ΑΠΕ-ΜΠΕ

Ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν κάλεσε σήμερα τον πρόεδρο της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, με τον οποίο συναντήθηκε στο περιθώριο της συνόδου της Ομάδας των 20 (G20) στο Μπαλί της Ινδονησίας, να αποφευχθεί οποιαδήποτε αναθέρμανση των εντάσεων στην ανατολική Μεσόγειο και να υπάρξει σε μόνιμη βάση η δυναμική αποκλιμάκωσης του προηγούμενου έτους.

Όπως αναφέρει το Ελιζέ, κατά τη διάρκεια της συνάντησης συζητήθηκε το ουκρανικό, όπου ο Εμανουέλ Μακρόν εξέφρασε τη μεγάλη του ανησυχία αναφορικά με τις επιλογές της Ρωσίας, ενώ οι δύο πρόεδροι επανέλαβαν την ανάγκη σεβασμού της εδαφικής ακεραιότητας και κυριαρχίας της Ουκρανίας. Ως προς το ζήτημα της εξαγωγής των ουκρανικών σιτηρών οι δύο πρόεδροι συμφώνησαν πως, προς το συμφέρον της παγκόσμιας επισιτιστικής ασφάλειας, οι εξαγωγές θα πρέπει να συνεχιστούν τόσο μέσω της Μαύρης Θάλασσας, όσο και μέσω των ευρωπαϊκών ποταμών. Ο Γάλλος πρόεδρος τόνισε επίσης ότι υπολογίζει στη βοήθεια της Τουρκίας σε σχέση με την αντιμετώπιση κάθε απόπειρας αποφυγής των κυρώσεων που έχει επιβάλει η Ευρωπαϊκή Ένωση κατά της Ρωσίας και της Λευκορωσίας. Συζητήθηκε επίσης το θέμα των υποψηφιοτήτων της Φινλανδίας και της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, με τον Γάλλο πρόεδρο να τονίζει πως ελπίζει ότι το ζήτημα θα λήξει σύντομα, κάτι που, όπως είπε, θα συμβάλει σημαντικά στην ενίσχυση της Ατλαντικής Συμμαχίας. Ως προς τα θέματα του Καυκάσου, τα οποία επίσης απετέλεσαν σύμφωνα με το Ελιζέ αντικείμενο διαβούλευσης, ο Γάλλος πρόεδρος κάλεσε τον Τούρκο πρόεδρο να εργαστεί προς την κατεύθυνση της επανάληψης των διαπραγματεύσεων ανάμεσα στην Αρμενία και το Αζερμπαϊτζάν ενώ εκ παραλλήλου τάχθηκε και υπέρ της διαδικασίας εξομάλυνσης των σχέσεων ανάμεσα στην Τουρκία και την Αρμενία. Τέλος, ο Γάλλος πρόεδρος συλλυπήθηκε τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και όλο το τουρκικό λαό αναφορικά με το τρομοκρατικό χτύπημα στην Κωνσταντινούπολη και διαβεβαίωσε την τουρκική πλευρά ότι η Γαλλία της συμπαραστέκεται στον αγώνα της ενάντια στην τρομοκρατία.

Την αντίθεση των ΗΠΑ στην απόφαση του Οργανισμού των Τουρκογενών Κρατών για την παραχώρηση καθεστώς παρατηρητή στο τουρκοκυπριακό ψευδοκράτος εκφράζει το Στέιτ Ντιπάρτμεντ.

Απαντώντας σε ερώτηση των Ελλήνων ανταποκριτών, εκπρόσωπος του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών σημείωσε ότι η απόφαση αυτή δεν συνάδει με την αρχή της εδαφικής ακεραιότητας ή τον Χάρτη του ΟΗΕ.

Όπως ανέφερε, «οι Ηνωμένες Πολιτείες απορρίπτουν δηλώσεις που ζητούν την αναγνώριση της λεγόμενης “ Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου”. Λυπούμαστε για την απόφαση του Οργανισμού των Τουρκογενών Κρατών να δεχθεί ως παρατηρητή μια οντότητα χωρίς διεθνή αναγνώριση. Η απόφαση αυτή δεν συνάδει με την αρχή της εδαφικής ακεραιότητας ή τον Χάρτη του ΟΗΕ. Οι Ηνωμένες Πολιτείες αναγνωρίζουν την κυβέρνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας ως τη μοναδική νόμιμη κυβέρνηση του νησιού».

Τέλος, ο εκπρόσωπος επανέλαβε τη πάγια αμερικανική θέση για το Κυπριακό, λέγοντας ότι οι ΗΠΑ συνεχίζουν να στηρίζουν τις προσπάθειες των Ηνωμένων Εθνών υπό την ηγεσία της Κύπρου για επανένωση του νησιού στη βάση μιας διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα προς όφελος όλων των Κύπριων.

Σε 99.743 τροχονομικούς ελέγχους που διενεργήθηκαν, από τις 6 έως 12 Νοεμβρίου 2022, σε όλη την Ελλάδα, βεβαιώθηκαν συνολικά 21.561 παραβάσεις, σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη. Το 66% των παραβάσεων αφορούσαν σε υπερβολική ταχύτητα, μη χρήση προστατευτικού κράνους, μη χρήση ζώνης ασφαλείας, στέρηση άδειας ικανότητας οδήγησης και παράνομη στάθμευση.

Αναλυτικά, οι παραβάσεις που βεβαιώθηκαν ανά περιφέρεια είναι 3.506 στην Αττική, 2.981 στη Θεσσαλονίκη, 2.684 στη Θεσσαλία, 1.843 στην Κεντρική Μακεδονία, 2.381 στη Δυτική Ελλάδα, 1.746 στην Κρήτη, 1.363 στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη, 1.400 στην Ήπειρο, 1.067 στην Πελοπόννησο, 965 στη Στερεά Ελλάδα, 489 στα Ιόνια Νησιά, 454 στη Δυτική Μακεδονία, 303 στο Βόρειο Αιγαίο και 379 στο Νότιο Αιγαίο.

Ειδικότερα, οι παραβάσεις, που βεβαιώθηκαν αφορούν: 6.732 για παράνομη στάθμευση, 4.520 για υπερβολική ταχύτητα, 1.350 για οδήγηση χωρίς άδεια ικανότητας οδήγησης, 979 για μη χρήση προστατευτικού κράνους, 727 για μη χρήση ζώνης ασφαλείας, 539 για Κ.Τ.Ε.Ο., 392 για οδήγηση σε κατάσταση μέθης, 348 ανασφάλιστα οχήματα, 309 για χρήση κινητού τηλεφώνου, 248 για παραβίαση σηματοδότη, 148 για κίνηση στο αντίθετο ρεύμα κυκλοφορίας, 137 για αντικανονικούς ελιγμούς, 122 για αντικανονικό προσπέρασμα, 118 για φθαρμένα ελαστικά, 96 μη τήρηση απόστασης ασφαλείας, 56 για αντίθετη κίνηση σε μονόδρομο, 44 για αντικανονική χρήση φώτων, 43 για απόσπαση προσοχής οδηγού, 31 για έλλειψη ζώνης ασφαλείας, 28 για υπέρβαρο φορτίο, 14 για μη χρήση παιδικών καθισμάτων, 6 για παραβίαση προτεραιότητας και 4.574 λοιπές παραβάσεις.

Επιπλέον, στοχευμένες δράσεις και εξειδικευμένοι τροχονομικοί έλεγχοι της Διεύθυνσης Τροχαίας Αττικής, πραγματοποιήθηκαν σε καθημερινή βάση καθ’ όλη τη διάρκεια της εβδομάδας 7 έως 13 Νοεμβρίου 2022, στην περιοχή της παραλιακής Ε.Ο. Αθηνών-Σουνίου, με σκοπό την αντιμετώπιση των αυτοσχέδιων αγώνων, καθώς και άλλων επικίνδυνων παραβάσεων που οδηγούν σε τροχαία ατυχήματα, διαταράσσουν την ασφάλεια των συγκοινωνιών και την ομαλή και ασφαλή κίνηση των πολιτών.

Συνολικά διενεργήθηκαν 360 τροχονομικοί έλεγχοι οδηγών και οχημάτων και βεβαιώθηκαν 175 παραβάσεις, για τις οποίες επιβλήθηκαν τα ανάλογα διοικητικά πρόστιμα.

Πιο αναλυτικά, οι παραβάσεις που βεβαιώθηκαν ήταν: 28 για υπερβολική ταχύτητα, 18 για μη χρήση ζώνης ασφαλείας, 9 για στέρηση άδειας ικανότητας οδήγησης, 4 για μη χρήση κράνους,4 για οδήγηση υπό την επίδραση οινοπνεύματος,2 για χρήση κινητών τηλεφώνων, 1 για θόρυβο, 1 για επίδειξη ικανοτήτων, 1 για παραβίαση ερυθρού σηματοδότη και 107 για λοιπές παραβάσεις.

Επιπρόσθετα, αφαιρέθηκαν 10 ζεύγη πινακίδων, 24 άδειες κυκλοφορίας οχημάτων, καθώς και 20 άδειες ικανότητας οδήγησης, ενώ μεταφέρθηκαν και 6 οχήματα.

Όπως επισημαίνει το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, η ΕΛΑΣ αποδίδει ιδιαίτερη βαρύτητα στα θέματα οδικής ασφάλειας και σε αυτό το πλαίσιο οι έλεγχοι θα συνεχιστούν με αμείωτη ένταση, με σκοπό τη μείωση των τροχαίων δυστυχημάτων και ατυχημάτων.

Τα αποκαλυπτήρια της θηριώδους σε μέγεθος Ποντιακής λύρας που κοσμεί από σήμερα την Πεντάβρυσο Εορδαίας, έκανε ο υφυπουργός Μεταφορών Μιχάλης Παπαδόπουλος. Το ύψος της φτάνει τα 6,67 μέτρα και με τη βάση της ξεπερνάει τα 8 μέτρα, είναι φτιαγμένη όλη από ξύλο κι είναι πιστό αντίγραφο λύρας που έφερε στην νέα του πατρίδα το 1923 ο πρόσφυγας Χαράλαμπος Πασσαλίδης από το Παϊπούρτ της Τουρκίας.

Ο δισέγγονός του Γιάννης Πασσαλίδης, που διατέλεσε πρόεδρος της Κοινότητας μετά το 2019, έβαλε ως σκοπό στην θητεία του να κατασκευάσει ένα πιστό ομοίωμα της λύρας που έφερε ο οργανοπαίχτης προπάππους του από τον Πόντο σε εμφανές σημείο του χωριού για να θυμίζει στους νεότερους την προσφυγική ταυτότητα του χωριού αλλά και ότι η λύρα ως μουσικό όργανο πρόσφερε κουράγιο και χαρές στις δύσκολες συνθήκες που αντιμετώπισαν οι πρόσφυγες στα πρώτα χρόνια τους στην Ελλάδα. Ο νεαρός Γιάννης Πασσαλίδης δεν κατάφερε να δει το όραμα του να ολοκληρώνεται αφού έφυγε αιφνιδίως από την ζωή, αλλά ο τεχνίτης Νίκος Κοσμίδης ολοκλήρωσε το έργο της κατασκευής της ακολουθώντας τα αρχικά σχέδια.

Ο Κώστας Πασσαλίδης, συγγενής του εκλιπόντος προέδρου της Κοινότητας στον σύντομο χαιρετισμό του κατά τη διάρκεια της σεμνής τελετής αποκαλυπτηρίων που διοργάνωσε ο Δήμος Εορδαίας ανέφερε ότι «η αποκάλυψη αυτού του έργου στην Πεντάβρυσο θα αφηγείται στον κόσμο την ιστορία των κατατρεγμένων προσφύγων που επέζησαν της Γενοκτονίας και ρίζωσαν στην νέα τους πατρίδα προσφέροντας πολιτισμό και τιμώντας την παράδοση και την ιστορία τους»

Ο υπουργός Εσωτερικών της Τουρκίας Σουλεϊμάν Σοϊλού κατηγόρησε σήμερα το Εργατικό Κόμμα Κουρδιστάν (PKK) για την επίθεση χθες Κυριακή στο κέντρο της Κωνσταντινούπολης – η οποία είχε αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους τουλάχιστον έξι άνθρωποι και να τραυματιστούν πάνω από 80 άλλοι-, ενώ ανακοίνωσε πως συνελήφθησαν πάνω από είκοσι ύποπτοι, συμπεριλαμβανομένου του προσώπου που φέρεται να άφησε τον εκρηκτικό μηχανισμό στη λεωφόρο Ιστικλάλ, τον πασίγνωστο πεζόδρομο που ήταν γεμάτος Κωνσταντινουπολίτες και τουρίστες.

«Το πρόσωπο που τοποθέτησε τη βόμβα συνελήφθη. Βάσει των συμπερασμάτων μας, η τρομοκρατική οργάνωση PKK είναι υπεύθυνη» για την έκρηξη της βόμβας, ανέφερε ο κ. Σοϊλού, σύμφωνα με το τουρκικό κρατικό πρακτορείο ειδήσεων Anadolu και άλλα τουρκικά ΜΜΕ.

Συνελήφθησαν επίσης άλλοι 21 ύποπτοι, πρόσθεσε.

Ο υπουργός Εσωτερικών κατηγόρησε τις κουρδικές δυνάμεις που ελέγχουν μεγάλο μέρος της βορειοανατολικής Συρίας -η Άγκυρα τους χαρακτηρίζει «τρομοκράτες»- πως βρίσκονταν πίσω από τη χθεσινή επίθεση.

«Εκτιμάμε πως η διαταγή για την επίθεση δόθηκε από το Κομπάνι», είπε ο κ. Σοϊλού.

Η συγκεκριμένη πόλη είναι πασίγνωστη εξαιτίας της μάχης του 2015, όταν οι κουρδικές δυνάμεις απώθησαν τους τζιχαντιστές του Ισλαμικού Κράτους (ΙΚ). Το Κομπάνι ελέγχεται από τις Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (ΣΔΔ), των οποίων οι Μονάδες Προστασίας του Λαού (YPG), σύμμαχοι του PKK, είναι η κύρια συνιστώσα.

Η χθεσινή επίθεση, για την οποία δεν έχει υπάρξει ακόμη ανάληψη της ευθύνης, πέρα από το ότι σκότωσε έξι ανθρώπους, τραυμάτισε άλλους 81, περίπου οι μισοί εκ των οποίων νοσηλεύονται σε νοσοκομεία. Έγινε γύρω στις 16:20 (τοπική ώρα· 15:2ο ώρα Ελλάδας).

Η πρόσβαση στον πεζόδρομο, που αποκλείστηκε μετά την επίθεση, επιτρέπεται ξανά από το πρωί, μεταδίδουν τουρκικά ΜΜΕ.

Ο κ. Σοϊλού δεν διευκρίνισε τις συνθήκες υπό τις οποίες συνελήφθη το «πρόσωπο» που φέρεται να τοποθέτησε τη βόμβα, ούτε εάν επρόκειτο για «γυναίκα», όπως διαβεβαίωναν χθες Κυριακή το βράδυ ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και ο αντιπρόεδρός του Φουάτ Οκτάι.

Ο υπουργός Δικαιοσύνης Μπεκίρ Μποζντά είχε αναφερθεί νωρίτερα σε μια «τσάντα» που αφέθηκε σε παγκάκι: «Μια γυναίκα καθόταν σε παγκάκι για 40 ως 45 λεπτά και, ένα ή δυο λεπτά αργότερα, έγινε έκρηξη. Όλα τα δεδομένα για αυτή τη γυναίκα τελούν υπό εξέταση», συνέχισε.

«Είτε αυτή η τσάντα είχε ωρολογιακό μηχανισμό, ή κάποιος την πυροδότησε εξ αποστάσεως», πρόσθεσε.

Ο πρόεδρος Ερντογάν καταδίκασε τη «χυδαία επίθεση» προτού αναχωρήσει για την Ινδονησία και τη σύνοδο της G20 στο Μπαλί: μίλησε για ενέργεια που αφήνει να αναδίδεται «άρωμα τρομοκρατίας» και πρόσθεσε πως «εμπλέκεται γυναίκα σε αυτήν».

Υποσχέθηκε ότι οι δράστες θα «αποκαλυφθούν», συμπληρώνοντας πως «ο λαός μας να είναι σίγουρος πως θα τιμωρηθούν».

Ο κ. Ερντογάν είχε ήδη βρεθεί αντιμέτωπος με εκστρατεία τρομοκρατικών ενεργειών την περίοδο 2015-2016.

PKK και NATO

Η έκρηξη, που ήταν πολύ ισχυρή, ακούστηκε σε μεγάλη απόσταση και προκάλεσε πανικό στους διερχόμενους.

«Κόσμος έτρεχε πανικόβλητος. Ο κρότος ήταν τεράστιος. Υψωνόταν μαύρος καπνός. Ο ήχος ήταν πολύ δυνατός, σχεδόν εκκωφαντικός», αφηγήθηκε αυτόπτης μάρτυρας, ο Κεμάλ Ντενιζτζί, 57 ετών, που είδε πολλούς ανθρώπους πεσμένους κάτω.

Το PKK, κουρδική αυτονομιστική παράταξη η οποία πήρε τα όπλα εναντίον του τουρκικού κράτους το 1984, χαρακτηρίζεται «τρομοκρατική» οργάνωση από την Άγκυρα, τις ΗΠΑ και την ΕΕ. Πάνω από 40.000 άνθρωποι, στην πλειονότητά τους μειονοτικοί, έχουν σκοτωθεί έκτοτε στον πόλεμο, κυρίως στη νοτιοανατολική Τουρκία.

Η οργάνωση έχει αναλάβει την ευθύνη για πολλές αιματηρές επιθέσεις στην επικράτεια της Τουρκίας.

Τον Δεκέμβριο του 2016, για τη διπλή επίθεση κοντά στο γήπεδο της ποδοσφαιρικής ομάδας Μπεσίκτας της Κωνσταντινούπολης -47 νεκροί, ανάμεσά τους 29 αστυνομικοί, 160 τραυματίες- την ευθύνη ανέλαβαν τα Γεράκια για την Ελευθερία του Κουρδιστάν (TAK), κουρδική ριζοσπαστική οργάνωση που θεωρείται προσκείμενη στο PKK.

Το κουρδικό αυτονομιστικό κίνημα βρίσκεται στην καρδιά του μπραντεφέρ ανάμεσα στην Τουρκία και τη Σουηδία: η Άγκυρα εμποδίζει από τον Μάιο την εισδοχή της Στοκχόλμης στο NATO, κατηγορώντας τη πως επιδεικνύει ανοχή έναντι του PKK.

Η τουρκική κυβέρνηση απαίτησε την έκδοση μελών της κουρδικής αυτονομιστικής παράταξης από τις σουηδικές αρχές στο μνημόνιο που υπεγράφη τον Ιούνιο με τη Σουηδία και τη Φινλανδία, την έτερη σκανδιναβική χώρα που επιδιώκει την ένταξή της στον Οργανισμό του Συμφώνου του Βόρειου Ατλαντικού και βλέπει το εγχείρημα να εμποδίζεται από την Άγκυρα.

Ο σουηδός πρωθυπουργός Ουλφ Κρίστερσον μετέβη την περασμένη εβδομάδα στην Άγκυρα και υποσχέθηκε στον κ. Ερντογάν πως η Στοκχόλμη θα κινητοποιηθεί προκειμένου να καθησυχαστούν οι τουρκικές «ανησυχίες».

Το σουηδικό κοινοβούλιο ετοιμάζεται να ψηφίσει για να αναθεωρηθεί το Σύνταγμα, προκειμένου να γίνει δρακόντεια η αντιτρομοκρατική νομοθεσία.

Το PKK και οργανώσεις που η Άγκυρα ερίζει πως συνδέονται με αυτό είναι στόχος τουρκικών στρατιωτικών επιχειρήσεων ευρείας κλίμακας στο βόρειο Ιράκ και στη Συρία.

Τον περασμένο μήνα, οι τουρκικές αρχές κατηγορήθηκαν -το αρνήθηκαν- από την τουρκική αντιπολίτευση για τη χρήση χημικών όπλων εναντίον μαχητών του PKK. Η αυτονομιστική οργάνωση έδωσε στη δημοσιότητα κατάλογο με 17 ονόματα, συνοδευόμενα από φωτογραφίες, προσώπων που παρουσιάστηκαν ως «μάρτυρες», πεσόντες από τα χημικά αέρια που φέρεται να χρησιμοποίησε ο τουρκικός στρατός.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση απορρίπτει τις δηλώσεις που έγιναν από την Τουρκία «σχετικά με την αποδοχή της τουρκοκυπριακής αποσχιστικής οντότητας, της λεγόμενης, διεθνώς μη αναγνωρισμένης, “Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου”, ως παρατηρητή στον Οργανισμό Τουρκογενών Κρατών», ανέφερε σε γραπτή δήλωσή του ο εκπρόσωπος της Κομισιόν για τις Εξωτερικές Υποθέσεις, Πίτερ Στάνο.

O κ. Στάνο προσέθεσε ότι «η απόφαση αυτή, η οποία εκκρεμεί προς επικύρωση από τα μέλη του Οργανισμού, είναι λυπηρή και έρχεται σε αντίθεση με το γεγονός ότι αρκετά μέλη του Οργανισμού εξέφρασαν ισχυρή υποστήριξη στην αρχή της εδαφικής ακεραιότητας και στη Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών» .

Παράλληλα σημείωσε ότι η ΕΕ «έχει καταστήσει σαφές κατ’ επανάληψη, μεταξύ άλλων και σε ανώτατο πολιτικό επίπεδο, ότι η ΕΕ αναγνωρίζει μόνο την Κυπριακή Δημοκρατία ως υποκείμενο του διεθνούς δικαίου, με τα αντίστοιχα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ».

«Οποιαδήποτε ενέργεια για τη διευκόλυνση ή την υποβοήθηση με όποιον τρόπο της διεθνούς αναγνώρισης της τουρκοκυπριακής αποσχιστικής οντότητας βλάπτει σοβαρά τις προσπάθειες για τη δημιουργία ενός περιβάλλοντος που θα ευνοήσει τη συνέχιση των συνομιλιών για τη διευθέτηση του Κυπριακού υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών», υπογράμμισε ο Εκπρόσωπος της Κομισιόν.

«Η ΕΕ είναι πλήρως προσηλωμένη σε μια συνολική διευθέτηση του Κυπριακού προβλήματος στη βάση της διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα, σύμφωνα με τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και σύμφωνα με το κεκτημένο της ΕΕ και τις αρχές στις αρχές της ΕΕ. Δεν υπάρχει εναλλακτική λύση» κατέληξε.

Η καμπάνα της εκκλησιάς της Παναγίας, των Εισοδίων της Θεοτόκου, στο μεσαιωνικό Ανάβατο της Χίου χτυπά σήμερα Σαββάτο 12 Νοεμβρίου για πρώτη φορά μετά από πολλές δεκαετίες. Με αφορμή την ολοκλήρωση από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Χίου, του έργου της αποκατάστασης του Ναού και της ανάδειξης του λαξευμένου στο βράχο παλιού οχυρωμένου οικισμού, στο μοναδικό αυτό μνημείο που όχι τυχαία, αποκλήθηκε «Μυστράς του Αιγαίου».

Η εκκλησία της Παναγίας, σε διάφορες φάσεις, χτίστηκε στα πρώτα χρόνια της Τουρκοκρατίας μέσα στον οχυρωμένο οικισμό, την ακρόπολη του συνόλου του Αναβάτου. Αυτό το τμήμα, σύμφωνα με την προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Όλγα Βάσση, πρωτοχτίστηκε στα χρόνια της κυριαρχίας των Γενοβέζων στο νησί και περιτοιχίστηκε για να προστατευτούν οι κάτοικοι του από τους πειρατές της εποχής, πρώτα από τους Καταλανούς του 14ου αιώνα και ύστερα από τους Τούρκους του 15ου αιώνα. «Για αυτό το λόγο», συμπληρώνει η κ. Βάσση, «και δεν υπάρχει κανένας παλιός παραλιακός οικισμός στη Χίο. Όλοι είχαν τραβηχτεί μεσόγαια για τον φόβο των πειρατών».

Η εκκλησία της Παναγιάς είναι ο πάνω όροφος σε ένα αναλημματικά χτισμένο κτίσμα που η τοιχοποιία του εντάσσεται στο τείχος του οχυρωμένου οικισμού. Οι υπόλοιποι δυο όροφοι, το ισόγειο και ο πρώτος όροφος είναι το ελαιοτριβείο («λιοτρουβειό» στο τοπικό ιδίωμα της εποχής) και το διδακτήριο. Στο σύνολο της η Ακρόπολη εγκαταλείφτηκε μετά το μεγάλο σεισμό του 1881. Τότε οι κάτοικοι του βγήκαν από τα τείχη και κατοίκησαν στις άλλες δυο φάσεις του Αναβάτου, το Παλαιό Χωριό ή Μεσοχώρι και το νέο χωριό. Στο τελευταίο έχτισαν το 1882 και την καινούργια τους εκκλησία, τον Ταξιάρχη, μεταφέροντας εκεί και την παλιά εικόνα του Ταξιάρχη προστάτη τους, από τη δίκλιτη βασιλική του «παλαιού Ταξιάρχη» και αυτή από τον ευρύτερο χώρο της Ακρόπολης.

Εδώ ας σημειωθεί ότι ο Ανάβατος είχε εγκαταλειφτεί και κατά τη μεγάλη σφαγή της Χίου το 1822. Επανακατοικήθηκε όμως με 72 οικογένειες το 1866, σύμφωνα με τις πηγές, «και ευρήματα κατά τις ανασκαφές που πραγματοποιήθηκαν, νομίσματα οθωμανικά και του νεότερου ελληνικού κράτους και εισαγόμενη ακόμα και από ευρωπαϊκές χώρες κεραμική» συμπληρώνει η προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Όλγα Βάσση.

Ο Ανάβατος χτίστηκε στα χρόνια της κυριαρχίας των Γενοβέζων είναι όμως ένας υστεροβυζαντινός οικισμός. Ο επισκέπτης του μπορεί να δει το τμήμα του μέσα στο κάστρο που είναι ένα κηρυγμένο από το υπουργείο Πολιτισμού ιστορικό μνημείο από το 1962, και ανήκει στο σύνολο του στο Ελληνικό δημόσιο. Αλλά και τα υπόλοιπα τμήματα του που προστατεύονται -αν και ανήκουν τα κτίσματα σε ιδιώτες- αφού η κήρυξη του αρχαιολογικού χώρου αφορά το σύνολο του.

Έξω από το χωριό σώζεται ο κοιμητηριακός ναός του Αγίου Γεωργίου που διατηρεί τοιχογράφηση του 16ου αιώνα.

του ανταποκριτή μας Σ. Μπαλάσκα

Στις 24 Νοεμβρίου μπαίνουν οι υπογραφές για το μεγάλο σιδηροδρομικό έργο, το οποίο και αναμένεται μέχρι το τέλος του 2025 να φέρει στην Πάτρα το σύγχρονο ηλεκτροκίνητο τρένο. Πρόκειται για το έργο ολοκλήρωσης της νέας διπλής σιδηροδρομικής γραμμής υψηλών ταχυτήτων από το Αίγιο μέχρι το Ρίο.

Ανάδοχος του έργου είναι το σχήμα ΤΕΡΝΑ-ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ, το οποίο έχει αναλάβει και το έργο ηλεκτροκίνησης στο προηγούμενο τμήμα, από το Κιάτο μέχρι το Αίγιο. Με το ηλεκτροκίνητο τρένο η απόσταση στον άξονα Αθήνα-Κιάτο-Ρίο θα διανύεται σε λιγότερο από δύο ώρες με ένα intercity express. Πλέον το μόνο έργο που απομένει για να ολοκληρωθεί πλήρως η γραμμή Αθήνα-Πάτρα είναι το τελευταίο αστικό τμήμα από το Ρίο μέχρι το Νέο Λιμάνι Πάτρας.

Ποιοι σιδηροδρομικοί σταθμοί θα κατασκευαστούν

Με το νέο αυτό έργο θα κατασκευαστούν εξ` αρχής νέοι σιδηροδρομικοί σταθμοί και στάσεις. Συγκριμένα προβλέπεται η κατασκευή τριών σιδηροδρομικών σταθμών Ψαθόπυργος, Αραχωβίτικα και Ρίο και η κατασκευή τεσσάρων σιδηροδρομικών στάσεων Ροδοδάφνη, Σελιανίτικα, Καμάρες και ‘Αγιος Βασίλειος.

Το κόστος του έργου με ΦΠΑ είναι 174,97 εκατ. ευρώ. Το ανάδοχο σχήμα ΤΕΡΝΑ-ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ αναλαμβάνει το έργο με ποσοστό έκπτωσης 8,29 %. Να θυμίσουμε πως ο διαγωνισμός πραγματοποιήθηκε στις 4 Νοεμβρίου 2021 και στις 10 του ίδιου μήνα έγινε η αποσφράγιση των προσφορών. Η διάρκεια του έργου έχει οριστεί σε 36 μήνες από την υπογραφή της σύμβασης και αυτό σημαίνει πως έχει ορίζοντα ολοκλήρωσης το τέλος του 2025. Η χρηματοδότηση του έργου καλύπτεται αρχικά από το ΕΣΠΑ 2014-2020 και στη συνέχεια θα ολοκληρωθεί ως έργο-γέφυρα από το ΕΣΠΑ 2021-2027.

Τι περιλαμβάνεται στο έργο

– Κατασκευή 28,8 χλμ διπλής σιδηροδρομικής επιδομής από την είσοδο της Σιδ. Στάσης Ροδοδάφνης Χ.Θ. 193+950 μέχρι μετά το πέρας του υπογείου έργου (Cover and Cut) Ρίου Χ.Θ. 222+750.

-Κατασκευή 4 Σιδηροδρομικών Στάσεων και 3 Σιδηροδρομικών Σταθμών, δύο Κτιρίων Εξυπηρέτησης Η/Μ εγκαταστάσεων Σήραγγας (ΚΕΣ) (εισόδου & εξόδου σήραγγας Παναγοπούλας) με τους περιβάλλοντες χώρους αυτών και την διαμόρφωση της διασυνδετήριας στοάς Νο 5 της σήραγγας Παναγοπούλας για την στέγαση του Υ/Σ-2.

– Κατασκευή των Η/Μ εγκαταστάσεων εντός της σήραγγας Παναγοπούλας, των κτιρίων εξυπηρέτησής της (ΚΕΣ), των τεχνικών χώρων του Υ/Σ-2 της διασυνδετήριας Νο.5 και του C&C ‘Αγ. Βασιλείου.

-Κατασκευή σύγχρονου συστήματος αμφίδρομης σηματοδότησης με τηλεδιοίκηση και ETCS επιπέδου 1.

– Κατασκευή συστήματος ηλεκτροκίνησης 25kV/50Hz, με τηλεδιοίκηση (SCADA).

– Κατασκευή σύγχρονου συστήματος Τηλεπικοινωνιών.

– Eπαλήθευση «EK» των υποσυστημάτων «υποδομή», «ενέργεια» και «έλεγχος-χειρισμός και σηματοδότηση» που κατασκευάζονται στο πλαίσιο του παρόντος έργου.

Βάσω Κουτσούμπα

Η πρώτη ερευνητική γεώτρηση μετά από 22 χρόνια (στην Ζίτσα των Ιωαννίνων) και η πρώτη θαλάσσια εξέδρα άντλησης πετρελαίου μετά από 43 χρόνια (στον Πρίνο) παίρνουν το δρόμο της υλοποίησης σε ορίζοντα λίγων μηνών, παράλληλα με την εκκίνηση των σεισμικών ερευνών στις θαλάσσιες περιοχές δυτικά και νοτιοδυτικά της Κρήτης, την περασμένη εβδομάδα από το πλοίο Sanco Swift.

Οι εξελίξεις στον τομέα της έρευνας υδρογονανθράκων πυκνώνουν μετά την εξαγγελία του πρωθυπουργού κ. Κυριάκου Μητσοτάκη, τον περασμένο Απρίλιο σε σύσκεψη στα γραφεία της Ελληνικής Διαχειριστικής Εταιρείας Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων (ΕΔΕΥΕΠ) για επιτάχυνση των ερευνών. Εκτός από τα Ιωάννινα, τον Πρίνο και τη θαλάσσια περιοχή της Κρήτης, στο πρόγραμμα περιλαμβάνονται επίσης μια παραγωγική γεώτρηση στο Κατάκολο, όπου υπάρχει διαπιστωμένο κοίτασμα και η συνέχιση των σεισμικών ερευνών στο Ιόνιο. Στις περισσότερες περιπτώσεις οι εκπρόσωποι της βιομηχανίας δηλώνουν συγκρατημένα αισιόδοξοι για την έκβαση των ερευνών, στηριζόμενοι αφενός στα σεισμικά δεδομένα που έχουν συλλεγεί τα προηγούμενα χρόνια στις εν λόγω περιοχές αλλά και στα “γεωλογικά ανάλογα” με γειτονικές χώρες (Αίγυπτος, Αλβανία, Ιταλία) όπου έχουν εντοπιστεί ή υπάρχουν ενθαρρυντικές ενδείξεις για κοιτάσματα υδρογονανθράκων. Ωστόσο βεβαιότητα θα υπάρξει μόνο μετά από γεωτρήσεις.

Με τα τωρινά δεδομένα οι εξελίξεις ανά περιοχή ενδιαφέροντος διαμορφώνονται ως εξής:

-Στον Πρίνο όπου τα τελευταία χρόνια υπάρχει η μοναδική εκμετάλλευση πετρελαίου στον ελληνικό χώρο, η Energean που έχει αναλάβει την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων προχωρά στην εγκατάσταση νέας θαλάσσιας εξέδρας για την άντληση πετρελαίου από το κοίτασμα “Έψιλον”, εκτιμώμενου μεγέθους 23 εκατ. βαρελιών πετρελαίου. Πρόκειται για την πρώτη εγκατάσταση εξέδρας μετά τη δεκαετία του ’70, επίσης στην ίδια περιοχή.

-Η Energean έχει επίσης τα δικαιώματα έρευνας στα Ιωάννινα, όπου εφόσον εκδοθούν έγκαιρα οι περιβαλλοντικές άδειες θα προχωρήσει το καλοκαίρι του 2023 η πρώτη ερευνητική γεώτρηση μετά το 2001 (οι προηγούμενες είχαν γίνει το 2000 στα Ιωάννινα και την Αχαΐα). Εφόσον τα αποτελέσματα είναι θετικά, η παραγωγή αναμένεται να ξεκινήσει το 2025. Σύμφωνα με την εταιρεία η περιοχή (όπως προκύπτει από τις σεισμικές έρευνες που έχουν ολοκληρωθεί) είναι ανάλογη με την περιοχή Δελβίνου της Αλβανίας όπου έχει εντοπιστεί κοίτασμα φυσικού αερίου.

-Στην θαλάσσια περιοχή 10 (Κυπαρισσιακός κόλπος) και στο Ιόνιο όπου δραστηριοποιείται η Helleniq Energy επίκειται η έναρξη τρισδιάστατων σεισμικών ερευνών από το αποτέλεσμα των οποίων θα εξαρτηθεί αν θα ακολουθήσει ερευνητική γεώτρηση το 2024.

-Στην περιοχή 2 του Ιονίου έχουν ξεκινήσει οι τρισδιάστατες σεισμικές έρευνες το αποτέλεσμα των οποίων, ομοίως, θα κρίνει αν θα πραγματοποιηθεί ερευνητική γεώτρηση το 2024. Τα δικαιώματα έρευνας στην περιοχή ανήκουν κατά 75 % στην Energean και 25 % στην Helleniq Energy. Όπως αναφέρουν αρμόδιες πηγές, το ενδιαφέρον για την εν λόγω περιοχή είναι ευρύτερο καθώς γειτνιάζει με περιοχή της Ιταλίας για την οποία είχε εκδηλώσει ενδιαφέρον η Edison, η οποία εν τω μεταξύ έχει εξαγοραστεί από την Energean.

-Στο Κατάκολο υπάρχει διαπιστωμένα αποθέματα (14 εκατ. βαρέλια πετρελαίου και 1 δισεκ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου). Αναμένεται η έκδοση της περιβαλλοντικής άδειας για την έναρξη της εκμετάλλευσης.

-Τέλος η θαλάσσια περιοχή Δυτικά και Νοτιοδυτικά της Κρήτης, χαρακτηρίζεται από την ΕΔΕΥΕΠ ως “η πιο υποσχόμενη περιοχή για την ύπαρξη μεγάλων κοιτασμάτων φυσικού αερίου, αλλά και ταυτόχρονα η λιγότερο ώριμη, όπου είναι επιτακτική η άμεση πρόσκτηση σεισμικών δεδομένων”. Οι σεισμικές έρευνες ξεκίνησαν την περασμένη εβδομάδα με στόχο την πρόσκτηση 11,000 km δισδιάστατων δεδομένων τη χειμερινή περίοδο 2022 – 2023, η ερμηνεία των οποίων θα εξελίσσεται παράλληλα με την έρευνα. Η ερευνητική γεώτρηση τοποθετείται στο 2025 και χαρακτηρίζεται από υψηλό κόστος, της τάξης των 100 εκατ. δολαρίων, λόγω του μεγάλου θαλάσσιου βάθους στην περιοχή, ενώ η έναρξη της παραγωγής, εφόσον εντοπιστεί εκμεταλλεύσιμο κοίτασμα αναμένεται στα μέσα του 2026. Τα δικαιώματα έρευνας ανήκουν στην Κοινοπραξία ExxonMobil-Helleniq Energy (70-30 %).

Κ.Βουτσαδάκης