Μήνας: Ιούνιος 2025

Το Εθνικό Θέατρο ως εποπτευόμενος φορέας του ΥΠΠΟ και με την υποστήριξή του, σε συνεργασία με το Σωματείο ΔΙΑΖΩΜΑ, πραγματοποιεί για 2η συνεχόμενη χρονιά το πρόγραμμα «Γνωριμία με Αρχαία Θέατρα της Ελλάδας». Η καινοτόμος αυτή δράση ανάδειξης των σωζόμενων αρχαίων θεάτρων της Ελλάδας περιλαμβάνει φέτος περιοδεία της παραγωγής «ΘΡΑΥΣΜΑΤΑ: Ευριπίδης», μια παράσταση θεάτρου/αρχαιολογίας, σε σκηνοθεσία Ευθύμη Θέου, με τη συμμετοχή ενός θιάσου ξεχωριστών καλλιτεχνών του ελληνικού θεάτρου.

Όπως αναφέρει το σχετικό δελτίο Τύπου, το 2022 ανακαλύφθηκε στη Φιλαδέλφεια της Αιγύπτου ένας πάπυρος με αποσπάσματα από τα χαμένα έργα «Πολύιδος» και «Ινώ» του Ευριπίδη. Με αφορμή αυτό το εύρημα, η παράσταση «ΘΡΑΥΣΜΑΤΑ: Ευριπίδης» καταδύεται στο τμηματικά σωζόμενο έργο του Αθηναίου τραγικού, παρουσιάζοντας στην ορχήστρα αρχαίων θεάτρων της Αττικής, καθώς και νησιών του Αιγαίου, μια αφηγηματική και μουσική σύνθεση, στα όρια του θεάτρου και της αρχαιολογίας.

Στη σκηνή στήνεται μια παράδοξη, υπαρξιακή ανασκαφή που τα ευρήματά της δεν είναι, αυτή τη φορά, αγγεία ή αρχιτεκτονήματα, αλλά θεατρικοί στίχοι, λόγια αρχαίων ηθοποιών, σπασμένα σε μικρά κομμάτια. Πέντε ερμηνευτές/αρχαιολόγοι, εφοδιασμένοι με σκαλιδάκια, πινελάκια, κόσκινα και τριγωνάκια, σκάβουν κάτω από τον ήλιο, ακολουθώντας τη σχεδόν τελετουργική διαδικασία μιας αρχαιολογικής ανασκαφής, όπως αυτή εξελίσσεται κατά τη διάρκεια μιας ημέρας. Και μέσα από τα σκάμματά τους ξεπηδούν στιγμιότυπα αρχαίων παραστάσεων και λεπτομέρειες της καθημερινής ζωής των θεάτρων, όπου θα πραγματοποιηθεί το έργο.

Με φυσικό φως, η παράσταση θα φιλοξενηθεί απογεύματα του Ιουλίου, του Αυγούστου και του Σεπτεμβρίου, στα αρχαία θέατρα της Μήλου, της Ερέτριας, της Θάσου, της Μυτιλήνης, της Λήμνου, της Καρθαίας (Κέα), των Τραχώνων (‘Αλιμος), της Ζέας (Πειραιάς), καθώς και στο μικρονήσι του ‘Αγιου Ευστρατίου.

Η είσοδος είναι δωρεάν.

«ΘΡΑΥΣΜΑΤΑ: Ευριπίδης»

Πέρα από τα γνωστά και εξ ολοκλήρου σωζόμενα έργα του Ευριπίδη, έχουν φτάσει ως εμάς πάνω από 1.000 στίχοι από την υπόλοιπη δραματουργία του αρχαίου τραγικού: στίχοι γραμμένοι σε κομμάτια παπύρου, θαμμένα στο χώμα της Αιγύπτου ή σποραδικά ενταγμένοι μέσα σε άλλα κείμενα. Μια μεμονωμένη σκηνή, λίγες διάσπαρτες γραμμές ή και μια μόνο λέξη από έργα εν πολλοίς άγνωστα στο κοινό, όπως η προκλητική του «Ανδρομέδα», ο λυρικός «Φαέθοντας», οι ακραίοι «Κρητικοί» και ο στοχαστικός «Πολύιδος».

Η παράσταση θεάτρου/αρχαιολογίας «ΘΡΑΥΣΜΑΤΑ: Ευριπίδης» είναι μια ποιητική προσέγγιση αυτού του αποσπασματικού, αλλά μεγάλης θεατρικής και λυρικής δύναμης υλικού. Μια έντονα μουσική και αφηγηματική διαπραγμάτευσή του, μεταφέρει αυτούσια κομμάτια από τα χαμένα έργα, την περιπετειώδη, συχνά, ιστορία της ανακάλυψής τους, αλλά και την αίσθηση που αφήνει ο απόηχος των φωνών, όλων αυτών που έχουν πάψει να μιλούν εδώ και χιλιετίες, την ένταση τού να προσπαθείς να «δεις» και να περιγράψεις έναν κόσμο περασμένο, μέσα από τα φθαρμένα απομεινάρια του.

Πρόγραμμα περιοδείας

11/07 | Αρχαίο Θέατρο Μήλου |19.30

18/07 | Αρχαίο Θέατρο Ερέτριας | 19.30

26/07 | Αρχαίο Θέατρο Θάσου | 19.30

30/07 | Αρχαίο Θέατρο Μυτιλήνης* |19.30

01/08 | Αρχαίο Θέατρο Ηφαιστίας Λήμνου*| 19.30

02/08 | Αμφιθέατρο Μαρασλείου Σχολής Αγίου Ευστρατίου | 19.30

27/08 | Αρχαίο Θέατρο Καρθαίας Κέας |17.30

03/09 | Αρχαίο Θέατρο Τραχώνων στον ‘Αλιμο | 19.00

06/09 | Αρχαίο Θέατρο Ζέας στον Πειραιά* | 19.00

Η είσοδος είναι δωρεάν. Στους χώρους που σημειώνονται με αστερίσκο (*) θα καταβάλλεται το αντίτιμο του εκάστοτε αρχαιολογικού χώρου.

Απαραίτητη η προκράτηση θέσεων εδώ.

Έναρξη ηλεκτρονικής προκράτησης την Τρίτη 1 Ιουλίου.

Ε. Μ.

Ένα καλό αντίδοτο στην καλοκαιρινή κάψα είναι τα δροσερά ροφήματα, σε ψηλά ποτήρια γεμάτα πάγο!

Πριν κάνουν την εμφάνιση τους τα ‘ενεργειακά’ ποτά, τα αναψυκτικά με το ανθρακικό και τα εμφιαλωμένα τσάγια, οι άνθρωποι κατέφευγαν σε απλούστερους τρόπους ενυδάτωσης, φτιάχνοντας ποτά με φρούτα, βότανα, ξύδι και λίγη ζάχαρη ή μέλι.

Από την κλασική λεμονάδα μέχρι τα παγωμένα τσάγια και τα γλυκόξινα σιρόπια , αυτά τα σπιτικά ποτά όχι μόνο σας δροσίζουν, αλλά παρέχουν και θρεπτικά συστατικά, χρήσιμα και ωφέλιμα για τον οργανισμό σας.

Μερικά παραδοσιακά σπιτικά ποτά που μπορείτε να φτιάξετε μόνοι σας εύκολα είναι η λεμονάδα, το παγωμένο τσάι, τα λικέρ και τα σιρόπια.

Λεμονάδα

Λίγα ποτά ταυτίζονται τόσο με το καλοκαίρι όσο η σπιτική λεμονάδα. Η παρασκευή της είναι πολύ εύκολη και η γεύση της ξεπερνά κατά πολύ αυτήν της συσκευασμένης.

Η λεμονάδα πιθανότατα προέρχεται από την αρχαία Αίγυπτο, όπου παρασκευαζόταν από χυμό λεμονιού, χουρμάδες και νερό για να καταπολεμούν οι άνθρωποι με τη δροσιά της τη ζέστη της ερήμου. Στην Ευρώπη του 17ου αιώνα, πλανόδιοι πωλητές πουλούσαν λεμονάδα με μέλι, ενώ μέχρι τον 19ο αιώνα είχε μεταφερθεί και στις Ηνωμένες Πολιτείες όπου καθιερώθηκε ως το απόλυτο καλοκαιρινό αναψυκτικό.

Για να φτιάξετε τη δική σας σπιτική λεμονάδα, ξεκινήστε ετοιμάζοντας ένα απλό σιρόπι. Ανακατέψτε ίση ποσότητα νερού με  το γλυκαντικό της επιλογής σας και ζεστάνετέ τα απαλά μέχρι το γλυκαντικό να διαλυθεί πλήρως στο νερό. Αφήστε το σιρόπι να κρυώσει εντελώς και ύστερα ανακατέψτε το με φρεσκοστιμμένο χυμό λεμονιού. Μπορείτε να το φυλάξετε ως έχει σε ένα αποστειρωμένο μπουκάλι στο ψυγείο, αραιώνοντας λίγο (δύο δάχτυλα περίπου) σε ένα ποτήρι με νερό και πάγο κάθε φορά που θέλετε να πιείτε, και ανακατεύοντας πολύ καλά.

Αν θέλετε να παραλλάξετε τη βασική συνταγή, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε πολτοποιημένα φρέσκα φρούτα αντί για χυμό λεμονιού ή να προσθέστε βότανα όπως βασιλικό ή μελισσόχορτο για να ζωντανέψετε τη γεύση.

Παγωμένο τσάι

Το έτοιμο παγωμένο τσάι σε κουτάκια ή μπουκάλια συχνά περιέχει σιρόπι γλυκόζης-φρουκτόζης και συντηρητικά. Για να αποφύγετε αυτά τα πρόσθετα, μπορείτε να φτιάξετε τη δική σας σπιτική εκδοχή, προσαρμόζοντας τη γεύση ανάλογα με τις προτιμήσεις σας. Επιλέξτε το αγαπημένο σας τσάι, προσθέστε ένα φυσικό γλυκαντικό (αν θέλετε) και φρέσκα βότανα ή μια σταγόνα εσπεριδοειδών. Τα σπιτικά παγωμένα τσάγια έχουν λιγότερη ζάχαρη από τα αντίστοιχα συσκευασμένα.

Ξεκινήστε φτιάχνοντας το τσάι σας λίγο πιο δυνατό από το συνηθισμένο, καθώς θα αραιωθεί με πάγο. Το μαύρο τσάι είναι η πρώτη επιλογή για το παραδοσιακό γλυκό τσάι, αλλά και το πράσινο τσάι και τα μείγματα από βότανα είναι επίσης καλά. Αφήστε το να μουλιάσει και να κρυώσει σε θερμοκρασία δωματίου πριν το μεταφέρετε στο ψυγείο. Αν σας αρέσει γλυκό, ανακατέψτε το με μέλι ή ζάχαρη όσο είναι ακόμα ζεστό, ώστε το γλυκαντικό να διαλυθεί εντελώς.

Μόλις κρυώσει, ζωντανέψτε το με φρέσκα βότανα όπως μέντα ή λουίζα, με φέτες εσπεριδοειδών ή με μερικά πολτοποιημένα μούρα. Βάλτε το σε μία κανάτα με πάγο και σερβίρετε.

Λικέρ και σιρόπια

Το λικέρ είναι ένα είδος συμπυκνωμένου σιροπιού από φρούτα, ζάχαρη και μερικές φορές βότανα ή μπαχαρικά, αναμεμειγμένων με αλκοόλ. Τον 15ο αιώνα που πρωτοεμφανίστηκε λειτουργούσε και ως φαρμακευτικό τονωτικό. Οι γιατροί της Αναγέννησης συνταγογραφούσαν λικέρ για να ανεβάσουν το ηθικό, να αναζωογονήσουν το σώμα, ακόμη και ως αφροδισιακό.

Με τον καιρό, τα λικέρ εξελίχθηκαν από φαρμακευτικά τονωτικά σε γλυκά σιρόπια με έγχυση βοτάνων και φρούτων. Ιδανικά για τη διατήρηση των καλοκαιρινών φρούτων και βοτάνων, παρασκευάζονταν συνήθως στο σπίτι σε μικρές παρτίδες. Το άνθος κουφοξυλιάς είναι ένα από τα κλασικά, με τα λεπτά του άνθη να μουλιάζουν μαζί με λεμόνι. Τα πυρηνόκαρπα φρούτα και τα μούρα φτιάχνουν επίσης υπέροχα λικέρ. Η διαδικασία είναι απλή: φρούτα, ζάχαρη, νερό (ή αλκοόλ), λίγα βότανα και υπομονή. Το βύσσινο είναι επίσης ένα κλασικό λικέρ και σιρόπι, αφού είναι πολύ πικρό για να καταναλωθεί φρέσκο.

Τα λικέρ και τα σιρόπια είναι ουσιαστικά υπερ-συμπυκνωμένο, πηχτό σιρόπι, οπότε πρέπει να τα αραιώσετε πριν τα σερβίρετε. Ανακατέψτε μια κουταλιά της σούπας ή δύο σιρόπι με 180 έως 240 ml απλού ή ανθρακούχου νερού. Συγκεκριμένα τα λικέρ, συνήθως σερβίρονται χωρίς να αραιωθούν σε πολύ μικρό ποτήρι και πίνονται πολύ αργά, με μικρές γουλιές.

Σιρόπια φρούτων με ξύδι (shrubs) 

Τα σιρόπια με ξύδι είναι σιρόπια φρούτων και ξυδιού που σχετίζονται με τα φαρμακευτικά λικέρ και τονωτικά. Μέχρι τα τέλη του 18ου αιώνα, η χρήση τους είχε ξεπεράσει το φαρμακευτικό πεδίο και είχαν εξελιχθεί σε δημοφιλή αναψυκτικά. Ήταν ένας καλός τρόπος να διατηρηθούν τα φρούτα, αφού το ξύδι λειτουργούσε ως φυσικό συντηρητικό, ενώ η ζάχαρη μαλάκωνε την οξύτητά του.

Για να φτιάξετε σιρόπι με ξύδι, πολτοποιήστε πρώτα τα φρούτα και τα βότανα μαζί με ζάχαρη μέχρι να μαλακώσουν και να γίνουν σιροπιαστά. Κατόπιν, ανακατέψτε τα με ξύδι και μεταφέρετε το μείγμα σε ένα καθαρό βάζο. Το μηλόξυδο είναι η πιο κοινή επιλογή, αλλά και άλλα μαγειρικά ξύδια ταιριάζουν. Αφήστε το βάζο σε ένα δροσερό, σκοτεινό ντουλάπι για μία ή δύο εβδομάδες, ανακινώντας το απαλά κάθε μέρα. Αυτό βοηθά τις γεύσεις να ενωθούν και εμποδίζει το ωμό ξύδι να σχηματίσει ζελατινώδη μεμβράνη.

Μετά από περίπου μία ή δύο εβδομάδες, το εμποτισμένο ξύδι θα είναι έτοιμο. Η γεύση του θα πρέπει να είναι ξινή, αλλά και ζωντανή με φρούτα και βότανα. Σουρώστε και προσθέστε ένα γλυκαντικό όπως μέλι ή ζάχαρη. Τέλος, εμφιαλώστε το σιρόπι που προκύπτει και αποθηκεύστε το στο ντουλάπι, μακριά από άμεσο φως και θερμότητα. Για να σερβίρετε, ανακατέψτε μια κουταλιά με απλό ή ανθρακούχο νερό.

Δημοφιλείς συνδυασμοί είναι τα ροδάκινα με ξύδι λευκού κρασιού, δαμάσκηνα με μηλόξυδο ή βατόμουρα με ξύδι κόκκινου κρασιού. Προσθέστε βότανα όπως βασιλικό, τζίντζερ, μέντα ή ακόμα και χαμομήλι για πιο έντονη γεύση.