kosmos-featured

Ο ηγέτης της Βόρειας Κορέας, Κιμ Γιονγκ Ουν, θα παρακολουθήσει την εντυπωσιακή στρατιωτική παρέλαση που θα πραγματοποιηθεί την ερχόμενη εβδομάδα στο Πεκίνο, όπως ανακοίνωσαν οι κυβερνήσεις της Κίνας και της Βόρειας Κορέας στις 28 Αυγούστου.

Η παρουσία του στη συγκεκριμένη τελετή προσφέρει σπάνια ευκαιρία στον Κιμ να εμφανιστεί δημόσια δίπλα στους ομολόγους του από τη Ρωσία και την Κίνα.

Συνολικά 26 αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων από το εξωτερικό αναμένεται να παραστούν στην παρέλαση της 3ης Σεπτεμβρίου, η οποία τιμά τη συμπλήρωση 80 ετών από το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.

Τη σχετική ενημέρωση έκανε ο Χονγκ Λέι, υφυπουργός Εξωτερικών της Κίνας, κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου στο Πεκίνο.

Τα κρατικά μέσα ενημέρωσης της Βόρειας Κορέας (KCNA) επιβεβαίωσαν τη συμμετοχή του Κιμ, επισημαίνοντας ότι η επίσκεψη πραγματοποιείται ύστερα από πρόσκληση του προέδρου της Κίνας, Σι Τζινπίνγκ.

Η Κίνα, ως επίσημος σύμμαχος και βασικός εμπορικός εταίρος της Βόρειας Κορέας, έχει φιλοξενήσει την ηγεσία της Πιονγιάνγκ επανειλημμένως στο παρελθόν. Ο Κιμ είχε επισκεφθεί την Κίνα τέσσερις φορές μεταξύ 2018 και 2019, με τελευταία επίσκεψη τον Ιανουάριο του 2019 λίγο πριν από τη σύνοδο με τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ.

Ο Τραμπ, ο οποίος υποδέχθηκε τον Νοτιοκορεάτη πρόεδρο Λι Τζε Μιουνγκ στον Λευκό Οίκο στις 25 Αυγούστου, άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο επανέναρξης των συνομιλιών με τον Κιμ. Ωστόσο, οι ηγέτες των μεγάλων δυτικών χωρών, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών, δεν πρόκειται να παραστούν στην παρέλαση της 3ης Σεπτεμβρίου.

Στη λίστα των υψηλόβαθμων προσκεκλημένων από το Πεκίνο συγκαταλέγονται, πέραν του Κιμ, και ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν, καθώς και οι ηγέτες της Καμπότζης, του Βιετνάμ, του Λάος, της Ινδονησίας, της Μαλαισίας και της Μογγολίας.

Την τιμητική τους δίνουν ακόμη ο Ιρανός ηγέτης Μασούντ Παζισκιάν, ο πρόεδρος της Σερβίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς και ο πρωθυπουργός του Πακιστάν Σαμπάζ Σαρίφ. Αξίζει να σημειωθεί ότι μοναδικός εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ μεταξύ των παρευρισκομένων στη φετινή τελετή θα είναι ο πρωθυπουργός της Σλοβακίας, Ρόμπερτ Φίκο.

Η υπό σκληρία παρακολούθηση παρέλαση των 70 λεπτών εντάσσεται στο πλαίσιο εκδηλώσεων μνήμης που, σύμφωνα με το Πεκίνο, αποσκοπούν στον εορτασμό της νίκης της Κίνας απέναντι στην ιαπωνική εισβολή και του παγκόσμιου αγώνα κατά του φασισμού.

Όπως ανακοίνωσε το κινεζικό Υπουργείο Εξωτερικών, ο ηγέτης του Κομμουνιστικού Κόμματος, Σι Τζινπίνγκ, θα εκφωνήσει ομιλία στη διάρκεια της εκδήλωσης.

Παρατηρητές έχουν επικρίνει τις φετινές εκδηλώσεις ως παραποίηση της ιστορίας, υπογραμμίζοντας ότι το Εθνικιστικό Κόμμα —που κυβερνούσε την Κίνα εκείνη την περίοδο— ηγήθηκε της αντίστασης κατά των Ιαπώνων κατά τον πόλεμο.

Μετά την ήττα του στον εμφύλιο πόλεμο το 1949, το Εθνικιστικό καθεστώς κατέφυγε στην Ταϊβάν, ενώ το Κομμουνιστικό Κόμμα εδραίωσε την εξουσία του στην ηπειρωτική Κίνα και έκτοτε ισχυρίζεται διαρκώς πως η αυτοδιοικούμενη Ταϊβάν αποτελεί επαρχία του.

Σε αντίδραση για τα σχεδιαζόμενα γεγονότα, η κυβέρνηση της Ταϊβάν έχει απαγορεύσει σε όλους τους κρατικούς αξιωματούχους να παραστούν στη στρατιωτική παρέλαση και στις συνδεδεμένες εκδηλώσεις της 3ης Σεπτεμβρίου, κρίνοντας το μέτρο επιβεβλημένο ώστε να αποτραπεί η εργαλειοποίηση των εκδηλώσεων από το Πεκίνο για την προώθηση της δικής του ατζέντας και τη διασπορά διχόνοιας.

Ενόψει της πρώτης γενικής πρόβας στις 9 Αυγούστου, το Πεκίνο ενίσχυσε τα μέτρα ασφαλείας. Επιπλέον, κάτοικοι διαφόρων περιοχών της Κίνας που έχουν καταθέσει αιτήματα διαμαρτυρίας, καταγγέλλουν ότι δέχθηκαν παρενοχλήσεις από την τοπική αστυνομία ή ακόμα και προληπτική κράτηση, προκειμένου να αποφευχθούν τυχόν εικόνες που θα εξέθεταν το Κομμουνιστικό Κόμμα.

Το Κρεμλίνο ανακοίνωσε την Πέμπτη ότι ο πρόεδρος της Ρωσίας, Βλαντιμίρ Πούτιν, θα συναντηθεί μέσα στις επόμενες ημέρες με τον πρόεδρο των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ.

Ο σύμβουλος εξωτερικής πολιτικής του Πούτιν, Γιούρι Ουσάκοφ, δήλωσε: «Μετά από πρόταση της αμερικανικής πλευράς, έχει επιτευχθεί καταρχήν συμφωνία για διεξαγωγή διμερούς συνάντησης σε ανώτατο επίπεδο τις επόμενες ημέρες». Σύμφωνα με τον ίδιο, στόχος είναι να πραγματοποιηθεί η σύνοδος μέσα στην επόμενη εβδομάδα.

Ο Πούτιν ανέφερε ότι τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα θα αποτελούσαν κατάλληλη χώρα φιλοξενίας για τη συνάντηση. Την ίδια ημέρα, συναντήθηκε στη Μόσχα με τον ηγέτη των ΗΑΕ, σεΐχη Μοχάμεντ μπιν Ζαγέντ αλ-Ναχιάν.

Παράλληλα, εξέφρασε το ενδεχόμενο συνάντησης και με τον πρόεδρο της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, επισημαίνοντας όμως, σύμφωνα με το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων TASS, ότι «οι απαραίτητες συνθήκες για τη διεξαγωγή αυτής της συνάντησης βρίσκονται ακόμη αρκετά μακριά».

Τον Μάιο, ο Τραμπ επισκέφθηκε την πρωτεύουσα των ΗΑΕ, Άμπου Ντάμπι, όπου ανακοίνωσε νέες επενδυτικές συμφωνίες αξίας άνω των 200 δισ. δολαρίων, ενισχύοντας τη συνεργασία των ΗΠΑ με τη χώρα της Αραβικής Χερσονήσου.

Αυτή η προγραμματιζόμενη σύνοδος θα αποτελέσει την πρώτη συνάντηση Τραμπ – Πούτιν από την επιστροφή του πρώτου στον Λευκό Οίκο στις αρχές του έτους.

Στις 6 Αυγούστου, ο Τραμπ δήλωσε, «Υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να γίνει μια σύνοδος για τερματισμό της σύγκρουσης Ρωσίας – Ουκρανίας». Συμπλήρωσε, «Είχαμε πολύ καλές συνομιλίες με τον πρόεδρο Πούτιν σήμερα και υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να φτάσουμε στο τέλος… Αυτό το μονοπάτι ήταν μακρύ και παραμένει μακρύ, όμως υπάρχει σοβαρή περίπτωση να υπάρξει συνάντηση πολύ σύντομα».

Ο ειδικός απεσταλμένος του Τραμπ, Στιβ Γουίτκοφ, βρέθηκε αυτήν την εβδομάδα στη Μόσχα και συναντήθηκε για τρεις ώρες με τον Πούτιν την Τετάρτη. Ο Γουίτκοφ έφτασε στη ρωσική πρωτεύουσα λίγες ημέρες πριν από τη λήξη της προθεσμίας που είχε θέσει ο Τραμπ για πρόοδο στη διαπραγμάτευση σχετικά με την ειρήνη. Ο Τραμπ είχε απειλήσει ότι θα επιβάλει σκληρούς δασμούς στη Ρωσία, αν δεν σημειωνόταν πρόοδος στις συνομιλίες με την Ουκρανία έως τις 9 Αυγούστου.

Οι κυρώσεις που προτείνει η κυβέρνηση Τραμπ ενδέχεται να περιλαμβάνουν και δευτερογενείς δασμούς σε χώρες που αγοράζουν πετρέλαιο και φυσικό αέριο από τη Ρωσία, όπως η Κίνα και η Ινδία. Δεν είναι σαφές ποια επίπτωση θα έχει η ανακοίνωση της συνάντησης ως προς την προαναφερθείσα διορία του Τραμπ.

Εδώ και αρκετούς μήνες, η Ουκρανία πιέζει για άμεση κατάπαυση του πυρός, ενώ η Ρωσία επιμένει πως επιδιώκει μια διαρκή λύση και όχι μια απλή παύση των εχθροπραξιών.

Στις 7 Αυγούστου, σε ανάρτησή του στην πλατφόρμα X, ο Ζελένσκι ανέφερε: «Η Ουκρανία ποτέ δεν επιδίωξε τον πόλεμο και εργάζεται για την ειρήνη. Το βασικό είναι η Ρωσία, που ξεκίνησε αυτόν τον πόλεμο, να λάβει πραγματικά μέτρα για να σταματήσει τη δική της επιθετικότητα».

Τόνισε ακόμη: «Η διεθνής κοινότητα έχει μοχλούς πίεσης στον επιτιθέμενο και τα μέσα για να επαληθεύει αν τηρούνται οι δεσμεύσεις. Είμαι ευγνώμων σε όσους παραμένουν σταθερά προσηλωμένοι στο να δοθεί τέλος σε αυτόν τον πόλεμο με αξιοπρέπεια».

Ο Ζελένσκι δήλωσε ότι μίλησε με τον Τραμπ την Τετάρτη και σχεδίαζε να συνομιλήσει με τον καγκελάριο της Γερμανίας, Φρίντριχ Μερτς, καθώς και με άλλους ευρωπαίους ηγέτες την Πέμπτη.

Δημοσκόπηση που δημοσιεύθηκε στην Ουκρανία την Πέμπτη καταγράφει αύξηση της υποστήριξης σε μια διαπραγματευτική λύση.

Σε έρευνα της Gallup τον Ιούλιο του 2022, το 73% των Ουκρανών δήλωναν ότι ήθελαν να συνεχιστεί ο αγώνας μέχρι τη νίκη, όμως στη φετινή έρευνα της Gallup σε δείγμα 1.000 ατόμων, το ποσοστό αυτό υποχώρησε στο 24%, ενώ το 69% εκτιμά πλέον ότι η Ουκρανία θα πρέπει να επιδιώξει μια συμφωνία το συντομότερο δυνατό, ποσοστό που ήταν στο 22% το 2022. Η Gallup δεν περιέλαβε ερώτημα για το ποια εδάφη ενδεχομένως θα δεχόταν να παραχωρήσει η Ουκρανία.

Η επερχόμενη σύνοδος θα είναι η πρώτη συνάντηση ηγετών ΗΠΑ και Ρωσίας από τον Ιούνιο του 2021, όταν ο Πούτιν είχε συναντηθεί στη Γενεύη με τον τότε πρόεδρο Τζο Μπάιντεν. Μετά τη σύνοδο εκείνη, ο Τραμπ είχε δηλώσει στο Fox News  και τον Σον Χάνιτι: «Νομίζω πως ήταν μια καλή μέρα για τη Ρωσία. Δεν θεωρώ ότι αποκομίσαμε κάτι».

Στις 5 Αυγούστου, από τον Λευκό Οίκο, ο Τραμπ σχολίασε: «Αυτός είναι ο πόλεμος του Μπάιντεν, όχι ο δικός μου. Πρόκειται για χάος. Και εγώ είμαι εδώ για να μας βγάλω από αυτό. Σταμάτησα πέντε πολέμους στους τελευταίους πέντε μήνες στην πραγματικότητα, και θέλω αυτός να είναι ο έκτος, για να είμαι ειλικρινής—και αυτό δεν συμπεριλαμβάνει καν το Ιράν, όπου εξουδετερώσαμε τα πυρηνικά τους αποθέματα, γιατί θα αποκτούσαν πυρηνικά όπλα εντός δύο μηνών».

Με την συμβολή του Associated Press 

Σειρά υψηλού επιπέδου ομάδων εργασίας που θα συγκληθούν στο πλαίσιο της Διεθνούς Διάσκεψης για την Ειρηνική Επίλυση του Παλαιστινιακού Ζητήματος και την Εφαρμογή της Λύσης των Δύο Κρατών πρόκειται να πραγματοποιηθεί στα Κεντρικά Γραφεία των Ηνωμένων Εθνών, στη Νέα Υόρκη, υπό κοινή προεδρία της Γαλλίας και της Σ. Αραβίας, από τις 28 έως τις 30 Ιουλίου 2025. Tην Ελλάδα θα εκπροσωπήσει ο υφυπουργός Εξωτερικών Ιωάννης Λοβέρδος.

Υπό την προεδρία περιφερειακών και διεθνών εταίρων, οι συνεδριάσεις θα καλύψουν κρίσιμα ζητήματα όπως η ανθρωπιστική βοήθεια, η ανοικοδόμηση, η οικονομική βιωσιμότητα, η περιφερειακή αρχιτεκτονική ασφάλειας και η επαναπλαισίωση των αφηγήσεων γύρω από τη σύγκρουση.

Στην Ομάδα Εργασίας 5 για την Ανθρωπιστική Δράση και την Ανοικοδόμηση, η Αίγυπτος και το Ηνωμένο Βασίλειο αναμένεται να τονίσουν τον επείγοντα χαρακτήρα της αντιμετώπισης της «καταστροφικής ανθρωπιστικής κατάστασης» στη Γάζα και τη Δυτική Όχθη. Επικαλούμενοι την έκθεση του IPC της 12ης Μαΐου, που προειδοποιεί για επικείμενο λιμό στο σύνολο του πληθυσμού της Γάζας, οι συμπροεδρεύοντες θα επιβεβαιώσουν τη θέση του Γενικού Γραμματέα ότι «η είσοδος της βοήθειας πρέπει να αποκατασταθεί άμεσα, η προστασία του ανθρωπιστικού προσωπικού να διασφαλιστεί και οι επιχειρήσεις να διέπονται πλήρως από τις ανθρωπιστικές αρχές: της ανθρωπιάς, της αμεροληψίας, της ουδετερότητας και της ανεξαρτησίας».

Οι εργασίες θα εξετάσουν επίσης τη νέα πρόταση του Ισραήλ για τη διανομή της βοήθειας, την οποία τα Ηνωμένα Έθνη έχουν ήδη χαρακτηρίσει «ανεφάρμοστη, ασύμβατη με τις ανθρωπιστικές αρχές και αντίθετη προς το Διεθνές Δίκαιο». Οι συμμετέχοντες αναμένεται να τονίσουν ότι η πρόσβαση στην ανθρωπιστική βοήθεια δεν μπορεί να υπόκειται σε πολιτικές ή στρατιωτικές σκοπιμότητες.

Το σοβαρό χρηματοδοτικό έλλειμμα της UNRWA – ύψους 450 εκατ. δολαρίων, σε προϋπολογισμό 880 εκατ. – θα βρεθεί στο επίκεντρο, με εκκλήσεις για διαρκή και προβλέψιμη χρηματοδότηση, ώστε να συνεχίσει η Υπηρεσία να εκπληρώνει την αποστολή της εν μέσω της μεγαλύτερης κρίσης στην 75ετή ιστορία της.

Κεντρική θέση θα λάβει επίσης το Αραβοϊσλαμικό Σχέδιο Ανοικοδόμησης, το οποίο έχει υιοθετηθεί από τον ΟΑΕ και τον Οργανισμό Ισλαμικής Συνεργασίας. Το σχέδιο προβλέπει φάσεις άμεσης αποκατάστασης διάρκειας έξι μηνών και μακροπρόθεσμη ανοικοδόμηση πέντε ετών, με χρηματοδότηση ύψους 53 δισ. δολαρίων, τη δημιουργία διεθνούς καταπιστευματικού ταμείου και την ενίσχυση του ρόλου της Παλαιστινιακής Αρχής υπό διεθνή εποπτεία.

Στην Ομάδα Εργασίας 6 για τη Διατήρηση της Λύσης των Δύο Κρατών, υπό την προεδρία της Τουρκίας, θα υπογραμμιστεί η αυξανόμενη απειλή κατά της βιωσιμότητας του οράματος αυτού λόγω της επέκτασης των εποικισμών, των αναγκαστικών εκτοπισμών και των προσπαθειών ντε φάκτο προσάρτησης. Οι συμμετέχοντες θα προτείνουν συγκεκριμένα μέτρα για την «επιβεβαίωση της εδαφικής ακεραιότητας, της συνοχής και της βιωσιμότητας ενός μελλοντικού παλαιστινιακού κράτους» και θα στηρίξουν την αναγνώριση του και την πλήρη ένταξη του στον ΟΗΕ.

Η Ομάδα Εργασίας 4, υπό την προεδρία της Ιαπωνίας και της Νορβηγίας, θα επικεντρωθεί στην Οικονομική Βιωσιμότητα του παλαιστινιακού κράτους. Οι συζητήσεις θα επιδιώξουν να ενισχύσουν θεσμικά και δημοσιονομικά την Παλαιστινιακή Αρχή και να υποστηρίξουν την ιδιωτική οικονομία. Ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί στην ανάγκη άρσης των περιορισμών στις μετακινήσεις, αναθεώρησης του Πρωτοκόλλου του Παρισιού και δημιουργίας συνθηκών βιώσιμης ανάπτυξης, με μείωση της εξάρτησης από το Ισραήλ και πρόσβαση στους φυσικούς πόρους της Περιοχής C.

Στην Ομάδα Εργασίας 3 για τις Διατυπώσεις της Ειρήνης, υπό την προεδρία του Κατάρ και του Καναδά, θα αναδειχθεί η σημασία μιας κοινής, συμπεριληπτικής αφήγησης που να προάγει την αμοιβαία αναγνώριση, να αντιπαρατίθεται στη ρητορική μίσους και να καλλιεργεί μία κουλτούρα ειρηνικής συνύπαρξης. Οι συμμετέχοντες θα προτείνουν επενδύσεις στην εκπαίδευση ειρήνης, την υπεύθυνη δημοσιογραφία και την προώθηση προσωπικών ιστοριών που αναδεικνύουν την κοινή ανθρωπιά των δύο λαών.

Στην Ομάδα Εργασίας 8 για την Πρωτοβουλία Ημέρας Ειρήνης, με συμπροεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Αραβικού Συνδέσμου, θα διαμορφωθεί ένα ολοκληρωμένο Πακέτο Στήριξης της Ειρήνης, το οποίο θα ενεργοποιηθεί την ημέρα της σύναψης μίας οριστικής συμφωνίας. Η πρωτοβουλία, που εγκαινιάστηκε το 2023, βασίζεται στην Αραβική Ειρηνευτική Πρωτοβουλία και την πρόταση της ΕΕ του 2013 για στήριξη. Το πακέτο θα περιλαμβάνει πολιτικά, οικονομικά και περιφερειακά μέτρα εξομάλυνσης και συνεργασίας.

Τα αποτελέσματα των εργασιών των ομάδων θα τροφοδοτήσουν το τελικό κείμενο συμπερασμάτων της Διάσκεψης, το οποίο αναμένεται να εγκριθεί στην καταληκτική σύνοδο της 30ής Ιουλίου.

Της Γ. Γαραντζιώτη

Την τελευταία ημέρα της συνόδου στη Χάγη, τα μέλη του ΝΑΤΟ συμφώνησαν να θέσουν ως νέο στόχο την αύξηση των αμυντικών δαπανών στο 5% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος τους έως το 2035.

Στο πλαίσιο της συμφωνίας, προβλέπεται ότι το 3,5% του ΑΕΠ κάθε μέλους θα διατίθεται για την «καρδιά» της άμυνας—δηλαδή ένοπλες δυνάμεις, οπλικά συστήματα και εξοπλισμό—ενώ επιπλέον 1,5% θα διατίθεται σε υποδομές σχετικές με την άμυνα και την ασφάλεια.

Αυτό περιλαμβάνει την αναβάθμιση δρόμων, γεφυρών και λιμανιών για στρατιωτική χρήση, την προστασία κυβερνοχώρου, καθώς και την θωράκιση ενεργειακών αγωγών και υποθαλάσσιων καλωδίων.

«Ο νέος στόχος θα πυροδοτήσει άλμα στην συλλογική μας άμυνα», δήλωσε ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε. «Συμφωνήσαμε να ενισχύσουμε τη αμυντική βιομηχανία μας, κάτι που θα αυξήσει και την ασφάλειά μας και θα δημιουργήσει θέσεις εργασίας. Παράλληλα, επαναβεβαιώσαμε την αταλάντευτη στήριξή μας προς την Ουκρανία. Όλα αυτά είναι ζωτικής σημασίας».

Η συμφωνία της αύξησης των αμυντικών δαπανών στο 5% του ΑΕΠ έρχεται ως αποκορύφωμα πεντάμηνης εκστρατείας του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ για να πείσει τις ευρωπαϊκές χώρες και τον Καναδά να αναλάβουν μεγαλύτερο μερίδιο ευθύνης για την ασφάλεια της Ευρώπης.

Σε συνεδρίαση του Βορειοατλαντικού Συμβουλίου, ο Ρούτε αναγνώρισε τον ρόλο του Τραμπ, λέγοντας: «Η ηγεσία σας έκανε δυνατή αυτή τη συμφωνία».

Σε συνέντευξη Τύπου, ο Τραμπ χαρακτήρισε τη σύνοδο «εξαιρετικά παραγωγική» και μίλησε για ένα «μνημειώδες επίτευγμα για τις Ηνωμένες Πολιτείες».

Έκανε έκκληση το επιπλέον κονδύλι να διατεθεί αποκλειστικά για στρατιωτικό εξοπλισμό και όχι για διόγκωση γραφειοκρατίας, προσθέτοντας: «Ελπίζω αυτός ο εξοπλισμός να παραγγελθεί από την Αμερική γιατί διαθέτουμε τα καλύτερα οπλικά συστήματα».

Νωρίτερα, ο Ρούτε σημείωσε: «Για πολύ καιρό, ένας μόνο σύμμαχος, οι Ηνωμένες Πολιτείες, επωμίστηκαν δυσανάλογο βάρος. Αυτό αλλάζει σήμερα».

Ο καγκελάριος της Γερμανίας, Φρίντριχ Μερτς, τόνισε ότι οι αποφάσεις δεν ελήφθησαν για να ικανοποιήσουν άλλους, αλλά ως αναγνώριση πως «η απειλή έχει μεταβληθεί και προέρχεται πρωτίστως από τη Ρωσία».

Στη διακήρυξη της συνόδου της Χάγης, που υπεγράφη από τους 32 συμμάχους του ΝΑΤΟ, τονίζεται το ενιαίο μέτωπο απέναντι σε σημαντικές απειλές κατά της ασφάλειας, με ιδιαίτερη μνεία στη Ρωσία και στη διαρκή απειλή της τρομοκρατίας.

«Οι σύμμαχοι δεσμεύονται να επενδύουν ετησίως το 5% του ΑΕΠ σε βασικές αμυντικές απαιτήσεις, καθώς και σε δαπάνες που άπτονται της άμυνας και ασφάλειας, έως το 2035», αναφέρεται χαρακτηριστικά.

Ο Ρούτε και άλλοι ηγέτες χαρακτήρισαν τη συμφωνία ιστορική. Το ανακοινωθέν υπογραμμίζει τη δέσμευση να διατίθεται 1,5% του ΑΕΠ κατ’ έτος για «την προστασία των κρίσιμων υποδομών μας, την άμυνα των δικτύων μας, την ενίσχυση της πολιτικής ετοιμότητας και ανθεκτικότητας, την ενίσχυση της καινοτομίας, καθώς και τη στήριξη της αμυντικής μας βιομηχανίας».

Παρά τους ισχυρισμούς της Ισπανίας περί εξαίρεσης, ο Ρούτε κατέστησε σαφές πως δεν θα υπάρξουν εξαιρέσεις. Απαντώντας σε ερώτηση Φινλανδού δημοσιογράφου, σχολίασε: «Δείτε τι κατάφερε ο Πούτιν. Ήθελε να διχάσει τη Δύση, κι όμως η Φινλανδία και η Σουηδία εντάχθηκαν στο ΝΑΤΟ. Ήθελε να αψηφήσει τη Δύση, κι εμείς δεσμευτήκαμε σε στόχο δαπανών 5%. Δύσκολα μπορεί να είναι ευτυχής, ούτε θα έπρεπε να είναι».

Τον Ιούνιο, ο Τραμπ είχε επισημάνει προβλήματα με τη στάση της Ισπανίας λέγοντας: «Υπάρχει πρόβλημα με την Ισπανία. Η Ισπανία δεν συμφωνεί, κάτι που είναι άδικο για τους υπόλοιπους».

Ο υπουργός Οικονομίας της Ισπανίας, Κάρλος Κουέρπο, σχολίασε: «Δεν πρέπει να υπάρξουν επιπτώσεις, εφόσον τηρούμε τις δεσμεύσεις μας ως αξιόπιστος σύμμαχος του ΝΑΤΟ, συμβάλλοντας στις ικανότητες για τις οποίες έχουμε δεσμευτεί και που είναι απαραίτητες για την άμυνα της Συμμαχίας απέναντι στις απειλές που έχουν ταυτοποιηθεί από τους ειδικούς».

Κεντρικό ζήτημα στη σύνοδο αποτέλεσε η Ουκρανία. Στην προηγούμενη σύνοδο του ΝΑΤΟ, στην Ουάσιγκτον (Ιούλιος 2024), οι ηγέτες είχαν επαναλάβει ότι «το μέλλον της Ουκρανίας είναι στο ΝΑΤΟ».

Ωστόσο, η φετινή τελική διακήρυξη παρέλειψε την εν λόγω υπόσχεση, αναφέροντας: «Οι σύμμαχοι επαναβεβαιώνουν τις μακροχρόνιες κυρίαρχες δεσμεύσεις τους για στήριξη της Ουκρανίας, η ασφάλεια της οποίας συμβάλλει και στη δική μας». Ο Τραμπ δήλωσε ότι στο περιθώριο της συνόδου θα συναντηθεί με τον πρόεδρο της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, για να συζητήσουν «τα προφανή, τις δυσκολίες του».

Ο Ζελένσκι σχολίασε: «Χωρίς αμφιβολία, πρέπει να σταματήσουμε τον Πούτιν τώρα στην Ουκρανία, αλλά πρέπει να κατανοήσουμε ότι οι φιλοδοξίες του ξεπερνούν τα όρια της χώρας μας».

Την Τρίτη, ο Ρούτε αναφέρθηκε και στις απειλές από τη Ρωσία: «Υπάρχουν άμεσες και μακροπρόθεσμες απειλές. Ταυτόχρονα, βλέπουμε την Κίνα να ανασυγκροτείται. Παρατηρούμε επίσης τι πράττουν Κίνα, Βόρεια Κορέα και Ιράν στην ενίσχυση της πολεμικής προσπάθειας της Ρωσίας, στον απρόκλητο πόλεμο κατά της Ουκρανίας».

Αντίθετη άποψη διατύπωσε ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν, λέγοντας: «Η Ρωσία δεν είναι αρκετά ισχυρή ώστε να αποτελεί πραγματική απειλή για εμάς. Είμαστε κατά πολύ ισχυρότεροι».

Το ΝΑΤΟ δημιουργήθηκε το 1949 ως απάντηση στον σοβιετικό αποκλεισμό του Βερολίνου, με 12 ιδρυτικά μέλη ανάμεσά τους τις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Βρετανία και την Ολλανδία.

Μετά τη διάλυση της ΕΣΣΔ, 14 χώρες της Ανατολικής Ευρώπης εντάχθηκαν στη Συμμαχία, ενώ η Φινλανδία και η Σουηδία αποτέλεσαν τα δύο νεότερα μέλη (2023 και 2024), υπό το βάρος των ανησυχιών για ρωσική επιθετικότητα μετά την εισβολή στην Ουκρανία, τον Φεβρουάριο του 2022.

Την Τρίτη, μιλώντας σε φόρουμ της αμυντικής βιομηχανίας, ο Ρούτε επικαλέστηκε αρχαία ρωμαϊκή ρήση: «Αν θέλεις ειρήνη, προετοιμάσου για πόλεμο». Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, απάντησε: «Είναι μια συμμαχία που δημιουργήθηκε για την αντιπαράθεση. Δεν είναι εργαλείο ειρήνης και σταθερότητας—κινείται σταθερά προς την ανεξέλεγκτη στρατιωτικοποίηση». Προσέθεσε ότι για να δικαιολογήσει τις επιπλέον δαπάνες του, το ΝΑΤΟ παρουσιάζει τη Ρωσία ως «το τέρας».

Με την συμβολή των Associated Press και το Reuters