Σε παραβίαση της ευρωπαϊκής νομοθεσίας για την προστασία των καταναλωτών φέρεται να προχώρησε η δημοφιλής πλατφόρμα ηλεκτρονικού εμπορίου Shein, σύμφωνα με τα αποτελέσματα έρευνας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και των εθνικών αρχών καταναλωτή. Η Κομισιόν σε ανακοινώσή της κάνει λόγο για «σειρά πρακτικών που αντίκεινται στη νομοθεσία της ΕΕ» από πλευράς της εταιρείας.
Όπως διαπιστώθηκε, η Shein προσέφερε παραπλανητικές εκπτώσεις προωθώντας μειωμένες τιμές που δεν βασίζονταν στην πραγματική προ έκπτωσης τιμή των προϊόντων. Επιπλέον, χρησιμοποιούσε πιεστικές τακτικές, όπως τεχνητά χρονικά όρια για αγορές, με στόχο να ωθήσει τους καταναλωτές να ολοκληρώσουν άμεσα τις παραγγελίες τους.
Η Κομισιόν επισημαίνει ακόμη ότι η Shein παρείχε ελλιπή και ανακριβή πληροφόρηση όσον αφορά τα δικαιώματα επιστροφής προϊόντων και επιστροφής χρημάτων, ενώ σε πολλές περιπτώσεις δεν επεξεργαζόταν δεόντως τις σχετικές αιτήσεις των καταναλωτών, κατά παράβαση των ισχυουσών διατάξεων.
Παράλληλα, η εταιρεία φέρεται να διαφήμιζε ψευδώς ή παραπλανητικά τα υποτιθέμενα οφέλη βιωσιμότητας των προϊόντων της, ενώ όσον αφορά την εξυπηρέτηση πελατών, φρόντιζε να δυσχεραίνει την επαφή με τους καταναλωτές αποκρύπτοντας τα στοιχεία επικοινωνίας της.
Η έρευνα έγινε σε συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Συνεργασίας για την Προστασία των Καταναλωτών (CPC), με πρωτοβουλία των αρχών της Ολλανδίας, της Γαλλίας, του Βελγίου και της Ιρλανδίας.
«Η Shein έχει πλέον διορία ενός μήνα να απαντήσει στα ευρήματα του Δικτύου CPC και να προτείνει συγκεκριμένες δεσμεύσεις για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που εντοπίστηκαν. Εφόσον κριθεί σκόπιμο, ενδέχεται να ξεκινήσει διάλογος μεταξύ των δύο πλευρών», επισημαίνει η Κομισιόν.
Αν η εταιρεία δεν συμμορφωθεί με τις απαιτήσεις και δεν δώσει τις αναγκαίες εγγυήσεις, οι εθνικές αρχές μπορούν να λάβουν μέτρα επιβολής, μεταξύ των οποίων και την επιβολή προστίμων που υπολογίζονται βάσει του τζίρου της Shein στα κράτη μέλη της ΕΕ.
Η Shein, με έδρα τη Σιγκαπούρη και ιδρυτή τον Κινέζο δισεκατομμυριούχο Σκάι Χου, δραστηριοποιείται παγκοσμίως διαθέτοντας φθηνά προϊόντα μόδας απευθείας από την Κίνα στους καταναλωτές. Η εταιρεία δεν απάντησε σε σχετικό αίτημα για σχόλιο.
Τον περασμένο Φεβρουάριο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε ζητήσει επιπλέον στοιχεία και εσωτερικά έγγραφα από τη Shein σχετικά με την παρουσία παράνομου περιεχομένου ή προϊόντων στην πλατφόρμα, καθώς και πληροφορίες για την προστασία των προσωπικών δεδομένων των χρηστών.
Ανάλογη περίπτωση σημειώθηκε πέρυσι με την Temu, μια ακόμη ηλεκτρονική αγορά φθηνών κινεζικών προϊόντων, η οποία βρέθηκε να παραβιάζει την ευρωπαϊκή νομοθεσία για τις εκπτώσεις, τις κριτικές προϊόντων και τις επιθετικές μεθόδους πώλησης.
Αντιδράσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις εφοδιαστικές αλυσίδες
Σε άρθρο γνώμης στις 29 Απριλίου, ο αναλυτής Άντερς Κορ της Epoch Times και της Corr Analytics Inc., πρότεινε τη μεταφορά της εφοδιαστικής αλυσίδας της Shein εκτός Κίνας ώστε να διασφαλισθούν τα συμφέροντα των δημοκρατιών. Ο Κορ τόνισε ότι η Shein έχει κατηγορηθεί για χρήση καταναγκαστικής εργασίας στην Κίνα, εκβιαστικές πρακτικές κατά προμηθευτών και για ξέπλυμα χρήματος, ενώ η προσπάθειά της να εισαχθεί στο χρηματιστήριο των ΗΠΑ απορρίφθηκε το προηγούμενο έτος.
«Οι αλυσίδες παραγωγής της Shein πρέπει να αποσυνδεθούν πλήρως από την Κίνα, πριν προχωρήσει σε διεθνή χρηματιστηριακή εισαγωγή. Η παραγωγή οφείλει να μεταφερθεί όχι μόνο εκτός Κίνας, αλλά και από οποιαδήποτε αυταρχική χώρα όπως το Βιετνάμ», τόνισε χαρακτηριστικά. «Διαφορετικά, οι διεθνείς επενδυτές θα εξακολουθούν να επενδύουν σε αυταρχικά καθεστώτα. Ήρθε η ώρα οι δημοκρατίες να χρησιμοποιήσουν τη δύναμη του καταναλωτικού τους κοινού υπέρ του καλού και όχι μόνο για το πιο φθηνό fast fashion».
Στις 22 Αυγούστου 2024, η Shein δημοσίευσε την ετήσια έκθεση βιωσιμότητας για το 2023, επιβεβαιώνοντας δύο περιπτώσεις παιδικής εργασίας στην αλυσίδα προμηθευτών της. Παιδική εργασία νοείται η απασχόληση ατόμων κάτω των 15 ετών ή κάτω από το νομικό όριο εργασίας κάθε χώρας. Η εταιρεία ανέφερε ότι διέκοψε προσωρινά τη συνεργασία με τους συγκεκριμένους υπεργολάβους και την επανέλαβε μόνο αφότου ελήφθησαν μέτρα διόρθωσης.
«Οι ασυνεπείς προμηθευτές έλαβαν διορία 30 ημερών να επιλύσουν τα ζητήματα», τονίζεται στην έκθεση. «Και στις δύο περιπτώσεις η επίλυση ήταν ταχεία, με μέτρα όπως η διακοπή συμβάσεων με ανήλικους, εξόφληση οφειλόμενων μισθών, ιατρικές εξετάσεις και επιστροφή των παιδιών στους γονείς ή κηδεμόνες τους».
Η Shein έχει δεχθεί πλήγμα και από την εμπορική πολιτική των ΗΠΑ κι ειδικά από τους τελωνειακούς δασμούς κατά των κινεζικών προϊόντων. Τον Απρίλιο, ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ υπέγραψε διάταγμα κατάργησης της φοροαπαλλαγής («de minimis») για πακέτα αξίας έως 800 δολάρια που απευθύνονται σε ΗΠΑ, επιβάλλοντας από 2 Μαΐου δασμό 120% ακόμη και στα φθηνότερα δέματα.
Λίγο πριν τεθεί σε ισχύ ο νέος δασμός, η Shein ενημέρωσε τους Αμερικανούς καταναλωτές για επερχόμενες αυξήσεις τιμών από τις 25 Απριλίου.
Στις 12 Μαΐου, ΗΠΑ και Κίνα συμφώνησαν σε προσωρινή μείωση των αμοιβαίων δασμών, με την κυβέρνηση Τραμπ να μειώνει τον σχετικό συντελεστή για τα φθηνότερα πακέτα στο 54%. Δύο ημέρες μετά, η Shein προχώρησε σε νέα μείωση τιμών για τους Αμερικανούς πελάτες της, ανακοινώνοντας σχετική ειδοποίηση.
—
Η υπόθεση της Shein αναδεικνύει τις προκλήσεις που καλείται να αντιμετωπίσει η διεθνής αγορά ηλεκτρονικού εμπορίου τόσο σε ζητήματα κατανάλωσης όσο και σε καίρια θέματα κοινωνικής ευθύνης
