Σέρβοι φοιτητές και διαδηλωτές συγκεντρώθηκαν σήμερα στο Βελιγράδι έξω από έναν φιλοκυβερνητικό τηλεοπτικό σταθμό για να τον καταγγείλουν ως «εργαλείο προπαγάνδας», σε μια νέα κινητοποίηση της νεολαίας που συνεχίζεται αμείωτη.
Κρατώντας ένα πανό που έγραφε «Χειραγωγοί, όχι δημοσιογράφοι» και κυματίζοντας σημαίες της Σερβίας, οι διαδηλωτές συγκεντρώθηκαν μπροστά από τον τηλεοπτικό σταθμό Informer.
«Ο τηλεοπτικός σταθμός TV Informer μεταδίδει ψευδείς και ανακριβείς ειδήσεις εδώ και καιρό», είπε ο Μπόγκνταν Βούτσιτς, του οποίου συμφοιτητής έγινε στόχος του καναλιού και μιας ταμπλόιντ εφημερίδας που ανήκει στον ίδιο όμιλο. «Δημοσιοποίησαν προσωπικές πληροφορίες για την οικογένειά του, παραβιάζοντας κάθε έννοια δημοσιογραφικής δεοντολογίας και ιδιωτικότητας», προσθέτει.
Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, ο Informer παραβίασε τον Κώδικα Δεοντολογίας για τους Σέρβους Δημοσιογράφους 647 φορές μέσα στο 2024.
Δεν είναι, όμως, το μοναδικό μέσο ενημέρωσης που έχει εξοργίσει τους διαδηλωτές. Πολλές εφημερίδες και τηλεοπτικά δίκτυα, που πρόσκεινται στην κυβέρνηση, τους επιτίθενται καθημερινά.
Από την έναρξη των διαδηλώσεων που συγκλόνισαν τη Σερβία, οι οποίες διαμορφώθηκαν ως ένα μαζικό κίνημα κατά της διαφθοράς μετά το πολύνεκρο σιδηροδρομικό δυστύχημα στο Νόβι Σαντ την 1η Νοεμβρίου, αυτά τα μέσα ενημέρωσης χαρακτηρίζουν τους φοιτητές «ξένους πράκτορες» που πληρώνονται από την αντιπολίτευση, «αρχιτέκτονες» ενός μελλοντικού «πραξικοπήματος».
Για την ταμπλόιντ Kurir, οι φοιτητές «τρομοκρατούν το Βελιγράδι». Ο Informer υποστηρίζει ότι «πληρώνονται από τον (Αμερικανό χρηματοδότη και φιλάνθρωπο Τζορτζ) Σόρος και την USAID» και η Pink TV λέει ότι πρόκειται για μια «έγχρωμη επανάσταση» που υποστηρίζεται από τον πρωθυπουργό του Κοσόβου.
«Τέτοιες ιστορίες συμβάλλουν στο να απεικονίζονται οι φοιτητές ως εχθροί του κράτους – αυτό δημιουργεί μια βίαιη ατμόσφαιρα και διχόνοιες», εξηγεί ο Μπόγκνταν Βούτσιτς. «Γι’ αυτό θέλουμε να βάλουμε ένα τέλος σε αυτό που θα μπορούσαμε να ονομάσουμε πολύ βρώμικη προπαγάνδα.»
«Η εφημερίδα Informer θεωρείται το πιο αναξιόπιστο μέσο ενημέρωσης στη Σερβία, διαδίδοντας ψευδείς ειδήσεις και παραπληροφόρηση», συμπληρώνει.
Με 57.028 φύλλα που τυπώνονται την ημέρα, η Informer, η οποία πωλείται προς 40 σερβικά δηνάρια (0,34 ευρώ), τη μισή τιμή από τους ανταγωνιστές της, είναι μια από τις εφημερίδες με τη μεγαλύτερη κυκλοφορία στη χώρα. Και το ομότιτλο τηλεοπτικό δίκτυο του ομίλου διεκδικεί το μεγαλύτερο μερίδιο αγοράς.
Σύμφωνα με τους Δημοσιογράφους Χωρίς Σύνορα, «η πλειονότητα των σερβικών ΜΜΕ αντλεί τα έσοδά της από διαφημίσεις και από αδιαφανείς δημόσιες επιδοτήσεις – δύο πηγές στις οποίες η πρόσβαση ελέγχεται σε μεγάλο βαθμό από την κυρίαρχη ελίτ και υπόκειται σε μεροληψία δημοσιεύσεων».
Ο Ντράγκολιουμπ Πέτροβιτς, αρχισυντάκτης της ανεξάρτητης ημερήσιας εφημερίδας Danas, εξηγεί ότι «οι διαφημιστές που πρόσκεινται στην κυβέρνηση και όλες οι δημόσιες εταιρείες αγνοούν τα ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης».
Οι δημοσιογράφοι και τα ανεξάρτητα μέσα υπόκεινται επίσης σε πολυάριθμες «εντολές φίμωσης» με στόχο την αποτροπή της δημοσίευσής τους μέσω δαπανηρών νομικών διαδικασιών.
Για τον Σλόμπονταν Γκεοργίεφ, αρχισυντάκτη του TV Nova S, ενός από τα τηλεοπτικά δίκτυα που αντιτάχθηκαν ανοιχτά στην κυβέρνηση, «η κατάσταση των ανεξάρτητων μέσων ενημέρωσης στη Σερβία επιδεινώνεται», σε σημείο που κινδυνεύουν να εξαφανιστούν.
«Εάν δεν υπάρξουν πραγματικές πολιτικές αλλαγές τα επόμενα χρόνια, είναι πιθανό να πληγούν όλα τα μέσα ενημέρωσης από την επιρροή του προέδρου Αλεξάνταρ Βούτσιτς», προσθέτει.
«Οι ανεξάρτητοι δημοσιογράφοι», είπε, «δέχονται αμείλικτη πίεση, συμπεριλαμβανομένων άμεσων επιθέσεων από τον αρχηγό του κράτους και από εξέχουσες προσωπικότητες του κυβερνώντος Σερβικού Προοδευτικού Κόμματος (SNS).»
Στις αρχές Μαρτίου, ο πρόεδρος Βούτσιτς αποκάλεσε έναν δημοσιογράφο που είχε καλύψει το κίνημα διαμαρτυρίας «ανόητο που συνεννοήθηκε με τους διαδηλωτές».
Την Τετάρτη, ξεκίνησε από τη δημόσια τηλεόραση μια εκστρατεία που παρουσιάζει δημοσιογράφους από το TV Nova και το N1, δύο σταθμούς που υποστηρίζονται από την αντιπολίτευση, ως «εχθρούς του κράτους».
Δύο κανάλια που δεν μπορούν να παρακολουθήσουν όλοι οι Σέρβοι: η Telekom Srbija, η μεγαλύτερη εταιρεία τηλεπικοινωνιών της Σερβίας – και δημόσια εταιρεία – δεν τα προσφέρει στα πακέτα της.
Για να παρακάμψουν αυτό που θεωρούν λογοκρισία, οι φοιτητές έχουν βγει στους δρόμους: για εβδομάδες, περπατούν από πόλη σε πόλη για να κάνουν γνωστό το κίνημά τους, μακριά από τα πρωτοσέλιδα των ταμπλόιντ.
