Δευτέρα, 21 Ιούλ, 2025

ΗΠΑ: Περίπου 70 χώρες ζητούν διαπραγματεύσεις για τους νέους δασμούς

Ο Αμερικανός υπουργός Οικονομικών, Σκοτ Μπέσεντ, δήλωσε ότι περίπου 70 χώρες έχουν ήδη επικοινωνήσει με την κυβέρνηση Τραμπ, επιθυμώντας έναρξη διαπραγματεύσεων σχετικά με τους νέους δασμούς που ανακοινώθηκαν την προηγούμενη εβδομάδα.

Σε συνέντευξή του στο Fox News και τον δημοσιογράφο Larry Kudlow τη Δευτέρα, ο κ. Μπέσεντ απέφυγε να διευκρινίσει εάν έχει σημειωθεί πρόοδος, ωστόσο παρατήρησε πως «50, 60, ίσως σχεδόν 70 χώρες» έχουν προσεγγίσει τις ΗΠΑ δηλώνοντας διαθεσιμότητα για διαβουλεύσεις.

«Αναμένεται εντατική δραστηριότητα τον Απρίλιο, τον Μάιο και πιθανόν ως τον Ιούνιο», ανέφερε χαρακτηριστικά ο υπουργός.

«Όπως υπογράμμισα επανειλημμένα στις 2 Απριλίου, συνιστώ στους ξένους αξιωματούχους να διατηρήσουν την ψυχραιμία τους, να αποφύγουν την κλιμάκωση και να προσέλθουν σ’ εμάς με συγκεκριμένες προτάσεις. Να μας παρουσιάσουν πώς σχεδιάζουν να μειώσουν τους δασμούς, να άρουν μη δασμολογικούς περιορισμούς, να σταματήσουν τη νομισματική χειραγώγηση και την επιδότηση του εμπορίου τους. Σε κατάλληλο χρόνο, ο ίδιος ο πρόεδρος Τραμπ θα είναι έτοιμος να διαπραγματευτεί», πρόσθεσε.

Μιλώντας ειδικά για τις συνομιλίες με το Τόκιο, ο υπουργός Οικονομικών επιβεβαίωσε ότι ο Πρόεδρος Τραμπ έδωσε εντολή στους Αμερικανούς αξιωματούχους του εμπορίου να ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις με την Ιαπωνία.

«Η Ιαπωνία αποτελεί έναν εξαιρετικά σημαντικό στρατιωτικό και οικονομικό σύμμαχο των ΗΠΑ, με τον οποίο έχουμε μακρά ιστορία. Αναμένω συνεπώς ότι η Ιαπωνία θα έχει προτεραιότητα, διότι ανταποκρίθηκε άμεσα στο κάλεσμά μας», σημείωσε ο κ. Μπέσεντ.

«Ωστόσο, η περίοδος θα είναι πυκνή σε διαβουλεύσεις. Ο πρόεδρος Τραμπ δημιούργησε για τον εαυτό του μέγιστη διαπραγματευτική ισχύ και, ακριβώς μόλις πέτυχε τη μέγιστη αυτή ισχύ, είναι τώρα έτοιμος να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις», πρόσθεσε.

Ερωτηθείς αν οι ΗΠΑ μπορούν πράγματι να επιτύχουν συμφωνία με την Ιαπωνία, ο υπουργός δεν έδωσε συγκεκριμένη απάντηση, αλλά προειδοποίησε ότι οι διαπραγματεύσεις αναμένεται να είναι «δύσκολες και απαιτητικές».

Σε δηλώσεις προς τους δημοσιογράφους έξω από τον Λευκό Οίκο την Τρίτη, ο κ. Μπέσεντ ανέφερε ότι πιστεύει πως «ένα-δύο μεγάλοι εμπορικοί εταίροι» θα προχωρήσουν «πολύ γρήγορα σε συμφωνίες» με την αμερικανική κυβέρνηση, χωρίς ωστόσο να αποκαλύψει περισσότερες λεπτομέρειες.

«Εάν καθίσουν στο τραπέζι με εποικοδομητικές προτάσεις, θεωρώ πως θα προκύψουν καλές συμφωνίες», ανέφερε σε ξεχωριστή του συνέντευξη στο CNBC.

Υπενθυμίζεται πως την προηγούμενη εβδομάδα, ο Λευκός Οίκος ανακοίνωσε την επιβολή βασικού δασμού 10% σχεδόν σε όλες τις χώρες του κόσμου, ενώ για τους ισχυρότερους εμπορικούς εταίρους προβλέπονται ακόμα υψηλότερα ποσοστά. Η συγκεκριμένη απόφαση οδήγησε τις επόμενες μέρες τη Wall Street στη χειρότερη διήμερη πτώση που έχει καταγράψει μετά την πανδημία COVID-19.

Την Τρίτη, ωστόσο, οι τρεις κορυφαίοι αμερικανικοί χρηματιστηριακοί δείκτες ανέκαμψαν εν μέρει, καθώς τόσο ο κ. Μπέσεντ όσο και άλλοι αξιωματούχοι της κυβέρνησης Τραμπ επιβεβαίωσαν ότι θα ξεκινούσαν σύντομα οι πρώτες διαπραγματευτικές προσπάθειες. Ο Dow Jones σημείωσε αύξηση άνω των 1.000 μονάδων, ενώ θετικά κινήθηκαν και οι δείκτες Nasdaq και S&P 500.

Οι αξιωματούχοι της κυβέρνησης Τραμπ επισημαίνουν πως οι συγκεκριμένοι δασμοί υλοποιούν τη δέσμευση του προέδρου να αναστρέψει την επί δεκαετίες πολιτική φιλελευθεροποίησης του εμπορίου, η οποία, σύμφωνα με τον ίδιο, έχει πλήξει σοβαρά την αμερικανική οικονομία. Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας το 2024, ο Ντόναλντ Τραμπ είχε υποστηρίξει επανειλημμένα ότι θα επέβαλε δασμούς ώστε να περιορίσει τα μακροχρόνια εμπορικά ελλείμματα των Ηνωμένων Πολιτειών.

Μέσα στο κλίμα αβεβαιότητας της Δευτέρας, ο κ. Τραμπ απέρριψε τις φήμες που έκαναν λόγο για πιθανή αναστολή των δασμών για διάστημα 90 ημερών.

«Δεν το εξετάζουμε αυτό καθόλου», ξεκαθάρισε ο πρόεδρος σε δημοσιογράφους από το Οβάλ Γραφείο. «Πολλές χώρες ήδη έρχονται σε εμάς για διαπραγματεύσεις και αυτές που θα προκύψουν θα είναι δίκαιες συμφωνίες. Σε κάποιες περιπτώσεις, οι δασμοί θα είναι αξιοσημείωτοι, αλλά πάντα με όρους δικαιοσύνης», συμπλήρωσε.

Κίεβο: Δύο Κινέζοι στρατιώτες αιχμαλωτίστηκαν πολεμώντας για τη Ρωσία, δηλώνει ο Ζελένσκι

Ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, δήλωσε ότι ο ουκρανικός στρατός συνέλαβε δύο Κινέζους στρατιώτες που πολεμούσαν στο πλευρό των ρωσικών δυνάμεων.

Σε ανάρτηση στο επίσημο κανάλι του στο Telegram στις 8 Απριλίου, ο Ζελένσκι ανέφερε ότι το περιστατικό συνέβη «σε ουκρανικό έδαφος—στην περιοχή του Ντονέτσκ».

«Αυτοί οι αιχμάλωτοι διαθέτουν έγγραφα, τραπεζικές κάρτες και προσωπικά στοιχεία», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Ουκρανός πρόεδρος.

«Έχουμε πληροφορίες που δείχνουν ότι στις μονάδες των κατοχικών δυνάμεων βρίσκονται πολλοί περισσότεροι Κινέζοι πολίτες πέρα από αυτούς τους δύο. Αυτή τη στιγμή ελέγχουμε όλα τα δεδομένα. Η υπηρεσία πληροφοριών, η Υπηρεσία Ασφαλείας της Ουκρανίας (SBU) και οι αρμόδιες μονάδες των ενόπλων δυνάμεων εργάζονται πάνω στην υπόθεση», υπογράμμισε ο Ζελένσκι.

Παράλληλα, έκανε γνωστό ότι έδωσε εντολή στον υπουργό Εξωτερικών της Ουκρανίας να «επικοινωνήσει άμεσα με το Πεκίνο και να ζητήσει εξηγήσεις σχετικά με το πώς η Κίνα σκοπεύει να αντιδράσει σε αυτήν την κατάσταση».

«Η εμπλοκή της Κίνας από τη Ρωσία—άμεσα ή έμμεσα—σε αυτόν τον πόλεμο που διεξάγεται στην καρδιά της Ευρώπης αποτελεί ξεκάθαρο μήνυμα ότι ο Πούτιν δεν έχει πρόθεση να τερματίσει τον πόλεμο», πρόσθεσε ο πρόεδρος.

Υπενθυμίζεται ότι και η Βόρεια Κορέα είχε ήδη αποστείλει χιλιάδες στρατιώτες στη Ρωσία για να υποστηρίξει τις ρωσικές δυνάμεις.

Πέρυσι, η Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών της Νότιας Κορέας (NIS) είχε γνωστοποιήσει ότι Βορειοκορεάτες στρατιώτες είχαν μεταφερθεί στη Ρωσία και πιθανότατα θα προωθούνταν στις πρώτες γραμμές στο μέτωπο της Ουκρανίας.

Σύμφωνα με την NIS, οι νοτιοκορεατικές υπηρεσίες παρακολούθησαν τις στρατιωτικές κινήσεις της Βόρειας Κορέας και στις 18 Οκτωβρίου είχαν αναφέρει την αποστολή στρατευμάτων—σε ομάδες των περίπου 1.500 ατόμων—με πλοία στο λιμάνι του Βλαδιβοστόκ, στην Άπω Ανατολή της Ρωσίας.

Τον Νοέμβριο, το αμερικανικό Πεντάγωνο είχε δηλώσει ότι περίπου 10.000 Βορειοκορεάτες στρατιώτες βρίσκονταν στην περιοχή Κουρσκ της Ρωσίας.

Στο μεταξύ, τη Δευτέρα ο Ζελένσκι επιβεβαίωσε για πρώτη φορά ότι ουκρανικά στρατεύματα επιχειρούν στην περιφέρεια του Μπέλγκοροντ, επί ρωσικού εδάφους.

Στο νυχτερινό διάγγελμά του, ανέφερε ότι ο Ουκρανός διοικητής Όλεξαντρ Σίρσκι παρέδωσε έκθεση για το «μέτωπο, την παρουσία των δυνάμεών μας στην περιοχή του Κουρσκ και την παρουσία μας στην περιοχή του Μπέλγκοροντ».

«Συνεχίζουμε τις ενεργές επιχειρήσεις μας στα συνοριακά εδάφη του εχθρού, κάτι που είναι απολύτως δικαιολογημένο. Ο πόλεμος πρέπει να επιστρέψει εκεί απ’ όπου ξεκίνησε», τόνισε χαρακτηριστικά ο Ζελένσκι. «Η κύρια προτεραιότητά μας παραμένει η ίδια: να προστατεύσουμε τη γη μας, τους πολίτες και τις κοινότητές μας στις περιοχές Σούμι και Χάρκοβο από τους Ρώσους κατακτητές».

Μακρόν σε διπλωματική αποστολή για τη Γάζα: Τετραμερής τηλεφωνική παρέμβαση

Ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν οργάνωσε σήμερα, από το Κάιρο όπου πραγματοποιεί επίσημη επίσκεψη, μια τηλεφωνική «τετραμερή» με τη συμμετοχή του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, του Αιγύπτιου ομολόγου του Άμπντελ Φάταχ αλ Σίσι και του βασιλιά της Ιορδανίας Αμπντάλα, για να συζητήσουν την κατάσταση στη Λωρίδα της Γάζας, όπως έγινε γνωστό από το Μέγαρο των Ηλυσίων.

«Με πρωτοβουλία του προέδρου της Δημοκρατίας, οργανώθηκε μια τηλεφωνική κλήση με τον πρόεδρο Τραμπ, τον πρόεδρο Σίσι, τον βασιλιά της Ιορδανίας και τον πρόεδρο της Δημοκρατίας για να συζητηθεί η κατάσταση στη Γάζα», ανέφερε η γαλλική προεδρία.

Αύριο Τρίτη ο Μακρόν πρόκειται να επισκεφθεί τις αποθήκες όπου φυλάσσεται η ανθρωπιστική βοήθεια που προορίζεται για τη Γάζα. Θα πάει επίσης σε ένα νοσοκομείο όπου νοσηλεύονται τραυματισμένοι Παλαιστίνιοι.

Νωρίτερα, στην κοινή ανακοίνωση που εξέδωσαν, οι πρόεδροι Μακρόν και Σίσι και ο βασιλιάς Αμπντάλα τόνισαν ότι τη διακυβέρνηση της Γάζας μετά τον πόλεμο θα πρέπει να αναλάβει αποκλειστικά η Παλαιστινιακή Αρχή, ενώ παράλληλα έκαναν έκκληση για κατάπαυση του πυρός στον θύλακα.

«Η διακυβέρνηση και η διατήρηση της τάξης και της ασφάλειας στη Γάζα, καθώς και σε όλα τα παλαιστινιακά εδάφη (πρέπει) να αναληφθεί αποκλειστικά από την ενισχυμένη Παλαιστινιακή Αρχή, με τη σθεναρή στήριξη» των χωρών της περιοχής και της διεθνούς κοινότητας, ανέφεραν σε αυτήν την κοινή ανακοίνωση που εξέδωσαν μετά την τριμερή σύνοδο που οργάνωσε το Κάιρο.

Η ΕΕ καλεί την Κίνα να επιδιώξει διαπραγματευτική επίλυση της κρίσης των αμερικανικών δασμών

Η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, κάλεσε την Κίνα να επιδιώξει «διαπραγματευτική επίλυση» στη συνεχιζόμενη κρίση που πυροδότησαν οι δασμοί που επέβαλε πρόσφατα ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ.

Η έκκληση της κας φον ντερ Λάιεν έγινε στο πλαίσιο τηλεφωνικής επικοινωνίας στις 8 Απριλίου με τον Κινέζο πρωθυπουργό Λι Τσιανγκ, μια επαφή που πραγματοποιήθηκε με αφορμή «τις σημαντικές διαταραχές που προκάλεσαν οι αμερικανικοί δασμοί στο παγκόσμιο εμπόριο».

Σε ανακοίνωση που δημοσίευσε η Κομισιόν μετά την τηλεφωνική συνομιλία, η κα φον ντερ Λάιεν τόνισε την «ειδική ευθύνη που έχουν η Ευρώπη και η Κίνα, ως δύο από τις μεγαλύτερες αγορές του κόσμου, για την ενίσχυση ενός ισχυρού, μεταρρυθμισμένου εμπορικού συστήματος, το οποίο είναι ελεύθερο, δίκαιο και βασισμένο στους κανόνες του ισότιμου ανταγωνισμού».

Κατά τη διάρκεια της επικοινωνίας τους, οι δύο ηγέτες συμφώνησαν στην καθιέρωση ενός «μηχανισμού παρακολούθησης της πιθανής εκτροπής εμπορίου, ώστε να αντιμετωπιστούν εγκαίρως τυχόν προβλήματα που θα προκύψουν», όπως ανέφερε η επικεφαλής της Κομισιόν.

Η ίδια δήλωσε ακόμη ότι είχαν «μια εποικοδομητική συζήτηση, στην οποία έγινε αναλυτική επισκόπηση των διμερών και των παγκόσμιων ζητημάτων», υπενθυμίζοντας παράλληλα πως «το 2025 σηματοδοτεί τα 50 χρόνια διπλωματικών σχέσεων ανάμεσα στην ΕΕ και την Κίνα».

Η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής υπογράμμισε επίσης την «ανάγκη επείγουσας υιοθέτησης διαρθρωτικών λύσεων για την αποκατάσταση της εμπορικής ισορροπίας και τη διασφάλιση καλύτερης πρόσβασης των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων, προϊόντων και υπηρεσιών στην κινεζική αγορά».

Η πρόσφατη ένταση πυροδοτήθηκε στις 2 Απριλίου, όταν ο Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε την επιβολή δασμών τουλάχιστον 10% σε όλες τις χώρες με τις οποίες οι ΗΠΑ διατηρούν εμπορικές σχέσεις, ενώ παράλληλα επέβαλε υψηλότερους δασμούς σε περίπου 60 χώρες, οι οποίες σύμφωνα με το Λευκό Οίκο ευθύνονται για τα μεγαλύτερα εμπορικά ελλείμματα των ΗΠΑ. Πρώτη στη ίδια λίστα είναι η Κίνα.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση, αποτελούμενη από 27 κράτη-μέλη, καλείται ήδη να διαχειριστεί δασμούς 25% σε εισαγωγές χάλυβα, αλουμινίου και αυτοκινήτων, ενώ από τις 9 Απριλίου αναμένεται η επιβολή δασμών 20% σχεδόν στο σύνολο των υπόλοιπων προϊόντων, βάσει της νέας πολιτικής του Τραμπ για απόδοση αντίστοιχων μέτρων έναντι κρατών που – όπως ισχυρίζεται – επιβάλουν εμπόδια στις αμερικανικές εισαγωγές.

Σε απάντηση των αμερικανικών μέτρων, το βράδυ της Δευτέρας, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε δική της λίστα με αντίποινα υπό τη μορφή δασμών 25% σε αμερικανικά αγαθά από οδοντικά νήματα έως και διαμάντια.

Στις 7 Απριλίου, ο κ. Τραμπ απείλησε να προχωρήσει σε επιπλέον δασμό ύψους 50% στα κινεζικά προϊόντα, αν το Πεκίνο δεν αποσύρει τα αντίποινα που ανακοίνωσε πρόσφατα εις βάρος αμερικανικών προϊόντων.

Συγκεκριμένα, σε ανάρτηση που έκανε στην πλατφόρμα Truth Social, ο αμερικανός πρόεδρος όρισε προθεσμία μέχρι τις 8 Απριλίου για να υποχωρήσει η Κίνα από τα μέτρα της. Σε αντίθετη περίπτωση, από τις 9 Απριλίου, οι νέοι δασμοί θα είναι σε πλήρη ισχύ.

Υπενθυμίζεται πως η Κίνα απάντησε την προηγούμενη εβδομάδα επιβάλλοντας αντίποινα ύψους 34% στις εισαγωγές αμερικανικών προϊόντων και επιπλέον περιοριστικά μέτρα, κατηγορώντας τις ΗΠΑ για εμπορικό εκβιασμό.

Από την πλευρά του, το κινεζικό υπουργείο Εμπορίου ανακοίνωσε την Τρίτη ότι δεν σκοπεύει να υποχωρήσει και ότι «θα δώσει τη μάχη μέχρι τέλους».

 

Ζελένσκι: Η Ουκρανία διατηρεί στρατιωτική παρουσία στο ρωσικό Μπέλγκοροντ

Η Ουκρανία διατηρεί ενεργή στρατιωτική δραστηριότητα στην περιφέρεια Μπέλγκοροντ στη δυτική πλευρά της Ρωσίας, στα σύνορα με τη βορειοανατολική Ουκρανία, σύμφωνα με δήλωση του προέδρου της χώρας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι.

Σε βιντεοσκοπημένο διάγγελμά του στις 7 Απριλίου, ο Ζελένσκι ανέφερε ότι ο ανώτατος Ουκρανός διοικητής, Ολεξάντρ Σίρσκι, τον ενημέρωσε σχετικά με την ανάπτυξη ουκρανικών δυνάμεων τόσο στην περιοχή του Μπέλγκοροντ όσο και στο γειτονικό Κουρσκ της Ρωσίας.

«Συνεχίζουμε ενεργές επιχειρήσεις στις συνοριακές περιοχές του εχθρού και αυτό είναι απολύτως δικαιολογημένο», δήλωσε ο Ζελένσκι, προσθέτοντας χαρακτηριστικά: «Ο πόλεμος πρέπει να επιστρέψει εκεί απ’ όπου ξεκίνησε».

Όπως διευκρίνισε, ο κύριος στόχος των επιχειρήσεων είναι «να προστατευθεί η γη μας και οι κοινότητές μας στις περιοχές του Σούμι και του Χαρκόβου από τις ρωσικές δυνάμεις κατοχής».

Συνεχίζοντας τις δηλώσεις του, ο Ουκρανός πρόεδρος αποκάλυψε ότι οι στρατιωτικές επιχειρήσεις στο Μπέλγκοροντ εκτελούνται από το 225ο Σύνταγμα Ουκρανών Αλεξιπτωτιστών, συγχαίροντας παράλληλα τους στρατιώτες αυτούς για την απόδοσή τους.

Είναι η πρώτη φορά που υψηλόβαθμος αξιωματούχος της Ουκρανίας επιβεβαιώνει ρητώς ότι υπάρχουν στρατεύματα της χώρας εντός της ρωσικής περιφέρειας Μπέλγκοροντ, η οποία διαθέτει σύνορα μήκους 547 χιλιομέτρων με την Ουκρανία.

Το Μπέλγκοροντ συνορεύει επίσης στα νότια με τη ρωσική περιφέρεια Κουρσκ. Τον περασμένο μήνα, ο Ζελένσκι άφησε να εννοηθεί πως το Κίεβο αναπτύσσει στρατιωτική δραστηριότητα «λίγο πιο κάτω από το Κουρσκ», υπαινισσόμενος μια κρυφή παρουσία Ουκρανών μαχητών στην περιοχή αυτή.

Τον περασμένο Αύγουστο, η Ουκρανία είχε πραγματοποιήσει ευρεία επίθεση στην περιοχή του Κουρσκ, καταλαμβάνοντας αρχικά μερικές εκατοντάδες τετραγωνικά χιλιόμετρα ρωσικού εδάφους. Έκτοτε, ωστόσο, ο ουκρανικός στρατός έχασε το μεγαλύτερο μέρος αυτών των εδαφών, διατηρώντας μόνο ένα μικρό τμήμα κοντά στα σύνορα.

Στις 8 Απριλίου, το ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων TASS μετέδωσε ότι μόνο δύο παραμεθόριοι οικισμοί στο Κουρσκ παραμένουν υπό ουκρανικό έλεγχο μετά την πρόσφατη ανακατάληψη του οικισμού Γκουέβο από τους Ρώσους.

«Απομένει να απελευθερωθούν μόνο οι οικισμοί Γκορνάλ και Ολεσνιά», δήλωσε στο TASS ανώνυμη ρωσική στρατιωτική πηγή. «Μάχες συνεχίζονται επί του παρόντος και οι στρατιώτες μας απωθούν τα ουκρανικά στρατεύματα».

Παρά τις πρόσφατες απώλειες στο ρωσικό έδαφος, ο Ζελένσκι επανέλαβε ότι η πολύμηνη ουκρανική επίθεση στο Κουρσκ έχει σε μεγάλο βαθμό πετύχει στρατηγικούς στόχους. «Με τη συνολική έκβαση των επιχειρήσεων στο Κουρσκ, καταφέραμε να μειώσουμε την πίεση σε άλλα μέτωπα, ιδίως στο Ντονέτσκ», τόνισε.

Ουκρανικό τεθωρακισμένο όχημα κοντά στα σύνορα με τη Ρωσία στην περιοχή Sumy της Ουκρανίας στις 14 Αυγούστου 2024. Roman Pilipey/AFP μέσω Getty Images

Η περιφέρεια του Σούμι ξανά στο προσκήνιο

Ταυτόχρονα, το περασμένο Σαββατοκύριακο, η Μόσχα ισχυρίστηκε ότι οι δυνάμεις της κατέλαβαν το χωριό Μπάσιβκα, στη βορειοανατολική περιφέρεια Σούμι της Ουκρανίας, απέναντι ακριβώς από τα σύνορα με το Κουρσκ.

Τότε, Ουκρανοί αξιωματικοί διέψευσαν άμεσα τους Ρώσους, δηλώνοντας ότι οι μάχες στο χωριό ακόμα συνεχίζονταν. Στις 7 Απριλίου, Ουκρανός στρατιωτικός εκπρόσωπος επανέλαβε ότι η Μπάσιβκα δεν έχει περιέλθει υπό ρωσικό έλεγχο.

H Epoch Times δεν μπόρεσε να επιβεβαιώσει ανεξάρτητα τις αντικρουόμενες αναφορές από το πεδίο.

Η Μόσχα, από την πλευρά της, δεν έχει προς το παρόν επιβεβαιώσει ή έστω σχολιάσει τη δήλωση Ζελένσκι σχετικά με την ουκρανική παρουσία στο Μπέλγκοροντ. Ωστόσο, στις 8 Απριλίου ο κυβερνήτης του Μπέλγκοροντ Βιάτσεσλαβ Γκλάντκοφ ανέφερε μέσω της πλατφόρμας Telegram ότι ουκρανικές δυνάμεις εξαπέλυσαν επιθέσεις με drones και πυροβολικό σε πολλές περιοχές του Μπέλγκοροντ, προκαλώντας τραυματισμούς και υλικές ζημιές.

Θυμίζεται πως το 2023 είχαν σημειωθεί μεγάλης κλίμακας ουκρανικές επιθέσεις περνώντας τα σύνορα προς τις ρωσικές περιοχές Κουρσκ, Μπριάνσκ και Μπέλγκοροντ. Μετά από αυτά τα γεγονότα, η Ρωσία δηλώνει σταθερά ότι επιθυμεί να δημιουργήσει μια «ουδέτερη ζώνη» ασφαλείας εντός της ουκρανικής επικράτειας για να αποκλείσει μελλοντικές ουκρανικές επιθέσεις στα ρωσικά εδάφη.

 

Οι ΗΠΑ αποσύρουν στρατεύματα από κομβική βάση στην Πολωνία που στηρίζει την Ουκρανία

Στο πλαίσιο αναδιάρθρωσης των αμερικανικών στρατιωτικών δυνάμεων στην Ευρώπη, στρατεύματα των ΗΠΑ αποχωρούν από το αεροδρόμιο της Γιασιόνκα, βασικό logistics hub για τη μεταφορά βοήθειας στην Ουκρανία.

Οι αμερικανικές δυνάμεις πρόκειται να ξεκινήσουν τη σταδιακή απόσυρσή τους από τη Γιασιόνκα της Πολωνίας, βασικό κόμβο επιμελητείας μέσω του οποίου το ΝΑΤΟ προωθούσε βοήθεια προς την Ουκρανία ήδη από το 2022.

Την Κυριακή 7 Απριλίου 2025, η Διοίκηση Ευρώπης-Αφρικής του Αμερικανικού Στρατού ανακοίνωσε επίσημα τα σχέδια μεταφοράς προσωπικού και εξοπλισμού από τη συγκεκριμένη βάση σε άλλες περιοχές εντός πολωνικού εδάφους.

Οι Αμερικανοί στρατιώτες είχαν αρχίσει να καταφθάνουν στο αεροδρόμιο της Γιασιόνκα, το οποίο βρίσκεται στη νοτιοανατολική Πολωνία, ήδη από τις πρώτες εβδομάδες του 2022, τη στιγμή που οι ρωσικές δυνάμεις συγκεντρώνονταν στα ανατολικά της Ουκρανίας.

Παρόλο που η εγκατάσταση δεν αποτελούσε μόνιμη στρατιωτική βάση, σύντομα εξελίχθηκε στον κύριο κόμβο για τη μεταφορά οπλισμού και ανθρωπιστικής βοήθειας στις ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις που αντιστέκονταν στη ρωσική εισβολή.

Η Πολωνία και άλλα μέλη του ΝΑΤΟ ενίσχυσαν σημαντικά τα μέτρα ασφαλείας της περιοχής, αναβαθμίζοντας τη σημασία της εγκατάστασης.

Ο Αμερικανός στρατηγός Κρίστοφερ Ντόναχιου, επικεφαλής των αμερικανικών χερσαίων δυνάμεων Ευρώπης-Αφρικής, χαρακτήρισε την απόφαση μεταφοράς των αμερικανικών μονάδων ως μια κίνηση εξορθολογισμού και οικονομικής αποδοτικότητας των επιχειρήσεων.

«Τα τελευταία χρόνια έχουμε μεταφέρει δυνάμεις μας σε σταθερότερες εγκαταστάσεις εντός Πολωνίας», ανέφερε ο στρατηγός Ντόναχιου. «Μετά από τρία χρόνια παρουσίας στη Γιασιόνκα, μας δίνεται η δυνατότητα να προσαρμόσουμε την έκταση της παρουσίας μας και να εξοικονομήσουμε δεκάδες εκατομμύρια δολάρια ετησίως για τον Αμερικανό φορολογούμενο».

Παρά την προσπάθεια της Epoch Times να επικοινωνήσει με τη Διοίκηση Ευρώπης-Αφρικής για περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με το χρονοδιάγραμμα απόσυρσης, δεν υπήρξε απάντηση μέχρι τη στιγμή της δημοσίευσης.

Από το 2022 οι αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις έχουν δημιουργήσει επίσημες στρατιωτικές εγκαταστάσεις στην Πολωνία, με την ίδρυση της «Φρουράς του Αμερικανικού Στρατού στην Πολωνία» (Army Garrison Poland), η οποία αποτελείται από συνολικά 11 εγκαταστάσεις, κατανεμημένες σε τρεις στρατιωτικές περιοχές στα δυτικά της χώρας.

Η απόσυρση των δυνάμεων από το αεροδρόμιο της Γιασιόνκα έρχεται σε μία περίοδο που η κυβέρνηση Τραμπ έχει ξεκινήσει διαπραγματεύσεις για τη λήξη του πολέμου Ρωσίας-Ουκρανίας, υποδηλώνοντας την επιθυμία της για αναπροσανατολισμό της αμερικανικής παρουσίας και των επιχειρήσεων από την Ευρώπη.

Αν και οι προτεραιότητες της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής έχουν αλλάξει επανειλημμένα από τη στιγμή που ο Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ανέλαβε καθήκοντα τον Ιανουάριο, ο Πολωνός υπουργός Άμυνας, Βλάντισλαβ Κοσίνιακ-Καμίς, επισήμανε μέσω ανάρτησής του στο Χ στις 8 Απριλίου πως η παρούσα αποχώρηση είναι μέρος ενός σχεδίου που έχει εκπονηθεί από τον Ιούλιο του 2024.

«Τα μέχρι πρότινος καθήκοντα των αμερικανικών στρατευμάτων στη Γιασιόνκα θα αναληφθούν από άλλους συμμάχους. Οι αμερικανικές δυνάμεις παραμένουν στην Πολωνία, αλλά σε άλλες τοποθεσίες», έγραψε ο κ. Κοσίνιακ-Καμίς. «Η αποστολή στη Γιασιόνκα γίνεται πλέον με συμμετοχή κυρίως νορβηγικών, γερμανικών, βρετανικών και πολωνικών στρατευμάτων καθώς και άλλων συμμαχικών δυνάμεων».

Ο στρατηγός Ντόναχιου ανέφερε ακόμη πως οι αμερικανικές δυνάμεις βρίσκονται σε συνεχή επικοινωνία με την Πολωνία και τα υπόλοιπα μέλη του ΝΑΤΟ, καθώς προχωρά η διαδικασία αποχώρησης.

Από την πλευρά του, ο επιτετραμμένος της αμερικανικής πρεσβείας στην Πολωνία, Ντάνιελ Λότον, ευχαρίστησε τους κατοίκους της Γιασιόνκα για τη φιλοξενία τους τα τελευταία τρία χρόνια: «Η υποστήριξή σας ανέδειξε τη στενή σύνδεση μεταξύ των εθνών μας, ενισχύοντας τη συνεργασία ΗΠΑ-Πολωνίας. Καθώς προσαρμοζόμαστε στις νέες ανάγκες, η μετάβαση αυτή μας βοηθάει στη διατήρηση της στενής μας συνεργασίας με πιο αποδοτική αξιοποίηση των πόρων».

Ο Ντόναλντ Τραμπ έχει επανειλημμένα ζητήσει από τα ευρωπαϊκά μέλη του ΝΑΤΟ να αυξήσουν σημαντικά τη στρατιωτική τους δαπάνη. Η Πολωνία, από το 2024 και έπειτα, είχε ήδη ανεβάσει τις αμυντικές της δαπάνες πάνω από το 4% του ΑΕΠ της—την υψηλότερη αναλογία εντός της συμμαχίας—εκφράζοντας μάλιστα τον προηγούμενο Ιανουάριο στήριξη στο αίτημα Τραμπ για αύξηση του στόχου στο 5%.

Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατά Big Tech: Αντίστροφη μέτρηση για τις κυρώσεις

Η Ευρωπαϊκή Ένωση αναμένεται να εκδώσει τις επόμενες εβδομάδες τις αποφάσεις της σχετικά με το αν η Apple και η Meta παραβίασαν την ευρωπαϊκή νομοθεσία για τις ψηφιακές αγορές, όπως ανακοίνωσε την Τρίτη η επίτροπος Ανταγωνισμού της ΕΕ, Τερέσα Ριμπέρα, στην ομιλία της ενώπιον του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στις Βρυξέλλες.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, που λειτουργεί ως εκτελεστικό όργανο της ΕΕ, εξετάζει τις δραστηριότητες των δύο τεχνολογικών κολοσσών από τον Μάρτιο του περασμένου έτους για πιθανές παραβιάσεις του νόμου περί Ψηφιακών Αγορών (Digital Markets Act – DMA). Ο συγκεκριμένος νόμος στοχεύει στον περιορισμό της υπερβολικής ισχύος των μεγάλων εταιρειών τεχνολογίας, διασφαλίζοντας ανοικτές αγορές και ενισχύοντας τις δυνατότητες επιλογής των καταναλωτών.

Σύμφωνα με τη νομοθεσία αυτή, σε περίπτωση αρχικής παράβασης μπορεί να επιβληθεί πρόστιμο ύψους έως και 10% του ετήσιου παγκόσμιου τζίρου μιας εταιρείας. Σε περίπτωση επαναλαμβανόμενων παραβάσεων, το ποσό αυτό μπορεί να ανέλθει έως και στο 20%.

Εκτός των προστίμων, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει τη δυνατότητα να επιβάλλει ημερήσια περιοδικά πρόστιμα μέχρι 5% του μέσου ημερήσιου παγκόσμιου τζίρου της εταιρείας, με στόχο την ενθάρρυνση της άμεσης διόρθωσης τυχόν παραβιάσεων.

Η κα Ριμπέρα, η οποία παλιότερα είχε δηλώσει στο Reuters ότι οι αποφάσεις για τις δύο εταιρείες θα εκδίδονταν τον Μάρτιο, παραδέχθηκε ότι οι διαδικασίες χρειάστηκαν επιπλέον χρόνο. «Οι αποφάσεις ενδέχεται να ληφθούν εντός των επόμενων εβδομάδων», δήλωσε στους ευρωβουλευτές, απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με το χρονοδιάγραμμα.

Απαντώντας στην επικείμενη απόφαση, η Meta επανέλαβε την κριτική της προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Εκπρόσωπος της εταιρείας ανέφερε χαρακτηριστικά: «Δε μιλάμε απλώς για πρόστιμα. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στοχεύει στον περιορισμό επιτυχημένων αμερικανικών εταιρειών μόνο και μόνο επειδή είναι αμερικανικές, ενώ αφήνει ανενόχλητες αντίστοιχες κινεζικές και ευρωπαϊκές εταιρείες».

Η Apple δεν έχει ακόμη προβεί σε σχόλια σχετικά με τις τελευταίες δηλώσεις της κας Ριμπέρα.

Οι τεχνολογικοί κολοσσοί της Silicon Valley έχουν έρθει επανειλημμένα αντιμέτωποι με πρόστιμα τόσο από την Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και από μεμονωμένες ευρωπαϊκές χώρες τα τελευταία χρόνια. Ανάμεσά τους η Apple, η Microsoft, η Meta και η Google.

Τον περασμένο μήνα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε διαπιστώσει ότι η Apple παραβίασε τη νομοθεσία DMA, επιβάλλοντας στην εταιρεία δύο ομάδες συγκεκριμένων μέτρων προκειμένου να συμμορφωθεί με την υποχρέωση διαλειτουργικότητας. Η υποχρέωση αυτή επιβάλλει στην Apple να επιτρέπει στις υπηρεσίες τρίτων εταιρειών να ενσωματώνονται ομαλά στο λειτουργικό της σύστημα.

Η πρώτη ομάδα μέτρων αφορά εννέα λειτουργίες σύνδεσης των συστημάτων iOS, κυρίως για συσκευές όπως έξυπνα ρολόγια, ακουστικά και τηλεοράσεις. Η δεύτερη έχει στόχο τη βελτίωση της διαφάνειας και αποτελεσματικότητας των διαδικασιών που σχετίζονται με αιτήματα από τρίτους προγραμματιστές να χρησιμοποιούν λειτουργίες των συσκευών iPhone και iPad.

Μεταξύ των μέτρων περιλαμβάνεται η δημιουργία σαφέστερων χρονοδιαγραμμάτων για την αξιολόγηση τέτοιων αιτημάτων, καλύτερη πρόσβαση σε απαραίτητα εγχειρίδια προγραμματισμού, καθώς και η έγκαιρη ενημέρωση των προγραμματιστών σχετικά με τις διαθέσιμες λειτουργίες.

Πέρσι, η Επιτροπή είχε ενημερώσει τη Meta ότι το μοντέλο συνδρομών που εφαρμόζει στην Ευρώπη – όπου οι χρήστες Facebook και Instagram υποχρεώνονται είτε να παρέχουν προσωπικά δεδομένα είτε να πληρώνουν για τη διατήρηση της ιδιωτικότητάς τους – παραβιάζει το DMA, σύμφωνα με προκαταρκτικά ευρήματα. Η ΕΕ σημείωσε πως το μοντέλο «πληρωμή ή συναίνεση» δεν συνάδει με το νόμο, προσθέτοντας ότι η Meta πρέπει να διαμορφώσει μια διαφορετική επιλογή για τους χρήστες.

Επιπλέον, η Apple επιβλήθηκε τον περασμένο μήνα πρόστιμο 150 εκατομμυρίων ευρώ στη Γαλλία, επειδή ένα χαρακτηριστικό προστασίας της ιδιωτικότητας των χρηστών που εισήγαγε κρίθηκε τελικώς ότι παραβίαζε τους κανόνες ανταγωνισμού. Σύμφωνα με την απόφαση των γαλλικών αρχών, ο τρόπος εφαρμογής της συγκεκριμένης λειτουργίας ήταν «ούτε αναγκαίος ούτε ανάλογος προς τον δηλωμένο στόχο της εταιρείας» για προστασία των προσωπικών δεδομένων.

 

ΔΝΤ: Θετικές προοπτικές για την ελληνική οικονομία το 2025

Οι βραχυπρόθεσμες προοπτικές της ελληνικής οικονομίας παραμένουν ευνοϊκές, δημιουργώντας μια σταθερή βάση για την αντιμετώπιση των «κατάλοιπων της κρίσης και των διαρθρωτικών ανισορροπιών» που απαιτείται για την επίτευξη βιώσιμης ανάπτυξης μεσοπρόθεσμα έως μακροπρόθεσμα», αναφέρει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) στην έκθεσή του, στο πλαίσιο της διαβούλευσης του άρθρου IV.

Για το 2025, το ΔΝΤ προβλέπει ότι το ελληνικό ΑΕΠ θα αυξηθεί 2,1% και οι επενδύσεις θα συνεχίσουν να αποτελούν βασικό μοχλό ανάπτυξης, με τη στήριξη έργων που χρηματοδοτούνται από το Next Generation EU (Ταμείο Ανάκαμψης), ενώ η αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης θα παραμείνει σταθερή, υποστηριζόμενη από την ευνοϊκή αύξηση της απασχόλησης και του εισοδήματος.

Με τη σταθεροποίηση των παγκόσμιων τιμών ενέργειας, ο γενικός πληθωρισμός αναμένεται να συνεχίσει την πτωτική του πορεία, ενώ ο δομικός πληθωρισμός (σ.σ.: που δεν περιλαμβάνει τις τιμές ενέργειας και τροφίμων) θα είναι πιο επίμονος λόγω των αυξήσεων στις τιμές των υπηρεσιών και των μισθών, σύμφωνα με το ΔΝΤ.

Για τον λόγο του δημόσιου χρέους προς το ΑΕΠ, η έκθεση αναφέρει ότι είναι σε σταθερά πτωτική τάση, αν και είναι ακόμη υψηλός.

Το τραπεζικό σύστημα έχει ενισχύσει περαιτέρω την ανθεκτικότητά του, υποστηριζόμενο από την ενίσχυση του ισολογισμού του. «Η ποιότητα του ενεργητικού στις συστημικά σημαντικές τράπεζες έχει βελτιωθεί περαιτέρω, με τον δείκτη μη εξυπηρετούμενων δανείων να μειώνεται σε περίπου 3%. Οι τράπεζες διατήρησαν υψηλά κέρδη, τα οποία μαζί με τις εκδόσεις κεφαλαιακών μέσων έχουν ενισχύσει την κεφαλαιακή επάρκειά τους. Οι κίνδυνοι ρευστότητας και χρηματοδότησης έχουν μειωθεί αισθητά, με τα αποθέματα ασφαλείας πολύ υψηλότερα από τις εποπτικές απαιτήσεις και τον μέσο όρο της ΕΕ», σημειώνεται.

«Τα εναπομείναντα κατάλοιπα της κρίσης και οι διαρθρωτικές προκλήσεις που απορρέουν από το ακόμη χαμηλό επίπεδο των συνολικών επενδύσεων, τις δυσμενείς δημογραφικές προοπτικές, την υποτονική αύξηση της παραγωγικότητας και τους αυξανόμενους κλιματικούς κινδύνους, επιβαρύνουν τις μεσοπρόθεσμες προοπτικές ανάπτυξης», αναφέρει το Ταμείο, προσθέτοντας ότι η επιτάχυνση των φιλόδοξων διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων θα μπορούσε να βελτιώσει περαιτέρω τις προοπτικές ανάπτυξης.

Οι εκτελεστικοί διευθυντές του ΔΝΤ επαίνεσαν την ισχυρή πρόοδο στη δημοσιονομική εξυγίανση, η οποία οφείλεται στα ισχυρά έσοδα, εν μέρει λόγω των πρόσφατων μεταρρυθμίσεων για τη μείωση της φοροδιαφυγής. Συμφώνησαν ότι η διατήρηση πρωτογενών πλεονασμάτων άνω του 2% του ΑΕΠ μεσοπρόθεσμα θα ενισχύσουν περαιτέρω τη βιωσιμότητα του χρέους και θα δημιουργήσουν αποθέματα ασφαλείας έναντι μελλοντικών σοκ.

Σημειώνοντας τις σημαντικές επενδυτικές ανάγκες, μεταξύ άλλων για την πράσινη μετάβαση και την ενεργειακή ασφάλεια, οι διευθυντές του ΔΝΤ συνέστησαν «να δοθεί προτεραιότητα στις δημόσιες επενδύσεις για να βοηθήσουν στην επίτευξη βιώσιμης ανάπτυξης, βελτιώνοντας παράλληλα την αποτελεσματικότητα των κοινωνικών δαπανών και περιορίζοντας τις πιέσεις στις δαπάνες, ιδίως στις συντάξεις και τους μισθούς του δημόσιου τομέα».

Οι διευθυντές υπογράμμισαν την πρόσφατη πρόοδο για διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και τόνισαν τη σημασία περαιτέρω προσπαθειών για την αντιμετώπιση των διαρθρωτικών εμποδίων από την πλευρά της προσφοράς και την τόνωση του δυνητικού ρυθμού ανάπτυξης. Τόνισαν ότι η αύξηση της συμμετοχής στο εργατικό δυναμικό, ιδίως των γυναικών, και η καλλιέργεια ενός καλύτερα καταρτισμένου εργατικού δυναμικού θα ενίσχυαν τις προοπτικές ανάπτυξης. «Συμφώνησαν ότι η μείωση του ρυθμιστικού βάρους και των εμποδίων για την είσοδο των επιχειρήσεων, ιδίως στον τομέας των υπηρεσιών, θα ενίσχυε τον ανταγωνισμό και θα αύξανε την παραγωγικότητα».

Μία ευρεία πρόοδος στη μεταρρύθμιση του συστήματος απονομής δικαιοσύνης θα συνέβαλε στην αντιμετώπιση του χρέους που κληροδότησε η κρίση, στη διασφάλιση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας και στην περαιτέρω ενίσχυση του δυναμισμού και της παραγωγικότητας των επιχειρήσεων, σημείωσαν.

Οι διευθυντές συνέστησαν ότι τα σημερινά αυξημένα κέρδη των τραπεζών θα πρέπει να αξιοποιηθούν πρωτίστως για την ενίσχυση των κεφαλαιακών μαξιλαριών και την ικανότητα απορρόφησης ζημιών, αυξάνοντας έτσι την ανθεκτικότητά τους.

Ο Τραμπ λέει ότι η Κίνα θέλει «πάρα πολύ» να συνάψει συμφωνία, αλλά δεν ξέρει πώς να ξεκινήσει συνομιλίες

Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε ότι η Κίνα θέλει «πάρα πολύ» να καταλήξει σε συμφωνία με τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Σε μια ανάρτηση στο Truth Social στις 8 Απριλίου, ο Τραμπ αποκάλυψε ότι μίλησε με τον αναπληρωτή πρόεδρο της Νότιας Κορέας, Χαν Ντακ-σου, για να συζητήσει το εμπορικό πλεόνασμα της χώρας, τους δασμούς, τη ναυπηγική βιομηχανία, το υγροποιημένο φυσικό αέριο των ΗΠΑ (LNG) και τη στρατιωτική προστασία των ΗΠΑ.

«Ξεκίνησαν αυτές τις στρατιωτικές πληρωμές κατά την πρώτη θητεία μου, δισεκατομμύρια δολάρια, αλλά ο νυσταγμένος Τζο Μπάιντεν, για άγνωστους λόγους, τερμάτισε τη συμφωνία», είπε ο Τραμπ.

Νοτιοκορεάτες αξιωματούχοι θα ταξιδέψουν στις Ηνωμένες Πολιτείες για να διαπραγματευτούν μια εμπορική συμφωνία, σύμφωνα με την ανάρτηση του Τραμπ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

«Έχουμε επίσης να κάνουμε με πολλές άλλες χώρες, που όλες θέλουν να συνάψουν συμφωνία με τις Ηνωμένες Πολιτείες», πρόσθεσε ο πρόεδρος. «Όπως και με τη Νότια Κορέα, θίγουμε άλλα θέματα που δεν καλύπτονται από το εμπόριο και τους δασμούς, και τα κάνουμε επίσης αντικείμενο διαπραγμάτευσης».

Η Κίνα, εν τω μεταξύ, «θέλει να κάνει μια συμφωνία, πάρα πολύ, αλλά δεν ξέρουν πώς να την ξεκινήσουν», είπε.

«Περιμένουμε την κλήση τους. Θα γίνει!»

Την Δευτέρα, ο Τραμπ απείλησε να επιβάλει πρόσθετους δασμούς 50% στο κινεζικό καθεστώς αφότου το τελευταίο ανακοίνωσε αντίποινα 34% στα αμερικανικά προϊόντα που εισέρχονται στη χώρα.

Έκθεση φωτογραφίας: Το Άγιον Όρος του Tomasz Mościcki

Οι λατρευτικές συνήθειες της Μεγάλης Εβδομάδας στην Αθωνική Πολιτεία, η αρχιτεκτονική των μονών, αλλά και ο καθημερινός βίος των μοναχών, αποτυπώθηκαν σε βάθος ετών από τον Πολωνό φωτογράφο Τόμας Μοστσίτσκι [Tomasz Mościcki, γεν. 1965], ο οποίος από το 2001 που ταξίδεψε για πρώτη φορά στο Άγιον Όρος, το επισκέπτεται σχεδόν κάθε χρόνο. Μέρος της δουλειάς του παρουσιάζεται στην Αγιορειτική Εστία, στην έκθεση φωτογραφίας «Η Σκηνή του Αθέατου: Το Άγιον Όρος του Tomasz Mościcki». Η έκθεση αυτή εντάσσεται στον πολιτιστικό θεσμό «Λατρευτική Εβδομάδα 2025» του Δήμου Θεσσαλονίκης.

Ο Μοστσίτσκι, εκτός από την ιδιαίτερη καλλιτεχνική ματιά του, χαρακτηρίζεται και από την εναλλακτική και ιστορική τεχνική που εφαρμόζει στα έργα του, η οποία έχει σχεδόν εγκαταλειφθεί σήμερα. «Είναι μια τεχνική των αρχών του 20ου αιώνα, που ονομάζεται τεχνική του διχρωμικού κόμμεως ή της διχρωμικής γόμας. Έτσι, λοιπόν, τυπώνει μόνος του τις φωτογραφίες σε ειδικά χαρτιά και με αυτή τη μέθοδο μοιάζουν στο τέλος σαν κάτι μεταξύ φωτογραφίας και χαρακτικού», δηλώνει στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο διευθυντής της Αγιορειτικής Εστίας Αναστάσιος Ντούρος.

Σύμφωνα με τον επιμελητή εκθέσεων και εκδόσεων Βαγγέλη Ιωακειμίδη (σ.σ.ένας από τους δύο επιμελητές της έκθεσης), ο Τόμας Μοστσίτσκι, χάρη στη μέθοδο που εφαρμόζει, είναι ένας σύγχρονος κληρονόμος του πικτοριαλισμού, αν και – όπως λέει – δρα σε ένα εντελώς αντίθετο πλαίσιο, αυτό του 21ου αιώνα, που είναι πλημμυρισμένο από ψηφιακές εικόνες, άμεσα φίλτρα και οπτικές δημιουργίες μέσω τεχνητής νοημοσύνης. «Εκεί όπου η σύγχρονη τεχνολογία υπόσχεται εικόνες όλο και πιο καθαρές, ευκρινείς και εύκολα επεξεργάσιμες, ο Μοστσίτσκι επιλέγει το αργό, το εύθραυστο, το τυχαίο. Η χειροποίητη προσέγγισή του, επικεντρωμένη στην τεχνική της διχρωμικής γόμας, αποτελεί μια συνειδητή άρνηση της τυποποίησης της σύγχρονης φωτογραφίας. Δεν επιδιώκει να παράγει, επιθυμεί να αποκαλύπτει», λέει χαρακτηριστικά ο κος Ιωακειμίδης.

Όπως εξηγεί, «οι πικτοριαλιστές δεν ήταν απλώς τεχνίτες, αλλά αυθεντικοί καλλιτέχνες, οι οποίοι ανέπτυξαν πολύπλοκες και χρονοβόρες τεχνικές, όπως η διχρωμική γόμα, το χαρτί με κάρβουνο ή το μπρομόιλ, που απαιτούσαν δεξιοτεχνία χειροποίητης εργασίας και σχεδόν πνευματική αφοσίωση. Η σχέση τους με την ύλη και το μυστήριο θεμελίωσε το καλλιτεχνικό τους όραμα για το φωτογραφικό μέσο: για εκείνους δεν είχε σημασία η απλή απεικόνιση, αλλά η αντήχηση.»

Εκτός από τα μοναδικά αυτά έργα, η έκθεση θα φιλοξενεί και μία δεύτερη, ψηφιακή ενότητα, όπου θα παρουσιάζονται σε οθόνες αφής έγχρωμες φωτογραφίες του Μοστσίτσκι από το Πάσχα στο Άγιον Όρος και ο επισκέπτης θα μπορεί επιλέξει τη σειρά που θα τις δει, ανάλογα με τη θεματολογία τους. «Ο ίδιος έχει βρεθεί πολλές φορές την περίοδο του Πάσχα στο Άγιον Όρος και έχει τραβήξει όλη τη διαδικασία της Μεγάλης Εβδομάδας, καθώς επίσης παραδόσεις αυτής της περιόδου. Έχει καταγράψει μεταξύ άλλων ένα ιδιαίτερο γεγονός που λαμβάνει χώρα τη δεύτερη και την τρίτη μέρα του Πάσχα, όπου βγαίνουν οι θαυματουργές εικόνες από τις μονές κι από το Πρωτάτο, και γίνεται μια μεγάλη λιτανεία στη γύρω περιοχή», αναφέρει μεταξύ άλλων ο κος Ντούρος.

Επιπλέον, στον χώρο της έκθεσης θα προβάλλεται ένα ντοκιμαντέρ, όπου ο Τόμας Μοστσίτσκι μιλά για την εμπειρία του στο Άγιον Όρος, τα ταξίδια του και για την ειδική τεχνική που χρησιμοποιεί.

Ο 60χρονος φωτογράφος, είναι επίσης θεατρικός κριτικός, δημοσιογράφος και διδάκτωρ ανθρωπιστικών επιστημών. Απόφοιτος της Ακαδημίας Θεάτρου της Βαρσοβίας, έχει διακριθεί στη θεατρική κριτική και ιστοριογραφία με δημοσιεύσεις σε εφημερίδες, περιοδικά και ραδιοφωνικές εκπομπές. Έχει γράψει έξι βιβλία για την ιστορία των θεάτρων της Βαρσοβίας, έχει λάβει το Βραβείο Λογοτεχνίας της Βαρσοβίας και έχει τιμηθεί από το Πανεπιστήμιο της Βαρσοβίας.

Για μια έντονη θεατρικότητα που αναβλύζει από το βάθος των σκηνογραφημένων θεμάτων του Μοστσίτσκι, έκανε λόγο ο δεύτερος επιμελητής της έκθεσης, αρχιτέκτων-αναστηλωτής Φαίδων Χατζηαντωνίου, ο οποίος είχε μάλιστα την ευκαιρία να περπατήσει μαζί του στα αγιορείτικα μονοπάτια. «Παρατηρούσα πώς τον μαγνήτιζε ένα βουβό ερείπιο, καταπιωμένο από την οργιαστική βλάστηση του παλιού βατοπεδινού μονοπατιού στις πλαγιές πάνω από την Καψάλα. Έβλεπα τον πυρετό στο βλέμμα του καθώς περίμενε να αδράξει το ορισμένο φως που, διαπερνώντας τα άναρχα φυλλώματα, θα έφερνε εκείνο το αποτέλεσμα του παντοδύναμου νόμου της φθοράς, τόσο χαρακτηριστικό στις φωτογραφίες του», περιγράφει χαρακτηριστικά.

Η έκθεση «Η Σκηνή του Αθέατου: Το Άγιον Όρος του Tomasz Mościcki» θα εγκαινιαστεί την Τρίτη 8 Απριλίου στις 18:30 από τον δήμαρχο Θεσσαλονίκης και πρόεδρο του Δ.Σ. της Αγιορειτικής Εστίας Στέλιο Αγγελούδη, ενώ θα παραμείνει στην Αγιορειτική Εστία (Εγνατία 109) έως τις 7 Ιουνίου. Η είσοδος για το κοινό θα είναι ελεύθερη.

Της Βαρβάρας Καζαντζίδου