ΝΑΤΑΛΙΑ ΜΠΑΣΔΕΚΗ

Το Μουσείο Κοσμήματος Ηλία Λαλαούνη υποδέχτηκε με μεγάλη επιτυχία τη νέα περιοδική έκθεση Biennale Εικαστικού Κοσμήματος με τίτλο «Πύλες Μετάβασης», η οποία εγκαινιάστηκε επίσημα από την υπουργό Πολιτισμού, κυρία Λίνα Μενδώνη. Η έκθεση αποτελεί μία από τις σημαντικότερες πολιτιστικές διοργανώσεις στον χώρο της σύγχρονης τέχνης του κοσμήματος, φιλοξενώντας έργα 100 καλλιτεχνών από 20 χώρες σε όλο τον κόσμο.

Η έκθεση «Πύλες Μετάβασης» διερευνά το σύμβολο της πύλης ως σημείο περάσματος, αλλαγής και νέας αρχής, τόσο σε προσωπικό όσο και σε συλλογικό επίπεδο. Οι καλλιτέχνες που συμμετέχουν έχουν δημιουργήσει έργα που αποτυπώνουν με πρωτότυπο και συχνά πρωτοποριακό τρόπο την έννοια της μετάβασης — από τις γεωγραφικές και πολιτισμικές ανταλλαγές, μέχρι τις ψυχολογικές και κοινωνικές μεταμορφώσεις.

Η επιλογή του θέματος αντανακλά τις προκλήσεις της εποχής μας, όπου οι αλλαγές και οι μεταβάσεις είναι διαρκείς και πολυδιάστατες. Μέσα από το εικαστικό κόσμημα, ένα μέσο έκφρασης που συνδυάζει παράδοση, τεχνική και καινοτομία, η έκθεση ανοίγει μια γέφυρα ανάμεσα σε διαφορετικούς πολιτισμούς και ιστορίες, προωθώντας τον διάλογο και την κατανόηση.

Συνολικά, 100 καλλιτέχνες από 20 χώρες παρουσιάζουν μια ευρεία γκάμα έργων που καλύπτουν διαφορετικές τεχνικές και υλικά. Από παραδοσιακά κοσμήματα που ανανεώνονται μέσα από σύγχρονα στοιχεία, μέχρι πρωτότυπες δημιουργίες που ξεφεύγουν από τα στερεότυπα του κοσμήματος, η έκθεση αναδεικνύει την τεχνική δεξιοτεχνία και τη δημιουργική φαντασία των συμμετεχόντων.

Τα έργα δεν είναι απλά διακοσμητικά αντικείμενα, αλλά φορείς νοημάτων και αφηγήσεων που καλούν τον θεατή να αναλογιστεί το πέρασμα από το παρελθόν στο μέλλον, τις αλλαγές στην ταυτότητα και την κοινωνία, αλλά και τη δύναμη της τέχνης να συνδέει ανθρώπους και πολιτισμούς.

Τα εγκαίνια της έκθεσης πραγματοποιήθηκαν με μια λαμπρή εκδήλωση, στην οποία παρευρέθησαν σημαντικές προσωπικότητες από τον χώρο της πολιτικής, του πολιτισμού και της τέχνης. Μεταξύ των παρευρισκομένων ήταν ο πρόεδρος της ΠΟΒΑΚΩ, κύριος Πέτρος Καλπακίδης, η βουλευτής Ευρυτανίας κυρία Θωμαΐς Οικονόμου, η γνωστή συλλέκτρια τέχνης Ειρήνη Νταϊφά, ο δημοσιογράφος Σταύρος Θεοδωράκης, καθώς και μέλη της οικογένειας Λαλαούνη, μεταξύ των οποίων η Ιωάννα Λαλαούνη.

Η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, στην ομιλία της, τόνισε τη σημασία της στήριξης των καλλιτεχνών και του σύγχρονου εικαστικού κοσμήματος ως μέσου που εκφράζει και καταγράφει την εποχή μας. Υπογράμμισε επίσης τη συμβολή του Μουσείου Κοσμήματος Ηλία Λαλαούνη στην προώθηση της τέχνης αυτής σε διεθνές επίπεδο, ενισχύοντας τον πολιτιστικό διάλογο και τη δημιουργικότητα.

Η έκθεση «Πύλες Μετάβασης» αποτελεί μια σημαντική πρωτοβουλία που προάγει τη σύγχρονη τέχνη του κοσμήματος, προσελκύοντας το ενδιαφέρον τόσο των ειδικών όσο και του ευρύτερου κοινού. Το Μουσείο Κοσμήματος Ηλία Λαλαούνη επιβεβαιώνει για ακόμη μια φορά τη θέση του ως κορυφαίος πολιτιστικός φορέας, που συνδυάζει την παράδοση με τη σύγχρονη δημιουργία και την παγκόσμια προοπτική.

Η έκθεση θα παραμείνει ανοιχτή για αρκετούς μήνες, προσφέροντας στους επισκέπτες την ευκαιρία να εξερευνήσουν τα έργα και να συμμετάσχουν σε παράλληλες δράσεις και εκδηλώσεις που θα αναδεικνύουν περαιτέρω την τέχνη του κοσμήματος και τη δυναμική της σύγχρονης πολιτιστικής δημιουργίας.

Για πληροφορίες και κρατήσεις μπορείτε να επικοινωνείτε τηλεφωνικά στα 210 9221044 και 210 9239709 και ηλεκτρονικά στο educational@lalaounis-jewelrymuseum.gr

Η Boeing Co., ένας από τους μεγαλύτερους κατασκευαστές αεροσκαφών παγκοσμίως και κορυφαίος αμερικανικός εξαγωγέας, αντιμετωπίζει νέες καθυστερήσεις στις παραδόσεις αεροσκαφών στην Κίνα, εν μέσω των εμπορικών εντάσεων μεταξύ Ουάσιγκτον και Πεκίνου.

Σύμφωνα με αμερικανικές πηγές, οι εμπορικές εντάσεις και οι δασμοί που επιβλήθηκαν κατά τη διάρκεια της προηγούμενης δεκαετίας είχαν στόχο να αντιμετωπίσουν πρακτικές όπως η αναγκαστική μεταφορά τεχνολογίας, οι κρατικές επιδοτήσεις και η περιορισμένη πρόσβαση αμερικανικών εταιρειών στην κινεζική αγορά. Το Γραφείο του Εκπροσώπου Εμπορίου των ΗΠΑ έχει δηλώσει ότι οι δασμοί αποτελούν εργαλείο διαπραγμάτευσης για τη διόρθωση μακροχρόνιων εμπορικών ανισορροπιών.

Η Boeing, της οποίας η Κίνα αποτελεί περίπου το ένα τέταρτο των παγκόσμιων παραδόσεων εμπορικών αεροσκαφών, είχε ξεκινήσει εκ νέου περιορισμένες παραδόσεις μοντέλων 737 MAX στα τέλη του 2023, μετά την παγκόσμια καθήλωσή τους το 2019 λόγω δύο δυστυχημάτων. Ωστόσο, το 2024 σημειώθηκε νέο πάγωμα. Δεκάδες αεροσκάφη έχουν ήδη παραχθεί για κινεζικούς αερομεταφορείς αλλά δεν έχουν παραδοθεί λόγω εκκρεμών εγκρίσεων.

Το υπουργείο Εμπορίου της Κίνας δήλωσε ότι η αναστολή των παραδόσεων σχετίζεται με τους αμερικανικούς δασμούς, αναφέροντας ότι αυτοί επηρεάζουν τις συνθήκες αγοράς αεροσκαφών από κινεζικές εταιρείες. Παράλληλα, το Πεκίνο κάλεσε τις Ηνωμένες Πολιτείες να δημιουργήσουν «κατάλληλο περιβάλλον» για οικονομική συνεργασία, χωρίς να ορίσει χρονοδιάγραμμα για την επίλυση του ζητήματος.

Η Ουάσιγκτον, από την πλευρά της, έχει επισημάνει ότι η κινεζική κυβέρνηση συνεχίζει να παρέχει ισχυρή κρατική στήριξη σε στρατηγικούς κλάδους όπως η αεροπορική βιομηχανία, γεγονός που, κατά τις αμερικανικές αρχές, δημιουργεί στρεβλώσεις στην παγκόσμια αγορά. Παράλληλα, Αμερικανοί αξιωματούχοι έχουν εκφράσει ανησυχίες για καθυστερήσεις στις εγκρίσεις παραδόσεων αμερικανικών αεροσκαφών στην Κίνα, τις οποίες αποδίδουν και σε πολιτικούς λόγους.

Η Boeing δεν έχει σχολιάσει άμεσα τις δηλώσεις του κινεζικού υπουργείου Εμπορίου, αλλά σε προηγούμενες τοποθετήσεις της έχει εκφράσει την πρόθεσή της να συνεχίσει τη στενή συνεργασία με ρυθμιστικές αρχές παγκοσμίως, ώστε να διασφαλιστεί η έγκαιρη και ασφαλής παράδοση αεροσκαφών στους πελάτες της.

Η εξέλιξη αυτή σημειώνεται σε μια περίοδο όπου η Boeing προσπαθεί να ανακάμψει από τεχνικά και λειτουργικά προβλήματα που επηρέασαν πρόσφατα την παραγωγή και πιστοποίησή της, ενώ ταυτόχρονα η ευρωπαϊκή Airbus συνεχίζει να ενισχύει τη θέση της στην κινεζική αγορά.

Δεν έχει ανακοινωθεί ακόμη αν η Κίνα σχεδιάζει να προχωρήσει σε νέες μεγάλες παραγγελίες αμερικανικών αεροσκαφών, σε μια περίοδο κατά την οποία προωθεί και την ανάπτυξη εγχώριων αεροπορικών εταιρειών και κατασκευαστών, όπως η COMAC.

Ο ΕΝΦΙΑ (Ενιαίος Φόρος Ιδιοκτησίας Ακινήτων) είναι ένας από τους πιο συζητημένους φόρους στην Ελλάδα, καθώς επιβάλλεται σε κάθε ιδιοκτήτη ακινήτου, ανεξαρτήτως αν το εκμεταλλεύεται ή όχι. Εισήχθη το 2014 ως μέτρο για την αύξηση των δημοσίων εσόδων, αλλά μέχρι σήμερα συνεχίζει να προκαλεί αντιδράσεις σε ευρύ φάσμα της κοινωνίας.

Η βασικότερη αντίδραση του κόσμου στον ΕΝΦΙΑ αφορά τη δυσκολία πληρωμής του φόρου. Πολλοί ιδιοκτήτες, ιδιαίτερα όσοι έχουν ακίνητα σε περιοχές με χαμηλές αξίες ή ακίνητα που δεν αποφέρουν εισόδημα, εκφράζουν την αίσθηση ότι ο φόρος είναι υπερβολικός και δεν αντικατοπτρίζει την πραγματική τους οικονομική κατάσταση. Για παράδειγμα, ιδιοκτήτες παλιών ή εγκαταλελειμμένων ακινήτων αναγκάζονται να πληρώνουν τον ίδιο φόρο με εκείνους που κατέχουν νεότερα ή πιο εμπορικά ακίνητα.

Η επιβάρυνση αυτή γίνεται ακόμα πιο αισθητή για τους ανθρώπους που βρίσκονται σε χαμηλά ή μέτρια εισοδηματικά κλιμάκια, καθώς συνδυάζεται με άλλες φορολογικές υποχρεώσεις, όπως ο φόρος εισοδήματος, οι εισφορές κοινωνικής ασφάλισης και άλλα καθημερινά έξοδα. Για πολλούς, η πληρωμή του ΕΝΦΙΑ θεωρείται ανέφικτη χωρίς να θυσιάσουν άλλες ανάγκες ή ακόμη και να δανειστούν.

Ένας ακόμη λόγος για τις αντιδράσεις αφορά την αντικειμενική αξία των ακινήτων, η οποία χρησιμοποιείται για τον υπολογισμό του ΕΝΦΙΑ. Πολλοί πολίτες θεωρούν ότι οι αντικειμενικές αξίες συχνά δεν ανταποκρίνονται στην πραγματική αξία της αγοράς, κυρίως σε περιοχές όπου η ζήτηση είναι χαμηλή ή η αγορά ακινήτων είναι «παγωμένη». Αυτό δημιουργεί την αίσθηση ότι οι ιδιοκτήτες επιβαρύνονται με φόρους που δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα.

Ακόμη, το γεγονός ότι ο ΕΝΦΙΑ δεν διαφοροποιείται ανάλογα με την πραγματική οικονομική κατάσταση του ιδιοκτήτη (π.χ. αν το ακίνητο αποφέρει ή όχι έσοδα) ενισχύει την αίσθηση αδικίας. Ιδιοκτήτες ακινήτων που δεν έχουν τη δυνατότητα ή τη διάθεση να τα εκμεταλλευτούν, εξακολουθούν να πληρώνουν υψηλό φόρο για ακίνητα που δεν τους προσφέρουν κάποιο οικονομικό όφελος.

Ο νομικός προβληματισμός

Ένα ενδιαφέρον σχόλιο που κυκλοφορεί συχνά στις συζητήσεις γύρω από τον ΕΝΦΙΑ είναι η αναφορά στη συνταγματική προστασία της ιδιοκτησίας. Ειδικότερα, τίθεται το ερώτημα αν ο ΕΝΦΙΑ, ως φόρος που επιβάλλεται σε ιδιωτική περιουσία, είναι συνταγματικός σε μια χώρα όπου το Σύνταγμα αναγνωρίζει το δικαίωμα στην ιδιοκτησία. Το Σύνταγμα της Ελλάδας αναφέρει ότι η ιδιοκτησία είναι αναφαίρετο δικαίωμα, αλλά ταυτόχρονα προβλέπει ότι η άσκηση αυτού του δικαιώματος μπορεί να υπόκειται σε περιορισμούς για λόγους δημοσίου συμφέροντος, όπως η φορολογία.

Ενώ η φορολόγηση της ιδιοκτησίας θεωρείται συνταγματικά αποδεκτή, ο προβληματισμός παραμένει, καθώς οι πολίτες υποστηρίζουν ότι ο φόρος αυτός μπορεί να συνιστά υπερβολικό περιορισμό του δικαιώματος στην ιδιοκτησία, ειδικά όταν επιβάλλεται χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι πραγματικές συνθήκες και η οικονομική κατάσταση του ιδιοκτήτη.

Πολιτική διάσταση και δημόσια συζήτηση

Ο ΕΝΦΙΑ έχει επίσης έντονη πολιτική διάσταση. Από την εισαγωγή του μέχρι σήμερα, έχει αποτελέσει αντικείμενο σφοδρής πολιτικής αντιπαράθεσης. Κόμματα της αντιπολίτευσης έχουν επανειλημμένα ζητήσει την κατάργησή του ή τη μείωσή του, κατηγορώντας την κυβέρνηση για υπερφορολόγηση των πολιτών. Αντίστοιχα, η κυβέρνηση κατά καιρούς έχει ανακοινώσει ελαφρύνσεις ή μειώσεις για συγκεκριμένες κατηγορίες πολιτών, όπως για χαμηλότερες αξίες ακινήτων ή για άτομα που ανήκουν σε ευάλωτες ομάδες. Ωστόσο, οι εν λόγω μειώσεις δεν έχουν καταφέρει να καλύψουν πλήρως την απογοήτευση που προκαλεί ο φόρος, καθώς η συνολική εικόνα παραμένει αρνητική για έναν σημαντικό αριθμό πολιτών.

Οι αλλαγές στον ΕΝΦΙΑ είναι θέμα διαρκούς συζήτησης και αναμένονται νέα μέτρα από την κυβέρνηση, όπως η αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών ή περαιτέρω στοχευμένες μειώσεις. Ωστόσο, η αλλαγή του φόρου και η εξεύρεση μιας πραγματικά δίκαιης φόρμουλας παραμένει ένα δύσκολο ζήτημα, δεδομένων των οικονομικών πιέσεων και των δημοσιονομικών αναγκών της χώρας.

Στη Θεσσαλονίκη, οι αρχές κατάφεραν να εξαρθρώσουν ένα οργανωμένο κύκλωμα εγκληματιών, το οποίο ήταν υπεύθυνο για μια σειρά από κλοπές οχημάτων και παραποίηση των στοιχείων κυκλοφορίας τους. Η εξάρθρωση της συμμορίας πραγματοποιήθηκε μετά από μια εκτενή έρευνα και συνεργασία των Αστυνομικών Δυνάμεων με εξειδικευμένες υπηρεσίες.

Ο μηχανισμός της εγκληματικής δραστηριότητας

Το κύκλωμα λειτουργούσε με έναν καλά οργανωμένο μηχανισμό, ο οποίος περιλάμβανε την κλοπή οχημάτων από διάφορες περιοχές της Θεσσαλονίκης. Τα κλεμμένα αυτοκίνητα μεταφέρονταν σε κρυφούς χώρους, όπου οι δράστες προχωρούσαν στην παραποίηση των στοιχείων κυκλοφορίας τους, όπως το VIN (Αριθμός Πλαισίου) και οι αριθμοί των πινακίδων.

Με τη βοήθεια ειδικών εργαλείων, οι εγκληματίες κατάφεραν να διαγράψουν και να επαναγράψουν τα δεδομένα των οχημάτων, καθιστώντας τα έτοιμα για πώληση στην αγορά, είτε σε τοπικό είτε σε διεθνές επίπεδο. Η όλη διαδικασία ήταν τόσο εκλεπτυσμένη, που τα περισσότερα από τα κλεμμένα οχήματα μπορούσαν να πουληθούν χωρίς να εγείρουν υποψίες στους αγοραστές.

Η επιτυχία της επιχείρησης

Η εξάρθρωση του κυκλώματος προέκυψε έπειτα από εντατικές έρευνες και συντονισμένες επιχειρήσεις, στις οποίες συμμετείχαν πολλές αστυνομικές μονάδες. Κατά τη διάρκεια των ερευνών, οι αρχές κατάφεραν να εντοπίσουν τα κρυφά συνεργεία παραποίησης των στοιχείων και να συλλέξουν κρίσιμα αποδεικτικά στοιχεία.

Οι αρχές κατάφεραν να συλλάβουν τα μέλη του κυκλώματος, τα οποία αντιμετωπίζουν σοβαρές κατηγορίες για κλοπές, παραποίηση στοιχείων, και συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση. Ταυτόχρονα, βρέθηκαν και κατασχέθηκαν μεγάλο αριθμό κλεμμένων οχημάτων, ενώ ταυτόχρονα οι αστυνομικοί εντόπισαν και τα εργαλεία που χρησιμοποιούσαν οι δράστες για να παραποιούν τα δεδομένα.

Αντίκτυπος στην τοπική κοινωνία

Η εξάρθρωση αυτού του κυκλώματος φέρνει σημαντικές εξελίξεις στη μάχη κατά της εγκληματικότητας στη Θεσσαλονίκη και αποδεικνύει την αποφασιστικότητα των αρχών να καταπολεμήσουν τις οργανωμένες εγκληματικές δραστηριότητες. Η κλοπή οχημάτων και η παραποίηση των στοιχείων κυκλοφορίας ήταν ένα πρόβλημα που ανησυχούσε για καιρό τους πολίτες της πόλης, ενώ η δραστηριότητα αυτή είχε επίσης σοβαρές επιπτώσεις στην ασφάλεια των δρόμων και στην ευημερία των πολιτών.

Η επιτυχία αυτής της επιχείρησης δείχνει επίσης τη σημασία της συνεχούς συνεργασίας των αστυνομικών υπηρεσιών και των ειδικών μονάδων που ασχολούνται με την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος, κάτι που συντελεί στην αποτελεσματική εξάρθρωση τέτοιων κυκλωμάτων.

Προειδοποίηση και συστάσεις για τους πολίτες

Μετά την εξάρθρωση του κυκλώματος, οι αρχές προειδοποιούν τους πολίτες να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί όταν αγοράζουν μεταχειρισμένα οχήματα, ειδικά από αμφιλεγόμενες πηγές. Συνιστάται να ελέγχουν πάντα τα έγγραφα του οχήματος, να ζητούν αναλυτική καταγραφή του ιστορικού του και να βεβαιώνονται για την αυθεντικότητα των στοιχείων κυκλοφορίας πριν προχωρήσουν σε οποιαδήποτε αγορά.

Επιπλέον, η αστυνομία καλεί τους πολίτες να αναφέρουν άμεσα οποιοδήποτε ύποπτο περιστατικό που ενδέχεται να σχετίζεται με κλοπή οχημάτων, συμβάλλοντας έτσι στη διατήρηση της ασφάλειας και της τάξης στην πόλη.

Η εξάρθρωση του κυκλώματος στη Θεσσαλονίκη στέλνει ένα σαφές μήνυμα ότι η αστυνομία παραμένει σε εγρήγορση και συνεχίζει την προσπάθεια για την καταπολέμηση της εγκληματικότητας, με στόχο την προστασία των πολιτών και την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στην ασφάλεια των πόλεων.

Ένα από τα μεγαλύτερα πλήγματα για τον οικογενειακό προϋπολογισμό αποτελεί η αύξηση των τιμών των καυσίμων. Η τιμή της βενζίνης και του πετρελαίου συνεχίζει να σκαρφαλώνει, επηρεάζοντας όχι μόνο τα έξοδα μετακίνησης, αλλά και το κόστος μεταφοράς προϊόντων, με αποτέλεσμα να οδηγεί σε ανατιμήσεις και σε άλλα αγαθά. Στην ίδια κατεύθυνση, οι τιμές των τροφίμων, ακόμα και φρέσκων προϊόντων και βασικών ειδών διατροφής, παραμένουν σε υψηλά επίπεδα. Ειδικότερα, οι αυξήσεις στις τιμές των ζωοτροφών και των πρώτων υλών έχουν επιφέρει ανατιμήσεις στην αγορά κρέατος και γαλακτοκομικών, με τους καταναλωτές να αισθάνονται το βάρος αυτών των αυξήσεων σε καθημερινή βάση.

Παρεμβάσεις και μέτρα στήριξης

Η κυβέρνηση έχει αναγνωρίσει τις σοβαρές δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα νοικοκυριά και έχει προχωρήσει σε σειρά παρεμβάσεων με στόχο την ανακούφιση των πολιτών. Η επιδότηση καυσίμων και ηλεκτρικής ενέργειας αποτέλεσε μία από τις βασικές πρωτοβουλίες για να περιοριστούν οι πιέσεις στους οικογενειακούς προϋπολογισμούς, ενώ οι φοροελαφρύνσεις και οι στοχευμένες επιδοτήσεις για ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού συνεχίζονται. Η κυβέρνηση, παράλληλα, έχει ανακοινώσει ότι θα ενισχύσει το πρόγραμμα επιδότησης βασικών αγαθών για τα νοικοκυριά με χαμηλό εισόδημα, ενώ αναμένονται νέες δράσεις για τη στήριξη των νοικοκυριών που πλήττονται περισσότερο από την ακρίβεια.

Μία πιθανή λύση που προτείνεται και σε άλλες χώρες είναι η μείωση των φόρων, όπως προτείνει και ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ. Αν και μία τέτοια κίνηση απαιτεί προσεκτική μελέτη, ίσως αποτελέσει ένα επιπλέον μέτρο για την ενίσχυση της αγοραστικής δύναμης των πολιτών και τη μείωση της οικονομικής πίεσης που αισθάνονται. Η μείωση των φόρων μπορεί να προσφέρει άμεση ανακούφιση στους πολίτες, ενισχύοντας τη δυνατότητα κατανάλωσης και την ανάπτυξη της οικονομίας σε βάθος χρόνου.

Η αντίδραση των πολιτών και των επιχειρηματιών

Η αντίδραση απέναντι στην ακρίβεια είναι ανάμεικτη. Από τη μία πλευρά, υπάρχουν αντιδράσεις για την ανεπαρκή αντιμετώπιση του προβλήματος και τη συνεχώς αυξανόμενη δυσκολία προσαρμογής στους αυξανόμενους οικονομικούς όρους. Από την άλλη, οι επιχειρηματίες, ιδιαίτερα εκείνοι που δραστηριοποιούνται στον τομέα των τροφίμων και των καυσίμων, αναγνωρίζουν τις εξωτερικές πιέσεις και τη δυσκολία να διατηρήσουν τα κόστη τους σε βιώσιμα επίπεδα, χωρίς να επιβαρύνουν υπερβολικά τους καταναλωτές.

Μακροχρόνια στρατηγική

Η ακρίβεια, αν και αποτελεί μία βραχυπρόθεσμη πρόκληση, υπογραμμίζει τις διαρθρωτικές αδυναμίες της ελληνικής οικονομίας και την ανάγκη για πιο στοχευμένες μεταρρυθμίσεις που θα αντιμετωπίζουν τα αιτίες αυτών των αυξήσεων. Η κυβέρνηση καλείται να σχεδιάσει μακροπρόθεσμες στρατηγικές που θα ενισχύσουν την παραγωγικότητα, θα περιορίσουν την εξάρτηση από εισαγωγές και θα ενισχύσουν τη διαρθρωτική ανάπτυξη της ελληνικής αγοράς.

Επιπλέον, είναι απαραίτητο να αναπτυχθούν νέες πρωτοβουλίες για τη βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας και της αειφορίας, προκειμένου να μειωθούν οι επιπτώσεις της ενεργειακής κρίσης και να επιτευχθεί η μείωση του κόστους για τους πολίτες. Οι επόμενοι μήνες θα δείξουν αν οι κυβερνητικές πολιτικές θα καταφέρουν να προσφέρουν μια βιώσιμη λύση στο διαρκώς αυξανόμενο πρόβλημα της ακρίβειας και της οικονομικής πίεσης που βιώνουν τα ελληνικά νοικοκυριά.

Στην τελική ευθεία για την ολοκλήρωση των απολογιών των 21 κατηγορουμένων για την τραγωδία στο Μάτι εισήλθε η διαδικασία ενώπιον του Τριμελούς Εφετείου.

Μετά την ολοκλήρωση των απολογιών των κατηγορουμένων από την Πυροσβεστική, με πρώτες εκείνες της τότε ηγεσίας του Σώματος, του Ενιαίου Συντονιστικού Κέντρου και επιτελικών, αλλά και του πολίτη που του αποδίδεται η έναρξη της πυρκαγιάς που άφησε πίσω της 104 νεκρούς, στο βήμα πλέον θα σταθούν οι τότε δήμαρχοι και αντιδήμαρχοι των Δήμων Μαραθώνα, Ραφήνας-Πικερμίου και Πεντέλης, καθώς και ο τότε περιφερειάρχης. Όλοι τους κάθονται ξανά στο εδώλιο, μετά από έφεση του εισαγγελέα κατά της πρωτόδικης απόφασης απαλλαγής τους.

Σήμερα, απέναντι στους δικαστές στάθηκε ο τότε γενικός γραμματέας Πολιτικής Προστασίας Ιωάννης Καπάκης, ο οποίος αφού εξέφρασε συλλυπητήρια για τις απώλειες από την φονική πυρκαγιά της 23ης Ιουλίου 2018, είπε στους δικαστές ότι στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων που είχε εκ του νόμου «θεωρώ ότι έκανα ό,τι ήταν δυνατό για αυτό το περιστατικό που με έχει σημαδέψει για ολόκληρη την ζωή μου».

Σύμφωνα με τον κατηγορούμενο, η γενική γραμματεία Πολιτικής Γραμματείας τότε «δεν είχε επιτελικές δυνάμεις». Ανέφερε δε, ότι «ο νόμος ορίζει ότι οι δήμοι και περιφέρειες έχουν συγκεκριμένες αρμοδιότητες. Εγώ δεν έχω αρμοδιότητα να υποκαταστήσω το έργο τους. Οι δράσεις ασκούνται όχι σε κεντρικό αλλά σε αποκεντρωμένο επίπεδο, καθώς εκείνοι γνωρίζουν το ειδικό τοπικό καθεστώς και τις συνθήκες ώστε να αναπτύξουν την δράση τους».

Διαβάζοντας όλο το νομοθετικό πλαίσιο που ίσχυε την επίμαχη περίοδο, ο κ. Καπάκης αρνήθηκε ότι έχει ευθύνη για την τραγωδία, ισχυριζόμενος ότι για τα επιμέρους θέματα, όπως το αμιγώς επιχειρησιακό αλλά και την διαχείριση της κατάστασης, όπως για ενημέρωση πολιτών και Οργανωμένη Προληπτική Απομάκρυνση, οι ευθύνες ξεκινούσαν από την Πυροσβεστική και κατέληγαν στην Αυτοδιοίκηση, δήμους και περιφέρεια και την Ειδική Γραμματεία Επικοινωνιακής Διαχείρισης του υπουργείου Τύπου και Ενημέρωσης «που είχε την ευθύνη για την ενημέρωση πολιτών» .

Ειδικά για το ζήτημα της Οργανωμένης Προληπτικής Απομάκρυνσης, (ΟΠΑ) ο κατηγορούμενος σημείωσε ότι μετά από εισήγηση της Πυροσβεστικής, αρμοδιότητα για τέτοια δράση έχει ο δήμος ή η περιφέρεια, αναφέροντας πως εν προκειμένω είχε η τότε περιφερειάρχης. Είπε επίσης, πως «ο εισαγγελέας λέει ότι μπορούσα να είμαι εγώ το αποφασίζον όργανο. Όπως αποδείχθηκε στο δικαστήριο, δεν υπήρχε καμία εισήγηση. Ο νόμος θέτει το θέμα της εισήγησης ως βασικό και δεν υπάρχει αμφιβολία για τον φορέα που αποφασίζει. Δήμαρχος ή περιφερειάρχης. Ο νομοθέτης θέλει τέτοιου είδους αποφάσεις να λαμβάνονται επί του πεδίου. Είμαι ο μόνος που δεν ήμουν στο πεδίο. Πλην άλλων, θα έπρεπε να είχα εκτός από εισήγηση του πεδίου και διαβεβαίωση-εισήγηση των επιτόπιων φορέων ότι με τα μέσα που έχουν μπορούν να την υλοποιήσουν. Αυτά υπό την προϋπόθεση του χρόνου. Το απώτατο σημείο πυρκαγιάς ήταν 17.30. Εκείνη την ώρα τέτοιο αίτημα δεν υπήρχε».

Κατά τον κατηγορούμενο, «ο κ. Ματθαιόπουλος δεν μας έθεσε θέμα αναγκαιότητας ενημέρωσης. Προκύπτει από την δικογραφία ότι η ενημέρωση του κοινού γινόταν από το ΠΣ που είχε την ευθύνη για την αντιμετώπιση της φωτιάς και την γνώση για την εξέλιξη της.

Όλα τα Μέσα αντλούσαν πληροφορίες από το ΠΣ. Είχε σταλεί sms σε διαπιστευμένους δημοσιογράφους από το γραφείο Τύπου του ΠΣ. Έδωσαν δύο συνεντεύξεις γύρω στις 10 το βράδυ. Αν έκρινε ότι είναι σκόπιμο, θα είχε κάνει και άλλη ενημέρωση. Θα μπορούσε να είχε ενημερώσει και πόρτα-πόρτα. Είναι απόφαση που βαραίνει την Πυροσβεστική. Αυτή κρίνει αν θα ενημερώσει για απομάκρυνση ή αν θα είναι καλύτερα να μην ενημερώσει».

Σε άλλο σημείο της απολογίας του, ο κ. Καπάκης αμφισβήτησε την παραδοχή της κατηγορίας ότι αν είχαν ενημερωθεί οι πολίτες θα εξελισσόταν καλύτερα η κατάσταση: «Ακόμη και σήμερα δεν γνωρίζουμε τι πραγματικά έγινε. Από πού έφυγαν αυτοί οι άνθρωποι, πώς κινήθηκαν και τι θα γινόταν αν είχαν κινηθεί διαφορετικά. Δεν έχουμε επίσημη έκθεση για αυτό. Το καίριο ερώτημα: υπήρχε κρίσιμος χρόνος; Από όσα έχω διαβάσει δεν έχω καταλήξει αν υπήρχε ο αναγκαίος χρόνος ή αν θα οδηγούμασταν σε χάος. Αυτός που θα δώσει εντολή να φύγεις πρέπει να ξέρει ότι έχεις τον αναγκαίο χρόνο για να φύγεις ασφαλής.

Σε περιπτώσεις διαχείρισης καταστροφικών φαινομένων, αν δεν υπάρχει οργανωμένο σχέδιο, υπάρχει κίνδυνος πανικού. Ειδικά όταν υπάρχει πλήθος ανθρώπων που πρέπει να κινηθούν σε συνθήκες κινδύνου.

Ακόμη και σήμερα δεν γνωρίζουμε αν υπήρχε δυνατότητα οργανωμένης απομάκρυνσης εκείνη την ημέρα. Έξι χρόνια μετά, δεν έχουμε επίσημη απάντηση σε αυτό.

Ακόμη κι αν δίνονταν μήνυμα να φύγουν, υπάρχουν μεταβλητές. Ποιος ήταν ο χρόνος που είχαν να κινηθούν; Να αυτενεργήσουν; Να φύγουν με αυτοκίνητο; Να πάνε προς την θάλασσα που αποδείχθηκε μη ασφαλής; Σε ποια κατεύθυνση θα έπρεπε να κινηθούν; Πόσοι ήταν οι πολίτες που θα έπρεπε να μετακινηθούν, δεν το γνωρίζουμε ακόμη και σήμερα. Και οι άνθρωποι με κινητικά προβλήματα ή σοβαρά προβλήματα υγείας τι θα έκαναν;».

Αναφερόμενος στο θέμα του 112, ο κ. Καπάκης είπε πως ήταν ένα έργο που είχε ξεκινήσει από το 2010, με σχετική σύμβαση της Κοινωνίας της Πληροφορίας και του ΟΤΕ, το οποίο ωστόσο σταμάτησε για τεχνικούς λόγους (δεν είχε προβλεφθεί σύνδεση με Αστυνομία και Πυροσβεστική) και έτσι μεταφέρθηκε στην χρηματοδότηση της περιόδου 2016- 2020.

Σύμφωνα με τον κατηγορούμενο, την επίμαχη μέρα «ακόμη και να υπήρχε 112, θα έπρεπε να γίνει ενημέρωση πόρτα-πόρτα, σειρήνες κλπ. Υπάρχουν άνθρωποι που δεν έχουν μαζί το κινητό τους, που είναι στην θάλασσα. Η πόρτα-πόρτα σου δίνει πλεονέκτημα καθώς γίνεται καταγραφή των πολιτών, των περιπτώσεων με ζητήματα ασθενειών, αναπνευστικά κλπ. Η ενημέρωση γίνεται με βάση τις συνθήκες του πεδίου».

Όσον αφορά το σκέλος της έφεσης που του καταλογίζει ότι δεν προέβη σε ενημέρωση και συντονισμό των τοπικών φορέων, ο κ. Καπάκης είπε:

«Θα έπρεπε δηλαδή εγώ να εκτιμώ την επικινδυνότητα της πυρκαγιάς. Κάθε μέρα δηλαδή να εκτιμώ 50 πυρκαγιές… τι αρμοδιότητα είχα εγώ; Να λέω στον αρχηγό και τον υπαρχηγό του ΠΣ τι θα κάνουν; Πουθενά δεν προβλέπεται στην κείμενη νομοθεσία συντονισμός από εμένα. Η ευθύνη συντονισμού εμπλεκομένων φορέων ανήκει στο ΠΣ. Η ενημέρωση και διαβίβαση αιτημάτων ανήκε στο ΚΕΠΠ. Πουθενά στον κόσμο δεν θα βρείτε να γίνεται εκτίμηση κινδύνου εκτός πεδίου. Εκεί δηλαδή που λαμβάνει χώρα το επεισόδιο… από την έφεση του εισαγγελέα φαίνεται σαν εγώ να διοικούσα την Πυροσβεστική».

Πρόεδρος: Τελικά όταν λέει ο νόμος ότι «η ΓΓ μεριμνά για ΟΠΑ» τι εννοεί;

Κατηγορούμενος: Ότι εκδίδει όλες τις εγκυκλίους και διευκολύνει με βάση αρμοδιότητες ώστε να αναπτυχθεί η δράση.

Πρόεδρος: Ποιες ήταν οι αρμοδιότητες του γενικού γραμματέα;

Κατηγορούμενος: Αυτό που ουσιαστικά κάνουμε είναι μέσα από τα νομοθετήματα που διέπουν τον κάθε φορέα, να ορίζουμε το «ποιος, που, πότε». Αλλά δεν λέμε εμείς το πώς.

Η διαδικασία θα συνεχιστεί αύριο, οπότε και αναμένεται να απολογηθεί ο τότε δήμαρχος Μαραθώνα.