Μέση Ανατολή

Ο επικεφαλής της ιρανικής διπλωματίας Αμπάς Αραγτσί προειδοποίησε χθες Δευτέρα πως η χώρα του θα ανταποδώσει κατά τρόπο «πιο αποφασιστικό» σε περίπτωση νέων επιθέσεων από τις ένοπλες δυνάμεις των ΗΠΑ ή του Ισραήλ.

Ο κος Αραγτσί φάνηκε να αντιδρά στις νέες απειλές που εξακόντισε νωρίτερα χθες ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ. «Αφανίσαμε τις πυρηνικές δυνατότητές τους. Μπορεί να ξαναρχίσουν, αλλά αν το κάνουν, θα τους αφανίσουμε χωρίς καθυστέρηση», διεμήνυσε ο Ρεπουμπλικανός αναφερόμενος στο Ιράν κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του στη Σκωτία.

«Αν η επίθεση επαναληφθεί, δεν θα διστάσουμε να αντιδράσουμε με πιο αποφασιστικό τρόπο», αντέτεινε ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών μέσω X.

«Αν υπάρχουν ανησυχίες για την πιθανή εκτροπή του πυρηνικού προγράμματός μας σε μη πολιτικούς σκοπούς, η στρατιωτική επιλογή αποδείχτηκε αναποτελεσματική – ωστόσο, οι διαπραγματεύσεις θα μπορούσαν να φέρουν αποτέλεσμα», πρόσθεσε.

Το Ισραήλ εξαπέλυσε στις 13 Ιουνίου μία άνευ προηγουμένου σειρά αεροπορικών κυρίως πληγμάτων εναντίον του Ιράν, σκοτώνοντας ανώτατους αξιωματικούς των ενόπλων δυνάμεων, επιστήμονες που εργάζονταν στο πυρηνικό πρόγραμμα της Ισλαμικής Δημοκρατίας και εκατοντάδες αμάχους. Το Ιράν ανταπέδωσε στέλνοντας εκατοντάδες πυραύλους και μη επανδρωμένα αεροσκάφη να πλήξουν το Ισραήλ.

Ο πόλεμος διήρκεσε 12 ημέρες.

Η κυβέρνηση του Ισραήλ διέταξε την επίθεση επικαλούμενη το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, το οποίο εκλαμβάνει ως υπαρξιακή απειλή, όπως δηλώνει, και δεν αποκλείει νέους βομβαρδισμούς αν η Τεχεράνη αποπειραθεί να ανοικοδομήσει τις εγκαταστάσεις της.

Οι ΗΠΑ επενέβησαν στον πόλεμο βομβαρδίζοντας τρεις ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις-κλειδιά, σε Φορντό, Ισφαχάν και Νατάνζ.

Η ισραηλινή επίθεση εξαπολύθηκε δυο μέρες πριν από προγραμματισμένη συνάντηση αντιπροσώπων της Τεχεράνης και της Ουάσιγκτον – τον έκτο κύκλο των διαπραγματεύσεών τους για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα.

Οι ΗΠΑ και το Ιράν προβάλλουν διαμετρικά αντίθετες θέσεις όσον αφορά τον εμπλουτισμό ουρανίου. Για την Τεχεράνη, το ζήτημα είναι «μη διαπραγματεύσιμο», θα συνεχιστεί. Για την Ουάσιγκτον, πρέπει να λάβει τέλος, είναι «κόκκινη γραμμή».

Κατά τον Διεθνή Οργανισμό Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ), το Ιράν είναι η μόνη χώρα του κόσμου χωρίς πρόγραμμα κατασκευής πυρηνικών όπλων που εμπλουτίζει ουράνιο στο 60%. Για να κατασκευαστούν ατομικές βόμβες, το επίπεδο του εμπλουτισμού πρέπει να φθάσει στο 90%.

Το Ισραήλ και δυτικές δυνάμεις κατηγορούν εδώ και δεκαετίες το Ιράν πως επιδιώκει να αποκτήσει πυρηνικό οπλοστάσιο. Η Ισλαμική Δημοκρατία το διαψεύδει.

Αντιπροσωπείες διπλωματών του Ιράν και της ομάδας E3 – της Γερμανίας, της Γαλλίας και της Βρετανίας – αναμένεται να συνεχίσουν τις συνομιλίες τους στην Κωνσταντινούπολη σήμερα, σύμφωνα με ιρανικές πηγές.

Η συνάντηση αυτή είναι προγραμματισμένο να αρχίσει στις 08:30 (ώρα Ελλάδος) στο ιρανικό προξενείο και θα γίνει σε επίπεδο υφυπουργών Εξωτερικών.

Εγγράφεται στο πλαίσιο των πρώτων διαπραγματεύσεων για το πυρηνικό πρόγραμμα της Ισλαμικής Δημοκρατίας μετά τον πόλεμο Ισραήλ-Ιράν. Το Βερολίνο, το Παρίσι και το Λονδίνο εννοούν να εντείνουν την πίεση στην Τεχεράνη.

«Το ρολόι χτυπάει», σχολίασε διπλωματική πηγή προειδοποιώντας ξανά πως αν δεν υπάρξει πρόοδος, η E3 θα προχωρήσει στην ενεργοποίηση του μηχανισμού (της ρήτρας «snapback») για να επανέλθουν σε ισχύ κυρώσεις του ΟΗΕ σε βάρος της ιρανικής οικονομίας.

Τυπικά, η ισχύς της συμφωνίας που είχε κλειστεί στη Βιέννη το 2015 για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν – επισήμως, του κοινού ολοκληρωμένου σχεδίου δράσης (ΚΟΣΔ) – εκπνέει στα μέσα Οκτωβρίου.

Στις κυριότερες αξιώσεις των Ευρωπαίων συγκαταλέγονται το να επιτραπεί εκ νέου η πρόσβαση των επιθεωρητών του ΟΗΕ στις πυρηνικές εγκαταστάσεις της Ισλαμικής Δημοκρατίας και να υπάρξει σαφήνεια για την τύχη περίπου 400 κιλών ουρανίου εμπλουτισμένου κατά το 60%, που δεν είναι σαφές τι απέγιναν μετά τους αμερικανικούς αεροπορικούς βομβαρδισμούς σε τρεις ιρανικές μονάδες-κλειδιά τον Ιούνιο.

Η Τεχεράνη αποφάσισε, μετά τον πόλεμο που εξαπέλυσαν οι ισραηλινές δυνάμεις, να τερματίσει τις επιθεωρήσεις από Διεθνή Οργανισμό Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ), στον οποίο πρόσαψε «κακόβουλες προθέσεις».

Το Ισραήλ και η Συρία φέρονται να συμφώνησαν σε πρόταση για κατάπαυση του πυρός, την οποία υποστηρίζουν η Τουρκία, η Ιορδανία και άλλες γειτονικές χώρες, σύμφωνα με δηλώσεις του Αμερικανού πρεσβευτή στην Τουρκία, Τομ Μπάρακ. Όπως ανέφερε την Παρασκευή, οι ηγέτες των δύο χωρών αποδέχθηκαν την πρόταση για παύση των εχθροπραξιών, με τη στήριξη των Ηνωμένων Πολιτειών, που φαίνεται να διαδραμάτισαν ρόλο διαμεσολαβητή.

Ο Αμερικανός διπλωμάτης κάλεσε επίσης, μέσω ανάρτησης στην πλατφόρμα X, τους Δρούζους, τους Βεδουίνους και τους Σουνίτες να καταθέσουν τα όπλα και, από κοινού με άλλες μειονότητες, να συμβάλουν στην οικοδόμηση μιας νέας και ενωμένης συριακής ταυτότητας, βασισμένης στην ειρήνη και την ευημερία με τους γείτονές της.

Μέχρι τη στιγμή της δημοσίευσης, οι κυβερνήσεις του Ισραήλ και της Συρίας δεν είχαν εκδώσει επίσημες ανακοινώσεις για τη συμφωνία.

Η πρόταση για την κατάπαυση του πυρός ήρθε σε μια περίοδο έντασης στη νότια Συρία και κυρίως στην επαρχία Σουέιντα, όπου τις τελευταίες ημέρες έχουν ξεσπάσει σφοδρές διακοινοτικές συγκρούσεις μεταξύ Δρούζων μαχητών και μελών βεδουινικών φυλών. Οι μάχες αυτές οδήγησαν σε εκατοντάδες νεκρούς και ώθησαν τη συριακή κυβέρνηση να αναπτύξει στρατεύματα στην περιοχή — ενέργεια που, αντί να περιορίσει τη βία, φαίνεται πως την κλιμάκωσε.

Το Ισραήλ, το οποίο παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις στη Σουέιντα λόγω της παρουσίας Δρούζων —μιας αραβικής θρησκευτικής μειονότητας με κοινότητες και στο έδαφός του— εξαπέλυσε στις 16 Ιουλίου αεροπορική επίθεση στη Δαμασκό, πλήττοντας μεταξύ άλλων την είσοδο του στρατιωτικού αρχηγείου του συριακού καθεστώτος. Το Τελ Αβίβ υποστήριξε ότι τα πλήγματα είχαν στόχο την προστασία των Δρούζων αμάχων στη νότια Συρία και προειδοποίησε ότι δεν θα επιτρέψει στην, κατά τον ίδιο, ισλαμιστική ηγεσία της Δαμασκού να ενισχύσει στρατιωτικά την παρουσία της στον νότο.

Παρά την προσωρινή εκεχειρία που ανακοινώθηκε την Τετάρτη, συγκρούσεις ξέσπασαν εκ νέου την Πέμπτη, με νέα επεισόδια ανάμεσα σε Δρούζους και Βεδουίνους. Ισραηλινά μαχητικά πραγματοποίησαν κατά τη διάρκεια της νύχτας νέες επιδρομές στην επαρχία Σουέιντα.

Παράλληλα, το Ισραήλ γνωστοποίησε την πρόθεσή του να αποστείλει ανθρωπιστική βοήθεια στους Δρούζους της Συρίας, ανταποκρινόμενο σε εκκλήσεις της μειονότητας που ζει εντός του ισραηλινού εδάφους. Όπως ανακοίνωσε το υπουργείο Εξωτερικών του Ισραήλ, ο υπουργός Γκίντεον Σάαρ έδωσε εντολή για την άμεση αποστολή βοήθειας, λόγω των επιθέσεων που δέχεται η κοινότητα της Σουέιντα και της σοβαρής ανθρωπιστικής κατάστασης που επικρατεί. Η βοήθεια, ύψους περίπου 2 εκατομμυρίων σεκέλ (σχεδόν 600.000 δολάρια), θα περιλαμβάνει τρόφιμα και ιατρικές προμήθειες.

Με πληροφορίες από το  ΑΠΕ-ΜΠΕ

Έντονη ανησυχία εκφράζουν μέλη και πρώην συνεργάτες της Επιτροπής του Ελσίνκι για την κατάσταση της θρησκευτικής ελευθερίας στη Συρία, η οποία βρίσκεται πλέον υπό νέο καθεστώς και δέχεται αεροπορικά πλήγματα από το Ισραήλ με αφορμή τη μεταχείριση της θρησκευτικής μειονότητας των Δρούζων.

Το Ισραήλ, το οποίο είχε στηρίξει την απομάκρυνση του πρώην προέδρου της Συρίας Μπασάρ αλ Άσαντ, εξαπέλυσε στις 16 Ιουλίου σφοδρές αεροπορικές επιδρομές κατά της Δαμασκού, επικαλούμενο καταγγελίες για διώξεις των Δρούζων. Οι επιθέσεις ακολούθησαν συγκρούσεις μεταξύ σουνιτών και Δρούζων στην επαρχία Σουέιντα, στον νότο της χώρας. Παρά την ανακοίνωση εκεχειρίας από Δρούζους ηγέτες και τη συριακή κυβέρνηση, τα πλήγματα συνεχίστηκαν.

Υπό την ηγεσία του νέου προέδρου Αχμέντ αλ Σαρά, οι Δρούζοι και άλλες θρησκευτικές μειονότητες φέρονται να υφίστανται διώξεις ή αντίποινα. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του πρακτορείου Reuters, περίπου 1.500 αλαουίτες σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια ανταρσίας από πιστούς του Άσαντ. Τον Ιούνιο, τουλάχιστον 30 άτομα έχασαν τη ζωή τους από βομβιστική επίθεση αυτοκτονίας σε ελληνορθόδοξη εκκλησία στη Δαμασκό.

Ο γερουσιαστής Τομ Τίλλις (R-N.C.), μέλος της Επιτροπής του Ελσίνκι, δήλωσε ότι δεν είναι εύκολο να συγκρίνει τις συνθήκες για τους μη μουσουλμάνους στη σημερινή Συρία με την περίοδο Άσαντ, τονίζοντας ότι ο Άσαντ – μέλος της αλαουιτικής μειονότητας – παρουσιαζόταν ως προστάτης των θρησκευτικών και εθνοτικών ομάδων της χώρας. Όπως ανέφερε, η κατάσταση είναι «χειρότερη με διαφορετικό τρόπο» και εξέφρασε αμφιβολίες ως προς το αν οι πολίτες νιώθουν πραγματικά μεγαλύτερη ασφάλεια όσον αφορά την ελευθερία έκφρασης των θρησκευτικών τους πεποιθήσεων.

Η Επιτροπή του Ελσίνκι, που ιδρύθηκε στο πλαίσιο των Συμφωνιών του Ελσίνκι το 1975 για τη βελτίωση των σχέσεων μεταξύ της Δύσης και του σοβιετικού μπλοκ, προωθεί τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ελευθερία της πίστης. Μεταξύ των χωρών που συμμετέχουν συγκαταλέγονται το Ισραήλ, η Ιορδανία και η Τουρκία – τρεις όμορες χώρες της Συρίας.

Κατά τη διάρκεια εκδήλωσης της Επιτροπής στην Ουάσιγκτον, στις 16 Ιουλίου, ο Νοξ Τέημς, πρώην νομικός σύμβουλος της Επιτροπής και μεταγενέστερα στέλεχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, σημείωσε ότι πριν από τον εμφύλιο πόλεμο τα ζητήματα θρησκευτικής ελευθερίας δεν έρχονταν σχεδόν ποτέ στην επιφάνεια.

Η σύγκρουση ξεκίνησε το 2011 με την εξέγερση κατά του Άσαντ, ο οποίος υποστηριζόταν από τη Ρωσία. Την επόμενη δεκαπενταετία, ο Άσαντ βρέθηκε αντιμέτωπος με ποικίλες πιέσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Τουρκία, το Ισραήλ και τη Σαουδική Αραβία. Τον Δεκέμβριο του 2024, εγκατέλειψε τη χώρα έπειτα από μεγάλη αντεπίθεση των ανταρτών που κατέληξε στην πτώση της Δαμασκού. Σήμερα διαμένει στη Μόσχα.

Ο Τέημς υποστήριξε ότι μετά την κατάρρευση του κρατικού ελέγχου στη Συρία, τρομοκρατικές ομάδες όπως το Ισλαμικό Κράτος στράφηκαν εναντίον των χριστιανών, των αλαουιτών και των Δρούζων. Ανάμεσά τους, οι μαχητές του ISIS διέπραξαν γενοκτονία κατά των Κούρδων Γεζίντι μεταξύ 2014 και 2017, ενώ το παρακλάδι της Αλ Κάιντα στη Συρία, το Μέτωπο αλ Νούσρα, ευθύνεται – σύμφωνα με τον ΟΗΕ –  για τη σφαγή τουλάχιστον είκοσι χωρικών, το 2015, στη βόρεια Συρία.

Ο νέος πρόεδρος αλ Σαρά, γνωστός παλιότερα ως Αμπού Μοχάμαντ αλ Τζουλανί, είχε πολεμήσει στο πλευρό της αλ Κάιντα στο Ιράκ και, στα πρώτα στάδια του εμφυλίου, ηγήθηκε του Μετώπου αλ Νούσρα κατά την κατάληψη της Δαμασκού. Αν και προσπαθεί πλέον να αποστασιοποιηθεί από παλαιότερες δηλώσεις του και έχει δεσμευθεί για την προστασία των θρησκευτικών μειονοτήτων, η πορεία της κυβέρνησής του παραμένει ασαφής.

Μετά την ανατροπή του Άσαντ, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ ήρε τις κυρώσεις κατά της Συρίας με εκτελεστικό διάταγμα στις 30 Ιουνίου, επισημαίνοντας τη δέσμευση της Ουάσιγκτον για «μια Συρία σταθερή, ενωμένη και σε ειρήνη με τους γείτονές της». Όπως ανέφερε, μια ενωμένη Συρία που δεν προσφέρει καταφύγιο σε τρομοκρατικές οργανώσεις και φροντίζει για την ασφάλεια των θρησκευτικών και εθνοτικών μειονοτήτων θα συμβάλει στην περιφερειακή σταθερότητα.

Στις 7 Ιουλίου, ο υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο ήρε την τρομοκρατική ταξινόμηση του Μετώπου αλ Νούσρα, ενώ λίγες ημέρες αργότερα χαρακτήρισε τη σύγκρουση Συρίας-Ισραήλ ως «αποτέλεσμα παρεξήγησης», εκφράζοντας προβληματισμό για την ένταση.

Ο βουλευτής Τζο Γουίλσον (R-S.C.),  ένας εκ των δύο προέδρων της Επιτροπής του Ελσίνκι, κάλεσε σε άμεσο τερματισμό των ισραηλινών επιθέσεων, τις οποίες χαρακτήρισε «αυτοκτονικές για το Ισραήλ» και υπογράμμισε την ανάγκη για λογοδοσία για εγκλήματα θρησκευτικού χαρακτήρα.

Ο έτερος πρόεδρος της Επιτροπής,  γερουσιαστής Ρότζερ Γουίκερ (R-Miss.), απέφυγε να σχολιάσει τις επιδρομές, δηλώνοντας ότι αναμένει επίσημη ενημέρωση. Παράλληλα, εξέφρασε γενική ανησυχία για τη μεταχείριση θρησκευτικών μειονοτήτων παγκοσμίως, τονίζοντας ότι σε πολλές περιοχές απουσιάζει η ανοχή που παρατηρείται σε άλλες χώρες.

Ο Τίλλις δήλωσε πως σε ό,τι αφορά επίσημη αντίδραση για τις ισραηλινές επιθέσεις, παραπέμπει στον Λευκό Οίκο.

Ο Τέημς, ο οποίος πλέον διευθύνει το πρόγραμμα Global Faith and Inclusive Societies στο Πανεπιστήμιο Pepperdine, υποστήριξε ότι το ζήτημα της θρησκευτικής ελευθερίας στη σημερινή Συρία παραμένει «ανοικτό ερώτημα».

Εξέφρασε βαθιά ανησυχία για την κατεύθυνση που φαίνεται να παίρνει η νέα κυβέρνηση και τις δυνατότητές της. Ο Τίλλις, από την πλευρά του, σχολίασε ότι «δεν περιμέναμε τη γέννηση της δημοκρατίας μετά την πτώση του Άσαντ» και παρομοίασε την κατάσταση με το «να επιλέγεις τον διάβολο που ήδη γνωρίζεις».

Ο Τέημς κατέληξε ότι η επαναφορά των κυρώσεων που ανέστειλε η κυβέρνηση Τραμπ θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως μοχλός πίεσης υπέρ της προστασίας της θρησκευτικής ελευθερίας – πρόταση την οποία στήριξε και ο Τίλλις.

Τουλάχιστον 30 άνθρωποι σκοτώθηκαν και δεκάδες τραυματίστηκαν σε νέα έκρηξη διαθρησκευτικών συγκρούσεων στη Σουέιντα, περιοχή με πλειοψηφία Δρούζων στη νότια Συρία, σύμφωνα με ανακοίνωση του υπουργείου Εσωτερικών της χώρας.

Το υπουργείο απέδωσε τα αιματηρά επεισόδια στην απουσία αρμόδιων κρατικών θεσμών, γεγονός που έχει οδηγήσει σε ολοένα εντεινόμενο χάος και κατάρρευση της ασφάλειας στην περιοχή. Επεσήμανε μάλιστα ότι η τοπική κοινωνία αδυνατεί πλέον να ελέγξει την κρίση, ενώ «ο αριθμός των θυμάτων αυξάνεται και απειλείται άμεσα η πολιτική ειρήνη στην περιοχή», όπως αναφέρει σχετική ανακοίνωση που μεταδόθηκε από το κρατικό πρακτορείο Sana.

Όπως μεταδίδει το ίδιο πρακτορείο, το υπουργείο Εσωτερικών, σε συντονισμό με το υπουργείο Άμυνας, ετοιμάζει άμεση παρέμβαση προκειμένου «να τερματιστεί η σύγκρουση και να αποκατασταθεί η ασφάλεια». Το υπουργείο κάλεσε όλες τις πλευρές «να συνεργαστούν με τις δυνάμεις εσωτερικής ασφάλειας, να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση και να συμβάλουν στις προσπάθειες αποκλιμάκωσης».

Με ξεχωριστή ανακοίνωση, επίσης μέσω του πρακτορείου Sana, στις 14 Ιουλίου, το υπουργείο Άμυνας γνωστοποίησε πως έχει ήδη αναπτύξει εξειδικευμένες μονάδες του στρατού στις πληγείσες ζώνες.

Το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΣΠΑΑ) ανέφερε ότι τα πρώτα επεισόδια ξέσπασαν στις 13 Ιουλίου μεταξύ ένοπλων Δρούζων κατοίκων και Βεδουίνων, στην περιοχή αλ Μουκάουας της Σουέιντα.

Σύμφωνα με το Παρατηρητήριο, «λίγες ημέρες νωρίτερα, ένας ντόπιος δέχθηκε επίθεση και ξυλοκοπήθηκε σε αυτοσχέδιο σημείο ελέγχου που είχαν στήσει Βεδουίνοι», προκαλώντας την οργισμένη αντίδραση της τοπικής κοινωνίας.

Η ένταση κορυφώθηκε στις 13 Ιουλίου όταν Βεδουίνοι έστησαν νέο σημείο ελέγχου στην αλ Μουκάουας και προχώρησαν σε κρατήσεις ντόπιων, όπως ανέφεραν πηγές του Παρατηρητηρίου, από όπου προέρχεται και η πληροφορία  ότι τοπικοί ηγέτες διεξάγουν διαπραγματεύσεις προκειμένου «να αποκλιμακωθεί η ένταση και να απελευθερωθούν οι κρατούμενοι».

Ακολούθως, το Παρατηρητήριο μετέδωσε ότι το υπουργείο Άμυνας έστειλε στην περιοχή μεγάλα στρατιωτικά κομβόι, εξοπλισμένα με διάφορα οπλικά συστήματα και δεκάδες στρατιώτες, για την ενίσχυση των σημείων ελέγχου, τα οποία είχαν δεχθεί επιθέσεις. Σύμφωνα με την ίδια πηγή, μέρος αυτών των δυνάμεων συμμετέχει ήδη στις μάχες κατά των ένοπλων Δρούζων, με τον συνολικό αριθμό των νεκρών να φθάνει τους 37 – μεταξύ των οποίων και δύο ανήλικοι.

Η Epoch Times δεν ήταν σε θέση να επιβεβαιώσει ανεξάρτητα τις παραπάνω πληροφορίες.

Τα τελευταία κρούσματα βίας εντάσσονται σε μια ανησυχητική αύξηση των διαθρησκευτικών συγκρούσεων στη μετα-Άσαντ Συρία, με αιματηρά επεισόδια να ξεσπούν κατ’ επανάληψη από την ανατροπή του Μπασάρ αλ Άσαντ στα τέλη του περασμένου έτους.

Χαρακτηριστικό είναι το περιστατικό του Απριλίου, όταν ξέσπασαν σφοδρές μάχες μεταξύ ένοπλων σουνιτών και ένοπλων Δρούζων κατοίκων στην Τζερεμάνα, πόλη Δρούζων και χριστιανών κοντά στη Δαμασκό, μετά τη δολοφονία στελέχους του υπουργείου Άμυνας από αγνώστους σε σημείο ελέγχου.

Οι ταραχές κλιμακώθηκαν ύστερα από ξεχωριστή επίθεση σε τοπικό αστυνομικό τμήμα. Η κρίση εκτονώθηκε τελικά με την αποστολή στρατιωτικών ενισχύσεων και διαβουλεύσεις μεταξύ στελεχών ασφαλείας και τοπικών ηγετών.

Τον περασμένο Δεκέμβριο, το καθεστώς Άσαντ κατέρρευσε έπειτα από επίθεση ανταρτών υπό τουρκική αιγίδα και επικεφαλής την οργάνωση Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ, η οποία διατηρεί δεσμούς με το ISIS και την αλ Κάιντα.

Ο επικεφαλής της ΧΤαΣ, Αχμέντ αλ Σαράα, υπηρετεί σήμερα ως μεταβατικός πρόεδρος της Συρίας. Καθώς η ΧΤαΣ εδραιώνει την εξουσία της, εντείνονται οι φόβοι για θρησκευτικές διώξεις εναντίον μειονοτήτων όπως οι Δρούζοι, οι χριστιανοί και οι αλαουίτες.

Τον Μάρτιο, σύμφωνα με δημοσιεύματα, σουνίτες μαχητές στη Λαττάκεια διέπραξαν σφαγές εναντίον εκατοντάδων αλαουιτών, ενώ τον προηγούμενο μήνα, βομβιστής αυτοκτονίας σκότωσε περισσότερους από 20 χριστιανούς σε εκκλησία στη Δαμασκό – επίθεση που η νέα ηγεσία της Συρίας απέδωσε στο ISIS.

Στις 14 Ιουλίου, η εφημερίδα Times of Israel μετέδωσε πως οι ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις εξαπέλυσαν πλήγματα σε αρκετά άρματα μάχης κοντά στο χωριό Σάμι της Σουέιντα.

Δεν είναι σαφές εάν τα πλήγματα σχετίζονται με τα πρόσφατα επεισόδια βίας.

Αξίζει να σημειωθεί ότι το Ισραήλ είχε στείλει στρατεύματα στη νότια Συρία αμέσως μετά την ανατροπή Άσαντ, προσφέροντας στο παρελθόν προστασία στους Δρούζους της Συρίας έναντι των νέων σουνιτών ισλαμιστών κυβερνώντων.

Η Χαμάς ανακοίνωσε στις 9 Ιουλίου ότι συμφώνησε στην απελευθέρωση δέκα ομήρων, στο πλαίσιο της προσπάθειάς της να συνεργαστεί «με θετικό πνεύμα» με τους διαμεσολαβητές για την επίτευξη κατάπαυσης του πυρός στη Γάζα. Ωστόσο, ανέφερε ότι παραμένουν σε εκκρεμότητα κρίσιμα ζητήματα, όπως η ροή ανθρωπιστικής βοήθειας και η αποχώρηση των ισραηλινών στρατευμάτων από τον παλαιστινιακό θύλακα.

Σύμφωνα με μετάφραση των δηλώσεών της που δημοσίευσε το δίκτυο Al Jazeera, η οργάνωση φέρεται να υποστήριξε ότι, στο πλαίσιο της δέσμευσής της για επιτυχία των συνεχιζόμενων διαπραγματεύσεων, επέδειξε την απαιτούμενη ευελιξία και αποδέχθηκε την απελευθέρωση δέκα κρατουμένων.

Ισραηλινοί αξιωματούχοι εκτιμούν ότι περίπου 50 όμηροι εξακολουθούν να κρατούνται, μεταξύ των οποίων 49 που απήχθησαν κατά την επίθεση του Οκτωβρίου και το πτώμα του Χαντάρ Γκόλντιν, ο οποίος σκοτώθηκε το 2014 και δεν έχει ακόμη επιστραφεί.

Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου έχει διαμηνύσει ότι ο πόλεμος, ο οποίος διαρκεί πλέον 21 μήνες, θα συνεχιστεί έως ότου καταστραφεί ολοκληρωτικά η Χαμάς. Ισραηλινοί αξιωματούχοι έχουν επίσης επισημάνει την πρόθεσή τους να διατηρηθεί στρατιωτική παρουσία σε νότιο διάδρομο της Λωρίδας της Γάζας — κάτι που απορρίπτει κατηγορηματικά η Χαμάς.

Η ανακοίνωση της Χαμάς έγινε περίπου μία εβδομάδα μετά τη δημόσια τοποθέτηση του Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος είχε παρουσιάσει μια «τελική πρόταση» για κατάπαυση του πυρός διάρκειας 60 ημερών. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ είχε δηλώσει την 1η Ιουλίου ότι αναμένει ταχεία απάντηση από τα δύο μέρη.

Σε ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ο Τραμπ είχε αναφέρει πως οι εκπρόσωποί του είχαν «μια μακρά και παραγωγική συνάντηση με τους Ισραηλινούς» και ότι το Ισραήλ είχε αποδεχθεί τις αναγκαίες συνθήκες για την ολοκλήρωση της δίμηνης εκεχειρίας, κατά την οποία «θα εργαστούμε με όλα τα μέρη για τον τερματισμό του πολέμου».

Προσέθεσε δε ότι το τελικό σχέδιο θα παραδοθεί από το Κατάρ και την Αίγυπτο, τους οποίους ευχαρίστησε για τις μεσολαβητικές τους προσπάθειες. Ο Τραμπ υποστήριξε ότι η Χαμάς θα πρέπει να αποδεχθεί τη συμφωνία, καθώς «δεν θα υπάρξει καλύτερη πρόταση – τα πράγματα μόνο θα χειροτερεύσουν».

Η Χαμάς είχε ανακοινώσει στις 4 Ιουλίου ότι έδωσε «θετική απάντηση» στην πρόταση για εκεχειρία, δηλώνοντας έτοιμη να συμμετάσχει στις συνομιλίες «με πλήρη σοβαρότητα».

Ο Νετανιάχου, ο οποίος συναντήθηκε με τον Τραμπ στην Ουάσιγκτον στις 9 Ιουλίου, δήλωσε ότι συμμερίζεται τον στόχο του για επίτευξη κατάπαυσης του πυρός — υπό την προϋπόθεση ότι θα διασφαλιστεί η ασφάλεια του Ισραήλ.

Μιλώντας σε δημοσιογράφους στο Καπιτώλιο, ο Νετανιάχου υποστήριξε ότι ο ίδιος και ο Τραμπ έχουν κοινό στόχο: την απελευθέρωση των ομήρων, τον τερματισμό της διακυβέρνησης της Χαμάς στη Γάζα και την εξασφάλιση ότι η περιοχή δεν θα απειλήσει ξανά το Ισραήλ.

Όπως ανέφερε, για την επίτευξη αυτού του στόχου υπάρχει κοινή στρατηγική και κοινές τακτικές, χωρίς πίεση ή εξαναγκασμό, αλλά με συντονισμό, «όπως επιδιώκει ο πρόεδρος Τραμπ». Τόνισε, πάντως, ότι αυτό δεν μπορεί να γίνει «πάση θυσία», καθώς το Ισραήλ έχει αδιαπραγμάτευτες απαιτήσεις σε θέματα ασφάλειας.