Σήμερα οι ορυκτές πρώτες ύλες αποκτούν τεράστιο στρατηγικό ενδιαφέρον. Ο εξορυκτικός κλάδος μπορεί να παίξει ένα σημαντικό ρόλο στην αξιοποίηση τους, προς όφελος του συνόλου της κοινωνίας τόνισε ο πρόεδρος του ΣΜΕ κος Κώστας Γιαζιτζόγλου στην πανηγυρική εκδήλωση του Συνδέσμου Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων, που έλαβε χώρα πρόσφατα, με θέμα: «100 Χρόνια Συνεισφοράς – Ασφαλές Εφαλτήριο για το Μέλλον».
Ο κος Αθανάσιος Κεφάλας, πρόεδρος της Κεντρικής Οργανωτικής Επιτροπής του Συνδέσμου Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων, στην εναρκτήρια ομιλία του τόνισε πως «η εκδήλωση αυτή αποτελεί το αποκορύφωμα μιας σειράς εκδηλώσεων που άρχισαν πριν ένα χρόνο, με την ευκαιρία 100 χρόνων συνεχούς παρουσίας του Συνδέσμου Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων στην εκπροσώπηση, αλλά και στην προώθηση της υπεύθυνης εξόρυξης στην Ελλάδα και στην Ευρώπη. Κηρύξαμε το 2024 έτος ορυκτών πόρων, τονίζοντας τη σημασία των ορυκτών στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας. Παρουσιάσαμε αποδεδειγμένα το ρόλο της εξορυκτικής βιομηχανίας στην πράσινη μετάβαση. Είμαστε περήφανοι γιατί ο αποδεδειγμένα εξωστρεφής κλάδος αποτελεί σημαντικό μέρος του ΑΕΠ της χώρας, είναι κρίσιμος εργοδότης, συστηματικός επενδυτής, είναι μαγνήτης ξένων επενδύσεων και πρωτοπόρος στην υιοθέτηση των αρχών της βιώσιμης ανάπτυξης».
Στην εισαγωγική του ομιλία, ο κος Γιαζιτζόγλου, τόνισε ότι η Ευρώπη μπαίνει, έστω και αργά, στην κούρσα για τα στρατηγικά ορυκτά. Ο κος Γιαζιτζόγλου αναγνώρισε πως ο εξορυκτικός κλάδος σε πανευρωπαϊκή κλίμακα «δεν ήταν δημοφιλής», μέχρι πρόσφατα. Αναφερόμενος στην προ εβδομάδων εκπροσώπηση σε υψηλότατο επίπεδο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, του Ευρωκοινοβουλίου και της ελληνικής κυβέρνησης στην παρουσίαση της επένδυσης της METLEN για το γάλλιο, αναρωτήθηκε γιατί δόθηκε τέτοια βαρύτητα σε ένα ορυκτό, από το οποίο η Ευρώπη χρειάζεται 50 τόνους, δηλαδή δυο φορτηγά τον χρόνο και συμπλήρωσε ότι «όποιος όμως ελέγξει το γάλλιο, το γερμάνιο, το βολφράμιο, το σκάνδιο κλπ, θα ελέγξει το επόμενο υπερελαφρύ κράμα για την νέα αμυντική ή επιθετική τεχνολογία, το επόμενο μικροτσίπ για την τεχνητή νοημοσύνη ή την επόμενη μπαταρία αυτοκινήτου που θα φορτίζει σε πέντε λεπτά. Σήμερα οι πρώτες ύλες αποκτούν τεράστια σημασία στην καινοτομία, το τεχνολογικό μοντέλο και τη στρατηγική» είπε ο πρόεδρος του ΣΜΕ, υπογραμμίζοντας πως ο εξορυκτικός κλάδος στην Ελλάδα μπορεί να παίξει «ουσιαστικό ρόλο σε ένα καλύτερο μέλλον για όλους μας».
Από την πλευρά του, ο υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας κος Νικόλαος Τσάφος υπογράμμισε πως η κυβέρνηση πιστεύει στην αξιοποίηση των εθνικών πόρων. Το διακύβευμα, όπως είπε, είναι ξεκάθαρο. Οποιαδήποτε δραστηριότητα του μέλλοντος βασίζεται με τον ένα ή τον άλλο τρόπο στις κρίσιμες πρώτες ύλες. Άρα, έχουμε τεράστιες ευκαιρίες να αξιοποιήσουμε πόρους που πριν από 5-10 χρόνια δεν τους θεωρούσαμε σημαντικούς.
Ο προέδρος της Επιτροπής Έρευνας και Τεχνολογίας της Βουλής, κος Στράτος Σιμόπουλος, ανέφερε ότι η συζήτηση για τις κρίσιμες πρώτες είναι βαθιά γεωπολιτική και πως η εποχή μας χαρακτηρίζεται από την ενεργειακή μετάβαση. Σε αυτό το πλαίσιο η έρευνα και η καινοτομία καλούνται να διαμορφώσουν τις στρατηγικές για να αποτελέσει η χώρα πρότυπο. Σύμφωνα με τον κο Σιμόπουλο, για να αξιοποιηθεί ο ορυκτός πλούτος χρειάζεται τεχνολογική καινοτομία και επιστημονική τεκμηρίωση.
Στον χαιρετισμό του, ο ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝ.ΑΛ. και αντιπρόεδρος της Ομάδας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών, κος Γιάννης Μανιάτης, επεσήμανε ότι η μακροχρόνια στρατηγική της Κίνας σε ό,τι αφορά τον έλεγχο των ορυκτών πρώτων υλών, αλλά και οι πρόσφατοι περιορισμοί εξαγωγών θέτουν το πρόβλημα στην πραγματική του βάση. Όμως, η Ευρώπη, τα τελευταία 15 χρόνια, καθυστέρησε αρκετά. Μέσα σε αυτή την περίοδο, η Κίνα φρόντισε να αγοράσει ή να μισθώσει τα σημαντικότερα αποθέματα κρίσιμων ορυκτών πρώτων υλών. Τέλος, τόνισε πως ο μεταλλευτικός κλάδος πρέπει να ανακτήσει τη διεθνή ανταγωνιστικότητα του, αξιοποιώντας την πράσινη ενέργεια.
Ο Γενικός Γραμματέας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών, κος Αριστοτέλης Αϊβαλιώτης, αναφέρθηκε στις επόμενες νομοθετικές πρωτοβουλίες του υπουργείου Ενέργειας, με σημαντικότερη την τροποποίηση του Μεταλλευτικού Κώδικα, η οποία εκτιμάται ότι θα υλοποιηθεί μέχρι το καλοκαίρι. Παράλληλα, η επιτροπή του υπουργείου που επεξεργάζεται το σχέδιο για το post mining έχει ολοκληρώσει το έργο της. Επίσης, αναφέρθηκε στο διαγωνισμό του αντιμονίου στη Χίο και στο γεγονός πως το ΥΠΕΝ επεξεργάζεται νέους διαγωνισμούς, όπως για το χαλκό. Ακόμη τόνισε πως οι ελληνικές εταιρίες σχεδιάζουν σημαντικές επενδύσεις στην ανακύκλωση υλικών όπως το νικέλιο και εκτίμησε πως ο κλάδος έχει μπροστά του μια θετική περίοδο.
Ξεχωριστή στιγμή στην εκδήλωση ήταν η βράβευση έξι αποφοίτων, που αρίστευσαν στις σχολές Μηχανικών και Γεωλογικών Σχολών. Στους βραβευθέντες, εκτός από τιμητική πλακέτα, δόθηκε χρηματικό έπαθλο, καθώς και το νέο βιβλίο του κου Πέτρου Τζεφέρη, με τίτλο «Εξορύσσοντας ένα πράσινο μέλλον».
Στη συνέχεια, ακολούθησε συζήτηση μεταξύ των κ.κ. Μαρκ Ραχωβίδη, επίτιμου προέδρου της Euromines, Αντώνη Λατούρου, προέδρου της UEPG, και Νίκου Κεραμίδα, εκπροσώπου του προέδρου της Eurometaux, με συντονιστή τον κο Α. Κεφάλα και θέμα «Τι φέρνει το αύριο για τους ορυκτούς πόρους; Η ευρωπαϊκή ματιά».
Ο κ. Ραχωβίδης αναφέρθηκε στην πληθώρα κοιτασμάτων που υπάρχουν στην ΕΕ και στην ανάγκη αξιοποίησής τους. Επίσης αναφέρθηκε στην ανάγκη ο κλάδος να γίνει πιο ανταγωνιστικός, κάτι που προϋποθέτει τη μείωση του ενεργειακού κόστους. «Χρειαζόμαστε κυβερνήσεις που θα στηρίξουν το αύριο, χρειαζόμαστε μεγαλύτερη βεβαιότητα για τη μείωση του κόστους και θα πρέπει να γίνουν πολλά σε σχέση με την ανταγωνιστικότητα της βιομηχανίας», συμπλήρωσε.
Στην πρόκληση της ανακύκλωσης των αδρανών υλικών αναφέρθηκε ο κος Λατούρος, λέγοντας πως κάποιες χώρες, όπως το Βέλγιο, καταφέρνουν να ανακυκλώνουν μέχρι και το 25%. Σήμερα ο μέσος όρος των χωρών της Ε.Ε. στην ανακύκλωση είναι στο 10% που σημαίνει ότι κάποιες χώρες είναι πολύ πίσω και έχουμε πολύ δρόμο ακόμα, επισημαίνοντας ότι σε κάθε περίπτωση θα συνεχίσουμε να έχουμε ανάγκη την εξόρυξη αδρανών υλικών.
Ο κος Κεραμίδας υπογράμμισε πως η κατάσταση με το ενεργειακό κόστος θα είναι μη αναστρέψιμη αν η Ευρώπη δεν αλλάξει επιλογές. Αναφέρθηκε επίσης στο σημαντικό ρυθμιστικό κόστος. «Όταν συζητάμε για κρίσιμες πρώτες ύλες συναντάμε τοίχο από τις υπηρεσίες της Ε.Ε» και αυτό, όπως είπε, είναι πρόβλημα. Προειδοποίησε, επίσης, πως πέρα από τις εκατοντάδες θέσεις εργασίας που έχουν χαθεί και την απώλεια της καινοτομίας θα δούμε μια κατακόρυφη αύξηση της εξάρτησης της Ευρώπης από εισαγωγές.
Τέλος, στη συζήτηση με τον πρόεδρο του ΣΜΕ που έκλεισε την εκδήλωση, ο πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του ΣΕΒ, κος Σπύρος Θεοδωρόπουλος, αναφέρθηκε κατ’ αρχήν στο λεγόμενο «παραγωγικό μοντέλο», τονίζοντας ότι «είναι μεν σημαντικό κομμάτι του ΑΕΠ, δεν νομίζω όμως ότι η Ελλάδα ζει αποκλειστικά από τον τουρισμό. Έχουμε αξιόλογη βιομηχανία και μεταποίηση, εξαγωγικό εμπόριο, ναυτιλία, κ.ά. Είναι γεγονός ότι η συμμετοχή της μεταποίησης στο ΑΕΠ έχει μειωθεί τα τελευταία χρόνια, αλλά μην ξεχνάμε ότι η Ευρώπη δεν υποστήριζε τη μεταποιητική δραστηριότητα, καθώς είχε ρίξει το βάρος στην πράσινη ανάπτυξη… Παρότι εκπέμπουμε μόνο το 6% των παγκόσμιων ρύπων, είχαμε αποφασίσει να σώσουμε τον πλανήτη μόνοι μας… Δεν πήραμε μέτρα να προστατεύσουμε την ντόπια παραγωγή… Εν τέλει, στείλαμε τις παραγωγές σε εργοστάσια με μεγαλύτερο αποτύπωμα από αυτά που εμείς κλείναμε.»
Ο κος Θεοδωρόπουλος έκανε επίσης λόγο για κοινή συνείδηση στην Ευρώπη ότι «έχουμε κάνει πάρα πολλά λάθη την τελευταία 20ετία και είμαστε σε φάση που αρχίζουμε να τα διορθώνουμε».
Τέλος, μιλώντας για τον νέο αναπτυξιακό νόμο σημείωσε πως δεν λαμβάνει υπ’ όψιν του τη σημερινή επιχειρηματική πραγματικότητα, αναφέροντας ως παράδειγμα τη διατήρηση του κριτήριου της δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας, σε μια εποχή που, αφ’ ενός μεν δεν υπάρχει πλέον πρόβλημα ανεργίας, αφ’ ετέρου δε είναι κρίσιμο ζητούμενο η αύξηση της παραγωγικότητας που σημαίνει περισσότερη αυτοματοποίηση. Τέλος, άσκησε κριτική στην επιλογή του κράτους να επαναφέρει παρωχημένες και γραφειοκρατικές μεθόδους ελέγχου των επενδύσεων, εγκαταλείποντας τις πιο τολμηρές και αποτελεσματικές πρακτικές που εφαρμόστηκαν με επιτυχία στο πλαίσιο του RRF.
Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε στον φιλόξενο χώρο του Κέντρου Πολιτισμού Ελληνικός Κόσμος.
