Το καταληκτικό κεφάλαιο, το επί της ενοχής ή μη και ποιων, της εισαγγελικής αγόρευσης για την τραγωδία στο Μάτι αναμένεται ότι θα ακουστεί σήμερα στην κατάμεστη από κόσμο αίθουσα τελετών του Εφετείου.
Η εισαγγελέας της Έδρας του Τριμελούς Εφετείου Πλημμελημάτων Σταματίνα Περιμένη συνεχίζει σήμερα την τοποθέτησή της ενώπιον των δικαστών, των κατηγορουμένων, των θυμάτων της φονικής πυρκαγιάς και του πολυπληθούς κοινού που από χθες παρακολουθεί την εισαγγελική κρίση.
Από την έναρξη της αγόρευσής της η εισαγγελέας επεσήμανε πως θεωρεί «κομβικής σημασίας για τη δίκη» το ζήτημα της Οργανωμένης Προληπτικής Απομάκρυνσης, και όπως φάνηκε από την χθεσινή συνεδρίαση, το ζήτημα αυτό θα βαρύνει στην κρίση της.
Μία κρίση που από χθες διατυπώνεται εν μέσω απόλυτης ησυχίας αλλά όχι χωρίς αντιδράσεις σε όσα αναφέρει η κυρία Περιμένη, η οποία χθες έδειξε ότι δεν είναι ψυχρή, δεν ενοχλείται αλλά αλληλεπιδρά με κάποιες φωνές-παρεμβάσεις που ακούγονται από το ακροατήριο, ειδικά όταν πρόκειται για ανθρώπους που βίωσαν απώλεια δικών τους.
Χθες, κάποιες στιγμές, ανέβηκαν οι τόνοι στην αίθουσα, ειδικά όταν η εισαγγελέας αναφέρθηκε στο θέμα της κατηγορίας σχετικά με την αμέλεια που δικάζει το δικαστήριο και την περίπτωση ενδεχόμενου δόλου (κακούργημα) που, κατά την Υποστήριξη της Κατηγορίας που εκπροσωπεί τα θύματα, θα έπρεπε να έχει αποδοθεί. Η εισαγγελέας ρώτησε την πλευρά των θυμάτων, όταν φώναξαν ότι ο ανακριτής είχε ζητήσει την αναβάθμιση της κατηγορίας σε κακούργημα, αν είναι βέβαιοι ότι οι κατηγορούμενοι «προέβλεψαν το θανατηφόρο αποτέλεσμα και το αποδέχθηκαν» με το κοινό να φωνάζει «Ναι! Ναι!». Αυτό ήταν και το σημείο που προκειμένου να αποφορτιστεί η ατμόσφαιρα το δικαστήριο διέκοψε για σήμερα τη συνεδρίασή του.
Κατά την έναρξη της αγόρευσής της χθες, η εισαγγελέας είπε πως στο πρώτο σκέλος της τοποθέτησής της θα επιχειρήσει να δώσει το νομικό περίγραμμα αρμοδιοτήτων και υποχρεώσεων κάθε κατηγορίας κατηγορουμένων, της Πυροσβεστικής, της Πολιτικής Προστασίας και των Αυτοδιοικητικών.
Η κυρία Περιμένη έχει αναφερθεί τόσο στην Πυροσβεστική γενικά όσο και σε κάθε εμπλεκόμενο μέλος του Σώματος, ξεκινώντας από τον επικεφαλής επί του πεδίου και τον πλέον κρίσιμο ρόλο του για τα δεδομένα που μεταφέρει για την εξέλιξη και τους κινδύνους της φωτιάς, φθάνοντας μέχρι τους επιτελικούς αξιωματικούς στα κέντρα λήψης αποφάσεων.
Αναφέρθηκε επίσης στους Αυτοδιοικητικούς, για τους οποίους τόνισε ότι «γνωρίζουν τα σημεία, τις θέσεις, τις διαδρομές αλλά και τον κόσμο, ποιος έχει πρόβλημα, ποιος μπορεί να βοηθήσει». Επίσης τόνισε τον βασικό ρόλο της Πολιτικής Προστασίας, σε ένα πλαίσιο που κατά την κυρία Περιμένη ενεργεί με «διαδικασίες που οφείλουν να λειτουργούν και να εξελίσσονται παράλληλα με τον επιχειρησιακό βραχίονα που είναι η Πυροσβεστική».
Η εισαγγελέας ανέφερε πως η ίδια δεν ενστερνίζεται την άποψη ότι μπορεί να γίνει οργανωμένη απομάκρυνση πολιτών χωρίς εισήγηση του επικεφαλής του πεδίου. Τόνισε, επίσης, ότι καθήκον της Πολιτικής Προστασίας είναι να ζητήσει πληροφόρηση και να αποφασίσει για τις κινήσεις της.
Κατά τη σημερινή συνεδρίαση η εισαγγελική λειτουργός αναμένεται να ολοκληρώσει το σκεπτικό της για το γενικό πλαίσιο και να εξειδικεύσει τη θέση της για κάθε κατηγορούμενο ξεχωριστά.
Αυτό το μέρος της αγόρευσης θα ‘δείξει’ και ποιοι εκ των κατηγορουμένων θα πρέπει, κατά την κυρία Περιμένη, να κηρυχθούν ένοχοι για τους νεκρούς και τους εγκαυματίες της φονικής πυρκαγιάς.
Μεγαλειώδης, βασιλική και αναμφισβήτητα ιδιόμορφη, η πνευματώδης πρωτεύουσα της Σουηδίας έχει πολλά να προσφέρει. Γενέτειρα των παγκοσμίου φήμης βραβείων Νόμπελ, αλλά και των ABBA, είναι μία πόλη ζωντανή και όμορφη, με πλούσια ιστορία που μπορείτε να ανακαλύψετε περιδιαβαίνοντας τις γειτονιές της.
Το γεγονός ότι αυτή η πόλη του ενός εκατομμυρίου κατοίκων βρίσκεται στην πραγματικότητα σε ένα αρχιπέλαγος εκπλήσσει πολλούς επισκέπτες που έρχονται για πρώτη φορά. Απλωμένη σε συνολικά 14 νησιά στην άκρη της Βαλτικής Θάλασσας, είναι διαθέσιμη για πολιτιστικές, ιστορικές και ναυτικές προσεγγίσεις, με τα μικρά φέρι να σας οδηγούν στα αξιοθέατά της. Ακολουθεί ένας οδηγός για να αξιοποιήσετε στο έπακρο μια μέρα στη σκανδιναβική πρωτεύουσα.
Άφιξη
Η προσγείωση στο αεροδρόμιο Αρλάντα της Στοκχόλμης (ARN) μοιάζει λίγο με την άφιξη σε ένα υπερμεγέθες βόρειο καταφύγιο. Περιβάλλεται από λίμνες και δάση περίπου 37 χλμ βόρεια του κέντρου της πόλης. Οι αεροσταθμοί του διαθέτουν υπέροχα δάπεδα από ξανθό ξύλο, που είναι φαίνονται ακόμα πιο όμορφα χάρη στο φως που μπαίνει από τα μεγάλα παράθυρα.
Πρόκειται για το πιο πολυσύχναστο αεροδρόμιο της Σουηδίας και κόμβο τόσο της Norwegian Air Shuttle όσο και της Scandinavian Airlines (SAS). Η τελευταία λειτουργεί ως εθνικός αερομεταφορέας τριών χωρών – τη Δανία, τη Νορβηγία και τη Σουηδία – και τα κεντρικά της γραφεία βρίσκονται στη Στοκχόλμη. Το αεροδρόμιο συνδέεται άριστα με πρωτεύουσες σε όλη την Ευρώπη, καθώς και με επιλεγμένες πόλεις ανά τον κόσμο, όπως το Τόκιο, το Ντουμπάι, η Μπανγκόκ, η Κωνσταντινούπολη και η Αντίς Αμπέμπα. Ωστόσο, για τη Βόρεια Αμερική, τα περισσότερα απευθείας δρομολόγια είναι εποχιακά, συμπεριλαμβανομένων των απευθείας πτήσεων από τη Νέα Υόρκη, το Τορόντο και το Μαϊάμι.
Σε μια χώρα όπου λίγα πράγματα είναι φθηνά, οι υπηρεσίες ταξί από το ARN στο κέντρο της Στοκχόλμης δεν είναι και τόσο ακριβές. Η διαδρομή διαρκεί 30 έως 45 λεπτά, ανάλογα με την κίνηση και τον ακριβή προορισμό σας, και κοστίζει από 30 έως 60 ευρώ. Αλλά το τρένο Αρλάντα Εξπρές είναι μάλλον η καλύτερη επιλογή. Το σλόγκαν τους «Ναι, το τρένο είναι πιο γρήγορο», είναι πέρα ως πέρα αληθινό, καθώς συνδέει τους τρεις υπόγειους σταθμούς του αεροδρομίου με τον κεντρικό σταθμό της Στοκχόλμης σε μόλις 18 λεπτά. Το εισιτήριο μιας διαδρομής θα σας κοστίσει 340 σουηδικές κορώνες (λίγο πάνω από 30 ευρώ), τιμή που μειώνεται αν είστε άνω των 65 ετών ή κάτω των 25 ετών.
Πρωί
Μόλις φτάσετε στον κεντρικό σιδηροδρομικό σταθμό, κατευθυνθείτε προς το Δημαρχείο της Στοκχόλμης. Στα περισσότερα μέρη, μια επίσκεψη στον πυρήνα της δημοτικής γραφειοκρατίας δεν αποτελεί πρωταρχικό τουριστικό αξιοθέατο. Όμως αυτό το κτήριο είναι πραγματικά πολύ όμορφο, από κόκκινο τούβλο, χτισμένο στο εθνικό ρομαντικό στυλ της Σουηδίας, με έναν ψηλό πύργο στον οποίο μπορείτε να ανεβείτε τους θερμούς μήνες.
Το σημαντικότερο εδώ είναι τα βραβεία Νόμπελ, με κύρος που έχει επιβληθεί σε όλον τον κόσμο. Το δημαρχείο είναι το μέρος όπου οι βραβευθέντες στη χημεία, τη φυσική, την ιατρική και τη λογοτεχνία παραλαμβάνουν το χρυσό μετάλλιο των 24 καρατίων (μαζί με μια σημαντική χρηματική αμοιβή). Το κάνουν με στυλ. Δείτε την Μπλε Αίθουσα, όπου πραγματοποιείται το επίσημο δείπνο των βραβείων Νόμπελ. Επισκεφθείτε τη Χρυσή Αίθουσα, επιχρυσωμένη με 18 εκατομμύρια χρυσά ψηφιδωτά πλακάκια, όπου οι νικητές και άλλοι διακεκριμένοι καλεσμένοι διασκεδάζουν τη νύχτα της βράβευσης χορεύοντας.
Από εκεί, μπορείτε να περπατήσετε μέχρι την Gamla Stan (Παλιά Πόλη). Η πιο γρήγορη διαδρομή διαρκεί λιγότερο από 15 έως 20 λεπτά με τα πόδια. Αν έχετε όρεξη για μια μικρή παράκαμψη, περπατήστε λίγο ανατολικά και στη συνέχεια νότια, διασχίζοντας τις τρεις καμάρες του Norrbro, μια νεοκλασική πέτρινη γέφυρα που χτίστηκε το 1797.
Στο Δημαρχείο της Στοκχόλμης δίνεται το επίσημο δείπνο για τα βραβεία Νόμπελ, που πραγματοποιείται κάθε χρόνο στις 10 Δεκεμβρίου στην Μπλε Αίθουσα. (Βαντίμ Φεντότοφ/Shutterstock)
Στο εσωτερικό του Δημαρχείο, βρίσκεται η Χρυσή Αίθουσα, η οποία είναι διακοσμημένη με 18 εκατομμύρια χρυσά ψηφιδωτά πλακάκια. Εκεί δίνεται ο χορός που ακολουθεί το δείπνο για το βραβείο Νόμπελ. (Ματς Βίκλουντ/Shutterstock)
Θα φτάσετε γρήγορα στο Χέλγκεαντσχόλμεν, ένα μικρό, αλλά πολύ σημαντικό νησάκι στη μέση του Νόρστρομ, ενός από τα μικρότερα ποτάμια της Ευρώπης. Τεντώστε τα πόδια σας στα μονοπάτια του πάρκου Ρίκσπλαν. Στη συνέχεια, αφιερώστε λίγο χρόνο για να περπατήσετε μπροστά από το Ρικσντάγκσουσετ (Riksdagshuset), το εθνικό κοινοβούλιο της Σουηδίας. Αν είστε λάτρης της πολιτικής ή σας ενδιαφέρει ιδιαίτερα το σύστημα της συνταγματικής μοναρχίας της, προσφέρουν δωρεάν 55λεπτες ξεναγήσεις στο κτήριο. Παρέχουν επίσης μια ξεχωριστή ξενάγηση στα 4.000 έργα τέχνης που βρίσκονται στο εσωτερικό του – αν και μόνο στα σουηδικά.
Η Γκάμλα Σταν είναι ό,τι πρέπει να είναι μια παλιά πόλη. Χρονολογείται από τον 13ο αιώνα και βρίσκεται στο νησί Σταντσόλμεν. Αν και το πρόγραμμα της μονοήμερης αυτής επίσκεψης είναι γεμάτο, αφιερώστε τουλάχιστον λίγο χρόνο για να περιπλανηθείτε στα δαιδαλώδη, πλακόστρωτα δρομάκια, περνώντας από χαριτωμένα, καλοδιατηρημένα κτίρια του 16ου και 17ου αιώνα.
Μετά τη βόλτα, θα θελήσετε σίγουρα να συμμετάσχετε στη σουηδική παράδοση του φίκα. Φαινομενικά, πρόκειται για ένα διάλειμμα για καφέ. Αλλά αυτό είναι ένα πατροπαράδοτο κοινωνικό τελετουργικό από τότε που ο καφές έφτασε στη χώρα τον 18ο αιώνα. Η λέξη φίκα είναι ένας αναγραμματισμός του «καφί», της απαρχαιωμένης δηλαδή λέξης για τον καφέ.
Τώρα, ο καφές είναι τόσο βαθιά ριζωμένος στην κουλτούρα, ώστε οι επαφές εργασίας περιλαμβάνουν διαλείμματα φίκα ως απαραίτητη ρήτρα. Στο Καφέ Σβάιτσερ θα απολαύσετε ένα αχνιστό φλιτζάνι και ένα γλυκό – ίσως ένα στρούντελ μήλου, μια από τις σπεσιαλιτέ του. Όντας ένα ιστορικό σημείο που φιλοξενεί το φίκα στην ίδια τοποθεσία από το 1920, το Σβάιτσερ διαθέτει επίσης πλούσια γεύματα για τους πρωινούς του πελάτες, όπως ομελέτα και καπνιστό σολομό.
Στην Παλιά Πόλη βρίσκονται αξιοθέατα όπως τα Βασιλικά Ανάκτορα, ο Καθεδρικός Ναός της Στοκχόλμης, το Μουσείο Νόμπελ και η Στόρτογκετ, η παλαιότερη πλατεία της Στοκχόλμης. (Mistervlad/Shutterstock)
Το φίκα, η σουηδική παράδοση του διαλείμματος για καφέ και γλυκά, είναι βαθιά ριζωμένο στην κουλτούρα της Στοκχόλμης. (Γιακόκο Κορέια Νισιμίγια/Shutterstock)
Απόγευμα
Ίσως κάποιοι σκέπτονται τη Σουηδία ως ένα μικρό σκανδιναβικό έθνος γεμάτο με πράους ανθρώπους που παράγουν ποιοτικά Volvo και αντικείμενα ΙΚΕΑ σε καλές τιμές – και, φυσικά, με πολύ καλούς παίκτες χόκεϊ. Αλλά η Στοκχόλμη ήταν κάποτε η καρδιά της σουηδικής αυτοκρατορίας, μιας μεγάλης δύναμης που κυριαρχούσε στην περιοχή της Βαλτικής και κατείχε υπερπόντια εδάφη. Είχαν ιδρύσει ακόμη και μία αποικία, τη «Νέα Σουηδία», στον Νέο Κόσμο, σε τμήματα του σημερινού Νιου Τζέρσεϊ, του Ντέλαγουερ και της Πενσυλβάνια, αν και η διάρκεια ζωής της δεν ξεπέρασε τα 20 χρόνια.
Ο πλούτος και η επιρροή της είναι ακόμη εμφανή στο Βασιλικό Παλάτι. Σε αντίθεση με άλλα ευρωπαϊκά παλάτια, το Κούνγκλιγκα Σλότεν εξακολουθεί να είναι η πραγματική οικογενειακή κατοικία και ο καθημερινός χώρος εργασίας της βασιλικής δυναστείας, επικεφαλής της οποίας είναι η Αυτού Μεγαλειότητά του Κάρολος Γουσταύος ΙΣΤ΄, βασιλιάς της Σουηδίας, ρόλος σε μεγάλο βαθμό τελετουργικός πλέον.
Φτάστε εγκαίρως για την αλλαγή φρουράς, η οποία πραγματοποιείται στις 12:15 ή στη 13:15, ανάλογα με την ημέρα. Στη συνέχεια ξεναγηθείτε σε ένα από τα μεγαλύτερα παλάτια της Ευρώπης, ένα επιβλητικό και εντυπωσιακό κτήριο ιταλικής μπαρόκ αρχιτεκτονικής με 600 δωμάτια, 11 ορόφους και πέντε μουσεία.
Η αλλαγή της φρουράς πραγματοποιείται καθημερινά στο Βασιλικό Παλάτι, προσελκύοντας χιλιάδες τουρίστες. (ArtMediaFactory/Shutterstock)
Θα μπορούσατε να περάσετε μια ολόκληρη εβδομάδα στο εσωτερικό του και να μην τα δείτε όλα. Ελλείψει χρόνου, περιορίστε την επίσκεψή σας στα σημαντικότερα σημεία: τα βασιλικά διαμερίσματα, την Αίθουσα του Κράτους και τον ασημένιο θρόνο της βασίλισσας Κριστίνα.
Τέλος, ήρθε πλέον η ώρα για μια βόλτα με το φέρι μποτ. Ειλικρινά, το να περπατήσετε μέχρι το Μουσείο Βάσα είναι μάλλον πιο εύκολο. Σε λίγο περισσότερο από μισή ώρα με τα πόδια, θα φτάσετε εκεί. Αλλά είναι πιο διασκεδαστικό να κατεβείτε στο Σλούσεν, κοντά στα φημισμένα ομώνυμα κανάλια που συνδέουν τη λίμνη Μάλαρεν με τη Βαλτική Θάλασσα. Στη συνέχεια, επιβιβαστείτε στη γραμμή 82 του φέρι μποτ. Η διαδρομή, μέσα από ήρεμες εσωτερικές υδάτινες οδούς, είναι σαν μια πολύ φθηνή μίνι κρουαζιέρα.
Το Μουσείο Βάσα στεγάζει το Βάσα, ένα πολεμικό πλοίο του 17ου αιώνα που βυθίστηκε στο παρθενικό του ταξίδι το 1628. (Bumble Dee/Shutterstock)
Στο Μουσείο Βάσα θα δείτε το Βάσα, ένα βασιλικό πολεμικό πλοίο γεμάτο χάλκινα κανόνια, το οποίο παρήγγειλε ο βασιλιά Γουσταύος Αδόλφος στο πλαίσιο του πολέμου με την Πολωνία-Λιθουανία, και το οποίο πραγματοποίησε το παρθενικό του ταξίδι το 1628. Κακοσχεδιασμένο, με ένα βαρύ και προχειροφτιαγμένο κατάστρωμα, έπλευσε μερικές εκατοντάδες μέτρα και έπειτα βυθίστηκε στο λιμάνι της Στοκχόλμης.
Ως εκ θαύματος, τα αλμυρά νερά του λιμανιού διατήρησαν το τρικάταρτο ξύλινο σκάφος των 68 μ. Και 333 χρόνια αργότερα, το 1961, το μεγαλοπρεπές σκάφος ανεσύρθη και στεγάστηκε στο ομώνυμο μουσείο, που σήμερα είναι ένα από τα πιο επισκέψιμα μουσεία στη Σκανδιναβία. Το πλοίο παραμένει κατά 98% αυθεντικό.
Τα νησιά Φέιντερχολμάρνα, μόλις 30 λεπτά από τη Στοκχόλμη, είναι ένας δημοφιλής προορισμός ημερήσιας εκδρομής. (Micke Andersson/Getty Images)
Λιγότερο από 10 λεπτά με τα πόδια βρίσκεται το Μουσείο ABBA. Το διάσημο τετραμελές ποπ συγκρότημα έκανε την εμφάνισή του στην παγκόσμια σκηνή το 1974, όταν το τραγούδι τους, «Βατερλώ», έγινε το πρώτο σουηδικό κομμάτι που κέρδιζε στον διαγωνισμό τραγουδιού της Eurovision.
Τα τραγούδια τους παρακινούν ακόμη και τους χειρότερους χορευτές (όπως εγώ) να σηκωθούν και να (προσπαθήσουν να) χορέψουν λίγο. Μελωδίες όπως το «Mamma Mia» και το «Dancing Queen» αποτέλεσαν τη βάση τόσο για χολυγουντιανές επιτυχίες όσο και για παραστάσεις στο Μπρόντγουεϊ. Στο μουσείο θα δείτε τα κοστούμια από τις συναυλίες τους, τα όργανα, τους χρυσούς δίσκους τους και άλλα αναμνηστικά, συμπεριλαμβανομένου του πραγματικού ελικοπτέρου που φωτογραφήθηκε για ένα από τα εξώφυλλα των άλμπουμ τους. Θα έχετε επίσης τη δυνατότητα να ηχογραφήσετε τη δική σας εκδοχή των επιτυχιών τους. Μπορείτε ακόμη και να ανεβείτε στη σκηνή και να χορέψετε μαζί με τις σιλουέτες των μελών του συγκροτήματος!
Το Μουσείο ABBA αποτίει φόρο τιμής στο διάσημο ποπ συγκρότημα της Σουηδίας με καραόκε, πίστα χορού και αναμνηστικά ABBA. (Icelander, dotmiller1986/Shutterstock)
Βράδυ
Μετά από μία τόσο γεμάτη μέρα, μπορείτε να απολαύσετε ένα χαλαρό βράδυ στο SoFo, όπου ένα ταξί θα σας πάει σε 15 με 20 λεπτά από το Μουσείο ABBA. Εναλλακτικά, μπορείτε να πάτε συνδυάζοντας το περπάτημα με ένα λεωφορείο, πλοίο ή tunnelbana (μετρό).
Η καλλιτεχνική αυτή γειτονιά βρίσκεται στο νησί Σόντερμαλμ. Η ονομασία του, που σημαίνει «νότια της Φολκουνγκάγκαταν», δεν θυμίζει τυχαία το Soho του Λονδίνου και της Νέας Υόρκης. Είναι φανκ, δροσερό και χαλαρό και γεμάτο με απίστευτα μαγαζάκια.
Η συνοικία SoFo της Στοκχόλμης είναι θυμίζει το SoHo της Νέας Υόρκης, με ανάλογη καλλιτεχνική και νεανική ατμόσφαιρα. (JJFarq/Shutterstock)
Θα βρείτε καταστήματα vintage, καθώς και καταστήματα ρούχων, κοσμημάτων και μουσικής, και πολλά άλλα. Υπάρχει ακόμα κι ένα κατάστημα που επινοεί και παράγει τα δικά του επιτραπέζια παιχνίδια. Επίσης, μια μπουτίκ αθλητικών παπουτσιών με ένα μυστικό δωμάτιο, σε στιλ speakeasy, όπου παρουσιάζονται πανάκριβα παπούτσια σε σοβαρούς συλλέκτες.
Περιπλανηθείτε, ανακαλύψτε και ψωνίστε. Μετά, φάτε. Όλες οι εκλεκτικές επιρροές του SoFo συγκλίνουν στην πλατεία Νίτοργκετ, η οποία είναι γεμάτη με μπαρ και εστιατόρια (πολλά από αυτά διαθέτουν υπαίθριες βεράντες τους ζεστούς μήνες). Το μπαρ Agrikultur είναι το αγαπημένο των ντόπιων, με τη ζεστή του ατμόσφαιρα και την έμφαση στα εποχικά σουηδικά υλικά. Καταχωρημένο ως εστιατόριο Michelin Bib Gourmand, θα πρέπει να έχετε κάνει κράτηση αρκετά νωρίτερα. Αλλά μπορεί και να σταθείτε τυχεροί – πάντα κρατάνε μερικές θέσεις για όσους έρχονται κατά τύχη.
Μετά, η νύχτα είναι δική σας. Η Στοκχόλμη έχει μια εκπληκτικά ζωντανή τζαζ σκηνή. Αν έχετε ακόμα δυνάμεις, ανεβείτε ξανά στην Παλιά Πόλη για να περάσετε από το Stampen, έναν θρυλικό χώρο από τη δεκαετία του 1960, τη σκηνή του οποίου έχουν τιμήσει καλλιτέχνες όπως η Έρθα Κιτ και ο Ντίζι Γκιλέσπι. Παραγγείλετε ένα ποτό, καθίστε και αφήστε τη μουσική να ντύσει τις αναμνήσεις σας που συλλέξατε αυτή τη μέρα στην πολυσύχναστη πρωτεύουσα της Σουηδίας.
Ο γενικός εισαγγελέας του Μιζούρι, Άντριου Μπέιλι, δήλωσε την Τρίτη ότι σκοπεύει να εισπράξει «κάθε δεκάρα» από τα 24,5 δισεκατομμύρια δολάρια που επιδικάστηκαν σε αγωγή κατά της Κίνας, ακόμα και μέσω κατάσχεσης κινεζικών περιουσιακών στοιχείων στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Η δήλωσή του ήρθε μετά από απόφαση της 7ης Μαρτίου του ομοσπονδιακού δικαστή Στίβεν Λίμπο, ο οποίος έκρινε ότι η κομμουνιστική ηγεσία της Κίνας φέρει ευθύνη για τις ζημιές που προκλήθηκαν από την απόκρυψη πληροφοριών σχετικά με τον ιό COVID-19, καθώς και από την αποθήκευση προστατευτικού εξοπλισμού (PPE) που παραγόταν ή προοριζόταν για πώληση στις ΗΠΑ.
Η απόφαση εκδόθηκε ερήμην, καθώς Κινέζοι αξιωματούχοι δεν εμφανίστηκαν για να υπερασπιστούν την υπόθεσή τους—μια συνηθισμένη εξέλιξη σε αγωγές που αφορούν ξένες κυβερνήσεις.
Ο Μπέιλι χαρακτήρισε την απόφαση «ιστορική νίκη» στη διαδικασία λογοδοσίας του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κίνας (ΚΚΚ) και διαφόρων κρατικών του φορέων για τον ρόλο τους στην επιδείνωση της πανδημίας.
«Η Κίνα αρνήθηκε να παρουσιαστεί στο δικαστήριο, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι θα ξεφύγει από την ευθύνη για το ανυπολόγιστο ανθρώπινο και οικονομικό κόστος που προκάλεσε», δήλωσε ο γενικός εισαγγελέας.
Ο ίδιος δεσμεύτηκε να επιβάλει την αποζημίωση των 24,5 δισ. δολαρίων και τόνισε ότι το Μιζούρι θα συνεργαστεί, εάν χρειαστεί, με τη διοίκηση του Ντόναλντ Τραμπ για τον εντοπισμό και την κατάσχεση κινεζικών περιουσιακών στοιχείων.
«Σκοπεύουμε να εισπράξουμε κάθε δεκάρα κατασχέτοντας κινεζικά περιουσιακά στοιχεία, συμπεριλαμβανομένων γεωργικών εκτάσεων του Μιζούρι», δήλωσε.
Νομικές προκλήσεις και αντιδράσεις
Σε ξεχωριστή δήλωση προς τα μέσα ενημέρωσης, ο Μπέιλι ανέφερε ότι τα προς κατάσχεση περιουσιακά στοιχεία ενδέχεται να βρίσκονται οπουδήποτε στις Ηνωμένες Πολιτείες, όχι μόνο στο Μιζούρι.
Η αγωγή, που κατατέθηκε το 2020, κατηγορεί το ΚΚΚ ότι κρατικοποίησε αμερικανικά εργοστάσια στην Κίνα που παρήγαγαν προστατευτικό εξοπλισμό και περιόρισε τις εξαγωγές τους, συμβάλλοντας στις ελλείψεις στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Στην απόφασή του, ο δικαστής Λίμπο ανέφερε ότι «η εκστρατεία της Κίνας να αποθηκεύσει τον παγκόσμιο εφοδιασμό PPE συνδυάστηκε με τις επανειλημμένες παραπλανητικές δηλώσεις της σχετικά με την ύπαρξη, την έκταση και τη μεταδοτικότητα του ιού COVID-19».
Το υπουργείο Εξωτερικών της Κίνας έχει δηλώσει ότι τα αμερικανικά δικαστήρια δεν έχουν δικαιοδοσία να εξετάσουν τις ενέργειές της κατά τη διάρκεια της πανδημίας και προειδοποίησε ότι «η Κίνα έχει το δικαίωμα να λάβει αντίμετρα σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο για την προάσπιση των νόμιμων δικαιωμάτων και συμφερόντων της». Δεν διευκρίνισε, ωστόσο, ποια μέτρα θα λάβει.
Ο Ντάνκαν Λέβιν, πρώην ομοσπονδιακός και πολιτειακός εισαγγελέας στη Νέα Υόρκη, εξέφρασε σκεπτικισμό για τη νομική βάση της απόπειρας κατάσχεσης περιουσιακών στοιχείων από το Μιζούρι, ειδικά εκτός των ορίων της πολιτείας.
«Καλή τύχη με αυτό», σχολίασε. «Αυτό είναι κυρίως ρητορική σκληρής γραμμής που πιθανότατα θα καταρρεύσει όταν φτάσει στις δικαστικές αίθουσες».
Ο Πολ Νολέτ, πολιτικός επιστήμονας στο Πανεπιστήμιο Μαρκέτ, σημείωσε ότι η επιβολή μιας τέτοιας απόφασης κατά της Κίνας από μία μόνο πολιτεία θα είναι δύσκολη, καθώς «αυτό μπορεί να περιπλέξει τις διεθνείς σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών».
Πρόσθεσε ότι πιθανώς η ομοσπονδιακή κυβέρνηση θα πρέπει να αναλάβει δράση εκ μέρους του Μιζούρι.
Απόκρυψη πληροφοριών και οικονομική ζημία
Στην αγωγή, το Μιζούρι παρουσίασε αποδείξεις ότι το ΚΚΚ ξεκίνησε να θέτει γιατρούς και τις οικογένειές τους σε καραντίνα στη Γουχάν ήδη από τα τέλη του 2019, ενώ την ίδια περίοδο υποστήριζε ότι δεν υπήρχε καμία ένδειξη μετάδοσης του ιού από άνθρωπο σε άνθρωπο έως τα τέλη Ιανουαρίου 2020.
Γνωρίζοντας τον κίνδυνο του ιού, σύμφωνα με την απόφαση, το ΚΚΚ ξεκίνησε να αποθηκεύει μαζικά προστατευτικό εξοπλισμό και ιατρικά είδη από όλο τον κόσμο, εξαντλώντας τα αποθέματα στην Αυστραλία, τον Καναδά και τις Ηνωμένες Πολιτείες, προτού αυτές οι χώρες αντιληφθούν τη σοβαρότητα της επιδημίας στην Κίνα.
Μετά την εξέταση των αποδεικτικών στοιχείων, το Μιζούρι εκτίμησε ότι η πολιτεία υπέστη ζημία άνω των 8 δισεκατομμυρίων δολαρίων μόνο λόγω των αυξημένων τιμών και των φορολογικών απωλειών που σχετίζονται με τον προστατευτικό εξοπλισμό.
Ο τρίτος πιο ισχυρός αξιωματούχος της Κίνας δεν παρευρέθηκε στην τελετή λήξης της ετήσιας συνόδου της κινεζικής νομοθετικής συνέλευσης την Τρίτη, διαταράσσοντας μια παράδοση δεκαετιών και τροφοδοτώντας εικασίες για πιθανές εσωτερικές διαμάχες στους ανώτατους κύκλους του Κομμουνιστικού Κόμματος Κίνας (ΚΚΚ).
Ο Ζάο Λετζί, επικεφαλής της Εθνικής Λαϊκής Συνέλευσης (NPC), ενός θεσμού που λειτουργεί ως σφραγίδα έγκρισης των αποφάσεων του Κόμματος, αναμενόταν να προεδρεύσει στην τελετή λήξης το απόγευμα της Τρίτης.
Αντ’ αυτού, την ευθύνη ανέλαβε ο αντιπρόεδρος του NPC, Λι Χονγκζόνγκ.
«Ο πρόεδρος Ζάο Λετζί ζήτησε αναρρωτική άδεια από τη συνεδρίαση λόγω λοίμωξης του αναπνευστικού», ανακοίνωσε ο Λι κατά τη διάρκεια της συνόδου των «Δύο Συνεδριάσεων», στην οποία συμμετείχαν κορυφαία στελέχη της Κίνας, συμπεριλαμβανομένου του ηγέτη του ΚΚΚ, Σι Τζινπίνγκ.
Η σπάνια αποκάλυψη για την υγεία ενός τόσο υψηλόβαθμου αξιωματούχου έγινε σε μια περίοδο που η Κίνα αντιμετωπίζει αύξηση των αναπνευστικών λοιμώξεων, με κατοίκους και ειδικούς να υποστηρίζουν ότι η κατάσταση είναι πιο σοβαρή από ό,τι αναφέρουν οι υγειονομικές αρχές.
Ωστόσο, η ανακοίνωση αυτή παραβιάζει τη μακροχρόνια πρακτική του Κόμματος να κρατά τις πληροφορίες για την υγεία των ηγετών του αυστηρά απόρρητες.
Ερωτήματα για την απουσία του Ζάο
Η απουσία του Ζάο έχει προκαλέσει έντονο ενδιαφέρον, καθώς είναι το τρίτο πιο ισχυρό μέλος της Μόνιμης Επιτροπής του Πολιτικού Γραφείου, μιας ομάδας επτά κορυφαίων στελεχών που κυβερνούν την Κίνα.
Ορισμένα μέσα ενημέρωσης ανέφεραν ότι είναι η πρώτη φορά εδώ και δεκαετίες που η ετήσια τελετή λήξης του NPC πραγματοποιείται χωρίς την πλήρη παρουσία της Μόνιμης Επιτροπής.
Η τελευταία δημόσια εμφάνιση του Ζάο καταγράφηκε στις 8 Μαρτίου, όταν παρουσίασε την ετήσια έκθεση εργασιών του NPC στο Πεκίνο. Έκτοτε, απουσίασε από τουλάχιστον δύο προγραμματισμένες συνεδριάσεις, συμπεριλαμβανομένης της τελετής λήξης της Πολιτικής Συμβουλευτικής Διάσκεψης του Κινεζικού Λαού (CPPCC) και μιας συνεδρίασης του προεδρείου του NPC στις 10 Μαρτίου.
Κρατικά μέσα ενημέρωσης, όπως το Xinhua, δημοσίευσαν φωτογραφίες και ρεπορτάζ από αυτές τις συνεδριάσεις, αλλά χωρίς καμία εξήγηση για την απουσία του Ζάο.
Αν και δεν είναι ασυνήθιστο για ανώτερους αξιωματούχους να εξαφανίζονται από τη δημόσια σφαίρα για μεγάλα διαστήματα, η απουσία από σημαντικές πολιτικές εκδηλώσεις, όπως οι εναρκτήριες και ληξιακές συνεδριάσεις του NPC, είναι εξαιρετικά σπάνια.
Η τελευταία φορά που μέλος της Μόνιμης Επιτροπής του Πολιτικού Γραφείου έχασε σημαντική ολομέλεια του NPC ήταν το 2006, όταν ο τότε Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης Χουάνγκ Τζου δεν παρέστη σε καμία από τις συνεδριάσεις των «Δύο Συνεδριάσεων» λόγω νοσηλείας. Τα κρατικά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν τον θάνατό του τον επόμενο χρόνο, χωρίς όμως να αποκαλύψουν την αιτία.
Εσωτερικές διαμάχες στο ΚΚΚ;
Η απουσία του Ζάο έχει προκαλέσει έντονες διαδικτυακές συζητήσεις σχετικά με τις ισορροπίες εξουσίας στα ανώτερα κλιμάκια του ΚΚΚ.
«Είναι εξαιρετικά ασυνήθιστο το γεγονός ότι ο Ζάο Λετζί δεν παρέστη στην τελετή λήξης της CPPCC», έγραψε ο ανεξάρτητος αναλυτής Κάι Σενκούν στην πλατφόρμα Χ την Τρίτη.
«Τώρα, απουσιάζει ανοιχτά και από την τελετή λήξης των “Δύο Συνεδριάσεων”. Μήπως αυτό σημαίνει ότι ο εσωτερικός αγώνας έχει κλιμακωθεί σε επίπεδο ζωής ή θανάτου;»
Τα τελευταία χρόνια, αρκετοί ανώτεροι αξιωματούχοι και στρατιωτικοί διοικητές έχουν απομακρυνθεί μετά από ανεξήγητες εξαφανίσεις.
Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα ήταν ο πρώην Υπουργός Εξωτερικών Κιν Γκανγκ, ο οποίος θεωρείτο προστατευόμενος του Σι Τζινπίνγκ. Όταν δεν παρευρέθηκε σε συνάντηση των Υπουργών Εξωτερικών της Ένωσης Κρατών της Νοτιοανατολικής Ασίας (ASEAN) στην Ινδονησία τον Ιούλιο του 2023, το Υπουργείο Εξωτερικών απέδωσε την απουσία του σε «λόγους υγείας». Λίγες εβδομάδες αργότερα, το Πεκίνο ανακοίνωσε την αποπομπή του χωρίς καμία εξήγηση, και από τότε δεν έχει εμφανιστεί ξανά δημοσίως.
Πριν από την ανάληψη της προεδρίας της Μόνιμης Επιτροπής του NPC το 2023, ο Ζάο διετέλεσε για πέντε χρόνια επικεφαλής της Κεντρικής Επιτροπής Πειθαρχικού Ελέγχου, του βασικού οργάνου πίσω από την αντικατάσταση δεκάδων αξιωματούχων μέσω της εκστρατείας «κατά της διαφθοράς» που προώθησε ο Σι Τζινπίνγκ.
Επιπλέον, ηγήθηκε του Τμήματος Οργάνωσης του ΚΚΚ, το οποίο είναι υπεύθυνο για τον διορισμό ανώτατων στελεχών, προωθώντας πολλούς συμμάχους του Σι, σύμφωνα με το Ινστιτούτο Brookings.
Η απουσία του Ζάο, σε συνδυασμό με την πρόσφατη τάση εξαφάνισης και αποπομπής υψηλόβαθμων στελεχών, τροφοδοτεί τις υποψίες για κλιμακούμενες εσωτερικές συγκρούσεις στους κόλπους της κινεζικής ηγεσίας.
Ο υπουργός Υγείας των ΗΠΑ Ρόμπερτ Φ. Κένεντι δήλωσε πρόσφατα σε στελέχη κορυφαίων εταιρειών τροφίμων ότι θέλει να απομακρυνθούν οι τεχνητές χρωστικές από την αμερικανική αγορά τροφίμων πριν ολοκληρώσει τη θητεία του, σύμφωνα με νέο email που διέρρευσε.
Ο Κένεντι, επικεφαλής του υπουργείου Υγείας και Ανθρωπίνων Υπηρεσιών (HHS), συναντήθηκε στις 10 Μαρτίου με στελέχη των εταιρειών PepsiCo, Tyson Foods και άλλων μεγάλων επιχειρήσεων του κλάδου. Όπως ανέφερε σε ανάρτησή του στην πλατφόρμα Χ, η συζήτηση επικεντρώθηκε στην ασφάλεια των τροφίμων, τονίζοντας πως «θα ενισχύσουμε την εμπιστοσύνη των καταναλωτών απομακρύνοντας τις τοξικές ουσίες από τα τρόφιμά μας».
Στη συνάντηση συμμετείχε και η Consumer Brands Association, μια εμπορική ένωση που εκπροσωπεί εταιρείες όπως η PepsiCo και άλλες επιχειρήσεις τροφίμων και καταναλωτικών προϊόντων.
Σε email που στάλθηκε μετά τη συνάντηση και το οποίο περιήλθε στην κατοχή της εφημερίδας The Epoch Times, η ένωση ανέφερε ότι ο Κένεντι εξέφρασε την πρόθεσή του να συνεργαστεί με τη βιομηχανία με πνεύμα συνεργασίας και όχι αντιπαράθεσης.
Επιπλέον, μετέφερε την ισχυρή επιθυμία της κυβέρνησης Τραμπ να αφαιρεθούν από την αγορά οι τεχνητές χρωστικές, όπως η FD&C Blue No. 1, χαρακτηρίζοντας το ζήτημα ως επείγουσα προτεραιότητα που πρέπει να διευθετηθεί πριν από τη λήξη της θητείας του.
Ο Κένεντι φέρεται να δήλωσε ότι αναμένει «πραγματικές και ουσιαστικές αλλαγές» μέσω της απομάκρυνσης «των χειρότερων συστατικών» από τα τρόφιμα.
Ο ρόλος του FDA και οι πολιτειακές απαγορεύσεις
Ο Κάιλ Διαμαντάς, αναπληρωτής επίτροπος για τα ανθρώπινα τρόφιμα στον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA), ενημέρωσε τους συμμετέχοντες ότι η βιομηχανία δεν μπορεί να δράσει μόνη της και πως ο FDA θα συνεργαστεί με τις εταιρείες, προκειμένου να διαμορφωθεί ένα ομοσπονδιακό ρυθμιστικό πλαίσιο που θα αποτρέψει την ύπαρξη διαφορετικών νομοθεσιών από πολιτεία σε πολιτεία.
Το 2024, η Καλιφόρνια απαγόρευσε τη χρήση τεχνητών χρωστικών στα σχολικά γεύματα, ενώ και άλλες πολιτείες κινούνται προς την ψήφιση παρόμοιων νομοθεσιών. Τον Ιανουάριο, ο FDA ανακάλεσε την έγκριση του Red No. 3, μιας από τις τεχνητές χρωστικές που χρησιμοποιούνται σε τρόφιμα.
Ο Κένεντι προειδοποίησε επίσης ότι αν η βιομηχανία δεν αναλάβει δράση, θα παρέμβει η κυβέρνηση.
«Τη Δευτέρα, οι ηγέτες της βιομηχανίας συναντήθηκαν με τον υπουργό Υγείας και Ανθρωπίνων Υπηρεσιών, Ρόμπερτ Φ. Κένεντι Τζούνιορ, για να συζητήσουν την πρωτοβουλία του “Κάντε την Αμερική Υγιή Ξανά” και τη συνεργασία για τη διατήρηση της πρόσβασης των καταναλωτών σε ασφαλή, οικονομικά προσιτά και βολικά προϊόντα», δήλωσε η πρόεδρος και διευθύνουσα σύμβουλος της Consumer Brands Association, Μελίσα Χόκσταντ, σε email προς την Epoch Times.
«Ήταν μια εποικοδομητική συζήτηση και προσβλέπουμε στη συνέχιση της συνεργασίας με τον υπουργό και τους εξειδικευμένους επιστήμονες του HHS για τη στήριξη της δημόσιας υγείας, την ενίσχυση της εμπιστοσύνης των καταναλωτών και την προώθηση της ελευθερίας επιλογής».
Οι αντιδράσεις της βιομηχανίας τροφίμων
Εκπρόσωπος της PepsiCo δήλωσε στην Epoch Times μέσω email ότι η συνάντηση αποτέλεσε ένα παραγωγικό πρώτο βήμα συνεργασίας με την κυβέρνηση Τραμπ και ότι η εταιρεία επικεντρώνεται στην προσφορά μιας ευρείας γκάμας τροφίμων και ποτών που είναι βολικά, οικονομικά προσιτά και ασφαλή, συμπεριλαμβανομένων επιλογών χωρίς τεχνητές χρωστικές.
«Ανυπομονούμε να συνεργαστούμε με το υπουργείο Υγείας και Ανθρωπίνων Υπηρεσιών στην αποστολή του να παρέχει ασφαλή, οικονομικά προσιτά και υγιεινά τρόφιμα για όλους», ανέφερε εκπρόσωπος της Kraft Heinz στην Epoch Times.
Ο FDA δεν απάντησε σε σχετικό αίτημα για σχολιασμό.
Κατάργηση κανονισμών για πρόσθετα τροφίμων
Εκπρόσωπος του HHS αρνήθηκε να σχολιάσει τη συνάντηση, αλλά υπενθύμισε ότι ο Κένεντι προχώρησε πρόσφατα σε κατάργηση κανονισμού που επέτρεπε στους κατασκευαστές τροφίμων να χρησιμοποιούν πρόσθετα χωρίς την έγκριση του FDA.
«Για πάρα πολύ καιρό, οι κατασκευαστές συστατικών και οι χορηγοί τους εκμεταλλεύονταν ένα νομικό κενό που επέτρεπε την εισαγωγή νέων συστατικών και χημικών ουσιών στην αμερικανική αγορά τροφίμων χωρίς καμία γνωστοποίηση προς τον FDA ή το κοινό», ανέφερε ο Κένεντι σε ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Τόνισε επίσης ότι η συνάντησή του με τα στελέχη των μεγάλων εταιρειών τροφίμων αφορούσε «την ασφάλεια των τροφίμων και τη ριζική διαφάνεια για την προστασία της υγείας όλων των Αμερικανών, ειδικά των παιδιών μας».
Κλείνοντας την τοποθέτησή του, επανέλαβε το σύνθημά του: «Ας κάνουμε την Αμερική υγιή ξανά».
Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάρκο Ρούμπιο, επανέλαβε την έκκληση προς τη Ρωσία να αποδεχθεί συμφωνία εκεχειρίας 30 ημερών με την Ουκρανία, επισημαίνοντας ότι παραμένουν ανοιχτές πολλές διαπραγματευτικές επιλογές για μια πιο μόνιμη λήξη του πολέμου.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ουκρανία ανακοίνωσαν από κοινού την πρόταση προσωρινής εκεχειρίας μετά τη λήξη συνομιλιών στη Σαουδική Αραβία στις 11 Μαρτίου. Σε κοινή τους δήλωση, οι διαπραγματευτές ανέφεραν ότι η αρχική εκεχειρία θα διαρκέσει 30 ημέρες, με δυνατότητα παράτασης εφόσον Μόσχα και Κίεβο σημειώσουν πρόοδο στις ειρηνευτικές συνομιλίες.
«Όλοι αναμένουμε με ανυπομονησία την απάντηση της Ρωσίας και την παροτρύνουμε να εξετάσει σοβαρά το ενδεχόμενο τερματισμού των εχθροπραξιών», δήλωσε ο Ρούμπιο στους δημοσιογράφους, κάνοντας στάση στην Ιρλανδία στις 12 Μαρτίου, καθώς επέστρεφε στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ο Ρούμπιο τόνισε πως ενδεχόμενη αρνητική απάντηση από τη Μόσχα θα υποχρεώσει την Ουάσιγκτον να επανεξετάσει τις πραγματικές προθέσεις της Ρωσίας στις διαπραγματεύσεις.
«Αν πουν όχι, θα καταλάβουμε πολλά για τους στόχους τους και τον τρόπο σκέψης τους», σημείωσε.
Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, δήλωσε την Τετάρτη ότι η Μόσχα αναμένει περισσότερες λεπτομέρειες για την πρόταση εκεχειρίας. Δεν απέκλεισε, ωστόσο, το ενδεχόμενο τηλεφωνικής επικοινωνίας μεταξύ του Ντόναλντ Τραμπ και του Βλαντιμίρ Πούτιν.
Ο Ρούμπιο ανέφερε ότι η κυβέρνηση Τραμπ εξετάζει πολλαπλούς διαύλους επικοινωνίας για να προωθήσει τις συνομιλίες.
Εδαφικές παραχωρήσεις της Ουκρανίας
Κατά τη διάρκεια της ενημέρωσης των δημοσιογράφων την Τετάρτη, ο Ρούμπιο επιβεβαίωσε ότι οι συζητήσεις μεταξύ των εκπροσώπων των ΗΠΑ και της Ουκρανίας περιλάμβαναν τη δυνατότητα εδαφικών παραχωρήσεων από το Κίεβο ως μέρος μιας συμφωνίας με τη Ρωσία.
«Είχαμε συνομιλίες», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Αξιωματούχοι της κυβέρνησης Τραμπ θεωρούν μη ρεαλιστικό για την Ουκρανία να περιμένει ότι θα ανακτήσει όλα τα εδάφη που έχει χάσει από το 2014. Ο Ρούμπιο υπογράμμισε πως και οι δύο πλευρές πρέπει να σταματήσουν τις μάχες χωρίς να επιδιώκουν τη μέγιστη πολεμική τους νίκη.
Σύμφωνα με εκτίμηση του Ινστιτούτου Μελέτης του Πολέμου στις 21 Φεβρουαρίου, η Ρωσία ελέγχει σήμερα περίπου το 20% της προπολεμικής ουκρανικής επικράτειας. Ο Ουκρανός πρόεδρος, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, έχει ήδη προτείνει ανταλλαγή εδαφών που ελέγχει η Ρωσία στην Ουκρανία με την απόσυρση των ουκρανικών δυνάμεων από περιοχές εντός των ρωσικών συνόρων στην περιφέρεια του Κουρσκ.
Η Μόσχα υποστηρίζει ότι έχει ανακτήσει το μεγαλύτερο μέρος των εδαφών της στο Κουρσκ, αλλά οι ουκρανικές δυνάμεις εξακολουθούν να διατηρούν παρουσία εντός της Ρωσίας. Παραμένει ασαφές εάν ο Ζελένσκι θα διατηρήσει αυτό το διαπραγματευτικό χαρτί στις τελικές ειρηνευτικές συνομιλίες και αν θα μπορέσει να το ανταλλάξει με κάποια περιοχή της προπολεμικής Ουκρανίας.
Ο Ρούμπιο αρνήθηκε να αποκαλύψει λεπτομέρειες σχετικά με τους όρους που το Κίεβο είναι διατεθειμένο να αποδεχθεί.
Ουκρανοί στρατιώτες στοχεύουν με όλμο προς τις ρωσικές θέσεις στην περιοχή Σούμι. Ουκρανία, 9 Μαρτίου 2025. (Diego Fedele/Getty Images)
«Δεν πρόκειται να δημοσιοποιήσουμε τι ακριβώς συζητήσαμε, καθώς σε κάθε διαπραγμάτευση υπάρχει το στοιχείο της διατήρησης στρατηγικών πλεονεκτημάτων», είπε.
Τόνισε ότι οι συνομιλίες επικεντρώθηκαν περισσότερο στη διαδικασία διαπραγματεύσεων με τη Μόσχα παρά στους τελικούς όρους μιας ειρηνευτικής συμφωνίας.
«Το κύριο θέμα της συζήτησής μας ήταν η διαδικασία της διαπραγμάτευσης, όχι οι συγκεκριμένοι όροι, αλλά τα βήματα που πρέπει να γίνουν», εξήγησε.
Εγγυήσεις ασφαλείας και φυσικοί πόροι
Ο Ζελένσκι έχει θέσει επανειλημμένα το ζήτημα των διεθνών εγγυήσεων ασφαλείας ως βασική προϋπόθεση για μια τελική ειρηνευτική συμφωνία, προτείνοντας την ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ.
Ο Πούτιν αντιτίθεται εδώ και χρόνια στην ένταξη της Ουκρανίας στη Συμμαχία και έχει δηλώσει ότι η πλήρους κλίμακας ρωσική εισβολή το 2022 είχε στόχο να αποτρέψει αυτό το ενδεχόμενο.
Πρόσφατα, Ευρωπαίοι ηγέτες έχουν προτείνει την ανάπτυξη ειρηνευτικών δυνάμεων εντός της Ουκρανίας για την επιβολή μιας τελικής συμφωνίας. Η κυβέρνηση Τραμπ εμφανίζεται ανοιχτή σε αυτή την πρόταση, εφόσον εφαρμοστεί εκτός του πλαισίου του Άρθρου 5 του ΝΑΤΟ, το οποίο προβλέπει αμοιβαία στρατιωτική συνδρομή μεταξύ των μελών της Συμμαχίας. Ωστόσο, η Μόσχα παραμένει επιφυλακτική απέναντι σε οποιαδήποτε τρίτη δύναμη στην Ουκρανία.
(από αριστερά) Ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ Μάικ Γουόλτς, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάρκο Ρούμπιο, ο υπουργός Εξωτερικών της Σαουδικής Αραβίας Φαϊσάλ μπιν Φαρχάν, ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας Μωσαάντ μπιν Μοχάμεντ αλ-Αιμπάν, ο υπουργός Εξωτερικών της Ουκρανίας Αντρίι Σίμπιχα, ο επικεφαλής του προεδρικού γραφείου της Ουκρανίας Αντρίι Γιέρμακ και ο υπουργός Άμυνας της Ουκρανίας Ρουστέμ Ουμερόφτο συμμετέχουν σε συνάντηση στην Τζέντα της Σαουδικής Αραβίας, στις 11 Μαρτίου 2025. (Salah Malkawi/Getty Images)
Ο Ρούμπιο δήλωσε πως η εγγύηση ασφαλείας για την Ουκρανία μπορεί να λάβει διαφορετικές μορφές.
«Δεν έχουμε κάποια προδιαμορφωμένη λύση. Το βασικό είναι ότι πρέπει να είναι κάτι που θα κάνει την Ουκρανία να αισθάνεται ότι μπορεί να αποτρέψει και να αποθαρρύνει μια μελλοντική εισβολή», είπε. «Το πώς θα διαμορφωθεί αυτό, είναι κάτι που θα εξετάσουμε αν φτάσουμε σε εκείνο το στάδιο».
Οι διαπραγματεύσεις για τις εγγυήσεις ασφαλείας των ΗΠΑ προς την Ουκρανία έχουν ήδη αποδειχθεί σημείο τριβής στις συνομιλίες μεταξύ Τραμπ και Ζελένσκι.
Ο Ζελένσκι επισκέφθηκε την Ουάσινγκτον στις 28 Φεβρουαρίου, όπου ο Λευκός Οίκος είχε παρουσιάσει τη συνάντηση ως μια ευκαιρία για την ολοκλήρωση μιας συμφωνίας οικονομικής συνεργασίας μεταξύ ΗΠΑ και Ουκρανίας. Ωστόσο, οι συνομιλίες κατέρρευσαν λόγω διαφωνιών σχετικά με τις εγγυήσεις ασφαλείας και τις ουκρανικές υποχωρήσεις που απαιτούνται για την ειρήνη.
Ο Τραμπ είχε παρουσιάσει τη συμφωνία ως μια ευκαιρία για τις ΗΠΑ να ανακτήσουν μέρος των χρημάτων που έχουν δαπανήσει για την υποστήριξη της Ουκρανίας.
Ο Ρούμπιο, πάντως, δεν χαρακτήρισε τη συνεργασία για τους φυσικούς πόρους ως εγγύηση ασφαλείας, αλλά άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο στρατηγικής εμπλοκής των ΗΠΑ.
Κάποιοι υπάλληλοι της Αμερικανικής Υπηρεσίας Διεθνούς Ανάπτυξης (USAID) έλαβαν οδηγίες να αδειάσουν χαρακτηρισμένα κιβώτια ασφαλείας και να καταστρέψουν αρχεία της υπηρεσίας, σύμφωνα με κατάθεση σε δικαστήριο στις 11 Μαρτίου από ενώσεις υπαλλήλων.
Η Democracy Forward και η Public Citizen Litigation Group κατέθεσαν εκ μέρους των ενώσεων για προσωρινή εντολή περιορισμού για να σταματηθεί η καταστροφή τεκμηρίων εντός της USAID.
Στην κατάθεσή τους, οι ενώσεις συμπεριέλαβαν ένα στιγμιότυπο οθόνης από ένα ιμέιλ από την εκτελούσα χρέη διευθύνουσας, Έρικα Καρρ, που έδινε οδηγίες στους υπαλλήλους να εκκαθαρίσουν «εμπιστευτικά κιβώτια ασφαλείας και αρχεία προσωπικού» από τα γραφεία της υπηρεσίας στο Κτήριο Ρόναλντ Ρήγκαν αρχίζοντας στις 9:30 π.μ. την Τρίτη.
«Κόψτε όσο περισσότερα αρχεία πρώτα, και αφήστε τις σακούλες καύσης για όταν ο καταστροφέας εγγράφων δεν είναι διαθέσιμος ή χρειάζεται διάλειμμα,» έγραψε η Καρρ στο ιμέιλ. Τα περιεχόμενα των αρχείων δεν είναι γνωστά.
Οι ενώσεις ισχυρίστηκαν ότι η οδηγία της Καρρ παραβιάζει τον Νόμο Ομοσπονδιακών Εγγράφων (FRA), ο οποίος απαιτεί οι ομοσπονδιακές υπηρεσίες να διατηρούν εσωτερικά έγγραφα, και ότι [η οδηγία της Καρρ] ίσως κατέστρεψε αρχεία σχετικά με την νομική τους κίνηση να σταματήσουν την διοίκηση Τραμπ από την κατάργηση της USAID.
«Αυτή η οδηγία προτείνει μια ταχεία καταστροφή των αρχείων της υπηρεσίας σε μεγάλη κλίμακα που δεν θα μπορούσε εύλογα να περιλαμβάνει αιτιολογημένη αξιολόγηση των υποχρεώσεων διατήρησης αρχείων για τα σχετικά έγγραφα βάσει του FRA ή σε σχέση με αυτήν τη συνεχιζόμενη δικαστική διαμάχη», ανέφεραν.
Η κατάθεση αναφέρει ότι οι ενάγοντες είχαν ζητήσει πληροφορίες από την κυβέρνηση Τραμπ σχετικά με τις προσπάθειες διάλυσης της USAID και τους είπαν ότι το θέμα ήταν υπό έρευνα.
Ωστόσο, οι εργατικές ενώσεις ζήτησαν να παρέμβει το δικαστήριο για να σταματήσει την υπηρεσία από το να καταστρέψει οποιαδήποτε έγγραφα όσο συνεχίζεται η δίκη τους.
Η αναπληρώτρια γραμματέας Τύπου του Λευκού Οίκου, Άννα Κέλι, δήλωσε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ότι το ιμέιλ εστάλη σε «περίπου τριάντα υπαλλήλους» και ότι τα έγγραφα που καταστράφηκαν ήταν παλιά.
«Τα έγγραφα που καταστράφηκαν ήταν παλιά, κυρίως περιεχόμενο παραχωρημένο (περιεχόμενο από άλλους φορείς) και τα πρωτότυπα εξακολουθούν να υπάρχουν σε απόρρητα συστήματα υπολογιστών», δήλωσε στην πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης X σχετικά με τις ανησυχίες.
Η Κέλι δήλωσε επίσης ότι το κτίριο της USAID θα δοθεί σύντομα στα Αμερικανικά Τελωνεία και Συνοριακή Προστασία (CBP).
Η Αμερικανική Ένωση Υπηρεσιών Εξωτερικών (AFSA), μια από τις συνδικαλιστικές οργανώσεις που έχει καταθέσει στο δικαστήριο, ανέφερε ότι ανησυχεί από τις αναφορές για τεμαχισμό εγγράφων στην USAID και προέτρεψε την ηγεσία της υπηρεσίας να τηρήσει πλήρως τους ομοσπονδιακούς νόμους περί διατήρησης αρχείων.
«Η AFSA παρακολουθεί στενά αυτήν την κατάσταση και προτρέπει την ηγεσία της USAID να παράσχει άμεση σαφήνεια σχετικά με αυτήν την οδηγία», ανέφερε η οργάνωση σε δήλωση.
Η AFSA, μαζί με την Αμερικανική Ομοσπονδία Κυβερνητικών Υπαλλήλων και την Oxfam America, υπέβαλαν ξεχωριστή πρόταση στις 10 Μαρτίου για να εμποδίσουν την κατάργηση της USAID υπό τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ, ισχυριζόμενες ότι παραβιάζει το Σύνταγμα και τους ομοσπονδιακούς νόμους.
Η USAID είναι μια ανεξάρτητη υπηρεσία που ιδρύθηκε από τον Αμερικανό πρόεδρο Τζον Φ. Κέννεντυ το 1961 μέσω του Νόμου για την Εξωτερική Βοήθεια. Ο οργανισμός είναι υπεύθυνος για τη διαχείριση της εξωτερικής βοήθειας και της αναπτυξιακής βοήθειας των ΗΠΑ.
Μετά την ανάληψη των καθηκόντων του στις 20 Ιανουαρίου, ο Τραμπ ανακοίνωσε πάγωμα για 90 ημέρες όλης της εξωτερικής βοήθειας και της αναπτυξιακής χρηματοδότησης, εν αναμονή αναθεωρήσεων για να διασφαλίσει ότι τα προγράμματα ευθυγραμμίζονται με τα συμφέροντα των ΗΠΑ στο πλαίσιο της πολιτικής «Πρώτα η Αμερική». Η κίνηση πυροδότησε πολλαπλές νομικές ενστάσεις από συνδικάτα και βουλευτές, οι οποίοι ισχυρίστηκαν ότι το πάγωμα της χρηματοδότησης ήταν αντισυνταγματικό.
Ο υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο, ο οποίος εκτελεί επίσης χρέη διαχειριστή της USAID, δήλωσε στις 10 Μαρτίου ότι περίπου το 83 τοις εκατό, δηλαδή 5.200, των συμβάσεων της USAID έχουν ακυρωθεί. Αυτές οι συμβάσεις «δεν εξυπηρέτησαν (και σε ορισμένες περιπτώσεις έβλαψαν) τα βασικά εθνικά συμφέροντα των Ηνωμένων Πολιτειών», είπε.
Ο Ρούμπιο είπε ότι οι υπόλοιπες 1.000 συμβάσεις θα διατηρηθούν.
Ο ιστότοπος της υπηρεσίας τέθηκε εκτός λειτουργίας μετά την εκτελεστική εντολή του Τραμπ. Η USAID έχει δώσει οδηγίες σε χιλιάδες υπαλλήλους της να διακόψουν την εργασία τους, θέτοντάς τους σε διοικητική άδεια μετ’ αποδοχών, εκτός από εκείνους που χειρίζονται «κρίσιμες για την αποστολή λειτουργίες, βασική ηγεσία και/ή ειδικά καθορισμένα προγράμματα».
Ο φωτογράφος μεταφέρει τη στεγανή βαλίτσα του, γεμάτη εξοπλισμό, επάνω στο ανοιχτού τύπου σκάφος και, φορώντας τη στολή κατάδυσης, ξεκινά για να βραχεί μαζί με τον καπετάνιο και τους συνεπιβάτες του στα γαλάζια νερά ανοιχτά του Μάουι, αναζητώντας το περιβόητο κύμα, γνωστό με το χαρακτηριστικό όνομα Jaws («Σαγόνια»).
Το ταξίδι μέχρι το σημείο όπου σχηματίζεται το Jaws μόνο χαλαρωτικό δεν είναι. Ο Άντριου Σουμέικερ (Andrew Shoemaker), 42 ετών, ένιωσε άγχος την πρώτη φορά που πήγε, καθώς η προοπτική των 12 έως 21 μέτρων κυμάτων φαινόταν «εξαιρετικά επικίνδυνη», όπως δήλωσε στην Epoch Times. Ωστόσο, ο Σουμέικερ, πρώην ιδιοκτήτης γκαλερί φωτογραφίας στο Λαχάινα, το οποίο κάηκε ολοσχερώς πριν από έναν χρόνο, είναι πλέον έμπειρος και επικεντρώνεται αποκλειστικά στη λήψη της τέλειας εικόνας του τεράστιου κύματος.
Το Jaws είναι το μεγαλύτερο κύμα στη Χαβάη. «Το χαβανέζικο όνομά του είναι pi΄ahi» (πι’ άχι σημαίνει «χαιρετισμός» ή «νεύμα»), ανέφερε. «Μπορείς να το φωτογραφίσεις και από έναν γκρεμό, αλλά εμείς επιλέγουμε να πάμε με σκάφος, ώστε να βρισκόμαστε ακριβώς δίπλα στο κύμα, μαζί με τους σέρφερ και τους αναβάτες των τζετ σκι.»
Άντριου Σουμέικερ, «Impact Zone». (Ευγενική παραχώρηση του Αντριου Σουμέικερ)
Το να φτάσεις εκεί με βάρκα είναι πιο επικίνδυνο, αλλά «αξίζει τον κόπο», είπε. «Το κακό είναι ότι σχεδόν κάθε φορά κάποιος παθαίνει ναυτία, γιατί η θάλασσα είναι εξαιρετικά ταραγμένη.»
Ο Σουμέικερ έχει αναπτύξει φιλική σχέση με τον καπετάνιο Λόρεν, ο οποίος κάποτε έσωσε τους επιβάτες του κατευθύνοντας το σκάφος του καταπάνω σε ένα κύμα που διαφορετικά θα το είχε αναποδογυρίσει. Σε αυτή τη διαδρομή, ο Λόρεν υπήρξε ο καταλύτης για μια πανοραμική λήψη του Jaws τη στιγμή που έσπαγε, σχηματίζοντας μια τέλεια καμπύλη που έμοιαζε με… σαγόνια. Η δίνη του φαίνεται έτοιμη να καταπιεί τους απόμακρους γκρεμούς της διάσημης βόρειας ακτής του Μάουι.
Άντριου Σουμέικερ, «Tsunami». (Ευγενική παραχώρηση του Αντριου Σουμέικερ)
Ο Σουμέικερ την ονόμασε «Τσουνάμι».
Είναι, φυσικά, ένα παιχνίδι προοπτικής. Τα νησιά μοιάζουν μικροσκοπικά — έτοιμα να χαθούν στα ‘σαγόνια’ των γιγάντιων κυμάτων. Η αναλογία αντικατοπτρίζει την πραγματική σχέση ανάμεσα σε αυτά τα «μοναχικά» ηφαιστειακά νησιά, στη μέση του Ειρηνικού Ωκεανού, και στα ογκώδη κύματα που τα χτυπούν ανελέητα εδώ και εκατομμύρια χρόνια.
Οι χειμερινές καταιγίδες νότια της Αλάσκας θέτουν τον ωκεανό σε κίνηση, δημιουργώντας τεράστια κύματα που διασχίζουν ανεμπόδιστα τη θάλασσα, πριν πλήξουν απροειδοποίητα τη Χαβάη. Το σύμπλεγμα των νησιών της είναι στην πραγματικότητα πανύψηλα βουνά που υψώνονται από τον πυθμένα του ωκεανού, σχηματίζοντας κατακόρυφους τοίχους, οι οποίοι αναγκάζουν τα κύματα να διαλυθούν απότομα. Το βόρειο τμήμα της Χαβάης δέχεται το μεγαλύτερο πλήγμα — και έγινε διάσημο όταν, τη δεκαετία του 1980, οι σέρφερ συνειδητοποίησαν ότι μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν τζετ σκι για να φτάσουν στα κύματα και να σερφάρουν μέσα σε υδάτινες σήραγγες.
Άντριου Σουμέικερ, «Super Kai». (Ευγενική παραχώρηση του Αντριου Σουμέικερ)
Ένας από τους πιο γνωστούς σέρφερ είναι ο Κάι Λένι. «Αυτός ο τύπος είναι απλά σε άλλο επίπεδο», λέει ο Σουμέικερ, προσθέτοντας ότι τον έχει φωτογραφίσει να κατεβαίνει το Jaws «λες και σερφάρει στον καταρράκτη του Νιαγάρα. Είναι τρελό.»
Ο μέσος σέρφερ απλά «προσπαθεί να επιβιώσει» πάνω σε αυτό το τεράστιο κύμα, αλλά όχι ο Κάι Λένι, αναφέρει ο φωτογράφος. «Το να τον βλέπεις να σερφάρει είναι σαν να βλέπεις τέχνη.»
Σε αυτή τη συγκεκριμένη αποστολή, γεννήθηκε μία από τις αγαπημένες φωτογραφίες του Σουμέικερ, η «Super Kai».
Ένας λόγος που προτιμά να συμπεριλαμβάνει σέρφερ στις φωτογραφίες του είναι ότι αυτό αποδίδει καλύτερα την κλίμακα του κύματος, η οποία αλλιώς μπορεί να είναι παραπλανητική. «Αυτό το κύμα έχει ύψος 21 μέτρα», εξηγεί. «Χωρίς έναν σέρφερ στη φωτογραφία, δεν μπορείς να το καταλάβεις. Όταν όμως υπάρχει, τότε αντιλαμβάνεσαι πραγματικά το τεράστιο μέγεθος του κύματος.»
Άντριου Σουμέικερ, «The Wave Rider». (Ευγενική παραχώρηση του Αντριου Σουμέικερ)
Η φωτογραφία «Wave Rider» τονίζει ακριβώς αυτό. «Μόνο όταν υπάρχει ένας σέρφερ στη φωτογραφία, συνειδητοποιείς το μέγεθος του κύματος», επισημαίνει ο Σουμέικερ, προσθέτοντας ότι έτσι λειτουργεί και το «Adrenaline Rush».
Άντριου Σουμέικερ, «Adrenaline Rush». (Ευγενική παραχώρηση του Αντριου Σουμέικερ)
Η ομορφιά του νερού καθεαυτή είναι επίσης εμφανής στις εικόνες του. Το «περίεργο» με τα κύματα και το νερό, λέει, είναι ότι μπορεί να είναι βίαια, αλλά η όψη τους τον ηρεμεί. Η χαρακτηριστική καμπύλη του κύματος αποτυπώνεται στην φωτογραφία «Blue Crush», η οποία είναι από τις πιο επιτυχημένες εμπορικά. Η φωτογραφία «Firebird» απαθανατίζει ένα «φλεγόμενο» κύμα την ανατολή, που αντανακλά εντυπωσιακά χρώματα: φλογερά ώχρα, ροζ και τυρκουάζ. Το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό των κυμάτων στη Χαβάη, προσθέτει, είναι ότι είναι πανέμορφα όποια ώρα της ημέρας και αν τα φωτογραφίσεις.
Άντριου Σουμέικερ, «Firebird». (Ευγενική παραχώρηση του Αντριου Σουμέικερ)
Η ηρεμιστική επίδραση του νερού έρχεται σε αντίθεση με την αρχική «πολύ επικίνδυνη» διαδρομή με τον Λόρεν για τη φωτογράφηση του Jaws, η οποία, όπως είπε, είναι καλύτερη κατά τους θερμούς χειμώνες της Χαβάης, όταν οι βόρειες καταιγίδες δημιουργούν τα τεράστια αυτά κύματα που πλήττουν το πιο απομακρυσμένο νησιωτικό σύμπλεγμα στον κόσμο. Μόλις αποθηκευτούν με ασφάλεια αρκετές χιλιάδες φωτογραφίες στην κάρτα μνήμης του, κλείνει την κάμερα στη στεγανή θήκη της, και τότε μπορούν να χαλαρώσουν και να πιουν μια μπύρα, επιστρέφοντας στο λιμάνι.
«Στην επιστροφή αναλογίζομαι πόσο απίστευτη ήταν η ημέρα», λέει.
Καθώς η εταιρεία ηλεκτρικών οχημάτων του Ίλον Μασκ αντιμετώπισε μια από τις χειρότερες ζημίες της στο χρηματιστήριο, ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ είπε ότι θα τον υποσηρίξει αγοράζοντας ένα καινούριο Tesla.
Νωρίς το πρωί της Τρίτης σε ανάρτηση στην πλατφόρμα του, Truth Social, ο Τραμπ επέκρινε την συνεχιζόμενη ζημία της Tesla, κατηγορώντας «ακραίους αριστερούς τρελούς» για «παράνομη και συνεργατική αποχή αγορών» από την εταιρεία του Μασκ, και υποσχέθηκε ότι θα αγοράσει ένα από τα οχήματά της.
«Θα αγοράσω ένα ολοκαίνουργιο Tesla αύριο το πρωί ως ένδειξη εμπιστοσύνης και υποστήριξης στον Ίλον Μασκ, έναν πραγματικά σπουδαίο Αμερικανό», έγραψε ο Τραμπ. «Γιατί να τιμωρηθεί επειδή χρησιμοποίησε τις τεράστιες δεξιότητές του για να βοηθήσει να γίνει η ‘Αμερική ξανά μεγάλη’;»
Ο Τραμπ εμφανίστηκε με τον Μασκ δίπλα σε μια σειρά οχημάτων Tesla έξω από τον Λευκό Οίκο την Τρίτη. Κάθισε μέσα και τελικά αποφάσισε να αγοράσει ένα κόκκινο Model S, αλλά επέλεξε να μην κάνει δοκιμαστική οδήγηση.
«Δεν μου το ζήτησε αυτό. Είπα: ‘Ξέρεις, Ίλον, δεν μου αρέσει αυτό που σου συμβαίνει και η Tesla είναι μια εξαιρετική εταιρεία. Δεν μου αρέσει αυτό που συμβαίνει’. Είναι αμερικανικά αυτοκίνητα, αμερικανικής κατασκευής», είπε ο Τραμπ στους δημοσιογράφους.
Ο Μασκ είπε ότι η Tesla θα διπλασιάσει την παραγωγή της στις Ηνωμένες Πολιτείες μέσα στα επόμενα δύο χρόνια.
Από τότε που άρχισε να συμβουλεύει τον πρόεδρο πέρυσι και καθ’ όλη τη διάρκεια της θητείας του στο DOGE, το χτύπημα από τις πολιτικές προσπάθειες του Μασκ επηρέασε όχι μόνο τον επιχειρηματία τεχνολογίας αλλά και την εταιρεία ηλεκτρικών οχημάτων του. Οι αποχές από την Tesla έχουν εξελιχθεί σε διαμαρτυρίες και βανδαλισμούς, οδηγώντας σε συλλήψεις σε πολλές πολιτείες.
Την περασμένη εβδομάδα, διαδηλωτές έκαψαν επτά σταθμούς φόρτισης έξω από ένα εμπορικό κέντρο της Βοστώνης και μια γυναίκα από το Κολοράντο αντιμετωπίζει κατηγορίες για γραφή λέξεων με σπρέι, συμπεριλαμβανομένης της λέξης «Ναζί», σε οχήματα και παράθυρα καταστήματος της Tesla.
Μιλώντας με δημοσιογράφους στον Λευκό Οίκο την Τρίτη, ο Τραμπ είπε ότι γνωρίζει για τους διαδηλωτές και πρότεινε ότι θα εξετάσει το ενδεχόμενο να χαρακτηρίσει οποιονδήποτε ασκεί βία στις αντιπροσωπείες της Tesla ως «εγχώριο τρομοκράτη».
«Αυτοί οι άνθρωποι θα αντιμετωπίσουν μεγάλο πρόβλημα όταν τους πιάσουμε. Έχουμε πολλές κάμερες, γνωρίζουμε ήδη ποιοι είναι μερικοί από αυτούς. Θα τους πιάσουμε. Και είναι κακοί. Είναι οι ίδιοι τύποι που δημιουργούν προβλήματα στα σχολεία και τα πανεπιστήμιά μας», πρόσθεσε ο Τραμπ.
Επιπλέον, οι μετοχές της Tesla υποχώρησαν κατά 45% το 2025 και, στις 10 Μαρτίου, μειώθηκαν κατά περισσότερο από 15% στα 222,15 δολάρια, το χαμηλότερο σημείο της εταιρείας από τον Οκτώβριο του 2024.
Μετά την ανακοίνωση του Τραμπ την Τρίτη, οι μετοχές της εταιρείας αυξήθηκαν κατά 4,7% στις προκαταρκτικές συναλλαγές, μετά την κατάρρευση της προηγούμενης ημέρας.
Κατά τη διάρκεια μιας συνέντευξης τη Δευτέρα, ο Μασκ απέρριψε τις επικρίσεις που στοχεύουν την εταιρεία του και τη δουλειά του με την DOGE.
«Να βλέπεις πάντα τη θετική πλευρά», είπε στον Λάρυ Κούντλοου του Fox Business. «Νομίζω ότι κάνουμε το σωστό.»
Οι πρόσφατες δημοσκοπήσεις σχετικά με τη δημοτικότητα του Μασκ και του DOGE ήταν μικτές. Σε μια δημοσκόπηση της Quinnipiac στις 19 Φεβρουαρίου, το 55% των ψηφοφόρων είπε ότι πιστεύει ότι ο Μασκ έχει υπερβολική δύναμη στη λήψη αποφάσεων που επηρεάζουν το έθνος. Μια δημοσκόπηση της Emerson της ίδιας ημέρας έθεσε το ποσοστό αποδοχής του Μασκ με τις προσπάθειές του στο DOGE στο 40,5% έναντι 45,1% που αποδοκιμάζει.
Υπήρξε φυσικά μεγάλη αντιπαράθεση σχετικά με τη συμπεριφορά του Ντόναλντ Τραμπ στην εξωτερική πολιτική. Είναι εύκολο να παραβλέπουμε το γεγονός ότι δεν υπήρξε καμία σοβαρή συζήτηση για την ειρήνη στην Ουκρανία από κανέναν πριν από την επιστροφή του ως προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών, και ότι η επιστροφή των ομήρων της Γάζας έχει επιταχυνθεί από εκείνη την ημέρα και η βία έχει υποχωρήσει – αν και το Ισραήλ δεν έχει, όπως είχε ζητηθεί, αποσυρθεί εντελώς από την Γάζα.
Επίσης, ο Τραμπ έχει καταστήσει σαφές ότι δεν θα ανεχθεί ένα Ιράν με πυρηνικά όπλα και, ενώ εκφράζει έντονη προτίμηση να διαπραγματευτεί την απαραίτητη διαβεβαίωση ότι το Ιράν δεν θα επιχειρήσει να κάνει αυτό το βήμα, καθιστά εξίσου σαφές ότι είναι έτοιμος να το αποτρέψει με στρατιωτική επέμβαση. Παρά τον φλογερό ισχυρισμό του Αγιατολάχ Χαμενεΐ στις 8 Μαρτίου ότι δεν θα είχε άμεσες διαπραγματεύσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες, ακόμη και η μπερδεμένη και αιματοβαμμένη θεοκρατία της Τεχεράνης δεν μπορεί να αμφιβάλλει ότι ο Τραμπ θα πράξει ό,τι υπόσχεται, και αν θέλουν να διαπραγματευτούν, αυτό δεν θα αλλάξει το αποτέλεσμα ούτε θα γλιτώσει την ιρανική κυβέρνηση από την αμηχανία που έφερε πάνω της.
Στην Ουκρανία, χρειάστηκαν μόνο τρεις μέρες για τον πρόεδρο Ζελένσκι, μετά την ατυχή συνομιλία του στον Λευκό Οίκο, να πει ότι θα ήταν ευτυχής να υπογράψει τελικά τη συμφωνία για τα ορυκτά, μια υπογραφή που ήταν μια υπόθεση ταξιδιού από το Κίεβο στο Μόναχο, μέχρι την Ουάσιγκτον. Δεδομένου ότι η ένταξη στο ΝΑΤΟ απαιτεί τη συμφωνία όλων των μελών και ότι στην ένταξη της Ουκρανίας αντιτίθεται μια σειρά ευρωπαϊκών χωρών, συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας και της Ουγγαρίας, ο Τραμπ υποστήριξε ότι οποιαδήποτε συζήτηση για ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ θα πρέπει να αναβληθεί επ’ αόριστον.
Εν τω μεταξύ, με την ενίσχυση των κυρώσεων κατά της Ρωσίας λόγω των αναποτελεσματικών περιορισμών που της επιβλήθηκαν από την προηγούμενη κυβέρνηση των ΗΠΑ, ο Τραμπ ξεκίνησε τη διαδικασία να εισάγει τον Πούτιν στο παιχνίδι. Ο Τραμπ είναι το μόνο πρόσωπο που μπορεί να φέρει αποτελεσματικά και τις δύο πλευρές στη συμφωνία. Η Ουκρανία δεν μπορεί να συνεχίσει τον πόλεμο χωρίς την αμερικανική βοήθεια και ο πόλεμος θα μπορούσε γρήγορα να φτάσει σε σημείο αφόρητα επιβαρυντικό για τη Ρωσία, εάν οι Ηνωμένες Πολιτείες προμήθευαν στην Ουκρανία τα όπλα που θα έκαναν τον άμαχο ρωσικό πληθυσμό να βιώσει αυτόν τον πόλεμο όπως τον βιώνει ο άμαχος πληθυσμός της Ουκρανίας εδώ και τρία χρόνια.
Από ό,τι μπορεί να συναχθεί από δημόσιες δηλώσεις του Τραμπ και άλλων, η Ρωσία θα διατηρήσει τα περισσότερα από τα κεκτημένα της εντός της Ουκρανίας, αλλά θα αναγνωρίσει ξεκάθαρα τη νομιμότητα και την κυριαρχία της Ουκρανίας στα αναθεωρημένα σύνορά της. Θα υπάρχουν ειρηνευτικές δυνάμεις του ΝΑΤΟ, μεταξύ άλλων από τη Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο, μόνιμα στην Ουκρανία και σε περίπτωση επίθεσης η Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο –πυρηνικές δυνάμεις και στενοί σύμμαχοι των Ηνωμένων Πολιτειών, όπως επιβεβαίωσαν οι ηγέτες τους στην Ουάσιγκτον πριν από δύο εβδομάδες – θα είναι ελεύθερες να επικαλεστούν το άρθρο 5 της συμφωνίας του ΝΑΤΟ και να ζητήσουν άμεση στρατιωτική βοήθεια από τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Σύμφωνα με τη συμφωνία στρατηγικών ορυκτών, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα είχαν πολύ και εξελιγμένο προσωπικό στην Ουκρανία και όπως δήλωσε ο Τραμπ στη σχετικά δυσάρεστη ανταλλαγή απόψεων στο Οβάλ Γραφείο τον περασμένο μήνα, αυτό από μόνο του θα ήταν μια σημαντική δικλείδα ασφάλειας για την Ουκρανία.
Μία τέτοια ρύθμιση θα αποτελούσε ουσιαστική αναγνώριση της νομιμότητας της Ουκρανίας ως ανεξάρτητης χώρας – όχι όπως οι ισχνές και ξεχασμένες διαβεβαιώσεις που δόθηκαν όταν, το 1994, η Ουκρανία, η Λευκορωσία και το Καζακστάν παρέδωσαν οικειοθελώς τα πυρηνικά όπλα που είχαν κληρονομήσει από τις ΗΠΑ. Όταν διαλύθηκε η Σοβιετική Ένωση το 1991, η ρωσική κυβέρνηση διατήρησε σκόπιμα διφορούμενη στάση σχετικά με τον βαθμό στον οποίο αναγνωρισε την κυριαρχία των 14 άλλων λεγόμενων δημοκρατιών της ΕΣΣΔ.
Το Κρεμλίνο εξακολουθεί να ασκεί εκτεταμένη επιρροή σε ορισμένες από τις μουσουλμανικές ασιατικές δημοκρατίες και ουσιαστικά κυριαρχεί στη Λευκορωσία. Έχει πάρει βίαια δύο επαρχίες από τη Γεωργία και ουσιαστικά απέτρεψε την είσοδο της Γεωργίας στο ΝΑΤΟ. Η Μολδαβία είναι μια πολιτικά αμφισβητούμενη περιοχή που επιζητεί κατά διαστήματα να ενωθεί με τη Ρουμανία, υπό ένα καθεστώς που είχε εν μέρει στο παρελθόν όταν ήταν γνωστή ως Βεσσαραβία. Ο Πούτιν εξακολουθεί να εκφοβίζει τη Λετονία, τη Λιθουανία και την Εσθονία – υπάρχουν σημαντικές ρωσικές εθνοτικές μειονότητες στη Λετονία και την Εσθονία. Αλλά αυτό είναι ένα πολύ πιο περίπλοκο ζήτημα, δεδομένου ότι και οι τρεις χώρες είναι μέλη του ΝΑΤΟ και υπάρχουν σημαντικές αναπτύξεις ΝΑΤΟϊκών δυνάμεων εντός τους.
Είναι εύκολο να ξεχάσουμε, επειδή έχουμε τόσο καιρό συνηθίσει να θεωρούμε τη Ρωσία ως μία από τις μεγάλες δυνάμεις του κόσμου, ότι το ΑΕΠ της είναι στην πραγματικότητα μικρότερο από αυτό του Καναδά. Και ενώ είναι ένας ειδικός κατασκευαστής εξελιγμένων όπλων, αν και όχι όμοιος με τις Ηνωμένες Πολιτείες, είναι μια χώρα που δεν έχει επιτύχει οικονομικά, μαστίζεται από τον αλκοολισμό και η προσπάθειά της να αναιρέσει ουσιαστικά τη νίκη της Δύσης στον Ψυχρό Πόλεμο απορροφώντας την Ουκρανία ήταν ένα τρομερό φιάσκο. Υπήρξαν πάνω από 750.000 Ρώσοι θύματα και ο Πούτιν περιορίστηκε στην αναζήτηση όπλων από το Ιράν και μισθοφόρων από τη Βόρεια Κορέα. Αυτό, καθώς και η αποστασία του μισθοφορικού στρατού Βάγκνερ το 2023 και η πορεία του προς τη Μόσχα, υπό τις επευφημίες του άμαχου πληθυσμού, έχει αποκαλύψει τη Ρωσία ως μια αδιάφορη στρατιωτική δύναμη εκτός από το πυρηνικό της οπλοστάσιο.
Εκτός από τις ταπεινώσεις που υπέστησαν οι ρωσικές ένοπλες δυνάμεις, η επιθετικότητα του Πούτιν, σε συνδυασμό με την ανυπομονησία του Τραμπ, φαίνεται τελικά να ώθησαν τη Δυτική Ευρώπη να φροντίσει καλύτερα για την άμυνά της. Αυτό πρέπει να θεωρηθεί σοβαρή οπισθοδρόμηση για το Κρεμλίνο. Ο Τραμπ είναι σίγουρα στον σωστό δρόμο και μια ικανοποιητική ειρήνη θα πρέπει να επιτευχθεί αρκετά σύντομα.
Είναι πιο δύσκολο να προβλέψουμε τι θα συμβεί στη Μέση Ανατολή. Η πρόταση του Τραμπ να καταλάβει τη Γάζα και να την ανοικοδομήσει, να την αποστρατικοποιήσει, εκτοπίζοντας μεγάλο μέρος του πληθυσμού της, μπορεί να αποτελέσει την αρχή μιας βιώσιμης λύσης στο πρόβλημα της Μέσης Ανατολής. Η βασική δυσκολία προέκυψε όταν οι Βρετανοί, το 1917, παρά το γεγονός ότι η περιοχή διοικούνταν από την Τουρκία, υποσχέθηκαν μια εβραϊκή πατρίδα στην Παλαιστίνη χωρίς να διακυβεύονται τα δικαιώματα των Αράβων. Αυτό έδειχνε πάντα προς μια λύση δύο κρατών, αλλά ήταν αδύνατο για το Ισραήλ να καταλήξει σε σοβαρή συμφωνία με μέρη που δεν αναγνωρίζουν το δικαίωμα του Ισραήλ να υπάρχει ως εβραϊκό κράτος.
Οι Παλαιστίνιοι θα μπορούσαν να είχαν το κράτος τους οποιαδήποτε στιγμή τα τελευταία 20 χρόνια, αλλά επέλεξαν να επιμείνουν για μια λύση ενός κράτους στην οποία θα εκδιώξουν, θα υποτάξουν ή θα σφαγιάσουν τους Εβραίους.
Οι αραβικές δυνάμεις, εν τω μεταξύ, δεν τρέφουν μεγάλη στοργή για τους Παλαιστίνιους, και προωθούν το θέμα μόνο για να αποσπάσουν την προσοχή των αραβικών μαζών από την κακή διακυβέρνηση που έχουν. Αλλά η ανάδειξη του Ιράν ως επιθετικού αντιπάλου των Αράβων έχει δημιουργήσει ένα ευνοϊκό κλίμα για την αραβο-ισραηλινή συνδιαλλαγή. Ίσως θα μπορούσε να επιτευχθεί ειρήνη στη βάση ενός παλαιστινιακού κράτους που θα ήταν μια πολύ βαθύτερη Γάζα ή μια στενή Δυτική Όχθη, με τα παλαιστινιακά τμήματα της Ιορδανίας και του Λιβάνου να προστίθενται σε αυτό. Τουλάχιστον υπάρχει κίνηση και η συμφωνία Σαουδικής Αραβίας και Ισραήλ δεν πρέπει να είναι μακριά.
Αν και οι μέθοδοί του είναι ανορθόδοξες, ο πρόεδρος Τραμπ έχει ασκήσει θετική επιρροή σε αυτούς τους τομείς.
