Δευτέρα, 30 Δεκ, 2024

Η μάχη των σχολείων στις ΗΠΑ κατά των deepfake της τεχνητής νοημοσύνης

Έχει περάσει ο καιρός που τη μεγαλύτερη ανησυχία προκαλούσαν οι καρικατούρες των καθηγητών και οι εικόνες που έδειχναν μαθητές με σώματα αστείων ζώων.

Αυτά ήταν πριν από 30 και κάτι χρόνια. Τώρα, τα σχολεία αναγκάζονται να αναπτύξουν μεθόδους αντιμετώπισης έκτακτης ανάγκης σε περίπτωση που εμφανιστούν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης εικόνες σεξουαλικού περιεχομένου μαθητών ή εκπαιδευτικών που έχουν παραχθεί με τη χρήση τεχνητής νοημοσύνης (ΤΝ).

Σε δύο διαφορετικές περιπτώσεις, διευθυντές σχολείων εθεάθησαν ή ακούστηκαν να εκφράζονται με ρατσιστικό και βίαιο τρόπο κατά μαύρων μαθητών. Και στις δύο περιπτώσεις, επρόκειτο για ψεύτικα βίντεο που δημιουργήθηκαν με τεχνητή νοημοσύνη – το ένα δημιουργήθηκε από μαθητές και το άλλο από έναν δυσαρεστημένο γυμναστή, ο οποίος αργότερα συνελήφθη.

Ως deepfake ορίζονται οι «μη συναινετικά παραγόμενες από τεχνητή νοημοσύνη φωνές, εικόνες ή βίντεο που δημιουργούνται για την παραγωγή σεξουαλικών εικόνων, τη διάπραξη απάτης ή τη διάδοση παραπληροφόρησης», σύμφωνα με μια μη κερδοσκοπική ομάδα που επικεντρώνεται στη ρύθμιση της τεχνητής νοημοσύνης.

Καθώς οι διευθυντές των σχολείων προσπαθούν να καθορίσουν μία πολιτική για να μετριάσουν τη ζημιά που προκαλούν τα deepfake – και ενώ οι πολιτειακοί νομοθέτες εργάζονται για την ποινικοποίηση τέτοιων κακόβουλων πράξεων που αφορούν ειδικά τα σχολεία ή τα παιδιά – η τεχνολογία για την καταπολέμηση των εργαλείων τεχνητής νοημοσύνης που μπορούν να αντιγράψουν την εικόνα και τη φωνή ενός ατόμου δεν υπάρχει ακόμη, λέει ο Άντριου Μπούχερ, ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος του μη κερδοσκοπικού ερευνητικού οργανισμού Opportunity Labs.

«Χρειάζεται πολλή δουλειά, τόσο στον τομέα της πρόληψης όσο και στον τομέα της αντιμετώπισης των περιστατικών», δήλωσε κατά τη διάρκεια μιας διαδικτυακής συζήτησης που διοργάνωσε το Education Week τον περασμένο μήνα σχετικά με τη διδασκαλία του ψηφιακού γραμματισμού και του γραμματισμού στα μέσα ενημέρωσης στην εποχή της τεχνητής νοημοσύνης. «Αφορά την κοινωνική συμπεριφορά, [επειδή] ο τεχνικός μετριασμός είναι ακόμα αρκετά μακριά.»

Νομοθεσία κατά των deepfake

Στις 29 Σεπτεμβρίου, ο κυβερνήτης της Καλιφόρνια Γκάβιν Νιούσομ υπέγραψε σε νόμο ένα νομοσχέδιο που ποινικοποιεί την παιδική πορνογραφία που παράγεται με τεχνητή νοημοσύνη. Είναι πλέον κακούργημα στη Χρυσή Πολιτεία η κατοχή, η δημοσίευση και η μεταβίβαση εικόνων ατόμων κάτω των 18 ετών που προσομοιώνουν σεξουαλική συμπεριφορά.

Παρόμοιοι νέοι νόμοι υπάρχουν στη Νέα Υόρκη, στο Ιλινόις και στην πολιτεία της Ουάσιγκτον.

Σε εθνικό επίπεδο, ο γερουσιαστής Τεντ Κρουζ (R-Texas) πρότεινε το νομοσχέδιο Take It Down Act, το οποίο ποινικοποιεί τη «σκόπιμη αποκάλυψη μη συναινετικών οπτικών απεικονίσεων ατόμων σε ιδιωτικές στιγμές».

Το ομοσπονδιακό νομοσχέδιο ορίζει το deepfake ως «βίντεο ή εικόνα που παράγεται ή τροποποιείται ουσιαστικά με τη χρήση τεχνικών μηχανικής μάθησης ή οποιουδήποτε άλλου μέσου που παράγεται από υπολογιστή ή μηχανή για να απεικονίσει ψευδώς την εμφάνιση ή τη συμπεριφορά ατόμου σε οπτική απεικόνιση ιδιωτικής στιγμής».

ZoomInImage
Ο γερουσιαστής Τεντ Κρουζ (R-Texas) μιλά σε συνέντευξη Τύπου για την παρουσίαση του νόμου Take It Down Act για την προστασία των θυμάτων από τη μη συναινετική, κακόβουλη χρήση προσωπικών εικόνων, στο Καπιτώλιο των ΗΠΑ, στις 18 Ιουνίου 2024. (Andrew Harnik/Getty Images)

 

Οι σχολικές περιφέρειες, εν τω μεταξύ, αναζητούν καθοδήγηση για το αναδυόμενο πρόβλημα που απειλεί όχι μόνο τους μαθητές, αλλά και το προσωπικό.

Τον Ιανουάριο, στο Λύκειο Pikesville του Μέρυλαντ, κυκλοφόρησε μια ψεύτικη ηχογράφηση του διευθυντή. Οι υπεύθυνοι του σχολείου ζήτησαν τη βοήθεια των τοπικών αστυνομικών υπηρεσιών και του FBI.

Ο ύποπτος, ο γυμναστής Ντάτζον Ντάριεν, 31 ετών, κατηγορήθηκε για κλοπή, παρενόχληση, διατάραξη της λειτουργίας του σχολείου και αντίποινα κατά μάρτυρα.

Φέρεται να έκανε την ηχογράφηση για να εκδικηθεί τον διευθυντή, ο οποίος ερευνούσε κατηγορία εις βάρος του Ντάριεν για κακή διαχείριση των σχολικών κονδυλίων, σύμφωνα με δελτίο ειδήσεων της 25ης Απριλίου στην ιστοσελίδα της κυβέρνησης της κομητείας Βαλτιμόρης.

Ο Τζιμ Σηγκλ, ανώτερος τεχνολόγος του Future of Privacy Forum, δήλωσε κατά τη διάρκεια της συζήτησης στο πάνελ της Εβδομάδας Εκπαίδευσης ότι οι ερευνητές στην υπόθεση της Βαλτιμόρης συσχέτισαν τον ύποπτο με το έγκλημα εξετάζοντας «τα αρχεία καταγραφής πρόσβασης σε υπολογιστές παλαιάς κοπής».

Όμως, καθώς η τεχνολογία της τεχνητής νοημοσύνης συνεχίζει να εξελίσσεται, ίσως χρειαστεί να αναπτυχθεί ένα σύστημα υδατογράφησης για τον παραγόμενο ήχο ή το βίντεο που θα αντικαταστήσει τα απαρχαιωμένα συστήματα παρακολούθησης και διασφάλισης της χρήσης των σχολικών υπολογιστών, δήλωσε ο κος Σηγκλ.

Τον Φεβρουάριο του 2023, μαθητές Λυκείου στο Καρμέλ της Νέας Υόρκης χρησιμοποίησαν τεχνητή νοημοσύνη για να αναπαραστήσουν έναν διευθυντή Γυμνασίου, και δημοσίευσαν το αποτέλεσμα στο TikTok. Οι ερευνητές κατάφεραν να συνδέσουν τις δραστηριότητες των μαθητών με τους λογαριασμούς τους. Τους επιβλήθηκαν πειθαρχικές κυρώσεις βάσει των κατευθυντήριων γραμμών του σχολικού κώδικα συμπεριφοράς, αλλά δεν τους απαγγέλθηκαν ποινικές κατηγορίες, σύμφωνα με δήλωση που δημοσιεύθηκε στη σελίδα της περιφέρειας στο Facebook .

«Ως οργανισμός που έχει δεσμευτεί για την πολυμορφία και την ένταξη», αναφέρεται στην ανακοίνωση, «το Εκπαιδευτικό Συμβούλιο της Κεντρικής Σχολικής Περιφέρειας του Καρμέλ είναι συγκλονισμένο και καταδικάζει αυτά τα πρόσφατα βίντεο, καθώς και τον κατάφωρο ρατσισμό, το μίσος και την περιφρόνηση για την ανθρωπότητα που εκδηλώνονται σε ορισμένα από αυτά».

Ένας γονέας, η Αμπιγκαίηλ Λάιονς, δήλωσε ότι μια συνάδελφος, που έχει επίσης παιδιά στην περιοχή, τής έδειξε ένα κείμενο που περιείχε επτά διαφορετικά βίντεο.

«Τα έχασα», δήλωσε η Λάιονς, η οποία είναι μιγάς. «Ήταν φρικτό. Φαινόταν τόσο αληθινό.»

Επανεξετάζοντας τα βίντεο, παρατήρησαν ότι η κίνηση των χειλιών και η γλώσσα του σώματος ήταν λίγο διαφορετική από τον ήχο. Η Λάιονς δήλωσε ότι οι περισσότεροι γονείς στην περιοχή είχαν ήδη δει ή ακούσει για τα βίντεο και πιθανότατα γνώριζαν ότι επρόκειτο για deepfake πριν οι σχολικοί αξιωματούχοι του Καρμέλ αναγνωρίσουν δημοσίως το περιστατικό και δηλώσουν ότι «δεν υπήρχε καμία απειλή».

ZoomInImage
Γυμνάσιο Carmel, Καρμέλ. Nέα Υόρκη, Οκτωβρίου 2015. (Will2022/CC)

 

Η Λάιονς ανέφερε ότι το γεγονός τρόμαξε την κόρη της και ότι γεγονότα όπως το κλείδωμα των σχολείων ή οι ασκήσεις έκτακτης ανάγκης εξακολουθούν να προκαλούν άγχος και φόβο, που πηγάζουν από το 2023.

«Οι μαθητές της έβδομης τάξης δεν θα έπρεπε να ανησυχούν για αυτά τα πράγματα», δήλωσε στους Epoch Times.

Η Λάιονς δήλωσε ότι δεν γνωρίζει για κανένα περιστατικό deepfake μέχρι στιγμής αυτό το εξάμηνο, αλλά οι φοιτητές έχουν απειλήσει ο ένας τον άλλον στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, περιλαμβανομένης μιας απειλής που οδήγησε σε δίωρο κλείδωμα του κτιρίου.

«Ακόμα δεν ξέρουμε για ποιο λόγο έγινε [το κλείδωμα]», είπε. «Ακόμα δεν υπάρχει διαφάνεια.»

Οι Epoch Times απευθύνθηκαν στα περιφερειακά γραφεία στο Καρμέλ της Νέας Υόρκης και στην κομητεία της Βαλτιμόρης του Μέρυλαντ, αλλά δεν έλαβαν απάντηση.

Ο νέος νόμος της Καλιφόρνια προέκυψε μετά από διάφορα περιστατικά εμφάνισης deepfake με θύματα μαθητές.

Ο Πάτρικ Γκιττισριμπουνγκούλ, βοηθός επιθεωρητή για την τεχνολογία και την καινοτομία στην ενοποιημένη σχολική περιφέρεια Lynwood κοντά στο Λος Άντζελες, δήλωσε ότι η περιφέρειά του εφάρμοσε μια πολιτική μηδενικής ανοχής, που απαιτεί από το προσωπικό να ειδοποιεί τις αστυνομικές αρχές, να παρέχει φροντίδα στα θύματα και να αναπτύσσει ένα σχέδιο αντιμετώπισης περιστατικών ΤΝ.

Η περιφέρεια περιορίζει τη χρήση της ΤΝ, χρησιμοποιεί φίλτρα περιεχομένου για τις διαδικτυακές λειτουργίες και απαιτεί από τους μαθητές και το προσωπικό να ακολουθούν τις κατευθυντήριες γραμμές για τη ηθική χρήση της τεχνολογίας.

«Περιστατικά σε άλλες περιφέρειες της Νότιας Καλιφόρνια μάς ώθησαν να λάβουμε προληπτικά μέτρα», δήλωσε στους Epoch Times μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. «Δεδομένης της ραγδαίας εμφάνισης της τεχνητής νοημοσύνης και της πιθανότητας κατάχρησής της, συντάξαμε μια ολοκληρωμένη πολιτική για να διασφαλίσουμε ότι η περιφέρειά μας είναι προετοιμασμένη να αντιμετωπίσει οποιαδήποτε μελλοντικά ζητήματα σχετικά με deepfake ή ακατάλληλο περιεχόμενο που παράγεται με τεχνητή νοημοσύνη.»

Το Κέντρο για τη Δημοκρατία και την Τεχνολογία ανέφερε τον περασμένο μήνα ότι το 40% των μαθητών και το 29% των εκπαιδευτικών γνώριζαν για deepfake που απεικονίζουν παιδιά ή ενήλικες που σχετίζονται με το σχολείο τους κατά τη διάρκεια του ακαδημαϊκού έτους 2023-2024.

ZoomInImage
(Nimito/Gettyimages)

 

Η έκθεση βασίζεται σε μια έρευνα περίπου 3.300 ερωτηθέντων από όλη τη χώρα, που εκπροσωπούν τις τάξεις 6-12 (περίπου το ελληνικό Γυμνάσιο και Λύκειο, Σ.τ.Μ.), συμπεριλαμβανομένων γονέων και εκπαιδευτικών. Το 38% θεώρησε το περιεχόμενο των deepfake προσβλητικό και το 33% το περιέγραψε ως πορνογραφικό.

Σύμφωνα με την έκθεση, οι περισσότεροι εκπαιδευτικοί δήλωσαν ότι δεν είχαν καταρτιστεί για τον ενδεδειγμένο τρόπο αντίδρασης στα deepfake και ότι οι περιφέρειές τους δεν είχαν επικαιροποιήσει την πολιτική τους για την αντιμετώπιση τέτοιου είδους περιστατικών.

Η έκθεση αναφέρει, επίσης, ότι οι περισσότεροι από τους εκπαιδευτικούς που συμμετείχαν στην έρευνα δήλωσαν ότι οι εργοδότες τους έχουν λάβει ελάχιστα μέτρα για την αντιμετώπιση της απειλής των deepfake. Λιγότερο από το ένα τέταρτο των ερωτηθέντων δήλωσαν ότι η λέξη deepfake έχει προστεθεί στην πολιτική σεξουαλικής παρενόχλησης της περιφέρειας ή στον κώδικα συμπεριφοράς των μαθητών.

Οι εκπαιδευτικοί προτιμούν κυρίως να απευθύνονται στις αστυνομικές αρχές για την επιβολή κυρώσεων στους δράστες των deepfake, έχοντας τη μακροχρόνια αποβολή ως δεύτερη επιλογή και τη συμβουλευτική ως τρίτη, σύμφωνα με την έκθεση.

Αντίθετα, οι γονείς δεν συμπεριέλαβαν καμία από αυτές τις ενέργειες στις τρεις πρώτες επιλογές τους. Πρώτη τους επιλογή, όσον αφορά όσους προέβαιναν για πρώτη φορά σε παρόμοια κακόβουλη ενέργεια, ήταν η ενημέρωσή τους σχετικά με τις επιβλαβείς επιπτώσεις των deepfake, αναφέρει η έκθεση. Δεύτερη επιλογή τους ήταν η παροχή συμβουλών και τρίτη η έκδοση προειδοποίησης.

Ρύθμιση της ΤΝ

Μια κοινοπραξία μη κερδοσκοπικών οργανισμών, περιλαμβανομένων της Εθνικής Οργάνωσης Γυναικών, του Ινστιτούτου Future of Life και του Κέντρου για την Ανθρώπινη-Συμβατή Τεχνητή Νοημοσύνη, ξεκίνησε φέτος την Εκστρατεία για την Απαγόρευση των Deepfake (CBD), μια παγκόσμια προσπάθεια ευαισθητοποίησης του κοινού.

Η CBD κυκλοφορεί ένα διαδικτυακό αίτημα για να υποστηρίξει την έκκλησή της για την ποινικοποίηση όλων των deepfake και την απόδοση ευθυνών στους προγραμματιστές τεχνολογίας και τους δημιουργούς περιεχομένου για τις πράξεις τους.

«Ο μόνος αποτελεσματικός τρόπος για να σταματήσουν τα deepfake είναι οι κυβερνήσεις να τα απαγορεύσουν σε κάθε στάδιο παραγωγής και διανομής», αναφέρει η CBD στην ιστοσελίδα της, όπου σημειώνεται ότι το deepfake σεξουαλικό περιεχόμενο αυξήθηκε κατά 400% και οι απάτες που σχετίζονται με deepfake κατά 3.000% μεταξύ 2022 και 2023.

«Δεν υπάρχουν νόμοι που να στοχεύουν και να περιορίζουν αποτελεσματικά τη δημιουργία και την κυκλοφορία των deepfake. Όλες οι τρέχουσες διατάξεις για τους δημιουργούς είναι αναποτελεσματικές», αναφέρει η CBD.

ZoomInImage
Αυτή η εικόνα δείχνει μια οθόνη τηλεφώνου που εμφανίζει μια δήλωση του επικεφαλής της πολιτικής ασφαλείας της Meta σχετικά με ένα ψεύτικο βίντεο που δείχνει τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι να καλεί τους στρατιώτες του να καταθέσουν τα όπλα (στο φόντο της εικόνας). Ουάσιγκτον, 30 Ιανουαρίου 2023. (Olivier Douliery/AFP via Getty Images)

 

Νομική καθοδήγηση

Υπάρχει πληθώρα δωρεάν νομικών συμβουλών στο διαδίκτυο, τις οποίες οι σχολικές περιφέρειες μπορούν να χρησιμοποιήσουν για να προλάβουν την απειλή.

Μια εταιρεία από την Καλιφόρνια που ειδικεύεται στο εκπαιδευτικό δίκαιο – η Atkinson, Andelson, Loya, Ruud & Romo (AALRR) – δημοσίευσε οδηγίες σχετικά με τα deepfake, πριν από το ακαδημαϊκό έτος 2024-25, αναφέροντας τα περιστατικά στο Καρμέλ και την κομητεία της Βαλτιμόρης, καθώς και ένα περιστατικό στην πολιτεία της Ουάσιγκτον.

Στο τελευταίο, οι υπάλληλοι της περιφέρειας δήλωσαν ότι δεν κάλεσαν την αστυνομία μετά τη θυματοποίηση μιας μαθήτριας επειδή οι δικηγόροι τους τους είπαν ότι δεν ήταν υποχρεωμένοι να αναφέρουν «ψεύτικες» εικόνες.

Οι δικηγόροι της AALRR αρνήθηκαν να δώσουν συνέντευξη στους Epoch Times, αλλά η ιστοσελίδα της εταιρείας αναφέρει ότι οι περιφέρειες μπορούν να μηνυθούν για τη μη ικανοποιητική αντίδραση στα deepfake, βάσει νόμων που προϋπήρχαν της ΤΝ. Συμβουλεύουν τους διευθυντές των σχολείων να θεσπίσουν πολιτικές για την ΤΝ και να εκπαιδεύσουν τους μαθητές σχετικά με την υπεύθυνη και την καταχρηστική χρήση της ΤΝ.

Ακόμα δυσκολότερο είναι να εντοπιστούν και αντιμετωπιστούν ενέργειες που λαμβάνουν χώρα εκτός σχολικών χώρων, αλλά εξακολουθούν να επηρεάζουν τις σχολικές κοινότητες Κ-12. Τα όρια που διαχωρίζουν τις ευθύνες των γονέων από τις ευθύνες του σχολείου δεν είναι πάντα σαφή.

«Η κακόβουλη χρήση εκ μέρους των μαθητών του περιεχομένου που παράγεται από την ΤΝ πιθανόν να εγείρει ανησυχίες ανάλογες της Πρώτης Τροποποίησης», σημειώνει η ιστοσελίδα της AALR. «Ένα σχολείο που επιδιώκει να τιμωρήσει έναν μαθητή για κακόβουλη χρήση της ΤΝ εκτός σχολείου θα πρέπει να αποδείξει ότι η κακόβουλη χρήση της ΤΝ από τον μαθητή επηρέασε ουσιαστικά το σχολείο.»

Ενώ οι οργανισμοί προσπαθούν να εδραιώσουν έναν κοινωνικό κανόνα παγκοσμίως, εκατομμύρια μαθητές και σχολικοί υπάλληλοι παραμένουν ευάλωτοι.

Οι εκπαιδευτικές αρχές θα πρέπει να στοχεύσουν στην ευαισθητοποίηση σχετικά με τις βλάβες και τις συνέπειες των μιμήσεων που δημιουργούνται από την ΤΝ και να καταστήσουν σαφές στις σχολικές κοινότητες ότι η χρήση αυτής της αναδυόμενης τεχνολογίας για να βλάψει τη φήμη ενός άλλου ατόμου αποτελεί μορφή παρενόχλησης, αναφέρει ο Σηγκλ.

«Αφήστε τις αρχές επιβολής του νόμου να καταλάβουν αν πρόκειται για deepfake ή όχι», δήλωσε.

Το κληροδότημα της οικογένειας Carracci στις Ακαδημίες Καλών Τεχνών

Το 1582, τρία μέλη της οικογένειας Καρράτσι – ο Αγκοστίνο, ο Αννίμπαλε και ο Λουντοβίκο – ίδρυσαν την πρώτη μεγάλη Ακαδημία Καλών Τεχνών με έμφαση στο σχέδιο εκ του φυσικού. Με κίνητρο την επιθυμία τους να αντιστρέψουν την αρνητική επίδραση που είχε ο μανιερισμός στην τέχνη, η Accademia degli Incamminati («Ακαδημία των Προοδευτικών») είχε ως στόχο να ανακτήσει τις κλασικές παραδόσεις μέσω μίας ανανεωμένης μελέτης της φύσης. Οι Καρράτσι επανέφεραν τη σχεδίαση αντικειμένων εκ του φυσικού και αναζήτησαν έμπνευση στις φυσικές μορφές αντί να αντιγράφουν τα έργα των παλαιών δασκάλων.

Οι Καρράτσι δεν γνώριζαν ότι η πρωτοβουλία τους θα ξεπερνούσε τους μετριοπαθείς στόχους τους. Αυτό που ξεκίνησε ως θεσμός για να μοιραστούν τη νέα τους προσέγγιση στη ζωγραφική, τελικά ανέτρεψε την ύφεση στην οποία είχε περιέλθει η ιταλική τέχνη, έθεσε τα θεμέλια για την αισθητική του Μπαρόκ και έγινε το πρότυπο για τις επόμενες σχολές τέχνης σε όλη την Ευρώπη.

Η παρακμή της τέχνης

ZoomInImage
Τα έργα του πρώιμου μανιερισμού είναι αναγνωρίσιμα από τη χρήση επιμηκυμένων μορφών, στρεβλής προοπτικής και επισφαλών στάσεων. Παρμιτζανίνο, «Παναγία και βρέφος, με αγγέλους» (γνωστή και ως «Παναγία με τον μακρύ λαιμό»), 1534 – 1540. Λάδι σε πάνελ. Πινακοθήκη Ουφίτσι, Φλωρεντία. (Public Domain)

 

Οι Καρράτσι, όλοι εξέχοντες καλλιτέχνες της εποχής τους, εισήλθαν σε έναν καλλιτεχνικό κόσμο που είχε υποβαθμιστεί. Οι καλλιτέχνες της Αναγέννησης (περίπου 1350-1620) είχαν ήδη ξεπεράσει τα επιτεύγματα της κλασικής αρχαιότητας και η εποχή του Μπαρόκ (περίπου 1600-1750) δεν είχε ακόμη ανατείλει. Από τα μέσα του 14ου έως τα μέσα του 16ου αιώνα, η Ευρώπη είχε γίνει μάρτυρας μιας σταθερής διαδοχής μεγάλων δασκάλων. Αλλά στα τέλη του 16ου αιώνα τα πράγματα έμοιαζαν στάσιμα.

Είχαν περάσει δεκαετίες από την τελευταία εμφάνιση ενός καλλιτέχνη μεγάλου διαμετρήματος, με εξαίρεση τον 54χρονο Πάολο Βερονέζε και τον 75χρονο Τιντορέτο. Οι μεγάλοι δάσκαλοι που θα επανέφεραν τις τέχνες στο παλιό τους μεγαλείο δεν είχαν ακόμη εμφανιστεί στο προσκήνιο.

Προς το τέλος της ακμής της Αναγέννησης, οι καλλιτέχνες βρίσκονταν σε αδιέξοδο: ό,τι μπορούσε να κατακτηθεί καλλιτεχνικά είχε ήδη επιτευχθεί. Ένα νέο στυλ τέχνης, που αργότερα ονομάστηκε Μανιερισμός, ρίζωσε στη Φλωρεντία και τη Ρώμη μεταξύ 1510-1520. Οι πρώτοι Φλωρεντίνοι μανιεριστές αντέγραφαν ελληνιστικά γλυπτά αντί να μελετούν τη φύση. Η λεγόμενη «αντικλασική» περίοδος του ελληνικού πολιτισμού, η ελληνιστική τέχνη (323 έως 31 π.Χ.) ήκμασε κατά την ύστερη περίοδο του ελληνικού πολιτισμού.  Κατά συνέπεια, τα πρώιμα έργα τέχνης του Μανιερισμού είναι αναγνωρίσιμα από τις επιμηκυμένες μορφές, την παραμορφωμένη προοπτική τους και το στήσιμο των σωμάτων σε επισφαλείς στάσεις, σε αντίθεση με τα χαρακτηριστικά της ακμής της Αναγέννησης, που είναι η αρμονία, η συμμετρία και η τάξη.

Μέχρι τα τέλη της Αναγέννησης, ο Μανιερισμός ευνοούσε την αυστηρή μίμηση των πινάκων των προηγούμενων δασκάλων – αποτελώντας ένα καλλιτεχνικό στυλ που μιμούνταν την τέχνη και όχι τη φύση. Την εποχή των Καρράτσι, οι κατώτεροι καλλιτέχνες είτε μιμούνταν το στυλ των επιτυχημένων προκατόχων τους είτε τους γελοιοποιούσαν ακούσια.

Αν ο κόσμος της τέχνης διαισθάνθηκε μια παρακμή στις αρχές του 16ου αιώνα, μόνο μια χούφτα καλλιτέχνες είχαν επίγνωση του ρόλου που έπαιζαν αυτοί οι παράγοντες.

Η Σχολή Emilian

Οι Καρράτσι ήταν οι καταλληλότεροι για το έργο της αναζωογόνησης της καλλιτεχνικής ζωής, καθώς ως ζωγράφοι κατατάσσονται ακριβώς κάτω από τις παλαιότερες μεγάλες ιδιοφυΐες και ως αισθητικοί στοχαστές και δάσκαλοι έχουν ξεπεραστεί από λίγους.

ZoomInImage
(από αριστερά) Annibale Carracci (αυτοπροσωπογραφία, γύρω στο 1850), Agostino Carracci (αυτοπροσωπογραφία, δεκαετία του 1590, Μουσείο του Παλατιού στο Wilanow, Βαρσοβία) και Ludovico Carracci (προσωπογραφία της Σχολής Emilian, 17ος αιώνας). (Public Domain)

 

Γεννημένοι στην Μπολόνια (περιοχή της Εμίλια-Ρομάνια στη Βόρεια Ιταλία), οι Καρράτσι εκπαιδεύτηκαν στη σχολή ζωγραφικής της Μπολόνια. Οι αδελφοί Αγκοστίνο και Αννίμπαλε εκπαιδεύτηκαν, επίσης, στη Σχολή Ζωγραφικής της Πάρμας (που βρίσκεται στη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Εμίλια-Ρομάνια) και στη Βενετία, η οποία ανταγωνιζόταν τη Φλωρεντία και τη Ρώμη ως κέντρο τέχνης της Ιταλίας. Η βενετσιάνικη ζωγραφική ακολούθησε διαφορετική πορεία από τη φλωρεντίνικη και τη ρωμαϊκή, στις οποίες κυριαρχούσε ο μανιερισμός.

Η Εμιλιανή Σχολή (καλλιτεχνικό κίνημα του 17ου αιώνα), όπως και οι Σχολές της Μπολόνια και της Πάρμας, ήταν αξιοσημείωτα απαλλαγμένη από τον κομματισμό και την ακαμψία στην οποία είχε περιπέσει η ύστερη ιταλική Αναγέννηση, και χαρακτηριζόταν από τις κομψές απεικονίσεις της αριστοκρατίας. Αργότερα, επηρεασμένη από το καινοτόμο και εκφραστικό ύφος των Καρράτσι, η σχολή καθόρισε την ανάπτυξη της τέχνης του Μπαρόκ.

Από τις σημαντικές σχολές τέχνης της ύστερης Αναγέννησης, η Εμιλιανή ήταν από τις μικρότερες και παραμένει η λιγότερο γνωστή. Γεωγραφικά, το καλλιτεχνικό της κέντρο βρισκόταν ανάμεσα στις αντίπαλες πρωτεύουσες της ιταλικής Αναγέννησης, τη Φλωρεντία και τη Βενετία. Πριν από τον μανιερισμό, η φλωρεντινή τέχνη έδινε έμφαση στις κλασικές, εξιδανικευμένες μορφές με αρμονικά σχέδια. Η βενετσιάνικη τέχνη, αν και μοιραζόταν τη φλωρεντινή μεγαλοπρέπεια, έδινε έμφαση στον νατουραλισμό και το χρώμα και ευνοούσε τη συναισθηματική ένταση έναντι της νόησης.

Η Εμιλιανή τέχνη είχε τον δικό της συνδυασμό ιδιοτήτων, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τον κορυφαίο ζωγράφο της Σχολής της Πάρμας, Αντόνιο ντα Κορρέτζο. Τα πιο σημαντικά και μοναδικά χαρακτηριστικά της σχολής ήταν η προτίμηση στα συγκρατημένα συναισθήματα (κλίνοντας, όμως, προς την ευγένεια και όχι προς τη διανόηση ή τη μεγαλοπρέπεια) και η υιοθέτηση του ρεαλιστικού χρωματισμού – κοινή με τη βενετσιάνικη σχολή, αλλά πιο ήπια. Ωστόσο, το χαρακτηριστικό γνώρισμα της Εμιλιανής Σχολής ήταν το ενδιαφέρον της για το σύνολο της αναγεννησιακής τέχνης.

ZoomInImage
Ο «Μυστικός γάμος της Αγίας Αικατερίνης της Αλεξάνδρειας με τον Άγιο Σεβαστιανό», μεταξύ 1526 και 1527, του Antonio da Correggio, είναι μια απόδειξη της ικανότητας του καλλιτέχνη να μεταφέρει σύνθετα συναισθήματα και θέματα μέσω της τέχνης. Λάδι σε ξύλο λεύκας. Μουσείο του Λούβρου, Παρίσι. (Public Domain)

 

Η θεσμοθέτηση μιας καλλιτεχνικής αλλαγής

Ενώ οι Καρράτσι έδιναν έμφαση στη φλωρεντινή σχεδιαστική τέχνη, με πρότυπο τον Ραφαήλ, παράλληλα ενσωμάτωναν τα ζωντανά χρώματα και τη συναισθηματική τεχνοτροπία των Βενετών ζωγράφων – κυρίως του Βενετσιάνου αναγεννησιακού ζωγράφου Τιτσιάνο (περ. 1490-1576). Σε ένα σονέτο που έγραψε ο Αγκοστίνο, το ιδεώδες της Accademia degli Incamminati στόχευε να ενσωματώσει «από τον Ραφαήλ τη θηλυκή χάρη της γραμμής, από τον Μιχαήλ Άγγελο τη μυϊκή δύναμη, από τον Τιτσιάνο τα έντονα χρώματα και από τον Κορρέτζο τα απαλά χρώματα».

ZoomInImage
Annibale Carracci, «Αποκαθήλωση, με τους Αγίους Κλαίρη, Φραγκίσκο, Μαγδαληνή και Ιωάννη» (επίσης αποκαλούμενη «Πιετά της Πάρμας»), 1585. Λάδι σε καμβά, 2, 5 x 3,9 μ. Εθνική Πινακοθήκη, Πάρμα, Ιταλία. (Public Domain)

 

Οι Καρράτσι κατέκτησαν τον συνδυασμό της ευγένειας και του μεγαλείου. Η «Πιετά της Πάρμας» του Αννίμπαλε, η «Παναγία και βρέφος, με τον Άγιο Φραγκίσκο της Ασίζης» του Λουντοβίκο και η «Τελευταία Κοινωνία του Αγίου Ιερώνυμου» του Αγκοστίνο είναι από τα σημαντικότερα δείγματα αυτού του στυλ. Αυτοί οι συνδυασμοί ιδιοτήτων υιοθετήθηκαν αργότερα από τους αυλικούς ζωγράφους του 17ου αιώνα Ντιέγκο Βελάσκεθ και Άντονυ βαν Ντάυκ. Αυτοί οι αξιόλογοι καλλιτέχνες μεταμόρφωσαν τις απεικονίσεις των ευγενών – οι οποίες, μέχρι τότε, στόχευαν στην αποτύπωση της δύναμης και της ισχύος τους – προβάλλοντας την πιο ανθρώπινη και ευγενική πλευρά τους.

ZoomInImage
(α) «Η Αγία Οικογένεια με τον Άγιο Φραγκίσκο και τους Δωρητές», 1591, του Ludovico Carracci. Λάδι σε καμβά. Civic Art Gallery, Pieve di Cento, Ιταλία.  (δ) «Η τελευταία κοινωνία του Αγίου Ιερώνυμου», 16ος αιώνας, του Agostino Carracci. Λάδι σε καμβά. Εθνική Πινακοθήκη της Μπολόνια, Ιταλία. (Public Domain)

 

Οι Καρράτσι πρόσθεσαν άλλο ένα πρωτοποριακό στοιχείο στην καλλιτεχνική τους σχολή: το σχέδιο εκ φυσικού. Πριν από την επιρροή της Accademia degli Incamminati, οι σπουδαστές εκπαιδεύονταν σε μεγάλο βαθμό αντιγράφοντας προϋπάρχοντα έργα τέχνης και χρησιμοποιώντας γλυπτά ως μοντέλα για τη ζωγραφική. Παρόλο που η μέθοδος αυτή εμφυσούσε στους σπουδαστές μια στέρεη κατανόηση των τεχνικών και των αισθητικών αρχών που είχαν χρησιμοποιήσει οι προκάτοχοί τους για να διαπρέψουν, σταδιακά οδήγησε σε τέχνη που απομακρυνόταν από την πραγματικότητα.

ZoomInImage
Knud Baad, «Σκηνή από την Ακαδημία της Κοπεγχάγης», 1827/1828. Λάδι σε καμβά. Εθνικό Μουσείο Τέχνης, Αρχιτεκτονικής και Σχεδιασμού, Όσλο, Νορβηγία.(Public Domain)

 

Μεγάλοι κλασικοί όπως ο Ραφαήλ και ο Λεονάρντο ντα Βίντσι είχαν κατακτήσει τη μελέτη της φύσης για να δημιουργήσουν εξιδανικευμένες μορφές που ήταν πιο όμορφες από τη φύση. Τις επόμενες δεκαετίες, οι καλλιτέχνες απομακρύνθηκαν από την εξιδανικευμένη φύση και με αδέξιο τρόπο υπερέβαλλαν και επιμήκυναν τα σώματα σύμφωνα με τη φαντασία τους.

Οι Καρράτσι στράφηκαν στην προφανή λύση. Το σχέδιο και η μελέτη ζωντανών μοντέλων έγινε το θεμέλιο της σχολής τους. Μόλις ένας μαθητής μπορούσε να αναπαράγει με ακρίβεια τη φύση, μπορούσε να προχωρήσει στην απεικόνιση της ανθρώπινης ομορφιάς με νατουραλιστικό τρόπο ή να δημιουργήσει αξιόπιστες εξιδανικεύσεις μέσω μετριοπαθών αλλαγών. Αυτή η έμφαση στη μελέτη του ζωντανού μοντέλου έγινε σύντομα πρότυπο στις ακαδημίες Καλών Τεχνών – μια παράδοση που εξακολουθεί να παραμένει αναπόσπαστο μέρος της κλασικής εκπαίδευσης στην τέχνη.

ZoomInImage
«Μάθημα μοντέλου», περίπου στις αρχές του 19ου αιώνα, από άγνωστο καλλιτέχνη – παλαιότερα αποδιδόταν στον Ουίλλιαμ Χόγκαρθ. Λάδι σε καμβά. Βασιλική Ακαδημία, Ηνωμένο Βασίλειο. Prudence Cuming Associates Limited / Βασιλική Ακαδημία Τεχνών. PD-US

 

Εμπνεόμενοι από την επιστροφή της τέχνης στην κλασική μεγαλοπρέπεια και προσθέτοντας εκλεκτικό δυναμισμό, οι Καρράτσι έγιναν οι ηγέτες του μπαρόκ. Δυστυχώς, η μνήμη τους δεν άργησε να επισκιαστεί από νέες γενιές μεγάλων δασκάλων. Τις περισσότερες φορές, η μεγαλοφυΐα χτίζεται πάνω σε θεμέλια που έχουν θέσει άλλοι εξαιρετικοί άνθρωποι. Οι Καρράτσι ήταν αυτοί που παρείχαν το παράδειγμα και τις αρχές πάνω στις οποίες βασίστηκαν αυτοί οι δάσκαλοι για να διαμορφώσουν τις επόμενες μεγάλες εποχές της ιστορίας της τέχνης.

Του James Baresel

Η αποχή από το κινητό στα σχολεία των ΗΠΑ την τελευταία δεκαετία

Το Mountain Middle School στο Ντουράνγκο του Κολοράντο απαγόρευσε τη χρήση των κινητών τηλεφώνων μέσα στην τάξη πριν από δώδεκα χρόνια.

Ο διευθυντής και εκτελεστικός διευθυντής Σέην Βος [Shane Voss] επισημαίνει ότι εκείνη την εποχή τα μηνύματα και οι φωτογραφίες ήταν σε μεγάλο βαθμό ανεκτά.

«Ήταν ήδη ένας τεράστιος αντιπερισπασμός πριν από αυτό, το 2010», δήλωσε στους Epoch Times. «Ξαφνικά, όλοι είχαν μια κάμερα στην τσέπη τους.»

Πριν από την έναρξη του ακαδημαϊκού έτους 2012-2013, ο Βος ρώτησε το διδακτικό προσωπικό του αν κάποιος μπορούσε να σκεφτεί έναν λόγο που να δικαιολογεί την ύπαρξη τηλεφώνων των μαθητών στην τάξη. Ούτε ένα χέρι δεν σηκώθηκε.

Έτσι, το σχολείο θέσπισε μια πολιτική που απαιτούσε τα τηλέφωνα να είναι κλειστά και μέσα στα σακίδια μέχρις ότου οι μαθητές να είναι έξω από το κτίριο, στο τέλος της σχολικής ημέρας. Ο διευθυντής δήλωσε ότι μπορεί να μετρήσει στα δάχτυλα του ενός χεριού τον αριθμό των συνολικών παραβάσεων κατά τη διάρκεια της εφαρμογής αυτής της πολιτικής.

«Τα παιδιά πραγματικά το επιθυμούσαν αυτό», δήλωσε ο Βος, προσθέτοντας ότι τα τελευταία χρόνια, οι μαθητές  τού είπαν ότι απολαμβάνουν τα πρωινά και τα απογεύματα χωρίς να χρειάζεται να ελέγχουν τα μηνύματά τους ή τις ενημερώσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

«Μιλούν μεταξύ τους», είπε. «Μαθαίνουν από αυτή την προσωπική επικοινωνία και συνεργασία.»

Περισσότερο από μια δεκαετία μετά την απαγόρευση του Mountain, οι προσωπικές ασύρματες συσκευές και οι διαδικτυακές εφαρμογές που είναι διαθέσιμες στα παιδιά είναι πολύ πιο προηγμένες και ελκυστικές – οι περισπασμοί δεν περιορίζονται στα φλας της φωτογραφικής μηχανής και στις ειδοποιήσεις κειμένου. Οι ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης συνδέονται όλο και στενότερα με τον εθισμό των νέων, το άγχος, την κατάθλιψη και τα προβλήματα συμπεριφοράς.

Στις 23 Σεπτεμβρίου, ο κυβερνήτης της Καλιφόρνιας Γκάβιν Νιούσομ [Gavin Newsom] υπέγραψε σε νόμο ένα μέτρο που απαιτεί από τις περιφέρειες να θεσπίσουν τις δικές τους πολιτικές για τον περιορισμό ή την απαγόρευση της χρήσης smartphone στα σχολεία. Παρόμοια νομοθεσία εκκρεμεί σε πολιτείες της ανατολικής ακτής.

Η ακαδημαϊκή βελτίωση στο Mountain, ένα δημόσιο πειραματικό δημοτικό σχολείο (τσάρτερ), αυξήθηκε μετά την εφαρμογή της πολιτικής κατά της χρήσης των κινητών στην τάξη. Ο Βος δήλωσε ότι οι βαθμολογίες των κρατικών εξετάσεων στα μαθηματικά, τις αγγλικές τέχνες και την επιστήμη ανέβηκαν από την τελευταία στην πρώτη θέση στην περιοχή Western Slope του Κολοράντο, κατά τη διάρκεια των τελευταίων 12 ετών. Σήμερα, αυτό το σχολείο των 300 περίπου μαθητών παραμένει στις κορυφαίες θέσεις στην Πολιτεία όσον αφορά τις μαθητικές επιδόσεις . Επίσης, ο Βος ανακηρύχθηκε ηγέτης της χρονιάς για το 2024 στο Κολοράντο.

Το 2016, το Υπουργείο Παιδείας του Κολοράντο ανέφερε το Mountain Middle School ως ανταποκρινόμενο στις ακαδημαϊκές επιδόσεις και την ακαδημαϊκή ανάπτυξη με βαθμολογία 75% και για τις δύο κατηγορίες. Επτά χρόνια αργότερα, η βαθμολογία ακαδημαϊκής επίδοσης ήταν στο 99,3% και η ακαδημαϊκή ανάπτυξη στο 86,8%.

ZoomInImage
Μάθημα ισπανικών στο Λύκειο Franklin  (Λος Άντζελες, 25 Μαΐου 2017). Χωρίς τηλέφωνα, αποσπάται λιγότερο η προσοχή των μαθητών και είναι πιο συγκεντρωμένοι στην εργασία τους  και το μάθημα, σύμφωνα με τον Voss. (Robyn Beck/AFP μέσω Getty Images)

 

«Αυτό σχετίζεται με την απαγόρευση», δήλωσε ο Βος. «Δεν υπάρχουν περισπασμοί, οι μαθητές είναι συγκεντρωμένοι και όλοι στην τάξη κατανοούν τα ζητήματα της εθιμοτυπίας.»

Ο Βος πιστεύει ότι οι περιορισμοί είναι πιο δύσκολο να τεθούν σε ισχύ τώρα, επειδή οι εκπαιδευτικοί δεν δίνουν το παράδειγμα κλείνοντας τα δικά τους τηλέφωνα. Και υπάρχουν αντιδράσεις από τους γονείς που επιμένουν ότι πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να επικοινωνούν ή να παρακολουθούν τα παιδιά τους ανά πάσα στιγμή. Δύο με τρεις φορές την εβδομάδα, είπε, διαβουλεύεται με σχολικούς και πολιτειακούς ηγέτες που επιδιώκουν παρόμοιους περιορισμούς στις δικές τους περιφέρειες.

«Αυτή είναι μια δεύτερη δουλειά για μένα», είπε. «Είναι ένα κίνημα αυτή τη στιγμή.»

Παρόλο που οι περιορισμοί των τηλεφώνων μπορούν να καθοριστούν σε επίπεδο τάξης, όπου οι εκπαιδευτικοί και οι διευθυντές των σχολείων συχνά δεν έχουν τη βούληση να αντιμετωπίσουν την αντίσταση, η κρίση στον τομέα της ψυχικής υγείας των νέων έχει οδηγήσει στη λήψη μέτρων από τα πολιτειακά νομοθετικά σώματα μόλις τους τελευταίους εννέα μήνες.

Συνολικά, η Καλιφόρνια, η Ιντιάνα, η Λουιζιάνα, η Μινεσότα, το Οχάιο, η Νότια Καρολίνα και η Βιρτζίνια ψήφισαν νόμους που απαγορεύουν τη χρήση τηλεφώνων κατά τη διάρκεια της διδασκαλίας ή απαιτούν από τις επιμέρους περιφέρειες να θεσπίσουν πολιτικές έως το 2025, σύμφωνα με την ιστοσελίδα παρακολούθησης νομοσχεδίων της Εθνικής Συνδιάσκεψης Πολιτειακών Νομοθετικών Οργάνων.

Η απαγόρευση των κινητών τηλεφώνων στη Φλόριντα, που ψηφίστηκε το 2023, απαγορεύει επίσης τη χρήση έξυπνων ρολογιών κατά τη διάρκεια της διδασκαλίας.

Παρόμοιοι νόμοι για τον περιορισμό των κινητών τηλεφώνων εκκρεμούν στην πολιτεία της Νέας Υόρκης, στο Νιου Τζέρσεϊ, στην Πενσυλβάνια και στο Πουέρτο Ρίκο.

Την περασμένη εβδομάδα, η Ένωση Ενωμένων Εκπαιδευτικών της Πολιτείας της Νέας Υόρκης (NYSUT) συναντήθηκε με πολιτειακούς νομοθέτες, παρόχους υγειονομικής περίθαλψης, αξιωματούχους των αρχών επιβολής του νόμου, γονείς και μαθητές στο πλαίσιο του συνεδρίου Disconnected Conference στο Ώλμπανυ. Η NYSUT επιθυμεί μια πολιτειακή πολιτική που να περιορίζει τα κινητά τηλέφωνα και τις προσωπικές συσκευές καθ’ όλη τη διάρκεια της σχολικής ημέρας, σύμφωνα με ανακοίνωση της 27ης Σεπτεμβρίου.

«Οι μαθητές προσπαθούν να μιλήσουν με τους μαθητές, να μιλήσουν με τους ενήλικες, να λύσουν προβλήματα σχετικά με το πώς να χειριστούν διάφορες κοινωνικές καταστάσεις, πώς να κοιτάξουν τους ανθρώπους στα μάτια και, γενικώς, πώς να αντιμετωπίσουν τον κόσμο που τους περιβάλλει», δήλωσε ο Νικ Χάρρις [Nick Harris], σχολικός ψυχολόγος στο Γυμνάσιο Γκυίλντερλαντ , σε δελτίο Τύπου. «Τις περισσότερες φορές, οι μαθητές μας αναφέρουν ότι σε όποια ιστοσελίδα κι αν βρίσκονται, ό,τι κι αν κάνουν, απλά γίνονται πιο θλιμμένοι, πιο ανήσυχοι και πιο αφηρημένοι.»

Πολλές είναι οι σχολικές περιφέρειες ανά τη χώρα που δεν περιμένουν την κρατική εντολή.

Το Riverton Middle School του Γουαϊόμιγκ άρχισε να περιορίζει τη χρήση κινητών τηλεφώνων το 2022. Ο υποδιευθυντής Μπράντυ Σλακ [Brady Slack] δήλωσε ότι ο αριθμός των πειθαρχικών παραπομπών έχει μειωθεί κατακόρυφα από τότε. Δεν γνωρίζει κανένα περιστατικό του περασμένου έτους που να σχετίζεται με εκφοβισμό ή κοινοποίηση ακατάλληλων φωτογραφιών ή αναρτήσεων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

«Απλώς εξαφανίζεται», δηλώνει ο κος Σλακ στους Epoch Times. «Και οι μαθητές και οι γονείς είναι εντάξει με αυτό τώρα.»

ZoomInImage
Τα σχολεία που εφάρμοσαν την πολιτική που απαιτεί να κλείνουν τα κινητά τηλέφωνα και οι προσωπικές συσκευές μέχρι το τέλος του σχολικού ωραρίου παρατήρησαν ακαδημαϊκή ανάπτυξη στους μαθητές τους. (Caia Image/Gettyimages)

 

Στο Σαν Ματέο της Καλιφόρνια, δύο από τα 10 σχολεία της σχολικής περιφέρειας Union High School District (SMUHSD) έχουν μια πολιτική που απαιτεί από τους μαθητές να τοποθετούν τα τηλέφωνά τους στις ειδικές θήκες Yondr, οι οποίες μπορούν να ξεκλειδωθούν μόνο με μαγνήτη στις εξόδους του κτιρίου μετά την τελευταία διδακτική ώρα. Το Λύκειο San Mateo εφάρμοσε την πολιτική το 2019 και το Λύκειο Peninsula ακολούθησε το 2021, δήλωσε η Λώρα Τσώλκλεϋ [Laura Chalkley], διευθύντρια επικοινωνίας της περιφέρειας, στην Epoch Times μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου.

Το Διοικητικό Συμβούλιο του SMUHSD επανεξέτασε την πολιτική στις 11 Σεπτεμβρίου, εν αναμονή της εφαρμογής του νόμου σε όλη την Πολιτεία. Οι υπεύθυνοι του σχολείου δεν παρείχαν στοιχεία για ακαδημαϊκές βελτιώσεις, αλλά ανέφεραν καλύτερη συμπεριφορά και δέσμευση των μαθητών.

Η πιο αξιοσημείωτη διαφορά είναι ότι οι διάδρομοι και οι καφετέριες είναι πολύ πιο θορυβώδεις, τώρα που οι μαθητές δεν κοιτούν πλέον τα τηλέφωνά τους κατά τη διάρκεια του γεύματος ή μεταξύ των μαθημάτων.

Σύμφωνα με τη διευθύντρια του Λυκείου San Mateo, Υβόννη Σίου [Yvonne Shiu], οι μαθητές είναι λιγότερο αμήχανοι και πιο δραστήριοι στις συγκεντρώσεις και τις συνελεύσεις, επειδή γνωρίζουν ότι οι άλλοι μαθητές δεν θα τους κινηματογραφούν αν φαίνονται αμήχανοι.

Η κα Σίου δήλωσε ότι οι γονείς ενημερώνονται εάν ένας μαθητής τιμωρηθεί για χρήση κινητού τηλεφώνου κατά τη διάρκεια της σχολικής ημέρας και το σχολείο είναι πρόθυμο να κρατήσει τα τηλέφωνα κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου, εάν το ζητήσει ένας γονέας.

«Αποτρέπει τη λεηλασία του σπιτιού, σε περίπτωση που ένα παιδί επιδιώξει να πάρει πίσω το τηλέφωνό του πάση θυσία», είπε κατά τη διάρκεια συνάντησης στις 11 Σεπτεμβρίου. Πρόσθεσε ότι κατά τη διάρκεια των τελευταίων τεσσάρων ετών, οι μαθητές της είπαν ότι ο φόβος τους ότι «χάνουν συνεχώς κάτι», που τους δέσμευε με τα τηλέφωνά τους, έχει ξεθωριάσει. Τα παιδιά βλέπουν τα μηνύματά τους φεύγοντας από το σχολείο και συνειδητοποιούν ότι αυτό που έχασαν δεν άξιζε την απόσπαση της προσοχής τους από τη μάθηση.

Κατά τη διάρκεια της ίδιας συνάντησης, ο διευθυντής του Λυκείου Peninsula, Ρόναλντ Καμπάνα [Ronald Campana], δήλωσε ότι οι καυγάδες και οι συμπλοκές έγιναν σπάνιοι μετά την έναρξη ισχύος της απαγόρευσης και ότι οι λίγοι που συνέβησαν «δεν έφτασαν ποτέ στο YouTube».

Ο μη κερδοσκοπικός οργανισμός Κίνημα Σχολείων Χωρίς Τηλέφωνο δημιουργήθηκε πέρυσι από γονείς των οποίων τα παιδιά τραυματίστηκαν από επεισόδια στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Υποστηρίζει την απαγόρευση των κινητών τηλεφώνων, των smartwatch, των fitness tracker και των ακουστικών που συνδέονται με Bluetooth. Η συνιδρύτρια Σαμπίν Πόλακ [Sabine Polak] ανέφερε ότι σε σχολεία σε όλη τη χώρα η συμπεριφορά των μαθητών έχει βελτιωθεί, οι παραβιάσεις της ιδιωτικής ζωής έχουν μειωθεί και το ηθικό των εκπαιδευτικών έχει ανέβει, χωρίς το βάρος της αστυνόμευσης των μαθητών για τη χρήση του κινητού τηλεφώνου.

ZoomInImage
Όταν τα παιδιά βλέπουν τα μηνύματά τους στο τέλος της ημέρας, συνειδητοποιούν ότι αυτό που ‘έχασαν’ δεν άξιζε την απόσπαση της προσοχής τους από τη μάθηση, σύμφωνα με την κα Shiu. (Fly View Productions/Gettyimages)

 

Ο οργανισμός αποθαρρύνει τις πολιτικές που επιτρέπουν τη χρήση τηλεφώνων ή προσωπικών συσκευών κατά τη διάρκεια του γεύματος ή για ορισμένες δραστηριότητες στην τάξη, πόσο μάλλον αυτές που αφήνουν την επιλογή στους εκπαιδευτικούς.

«Είναι το φαινόμενο του παθητικού καπνίσματος, όχι απλώς μια προσωπική επιλογή», δήλωσε η κα Πόλακ στους Epoch Times. «Επηρεάζουν όλους γύρω τους. Απομακρύνουν τα παιδιά από τη διδασκαλία στην τάξη, και όσοι τα κλείνουν εξακολουθούν να ανησυχούν ότι θα βιντεοσκοπηθούν.»

Τι λέει η αντιπολίτευση

Οι υποστηρικτές της απαγόρευσης των κινητών τηλεφώνων αναγνωρίζουν τις ανησυχίες για την ασφάλεια ως τον κυριότερο λόγο για τον οποίο υπάρχουν οικογένειες και νομοθέτες που αντιτίθενται στους περιορισμούς.

Στις 6 Σεπτεμβρίου, η Εθνική Ένωση Γονέων δημοσίευσε τα αποτελέσματα της έρευνας και μια δήλωση που επιβεβαιώνει τον αγώνα της κατά των σχολικών περιορισμών.

«Οι απαγορεύσεις των κινητών τηλεφώνων δεν λαμβάνουν υπ’ όψιν τα τραγικά, πραγματικά σενάρια που δυστυχώς διαδραματίζονται πολύ συχνά στα σχολεία», δήλωσε η πρόεδρος της Εθνικής Ένωσης Γονέων Κέρι Ροντρίγκες [Keri Rodrigues] σε δελτίο Τύπου. «Ούτε τα σχολεία έχουν βελτιώσει την επικοινωνία μαζί μας.

»Οι ανησυχίες των Αμερικανών γονέων είναι πραγματικές και αξίζει να λαμβάνονται υπ’ όψιν στη δημιουργία οποιασδήποτε πολιτικής που επηρεάζει την ικανότητά μας να επικοινωνούμε με τα παιδιά μας.»

Στο Κολοράντο, ένας άλλος διευθυντής σχολείου που διεκδίκησε κρατικές διακρίσεις για τη διεύθυνση ενός σχολείου με κορυφαίες επιδόσεις, όπως ο Βος στο Mountain Middle School, δήλωσε ότι είναι πρόθυμος να συζητήσει τις πολιτικές του με άλλες περιφέρειες που αναζητούν κατευθύνσεις. Αλλά αυτός ο άνθρωπος, ο Κρις Πέητζ [Chris Page] του Highlands Ranch High School, επιτρέπει και μάλιστα ενθαρρύνει τη χρήση κινητών τηλεφώνων εν ώρα μαθήματος.

Σύμφωνα με τον κο Πέητζ, η αποστολή του σχολείου είναι να προετοιμάσει τους μαθητές για τη ζωή μετά την αποφοίτηση, είτε πρόκειται για το κολέγιο είτε για μια εργασία πλήρους απασχόλησης που απαιτεί από τους εργαζόμενους να προσέχουν πολύ τα τηλέφωνά τους. Είπε ότι τάσσεται υπέρ ενός προγράμματος σπουδών για την ψηφιακή ιθαγένεια Κ-12 που εκπαιδεύει τα παιδιά να εξισορροπούν τη χρήση των συσκευών με την ανθρώπινη αλληλεπίδραση και τη μάθηση.

«Είναι δική μας ευθύνη να διδάξουμε στα παιδιά να τα χρησιμοποιούν με τον σωστό τρόπο», δήλωσε στους Epoch Times ο κος Πέητζ, Λυκειάρχης για το 2023 στο Κολοράντο. «Μπορείτε να απαγορεύετε τα κινητά τηλέφωνα, αλλά οι νταήδες απλώς θα δρουν μετά τις 4 μ.μ.

»Δεν ελέγχουμε πλέον την τεχνολογία με αυτόν τον τρόπο. Οι διαταραχές υπήρχαν πάντα. Το πώς τις καθοδηγούμε είναι η τέχνη της διδασκαλίας.»

Του Aaron Gifford

Εργαστήρια Βιβλιοδεσίας Τέχνης στο Δήμο Χαλανδρίου

Τα εργαστήρια καλλιτεχνικής βιβλιοδεσίας του Δήμου Χαλανδρίου, που έχουν γίνει θεσμός από το 2017, συνεχίζονται και φέτος! Οι εγγραφές ξεκίνησαν και λίγες θέσεις έχουν μείνει.

Η δασκάλα Στέλλα Γεωργίου μοιράζεται με τους αναγνώστες των Epoch Times την εμπειρία της από την περσινή χρονιά, μεταφέροντας με τις λέξεις της λίγη από τη μαγεία που κρύβει ο κόσμος της κατασκευής ενός βιβλίου:

«Η χαρά της δημιουργίας είναι μοναδική και όταν βρίσκεσαι με ανθρώπους που αγαπούν το βιβλίο σαν ένα έργο τέχνης, η δημιουργία μετουσιώνεται και ανακαλύπτουμε το πνευματικό στην τέχνη.

Μπαίνοντας στον μαγικό κόσμο της δημιουργίας ενός βιβλίου με κλωστή και με βελόνα, ανάμεσα σε κάθε λογής εργαλεία, τρυπάνια, ψαλίδες, σφυριά, πριόνια,  κομπάσα, γκιλοτίνες, τεζάκια, κόκαλα, πρεσάκια και πρέσες και γιαπωνέζικα μαχαίρια, υφάσματα, ειδικά χαρτιά όπως τα ιαπωνικά, δέρματα, κόλλες, κλωστές, χρώματα και υφές, οι μαθητές της περασμένης χρονιάς γνώρισαν, μέσα σε ένα φιλικό κλίμα συνεργασίας και καλλιτεχνικού διαλόγου, όχι μόνο τεχνικές της παραδοσιακής βιβλιοδεσίας, αλλά και τι είναι η Ιαπωνική, η Κοπτική, η Γοτθική, η Αγγλική, η bradel, η limp,  η κονσερτίνα, Long stitch βιβλιοδεσίες, τη διαφορά ενός κολλητού από ένα ραφτό βιβλίο, τι είναι κατάστρωμα, τυπογραφικό, πέτσωμα, λούκι, ράχη, περιθώρια, κεφαλάρια, σφύρισμα, στρογγύλεμα, ψαροκόλλημα, στελεχάκια, ενδόφυλλα, μαρμαρόκολλες, ποια είναι η τεχνική του περαστού και ποια του απλού καλύμματος.

Οι μαθητές έμαθαν τι είναι να λύνεις και να δένεις ένα ολόκληρο βιβλίο, να το συντηρείς, να διακρίνουν το ποιοτικό, να επιλέγουν υλικά, να φτιάχνουν σημειωματάρια δοκιμάζοντας διάφορες τεχνικές όπως βιβλιοδεσία χωρίς κόλλα.

Ξεκινήσαμε ένα σημειωματάριο με κάλυμμα γαλλικού τύπου με ύφασμα και πειραματίστηκαν για τη διακόσμηση χρησιμοποιώντας την τέχνη της χαρακτικής, της  ζωγραφικής και τις  τεχνικές της   χρυσοτυπίας  και του mozaik,   δουλεύοντας ο καθένας στο δικό του μονοπάτι αλλά ταυτόχρονα προς μια κοινή κατεύθυνση.

Στη συνέχεια, μάθαμε να φτιάχνουμε ένα κολλητό βιβλίο με διακόσμηση στο εξώφυλλο, κάναμε σημειωματάριο με την Ιαπωνική τεχνική σε δύο διαφορετικά μεγέθη, όπου κάθε μαθητής σχεδίασε το δικό του μοτίβο κεντήματος για  την στερέωση των φύλλων του βιβλίου του. Φτιάξαμε  ένα flip-book  και  ένα art book με την τεχνική κονσερτίνα και κλείσαμε τον κύκλο των μαθημάτων με κλασσική δερματόδετη βιβλιοδεσία, μαθαίνοντας τα εξογκώματα  και πώς να επεξεργαζόμαστε το δέρμα πριν το χρησιμοποιήσουμε στα καπάκια του βιβλίου.

Διατηρώντας την τέλεια ισορροπία μεταξύ θεωρίας και δημιουργικότητας, οι μαθητές σε μια ζεστή και φιλόξενη ατμόσφαιρα μοιράστηκαν γνώσεις, αντάλλαξαν ιδέες και εμπειρίες, εμπνεύστηκαν και ανακάλυψαν τις δυνατότητές τους δημιουργώντας μοναδικά έργα υψηλής αισθητικής.

Kάθε βιβλίο είναι μια αφήγηση και ένας διάλογος μαζί, είναι μια αξία και μία ιερότητα, είναι η ιστορία μας, είναι ο πολιτισμός μας, η παράδοσή μας.

Αποστολή  και υποχρέωση μας να σεβαστούμε και να να μεταδώσουμε τα μυστικά αυτής της Τέχνης.

Ο Δήμος Χαλανδρίου προστατεύει τον πολιτισμό, οι μαθητές του εργαστηρίου βιβλιοδεσίας τέχνης και η δασκάλα  Γεωργίου Στέλλα τον ευχαριστούμε για την στήριξη του.»

Εργαστήρια 2024-2025

Για τους κοινωνικά- οικονομικά ασθενέστερους η συμμετοχή είναι ΔΩΡΕΑΝ.

Μηνιαία συνδρομή 10 ευρώ, και η εγγραφή 15 ευρώ.

Έχουν προτεραιότητα οι κάτοικοι και οι δημότες του Δήμου Χαλανδρίου.

Πληροφορίες στα τηλέφωνα 6980 4747 68 – 210 6810 655 – 210 6820464.

Και στο site του Δήμου: https://www.chalandri.gr/uncategorized/105913/

Για τη διαδικασία  των ηλεκτρονικών εγγραφών στην πλατφόρμα: https://demos365.chalandri.gr/

Ιδρύεται Ανώτατη Σχολή Παραστατικών Τεχνών στην Ελλάδα

Την ίδρυση Ανωτάτης Σχολής Παραστατικών Τεχνών ανακοίνωσε ο υπουργός Παιδείας Κυριάκος Πιερρακάκης στο υπουργικό συμβούλιο που έλαβε χώρα χθες Πέμπτη 31 Οκτωβρίου.

Μαζί με τη Λίνα Μενδώνη και τον Θεόδωρο Λιβάνιο, ο υπουργός παρουσίασε το σχέδιο νόμου «Ίδρυση Ανώτατης Σχολής Παραστατικών Τεχνών, Πλαίσιο Λειτουργίας Ανώτερων Σχολών Καλλιτεχνικής Εκπαίδευσης και Μουσικών Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων».
Με τη νομοθετική πρωτοβουλία των Υπουργείων Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, Πολιτισμού και Εσωτερικών ιδρύεται Ανώτατη Σχολή Παραστατικών Τεχνών (ΑΣΠΤ) με έδρα την Αθήνα, η οποία θα προσφέρει προγράμματα σπουδών πρώτου, δεύτερου και τρίτου κύκλου στις τέχνες του θεάτρου, του χορού και της μουσικής.

Τα πέντε τμήματα της ΑΣΠΤ θα προέρχονται από τις υφιστάμενες Σχολές του Εθνικού Θεάτρου, της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, της Κρατικής Σχολής Ορχηστικής Τέχνης, του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος και του Κρατικού Ωδείου Θεσσαλονίκης.

Σε ανάρτησή του στο facebook ο Κυριάκος Πιερρακάκης ανέφερε ότι «Με το συγκεκριμένο σχέδιο νόμου:

  • Αναβαθμίζεται συνολικά η καλλιτεχνική εκπαίδευση
  • Η Ελλάδα αποκτά για πρώτη φορά ΑΕΙ αποκλειστικά για τις παραστατικές τέχνες
  • Καθιερώνεται κλάδος Καλλιτεχνικής Εκπαίδευσης στο Προσοντολόγιο Δημοσίου
  • Οι τίτλοι σπουδών Ανώτερων Σχολών Καλλιτεχνικής Εκπαίδευσης & Μουσικών Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων διαβαθμίζονται στο επίπεδο 5 του Εθνικού Πλαισίου Προσόντων (ΕΠΠ)
  • Δημιουργείται «ακαδημαϊκός διάδρομος», ώστε οι κάτοχοι τίτλων σπουδών ΑΣΚΕ & ΜΕΙ να αποκτούν πρόσβαση στο επίπεδο 6 του ΕΠΠ»

Με πρότυπο την ΑΣΚΤ

Η ΑΣΠΤ είναι το 24ο ΑΕΙ και θα λειτουργεί στα πρότυπα της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών (ΑΣΚΤ), με ανάλογο σύστημα οργάνωσης και τρόπο εισαγωγής των υποψηφίων. Η πρόσβαση στην ΑΣΠΤ και εν γένει στην ανώτατη καλλιτεχνική εκπαίδευση θα γίνεται χωρίς συμμετοχή στις Πανελλαδικές, αλλά με τη θέσπιση ειδικών εξετάσεων, μαζί με εξέταση ενός ή περισσοτέρων μαθημάτων γενικής παιδείας. Ο αριθμός εισακτέων θα είναι συγκεκριμένος , ανάλογα με τις διαθέσιμες υποδομές του νέου Πανεπιστημίου, ενώ τα κριτήρια εκλογής μελών ΔΕΠ θα είναι ακαδημαϊκά, καλλιτεχνικά και τυπικά. Η φοίτηση θα είναι τετραετής.

Οι υπάρχουσες καλλιτεχνικές σχολές αναβαθμίζονται στο επίπεδο των κολεγίων, όπως και τα πτυχία τους για την πρόσληψη στο Δημόσιο, ενώ οι απόφοιτοί τους θα μπορούν να σπουδάσουν σε συναφή πανεπιστημιακά τμήματα.

Η Ανωτάτη Σχολή Παραστατικών Τεχνών, ως ΑΕΙ, θα οργανώνει προπτυχιακά, μεταπτυχιακά και διδακτορικά προγράμματα σπουδών στο θέατρο, στον χορό και στη μουσική.

Όπως αναφέρεται στην Καθημερινή, τα πτυχία των ΑΣΚΕ και των Μουσικών Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων (ΜΕΙ) θα είναι διαβαθμισμένα στο επίπεδο 5 του Εθνικού Πλαισίου Προσόντων. Δηλαδή, θα εντάσσονται στους πίνακες των διορισμών στο Δημόσιο ως απόφοιτοι μεταλυκειακής εκπαίδευσης, με δυνατότητα να αναβαθμιστούν σε πανεπιστημιακής. Ουσιαστικά δίνεται η δυνατότητα για τη δημιουργία καλλιτεχνικού προσοντολογίου με το οποίο θα ρυθμίζονται τα προσόντα πρόσληψης καλλιτεχνών παραστατικών τεχνών σε φορείς του δημοσίου τομέα ως διακριτής κατηγορίας προσωπικού. Ακριβώς σ’ αυτό το σημείο είχαν προκληθεί οι αντιδράσεις των καλλιτεχνών από τα τέλη του 2022, καθώς στο προεδρικό διάταγμα 85/2022 με το οποίο επικαιροποιήθηκε το μισθολόγιο – κλαδολόγιο του Δημοσίου, οι απόφοιτοι των καλλιτεχνικών σχολών για την πρόσληψη σε θέση δημοσίου υπαλλήλου (όχι σε κάποια θεατρική σκηνή) λογίζονταν ως απόφοιτοι λυκείου.

Η σχολή θα χρηματοδοτείται από το υπουργείο Παιδείας, ενώ τα προγράμματά της θα αξιολογούνται και θα πιστοποιούνται με βάση τους κανόνες της Εθνικής Αρχής Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΘΑΑΕ).

Πηγές: MinEduGR, Ζούγκλα, Dnews

Η Ιστορία της Δυτικής Μουσικής στο Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο

Λήγει σε λίγες ημέρες η προθεσμία υποβολής αιτήσεων για την παρακολούθηση του εκπαιδευτικού προγράμματος του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών «Ιστορία της Δυτικής Μουσικής: Από τον Μεσαίωνα μέχρι τη Σύγχρονη Εποχή», το οποίο ξεκινά στις 20 Μαΐου και θα διαρκέσει όλη την καλοκαιρινή περίοδο.

Σκοπός του προγράμματος είναι η εξοικείωση των εκπαιδευόμενων με την ιστορική εξέλιξη των ειδών και μορφών της έντεχνης δυτικής μουσικής, σε συνάρτηση με τις αντίστοιχες χωρο-χρονικές και πολιτισμικές τους συνάφειες. Στο πλαίσιο αυτό, οι εκπαιδευόμενοι θα γνωρίσουν επίσης το μεθοδολογικό πλαίσιο, αλλά και τους ερευνητικούς στόχους της μουσικολογικής επιστήμης σχετικά με ζητήματα ιστοριογραφίας της μουσικής.

Ειδικότερα, η παρουσίαση θα αφορά την ιστορική πορεία της έντεχνης – κοσμικής και θρησκευτικής – Ευρωπαϊκής μουσικής, καλύπτοντας το χρονικό διάστημα από τον Μεσαίωνα έως και τη σύγχρονη εποχή. Πιο συγκεκριμένα, θα αναφερθούν οι βασικές τάσεις που χαρακτηρίζουν τη μουσική θεωρία, τη σημειογραφία, τις τεχνικές σύνθεσης και τη μουσική πράξη της εκάστοτε εποχής. Ταυτόχρονα, θα αναλυθεί το ιστορικό και πολιτισμικό πλαίσιο επώασης και καλλιέργειας των υπό εξέταση μουσικών ειδών. Κατά τη διάρκεια του εν λόγω προγράμματος θα δοθεί ιδιαίτερη έμφαση σε συγκεκριμένους συνθέτες, οι οποίοι σφράγισαν με την καλλιτεχνική τους δημιουργία την αισθητική και τη φυσιογνωμία της δυτικής μουσικής. Στις επιμέρους ενότητες θα προτείνονται ορισμένα μουσικά-ακουστικά παραδείγματα, με στόχο την ουσιαστική κατανόηση των μουσικών μορφών που θα αναφέρονται.

Οι συμμετέχοντες, μετά το πέρας του προγράμματος, θα διαθέτουν μία ολοκληρωμένη εικόνα των διαδικασιών εξέλιξης της έντεχνης μουσικής στην Ευρώπη, ενώ ταυτόχρονα θα είναι σε θέση να ερμηνεύουν τους ιστορικούς και πολιτισμικούς παράγοντες που ευνόησαν τις συνθήκες της μουσικής δημιουργίας της εκάστοτε εποχής.

Το πρόγραμμα απευθύνεται σε απόφοιτους Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης/ΤΕΙ της ημεδαπής ή της αλλοδαπής καθώς και σε απόφοιτους Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. Ειδικότερα το πρόγραμμα απευθύνεται σε:

•    απόφοιτους σχολών μουσικών και θεατρικών σπουδών και απόφοιτους σχολών καλών τεχνών,
•    απόφοιτους σχολών επικοινωνίας, τέχνης και πολιτισμού,
•    εκπαιδευτικούς μουσικής της δημόσιας καθώς και της ιδιωτικής εκπαίδευσης,
•    στελέχη του Υπουργείου Πολιτισμού και πολιτιστικών φορέων, που αναλαμβάνουν τη διοργάνωση και επίβλεψη καλλιτεχνικών δρώμενων (συναυλιών, φεστιβάλ, θεαμάτων κ.ά.) στον χώρο της έντεχνης δυτικής μουσικής,
•    όσους ασχολούνται επαγγελματικά ή ερασιτεχνικά με τον χώρο της μουσικής,
•    φιλόμουσους, που επιθυμούν να συνδυάσουν την αισθητική απόλαυση της ακρόασης με την βαθύτερη και ουσιαστική γνώση της έντεχνης δυτικής μουσικής.

Το πρόγραμμα περιλαμβάνει τέσσερα μαθήματα, κάθε ένα από τα οποία περιλαμβάνει από δύο έως τέσσερεις ενότητες:

  1. Η Ιστορία της Μουσικής ως Επιστήμη
  2. Από τον Μεσαίων στην Αναγέννηση
  3. Από την Αναγέννηση στο Μπαρόκ
  4. Η Μουσική από τα μέσα του 18ου αιώνα έως και την Σύγχρονη Εποχή

Ακαδημαϊκός υπεύθυνος του προγράμματος είναι ο Αναστάσιος Χαψούλας, Διδάκτωρ Εθνομουσικολογίας-Συστηματικών Μουσικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Georg-August του Göttingen (Γερμανία).

Περισσότερες πληροφορίες για το πρόγραμμα, τον οδηγό σπουδών και το κόστος, μπορείτε να διαβάσετε στην ιστοσελίδα του ΕΚΠΑ.

Πηγή: Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Αγάπη: Το μαγικό συστατικό της επιτυχημένης διδασκαλίας

Πριν από λίγο καιρό, εγώ και η κόρη μου συζητούσαμε για την εκπαίδευση, ενώ δύο από τα παιδιά της, η Καρολίνα, 12 ετών, και ο Ντάνιελ, 10 ετών, έτρωγαν πρωινό στο τραπέζι της κουζίνας. Εγώ θρηνούσα για την πτώση των προτύπων στα σχολεία των ΗΠΑ, δημόσια και ιδιωτικά. Η κόρη μου συμφώνησε ως ένα βαθμό, αλλά μετά είπε: «Τα παιδιά έχουν έναν πολύ καλό καθηγητή γεωγραφίας».

Κοίταξα την Καρολίνα και τον Ντάνιελ. «Το Τσαντ βρίσκεται στη βορειοδυτική Αφρική», προθυμοποιήθηκε ο Ντάνιελ. «Η Λιβύη και η Αίγυπτος βρίσκονται στη βόρεια Αφρική», πρόσθεσε η Καρολίνα. Μέσα σε ένα λεπτό περίπου, ανακάλυψα ότι μελετούσαν τις χώρες «-στάν» και μπορούσαν να εντοπίσουν την Ουκρανία σε μια μικρή υδρόγειο σφαίρα. Όταν ρώτησα για τις πρωτεύουσες, η Καρολίνα είπε: «Το Νέο Δελχί είναι η πρωτεύουσα της Ινδίας» και ο Ντάνιελ: «Της Νότιας Κορέας είναι η Σεούλ ».

Ενθουσιάστηκα! «Ναι, ναι!», αναφώνησα, «αυτό ακριβώς έλεγα! Τα παιδιά μπορούν να μάθουν αυτά τα πράγματα! Εσείς οι δύο ξέρετε πιθανώς περισσότερη παγκόσμια γεωγραφία από το 90% των Αμερικανών, συμπεριλαμβανομένου του εαυτού μου». Κοίταξα την κόρη μου και είπα: «Πρέπει να συναντήσω τη δασκάλα τους και να μάθω πώς το κάνει αυτό».

Και τη συνάντησα.

Βασικό βιογραφικό

Όταν μιλήσαμε τηλεφωνικά στα μέσα Μαρτίου, έμαθα ότι η Ρεβέκκα Χάφμαν από το Σκράντον της Πενσυλβάνια είχε πάρει το προπτυχιακό της δίπλωμα από το Πανεπιστήμιο του Ντέλαγουερ και στη συνέχεια απέκτησε μεταπτυχιακό δίπλωμα στη φυσικοθεραπεία. Κατά τη διάρκεια του πρώτου έτους σπουδών της γνώρισε τον μελλοντικό της σύζυγο, τον Φίλιπ Χάφμαν, ο οποίος ασκεί την εσωτερική παθολογία. Είναι γονείς επτά παιδιών. Ο μεγαλύτερος, 24 ετών, είναι παντρεμένος και έχει μια κόρη και άλλο ένα παιδί στα σκαριά. Ο μικρότερος είναι 10 ετών.

Αν και η κα Χάφμαν διατήρησε ενεργή την άδεια φυσικοθεραπείας της, μόλις έγινε μητέρα άφησε αυτή τη δουλειά και επικεντρώθηκε στα παιδιά της. Καθώς αυτά μεγάλωναν, άρχισε να τα διδάσκει στο σπίτι, έγραψε δύο από αυτά σε ένα πρόγραμμα Μοντεσσόρι και πριν περάσει πολύς καιρός συνέδραμε στην ίδρυση ενός συνεταιριστικού Μοντεσσοριανού σχολείου, όπου δίδαξε γεωγραφία για έξι χρόνια.

Οκτώ χρόνια αργότερα, η κα Χάφμαν συμμετείχε στην ίδρυση της Ακαδημίας Μαρία Κάουπας του Σκράντον, ενός κλασικού υβριδικού σχολείου στο οποίο οι μαθητές διδάσκονται στην τάξη για αρκετές ημέρες την εβδομάδα και ολοκληρώνουν τις εργασίες στο σπίτι. Η προσπάθεια αυτή έχει γίνει οικογενειακή υπόθεση. Διευθυντής του σχολείου είναι ο πάτερ Έρικ Μπέργκμαν, αδελφός της κας Χάφμαν. Δύο κουνιάδες της συμπληρώνουν τον κύκλο των διδασκόντων, μαζί με τη δεύτερη κόρη της κας Χάφμαν, η οποία πρόσφατα αποφοίτησε από το κολλέγιο και διδάσκει για πρώτη χρονιά σε ιδιωτικό σχολείο.

Πού οφείλεται όμως το μεγάλο ενδιαφέρον της για τη γεωγραφία; Και πώς εξηγείται η μαγεία που φέρνει στην τάξη της;

Modus Operandi

«Πήρα την αγάπη για τη γεωγραφία από τον πατέρα μου», λέει η κα Χάφμαν. «Με έναν χάρτη μπορούσε να απασχολεί τα παιδιά για ώρες. Αυτό έκανε και με τα παιδιά μου. Απλώς άρχιζε να μιλάει για τον χάρτη».

Η αγάπη της για την παγκόσμια γεωγραφία αναπτύχθηκε ακόμα περισσότερο κατά τη διάρκεια των ετών που δίδασκε τα δικά της παιδιά στο σπίτι και στις τάξεις του μοντεσσοριανού σχολείου στο οποίο δίδαξε αρχικά. «Οι μαθητές μου είχαν αυτά τα παζλ Μοντεσσόρι», λέει. «Πρόκειται για παζλ των ηπείρων, αλλά κάθε χρώμα είναι μια διαφορετική χώρα. Και δεν γράφουν κάτι. Σε αυτήν τη μέθοδο Μοντεσσόρι ονομάζεις τις χώρες από μνήμης, με τη σειρά.»

Στην Ακαδημία Maria Kaupas, όπου διδάσκει τώρα γεωγραφία και ιστορία μέχρι την όγδοη τάξη, η κα Χάφμαν έχει κρατήσει την ιδέα αλλά με διαφορετικά υλικά. «Δεν ήθελα κομμάτια παζλ παντού με τόσα παιδιά», λέει, «έτσι έβαλα την κόρη μου, που έχει καλλιτεχνική φλέβα, να ζωγραφίσει χάρτες σε χαρτόνια. Κάθε χαρτόνι έχει μια διαφορετική ήπειρο, χωρίς καθόλου γράμματα, ώστε να μπορούμε να δουλέψουμε με αυτό.»

Rebecca Huffman's students can even identify the "-stan" countries on a globe or map. (Courtesy of Rebecca Huffman)
Οι μαθητές της Ρεβέκκας Χάφμαν μπορούν να αναγνωρίσουν τις χώρες «-στάν» σε μια υδρόγειο σφαίρα ή ένα χάρτη. (Ευγενική παραχώρηση της Rebecca Huffman)

 

Ms. Huffman's students use unlabeled maps to memorize the countries and their locations. (Courtesy of Rebecca Huffman)
Οι μαθητές της κας Χάφμαν χρησιμοποιούν χάρτες χωρίς γράμματα για να απομνημονεύσουν τις χώρες και τις τοποθεσίες τους. (Ευγενική παραχώρηση της Rebecca Huffman)

 

Πολυεπίπεδη μάθηση

Οι μη γραμμένοι χάρτες είναι μόνο ένα τμήμα της προσέγγισης της κας Χάφμαν. Φέτος, πρόσθεσε ένα βιβλίο γεωγραφίας της Memoria Press, το οποίο συστήνει ανεπιφύλακτα και το οποίο οι μαθητές χρησιμοποιούν και για τη μελέτη τους στο σπίτι. Η τάξη της διαθέτει υδρογείους – «χρειάζομαι μεγεθυντικό φακό για να δω τα ονόματα», λέει γελώντας – και επιτοίχιους χάρτες και ενθαρρύνει τους μαθητές της να έχουν παρόμοιους χάρτες και άτλαντες στα σπίτια τους. Συμβουλεύει, επίσης, τους μαθητές να παρακολουθούν εκπαιδευτικά βίντεο στο YouTube και να παίζουν διαδικτυακά παιχνίδια γεωγραφίας.

Επιπλέον, οι μαθητές της συχνά γράφουν και κάνουν εκθέσεις για ορισμένες χώρες και τους πολιτισμούς τους για την τάξη, γεγονός που εδραιώνει όσα μαθαίνουν. Τα κουίζ βοηθούν σε αυτόν τον τομέα, «και μαθαίνουν πώς να δίνουν εξετάσεις, κάτι που είναι μια πολύ καλή δεξιότητα», προσθέτει η κα Χάφμαν. Σε αντίθεση με την επικρατούσα πεποίθηση, έχει επίσης διαπιστώσει ότι «στα παιδιά αρέσει να ανταγωνίζονται»:

«Νομίζω ότι στο εκπαιδευτικό σύστημα των ΗΠΑ, ακόμα και στις περιπτώσεις της οικοδιδασκαλίας ενίοτε, υπάρχει διάχυτη μια αμφισβήτηση του ανταγωνισμού: “Πρέπει να είμαστε τόσο ανταγωνιστικοί;” Αλλά στα παιδιά αρέσει ο υγιής ανταγωνισμός.»

Όλα αυτά εξηγούν γιατί τα παιδιά της κας Χάφμαν, τα οποία συναντιούνται ως τάξη μόνο μία φορά την εβδομάδα και την υπόλοιπη δουλειά την κάνουν στο σπίτι, μαθαίνουν καλά τη γεωγραφία τους. Ωστόσο, αυτές οι τεχνικές και η εμπειρία της δασκάλας, όσο πολύτιμα και αν είναι, δεν εξηγούν πλήρως την επιτυχία της κας Χάφμαν. Αυτή οφείλεται σε κάτι πολύ ιδιαίτερο, που η ίδια και άλλοι καλοί δάσκαλοι προσφέρουν στους νέους.

There are 195 nations in the world today, and kids have a bigger capacity to memorize them than adults often give them credit for. (Courtesy of Rebecca Huffman)
Υπάρχουν 195 έθνη στον κόσμο σήμερα και τα παιδιά μπορούν κάλλιστα να τα απομνημονεύσουν – αντίθετα από ό,τι πιστεύουν πολλοί ενήλικες. (Ευγενική παραχώρηση της Rebecca Huffman)

 

Students are encouraged to play geography games at home to improve their knowledge. (Courtesy of Rebecca Huffman)
Οι μαθητές ενθαρρύνονται να παίζουν παιχνίδια γεωγραφίας στο σπίτι για να βελτιώσουν τις γνώσεις τους. (Ευγενική παραχώρηση της Rebecca Huffman)

 

Πάθος, χαρά, αγάπη

Αν και μερικοί από αυτούς δεν το συνειδητοποιούν καν, όλοι οι εξαιρετικοί δάσκαλοι προσφέρουν τρία δώρα στην τάξη τους: πάθος για το αντικείμενο που διδάσκουν, χαρά στην πράξη της διδασκαλίας και αγάπη για τους μαθητές τους. Όταν η Ρεβέκκα Χάφμαν μιλάει για τους μαθητές της και τις δραστηριότητες της τάξης τους, αυτά τα τρία δώρα αναμειγνύονται στη φωνή της και κάνουν τραγούδι όλα όσα λέει.

Το πάθος της για τη γεωγραφία, όπως ήδη είπαμε, το απέκτησε από τον πατέρα της, αλλά και από τα 14 χρόνια διδασκαλίας της τόσο σε μοντεσσοριανό όσο και σε κλασικό σχολείο, μεταφέροντας στο τελευταίο όσα διδάχθηκε από τη μέθοδο Μοντεσσόρι. Είναι σίγουρη ότι κορίτσια και αγόρια από 10 ετών μπορούν να απομνημονεύσουν λεπτομέρειες που πάρα πολλοί άλλοι δάσκαλοι θεωρούν ότι ξεπερνούν τις δυνατότητες των μαθητών τους.

Η εμπιστοσύνη της κας Χάφμαν στις ικανότητες των παιδιών συνοδεύεται από τη χαρά της να μοιράζεται αυτά που γνωρίζει και να συμβάλλει στη διεύρυνση της αντίληψης ενός μαθητή για τον κόσμο. Τα εγγόνια μου είναι η ζωντανή απόδειξη ότι αυτή η χαρά είναι μεταδοτική.

Τέλος, σε κάθε πρωτοκλασάτο δάσκαλο που έχω γνωρίσει, υπάρχει ένα ακόμη χάρισμα, το οποίο συχνά είναι κρυμμένο ακόμη και από αυτούς. Αγαπούν τους μαθητές τους. Θέλουν οι μαθητές τους να πετύχουν και προβληματίζονται, σε σημείο να χάνουν τον ύπνο τους, όταν εκείνοι αποτυγχάνουν. Μόλις το φως ανάψει μέσα στο μυαλό ενός παιδιού, για τον δάσκαλο εκείνη η στιγμή είναι τα Χριστούγεννα, η Πρωτοχρονιά και η Ανάσταση μαζί.

Μετά το πέρας της σχολικής ημέρας, πολλοί δάσκαλοι κουβαλάνε στο σπίτι τσάντες ή χαρτοφύλακες γεμάτες με τετράδια, τεστ και συνθέσεις. Μαζί με αυτές τις αποσκευές, κουβαλούν συχνά και σκέψεις για το πώς να βελτιώσουν τις παρουσιάσεις τους και να ενθαρρύνουν τους μαθητές τους να πιέσουν τον εαυτό τους και να πετύχουν περισσότερα.

Αλλά η Ρεβέκκα Χάφμαν και άλλοι σαν κι αυτήν, οι δάσκαλοι που οι μαθητές θα θυμούνται για το υπόλοιπο της ζωής τους, κουβαλούν επίσης αυτά τα παιδιά από την τάξη μέσα στην καρδιά και στις προσευχές τους.

Του Jeff Minick

Επιμέλεια: Αλία Ζάε

Νέες επιστημονικές εξελίξεις αποκαλύπτουν περισσότερα κενά στη θεωρία της εξέλιξης

Παρόλο που η θεωρία της εξέλιξης αποτελεί μέρος των εκπαιδευτικών βιβλίων εδώ και χρόνια, η εγκυρότητά της στην πραγματικότητα δεν έχει κατοχυρωθεί.

Κατ’ αρχάς, η εξελικτική θεωρία είναι μία υπόθεση και όχι ένα αξίωμα.

Ο Βρετανός βιολόγος και φυσιοδίφης Κάρολος Δαρβίνος (Charles Darwin, 1809-1882), ο οποίος συνέλαβε και διαμόρφωσε αυτή την υπόθεση, την πρότεινε στο κοινό το 1859 με το βιβλίο του «Η καταγωγή των ειδών» («On the Origin of Species by Means of Natural Selection or The Preservation of Favoured Races in the Struggle for Life»), όπου ο ίδιος αναφέρει ρητά ότι η «εξελικτική θεωρία είναι απλά μία υπόθεση, όχι ένα αξίωμα και χρειάζεται να διερευνηθεί περαιτέρω και να επαληθευτεί από τις μελλοντικές γενιές».

Ορισμένα από τα κεντρικά σημεία της υπόθεσης του Δαρβίνου είναι τα παρακάτω:

  1. Η θεωρία των κοινών προγόνων: Οι οργανισμοί μπορούν να εξελίσσονται από ένα είδος σε ένα άλλο. Όλοι οι οργανισμοί έχουν έναν κοινό πρόγονο, όπως τα κλαδιά ενός δέντρου φυτρώνουν από τον ίδιο κορμό. Οι μονοκύτταροι οργανισμοί μπορούν να εξελιχθούν σε πολυκύτταρους και κατόπιν σε ζώα, φυτά και μύκητες, αναπτυσσόμενοι σε διάφορα φύλα, σειρές, οικογένειες, γένη και είδη.
  2. Οι γονιδιακές μεταλλάξεις: Τα γονίδια μπορούν και μεταλλάσσονται. Με αυτό τον τρόπο εξελίσσονται οι οργανισμοί.
  3. Η φυσική επιλογή: Το φυσικό περιβάλλον ασκεί πιέσεις στα διάφορα είδη. Αυτά που προσαρμόζονται καλύτερα στο περιβάλλον τους επιβιώνουν. Οι δυνατοί επιβιώνουν, οι αδύναμοι εξαλείφονται. Ωστόσο, μέχρι τον Απρίλιο του 2020, περισσότεροι από 1.100 επιστήμονες και ερευνητές της χημείας, βιολογίας, ιατρικής, φυσικής, γεωλογίας, ανθρωπολογίας, παλαιοντολογίας, στατιστικής και άλλων πεδίων είχαν υπογράψει μία δήλωση η οποία αντιτίθετο στη θεωρία του Δαρβίνου. Μεταξύ άλλων, η εν λόγω δήλωση ανέφερε: «Διατηρούμε τις επιφυλάξεις μας απέναντι στην πρόταση ότι η “τυχαία παραλλαγή” και η “φυσική επιλογή” εξηγούν επαρκώς την περιπλοκότητα της ζωής και ενθαρρύνουμε μία σοβαρή κριτική ανασκόπηση των στοιχείων που στηρίζουν τη θεωρία του Δαρβίνου».

Σε τι στηρίζουν αυτοί οι επιστήμονες τις αμφιβολίες τους για τη θεωρία της εξέλιξης;

ΠΡΩΤΟ ΕΡΩΤΗΜΑ:

Έχουν πράγματι όλοι οι οργανισμοί έναν κοινό πρόγονο; Τι συμβαίνει με τον χαμένο κρίκο στην αλυσίδα της εξέλιξης;

Είναι πλέον παγιωμένη πεποίθηση και ακούμε συχνά ότι «το ανθρώπινο είδος εξελίχθηκε από τους πιθήκους». Η θεωρία της εξέλιξης υποστηρίζει ότι οι άνθρωποι και οι πίθηκοι έχουν έναν κοινό πρόγονο – ανήκοντας και οι δύο στην οικογένεια των Ανθρωπιδών ή Hominidae – και ότι οι άνθρωποι εξελίχθηκαν από φυτά σε ζώα, σε πιθήκους και, τέλος, στον σύγχρονο άνθρωπο – τον Homo Sapiens. Αν τα πράγματα έγιναν όντως έτσι, σύμφωνα με την εξελικτική θεωρία θα έπρεπε να έχουν παραχθεί αμέτρητες γενεές ενδιάμεσων ειδών με ελάχιστες διαφορές μεταξύ τους. Ωστόσο, μέχρι τώρα, δεν έχει ανακαλυφθεί κανένα ενδιάμεσο είδος για κανένα πλάσμα. Δεν έχει βρεθεί κανένα δείγμα πιθηκοειδούς προγόνου του ανθρώπου.

The missing link in evolution. (Health 1+1)
Ο χαμένος κρίκος στην εξελικτική αλυσίδα. (Health 1+1)

 

Ορισμένα απολιθώματα «προγόνων» του ανθρώπου που έχουν ανακαλυφθεί συνίστανται κυρίως σε θραύσματα οστών. Οι πληροφορίες που παρέχουν αυτά τα δείγματα είναι ελάχιστες και δεν μπορούν να χρησιμεύσουν ως επιστημονικές αποδείξεις ότι ο άνθρωπος εξελίχθηκε από τον πίθηκο.

 

 

Το 1974, ανακαλύφθηκε στην Ανατολική Αφρική ένας σκελετός, ο οποίος ονομάστηκε «Λούσυ». Θεωρήθηκε ότι θα μπορούσε να αποτελεί τον κοινό πρόγονο των ανθρώπων και των πιθήκων και μελετήθηκε εκτεταμένα από πολλούς επιστήμονες παγκοσμίως.

Οι βασικές διαφορές μεταξύ του σκελετού της «Λούσυ» και ενός ανθρώπινου σκελετού βρίσκονται κυρίως στη δομή. Οι ανατόμοι Τζακ Στερν και Ράνταλ Σάσμαν [Jack Stern & Randall Sussman], από το Κέντρο Επιστημών Υγείας του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης, δημοσίευσαν μια εργασία στην Αμερικανική Εφημερίδα Ανθρωπολογίας, όπου επεσήμαναν ότι τα χέρια και τα πόδια της Λούσυ δεν έμοιαζαν καθόλου με ανθρώπινα: τα χέρια και πόδια των ανθρώπων είναι ίσια, ενώ αυτά της Λούσυ ήταν καμπύλα.

Ο Δρ Τσαρλς Όξναρντ, καθηγητής ανατομίας και ανθρώπινης βιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Δυτικής Αυστραλίας και καθηγητής στα Πανεπιστήμια του Σικάγο και του Μπέρμιγχαμ, γράφει στο βιβλίο του “Απολιθώματα, δόντια και φύλο: Νέες απόψεις για τη θεωρία της εξέλιξης» (εκδ. Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον, 1987) ότι η Λούσυ δεν είχε καμία σχέση με τους προγόνους του ανθρώπου, αλλά ήταν ένα τύπος εξαφανισμένου πιθήκου που ανήκε στο είδος του «νοτίου αρχαιοπτέρυγος Αλφάλφα» και ο οποίος διέθετε μακριά, καμπύλα δάκτυλα χεριών και ποδιών, όπως όλα τα δενδρόβια πρωτεύοντα θηλαστικά.

Εν τούτοις, κατασκευάστηκε ένα άγαλμα της Λούσυ με ανθρώπινα χέρια και πόδια, το οποίο και τοποθετήθηκε σε ένα πάρκο.

(Health 1+1)
(Health 1+1)

 

Ο πίθηκος Πίλτνταουν ήταν ένα απολίθωμα το οποίο, όταν εμφανίστηκε στην Αγγλία μεταξύ του 1908 και του 1915, αντιμετωπίστηκε ως ο «χαμένος κρίκος» της εξελικτικής διαδικασίας των πιθήκων σε ανθρώπους. Τον Νοέμβριο του 1953, το περιοδικό Time δημοσίευσε μια πληθώρα στοιχείων που είχαν συγκεντρώσει οι Κέννεθ Πέητζ Όουκλεϋ, Σερ Ουίλφριντ Έντουαρντ Λε Γκρος Κλαρκ και Τζόζεφ Σ. Γουάινερ, μεταξύ άλλων, τα οποία αποδείκνυαν ότι το εν λόγω απολίθωμα ήταν, στην πραγματικότητα, κατασκευασμένο από τρία διαφορετικά είδη: το κρανίο ενός ανθρώπου του Μεσαίωνα, το σαγόνι ενός ουρακοτάγκου του Σαραβάκ 500 ετών και τα δόντια ενός χιμπατζή. Το κρανίο έφερε κηλίδες σκουριάς και χρωμικού οξέος. Η εξέταση στο μικροσκόπιο αποκάλυψε ίχνη από σφραγίσματα στα δόντια, οδηγώντας στο συμπέρασμα ότι τα δόντια του χιμπατζή είχαν αλλοιωθεί ώστε να μοιάζουν περισσότερο με τα ανθρώπινα δόντια και ότι ο πίθηκος του Πίλτνταουν ήταν η «μεγαλύτερη απάτη στη βρετανική ιστορία», όπως χαρακτηρίστηκε από άρθρο του BBC.

Ο «Άνθρωπος της Ιάβας», που ανακαλύφθηκε το 1891, συνδύαζε ένα κρανίο, ένα μηριαίο οστό και τρία δόντια. Αργότερα, οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι ο «Άνθρωπος της Ιάβας» αποτελούνταν επίσης από οστά διαφορετικών ειδών.

Ο «Άνθρωπος του Πεκίνου» ήταν ένας «όρθιος άνθρωπος» που ανακαλύφθηκε στο Τζοουκοουντιέν του Πεκίνου, στην Κίνα, μεταξύ των ετών 1920 και 1930. Θεωρήθηκε ισχυρή απόδειξη της ύπαρξης ενός κοινού προγόνου των ανθρώπων και των πιθήκων. Ωστόσο, αποδείχθηκε ότι και αυτός ήταν απλά ένα συνονθύλευμα από θραύσματα κρανίου, δόντια κλπ. Πολλοί επιστήμονες υποψιάζονται ότι ο εγκέφαλος του «Ανθρώπου του Πεκίνου» ήταν τόσο μικρός που δεν έμοιαζε με τον εγκέφαλο ενός πιθήκου, αλλά μάλλον με «έναν πίθηκο που κυνηγήθηκε και φαγώθηκε από τους ανθρώπους».

ΔΕΥΤΕΡΟ ΕΡΩΤΗΜΑ:

Η εξέλιξη των ειδών βασίζεται στη «γονιδιακή μετάλλαξη»; Δεν υπάρχει αρκετός χρόνος στο σύμπαν!

Με βάση τη θεωρία της εξέλιξης, για να εξελιχθεί το είδος απαιτείται μια συγκεκριμένη γονιδιακή μετάλλαξη στο αρχικό είδος. Ενώ οι περισσότερες γονιδιακές μεταλλάξεις είναι επιβλαβείς, η πιθανότητα μιας ευεργετικής μετάλλαξης είναι περίπου μόνο 1 στις 1.000.

Στη συνέχεια, η μετάλλαξη πρέπει όχι μόνο να είναι συμβατή με άλλα γονίδια στο ίδιο το αρχικό είδος, αλλά και να επιβιώσει από τον φυσικό ανταγωνισμό και να είναι σε θέση να αναπαραχθεί. Η πιθανότητα ένα μεταλλαγμένο αλλά ωφέλιμο γονίδιο να είναι σταθερό και να εξαπλώνεται στον πληθυσμό είναι σχεδόν μηδενική.

Ας υποθέσουμε ότι απαιτούνται 10 ευεργετικές μεταλλάξεις (στην πραγματικότητα, χρειάζονται περισσότερες από 10) για να εξελιχθεί ένα είδος σε νέο είδος και ο χρόνος που απαιτείται είναι 10 στην ενενηκοστή εβδόμη χρόνια. Ωστόσο, γνωρίζουμε τώρα ότι η ηλικία του σύμπαντος είναι μόνο 20 δισεκατομμύρια χρόνια, δηλαδή 10 στη δεκάτη, οπότε είναι σχεδόν αδύνατο να παραχθεί ένα νέο είδος με γενετική μετάλλαξη. Το σύμπαν, κυριολεκτικά, δεν διαθέτει αρκετό χρόνο για την εξέλιξη.

ΤΡΙΤΟ ΕΡΩΤΗΜΑ:

Ισχύει πάντα στη φύση η «επιβίωση του ισχυρότερου»;

Ένα άλλο σημαντικό σημείο της θεωρίας της εξέλιξης είναι η «επιβίωση του ισχυρότερου», ότι δηλαδή επιβιώνουν τα πιο ευπροσάρμοστα άτομα. Ωστόσο, ακολουθούν όντως όλοι οι οργανισμοί στη φύση αυτόν τον κανόνα;

Το περιοδικό Nature δημοσίευσε μια μελέτη για την ανθεκτικότητα των βακτηρίων στα φάρμακα από επιστήμονες του Πανεπιστημίου της Βοστώνης και του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ. Διαπίστωσαν ότι ορισμένα στελέχη βακτηρίων με ισχυρή αντοχή στα φάρμακα θυσιάζονταν προκειμένου να αυξηθεί η συνολική αντοχή των βακτηρίων στα φάρμακα, βελτιώνοντας έτσι τις πιθανότητες επιβίωσης του είδους τους. Με άλλα λόγια, η φύση δεν ακολουθεί απόλυτα τον σκληρό νόμο του ανταγωνισμού για την «επιβίωση του ισχυρότερου» – ακόμη και μικροσκοπικά βακτήρια επιδεικνύουν αλτρουιστική συμπεριφορά και αυτοθυσία.

Οι άνθρωποι πίστευαν ότι τα άτομα ήταν αδιαίρετα μέχρι το 1897, όταν ο Βρετανός φυσικός Σερ Τζ. Τζ. Τόμσον ανακάλυψε ότι μπορούν να διαιρεθούν. Η ανάπτυξη της επιστήμης απαιτεί συνεχή αναθεώρηση των παλαιών αντιλήψεων. Είναι φυσικό η θεωρία της εξέλιξης, η οποία προτάθηκε το 1859, να αμφισβητείται σήμερα.

Αν, λοιπόν, η εξελικτική θεωρία δεν είναι αξιόπιστη, τι άλλο γνωρίζουμε για την προέλευση των ειδών;

 

Πριν από την Κάμβρια περίοδο, η βιολογική ποικιλομορφία ήταν ελάχιστη.

Ωστόσο, το 1909, ο Ουώλκοτ βρήκε απολιθώματα μιας ποικιλίας θαλάσσιων ζώων στον σχιστόλιθο Μπέρτζες στον Καναδά, τα οποία εμφανίστηκαν ξαφνικά σε μεγάλους αριθμούς κατά την Κάμβρια περίοδο (περίπου 570 έως 500 εκατομμύρια χρόνια πριν).

Η «ομάδα απολιθωμάτων του Τσενγκτζιάνγκ της Κίνας» δείχνει επίσης ότι, πριν από 530 εκατομμύρια χρόνια, πολλά διαφορετικά είδη ζώων εμφανίστηκαν ξαφνικά στην περιοχή Τσενγκτζιάνγκ. Τα απολιθώματα της Καμβρίου που βρέθηκαν σε όλο τον κόσμο ανήκουν συνολικά σε περισσότερες από 50 οικογένειες και δεκάδες χιλιάδες είδη. Δεν καταδεικνύουν κανένα ίχνος εξέλιξης ή αλλαγών, εξ ου και η ονομασία «Μεγάλη Έκρηξη της Ζωής».

(Health 1+1)
(Health 1+1)

 

Σύμφωνα με τη θεωρία της εξέλιξης, η ζωή προήλθε από τον ωκεανό και η ποικιλομορφία των ειδών είναι αποτέλεσμα της εξέλιξης κατά τη διάρκεια μιας μακράς χρονικής περιόδου. Δηλαδή, οι άνθρωποι εξελίχθηκαν από τα ψάρια. Ωστόσο, η ακόλουθη μελέτη αναιρεί πλήρως αυτή την άποψη.

Το 2018, ο Μαρκ Στοκλ [Mark Stoeckle] από το Πανεπιστήμιο Ροκφέλερ της Νέας Υόρκης και ο Ντέιβιντ Θάλερ [David Thaler] από το Πανεπιστήμιο της Βασιλείας στην Ελβετία δημοσίευσαν μια κοινή μελέτη στο περιοδικό Human Evolution. Μαζί με εκατοντάδες ερευνητές παγκοσμίως, μελέτησαν 100.000 είδη ζώων και 5 εκατομμύρια τμήματα DNA.

Ως γνωστόν, όπως το κάθε είδος στο σούπερ μάρκετ έχει το δικό του γραμμωτό κώδικα (barcode), έτσι και κάθε είδος στη Γη έχει έναν αντίστοιχο «γραμμoκώδικα» DNA στο μιτοχονδριακό γονίδιο. Αναλύοντας τους «γενετικούς γραμμωτούς κώδικες» των διαφόρων ειδών στη Γη και συγκρίνοντας τη μεταξύ τους ποικιλομορφία, οι επιστήμονες συμπέραναν ότι το 90% των ειδών στη Γη σήμερα, συμπεριλαμβανομένου του ανθρώπου, εμφανίστηκαν την ίδια στιγμή πριν από 100.000 έως 200.000 χρόνια.

Ορισμένοι φυσικοί έχουν προτείνει την πιθανότητα ύπαρξης πολιτισμών ανώτερων του ανθρώπινου και ότι το περιβάλλον στο οποίο ζουν οι άνθρωποι μπορεί να έχει δημιουργηθεί από ανώτερα όντα. Σε αυτή την περίπτωση, είναι δυνατόν και το πλήθος των όντων με εκλεπτυσμένες λειτουργίες να δημιουργήθηκαν επίσης από ανώτερα όντα;

Αναμένουμε ότι, με τη συνεχή ανάπτυξη και βελτίωση της επιστήμης, η ανθρώπινη κατανόηση του φαινομένου της ζωής θα γίνεται όλο και πιο ξεκάθαρη και ότι αυτά τα μυστήρια θα επιλύονται σταδιακά.

Της  Yuhong Dong

Επιμέλεια: Αλία Ζάε

Οι «Οδηγίες του Πταχοτέπ»: Το παλαιότερο βιβλίο στον κόσμο

Πριν από τέσσερεις χιλιάδες τετρακόσια χρόνια, o φαραώ της 5ης δυναστείας Τανχέρης (ή Djedkar Isesi) ζήτησε από τον σοφό σύμβουλό του Πταχοτέπ να καταγράψει τις γνώσεις του για την επόμενη γενιά, ως οδηγό που θα βοηθούσε τους νέους να γίνουν υπεύθυνοι ενήλικοι.

Ρούχα της Αρχαίας Αιγύπτου. Ρούχα Φαραώ στην αρχαία Αίγυπτο

Το έργο που προέκυψε ήταν αρκετά μικρό – ένας κύλινδρος μόλις 16 σελίδων – και ονομάστηκε «Οδηγίες του Πταχοτέπ». Αποτελεί μέρος ενός ενιαίου πάπυρου και βρέθηκε στον τάφο ενός φαραώ της 17ης Δυναστείας στην αρχαία αιγυπτιακή πόλη Θήβα, στη δυτική όχθη του Νείλου.

Οι κάτοικοι της περιοχής που ανακάλυψαν τον πάπυρο τον έδωσαν στον Γάλλο αιγυπτιολόγο και εξερευνητή Εμίλ Πρις ντ’ Αβέν (Émile Prisse d’Avesnes, 1807-1879), προς τιμήν του οποίου ονομάστηκε το αρχαίο έγγραφο.

File:Papyrus Prisse 190 1.jpg - Wikimedia Commons
Τμήμα από τον Πάπυρο του Πρις. Εθνική Βιβλιοθήκη Παρισίου. (Wikimedia Commons)

 

Ο Πάπυρος του Πρις αποκτήθηκε και εκδόθηκε από την Εθνική Βιβλιοθήκη Παρισίου (Nationale Bibliothèque de Paris) το 1847. Πρόσφατα έγινε μια επιτυχημένη μετάφραση του αρχαίου κειμένου από τον αιγυπτιολόγο Δρα Μπιλ Μάνλεϋ [Dr Bill Manley].

Οι «Οδηγίες του Πταχοτέπ» ανήκουν στο αρχαίο αιγυπτιακό λογοτεχνικό είδος sebayt (σεμπαΐτ – που σημαίνει «οδηγία», «διδασκαλία»), αποτελώντας μια συλλογή από ηθικές αρχές για έναν ενάρετο τρόπο ζωής.

Πάντα επίκαιρη διδασκαλία

Παρά το γεγονός ότι οι «Οδηγίες του Πταχοτέπ» γράφτηκαν 4.400 χρόνια πριν, το περιεχόμενό τους παραμένει πάντα επίκαιρο. Η ταπεινοφροσύνη, ο γάμος, ο φθόνος, η επιτυχία, η ανατροφή των παιδιών, η ηγεσία, η ειλικρίνεια είναι θέματα που αφορούν τους ανθρώπους κάθε εποχής και φυλής.

Οι γνώσεις μεταλαμπαδεύονται από γενιά σε γενιά και από πολιτισμό σε πολιτισμό. Πολλές από τις γνώσεις της αρχαίας Αιγύπτου μεταφέρθηκαν στην αρχαία Ελλάδα μέσω των σχέσεων που συνέδεαν τους δύο γειτονικούς λαούς και από εκεί σε ολόκληρο τον λεγόμενο δυτικό κόσμο. Δύο χιλιάδες χρόνια πριν από τον Σωκράτη, τον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη, ο Πταχοτέπ κληροδοτούσε τις ανεκτίμητες γνώσεις του που είχε αναμφίβολα λάβει από τους προγόνους του και εκείνοι από τους δικούς τους προγόνους.

Γυναίκες στην Αρχαία Αίγυπτο

Όταν ο φαραώ Τανχέρης, κατανοώντας ότι «κανείς δεν γεννιέται σοφός», απευθύνθηκε στον Πταχοτέπ, τον πιο δίκαιο σύμβουλό του, ζητώντας του να γράψει όσα έπρεπε να γνωρίζουν οι επόμενες γενιές για την υποδειγματική συμπεριφορά, εκείνος – ο οποίος έζησε μέχρι 110 ετών – ήταν ήδη μεγάλος. Το βιβλίο περιέχει 36 διδασκαλίες, που περιγράφουν τα βασικότερα σημεία που πρέπει να προσέχει ένας άνθρωπος στη ζωή του.

1. Περί σεμνότητας 

Ο Πταχοτέπ μιλάει για τη σεμνότητα, την πιο σημαντική αξία, σε πολλά κεφάλαια του βιβλίου:

 «Μην είσαι αλαζονικός λόγω της ανώτερης μόρφωσής σου – να συμβουλεύεσαι τους απλούς ανθρώπους σαν να συμβουλεύεσαι μορφωμένους ανθρώπους. Δεν υπάρχει τέχνη της οποίας τα όρια να μπορούν να εξαντληθούν ούτε καλλιτέχνης που να έχει επιτύχει την πλήρη έκφραση. Αυτοί που αγαπούν τον εαυτό τους και πιστεύουν ότι έχουν κάνει σπουδαία πράγματα στη ζωή τους σφάλλουν, γιατί ο Θεός τους έδωσε το ταλέντο τους και ο Θεός τους κατεύθυνε. Μπορεί να γίνατε πλούσιος μετά από πολλά χρόνια φτώχειας. Μην αποδίδεται τα επιτεύγματά σας στον εαυτό σας· η επιτυχία σας είναι δώρο από τον Θεό.»

Le papyrus Prisse
Τμήμα από τον Πάπυρο του Πρις. Εθνική Βιβλιοθήκη Παρισίου.

 

Η έλλειψη σεμνότητας εμφανίζεται ακόμα και στις απλές καθημερινές συναναστροφές μας. Παραδείγματος χάριν, πόσες φορές δεν ανυπομονούμε να μιλήσουμε, να εκφράσουμε τη σκέψη μας, μόνο και μόνο για να ανακαλύψουμε ύστερα ότι αυτό που βιαστήκαμε να μοιραστούμε, διακόπτοντας ίσως άλλους, δεν ήταν μια βαθυστόχαστη κατανόηση, αλλά κάτι το επιφανειακό και φευγαλέο. Ωστόσο, η επιθυμία να επιδείξουμε την εξυπνάδα μας μας στερεί και από το κριτήριό μας, αλλά και από την εγκράτεια, τη σεμνότητα και την ταπεινοφροσύνη, αρετές που αποτελούν τα θεμέλια ενός καλού χαρακτήρα και βίου.

2. Περί κουτσομπολιού και φθόνου 

Όταν σχολιάζουμε τους άλλους ή κουτσομπολεύουμε ή κοροϊδεύουμε ή μεταφέρουμε φήμες αντί να περιοριζόμαστε στα γεγονότα στα οποία οι ίδιοι ήμαστε μάρτυρες, στην πραγματικότητα εκδηλώνουμε ζήλια.

«Αν θέλεις να μάθεις τον χαρακτήρα κάποιου, μην ζητάς τη γνώμη των άλλων. Πήγαινε να το διαπιστώσεις εσύ ο ίδιος. Αφιέρωσε λίγο χρόνο σε εκείνον τον άνθρωπο, προκειμένου να σχηματίσεις μια προσωπική γνώμη για αυτόν.» 

Οι σχέσεις των ανθρώπων οφείλουν να διέπονται από αμοιβαίο σεβασμό και ειλικρίνεια. Η αγαθότητα και η καλή προαίρεση είναι επίσης ουσιώδεις. Η ευχαρίστηση που μπορεί να αντλούμε μιλώντας για άλλους είναι μια βλαβερή συνήθεια, που δεν θίγει τόσο εκείνους όσο υποβαθμίζει τον ίδιο μας τον εαυτό και την ποιότητα των σχέσεών μας.

Ο σεβασμός μας απέναντι στους άλλους πρέπει να εκφράζεται ακόμα κι όταν μας εκμυστηρεύονται κακές πράξεις – ίσως μάλιστα ιδιαίτερα τότε, αφού σε μια τέτοια στιγμή ο άλλος εκτίθεται και η αξιοπρέπειά του εξαρτάται από τις αντιδράσεις μας. Σε ανάλογες περιπτώσεις, ο Πταχοτέπ μας συμβουλεύει να μην θυμώσουμε και να μην τον ταπεινώσουμε – έχει ήδη ταπεινωθεί από την ίδια τη διάπραξη της κακής του πράξης.

3. Περί πεπρωμένου και επιτυχίας 

Ο Πταχοτέπ πιστεύει ότι η ανθρώπινη ζωή ακολουθεί ένα προκαθορισμένο μονοπάτι:

«Ό,τι είναι ότι θα συμβεί, θα συμβεί. Κανείς δεν μπορεί να ξεφύγει από αυτό που του επιφυλάσσει η μοίρα.» 

Το ζήτημα του πεπρωμένου είναι μια πολύ σημαντική πτυχή της παραδοσιακής οπτικής.  Στις «Οδηγίες του Πταχοτέπ»  εμφανίζεται ως καθοριστικός ρυθμιστικός παράγοντας σε πολλούς τομείς της ζωής, όπως στο θέμα της επιτυχίας ή της αποτυχίας. Ο Πταχοτέπ ορίζει την ατομική επιτυχία από μια ευρεία προοπτική – ηθική, κοσμολογική και κοινωνική.

«Αν μπορείς να καλλιεργήσεις λουλούδια σε ένα βάλτο, σημαίνει ότι ο Θεός κάνει κάτι υπέροχο μέσω εσού», γράφει, αναφέροντας το ανθρώπινο περιβάλλον ως βάλτο όπου η επιτυχία μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσω της ουράνιας υποστήριξης ή εξαιτίας ενός θεϊκού σχεδίου.

Συνεπώς, δεν είναι σωστό να υπερηφανευόμαστε για όσα πετυχαίνουμε, νομίζοντας ότι πρόκειται για προσωπικά μας επιτεύγματα, αλλά να είμαστε ταπεινοί και να μην ξεχνάμε πως όλα όσα έχουμε προέρχονται από τις θείες ευλογίες.

«Μην καυχιέστε στους συγγενείς σας, είναι καλύτερα να σιωπάτε με αξιοπρέπεια. Όταν ένας πλούσιος είναι και έντιμος άνθρωπος, θα χαίρει σεβασμού από όλη την κοινωνία.» 

Μόνο όταν η ευημερία βιώνεται με σεμνότητα και εντιμότητα, μπορεί να ανυψώσει τον άνθρωπο και να μην τον παρασύρει σε αλαζονικές ή αυταρχικές πράξεις, έτσι ώστε από αυτόν, τα πλούτη και το ήθος του να επωφελείται το σύνολο του ευρύτερου περιβάλλοντός του.

Papyrus Prisse
Τμήμα από τον Πάπυρο του Πρις. Εθνική Βιβλιοθήκη Παρισίου.
Σε άλλο κεφάλαιο, ο Πταχοτέπ προσθέτει:

«Το πόσα λαμβάνει ένας άνθρωπος εξαρτάται από το σχέδιο του Θεού και μόνο οι αμόρφωτοι παραπονιούνται.»

Γιατί ο Πταχοτέπ λέει ότι όταν ένας άνθρωπος μορφώνεται δεν παραπονιέται; Με ποια λογική συνδέονται αυτά τα δύο; Το να παραπονιόμαστε είναι αρκετά συνηθισμένο στη κοινωνία μας. Πολλοί από εμάς μιλάμε για τα προβλήματά μας για να προκαλέσουμε τη συμπάθεια των άλλων. Λίγοι όμως είναι αυτοί που σκέπτονται ότι όταν παραπονιόμαστε φέρνουμε τον συνομιλητή μας σε δύσκολη θέση, καθώς είναι στην πραγματικότητα ανήμπορος να μας βοηθήσει. 

Από αυτό προκύπτει και το ζήτημα της ευθύνης. Τελικά, μορφωμένος είναι αυτός που έχει διδαχθεί τις ανώτερες αρχές, που μπορεί να ορίζει τη συμπεριφορά του αναλογιζόμενος τον αντίκτυπο που έχουν οι πράξεις και τα λόγια του στους άλλους και που μπορεί να απέχει από κάθε τι που βλάπτει τους άλλους.

Οι αρχαίοι Έλληνες, επίσης, όριζαν τον άνθρωπο σε σχέση με το επίπεδο της ηθικής του. Άνθρωπος χωρίς ηθικές αρχές δεν νοούνταν άνθρωπος αλλά μάλλον δίποδο ζώο, καθώς «η αξία της ηθικής έγκειται κυρίως στη συνειδητή επιλογή μιας ενέργειας με γνώμονα το πρέπον, το προσήκον, το ενδεδειγμένο, το δέον γενέσθαι. Ως μόνη αμοιβή της έχει την εσωτερική ικανοποίηση ότι με την πράξη αυτή ορθώνεται το καλό. Η ηθική είναι σχέση προς τον άλλο, σεβασμός των δικαιωμάτων, των αναγκών και των επιθυμιών του, που έχει σαν αποτέλεσμα την αμοιβαία εμπιστοσύνη.» [1]

4. Σχετικά με την ανατροφή των παιδιών και την εκπαίδευση

Το πεπρωμένο αφορά και το ζήτημα της τεκνοποιΐας, συνεπώς για τον Πταχοτέπ είναι ουσιώδες ότι:

«Δεν πρέπει να υποτιμάτε κάποιον που δεν έχει παιδιά, μην τον ταπεινώνετε σε αυτό το θέμα.»

Ο Πταχοτέπ εξηγεί ότι τίποτα δεν είναι τυχαίο. Ένα παιδί δεν γεννιέται απλώς σε μια οικογένεια ικανή να του δώσει καλή εκπαίδευση. Υπάρχει ένας λόγος για τη γέννηση ενός παιδιού, που «καθορίστηκε στη μήτρα».  Ήταν προγραμματισμένο να λάβει αυτή την εκπαίδευση και να την καταλάβει.

«Πρέπει να αφήσετε την εσωτερική τους σοφία να ρέει από μέσα τους, [τότε] η παρουσία της ψυχής τους θα σας επιτρέψει να ωφεληθείτε επίσης.»

Το αντίθετο ισχύει επίσης – δεν είναι τυχαίο όταν ένα παιδί γεννιέται σε μια οικογένεια που δεν είναι σε θέση να του δώσει καλή εκπαίδευση. Γράφει ότι αυτοί που έχουν λάβει οδηγίες δεν θα αποτύχουν και ότι όσοι δεν έχουν λάβει μία κατεύθυνση, απλά δεν αναζητούσαν πέρασμα.

Πήλινο γλυπτό που απεικονίζει έναν Αιγύπτιο αξιωματούχο με τη γυναίκα του. Στη βάση του γλυπτού αναπαρίστανται τα δύο παιδιά τους, ένα αγόρι και ένα κορίτσι, που κάνουν με το δάκτυλό τους το σήμα της σιωπής. Αυτό υποδηλώνει ότι στην αρχαία Αίγυπτο τα παιδιά θα έπρεπε να κάνουν ησυχία όταν ήταν κοντά στους γονείς τους. Αρχαιολογικό Μουσείο Καΐρου. Πηγή: Μηχανή του χρόνου

 

Ως καλή εκπαίδευση, ο Πταχοτέπ ορίζει την καλλιέργεια της σχέσης του παιδιού με τα θεία:

«Αν είσαι σοφός άνθρωπος, θα πρέπει να μεγαλώσεις το παιδί σου να είναι πιστό και έχουν φόβο Θεού. Εάν [το παιδί] είναι αξιοπρεπές και ταπεινό, ακολουθεί το παράδειγμά σου και υποστηρίζει τις πράξεις σου, κάνε ό,τι είναι καλύτερο για αυτό. Αυτό είναι το παιδί σου, ανήκει στο ρεύμα της ψυχής σου, δεν μπορείς να το θεωρήσεις δεδομένο.»

Τι πρέπει να κάνετε, όμως, εάν ένα παιδί αντιστέκεται στις συμβουλές σας; Ο Πταχοτέπ γράφει:

«Αν ένα παιδί πάρει λάθος δρόμο, πάει ενάντια στις συμβουλές σας, αντιτίθεται σε ό,τι λέτε και οι δηλώσεις σας γίνονται άχρηστες λέξεις, τιμωρήστε το όπως χρειάζεται.»

Η ανοχή του κακού και του λάθους όχι μόνο δεν βοηθά τα παιδιά, αντιθέτως λειτουργεί καταστρεπτικά για αυτά.

Αλλά η κύρια συμβουλή του Πταχοτέπ προς τους παιδαγωγούς είναι η εξής:

«Διδάξτε σε έναν άνθρωπο αυτό που θα τον κάνει να μεταμορφωθεί.»

5. Περί ειλικρίνειας και ανθρωπίνων σχέσεων

Ο Πταχοτέπ υπογραμμίζει τη σημασία της ειλικρίνειας σε πολλά επίπεδα: προειδοποιεί τα άτομα σε ηγετικές θέσεις να μην αναλώνονται σε συγκρούσεις συμφερόντων, τους συναδέλφους να είναι ειλικρινείς μεταξύ τους, να μην επιδεικνύουν τα πλούτη τους και να μην είναι τσιγκούνηδες με τους φίλους τους, επειδή οι φίλοι είναι πιο σημαντικοί από οποιοδήποτε υλικό αγαθό.

Ο σοφός συμβουλεύει επίσης τους ανθρώπους να «μην κλέβουν τη δουλειά των συναδέλφων τους ούτε να αντιγράφουν τις ενέργειες του ατόμου που συνεργάζεται μαζί τους».

Επιπλέον, τονίζει τη σημασία του χαμόγελου και της ανοιχτής έκφρασης του προσώπου:

«Να χαμογελάς όλες τις ημέρες της ζωής σου. Όταν κάποιος βγάζει κακία, αδειάζει το στομάχι του. Οι κατηγορίες προκύπτουν φυσικά· μη δίνετε σε κανέναν λόγο να σας κατηγορήσει. Είθε να σε θυμούνται με χαρά, ακόμη και πολλά χρόνια μετά τον θάνατό σου.»

Όταν νιώθουμε μέσα μας ευγνωμοσύνη για όσα μας δίνει ο Θεός και δεν αντιμετωπίζουμε τις δυσκολίες με παράπονο, η προσήνειά μας και η ευδιαθεσία μας μεταδίδονται στους άλλους. Ως αποτέλεσμα, η ύπαρξή μας αποκτά θετικό πρόσημο, γίνεται ευεργετική και ωφέλιμη για τους συνανθρώπους μας και την κοινωνία.

6. Περί γάμου

«Αν είσαι σοφός και φροντίζεις το σπίτι σου, πρέπει να αγαπάς σωστά τη γυναίκα σου. Γέμισε την κοιλιά της και ντύσε την πλάτη της. Το άρωμα είναι απόλαυση για το σώμα. Κάνε την ευτυχισμένη όσο σε έχει.»

The Wedding Ceremony in Ancient Egypt Was Super Simple | Short History
Άνω τμήμα αγαλμάτων ζευγαριού Αιγυπτίων, από τη 18η Δυναστεία. Από τη συλλογή της Amelia Edwards. Αρχαιολογικό Αιγυπτιακό Μουσείο Petrie , Λονδίνο. (Wikimedia Commons)

 

Στην αρχαία Αίγυπτο, τόσο τα παιδιά όσο και οι γυναίκες κατείχαν σημαντική θέση στην κοινωνία και έχαιραν σεβασμού και φροντίδας. Οι Αιγύπτιες παντρεύονταν πολύ νέες, λίγο μετά την ήβη, γι’ αυτό και συνήθως έκαναν αρκετά παιδιά. Ο γάμος τους ήταν προϊόν της ελεύθερης βούλησής τους ή ακόμη και πρωτοβουλία τους, με εξαίρεση τα μέλη των δυναστειών, όπου οι γάμοι γίνονταν υποχρεωτικά μεταξύ τους. Η ακίνητη περιουσία μεταβιβαζόταν από τη γραμμή της γυναίκας, δηλαδή από μητέρα σε κόρη. [2]

Σε αντίθεση με άλλους πολιτισμούς της αρχαιότητας, στον αιγυπτιακό πολιτισμό η γυναίκα δεν θεωρούνταν κατώτερη των αντρών ούτε υφίστατο ειδικούς περιορισμούς. Το σκεπτικό αυτό ανακλάται στην αιγυπτιακή τέχνη και στις ιστορικές περιγραφές, όπως και στις «Οδηγίες του Πταχοτέπ»:

«Δεν πρέπει να την αναγκάσετε να επιλέξει ανάμεσα σε πράγματα που είναι σημαντικά για εκείνη – αφαιρέστε τον έλεγχο που την περιορίζει. Τα μάτια της μπορεί να γεμίσουν θυμό όταν μάθει ότι την ακολουθούν. Αυτό έχει να κάνει με την ικανότητά σας να την κρατάτε και να διατηρείτε την πίστη της. Αν έχει όλα όσα ήλπιζε να πάρει, η αφοσίωσή της δεν θα έχει όρια.»

Marriage In Ancient Egypt Short History Website, 56% OFF

Ο αλληλοσεβασμός και οι φροντίδες του κάθε συζύγου για τον άλλον είναι τα θεμέλια ενός ευτυχισμένου και μακρόβιου γάμου. Οι ευτυχισμένοι γάμοι δημιουργούν μεγάλες και δυνατές οικογένειες, οι οποίες με τη σειρά τους συνθέτουν το ψηφιδωτό μιας υγιούς, ακμάζουσας κοινωνίας. Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι το γνώριζαν αυτό.

7. Περί φόβου

Ο Πταχοτέπ προειδοποιεί πολύ σοβαρά για το πρόβλημα του φόβου και τις συνέπειές του:

«Δεν πρέπει να σκορπίζετε τον φόβο στους ανθρώπους. Ο Θεός ανταποκρίνεται ανάλογα. Όταν κάποιος λέει “έχω δύναμη”, αυτό που πραγματικά λέει είναι “είμαι παγιδευμένος από τη δική μου σημασία”. Όταν κάποιος επιδιώκει να νικήσει ένα άλλο άτομο, ουσιαστικά προσπαθεί να υποτάξει αυτό που δεν μπορεί να ελέγξει.»

Τι δεν μπορεί να ελέγξει ένας άνθρωπος; Ο Πταχοτέπ εξηγεί: αυτό που δεν έχει ακόμα συμβεί.

«Αυτό που φοβούνται οι άνθρωποι είναι αυτό που δεν έχει ακόμα συμβεί. Εφόσον, όμως, συμβαίνει μόνο αυτό που θέλει ο Θεός,  η λύση είναι να ζεις χαρούμενα και ό,τι είναι να σου δοθεί, θα έρθει.»

Με άλλα λόγια, ο φόβος, σύμφωνα με τον Πταχοτέπ, είναι μια παγίδα που κάνει έναν άνθρωπο να πιστεύει σε κάτι που δεν έχει συμβεί ακόμα ή μια παγίδα που στήνει ένας ηγέτης στους υπηκόους του για να τους κάνει να πιστέψουν σε κάτι που δεν έχει συμβεί ακόμα. Υπό αυτές τις συνθήκες, ωστόσο, είναι δύσκολο για ένα άτομο ή μια κοινωνία να ζήσει πραγματικά ευτυχισμένα και να ευημερήσει.

Σύμφωνα με τα παραπάνω, μπορούμε να συμπεράνουμε ότι ο φόβος δείχνει έλλειψη πίστης στον Θεό, ακόμα και έλλειψη ταπεινοφροσύνης. Όταν το άτομο έχει ευλαβική καρδιά, εμπιστεύεται τη θεϊκή βούληση και πορεύεται δίχως φόβο.

Le Papyrus Prisse : un recueil de Sagesses de l'Egypte ancienne - YouTube
Τμήμα από τον Πάπυρο του Πρις. Εθνική Βιβλιοθήκη του Παρισίου. (Institut national du patrimoine)

Στο τέλος του βιβλίου του, ο Πταχοτέπ καλεί τον αναγνώστη να ακούσει προσεκτικά τα μαθήματά του, τα οποία, κατά τη γνώμη του, είναι το κλειδί για τη σωστή, την αληθινή ζωή:

«Αν ακούσεις αυτά που λέω, οι δυνατότητές σου θα βελτιωθούν. Η αξία των δυνατοτήτων σας βρίσκεται στην αλήθεια.»

«Σοφός είναι αυτός που τελειοποιεί την ψυχή του, συνειδητοποιώντας στη γη το ιδανικό “εγώ” που βρίσκεται μέσα του. Ο σοφός άνθρωπος είναι σοφός εξαιτίας όσων έχει μάθει.»

Ο Πταχοτέπ κλείνει το βιβλίο με ένα μήνυμα στις μελλοντικές γενιές:

«Όποιος είναι δάσκαλος, ανάλογα με το πώς ενεργεί και συμπεριφέρεται, περνάει πολλά στην επόμενη γενιά. Διορθώστε τον χαρακτήρα σας. Μην μεταδίδετε τα ελαττώματά σας. Αφήστε την αλήθεια να γίνει ορατή για να μπορέσει η επόμενη γενιά να ευδοκιμήσει.»

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

1. Κωνσταντίνα Γογγάκη, Επ. Καθηγήτρια Παν/μίου Αθηνών«Ηθική και πολιτική: η Αρχαία Ελλάδα δείχνει το δρόμο…», Πεμπτουσία, 21/11/ 2015

2. Μαρία Γιάγκου, Μαρία Γιάντσιου, Αθανασία Βέργου, «Η θέση της γυναίκας στην αρχαία Αίγυπτο, 3000 – 332 π.Χ.», slideplayer, 2015

Του Hawa Tor

Επιμέλεια: Βαλεντίνα Λισάκ & Αλία Ζάε

«Ημέρες Βιβλιοδετείων» στην Αθήνα, τα Μεσόγεια & το Βόρειο Αιγαίο

Οι «Ημέρες Βιβλιοδετείων», μετά από καιρό απουσίας επιστρέφουν για τρίτη χρονιά! Στην Αθήνα, τα Μεσόγεια & το Βόρειο Αιγαίο.

Η A.R.A. Ελλάδας (les Amis de la Reliure d’Art / Φίλοι της Βιβλιοδετικής Τέχνης) σάς προσκαλεί να γνωρίσετε από κοντά τους βιβλιοδέτες και την τέχνη της βιβλιοδεσίας, να περιεργαστείτε εργαλεία και υλικά, να διαπιστώσετε το εύρος των εργασιών του τεχνίτη, να απαντήσετε επιτέλους στο ερώτημα: Μα πώς φτιάχνεται ένα βιβλίο;

Συνολικά επτά βιβλιοδετεία θα υποδέχονται τους επισκέπτες στα εργαστήριά τους για να τους ξεναγήσουν στα μυστικά αυτής της αρχαίας τέχνης. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να επισκεφθούν το εργαστήριο που τους εξυπηρετεί ή –γιατί όχι;– μπορούν να ξεκινήσουν από ένα εργαστήριο και να επισκεφτούν όσα μπορούν!

Σας περιμένουμε το Σαββατοκύριακο 25-26 Νοεμβρίου 2023, από τις 11.00 έως τις 17.00

* * * * *

Η A.R.A. Ελλάδας είναι μια ομάδα ανοιχτή σε όσους αγαπούν ή ενδιαφέρονται να ανακαλύψουν την τέχνη της βιβλιοδεσίας. Δραστηριοποιείται στην Ελλάδα από το 1996 με διοργανώσεις εκθέσεων, επισκέψεων, εκδρομών και άλλων δράσεων. Σκοπός της είναι η διάδοση της τέχνης της βιβλιοδεσίας στο ευρύ κοινό. Αδελφά σωματεία λειτουργούν σε Βέλγιο, Γαλλία, Ελβετία, Ισπανία, Ιταλία και Καναδά.

* * * * *

Διοργάνωση: A.R.A. Ελλάδας

Χώροι: Εξάρχεια, Κολωνάκι, Χαλάνδρι, Καλλιθέα, Άνω Πετράλωνα, Ραφήνα, Μυτιλήνη

Ηλικίες: Η δράση είναι ανοιχτή για όλες τις ηλικίες

Ημερομηνίες: Σάββατο & Κυριακή, 25 & 26 Νοεμβρίου 2023

Ώρες: 11:00 – 17:00

Είσοδος: Ελεύθερη

* * * * *

ΑΘΗΝΑ

Στέλλα Γεωργίου, Τυμφρηστού 18, Χαλάνδρι, 6980474768

Αλεξία Κοκκίνου, Ρώμα 3, Κολωνάκι, 2103612280

Θάλεια Μιχελάκη, Τhaleia’s bookbindery, Ζ. Πηγής 31, Εξάρχεια, 2103825564. *Σάβ.: 13.00-17.00, Κυρ.: 11.00-17.00

Κώστας Μπουντούρης, Σωκράτους 39, Καλλιθέα, 2110038829

Ιωάννα Ραϊσάκη, Τρώων 79, Άνω Πετράλωνα, 2103477305

ΡΑΦΗΝΑ

Φρόσω Γανιάρη, Κυπρίων Αγωνιστών 21, 6951227215. *Σάββατο & Κυριακή 11.00-16.00

ΜΥΤΙΛΗΝΗ

Δέσποινα Αναστασοπούλου, Θεοφράστου 1, Πλάτανος, 6993075530. *Σάββατο & Κυριακή 11.00-15.00