Υγεία

Μια πειραματική γονιδιακή θεραπεία από την εταιρεία uniQure επιβράδυνε την εξέλιξη της νόσου Χάντινγκτον κατά 75 τοις εκατό σε διάστημα τριών ετών, ανακοίνωσε η εταιρεία στις 24 Σεπτεμβρίου, ενισχύοντας τις ελπίδες για την πρώτη θεραπεία που μπορεί να αλλάξει την πορεία αυτής της θανατηφόρας εγκεφαλικής διαταραχής.

Η Χάντινγκτον είναι μια σπάνια κληρονομική πάθηση που προκαλείται από ένα ελαττωματικό γονίδιο, το οποίο οδηγεί στην παραγωγή τοξικών πρωτεϊνών στον εγκέφαλο. Τα συμπτώματα εμφανίζονται συνήθως στη δεκαετία των 30 ή των 40 και επιδεινώνονται σταθερά μέσα σε 10 έως 20 χρόνια, στερώντας από τους ασθενείς τον έλεγχο των μυών, τις γνωστικές ικανότητες και την ανεξαρτησία τους. Επί του παρόντος, δεν υπάρχουν εγκεκριμένες θεραπείες που να επιβραδύνουν ή να σταματούν την εξέλιξή της.

Η θεραπεία, με την ονομασία AMT-130, χορηγείται μέσω μιας χειρουργικής διαδικασίας που γίνεται μία φορά και εγχέει γενετικό υλικό απευθείας στα εγκεφαλικά κύτταρα.

Στη μελέτη, η θεραπεία επιβράδυνε τη συνολική εξέλιξη της νόσου σε ένα καθιερωμένο μέτρο που ονομάζεται σύνθετη Κλίμακα Ενοποιημένης Αξιολόγησης της Νόσου Χάντινγκτον (composite Unified Huntington’s Disease Rating Scale), η οποία συνδυάζει την κίνηση, τις νοητικές δεξιότητες και τη λειτουργικότητα της καθημερινότητας. Επίσης, έδειξε οφέλη σε μια ξεχωριστή κλίμακα που ονομάζεται Συνολική Λειτουργική Ικανότητα, η οποία καταγράφει το πόσο καλά μπορούν οι ασθενείς να διαχειρίζονται ανεξάρτητα την καθημερινή ζωή.

Η Δρ Σάρα Ταμπρίζι (Dr. Sarah Tabrizi), καθηγήτρια κλινικής νευρολογίας και διευθύντρια του Κέντρου Νόσου Χάντινγκτον του University College London, δήλωσε ότι θεωρεί αυτά τα πρωτοποριακά δεδομένα τα πιο πειστικά στον τομέα έως σήμερα και ότι υπογραμμίζουν τις πιθανές τροποποιητικές επιδράσεις της θεραπείας στη νόσο Χάντινγκτον, όπου εξακολουθεί να υπάρχει επείγουσα ανάγκη.

Επισήμανε ότι τα δεδομένα δείχνουν πως το AMT-130 έχει τη δυνατότητα να επιβραδύνει ουσιαστικά την εξέλιξη της νόσου, προσφέροντας πολυαναμενόμενη ελπίδα σε άτομα και οικογένειες που πλήττονται από αυτήν την καταστροφική πάθηση.

Εκτός από την επιβράδυνση της συνολικής έκπτωσης, η μελέτη έδειξε ότι οι ασθενείς διατήρησαν σε μεγαλύτερο βαθμό την ικανότητά τους να λειτουργούν στην καθημερινότητα και παρουσίασαν θετικές τάσεις στη μνήμη και τις κινητικές δεξιότητες. Τα επίπεδα ενός βασικού βιοδείκτη που συνδέεται με βλάβη των εγκεφαλικών κυττάρων ήταν χαμηλότερα στους ασθενείς που έλαβαν τη θεραπεία, γεγονός που υποδηλώνει ότι μπορεί να προστατεύει τους νευρώνες.

Ο Δρ Ουαλίντ Αμπί Σαάμπ (Dr. Walid Abi-Saab), επικεφαλής ιατρικός διευθυντής της uniQure, με έδρα το Άμστερνταμ και γραφείο στο Λέξινγκτον της Μασαχουσέτης, δήλωσε ότι η εταιρεία είναι εξαιρετικά ενθουσιασμένη με αυτά τα αρχικά αποτελέσματα και με το τι μπορεί να σημαίνουν για τα άτομα και τις οικογένειες που ζουν με τη νόσο Χάντινγκτον.

Τόνισε ότι τα ευρήματα ενισχύουν την πεποίθηση πως το AMT-130 έχει τη δυνατότητα να μεταμορφώσει ριζικά το τοπίο της θεραπείας για τη νόσο Χάντινγκτον, παρέχοντας παράλληλα σημαντικές αποδείξεις που στηρίζουν τις γονιδιακές θεραπείες ακριβείας μίας δόσης για την αντιμετώπιση νευρολογικών διαταραχών.

Η θεραπεία γενικά ήταν καλά ανεκτή, χωρίς να αναφερθούν νέες σοβαρές παρενέργειες σχεδόν σε τρία χρόνια, σύμφωνα με την uniQure.

Η εταιρεία σχεδιάζει να ζητήσει από τις αμερικανικές ρυθμιστικές αρχές την έγκριση της θεραπείας στις αρχές του 2026, με στόχο την κυκλοφορία της αργότερα το ίδιο έτος. Περίπου 41.000 άνθρωποι στις Ηνωμένες Πολιτείες ζουν με τη νόσο Χάντινγκτον, ενώ άλλοι 200.000 φέρουν το ελαττωματικό γονίδιο.

Αν εγκριθεί, το AMT-130 θα αποτελέσει την πρώτη εγκεκριμένη θεραπεία που επιβραδύνει τη νόσο Χάντινγκτον, προσφέροντας σε ασθενείς και οικογένειες περισσότερα χρόνια ανεξαρτησίας απέναντι σε μια πάθηση που επί μακρόν θεωρούνταν μη αντιμετωπίσιμη.

Η κατανάλωση οποιασδήποτε ποσότητας αλκοόλ πιθανότατα αυξάνει τον κίνδυνο άνοιας, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε διαδικτυακά στο «BMJ Evidence Based Medicine». Μάλιστα, αντίθετα με άλλες μελέτες διαπιστώθηκε ότι ακόμα και η ελαφριά κατανάλωση αλκοόλ είναι απίθανο να μειώσει τον κίνδυνο.

Η συγκεκριμένη συνδυασμένη παρατηρησιακή και γενετική μελέτη εντόπισε ότι ο κίνδυνος αυξάνεται παράλληλα με την ποσότητα αλκοόλ που καταναλώνεται. Για παράδειγμα, η κατανάλωση τριών ποτών την εβδομάδα συσχετίστηκε με 15% μεγαλύτερο ρίσκο σε σχέση με την κατανάλωση ενός ποτού την εβδομάδα. Αντίθετα, δεν παρατηρήθηκε προστατευτική επίδραση από τα χαμηλά επίπεδα κατανάλωσης αλκοόλ.

Επιπλέον, όσοι εμφάνισαν άνοια συνήθως έπιναν λιγότερο με την πάροδο των ετών στα χρόνια που προηγήθηκαν της διάγνωσής τους, γεγονός που υποδηλώνει, σύμφωνα με τους ερευνητές, ότι η πρώιμη γνωστική παρακμή οδηγεί σε μειωμένη κατανάλωση αλκοόλ και αυτό αποτελεί τη βάση των υποτιθέμενων προστατευτικών επιδράσεων του αλκοόλ. Όπως παρατηρούν οι ερευνητές, «το μοτίβο μειωμένης κατανάλωσης αλκοόλ πριν από τη διάγνωση της άνοιας που παρατηρήθηκε στη μελέτη μας υπογραμμίζει την πολυπλοκότητα της εξαγωγής συμπερασμάτων για την αιτιότητα από τα δεδομένα παρατήρησης, ειδικά σε ηλικιωμένους πληθυσμούς».

Οι ερευνητές βασίστηκαν σε δεδομένα από δύο μεγάλες βιοϊατρικές βάσεις δεδομένων, το αμερικανικό US Million Veteran Program (MVP) και τη βρετανική Biobank. Οι συμμετέχοντες, ηλικίας από 56 έως 72 ετών, κατά την έναρξη της μελέτης παρακολουθήθηκαν από την αρχή μέχρι την πρώτη διάγνωση άνοιας, τον θάνατο ή την ολοκλήρωση της παρακολούθησης. Η μέση περίοδος παρακολούθησης των περίπου 550.000 συμμετεχόντων ήταν τέσσερα έτη για την ομάδα των ΗΠΑ και δώδεκα για την ομάδα της Βρετανίας.

Στο παρατηρησιακό κομμάτι της μελέτης, οι συμμετέχοντες ανέφεραν το πόσο έπιναν και οι ερευνητές συνέκριναν την κατανάλωση αλκοόλ με τον κίνδυνο εμφάνισης άνοιας με την πάροδο του χρόνου. Οι παρατηρησιακές αναλύσεις κατέδειξαν ότι σε σύγκριση με όσους έπιναν λίγο (λιγότερα από επτά ποτά την εβδομάδα), ο κίνδυνος άνοιας ήταν υψηλότερος κατά 41% μεταξύ εκείνων που δεν έπιναν και εκείνων που έπιναν πολύ (40 ή περισσότερα ποτά την εβδομάδα). Σε όσους ήταν εξαρτημένοι από το αλκοόλ, ο κίνδυνος ήταν 51%.

Στη συνέχεια, όμως, εξετάστηκαν γενετικές αναλύσεις από 45 μελέτες για την άνοια, οι οποίες αφορούσαν σε 2,4 εκατομμύρια άτομα. Από τη γενετική ανάλυση προέκυψε η γραμμική αύξηση του κινδύνου άνοιας ανάλογα με το πόσο αυξημένη ήταν η κατανάλωση αλκοόλ και όχι ο συσχετισμός της παρατηρησιακής ανάλυσης.

«Τα ευρήματα της μελέτης μας υποστηρίζουν την αρνητική επίδραση όλων των τύπων κατανάλωσης αλκοόλ στον κίνδυνο άνοιας, χωρίς να υπάρχουν στοιχεία που να υποστηρίζουν την προηγουμένως υποδεικνυόμενη προστατευτική επίδραση της μέτριας κατανάλωσης αλκοόλ», σημειώνουν οι ερευνητές.

Μ.Κουζινοπούλου

Ο υπουργός υγείας Ρόμπερτ Φ. Κέννεντυ Τζ. και άλλοι αξιωματούχοι ανακοίνωσαν στις 22 Σεπτεμβρίου ότι η ακεταμινοφαίνη, το δραστικό συστατικό του Tylenol, μπορεί να συνδέεται με τον αυτισμό, μια διαταραχή με ευρύ φάσμα συμπτωμάτων. Επίσης ανέφεραν ότι το φολινικό οξύ, γνωστό και ως λευκοβορίνη, φαίνεται να αποτελεί πολλά υποσχόμενη θεραπεία για τον αυτισμό.

Οι αξιωματούχοι δήλωσαν ότι τα διαθέσιμα στοιχεία είναι επαρκή όσον αφορά την ακεταμινοφαίνη (γνωστή και ως παρακεταμόλη) και τις νευροαναπτυξιακές διαταραχές, ώστε να εκδοθεί νέα προειδοποίηση κατά της χρήσης της κατά την εγκυμοσύνη.

Ο Δρ Μάρτυ Μακάρυ, επίτροπος της Υπηρεσίας Τροφίμων και Φαρμάκων (Food and Drug Administration – FDA), ανέφερε σε ενημέρωση στην Ουάσιγκτον ότι πλέον υπάρχουν δεδομένα που δεν μπορούν να αγνοηθούν. Σε αυτά περιλαμβάνεται μελέτη του 2019 από το Πανεπιστήμιο της Βοστώνης και την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Τζονς Χόπκινς, η οποία ανέλυσε πλάσμα ομφάλιου λώρου και κατέληξε ότι η ενδομήτρια έκθεση σε ακεταμινοφαίνη αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης αυτισμού και διαταραχής ελλειμματικής προσοχής/υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ).

Μια ανασκόπηση του 2025 ανακάλυψε στοιχεία «συνεπή με σύνδεση μεταξύ της έκθεσης σε ακεταμινοφαίνη κατά την εγκυμοσύνη και αυξημένης συχνότητας» νευροαναπτυξιακών διαταραχών, σύμφωνα με τον Δρ Αντρέα Μπακαρέλι, κοσμήτορα στη Σχολή Δημόσιας Υγείας TH Chan του Χάρβαρντ, και τους συν-συγγραφείς του.

Σε ενημερωτικό σημείωμα προς τους γιατρούς στις 22 Σεπτεμβρίου, ο Μακάρυ επισήμανε ότι έχουν συσσωρευθεί στοιχεία που υποδηλώνουν πως η χρήση ακεταμινοφαίνης από εγκύους μπορεί να σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο νευρολογικών παθήσεων, όπως ο αυτισμός και η ΔΕΠΥ στα παιδιά.

Υπογράμμισε ότι οι γιατροί θα πρέπει να εξετάζουν τη μείωση της χρήσης της ακεταμινοφαίνης κατά την εγκυμοσύνη, έχοντας ωστόσο υπόψη ότι παραμένει το ασφαλέστερο μη συνταγογραφούμενο φάρμακο για τον πυρετό και τον πόνο.

Άλλοι ειδικοί διαφωνούν ότι τα στοιχεία υποστηρίζουν αυτή τη σύνδεση, επικαλούμενοι μεταξύ άλλων σουηδική μελέτη του 2024, που ανέλυσε τα αρχεία σχεδόν 2,5 εκατομμυρίων παιδιών και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι δεν υπάρχει σύνδεση ανάμεσα στην ενδομήτρια έκθεση σε ακεταμινοφαίνη και την ανάπτυξη αυτισμού ή ΔΕΠΥ.

Η Δρ Σίντου Σρινίβας, πρόεδρος της Εταιρείας Ιατρικής Μητέρας-Εμβρύου, δήλωσε πρόσφατα ότι «προς το παρόν, το βάρος των επιστημονικών στοιχείων ότι η χρήση ακεταμινοφαίνης κατά την εγκυμοσύνη προκαλεί αυξημένο κίνδυνο αυτισμού ή ΔΕΠΥ είναι απλώς ασαφές». Ο οργανισμός διατηρεί τη σύσταση ότι η ακεταμινοφαίνη είναι ασφαλής για τη θεραπεία πόνου και πυρετού στις εγκύους.

Εκπρόσωπος της Kenvue, μητρικής εταιρείας του κατασκευαστή του Tylenol, δήλωσε σε μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στην εφημερίδα The Epoch Times στις 22 Σεπτεμβρίου ότι «πάνω από μια δεκαετία αυστηρών ερευνών, τις οποίες υποστήριξαν κορυφαίοι επαγγελματίες υγείας και διεθνείς ρυθμιστικοί φορείς, επιβεβαιώνει ότι δεν υπάρχουν αξιόπιστα στοιχεία που να συνδέουν την ακεταμινοφαίνη με τον αυτισμό».

Αύξηση των ποσοστών αυτισμού

Ο αυτισμός είναι μια διαταραχή με συμπτώματα όπως δυσκολία στην επικοινωνία και στη διατήρηση οπτικής επαφής. Περίπου το ένα τέταρτο των ατόμων με αυτισμό δεν μπορούν να μιλήσουν ή έχουν «περιορισμένη δυνατότητα ομιλίας», σύμφωνα με ανασκόπηση στοιχείων του 2018.

Τα ποσοστά αυτισμού έχουν εκτοξευθεί στις Ηνωμένες Πολιτείες τις τελευταίες δεκαετίες. Η συχνότητα ήταν ένα παιδί στα 31 το 2022, σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (Centers for Disease Control and Prevention – CDC), αυξημένη από ένα στα 150 το 2002.

Ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ στις 22 Σεπτεμβρίου αναφέρθηκε σε παλαιότερα στοιχεία που έδειχναν ότι το ποσοστό ήταν κάποτε πολύ χαμηλότερο. Με μια τόσο μεγάλη αύξηση, «ξέρετε ότι κάτι δεν είναι φυσιολογικό», είπε.

Ο Κέννεντυ είχε δηλώσει τον Απρίλιο ότι η γενετική μπορεί να ευθύνεται για ορισμένες περιπτώσεις, αλλά με τέτοια αύξηση «πρέπει να υπάρχει μια περιβαλλοντική τοξίνη». Το CDC έχει αναφέρει στο παρελθόν ότι αρκετοί παράγοντες μπορεί να κάνουν πιο πιθανό να εμφανίσει ένα παιδί αυτισμό, όπως η γέννηση από μεγαλύτερους σε ηλικία γονείς και η ύπαρξη ορισμένων γενετικών καταστάσεων.

Ορισμένες ομάδες, όπως η Autism Society of America, υποστηρίζουν ότι η αύξηση μπορεί να οφείλεται σε επικαιροποιημένα διαγνωστικά κριτήρια και μεγαλύτερη αναγνώριση της διαταραχής. Όπως ανέφερε τον Απρίλιο η οργάνωση, η αυξημένη ευαισθητοποίηση γύρω από τον αυτισμό διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στην εκπαίδευση ατόμων, γονέων, εκπαιδευτικών και επαγγελματιών υγείας για την καλύτερη αναγνώριση χαρακτηριστικών του αυτιστικού φάσματος. «Αυτό, σε συνδυασμό με την επέκταση των διαγνωστικών κριτηρίων την τελευταία δεκαετία, οδηγεί σε λιγότερες λανθασμένες διαγνώσεις και σε ευρύτερη ερμηνεία του τι εμπίπτει στο φάσμα».

Υπάρχει σύνδεση με τα εμβόλια;

Ο Κέννεντυ έχει στο παρελθόν δηλώσει ότι τα εμβόλια μπορούν να προκαλέσουν αυτισμό. Είχε πει νωρίτερα φέτος ότι «πολλοί γονείς έχουν αναφέρει ότι το παιδί τους εμφάνισε αυτισμό αμέσως μετά το εμβόλιο—και αυτό είναι κάτι που εξετάζουμε τώρα». Στις 22 Σεπτεμβρίου οι αξιωματούχοι δεν ανέφεραν ότι τα εμβόλια αποτελούν αιτία, αλλά δεν απέκλεισαν το ενδεχόμενο να ανακοινώσουν κάτι τέτοιο στο μέλλον.

Ο Κέννεντυ δήλωσε ότι «ο αυτισμός είναι μια σύνθετη διαταραχή με πολυπαραγοντική αιτιολογία» και πως συνεχίζεται η διερεύνηση πολλών πιθανών αιτιών «χωρίς ταμπού». Μία περιοχή που εξετάζεται στενά είναι τα εμβόλια, με τον ίδιο να τονίζει ότι 40 έως 70 τοις εκατό των μητέρων παιδιών με αυτισμό πιστεύουν πως το παιδί τους τραυματίστηκε από εμβόλιο. Ο πρόεδρος Τραμπ, σύμφωνα με τον Κέννεντυ, πιστεύει ότι «πρέπει να ακούμε αυτές τις μητέρες αντί να τις παραπλανούμε και να τις περιθωριοποιούμε».

Μερικοί γονείς έχουν αναφέρει ότι πιστεύουν πως ο αυτισμός μπορεί να προκληθεί από εμβόλια, συμπεριλαμβανομένου του εμβολίου ιλαράς-παρωτίτιδας-ερυθράς. Η έρευνα για πιθανή σύνδεση δεν έχει βρει κάποια σχέση. Ωστόσο, στο πλαίσιο κυβερνητικού προγράμματος, ορισμένοι έχουν λάβει αποζημιώσεις για ισχυρισμούς τραυματισμών από εμβόλια, συμπεριλαμβανομένου του αυτισμού.

Ο Τραμπ έχει εκφράσει υποστήριξη στη μεγαλύτερη χρονική απόσταση μεταξύ των δόσεων σε σχέση με το τρέχον κυβερνητικό πρόγραμμα. Στις 22 Σεπτεμβρίου ανέφερε χαρακτηριστικά ότι «φορτώνουν τόσα πολλά πράγματα σε αυτά τα όμορφα μικρά μωρά» και στη συνέχεια άσκησε κριτική στη σύσταση να χορηγείται δόση ηπατίτιδας Β λίγο μετά τη γέννηση.

Σύμβουλοι του CDC εξέταζαν την καθυστέρηση της πρώτης δόσης του εμβολίου κατά της ηπατίτιδας Β, αλλά αποφάσισαν στις 19 Σεπτεμβρίου να αναβάλουν την ψήφο ώστε να συγκεντρώσουν περισσότερα δεδομένα. Παράλληλα, συμβούλευσαν το CDC να επικαιροποιήσει τις συστάσεις για τα εμβόλια COVID-19, δίνοντας έμφαση ότι οι πολίτες πρέπει να συμβουλεύονται γιατρούς και να λαμβάνουν υπόψη διάφορους παράγοντες πριν τον εμβολιασμό.

Το CDC ανακοίνωσε επίσης αυτόν τον μήνα ότι σχεδιάζει να χρηματοδοτήσει ένα ινστιτούτο για να ερευνήσει «τη σύνδεση μεταξύ εμβολιασμών και συχνότητας αυτισμού», στο πλαίσιο της νέας αποστολής του.

Παράλληλα, τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας διαθέτουν 50 εκατομμύρια δολάρια σε 13 έργα που θα επικεντρωθούν στις ρίζες του αυτισμού, καθώς και σε θεραπείες. Ο Δρ Τζέι Μπατατσάρια, διευθυντής των Ινστιτούτων, δήλωσε στην ενημέρωση ότι οι επιστήμονες θα χρησιμοποιήσουν «αυστηρές, προχωρημένες μεθόδους αιτιώδους ανάλυσης, μηχανικής μάθησης και άλλες νέες προσεγγίσεις». Όπως είπε, «η απότομη αύξηση της συχνότητας του αυτισμού απαιτεί άμεση αντίδραση της επιστημονικής κοινότητας».

Σύσταση για φολινικό οξύ

Το φυλλικό οξύ, ή βιταμίνη B9, προέρχεται από τροφές όπως το σπανάκι και οι ξηροί καρποί. Το φολικό και το φολινικό οξύ είναι διαφορετικές μορφές της βιταμίνης.

Οι αξιωματούχοι στις 22 Σεπτεμβρίου ανέφεραν ότι η λευκοβορίνη, ή συνταγογραφούμενο φολινικό οξύ, μπορεί να βοηθήσει τα άτομα με αυτισμό και τα συμπτώματά τους. Συνεργάζονται με τη GlaxoSmithKline, που παράγει μια μορφή λευκοβορίνης με την ονομασία Wellcovorin, για την επικαιροποίηση της ένδειξης στο φάρμακο. Ο Μακάρυ είπε ότι «εκατοντάδες χιλιάδες παιδιά, κατά τη γνώμη μου, θα επωφεληθούν».

Πολλές τυχαιοποιημένες, ελεγχόμενες με εικονικό φάρμακο δοκιμές έχουν καταγράψει βελτίωση των συμπτωμάτων αυτισμού σε όσους έλαβαν φολινικό οξύ. Σε αμερικανική μελέτη του 2016 παρατηρήθηκε βελτίωση στη λεκτική επικοινωνία. Σε γαλλική μελέτη οι συμμετέχοντες σημείωσαν καλύτερες επιδόσεις στην Κλίμακα Παρατήρησης Διαγνωστικής του Αυτισμού, ενώ σε δοκιμή στην Ινδία τα παιδιά που έλαβαν φολινικό οξύ είχαν υψηλότερες βαθμολογίες σε αντίστοιχο σύστημα αξιολόγησης. Οι ερευνητές έχουν επίσης εντοπίσει υψηλή συχνότητα αυτοαντισωμάτων υποδοχέα φυλλικού οξέος σε ορισμένα άτομα με αυτισμό, τα οποία εμποδίζουν τη μεταφορά του φυλλικού οξέος στον οργανισμό.

Ο Δρ Ντέιβιντ Ντάνις, ψυχίατρος και πρόεδρος του Philadelphia Integrative Psychiatry, δήλωσε μέσω μηνύματος ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στην Epoch Times ότι το φολινικό οξύ «παρακάμπτει αυτόν τον μπλοκαρισμένο υποδοχέα—μπορεί να μεταφερθεί στον εγκέφαλο και είναι ήδη σε χρησιμοποιήσιμη μορφή». Σύμφωνα με τον Δρ Ντάνις, οι περισσότεροι ασθενείς του που έλαβαν φολινικό οξύ εμφάνισαν ουσιαστικά οφέλη μέσα σε λίγες μέρες ή εβδομάδες. Ωστόσο, πρόσθεσε ότι η λευκοβορίνη δεν θα βοηθήσει όλους, αλλά «για όσους έχουν εξασθενημένη μεταφορά φυλλικού οξέος στον εγκέφαλο, αποτελεί λογική, τεκμηριωμένη επιλογή που αποφέρει πραγματικά κλινικά οφέλη».

Το Ίδρυμα Επιστήμης του Αυτισμού (Autism Science Foundation) δήλωσε ότι όλες οι δοκιμές ήταν μικρές και χρησιμοποιήθηκαν διαφορετικές δόσεις και διαφορετικά αποτελέσματα. «Η επιστήμη βρίσκεται ακόμη σε πολύ πρώιμο στάδιο και χρειάζονται περισσότερες μελέτες πριν εξαχθεί οριστικό συμπέρασμα», ανέφερε.

Ο Δρ Ρίτσαρντ Φράι, που διεξήγαγε ορισμένες από τις δοκιμές και πρόσφατα έγραψε το βιβλίο «The Folate Fix», τόνισε μέσω μηνύματος ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στην Epoch Times ότι τα επιστημονικά στοιχεία στηρίζουν τη χρήση του φολινικού οξέος. «Πρόκειται για μια ασφαλή, καλά ανεκτή θεραπεία που μπορεί να βελτιώσει τις ζωές πολλών ατόμων με αυτισμό. Δεν είναι θεραπεία, αλλά βελτιώνει ουσιαστικά τη λειτουργικότητα πολλών παιδιών».

Η Συμβουλευτική Επιτροπή για τις Πρακτικές Εμβολιασμού (Advisory Committee on Immunization Practices – ACIP) εισηγήθηκε στις 18 Σεπτεμβρίου ότι τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (Centers for Disease Control and Prevention – CDC) θα πρέπει να πάψουν να συνιστούν σε μικρά παιδιά το συνδυαστικό εμβόλιο ιλαράς, παρωτίτιδας, ερυθράς και ανεμοβλογιάς (MMRV).

Η επιτροπή υπογράμμισε πως η σύσταση του CDC πρέπει να αφορά αποκλειστικά το εμβόλιο ιλαράς, παρωτίτιδας και ερυθράς (MMR) και όχι το MMRV, το οποίο προσφέρει επιπλέον προστασία έναντι της ανεμοβλογιάς, για παιδιά κάτω των τεσσάρων ετών. Η απόφαση ελήφθη με ψήφους 8 υπέρ και 3 κατά, ενώ ο Δρ Ρόμπερτ Μαλόουν απείχε, επειδή στο παρελθόν είχε εργαστεί ως έμμισθος εμπειρογνώμονας σε αγωγές κατά της Merck, της φαρμακοβιομηχανίας που παράγει τα εμβόλια MMR και MMRV.

Εφόσον ο αναπληρωτής υπουργός Υγείας και υπηρεσιακός διευθυντής του CDC, Τζιμ Ο’Νηλ, υιοθετήσει τη σύσταση, θα υπάρξει αλλαγή στο επίσημο πρόγραμμα εμβολιασμών. Επί του παρόντος, το CDC συνιστά είτε το MMRV είτε τον συνδυασμό MMR και ξεχωριστού εμβολίου ανεμοβλογιάς για την πρώτη δόση κατά της ιλαράς. Ωστόσο, θεωρεί προτιμότερο το MMR για παιδιά ηλικίας 12 έως 47 μηνών, καθώς το MMRV «συνδέεται με υψηλότερο κίνδυνο πυρετού και επιληπτικών κρίσεων λόγω πυρετού».

Σύμφωνα με τα στοιχεία, περίπου 85% των παιδιών λαμβάνουν τα εμβόλια MMR και ανεμοβλογιάς, ενώ το 15% επιλέγει το MMRV για την πρώτη δόση. Ο Δρ Τζον Σου, αξιωματούχος του CDC στον τομέα των εμβολιασμών, παρουσίασε ότι μετά τον εμβολιασμό με MMR παρατηρείται μία επιπλέον επιληπτική κρίση ανά 3.000 με 4.000 παιδιά σε σχέση με τα ανεμβολίαστα. Με το MMRV, ο κίνδυνος αυτός διπλασιάζεται στα μικρότερα παιδιά. Διευκρίνισε πάντως ότι δεν υπάρχουν στοιχεία για αυξημένο κίνδυνο μετά τη δεύτερη δόση του MMRV σε παιδιά ηλικίας 4 έως 6 ετών.

Στο πρόγραμμα εμβολιασμών του CDC, η δεύτερη δόση του εμβολίου κατά της ιλαράς προβλέπεται για παιδιά 4 έως 6 ετών.

Οι εταιρείες GlaxoSmithKline και Merck παράγουν εμβόλια MMR που έχουν εγκριθεί στις Ηνωμένες Πολιτείες, ενώ η Merck διαθέτει το μοναδικό εμβόλιο MMRV. Καμία από τις δύο εταιρείες δεν απάντησε σε αιτήματα σχολιασμού πριν τη δημοσίευση. Παρά ταύτα, εκπρόσωπος της Merck τόνισε ενώπιον της επιτροπής ότι οποιαδήποτε απόφαση πολιτικής που θολώνει τη σαφήνεια ή τη συνέπεια των οδηγιών για το MMRV θα μπορούσε να υπονομεύσει περαιτέρω την εμπιστοσύνη του κοινού στον εμβολιασμό, κάνοντας αναφορά στη μείωση των ποσοστών εμβολιασμού μεταξύ μαθητών νηπιαγωγείου.

Ο Ρέτσεφ Λεβί, μέλος της ACIP που ψήφισε υπέρ της αλλαγής, επεσήμανε ότι η απόφαση θα μπορούσε να ενισχύσει τα ποσοστά εμβολιασμού, αφού θα μειωθούν οι ανεπιθύμητες ενέργειες. Αντίθετα, ο Δρ Κόντυ Μέισνερ, που καταψήφισε, τόνισε ότι θα προτιμούσε να παραμείνει η επιλογή στους γονείς, δεδομένου ότι ορισμένοι θα επιθυμούσαν μία λιγότερη ένεση για τα παιδιά τους.

Η επιτροπή είχε προγραμματίσει να ψηφίσει και για την αλλαγή των συστάσεων σχετικά με το εμβόλιο της ηπατίτιδας Β, ωστόσο ανέβαλε την απόφαση για τις 19 Σεπτεμβρίου, ημερομηνία κατά την οποία αναμένεται επίσης να εξεταστούν και οι επικαιροποιημένες οδηγίες για τα εμβόλια COVID-19.

Η πρόκληση του προέδρου της ACIP στους επικριτές του

Παράλληλα, στη συνεδρίαση της ίδιας ημέρας, ο πρόεδρος της ACIP, Μάρτιν Κούλντορφ, κάλεσε τους επικριτές του σε δημόσιο διάλογο. Εξήγησε ότι οι πολίτες πρέπει να εμπιστεύονται μόνο επιστήμονες που είναι διατεθειμένοι να συμμετάσχουν σε ανοιχτές αντιπαραθέσεις με συναδέλφους που εκφράζουν διαφορετικές απόψεις. Χωρίς τέτοιες συζητήσεις, όπως υπογράμμισε, δεν είναι δυνατόν να αξιολογηθούν σωστά τα επιχειρήματα.

Ο Κούλντορφ απηύθυνε την πρόκληση προς τους εννέα πρώην διευθυντές του CDC – μεταξύ αυτών και τη Δρα Μάντυ Κοέν – οι οποίοι πρόσφατα υποστήριξαν ότι τα νέα μέλη της ACIP είναι ανεπαρκώς καταρτισμένα και εκφράζουν «επικίνδυνες και αντιεπιστημονικές απόψεις».

Επικαλέστηκε το εκτενές επιστημονικό του έργο, καθώς και πολυάριθμες μελέτες που συνυπέγραψε με κυβερνητικούς και πανεπιστημιακούς ερευνητές, σημειώνοντας ότι στις περισσότερες δεν εντοπίστηκαν προβλήματα ασφάλειας στα εμβόλια. Υποστήριξε ότι οι χαρακτηρισμοί περί «αντιεπιστημονικών» αμφισβητούν όχι μόνο τους ίδιους, αλλά και την ασφάλεια πολλών παιδικών εμβολίων.

Ο ίδιος απομακρύνθηκε το 2021 από υποεπιτροπή της ACIP επειδή είχε ταχθεί υπέρ της διατήρησης του εμβολίου Johnson & Johnson για την COVID-19, όταν το CDC είχε επιβάλει προσωρινή αναστολή. Το σκεύασμα αποσύρθηκε τελικά από την αγορά, αν και η αναστολή είχε αρθεί νωρίτερα.

Τον Ιούνιο, ο υπουργός Υγείας Ρόμπερτ Φ. Κέννεντυ Τζ. διόρισε τον Κούλντορφ και άλλα πρόσωπα, μεταξύ των οποίων τον Δρα Ρόμπερτ Μαλόουν, στην ACIP, μετά την απομάκρυνση και των δεκαεπτά παλαιών μελών. Στην πρώτη συνεδρίαση της νέας σύνθεσης εγκρίθηκε η συνέχιση της ετήσιας σύστασης για το εμβόλιο γρίπης και ψηφίστηκε η απομάκρυνση του συντηρητικού θειομερσάλης από τα εμβόλια. Σε κοινή δήλωση, τα μέλη υπογράμμισαν ότι στηρίζουν σθεναρά τα εμβόλια με βάση την τεκμηριωμένη ιατρική και τα αξιόπιστα επιστημονικά δεδομένα.

Ο Κούλντορφ δήλωσε στις 17 Σεπτεμβρίου ότι τα μέλη της ACIP έχουν δεσμευθεί να αποκαταστήσουν την εμπιστοσύνη στον εμβολιασμό, απομακρύνοντας περιττούς κινδύνους, κάτι που χαρακτήρισε «φιλο-εμβολιαστική ατζέντα». Αναφέρθηκε επίσης στη διαφορετικότητα των διεθνών προγραμμάτων εμβολιασμού, σημειώνοντας ότι μόνο μία σκανδιναβική χώρα συνιστά το εμβόλιο ηπατίτιδας Β κατά τη γέννηση, ενώ κάποιες χώρες δεν το συνιστούν καθόλου.

Τόνισε ότι η επιτροπή είναι ανοιχτή σε επιστημονική κριτική, αλλά οι ψευδείς κατηγορίες πως τα μέλη είναι «αντιεμβολιαστές» ενισχύουν άθελά τους τις θέσεις των αρνητών, πλήττοντας τη δημόσια υγεία και την εμπιστοσύνη στα εμβόλια. Υπογράμμισε ότι οι πολίτες δεν πρέπει να εμπιστεύονται όσους αρνούνται να συμμετάσχουν σε δημόσιο διάλογο.

Απηύθυνε την ίδια πρόσκληση και στη Σούζαν Μονάρες, που αποπέμφθηκε πρόσφατα από τη θέση της διευθύντριας του CDC, καθώς και σε άλλους υψηλόβαθμους αξιωματούχους που παραιτήθηκαν. Ο πρώην διευθυντής του CDC Τομ Φρίντεν δήλωσε γραπτώς ότι είναι «ανοιχτός σε μια λογική συζήτηση». Αντίθετα, η Μονάρες και άλλοι πρώην διευθυντές δεν απάντησαν.

Ο Κούλντορφ, που είχε συμμετάσχει και στο παρελθόν σε δημόσιες αντιπαραθέσεις για τα εμβόλια – μεταξύ άλλων με τον Δρα Πολ Όφιτ, υποστηρικτή όλων των τρεχουσών συστάσεων – απολύθηκε το 2024 από την Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ επειδή αρνήθηκε να εμβολιαστεί κατά της COVID-19.

Η χρήση κάνναβης ενδέχεται να επηρεάζει την υγεία των ωαρίων μιας γυναίκας και να αυξάνει τον κίνδυνο γενετικών προβλημάτων στα έμβρυα, σύμφωνα με νέα έρευνα.

Σε μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Nature Communications, ερευνητές σε καναδική κλινική γονιμότητας διαπίστωσαν ότι υψηλότερα επίπεδα τετραϋδροκανναβινόλης (THC) – της κύριας ψυχοδραστικής ουσίας της κάνναβης – μπορεί να επηρεάζουν την ωρίμανση των ωαρίων, οδηγώντας πιθανώς σε χρωμοσωμικά σφάλματα που σχετίζονται με συγγενείς ανωμαλίες.

Τα ευρήματα της μελέτης

Η ομάδα εξέτασε περισσότερα από 1.000 δείγματα ωοθηκικού υγρού από γυναίκες που υποβάλλονταν σε θεραπείες γονιμότητας. Από αυτά, τα μη γονιμοποιημένα ωάρια 62 γυναικών που βρέθηκαν θετικά σε THC συγκρίθηκαν με δύο δείγματα ελέγχου από γυναίκες που δεν χρησιμοποιούσαν κάνναβη.

Η σύγκριση έδειξε ότι τα ωάρια που εκτέθηκαν σε THC ωρίμαζαν ταχύτερα, κάτι που ενδέχεται να μειώνει τις πιθανότητες ανάπτυξης εμβρύων με τον σωστό αριθμό χρωμοσωμάτων. Όταν τα χρωμοσώματα δεν ευθυγραμμίζονται σωστά, το ωάριο μπορεί να μην γονιμοποιηθεί ή να οδηγήσει σε ελαττώματα στο έμβρυο.

Οι ερευνητές σημείωσαν ότι τα μη γονιμοποιημένα ωάρια, ή ωοκύτταρα, χρειάζονται επαρκή χρόνο για να φτάσουν στην κυτταροπλασματική ωριμότητα, δηλαδή στο στάδιο όπου ολοκληρώνονται όλες οι βιοχημικές και δομικές αλλαγές που απαιτούνται για επιτυχή γονιμοποίηση και υγιή ανάπτυξη. Η διαδικασία αυτή εξαρτάται από την ακριβή συσκευασία βασικών στοιχείων, όπως τα μητρικά μόρια αγγελιαφόρου RNA (mRNA), τα οποία αποτελούν τη μοναδική πηγή οδηγιών για την πρώιμη ανάπτυξη του εμβρύου έως ότου ενεργοποιηθούν τα δικά του γονίδια.

Οι επιστήμονες κατέληξαν ότι η έκθεση σε THC φαίνεται να επηρεάζει κρίσιμα γονιδιακά μεταγραφικά μονοπάτια που σχετίζονται με την ωρίμανση των ωαρίων, τη γονιμοποίηση, την ανάπτυξη του πρώιμου εμβρύου και την εμφύτευση, αν και οι ακριβείς μηχανισμοί παραμένουν άγνωστοι.

Εργαστηριακά πειράματα 

Σε άλλο σκέλος της μελέτης, εξετάστηκαν πολύ ανώριμα ωάρια που καλλιεργήθηκαν σε δοκιμαστικό σωλήνα. Τα ωάρια αυτά, δωρεά από γυναίκες που υποβάλλονταν σε θεραπείες γονιμότητας και δεν ήταν κατάλληλα προς χρήση, εκτέθηκαν σε THC υπό ελεγχόμενες συνθήκες.

Μετά από 24 ώρες, τα ωάρια που είχαν εκτεθεί σε υψηλότερα επίπεδα THC εμφάνισαν περισσότερα ελαττώματα στα ατράκτια – τις μικροσκοπικές δομές που καθοδηγούν την τοποθέτηση των χρωμοσωμάτων κατά τη διαίρεση του κυττάρου. Τέτοια σφάλματα θα μπορούσαν να εμποδίσουν τη φυσιολογική ανάπτυξη ενός εμβρύου.

Οι ερευνητές επεσήμαναν ότι τα στοιχεία αυτά συνιστούν ισχυρή ένδειξη ότι η χρήση κάνναβης μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις στη γυναικεία γονιμότητα.

Ευρύτερη βιβλιογραφία

Τα ευρήματα αυτά προστίθενται σε μια αυξανόμενη βιβλιογραφία που εξετάζει τον αντίκτυπο της κάνναβης στο γυναικείο αναπαραγωγικό σύστημα. Τον Μάιο, επιστήμονες στο Πανεπιστήμιο Επιστήμης και Υγείας (Health & Science University) του Όρεγκον πραγματοποίησαν συστηματική ανασκόπηση 51 μελετών που περιλάμβαναν περισσότερα από 21 εκατομμύρια άτομα. Διαπίστωσαν ότι η χρήση κάνναβης κατά την εγκυμοσύνη συνδεόταν με αυξημένους κινδύνους πρόωρου τοκετού, χαμηλού βάρους γέννησης και ακόμη και βρεφικής θνησιμότητας.

Σε αντίθεση με το αλκοόλ και τη νικοτίνη, η χρήση των οποίων έχει μειωθεί μεταξύ των εγκύων τα τελευταία χρόνια, η κατανάλωση κάνναβης έχει αυξηθεί καθώς οι νόμοι και οι κοινωνικοί κανόνες γύρω από τη μαριχουάνα γίνονται πιο ελαστικοί. Μελέτη που δημοσιεύθηκε τον Ιούνιο στο American Journal of Preventive Medicine ανέφερε ότι η χρήση κάνναβης τον τελευταίο μήνα υπερτριπλασιάστηκε μεταξύ εγκύων γυναικών στις Ηνωμένες Πολιτείες, από το 2002 έως το 2020.

Επιπτώσεις στους άνδρες

Η επίδραση της κάνναβης στη γονιμότητα των ανδρών έχει μελετηθεί εκτενέστερα. Ήδη από τα τέλη της δεκαετίας του 1990, ερευνητές στο Πανεπιστήμιο του Μπάφαλο είχαν διαπιστώσει ότι η THC ενεργοποιεί τους ίδιους εγκεφαλικούς υποδοχείς με την ανανδαμίδη, μια φυσική κανναβινοειδή ουσία του οργανισμού, η οποία μπορεί να αποτρέψει τα σπερματοζωάρια από το να γονιμοποιήσουν το ωάριο. Σύμφωνα με τους ίδιους, οι χρόνιοι χρήστες κάνναβης διατρέχουν τον κίνδυνο να αποδυναμώσουν αυτό το φυσικό σύστημα σηματοδότησης που ρυθμίζει την κινητικότητα του σπέρματος.

Μεταγενέστερες μελέτες στο ίδιο πανεπιστήμιο έδειξαν ότι οι άνδρες που κάνουν συχνή χρήση κάνναβης τείνουν να έχουν χαμηλότερο όγκο σπερματικού υγρού, μειωμένο συνολικό αριθμό σπερματοζωαρίων και μη φυσιολογική κινητική συμπεριφορά. Σε πολλές περιπτώσεις, τα σπερματοζωάρια κινούνταν «υπερβολικά γρήγορα, πολύ νωρίς», εξαντλώντας την ενέργειά τους πριν φτάσουν στο ωάριο, γεγονός που καθιστούσε απίθανη τη γονιμοποίηση.

Πιο πρόσφατη έρευνα επιβεβαίωσε αυτές τις ανησυχίες. Μελέτη του 2020 σε 229 άνδρες στην Τζαμάικα έδειξε ότι ακόμη και η μέτρια χρήση κάνναβης συνδεόταν με τρεισήμισι φορές μεγαλύτερη πιθανότητα εμφάνισης παραμορφωμένων σπερματοζωαρίων, μειώνοντας σημαντικά τις πιθανότητες επιτυχούς γονιμοποίησης.

Του Bill Pan