Τα τελευταία χρόνια, πολυάριθμες μελέτες έχουν διαπιστώσει ότι η ικανότητα αποτοξίνωσης του εγκεφάλου είναι μειωμένη σε άτομα με άνοια, οδηγώντας στη συσσώρευση επιβλαβών ουσιών όπως μικροπλαστικά, βαρέα μέταλλα και «αιώνιες χημικές ουσίες». Αυτές οι τοξικές συσσωρεύσεις πιστεύεται ότι επιταχύνουν τη γνωστική παρακμή, καταστρέφοντας τον εγκεφαλικό ιστό και διαταράσσοντας τη νευρική λειτουργία.
Η υποστήριξη των διαδικασιών αποτοξίνωσης του σώματος είναι επομένως απαραίτητη για την υγεία του εγκεφάλου.
Συσσώρευση τοξινών στον εγκέφαλο ασθενών με άνοια
Μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Nature Medicine τον Φεβρουάριο ανέλυσε δείγματα εγκεφαλικού ιστού από ασθενείς με άνοια στο Νέο Μεξικό, που πέθαναν μεταξύ 2019 και 2024. Οι ερευνητές βρήκαν μια μέση συγκέντρωση 26.076 μικρογραμμαρίων μικροπλαστικών ανά γραμμάριο εγκεφαλικού ιστού – περισσότερο από είκοσι φορές υψηλότερη από τα επίπεδα που μετρήθηκαν σε δείγματα που συλλέχθηκαν από τις ανατολικές Ηνωμένες Πολιτείες μεταξύ 1997 και 2013.
Τα μικροπλαστικά είναι πλαστικά σωματίδια με διάμετρο μικρότερη των 5 χιλιοστών. Μελέτη του 2019 εκτίμησε ότι ο μέσος άνθρωπος μπορεί να καταπιεί έως και 2.000 κομμάτια πλαστικού την εβδομάδα, που αντιστοιχούν σε ~5 γραμμάρια – το βάρος μιας πιστωτικής κάρτας.
Αν και η μελέτη δεν αποδεικνύει άμεση αιτιώδη σχέση μεταξύ της έκθεσης σε πλαστικό και της άνοιας, οι εγκέφαλοι που επηρεάζονται από άνοια συχνά παρουσιάζουν ατροφία, εξασθενημένο αιματοεγκεφαλικό φράγμα και μειωμένη ικανότητα απομάκρυνσης ξένων ουσιών. Αυτοί οι παράγοντες μπορεί να συμβάλουν σε μεγαλύτερη συσσώρευση μικροπλαστικών.
Οι ερευνητές πρότειναν επίσης ότι τα μικρο- ή νανοπλαστικά στον εγκέφαλο μπορεί να εμποδίζουν τη ροή του αίματος στα τριχοειδή αγγεία, να παρεμβαίνουν στη νευρική σηματοδότηση και ενδεχομένως να προάγουν τη συσσώρευση πρωτεϊνών που σχετίζονται με την άνοια.
Ωστόσο, τα μικροπλαστικά δεν είναι το μόνο πρόβλημα. Μελέτη του 2022 ανέφερε αυξημένα επίπεδα βαρέων μετάλλων, όπως αρσενικού και υδραργύρου, στον εγκεφαλονωτιαίο υγρό ασθενών με νόσο Αλτσχάιμερ. Συγκεκριμένα, υψηλότερες συγκεντρώσεις βιοδεικτών πρωτεϊνών που σχετίζονται με τη νόσο Αλτσχάιμερ συσχετίστηκαν με υψηλότερα επίπεδα βαρέων μετάλλων. Η συσσώρευση αυτών των μετάλλων – και άλλων μη ισορροπημένων μεταλλικών ιόντων – μπορεί να βλάψει τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό, να προκαλέσει φλεγμονή και, σε ορισμένες περιπτώσεις, να οδηγήσει σε νευρωνική βλάβη ή ακόμα και θάνατο.
Μια ξεχωριστή μελέτη έδειξε ότι τα άτομα με άνοια είχαν υψηλότερες συγκεντρώσεις ορισμένων υπερφθοριωμένων και πολυφθοριωμένων ουσιών – μιας κατηγορίας συνθετικών χημικών ουσιών – στο εγκεφαλονωτιαίο υγρό τους σε σύγκριση με τον γενικό πληθυσμό. Αυτές οι χημικές ουσίες, που χρησιμοποιούνται συνήθως σε αντικολλητικά σκεύη μαγειρικής και αδιάβροχα υφάσματα, αναφέρονται συχνά ως «αιώνιες χημικές ουσίες» λόγω της αντοχής τους στη διάσπαση και της τάσης τους να συσσωρεύονται τόσο στο περιβάλλον όσο και στο ανθρώπινο σώμα.
Υποστηρίξτε τη φυσική διαδικασία αποτοξίνωσης του εγκεφάλου
Σε ένα υγιές άτομο, ο εγκέφαλος αποβάλλει τις τοξίνες μέσω του εγκεφαλονωτιαίου υγρού, το οποίο αποβάλλεται από το σώμα μέσω των ούρων, των κοπράνων και άλλων οδών.
Υπάρχουν τρεις βασικές στρατηγικές για την ενίσχυση της ικανότητας του εγκεφάλου να αποβάλει τα μικροπλαστικά:
1. Εξασφάλιση επαρκούς ύπνου
Ο εγκέφαλος διαθέτει ένα σύστημα απομάκρυνσης αποβλήτων που ονομάζεται γλυμφικό σύστημα, το οποίο γίνεται πιο ενεργό κατά τη διάρκεια του ύπνου.
Μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Cell φέτος διαπίστωσε ότι, κατά τη διάρκεια του ύπνου, τα αιμοφόρα αγγεία στον εγκέφαλο συστέλλονται ρυθμικά, ενεργοποιώντας το γλυμφικό σύστημα. Αυτό αυξάνει τη ροή του εγκεφαλονωτιαίου υγρού μέσω του εγκεφάλου, υποστηρίζοντας την απομάκρυνση των αποβλήτων. Ωστόσο, ο ύπνος που προκαλείται από υπνωτικά χάπια δεν χαρακτηρίζεται από αυτήν τη φυσική διαδικασία απομάκρυνσης.
Μάλιστα, ο κακός και ο ανεπαρκής ύπνος μπορεί να βλάψουν την υγεία του εγκεφάλου και να αυξήσουν τον κίνδυνο άνοιας.
2. Μασάζ σε συγκεκριμένους μεσημβρινούς
Στην παραδοσιακή κινεζική ιατρική (ΠΚΙ), το εγκεφαλονωτιαίο υγρό θεωρείται μέρος του ενεργειακού συστήματος του Κυβερνώντος Αγγείου (Du Mai), ενός καναλιού που εκτείνεται κατά μήκος της σπονδυλικής στήλης. Το μασάζ σε συγκεκριμένα σημεία βελονισμού στο κεφάλι και τον λαιμό πριν τον ύπνο ενεργοποιεί αυτό το σύστημα, προωθώντας ενδεχομένως τη ροή του εγκεφαλονωτιαίου υγρού και υποστηρίζοντας την καλύτερη ποιότητα ύπνου.
Οδηγία:
Πριν τον ύπνο, χρησιμοποιήστε μια χτένα για να χαϊδέψετε το κεφάλι σας απαλά από το μέτωπο προς το πίσω μέρος του λαιμού. Ξεκινήστε από το κέντρο των φρυδιών, χτενίστε το πάνω μέρος του κεφαλιού και κατεβείτε προς τον αυχένα. Επαναλάβετε 15 έως 20 φορές.
3. Μείνετε δραστήριοι
Η τακτική σωματική δραστηριότητα επίσης υποστηρίζει τις φυσικές διαδικασίες αποτοξίνωσης του εγκεφάλου.
Μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Nature Communications τον Απρίλιο διαπίστωσε ότι η μακροχρόνια άσκηση ενισχύει τη ροή του γλυμφικού συστήματος του εγκεφάλου και των μηνιγγικών λεμφικών αγγείων – δύο οδών που εμπλέκονται στην απομάκρυνση των αποβλήτων από τον εγκέφαλο. Με άλλα λόγια, η τακτική άσκηση βοηθά στην «καθαριότητα» του εγκεφάλου.
Σε σύγκριση με την ομάδα που ασκήθηκε μία φορά, οι συμμετέχοντες στην ομάδα μακροχρόνιας άσκησης – οι οποίοι ασκήθηκαν για 30 λεπτά τρεις φορές την εβδομάδα για περίοδο 12 εβδομάδων – παρουσίασαν σημαντικά καλύτερη απομάκρυνση των αποβλήτων από τον εγκέφαλο. Παρουσίασαν επίσης μειωμένα επίπεδα πρωτεϊνών που σχετίζονται με φλεγμονή και αυξημένα επίπεδα πρωτεϊνών που σχετίζονται με την ανοσολογική λειτουργία.
Ενώ αυτές οι στρατηγικές στοχεύουν άμεσα στον εγκέφαλο, είναι εξίσου σημαντικό να ληφθούν υπ’ όψιν και τα υπόλοιπα συστήματα αποτοξίνωσης του σώματος, τα οποία εμποδίζουν τις τοξίνες να συσσωρευθούν στον εγκέφαλο.
Υποστήριξη της άμυνας του σώματος κατά των μικροπλαστικών
Για την αποτροπή της πρόσβασης των μικροπλαστικών στον εγκέφαλο, είναι σημαντικό να ενισχυθούν όλα τα συστήματα αποτοξίνωσης του σώματος.
Το πρώτο βήμα είναι η διατήρηση ενός υγιούς εντέρου, ακολουθούμενη από την υποστήριξη του ήπατος και των νεφρών, τα οποία είναι όργανα που θεωρούνται κεντρικά για την αποτοξίνωση στην παραδοσιακή κινεζική ιατρική.
1. Προβιοτικά για την αποτοξίνωση του εντέρου
Η λήψη προβιοτικών ως συμπληρωμάτων και η κατανάλωση φρούτων και λαχανικών υποστηρίζει την υγιή πέψη και προάγει την τακτική λειτουργία του εντέρου, περιορίζοντας την απορρόφηση μικροπλαστικών από το έντερο. Μελέτη σε ζώα που δημοσιεύθηκε τον Ιανουάριο διαπίστωσε ότι ορισμένα στελέχη του Lactiplantibacillus plantarum συνδέονται με τα μικροπλαστικά, αυξάνοντας την απέκκριση τους μέσω του πεπτικού σωλήνα κατά περισσότερο από 30%.
Ορισμένα τρόφιμα πλούσια σε προβιοτικά είναι ιδιαίτερα ευεργετικά. Το Lacticaseibacillus paracasei βρίσκεται στο γιαούρτι και το κεφίρ, ενώ το Lactiplantibacillus plantarum υπάρχει στο miso, το natto, το kimchi, το sauerkraut, τα τουρσιά και τις ελιές.
Τρόφιμα πλούσια σε φυτικές ίνες, όπως το φρούτο του δράκου (dragonfruit), ο λευκός μύκητας και ο μαύρος μύκητας, προάγουν την κινητικότητα του εντέρου και καταπολεμούν τη δυσκοιλιότητα.
Η αύξηση της πρόσληψης βιταμινών και φυτοχημικών ουσιών όπως η κουρκουμίνη, τα φλαβονοειδή, η κερσετίνη και οι θειούχες ενώσεις ενισχύουν τις διαδικασίες αποτοξίνωσης του οργανισμού. Πολλές από αυτές τις ενώσεις βρίσκονται άφθονες στα σταυροειδή λαχανικά.
Η πρακτική της διαφραγματικής αναπνοής, γνωστή και ως αναπνοή με την κοιλιά, διεγείρει την κινητικότητα του εντέρου και ανακουφίζει από τη δυσκοιλιότητα, τραβώντας τον αέρα πιο βαθιά στην κοιλιά.
2. Νερό για την αποτοξίνωση των νεφρών
Η ενίσχυση της λειτουργίας των νεφρών προάγει την αποβολή των μικροπλαστικών μέσω των ούρων. Η καλή ενυδάτωση, η κατανάλωση τροφών που υποστηρίζουν τη λειτουργία των νεφρών και η πρακτική του ποδόλουτρου είναι όλοι αποτελεσματικοί τρόποι για να βοηθήσετε τα νεφρά να λειτουργούν καλά.
Για κάποιον που ζυγίζει περίπου 50 κιλά, συνιστάται να πίνει τουλάχιστον 1,5 λίτρα νερό καθημερινά και τουλάχιστον 2 λίτρα όταν έχει ζέστη. Μια απλή προσέγγιση είναι να πίνετε μερικά ποτήρια νερό το πρωί, το μεσημέρι και το βράδυ για να διατηρείτε σταθερή ενυδάτωση.
Κατά την παραδοσιακή κινεζική ιατρική, τα μαύρα τρόφιμα θρέφουν τα νεφρά. Παραδείγματα περιλαμβάνουν τα μαύρα φασόλια και τους μαύρους σπόρους σουσαμιού. Η κινέζικη γλυκοπατάτα, αν και λευκή, θεωρείται επίσης ευεργετική για την υγεία των νεφρών.
Ο μεσημβρινός των νεφρών – μια ενεργειακή οδός που σχετίζεται με τη λειτουργία των νεφρών στην παραδοσιακή κινεζική ιατρική – ξεκινά από το σημείο βελονισμού Yongquan, που βρίσκεται στο πέλμα του ποδιού, περίπου στο ένα τρίτο της απόστασης από τα δάχτυλα. Βάσει αυτού, πιστεύεται ότι τα τακτικά ποδόλουτρα και το μασάζ σε αυτό το σημείο βελονισμού υποστηρίζουν την υγεία των νεφρών και προάγουν την αποτοξίνωση του οργανισμού.
3. Διατροφή και ύπνος για την αποτοξίνωση του ήπατος
Το συκώτι επεξεργάζεται τις τοξίνες που εισέρχονται στον οργανισμό. Αυτή η εργασία δυσκολεύει από τα μικροπλαστικά, που μπορεί να μεταφέρουν τοξικές χημικές ουσίες στην επιφάνειά τους.
Η υγιεινή διατροφής και ο καλός ύπνος υποστηρίζουν τη φυσική αποτοξίνωση του συκωτιού.
Τα βασικά θρεπτικά συστατικά που προάγουν αυτή τη διαδικασία περιλαμβάνουν τη γλουταθειόνη, το σελήνιο, τον ψευδάργυρο, τις βιταμίνες Β και τις κατεχίνες. Αυτά βρίσκονται σε τρόφιμα ευεργετικά για το συκώτι, όπως η αγκινάρα, ο κουρκουμάς και τα γκότζι μπέρι.
Η αγκινάρα έχει μελετηθεί για τις ιδιότητές της που υποστηρίζουν το συκώτι, ιδιαίτερα σε άτομα με ηπατική νόσο. Μια τυχαιοποιημένη ελεγχόμενη δοκιμή διαπίστωσε ότι το εκχύλισμα αγκινάρας έχει ηπατοπροστατευτική δράση. Μπορεί επίσης να βοηθήσει στη βελτίωση της μη αλκοολικής λιπώδους ηπατικής νόσου.
Έρευνες έχουν δείξει ότι η κουρκουμίνη, η δραστική ουσία του κουρκουμά, ενισχύει την αντιοξειδωτική ικανότητα και συμβάλλει στην πρόληψη της ηπατικής βλάβης. Επίσης, έχει αποδειχθεί ότι οι πολυσακχαρίτες Lycium barbarum, που βρίσκονται στα γκότζι μπέρι, προστατεύουν τη λειτουργία του ήπατος και μειώνουν τη φλεγμονή.
Στην παραδοσιακή κινεζική ιατρική, οι ώρες 11 μ.μ. έως 3 π.μ. θεωρούνται ως ώρες αιχμής για τη ροή ενέργειας στους μεσημβρινούς του ήπατος και της χοληδόχου κύστης. Συνεπακόλουθα, υποστηρίζεται ότι η κατάκλιση πριν από τις 11 μ.μ. υποστηρίζει τις φυσικές διαδικασίες αποκατάστασης και αναγέννησης του ήπατος.
4. Ιδρώτας για αποτοξίνωση του δέρματος
Ο ιδρώτας είναι ο κύριος τρόπος αποτοξίνωσης του δέρματος. Δραστηριότητες όπως η άσκηση, το μπάνιο και η σάουνα, που διεγείρουν την εφίδρωση, υποστηρίζουν την αποβολή τοξινών μέσω του δέρματος.
Ανασκόπηση του 2023 έδειξε ότι ορισμένα μικροπλαστικά προσκολλώνται στο δέρμα και μεταφέρουν πλαστικοποιητές στο σώμα, ενδεχομένως συνδεόμενα με άλλες τοξικές ουσίες , αυξάνοντας την απορρόφησή τους μέσω του δέρματος. Για να περιορίσετε αυτόν τον κίνδυνο, προτιμήστε να επιλέγετε εσώρουχα και ρούχα που εφαρμόζουν καλά στο σώμα, κατασκευασμένα από φυσικά υλικά, καθώς τα συνθετικά υφάσματα μπορεί να αποβάλουν μικροπλαστικά.
Οι απόψεις που εκφράζονται σε αυτό το άρθρο είναι απόψεις του συγγραφέα και δεν αντικατοπτρίζουν απαραίτητα τις απόψεις της εφημερίδας The Epoch Times.
