Καθώς η εμπορική ένταση με τις Ηνωμένες Πολιτείες παραμένει, το κινεζικό καθεστώς επαναφέρει στο Πεκίνο έναν έμπειρο διαπραγματευτή εμπορίου.
Ο Λι Τσενγκάνγκ, εκπρόσωπος της Κίνας στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου (ΠΟΕ) από το 2021, διορίστηκε διεθνής εκπρόσωπος εμπορίου και υφυπουργός Εμπορίου, σύμφωνα με ανακοίνωση του υπουργείου Ανθρώπινου Δυναμικού και Κοινωνικής Ασφάλισης που δημοσιεύτηκε την Τετάρτη στο διαδίκτυο.
Ο Λι διαδέχεται τον Γουάνγκ Σούογουεν, ο οποίος ήταν ο βασικός εκπρόσωπος στις συνομιλίες του υπουργείου Εμπορίου με Αμερικανούς αξιωματούχους κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ. Δεν έχει διευκρινιστεί αν ο Γουάνγκ θα αναλάβει νέο ρόλο.
Η πρώτη ένδειξη της προαγωγής του Λι εμφανίστηκε νωρίτερα αυτόν τον μήνα, όταν αναφερόταν ως «ηγέτης» του υπουργείου Εμπορίου σε σύνοδο με εγχώριους επιχειρηματίες στις 31 Μαρτίου, σύμφωνα με ανακοίνωση της Εθνικής Επιτροπής Ανάπτυξης και Μεταρρυθμίσεων – του κορυφαίου φορέα κεντρικού σχεδιασμού της Κίνας, που διοργάνωσε τη συνάντηση στο Πεκίνο.
Το Πεκίνο δεν αποκάλυψε τους λόγους για την αναδιάρθρωση στην ηγεσία του υπουργείου Εμπορίου, κάτι που αποτελεί συνήθη πρακτική. Οι αλλαγές γίνονται εν μέσω κλιμάκωσης των εντάσεων μεταξύ Πεκίνου και Ουάσιγκτον.
Ενώ δεκάδες χώρες έχουν απευθυνθεί στην Ουάσιγκτον ζητώντας διμερείς συμφωνίες σε απάντηση στα σχέδια του Τραμπ για ανταποδοτικούς δασμούς, το Πεκίνο έχει επιλέξει να αυξήσει τους δασμούς στα αμερικανικά προϊόντα και δηλώνει αποφασισμένο να μην υποχωρήσει. Ο Τραμπ έχει δηλώσει ανοικτός στο ενδεχόμενο συμφωνίας με το Πεκίνο και την Τρίτη ο Λευκός Οίκος δήλωσε ότι «η μπάλα βρίσκεται στο γήπεδο της Κίνας» όσον αφορά τις εμπορικές διαπραγματεύσεις.
Την Τετάρτη, η Κίνα τήρησε σκληρή στάση ως απάντηση στις δηλώσεις της Ουάσιγκτον. Ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών, Λιν Τζιάν, δήλωσε σε τακτική ενημέρωση δημοσιογράφων στο Πεκίνο ότι η Ουάσιγκτον πρέπει να σταματήσει να «ασκεί ακραία πίεση» και να άρει τους δασμούς κατά της Κίνας πριν ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις.
Η ανακοίνωση για τον διορισμό έγινε καθώς ο Κινέζος ηγέτης Σι Τζινπίνγκ επισκεπτόταν τη Μαλαισία, μετά από συναντήσεις με ηγέτες του Βιετνάμ κατά τη διήμερη παραμονή του στο Ανόι. Τελικός προορισμός του ταξιδιού του είναι η Καμπότζη. Αναλυτές δήλωσαν ότι η περιοδεία του Σι ευθυγραμμίζεται με το συνηθισμένο του ταξιδιωτικό πρόγραμμα, όμως ο χρονισμός δείχνει την πρόθεση του Πεκίνου να ενισχύσει τις σχέσεις με γειτονικές χώρες ως απάντηση στους αμερικανικούς δασμούς.
Συμπτωματικά, ανώτερος Αμερικανός αξιωματούχος πρόκειται να ξεκινήσει περιοδεία στο Βιετνάμ, την Καμπότζη, την Ιαπωνία και τη Χαβάη, ξεκινώντας την Τετάρτη, όπως ανακοίνωσε την Τρίτη το Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Ο νέος εμπορικός εκπρόσωπος της Κίνας
Ο Λι, 58 ετών, είναι έμπειρος διαπραγματευτής, με προϋπηρεσία στην επαφή με ξένους αξιωματούχους εμπορίου ήδη από το 2000, όταν η Κίνα προσπαθούσε να ενταχθεί στον ΠΟΕ, σύμφωνα με βιβλίο του για τη συμμετοχή της Κίνας στον Οργανισμό, που εκδόθηκε το 2011.
Σύμφωνα με την ιστοσελίδα του υπουργείου Εμπορίου, ο Λι έχει πτυχίο Νομικής από το Πανεπιστήμιο του Πεκίνου και μεταπτυχιακό τίτλο στις Νομικές και Οικονομικές Επιστήμες από το Πανεπιστήμιο του Αμβούργου στη Γερμανία.
Κατά τη διάρκεια της πολυετούς θητείας του στο υπουργείο Εμπορίου, υπηρέτησε σε καίριες θέσεις, μεταξύ των οποίων και ως διευθυντής του Τμήματος Συνθηκών και Νομικών Θεμάτων, που διαχειρίζεται εμπορικές διαφορές της Κίνας στον ΠΟΕ.
Τον Ιανουάριο του 2017, ανέλαβε βοηθός υπουργού Εμπορίου, σύμφωνα με το υπουργείο Ανθρώπινου Δυναμικού. Τον Ιούλιο του ίδιου έτους, αφού το Πεκίνο απέτυχε να μειώσει το τεράστιο εμπορικό έλλειμμα των ΗΠΑ εντός 100 ημερών – όπως είχε ζητήσει ο Τραμπ – ο Λι διορίστηκε μέλος της Επιτροπής Δασμολογικής Πολιτικής, ενός κρατικού οργάνου που ρυθμίζει τους δασμούς και προσαρμόζει τους εισαγωγικούς φόρους.
Τον Φεβρουάριο του 2021, η Κίνα επιβεβαίωσε τον διορισμό του Λι ως πρέσβη της χώρας στον ΠΟΕ και αναπληρωτή εκπροσώπου στα Ηνωμένα Έθνη στη Γενεύη. Ο Λι έχει επανειλημμένα επικρίνει τις Ηνωμένες Πολιτείες και τους συμμάχους τους στον ΠΟΕ στη Γενεύη, επιχειρώντας να υπερασπιστεί το Πεκίνο και να αποσπάσει την προσοχή από την κριτική προς τις εμπορικές του πρακτικές και πολιτικές. Σε ομιλία του στις 19 Φεβρουαρίου, ο Κινέζος πρέσβης κατηγόρησε την Ουάσιγκτον ότι παραβίασε τους κανόνες του ΠΟΕ με την επιβολή των δασμών της, σύμφωνα με δήλωση που δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα του υπουργείου Εμπορίου.
Σε απάντηση, ο Αμερικανός πρέσβης Ντέιβιντ Μπίσμπι επισήμανε ότι η Κίνα εξακολουθεί να αποτελεί μη-αγοραία οικονομία και δεν έχει τηρήσει τις δεσμεύσεις της από την ένταξή της στον ΠΟΕ πριν από δύο δεκαετίες.
«Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, η Κίνα έχει μακρύ ιστορικό παραβίασης, αγνόησης και αποφυγής των κανόνων του ΠΟΕ», δήλωσε ο Μπίσμπι, σύμφωνα με ανακοίνωση που δημοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα του Γραφείου του Εμπορικού Αντιπροσώπου των ΗΠΑ.
«Η Κίνα επίσης έχει προσπαθήσει να υπονομεύσει τους μηχανισμούς εποπτείας και λογοδοσίας του ΠΟΕ, μεταξύ άλλων μέσω της ανεπαρκούς συμμόρφωσής της με τις υποχρεώσεις διαφάνειας του Οργανισμού. Η προσέγγιση της Κίνας είναι θεμελιωδώς ασύμβατη με το πολυμερές εμπορικό σύστημα. Ωστόσο, όπως είναι πλέον προφανές, ο ΠΟΕ έχει αποδειχθεί ανίκανος να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά το αρπακτικό, μη-αγοραίο οικονομικό της σύστημα».
Καθώς ο εμπορικός πόλεμος μεταξύ Ηνωμένων Πολιτειών και Κίνας κλιμακώνεται, το Πεκίνο φαίνεται έτοιμο να χρησιμοποιήσει κάθε διαθέσιμο μέσο για να παρατείνει τη σύγκρουση αντί να υποχωρήσει.
Πολλοί στην Ουάσιγκτον υποστηρίζουν ότι οι υψηλοί δασμοί θα μπορούσαν τελικά να οδηγήσουν στο τέλος των εμπορικών σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών και να επιταχύνουν τον διαχωρισμό από την Κίνα, τον οποίο επιθυμούν εδώ και καιρό οι ΗΠΑ. Η απώλεια πρόσβασης στην αμερικανική αγορά θα ασκούσε επίσης σημαντική πίεση στην κινεζική οικονομία.
Η άνοδος της Κίνας από την ένταξή της στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου το 2001 βασίζεται κυρίως σε αμφιλεγόμενες εμπορικές πολιτικές, οι οποίες περιλαμβάνουν την κλοπή πνευματικής ιδιοκτησίας, επίθεση σε ξένες εταιρείες που δραστηριοποιούνται στη χώρα και μαζική επιδότηση των εγχώριων εταιρειών. Γι’ αυτό και το Πεκίνο είναι αποφασισμένο να διατηρήσει αυτές τις εμπορικές πρακτικές, σύμφωνα με τον Ρόμπερτ Άτκινσον, πρόεδρο του Information Technology and Innovation Foundation (Ιδρύματος Πληροφορικής και Καινοτομίας), δεξαμενής σκέψης για την επιστήμη και την τεχνολογία.
Ακόμα και αν το Πεκίνο καθίσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, δεν είναι διατεθειμένο να διαπραγματευτεί για αυτά τα βασικά προβλήματα που επιθυμεί να επιλύσει η κυβέρνηση των ΗΠΑ, είπε ο Άτκινσον στην Epoch Times. «Δεν είναι διατεθειμένοι να παραδεχτούν ότι αυτά είναι προβλήματα», είπε, προσθέτοντας ότι το Πεκίνο είναι έτοιμο να υποστεί απώλειες στον εμπορικό πόλεμο σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό από ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες.
Από τις 9 Απριλίου, οι αμερικανικοί δασμοί σε πολλές κινεζικές εισαγωγές ανέρχονται στο 145%, ενώ οι κινεζικοί δασμοί σε αμερικανικά αγαθά ανέβηκαν ως απάντηση στο 125%.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ έχει ήδη στείλει το μήνυμα ότι είναι διατεθειμένος να μειώσει ή να αναστείλει τους δασμούς, εάν η Κίνα συμφωνήσει να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις. Η προσφορά του συνάντησε τη δημόσια άρνηση του Πεκίνου.
Το Κομμουνιστικό Κόμμα Κίνας (ΚΚΚ) έχει ήδη χρησιμοποιήσει διάφορες τακτικές από το εγχειρίδιο του για να αντεπιτεθεί στις Ηνωμένες Πολιτείες. Αυτές περιλαμβάνουν την εξάπλωση αντι-αμερικανικής προπαγάνδας, την πίεση σε αμερικανικές εταιρείες να λογοδοτήσουν υπέρ του καθεστώτος και τον περιορισμό των εξαγωγών σπάνιων γαιών.
Κυκλοφορία προπαγανδιστικών βίντεο
Επί σειρά ετών, το ΚΚΚ χρησιμοποιεί την προπαγάνδα για να επηρεάσει τη δημόσια γνώμη, τόσο εσωτερικά όσο και διεθνώς. Τώρα, εφαρμόζει την ίδια τακτική για να διαμορφώσει την αντίληψη του κοινού σχετικά με τους δασμούς του Τραμπ.
Σύμφωνα με τον επενδυτή του «Shark Tank», Κέβιν Ο’Λήρι, το τελευταίο κόλπο του ΚΚΚ περιλαμβάνει μια σειρά από βίντεο στο TikTok που κοροϊδεύουν τους Αμερικανούς, τα οποία έχουν δημιουργηθεί με τη βοήθεια τεχνητής νοημοσύνης (AI).
«Το TikTok είναι spyware (κακόβουλο λογισμικό παρακολούθησης) πρώτης κατηγορίας, τελεία», δήλωσε ο Ο’Λήρι στους νομοθέτες κατά τη διάρκεια ακρόασης της Κογκρέσου στις 9 Απριλίου σχετικά με την οικονομική επιθετικότητα του ΚΚΚ.
Το TikTok σε οθόνη κινητού. (Oleksii Pydsosonnii/The Epoch Times)
«Είναι μία από τις καλύτερες μηχανές προπαγάνδας που έχω δει ποτέ. Αν θέλετε αποδείξεις, μπείτε τις τελευταίες 24 ώρες και δείτε τα βίντεο που δημιουργήθηκαν εκεί μέσω AI με υπέρβαρους Αμερικανούς να δουλεύουν σε ραπτομηχανές», πρόσθεσε.
Τα βίντεο αυτά, τα οποία άρχισαν να κυκλοφορούν αμέσως μετά την ανακοίνωση του Τραμπ για τους δασμούς στις 2 Απριλίου, δείχνουν υπέρβαρους Αμερικανούς σκυμμένους πάνω από ραπτομηχανές, σκηνές με τον Τραμπ και τους Ρεπουμπλικανούς συμμάχους του να ράβουν αργά υφάσματα, και τον δισεκατομμυριούχο Έλον Μασκ να συναρμολογεί iPhone σε μια γραμμή παραγωγής. Αυτά τα βίντεο καταλήγουν με το γνωστό μήνυμα της προεκλογικής εκστρατείας του Τραμπ: «Make America Great Again».
«Δεν έχω δει ποτέ τόσο εξόφθαλμη προπαγάνδα», είπε ο Ο’Λήρι για τα πρόσφατα βίντεο, προειδοποιώντας ότι το Πεκίνο χρησιμοποιεί και άλλες πλατφόρμες, όπως το TikTok, για να διαμορφώσει τη δημόσια γνώμη στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Τον Ιανουάριο, ο Ο’Λήρι ανακοίνωσε ότι είχε καταθέσει πρόταση για να αποκτήσει το TikTok από την κινεζική μητρική εταιρεία ByteDance. Στις 4 Απριλίου, ο Τραμπ επέκτεινε την προθεσμία για την πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης να αποσπαστεί από την ByteDance κατά 75 ημέρες, προκειμένου να αποφύγει την απαγόρευση στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Στις 15 Απριλίου, ο Λευκός Οίκος σχολίασε αυτά τα βίντεο, κάποια από τα οποία είχαν αναρτηθεί από αξιωματούχους της κινεζικής κυβέρνησης.
«Δεν είμαι σίγουρη ποιος δημιούργησε τα βίντεο ή αν μπορούμε να επιβεβαιώσουμε την αυθεντικότητα τους», δήλωσε η εκπρόσωπος τύπου της Λευκής Οίκος, Κάρολαϊν Λέβιτ, κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου. «Όποιος και αν τα δημιούργησε, προφανώς δεν βλέπει τη δυναμική του Αμερικανού εργαζόμενου και της αμερικανικής εργατικής δύναμης.»
Πίεση σε αμερικανικές εταιρείες
Το καθεστώς της Κίνας χρησιμοποιεί ακόμη μια γνωστή τακτική: την πίεση σε αμερικανικές εταιρείες να λειτουργούν ως μεσάζοντες.
Στις 6 Απριλίου, ο Τζι Λινγκ, αντιπρόεδρος του υπουργείου Εμπορίου της Κίνας, είχε συνάντηση στρογγυλής τραπέζης με εκπροσώπους αμερικανικών εταιρειών, όπως οι Tesla και GE HealthCare. Κατά τη διάρκεια αυτής της συνάντησης, ο Τζι προειδοποίησε έμμεσα τις αμερικανικές εταιρείες, καλώντας τις να υποστηρίξουν τις προσπάθειες να επηρεάσουν την Ουάσιγκτον ή να αντιμετωπίσουν συνέπειες, όπως δασμούς και περιορισμούς στις εξαγωγές.
Ο Τζι δήλωσε στους εκπροσώπους σχεδόν 20 εταιρειών ότι οι αμερικανικοί δασμοί παραβιάζουν τους διεθνείς κανόνες εμπορίου και βλάπτουν τα συμφέροντα όλων των άλλων χωρών.
Αυτή η τακτική δεν είναι καινούρια. Κατά τη διάρκεια της Συνόδου Ασίας-Ειρηνικού, το 2023, στο Σαν Φρανσίσκο, ο Κινέζος ηγέτης Σι Ζινπίνγκ δείπνησε με κορυφαίους Αμερικανούς εκτελεστικούς διευθυντές για να προωθήσει τις επενδύσεις στην Κίνα. Η συνάντηση αυτή έγινε μετά την απαγόρευση της κυβέρνησης Μπάιντεν κάποιων νέων αμερικανικών επενδύσεων στην Κίνα σε ευαίσθητες τεχνολογίες.
Ορισμένοι υπέθεσαν το σαββατοκύριακο ότι ο Τραμπ υποχώρησε στις απαιτήσεις των τεχνολογικών εταιρειών, παρέχοντας κάποιες εξαιρέσεις σε κινεζικά smartphone και άλλες ηλεκτρονικές συσκευές, μετά την εξαίρεση αυτών των προϊόντων από τους δασμούς του 125%.
Ο Τραμπ διέψευσε αυτούς τους ισχυρισμούς, δηλώνοντας ότι κανείς δεν «θα ξεφύγει» από τις αθέμιτες εμπορικές ανισορροπίες και τα εμπόδια δασμών. Είπε ότι αυτά τα προϊόντα θα καλυφθούν από άλλο σχέδιο δασμών και θα συνεχίσουν να υπόκεινται στους δασμούς 20% που είχαν επιβληθεί λόγω των εξαγωγών φαιντανύλης από την Κίνα.
Παγκόσμιοι ηγέτες κάθονται γύρω από ένα τραπέζι στο APEC Leaders Retreat που πραγματοποιήθηκε κατά τη διάρκεια της εβδομάδας των ηγετών της Οικονομικής Συνεργασίας Ασίας-Ειρηνικού στο Moscone Center στο Σαν Φρανσίσκο, στις 17 Νοεμβρίου 2023. (Kent Nishimura/Getty Images)
Για δεκαετίες, το ΚΚΚ ασκεί πιέσεις στις ξένες εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην Κίνα. Αναμένεται ότι αυτές οι πιέσεις θα ενταθούν ως απάντηση στους νέους αμερικανικούς δασμούς.
Περιορισμοί στις εξαγωγές σπάνιων γαιών
Απαντώντας στους δασμούς των ΗΠΑ, το Πεκίνο εισήγαγε περιορισμούς στις εξαγωγές κρίσιμων στοιχείων σπάνιων γαιών, μετάλλων και μαγνητών, οι οποίοι τέθηκαν σε εφαρμογή από τις 4 Απριλίου.
Η Κίνα κυριαρχεί στην παγκόσμια αλυσίδα εφοδιασμού σπάνιων γαιών, αντιπροσωπεύοντας σχεδόν το 60% της παγκόσμιας παραγωγής και σχεδόν το 85% της ικανότητας επεξεργασίας. Το ΚΚΚ έχει μετατρέψει αυτήν την κυριαρχία σε στρατηγικό όπλο κατά άλλων χωρών τα τελευταία χρόνια.
«Αυτή είναι μια αρκετά σοβαρή αδυναμία», δήλωσε ο Άτκινσον, επισημαίνοντας ότι το Πεκίνο θα χρησιμοποιήσει αυτό το χαρτί στον εμπορικό πόλεμο κατά των ΗΠΑ.
Στην τελευταία της κίνηση, η Κίνα επέβαλε ελέγχους σε επτά κατηγορίες σπάνιων γαιών, απόφαση που θα επηρεάσει τους κατασκευαστές αμυντικών συστημάτων και τις βιομηχανίες αυτοκινήτων και αεροδιαστημικής, σύμφωνα με τον Τζόσουα Μπάλλαρντ, διευθύνοντα σύμβουλο της USA Rare Earth, προμηθευτή κρίσιμων μαγνητών σπάνιων γαιών.
«Με απλά λόγια, η Κίνα δεν χρειάζεται να αυξήσει τους δασμούς ως αντιστάθμισμα σε αυτόν τον εμπορικό πόλεμο», δήλωσε ο Μπάλλαρντ σε δήλωση που απέστειλε μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στην Epoch Times, προσθέτοντας ότι οι περιορισμοί στις εξαγωγές αποτελούν ισχυρό μέσο πίεσης στην αμερικανική οικονομία.
Ο ίδιος ανέφερε ότι οι ΗΠΑ εξαρτώνται εξ ολοκλήρου από την Κίνα για τους μαγνήτες, και με τους νέους κανονισμούς οι εταιρείες χρειάζονται ειδικές άδειες εξαγωγής για να τους στείλουν εκτός.
«Η κυβέρνηση των ΗΠΑ πρέπει να ενισχύσει τη στήριξη στη βιομηχανία σπάνιων γαιών στη χώρα μας για να διασφαλίσει ότι η αλυσίδα εφοδιασμού μας θα δημιουργηθεί όσο το δυνατόν γρηγορότερα», είπε ο Μπάλλαρντ.
Η κίνηση αυτή ακολουθεί την κινεζική απαγόρευση των εξαγωγών τριών κρίσιμων ορυκτών — αντιμονίου, γαλλίου και γερμανίου — που τέθηκε σε εφαρμογή τον Δεκέμβριο του 2024, ως απάντηση στους περιορισμούς τεχνολογίας που επέβαλε στην Κίνα ο πρώην πρόεδρος Τζο Μπάιντεν.
Διπλωματική επίθεση εντυπώσεων στο εξωτερικό
Ο Σι Τζινπίνγκ πραγματοποιεί περιοδεία στη Νοτιοανατολική Ασία αυτήν την εβδομάδα, επισκεπτόμενος το Βιετνάμ, τη Μαλαισία και την Καμπότζη, προκειμένου να προωθήσει την Κίνα ως σταθερό εμπορικό εταίρο.
Στο Ανόι, ο Σι ζήτησε ενίσχυση των σχέσεων με το Βιετνάμ και παρότρυνε τη χώρα να αντισταθεί σε «μονομερή εκφοβιστικά μέτρα».
«Νομίζω ότι αυτό που θα κάνουν οι Κινέζοι, το οποίο είναι ο αποτελεσματικότερος τρόπος να μας βλάψουν, είναι να σχηματίσουν συμμαχίες με τους συμμάχους μας», δήλωσε ο Άτκινσον.
Το Πεκίνο έχει επίσης ξεκινήσει μια έντονη διπλωματική εκστρατεία τους τελευταίους μήνες για να ενισχύσει τους δεσμούς του με την Ευρώπη.
Στις 11 Απριλίου, ο Σι υποδέχθηκε τον Ισπανό πρωθυπουργό Πέδρο Σάντσεθ στο Πεκίνο, στον οποίο είπε ότι δεν υπάρχουν «νικητές» στους εμπορικούς πολέμους. Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, αναφέρθηκε σε πιθανή συνεργασία της Κίνας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης με στόχο την προστασία της παγκοσμιοποίησης.
Σε πρόσφατη ανάρτηση στην πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης Χ, εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών της Κίνας δήλωσε ότι η Κίνα και η Ευρώπη, υπέρμαχοι του ελεύθερου και δίκαιου εμπορίου, αντιπροσωπεύουν το ένα τρίτο της παγκόσμιας οικονομίας.
Ωστόσο, παραμένει ασαφές πώς θα αντιδράσει η ΕΕ, η οποία κατηγορεί την Κίνα για στήριξη της Ρωσίας στον πόλεμο που διεξάγει κατά της Ουκρανίας.
Την κατηγορεί ακόμη και αθέμιτο ανταγωνισμό στον τομέα των ηλεκτροκίνητων οχημάτων, καθώς είχε κατακλύσει την ευρωπαϊκή αγορά με τα φθηνά χάρη στις κρατικές επιδοτήσεις κινεζικά ηλεκτρικά οχήματα – κάτι που οδήγησε την ΕΕ να επιβάλει , τον Οκτώβριο του 2024, δασμούς έως και 45,3% στις εισαγωγές τους.
Πολλοί Ρεπουμπλικανοί είναι πεπεισμένοι ότι η Κίνα, και όχι οι ΗΠΑ, θα απομονωθεί σε αυτόν τον εμπορικό πόλεμο.
«Νομίζω ότι αν συνεχίσει αυτές τις άδικες εμπορικές πρακτικές, η Κίνα μακροπρόθεσμα θα βλάψει τον ίδιο της τον εαυτό, οπότε στην ουσία εμείς διαμορφώνουμε την κατάσταση», δήλωσε ο βουλευτής Ριτς Μακόρμικ (Ρ-Γεωργία) στο αδελφό μέσο ενημέρωσης τηςEpoch Times, το NTD. «Εκείνοι θα απομονωθούν, όχι εμείς.»
Χειραγώγηση νομίσματος
Προκειμένου να μειώσει τον οικονομικό αντίκτυπο των επιβαλλόμενων φόρων, δεν αποκλείεται το Πεκίνο να καταφύγει και πάλι σε υποτίμηση του κινεζικού νομίσματος.
Η Κίνα χρησιμοποιεί τη χειραγώγηση του νομίσματος ως βασική στρατηγική ενίσχυσης των εξαγωγών της. Υποτιμώντας το γουάν έναντι του αμερικανικού δολαρίου, η Κίνα καθιστά τα κινεζικά αγαθά φθηνότερα και πιο ελκυστικά στην παγκόσμια αγορά.
Εκτός από την Κίνα, το υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ έχει συμπεριλάβει αρκετούς εμπορικούς εταίρους στη Λίστα Παρακολούθησης για χειραγώγηση του νομίσματος, όπως την Ιαπωνία, τη Νότια Κορέα, την Ταϊβάν, τη Σιγκαπούρη, το Βιετνάμ και τη Γερμανία.
Ο Κρίστοφερ Μπάλντινγκ είναι οικονομολόγος και πρώην καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Πεκίνου. Νέα Υόρκη, 18 Οκτωβρίου 2021. (The Epoch Times)
«Πολλές χώρες ‘καταπιέζουν’ τεχνητά το νόμισμά τους για να εφαρμόσουν αυτές τις εμπορικές πολιτικές», δήλωσε ο Μπάλντινγκ.
Ο ίδιος ανέφερε ότι το τεράστιο εμπορικό πλεόνασμα της Κίνας υποδεικνύει ότι η χώρα έχει προχωρήσει σε σημαντική χειραγώγηση του νομίσματος.
Κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του Τραμπ, οι Κινέζοι εξαγωγείς δεν μπόρεσαν να μετακυλίσουν το κόστος των αμερικανικών δασμών στους καταναλωτές, καθώς ήταν ενήμεροι ότι κάτι τέτοιο θα τους στερούσε την πρόσβαση στην αμερικανική αγορά. Για να απορροφηθούν οι υψηλοί δασμοί, το Πεκίνο χρησιμοποίησε τη χειραγώγηση του νομίσματος, επιδοτήσεις και άλλες μεθόδους για να διατηρήσει τα προϊόντα του ανταγωνιστικά στην αμερικανική αγορά.
Ανάλυση του 2023 από την Επιτροπή Διεθνούς Εμπορίου των ΗΠΑ κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι δασμοί του Τμήματος 232 και 301 σε περισσότερα από 300 δισεκατομμύρια δολάρια αμερικανικών εισαγωγών είχαν μικρή επίδραση στον πληθωρισμό των ΗΠΑ. Η μελέτη διαπίστωσε ότι οι δασμοί οδήγησαν σε μείωση των εισαγωγών από την Κίνα και αύξηση της εγχώριας παραγωγής, ενώ προκάλεσαν μόνο μικρές αλλαγές στις τιμές.
Παρατηρητές της αγοράς, όπως ο Μπάλντινγκ, έχουν αναφέρει ότι το Πεκίνο μπορεί να μην είναι σε θέση να υποτιμήσει δραστικά το γουάν αυτή τη φορά για να αντισταθμίσει τον αντίκτυπο των υψηλότερων αμερικανικών δασμών.
Μαζικές επιδοτήσεις
Η Κίνα προσφέρει στις εταιρείες της ένα ευρύ φάσμα επιδοτήσεων, από άμεσες επιχορηγήσεις και φορολογικές ελαφρύνσεις έως φτηνό χρηματοδοτικό δανεισμό, γη, ενέργεια και άλλες απαραίτητες πρώτες ύλες.
Αν και αυτές οι επιδοτήσεις υφίστανται και σε άλλες χώρες, το μέγεθος της υποστήριξης που παρέχει το Πεκίνο μέσω αυτών των μεθόδων είναι σημαντικά μεγαλύτερο από τα διεθνή πρότυπα, αναφέρει η Rhodium Group σε πρόσφατη έκθεσή της.
«Οι πρακτικές της Κίνας είναι δύσκολο να παρακολουθηθούν. Οι τοπικές κυβερνήσεις παίζουν σημαντικό ρόλο στην κατανομή των επιχορηγήσεων και των φορολογικών κινήτρων και η Κίνα δεν είναι διατεθειμένη να μοιραστεί λεπτομέρειες σχετικά με αυτές», αναφέρει η έκθεση.
Κινέζοι παραστρατιωτικοί αστυνομικοί φρουρούν τη Μεγάλη Αίθουσα του Λαού. Πεκίνο, 11 Μαρτίου 2025. (Pedro Pardo / AFP μέσω Getty Image
Επιπλέον, προσθέτει η έκθεση, «η χρήση δανεισμού και μετοχικού κεφαλαίου κάτω από τα πρότυπα της αγοράς είναι πολύ πιο διαδεδομένη στην Κίνα από ό,τι σε άλλες οικονομίες».
Αυτό απορρέει σε μεγάλο βαθμό από την κρατική ιδιοκτησία στο τραπεζικό σύστημα της Κίνας και τη διάχυτη κρατική επένδυση στις εταιρείες, σύμφωνα με την έκθεση.
Επιπλέον, το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας κατέχει μειοψηφικό μερίδιο σε αυξανόμενο αριθμό ιδιωτικών εταιρειών, το οποίο ονομάζεται «χρυσή μετοχή».
Αυτές οι μετοχές, συνήθως ίσες με το 1%, επιτρέπουν στο Κομμουνιστικό Κόμμα να έχει θέση στο διοικητικό συμβούλιο, δικαίωμα ψήφου και επιρροή στις εταιρικές αποφάσεις.
Εκτός από τις επιδοτήσεις, η Κίνα χρησιμοποιεί πολύ φθηνό εργατικό δυναμικό.
Παρά την ταχεία οικονομική ανάπτυξη της Κίνας τα τελευταία τριάντα χρόνια, ένα μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού παραμένει φτωχό λόγω της εξαιρετικά ανισομερούς κατανομής του πλούτου.
Τα δεδομένα του 2024 από το China Labour Bulletin αποκαλύπτουν την συνεχιζόμενη αδιαφορία για τα δικαιώματα των εργαζομένων από τους εργοδότες, τις εταιρείες και το καθεστώς, περιλαμβάνοντας ζητήματα όπως οι υπερβολικές ώρες εργασίας, η παρακράτηση μισθών και η εκτεταμένη παραβίαση των εργατικών δικαιωμάτων. Το China Labour Bulletin είναι μια μη κυβερνητική οργάνωση με έδρα το Χονγκ Κονγκ που προασπίζεται τα δικαιώματα των εργαζομένων στην Κίνα.
Μεταφορτώσεις προϊόντων
Όταν ο Τραμπ επέβαλε δασμούς στην Κίνα κατά τη διάρκεια της πρώτης του θητείας, οι αμερικανικές εταιρείες δεν επανέφεραν μαζικά την παραγωγή στις ΗΠΑ – αντ’ αυτού, μετέφεραν τις αλυσίδες εφοδιασμού τους σε χώρες όπως το Μεξικό και το Βιετνάμ. Ως αποτέλεσμα, αυξήθηκε το εμποόριο από την Κίνα προς αυτές τις χώρες, αναφέρει ο Μπάλντινγκ.
Ενώ οι ακαδημαϊκές και πολιτικές μελέτες υποδεικνύουν ότι τα περισσότερα από τα προϊόντα που εξάγονται από το Μεξικό και το Βιετνάμ στις ΗΠΑ παράγονται από τοπικές εταιρείες, παρατηρήθηκε επίσης αύξηση των μεταφορών προϊόντων.
Εργαζόμενοι στο εργοστάσιο της SMK Electronics στην Τιχουάνα του Μεξικού, στις 20 Φεβρουαρίου 2025. (Guillermo Arias/AFP μέσω Getty Images)
Αυτή η πρακτική περιλαμβάνει κινεζικά προϊόντα που τροποποιούνται ελάχιστα ή απλώς αλλάζουν ετικέτα στο Μεξικό ή το Βιετνάμ, πριν αποσταλούν στις ΗΠΑ.
Ο Τραμπ επιδιώκει τώρα να κλείσει αυτά τα παραθυράκια με νέους δασμούς και έχει καλέσει δημοσίως το Μεξικό να αυξήσει τους δασμούς στα κινεζικά προϊόντα για να σταματήσει η Κίνα να χρησιμοποιεί αυτές τις χώρες ως διαβατήριο για την αμερικανική αγορά.
Σε συνέντευξή του στο CBS News στις 6 Απριλίου, ο υπουργός Εμπορίου Χάουαρντ Λούτνικ είπε ότι ο σκοπός των παγκόσμιων δασμών είναι να εμποδίσουν τις εισαγωγές κινεζικών προϊόντων στις ΗΠΑ μέσω τρίτων χωρών, κάτι που πολλές κινεζικές εταιρείες έκαναν κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του Τραμπ για να παρακάμψουν τους δασμούς του.
Ο Τραμπ αναμένεται να χειριστεί την Κίνα διαφορετικά αυτήν τη φορά, έχοντας πάρει τα μαθήματα που έπρεπε από την πρώτη του θητεία, λέει ο Άτκινσον.
Μέχρι τώρα, το Πεκίνο κατάφερνε να εξαπατά τους Αμερικανούς προέδρους, συμπεριλαμβανομένου του Τραμπ στην πρώτη του θητεία, με υποσχέσεις που ποτέ δεν υλοποιούσαν, σχολίασε, αναφέροντας ότι το Πεκίνο είχε υποσχεθεί να αγοράσει σόγια αξίας 50 δισεκατομμυρίων δολάαρίων από τις ΗΠΑ.
«Την τελευταία φορά είχαν πει ότι μιλούν σοβαρά. Ο Τραμπ δεν θα το πιστέψει αυτό τώρα.»
Η αποκάλυψη δημοφιλούς τραγουδιστή από την Ταϊβάν ότι υποβλήθηκε πρόσφατα σε διπλή μεταμόσχευση καρδιάς και ήπατος στην Κίνα έχει προκαλέσει ανησυχίες, με επικριτές να εκτιμούν ότι η δημόσια στήριξή του εντάσσεται σε μια ευρύτερη προσπάθεια του Πεκίνου να εξωραΐσει το κρατικά οργανωμένο σύστημα εξαναγκαστικών αφαιρέσεων οργάνων.
Ο τραγουδιστής και συνθέτης Λου Τζιαντζόνγκ, γνωστός με το καλλιτεχνικό ψευδώνυμο «Tank», ο οποίος αντιμετωπίζει από νεαρή ηλικία συγγενή καρδιοπάθεια, εμφανίστηκε πέντε μήνες μετά την επέμβαση, σε συνέντευξη Τύπου στις 7 Απριλίου, και εξήρε τους γιατρούς από την ηπειρωτική Κίνα, χαρακτηρίζοντας την επέμβαση «απόλυτα ομαλή». Την ίδια ημέρα, ανάρτησε εκτενή δημοσίευση στο κινεζικό μέσο κοινωνικής δικτύωσης Weibo, ενημερώνοντας το κοινό του και εκφράζοντας ευχαριστίες προς την ηπειρωτική Κίνα—την οποία αποκάλεσε «μητέρα πατρίδα»—για τη «σθεναρή στήριξη» κατά την περιπέτεια της υγείας του.
Εικόνες και βίντεο που δείχνουν τον τραγουδιστή να εκφράζει ευγνωμοσύνη περιτριγυρισμένος από Κινέζους γιατρούς κυκλοφόρησαν ευρέως στο διαδίκτυο, καθιστώντας τον έναν ακόμη δημόσιο πρόσωπο που εκφράζει στήριξη στο σύστημα μεταμοσχεύσεων της Κίνας.
Τα κρατικά μέσα ενημέρωσης της Κίνας και ιστότοποι τοπικών κυβερνήσεων αναμετάδωσαν εκτενώς την είδηση, με πολλούς τίτλους να κάνουν λόγο για «μια [ιατρική] πρωτιά στην Ασία», λόγω της πολυπλοκότητας της επέμβασης και της εύθραυστης κατάστασης του ασθενούς.
Αυτή η πανηγυρική παρουσίαση από τα κινεζικά μέσα ήρθε σε έντονη αντίθεση με τις αντιδράσεις στην Ταϊβάν, πατρίδα του τραγουδιστή, όπου πολλοί εξέφρασαν προβληματισμό για τα κίνητρα πίσω από τη δημοσιότητα της υπόθεσης.
Πολλοί Ταϊβανέζοι, ανάμεσά τους και ιατροί, σχολίασαν την υπόθεση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, επικαλούμενοι το βραβευμένο ντοκιμαντέρ «State Organs», το οποίο αναδεικνύει εγκλήματα εξαναγκαστικών αφαιρέσεων οργάνων από κρατουμένους συνείδησης στην Κίνα. Το ντοκιμαντέρ προβάλλεται αυτή την περίοδο σε κινηματογράφους της Ταϊβάν.
«Ο τρόπος με τον οποίο η ηπειρωτική Κίνα αποκτά ανθρώπινα όργανα είναι προβληματικός. Αυτό είναι διεθνώς γνωστό», δήλωσε στην Epoch Times ο Χουάνγκ Σι-γουέι, αντιπρόεδρος της ΜΚΟ «Taiwan Association for International Care of Organ Transplants» («Ταϊβανέζικη Ένωση για τη Διεθνή Μέριμνα των Μεταμοσχεύσεων Οργάνων»), που ασχολείται με την ιατρική ηθική.
Ο Χουάνγκ εκτίμησε πως δεν αποτελεί έκπληξη ότι το κινεζικό καθεστώς προώθησε μια επέμβαση με τη συμμετοχή διασημότητας, ώστε να προσδώσει αξιοπιστία στον κλάδο μεταμοσχεύσεων. «Όταν πηγαίνεις στην Κίνα για μεταμόσχευση οργάνων, ουσιαστικά βοηθάς το Κομμουνιστικό Κόμμα Κίνας να την προωθήσει», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Ο Τόρστεν Τρέι, εκτελεστικός διευθυντής της οργάνωσης «Doctors Against Forced Organ Harvesting» («Γιατροί Κατά των Εξαναγκαστικών Αφαιρέσεων Οργάνων»), δήλωσε πως κατά την άποψή του, το Κομμουνιστικό Κόμμα Κίνας μετέτρεψε την επέμβαση του Λου σε «διαφημιστική προβολή μεταμόσχευσης».
«Παρουσιάζουν μια ‘συνηθισμένη’ μεταμόσχευση και έναν ευτυχισμένο ασθενή, για να την προωθήσουν στην Ταϊβάν: ‘Βλέπετε; Η Κίνα δεν είναι και τόσο κακή’», δήλωσε στην Epoch Times.
Ο Τρέι σημείωσε ότι η αποδοχή της Κίνας ως «πατρίδας» από τον τραγουδιστή, παρά την αντίσταση της Ταϊβάν στον κομμουνιστικό έλεγχο, εξυπηρετεί την προπαγανδιστική ατζέντα του Πεκίνου, με τη σχετική είδηση να προβάλλεται σε πολλές ασιατικές πλατφόρμες, στα κινεζικά και στα αγγλικά.
Ανεπαρκείς πληροφορίες για τον δότη
Οι διαθέσιμες πληροφορίες για τον δότη περιορίζονται στον ισχυρισμό ότι υπέστη σοβαρή κρανιοεγκεφαλική κάκωση και διαγνώστηκε με εγκεφαλικό θάνατο, προϋπόθεση για την αφαίρεση οργάνων.
Ωστόσο, η αναφορά στο τραύμα στο κεφάλι προκάλεσε επιπλέον ερωτήματα. «Τι είδους σοβαρό τραύμα στο κεφάλι ήταν αυτό;» διερωτήθηκε ο Τρέι, υπενθυμίζοντας τις καταγγελίες περί λήψης οργάνων από εκτελεσθέντες κρατούμενους—πρακτική την οποία έχουν επιβεβαιώσει πρώην Κινέζοι γιατροί και εργαζόμενοι στον χώρο της υγείας στην Epoch Times. «Η Κίνα έχει ιστορικό να δηλώνει ‘σοβαρό τραύμα στο κεφάλι’ ως αιτία θανάτου, όταν ο εκτελεσθείς δέχεται σφαίρα στο κρανίο.»
Ο Χουάνγκ, από την πλευρά του, δήλωσε ότι οι ισχυρισμοί από την ηπειρωτική Κίνα δεν τον έπεισαν. Ακόμη και αν επιβεβαιωνόταν ότι τα όργανα του Λου προήλθαν από ηθική πηγή, τόσο ο ίδιος όσο και ο Τρέι αμφισβήτησαν την απόφασή του να χρησιμοποιήσει τη δημόσια εικόνα του για την προώθηση ενός καθεστώτος που κατηγορείται για δολοφονίες κρατουμένων συνείδησης με σκοπό το κέρδος.
«Το ΚΚΚ έχει κατασκευάσει ένα αφήγημα γύρω από την προέλευση των οργάνων. Πάντα ισχυρίζεται ότι προέρχονται από περιστατικά εγκεφαλικού θανάτου μετά από τραύμα, αλλά κανείς δεν μπορεί να το επαληθεύσει», σημείωσε ο Χουάνγκ.
Η Epoch Times επικοινώνησε με τον εκπρόσωπο του τραγουδιστή στην Κίνα, χωρίς να λάβει απάντηση μέχρι τη δημοσίευση του άρθρου.
Το 2022, δύο ερευνητές σε κοινή τους δημοσίευση στο «American Journal of Transplantation» («Αμερικανική Επιθεώρηση Μεταμοσχεύσεων») εντόπισαν 71 κινεζικές επιστημονικές μελέτες που αποκάλυπταν λήψη οργάνων χωρίς να έχει προηγηθεί επιβεβαίωση εγκεφαλικού θανάτου. Σύμφωνα με τους ερευνητές, αυτό υποδηλώνει ότι οι γιατροί ουσιαστικά προκάλεσαν τον θάνατο των ατόμων.
Η Κίνα δεν απέκτησε εθνικό σύστημα δωρεάς και διανομής οργάνων μέχρι το 2015. Ωστόσο, ακόμη και μετά, έρευνα του 2019 διαπίστωσε ότι τα επίσημα στοιχεία για τις δωρεές φαίνεται να ακολουθούν μαθηματικό τύπο—ένδειξη πιθανής παραποίησης.
Το ίδιο έτος, ανεξάρτητο δικαστήριο στο Λονδίνο, μετά από έρευνα διάρκειας ενός έτους, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι στην Κίνα υφίσταται εξαναγκαστικές αφαιρέσεις οργάνων σε μεγάλη κλίμακα, υπό την εποπτεία του καθεστώτος, με κύρια πηγή τα μέλη της πνευματικής άσκησης Φάλουν Γκονγκ, η οποίο διώκεται.
Τέσσερις πολιτείες των ΗΠΑ έχουν θεσπίσει νόμους που απαγορεύουν την κάλυψη εξόδων για χειρουργικές επεμβάσεις στην Κίνα ή με προέλευση οργάνων από αυτήν, λόγω του ενδεχόμενου συνενοχής σε παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Επιπλέον, στην Ταϊβάν, τον Νοέμβριο του 2024 ασκήθηκε δίωξη σε χειρουργό που είχε στείλει ασθενείς για μεταμοσχεύσεις στην Κίνα.
Για τον Χουάνγκ, το βασικό πρόβλημα στο κινεζικό σύστημα μεταμοσχεύσεων είναι η έλλειψη διαφάνειας. «Το ΚΚΚ παρουσιάζει το σύστημά του ως ‘διαφανές και ανιχνεύσιμο’, όμως στην πραγματικότητα δεν είναι καθόλου διαφανές», δήλωσε.
«Δεν είναι ανοιχτό στο κοινό και είναι γνωστό μόνο σε όσους βρίσκονται εντός του συστήματος», πρόσθεσε, καλώντας το καθεστώς να δημοσιεύσει διαδικτυακά τα σχετικά δεδομένα, αν επιθυμεί να δείξει ειλικρίνεια.
Η κινεζική κυβέρνηση ανακοίνωσε στις 14 Απριλίου νέο κύμα περιορισμών θεωρήσεων για Αμερικανούς αξιωματούχους, ως απάντηση στις ενέργειες του Στέιτ Ντιπάρτμεντ που αποσκοπούν στην αντιμετώπιση των εμποδίων που συναντούν οι Αμερικανοί διπλωμάτες στην πρόσβασή τους σε θιβετιανές περιοχές της Κίνας.
Ο Αμερικανός Υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο ανακοίνωσε στις 31 Μαρτίου ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα επιβάλουν περιορισμούς θεωρήσεων σε αξιωματούχους του Κομμουνιστικού Κόμματος Κίνας που «εμπλέκονται ουσιαστικά» στη διαμόρφωση ή εφαρμογή πολιτικών που περιορίζουν την πρόσβαση ξένων στην Αυτόνομη Περιοχή του Θιβέτ, σύμφωνα με τον Νόμο περί Αμοιβαίας Πρόσβασης στο Θιβέτ του 2018.
«Εδώ και πάρα πολύ καιρό, το Κομμουνιστικό Κόμμα Κίνας αρνείται να επιτρέψει την πρόσβαση Αμερικανών διπλωματών, δημοσιογράφων και άλλων διεθνών παρατηρητών στην Αυτόνομη Περιοχή του Θιβέτ και σε άλλες θιβετιανές περιοχές της Κίνας, την ώρα που οι Κινέζοι διπλωμάτες και δημοσιογράφοι απολαμβάνουν ευρεία πρόσβαση στις Ηνωμένες Πολιτείες», ανέφερε ο Ρούμπιο σε δήλωσή του.
Υπογράμμισε ότι οι Αμερικανοί διπλωμάτες δεν μπορούν να προσφέρουν υπηρεσίες σε Αμερικανούς πολίτες που ταξιδεύουν στο Θιβέτ. «Αυτή η έλλειψη αμοιβαιότητας είναι απαράδεκτη και δεν θα γίνει ανεκτή», πρόσθεσε. «Καλώ το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας να αντιμετωπίσει άμεσα αυτό το ζήτημα και να επιτρέψει στους διπλωμάτες και άλλους φορείς ανεμπόδιστη πρόσβαση στην Αυτόνομη Περιοχή του Θιβέτ και σε λοιπές θιβετιανές περιοχές».
Την ίδια ημέρα, ο εκπρόσωπος του κινεζικού Υπουργείου Εξωτερικών Λιν Τζιαν κατηγόρησε τις Ηνωμένες Πολιτείες για ανάμειξη στα εσωτερικά ζητήματα της Κίνας αναφορικά με το Θιβέτ και ανακοίνωσε ότι το Πεκίνο θα επιβάλει «αντίστοιχους περιορισμούς θεωρήσεων» σε Αμερικανούς αξιωματούχους που «επιδεικνύουν προκλητική συμπεριφορά» σε ζητήματα που σχετίζονται με το Θιβέτ.
Η οργάνωση «Free Tibet» («Ελευθερώστε το Θιβέτ»), με έδρα το Λονδίνο, αντέδρασε άμεσα μέσω της πλατφόρμας X, καταγγέλλοντας τις απειλές της Κίνας περί περιορισμών θεωρήσεων. «Όσοι καταγγέλλουν την βάναυση κατοχή του Θιβέτ από το καθεστώς της Κίνας δεν είναι ‘προκλητικοί’, αλλά απαραίτητοι», τόνισε. «Καμία απαγόρευση θεωρήσεων δεν μπορεί να φιμώσει την αλήθεια ή εκείνους που υπερασπίζονται τα δικαιώματα των Θιβετιανών».
Η οργάνωση «International Campaign for Tibet» («Διεθνής Εκστρατεία για το Θιβέτ»), με έδρα την Ουάσιγκτον, χαιρέτισε την ανακοίνωση του Ρούμπιο. Η πρόεδρος της ICT, Τέντσο Γκιάτσο, δήλωσε την 1η Απριλίου: «Επαινούμε την κυβέρνηση Τραμπ που δήλωσε ξεκάθαρα ότι η αποτυχία της Κίνας να σεβαστεί την αρχή της αμοιβαιότητας είναι ‘απαράδεκτη’ και δεν θα γίνει ανεκτή».
«Αυτός ο Νόμος [περί Αμοιβαίας Πρόσβασης στο Θιβέτ] σχεδιάστηκε για να αντιμετωπίσει τους περιορισμούς της Κίνας στην πρόσβαση στο Θιβέτ και ελπίζουμε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα συνεχίσουν να τον αξιοποιούν ουσιαστικά, μέχρι η Κίνα να πάψει να απομονώνει τη Χώρα των Χιονιών», πρόσθεσε.
Σε έκθεση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ προς το Κογκρέσο για την πρόσβαση των ΗΠΑ σε θιβετιανές περιοχές το 2023, αναφέρεται ότι οι Αμερικανοί διπλωμάτες δεν μπορούσαν να αγοράσουν εισιτήρια αεροπλάνου ή τρένου για να εισέλθουν στο Θιβέτ χωρίς προηγούμενη επίσημη έγκριση από τις κινεζικές αρχές. Οι διπλωματικές αρχές των ΗΠΑ υπέβαλαν τρία αιτήματα για επίσημο ταξίδι στην περιοχή, αλλά κανένα δεν εγκρίθηκε.
Στα προηγούμενα χρόνια, διπλωμάτες των ΗΠΑ επισκέφθηκαν θιβετιανές περιοχές στις κινεζικές επαρχίες Σιτσουάν, Κανσού, Τσινγκχάι και Γιουνάν. Ωστόσο, όπως επισημαίνεται στην έκθεση, οι Κινέζοι αξιωματούχοι τους εμπόδισαν να εισέλθουν σε συγκεκριμένα μοναστήρια, έκλεισαν δρόμους και παρακολουθούσαν τις συνομιλίες τους.
Στις 14 Απριλίου, ο Γερουσιαστής Τοντ Γιανγκ (R-Ind.), μέλος της Επιτροπής Πληροφοριών της Γερουσίας, ανάρτησε στο X: «Εδώ και δεκαετίες, το Πεκίνο υποστηρίζει ότι το Θιβέτ υπήρξε πάντα μέρος της Κίνας. Αυτό είναι εντελώς ψευδές».
Υπενθύμισε ότι ο νόμος που πρότεινε ο ίδιος, o Tibet–China Dispute Act (Νόμος για την Επίλυσης της Διαφοράς Θιβέτ–Κίνας), έχει πλέον τεθεί σε ισχύ, απορρίπτοντας αυτές τις ανακριβείς αξιώσεις και ενισχύοντας την ευθύνη του Στέιτ Ντιπάρτμεντ να συνεργαστεί με συμμάχους για μια δίκαιη επίλυση του ζητήματος του Θιβέτ.
Ο εν λόγω νόμος, αποτέλεσμα διακομματικής συνεργασίας, υπογράφηκε από τον τότε πρόεδρο Τζο Μπάιντεν τον Ιούλιο του περασμένου έτους. Η εξόριστη κυβέρνηση του Θιβέτ, η Κεντρική Θιβετιανή Διοίκηση στην Ινδία, είχε δηλώσει τότε ότι ο νόμος αυτός θα φέρει «ελπίδα και έμπνευση» στους Θιβετιανούς σε όλο τον κόσμο.
Το ΚΚΚ εισέβαλε στο Θιβέτ το 1949 και επέβαλε στους Θιβετιανούς μια συμφωνία 17 σημείων προκειμένου να νομιμοποιηθεί η κυριαρχία του. Παρά τις θεωρητικές υποσχέσεις για αυτονομία, το κομμουνιστικό καθεστώς της Κίνας μετέτρεψε την περιοχή σε κράτος επιτήρησης και ίδρυσε στρατόπεδα καταναγκαστικής εργασίας.
Στην ετήσια έκθεσή της για το 2025, η Επιτροπή των ΗΠΑ για τη Διεθνή Θρησκευτική Ελευθερία, ανεξάρτητο ομοσπονδιακό όργανο, αναφέρει ότι το ΚΚΚ διαπράττει «πολιτιστική γενοκτονία» εις βάρος των Θιβετιανών Βουδιστών.
Σύμφωνα με την ίδια έκθεση, το κινεζικό καθεστώς εκφοβίζει τις θιβετιανές κοινότητες της διασποράς μέσω παρακολούθησης, εξαναγκασμού και απειλών προς τις οικογένειές τους στην Κίνα, προκειμένου να τις φιμώσει.
Ενώ ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ αναδιαμορφώνει την εμπορική στρατηγική της χώρας του, άλλοι παγκόσμιοι παράγοντες φαίνεται να αναζητούν νέες προοπτικές συνεργασίας.
Η γερμανική εφημερίδα Handelsblatt αναφέρει ότι είναι πιθανό να καταργηθούν σύντομα οι δασμοί της Ευρωπαϊκής Ένωσης στα ηλεκτρικά οχήματα από την Κίνα, ως αποτέλεσμα πρόσφατων συνομιλιών μεταξύ των δύο πλευρών.
Ο υπουργός Εμπορίου της Κίνας, Γουάνγκ Γουεντάο, συναντήθηκε με τον Επίτροπο Εμπορίου της ΕΕ, Μάρος Σέφτσοβιτς, στα τέλη Μαρτίου κατά την επίσκεψη του τελευταίου στο Πεκίνο.
Σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο κ. Σέφτσοβιτς στις συνομιλίες με Κινέζους αξιωματούχους —που περιελάμβαναν επίσης έναν αντιπρόεδρο της κυβέρνησης και τον υπουργό τελωνείων της χώρας— συζήτησε για «επενδύσεις στην αλυσίδα εφοδιασμού των ηλεκτρικών οχημάτων».
«Οι δύο πλευρές συμφώνησαν να ξεκινήσουν διάλογο για όλα τα ζητήματα που σχετίζονται με το εμπόριο και τις επενδύσεις στην αλυσίδα παραγωγής ηλεκτρικών οχημάτων, ώστε να εξασφαλιστεί μεγαλύτερη συμβολή στη μακροπρόθεσμη ανταγωνιστικότητα της ΕΕ και στη δημιουργία ποιοτικών θέσεων εργασίας», αναφέρει η ανακοίνωση της Επιτροπής.
Τα τελευταία χρόνια, οι κινεζικές εξαγωγές ηλεκτρικών οχημάτων προς την Ευρώπη έχουν καταγράψει θεαματική αύξηση.
Τον Οκτώβριο του 2024, τα κράτη-μέλη της ΕΕ αποφάσισαν την επιβολή δασμών στα κινεζικά ηλεκτρικά οχήματα μετά από σχετική έρευνα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Στις ΗΠΑ, επί διακυβέρνησης Μπάιντεν είχε επιβληθεί δασμός ύψους 100% στα εισαγόμενα κινεζικά ηλεκτρικά οχήματα.
Το 2024, το εμπορικό έλλειμμα της ΕΕ με την Κίνα ξεπέρασε τα 300 δισεκατομμύρια ευρώ, περίπου 340 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ.
Το γερμανικό μέσο Handelsblatt ανέφερε στις 10 Απριλίου ότι οι συναντήσεις Μαρτίου μεταξύ Γουάνγκ και Σέφτσοβιτς άνοιξαν το δρόμο για την άρση των ευρωπαϊκών δασμών στα κινεζικά ηλεκτρικά οχήματα.
Η είδηση δημοσιοποιείται λίγες μόλις ημέρες μετά από τηλεφωνική επικοινωνία στις 7 Απριλίου, μεταξύ του Κινέζου πρωθυπουργού Λι Τσιάνγκ και της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Η σύνοψη της κλήσης, όπως δόθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, επικρίνει τα εμπορικά μέτρα των ΗΠΑ έναντι της ΕΕ, της Κίνας και άλλων χωρών, χαρακτηρίζοντάς τα ως πηγή «εκτεταμένης αναταραχής».
Κατά την ίδια επικοινωνία, η φον ντερ Λάιεν τόνισε στον Κινέζο πρωθυπουργό «την άμεση ανάγκη εξεύρεσης δομικών λύσεων, προκειμένου να ισορροπήσει η διμερής εμπορική σχέση και να διασφαλιστεί η καλύτερη πρόσβαση των ευρωπαϊκών προϊόντων, υπηρεσιών και επιχειρήσεων στην κινεζική αγορά».
Μετά την ανακοίνωση του Τραμπ στις 9 Απριλίου περί προσωρινής αναστολής για διάστημα 90 ημερών των δασμών προς χώρες εκτός Κίνας, η φον ντερ Λάιεν δήλωσε με ανάρτησή της στην πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης Χ, «θέλουμε να δώσουμε μια ευκαιρία στις διαπραγματεύσεις». Ωστόσο, πρόσθεσε πως «εάν οι συνομιλίες δεν είναι ικανοποιητικές, τα αντίμετρά μας θα τεθούν αμέσως σε ισχύ».
Η περίοδος παύσης που ανακοίνωσε ο Τραμπ θα έχει διάρκεια επίσης 90 ημερών.
Παράλληλα με τη συγκεκριμένη ανακοίνωση, ο Πρόεδρος Τραμπ έκανε γνωστό ότι η Κίνα, ως αντίδραση στα δικά της αντίμετρα, θα αντιμετωπίσει ακόμα υψηλότερους δασμούς: το ποσοστό αυξάνεται από το 104% στο 125%. Στις 10 Απριλίου, ο Λευκός Οίκος επιβεβαίωσε πως ο συνολικός δασμός στα κινεζικά αγαθά διαμορφώνεται πλέον στο 145%, συνυπολογίζοντας έναν πρόσθετο δασμό ύψους 20% που είχε ήδη επιβληθεί ως μέτρο περιορισμού της διακίνησης φαιντανύλης από την Κίνα.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Κίνα συμφώνησαν να εξετάσουν το ενδεχόμενο καθορισμού ελάχιστης τιμής για τα ηλεκτρικά οχήματα κινεζικής κατασκευής, ως εναλλακτική λύση έναντι των υψηλών δασμών που επέβαλε πέρυσι η ΕΕ, σύμφωνα με εκπρόσωπο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής την Πέμπτη.
Προηγουμένως, η γερμανική εφημερίδα Handelsblatt είχε μεταδώσει πως έχουν ήδη ξεκινήσει συνομιλίες για το συγκεκριμένο ζήτημα.
Ο Ευρωπαίος Επίτροπος Εμπορίου, Μάρος Σέφτσοβιτς, είχε συνομιλία με τον Κινέζο υπουργό Εμπορίου, Γουάνγκ Γουεντάο, το τελευταίο 24ωρο, κατά την οποία οι δυο πλευρές συμφώνησαν να εξετάσουν από κοινού την εφαρμογή ελάχιστων τιμών, δήλωσε ο Ευρωπαίος εκπρόσωπος.
Σε δική του ανακοίνωση, το κινεζικό υπουργείο Εμπορίου ανέφερε ότι οι διαπραγματεύσεις αναμένεται να ξεκινήσουν άμεσα.
Ο κ. Σέφτσοβιτς είχε δηλώσει προηγουμένως πως οποιοδήποτε καθεστώς ελάχιστης τιμολόγησης πρέπει να είναι εξίσου αποτελεσματικό και εφαρμόσιμο με τους υπάρχοντες δασμούς που επέβαλε η Ευρώπη.
Μέχρι τώρα, η ΕΕ είχε συμφωνήσει μόνο σε καθεστώτα ελάχιστης τιμολόγησης απλών προϊόντων πρώτων υλών, όπως το ατσάλι, το τσιμέντο ή τα χημικά, και όχι πιο σύνθετων προϊόντων όπως τα αυτοκίνητα ή οι μοτοσικλέτες.
Επιπλέον, η Κομισιόν σημείωσε πως μία ενιαία ελάχιστη τιμή δεν θα αρκούσε για να αντιμετωπίσει πλήρως το πρόβλημα των ζημιών λόγω των κινεζικών επιδοτήσεων.
Υπενθυμίζεται ότι πέρυσι τον Οκτώβριο, η ΕΕ αύξησε έως και 45,3% τους δασμούς στα κινεζικά ηλεκτρικά οχήματα. Αυτό συνέβη μετά τη διαπίστωση τον Ιούλιο ότι οι κινέζοι κατασκευαστές αυτοκινήτων επωφελήθηκαν από «άδικες κρατικές επιδοτήσεις», δημιουργώντας κίνδυνο οικονομικών ζημιών στους ευρωπαίους κατασκευαστές.
Τώρα, οι διαπραγματεύσεις εστιάζουν στη δυνατότητα άρσης των δασμών μέσω εγγυημένων ελάχιστων τιμών—μια λύση γνωστή στη διεθνή πρακτική ως «δεσμεύσεις τιμών» επάνω στις εισαγωγές.
Η ΕΕ έχει δηλώσει πως είναι ανοιχτή σε εναλλακτική έναντι των υφιστάμενων δασμών, οι οποίοι ανέρχονταν σε 17% για τα οχήματα BYD, 18,8% για τη Geely και 35,3% για την SAIC, επιπλέον του βασικού εισαγωγικού δασμού 10% για τα αυτοκίνητα.
Οι εξελίξεις αυτές θεωρούνται κρίσιμες και για άλλους ευρωπαϊκούς κλάδους, όπως αυτός του γαλλικού κονιάκ. Η εμπορική κόντρα οδήγησε το Πεκίνο στην επιβολή αντιποίνων στον εν λόγω κλάδο πέρυσι, με αποτέλεσμα μεγάλων ζημιών για γνωστές μάρκες όπως οι Hennessy, Rémy Cointreau και Pernod Ricard.
Η γερμανική Ένωση Αυτοκινητοβιομηχάνων (VDA) χαιρέτισε την έναρξη συνομιλιών μεταξύ ΕΕ και Κίνας, χαρακτηρίζοντας «λάθος» την επιβολή των δασμών και προτείνοντας λύσεις που μειώνουν τις στρεβλώσεις στο διεθνές εμπόριο. «Ανεξάρτητα από τις τελευταίες διεθνείς εξελίξεις, πρέπει να δούμε πώς μειώνουμε τα εμπόδια αντί να δημιουργούμε νέα», ανέφερε η Ένωση την Πέμπτη.
Υπενθυμίζεται ότι η κινεζική αγορά απορροφά το 1/3 των συνολικών πωλήσεων των γερμανικών αυτοκινητοβιομηχανιών, οι οποίες είχαν εκφράσει έντονη δυσαρέσκεια για τους δασμούς, φοβούμενες πιθανή περαιτέρω εμπορική ένταση με τον δεύτερο σημαντικότερο εμπορικό τους εταίρο μετά τις ΗΠΑ.
Η κατάσταση εντείνεται ακόμα περισσότερο μετά και τις πρόσφατες αποφάσεις της αμερικανικής κυβέρνησης Τραμπ να επιβάλει υψηλούς δασμούς στα κινεζικά προϊόντα, κάτι που προκάλεσε αντίστοιχα αντίποινα από το Πεκίνο. Την Παρασκευή, η Κίνα ανακοίνωσε αύξηση των δασμών στα αμερικανικά προϊόντα από 84% σε 125%.
Παράλληλα όμως, η ΕΕ προς το παρόν γλυτώνει τα χειρότερα, αφού ο κ. Τραμπ ανακοίνωσε ότι αναβάλλεται η επιβολή αντίστοιχων δασμών ύψους 20% σε ευρωπαϊκά προϊόντα, με την ηγεσία της Ένωσης να απαντά ότι προτίθεται να δώσει χώρο 90 ημερών σε διαπραγματεύσεις πριν την εφαρμογή τυχόν αντιμέτρων.
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, δήλωσε σχετικά: «Λάβαμε υπόψη την ανακοίνωση του προέδρου Τραμπ. Θέλουμε να δώσουμε μία ευκαιρία στις διαπραγματεύσεις. Εάν δεν υπάρξει ικανοποιητική λύση, θα εφαρμόσουμε τα αντίμετρά μας».
Τέλος, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιβεβαίωσε ότι η επόμενη συνάντηση κορυφής μεταξύ ΕΕ-Κίνας θα πραγματοποιηθεί στο Πεκίνο στο δεύτερο μισό του Ιουλίου.
Για περισσότερο από μία δεκαετία, ειδικοί στον κυβερνοχώρο, στον κυβερνητικό και τον ιδιωτικό τομέα, κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για τους αυξανόμενους κινδύνους που ενέχουν τα τεχνολογικά προϊόντα που κατασκευάζονται στην Κίνα.
Από προεγκατεστημένο κακόβουλο λογισμικό σε καταναλωτικές συσκευές έως επιχειρήσεις δολιοφθοράς σε κρίσιμες υποδομές, η μακροχρόνια εξάρτηση των Ηνωμένων Πολιτειών από συσκευές κινεζικής κατασκευής έχει επανειλημμένα αξιοποιηθεί ως μέρος μίας κρατικής προσπάθειας του κυβερνώντος κομμουνιστικού καθεστώτος της Κίνας να υπονομεύσει τα στρατηγικά συμφέροντα και την εθνική ασφάλεια των Ηνωμένων Πολιτειών.
Αν και δεν είναι επικίνδυνη κάθε συσκευή κινεζικής κατασκευής, ο αυξανόμενος κατάλογος κυβερνοεπιθέσεων που εκμεταλλεύονται κινεζικό υλικό υπογραμμίζει την ανάγκη επαγρύπνησης κατά την αγορά ή χρήση τέτοιων προϊόντων και προτείνει ότι η κυβέρνηση των ΗΠΑ μπορεί να χρειαστεί να λάβει περισσότερα μέτρα για να περιορίσει την εξάρτησή της από την Κίνα για μια ευρεία γκάμα συσκευών.
Ακολουθεί μια ματιά σε μερικές από τις πιο κατάφωρες, τεκμηριωμένες χρήσεις κινεζικών συσκευών σε κυβερνοεπιθέσεις την τελευταία δεκαετία.
Κινέζικο κακόβουλο λογισμικό προεγκατεστημένο σε τηλέφωνα αγορασμένα από την κυβέρνηση των ΗΠΑ
Η αποστολή των πιο ευαίσθητων προσωπικών πληροφοριών των Αμερικανών απευθείας στην Κίνα πιθανότατα δεν ήταν αυτό που είχε στο μυαλό της η Ομοσπονδιακή Επιτροπή Επικοινωνιών όταν αποφάσισε να επιδοτήσει οικονομικά κινητά τηλέφωνα για εκατομμύρια Αμερικανούς χαμηλού εισοδήματος.
Αυτό ακριβώς συνέβη όμως.
Ξεκινώντας το 2015, σε ένα ευρύ φάσμα οικονομικών τηλεφώνων Android της αμερικανικής εταιρεία BLU, που κατασκευάζονται στην Κίνα, εισήχθη κακόβουλο λογισμικό από ύποπτους κινεζικούς φορείς που υποστηρίζονται από το κράτος.
Όπως ανακαλύφθηκε από την εταιρεία κυβερνοασφάλειας Kryptowire, στις συσκευές είχε εγκατασταθεί κακόβουλο λογισμικό από τη Shanghai Adups Technology Company, μια αδιαφανή εταιρεία υπηρεσιών πληροφορικής που ιδρύθηκε στην Κίνα το 2012, με την οποία η BLU είχε συνάψει σύμβαση για την παροχή ενημερώσεων υπηρεσιών για τις συσκευές της.
Το κακόβουλο λογισμικό της Adups λειτουργούσε στο πιο θεμελιώδες επίπεδο των τηλεφώνων, συμπεριλαμβανομένων των εφαρμογών ασύρματης ενημέρωσης και ρυθμίσεων, πράγμα που σημαίνει ότι το κακόβουλο λογισμικό δεν μπορούσε να αφαιρεθεί χωρίς να αχρηστευθούν τα τηλέφωνα.
Για χρόνια, η Adups συνέλεγε αναλυτικά δεδομένα τοποθεσίας, λίστες επαφών, αρχεία καταγραφής για κλήσεις και μηνύματα, ακόμη και το περιεχόμενο των κειμένων από τα τηλέφωνα των Αμερικανών. Μερικά από τα τηλέφωνα επέτρεπαν ακόμη και σε απομακρυσμένους πράκτορες, που πιστεύεται ότι εδρεύουν στην Κίνα, να τραβούν στιγμιότυπα οθόνης ή να παίρνουν τον έλεγχο των συσκευών με άλλο τρόπο.
Όλα τα δεδομένα κρυπτογραφούνταν και στέλνονταν σε έναν διακομιστή στην Κίνα. Αυτό σήμαινε ότι τα περισσότερα προσωπικά δεδομένα των Αμερικανών μεταφέρονταν ουσιαστικά απευθείας στο κινεζικό καθεστώς, αφού σύμφωνα με νόμο του κράτους οι πληροφορίες θεωρούνται εθνικός πόρος,
Η κακοήθης δραστηριότητα δεν εντοπίστηκε για αρκετό διάστημα, επειδή το κακόβουλο λογισμικό ήταν ενσωματωμένο στο λογισμικό του τηλεφώνου, κάτι που του εξασφάλιζε αυτόματα μία θέση στη λίστα επιτρεπόμενων, καθώς τα περισσότερα εργαλεία εντοπισμού κακόβουλου λογισμικού είχαν προγραμματιστεί να δέχονται αξιωματικά ότι το θεμελιώδες λογισμικό και υλικολογισμικό ενός προϊόντος δεν ήταν κακόβουλο.
Ένας μηχανικός ανοίγει την πόρτα μιας μονάδας διακομιστή κατά τη διάρκεια μιας οργανωμένης περιήγησης στο Εργαστήριο Κυβερνοασφάλειας της Huawei στην Ντόνγκουαν της επαρχίας Γκουανγκντόνγκ της Κίνας, στις 25 Απριλίου 2019. Επειδή ο νόμος του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κίνας (ΚΚΚ) ορίζει ότι οι πληροφορίες είναι εθνικός πόρος, τα περισσότερα προσωπικά δεδομένα των Αμερικανών που μεταφέρονται σε διακομιστή στην Κίνα, ουσιαστικά αποστέλλονται απευθείας στο καθεστώς. (Kevin Frayer/Getty Images)
Δεν είναι ακόμη σαφές πόσοι Αμερικανοί συνελήφθησαν στην επιχείρηση. Η Adups ισχυρίστηκε στον ιστότοπό της το 2016 ότι είχε παγκόσμια παρουσία με περισσότερους από 700 εκατομμύρια ενεργούς χρήστες και ότι παρήγαγε επίσης υλικολογισμικό ενσωματωμένο σε κινητά τηλέφωνα, ημιαγωγούς, φορητές συσκευές, αυτοκίνητα και τηλεοράσεις.
Το 2017, η Ομοσπονδιακή Επιτροπή Εμπορίου κατέληξε σε συμφωνία με την BLU, διαπιστώνοντας ότι η εταιρεία είχε παραπλανήσει εν γνώσει της τους πελάτες της σχετικά με την έκταση των δεδομένων που θα μπορούσε να συλλέξει η Adups.
Ωστόσο, η Adups εμφανίστηκε ξανά το 2020, όταν η εταιρεία κυβερνοασφάλειας Malwarebytes ανακάλυψε ότι η εταιρεία είχε προεγκαταστήσει κακόβουλο λογισμικό σε οικονομικά κινητά τηλέφωνα που προσφέρονται από το πρόγραμμα Assurance Wireless της Virgin Mobile, μια άλλη προσπάθεια που επιδοτείται από την κυβέρνηση για τη διάθεση κινητών τηλεφώνων σε Αμερικανούς με χαμηλό εισόδημα.
Μυστικοί δρομολογητές κρυμμένοι σε λιμάνια των ΗΠΑ
Έρευνα του Κογκρέσου αποκάλυψε το 2024 ότι κινεζικής κατασκευής δρομολογητές (ρούτερ και μόντεμ) που χρησιμοποιούνται σε λιμάνια των ΗΠΑ έχουν τη δυνατότητα να διευκολύνουν την κυβερνοκατασκοπεία και τη δολιοφθορά.
Η έκθεση αποκάλυψε ότι γιγάντιοι γερανοί που μεταφέρουν εμπορεύματα από τα πλοία στην ακτή, οι οποίοι χρησιμοποιούνται στα μεγαλύτερα λιμάνια των Ηνωμένων Πολιτειών, είχαν εξοπλιστεί με μόντεμ κινεζικής κατασκευής χωρίς λόγο ύπαρξης.
Οι ερευνητές προειδοποίησαν ότι η τεχνολογία που είναι ενσωματωμένη στις συσκευές θα μπορούσε να επιτρέψει μη εξουσιοδοτημένη πρόσβαση σε ευαίσθητες λειτουργίες λιμένων των ΗΠΑ και ότι σε ορισμένα από τα μόντεμ βρέθηκαν ενεργές συνδέσεις με τα λειτουργικά στοιχεία των γερανών, υποδηλώνοντας ότι θα μπορούσαν να ελέγχονται εξ αποστάσεως από μια συσκευή που κανείς δεν γνώριζε ότι υπήρχε.
Όλοι οι εν λόγω γερανοί κατασκευάστηκαν στην Κίνα από τν Shanghai Zhenhua Heavy Industries, θυγατρική της κρατικής China Communications Construction Co.
Αμερικανοί νομοθέτες σημείωσαν τότε ότι η μονάδα παραγωγής της Zhenhua βρισκόταν δίπλα στην πιο προηγμένη ναυπηγική εγκατάσταση της Κίνας, όπου το καθεστώς κατασκευάζει τα αεροπλανοφόρα του και στεγάζει προηγμένες δυνατότητες πληροφοριών.
Γερανοί που χρησιμοποιούνται για μεταφορά εμπορευματοκιβωτίων φαίνονται στον τερματικό σταθμό εμπορευματοκιβωτίων Red Hook στο Μπρούκλυν της Νέας Υόρκης, στις 30 Σεπτ. 2024. Μια έρευνα του Κογκρέσου το 2024 διαπίστωσε ότι γιγάντιοι γερανοί εκφόρτωσης, που χρησιμοποιούνταν στα μεγαλύτερα λιμάνια των Ηνωμένων Πολιτειών, είχαν εξοπλιστεί με μόντεμ κινεζικής κατασκευής χωρίς λόγο και χωρίς αυτό να είναι γνωστό. (Spencer Platt/Getty Images)
Με επιστολή τους της 29ης Φεβρουαρίου 2024 προς τον πρόεδρο και διευθυντή της Zhenhua, οι βουλευτές ζήτησαν να μάθουν τον σκοπό ύπαρξης των κινητών μόντεμ που ανακαλύφθηκαν σε εξαρτήματα γερανού και σε δωμάτιο διακομιστή ενός λιμανιού των ΗΠΑ που φιλοξενεί τείχος προστασίας και εξοπλισμό δικτύωσης.
Ο αντιναύαρχος της ακτοφυλακής των ΗΠΑ, Τζον Βαν, ο οποίος ηγείτο της Διοίκησης Κυβερνοχώρου του Λιμενικού Σώματος εκείνη την εποχή, είπε ότι υπήρχαν περισσότεροι από 200 γερανοί κινεζικής κατασκευής σε λιμάνια των ΗΠΑ και άλλες ελεγχόμενες εγκαταστάσεις, από τους οποίους λιγότεροι από τους μισούς είχαν εξεταστεί διεξοδικά για τις κινεζικές συσκευές.
Κακόβουλη χρήση κινεζικών δρομολογητών και καμερών
Διαπιστώθηκε επίσης ότι οι κινεζικοί φορείς του κυβερνοχώρου που χρηματοδοτούνται από το κράτος εκμεταλλεύονται ευπάθειες σε συσκευές δικτύου όπως οικιακούς δρομολογητές, συσκευές αποθήκευσης και κάμερες ασφαλείας.
Αυτές οι συσκευές, που κατασκευάζονται συνήθως στην Κίνα, μπορούν να χρησιμεύσουν ως πρόσθετα σημεία πρόσβασης σε περιπτώσεις εισβολών δικτύου σε άλλες οντότητες, αξιοποιώντας αποτελεσματικά τις ευπάθειες που είναι εγγενείς σε ορισμένες συσκευές κινεζικής κατασκευής για να αποκτήσουν πρόσβαση σε αμερικανικά δίκτυα, σύμφωνα με την Υπηρεσία Κυβερνοασφάλειας και Ασφάλειας Υποδομής.
Σε ένα τέτοιο σημαντικό περιστατικό, το 2016, η Dahua Technology, κορυφαία κινεζική εταιρεία κατασκευής εξοπλισμού παρακολούθησης, βρέθηκε ένοχη για επίθεση κατανεμημένης άρνησης υπηρεσίας (DDoS) και, ξανά το 2021, οι ερευνητές ασφαλείας βρήκαν ένα ελάττωμα στο λογισμικό της Dahua που επέτρεπε στους χάκερ να παρακάμπτουν τα πρωτόκολλα ελέγχου ταυτότητας και να παίρνουν τον έλεγχο των συσκευών.
Σε αυτό το περιστατικό, περισσότερες από ένα εκατομμύριο συσκευές υπέστησαν κακόβουλη χρήση και χρησιμοποιήθηκαν για τη δημιουργία δύο botnet (παραβιασμένων ελεγχόμενων δικτύων), τα οποία στη συνέχεια χρησιμοποιήθηκαν για να στοχεύσουν τον ιστότοπο ενός δημοσιογράφου για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο σε μια εκστρατεία DDoS και εκβιασμού.
«Οι κάμερες και οι συσκευές που κατασκευάζονται στην Κίνα, συνδεδεμένες στο διαδίκτυο θα μπορούσαν να χρησιμεύσουν ως πρόσθετοι φορείς σε διαδικτυακούς πράκτορες για να αποκτήσουν και να διατηρήσουν κρυφή, επίμονη πρόσβαση σε κρίσιμες υποδομές των ΗΠΑ.»
Υπουργείο Εσωτερικής Ασφαλείας των ΗΠΑ
Κινεζικοί κρατικοί φορείς στον κυβερνοχώρο συνέχισαν να στοχεύουν εκτενώς αυτά και άλλα παρόμοια τρωτά σημεία στις κινεζικές κάμερες ασφαλείας και κάμερες διαδικτύου τα τελευταία χρόνια.
Τον Φεβρουάριο του τρέχοντος έτους, το υπουργείο Εσωτερικής Ασφαλείας των ΗΠΑ εξέδωσε προειδοποίηση για αμέτρητες κάμερες που εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται σε χώρους υποδομής των ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένου του ηλεκτρικού δικτύου και των λιμένων.
Το ενημερωτικό δελτίο προειδοποιούσε ακόμη ότι ήταν ιδιαίτερα πιθανό συσκευές που κατασκευάζονται στην Κίνα να χρησιμοποιηθούν σε επιθέσεις στον κυβερνοχώρο και ότι δεκάδες χιλιάδες συσκευές είχαν ήδη χρησιμοποιηθεί για αυτόν τον σκοπό.
Κάμερες παρακολούθησης σε διεθνή έκθεση για τη δημόσια ασφάλεια και την ασφάλεια στη Σαγκάη, στις 27 Απριλίου 2011. (Philippe Lopez/AFP μέσω Getty Images)
Το 2024, το δελτίο προειδοποίησε ότι οι κάμερες ασφαλείας κινεζικής κατασκευής που χρησιμοποιούνται στις Ηνωμένες Πολιτείες από μια αμερικανική εταιρεία πετρελαίου και φυσικού αερίου άρχισαν να επικοινωνούν με έναν διακομιστή στην Κίνα που πιστεύεται ότι συνδέεται με το ΚΚΚ.
«Οι κάμερες και οι συσκευές που κατασκευάζονται στην Κίνα, συνδεδεμένες στο διαδίκτυο θα μπορούσαν να χρησιμεύσουν ως πρόσθετοι φορείς σε διαδικτυακούς πράκτορες για να αποκτήσουν και να διατηρήσουν κρυφή, επίμονη πρόσβαση σε κρίσιμες υποδομές των ΗΠΑ», αναφέρει το δελτίο.
Πολλές από αυτές τις συσκευές συνεχίζουν να εισρέουν στις Ηνωμένες Πολιτείες παρά τους γνωστούς κινδύνους τους λόγω μιας διαδικασίας γνωστής ως «λευκής σήμανσης», σύμφωνα με το έγγραφο.
Η λευκή σήμανση εμφανίζεται όταν τα εν λόγω προϊόντα εισάγονται αφού συσκευαστούν και πωληθούν από διαφορετική εταιρεία, όπως όταν μια παραβιασμένη κάμερα ασφαλείας είναι προεγκατεστημένη σε μια συσκευή που κατασκευάζεται από διαφορετική εταιρεία.
Ως εκ τούτου, ανέφερε το δελτίο, ο αριθμός των κινεζικών καμερών που είναι εγκατεστημένες σε δίκτυα των ΗΠΑ πιστεύεται ότι αυξήθηκε κατά 40% μεταξύ 2023 και 2024, παρά την απαγόρευση των σχετικών προϊόντων από την Ομοσπονδιακή Επιτροπή Επικοινωνιών.
Κινεζικές συσκευές: ένας Δούρειος Ίππος δολιοφθοράς
Η επανειλημμένη εκμετάλλευση της κινεζικής τεχνολογίας από κακόβουλους παράγοντες, συχνά με την υποστήριξη του ΚΚΚ, υπογραμμίζει την αυξανόμενη απειλή στον κυβερνοχώρο που θέτει το καθεστώς.
Η Υπηρεσία Κυβερνοασφάλειας και Ασφάλειας Υποδομών των ΗΠΑ προειδοποίησε πέρυσι ότι οι κομμουνιστικές αρχές της Κίνας συμμετείχαν σε μια ευρεία εκστρατεία για την εγκατάσταση κακόβουλου λογισμικού στα συστήματα των ΗΠΑ, προετοιμαζόμενες για μια μεγάλη ένοπλη σύγκρουση.
«Οι [κινεζικοί] κρατικοί φορείς στον κυβερνοχώρο επιδιώκουν να προ-εγκαθιστούν [το κακόβουλο λογισμικό] σε δίκτυα πληροφορικής για ανατρεπτικές ή καταστροφικές επιθέσεις στον κυβερνοχώρο κατά των κρίσιμων υποδομών των ΗΠΑ, σε περίπτωση μεγάλης κρίσης ή σύγκρουσης με τις Ηνωμένες Πολιτείες», αναφέρει συμβουλή που δημοσιεύτηκε από την υπηρεσία.
Αυτό το κακόβουλο λογισμικό επινοήθηκε «για να [μπορεί να] εξαπολύσει καταστροφικές επιθέσεις στον κυβερνοχώρο που θα έθεταν σε κίνδυνο τη φυσική ασφάλεια των Αμερικανών και θα παρεμπόδιζαν τη στρατιωτική ετοιμότητα».
Οι απόπειρες εκμετάλλευσης των τρωτών σημείων συσκευών όπως οι δρομολογητές και οι κάμερες ασφαλείας και για την αποδυνάμωση των Ηνωμένων Πολιτειών ως μέρος της προετοιμασίας για έναν πιθανό πόλεμο, έχουν μέχρι στιγμής τεράστια επιτυχία καθώς τα τεχνολογικά προϊόντα κινεζικής κατασκευής έχουν επικρατήσει στην αγορά των ΗΠΑ.
Η αυξανόμενη εξάρτηση δημόσιων και ιδιωτικών συστημάτων από υλικό που κατασκευάζεται στην Κίνα είναι μια σημαντική απειλή για την εθνική ασφάλεια των Ηνωμένων Πολιτειών, που πιθανότατα θα ξεπεραστεί μόνο με την εγχώρια ανάπτυξη κρίσιμων τεχνολογιών και συναφών υποδομών.
Οι κινεζικές υπηρεσίες πληροφοριών στοχοποιούν ενεργούς και πρώην εργαζόμενους της Αμερικανικής κυβέρνησης, χρησιμοποιώντας «παραπλανητικές διαδικτυακές προτάσεις εργασίας», σύμφωνα με ανακοίνωση του Εθνικού Κέντρου Αντικατασκοπείας και Ασφαλείας (NCSC) που δημοσιεύτηκε στις 8 Απριλίου.
«Ξένες υπηρεσίες πληροφοριών, ιδιαίτερα αυτές της Κίνας, επιχειρούν να προσεγγίσουν και να στρατολογήσουν νυν και πρώην στελέχη της αμερικανικής κυβέρνησης, εμφανιζόμενες ως εταιρείες συμβούλων, κυνηγοί στελεχών, δεξαμενές σκέψης και άλλοι φορείς, μέσα από διαδικτυακές κοινωνικές και επαγγελματικές πλατφόρμες», σημειώνει η ανακοίνωση.
Το NCSC τονίζει ότι αυτές οι προσφορές εργασίας και οι ηλεκτρονικές προσεγγίσεις έχουν γίνει «πιο προηγμένες και πιο περίτεχνες», στοχεύοντας ειδικά άτομα με εμπειρία στην αμερικανική κυβέρνηση, που ψάχνουν για νέες επαγγελματικές ευκαιρίες.
«Οι νυν και πρώην ομοσπονδιακοί υπάλληλοι πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί με αυτές τις προσεγγίσεις και να κατανοούν τις ενδεχόμενες επιπτώσεις από τυχόν εμπλοκή τους. Οι κάτοχοι διαβαθμισμένων αδειών υπενθυμίζεται ότι έχουν νομική υποχρέωση να προστατεύουν ευαίσθητες πληροφορίες και μετά την αποχώρησή τους από υπηρεσία της κυβέρνησης των ΗΠΑ», τονίζει το κέντρο.
Η προειδοποίηση αυτή έρχεται στο πλαίσιο των συνεχιζόμενων προσπαθειών του Κομμουνιστικού Κόμματος Κίνας (ΚΚΚ) να επηρεάσει και να διεισδύσει σε διάφορους τομείς της αμερικανικής κοινωνίας.
Προηγούμενες προειδοποιήσεις έχουν εκδοθεί επίσης από το FBI, το οποίο έχει σημειώσει στην ιστοσελίδα του ότι οι κινεζικές μυστικές υπηρεσίες χρησιμοποιούν ψεύτικα προφίλ στα κοινωνικά δίκτυα, προκειμένου να προσεγγίσουν άτομα με πρόσβαση σε ευαίσθητες πληροφορίες.
Ύποπτα σημάδια και ανησυχητικές πρακτικές
Το NCSC υπογραμμίζει την ανάγκη εγρήγορσης απέναντι σε διάφορες ενδείξεις, όπως για παράδειγμα θέσεις εργασίας που ακούγονται «υπερβολικά καλές για να είναι αληθινές». Τέτοιες προσφορές συχνά υπόσχονται ευέλικτα ωράρια εργασίας και ασυνήθιστα υψηλές αμοιβές.
Μια άλλη συνήθης πρακτική είναι η προσφορά «αποκλειστικών ευκαιριών εργασίας» με ταχεία διαδικασία πρόσληψης και άμεσης πληρωμής, η οποία ολοκληρώνεται μέσα σε λίγες εβδομάδες αντί για πολλούς μήνες.
Το κέντρο συμβουλεύει τους υποψήφιους εργαζόμενους να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί όταν οι υποτιθέμενοι «στρατολόγοι» εκφράζουν υπερβολική προθυμία ή επιχειρούν να μεταφέρουν άμεσα τη συζήτηση από κάποια καθιερωμένη επαγγελματική πλατφόρμα επικοινωνίας σε έναν πιο ασφαλή ή λιγότερο παρακολουθούμενο τρόπο επικοινωνίας.
«Στην αρχή, οι στρατολόγοι ενδέχεται να ζητήσουν κάποιες αθώες και μη ευαίσθητες πληροφορίες. Στη συνέχεια όμως, μπορεί να απαιτήσουν αναφορές που περιέχουν μη δημοσιευμένα ή ευαίσθητα δεδομένα», επισημαίνει η ανακοίνωση.
Το NCSC αναφέρεται επίσης στην υπόθεση του υποκελευστή του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ, Τόμας Ζάο, ο οποίος καταδικάστηκε σε ποινή φυλάκισης 27 μηνών τον Ιανουάριο του 2024. Ο Ζάο πούλησε σε αξιωματικό των κινεζικών υπηρεσιών πληροφοριών απόρρητες πληροφορίες με αντάλλαγμα περίπου 15.000 δολάρια, έπειτα από προσέγγιση που έγινε αρχικά μέσω κοινωνικών δικτύων.
Μεταξύ άλλων υποθέσεων κατασκοπείας αναφέρονται και δύο πρώην πράκτορες της CIA, οι οποίοι κρίθηκαν ένοχοι επειδή κατασκόπευαν υπέρ της Κίνας. Ο ένας καταδικάστηκε σε φυλάκιση 10 ετών το 2024, ενώ ο άλλος καταδικάστηκε σε φυλάκιση 20 ετών το 2019.
Όπως τονίζει το NCSC, για την αποφυγή τέτοιων απειλών, συστήνεται στους πολίτες να επιβεβαιώνουν πάντα την ταυτότητα των ατόμων πριν αποδεχθούν αιτήματα σύνδεσης στο διαδίκτυο, και να είναι προσεκτικοί με τη δημοσιοποίηση πληροφοριών που θα μπορούσαν να προσελκύσουν ανεπιθύμητη προσοχή.
Προειδοποιήσεις και από τις Αμερικανικές Ένοπλες Δυνάμεις
Παρόμοιες προειδοποιήσεις έχουν εκδοθεί και από τις ένοπλες δυνάμεις των ΗΠΑ. Η βάση Fort Eisenhower στη Γεωργία εξέδωσε τον Ιούνιο του 2024 σχετική ανακοίνωση, καλώντας τους στρατιώτες να επιδεικνύουν ιδιαίτερη προσοχή στις προσφορές εργασίας.
«Ξένες δυνάμεις κάνουν ευρεία χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και προσφορών θέσεων εργασίας, που μπορεί να φαίνονται νόμιμες, για να αποσπάσουν ευαίσθητες πληροφορίες από στελέχη του στρατού και τις οικογένειές τους», ανέφερε η ανακοίνωση.
Η Αμερικανική Ακτοφυλακή επίσης προειδοποίησε τον Μάιο του 2024, σημειώνοντας ότι πράκτορες ξένων χωρών όπως η Κίνα, η Ρωσία, το Ιράν και η Βόρεια Κορέα προσεγγίζουν προσωπικό της μέσω LinkedIn, Indeed και Facebook, προσπαθώντας να αποκτήσουν πληροφορίες για επιχειρήσεις και τεχνολογία.
Ο Αρχικελευστής Χιθ Τζόουνς της Αμερικανικής Ακτοφυλακής κάλεσε το προσωπικό να αντιμετωπίζει με επαγρύπνηση τέτοιες ύποπτες προσεγγίσεις και να τις αναφέρει άμεσα: «Οι μέθοδοι των αντιπάλων μας εξελίσσονται συνεχώς, και η εγρήγορσή σας συνιστά βασικό παράγοντα προστασίας της ευρύτερης στρατιωτικής κοινότητας».
Το υπουργείο Οικονομικών της Κίνας ανακοίνωσε επιπλέον δασμούς 84% σε όλα τα προϊόντα που εισάγονται από τις Ηνωμένες Πολιτείες, που θα τεθεί σε ισχύ την Πέμπτη.
Στις 9 Απριλίου, το κινεζικό κομμουνιστικό καθεστώς είπε ότι αυτοί οι κανόνες θα επιβληθούν από το μεσημέρι, ώρα Πεκίνου, (12:01 π.μ. EDT) στις 10 Απριλίου. Ο δασμός 84% αντικαθιστά τον δασμό 34% που είχε ανακοινωθεί προηγουμένως.
Στις 2 Απριλίου, ο Τραμπ ανακοίνωσε ελάχιστο δασμό 10% σε όλους τους εμπορικούς εταίρους, καθώς και υψηλότερες εισφορές σε περίπου 60 χώρες που η αμερικανική κυβέρνηση προσδιορίζει ως «χειρότερους παραβάτες» στις εμπορικές ανισορροπίες με τις Ηνωμένες Πολιτείες, συμπεριλαμβανομένου ενός επιπλέον δασμού 34% στην Κίνα.
Όταν η Κίνα απάντησε με αντίποινα 34% στα προϊόντα των ΗΠΑ, ο Τραμπ επέβαλε επιπλέον 50% στο κινεζικό καθεστώς, που ανέρχεται σε 104% συνολικούς δασμούς στις κινεζικές εισαγωγές, οι οποίοι τέθηκαν σε ισχύ από τις 12:01 π.μ. την Τετάρτη.
Δύο υψηλόβαθμα στελέχη του Κομμουνιστικού Κόμματος Κίνας (ΚΚΚ) αντάλλαξαν θέσεις στα μέσα της πενταετούς θητείας τους, σε μια κίνηση που χαρακτηρίζεται πρωτοφανής και ενδεχομένως ενδεικτική αυξανόμενων πιέσεων προς τον Κινέζο ηγέτη Σι Τζινπίνγκ από αντίπαλες εσωκομματικές φατρίες, σύμφωνα με εκτιμήσεις αναλυτών.
Ο Λι Γκαντζιέ, έως πρότινος επικεφαλής του Τμήματος Οργάνωσης, ανέλαβε την ηγεσία του Τμήματος Εργασίας Ενιαίου Μετώπου, το οποίο επικεντρώνεται στην επέκταση της επιρροής του Κόμματος διεθνώς. Τη θέση του στο Τμήμα Οργάνωσης ανέλαβε ο Σι Ταϊφένγκ, ο οποίος πλέον διαχειρίζεται τα θέματα προσωπικού του Κόμματος.
Τα κρατικά μέσα ενημέρωσης της Κίνας επιβεβαίωσαν στις 2 Απριλίου την απροσδόκητη αλλαγή ηγεσίας, αναφερόμενα για πρώτη φορά στους δύο αξιωματούχους με τους νέους τους τίτλους. Η ανακατάταξη πραγματοποιήθηκε ενόψει μυστικής συνεδρίασης του Κόμματος, η οποία παραδοσιακά επικεντρώνεται σε θέματα προσωπικού. Αν και η ημερομηνία αυτής της συνόδου—γνωστής ως τέταρτη ολομέλεια—δεν έχει ακόμη ανακοινωθεί, συνήθως λαμβάνει χώρα περίπου στα μισά της πενταετούς κομματικής περιόδου.
Το ΚΚΚ αναδιαρθρώνει την ηγεσία του κάθε πέντε χρόνια, στο πλαίσιο του Συνεδρίου του Κόμματος, με τις προετοιμασίες να ξεκινούν παρασκηνιακά αρκετά νωρίτερα. Το επόμενο, 21ο Εθνικό Συνέδριο, αναμένεται να πραγματοποιηθεί στα τέλη του 2027. Καθώς αρκετά νυν στελέχη, περιλαμβανομένου του Σι, πλησιάζουν στο τέλος των θητειών τους, οι παρατηρητές παρακολουθούν στενά για ενδείξεις μετάβασης εξουσίας.
Μέχρι στιγμής, το ΚΚΚ δεν έχει δώσει επίσημη εξήγηση για την ανταλλαγή θέσεων μεταξύ των Λι και Σι, την οποία ορισμένα μέσα του Χονγκ Κονγκ χαρακτήρισαν άνευ προηγουμένου στην ιστορία δεκαετιών του κομμουνιστικού καθεστώτος.
Αναλυτές υπέδειξαν ότι ο Λι ενδεχομένως υποβαθμίστηκε, καθώς η νέα του θέση θεωρείται λιγότερο ισχυρή σε σύγκριση με την προηγούμενη. Ο Σεν Μινγκ-Σι, ερευνητής στο Ινστιτούτο Εθνικής Άμυνας και Έρευνας Ασφαλείας της Ταϊβάν, το οποίο χρηματοδοτείται από το υπουργείο Άμυνας της χώρας, σχολίασε ότι ο επικεφαλής του Τμήματος Οργάνωσης κατέχει μια ιδιαίτερα σημαντική θέση, η οποία μπορεί να λειτουργήσει ως εφαλτήριο για το Πολιτικό Γραφείο του ΚΚΚ, ενώ οι πιθανότητες για τον επικεφαλής του Τμήματος Εργασίας Ενιαίου Μετώπου να φτάσει σε τόσο υψηλό επίπεδο είναι περιορισμένες.
Ο 60χρονος Λι είναι το νεότερο μέλος του 24μελούς Πολιτικού Γραφείου και θεωρείται ότι ανήκει στον στενό κύκλο του Σι. Απόφοιτος του Πανεπιστημίου Τσινγκχούα—το ίδιο πανεπιστήμιο με τον Σι—ο Λι ανέβηκε σταδιακά τα κλιμάκια της πυρηνικής και περιβαλλοντικής διοίκησης. Το 2006 διορίστηκε επικεφαλής της Εθνικής Υπηρεσίας Πυρηνικής Ασφάλειας και το 2018, μετά από μεγάλη κρατική αναδιάρθρωση, ανέλαβε πρώτος υπουργός του Υπουργείου Οικολογίας και Περιβάλλοντος.
Η πολιτική του σταδιοδρομία απογειώθηκε το 2020, όταν έγινε αντιδιοικητής της επαρχίας Σαντόνγκ, ενός σημαντικού βιομηχανικού κόμβου στα ανατολικά της Κίνας. Μέσα σε 17 μήνες, ανέλαβε επικεφαλής του Κόμματος στην ίδια επαρχία.
Το μέλος του Πολιτικού Γραφείου της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΚ Λι Γκαντζιέ (Δ) συμμετέχει στην τελετή έναρξης της Πολιτικής Συμβουλευτικής Διάσκεψης του Κινεζικού Λαού (CPPCC) στο Πεκίνο στις 4 Μαρτίου 2023. (Noel Celis/AFP μέσω Getty Images)
Τον Οκτώβριο του 2022, μετά το 20ό Συνέδριο του Κόμματος, όπου ο Σι εξασφάλισε τρίτη θητεία, ο Λι ανέβηκε στο Πολιτικό Γραφείο. Τον Απρίλιο του 2023 τα κρατικά μέσα ανακοίνωσαν τον διορισμό του στο Τμήμα Οργάνωσης, διαδεχόμενος τον Τσεν Σι, 69 ετών τότε, σε μια φαινομενική τήρηση του άγραφου κανόνα συνταξιοδότησης των ανώτατων κομματικών στελεχών.
Παρότι η πολιτική πορεία του Λι δεν έχει διασταυρωθεί άμεσα με εκείνη του Σι, οι αναλυτές επισημαίνουν τις στενές του σχέσεις με τον Τσεν, στενό συνεργάτη του Σι επί δεκαετίες. Ο Τσεν ήταν συμφοιτητής και συγκάτοικός του Σι στο Τσινγκχούα τη δεκαετία του 1970 και σήμερα διατηρεί επιρροή ως πρόεδρος της Κεντρικής Κομματικής Σχολής, του κορυφαίου ιδεολογικού εκπαιδευτηρίου του ΚΚΚ, απαραίτητου σταδίου για την άνοδο στην κορυφή της κομματικής ιεραρχίας.
Ερωτήματα για την πολιτική ισχύ του Σι
Ο Σεν, ειδικός στην κινεζική πολιτική, σημείωσε ότι η ανταλλαγή των θέσεων μεταξύ Λι και Σι μπορεί να υποδηλώνει αλλαγή στην εμπιστοσύνη του Σι προς τον Λι. Εκτίμησε ότι, καθώς ο Λι ανήκει στην εσωκομματική ομάδα του Σι, η ανάληψη των καθηκόντων του από τον Σι Ταϊφένγκ ενδέχεται να σημαίνει πως η εμπιστοσύνη του Σι στον Λι μειώνεται.
Ο ίδιος θεωρεί επίσης πιθανό το εν λόγω οργανωτικό σχήμα να σχετίζεται με συνεχιζόμενες εσωκομματικές διαμάχες. Το Κόμμα έχει βιώσει εκτεταμένη εκστρατεία κατά της διαφθοράς, η οποία έχει πλήξει ανώτερα στελέχη τόσο στον πολιτικό όσο και στον στρατιωτικό τομέα. Μόνο τα τελευταία δύο χρόνια, δεκάδες στρατιωτικοί διοικητές και επικεφαλής της αμυντικής βιομηχανίας—ορισμένοι εξ αυτών θεωρούμενοι ως στενοί σύμμαχοι του Σι—έχουν καθαιρεθεί.
Τελευταίος στόχος φέρεται να ήταν ο ναύαρχος Μιάο Χούα, αρμόδιος για την πίστη των ενόπλων δυνάμεων προς το Κόμμα, ο οποίος τον Νοέμβριο του 2024 ανεστάλη από την Κεντρική Στρατιωτική Επιτροπή, αν και τυπικά παραμένει μέλος του Πολιτικού Γραφείου.
Αυτή η σειρά από καθαιρέσεις έχει πυροδοτήσει εικασίες μεταξύ αναλυτών ότι ο Σι ενδέχεται να αντιμετωπίζει αυξανόμενες προκλήσεις από αντίπαλες φατρίες εντός του Κόμματος. Ορισμένοι αναλυτές θεωρούν πιθανό ότι η υγεία του Σι, είτε πολιτική είτε σωματική, έχει επιδεινωθεί.
Ο Σεν εξέφρασε την εκτίμηση ότι ίσως ο Σι δεν διέταξε προσωπικά την πρόσφατη ανακατάταξη, σημειώνοντας ότι η εξέλιξη μπορεί να υποδηλώνει αποδυνάμωση της επιρροής του, ίσως και απώλεια ελέγχου της εξουσίας.
Πρόσθεσε ότι ενδέχεται ακόμη και να αποχωρήσει από την ηγεσία κατά την τέταρτη ολομέλεια ή το 21ο Συνέδριο. Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, θεωρεί πιθανό η τοποθέτηση του Σι Ταϊφένγκ να έγινε από ανώτερους κομματικούς παράγοντες ή άλλες δυνάμεις με επιρροή, προκειμένου να εποπτεύσει τα θέματα προσωπικού για το επόμενο Συνέδριο.
Ως νέος επικεφαλής του Τμήματος Οργάνωσης, ο 68χρονος Σι είναι πλέον υπεύθυνος για τη διαδικασία επιλογής και έγκρισης της νέας ηγεσίας του Κόμματος.
Το μέλος του Πολιτικού Γραφείου της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΚ Σι Ταϊφένγκ (Α) ψηφίζει δίπλα στον υπουργό Εξωτερικών Γουάνγκ Γι κατά τη διάρκεια της τελευταίας συνεδρίασης του νομοθετικού σώματος της Κίνας, του Εθνικού Λαϊκού Κογκρέσου, στο Πεκίνο στις 11 Μαρτίου 2025. (Pedro Pardo/AFP μέσω Getty Images)
Οι σχέσεις του με τον Σι Τζινπίνγκ χρονολογούνται πάνω από δύο δεκαετίες, από την κοινή τους θητεία στην Κεντρική Κομματική Σχολή. Ο Σι Τάιφενγκ, ως αντιπρόεδρος τότε, συνεργάστηκε με τον Σι, ο οποίος υπήρξε πρόεδρος του ιδρύματος για περισσότερο από πέντε χρόνια πριν αναλάβει την ηγεσία του Κόμματος στα τέλη του 2012.
Ωστόσο, όπως επισημαίνουν αναλυτές, οι διασυνδέσεις του Σι Ταϊφένγκ ξεπερνούν τον Σι Τζινπίνγκ. Κατά τη διάρκεια της εννεαετούς του θητείας στην Κομματική Σχολή, υπηρέτησε και υπό τους Ζενγκ Τσινγκχόνγκ και Χου Τζιντάο, δύο πρώην ηγέτες με σχέσεις με φατρίες αντιτιθέμενες στον Σι.
Ο ανεξάρτητος σχολιαστής Τσάι Σενκούν ανέφερε ότι ο Σι Ταϊφένγκ είχε επίσης στενή σχέση με τον πρώην πρωθυπουργό Λι Κετσιάνγκ, καθώς υπήρξαν συμμαθητές στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου του Πεκίνου. Ο Λι ανήκε στη φατρία της Νεολαίας (Τουάν Πάι), η οποία παραδοσιακά θεωρείται αντίπαλη του Σι.
Παρά ταύτα, ο Τσάι εκτίμησε ότι η αλλαγή στην ηγεσία του Τμήματος Οργάνωσης αντανακλά την απόδοση του προκατόχου του. Υποστήριξε ότι η διαχείριση των οργανωτικών και προσωπικών θεμάτων από τον Λι δεν ανταποκρίθηκε στις προσδοκίες του Σι. Τόνισε δε ότι είναι εξαιρετικά σπάνιο να ανταλλάσσονται οι ηγεσίες δύο βασικών τμημάτων του κράτους στα μέσα της θητείας τους.
