταναστευτικές διαδρομές μέσω της Μεσογείου από τη Λιβύη ή την Τυνησία.
«Κάνουμε μια συμφωνία που είναι τυφλή για τους ανθρώπους που βρίσκονται στις βάρκες, επειδή σε αυτές τις βάρκες μπορεί να υπάρχουν παράτυποι μετανάστες, αλλά μπορείτε επίσης να έχετε αιτούντες άσυλο», είπε.
Η Τζιλ είπε ότι η Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα απαγορεύει «αυτές τις συλλογικές αποφάσεις».
«Αυτό ονομάζεται απώθηση, επειδή δεν ξέρεις ποιος βρίσκεται μέσα στη βάρκα σου», είπε.
Το ευρωπαϊκό και διεθνές δίκαιο απαιτούν επίσης από κάθε χώρα που δέχεται αιτούντες άσυλο ή αιτούντες που έχουν απορριφθεί να τηρεί τα πρότυπα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένης της προστασίας από βασανιστήρια, απάνθρωπη μεταχείριση και επαναπροώθηση — την αναγκαστική επιστροφή προσφύγων ή αιτούντων άσυλο σε μέρη όπου ενδέχεται να αντιμετωπίσουν κίνδυνο.
«Πρέπει να έχουν δίκαιες διαδικασίες ασύλου, που σημαίνει ότι όλοι όσοι ισχυρίζονται ότι διώκονται πρέπει να έχουν πρόσβαση σε καθεστώς πρόσφυγα», είπε η Τζιλ.
Ωστόσο, όταν στέλνεις μετανάστες σε τρίτη χώρα, «δεν γνωρίζεις ποιες είναι οι συνθήκες κράτησης, επιπλέον, δεν μπορείς να πας εκεί και να τους παρακολουθείς», είπε.
Ο Μάρκο Μπορρατσέττι, αναπληρωτής καθηγητής Δικαίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο Πανεπιστήμιο της Μπολόνια, δήλωσε στην Epoch Times ότι η εστίαση της Ένωσης έχει μετατοπιστεί συντριπτικά προς την αποτροπή και την απέλαση.
Μετανάστες επιβιβάζονται σε βάρκα λαθρεμπόρων που προσπαθούν να διασχίσουν τη Μάγχη από την παραλία Γκραβελίν στη Γαλλία, στις 26 Μαρτίου 2025. (Sameer Al-Doumy/AFP μέσω Getty Images)
Είπε ότι η μεταναστευτική πολιτική της ΕΕ στρέφεται «όλο και περισσότερο προς την ενίσχυση των μέτρων για να κρατήσουν τους ανθρώπους έξω».
«Η ένωση επικεντρώνεται πολύ περισσότερο στην επιστροφή, στο να κρατήσει τους ανθρώπους έξω, παρά στην προσπάθεια να δημιουργήσει έναν πραγματικά ασφαλή τρόπο για να έρθουν στην ήπειρο», είπε.
Επέστρεψε στα ουγγρικά-σερβικά σύνορα, όπου ένα σύστημα ζωνών διέλευσης κρατά τους μετανάστες μεταξύ των δύο συνόρων, χωρίς τη δυνατότητα μετακίνησης, περιμένοντας την ευκαιρία να υποβάλουν αίτηση ασύλου.
Οι ζώνες εφαρμόστηκαν αρχικά από τη Βουδαπέστη για να αντιμετωπίσει την εισροή αιτούντων άσυλο κατά τη διάρκεια της μεταναστευτικής κρίσης του 2015. Οι μετανάστες κρατούνταν στις ζώνες διέλευσης κατά τη διάρκεια της επεξεργασίας των αιτήσεών τους για άσυλο.
Πέρυσι, το ανώτατο δικαστήριο της Ευρώπης διέταξε τη Βουδαπέστη να καταβάλει 200 εκατομμύρια ευρώ (223 εκατομμύρια δολάρια) για τη συνεχή στέρηση από τους μετανάστες του δικαιώματός τους να υποβάλουν αίτηση ασύλου. Το δικαστήριο επέβαλε επίσης ένα επιπλέον πρόστιμο ενός εκατομμυρίου ευρώ για κάθε ημέρα που η Ουγγαρία δεν συμμορφωνόταν.
Ο Μπορρατσέττι δήλωσε ότι πιθανότατα θα υπάρχει μόνο ένας μικρός αριθμός χωρών που θα είναι σε θέση να πληρούν τα διεθνή πρότυπα για ασφαλείς τρίτες χώρες, πράγμα που σημαίνει ότι «θα έχουμε μόνο μία ή δύο — Αλβανία, ίσως, Μαρόκο, ίσως, και άλλες χώρες σε όλη την Ευρώπη».
Η «εκμετάλλευση της μετανάστευσης» για πολιτικά ζητήματα περιλαμβάνει όχι μόνο τη «δημιουργία φόβων» αλλά και το «μποϊκοτάζ οποιουδήποτε είδους συστήματος που θα μας οδηγούσε σε ένα ασφαλέστερο, κανονικό σύστημα μετανάστευσης», δήλωσε ο Μπορρατσέττι.
Ένα νεόκτιστο κέντρο μεταναστών υπό ιταλική διαχείριση στο λιμάνι του Σενγκτζίν στην Αλβανία, στις 11 Οκτ. 2024. Το σχέδιο εκτροπής των θαλάσσιων αφίξεων σε έναν «κόμβο επιστροφής» εκτός ΕΕ στην Αλβανία μπλοκαρίστηκε τρεις φορές από τα δικαστήρια. Η Ιταλία τελικά παρέκαμψε την απαγόρευση ενός δικαστηρίου της ΕΕ προσθέτοντας την Αλβανία στον κατάλογο ασφαλών τρίτων χωρών και μετονομάζοντας τα κέντρα σε «κόμβους επαναπατρισμού». (Adnan Beci/AFP μέσω Getty Images)
Μια «Ρουάντα του φτωχού»
Ο Τόνυ Σμιθ, πρώην γενικός διευθυντής της Συνοριακής Δύναμης του Ηνωμένου Βασιλείου, δήλωσε στην Epoch Times ότι η αποτελεσματική αποτροπή απαιτεί να μην υπάρχει «καμία ελπίδα» επιστροφής. Ο Σμιθ πέρασε 40 χρόνια στο Υπουργείο Εσωτερικών της Βρετανίας, αντιμετωπίζοντας το οργανωμένο έγκλημα μετανάστευσης και την παράνομη διακίνηση ανθρώπων.
Ο Σμιθ δήλωσε ότι ήταν επιφυλακτικός σχετικά με τα σχέδια της ΕΕ να αναθέσει σε εξωτερικούς συνεργάτες την επεξεργασία των αιτήσεων ασύλου, αλλά ότι το Ηνωμένο Βασίλειο είχε πλησιάσει όσο το δυνατόν περισσότερο σε ένα τέτοιο σύστημα πριν αμφισβητηθεί στα δικαστήρια.
«Νομίζω ότι το αποτρεπτικό μέτρο της Ρουάντα, ή κάποιο είδος αποτρεπτικού μέσου για τις απελάσεις, θα είχε λειτουργήσει αν [είχαμε] ποτέ καταφέρει να το νομιμοποιήσουμε», είπε.
Το σχέδιο της Ρουάντα, που συμφωνήθηκε τον Απρίλιο του 2022, προέβλεπε την επιβίβαση μεταναστών που εισέρχονταν παράνομα στη Βρετανία, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που διέσχιζαν τη Μάγχη με μικρές βάρκες, σε πτήσεις προς την πρωτεύουσα της Ρουάντα, το Κιγκάλι.
Ο τότε πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον υποστήριξε ότι το σύστημα θα λειτουργούσε ως αποτρεπτικό μέσο για την παράνομη διακίνηση ανθρώπων.
«Το σχέδιο της Ρουάντα ήταν η εξωτερική ανάθεση. Με άλλα λόγια, θα αναθέσουμε σε εξωτερικούς συνεργάτες αυτό το άτομο και [δεν] πρόκειται ποτέ, μα ποτέ, να επιστρέψει, είτε πληροί τις προϋποθέσεις για άσυλο είτε όχι», δήλωσε ο Σμιθ.
Ένας Βρετανός αστυνομικός φρουρεί στην παραλία καθώς το προσωπικό του Βασιλικού Εθνικού Ινστιτούτου Σωσίβιων Λέμβων βοηθά τους μετανάστες να αποβιβαστούν από μια σωσίβια λέμβο μετά τη διάσωσή τους ενώ προσπαθούσαν να διασχίσουν τη Μάγχη, στο Ντάνγκνες της Αγγλίας, στις 15 Ιουνίου 2022. (Ben Stansall/AFP μέσω Getty Images)
Το σχέδιο Ρουάντα, το οποίο τελικά εγκαταλείφθηκε τον Ιούλιο του 2024, βασιζόταν χαλαρά στο μοντέλο μηδενικής ανοχής «σταματήστε το σκάφος» του Αυστραλού πρωθυπουργού Τόνι Άμποτ, το οποίο χρησιμοποιήθηκε για την αναχαίτιση σκαφών με μετανάστες κατά τη διάρκεια μιας άνευ προηγουμένου μεταναστευτικής κρίσης το 2015.
«Αυτή ήταν η πρώτη απόδειξη ότι μπορούσες να το κάνεις αυτό. Θα μπορούσες στην πραγματικότητα να εκτρέψεις τους ανθρώπους σε άλλη χώρα», είπε ο Σμιθ.
«Χρησιμοποίησαν το Ναούρου ή το Νησί των Χριστουγέννων, έφεραν μερικούς πίσω στην Ινδονησία, αλλά κατάφεραν να πείσουν τις άλλες χώρες να τους πάρουν και ποτέ, μα ποτέ, δεν έφτασαν στην Αυστραλία. Έτσι, τα σκάφη σταμάτησαν να έρχονται», είπε.
Τα τρέχοντα σχέδια μετεγκατάστασης της ΕΕ δεν είναι «τίποτα περισσότερο από τη Ρουάντα ενός φτωχού», είπε.
«Αλλά δεν θα με εξέπληττε αν ένα άλλο κράτος μέλος της ΕΕ το υιοθετούσε», είπε, αναφερόμενος στο εγκαταλελειμμένο σχέδιο της Βρετανίας για τη Ρουάντα. «Φτιάξαμε δικαστήρια εκεί. Ξοδέψαμε πολλά χρήματα, επενδύσαμε στο σύστημά τους. Έτσι, η Ρουάντα περιμένει πραγματικά κάποιον και νομίζω ότι αυτό είναι το καλύτερο μοντέλο», πρόσθεσε.
Ο Σμιθ είπε ότι το μοντέλο της ΕΕ εξακολουθεί να δίνει ελπίδα στους μετανάστες. «Δεν λέμε ότι δεν μπορείτε να έρθετε εδώ, αυτό που λέμε είναι ότι θα πάτε εκεί», είπε.
«Έχετε ακόμα ελπίδα και προσδοκία ότι μπορεί να σας αφήσουμε να μπείτε μετά από όλα αυτά».
Από την άλλη πλευρά, «με το μοντέλο της Ρουάντα, δεν υπήρχε ελπίδα», είπε.
Ο Σμιθ πιστεύει ότι η ΕΕ θα προσπαθήσει να δημιουργήσει κόμβους επιστροφής, αλλά θα αντιμετωπίσει τα ίδια νομικά προβλήματα που αντιμετώπισε το Ηνωμένο Βασίλειο.
Η Βρετανίδα Υπουργός Εσωτερικών, Σουέλα Μπρέιβερμαν, επισκέπτεται ένα εργοτάξιο για νεόδμητα σπίτια που προορίζονται για τη στέγαση μεταναστών που απελάθηκαν από το Ηνωμένο Βασίλειο, στα περίχωρα του Κιγκάλι της Ρουάντα, στις 18 Μαρτίου 2023. (PA)
«Ακραίο σημείο καμπής»
Άλλοι λένε ότι το ζήτημα του κατά πόσον μια τρίτη χώρα είναι «ασφαλής» θα μπορούσε να γίνει πεδίο μάχης στα ευρωπαϊκά δικαστήρια.
Οι δικηγόροι θα αμφισβητήσουν τις ευρωπαϊκές χώρες «αξιολογώντας τα εθνικά κράτη, λέγοντας, “στη Ρουάντα, δεν είναι ασφαλές, στην Αλβανία, δεν είναι ασφαλές”», δήλωσε ο Στίβεν Γουλφ, διευθυντής του Κέντρου Μετανάστευσης και Οικονομικής Ευημερίας, ενός βρετανικού think tank.
Ο Γουλφ δήλωσε στην Epoch Times ότι το διεθνές νομικό πλαίσιο επιτρέπει στις χώρες να μεταφέρουν τις διαδικασίες ασύλου, εφόσον τηρούνται οι βασικές προστασίες.
Η Σύμβαση για τους Πρόσφυγες του 1951, ενώ επιβεβαιώνει το δικαίωμα αίτησης ασύλου, επιτρέπει επίσης στα κράτη να απορρίπτουν αιτήσεις από άτομα που δεν θεωρούνται γνήσιοι πρόσφυγες ή που έχουν διαπράξει σοβαρά εγκλήματα, είπε.
«Νομίζω ότι πολιτικά, αυτό έχει ήδη μεταμορφώσει την πολιτική σκηνή της Βρετανίας, της Ευρώπης και των ΗΠΑ τα τελευταία 15 χρόνια», δήλωσε ο Γουλφ.
Αποκάλεσε την τρέχουσα κατάσταση «το ακραίο σημείο καμπής… στις πολιτικές επιπτώσεις της μαζικής μετακίνησης ανθρώπων από όλα τα μέρη του κόσμου μέσω της μετανάστευσης, τόσο της νόμιμης όσο και της παράνομης».
Δημοσιογράφοι εισέρχονται σε ένα κτίριο σε ένα νεόκτιστο κέντρο μεταναστών που λειτουργεί η Ιταλία στο λιμάνι του Σένγκτζιν της Αλβανίας, στις 11 Οκτ. 2024. (Adnan Beci/AFP μέσω Getty Images)
Λέγεται ότι τα χρήματα μπορούν να λύσουν το 99% των προβλημάτων της ζωής. Ωστόσο, είναι αυτό το 1% που μένει που προκαλεί το υπόλοιπο 99% των προβλημάτων.
Ωστόσο, πολλοί άνθρωποι τείνουν να ανάγουν τα προβλήματα τους στην έλλειψη πόρων, εστιάζοντας στην απόκτηση πλούτου και παραμερίζοντας την επίλυση του ουσιαστικού ζητήματος. Αυτό οδηγεί σε έναν φαύλο κύκλο όπου όσο περισσότερο επιδιώκουν τον πλούτο τόσο λιγότερο τον αποκτούν.
Τι είναι όμως αυτό το μικρό 1%;
Βούληση για αλλαγή
Η απόκτηση πλούτου συνδέεται με αυτό που προσφέρουμε. Η ποιότητα αυτού που προσφέρουμε συνδέεται με την εσωτερική μας ποιότητα. Όταν υπάρχει ευσυνειδησία, φιλοπονία, επιμέλεια και φροντίδα, και η εστίαση είναι στην παροχή της καλύτερης δυνατής υπηρεσίας ή αγαθού, μπορούμε να μιλήσουμε για ανώτερη εσωτερική ποιότητα. Όταν το ενδιαφέρον μας περιορίζεται σε αυτά που θα λάβουμε, αμελώντας αυτό που δίνουμε να είναι αντίστοιχης ποιότητας, η ηθική μας είναι χαμηλή και αντίστοιχη είναι και η ανταμοιβή μας.
Η ποιότητα της προσφοράς μας λοιπόν εξαρτάται από την εσωτερική μας αξία. Αν θέλουμε να βελτιώσουμε αυτό που προσφέρουμε, χρειάζεται να εστιάσουμε στην εσωτερική βελτίωση. Αυτό προϋποθέτει τη βούληση να αλλάξουμε τον εαυτό μας.
Η εσωτερική αλλαγή είναι το πιο δύσκολο έργο για έναν άνθρωπο. Δεν είναι ευχάριστο να αντικρίζουμε τις ατέλειές μας. Συνήθως στρέφουμε τις παρατηρήσεις μας στους άλλους, επισημαίνοντας τις δικές τους ελλείψεις και τα δικά τους ελαττώματα, χωρίς να σκεφτόμαστε κατά πόσο εμείς οι ίδιοι υπολειπόμαστε σε αυτά ή άλλα σημεία. Αν σκεφτόμαστε τους άλλους ως καθρέφτη που αντικατοπτρίζει τις δικές μας ελλείψεις, θα μπορέσουμε να αναγνωρίσουμε πιο εύκολα τα σημεία που πρέπει να διορθώσουμε στον εαυτό μας.
Αυτή η διαδικασία απαιτεί θάρρος και ειλικρίνεια, ωστόσο αυτός είναι ο μοναδικός τρόπος για να αποκτήσουμε λίγο περισσότερη αρετή και σοφία, και να έρθουμε πιο κοντά στη συνειδητοποίηση της αληθινής φύσης των πραγμάτων.
Διασχίζοντας τη γέφυρα
Η επιμέλεια και η σκληρή δουλειά είναι το πρώτο βήμα προς την απόκτηση αρετής και πλούτου. Όταν καλλιεργούμε αυτά τα δύο χαρακτηριστικά, οι ευκαιρίες αρχίζουν να παρουσιάζονται από μόνες τους.
Όταν παρουσιαστεί μια ευκαιρία, είναι καίριο να διαφυλάξουμε την εντιμότητά μας, καθώς αποτελεί το θεμέλιο της επιτυχίας μας και της διατήρησης αυτής.
Όταν έχουμε αποκτήσει πλούτο, δεν πρέπει να αμελήσουμε να εφαρμόσουμε την αρετή της γενναιοδωρίας. Η διανομή του πλούτου βοηθά στη σύνδεση και την ενίσχυση των ανθρώπων. Οι υλικοί πόροι είναι μικρότερης σημασίας από τις ανθρώπινες σχέσεις. Η γενναιοδωρία μάς βοηθά και στο να αντισταθούμε στην κακή επίδραση του πλούτου, που σπρώχνει μερικούς ανθρώπους να γίνουν δεσποτικοί ή σπάταλοι ή να αρχίσουν να αδιαφορούν για τους κανόνες και την ηθική.
Ωστόσο, η γενναιοδωρία δεν εξαρτάται από τα πλούτη. Ελλείψει υλικών πόρων, μπορούμε πάντα να προσφέρουμε την αγάπη μας, το ενδιαφέρον μας, τη βοήθειά μας. Και ό,τι δίνουμε, μάς επιστρέφετε πολλαπλάσιο.
Τελικά, η απόκτηση πλούτου μπορεί να θεωρηθεί και ένα είδος πνευματικής πρακτικής, με τα υλικά αγαθά να αποτελούν ένα εργαλείο αλλά όχι τον τελικό στόχο. Τα χρήματα είναι μια γέφυρα, το να βγάζουμε χρήματα είναι σαν να διασχίζουμε τη γέφυρα. Πού θα πάμε μετά; Ο στόχος είναι πάντα ένα υψηλότερο επίπεδο κατανόησης της ύπαρξης.
Η κατάθλιψη αποτελεί ιδιαίτερα συχνή κατάσταση σε άτομα που πάσχουν από αυτό το νευροεκφυλιστικό νόσημα. Η σύνδεση μεταξύ κατάθλιψης και άνοιας είναι αμφίδρομη, καθώς η κατάθλιψη αυξάνει τον κίνδυνο ανάπτυξης άνοιας και αντίστροφα.
«Τα συμπτώματα κατάθλιψης ενδέχεται να επιδεινώσουν τη γνωστική λειτουργία και να μειώσουν την ποιότητα ζωής, επομένως είναι απαραίτητη η θεραπευτική παρέμβαση», σημείωσε σε ανακοίνωση τύπου η Σάρα Γκαρσία-Πτάτσεκ, ερευνήτρια στο Τμήμα Νευροβιολογίας, Επιστημών Φροντίδας και Κοινωνίας του Karolinska Institutet.
«Τα ευρήματά μας μπορεί να βοηθήσουν τους γιατρούς και τους επαγγελματίες υγείας να επιλέξουν αντικαταθλιπτικά που ταιριάζουν καλύτερα σε ασθενείς με άνοια», πρόσθεσε.
Μεγαλύτερες δόσεις, μεγαλύτεροι κίνδυνοι
Η έρευνα, η οποία δημοσιεύτηκε τον Φεβρουάριο στην επιστημονική επιθεώρηση BMC Medicine, παρακολούθησε για 11 έτη σχεδόν 19.000 ασθενείς με άνοια. Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι η χρήση υψηλότερων δόσεων εκλεκτικών αναστολέων επαναπρόσληψης σεροτονίνης (SSRIs) σχετίζεται με ταχύτερη γνωστική επιδείνωση, ιδιαίτερα στις περιπτώσεις με σοβαρή ή αγγειακή άνοια. Η αγγειακή άνοια προκαλείται από μειωμένη ροή αίματος στον εγκέφαλο.
Η γνωστική λειτουργία αξιολογήθηκε μέσω του τεστ Mini-Mental State Examination (MMSE), το οποίο εξετάζει διάφορες πτυχές της νοητικής ικανότητας, όπως η μνήμη, η προσοχή, ο προσανατολισμός και η γλώσσα.
Κατά τη διάρκεια της μελέτης, οι συμμετέχοντες έλαβαν σχεδόν 12.000 συνταγές αντικαταθλιπτικών, με τα SSRIs – τα οποία αυξάνουν τα επίπεδα σεροτονίνης στον εγκέφαλο – να αποτελούν περίπου το 65% αυτών.
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι όσο μεγαλύτερες ήταν οι δόσεις, τόσο πιο γρήγορη ήταν η γνωστική επιδείνωση, μοτίβο το οποίο επιβεβαιώθηκε σε διαφορετικές ομάδες ασθενών. Η τάση αυτή παρατηρήθηκε ανεξάρτητα από το ιστορικό κατάθλιψης.
Ορισμένα αντικαταθλιπτικά επηρέαζαν εντονότερα τη γνωστική λειτουργία. Το φάρμακο escitalopram (Lexapro) προκάλεσε την ταχύτερη παρακμή, ακολουθούμενο από τη sertraline (Zoloft) και τη citalopram (Celexa). Το mirtazapine (Remeron) επίσης σχετίστηκε με γνωστική επιδείνωση, αλλά με πιο αργούς ρυθμούς.
Το mirtazapine δρα διαφορετικά από τα κλασικά SSRIs, αυξάνοντας επιπλέον τη νορεπινεφρίνη, νευροδιαβιβαστή που σχετίζεται με την εγρήγορση και την ενέργεια.
Όπως επισημαίνεται στη μελέτη, δεν είναι ακόμη ξεκάθαρο αν η επιτάχυνση της γνωστικής έκπτωσης οφείλεται στην ίδια τη φαρμακευτική αγωγή ή στα υποκείμενα ψυχικά νοσήματα που την καθιστούν απαραίτητη.
Παρά τη στατιστική σύνδεση, η μεταβολή αυτή δεν θεωρείται κλινικά σημαντική. Οι ασθενείς που λάμβαναν SSRIs έχαναν 0,25 έως 0,76 βαθμούς ετησίως στο MMSE, κάτι που είναι κάτω του ενός βαθμού και επομένως δεν επηρεάζει άμεσα σημαντικά την καθημερινότητα.
Οι ερευνητές τώρα στοχεύουν στη διερεύνηση πιθανών υποομάδων ασθενών που μπορεί να επηρεάζονται διαφορετικά από συγκεκριμένα αντικαταθλιπτικά, με στόχο πιο εξατομικευμένη φροντίδα.
Η περίπλοκη σχέση κατάθλιψης και άνοιας
Όπως τονίζουν οι ερευνητές στη μελέτη τους, τα αντικαταθλιπτικά χρησιμοποιούνται συχνά στους ασθενείς με άνοια για την αντιμετώπιση νευροψυχιατρικών συμπτωμάτων, όπως άγχους, επιθετικότητας και διαταραχών ύπνου. Ωστόσο, η αποτελεσματικότητά τους παραμένει αβέβαιη.
Είναι πιθανό η κατάθλιψη σε ασθενείς με άνοια να αποτελεί ουσιαστικά άλλη νόσο, συγκριτικά με την «κλασική» κατάθλιψη σε άτομα με ακέραιες γνωστικές λειτουργίες.
Τα αίτια της κατάθλιψης σε ασθενείς με άνοια είναι πολύπλοκα και συχνά οδηγούν σε διαγνωστικές δυσκολίες λόγω της σημαντικής επικάλυψης συμπτωμάτων μεταξύ των δύο καταστάσεων.
Μάλιστα, μια πρόσφατη ανάλυση του Μαρτίου δεν βρήκε στοιχεία πως η χορήγηση αντικαταθλιπτικών μειώνει αποτελεσματικά το άγχος στην άνοια, συγκριτικά με τη χορήγηση εικονικού φαρμάκου.
Πέρα από τη φαρμακευτική αγωγή
Η Εταιρεία Αλτσχάιμερ προτείνει παράλληλα μη φαρμακευτικές στρατηγικές για την αντιμετώπιση της κατάθλιψης, όπως κοινωνική αλληλεπίδραση, σωματική άσκηση, ανοιχτές συζητήσεις, αποφυγή στρες, καθώς και την καλλιέργεια θετικών καθημερινών συνηθειών.
Ο σωστός συνδυασμός θεραπειών – φαρμακευτικών και μη – μπορεί να βελτιώσει την ποιότητα ζωής των ασθενών με άνοια και κατάθλιψη, όπως τονίζουν οι Σουηδοί ερευνητές.
