Κυριακή, 22 Δεκ, 2024

«Φινλάντια»: Ένας ύμνος στην ελευθερία και τη νίκη

Τον Δεκέμβριο του 1917, η Φινλανδία ανακήρυξε την ανεξαρτησία της από τη Ρωσία, έχοντας για χρόνια υπάρξει ένα «Μεγάλο Δουκάτο» της Ρωσικής Αυτοκρατορίας, αγωνιζόμενη να διατηρήσει την εθνική της ταυτότητα και τον πολιτισμό της εν μέσω πολιτικών «ρωσοποίησης». Ήταν η χρονιά που οι Σοβιετικοί ξεκίνησαν τη Ρωσική Επανάσταση και η Φινλανδία δεν ήθελε να έχει καμία σχέση με αυτήν.

«Αγωνιστήκαμε 600 χρόνια για την ελευθερία μας και ανήκω στη γενιά που την πέτυχε», έγραψε ο συνθέτης Γιαν Σιμπέλιους. Η Φινλανδία, που βρισκόταν ανάμεσα στη Σουηδία και τη Ρωσία, ήταν επί αιώνες σε κατάσταση υποτέλειας. «Ελευθερία! Η “Φινλάντιά” μου είναι η ιστορία αυτού του αγώνα. Είναι το τραγούδι της μάχης μας, ο ύμνος της νίκης μας», έγραψε ο Σιμπέλιους.

Το «Φινλάντια» είχε γραφτεί ενώ ακόμα η Φινλανδία βρισκόταν υπό ρωσική κυριαρχία και ο συνθέτης Σιμπέλιους προσπάθησε να αποτυπώσει τη φινλανδική φωνή και πολιτισμό χωρίς να καταφύγει στη μίμηση λαϊκών μελωδιών.

Το έργο σημείωσε μεγάλη επιτυχία και έξω από τη χώρα. Το «Φινλάντια» έβαλε τη Φινλανδία στην παγκόσμια μουσική σκηνή, αναδεικνύοντας την καλλιτεχνική της συμβολή στον κλασικό κανόνα.

Το έργο – αρχικά γραμμένο χωρίς λόγια για ορχήστρα – συγκίνησε τόσο πολύ τους ακροατές του, ώστε έκτοτε έχει διασκευαστεί σε διάφορους ύμνους, όπως τα «Ακόμα είσαι η ψυχή μου», «Στο τραπέζι», «Χώρα των πεύκων» και «Το αποχαιρετιστήριο τραγούδι μας». Έχει θεωρηθεί ύμνος της νίκης και της ελευθερίας και ανεπίσημο εθνικό τραγούδι της Φινλανδίας.

Το θριαμβευτικό συμφωνικό ποίημα, το οποίο διαρκεί περίπου οκτώ λεπτά, εξακολουθεί να είναι ένα από τα αγαπημένα τραγούδια που εκτελούνται συχνά.

Η φινλανδική ιστορία σε 7 μέρη

Το 1899, ο Γιαν Σιμπέλιους κλήθηκε να συνθέσει μουσική για την εκδήλωση «Εορτασμοί του Τύπου».

Η εκδήλωση, η οποία χαρακτηρίστηκε ως εκδήλωση για τη συγκέντρωση χρημάτων για τις συντάξεις των εργαζομένων στις εφημερίδες, είχε ως σκοπό να χρηματοδοτήσει έναν ελεύθερο φινλανδικό Τύπο, ως αντίδραση στη ρωσική λογοκρισία.

Ο Σιμπέλιους συνέθεσε ένα έργο επτά μουσικών ταμπλώ που περιέγραφαν την ιστορία του έθνους, με στόχο να γράψει μουσική που οι Φινλανδοί θα αναγνώριζαν ως δική τους, χωρίς να καταφεύγει στη μίμηση της λαϊκής μουσικής.

«Δεν θα ήθελα να πω ψέματα στην τέχνη», έγραψε στη σύζυγό του, Άινο. «Αλλά νομίζω ότι τώρα βρίσκομαι στο σωστό δρόμο. Τώρα αντιλαμβάνομαι αυτές τις φινλανδικές, καθαρά φινλανδικές τάσεις, στη μουσική λιγότερο ρεαλιστικά αλλά πιο αληθινά από ό,τι πριν».

Ξεκίνησε με ένα πρελούδιο και στη συνέχεια με ένα ταμπλώ με τίτλο «Το τραγούδι του Βάιναμοϊνεν», του ημίθεου ήρωα του φινλανδικού έπους Κάλεβαλα. Το δεύτερο ταμπλώ, «Οι Φινλανδοί βαπτίζονται από τον επίσκοπο Ερρίκο», απεικονίζει την εισαγωγή του χριστιανισμού στη Φινλανδία ήδη από τον όγδοο αιώνα. Το τρίτο ταμπλώ, «Σκηνή από την Αυλή του Δούκα Γιόχαν», αναφέρεται στον ηγεμόνα της Φινλανδίας στα τέλη της δεκαετίας του 1500. Η τέταρτη ενότητα, «Οι Φινλανδοί στον τριακονταετή πόλεμο», αναφέρεται σε μία από τις πιο μακροχρόνιες συγκρούσεις στην ευρωπαϊκή ιστορία.

Το προτελευταίο κομμάτι, «Η Μεγάλη Εχθρότητα», αναφερόταν στη ρωσική κυριαρχία στη Φινλανδία, πριν από το θριαμβευτικό τέλος, «Η Φινλανδία ξυπνάει».

Το τελευταίο κομμάτι αποδείχθηκε πολύ πατριωτικό για να εμφανιστεί με το όνομα του εκείνη την εποχή και εκτελέστηκε με ονόματα όπως «Σκανδιναβικό χορωδιακό εμβατήριο» και «Αυτοσχεδιασμός», ώστε  να περάσει από τον ρωσικό έλεγχο.

Το έργο έγινε εξαιρετικά δημοφιλές και έναν χρόνο αργότερα, εμπνευσμένος από ανώνυμες επιστολές θαυμαστών, ο Σιμπέλιους επεξεργάστηκε τα δύο τελευταία μέρη σε ένα ξεχωριστό κομμάτι με τίτλο «Finlandia».

Το τραγούδι του θριάμβου

Το «Φινλάντια» ξεκινά με δυσοίωνη διάθεση, με την πομπή των χαμηλών πνευστών να συμβολίζει τις κακουχίες και την πίεση που είχε υποστεί η Φινλανδία για τόσους αιώνες. Η σκοτεινή ατμόσφαιρα δίνει σύντομα τη θέση της σε μια πανηγυρική αλλά ελπιδοφόρα μελωδία από τα ξύλινα πνευστά, που αργότερα επαναλαμβάνεται από τα έγχορδα και την υπόλοιπη ορχήστρα, καθώς η μουσική γίνεται όλο και πιο θριαμβευτική, ιδίως στο μεσαίο τμήμα «Μοτίβο της νίκης» όπου θυμίζει φανφάρα.

Λέγεται ότι ο Σιμπέλιους εμπνεύστηκε από τη θέα των δέντρων και της γαλήνιας λίμνης της περιοχής Αουλάνκο. Η μουσική είναι κατά διαστήματα επιβλητική σαν εμβατήριο, ενώ σε άλλες στιγμές γίνεται σχεδόν ιερή. Ακόμα και ακροατές μακριά από τη Φινλανδία συντονίζονται με την αίσθηση πατριωτισμού και ελευθερίας που προκαλεί η μουσική.

Το έργο παρουσιάστηκε για πρώτη φορά από τη Φιλαρμονική του Ελσίνκι, με την οποία έκανε περιοδεία σε όλη την Ευρώπη, μέχρι την Παγκόσμια Έκθεση που πραγματοποιήθηκε στο Παρίσι την ίδια χρονιά.

Το ξεσηκωτικό συμφωνικό ποίημα έχει συγκινήσει πολλούς ακροατές – οι περισσότερες ηχογραφήσεις του «Φινλάντια» περιλαμβάνουν και χορωδία, που χρησιμοποιεί συνήθως τους μελοποιημένους στίχους του ποιητή B.A. Κοσκεννιέμι.

Οι «επίσημοι» στίχοι χρησιμοποιήθηκαν για πρώτη φορά το 1937, όταν ο τραγουδιστής της όπερας Βάινο Σόλα έβαλε λόγια στο τραγούδι. Ο Κοσκεννιέμι έγραψε μια νέα σειρά στίχων το 1939, μετά τον Χειμερινό Πόλεμο, τον οποίο διεξήγαγε η Ρωσία εναντίον της Φινλανδίας. Ο Σιμπέλιους διασκεύασε τον ύμνο για χορωδία μόλις το 1948.

Ο συνθέτης ήταν λίγο μπερδεμένος από τη δημοτικότητα του έργου του ως ύμνου. «Είναι γραμμένο για ορχήστρα. Αλλά αν ο κόσμος θέλει να το τραγουδήσει, δεν μπορεί να γίνει αλλιώς», έγραψε αργότερα.

Παρουσίαση από τη Συμφωνική Ορχήστρα Shen Yun

'Finlandia,' a Hymn of Freedom and Victory, to Be Performed by Shen Yun Symphony Orchestra
Η Συμφωνική Ορχήστρα Shen Yun. (ευγενική παραχώρηση της Shen Yun Performing Arts)

 

Τον Οκτώβριο, η Συμφωνική Ορχήστρα Shen Yun (Σεν Γιουν) επιστρέφει στη Νέα Υόρκη, με δύο συναυλίες στο David Geffen Hall του Κέντρου Λίνκολν.

Στη συναυλία της 22ας Οκτωβρίου, το έργο του Σιμπέλιους θα παρουσιαστεί χωρίς χορωδία – το κοινό θα έχει τη δυνατότητα να το ακούσει στην αρχική του μορφή.

Εκτός από το «Φινλάντια», το πρόγραμμα περιλαμβάνει πρωτότυπες συνθέσεις του Σεν Γιουν καθώς και  τη «Συμφωνία του Νέου Κόσμου» του Ντβόρακ και το Κοντσέρτο για βιολί «Εραστές Πεταλούδων».

Ο Μίλεν Νάτσεφ θα διευθύνει την ορχήστρα, ενώ η Κάθριν Τζανγκ θα είναι η αρχιμουσικός.

Η Συμφωνική Ορχήστρα Shen Yun αποτελείται από μουσικούς που περιοδεύουν και παίζουν με τις οκτώ ομάδες χορού Shen Yun Performing Arts.

Ο κος Νάτσεφ ολοκλήρωσε τη 10η σεζόν του με το Shen Yun νωρίτερα φέτος. Έχει διευθύνει τη συμφωνική ορχήστρα σε γνωστές αίθουσες συναυλιών όπως το Κάρνεγκι Χολ, το Κέντρο Κένεντι, η Όπερα του Τόκιο και πολλές άλλες.

Περισσότερες πληροφορίες στο ShenYunSymphony.com.

Της Catherine Yang

Επιμέλεια: Αλία Ζάε

Η ΕΕ ερευνά το X για διάδοση «παράνομων» αναρτήσεων σχετικά με τον πόλεμο Ισραήλ-Χαμάς

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε την Πέμπτη ότι ξεκίνησε έρευνα στην πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης X (πρώην Twitter) για διάδοση «παράνομου περιεχομένου» και παραπληροφόρησης στην πλατφόρμα της σχετικά με τον πόλεμο Χαμάς-Ισραήλ.

Η Επιτροπή θα διερευνήσει τη συμμόρφωση του X με τον νόμο περί ψηφιακών υπηρεσιών (DSA), ο οποίος αποσκοπεί στη ρύθμιση της διάδοσης παράνομου περιεχομένου και παραπληροφόρησης στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Η έρευνα αυτή καλύπτει τις πολιτικές και τις πρακτικές του X σχετικά με τις ειδοποιήσεις για το παράνομο περιεχόμενο, τον χειρισμό των καταγγελιών, την αξιολόγηση των κινδύνων και τα μέτρα για τον μετριασμό των κινδύνων που εντοπίστηκαν, ανέφερε η Επιτροπή σε δελτίο Τύπου:

«Το αίτημα αυτό προκύπτει από ενδείξεις που έλαβαν οι υπηρεσίες της Επιτροπής σχετικά με πιθανή διάδοση παράνομου περιεχομένου και παραπληροφόρησης, ιδίως διάδοση τρομοκρατικού και βίαιου περιεχομένου και ρητορικής μίσους.»

Απαιτείται από το Χ να παράσχει έως τις 18 Οκτωβρίου τις ζητούμενες πληροφορίες, ιδίως όσον αφορά την ενεργοποίηση και τη λειτουργία του πρωτοκόλλου του για την αντιμετώπιση κρίσεων. Η εταιρεία έχει προθεσμία έως τις 31 Οκτωβρίου για να απαντήσει στις υπόλοιπες ερωτήσεις.

«Με βάση την αξιολόγηση των απαντήσεων του Χ, η Επιτροπή θα εκτιμήσει τα επόμενα βήματα. Αυτό θα μπορούσε να συνεπάγεται την επίσημη έναρξη της διαδικασίας, σύμφωνα με το άρθρο 66 του DSA», σημειώνεται.

Η Επιτροπή δήλωσε ότι μπορεί να επιλέξει να ζητήσει τις πληροφορίες με απόφαση, εάν το Χ δεν ανταποκριθεί. Στην περίπτωση αυτή, η μη τήρηση της προθεσμίας απάντησης θα μπορούσε να οδηγήσει στην επιβολή «ποινών περιόδου».

Η έναρξη της έρευνας έπεται της επιστολής του Επιτρόπου Εσωτερικής Αγοράς της Ευρωπαϊκής Ένωσης Τιερί Μπρετόν στις 10 Οκτωβρίου προς τον Ήλον Μασκ, ιδιοκτήτη του X, στην οποία ο Επίτροπος αναφέρει ότι υπάρχουν ενδείξεις ότι το X χρησιμοποιείται για τη διάδοση παραπληροφόρησης στην Ευρώπη.

European Commissioner for the Internal Market Thierry Breton communicates on the EU’s 5G plan, in Brussels, Belgium, on Jan. 29, 2020. (Alexandros Michailidis/Shutterstock)
Ο Ευρωπαίος Επίτροπος Εσωτερικής Αγοράς Τιερί Μπρετόν. Βρυξέλλες, 29 Ιανουαρίου 2020. (Αλέξανδρος Μιχαηλίδης/Shutterstock)

 

Ο κος Μπρετόν προέτρεψε τον κο Μασκ να απαντήσει εντός 24 ωρών, προειδοποιώντας ότι σε αντίθετη περίπτωση θα υπάρξουν ενδεχομένως έρευνες και κυρώσεις.

Στην απάντηση του, ο κος Μασκ ανέφερε: «Η πολιτική μας ακολουθεί τον κανόνα της διαφάνειας των πηγών, προσέγγιση που γνωρίζω ότι η ΕΕ υποστηρίζει. Παρακαλείσθε όπως παραθέσετε τις παραβιάσεις στο Χ στις οποίες αναφέρεστε, ώστε να τις δει το κοινό».

Δεκάδες χιλιάδες αναρτήσεις έχουν αφαιρεθεί

Σε επιστολή της στις 11 Οκτωβρίου, η διευθύνουσα σύμβουλος του X Λίντα Γιακκαρίνο δήλωσε ότι η πλατφόρμα έχει αφαιρέσει ή επισημάνει «δεκάδες χιλιάδες κομμάτια περιεχομένου» από τότε που η τρομοκρατική οργάνωση Χαμάς εξαπέλυσε φονική επίθεση στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου.

Η κα Γιακκαρίνο δήλωσε ότι η πλατφόρμα έχει ανταποκριθεί σε αιτήματα επιβολής του νόμου από κράτη-μέλη της ΕΕ, αλλά δεν είχε λάβει καμία ειδοποίηση από τη Europol σχετικά με παράνομο περιεχόμενο μέχρι την επιστολή του κου Μπρετόν.

«Δεν υπάρχει θέση στο X για τρομοκρατικές οργανώσεις ή βίαιες εξτρεμιστικές ομάδες και συνεχίζουμε να αφαιρούμε τέτοιους λογαριασμούς άμεσα», ανέφερε η κα Γιακκαρίνο στην επιστολή της που ανήρτησε στο X.

«Αμέσως μετά τη δημοσιοποίηση της είδησης για την επίθεση της Χαμάς, το X συγκέντρωσε μια ηγετική ομάδα για να αξιολογήσει την κατάσταση», πρόσθεσε.

Σε δήλωσή της στο X, η κα Γιακκαρίνο ανέφερε ότι η εταιρεία έχει «αναδιανείμει τους πόρους της και έχει επαναπροσανατολίσει τις εσωτερικές ομάδες, που εργάζονται όλο το εικοσιτετράωρο για να αντιμετωπίσουν αυτήν τη γρήγορα εξελισσόμενη κατάσταση».

An aerial picture shows the abandoned site of the weekend music festival attacked by Hamas terrorist near Kibbutz Reim in the Negev desert in southern Israel, on Oct. 10, 2023. (Jack Guez/AFP via Getty Images)
Αεροφωτογραφία του εγκαταλελειμμένου χώρου του μουσικού φεστιβάλ που δέχθηκε την επίθεση της Χαμάς, κοντά στο Κιμπούτς Ρεΐμ στην έρημο Νεγκέβ στο νότιο Ισραήλ, στις 10 Οκτωβρίου 2023. (Jack Guez/AFP μέσω Getty Images)

 

Σύμφωνα με τον λογαριασμό ασφαλείας του X, η πλατφόρμα έχει σημειώσει αύξηση των καθημερινά ενεργών χρηστών μετά την επίθεση και έχουν γίνει περισσότερες από 50 εκατομμύρια αναρτήσεις παγκοσμίως με θέμα την τρομοκρατική επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ.

«Καθώς τα γεγονότα εκτυλίσσονται με ταχείς ρυθμούς, μια διεπιχειρησιακή ηγετική ομάδα έχει αξιολογήσει αυτήν τη στιγμή ως κρίση που απαιτεί το υψηλότερο επίπεδο επαγρύπνησης», ανέφερε ενημέρωση του X στις 10 Οκτωβρίου.

«Αυτό σημαίνει ότι είμαστε επικεντρωμένοι και αφοσιωμένοι στην προστασία της συζήτησης στο X και στην επιβολή των κανόνων μας, καθώς συνεχίζουμε να αξιολογούμε την κατάσταση στην πλατφόρμα.»

Το X δήλωσε ότι παρακολουθεί επίσης ενεργά τον αντισημιτικό λόγο και έχει λάβει μέτρα για να αφαιρέσει «αρκετές εκατοντάδες λογαριασμούς» που προσπαθούσαν να χειραγωγήσουν τα τρέχοντας θέματα στην πλατφόρμα.

Μέχρι σήμερα, περισσότεροι από 1.300 πολίτες στο Ισραήλ έχουν σκοτωθεί, μεταξύ των οποίων τουλάχιστον 27 Αμερικανοί πολίτες, ενώ χιλιάδες άλλοι έχουν τραυματιστεί από τη δολοφονική δράση της Χαμάς στο Ισραήλ.

Ο ισραηλινός στρατός έχει απαντήσει με τον σφοδρότερο βομβαρδισμό της Γάζας. Ο αριθμός των νεκρών στη Γάζα έχει ξεπεράσει τους 1.500. Σήμερα, Παρασκευή 13 Οκτωβρίου, οι Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις (IDF) κάλεσαν τους Παλαιστίνιους στην πόλη της Γάζας να εκκενώσουν την περιοχή και να μετακινηθούν νότια μέσα στις επόμενες 24 ώρες για προστασία.

«Τις επόμενες ημέρες, οι IDF θα συνεχίσουν τις επιχειρήσεις τους σε στην πόλη της Γάζας και θα καταβάλουν κάθε δυνατή προσπάθεια για να μην βλάψουν αμάχους», αναφέρει η ανακοίνωση.

Της Aldgra Fredly

Επιμέλεια: Αλία Ζάε

Η Αυστρία επαινεί τις προσπάθειες της Βουλγαρίας για τον συνοριακό έλεγχο και την αποτροπή παράτυπων διελεύσεων μεταναστών

Ο πρόεδρος του Εθνικού Συμβουλίου της Αυστρίας Βόλφγκανγκ Σομπότκα, ο οποίος βρίσκεται στη Βουλγαρία για επίσκεψη εργασίας, εξέφρασε την εκτίμηση της χώρας του για τις προσπάθειες της Σόφιας να προστατέψει τα εξωτερικά σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο κος Σομπότκα πρόσθεσε ότι η Βουλγαρία είναι πολύτιμη εταίρος για την Αυστρία κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στο συνοριακό σημείο ελέγχου Καπιτάν Αντρέεβο, στη νοτιοανατολική Βουλγαρία, στα σύνορα με την Τουρκία.

Ο πρόεδρος της Βουλγαρικής Εθνοσυνέλευσης Ρόσεν Ζελιάσκοφ, ο οποίος συνόδευε τον κο Σομπότκα, επισήμανε ότι συνοριακοί φρουροί έχουν αποτρέψει χιλιάδες απόπειρες παράνομης διέλευσης. Παρά το γεγονός ότι η πρόκληση είναι πολύ μεγάλη για να διατηρηθούν ασφαλή τα σύνορα, η χώρα αντιμετωπίζει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο την κατάσταση χάρη στη βοήθεια που λαμβάνει από τους Ευρωπαίους εταίρους της, τόνισε.

Ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Εσωτερικών Ζίβκο Κότσεφ σημείωσε ότι η Βουλγαρία κάνει εξαιρετικά πετυχημένη δουλειά στην καταπολέμηση της παράτυπης μετανάστευσης. Ανέφερε μια σημαντική αύξηση, πάνω από 75%, στις ποινικές διαδικασίες σε σχέση με την παράνομη διακίνηση ανθρώπων και αύξηση 30% στις καταδίκες. Ο κος Κότσεφ σημείωσε την καλή συνεργασία με την Τουρκία που συμβάλλει στην επιτυχή καταπολέμηση της παράτυπης μετανάστευσης.

Οι κ.κ. Σομπότκα και Ζελιάσκοφ επισκέφθηκαν ένα τμήμα των χερσαίων συνόρων της χώρας με την Τουρκία όπου εξέτασαν τα συστήματα παρακολούθησης και του φράχτη. Ενημερώθηκαν για τις δραστηριότητες της γενικής διεύθυνσης της συνοριακής αστυνομίας από τον αναπληρωτή διευθυντή της, τον Ράντοσλαβ Κουλέκοφ, καθώς και για τα μέτρα αποτροπής των αποπειρών παράνομης εισόδου στη Βουλγαρία.

Ο κος Κουλέκοφ σημείωσε ότι σχεδόν 158.000 απόπειρες παράνομης διέλευσης των συνόρων Τουρκίας – Βουλγαρίας έχουν αποτραπεί από την αρχή του έτους. Έως πριν από λίγες εβδομάδες, υπήρχαν 1.500 απόπειρες διέλευσης των συνόρων από μετανάστες ημερησίως.

Έπειτα από επικοινωνία με την τουρκική πλευρά, ο αριθμός αυτός μειώθηκε σημαντικά, δήλωσε ο κος Κότσεφ.

Ο κος Κουλέκοφ ανέφερε ότι από την επόμενη χρονιά, η ασφάλεια στα σύνορα θα ενισχυθεί με μη επανδρωμένα αεροσκάφη. Επίσης, ένα έργο για την κάλυψη 110 χλμ των συνόρων με κλειστό κύκλωμα παρακολούθησης είναι υπό ανάπτυξη.

Οι κ.κ. Ζελιάσκοφ και Σομπότκα επισκέφθηκαν το συνοριακό σημείο ελέγχου Καπιτάν Αντρέεβο για να παρατηρήσουν σε πραγματικό χρόνο την επεξεργασία των εγγράφων και την εφαρμογή των συνοριακών ελέγχων σε διερχόμενα οχήματα και πρόσωπα.

Τριμερής Σύνοδος Ελλάδας – Βουλγαρίας – Ρουμανίας με επίκεντρο τον Σιδηροδρομικό Εμπορευματικό Διάδρομο «Βαλτικής Θάλασσας – Εύξεινου Πόντου – Αιγαίου Πελάγους»

Στις εργασίες της τριμερούς Συνόδου Κορυφής Ελλάδας – Βουλγαρίας – Ρουμανίας συμμετείχε χθες Δευτέρα ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών Χρήστος Σταϊκούρας, συνοδεύοντας τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, στη Βάρνα της Βουλγαρίας.

Ο νέος Σιδηροδρομικός Εμπορευματικός Διάδρομος «Βαλτικής Θάλασσας – Εύξεινου Πόντου – Αιγαίου Πελάγους» τέθηκε στο επίκεντρο των συζητήσεων, που πραγματοποίησε ο κος Σταϊκούρας, στο πλαίσιο των επαφών του, ενώ συμμετείχε σε ομάδα εργασίας με την επίτροπο Μεταφορών της ΕΕ Adina – Ioana Vălean, κλιμάκιο εκπροσώπων της κυβέρνησης της Βουλγαρίας, που αποτελούνταν από τον υπουργό Οικονομικών, Assen Vassilev, τον υπουργό Μεταφορών και Επικοινωνιών, Georgi Gvozdeykov, τον υπουργό Περιφερειακής Ανάπτυξης Andrey Tzekov και τον Ρουμάνο υπουργό Μεταφορών και Υποδομών Sorin – Mihai  Grindeanu.

Ειδικότερα, όπως έκανε, γνωστό, μετά το πέρας των εργασιών ο κος Σταϊκούρας:

«Συζητήσαμε για την προοπτική και τις προϋποθέσεις υλοποίησης του νέου Σιδηροδρομικού Εμπορευματικού Διαδρόμου “Βαλτικής Θάλασσας – Ευξείνου Πόντου – Αιγαίου Πελάγους”, στο πλαίσιο του νέου Ευρωπαϊκού Διαδρόμου Μεταφορών, με στόχο ένα βιώσιμο, πολυτροπικό δίκτυο μεταφορών, που συνδέει την Ελλάδα με τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία, την Ουγγαρία, την Σλοβακία, τη Πολωνία, τη Λιθουανία, τη Λετονία, και την Εσθονία, με προοπτική να προαχθούν συνδέσεις με τη Μολδαβία.

»Σε αυτή την κατεύθυνση, μιλήσαμε:

α) Για το έργο της ανάπτυξης της Σιδηροδρομικής Σύνδεσης “Θεσσαλονίκη – Καβάλα – Αλεξανδρούπολη – Μπουργκάς – Βάρνα – Ρούσε”, με τα έργα στη νέα γραμμή “Θεσσαλονίκη – Καβάλα – Τοξότες” και την αναβάθμιση του τμήματος “Αλεξανδρούπολη – Ορμένιο”

β) Για ένα Μνημόνιο συνεργασίας για ανάπτυξη ενός πολυτροπικού διαδρόμου μεταξύ Ελλάδας, Βουλγαρίας και Ρουμανίας

γ) Για τις λωρίδες αλληλεγγύης ΕΕ – Ουκρανίας, μετά από την αξιοποίηση ελληνικών λιμανιών, κυρίως αυτού της Αλεξανδρούπολης.»

Ο «Λαγός» του Ντύρερ και η αξία της λεπτομέρειας

Αυτό δεν είναι ένα χαριτωμένο κουνελάκι. Εδώ βλέπουμε έναν λαγό, που η Αλίκη [στη Χώρα των Θαυμάτων] θα αποκαλούσε Μαρτιάτικο Λαγό και τον οποίο ο Αίσωπος περιέγραψε με ακρίβεια στο «Η χελώνα και ο λαγός».

Ο Άλμπρεχτ Ντύρερ (Albrecht Dürer, 1471-1528) γνώρισε και παρατήρησε αυτό το είδος λαγού στα λιβάδια της αγαπημένης του Γερμανίας. Ο λαγός της μνήμης του ήταν άγριος, δυνατός και γρήγορος. Τα μακριά, μεγάλα αυτιά του συνελάμβαναν κάθε ήχο, ιδίως αυτούς που μπορεί να σήμαιναν κίνδυνο στο λιβάδι όπου κατοικούσε. Τέτοια ζώα ήταν δύσκολο να συλληφθούν, πόσο μάλλον να ζωγραφιστούν, ελεύθερα, καθώς οι λαγοί χάνονται από το οπτικό μας πεδίο εν ριπή οφθαλμού.

Η ακουαρέλα του 1502 «Νεαρός λαγός» (με τον αρχικό τίτλο «Feldhase» ή «Field Hare»), δείχνει έναν λαγό ολοζώντανο. Αν και αυτά τα ζώα θεωρούνταν παράσιτα που κατακλύζουν τα λιβάδια, ο Ντύρερ αποδίδει τον λαγό με σεβασμό – μπορούμε σχεδόν να συναισθανθούμε τι σκέφτεται.

Λέγεται ότι για να δημιουργήσει τον πίνακα ο Ντύρερ, παρατήρησε πρώτα τον λαγό στη φύση, στη συνέχεια έκανε μελέτες ενός λαγού που είχε στο εργαστήριό του και το τελικό έργο προέκυψε από ένα μονταρισμένο δείγμα. Ο Ντύρερ παρουσιάζει τον λαγό με εκπληκτική λεπτομέρεια σε καθιστή θέση τριών τετάρτων, να κοιτάζει μπροστά. Το απλό φόντο βοηθά το μάτι να εστιάσει στην κεντρική φιγούρα, σαν να έχει τοποθετηθεί μέσα σε μια επίπεδη επιφάνεια για μελέτη. Ωστόσο, δείχνει ολοζώντανος.

Υπέροχη λεπτομέρεια

Όπως είναι τοποθετημένο, η ένταση του ζώου είναι αισθητή, γεγονός που δίνει την αίσθηση ότι ο λαγός μπορεί να φύγει από το χαρτί ανά πάσα στιγμή. Ο ιστότοπος του Τομ Γκάρνεϋ History of Art αναφέρει: «… έχουμε μια μοναδική φιγούρα χωρίς φόντο και μια τέλεια αποτυπωμένη στιγμή ακινησίας και εγρήγορσης. Ένας ήχος ή μια μικρή αλλαγή στον άνεμο και το κεφάλι θα γείρει, τα αυτιά θα τεντωθούν και ο λαγός θα έχει χαθεί».

Το μάτι του λαγού δείχνει την αντανάκλαση ενός παραθύρου, γεγονός που θα μπορούσε να υποδηλώνει ότι το έργο έγινε σε στούντιο. Μια φωτεινή πηγή στα αριστερά, εκτός οπτικού πεδίου, δημιουργεί μια απαλή σκιά στα δεξιά του λαγού. Τα μεγάλα αυτιά είναι όρθια και στραμμένα στο πλάι, σαν να προσπαθούν να συλλάβουν κάθε ήχο στο περιβάλλον του.

Ο Ντύρερ γνώριζε όλες τις τεχνικές της υδατογραφίας. Η χρήση των καφέ τόνων και αποχρώσεων, καθώς και οι κηλίδες που εφαρμόζονται με πινέλα διαφορετικού πάχους υποδηλώνουν μια γούνα από παχύ τρίχωμα που επικαλύπτεται από προεξέχουσες τρίχες. Ο καλλιτέχνης εφάρμοσε διάφορες πινελιές, μακριές, κοντές, παχιές, ελαφρές, για να απεικονίσει το πραγματικό δέρμα ενός λαγού στην άγρια φύση. Ένα σκούρο υπόστρωμα υδατοχρώματος διαμορφώνει το σώμα της φιγούρας. Το λευκό γκουάς (παχύ υδατόχρωμα) στην κοιλιά, τα μάγουλα και τις άκρες του αυτιού δένουν όμορφα με τους άλλους φυσικούς τόνους της γούνας του ζώου.

Σύμφωνα με την ιστοσελίδα Visiting Vienna: «Εκτός από την απλή, αλλά εντυπωσιακή ιδέα ότι είναι πάνω από 500 ετών, υπάρχει και η αξιοσημείωτη λεπτομέρεια: οι μεμονωμένες τρίχες, οι αποχρώσεις και τα χρώματα που συνδυάζονται για να δημιουργήσουν μια σχεδόν φωτογραφική ποιότητα στον πίνακα. Και ας μην ξεχνάμε την ακρίβεια της δομής των οστών».

Ο Ντύρερ, άνθρωπος της Βόρειας Αναγέννησης, εργάστηκε σκληρά για να τελειοποιήσει όλες τις δεξιότητές του: ζωγράφος, χαράκτης, σχεδιαστής, συγγραφέας και θεωρητικός, και ερευνητής όλων των αναδυόμενων επιστημών της εποχής του. Η μελέτη των φυσικών επιστημών, σε συνδυασμό με το εκπληκτικό καλλιτεχνικό ταλέντο του, του επέτρεψε να απεικονίζει ζώα, τόσο εξωτικά όσο και κοινά, όσο το δυνατόν πιο ρεαλιστικά και με κάθε λεπτομέρεια. Ο Ντύρερ χρονολόγησε και υπέγραψε αυτό το έργο με το εμβληματικό του Α που είναι τυλιγμένο γύρω από το D, στο κάτω μέρος του προσκηνίου.

Ο καλλιτέχνης αντλούσε έμπνευση από τα όσα έβλεπε στον κόσμο γύρω του. Είχε πει κάποτε: «Μην απομακρύνεσαι από τη Φύση … γιατί η Τέχνη έχει τις ρίζες της στη Φύση, και όποιος μπορεί να την ανασύρει, την έχει». Σε αυτό το υπέροχο πορτρέτο ενός κοινού λαγού, ο Ντύρερ απεικόνισε ένα από τα ταπεινά πλάσματα του Θεού στην πραγματική του μορφή, αποκαλύπτοντας πόσο όμορφη είναι η φύση για όσους επιλέγουν να δουν.

”Young Hare,” 1502, by Albrecht Dürer. Watercolor and gouache on paper; 9.9 inches by 8.9 inches. Albertina Museum, Vienna. (Public Domain)
Άλμπρεχτ Ντύρερ, «Νεαρός λαγός», 1502. Υδατογραφία και γκουάς σε χαρτί, 25 x 22 εκ. Μουσείο Albertina, Βιέννη. (Public Domain)

 

Της  Yvonne Marcotte

Επιμέλεια: Αλία Ζάε

Σήμερα στη Θεσσαλονίκη η κρίσιμη σύνοδος MED5 για το μεταναστευτικό

Τα δύσκολα ζητήματα του μεταναστευτικού σε μία κρίσιμη στιγμή πρόκειται να συζητήσουν οι υπουργοί Μετανάστευσης της Ελλάδας, της Ισπανίας, της Ιταλίας, της Κύπρου και της Μάλτας, σήμερα στη Θεσσαλονίκη στην 6η κατά σειρά Σύνοδο των κρατών-μελών της ομάδος MED5.

Κατά τη διάρκεια της Συνόδου, οι αρμόδιοι για θέματα μετανάστευσης υπουργοί θα συζητήσουν τις τρέχουσες εξελίξεις στο μεταναστευτικό, τόσο στη Μεσόγειο όσο και ευρύτερα στην Ευρώπη.

Η Σύνοδος αποσκοπεί στην ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των κρατών της ΜΕD5 στο φλέγον ζήτημα του μεταναστευτικού και η περαιτέρω εναρμόνιση των θέσεων τους στη δύσκολη όσο και κρίσιμη διαπραγμάτευση για το Ευρωπαϊκό Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Άσυλο (Migration Pact).

Τις εργασίες της Συνόδου θα ανοίξει o αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Μαργαρίτης Σχοινάς, ενώ χαιρετισμό θα απευθύνει και η επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ίλβα Γιόχανσον, με μήνυμά της.

Το βράδυ της 6ης Οκτωβρίου ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου Δημήτρης Καιρίδης παρέθεσε επίσημο δείπνο στους ομολόγους του, στο Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού Θεσσαλονίκης. Με το πέρας των εργασιών της συνόδου, αναμένεται η έκδοση κοινής δήλωσης των πέντε υπουργών, ενώ σήμερα θα ακολουθήσει κοινή συνέντευξη Τύπου.

Ειδικότερα στη Σύνοδο θα συμμετάσχουν:

– Ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου της Ελλάδας Δημήτρης Καιρίδης, ο οποίος και προεδρεύει της Συνόδου

– Ο υπουργός Εσωτερικών της Ισπανίας Φερνάντο Γκράντε Μαρλάσκα Γκόμεθ, η χώρα του οποίου βρίσκεται στο τιμόνι της ΕΕ το τρέχον εξάμηνο

– Ο υπουργός Εσωτερικών της Ιταλίας Ματέο Πιαντεντόσι

– Ο υπουργός Εσωτερικών της Κύπρου Κωνσταντίνος Ιωάννου

– Ο υπουργός Εσωτερικών της Μάλτας Μπάιρον Καμιλιέρι

Το διακύβευμα των αυριανών εκλογών στη Βαυαρία και στην Έσση

Στις αυριανές εκλογές στη Βαυαρία και στην Έσση διακυβεύονται πολύ περισσότερα από το ποιες θα είναι οι νέες κρατιδιακές κυβερνήσεις. Τα αποτελέσματα αναμένεται να προκαλέσουν νέους κραδασμούς στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση και έναν ακόμη πονοκέφαλο στον καγκελάριο Όλαφ Σολτς.

Σύμφωνα με την τελευταία δημοσκόπηση, χθες Παρασκευή, για λογαριασμό του δεύτερου καναλιού της γερμανικής δημόσιας τηλεόρασης ZDF, οι έως τώρα κυβερνητικοί συνασπισμοί (Χριστιανοκοινωνικής Ένωσης, CSU – Ελεύθερων Ψηφοφόρων, FW στη Βαυαρία και Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος, CDU και Πρασίνων στην Έσση) εκτιμάται ότι θα καταφέρουν να εξασφαλίσουν την απαιτούμενη πλειοψηφία για μια νέα θητεία.

Στη δημοσκόπηση για τη Βαυαρία, η CSU προηγείται με 37%, το οποίο ωστόσο αποτελεί ιστορικό χαμηλό για το κόμμα που είχε επί δεκαετίες συνηθίσει στην αυτοδυναμία, ενώ ο κυβερνητικός της εταίρος, οι Ελεύθεροι Ψηφοφόροι, βρίσκεται στο 15%. Οι Πράσινοι συγκεντρώνουν 16%, το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (SPD) περιορίζεται στο 9% και η Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) φθάνει στο 14%. Οι Φιλελεύθεροι (FDP) φαίνεται ότι θα παραμείνουν και πάλι εκτός κοινοβουλίου, με 3%.

Στην Έσση το CDU διατηρεί το προβάδισμά του με 32% και οι συγκυβερνώντες Πράσινοι βρίσκονται στο 17%. Το ίδιο ποσοστό συγκεντρώνει και το SPD, επικεφαλής του οποίου είναι η ομοσπονδιακή υπουργός Εσωτερικών Νάνσι Φέζερ. Η κυρία Φέζερ επέλεξε – με τις ευλογίες του κόμματος και του καγκελάριου – να μην εγκαταλείψει τη θέση της στο υπουργικό συμβούλιο, προεξοφλώντας πιθανότατα το αρνητικό αποτέλεσμα για τον εαυτό της. Η AfD ακολουθεί με 16% και το FDP βρίσκεται στο όριο του 5%.

Σε πρώτη ανάγνωση, δεν προβλέπονται μεγάλες ανατροπές στα δύο κρατίδια. Επιπλέον, η ακροδεξιά, παρά την αναμενόμενη ενίσχυσή της, κατά 3-4 μονάδες σε σύγκριση με τις προηγούμενες εκλογές, δεν θα καταφέρει να απειλήσει τις ισορροπίες, αντίθετα από ό,τι συμβαίνει δηλαδή τα τελευταία χρόνια στα πρώην ανατολικά κρατίδια. Ο Όλαφ Σολτς όμως, εκτός από τη διαφαινόμενη διπλή ήττα του κόμματός του και της Νάνσι Φέζερ, τη Δευτέρα θα έχει να αντιμετωπίσει ένα ακόμη πρόβλημα: οι Φιλελεύθεροι κινδυνεύουν να μείνουν εκτός των κρατιδιακών κοινοβουλίων, τόσο στη Βαυαρία όσο και στην Έσση. Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά σε ρεπορτάζ του το πρώτο κανάλι της γερμανικής δημόσιας τηλεόρασης ARD, «αν ο Όλαφ Σολτς συνηθίζει να κάνει βραδινή προσευχή, μάλλον θα συμπεριλάβει τώρα και το FDP». Το κόμμα του υπουργού Οικονομικών Κρίστιαν Λίντνερ βρίσκεται ήδη εκτός κοινοβουλίου σε επτά κρατίδια και αύριο για ακόμη μια φορά θα πιστοποιηθεί κατά πάσα πιθανότητα ότι «η ομοσπονδιακή κυβέρνηση δεν κάνει καλό στο FDP». Μετά τις αλλεπάλληλες ήττες, είναι εύλογο λοιπόν οι Φιλελεύθεροι να γίνουν ακόμη πιο απαιτητικοί και δύσκολοι εταίροι για το SPD και τους Πράσινους, από τους οποίους – όπως έχει αποδειχθεί – τους χωρίζει άβυσσος.

Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του ARD, η δυσαρέσκεια για την ομοσπονδιακή κυβέρνηση, κυρίως στα θέματα μετανάστευσης και ενεργειακής κρίσης, εκτιμάται ότι θα αποτελέσει σημαντικό συντελεστή για την επιλογή της ψήφου των πολιτών στα δύο κρατίδια, όπου ζει το 1/4 του πληθυσμού της χώρας. Το μεταναστευτικό παραμένει στο επίκεντρο της αντιπαράθεσης: τα κρατίδια διαμαρτύρονται ότι έχουν φθάσει στο όριο των δυνατοτήτων τους, ενώ η ακροδεξιά επωφελείται από την αδυναμία διαχείρισης του προβλήματος τόσο από την κυβέρνηση όσο και  – όπως αποδείχθηκε προχθές στη Γρανάδα –  από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Στο στρατόπεδο της Χριστιανικής Ένωσης (CDU/CSU), οι δύο αναμενόμενες νίκες από τη μία πλευρά θα δώσουν μια ανάσα στον αρχηγό του CDU Φρίντριχ Μερτς, ο οποίος το τελευταίο διάστημα συλλέγει ατυχείς δηλώσεις και κριτική, από την άλλη πλευρά όμως θα διατηρήσουν τον αρχηγό της CSU Μάρκους Ζέντερ ως πιθανό αντίπαλό του στη διεκδίκηση του χρίσματος για την καγκελαρία ενόψει των κρίσιμων εκλογών του 2025.
Πριν από όλα αυτά όμως έρχεται το 2024, με Ευρωεκλογές, κρατιδιακές εκλογές στις ανατολικές περιοχές (Βραδεμβούργο, Θουριγγία, Σαξονία, Μεκλεμβούργο-Πομερανία) και δημοτικές εκλογές σε έξι κρατίδια. Εκεί, στο «προπύργιο» της γερμανικής ακροδεξιάς, θα κριθεί σε μεγάλο βαθμό η κατεύθυνση ενός μεγάλου μέρους της γερμανικής κοινωνίας. Και οι προβλέψεις είναι για την ώρα ιδιαίτερα δυσοίωνες.

Το τέλμα της ουκρανικής αντεπίθεσης και οι ανησυχητικές προοπτικές της – μέρος β΄

Είναι γεγονός ότι η ουκρανική αντεπίθεση δεν έχει τη μορφή του μεγάλου κύματος που φουσκώνει και παρασέρνει τα πάντα στο πέρασμά του, όπως περίμεναν οι δυτικοί σύμμαχοι. Αντίθετα, έχει πάρει τη μορφή μιας αργής και βασανιστικής πορείας που μπορεί να διαρκέσει χρόνια.

Εξίσου μακροπρόθεσμη θα απαιτηθεί να είναι και η υποστήριξη των δυτικών δυνάμεων, εφόσον περιμένουν αποτελέσματα. «Οι σύμμαχοι», είπε ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ, «πρέπει να αποδεχτούν το αναμενόμενο κόστος, προκειμένου να αποτρέψουν το μεγαλύτερο κόστος που θα προκαλούσε αναπόφευκτα η συνθηκολόγηση με τη Ρωσία και η έναρξη μιας νέας εποχής κατακτήσεων». Θέλουν όμως;

Στο α΄μέρος του άρθρου, παρουσιάστηκαν οι κινήσεις του ουκρανικού στρατού και εξετάστηκαν τα πιθανά σχέδιά του για το μέλλον. Αναλύθηκαν επίσης οι λόγοι που αναγκάζουν τους Ουκρανούς σε αυτή την αργή μορφή πολέμου, τα κέρδη τους αλλά και οι ζημίες.

Όταν τα πυρομαχικά τελειώνουν

Η εξάρτηση της Ουκρανίας από τις Ηνωμένες Πολιτείες και τους Ευρωπαίους εταίρους τους εγείρει ένα ζωτικής σημασίας ερώτημα.

Για τους Ουκρανούς δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι οι συγκρούσεις θα είναι μακροπρόθεσμες. Ωστόσο, το αν θα καταφέρουν να εξασφαλίσουν τους πόρους που θα χρειαστούν σε βάθος χρόνου είναι ένα διαφορετικό θέμα.

Ήδη, οι ελλείψεις προμηθειών έχουν κατά καιρούς επηρεάσει σοβαρά τόσο τις ρωσικές όσο και τις ουκρανικές επιχειρήσεις. Οι ηγεσίες στη Μόσχα και το Κίεβο αναγκάζονται να προσαρμοστούν στην πραγματικότητα ότι τα πολυπόθητα πυρομαχικά θα είναι σύντομα είδος εν ανεπαρκεία.

Και οι δύο χώρες ξεκίνησαν τον πόλεμο βασιζόμενοι κατά κύριο λόγο στο πυροβολικό τους.

image-5503529
Μια μονάδα πυροβολικού πυροβολεί προς τις ρωσικές θέσεις στην ανατολική Ουκρανία, στις 28 Δεκεμβρίου 2022. (Sameer Al-doumy/AFP μέσω Getty Images)

 

Σύμφωνα με την έκθεση του RUSI, οι ρωσικές δυνάμεις αρχικά δρούσαν βάσει υπολογισμών σχετικά με το πόσα βλήματα θα χρειάζονταν για διάφορους τύπους εμπλοκών, ακολουθώντας τα στρατηγικά δόγματα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Τώρα, στο δεύτερο έτος του πολέμου, η Μόσχα έχει προσαρμοστεί στο γεγονός ότι απλώς δεν διαθέτει τα πυρομαχικά ούτε ελέγχει τις απαραίτητες υλικοτεχνικές διαδρομές για να διατηρήσει τέτοιους ρυθμούς πυρός για πολύ καιρό.

Εδώ, η Ουκρανία είχε ένα πλεονέκτημα στα ανατολικά. Η δυνατότητα των ουκρανικών δυνάμεων να προελαύνουν, αναφέρει η έκθεση του RUSI, εξαρτήθηκε σε μεγάλο βαθμό από την υπεροχή που απέκτησαν σε πυρομαχικά πυροβολικού.

«Η υπεροχή έναντι των Ρώσων, σε συνδυασμό με την ύπαρξη καλύτερων μέσων για τον εντοπισμό του εχθρικού πυροβολικού και τη διεξαγωγή πυρών αντιπυραυλικών, είναι ένα ουσιαστικό ουκρανικό πλεονέκτημα», αναφέρει η έκθεση.

«Το πλεονέκτημα αυτό περιορίζεται στη διάρκειά του από τη λειτουργικότητα των ουκρανικών πυροβόλων, τη διαθεσιμότητα των ανταλλακτικών καννών και τις συνεχείς προμήθειες πυρομαχικών των 155 χιλιοστών.»

Αυτό είναι ένα πρόβλημα, καθώς πολυάριθμα έθνη του ΝΑΤΟ αντιμετωπίζουν τώρα και τα ίδια ελλείψεις πυρομαχικών των 155 χιλιοστών. Πρώτες ανάμεσά τους οι Ηνωμένες Πολιτείες.

Οι ανησυχίες σχετικά με τα πολύ χαμηλά αποθέματα πυροβολικού έχουν αυξηθεί από τον Αύγουστο του 2022.

A worker checks the production of 155mm artillery shells at the Scranton Army Ammunition Plant in Scranton, Penn., on April 12, 2023. The United States, among numerous NATO nations, is now facing 155mm ammunitions shortages as the country continues to supply them to Ukraine. (Hannah Beier/Getty Images)
Εργάτης ελέγχει την παραγωγή βλημάτων πυροβολικού 155 χιλιοστών στο εργοστάσιο πυρομαχικών του στρατού του Σκράντον, στο Σκράντον της Πενσυλβάνια, στις 12 Απριλίου 2023. Οι Ηνωμένες Πολιτείες, όπως και άλλες χώρες-μέλη του ΝΑΤΟ, αντιμετωπίζουν πλέον ελλείψεις σε πυρομαχικά των 155 χιλιοστών, καθώς συνεχίζουν να τα στέλνουν στην Ουκρανία. (Hannah Beier/Getty Images)

 

Η υπουργός Στρατού Κριστίν Γουόρμουθ δήλωσε ότι η ικανότητα παραγωγής πυρομαχικών των ΗΠΑ έχει φτάσει στο «απόλυτο όριο». Ο τότε πρόεδρος του Γενικού Επιτελείου Στρατού Μαρκ Μίλλεϋ είχε δηλώσει ότι το έθνος «έχει πολύ δρόμο μπροστά του» για να αναπληρώσει τα εξαντλημένα αποθέματά του.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες σχεδιάζουν επί του παρόντος να αυξήσουν την παραγωγή πυρομαχικών τους κατά 500% έως το 2027, αλλά ούτε ο αριθμός αυτός θα καλύπτει τα επίπεδα που απαιτούνται κατά το ήμισυ.

Το Πεντάγωνο προσπαθεί να σταματήσει την αιμορραγία των κρίσιμων αποθεμάτων πυρομαχικών του, αγοράζοντας πυρομαχικά για την Ουκρανία από άλλες χώρες αντί να εξαντλεί τα δικά του αποθέματα.

Ωστόσο, το για πόσο μπορεί να διατηρηθεί η τρέχουσα ισορροπία είναι ένα ανοιχτό ερώτημα. Τα συμμαχικά αποθέματα δεν είναι άπειρα και ορισμένοι εταίροι έχουν ήδη τις δικές τους ανησυχίες για την ασφάλεια.

Η Νότια Κορέα, για παράδειγμα, έχει αρνηθεί αιτήματα πώλησης πυρομαχικών στις Ηνωμένες Πολιτείες, επικαλούμενη ανησυχία για την επιθετικότητα της Βόρειας Κορέας.

Τώρα, οι Ηνωμένες Πολιτείες φτάνουν στο σημείο να αποσύρουν εξοπλισμό από μονάδες που σταθμεύουν στο Ισραήλ και τη Νότια Κορέα για να προμηθεύσουν επαρκώς την Ουκρανία χωρίς να αντλούν από τα δικά τους αποθέματα.

Είναι σαφές ότι, αν η Ουκρανία θέλει να διατηρήσει το πλεονέκτημά της, θα πρέπει να στραφεί και σε άλλες λύσεις πέραν του πυροβολικού.

Αεροπλάνα, τανκς και αυτοκίνητα

Πρόσφατα, τo πεζικό της Ουκρανίας ενισχύθηκε με τεθωρακισμένα, με μη επανδρωμένα αεροσκάφη μεγάλης εμβέλειας και με προηγμένα μαχητικά αεροσκάφη.

Οι πρώτες παραδόσεις των αμερικανικών αρμάτων μάχης Abrams έφτασαν στη χώρα στα τέλη Σεπτεμβρίου, περιλαμβάνοντας και βλήματα 120 χιλιοστών απεμπλουτισμένου ουρανίου. Τα πυρομαχικά αυτά, κατασκευασμένα από ένα εξαιρετικά πυκνό μέταλλο, θα δώσουν στην Ουκρανία την πολυπόθητη ικανότητα να διαπερνά τα ρωσικά άρματα μάχης.

image-5503532
Ουκρανός στρατιώτης ετοιμάζεται να εκτοξεύσει ένα μη επανδρωμένο αεροσκάφος (UAV) στο Ντονέτσκ της Ουκρανίας, στις 27 Ιουνίου 2023. (Genya Savilov/AFP μέσω Getty Images)

 

Ομοίως, οι ηγεσίες της Ολλανδίας και της Δανίας συμφώνησαν τον Αύγουστο να δώσουν μαχητικά αεροσκάφη F-16 στην Ουκρανία. Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε ότι η τεχνολογία θα βοηθήσει τη χώρα του να μεγαλώσει την αντεπίθεσή της και φέρει μια νέα μέθοδο πολέμου κατά μήκος του μετώπου.

«[Τα] F-16 θα δώσουν σίγουρα νέα ενέργεια, αυτοπεποίθηση και κίνητρα στους μαχητές και τους πολίτες», δήλωσε ο κος Ζελένσκι σε μήνυμά του προς τις ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις. «Είμαι βέβαιος ότι θα φέρει νέα αποτελέσματα στην Ουκρανία και σε ολόκληρη [την ευρωπαϊκή περιοχή].»

Η Ουκρανία ζητούσε εδώ και καιρό τα μαχητικά αεροσκάφη, αλλά οι Ηνωμένες Πολιτείες κωλυσιεργούσαν, καθώς φοβούνταν ότι η παροχή των αεροσκαφών θα αύξανε τον κίνδυνο πυρηνικής σύγκρουσης με τη Ρωσία.

Πολλά σχετικά με τη συμφωνία παραμένουν ασαφή, συμπεριλαμβανομένου του πόσα ακριβώς πολεμικά αεροσκάφη θα λάβει η Ουκρανία και πόσος χρόνος θα περάσει μέχρι οι πιλότοι της πετάξουν με τα F-16 στον ουκρανικό και, ενδεχομένως, στον ρωσικό ουρανό.

Ομοίως, παραμένει ασαφές το κατά πόσο θα τηρήσει η Ουκρανία την υπόσχεσή της να μην χρησιμοποιήσει τα αεροσκάφη για να μεταφέρει τη μάχη στο ρωσικό έδαφος, κλιμακώνοντας ενδεχομένως μια σύγκρουση που είναι ήδη τεταμένη με απειλές πυρηνικού αφανισμού.

Ukrainian President Volodymyr Zelensky (L) and Danish Prime Minister Mette Frederiksen sit in a F-16 fighter jet at the Skrydstrup Airbase, Denmark, on Aug. 20, 2023. Dutch and Danish leadership have agreed to give Ukraine F-16 fighter jets, which Zelenskyy said would help Ukraine expand its counteroffensive. (Mads Claus Rasmussen/Ritzau Scanpix/AFP via Getty Images)
Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι (α) και η πρωθυπουργός της Δανίας Μέτε Φρέντερικσεν (δ) κάθονται σε ένα μαχητικό αεροσκάφος F-16 στην αεροπορική βάση Skrydstrup της Δανίας, στις 20 Αυγούστου 2023. Η ολλανδική και η δανική ηγεσία συμφώνησαν να δώσουν στην Ουκρανία μαχητικά αεροσκάφη F-16, τα οποία, όπως δήλωσε ο κος Ζελένσκι, θα βοηθήσουν την Ουκρανία να επεκτείνει την αντεπίθεσή της. (Mads Claus Rasmussen/Ritzau Scanpix/AFP μέσω Getty Images)

 

Η υποστήριξη των ΗΠΑ είναι ο μπαλαντέρ

Όλη αυτή η υποστήριξη, ωστόσο, αναδεικνύει τη μοιραία αδυναμία στη στρατηγική της αντεπίθεσης της Ουκρανίας: την εξάρτησή της από τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Μέχρι τις 26 Σεπτεμβρίου, οι ΗΠΑ έχουν εγκρίνει περισσότερα από 113 δισεκατομμύρια δολάρια σε πακέτα δαπανών ως απάντηση στην εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Η συντριπτική πλειονότητα αυτών των κονδυλίων έχει δοθεί μέσω του Υπουργείου Άμυνας και της Αμερικανικής Υπηρεσίας Διεθνούς Ανάπτυξης.

Δεν είναι σαφές πόσο ακόμα μπορούν να συνεχίσουν να ξοδεύουν έτσι οι Ηνωμένες Πολιτείες. Αλλά το πιο σημαντικό είναι ότι δεν είναι σαφές αν οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν τη βούληση να συνεχίσουν να ξοδεύουν έτσι.

Ήδη μέχρι τώρα, τρεις Ρεπουμπλικάνοι υποψήφιοι για την προεδρία έθεσαν την αποδέσμευση από τον πόλεμο ως προτεραιότητα στην προεκλογική τους εκστρατεία. Ο πρώην πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, ο κυβερνήτης της Φλόριντα Ρον ΝτεΣάντις και ο επιχειρηματίας Βίβεκ Ραμασουάμι έχουν όλοι ορκιστεί να διακόψουν τη στήριξη της Ουκρανίας και να επιδιώξουν ειρήνη με τον Πούτιν.

Σε αυτή την περίπτωση, η Μόσχα μπορεί να μην χρειαστεί να περιμένει να υποχωρήσει η Ουκρανία. Μπορεί απλώς να χρειαστεί να περιμένει να φύγει η κυβέρνηση Μπάιντεν.

Αυτό θα δημιουργούσε μεγάλα προβλήματα στην Ουκρανία, η οποία χρειάζεται μακροχρόνιους μηχανισμούς χρηματοδότησης για την ανακατάληψη των κατεχομένων εδαφών της.

image-5503539
Ο υποψήφιος των Ρεπουμπλικανών για την προεδρία Βίβεκ Ραμασουάμι μιλάει σε εκδήλωση του Iowa Faith & Freedom Coalition στο Κλάιβ της Αϊόβα, στις 22 Απριλίου 2023. (Madalina Vasiliu/The Epoch Times)

 

Όπως διαπιστώνει η έκθεση του RUSI, οι αποφάσεις που θα διαμορφώσουν τις εξελίξεις για το 2024 έχουν ήδη ληφθεί. Αυτές που θα επηρεάσουν το 2025 και μετά αναμένονται σύντομα.

«Είναι πλέον σαφές ότι η σύγκρουση θα παραταθεί», αναφέρει η έκθεση. «Η μη έγκαιρη προσαρμογή της υποστήριξης θα έχει βαρύ τίμημα το 2024.»

Οι αιματηροί χειμώνες που μέλλονται

Από την πλευρά της, η ουκρανική στρατιωτική ηγεσία δεν πρόκειται να περιμένει για να εξαπολύσει άλλη μια αντεπίθεση. Φαίνεται αποφασισμένη να αξιοποιήσει στο έπακρο την υποστήριξη που διαθέτει ήδη και να πολεμήσει ακόμη και κατά τη διάρκεια του σκληρού χειμώνα.

«Οι πολεμικές ενέργειες θα συνεχιστούν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο», δήλωσε ο επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών του Κιέβου Κύριλλος Μπουντάνοφ σε συνέδριο στις αρχές Σεπτεμβρίου.

«Στο κρύο, την υγρασία και τη λάσπη είναι πιο δύσκολο να πολεμήσει κανείς. [Αλλά] οι μάχες θα συνεχιστούν. Η αντεπίθεση θα συνεχιστεί.»

Είναι πιθανό ότι η Ρωσία ελπίζει να καθυστερήσει την Ουκρανία κατά τη διάρκεια των ψυχρότερων μηνών αυξάνοντας τις επιθέσεις σε υποδομές τροφίμων και ενέργειας, όπως έκανε πέρυσι.

Για το σκοπό αυτό, η διατήρηση της πίεσης στη Ρωσία, για τον περιορισμό της ικανότητάς της να πλήττει υποδομές και να δημιουργεί αποθέματα, θα αποτελέσει βασικό στόχο της Ουκρανίας καθ’ όλη τη διάρκεια της περιόδου.

«Οι τρέχουσες επιθετικές επιχειρήσεις της Ουκρανίας είναι πιθανό να συνεχιστούν και το φθινόπωρο, αλλά θα πρέπει να τεθεί το ερώτημα αν μπορούν να αναληφθούν τώρα δράσεις για τη διατήρηση της πίεσης κατά τη διάρκεια του χειμώνα», αναφέρει η έκθεση του RUSI.

Εντούτοις, ακόμη και αν η Ουκρανία πολεμήσει καλά κατά τη διάρκεια του χειμώνα, το πρόβλημα της τεράστιας έκτασης που πρέπει να απελευθερωθεί παραμένει.

image-5503543
Ουκρανοί στρατιώτες περπατούν σε καμένο δάσος στο μέτωπο κοντά στο Ντονέτσκ της Ουκρανίας, στις 16 Σεπτεμβρίου 2023. (Mstyslav ChernovAP Photo)

 

Μέχρι σήμερα, η Ουκρανία έχει απελευθερώσει περίπου 17.059 τετραγωνικά χλμ. εδάφους στα κατεχόμενα ανατολικά και νότια, σύμφωνα με την DeepState UA, μια αναγνωρισμένη ομάδα πληροφοριών ανοικτού κώδικα που εμπιστεύεται ο ουκρανικός στρατός.

Παραμένουν, ωστόσο, περισσότερα από 100.000 τετραγωνικά χλμ. κατεχόμενου από τη Ρωσία εδάφους στην ανατολική και νότια Ουκρανία. Είναι σημαντικό ότι ο αριθμός αυτός δεν περιλαμβάνει τα παράνομα προσαρτημένα εδάφη στην Κριμαία, το Ντονέτσκ και το Λουχάνσκ, τα οποία τώρα λειτουργούν υπό διορισμένες από τη Ρωσία κυβερνήσεις.

Εάν αυτά τα εδάφη θεωρηθούν επίσης ως κατεχόμενη από τη Ρωσία Ουκρανία – κάτι που έχουν προτείνει αξιωματούχοι των ΗΠΑ- η συνολική έκταση που απομένει να απελευθερωθεί είναι περίπου 170.590 τετραγωνικά χλμ.

Επομένως, η Ουκρανία έχει απελευθερώσει μόνο το ένα δέκατο περίπου των κατεχόμενων εδαφών στα ανατολικά και νότια.

«Ανεξάρτητα από την πρόοδο που σημειώθηκε κατά την αντεπίθεση της Ουκρανίας», αναφέρει η έκθεση του RUSI, «θα απαιτηθούν πολλές ακόμα επιχειρήσεις για να επιτευχθεί η απελευθέρωση του ουκρανικού εδάφους».

Εάν, λοιπόν, η ουκρανική προέλαση πρόκειται να διατηρηθεί, η χώρα θα πρέπει να πολεμήσει και να λάβει τεράστιες ποσότητες χρημάτων και υλικού από τους συμμάχους για τα επόμενα χρόνια.

Του Andrew Thornebrooke

Επιμέλεια: Αλία Ζάε

Το τέλμα της ουκρανικής αντεπίθεσης και οι ανησυχητικές προοπτικές της – μέρος α΄

Κάθε μέρα, οι Ουκρανοί στρατιώτες σέρνονται πάνω από ένα βούρκο αποξηραμένης λάσπης. Σταματούν συχνά, μένοντας χαμηλά στο έδαφος. Για μεγάλο μέρος της ημέρας, κουρνιάζουν σε χαντάκια και σκάβουν μικρά χαρακώματα, ενώ περιμένουν τα σοβιετικής εποχής οχήματα ναρκοθέτησης να ολοκληρώσουν το επίπονο έργο τους.

Ξέρουν ότι μια ρωσική μονάδα είναι κοντά. Ίσως ακριβώς πίσω από τη γραμμή των δέντρων.

Η Ρωσία έχει συγκεντρώσει 100.000 στρατιώτες και περισσότερα από 500 άρματα μάχης ακριβώς ανατολικά από εδώ, μετά το Μπαχμούτ. Κανείς από τους στρατιώτες δεν γνωρίζει πού θα αναπτυχθούν αυτά τα ρωσικά στρατεύματα, αλλά όλοι γνωρίζουν ότι θα αναπτυχθούν. Ίσως το έχουν κάνει ήδη. Μια μέρα χωρίς επαφή είναι εξαιρετικά σπάνια.

Μπορούν μόνο να ελπίζουν ότι η μονάδα δεν θα επιτεθεί ξανά. Έχουν ήδη χάσει άνδρες και δεν έχουν την πολυτέλεια να χάσουν την ικανότητα ναρκοθέτησης.

Αν αυτοί οι Ουκρανοί είναι τυχεροί, θα προχωρήσουν όσο είναι το μήκος δύο γηπέδων ποδοσφαίρου σήμερα.

Η τρίαινα

Έτσι είναι κατά μήκος του μεγαλύτερου μέρους της γραμμής του μετώπου, η οποία τώρα εκτείνεται σε περισσότερα από 96 χιλιόμετρα, διχοτομώντας το έθνος.

Μόλις τέσσερεις μήνες μετά την έναρξη της αντεπίθεσης της Ουκρανίας, οι συγκρούσεις έχουν εξελιχθεί σε μια κρεατομηχανή στην οποία τα κέρδη μετριούνται σε μέτρα και όχι σε χιλιόμετρα. Ωστόσο, η Ουκρανία συνεχίζει, προελαύνοντας αργά και ανυποχώρητα νότια και ανατολικά στα κατεχόμενα εδάφη.

Κάνει τρεις βασικές ωθήσεις εναντίον των Ρώσων, όπως τα σημεία της τρίαινας που αποτελεί το εθνόσημο της.

Στο νότο, οι ουκρανικές δυνάμεις οργανώνουν αμφίβιες επιθέσεις στον ποταμό Δνείπερο κοντά στη Χερσώνα. Μερικά από τα μεγαλύτερα κέρδη τους έχουν σημειωθεί κατά μήκος αυτού του τμήματος του ποταμού και, αν μπορέσουν να προωθηθούν περαιτέρω, μπορεί να εξασφαλίσουν την πορεία προς την κατεχόμενη Κριμαία μέχρι το τέλος του επόμενου έτους.

An illustration of Ukrainian forces launching assaults across the Dnipro, towards Crimea, near Kherson. (Illustration by The Epoch Times, Shutterstock)
Απεικόνιση των ουκρανικών δυνάμεων που εξαπολύουν επιθέσεις κατά μήκος του Δνείπερου, προς την Κριμαία, κοντά στη Χερσώνα. (Εικονογράφηση: The Epoch Times, Shutterstock)

 

Στα ανατολικά, βαδίζουν γύρω από τα ερείπια του κατειλημμένου Μπαχμούτ και πασχίζουν να ενισχύσουν την άμυνά τους ενάντια σε μια συνεχώς αυξανόμενη μάζα ρωσικών εφεδρειών.

Μεταξύ αυτών των δύο σημείων – στην κορυφή της τρίαινας – βρίσκεται το κλειδί.

Εδώ είναι που οι ουκρανικές δυνάμεις έσπρωξαν την πρώτη και ισχυρότερη γραμμή οχυρώσεων της Ρωσίας και απελευθέρωσαν την πόλη Ρομπότινε στις αρχές Σεπτεμβρίου.

Ορισμένοι από τη στρατιωτική ηγεσία της Ουκρανίας πιστεύουν ότι η Ουκρανία έχει πλέον διασπάσει το πιο δύσκολο από τα αμυντικά δίκτυα της Ρωσίας στη νότια Ουκρανία.

An illustration shows that if Ukrainian forces can push from Robotyne into Tokmak, they could continue to push southward towards the Sea of Azov, possibly taking either of the Russian-occupied cities Mariupol or Melitopol. (Illustration by The Epoch Times, Shutterstock)
Αυτή η εικόνα δείχνει ότι αν οι ουκρανικές δυνάμεις μπορούν να προωθηθούν από το Ρομπότινε στο Τοκμάκ, θα μπορούσαν να συνεχίσουν να προωθούνται νότια προς τη Θάλασσα του Αζόφ, ανακαταλαμβάνοντας ενδεχομένως μία από τις κατεχόμενες από τη Ρωσία πόλεις Μαριούπολη ή Μελιτόπολη. (Εικονογράφηση: The Epoch Times, Shutterstock)

 

Το Ρομπότινε βρίσκεται στην περιοχή της Ζαπορίζια, μεταξύ της πόλης Ορίχιβ και του κατεχόμενου από τη Ρωσία σιδηροδρομικού κόμβου Τοκμάκ. Η στρατηγική του τοποθέτηση θα μπορούσε να δώσει στην Ουκρανία περαιτέρω ευκαιρίες επίθεσης σε βασικές ρωσικές γραμμές ανεφοδιασμού.

Εάν οι ουκρανικές δυνάμεις μπορέσουν να προωθηθούν από το Ρομπότινε στο Τοκμάκ – περίπου 28 χλμ. νότια – θα μπορούσαν να διασπάσουν αποτελεσματικά τις ρωσικές δυνάμεις που κατέχουν την περιοχή βόρεια της Αζοφικής Θάλασσας, αποκόπτοντας τον ανεφοδιασμό εκείνων που βρίσκονται στη Χερσώνα και τη δυτική Ζαπορίζια.

Επιπλέον, η κατάκτηση του Τοκμάκ θα έδινε στην Ουκρανία μια πλεονεκτική θέση από την οποία θα μπορούσε να προωθηθεί νότια μέσω της επαρχίας Ζαπορίζια, προς την Αζοφική Θάλασσα, και να ανακαταλάβει είτε την κατεχόμενη πόλη-λιμάνι Μαριούπολη είτε τη Μελιτόπολη δυτικότερα.

Αλλά 28 χλμ. είναι μεγάλη απόσταση για έναν στρατό που κινείται όσο το μήκος δύο γηπέδων ποδοσφαίρου την ημέρα. Ιδιαίτερα με τον σκληρό χειμώνα της ανατολικής Ευρώπης εν όψει.

Η κατάληψη είτε της Μαριούπολης είτε της Μελιτόπολης θα είχε μεγάλο κόστος, χωρίς αμφιβολία, αλλά θα απέκοπτε χιλιάδες ρωσικά στρατεύματα από τις γραμμές ανεφοδιασμού τους και θα στερούσε από τη Ρωσία τη μοναδική χερσαία γέφυρα προς την Κριμαία.

Οι Ουκρανοί ηγέτες δεν μαρτυρούν τις προθέσεις τους και κανείς εκτός της διοίκησης δεν γνωρίζει με βεβαιότητα προς ποια κατεύθυνση θα στραφεί η επόμενη ώθηση. Αλλά είναι αρκετά σαφές ότι σκοπεύουν να ανακτήσουν κάθε σπιθαμή εδάφους που χάθηκε από την εισβολή της Ρωσίας.

Είναι επίσης σαφές ότι η ειρήνη δεν είναι μια άμεση προοπτική ούτε επιδιώκεται επί του παρόντος.

Η νίκη – όπως γίνεται κατανοητό – θα επιτευχθεί σε χρόνια και όχι σε μήνες.

image-5503470
Τα απελευθερωμένα και τα κατεχόμενα από τη Ρωσία εδάφη κατά μήκος της γραμμής του μετώπου στη νότια και ανατολική Ουκρανία. (Εικονογράφηση: The Epoch Times, Shutterstock)

 

Το κύμα που «ξεφούσκωσε»

Το πώς η πολυδιαφημισμένη αντεπίθεση της Ουκρανίας έφτασε σε αυτό το τέλμα εξακολουθεί να αποτελεί σημείο διαφωνίας.

Όταν η ουκρανική στρατιωτική ηγεσία ανακοίνωσε την αντεπίθεσή της στις 4 Ιουνίου, οι δυτικοί σύμβουλοι προέτρεψαν σε ταχεία ανακατάληψη βασικών σημείων. Ο ουκρανικός στρατός, ο οποίος επιθυμούσε καλύτερα όπλα και εξοπλισμό από τους πλουσιότερους δυτικούς εταίρους του, συμμορφώθηκε – τουλάχιστον στην αρχή.

Τα μηχανοκίνητα στρατεύματα έπεσαν με βρυχηθμό στο έργο της διάσπασης των ρωσικών γραμμών, μόνο και μόνο για να κολλήσουν αμέσως στη λάσπη και τα ναρκοπέδια – μια τέλεια λεία για τις ρωσικές ομάδες που περίμεναν εκεί κοντά.

Μέχρι τον Ιούλιο, η προέλαση είχε επιβραδυνθεί τραγικά, κάνοντας τους αναλυτές στις Ηνωμένες Πολιτείες να αμφισβητούν αν ο πόλεμος μπορούσε να κερδηθεί τελικά. Οι ρωσικές δυνάμεις εκμεταλλεύτηκαν την ανάπαυλα και τετραπλασίασαν το μέγεθος των ναρκοπεδίων τους από τον Ιούνιο έως τον Σεπτέμβριο, προσθέτοντας επιπλέον βάθος και πυκνότητα ναρκών σε όλο το μέτωπο.

Τα οχήματα ναρκοθέτησης της Ουκρανίας, εξοπλισμένα για να καθαρίζουν περίπου 80 μέτρα ναρκοπεδίου, βρέθηκαν ξαφνικά αντιμέτωπα με ναρκοπέδια πέντε φορές μεγαλύτερα.

Στα τέλη Αυγούστου, ο Λευκός Οίκος αναγκάστηκε να διευκρινίσει ότι δεν πίστευε ότι η αντεπίθεση ήταν αδιέξοδη, αλλά ότι ήταν ανοιχτός σε διαπραγματεύσεις για μια «ειρηνευτική» διευθέτηση μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας.

Russian servicemen wearing Explosive Ordnance Disposal (EOD) equipment while demining a field in the Donetsk, Ukraine, on June 23, 2023. (Stringer/AFP via Getty Images)
Ρώσοι στρατιώτες που φορούν εξοπλισμό Εξουδετέρωσης Εκρηκτικών Μηχανισμών (EΕΜ) κατά την αποναρκοθέτηση ενός χωραφιού στο Ντονέτσκ της Ουκρανίας, στις 23 Ιουνίου 2023. (Stringer/AFP μέσω Getty Images)

 

Εντούτοις, κι ενώ πολλοί δυτικοί σύμβουλοι ήταν απογοητευμένοι από την έλλειψη αξιοσημείωτων κερδών στο χάρτη, οι Ουκρανοί αξιωματικοί είχαν αρχίσει να προσαρμόζονται στην πραγματικότητα του πεδίου της μάχης. Η Ουκρανία, αποφάσισαν, θα αγκαλιάσει την αργή, βασανιστική, αλλά κερδοφόρα μορφή πολέμου που έχει πλέον κυριαρχήσει στις γραμμές του μετώπου.

Το ΝΑΤΟ αρχίζει τώρα να αναγνωρίζει τους καρπούς αυτής της αργής, βασανιστικής δουλειάς. Ο Γενικός Γραμματέας Γενς Στόλτενμπεργκ αναγνώρισε κατά τη διάρκεια μιας επίσκεψης στο Κίεβο στις 28 Σεπτεμβρίου ότι η Ουκρανία «κερδίζει σταδιακά έδαφος».

Οι σύμμαχοι, είπε, πρέπει να αποδεχτούν το αναμενόμενο κόστος, προκειμένου να αποτρέψουν το μεγαλύτερο κόστος που θα προκαλούσε αναπόφευκτα η συνθηκολόγηση με τη Ρωσία και η έναρξη μιας νέας εποχής κατακτήσεων.

«Όσο ισχυρότερη γίνεται η Ουκρανία, τόσο πιο κοντά ερχόμαστε στον τερματισμό της ρωσικής επιθετικότητας», δήλωσε ο κος Στόλτενμπεργκ.

«Η Ρωσία θα μπορούσε να καταθέσει τα όπλα και να τερματίσει τον πόλεμο σήμερα. Η Ουκρανία δεν έχει αυτή την επιλογή. Η παράδοση της Ουκρανίας δεν θα σήμαινε ειρήνη. Θα σήμαινε ρωσική κατοχή. Η ειρήνη με οποιοδήποτε τίμημα δεν είναι καθόλου ειρήνη.»

Αργά και βασανιστικά

Απομακρυνόμενη από τις συμβουλές των ξένων αναλυτών και εστιάζοντας σε μια πιο αργή μορφή πολέμου ελιγμών, η Ουκρανία ανακατέλαβε περισσότερα από δώδεκα οχυρωμένα χωριά σε μόλις δύο μήνες.

Η στρατηγική αυτή, η οποία διεξάγεται κυρίως με επίθεση πεζικού μικρών μονάδων που ενισχύεται από πυρά ακριβείας από το πυροβολικό, είναι καρποφόρα αλλά αργή. Κάθε βήμα είναι δύσκολο.

image-5503519
Πυροσβέστες σβήνουν πυρκαγιά από ρωσικό χτύπημα στη Ζαπορίζια της Ουκρανίας, στις 6 Οκτωβρίου 2022. (Marina Moiseyenko/AFP μέσω Getty Images)

 

Οι ουκρανικές δυνάμεις προωθούνται κατά μέσο όρο 140 έως 240 μέτρα την ημέρα, σύμφωνα με μια έκθεση (pdf) που συνέταξε το Royal United Services Institute (RUSI), μια δεξαμενή σκέψης με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο.

Όσο αργός κι αν είναι, αυτός ο ρυθμός επιτρέπει στην Ουκρανία να διατηρήσει πολύ περισσότερο από το ανθρώπινο δυναμικό και τον εξοπλισμό της, ενώ οι προηγούμενες προσπάθειές της για ταχεία προέλαση είχαν φέρει τον όλεθρο στις μετρημένες και ως εκ τούτου πολύτιμες προμήθειές της.

Αυτές οι πρώιμες ουκρανικές απώλειες μπορεί επομένως να υποδηλώνουν την αποτυχία των δυτικών συμβούλων και όχι των Ουκρανών αξιωματικών, έγραψε η Ναταλία Μπουγκάγιοβα, συνεργάτης της δεξαμενής σκέψης Institute for the Study of War, σε έκθεσή της στις 25 Σεπτεμβρίου.

«Η Ουκρανία αναγνώρισε την πραγματικότητα της ρωσικής άμυνας πολύ πιο γρήγορα από τους δυτικούς υπεύθυνους χάραξης πολιτικής, οι οποίοι ανέμεναν μια γρήγορη ουκρανική πρόοδο», αναφέρει η κ. Μπουγκάγιοβα στην έκθεση.

«Οι ουκρανικές δυνάμεις έκαναν αυτό που κάνουν οι επιτυχημένοι στρατοί. Προσαρμόστηκαν και τώρα προωθούνται.»

Οι δυτικοί αξιωματούχοι ήθελαν έναν αιφνιδιαστικό πόλεμο, αλλά η Ουκρανία δεν μπορεί να κρατήσει τα εδάφη που κερδίζει αν προχωρά πιο γρήγορα.

Καθυστερώντας την κορύφωση της αντεπίθεσης, η Ουκρανία μπορεί να διασφαλίσει ότι θα απελευθερώσει όσο το δυνατόν περισσότερα εδάφη και θα υποβαθμίσει στην πορεία κατά το μέγιστο τις ρωσικές δυνατότητες.

Ωστόσο, ο αργός ρυθμός δίνει στις ρωσικές δυνάμεις χρόνο να προσαρμοστούν επίσης και αυτό ακριβώς κάνουν.

Παρόλο που χάνουν έδαφος, οι ρωσικές δυνάμεις έχουν σταθεροποιηθεί και τώρα πραγματοποιούν ομαλές αποχωρήσεις και εμποδίζουν με επιτυχία τις ουκρανικές προελάσεις ακόμη και όταν υποχωρούν.

Τέτοιου είδους ενέργειες στα μετόπισθεν, εκτός από το να επιβραδύνουν την προέλαση της Ουκρανίας, επιβαρύνουν επίσης το υλικό της.

image-5503527
Ουκρανός στρατιώτης πετάει ένα άδειο βλήμα, καθώς η μονάδα πυροβολικού του βάλλει προς τις ρωσικές θέσεις στα περίχωρα του Μπαχμούτ. Ουκρανία, 30 Δεκεμβρίου 2022. (Sameer Al-doumy/AFP μέσω Getty Images)

 

Έτσι, για να διατηρήσει τη δυναμική που με κόπο κέρδισε απέναντι σε έναν τόσο μεγάλο εχθρό, η Ουκρανία χρειάζεται εξωτερική βοήθεια. Αυτό σημαίνει συνεχή βοήθεια από τους δυτικούς συμμάχους όχι μόνο βραχυπρόθεσμα, αλλά ίσως και για τα επόμενα χρόνια.

Με αυτά τα δεδομένα, η κα Μπουγκάγιοβα λέει ότι οι δυτικοί σύμβουλοι πρέπει να αποδεχθούν τον τρόπο πολέμου της Ουκρανίας – όχι μόνο για αυτή την αντεπίθεση, αλλά και κατά τη διάρκεια του χειμώνα και της επόμενης αντεπίθεσης.

«Οι ουκρανικές επιχειρήσεις μπορούν και πιθανότατα θα συνεχιστούν ακόμη και υπό βροχή και λάσπη, ακόμη και αν πραγματοποιούνται με πιο αργό ρυθμό», δήλωσε η ίδια.

«Η Ουκρανία μπορεί να κερδίσει αυτόν τον πόλεμο στρατιωτικά, αλλά θα χρειαστούν περισσότερες από μία επιχειρήσεις αντεπίθεσης.»

Του Andrew Thornebrooke

Επιμέλεια: Αλία Ζάε

Ευρώπη: Προστατεύοντας τις τεχνολογίες-κλειδιά από αντίπαλα κράτη

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναμένεται να αποκαλύψει σήμερα κατάλογο τεχνολογιών-κλειδιών που θα επιτηρούνται πιο στενά και θα προστατεύονται από κράτη που χαρακτηρίζονται αντίπαλα, όπως η Κίνα.

Ο κατάλογος, ο οποίος ενδέχεται να συμπεριλαμβάνει την τεχνητή νοημοσύνη, τις κβαντικές τεχνολογίες και τους ημιαγωγούς, θα δημοσιοποιηθεί μετά το μεσημέρι. Προβλέπεται να παραχωρηθεί συνέντευξη Τύπου στις 15:30 (σ.σ. τοπική ώρα· 16:30 ώρα Ελλάδας).

Η ανακοίνωση καταγράφεται αφού η ΕΕ άρχισε τον Σεπτέμβριο έρευνα για τις φερόμενες ως παράνομες κρατικές ενισχύσεις του Πεκίνου σε κινεζικές βιομηχανίες που παράγουν ηλεκτρικά οχήματα, κίνηση που προκαλεί ήδη εντάσεις με τον ασιατικό γίγαντα.

Η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν υποσχόταν την 20ή Ιουνίου πως θα αναλαμβανόταν «πρωτοβουλία» ως το τέλος της χρονιάς για να ελεγχθούν πιο αυστηρά οι επενδύσεις ευρωπαϊκών εταιρειών στο εξωτερικό.

«Πρέπει να εγγυηθούμε ότι τα κεφάλαια των ευρωπαϊκών εταιρειών, η γνώση τους, η εμπειρογνωμοσύνη τους και οι έρευνές τους δεν θα χρησιμοποιηθούν καταχρηστικά από κάποιες χώρες για στρατιωτικές εφαρμογές», είχε πει.

Την ίδια ημέρα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε αναφερθεί λεπτομερώς στη στρατηγική που εννοεί να εφαρμόσει για να προστατευθούν πιο επαρκώς ευρωπαϊκά οικονομικά συμφέροντα διατηρώντας ταυτόχρονα ανοικτή τη Γηραιά Ήπειρο.

Αναμενόταν να εκτιμηθούν οι κίνδυνοι για την ανθεκτικότητα των αλυσίδων εφοδιασμού, ως προς τη φυγή γνώσης και την εργαλειοποίηση τυχόν εξαρτήσεων για την άσκηση εκβιασμών.

Οι Βρυξέλλες είχαν αναγγείλει τότε ότι θα δημιουργηθεί κατάλογος τεχνολογιών-κλειδιών για τις οποίες θα λάμβαναν μέτρα προστασίας. Τα μέτρα αυτά ενδέχεται να συμπεριλάβουν την αποτροπή διεθνών εταιρικών σχέσεων, τη στήριξη σε ευρωπαϊκές θυγατρικές εταιρείες και νέα εργαλεία αντίδρασης σε ενδεχόμενες απειλές.

Η κρίση της πανδημίας του νέου κορωνοϊού από το 2020 και κατόπιν ο πόλεμος στην Ουκρανία προκάλεσαν σοκ στην Ευρώπη. Η πανδημία αποκάλυψε την τρωτότητα των αλυσίδων εφοδιασμού, που έγιναν θύματα του κλεισίματος των συνόρων στην Κίνα, ενώ η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία ανέδειξε τον κίνδυνο της εξάρτησης από το ρωσικό φυσικό αέριο.

Η δημοσιοποίηση του καταλόγου καταγράφεται εξάλλου καθώς οι ευρωβουλευτές, που διεξάγουν συνεδρίαση της ολομέλειας στο Στρασβούργο, αναμένεται να εγκρίνουν οριστικά σήμερα νέο ευρωπαϊκό εργαλείο, σχεδιασμένο για να τιμωρείται οποιαδήποτε χώρα χρησιμοποιεί οικονομικές κυρώσεις για να ασκήσει πίεση σε κράτος-μέλος της ΕΕ.

Αν και το εργαλείο αυτό δεν βάζει ονομαστικά στο στόχαστρο κάποια χώρα, είναι ξεκάθαρο πως στρέφεται εναντίον του Πεκίνου. Οι Βρυξέλλες ενδέχεται να το επισείουν σε διενέξεις όπως αυτή που εκτυλίσσεται το τρέχον διάστημα ανάμεσα στην Κίνα και τη Λιθουανία, έχουν εξηγήσει Ευρωπαίοι αξιωματούχοι.

Η βαλτική χώρα κατηγορεί το Πεκίνο πως εμποδίζει τις εξαγωγές της εξαιτίας του ανοίγματος διπλωματικής αντιπροσωπείας της Ταϊβάν στο Βίλνιους, καθώς η Κίνα θεωρεί την Ταϊβάν επαρχία της.

Προς το παρόν, η ΕΕ έχει προσφύγει νομικά στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου (ΠΟΕ).

Με στόχο την αποτροπή, η ΕΕ ενδέχεται να εφαρμόσει διάφορα είδη αντιποίνων: πάγωμα της πρόσβασης σε αγορές, αφαίρεση αδειών για τη διάθεση συγκεκριμένων προϊόντων στην ευρωπαϊκή αγορά, αποκλεισμούς επενδύσεων…

Θα πρόκειται για μέσο της τελευταίας προσφυγής, μετά την εξάντληση κάθε άλλης οδού μεσολάβησης, αφού η Ευρωπαϊκή Ένωση διαβεβαιώνει πως θα δίνει προτεραιότητα στον διάλογο με κράτη που κατηγορεί για οικονομικό εκβιασμό.

Πέρα από αυτό το εργαλείο, η ΕΕ έχει προσθέσει στη φαρέτρα της κι άλλα βέλη για την υπεράσπιση των οικονομικών συμφερόντων της και τη διαφοροποίηση των προμηθευτών της, την αύξηση της παραγωγής στην Ευρώπη, την απαίτηση του ανοίγματος αγορών κ.ο.κ..

Η Κομισιόν απλοποίησε τη χορήγηση κρατικών ενισχύσεων σε τομείς που θεωρούνται στρατηγικοί, όπως αυτός της παραγωγής μικροτσίπ. Πρότεινε, εξάλλου, τον Μάρτιο κείμενο για να εξασφαλιστεί η προμήθεια κρίσιμων πρώτων υλών.

Ο Ευρωπαίος επίτροπος Εμπορίου Βάλντις Ντομπρόβσκις αναμένεται εξάλλου να καταθέσει το απόγευμα ενώπιον ευρωβουλευτών για τις εμπορικές σχέσεις με την Κίνα. Το εμπορικό έλλειμμα της ΕΕ έναντι του ασιατικού γίγαντα πλησίασε τα 400 δισ. ευρώ πέρυσι.

Ο κος Ντομπρόβσκις επέστρεψε την περασμένη εβδομάδα από επίσημη επίσκεψή του στην Κίνα, κατά τη διάρκεια της οποίας επέκρινε την «άνιση πρόσβαση» των ευρωπαϊκών εταιρειών στις κινεζικές αγορές και το «πιο πολιτικοποιημένο εμπορικό περιβάλλον».

Το Πεκίνο από την πλευρά, του κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του επιτρόπου, εξέφρασε την «έντονη δυσαρέσκειά» του για την έρευνα την οποία διενεργεί η ΕΕ όσον αφορά τις κρατικές ενισχύσεις σε κινεζικές βιομηχανίες που παράγουν ηλεκτρικά αυτοκίνητα.