Ενώπιον της Βουλής ορκίστηκε ο νέος Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Τασούλας, ο οποίος διαδέχεται, στο ανώτατο πολιτειακό αξίωμα, την πρώην πρόεδρο του Συμβουλίου της Επικρατείας Κατερίνα Σακελλαροπούλου.
Σύμφωνα με το άρθρο 33 του Συντάγματος ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, πριν αναλάβει την άσκηση των καθηκόντων του, δίνει ενώπιον της Βουλής τον ακόλουθο όρκο: «Ορκίζομαι στο όνομα της Αγίας και Ομοούσιας και Αδιαίρετης Τριάδας να φυλάσσω το Σύνταγμα και τους νόμους, να μεριμνώ για την πιστή τους τήρηση, να υπερασπίζω την εθνική ανεξαρτησία και την ακεραιότητα της Χώρας, να προστατεύω τα δικαιώματα και τις ελευθερίες των Ελλήνων και να υπηρετώ το γενικό συμφέρον και την πρόοδο του Ελληνικού Λαού».
Ο τέως πρόεδρος της Βουλής Κωνσταντίνος Τασούλας εκλέχθηκε στο αξίωμα του Προέδρου της Δημοκρατίας στις 12 Φεβρουαρίου 2025 λαμβάνοντας τη θετική ψήφο 160 βουλευτών. Οι ανθυποψήφιοί του ήταν οι Τάσος Γιαννίτσης (34), Λούκα Κατσέλη (29) και Κων. Κυριακού (14). Καταγράφηκαν επίσης 39 «παρών», ενώ την αποχή επέλεξαν 24 βουλευτές.
Της συνεδρίασης προέδρευσε ο α’ αντιπρόεδρος της Βουλής, Ιω. Πλακιωτάκης, ο οποίος ανέγνωσε στο σώμα την προσφώνηση του προέδρου της Βουλής Νικήτα Κακλαμάνη και την αντιφώνηση του κου Τασούλα, κατά την αναγγελία του αποτελέσματος της ονομαστικής ψηφοφορίας στον νέο Πρόεδρο της Δημοκρατίας.
Ακολούθως, κλήθηκε ο β’ αντιπρόεδρος της Βουλής, Γ. Γεωργαντάς να συνοδεύσει στην αίθουσα του κοινοβουλίου τον Μακαριότατο Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και πάσης Ελλάδος Ιερώνυμο και τα συνοδεύοντα αυτόν μέλη της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος.
Τον νέο Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κωνσταντίνο Τασούλα υποδέχθηκαν στο Μέγαρο της Βουλής, στην είσοδο του Άγνωστου Στρατιώτη, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και ο πρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων Νικήτας Κακλαμάνης. Στο μνημείο είχαν παραταχθεί Αγήματα των Ενόπλων Δυνάμεων προς επιθεώρηση από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας.
Μετά την αναπομπή των κεκανονισμένων δεήσεων, ο εκλεγείς Πρόεδρος της Δημοκρατίας, έθεσε το χέρι του στο Ιερό Ευαγγέλιο και επανέλαβε τον όρκο, τον οποίον ανέγνωσε ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος.
Στη συνέχεια υπεγράφη εις τριπλούν το πρωτόκολλο της ορκωμοσίας του Προέδρου της Δημοκρατίας από τον ορκισθέντα Πρόεδρο της Δημοκρατίας, τον πρόεδρο της Κυβερνήσεως, τον πρόεδρο της Βουλής και τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και Πάσης Ελλάδος).
Τέλος, ο κος Τασούλας αναχώρησε από την αίθουσα, αφού χαιρέτησε τους αρχηγούς των κομμάτων.
Μετά την τελετή ορκωμοσίας του, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Τασούλας θα καταθέσει στέφανο στο Μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτου.
Ο νέος Πρόεδρος της Δημοκρατίας
Ο κος Τασούλας είναι το ένατο πρόσωπο το οποίο ανέρχεται στο ύπατο πολιτειακό αξίωμα από το 1974. Προηγήθηκαν οι Μιχαήλ Στασινόπουλος (1974-1975), Κωνσταντίνος Τσάτσος (1975-1980), Κωνσταντίνος Καραμανλής (1980-1985 και 1990-1995), Χρήστος Σαρτζετάκης (1985-1990), Κωνσταντίνος Στεφανόπουλος (1995-2005), Κάρολος Παπούλιας (2005-2015), Προκόπιος Παυλόπουλος (2015-2020) και Κατερίνα Σακελλαροπούλου (2020-2025).
Ο νέος Πρόεδρος της Δημοκρατίας γεννήθηκε στα Ιωάννινα το 1959, είναι νυμφευμένος με δύο παιδιά και έχει σπουδάσει νομικά στην Αθήνα. Εξελέγη για πρώτη φορά βουλευτής με τη Νέα Δημοκρατία το 2000 και επανεκλέχθηκε το 2004, το 2007, το 2009, το 2012 (δύο φορές), το 2015 (δύο φορές), το 2019 και το 2023 (δύο φορές). Το 2006 ορίσθηκε, από τον πρωθυπουργό, αν. κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της Νέας Δημοκρατίας. Το 2007 ορίσθηκε υφυπουργός Εθνικής Αμύνης. Το Φεβρουάριο του 2010 εκλέχθηκε γενικός γραμματέας της Κοινοβουλευτικής Ομάδος της Νέας Δημοκρατίας. Το 2014 ορίσθηκε υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού έως τον Ιανουάριο του 2015. To 2018 ορίσθηκε γενικός εισηγητής της ΝΔ για τη Συνταγματική Αναθεώρηση. Εξελέγη, τέλος Πρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων το 2019, τον Μάιο του 2023 και τον Ιούλιο του 2023.
Επίσης, ο κος Τασούλας υπήρξε ιδιαίτερος γραμματέας του αειμνήστου Ευάγγελου Αβέρωφ-Τοσίτσα, επίτιμου προέδρου της ΝΔ από το 1981 έως το 1990 και ειδικός σύμβουλος στα υπουργεία Εθνικής Οικονομίας, Εμπορίου και Γεωργίας (1989- 1990). Διετέλεσε πρόεδρος του Οργανισμού Προωθήσεως Εξαγωγών (ΟΠΕ) από το 1990 έως το 1993. Εξελέγη δημοτικός σύμβουλος του δήμου Κηφισιάς το 1990. Το 1994 εξελέγη δήμαρχος Κηφισιάς. Τον Ιούνιο του 2013, ορίσθηκε πρόεδρος του Ινστιτούτου Δημοκρατίας «Κωνσταντίνος Καραμανλής».
Οι Γάλλοι βουλευτές υιοθέτησαν την περασμένη νύχτα απόφαση για την ενίσχυση της υποστήριξης της Ουκρανίας, η οποία περιλαμβάνει έκκληση για την κατάσχεση παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων, στην οποία αντιτίθεται η κυβέρνηση.
Στο ζήτημα αυτό, όπως και σε εκείνο της οικοδόμησης μιας Ευρώπης της άμυνας ή ακόμα της υποστήριξης της διαδικασίας ένταξης της Ουκρανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η γαλλική βουλή φάνηκε διχασμένη κατά τη διάρκεια των συζητήσεων, που ήταν κατά διαστήματα θυελλώδεις.
Η απόφαση έχει κυρίως συμβολικό χαρακτήρα, όμως οι βουλευτές εξέφρασαν την ελπίδα ότι θα επηρεάσει την κυβερνητική γραμμή.
Το κείμενο υιοθετήθηκε με 288 ψήφους υπέρ και 54 κατά, με τη στήριξη κυρίως των βουλευτών της προεδρικής πλειοψηφίας, των σοσιαλιστών, των οικολόγων και των δεξιών κομμάτων Οι Ρεπουμπλικανοί και Ορίζοντες, ενώ η Ανυπότακτη Γαλλία (LFI, ριζοσπαστική αριστερά) και οι κομμουνιστές βουλευτές καταψήφισαν. Ο συντηρητικός Εθνικός Συναγερμός (RN) απείχε.
Η απόφαση καλεί την ΕΕ, το ΝΑΤΟ και «τις άλλες συμμαχικές χώρες» να «συνεχίσουν και να ενισχύσουν την πολιτική, οικονομική και στρατιωτική στήριξη τους στην Ουκρανία».
Οι βουλευτές τροποποίησαν το κείμενο για να καλέσουν την ΕΕ «να οικοδομήσει μια ανεξάρτητη ευρωπαϊκή άμυνα».
Ιδιαίτερα προβλήθηκε το ζήτημα των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων, την ώρα που στην Ευρώπη πολλαπλασιάζονται οι εκκλήσεις υπέρ της κατάσχεσης.
Το τελικό κείμενο «καλεί την Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη-μέλη της να προχωρήσουν χωρίς καθυστέρηση στην κατάσχεση παγωμένων και ακινητοποιημένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων […], για να χρηματοδοτήσουν τη στρατιωτική στήριξη της Ουκρανίας στην αντίσταση και την ανοικοδόμηση της».
Οι τόκοι που προκύπτουν από τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία χρησιμοποιούνται ήδη ως βοήθεια προς το Κίεβο.
Όμως, «η πλήρης κατάσχεση του κύριου μέρους αυτών των περιουσιακών στοιχείων θέτει κάποια νομικά ζητήματα», καθώς επίσης και «το ζήτημα του οικονομικού προηγούμενου που αυτό θα μπορούσε να αντιπροσωπεύσει για τους ξένους επενδυτές», δήλωσε στην αίθουσα της Βουλής ο υπουργός αρμόδιος για την Ευρώπη Μπενζαμέν Χαντάντ.
Άλλο ένα σημείο που προέκυψε κατά τις συζητήσεις ήταν το ζήτημα της εισαγωγής ρωσικού αερίου από τις χώρες της ΕΕ, στην οποία η απόφαση καλεί «να μπει τέλος», καθώς επίσης και αυτό της παρουσίας Γάλλων στρατιωτών στο ουκρανικό έδαφος σε περίπτωση ειρηνευτικής συμφωνίας.
Το τροποποιημένο τελικό κείμενο «ενθαρρύνει τη γαλλική κυβέρνηση και τους Ευρωπαίους εταίρους της να μελετήσουν το ενδεχόμενο μιας ανάπτυξης ευρωπαϊκών δυνάμεων για τη διατήρηση της ειρήνης στην Ουκρανία».
Η εν λόγω απόφαση του γαλλικού κοινοβουλίου έχει μια «ισχυρή συμβολική διάσταση», δήλωσε σήμερα ο ειδικός απεσταλμένος του Γάλλου προέδρου στην Ουκρανία Πιερ Ελμπρόν.
«Επισημαίνει δύο ατού ή δύο χαρτιά που έχουμε στα χέρια μας ως Ευρωπαίοι. Κατά πρώτον, αυτό της βοήθειας. Είναι αποφασιστικής σημασίας για να επιτραπεί στην Ουκρανία να αντέξει και επίσης να αρχίσει η συζήτηση για μια βιώσιμη ειρήνη», δήλωσε στο ραδιοσταθμό Radio Classique.
«Το δεύτερο είναι προφανώς τα παγωμένα περιουσιακά στοιχεία της κεντρικής τράπεζας της Ρωσίας, που βρίσκονται υπό ευρωπαϊκή δικαιοδοσία […] υπάρχει τελικά μια ενθάρρυνση ή μια ενισχυμένη θέση που είναι αυτή της Ευρώπης στη συζήτηση που διεξάγεται ταυτόχρονα με τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Μόσχα και στην οποία η Ευρώπη οφείλει να διαδραματίσει το ρόλο της, όπως προφανώς και η Ουκρανία», πρόσθεσε ο Ελμπρόν.
Το κεντροδεξιό κόμμα Demokraatit επικράτησε στις βουλευτικές εκλογές της Γροιλανδίας, με βασικό ζήτημα στην προεκλογική ατζέντα το ενδεχόμενο ένταξης του νησιού στις Ηνωμένες Πολιτείες, έπειτα από δηλώσεις του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ.
Το 2019, ο Τραμπ είχε εκφράσει ενδιαφέρον για την αγορά της Γροιλανδίας, πρόταση που είχε απορριφθεί από την κυβέρνηση της Δανίας και την τοπική ηγεσία του νησιού. Το ζήτημα επανήλθε πέρυσι, όταν ο Τραμπ, ως υποψήφιος για τις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ, δήλωσε ότι η Γροιλανδία «θα έπρεπε να γίνει μέρος της Αμερικής».
Το αποτέλεσμα των εκλογών
Το Demokraatit, το οποίο υποστηρίζει μια σταδιακή πορεία προς την ανεξαρτησία της Γροιλανδίας, συγκέντρωσε το 29,9% των ψήφων, σημειώνοντας σημαντική άνοδο σε σύγκριση με το 9,1% που είχε λάβει στις εκλογές του 2021. Στη δεύτερη θέση βρέθηκε το κόμμα Naleraq με 24,5%, το οποίο προκρίνει την ταχύτερη απόσχιση από τη Δανία.
Ο επικεφαλής του Demokraatit, Γενς Φρέντερικ Νίλσεν, θα πρέπει να διαπραγματευτεί για τον σχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού. Το κυβερνών Inuit Ataqatigiit και ο εταίρος του, Siumut, περιορίστηκαν συνολικά στο 36% των ψήφων, έναντι του 66,1% των προηγούμενων εκλογών. Ο απερχόμενος πρωθυπουργός Μούτε Έγκεντε δήλωσε ότι σέβεται το εκλογικό αποτέλεσμα και εμφανίστηκε ανοιχτός σε συνεργασίες.
Η πορεία προς την ανεξαρτησία
Η Γροιλανδία, πρώην αποικία της Δανίας, απολαμβάνει μερική αυτονομία από το 1979, ενώ η Κοπεγχάγη διατηρεί τον έλεγχο της εξωτερικής πολιτικής, της άμυνας και της νομισματικής πολιτικής, παρέχοντας παράλληλα ετήσια οικονομική στήριξη ύψους περίπου 1 δισ. δολαρίων.
Αν και το 2009 οι κάτοικοι απέκτησαν το δικαίωμα να κηρύξουν πλήρη ανεξαρτησία μέσω δημοψηφίσματος, η διαδικασία δεν έχει προχωρήσει λόγω ανησυχιών σχετικά με την οικονομική βιωσιμότητα της χώρας χωρίς την υποστήριξη της Δανίας.
Το ενδιαφέρον των Ηνωμένων Πολιτειών
Οι δηλώσεις του Ντόναλντ Τραμπ έχουν προκαλέσει συζητήσεις στο νησί, καθώς η γεωπολιτική σημασία της Γροιλανδίας αυξάνεται. Το λιώσιμο των πάγων καθιστά πιο προσιτούς τους φυσικούς της πόρους, ενώ Κίνα και Ρωσία ενισχύουν τη στρατιωτική τους παρουσία στην Αρκτική.
Σε πρόσφατο τηλεοπτικό ντιμπέιτ, οι ηγέτες όλων των κοινοβουλευτικών κομμάτων της Γροιλανδίας δήλωσαν ότι δεν υποστηρίζουν το ενδεχόμενο προσχώρησης του νησιού στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ο απερχόμενος πρωθυπουργός Έγκεντε χαρακτήρισε την πρόταση των ΗΠΑ ασεβή, δηλώνοντας ότι η Γροιλανδία δεν είναι προς πώληση.
Σύμφωνα με τις ΗΠΑ η ένταξη της Γροιλανδίας στις ΗΠΑ θα μπορούσε να προσφέρει οικονομική ανάπτυξη, καλύτερες υποδομές, υψηλότερο βιοτικό επίπεδο και περισσότερες ευκαιρίες στους κατοίκους της.
Διχογνωμίες ως προς τη στρατηγική ανεξαρτησίας
Δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η πλειονότητα των Γροιλανδών στηρίζει την ανεξαρτησία, ωστόσο υπάρχουν διαφωνίες για το χρονοδιάγραμμα και τη στρατηγική που πρέπει να ακολουθηθεί.
Το Naleraq, που υποστηρίζει την ταχεία ανεξαρτητοποίηση, αύξησε τα ποσοστά του, αξιοποιώντας το αυξημένο διεθνές ενδιαφέρον. Το κόμμα επιδιώκει συμφωνία με τη Δανία για την ανεξαρτησία της Γροιλανδίας πριν από τις επόμενες εκλογές.
Την ίδια στιγμή, η οικονομική βιωσιμότητα του νησιού παραμένει αντικείμενο συζήτησης. Η Γροιλανδία διαθέτει σημαντικούς φυσικούς πόρους, όπως σπάνιες γαίες, ωστόσο οι περιβαλλοντικές ανησυχίες και οι προκλήσεις για την εκμετάλλευσή τους έχουν καθυστερήσει την αξιοποίησή τους.
Έπειτα από μόλις ένα χρόνο στην εξουσία, η συντηρητική κυβέρνηση μειοψηφίας της Πορτογαλίας κατέρρευσε χθες Τρίτη, καθώς δεν μπόρεσε να εξασφαλίσει ψήφο εμπιστοσύνης από το κοινοβούλιο.
Ο πρωθυπουργός υπό παραίτηση Λουίς Μοντενέγκρου υπέστη καθαρή ήττα στην πορτογαλική εθνική αντιπροσωπεία, έπειτα από εβδομάδες καταγγελιών της αντιπολίτευσης για σύγκρουση συμφερόντων λόγω δοσοληψιών οικογενειακής επιχείρησης.
Η Πορτογαλία οδηγείται έτσι στις τρίτες βουλευτικές εκλογές σε ισάριθμα χρόνια.
Στη θεωρία, ο πρόεδρος Μαρσέλου Χεμπέλου ντε Σόουζα θα μπορούσε να αναθέσει εντολή σχηματισμού κυβέρνησης σε κάποιον άλλο πολιτικό της κυβερνώσας Δημοκρατικής Συμμαχίας ή στον επικεφαλής της αντιπολίτευσης Πέντρου Νούνου Σάντους του Σοσιαλιστικού Κόμματος. Αναμένεται να έχει συναντήσεις με τους πολιτικούς αρχηγούς αργότερα σήμερα το πρωί.
Ωστόσο, το πιο πιθανό σενάριο μοιάζει να είναι πως ο αρχηγός του κράτους θα διαλύσει τη Βουλή και θα προκηρύξει πρόωρες εκλογές, που θα μπορούσαν να διεξαχθούν την 11η ή τη 18η Μαΐου.
Η πολιτική κρίση ήταν απρόσμενη για αρκετούς αναλυτές, καθώς η υγεία της οικονομίας της Πορτογαλίας κρίνεται καλή, η ανάπτυξη καταγράφει ρεκόρ και η ανεργία βρίσκεται σε ιστορικά χαμηλά παρότι συνεχίζουν να εφαρμόζονται μέτρα λιτότητας.
Η αντιπολίτευση καταγγέλλει πως η εταιρεία Spinumvira, που ίδρυσε ο κος Μοντενέγκρου το 2021, επωφελήθηκε από το ότι ανέλαβε επικεφαλής της κυβέρνησης του κράτους της Ιβηρικής και έκλεισε συμβάσεις με διάφορες ιδιωτικές εταιρείες.
Ο απερχόμενος πρωθυπουργός αρνείται πως έγινε οτιδήποτε παράνομο και τονίζει πως πλέον η επιχείρηση ανήκει στους γιους του. Ωστόσο, απέφυγε να δώσει οποιαδήποτε πληροφορία για το πελατολόγιο της εταιρείας.
Ο Λουίς Μοντενέγκρου κατάφερε να ξεπεράσει δυο προτάσεις μομφής αφού ξέσπασε το σκάνδαλο πριν από τη χθεσινή ψηφοφορία. Εννοεί μολαταύτα να είναι εκ νέου υποψήφιος, παρά τον σάλο. Δημοσκοπήσεις υποδεικνύουν εξάλλου ότι η Δημοκρατική Συμμαχία μπορεί να εξασφαλίσει καλύτερο αποτέλεσμα από ό,τι τον Μάρτιο του 2024.
Ο Καλίν Γκεοργκέσκου, φαβορί για την προεδρία της Ρουμανίας, αποκλείστηκε από την εκλογική διαδικασία επανεκκίνησης, σύμφωνα με απόφαση της Κεντρικής Εκλογικής Επιτροπής (BEC).
Η απόφαση προκάλεσε χάος στο Βουκουρέστι στις 9 Μαρτίου, καθώς υποστηρικτές του εν λόγω πολιτικού διαμαρτυρήθηκαν έντονα. Ο Γκεοργκέσκου είχε κερδίσει τον πρώτο γύρο των περσινών εκλογών, οι οποίες ωστόσο ακυρώθηκαν από το Συνταγματικό Δικαστήριο της χώρας.
Ο 62χρονος πολιτικός κατέθεσε εκ νέου την υποψηφιότητά του στις 7 Μαρτίου, δίνοντας στην εκλογική επιτροπή προθεσμία 48 ωρών για να την εγκρίνει ή να την απορρίψει. Στις 9 Μαρτίου, η BEC ανακοίνωσε ότι, σύμφωνα με την απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου το 2024, οι εκλογές είχαν ακυρωθεί λόγω μη συμμόρφωσης του υποψηφίου με τους εκλογικούς κανονισμούς. Σύμφωνα με την επιτροπή, θα ήταν απαράδεκτο η επαναληπτική διαδικασία να περιλαμβάνει τον ίδιο υποψήφιο.
Ο Γκεοργκέσκου επιβεβαίωσε μέσω βίντεο στο Facebook ότι θα προσφύγει στο Συνταγματικό Δικαστήριο, καθώς έχει το δικαίωμα να ασκήσει έφεση εντός 24 ωρών. Έντονες διαμαρτυρίες ξέσπασαν έξω από τα γραφεία της BEC, με εκατοντάδες υποστηρικτές να κρατούν ρουμανικές σημαίες και να φωνάζουν συνθήματα, μεταξύ των οποίων και το «Η τελευταία λύση είναι μια νέα επανάσταση». Ορισμένοι πέταξαν πέτρες και άλλα αντικείμενα στις δυνάμεις ασφαλείας, και αναποδογύρισαν ένα όχημα τηλεοπτικού σταθμού.
Ο Γκεοργκέσκου κάλεσε τους υποστηρικτές του να αποφύγουν τη βία, αναφέροντας πως η απόφαση της εκλογικής επιτροπής αποτελεί «άμεσο πλήγμα στην καρδιά της δημοκρατίας παγκοσμίως». Σε ανάρτησή του στο X πρόσθεσε πως εάν πέσει η δημοκρατία στη Ρουμανία, θα ακολουθήσει ολόκληρος ο δημοκρατικός κόσμος, χαρακτηρίζοντας την κατάσταση «μόνο μια αρχή»: «Η Ευρώπη είναι πλέον δικτατορία, η Ρουμανία βρίσκεται υπό τυραννία!» δήλωσε.
Η BEC έλαβε την απόφασή της έπειτα από την ακύρωση των αποτελεσμάτων του πρώτου γύρου δύο ημέρες πριν τον προγραμματισμένο δεύτερο γύρο, στις 8 Δεκεμβρίου. Η ακύρωση είχε αποφασιστεί λόγω καταγγελιών για συντονισμένη διαδικτυακή παρέμβαση υπέρ του Γκεοργκέσκου από τη Ρωσία, κάτι που η Μόσχα αρνείται.
Η πολιτική κρίση που προκλήθηκε από την ακύρωση των εκλογών συνεχίζεται για μήνες και έχει τραβήξει την προσοχή διεθνών παραγόντων, μεταξύ των οποίων και ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, Τζ. Ντ. Βανς. Παράλληλα, οι ρουμανικές αρχές ξεκίνησαν ποινική έρευνα κατά του Γκεοργκέσκου, κατηγορώντας τον για υποκίνηση ενεργειών κατά της συνταγματικής τάξης, υποστήριξη φασιστικών οργανώσεων, καθώς και ψευδείς δηλώσεις σχετικά με τα οικονομικά της προεκλογικής του εκστρατείας και τα περιουσιακά του στοιχεία. Ο ίδιος αρνείται όλες τις κατηγορίες.
Πριν τις εκλογές της 24ης Νοεμβρίου, ο Γκεοργκέσκου είχε χαμηλά ποσοστά στις δημοσκοπήσεις και είχε δηλώσει μηδενικά έξοδα για την προεκλογική του εκστρατεία. Στη συνέχεια, εμφανίστηκαν καταγγελίες για εκλογικές παρατυπίες και ρωσική παρέμβαση. Αν και ο ίδιος έχει εκφράσει θετικά σχόλια για τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν και έχει αμφισβητήσει την κρατική υπόσταση της Ουκρανίας, αρνείται ότι είναι φιλορώσος.
Ο πρώτος γύρος των νέων εκλογών έχει προγραμματιστεί για τις 4 Μαΐου, ενώ εάν κανένας υποψήφιος δεν συγκεντρώσει πάνω από το 50% των ψήφων, θα διεξαχθεί δεύτερος γύρος στις 18 Μαΐου. Η προθεσμία για την υποβολή υποψηφιοτήτων λήγει τα μεσάνυχτα της 15ης Μαρτίου.
Ο Τζορτζ Σιμιόν, ηγέτης του κόμματος «Συμμαχία για την Ένωση των Ρουμάνων», είχε εκφράσει τη στήριξή του στον Γκεοργκέσκου και χαρακτήρισε τον αποκλεισμό του «νέα κατάχρηση εξουσίας και συνέχεια του πραξικοπήματος». Επίσης, απαίτησε την παραίτηση του πρωθυπουργού Μαρσέλ Τσιολάκου, αποκαλώντας τον «δικτάτορα». Σε ερώτηση αν θα είναι υποψήφιος, απάντησε ότι περιμένει την επίσημη τοποθέτηση του Γκεοργκέσκου και δεν αποκλείει κανένα ενδεχόμενο. Ο Ίλον Μασκ χαρακτήρισε την απόφαση «τρελή».
Στο μεταξύ, ο δήμαρχος του Βουκουρεστίου Νικουσόρ Νταν υπέβαλε υποψηφιότητα ως ανεξάρτητος με το σύνθημα «Τίμια Ρουμανία», ενώ ο Κριν Αντονέσκου, υποψήφιος της κυβερνητικής συμμαχίας, καταχώρισε την υποψηφιότητά του στις 9 Μαρτίου.
Κλίμα έντασης επικρατεί στη Ρουμανία μετά την απόφαση του Κεντρικού Εκλογικού Γραφείου να απαγορεύσει τη συμμετοχή του Καλίν Γκεοργκέσκου στις επαναληπτικές προεδρικές εκλογές που είναι προγραμματισμένες για τον Μάιο. Ο Γκεοργκέσκου αποκλείστηκε από την εκλογική διαδικασία, προκαλώντας αντιδράσεις τόσο από τους υποστηρικτές του όσο και από ηγέτες δεξιών κομμάτων, που χαρακτήρισαν την απόφαση ως «αντιδημοκρατική».
Η είδηση της απαγόρευσης, που μεταδόθηκε από τα ρουμανικά μέσα ενημέρωσης, προκάλεσε την αγανάκτηση των οπαδών του Γκεοργκέσκου, οι οποίοι κατέβηκαν στους δρόμους του Βουκουρεστίου για να διαμαρτυρηθούν. Η κατάσταση ξέφυγε από τον έλεγχο όταν διαδηλωτές κατάφεραν να σπάσουν τον κλοιό των χωροφυλάκων και προσπάθησαν να εισβάλουν στο κτήριο του Εκλογικού Γραφείου. Οι δυνάμεις ασφαλείας έκαναν χρήση δακρυγόνων για να διαλύσουν το πλήθος, ενώ οι αρχές δήλωσαν ότι η κατάσταση είναι πλέον «υπό έλεγχο».
Ο Καλίν Γκεοργκέσκου έχει τη δυνατότητα να προσφύγει στο Συνταγματικό Δικαστήριο για να αμφισβητήσει την απόφαση του Εκλογικού Γραφείου. Σύμφωνα με συνεργάτες του, ο Γκεοργκέσκου εξετάζει ήδη το ενδεχόμενο αυτό, καθώς αναφέρει ότι η απόφαση να του απαγορευτεί η συμμετοχή στις εκλογές αποτελεί προσπάθεια φίμωσης της αντίθετης φωνής και καταγγέλλει το ότι η διαδικασία αυτή παραβιάζει τις δημοκρατικές αξίες και το δικαίωμα του κάθε πολίτη να συμμετέχει σε εκλογές. Παράλληλα, κάλεσε τους υποστηρικτές του σε όλη τη χώρα να παραμείνουν ψύχραιμοι και να μην αντιδράσουν βίαια, παρά την απογοήτευση που προκάλεσε η απόφαση του Εκλογικού Γραφείου. Πρόσθεσε ότι η νομική του ομάδα ήδη εργάζεται για να καταθέσει την προσφυγή, και αν η απόφαση παραμείνει, θα ακολουθήσει μια συντονισμένη προσπάθεια για να προασπιστεί τα δικαιώματα των υποστηρικτών του και της παράταξής του.
Η επόμενη κίνηση του Γκεοργκέσκου θα μπορούσε να είναι καθοριστική για την πολιτική κατάσταση στη χώρα και αναμένεται να προκαλέσει περαιτέρω αναταράξεις, ενώ η διεθνής κοινότητα παρακολουθεί στενά, καθώς η Ρουμανία, ως μέλος της ΕΕ, βρίσκεται υπό το βλέμμα των διεθνών οργανισμών όσον αφορά την προάσπιση των δημοκρατικών διαδικασιών και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Αναλυτές επισημαίνουν ότι η υπόθεση αυτή ενδέχεται να επιδεινώσει περαιτέρω το ήδη τεταμένο πολιτικό κλίμα στη Ρουμανία, ενώ η διεθνής κοινότητα παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις, εκφράζοντας ανησυχία για τον σεβασμό των δημοκρατικών διαδικασιών στη χώρα. Οι επόμενες ημέρες θεωρούνται κρίσιμες, καθώς αναμένεται η επίσημη αντίδραση του Γκεοργκέσκου και η πιθανή παρέμβαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου.
«Να ξεκινήσω ζητώντας συγνώμη από την κα Κωνσταντοπούλου. Θέλω να ζητήσω εκ μέρους της παράταξής μας συγνώμη για την απρεπέστερη αναφορά που έκανε ο κος Κυριαζίδης στο πρόσωπό σας», είπε ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανεβαίνοντας στο βήμα της Βουλής την Παρασκευή 7 Μαρτίου.
Αναφερόμενος στον χρόνο που η αντιπολίτευση επέλεξε να κάνει πρόταση δυσπιστίας, με στόχο να φύγει η κυβέρνηση, σχολίασε ότι «γίνεται σε ένα περιβάλλον πρωτοφανών γεωπολιτικών αναταράξεων», μιλώντας για την ευρωπαϊκή σύνοδο κορυφής με θέμα την Ουκρανία και τον ευρωπαϊκό εξοπλισμό. «Χθες ήταν μια καλή ημέρα για την Ελλάδα και την Ευρώπη. Για πρώτη φορά έχουμε συμπεράσματα, τα οποία συνιστούν απόλυτη δικαίωση θέσεων για τις οποίες έχουμε αγωνιστεί εδώ και πολλά χρόνια», ανέφερε μεταξύ άλλων και υπενθύμισε αυτές τις θέσεις.
«Αυτές οι πρωτοβουλίες αποτυπώθηκαν στα συμπεράσματα αυτής της συνόδου κορυφής. Η χώρα έχει τη δυνατότητα να αξιοποιήσει τη ρήτρα διαφυγής, ώστε οι αυξήσεις των αμυντικών επενδύσεων να μη συνυπολογίζονται στο έλλειμμα. Επιτυχία είναι το γεγονός ότι για πρώτη φορά η Ευρώπη συζητά ανοικτά τη δημιουργία νέου χρηματοδοτικού εργαλείου για νέες επενδύσεις στην άμυνα», συνέχισε, σημειώνοντας ότι όλα αυτά συμβαίνουν σε ένα γεωπολιτικό περιβάλλον υπό τεκτονικές αλλαγές. «Οι ΗΠΑ δε φαίνονται να είναι όσο πρόθυμες ήταν στο παρελθόν να εγγυηθούν την ασφάλεια της Ευρώπης. Η Γαλλία μιλά για επέκταση πυρηνικής ομπρέλας. [Διεξάγεται ένας] οικονομικός πόλεμος με συνέπειες για το παγκόσμιο εμπόριο. Μια ΕΕ που δυσκολεύεται να πάρει αποφάσεις. Ένας πόλεμος στη Ρωσία με την Ουκρανία αμυνόμενη, ώστε να μπορέσει να διαπραγματευτεί μια δίκαιη ειρήνη που θα διασφαλίζει εδαφική ακεραιότητα και τη δυνατότητα να συνεχίσει να υπάρχει ως ανεξάρτητο κράτος.»
Επεσήμανε δε ότι «η Ελλάδα, παρά τα όσα ακούγονται σήμερα από τον πρόεδρο Τραμπ, είναι αποφασισμένη να διαφυλάξει τη στρατηγική της σχέση με τις ΗΠΑ. […] Μπορεί κανείς να συμφωνεί ή να διαφωνεί με τον πρόεδρο Τραμπ, αλλά η Ελλάδα έχει στρατηγική συμφωνία με τις ΗΠΑ και θα παραμείνει ενεργός παράγων της σταθερότητας», συμπλήρωσε, τονίζοντας ότι η Ελλάδα συνομιλεί με όλες τις πλευρές.
Ερχόμενος στο ζήτημα των Τεμπών, κατηγόρησε τον Νίκο Ανδρουλάκη για μηδενισμό, αντισυστημισμό και έλλειψη εναλλακτικών προτάσεων, καθώς και για τη σύμπραξη με τα άλλα κόμματα για την κατάθεση της πρότασης δυσπιστίας απέναντι στην κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας. Δήλωσε επίσης ότι η κυβέρνηση έχει χρέος να «διαφυλάττει το δικαίωμα οποιουδήποτε Έλληνα πολίτη να διαδηλώσει [αλλά όχι] να προστατεύσει τον κάθε ‘μπαχαλάκια’.»
Ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε εκτενώς στο δυστύχημα των Τεμπών, την επιχείρηση διάσωσης και την πιθανότητα να συνέβησαν επιχειρησιακές αστοχίες, τονίζοντας ότι αυτές θα ερευνηθούν από τη δικαιοσύνη. «Είναι δύσκολη η προσπάθεια να πείσουμε την κοινωνία ότι δεν έγινε συγκάλυψη. Αλλά το 85% της κοινωνίας θεωρεί ότι η αντιπολίτευση εργαλειοποιεί. Αυτό δεν σας προβληματίζει;» ρώτησε απευθυνόμενος στους ηγέτες του ΠΑΣΟΚ και του ΣΥΡΙΖΑ.
«Είμαι έτοιμος να προτείνω την αναθεώρηση του άρθρου 86 περί ευθύνης υπουργών»
Όσον αφορά την απονομή δικαιοσύνης και τη λειτουργία του ‘βαθέος κράτους’, ο κος Μητσοτάκης δήλωσε έτοιμος να θέσει προς αναθεώρηση το άρθρο για τον τρόπο επιλογής της δικαιοσύνης και το άρθρο 86 του συντάγματος για την ποινική μεταχείριση υπουργών, επισημαίνοντας ότι «αν θέλουμε να γεφυρώσουμε σχέσεις εμπιστοσύνης θα πρέπει να μη δίνουμε την εντύπωση ότι το πολιτικό σύστημα έχει τη δυνατότητα να προστατεύει πολιτικούς από την εκάστοτε πλειοψηφία.»
Στη συνέχεια, πρότεινε δύο άρθρα προς αναθεώρηση: τη συνταγματική κατοχύρωση της αξιολόγησης στο δημόσιο και την αλλαγή του άρθρου 16.
Αναφέρθηκε ακόμη στο κυβερνητικό έργο στους τομείς της οικονομίας και της άμυνας, υπενθυμίζοντας ότι μία πρόταση δυσπιστίας αφορά το σύνολο του έργου μίας κυβέρνησης.
Για την άμυνα, είπε ότι εντός των επομένων εβδομάδων θα προκαλέσει «συζήτηση σε επίπεδο αρχηγών κομμάτων, προκειμένου η κυβέρνηση να παρουσιάσει το νέο εξοπλιστικό πρόγραμμα της χώρας για την επόμενη 12ετία. Να περιγράψει όχι μόνο τους εξοπλισμούς, αλλά και τη συνολική μας φιλοσοφία της αμυντικής μας πολιτικής και της ανάγκης να τονώσουμε το σύστημα καινοτομίας της χώρας.»
Για την οικονομία, μίλησε για την ανάπτυξη που έχει φέρει το κυβερνητικό πρόγραμμα, με αναφορές στο ταμείο ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής, την κάρτα εργασία και τη μείωση του δανεισμού, που αντικαθίσταται με επενδύσεις και εξωστρέφεια. Επίσης δήλωσε ότι επίκειται ανακοίνωση για νέα αύξηση του κατώτατου μισθού. Αυτή η οικονομική πολιτική, είπε, θα συνεχιστεί για την επόμενη διετία και θα ολοκληρωθεί το 2027.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ουκρανία σχεδιάζουν συνάντηση στη Σαουδική Αραβία για να συζητήσουν τους αρχικούς όρους ενός πλαισίου εκεχειρίας μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας.
Ο Στιβ Γουίτκοφ, ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή, είπε σε δημοσιογράφους στον Λευκό Οίκο στις 6 Μαρτίου ότι ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ είχε λάβει επιστολή από τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι που εξέφραζε τη διάθεσή του για να δημιουργήσουν τους αρχικούς όρους μιας εκεχειρίας με τη Ρωσία.
«Νομίζω ότι ο πρόεδρος σκέφτηκε πως ήταν μια πραγματικά καλή ιδέα, ένα θετικό πρώτο βήμα, και από εκεί… είμαστε τώρα σε συζήτηση για να συντονίσουμε μια συνάντηση με τους Ουκρανούς … και πιστεύω πως η ιδέα είναι να φτιάξουμε ένα πλαίσιο για μια συμφωνία ειρήνης και μια αρχική εκεχειρία επίσης», είπε ο Γουίτκοφ.
Είχε προηγηθεί η επεισοδιακή συνάντηση των Τραμπ και Ζελένσκι στις 28 Φεβρουαρίου, κατά τη διάρκεια της οποίας ο Τραμπ κατηγόρησε τον Ζελένσκι για έλλειψη ευγνωμοσύνης για την αμερικανική πολεμική βοήθεια, δηλώνοντας πως η Ουκρανία θα πρέπει να θέλει να κάνει ορισμένες εδαφικές υποχωρήσεις προς την Ρωσία προκειμένου να επιτευχθεί η ειρήνη.
Μετά από εκείνη τη συνάντηση, ο Αμερικανός πρόεδρος αποφάσισε να σταματήσει την παροχή κάθε βοήθειας προς την Ουκρανία, συμπεριλαμβανομένων των πληροφοριών ασφαλείας, χάρις στις οποίες οι Ουκρανοί εντόπιζαν τις κινήσεις των ρωσικών στρατευμάτων.
Ο Γουίτκοφ ανέφερε ότι η επιστολή του Ζελένσκι προς τον Τραμπ ικανοποίησε αρκετά τον ηγέτη των ΗΠΑ και ότι η ανταλλαγή πληροφοριών ενδέχεται να συνεχιστεί μετά τη συνάντηση:
«Υπήρξε μια συγγνώμη, υπήρξε μια αναγνώριση ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες έκαναν πολλά για την Ουκρανία [και υπήρξε] και μια αίσθηση ευγνωμοσύνης», είπε ο Γουίτκοφ. «[…] ελπίζω να επαναφέρουμε τα πράγματα στη σωστή τροχιά με τους Ουκρανούς και όλα να συνεχίσουν.»
Ο Γουίτκοφ είπε ότι η συνάντηση αναμένεται να πραγματοποιηθεί την επόμενη εβδομάδα και ότι ο σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας Μάικ Γουόλτς ηγείται επί του παρόντος συζητήσεων σχετικά με το ποιος θα σχηματίσει την κύρια διπλωματική ομάδα για την διεξαγωγή των συνομιλιών.
Οι επίσημοι υποψήφιοι για τη διαχείριση της διπλωματίας με την Ουκρανία και τη Ρωσία καθ’ όλη τη διάρκεια της ειρηνευτικής διαδικασίας θα ανακοινωθούν στη Μόσχα και στο Κίεβο, είπε.
Οι εντάσεις μεταξύ Τραμπ και Ζελένσκι διατηρούνται εδώ και πολύ καιρό, λόγω των διαφορετικών προοπτικών των δύο ηγετών σχετικά με το πώς να τερματιστεί ο πόλεμος Ρωσίας-Ουκρανίας.
Ο Τραμπ πίεσε την Ουκρανία να αποδεχθεί μια κατάπαυση του πυρός χωρίς εγγυήσεις ασφαλείας από τις Ηνωμένες Πολιτείες και να υπογράψει μια συμφωνία που παρέχει στην Ουάσιγκτον πρόσβαση σε τεράστια αποθέματα σπάνιων γαιών με αντάλλαγμα τη συνέχεια της βοήθειας.
Ο Ζελένσκι είπε ότι το Κίεβο θα χρειαζόταν διαβεβαιώσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρώπη ότι το μη κατεχόμενο τμήμα της Ουκρανίας θα προστατευόταν κατά τη διάρκεια των ειρηνευτικών συνομιλιών και ότι στη Ρωσία δεν θα δοθεί απλώς χρόνος να ανασυντάξει τις δυνάμεις της προετοιμάζοντας μια ακόμα επίθεση.
Στις 6 Μαρτίου, ο Τραμπ είπε ότι πιστεύει ότι τόσο η Ουκρανία όσο και η Ρωσία θα συνάψουν τελικά μια ειρηνευτική συμφωνία.
«Νομίζω ότι αυτό που πρόκειται να συμβεί είναι ότι η Ουκρανία θα θελήσει να κάνει μια συμφωνία, γιατί δεν νομίζω ότι έχει άλλη επιλογή», είπε ο Τραμπ σε δημοσιογράφους στο Οβάλ Γραφείο.
Η Ρωσία, επίσης, θα θέλει να κάνει μια συμφωνία, είπε ο Τραμπ.
«Με έναν διαφορετικό τρόπο, έναν τρόπο που μόνο εγώ ξέρω… δεν έχουν άλλη επιλογή», είπε.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες έκτοτε υπέβαλαν ένα σχέδιο για την αύξηση των αμυντικών δαπαπών τους κατά περισσότερα από 800 δισεκατομμύρια δολάρια μέσα την επόμενη δεκαετία και πίεσαν τον Ζελένσκι να ομαλοποιήσει τη σχέση του με τις Ηνωμένες Πολιτείες, ώστε να διασφαλιστεί ότι η Ευρώπη θα διατηρήσει πρόσβαση σε βασικά στοιχεία ασφαλείας που μόνο η Ουάσιγκτον μπορεί να παράσχει.
Για τον σκοπό αυτό, οι Ευρωπαίοι ηγέτες έχουν υποστηρίξει προσωρινά την πρόσφατη πρόταση του Ζελένσκι για προσωρινή διακοπή των μαχών σε εναέριες και θαλάσσιες περιοχές.
Σύμφωνα με αυτήν την πρόταση, μετά το τέλος των εχθροπραξιών, βρετανικά και γαλλικά στρατεύματα θα αναπτυχθούν στην Ουκρανία κατά τη διάρκεια μιας δεύτερης φάσης κατάπαυσης του πυρός για να διασφαλίσουν την ειρήνη.
Ο Γουίτκοφ είπε σε δημοσιογράφους στις 6 Μαρτίου ότι ο Τραμπ θεωρεί ότι ο Ζελένσκι ειλικρινά επιθυμεί μια ειρηνευτική συμφωνία και ότι θα εργαστεί προς αυτήν την κατεύθυνση.
«Ο πρόεδρος είπε ότι υπάρχει δρόμος επιστροφής και ο πρόεδρος Ζελένσκι έδειξε καλές προθέσεις», είπε ο Γουίτκοφ. «Ζήτησε συγγνώμη, είπε ότι είναι ευγνώμων. Είπε ότι θέλει να εργαστεί για την ειρήνη.»
Με έντονη αντιπαράθεση και υψηλούς τόνους διεξάγεται στην Ολομέλεια της Βουλής η συζήτηση επί της πρότασης δυσπιστίας κατά της κυβέρνησης, που κατέθεσαν από κοινού ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, ΣΥΡΙΖΑ, Νέα Αριστερά, Πλεύση Ελευθερίας και εννέα ανεξάρτητοι βουλευτές.
Η τριήμερη κοινοβουλευτική διαδικασία, που ξεκίνησε το απόγευμα της Τετάρτης, κορυφώνεται απόψε με τις τοποθετήσεις του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη και των πολιτικών αρχηγών της αντιπολίτευσης. Σύμφωνα με τον προγραμματισμό, μετά τις ομιλίες των αρχηγών των κοινοβουλευτικών ομάδων, με την αντίστροφη σειρά της κοινοβουλευτικής τους δύναμης, και με τον πρωθυπουργό να κλείνει τη συζήτηση, αναμένεται η ονομαστική ψηφοφορία με το ηλεκτρονικό σύστημα.
Το δυστύχημα των Τεμπών στο επίκεντρο
Η πρόταση δυσπιστίας εξελίσσεται με φόντο το πολύνεκρο σιδηροδρομικό δυστύχημα των Τεμπών και μέσα σε ένα κλίμα έντονης πολιτικής αντιπαράθεσης. Τα κόμματα της αντιπολίτευσης κατηγορούν την κυβέρνηση για «συγκάλυψη» στην υπόθεση των Τεμπών, ενώ η κυβερνητική πλευρά κάνει λόγο για «εργαλειοποίηση της τραγωδίας» και «τοξικότητα» στην πολιτική ζωή.
Οι τοποθετήσεις των υπουργών
Από την κυβερνητική πλευρά, ο υπουργός Υγείας Άδωνις Γεωργιάδης χαρακτήρισε την πρόταση δυσπιστίας ως μέρος ενός «εξαιρετικά τοξικού κλίματος» που έχει επανέλθει στην πολιτική ζωή. «Η τοξικότητα έχει επανέλθει, δυστυχώς, με μεγαλύτερη ένταση ακόμα και από την εποχή του αντι-μνημονίου», τόνισε, απορρίπτοντας ότι υπάρχει οποιαδήποτε συγκάλυψη από την κυβέρνηση για το δυστύχημα των Τεμπών.
Απευθυνόμενος στους βουλευτές του ΠΑΣΟΚ, ο κος Γεωργιάδης έθεσε το ερώτημα πώς συνυπογράφουν πρόταση δυσπιστίας με κόμματα που, όπως ισχυρίστηκε, στο παρελθόν τούς είχαν στοχοποιήσει πολιτικά, ειδικά την περίοδο των Αγανακτισμένων και των μνημονίων.
Ο αναπληρωτής υπουργός Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού Γιάννης Βρούτσης χαρακτήρισε την πρόταση δυσπιστίας ως «πρόταση απελπισίας», αμφισβητώντας τη δυνατότητα εναλλακτικής διακυβέρνησης. «Να πέσει λοιπόν η κυβέρνηση. Να φανταστούμε ότι αύριο βράδυ, επέρχεται πτώση της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας… Στην περίπτωση αυτή, υπάρχει κάποιος να πει ‘αυτός θα είναι ο επόμενος πρωθυπουργός της χώρας’;», διερωτήθηκε.
Από την πλευρά του, ο αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Οικονομίας & Οικονομικών Νίκος Παπαθανάσης κατηγόρησε την αντιπολίτευση ότι «εργαλειοποιεί» την τραγωδία των Τεμπών: «Έχετε εργαλειοποιήσει τα Τέμπη, και προσπαθείτε να δημιουργήσετε – μέσω της τοξικότητας – ένα κλίμα, χωρίς να σας ενδιαφέρει η αλήθεια, παρά μόνο να γκρεμίσετε την κυβέρνηση Μητσοτάκη. Αυτός είναι ο στόχος σας, χωρίς να μας λέτε όμως το εναλλακτικό σχέδιο».
Η αντιπολίτευση απαντά
Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ Χρήστος Γιαννούλης, απαντώντας στις αιτιάσεις των κυβερνητικών στελεχών, υποστήριξε ότι «εκλογές εσχάτως ζητάει ο ελληνικός λαός» και ότι «ήρθε η ώρα τα όνειρα να πάρουν εκδίκηση». Επίσης, υπενθύμισε πως «αναδεικνύεται κάθε μέρα, ψηφίδα-ψηφίδα, το σχέδιο της πρόχειρης και ερασιτεχνικής και ανερμάτιστης προσπάθειας απόκρυψης και συγκάλυψης των πραγματικών γεγονότων».
Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΠΑΣΟΚ Παύλος Χρηστίδης από την πλευρά του, απορρίπτοντας τις κατηγορίες περί τοξικότητας, ανέφερε: «Ο ορισμός της τοξικότητας είναι οι απανωτές δηλώσεις που κάνατε εσείς, πυροδοτώντας την κατάσταση. Όταν απέναντι στους ανθρώπους που θρηνούσαν εσείς και το μισό Υπουργικό Συμβούλιο λέγατε ότι ο Νεοδημοκράτης θα πρέπει να πηγαίνει με οργή και να υποστηρίζει τη ΝΔ!»
Τι αναμένεται απόψε
Η πρόταση δυσπιστίας για να εγκριθεί θα πρέπει να λάβει την απόλυτη πλειοψηφία του όλου αριθμού των βουλευτών, δηλαδή 151 θετικές ψήφους. Σύμφωνα με το Σύνταγμα, εάν απορριφθεί, δεν μπορεί να υποβληθεί άλλη πριν περάσει εξάμηνο από την ημέρα κατάθεσης της προηγούμενης, εκτός εάν αυτή υπογράφεται από την απόλυτη πλειοψηφία του όλου αριθμού των Βουλευτών.
Αναμένεται ότι η ψηφοφορία θα διεξαχθεί περίπου στις 9 το βράδυ, με την κυβερνητική πλευρά να εμφανίζεται βέβαιη για την απόρριψη της πρότασης, δεδομένης της κοινοβουλευτικής της πλειοψηφίας.
Η συζήτηση διεξάγεται σε ένα ιδιαίτερα φορτισμένο πολιτικό κλίμα, με τις δύο πλευρές να ανταλλάσσουν βαριές κατηγορίες, ενώ στο επίκεντρο βρίσκεται η διαχείριση της υπόθεσης των Τεμπών και η ζήτηση πολιτικών ευθυνών για το πολύνεκρο δυστύχημα που συγκλόνισε την ελληνική κοινωνία.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, ολοκλήρωσε τις πρώτες έξι εβδομάδες της δεύτερης θητείας του με μια ομιλία 100 λεπτών ενώπιον του Κογκρέσου, στις 4 Μαρτίου. Η ομιλία, η οποία έγινε μετά από περισσότερες από 100 εκτελεστικές διαταγές που επηρέασαν σχεδόν κάθε πτυχή της διακυβέρνησης και των διεθνών σχέσεων των Ηνωμένων Πολιτειών, ξεκίνησε με τη δήλωση του προέδρου ότι «η Αμερική επέστρεψε» και ολοκληρώθηκε με ένα κάλεσμα για «ανανέωση της πίστης στην απεριόριστη υπόσχεση του αμερικανικού ονείρου».
Μείωση φόρων
Ο Τραμπ δεσμεύτηκε για φορολογικές περικοπές σε όλα τα επίπεδα, περιλαμβάνοντας το εισόδημα, τις επιχειρήσεις και διάφορους κλάδους της οικονομίας. Υποστήριξε ότι πιέζει το Κογκρέσο να καταστήσει μόνιμες τις φορολογικές ελαφρύνσεις που δεν είχαν επιτευχθεί κατά τη διάρκεια του πρώτου φορολογικού νομοσχεδίου των Ρεπουμπλικανών, το 2017.
Επανέλαβε προτάσεις για κατάργηση της φορολόγησης των φιλοδωρημάτων, των υπερωριών και των παροχών Κοινωνικής Ασφάλισης, ενώ πρότεινε μηδενικά επιτόκια σε δάνεια για οχήματα αμερικανικής κατασκευής. Κάλεσε τους Δημοκρατικούς να στηρίξουν τη νομοθεσία, προειδοποιώντας ότι η μη ψήφιση των μέτρων αυτών θα μπορούσε να έχει πολιτικό κόστος για εκείνους. Ανέφερε ότι οι φορολογικές περικοπές, οι οποίες εκτιμώνται στα 4,5 τρισεκατομμύρια δολάρια σε διάστημα δέκα ετών, θα έχουν αναδρομική ισχύ από τις 20 Ιανουαρίου 2025.
Κλείσιμο συνόρων και μαζικές απελάσεις
Ο Τραμπ τόνισε τις ενέργειες της κυβέρνησής του για την ασφάλεια των συνόρων, αναφερόμενος σε δέκα εκτελεστικές διαταγές που υπέγραψε για τη διακοπή της παράνομης μετανάστευσης και την έναρξη απελάσεων εγκληματιών. Δήλωσε ότι, μόλις λίγες ώρες μετά την ανάληψη των καθηκόντων του, κήρυξε κατάσταση εθνικής έκτακτης ανάγκης στα νότια σύνορα, αναπτύσσοντας στρατιωτικές δυνάμεις και συνοριοφύλακες για την αποτροπή της παράτυπης εισόδου μεταναστών.
Σύμφωνα με τον ίδιο, οι παράτυπες διελεύσεις των συνόρων τον περασμένο μήνα ήταν οι χαμηλότερες που έχουν καταγραφεί ποτέ, ενώ υποστήριξε ότι η ρητορική του απέτρεψε πολλούς από το να προσπαθήσουν να εισέλθουν στις ΗΠΑ. Παράλληλα, υπενθύμισε την απόφασή του να χαρακτηρίσει τα καρτέλ ναρκωτικών και τις διακρατικές εγκληματικές συμμορίες ως τρομοκρατικές οργανώσεις.
Ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ επιδεικνύει αντίγραφο εκτελεστικού διατάγματος προς τιμήν της Τζόσλιν Νoυνγκαρέι, της 12χρονης που δολοφονήθηκε από παράνομους μετανάστες, κατά τη διάρκεια κοινής συνεδρίασης του Κογκρέσου στο Καπιτώλιο των ΗΠΑ, στις 4 Μαρτίου 2025. (Win McNamee/Getty Images)
Η «επανάσταση της κοινής λογικής»
Ο Τραμπ ανακοίνωσε την έναρξη μιας «επανάστασης της κοινής λογικής», με έμφαση στην εξάλειψη woke ιδεών από ομοσπονδιακές υπηρεσίες και προγράμματα χρηματοδοτούμενα από το κράτος. Υπενθύμισε την εκτελεστική διαταγή που υπέγραψε, σύμφωνα με την οποία η ομοσπονδιακή κυβέρνηση αναγνωρίζει μόνο δύο φύλα, με βάση το βιολογικό φύλο κατά τη σύλληψη.
Αναφέρθηκε, επίσης, στην εκτελεστική διαταγή του για τη διακοπή της χρηματοδότησης σχολείων που επιτρέπουν τη συμμετοχή βιολογικών ανδρών σε γυναικεία αθλήματα. Ως παράδειγμα, παρουσίασε την αθλήτρια Πέιτον ΜακΝαμπ, η οποία τραυματίστηκε σοβαρά κατά τη διάρκεια αγώνα βόλεϊ με έναν βιολογικό άνδρα. Επεσήμανε, ακόμη, την πρόθεσή του να προωθήσει την αξιοκρατία στις προσλήψεις, αντί της ποσόστωσης βάσει ποικιλομορφίας.
Δασμοί και οικονομική πολιτική
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ εξήγησε ότι η εμπορική του πολιτική συνεχίζει να βασίζεται στην επιβολή δασμών με στόχο την ενίσχυση της αμερικανικής παραγωγής και τη μείωση των εμπορικών ελλειμμάτων. Δήλωσε ότι όσες επιχειρήσεις δεν παράγουν στις ΗΠΑ θα υπόκεινται σε υψηλούς δασμούς, περιλαμβάνοντας το 25% για προϊόντα από τον Καναδά και το Μεξικό και επιπλέον 20% στα ήδη υπάρχοντα τιμολόγια για την Κίνα.
Υποστήριξε ότι η επιβολή δασμών αποτελεί μια τακτική που άλλες χώρες χρησιμοποιούσαν για δεκαετίες εις βάρος των ΗΠΑ και τώρα είναι η σειρά των Αμερικανών να την εφαρμόσουν. Παρά τις ανησυχίες για πιθανή αύξηση του πληθωρισμού, διευκρίνισε ότι το φαινόμενο αυτό θα είναι παροδικό και περιορισμένο.
Μειώσεις δαπανών και δημοσιονομικός έλεγχος
Ο Τραμπ εξήρε τον ρόλο του ‘Ιλον Μασκ ως επικεφαλής του Τμήματος Κυβερνητικής Αποδοτικότητας (Department of Government Efficiency – DOGE), το οποίο, σύμφωνα με τον ίδιο, έχει εξοικονομήσει πάνω από 105 δισεκατομμύρια δολάρια μέσω ακυρώσεων συμβάσεων, μείωσης προσωπικού και καταπολέμησης της απάτης.
Παρουσίασε παραδείγματα κοστοβόρων προγραμμάτων, όπως έργα πολλών εκατομμυρίων δολαρίων που αφορούσαν την πολυμορφία και την ισότητα, καθώς και ένα πρόγραμμα 22 δισεκατομμυρίων δολαρίων για τη στέγαση και την αγορά αυτοκινήτων για παράνομους μετανάστες, τα οποία ακυρώθηκαν.
Εκτίμησε ότι εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια σπαταλούνται ετησίως λόγω απάτης, και σημείωσε πως, με τη μείωση αυτής της σπατάλης, η κυβέρνησή του στοχεύει στην καταπολέμηση του πληθωρισμού, στη μείωση των επιτοκίων και στην ενίσχυση του διαθέσιμου εισοδήματος των πολιτών.
Ισοσκελισμένος ομοσπονδιακός προϋπολογισμός
Ο Τραμπ ανακοίνωσε σχέδια για την επίτευξη ισοσκελισμένου ομοσπονδιακού προϋπολογισμού, κάτι που δεν έχει γίνει εδώ και 24 χρόνια. Η εξισορρόπηση του προϋπολογισμού θα απαιτούσε είτε σημαντικές περικοπές δαπανών είτε σημαντικές αυξήσεις των κρατικών εσόδων, από εσωτερικές ή εξωτερικές πηγές.
Πρότεινε ως μέτρο μια «χρυσή κάρτα» κόστους 5 εκατομμυρίων δολαρίων για όσους επιθυμούν να αποκτήσουν την αμερικανική υπηκοότητα.
Ο ανώτερος σύμβουλος του προέδρου του Λευκού Οίκου Ίλον Μασκ παρακολουθεί την ομιλία του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ σε κοινή συνεδρίαση του Κογκρέσου στο Καπιτώλιο των ΗΠΑ, στις 4 Μαρτίου 2025. (Madalina Vasiliu/The Epoch Times)
Θύματα εγκλημάτων παράνομων μεταναστών
Ο Τραμπ αναφέρθηκε σε θύματα εγκλημάτων που διέπραξαν παράτυποι μετανάστες, όπως η Λέικεν Ράιλι, μια 22χρονη φοιτήτρια νοσηλευτικής, η οποία δολοφονήθηκε από μέλος της συμμορίας Tren de Aragua τον Φεβρουάριο του 2024. Υπογράμμισε ότι υπέγραψε τον «Νόμο Λέικεν Ράιλι», την πρώτη του υπογραφή στη δεύτερη θητεία του, που προβλέπει την ομοσπονδιακή κράτηση παράτυπων μεταναστών κατηγορούμενων για ορισμένα εγκλήματα.
Επιπλέον, ανακοίνωσε τη μετονομασία ενός εθνικού καταφυγίου άγριας ζωής 34.000 στρεμμάτων κοντά στο Χιούστον προς τιμήν της 12χρονης Τζόσλιν Νουνγκαρέι, η οποία φέρεται να δολοφονήθηκε από μέλη της ίδιας συμμορίας.
Έκκληση στους Γροιλανδούς
Ο Τραμπ απηύθυνε έκκληση στους πολίτες της Γροιλανδίας να ενταχθούν στις Ηνωμένες Πολιτείες, υποστηρίζοντας ότι αυτό θα ήταν προς όφελός τους και θα βελτίωνε την παγκόσμια ασφάλεια. Ανέφερε ότι οι ΗΠΑ θα προστατεύσουν τη Γροιλανδία και θα ενισχύσουν την οικονομία της.
Ο Τραμπ είχε προηγουμένως προσφερθεί να αγοράσει τη Γροιλανδία από τη Δανία, η οποία την εποπτεύει ως αυτόνομη περιοχή. Η προσφορά απορρίφθηκε από τους Δανούς.
Επιστολή Ζελένσκι
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ ανέφερε ότι έλαβε επιστολή από τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, στην οποία εκφραζόταν η προθυμία της Ουκρανίας να προχωρήσει σε διαπραγματεύσεις για ειρήνη.
Η επιστολή ενημέρωνε ότι η Ουκρανία είναι έτοιμη για μια συμφωνία για τα ορυκτά, σύμφωνα με την οποία το 50% ορισμένων εσόδων από φυσικούς πόρους θα πήγαινε για την αποπληρωμή των 175 δισεκατομμυρίων δολαρίων που χορήγησε η Αμερική για την υποστήριξη των ουκρανικών αμυντικών προσπαθειών.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ υποδέχεται τον πρόεδρο της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι στον Λευκό Οίκο, στην Ουάσιγκτον, στις 28 Φεβρουαρίου 2025. (Madalina Vasiliu/The Epoch Times)
Νέο Γραφείο Ναυπηγικής
Ο Τραμπ ανακοίνωσε τη δημιουργία νέου Γραφείου Ναυπηγικής στον Λευκό Οίκο, με στόχο την ενίσχυση της αμερικανικής ναυπηγικής βιομηχανίας και την αντιμετώπιση της κυριαρχίας της Κίνας στον τομέα.
Ιστορικά ηγέτης στη ναυπηγική βιομηχανία, οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν δει την κυριαρχία τους να φθίνει τα τελευταία χρόνια, καθώς η Κίνα αντιπροσωπεύει πλέον περισσότερο από το 50% των παγκόσμιων παραγγελιών, σύμφωνα με τα στοιχεία της Διάσκεψης του ΟΗΕ για το Εμπόριο και την Ανάπτυξη.
Ο Τραμπ δήλωσε ότι τα φορολογικά κίνητρα θα βοηθήσουν στην «αναγέννηση» της βιομηχανίας και προορίζονται να αναζωογονήσουν την παραγωγή εμπορικών και στρατιωτικών πλοίων και να ενισχύσουν τις προσπάθειες εθνικής ασφάλειας.
Σύλληψη υπευθύνου για την επίθεση στην Abbey Gate
Ανακοίνωσε τη σύλληψη του τρομοκράτη που ευθύνεται για τη βομβιστική επίθεση στην Abbey Gate στο Αφγανιστάν το 2021, η οποία είχε στοιχίσει τη ζωή σε 13 Αμερικανούς στρατιώτες. Η βομβιστική επίθεση φέρεται να πραγματοποιήθηκε από βομβιστή αυτοκτονίας που συνδέεται με τoν ISIS, ο οποίος πυροδότησε ένα γιλέκο με εκρηκτικά στο Διεθνές Αεροδρόμιο Hamid Karzai στην Καμπούλ.
Αμερικανοί αξιωματούχοι αναγνώρισαν το ανώτερο μέλος της τρομοκρατικής ομάδας ISIS που εδρεύει στο Αφγανιστάν ως Μοχάμεντ Σαριφουλάχ. Ο Σαριφουλάχ παραδόθηκε στις αμερικανικές αρχές από το Πακιστάν και μεταφέρεται στις Ηνωμένες Πολιτείες για δίωξη, δήλωσε ο Τραμπ.
Αντιδράσεις Δημοκρατικών
Οι Δημοκρατικοί του Κογκρέσου άσκησαν έντονη κριτική στον Τραμπ. Ο βουλευτής Αλ Γκριν (D-Texas) απομακρύνθηκε από την αίθουσα επειδή φώναζε κατά τη διάρκεια της ομιλίας. Αργότερα δήλωσε ότι ήθελε να καταστήσει σαφές πως ο Τραμπ δεν είχε εντολή να περικόψει το Medicaid, αν και ο πρώην πρόεδρος διαβεβαίωσε πως δεν θα το αγγίξει.
Άλλοι Δημοκρατικοί διαμαρτυρήθηκαν κρατώντας πινακίδες με συνθήματα όπως «Σώστε το Medicaid» και «Ο Μασκ κλέβει», ενώ κάποιες βουλεύτριες φόρεσαν ροζ σακάκια ως ένδειξη διαμαρτυρίας για τις πολιτικές του Τραμπ τις οποίες θεωρούν επιζήμιες για τις γυναίκες.
Μετά την ομιλία του Τραμπ, η γερουσιαστής Ελίσα Σλότκιν (D-Mich.) εκφώνησε ομιλία από την πολιτεία της, επικρίνοντας τις ενέργειες του προέδρου. «Ο πρόεδρος Τραμπ προσπαθεί να προσφέρει ένα άνευ προηγουμένου δώρο στους δισεκατομμυριούχους φίλους του», είπε.
Ο βουλευτής Χερμπ Κόναγουεϊ (D-N.J.) αντέδρασε στην ιδέα μιας χρυσής εποχής για την Αμερική, δηλώνοντας στο NTD (αδελφό μέσο ενημέρωσης της Epoch Times) ότι ο πληθωρισμός έχει αυξηθεί, μαζί με την τιμή των αυγών και του καφέ. Επίσης, έβαλε στο στόχαστρο τους δασμούς του Τραμπ, τους οποίους χαρακτήρισε «τίποτα άλλο παρά φόρους για τον αμερικανικό λαό».
