Σε ιδιωτική εκδήλωση συγκέντρωσης πόρων στο Νιου Τζέρσεϋ, ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα κάλεσε τους Δημοκρατικούς να επιδείξουν μεγαλύτερη αντοχή και αποφασιστικότητα εν όψει των προκλήσεων που αντιμετωπίζει το κόμμα.
«Νομίζω πως χρειάζεται λίγο λιγότερη εσωστρέφεια και κάπως λιγότερα παράπονα και τάσεις φυγής», ανέφερε χαρακτηριστικά, σύμφωνα με αποσπάσματα που δημοσίευσε αποκλειστικά το CNN.
Οι δηλώσεις του Ομπάμα έγιναν λίγες μόλις ημέρες μετά την τοποθέτηση της συζύγου του, της Μισέλ Ομπάμα, η οποία ξεκαθάρισε, σε συνέντευξή της σε podcast, ότι δεν σκοπεύει να επιστρέψει στην πολιτική. «Δεν πρόκειται να ασχοληθώ ξανά με την πολιτική. Δεν θα δώσω άλλη πολιτική ομιλία. Δεν θα κάνω προεκλογική εκστρατεία για κανέναν υποψήφιο», δήλωσε στο «Wild Card» του NPR, που μεταδόθηκε στις 26 Ιουνίου.
Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, που φιλοξενήθηκε από τον κυβερνήτη του Νιου Τζέρσεϋ Φιλ Μέρφυ, ο Ομπάμα προέτρεψε τους υποστηρικτές του κόμματος: «Αν είστε απογοητευμένοι σήμερα, αυτή ακριβώς είναι η στιγμή να πάρετε πρωτοβουλίες. Μη δηλώνετε ότι νοιάζεστε για την ελευθερία του λόγου και μετά σωπαίνετε. Όχι – να υπερασπίζεστε την ελευθερία του λόγου, ειδικά όταν είναι δύσκολο. Όταν κάποιος λέει κάτι που δεν σας αρέσει, αλλά παρ’ όλα αυτά λέτε: Ξέρετε κάτι; Έχει δικαίωμα να το πει’. Αυτό που απαιτείται σήμερα είναι θάρρος.»
Καθώς το Δημοκρατικό Κόμμα αναζητά τον επόμενο ηγέτη του, ο Ομπάμα τόνισε τη σημασία των αναμετρήσεων για τις θέσεις των κυβερνητών στο Νιου Τζέρσεϋ και στη Βιρτζίνια, υπογραμμίζοντας ότι οι ενδιάμεσες εκλογές μπορούν να δώσουν νέα δυναμική στο κόμμα. «Σταματήστε να ψάχνετε για ‘μαγικές λύσεις’ και ‘μεσσίες’. Υπάρχουν εξαιρετικοί υποψήφιοι που δίνουν μάχες αυτή τη στιγμή. Στηρίξτε τους», σημείωσε.
Ειδική αναφορά έκανε στην πρώην βουλευτή Αμπιγκέιλ Σπάνμπεργκερ, η οποία είναι υποψήφια των Δημοκρατικών για κυβερνήτης της Βιρτζίνια, αλλά και στη βουλευτή Μάικι Σέρυλ, που διεκδικεί τη διαδοχή του Μέρφυ στο Νιου Τζέρσεϋ. Ο Ομπάμα δήλωσε ότι οι δύο υποψήφιες «εκφράζουν με δυναμισμό έναν ρεαλιστικό, λογικό τρόπο διακυβέρνησης, έχοντας εντυπωσιακή υπηρεσιακή διαδρομή».
Παράλληλα, τόνισε την ανάγκη για καλύτερη χρηματοδότηση και ενίσχυση του Εθνικού Δημοκρατικού Κόμματος προκειμένου να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις μιας προεκλογικής περιόδου που κινείται όλο και περισσότερο στο ψηφιακό και κοινωνικό πεδίο.
Αναφερόμενος και στις εντάσεις ανάμεσα στην προοδευτική και τη μετριοπαθή πτέρυγα του κόμματος, με αιχμή ζητήματα όπως η στέγαση και η οικονομική ανάπτυξη, υπογράμμισε ότι «οι Δημοκρατικοί πρέπει να σταματήσουν να αναλώνονται σε εσωτερικές διαμάχες και να εστιάσουν σε απτά αποτελέσματα που βελτιώνουν τη ζωή των πολιτών».
Από την επανεκλογή του Ντόναλντ Τραμπ στην προεδρία, τον Ιανουάριο, ο Ομπάμα έχει επιλέξει τη διακριτικότητα, αν και δεν δίστασε να επικρίνει την πολιτική των δασμών και να εκφράσει ανησυχίες για απειλές κατά των δημοκρατικών θεσμών.
Κατά την πρόσφατη εκδήλωση, κάλεσε πανεπιστήμια, νομικά γραφεία και άλλους θεσμικούς φορείς να αντισταθούν στις προσπάθειες του πολιτικού εκφοβισμού: «Αυτό που ζητάται από εμάς είναι να καταβάλουμε κάθε προσπάθεια ώστε να υπερασπιστούμε όσα θεωρούμε σωστά, ακόμη κι αν αυτό μας φέρει σε δύσκολη θέση, προστατεύοντας τις αξίες μας, τη χώρα μας και τον κόσμο που θέλουμε να παραδώσουμε στα παιδιά και τα εγγόνια μας.»
Κατέληξε με αισιόδοξο μήνυμα: «Εάν το κάνουμε αυτό και ανταποκριθούμε στις ευθύνες μας τον επόμενο ενάμιση χρόνο, πιστεύω πως θα ανακτήσουμε τη δυναμική μας και θα μπορέσουμε να οδηγήσουμε τη χώρα προς τη σωστή κατεύθυνση».
Η Epoch Times επικοινώνησε με τα γραφεία των Μπαράκ και Μισέλ Ομπάμα και το Ίδρυμα Ομπάμα για τις δηλώσεις, αλλά δεν έλαβε κάποια απάντηση.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε δεύτερη λίστα προϊόντων, συνολικής αξίας περίπου 72 δισ. ευρώ, από τις αμερικανικές εισαγωγές, στα οποία θα μπορούσαν να επιβληθούν ευρωπαϊκοί δασμοί, σε περίπτωση που οι εμπορικές διαπραγματεύσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες αποβούν άκαρπες.
Ο Επίτροπος Εμπορίου της ΕΕ, Μάρο Σέφτσοβιτς, δήλωσε τη Δευτέρα: «Τα κράτη-μέλη θα έχουν την ευκαιρία να συζητήσουν την πρόταση, ενώ τονίζω ότι το μέτρο αυτό δεν εξαντλεί το οπλοστάσιό μας· όλα τα μέσα παραμένουν στο τραπέζι».
Μιλώντας σε δημοσιογράφους μετά το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων για το Εμπόριο, που πραγματοποιήθηκε νωρίτερα τη Δευτέρα, ο Σέφτσοβιτς ενημέρωσε πως οι υπουργοί συζήτησαν την απάντηση της ΕΕ στην απόφαση των ΗΠΑ να επιβάλουν δασμό ύψους 30% στις ευρωπαϊκές εισαγωγές, μέτρο που πρόκειται να τεθεί σε ισχύ από την 1η Αυγούστου.
Όπως χαρακτηριστικά είπε για τον δασμό του 30%: «Απολύτως απαράδεκτος και απολύτως απαγορευτικός για οποιαδήποτε μορφή εμπορίου».
Η εφαρμογή των εξισορροπιστικών μέτρων της ΕΕ που αφορούν δασμούς σε αμερικανικό χάλυβα και αλουμίνιο αξίας 2,8 δισ. ευρώ, ήταν προγραμματισμένη για τις 22 Ιουνίου, τελικά όμως ανεστάλη έως τον Αύγουστο.
Ο Σέφτσοβιτς εξέφρασε την επιθυμία της ΕΕ για μία συμφωνία με τις Ηνωμένες Πολιτείες, πρόσθεσε ωστόσο: «Αν οι διαπραγματεύσεις αποτύχουν, η ΕΕ θα εφαρμόσει μέτρα εξισορρόπησης για να προστατεύσει θέσεις εργασίας και επιχειρήσεις».
Σε στενή επαφή με Αμερικανούς αξιωματούχους, ο Σέφτσοβιτς ανέφερε ότι είχε συχνές συνομιλίες με τους Αμερικανούς ομολόγους του, μεταξύ των οποίων ο υπουργός Εμπορίου Χάουαρντ Λάτνικ και ο εκπρόσωπος Εμπορίου των ΗΠΑ Τζέημσον Γκρηρ.
Επεσήμανε δε πως η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, έχει επίσης εμπλακεί σε ανώτατο επίπεδο, συνομιλώντας απευθείας με τον πρόεδρο των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ.
Ο Επίτροπος σημείωσε πως αξίζει η προσπάθεια, υπογραμμίζοντας: «Διαφορετικά, οι δύο πλευρές δεν θα περνούσαν τρεις μήνες συντάσσοντας τη συμφωνία αρχών και εξετάζοντας 1.700 δασμολογικές γραμμές, συζητώντας κάθε λεπτομέρεια – από τα αγροτικά προϊόντα έως τα ανταλλακτικά αυτοκινήτων – απλά και μόνο για να λήξει η διαδικασία με μια, έστω και πολύ σημαντική, επιστολή».
Πρόσθεσε επίσης: «Η ηγεσία της ΕΕ είχε ενημερωθεί εκ των προτέρων για την επιστολή επιβολής δασμών που θα λάμβανε».
Ο Δανός υπουργός Εξωτερικών, Λαρς-Λόκι Ράσμουσεν, που εκπροσωπεί την προεδρία της ΕΕ, τόνισε: «Η εμπορική συμφωνία ΗΠΑ-ΕΕ πρέπει να βασίζεται σε όρους αποδεκτούς και από τις δύο πλευρές. Εάν δεν βρεθούν ικανοποιητικές λύσεις, η ΕΕ παραμένει έτοιμη να αντιδράσει, και αυτό περιλαμβάνει ισχυρά και αναλογικά αντίμετρα, αν χρειαστεί.»
Συμπλήρωσε επίσης: «Υπήρξε έντονο αίσθημα ενότητας στην αίθουσα. Η συγκεκριμένη δήλωση μας ενώνει όλους.»
Ο Σέφτσοβιτς αναμένεται να συναντηθεί εκ νέου με τους Αμερικανούς ομολόγους του, αργότερα τη Δευτέρα, για τη συνέχιση των διαπραγματεύσεων.
Διευρυμένη εμπορική ατζέντα
Ο Μάρος Σέφτσοβιτς επεσήμανε πως οι υπουργοί επικεντρώνονται στις συνεχιζόμενες διαπραγματεύσεις για το άνοιγμα νέων αγορών για την Ένωση, αναδεικνύοντας τη συμφωνία που επετεύχθη πρόσφατα με την Ινδονησία.
Ύστερα από δέκα χρόνια διαπραγματεύσεων, η ΕΕ κατέληξε στις 13 Ιουλίου σε πολιτική συμφωνία για σύναψη συμφωνίας ελεύθερου εμπορίου με την Ινδονησία.
Ο Επίτροπος ανέφερε επίσης τις διαπραγματεύσεις με την Ταϊλάνδη, τις Φιλιππίνες και τη Μαλαισία ως ένδειξη της δέσμευσης της Ένωσης να ενισχύσει τους εμπορικούς δεσμούς στην περιοχή. Πρόσθεσε πως οι συνομιλίες με την Ινδία προχωρούν, με στόχο την επίτευξη μιας ουσιαστικής εμπορικής συμφωνίας έως το τέλος του έτους.
Παράλληλα, πρόκειται να συναντηθεί με τον υπουργό Εξωτερικού Εμπορίου των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, Θάνι μπιν Άχμεντ αλ Ζαγιούντι, για τη συνέχιση των διαβουλεύσεων ΕΕ-ΗΑΕ. Επιπλέον, η ΕΕ προετοιμάζεται να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις με εταίρους από την Ολοκληρωμένη και Προοδευτική Συμφωνία για τη Διασυνοριακή Συνεργασία στον Ειρηνικό (CPTPP), μια ζώνη ελεύθερου εμπορίου που καλύπτει πέντε ηπείρους με συνδυασμένη αγορά σχεδόν 600 εκατ. ανθρώπων.
Ο Ράσμουσεν σημείωσε: «Η Κίνα παραμένει ταυτόχρονα οικονομικός ανταγωνιστής, συστημικός αντίπαλος, αλλά και εταίρος με τον οποίο η συνεργασία πρέπει όχι μόνο να διατηρηθεί, αλλά και ενδεχομένως να διευρυνθεί».
Ο Σέφτσοβιτς πρόσθεσε ότι οι έλεγχοι εξαγωγών σε σπάνιες γαίες παραμένουν ευαίσθητο ζήτημα, ωστόσο διαπίστωσε κάποια πρόοδο στην ταχεία έγκριση αιτήσεων που αφορούν την αγορά της ΕΕ. Τα ζητήματα αυτά θα βρεθούν στην ατζέντα της επικείμενης Συνόδου Κορυφής ΕΕ-Κίνας αργότερα εντός του μηνός.
Νέο τελεσίγραφο προς τη Μόσχα απηύθυνε ο Ντόναλντ Τραμπ, προειδοποιώντας ότι αν δεν επιτευχθεί συμφωνία για τον τερματισμό της σύγκρουσης στην Ουκρανία εντός 50 ημερών, θα επιβάλει δασμούς 100% σε ρωσικά προϊόντα.
«Είμαι απογοητευμένος, γιατί πίστευα ότι θα είχαμε φτάσει σε συμφωνία πριν από δύο μήνες, αλλά αυτό δεν φαίνεται να συμβαίνει», δήλωσε ο Αμερικανός πρόεδρος κατά τη διάρκεια συνάντησής του με τον Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούττε, στον Λευκό Οίκο στις 14 Ιουλίου, και πρόσθεσε: «Οπότε, με βάση αυτό, θα πάμε σε δευτερεύοντες δασμούς. Αν δεν έχουμε συμφωνία σε 50 ημέρες, είναι πολύ απλό: οι δασμοί θα είναι στο 100% – και έτσι έχουν τα πράγματα».
Οι δευτερεύοντες δασμοί στοχεύουν χώρες που εξακολουθούν να έχουν εμπορικές συναλλαγές με ένα κράτος που τελεί υπό κυρώσεις. Στην προκειμένη περίπτωση, τα μέτρα αυτά θα αφορούσαν όσες χώρες συνεχίζουν το εμπόριο με τη Ρωσία. Ο Τραμπ διευκρίνισε ότι η απειλή δασμών 100% είναι ανεξάρτητη από τη νέα νομοθετική πρόταση στο Κογκρέσο, η οποία προβλέπει δευτερεύοντες δασμούς έως και 500% στους εμπορικούς εταίρους της Ρωσίας.
«Μπορούμε να εφαρμόσουμε δευτερεύοντες δασμούς χωρίς τη Γερουσία, χωρίς τη Βουλή, αλλά αυτό που ετοιμάζουν [στο Κογκρέσο] επίσης θα μπορούσε να είναι πολύ καλό», σημείωσε ο Τραμπ.
Την ώρα που ο Αμερικανός πρόεδρος εξέφραζε τη δυσαρέσκειά του για τον ρυθμό των διαπραγματεύσεων, το Κρεμλίνο επέρριψε ευθύνες στην ουκρανική κυβέρνηση για το αδιέξοδο. «Ακόμη αναμένουμε προτάσεις σχετικά με τα χρονοδιαγράμματα. Η ρωσική πλευρά είναι έτοιμη να συνεχίσει και να συμμετάσχει σε τρίτο γύρο συνομιλιών», τόνισε τη Δευτέρα ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, σύμφωνα με το ρωσικό πρακτορείο TASS.
Ο Μαρκ Ρούττε έφτασε στον Λευκό Οίκο το πρωί της Δευτέρας, στο πλαίσιο προγραμματισμένης διήμερης επίσκεψης, η οποία περιελάμβανε συναντήσεις τόσο με τον πρόεδρο Τραμπ όσο και με τον υπουργό Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο, τον υπουργό Άμυνας Πητ Χέγκσεθ και μέλη του Κογκρέσου.
Πέραν της νέας απειλής για δασμούς κατά της Ρωσίας, ο Τραμπ ανακοίνωσε πως έχει καταρτίσει νέο πλαίσιο με βάση το οποίο οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι θα αποζημιώσουν τις Ηνωμένες Πολιτείες για το κόστος παροχής στρατιωτικής βοήθειας στην Ουκρανία. «Σήμερα καταλήξαμε σε συμφωνία: θα στέλνουμε όπλα, αλλά εκείνοι θα πληρώνουν για αυτά», διευκρίνισε ο Τραμπ. Συμπλήρωσε: «Οι ΗΠΑ δεν πρόκειται να καταβάλουν πληρωμή. Θα τα κατασκευάζουμε και εκείνοι θα πληρώνουν για αυτά».
Από την πλευρά του, ο Μαρκ Ρούττε χαρακτήρισε «απολύτως λογική» την πρόθεση του Τραμπ να συνεχιστεί η στρατιωτική βοήθεια προς την Ουκρανία με την Ευρώπη να καλύπτει το κόστος.
Ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ ανέφερε επίσης πως αρκετά μέλη της συμμαχίας – μεταξύ των οποίων η Γερμανία, η Φινλανδία, η Δανία, η Σουηδία, η Νορβηγία, το Ηνωμένο Βασίλειο και οι Κάτω Χώρες – ετοιμάζουν δέσμες οπλισμού προς την Ουκρανία.
«Αυτό θα επιτρέψει στις αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις να διατηρήσουν τα δικά τους αποθέματα για άμεση ανάγκη, εξασφαλίζοντας ταυτόχρονα ότι η Ουκρανία λαμβάνει μεγάλες ποσότητες στρατιωτικού εξοπλισμού», υπογράμμισε.
Τουλάχιστον 30 άνθρωποι σκοτώθηκαν και δεκάδες τραυματίστηκαν σε νέα έκρηξη διαθρησκευτικών συγκρούσεων στη Σουέιντα, περιοχή με πλειοψηφία Δρούζων στη νότια Συρία, σύμφωνα με ανακοίνωση του υπουργείου Εσωτερικών της χώρας.
Το υπουργείο απέδωσε τα αιματηρά επεισόδια στην απουσία αρμόδιων κρατικών θεσμών, γεγονός που έχει οδηγήσει σε ολοένα εντεινόμενο χάος και κατάρρευση της ασφάλειας στην περιοχή. Επεσήμανε μάλιστα ότι η τοπική κοινωνία αδυνατεί πλέον να ελέγξει την κρίση, ενώ «ο αριθμός των θυμάτων αυξάνεται και απειλείται άμεσα η πολιτική ειρήνη στην περιοχή», όπως αναφέρει σχετική ανακοίνωση που μεταδόθηκε από το κρατικό πρακτορείο Sana.
Όπως μεταδίδει το ίδιο πρακτορείο, το υπουργείο Εσωτερικών, σε συντονισμό με το υπουργείο Άμυνας, ετοιμάζει άμεση παρέμβαση προκειμένου «να τερματιστεί η σύγκρουση και να αποκατασταθεί η ασφάλεια». Το υπουργείο κάλεσε όλες τις πλευρές «να συνεργαστούν με τις δυνάμεις εσωτερικής ασφάλειας, να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση και να συμβάλουν στις προσπάθειες αποκλιμάκωσης».
Με ξεχωριστή ανακοίνωση, επίσης μέσω του πρακτορείου Sana, στις 14 Ιουλίου, το υπουργείο Άμυνας γνωστοποίησε πως έχει ήδη αναπτύξει εξειδικευμένες μονάδες του στρατού στις πληγείσες ζώνες.
Το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΣΠΑΑ) ανέφερε ότι τα πρώτα επεισόδια ξέσπασαν στις 13 Ιουλίου μεταξύ ένοπλων Δρούζων κατοίκων και Βεδουίνων, στην περιοχή αλ Μουκάουας της Σουέιντα.
Σύμφωνα με το Παρατηρητήριο, «λίγες ημέρες νωρίτερα, ένας ντόπιος δέχθηκε επίθεση και ξυλοκοπήθηκε σε αυτοσχέδιο σημείο ελέγχου που είχαν στήσει Βεδουίνοι», προκαλώντας την οργισμένη αντίδραση της τοπικής κοινωνίας.
Η ένταση κορυφώθηκε στις 13 Ιουλίου όταν Βεδουίνοι έστησαν νέο σημείο ελέγχου στην αλ Μουκάουας και προχώρησαν σε κρατήσεις ντόπιων, όπως ανέφεραν πηγές του Παρατηρητηρίου, από όπου προέρχεται και η πληροφορία ότι τοπικοί ηγέτες διεξάγουν διαπραγματεύσεις προκειμένου «να αποκλιμακωθεί η ένταση και να απελευθερωθούν οι κρατούμενοι».
Ακολούθως, το Παρατηρητήριο μετέδωσε ότι το υπουργείο Άμυνας έστειλε στην περιοχή μεγάλα στρατιωτικά κομβόι, εξοπλισμένα με διάφορα οπλικά συστήματα και δεκάδες στρατιώτες, για την ενίσχυση των σημείων ελέγχου, τα οποία είχαν δεχθεί επιθέσεις. Σύμφωνα με την ίδια πηγή, μέρος αυτών των δυνάμεων συμμετέχει ήδη στις μάχες κατά των ένοπλων Δρούζων, με τον συνολικό αριθμό των νεκρών να φθάνει τους 37 – μεταξύ των οποίων και δύο ανήλικοι.
Η Epoch Times δεν ήταν σε θέση να επιβεβαιώσει ανεξάρτητα τις παραπάνω πληροφορίες.
Αλαουίτες επιχειρούν να περάσουν στον Λίβανο, μετά από τη μαζικές δολοφονίες ομοθρήσκων τους στη Δυτική Συρία, στις 11 Μαρτίου 2025.(Mohamed Azakir/Reuter)
Τα τελευταία κρούσματα βίας εντάσσονται σε μια ανησυχητική αύξηση των διαθρησκευτικών συγκρούσεων στη μετα-Άσαντ Συρία, με αιματηρά επεισόδια να ξεσπούν κατ’ επανάληψη από την ανατροπή του Μπασάρ αλ Άσαντ στα τέλη του περασμένου έτους.
Χαρακτηριστικό είναι το περιστατικό του Απριλίου, όταν ξέσπασαν σφοδρές μάχες μεταξύ ένοπλων σουνιτών και ένοπλων Δρούζων κατοίκων στην Τζερεμάνα, πόλη Δρούζων και χριστιανών κοντά στη Δαμασκό, μετά τη δολοφονία στελέχους του υπουργείου Άμυνας από αγνώστους σε σημείο ελέγχου.
Οι ταραχές κλιμακώθηκαν ύστερα από ξεχωριστή επίθεση σε τοπικό αστυνομικό τμήμα. Η κρίση εκτονώθηκε τελικά με την αποστολή στρατιωτικών ενισχύσεων και διαβουλεύσεις μεταξύ στελεχών ασφαλείας και τοπικών ηγετών.
Τον περασμένο Δεκέμβριο, το καθεστώς Άσαντ κατέρρευσε έπειτα από επίθεση ανταρτών υπό τουρκική αιγίδα και επικεφαλής την οργάνωση Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ, η οποία διατηρεί δεσμούς με το ISIS και την αλ Κάιντα.
Ο επικεφαλής της ΧΤαΣ, Αχμέντ αλ Σαράα, υπηρετεί σήμερα ως μεταβατικός πρόεδρος της Συρίας. Καθώς η ΧΤαΣ εδραιώνει την εξουσία της, εντείνονται οι φόβοι για θρησκευτικές διώξεις εναντίον μειονοτήτων όπως οι Δρούζοι, οι χριστιανοί και οι αλαουίτες.
Τον Μάρτιο, σύμφωνα με δημοσιεύματα, σουνίτες μαχητές στη Λαττάκεια διέπραξαν σφαγές εναντίον εκατοντάδων αλαουιτών, ενώ τον προηγούμενο μήνα, βομβιστής αυτοκτονίας σκότωσε περισσότερους από 20 χριστιανούς σε εκκλησία στη Δαμασκό – επίθεση που η νέα ηγεσία της Συρίας απέδωσε στο ISIS.
Στις 14 Ιουλίου, η εφημερίδα Times of Israel μετέδωσε πως οι ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις εξαπέλυσαν πλήγματα σε αρκετά άρματα μάχης κοντά στο χωριό Σάμι της Σουέιντα.
Δεν είναι σαφές εάν τα πλήγματα σχετίζονται με τα πρόσφατα επεισόδια βίας.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το Ισραήλ είχε στείλει στρατεύματα στη νότια Συρία αμέσως μετά την ανατροπή Άσαντ, προσφέροντας στο παρελθόν προστασία στους Δρούζους της Συρίας έναντι των νέων σουνιτών ισλαμιστών κυβερνώντων.
Στην Ελλάδα και σε τέσσερις ακόμα χώρες της ΕΕ θα δοκιμαστεί η εφαρμογή επαλήθευσης ηλικίας για τη χρήση στο διαδίκτυο, ανακοίνωσε σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Στο πλαίσιο της πράξης για τις ψηφιακές υπηρεσίες (DSA), η Επιτροπή παρουσίασε σήμερα ένα πρωτότυπο εφαρμογής επαλήθευσης της ηλικίας των χρηστών του διαδικτύου, προκειμένου να αποτραπεί η πρόσβαση των παιδιών σε επιβλαβές και επικίνδυνο περιεχόμενο.
Σύμφωνα με την Επιτροπή, η εφαρμογή επαλήθευσης θα δοκιμαστεί και θα προσαρμοστεί περαιτέρω σε συνεργασία με πέντε κράτη-μέλη: την Ελλάδα, τη Δανία, την Ισπανία, τη Γαλλία και την Ιταλία. Οι χώρες αυτές θα είναι οι πρώτες που θα συνεργαστούν με την Επιτροπή για την τεχνική λύση με στόχο τη δρομολόγηση εθνικών εφαρμογών επαλήθευσης της ηλικίας.
«Το πρωτότυπο της εφαρμογής επαλήθευσης ηλικίας είναι φιλικό προς τον χρήστη και προστατεύει την ιδιωτική ζωή θέτοντας έναν «χρυσό κανόνα» για τη διασφάλιση της ηλικίας στο διαδίκτυο», τονίζει η Επιτροπή.
Θα επιτρέπει, για παράδειγμα, στους χρήστες να αποδεικνύουν εύκολα ότι είναι άνω των 18 ετών όταν έχουν πρόσβαση σε περιορισμένο περιεχόμενο για ενήλικες στο διαδίκτυο, διατηρώντας παράλληλα τον πλήρη έλεγχο οποιωνδήποτε άλλων προσωπικών πληροφοριών, όπως η ακριβής ηλικία ή η ταυτότητα του χρήστη. Κανείς δεν θα είναι σε θέση να παρακολουθεί, να βλέπει ή να ανακατασκευάζει το περιεχόμενο που συμβουλεύονται οι μεμονωμένοι χρήστες, σημειώνει η Επιτροπή.
Παράλληλα, η Επιτροπή παρουσίασε σήμερα κατευθυντήριες γραμμές για την προστασία των ανηλίκων στο διαδίκτυο. Μεταξύ άλλων, οι κατευθυντήριες γραμμές παρέχουν συστάσεις για την αντιμετώπιση του εθισμού, του εκφοβισμού στο διαδίκτυο, την ανεπιθύμητη επαφή με αγνώστους και το επιβλαβές περιεχόμενο. Αυτές οι κατευθυντήριες γραμμές για την προστασία των ανηλίκων καταρτίστηκαν μετά από έρευνα σε συνεργασία με εμπειρογνώμονες και δημόσια διαβούλευση.
Το σχέδιο επαλήθευσης της ηλικίας άρχισε να αναπτύσσεται στις αρχές του 2025. Θέτει τις βάσεις για την ευρύτερη ανάπτυξη υπηρεσιών κατάλληλων για την ηλικία στο μέλλον και βασίζεται στις ίδιες τεχνικές προδιαγραφές με τα «ευρωπαϊκά πορτοφόλια ψηφιακής ταυτότητας (eID) που πρόκειται να αναπτυχθούν πριν από το τέλος του 2026. Με τον τρόπο αυτό διασφαλίζεται η συμβατότητα μεταξύ των δύο και καθίσταται δυνατή η ενσωμάτωση της λειτουργίας επαλήθευσης της ηλικίας στα μελλοντικά πορτοφόλια ηλεκτρονικής ταυτοποίησης.
Η Αντιπρόεδρος της Επιτροπής, αρμόδια για την τεχνολογική κυριαρχία, την ασφάλεια και τη δημοκρατία, Χένα Βίρκνουνεν, δήλωσε σχετικά: «Η διασφάλιση της ασφάλειας των παιδιών και των νέων μας στο διαδίκτυο είναι υψίστης σημασίας για την παρούσα Επιτροπή. Οι κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με την προστασία των ανηλίκων για τις επιγραμμικές πλατφόρμες, σε συνδυασμό με το νέο σχέδιο για την επαλήθευση της ηλικίας, αποτελούν τεράστιο βήμα προόδου εν προκειμένω. Οι πλατφόρμες δεν έχουν καμία δικαιολογία για να συνεχίσουν τις πρακτικές που θέτουν τα παιδιά σε κίνδυνο.»
Η οικονομία της Αργεντινής σημείωσε θεαματική ετήσια ανάπτυξη 7,6% το δεύτερο τρίμηνο του 2025, σηματοδοτώντας μια εντυπωσιακή ανάκαμψη μετά από χρόνια κρίσης.
Ο πρόεδρος Χαβιέρ Μιλέι, ένας ριζοσπαστικός φιλελεύθερος οικονομολόγος που ανέλαβε την εξουσία τον Δεκέμβριο 2023, εξελέγη με την υπόσχεση να ανατρέψει το οικονομικό μοντέλο της χώρας. Με φόντο έναν πληθωρισμό σε τροχιά υπερπληθωρισμού και μια οικονομία σε στασιμότητα, ο Μιλέι εφάρμοσε μέτρα λιτότητας-σοκ και μεταρρυθμίσεις ελεύθερης αγοράς. Το αποτέλεσμα ήταν μεν η ταχεία αποκλιμάκωση του πληθωρισμού και η αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των αγορών, με βαρύ κοινωνικό κόστος.
Προεκλογικές υποσχέσεις: «Αλυσίδες» στην κρατική σπατάλη και δολάριο στην οικονομία
Ο Χαβιέρ Μιλέι ανέβηκε στην πολιτική σκηνή υποσχόμενος να αλλάξει ριζικά το οικονομικό κατεστημένο της Αργεντινής. Κεντρική του δέσμευση ήταν η πάταξη του ανεξέλεγκτου πληθωρισμού – του «διαχρονικού δαίμονα» της αργεντίνικης οικονομίας – ακόμη και με δολαριοποίηση της οικονομίας και «ανατίναξη» της κεντρικής τράπεζας (BCRA), αν χρειαζόταν. Παράλληλα, ο αυτοχαρακτηριζόμενος «αναρχοκαπιταλιστής» υποσχόταν να συρρικνώσει δραστικά το «διογκωμένο» κράτος και να εξαλείψει το δημοσιονομικό έλλειμμα με επιθετικές περικοπές δαπανών – ένα σχέδιο που ο ίδιος παρουσίασε κρατώντας συμβολικά ένα αλυσοπρίονο στις προεκλογικές του εμφανίσεις. Επιγραμματικά, οι βασικές προεκλογικές εξαγγελίες Μιλέι για την οικονομία ήταν:
Μηδενισμός πληθωρισμού: Μέσω σκληρής νομισματικής πειθαρχίας και πιθανής υιοθέτησης του δολαρίου ως νομίσματος, καταργώντας την ανεξέλεγκτη κοπή πέσο. Ο Μιλέι είχε δεσμευτεί να «σκοτώσει τον πληθωρισμό» που έτρεχε με ετήσιο ρυθμό 211% το 2023.
Ριζικές περικοπές στο κράτος: Μείωση δημόσιων δαπανών με κατάργηση περιττών υπουργείων και φορέων, απόλυση δημοσίων υπαλλήλων και περικοπή επιδομάτων. Χαρακτηριστικά μιλούσε για «τσεκούρι» στη γραφειοκρατία και εκκαθάριση της κρατικής σπατάλης.
Ισοσκέλιση προϋπολογισμού: Άμεση εξάλειψη του πρωτογενούς ελλείμματος. Ο Μιλέι παρουσίαζε την αυστηρή λιτότητα ως αναγκαίο σοκ για να σταματήσει ο φαύλος κύκλος ελλειμμάτων και νομισματοποίησής τους μέσω της κεντρικής τράπεζας.
Απελευθέρωση οικονομίας: Κατάργηση των κεφαλαιακών και συναλλαγματικών ελέγχων, απελευθέρωση του εμπορίου και των τιμών, και προσέλκυση ξένων επενδύσεων. Υποσχόταν ένα από τα «ελεύθερα οικονομικά» καθεστώτα παγκοσμίως, χωρίς προστατευτισμούς και γραφειοκρατικά εμπόδια.
Με απλά λόγια, ο Μιλέι προέβαλλε τον εαυτό του ως αντι-συστημικό μεταρρυθμιστή που θα έβαζε τέλος στον πληθωριστικό φαύλο κύκλο και την κρατική κακοδιαχείριση, ακόμη κι αν αυτό σήμαινε ρήξη με παραδοσιακές πρακτικές και θεσμούς (όπως η ίδια η κεντρική τράπεζα).
Από τις εξαγγελίες στην πράξη: Το σοκ της λιτότητας του «αλυσοπρίονου»
Μετά την εκλογή του, ο Μιλέι κινήθηκε αστραπιαία για να υλοποιήσει κεντρικά σημεία των δεσμεύσεών του. Αν και δεν προχώρησε άμεσα σε πλήρη δολαριοποίηση ή κλείσιμο της κεντρικής τράπεζας – λόγω πολιτικών και πρακτικών εμποδίων – επέλεξε μια εναλλακτική στρατηγική σταθεροποίησης. Συγκεκριμένα, καθιέρωσε μια εφάπαξ μεγάλη υποτίμηση του πέσο κατά 54% τον Δεκέμβριο 2023 (αμέσως μόλις ανέλαβε) και στη συνέχεια ένα καθεστώς μικρών ελεγχόμενων υποτιμήσεων ~2% τον μήνα. Με αυτόν τον τρόπο, αγκύρωσε την ισοτιμία του πέσο σε σχετικά σταθερά επίπεδα, χρησιμοποιώντας το ως εργαλείο για να συγκρατήσει τις προσδοκίες πληθωρισμού. Η πλήρης επίσημη δολαριοποίηση ανεστάλη προσωρινά, με τον ίδιο να υπόσχεται ότι «τελικώς πέσο και δολάριο θα συνυπάρχουν ελεύθερα» σε ισοτιμία αγοράς, μόλις σταθεροποιηθεί η κατάσταση.
Παράλληλα, στον δημοσιονομικό τομέα, ο Μιλέι εφάρμοσε αυτό που ονομάστηκε «θεραπεία-σοκ» λιτότητας. Μέσα σε λίγες ημέρες από την ορκωμοσία του, η κυβέρνησή του ανακοίνωσε περικοπές δαπανών ύψους περίπου 6% του ΑΕΠ – ένα επίπεδο πρωτόγνωρο – προκειμένου να μηδενίσει το έλλειμμα άμεσα . Ο νέος υπουργός Οικονομίας, Λουίς Καπούτο, εξήγγειλε βαθιές περικοπές σε μισθούς και συντάξεις (πάγωμα αυξήσεων κάτω από τον πληθωρισμό), ακύρωση δημοσίων έργων, μείωση μεταβιβάσεων σε περιφέρειες και κατάργηση επιδοτήσεων σε λογαριασμούς ενέργειας και μεταφορών. Ταυτόχρονα, ο νέος διοικητής της κεντρικής τράπεζας (BCRA) διέκοψε την έκδοση βραχυπρόθεσμων ομολόγων που διόγκωναν τη νομισματική βάση και – το κυριότερο – σταμάτησε πλήρως τη χρηματοδότηση του κράτους μέσω τύπωσης χρήματος.
Μερικά από τα βασικά μέτρα οικονομικής πολιτικής που έθεσε σε εφαρμογή ο Μιλέι τον πρώτο χρόνο είναι συνοπτικά τα εξής:
Δραστική μείωση δημοσίων δαπανών: Οι κρατικές δαπάνες μειώθηκαν κατά περίπου 27-30% το 2024. Αυτό επετεύχθη με την κατάργηση ή συγχώνευση υπουργείων (καταργήθηκαν ή υποβαθμίστηκαν περισσότερα από 12 υπουργεία, όπως το υπουργείο Πολιτισμού, ενώ περιορίστηκαν χρηματοδοτήσεις σε πανεπιστήμια και έρευνα), την απόλυση δεκάδων χιλιάδων δημοσίων υπαλλήλων και το «πάγωμα» προσλήψεων. Επιδοτήσεις σε ενέργεια και μεταφορές κόπηκαν, ενώ κρατικοί οργανισμοί (π.χ. εθνικό ινστιτούτο θεάτρου, κρατικό πρακτορείο ειδήσεων) έκλεισαν. Ως συνέπεια, ο προϋπολογισμός πέρασε σε πλεόνασμα για πρώτη φορά μετά από 12 χρόνια – ήδη από τον Ιανουάριο 2024 καταγράφηκε πρωτογενές πλεόνασμα και αυτό συνεχίστηκε κάθε μήνα. Για το 2025 προβλέπεται πρωτογενές πλεόνασμα ~1,6% του ΑΕΠ (έναντι στόχου 1,3% του ΔΝΤ).
Νομισματική σταθεροποίηση και τιθάσευση πληθωρισμού: Μετά την αρχική μεγάλη υποτίμηση του πέσο, η κεντρική τράπεζα υιοθέτησε ένα νέο πλαίσιο συναλλαγματικής ισοτιμίας με ελεγχόμενες μικρές μηνιαίες διολισθήσεις. Παρά τον σκεπτικισμό πολλών αναλυτών, η στρατηγική αυτή – σε συνδυασμό με το δημοσιονομικό «φρένο» – οδήγησε σε κατακόρυφη πτώση του μηνιαίου πληθωρισμού: από 25,5% τον Δεκέμβριο 2023 σε μόλις 2-3% το φθινόπωρο του 2024, το χαμηλότερο επίπεδο τριετίας. Έτσι, ο ετήσιος πληθωρισμός το 2024 συγκρατήθηκε στο 118% (έναντι 211% το 2023), πολύ χαμηλότερα από τις αρχικές προβλέψεις που φοβούνταν εκ νέου υπερπληθωρισμό. Η μείωση του πληθωρισμού υπήρξε κρίσιμη για την αποκατάσταση της αξιοπιστίας της κυβέρνησης στα μάτια του κοινού.
Απελευθέρωση αγορών και επενδυτικά κίνητρα: Η κυβέρνηση Μιλέι κατήργησε εσπευσμένα διάφορες ρυθμίσεις και ελέγχους τιμών που θεωρούσε ότι στρέβλωναν την αγορά. Για παράδειγμα, ανέστειλε τον νόμο περί ελέγχου των ενοικίων στα ακίνητα (rent control) ήδη από τον Δεκέμβριο 2023, που είχε κατηγορηθεί ότι αποθάρρυνε τους ιδιοκτήτες από το να διαθέτουν κατοικίες. Επίσης καταργήθηκαν άμεσα οι περισσότερες τιμολογιακές ρυθμίσεις σε βασικά αγαθά (π.χ. έλεγχοι τιμών τροφίμων), επιτρέποντας στις τιμές να διαμορφωθούν ελεύθερα και να αρθούν οι «στρεβλώσεις σχετικών τιμών» στην οικονομία. Το άνοιγμα της οικονομίας ενισχύθηκε και με μείωση φορολογικών και δασμολογικών επιβαρύνσεων: σταδιακά μειώθηκαν ή καταργήθηκαν ad hoc φόροι και δασμοί στις εξαγωγές αγροτικών προϊόντων και στις εισαγωγές, που προηγουμένως δημιουργούσαν ένα δαιδαλώδες σύστημα πολλαπλών ισοτιμιών και φόρων.
Άρση κεφαλαιακών ελέγχων και προσέλκυση συναλλάγματος: Ένα από τα μεγαλύτερα εμπόδια για την εμπιστοσύνη των επενδυτών ήταν οι αυστηροί έλεγχοι συναλλάγματος και κεφαλαίων που κληρονόμησε η κυβέρνηση. Ο Μιλέι αρχικά διατήρησε προσωρινά πολλούς από αυτούς τους περιορισμούς (παρά τις περί του αντιθέτου προσδοκίες) προκειμένου να αποφύγει απότομο σοκ στην αγορά. Ωστόσο, μετά από 16 μήνες σφιχτής πολιτικής και καθώς εξαντλούνταν τα αποθέματα ξένου συναλλάγματος, η κυβέρνηση διαπραγματεύτηκε ένα νέο πακέτο διάσωσης $20 δισ. με το ΔΝΤ (ανακοινώθηκε τον Ιούνιο 2025), το οποίο της έδωσε περιθώριο να ξεκινήσει την άρση των capital controls. Πράγματι, με τη στήριξη αυτή, ανακοινώθηκε η κατάργηση της πλειονότητας των περιορισμών στη διακίνηση κεφαλαίων και συναλλάγματος – ένα τολμηρό βήμα που τερματίζει 6 χρόνια αυστηρών ελέγχων και επιτρέπει πλέον πιο ελεύθερες μεταφορές χρημάτων στο εξωτερικό. Παράλληλα, ήδη από το 2024 είχε τεθεί σε εφαρμογή φορολογική αμνηστία για κρυμμένα δολάρια: προσφέρονταν κίνητρα στους Αργεντίνους να δηλώσουν και να επαναπατρίσουν τις αποταμιεύσεις τους σε δολάρια. Το σχέδιο αυτό απέδωσε περίπου $19 δισ. νέων καταθέσεων στις τράπεζες της χώρας μέχρι τον Οκτώβριο 2024, ενισχύοντας πολύτιμα τα λιγοστά συναλλαγματικά αποθέματα.
Με αυτά τα μέτρα, ο Μιλέι πραγματοποίησε μεγάλο μέρος των προεκλογικών του δεσμεύσεων: πέτυχε άμεσα πρωτογενές πλεόνασμα, περιόρισε δραματικά τον πληθωρισμό και άρχισε να ανοίγει την οικονομία στο διεθνές κεφάλαιο. Ωστόσο, κάποιες εξαγγελίες υλοποιήθηκαν μερικώς ή σταδιακά: η πλήρης δολαριοποίηση και η οριστική κατάργηση της κεντρικής τράπεζας δεν έγιναν (αντίθετα η BCRA συνεχίζει να λειτουργεί, υπό νέα διοίκηση), ενώ οι συναλλαγματικοί έλεγχοι αφαιρούνται προσεκτικά και βήμα-βήμα αντί μονομιάς, με μία κίνηση-σοκ . Η κυβέρνηση προτίμησε μια ελεγχόμενη μετάβαση ώστε να διασφαλίσει σταθερότητα – αναγνωρίζοντας ίσως ότι χωρίς επαρκή αποθέματα δολαρίων, μια απότομη δολαριοποίηση ή άρση ελέγχων θα μπορούσε να τινάξει το πρόγραμμα στον αέρα .
Κοινωνικές επιπτώσεις και «κόστος» του σοκ
Τα οφέλη της πολιτικής Μιλέι σε μακροοικονομικό επίπεδο συνοδεύτηκαν από σοβαρές κοινωνικές επιπτώσεις βραχυπρόθεσμα. Η ύφεση του 2024 ήταν σφοδρή: το ΑΕΠ συρρικνώθηκε κατά -1,8% το 2024 (πρώτο έτος Μιλέι), καθιστώντας την Αργεντινή τη μόνη χώρα της Λ. Αμερικής σε ύφεση εκείνη τη χρονιά. Ουσιαστικά, η οικονομική δραστηριότητα επέστρεψε στα επίπεδα του Αυγούστου 2023, πριν την εκλογή Μιλέι. Οι δραστικές περικοπές δαπανών «φρέναραν» απότομα την εσωτερική ζήτηση: η ιδιωτική κατανάλωση βυθίστηκε (μείωση ~20% εντός 2024), ενώ το «πάγωμα» δημοσίων έργων άφησε ημιτελή έργα και προκάλεσε απώλεια ~200.000 θέσεων εργασίας στον κατασκευαστικό κλάδο.
Η ανεργία παρουσίασε άνοδο, καθώς τόσο ο δημόσιος όσο και ο ιδιωτικός τομέας περιόρισαν το προσωπικό. Χιλιάδες εργαζόμενοι του δημοσίου απολύθηκαν, ενώ στον ιδιωτικό τομέα η ύφεση και η ακριβότερη πίστωση έφεραν λουκέτα σε επιχειρήσεις. Συγκεκριμένα στοιχεία ανεργίας δεν έχουν ανακοινωθεί στο σύνολο αυτής της περιόδου στα διεθνή ρεπορτάζ, ωστόσο αναφέρεται γενικά ότι η ανεργία αυξήθηκε το 2024 και οι πραγματικοί μισθοί σημείωσαν πτώση. Πολλοί εργαζόμενοι είδαν το εισόδημά τους να ροκανίζεται από τον πληθωρισμό, αφού οι αυξήσεις μισθών καθηλώθηκαν κάτω από το επίπεδο τιμών.
Το μεγαλύτερο βάρος έπεσε στα φτωχότερα κοινωνικά στρώματα. Τα φιλόδοξα βήματα δημοσιονομικής εξυγίανσης «κόστισαν» ιδιαίτερα στους ευάλωτους: οι συνταξιούχοι υπέστησαν πραγματικές μειώσεις στις συντάξεις τους, καθώς οι αυξήσεις δεν κάλυψαν τον πληθωρισμό και η μέση κατώτατη σύνταξη βρίσκεται πλέον μόλις στα ~$300 μηνιαίως . Συνταξιούχοι διαμαρτύρονται συχνά ότι «τους οδηγούν στην εξαθλίωση», με ορισμένους να διερωτώνται αν «θέλουν να μας πεθάνουν» όπως ανέφεραν σε διαδηλώσεις. Τα επιδόματα κοινωνικής πρόνοιας και τα προγράμματα στήριξης μειώθηκαν, ενώ οργανισμοί πολιτισμού και κοινωνικών υπηρεσιών έκλεισαν, αφήνοντας κενά σε παροχές.
Η φτώχεια εκτινάχθηκε σε επίπεδα-ρεκόρ δύο δεκαετιών. Το ποσοστό του πληθυσμού κάτω από το όριο φτώχειας αυξήθηκε από ~40% το 2023 σε πάνω από 50% το 2024. Συγκεκριμένα, καταγράφηκε 53% φτώχεια το πρώτο εξάμηνο 2024 – αύξηση 13 ποσοστιαίων μονάδων σε λίγους μήνες, η μεγαλύτερη άνοδος εδώ και 20 χρόνια . Μέχρι το τέλος του 2024 υπήρξε μια μικρή υποχώρηση στο ~50%, αλλά αυτό οφείλεται κυρίως στην υποχώρηση του πληθωρισμού που περιόρισε την περαιτέρω διολίσθηση εισοδημάτων, ενώ η ακραία φτώχεια παρέμεινε αυξημένη με πάνω από 6 εκατομμύρια ανθρώπους σε συνθήκες εξαθλίωσης.
Αξιοσημείωτο είναι ότι, παρά την κοινωνική πίεση, δεν ξέσπασε εκτεταμένη κοινωνική αναταραχή ή «λαϊκή εξέγερση», όπως προέβλεπαν πολλοί αναλυτές όταν ανακοινώθηκαν τα μέτρα. Η κοινωνική ειρήνη διατηρήθηκε σχετικώς, γεγονός που αποδίδεται σε δύο κυρίως λόγους:
Διαχείριση προσδοκιών: Ο ίδιος ο Μιλέι είχε προειδοποιήσει τους πολίτες ότι «τα πράγματα θα χειροτερέψουν πριν βελτιωθούν» – προετοιμάζοντάς τους ψυχολογικά για θυσίες . Έτσι, μεγάλο μέρος της κοινής γνώμης, κουρασμένο από χρόνια κρίσης, αποδέχθηκε το αρχικό σοκ με σχετική ανοχή, ελπίζοντας σε μελλοντική ανάκαμψη.
Πολιτική συγκυρία: Η αντιπολίτευση (κυρίως οι περονιστές) βρισκόταν σε αποδιοργάνωση και χωρίς ισχυρή φωνή διαμαρτυρίας, ενώ η νέα δεξιά ηγεσία βρήκε διεθνή στηρίγματα. Η έλλειψη αξιόπιστης εναλλακτικής και η κόπωση από τις προηγούμενες αποτυχημένες πολιτικές έκανε πολλούς να δώσουν πίστωση χρόνου στον Μιλέι. Την ίδια ώρα, ο Μιλέι κέρδισε πόντους δημοτικότητας παρουσιάζοντας τη μείωση του πληθωρισμού ως εθνικό επίτευγμα – κάτι που πράγματι συντήρησε τη δημοτικότητά του γύρω στο 50% παρά τη λιτότητα.
Βέβαια, προς τα μέσα του 2025, καθώς η χώρα έβγαινε από την ύφεση, τα συνδικάτα άρχισαν να κινητοποιούνται: οι μεγαλύτερες εργατικές ενώσεις εξήγγειλαν γενική απεργία 36 ωρών σε ένδειξη διαμαρτυρίας, ζητώντας αυξήσεις και διαμαρτυρόμενες για τη συρρίκνωση των μισθών. Οι συνταξιούχοι συνέχισαν τις εβδομαδιαίες διαδηλώσεις τους για τις χαμηλές συντάξεις. Το φθινόπωρο του 2024 και το 2025, μικρότερης έκτασης διαδηλώσεις φοιτητών και δημοσίων υπαλλήλων έλαβαν χώρα, χωρίς όμως να πάρουν μαζικό χαρακτήρα. Γενικά, η κοινωνία εμφανίζεται κουρασμένη αλλά συγκρατημένη, δίνοντας στον Μιλέι χρόνο να αποδείξει ότι η «θεραπεία» του θα φέρει αποτέλεσμα.
Επιστροφή στην ανάπτυξη: 7,6% αύξηση ΑΕΠ και μακροοικονομικά αποτελέσματα
Παρά την αρχική ύφεση, η οικονομία της Αργεντινής άρχισε να ανακάμπτει εντός του 2024, καθώς σταθεροποιήθηκαν οι μακροοικονομικές συνθήκες. Ήδη τον Δεκέμβριο 2024, η οικονομική δραστηριότητα είχε αυξηθεί κατά 5,5% σε ετήσια βάση σε σχέση με τον καταστροφικό Δεκέμβριο 2023. Από τον Απρίλιο του 2024 σημειώθηκε μια τάση συνεχούς μηνιαίας ανόδου στη δραστηριότητα (8 διαδοχικοί μήνες αύξησης μέχρι τέλος του έτους) . Αυτή η δυναμική επιταχύνθηκε το 2025. Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία, το ΑΕΠ του β΄ τριμήνου του 2025 αυξήθηκε κατά 7,6% σε σύγκριση με το αντίστοιχο τρίμηνο του προηγούμενου έτους. Πρόκειται για τον ταχύτερο ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης των τελευταίων τριών ετών και υψηλότερο από τις προβλέψεις των αναλυτών.
Για παράδειγμα, μόνο τον Απρίλιο 2025 η οικονομική δραστηριότητα (δείκτης EMAE) αυξήθηκε κατά 7,7% σε ετήσια βάση – ξεπερνώντας τις προβλέψεις (6,6%) και συνεχίζοντας την ανοδική της πορεία μετά από +5,4% τον Μάρτιο . Η άνοδος ήταν σχεδόν γενικευμένη στους τομείς: ο χρηματοπιστωτικός τομέας εκτινάχθηκε κατά +28,4% (ευνοούμενος από την ομαλοποίηση των αγορών χρήματος), ενώ και οι κατασκευές ανέκαμψαν με +17,1% τον Απρίλιο αντιστρέφοντας μέρος των απωλειών του 2024. Εννέα από τους δεκαπέντε βασικούς κλάδους της οικονομίας σημείωσαν αύξηση στο τέλος του 2024 και τις αρχές του 2025, με το εμπόριο/λιανική να ανεβαίνει ~7% μετά από μεγάλο διάστημα ύφεσης. Αντίθετα, μεμονωμένοι κλάδοι όπως η αλιεία παρέμειναν σε πτώση (π.χ. -25%) λόγω ειδικών παραγόντων.
Πώς συνδέεται αυτή η ανάκαμψη με τις πολιτικές Μιλέι; Οι αναλυτές επισημαίνουν ότι η σταθεροποίηση που επήλθε από το σοκ λιτότητας και τη μείωση του πληθωρισμού απελευθέρωσε δυνάμεις ανάπτυξης που ήταν μπλοκαρισμένες. Καθώς ο πληθωρισμός υποχώρησε σε φυσιολογικά επίπεδα (για τα δεδομένα της Αργεντινής) γύρω στο 2-3% το μήνα, οι μισθοί ανέκτησαν μέρος της αγοραστικής τους δύναμης και η κατανάλωση άρχισε δειλά να βελτιώνεται στα τέλη 2024. Επιπλέον, το τέλος της αβεβαιότητας για υπερπληθωρισμό ή στάση πληρωμών βελτίωσε το οικονομικό κλίμα: οι ομολογιακές αγορές αντέδρασαν θετικά, με τα ομόλογα να ανακάμπτουν σημαντικά, και ο δείκτης country-risk (ρίσκου χώρας) της JP Morgan έπεσε από τις ~2000 μονάδες στο ~750, το χαμηλότερο επίπεδο 5ετίας. Αυτό αποκατέστησε την εμπιστοσύνη των επενδυτών ότι η Αργεντινή απομακρύνεται από το φάσμα της χρεοκοπίας.
Η άρση πολλών εμποδίων (π.χ. ενοποίηση συναλλαγματικών ισοτιμιών, ευκολότερες εισαγωγές πρώτων υλών) έδωσε ώθηση στην παραγωγή. Βιομηχανία και εμπόριο γύρισαν σε θετική τροχιά, καθώς απελευθερώθηκαν οι τιμές και βελτιώθηκε η διαθέσιμη ρευστότητα στην αγορά. Ταυτόχρονα, η κυβέρνηση σημείωσε ότι η ιδιωτική επένδυση απογειώθηκε: προβλέπεται αύξηση 22,7% στις ιδιωτικές επενδύσεις το 2025 – εν μέρει αποτέλεσμα της αυξημένης εμπιστοσύνης των επιχειρήσεων στο νέο οικονομικό μοντέλο. Πράγματι, με τον πληθωρισμό να πέφτει και τις προοπτικές σταθερές, πολλοί επιχειρηματίες που κρατούσαν στάση αναμονής φαίνεται πως ξεκίνησαν έργα και αγορές που είχαν παγώσει τα προηγούμενα χρόνια. Σημαντικό ρόλο έπαιξε και η επιστροφή των καταθέσεων: η προσέλκυση των «δολαρίων στρώματος» (αποταμιεύσεων που οι πολίτες έκρυβαν εκτός τραπεζών) ενίσχυσε τις τράπεζες και διευκόλυνε τη χρηματοδότηση της οικονομίας.
Ειδική μνεία πρέπει να γίνει στην ισοτιμία του πέσο: μέσα στο 2024, το άνοιγμα της ψαλίδας μεταξύ της επίσημης ισοτιμίας και της «παράλληλης» (μαύρης αγοράς) μειώθηκε κατά ~44% , ένδειξη ότι η αγορά άρχισε να εμπιστεύεται πως το νόμισμα δεν θα βρεθεί σε νέα ελεύθερη πτώση. Πράγματι, το πέσο σταθεροποιήθηκε γύρω στο 1 USD = 980 ARS στα τέλη του 2024 και διατηρείται σχετικά σταθερό (~1.200 ARS) το 2025 . Η σταθερότητα αυτή, σε συνδυασμό με τα υψηλά επιτόκια, ενθάρρυνε την επιστροφή των καταθέσεων και περιόρισε τη φυγή κεφαλαίων. Επίσης, η σύγκλιση των ισοτιμιών εξαφάνισε πολλά στραβά κίνητρα: για παράδειγμα, πλέον δεν συμφέρει το κερδοσκοπικό παιχνίδι αγοράς δολαρίων στη φθηνή επίσημη τιμή και πώλησής τους στη μαύρη αγορά, κάτι που παλαιότερα τροφοδοτούσε την υποτίμηση.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η ανάπτυξη 7,6% του 2025 αντανακλά και φαινόμενο «βάσης»: δηλαδή, η οικονομία αναπτύσσεται ταχύτερα επειδή συγκρίνεται με το χαμηλό σημείο του 2024. Ωστόσο, ακόμη και λαμβάνοντας αυτό υπ’ όψιν, οι προβλέψεις οργανισμών παραμένουν θετικές. Η κυβέρνηση, στο σχέδιο προϋπολογισμού 2026, εκτιμά ότι το συνολικό ΑΕΠ θα αυξηθεί ~5,2% το 2025 , ενώ ανεξάρτητες εκτιμήσεις (π.χ. BBVA Research) κάνουν λόγο για ανάπτυξη 5-5,5% φέτος. Αυτό σημαίνει ότι μετά την εκτόξευση λόγω ανάκαμψης, η οικονομία αναμένεται να συνεχίσει σε υγιή ανάπτυξη άνω του παγκόσμιου μέσου όρου. Σημαντικό επίσης είναι ότι η ανάπτυξη αυτή φαίνεται ισόρροπη: τόσο οι τομείς αγαθών (βιομηχανία, γεωργία) όσο και οι υπηρεσίες παρουσιάζουν άνοδο, με την ιδιωτική κατανάλωση να ενισχύεται ~7% και ακόμη και τη δημόσια κατανάλωση – παρά τις περικοπές – να αυξάνεται ελαφρά (~5%), χάρη στη βελτίωση της αποδοτικότητας των δαπανών.
Ένα ενδιαφέρον στοιχείο είναι η άνθηση των εισαγωγών: Καθώς η οικονομία ανέκαμψε και οι έλεγχοι στο εμπόριο χαλάρωσαν, οι εισαγωγές αγαθών εκτοξεύθηκαν (αναμένεται +25% το 2025). Αυτό εν μέρει αντανακλά αύξηση επενδύσεων (εισαγωγή μηχανημάτων, υλικών) αλλά και ισχυρή ζήτηση των καταναλωτών για προϊόντα που δεν βρίσκονταν εύκολα τα προηγούμενα χρόνια. Αντίστοιχα, οι εξαγωγές προβλέπεται να αυξηθούν πιο μετριοπαθώς (+3,7%), κάτι που μειώνει το εμπορικό πλεόνασμα (εκτιμάται ~$4,9 δισ. το 2025) αλλά υποδηλώνει μια εσωστρεφή, επενδυτική φάση της ανάπτυξης: η χώρα εισάγει κεφαλαιουχικά αγαθά και καταναλώνει, επενδύοντας για το μέλλον.
Προκλήσεις και βιωσιμότητα: Θα διατηρηθεί το «θαύμα»;
Παρότι οι μέχρι τώρα ενδείξεις είναι ενθαρρυντικές, πολλοί αναλυτές επισημαίνουν ότι η βιωσιμότητα της ανάκαμψης δεν είναι εγγυημένη και εξαρτάται από προσεκτικούς χειρισμούς στο εξής. Βασικό ερώτημα αποτελεί το συναλλαγματικό καθεστώς και ο κίνδυνος ενός απότομου σοκ στο νόμισμα. Η στρατηγική Μιλέι να χρησιμοποιήσει το πέσο ως άγκυρα αποπληθωρισμού (περιορίζοντας την υποτίμησή του) πέτυχε βραχυπρόθεσμα, όμως έχει οδηγήσει σε υπερτίμηση του νομίσματος τώρα που ο πληθωρισμός, αν και μειωμένος, παραμένει πάνω από το 20-30% ετησίως. Με άλλα λόγια, οι τιμές σε δολάρια των αργεντίνικων προϊόντων έχουν αυξηθεί πολύ: χαρακτηριστικά, ένα Big Mac στην Αργεντινή κοστίζει ~60% ακριβότερα απ’ ό,τι στις ΗΠΑ (ενώ πριν ένα χρόνο ήταν φθηνότερο). Αυτό κάνει την Αργεντινή ακριβό μέρος τόσο για τους τουρίστες όσο και για τους εισαγωγείς ξένων χωρών. Ήδη παρατηρείται κύμα Αργεντίνων τουριστών προς τις γειτονικές χώρες (Βραζιλία, Χιλή), διότι βρίσκουν εκεί αγαθά και υπηρεσίες φτηνότερα απ’ ό,τι στην εγχώρια αγορά. Αντίστροφα, οι ξένοι τουρίστες βρίσκουν ακριβή την Αργεντινή – μια αντιστροφή της τάσης που επικρατούσε επί χρόνια με το υποτιμημένο πέσο. Πέραν του τουρισμού, μια ισχυρή ισοτιμία ενέχει κίνδυνο να πιέσει τις εξαγωγές και τη βιομηχανία, καθώς τα εγχωρίως παραγόμενα προϊόντα γίνονται ακριβότερα διεθνώς. Ο ίδιος ο Μιλέι αναγνώρισε τον κίνδυνο, παραδεχόμενος ότι ένα πολύ ισχυρό πέσο μπορεί να «στραγγαλίσει» την εγχώρια παραγωγή και να αποθαρρύνει επενδυτές, ενώ αυξάνει την πιθανότητα ενός απότομου κραχ στην ισοτιμία αν μεταβληθούν οι προσδοκίες.
Συνδεδεμένος είναι ο κίνδυνος του λεγόμενου carry trade: πολλοί επενδυτές εκμεταλλεύτηκαν τον συνδυασμό υψηλών επιτοκίων σε πέσο και σταθερής ισοτιμίας, δανειζόμενοι φθηνά δολάρια και επενδύοντας σε κρατικά έντοκα γραμμάτια ή καταθέσεις σε πέσο για γρήγορο κέρδος. Αυτό είναι μεν ψήφος εμπιστοσύνης βραχυπρόθεσμα, αλλά αντιστρέφεται απότομα αν οι αγορές πιστέψουν ότι το πέσο θα υποτιμηθεί ή αν αρθούν οι έλεγχοι. Καθώς πλησιάζουν οι ενδιάμεσες βουλευτικές εκλογές του Οκτωβρίου 2025, ο Μιλέι έχει προαναγγείλει ότι μετά από αυτές θα χαλαρώσει περαιτέρω τους εναπομείναντες ελέγχους και θα επιτρέψει πλήρως την ελεύθερη διακίνηση κεφαλαίων. Οι αγορές όμως προτρέχουν – ενδέχεται να αρχίσουν να ρευστοποιούν αυτές τις τοποθετήσεις (unwind) νωρίτερα, φοβούμενες ενδεχόμενη διολίσθηση του νομίσματος. Αυτό θα μπορούσε να προκαλέσει πιέσεις στο πέσο και εκροές κεφαλαίων τους επόμενους μήνες, δοκιμάζοντας τις αντοχές του οικονομικού μοντέλου.
Ένας ακόμα παράγοντας είναι η στήριξη του ΔΝΤ και η διαχείριση του χρέους. Η συμφωνία των ~$20 δισ. με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο προσφέρει ανακούφιση, αλλά δεν έχει οριστικοποιηθεί πλήρως (αποτελεί staff-level agreement που χρειάζεται έγκριση του διοικητικού συμβουλίου). Το ΔΝΤ, μολονότι εξήρε την «εντυπωσιακή πρόοδο» της Αργεντινής στη σταθεροποίηση με ένα πρόγραμμα λιτότητας σκληρότερο και από τις δικές του συνταγές, παραμένει επιφυλακτικό λόγω του ιστορικού της χώρας ως μεγαλύτερου οφειλέτη του. Αν η εκταμίευση των κεφαλαίων καθυστερήσει ή αν οι όροι δεν εκπληρώνονται, υπάρχει ο φόβος ότι η σκληρά κερδισμένη σταθερότητα μπορεί να εκτροχιαστεί. Η κυβέρνηση στηρίζεται σε αυτά τα δάνεια για να αναπληρώσει τα αποθέματα ξένου συναλλάγματος (που έχουν φτάσει σε πολύ χαμηλά επίπεδα) και να αποσύρει ομαλά τους περιορισμούς στην αγορά συναλλάγματος χωρίς να καταρρεύσει το πέσο. Συνεπώς, η σχέση με το ΔΝΤ θα συνεχίσει να παίζει κρίσιμο ρόλο: η συνέχιση των μεταρρυθμίσεων και η τήρηση των δημοσιονομικών στόχων είναι απαραίτητες για να διατηρηθεί η εμπιστοσύνη και η χρηματοδότηση.
Ένα ακόμη ερώτημα είναι η κοινωνική και πολιτική αντοχή του προγράμματος. Μέχρι στιγμής, ο Μιλέι απόλαυσε μια περίοδο χάριτος καθώς παρέλαβε «καμένη γη» και οι πολίτες ήταν προετοιμασμένοι για δύσκολα μέτρα. Αν όμως η ανάπτυξη δεν «φιλτραριστεί» γρήγορα σε βελτίωση της καθημερινότητας – δηλαδή αν η φτώχεια παραμείνει κοντά στο 50% και οι μισθοί δεν ανακάμψουν επαρκώς – υπάρχει κίνδυνος φθοράς της δημόσιας υποστήριξης. Ήδη, η ραγδαία άνοδος του ΑΕΠ συνοδεύεται από μικρή μόνο μείωση της ανεργίας και του ποσοστού φτώχειας, γεγονός που δείχνει ότι απαιτείται χρόνος για να μεταφραστούν οι δείκτες σε κοινωνική ευημερία. Οι προειδοποιήσεις δεν λείπουν: οικονομολόγοι επισημαίνουν ότι η ιστορία της Λατινικής Αμερικής έχει δει αποτυχημένες απόπειρες τιθάσευσης του πληθωρισμού μέσω «άγκυρας» συναλλάγματος, ακόμη και με υγιή δημοσιονομικά (π.χ. Χιλή 1982, Μεξικό 1994) . Το μάθημα είναι ότι μια θεραπεία-σοκ μπορεί να σβήσει την «πυρκαγιά» του υπερπληθωρισμού βραχυπρόθεσμα, αλλά η πρόκληση είναι η επόμενη μέρα: πώς θα διατηρηθεί η πειθαρχία χωρίς να αναζωπυρωθεί η κοινωνική ένταση ή χωρίς η κυβέρνηση να υποκύψει σε πειρασμούς επεκτατισμού εν όψει εκλογών.
Προς το παρόν, ωστόσο, ακόμη και επικριτές αναγνωρίζουν ότι ο Μιλέι έχει κατορθώσει να αποκαταστήσει μια στοιχειώδη «κανονικότητα» στην κάποτε χαοτική οικονομία της Αργεντινής. Οι μήνες διψήφιου μηνιαίου πληθωρισμού και πανικού στα σουπερμάρκετ έχουν περάσει – οι Αργεντίνοι βλέπουν επιτέλους σταθερότητα στις τιμές από μήνα σε μήνα. Ο ίδιος ο Μιλέι, με τον χαρακτηριστικό του τόνο, διακηρύσσει ότι η κυβέρνησή του είναι «η πιο επιτυχημένη στην ιστορία» και υπόσχεται σύντομα «θεαματική ανάκαμψη» που θα ανταμείψει τον κόσμο για τις θυσίες του.
Το εάν η ανάπτυξη αυτή θα διατηρηθεί και θα μετατραπεί σε μακροπρόθεσμη ευημερία θα εξαρτηθεί από πολλά: τη σύνεση της οικονομικής πολιτικής, τις διεθνείς συνθήκες (π.χ. επιτόκια, τιμές εμπορευμάτων) αλλά και την ικανότητα της κυβέρνησης να πειθαρχήσει τον κρατικό μηχανισμό χωρίς να διαρραγεί η κοινωνική συνοχή. Προς το παρόν, τα στοιχεία δίνουν λόγους για συγκρατημένη αισιοδοξία: ο πληθωρισμός έχει υποχωρήσει αρκετά ώστε να μην αποτελεί υπαρξιακή απειλή για τα νοικοκυριά, η οικονομία αναπτύσσεται δυναμικά και η δημοσιονομική υγεία αποκαταστάθηκε. Ο μεγάλος στόχος του Μιλέι – να «κανονικοποιήσει» την αργεντίνικη οικονομία – φαίνεται εν μέρει να επιτυγχάνεται. Η πρόκληση τώρα είναι να περάσει από τη σταθεροποίηση στην ανάπτυξη με κοινωνική συνοχή: να μειωθεί η φτώχεια, να δημιουργηθούν δουλειές και να εδραιωθεί η εμπιστοσύνη ότι η Αργεντινή δεν θα ξανακυλήσει στους κύκλους κρίσης του παρελθόντος.
Όσοι θέλουν να πειραματιστούν φτάνοντας τα δικά τους ζυμαρικά – και, δη, ταλιατέλλες – ας σκεφτούν να επενδύσουν στο κατάλληλο εργαλείο: μία ιταλική κιθάρα ή αλλιώς chitarra.
Πρόκειται για ένα ορθογώνιο ξύλινο κουτί, στην κορυφή του οποίου είναι στερεωμένες πολλά μεταλλικά σύρματα, σαν χορδές – εξ ου και η ονομασία του – σε πυκνή στοίχιση και ίση απόσταση μεταξύ τους. Πάνω στις χορδές ακουμπάτε το φύλλο της ζύμης που έχετε ετοιμάσει και ανοίξει, και πιέζοντάς το με τον πλάστη, οι χορδές το κόβουν σε μακριές, λεπτές ταλιατέλλες με τις χαρακτηριστικές τετράγωνες άκρες. Η κατασκευή του είναι πολύ απλή και πρακτική και από τα μέσα έως τα τέλη του 19ου αιώνα αποτελεί αναπόσπαστο εργαλείο της ιταλικής κουζίνας. Εικάζεται πως προέρχεται από την περιοχή του Αμπρούτσο.
Την ορθή χρήση του παρουσιάζει ο σεφ του Alta Via, Τζο Περίνο, ο οποίος προσέθεσε και πολλές συμβουλές για να ειναι πιο επιτυχημένη η ζύμη, καθώς και δύο συνταγές για παραδοσιακές ιταλικές σάλτσες.
Ο Περίνο, ένας βετεράνος του Burrito Restaurant Group, εργαζόταν στα εστιατόρια Soba και Eleven στις αρχές της δεκαετίας του 2000 και διηύθυνε τη Lake Erie Pasta Co. από το 2019 έως το 2023. Τώρα, τον βρίσκουμε στο εστατόριο Alta Via, στο Fox Chapel.
Χρησιμοποιεί ζύμη με βάση το αυγό για όλα τα χειροποίητα ζυμαρικά του, επειδή είναι πιο εύκολο να δουλευτεί και να ανοιχτεί σε λεπτά φύλλα. Επιπλέον, τα λίπη και οι γαλακτωματοποιητές του κρόκου του αυγού αποδυναμώνουν τη γλουτένη, προσθέτοντας γεύση και χρώμα στα ζυμαρικά.
Ο 43χρονος σεφ είναι πολύ αυστηρός όσον αφορά το χρόνο ξεκούρασης της ζύμης πριν το άνοιγμα. Χρειάζεται τουλάχιστον τρεις ή τέσσερις ώρες, ώστε να ενυδατωθεί πλήρως και να χαλαρώσει η γλουτένη. «Θα δείτε τη διαφορά», βεβαιώνει.
Η ζύμη του Περίνο είναι ένα μείγμα από μαλακό αλεύρι «OO» και ιταλικό σιμιγδάλι (semola), το οποία είναι πιο λεπτό από το αλεύρι από σιμιγδάλι (semolina), επειδή αλέθεται δύο φορές, δίνοντας στα ζυμαρικά μια επιπλέον τραγανή υφή και πιο σφιχτή σύσταση. O σεφ δεν διστάζει να ρίξει άφθονο αλεύρι στον πάγκο εργασίας για να μην κολλάει η ζύμη όταν περνάει από τον πλάστη. «Ναι, μπορείτε να ρίξετε πολύ αλεύρι», λέει όταν τον ρωτώ αν πρέπει να προσέξω.
Όταν ανοίξετε τη ζύμη, προσπαθήστε να καταλήξετε με φύλλα πάχους περίπου ½ εκατοστού.
Επίσης, πρέπει να υπολογίσετε το σχήμα και το μέγεθος του κάθε φύλλου ώστε να ταιριάζει στο άνοιγμα της κιθάρας σας, με το κάθε φύλλο να είναι ελαφρώς μικρότερο από την επιφάνεια του εργαλείου, καθώς η ζύμη θα τεντωθεί ελαφρώς καθώς την ανοίγετε και δεν θέλετε να ξεχειλίσει από τις άκρες.
Μην αμελήσετε να πασπαλίσετε με αλεύρι τόσο την κιθάρα όσο και την επιφάνεια της ζύμης πριν την ανοίξετε, «αλλιώς θα κολλήσει», επισημαίνει ο Περίνο. Για να επιταχύνετε τη διαδικασία, συνιστά να ανοίξετε και να κόψετε όλη τη ζύμη σε κομμάτια πριν ξεκινήσετε.
Η ίδια η διαδικασία του ανοίγματος και του κοψίματος της ζύμης σε ταλιατέλλες είναι αρκετά εύκολη. Καθώς ανοίγετε τη ζύμη με τον πλάστη, ασκώντας ομοιόμορφη πίεση, οι χορδές την κόβουν. Τα κομμένα ζυμαρικά πέφτουν στον πάτο της κιθάρας, από όπου μπορείτε να τα μαζέψετε και να τα τυλίξετε σε φωλιές.
Προσοχή στα σύρματα, τονίζει ο Περίνο: πρέπει να είναι σφιχτά, «αλλά όχι πολύ ελαστικά» (ρυθμίζονται με κατσαβίδι). Πρέπει επίσης να προσέξετε να μην αλληλοεπικαλύπτονται, αλλιώς η ζύμη δεν θα κοπεί καθαρά.
Αν δεν χρησιμοποιήσετε τα ζυμαρικά την ίδια μέρα, πασπαλίστε ελαφρά τις φωλιές με αλεύρι, τοποθετήστε τις σε ένα ταψί και καταψύξτε τις μέχρι να σκληρύνουν. Στη συνέχεια, μεταφέρετέ τις σε μια σακούλα κατάλληλη για φύλαξη στην κατάψυξη.
Τα φρέσκα ζυμαρικά μαγειρεύονται μέσα σε 1,5 λεπτό περίπου, σημειώνει ο Περίνο, και είναι σημαντικό να τα ανακατεύετε συνεχώς ώστε να μην κολλήσουν και να μαγειρευτούν ομοιόμορφα. Φροντίστε να έχετε έτοιμη τη σάλτσα σας πριν ρίξετε τα τρυφερά κομμάτια ζύμης στην κατσαρόλα με το αλατισμένο νερό που βράζει.
Δύο από τους αγαπημένους τρόπους του Περίνο για να σερβίρει τα χειροποίητα ζυμαρικά του είναι είτε με μια πικάντικη σάλτσα κρέμας Καλαβρίας είτε ανακατεμένα με μια απλή σάλτσα τυριού και μαύρου πιπεριού, γνωστή ως cacio e pepe. Και οι δύο συνταγές είναι αρκετά εύκολες, ακόμα και για έναν ερασιτέχνη μάγειρα, λέει, και γρήγοροι στην εκτέλεση.
Ο σεφ του Alta Via, Τζο Περίνο, βάζει τη ζύμη σε μια κιθάρα (ιταλικό εργαλείο για την παρασκευή χειροποίητων ζυμαρικών που μοιάζει με κιθάρα), καθώς φτιάχνει φετουτσίνι. Fox Chapel, 29 Μαΐου 2025. (Justin Guido/Pittsburgh Post-Gazette/TNS)
Χειροποίητη ζύμη με αυγά για ζυμαρικά
Δοκιμασμένη από το PG
Αυτή η συνταγή απαιτεί σιμιγδάλι (semola) και όχι αλεύρι από σιμιγδάλι (semolina). Αν και και τα δύο παράγονται από σκληρό σιτάρι, το σιμιγδάλι έχει αλεστεί δύο φορές, γεγονός που το καθιστά πιο λεπτό από το αλεύρι από σιμιγδάλι.
Υλικά
Για 2 μερίδες
116 γρ. (περίπου 1/2 φλιτζάνι) αλεύρι «00»
33 γρ. (περίπου 1/4 φλιτζανιού) σιμιγδάλι Caputo
1 γρ. αλάτι
1 ολόκληρο αυγό
1 κ.σ. κρόκο αυγού
1 κ.γλ. έξτρα παρθένο ελαιόλαδο
Εκτέλεση
Ξεχωρίστε όλα τα ξηρά συστατικά και βάλτε τα στο μπολ ενός μίξερ με το εξάρτημα γάντζου.
Προσθέστε τα αυγά, τους κρόκους αυγού και το ελαιόλαδο στα ξηρά συστατικά. Ενεργοποιήστε το μίξερ στο 1 και χτυπήστε για 8 λεπτά. Η ζύμη πρέπει να είναι δεμένη και να έχει λίγα ή καθόλου ξηρά κομμάτια.
Αφαιρέστε τη ζύμη από το μπολ και τυλίξτε τη σφιχτά με πλαστικό. Αφήστε τη να ξεκουραστεί και να ενυδατωθεί για περίπου 1 ώρα και στη συνέχεια χωρίστε τη σε 4 ίσα κομμάτια, για να είναι έτοιμη για άνοιγμα. Η ζύμη μπορεί επίσης να διατηρηθεί στο ψυγείο για μια νύχτα αν δεν χρησιμοποιηθεί την ίδια μέρα, αλλά είναι καλύτερα να χρησιμοποιηθεί την ίδια ημέρα για να αποφευχθεί η οξείδωση.
Συνταγή του σεφ Τζόσεφ Περίνο, big Burrito
Σάλτσα κρέμας από την Καλαβρία
Δοκιμασμένη από την PG
Αυτή η κρεμώδης σάλτσα φτιάχνεται γρήγορα και έχει μια ελαφρώς πικάντικη γεύση. Μπορείτε να βρείτε ψιλοκομμένες καυτερές πιπεριές Καλαβρίας σε βάζα σε ιταλικά καταστήματα, αλλιώς χρησιμοποιήστε καυτερές πιπεριές Κρήτης.
Υλικά
Για 2 φλιτζάνια σάλτσας
1/4 φλιτζάνι ψιλοκομμένο κρεμμύδι
1 φύλλο δάφνης
1 κλαράκι φρέσκο θυμάρι
1/4 φλιτζάνι λευκό κρασί
2 φλιτζάνια κρέμα γάλακτος
1 κ.σ. ψιλοκομμένη ή θρυμματισμένη καυτερή πιπεριά Καλαβρίας ή Κρήτης
Εκτέλεση
Ανακατέψτε το κρεμμύδι, το φύλλο δάφνης, το θυμάρι και το λευκό κρασί σε μια κατσαρόλα.
Βάλτε την κατσαρόλα σε μέτρια φωτιά και αφήστε να σιγοβράσει μέχρι να στεγνώσει σχεδόν. Προσθέστε την κρέμα γάλακτος και αφήστε να σιγοβράσει. Προσέξτε να μην βράσει η κρέμα!
Μαγειρέψτε για 6-8 λεπτά, ώστε η κρέμα να μειωθεί ελαφρώς. Αφαιρέστε από τη φωτιά και προσθέστε την καυτερή πιπεριά και το αλάτι. Στραγγίξτε με ένα λεπτό σουρωτήρι και αφήστε να κρυώσει στο ψυγείο μέχρι την ώρα του σερβιρίσματος.
Συνταγή του σεφ Τζόσεφ Περίνο, big Burrito
Cacio e Pepe
Δοκιμασμένο από την PG
Αυτό το κλασικό πιάτο ζυμαρικών που προέρχεται από τη Ρώμη απαιτεί μόνο λίγα συστατικά, αλλά πρέπει να προσέξετε κατά την προετοιμασία του – αν μαγειρέψετε το τυρί πολύ γρήγορα, θα καταλήξετε με μεγάλες μπάλες που δεν θα διαλυθούν όσο και αν ανακατέψετε.
Το μαύρο πιπέρι είναι ένα έντονο μπαχαρικό, αλλά αν το τσιγαρίσετε σε λάδι πριν προσθέσετε τα άλλα συστατικά γίνεται πιο γλυκό και ήπιο.
Υλικά
Μία μερίδα
4 κ.σ. έξτρα παρθένο ελαιόλαδο, χωρισμένο
1 κ.γλ. χοντροκομμένο μαύρο πιπέρι
225 γρ. (περίπου 1 φλιτζάνι) χειροποίητα σπαγγέτι
Χοντρό αλάτι, κατά βούληση
2 κ.σ. ανάλατο βούτυρο
25 γρ. τυρί πεκορίνο Ρομάνο
Εκτέλεση
Ζεστάνετε 3 κουταλιές της σούπας ελαιόλαδο και περίπου 1 κουταλάκι του γλυκού μαύρο πιπέρι σε ένα μεσαίο τηγάνι σε μέτρια προς χαμηλή φωτιά, μέχρι τα συστατικά να αρχίσουν να μυρίζουν και το πιπέρι να αρχίσει να τσιγαρίζεται, περίπου 1 λεπτό. Αφήστε στην άκρη.
Γεμίστε μια μεσαία κατσαρόλα με νερό και αλατίστε ελαφρά, στη συνέχεια βάλτε να βράσει σε δυνατή φωτιά. Προσθέστε τα φρέσκα σπαγγέτι και μαγειρέψτε μέχρι να γίνουν al dente (να ‘κρατάνε’).
Μεταφέρετε 2-3 κουταλιές της σούπας από το νερό των ζυμαρικών στο τηγάνι με το μείγμα ελαιολάδου-πιπεριού και στη συνέχεια προσθέστε το βούτυρο. Με τη βοήθεια μιας λαβίδας, σηκώστε τα σπαγγέτι και μεταφέρετέ τα στο μείγμα ελαίου, βουτύρου και πιπεριού.
Προσθέστε το τυρί στο τηγάνι και ανακατέψτε μέχρι να λιώσει και να γίνει κρεμώδες. Αν χρειαστεί, προσθέστε μερικές κουταλιές νερό των ζυμαρικών στο τηγάνι για να ρυθμίσετε την πυκνότητα της σάλτσας.
Γαρνίρετε με λίγο ακόμα τριμμένο μαύρο πιπέρι και φρέσκο τριμμένο πεκορίνο.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε την Κυριακή ότι πιστεύει ότι ήταν η θεϊκή παρέμβαση που έσωσε τη ζωή του. «για έναν δίκαιο σκοπό» από την απόπειρα δολοφονίας του τον Ιούλιο του 2024, κατά τη διάρκεια της προεκλογικής του συγκέντρωσης στο Μπάτλερ της Πενσυλβάνια.
Με αφορμή την επέτειο του συμβάντος και αναλογιζόμενος τους πυροβολισμούς, ο Τραμπ θυμήθηκε ότι μόλις οκτώ λεπτά αφότου ανέβηκε στη σκηνή στο χώρο των Butler Farms, μια σφαίρα «έφτασε σε απόσταση αναπνοής» από το να του αφαιρέσει τη ζωή. Μία από τις σφαίρες γρατζούνισε το δεξί του αυτί πριν οι πράκτορες της Μυστικής Υπηρεσίας τον μεταφέρουν εσπευσμένα σε ασφαλές μέρος.
«Παραμένει ακλόνητη η πεποίθησή μου ότι μόνο ο Θεός με έσωσε εκείνη την ημέρα για έναν δίκαιο σκοπό: να αποκαταστήσω το μεγαλείο της αγαπημένης μας Δημοκρατίας και να σώσω το Έθνος μας από εκείνους που επιδιώκουν την καταστροφή του», είπε σε δήλωση που εξέδωσε ο Λευκός Οίκος.
Περιγράφοντας το περιστατικό ως «μία από τις πιο σκοτεινές ώρες του έθνους», ο Τραμπ είπε ότι το ορόσημο του ενός έτους χρησίμευσε ως υπενθύμιση ότι το αμερικανικό πνεύμα θριάμβευσε και πάντα θα θριαμβεύει επί των δυνάμεων του κακού και της καταστροφής».
Στη δήλωσή του, ο Τραμπ θυμήθηκε και τους γιατρούς και τους πρώτους ανταποκριτές που βοήθησαν τους τραυματίες, τους συμμετέχοντες στη συγκέντρωση που βοήθησαν να οδηγηθούν άλλοι σε ασφάλεια και τους πατριώτες που σήκωσαν τις γροθιές τους σε ένδειξη αλληλεγγύης και εθνικής υπερηφάνειας.
«Αυτοί οι άνδρες και οι γυναίκες έφτασαν στο χώρο της συγκέντρωσης ως απλοί Αμερικανοί, αλλά έφυγαν ως ήρωες. Αντιπροσωπεύουν ό,τι καλύτερο έχει το Έθνος μας και είμαστε για πάντα υπόχρεοι για την καλοσύνη και τη συμπόνια τους», δήλωσε.
Οι πυροβολισμοί της 13η Ιουλίου 2024 είχαν ως αποτέλεσμα τον θάνατο του 50χρονου εθελοντή πυροσβέστη Κόρυ Κομπερατόρε, ο οποίος σκοτώθηκε για να προστατεύσει τη σύζυγό του και τις δύο κόρες τους από τα πυρά.
Ο Τραμπ αποκάλεσε τον Κομπερατόρε ήρωα, λέγοντας ότι το όνομά του «αντιπροσωπεύει πάνω απ’ όλα την ανιδιοτελή υπηρεσία και την απόλυτη θυσία εκείνη τη μοιραία ημέρα».
«Ο κόσμος δεν θα ξεχάσει ποτέ την τραγική απώλεια του Κόρυ Κομπερατόρε, ενός πυροσβέστη, βετεράνου και αφοσιωμένου συζύγου και πατέρα», είπε. «Πέθανε σαν ήρωας και είμαστε αιώνια ευγνώμονες για την εμπνευσμένη αγάπη, την ανδρεία και την πίστη του.»
Δύο ακόμη παρευρισκόμενοι τραυματίστηκαν από τα πυρά, αλλά επέζησαν. Ο δράστης, που αναγνωρίστηκε ως ο 20χρονος Τόμας Μάθιου Κρουκς, πυροβόλησε οκτώ φορές από μια ταράτσα πριν πυροβοληθεί και σκοτωθεί από ελεύθερους σκοπευτές της Μυστικής Υπηρεσίας. Το FBI δεν του έχει αποδώσει κανένα κίνητρο.
Ο Τραμπ δήλωσε σε συνέντευξη στο Fox News που δημοσιεύτηκε στις 13 Ιουλίου ότι είναι «ικανοποιημένος» με την έρευνα και την αντίδραση των ομοσπονδιακών αξιωματούχων στο περιστατικό, αλλά πρόσθεσε ότι «έγιναν λάθη» στην ασφάλεια της συγκέντρωσης.
Μετά τους πυροβολισμούς, τέθηκαν πολλά ερωτήματα σχετικά με την ικανότητα της Μυστικής Υπηρεσίας να προστατεύει τους πολιτικούς, ενώ η τότε διευθύντρια της υπηρεσίας, Κιμ Τσητλ, παραιτήθηκε μετά από μια αμφιλεγόμενη ακρόαση στο Κογκρέσο, στην οποία ρωτήθηκε για την απόπειρα δολοφονίας.
Ο Αναπληρωτής Διευθυντής της Μυστικής Υπηρεσίας, Ματ Κουήν, επιβεβαίωσε την περασμένη εβδομάδα ότι έξι πράκτορες είχαν τεθεί σε διαθεσιμότητα για τον τρόπο με τον οποίο χειρίστηκαν την ασφάλεια στη συγκέντρωση του Μπάτλερ.
Καθώς ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) γιόρταζε τον Μάιο την υιοθέτηση μιας ιστορικής συνθήκης για την αντιμετώπιση πανδημιών, οι Ηνωμένες Πολιτείες ενίσχυαν τη δημόσια κριτική τους προς τον Οργανισμό των Ηνωμένων Εθνών, τον οποίο χαρακτηρίζουν διεφθαρμένο, ελεγχόμενο από ειδικά συμφέροντα και αποπροσανατολισμένο από την αρχική του αποστολή.
Η αντιπροσωπεία των ΗΠΑ απουσίαζε από την 78η Παγκόσμια Συνέλευση Υγείας στη Γενεύη, όπου τα κράτη-μέλη ενέκριναν την πρώτη παγκόσμια συμφωνία για τις πανδημίες με 124 ψήφους υπέρ, 11 αποχές και καμία αντίρρηση.
Ο Αμερικανός υπουργός Υγείας Ρόμπερτ Φ. Κέννεντυ Τζ. απηύθυνε ωστόσο βιντεοσκοπημένο μήνυμα, καλώντας τους υπουργούς Υγείας και τον ΠΟΥ να εκλάβουν την αποχώρηση των ΗΠΑ ως «καμπανάκι κινδύνου». Σύμφωνα με τον ίδιο, η αποχώρηση δεν σηματοδοτεί απώλεια ενδιαφέροντος για τη διεθνή συνεργασία, αλλά πρόθεση δημιουργίας ενός εναλλακτικού συστήματος παγκόσμιας υγείας, εκτός των ορίων ενός «παρηκμασμένου» ΠΟΥ.
Όπως ανέφερε, έχουν ήδη ξεκινήσει επαφές με άλλες «ομοϊδεάτισσες» χώρες.
Η κυβέρνηση Τραμπ είχε ξεκινήσει τη διαδικασία αποχώρησης από τον Οργανισμό ήδη από τον Ιανουάριο, μια διαδικασία που είχε επίσης δρομολογηθεί το 2020 κατά την πρώτη του προεδρική θητεία, αλλά ανετράπη από τον πρόεδρο Μπάιντεν.
Σε ανακοίνωσή του, ο ΠΟΥ εξέφρασε την ελπίδα να επανεξετάσουν οι ΗΠΑ τη στάση τους, επισημαίνοντας μια μακρά και επιτυχημένη συνεργασία από το 1948 που, όπως ανέφερε, «έσωσε αμέτρητες ζωές και προστάτευσε τον αμερικανικό και παγκόσμιο πληθυσμό από απειλές για τη δημόσια υγεία». Υπενθύμισε επίσης ότι βρίσκονται σε εξέλιξη μεταρρυθμίσεις.
Παρότι η πρόταση του Κέννεντυ για εναλλακτικό σύστημα στερείται συγκεκριμένου σχεδίου και δύσκολα αναμένεται να προσελκύσει πολλές χώρες –πέραν της Αργεντινής, που έχει επίσης αποχωρήσει από τον ΠΟΥ– η σφοδρή κριτική του αντανακλά μια βαθύτερη συζήτηση για το μέλλον της παγκόσμιας δημόσιας υγείας.
Μετά την εμπειρία της COVID-19, ενισχύεται διεθνώς η τάση για έμφαση στην πρόληψη πανδημιών: δισεκατομμύρια δολάρια επενδύονται σε εμβόλια, συστήματα επιτήρησης και τεχνολογίες για τον εντοπισμό και την καταπολέμηση γνωστών ή άγνωστων ασθενειών.
Ωστόσο, η προσέγγιση αυτή συγκρούεται συχνά με μια διαφορετική αντίληψη, η οποία δίνει προτεραιότητα στην ενίσχυση τοπικών συστημάτων υγείας και στην αντιμετώπιση κοινωνικών παραγόντων όπως η διατροφή, η υγιεινή και η οικονομική ανάπτυξη.
Η ατζέντα «Κάντε την Αμερική υγιή ξανά» (Make America Healthy Again – MAHA) της κυβέρνησης Τραμπ, που επικεντρώνεται στην ολιστική προαγωγή υγείας και τις ρίζες των χρόνιων ασθενειών, ταυτίζεται περισσότερο με αυτή τη δεύτερη προσέγγιση.
Την ίδια στιγμή όμως, η αποχώρηση από τον ΠΟΥ και οι περικοπές στην εξωτερική βοήθεια, περιλαμβανομένης της διάλυσης της USAID, προκαλούν σοβαρές αναταράξεις στο παγκόσμιο σύστημα υγείας.
Ο Γενικός Διευθυντής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας Τέντρος Αντάνομ Γκεμπρεγιέσους παραδίδει την έκθεσή του στους αντιπροσώπους κατά τη διάρκεια της 78ης Παγκόσμιας Συνέλευσης Υγείας. Γενεύη, στις 19 Μαΐου 2025. (Fabrice Coffrini/AFP μέσω Getty Images)
Η αποχώρηση των ΗΠΑ έχει πυροδοτήσει ανησυχίες για ενδεχόμενο κενό εξουσίας, το οποίο ενδέχεται να καλύψουν αυταρχικά καθεστώτα, όπως η Κίνα, ή ισχυρά οικονομικά συμφέροντα, όπως οι φαρμακευτικές εταιρείες.
Ορισμένοι ειδικοί εκτιμούν πάντως ότι η κίνηση αυτή ίσως επιφέρει έναν αναγκαίο επαναπροσδιορισμό των χρόνιων δυσλειτουργιών που ανέδειξε η πανδημία, καθώς και του μοντέλου χρηματοδότησης που -όπως υποστηρίζεται- επιτρέπει στα ειδικά συμφέροντα να καθορίζουν την παγκόσμια υγειονομική ατζέντα.
Η επόμενη πανδημία
Σε σχετική συνέντευξή του τον Απρίλιο, ο ιολόγος Τούλιο ντε Ολιβέιρα, διευθυντής του Κέντρου Αντιμετώπισης και Καινοτομίας Επιδημιών (Centre for Epidemic Response and Innovation – CERI) του Πανεπιστημίου Stellenbosch στη Νότια Αφρική, υποστήριξε ότι η αποχώρηση των ΗΠΑ από τον ΠΟΥ ήταν λανθασμένη επιλογή.
Ο Ολιβέιρα, που συμμετείχε στον εντοπισμό των παραλλαγών Beta και Omicron του SARS-CoV-2, επεσήμανε ότι το οικονομικό κόστος μιας πανδημίας ξεπερνά κατά πολύ τη συμβολή των ΗΠΑ στη διεθνή υγεία –η οποία δεν υπερβαίνει το 1% του ΑΕΠ– και ανέφερε πως η εξάπλωση της γρίπης των πτηνών έχει ήδη αυξήσει το κόστος βασικών αγαθών όπως τα αυγά και το κοτόπουλο.
Τον Μάιο, η κυβέρνηση Τραμπ ακύρωσε σύμβαση με τη Moderna ύψους άνω των 700 εκατομμυρίων δολαρίων για την ανάπτυξη και δοκιμή εμβολίων έναντι υποτύπων γρίπης, περιλαμβανομένου του ιού H5N1. Το υποψήφιο εμβόλιο της Moderna βασίζεται στην τεχνολογία mRNA, που χρησιμοποιήθηκε επίσης στα εμβόλια για την COVID-19.
Ο εκπρόσωπος του αμερικανικού υπουργείου Υγείας, Άντριου Νίξον, δήλωσε στην εφημερίδα TheEpoch Times ότι η τεχνολογία mRNA παραμένει ανεπαρκώς δοκιμασμένη και ότι δεν πρόκειται να επαναληφθούν τα λάθη της προηγούμενης κυβέρνησης, η οποία –κατά τον ίδιο– απέκρυψε εύλογες ανησυχίες για την ασφάλεια από το κοινό.
Το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (Centers for Disease Control and Prevention – CDC) των ΗΠΑ εκτιμά ότι ο κίνδυνος για τη δημόσια υγεία από τον H5N1 παραμένει χαμηλός, χωρίς καταγεγραμμένες μεταδόσεις από άνθρωπο σε άνθρωπο και συνεχίζεται η παρακολούθηση εστιών σε πουλερικά και αγελάδες.
Ο επιστήμονας Τούλιο ντε Ολιβέιρα. (Darren Taylor για την εφημερίδα The Epoch Times)
Ο Ολιβέιρα εξέφρασε την ελπίδα του ότι τόσο οι ΗΠΑ όσο και άλλες χώρες, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο -το οποίο έχει ανακοινώσει μείωση της εξωτερικής του βοήθειας κατά περίπου 40%- θα επανεξετάσουν τη στάση τους. Υποστήριξε ότι οι επενδύσεις στην πρόληψη επιδημιών προσφέρουν σημαντικά μεγαλύτερο όφελος σε σχέση με το κόστος που συνεπάγονται τα διαδοχικά κύματα νέων παθογόνων.
Υπερβολική δραματοποίηση
Ο κλινικός και επιδημιολόγος Δρ Ντέβιντ Μπελ, πρώην στέλεχος του ΠΟΥ, υποστήριξε ότι η εικόνα που προβάλλεται για τον κίνδυνο πανδημιών είναι υπερβολική και συχνά βασίζεται σε ασθενή ή παραποιημένα δεδομένα.
Με τη βοήθεια συνεργατών του από το Πανεπιστήμιο του Λιντς, ανέλυσε τα επιστημονικά τεκμήρια που επικαλούνται οργανισμοί όπως ο ΠΟΥ και η G20, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι οι κίνδυνοι παρουσιάζονται υπερδιογκωμένοι, είτε πρόκειται για υποθετικά παθογόνα που δεν υπάρχουν ακόμη (όπως η «Νόσος Χ»), είτε για ήδη υπάρχουσες ασθένειες με αποδεδειγμένα μέσα ελέγχου.
Η ερευνητική του ομάδα REPPARE (Re-Evaluating the Pandemic Preparedness and REsponse Agenda – Επαναξιολόγηση της Ατζέντας Ετοιμότητας και Αντίδρασης σε Πανδημίες), χρηματοδοτούμενη από το Brownstone Institute, υποστηρίζει ότι η επένδυση στην πρόληψη πανδημιών βασίζεται σε δεδομένα που δεν τεκμηριώνουν αυξημένο ρίσκο.
Από τις εννέα νόσους που έχει θέσει ο ΠΟΥ υπό προτεραιότητα για έρευνα, μόνο η COVID-19 και ο Έμπολα έχουν προκαλέσει εκτεταμένες απώλειες, ενώ η «Νόσος Χ» παραμένει θεωρητική.
Μια έκθεση των G20 για το 2021 χαρακτηρίζει τις πανδημίες και την κλιματική αλλαγή ως τα πρωταρχικά ζητήματα ανθρώπινης ασφάλειας της εποχής μας και σημειώνει ότι τις τελευταίες δύο δεκαετίες παρατηρήθηκαν μεγάλες παγκόσμιες επιδημίες μολυσματικών ασθενειών κάθε τέσσερα έως πέντε χρόνια.
Ο Μπελ σημείωσε ότι, αν αφαιρεθούν η COVID-19 και η γρίπη των χοίρων του 2009 (H1N1), οι λοιπές επιδημίες από το 2000 ως το 2020 προκάλεσαν λιγότερους από 26.000 θανάτους συνολικά. Επεσήμανε μάλιστα ότι η γρίπη των χοίρων προκάλεσε λιγότερους θανάτους από την εποχική γρίπη και ότι υπάρχουν ήδη αποτελεσματικά συστήματα επιτήρησης.
Το λογότυπο του ΠΟΥ και οι σημαίες των κρατών έξω από τα κεντρικά γραφεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. Γενεύη, στις 23 Ιανουαρίου 2025. (Robert Hradil/Getty Images)
Ενώ η G20 ζητά ετήσιες επενδύσεις τουλάχιστον 15 δισ. δολαρίων για πρόληψη πανδημιών, ο Μπελ εκτιμά ότι το πραγματικό αίτημα αγγίζει τα 34 δισ. δολάρια ετησίως -δηλαδή 171 δισ. σε βάθος πενταετίας. Προειδοποίησε ότι το 55% της διεθνούς χρηματοδότησης για την υγεία κινδυνεύει να διοχετευθεί σε χαμηλής απόδοσης παρεμβάσεις, εις βάρος επενδύσεων με μεγαλύτερο κοινωνικό και επιδημιολογικό αντίκτυπο.
Ούτε ο Ολιβέιρα ούτε ο ΠΟΥ απάντησαν σε σχετικά ερωτήματα της Epoch Times για την ανάλυση του Μπελ και τα συμπεράσματά του.
Αποστολή υπό αμφισβήτηση
Την ώρα που δισεκατομμύρια δολάρια επενδύονται σε σχεδιασμό πρόληψης υποθετικών μελλοντικών πανδημιών, οι μεγαλύτερες απειλές για την παγκόσμια υγεία το 2025 δεν προέρχονται από άγνωστους ιούς, αλλά από τις λεγόμενες «χρόνιες πανδημίες» που ο ΠΟΥ αντιμετωπίζει εδώ και δεκαετίες — τη φυματίωση, τον ιό HIV και την ελονοσία.
Αυτή η επισήμανση έγινε από την GAVI, η συμμαχία δημόσιου και ιδιωτικού τομέα για τα εμβόλια, της οποίας ιδρυτικό μέλος είναι και ο ΠΟΥ.
Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, πρόκειται για «ασθένειες της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού» που εξακολουθούν να προκαλούν πάνω από 2 εκατομμύρια θανάτους ετησίως. Το 2023, η φυματίωση αναδείχθηκε ως η πιο θανατηφόρα λοιμώδης ασθένεια παγκοσμίως, ξεπερνώντας ακόμη και την COVID-19.
Ο Μπελ υποστήριξε ότι η κακή διατροφή και η έλλειψη μικροθρεπτικών συστατικών αυξάνουν σημαντικά τον κίνδυνο θανάτου από φυματίωση, ελονοσία ή διάρροια, επισημαίνοντας πως στο παρελθόν η διατροφή αποτελούσε βασική προτεραιότητα του ΠΟΥ, αλλά πλέον η σχετική χρηματοδότηση έχει μειωθεί αισθητά.
Σύμφωνα με τον Μπελ, η οικοδόμηση ανθεκτικότητας έναντι των πανδημιών και άλλων ασθενειών ξεκινά με τη διατροφή. Προειδοποίησε δε ότι δεν καταγράφεται ουσιαστική πρόοδος απέναντι σε αυτές τις θανατηφόρες ασθένειες.
Ο Μπελ τόνισε ότι η ελονοσία πλήττει κυρίως παιδιά κάτω των πέντε ετών, ενώ η φυματίωση και ο HIV επηρεάζουν κυρίως παιδιά, εφήβους και ενήλικες παραγωγικής ηλικίας, σε αντίθεση με την COVID-19, που έπληξε κατά βάση ηλικιωμένους. Σχολιάζοντας την προτεραιότητα που δόθηκε στην πανδημία της COVID-19, ανέφερε ότι οι πόροι διοχετεύτηκαν σε εμβολιασμούς όχι για επιδημιολογικούς, αλλά για οικονομικούς λόγους.
Πρόσφατη ανάλυση της εταιρείας Precedence Research προβλέπει ότι η παγκόσμια αγορά εμβολίων θα αυξηθεί από 91,97 δισ. δολάρια το 2025 σε 161,4 δισ. έως το 2034.
Ο Μπελ σημείωσε ότι οι αιτήσεις για βοήθεια προς πανδημίες στο πλαίσιο της αναπτυξιακής συνεργασίας ξεπερνούν υπερτριπλάσια τις συνολικές δαπάνες για την ελονοσία. Την ίδια ώρα, οργανισμοί όπως η GAVI και η CEPI (Coalition for Epidemic Preparedness Innovations – Συμμαχία για την Καινοτομία στην Προετοιμασία Επιδημιών) επικεντρώνονται σχεδόν αποκλειστικά σε πανδημίες και εμβόλια.
Ένας γιατρός εξετάζει τις ακτινογραφίες ενός ασθενούς με φυματίωση σε μια κλινική στο Μπρούκλιν της Νέας Υόρκης, στις 27 Νοεμβρίου 2002. (Spencer Platt/Getty Images)
Επισήμανε ακόμη ότι πόροι του Παγκόσμιου Ταμείου για την Καταπολέμηση του AIDS, της φυματίωσης και της ελονοσίας μετατοπίζονται πλέον υπέρ των πανδημιών.
Σε βίντεο που ανήρτησε στις 26 Ιουνίου στην πλατφόρμα X, ο Ρόμπερτ Κέννεντυ επέκρινε την GAVI για αδιαφορία ως προς την ασφάλεια των εμβολίων και συνεργασία με τον ΠΟΥ στη λογοκρισία αντίθετων απόψεων κατά την πανδημία. Δήλωσε, επίσης, ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν πρόκειται να συνεχίσουν τη χρηματοδότηση του οργανισμού αν δεν υπάρξει λογοδοσία για τα 8 δισεκατομμύρια δολάρια που έχουν δοθεί από το 2001.
Χρηματοδότηση και επιρροή
Σε ευρύτερο επίπεδο, η αλλαγή προτεραιοτήτων στον ΠΟΥ συνδέεται με τον τρόπο χρηματοδότησης του Οργανισμού. Όπως επισημαίνεται, η αυξανόμενη εξάρτηση του ΠΟΥ από «στοχευμένες» εθελοντικές συνεισφορές -προερχόμενες από ιδιωτικούς φορείς, κυβερνήσεις και συνεργασίες δημόσιου-ιδιωτικού- έχει ως αποτέλεσμα αυτές οι συγκεκριμένες χρηματοδοτήσεις να ξεπερνούν πλέον σε ποσοστό τον βασικό προϋπολογισμό που καταβάλλουν τα κράτη-μέλη.
Για την περίοδο 2024–2025, το Ίδρυμα Gates αναδείχθηκε ως ο μεγαλύτερος δωρητής στοχευμένων συνεισφορών, ακολουθούμενο από τη συμμαχία GAVI και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Συνολικά, το Ίδρυμα είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος χορηγός του ΠΟΥ μετά τις ΗΠΑ.
Το Ίδρυμα Bill and Melinda Gates στο Σιάτλ στις 4 Μαΐου 2021. (David Ryder/Getty Images)
Ο Μπελ παρατήρησε ότι τις προηγούμενες δεκαετίες η δημόσια υγεία στηριζόταν κυρίως σε οριζόντιες προσεγγίσεις, με έμφαση στον έλεγχο από τις τοπικές κοινότητες και στις βασικές παραμέτρους υγείας όπως η διατροφή, η υγιεινή και οι συνθήκες διαβίωσης. Αντίθετα, σήμερα, όπως ανέφερε, η έμφαση δίνεται σε λύσεις που βασίζονται σε προϊόντα, όπως τα εμβόλια, και εφαρμόζονται μέσα από κάθετες και συγκεντρωτικές δομές.
Κατά την άποψή του, δεν είναι ο ΠΟΥ που καθορίζει την αλλαγή αυτή, αλλά οι χρηματοδότες.
Η Ελίζαμπεθ Πολ, ειδικός σε παγκόσμια συστήματα υγείας με εμπειρία δεκαετιών σε αναπτυσσόμενες χώρες, εκτίμησε ότι η σημερινή λειτουργία του ΠΟΥ απέχει από την αρχική του αποστολή. Όπως είπε, ο Οργανισμός μετατρέπεται από καθοδηγητικό και υποστηρικτικό θεσμό σε εκτελεστικό βραχίονα των προτεραιοτήτων των δωρητών.
Τόνισε επίσης ότι η αυξημένη επιρροή των εταιρειών, και κυρίως της φαρμακοβιομηχανίας, ενέχει κινδύνους σύγκρουσης συμφερόντων.
Αναφερόμενη ειδικά στην πανδημική προετοιμασία, σημείωσε ότι τα εμβόλια τείνουν να αντιμετωπίζονται ως η μόνη λύση. Επισήμανε ότι στην περίπτωση της COVID-19, υπήρξε τεράστιος προϋπολογισμός για την ανάπτυξη εμβολίων, ενώ ελάχιστα διατέθηκαν για την ενίσχυση των υγειονομικών συστημάτων ή για θεραπείες. Κατά την Πολ, επικρατεί η εσφαλμένη αντίληψη πως τα εμβόλια είναι αποδοτικά, οικονομικά και αρκούν από μόνα τους.
Η Πολ προειδοποίησε ότι η συνοχή των υπηρεσιών υγείας συχνά παραβλέπεται.
Επιδημιολόγοι έναντι ειδικών πρόληψης
Πίσω από τις αντιφατικές προσεγγίσεις στην παγκόσμια υγεία, η Πολ εντοπίζει μια βαθιά ιδεολογική διάκριση. Όπως ανέφερε, υπάρχουν δύο τύποι επαγγελματιών: όσοι πολεμούν ασθένειες και όσοι προάγουν την υγεία. Υποστήριξε ότι οι πρώτοι προσελκύουν συχνότερα χρηματοδότηση, καθώς είναι πιο «ελκυστικοί» για το κοινό και τους δωρητές. Όπως είπε, πολλοί εστιάζουν στην εξάλειψη μιας συγκεκριμένης ασθένειας, αγνοώντας άλλες παθήσεις και τα βαθύτερα αίτια της νοσηρότητας.
Κατά την ίδια, ο διαχωρισμός των νοσημάτων σε μεμονωμένα πεδία δράσης οδηγεί συχνά σε παραγνώριση των συνθηκών που προστατεύουν τον πληθυσμό από όλους τους παθογόνους παράγοντες. Επισήμανε ότι η πρόληψη πανδημιών θα έπρεπε να βασίζεται στην ενίσχυση των συστημάτων υγείας και στη διατήρηση μιας υγιούς κοινωνίας, όπως προβλέπει η ατζέντα MAHA.
Η Πολ υποστήριξε επίσης ότι τα μέσα μέτρησης της «επιτυχίας» μπορεί να είναι παραπλανητικά. Έδωσε το παράδειγμα ανάλυσης κόστους-οφέλους όπου, εάν μια παρέμβαση κοστίζει 1.000 δολάρια για να σωθεί μία ζωή, η χορήγηση 10 εμβολίων σε ένα παιδί ενδέχεται να μετρηθεί ως 10 ζωές «σωσμένες», ενώ το παιδί μπορεί να πεθάνει την επόμενη μέρα από υποσιτισμό.
Αντίθετα, η ενίσχυση του ανθρώπινου δυναμικού, όπως η πρόσληψη νοσηλευτών, δεν αποτυπώνεται με τον ίδιο τρόπο.
Ο Δρ Μοχάμεντ Λαμίν Ντραμέ, ειδικός σε συστήματα και πολιτικές υγείας που έχει συνεργαστεί με τον ΠΟΥ και ευρωπαϊκές κυβερνήσεις στην Αφρική, περιέγραψε παρόμοια φαινόμενα σε προγράμματα της Παγκόσμιας Τράπεζας, της Ευρωπαϊκής Ένωσης και άλλων οργανισμών.
Ανέφερε ότι τα προγράμματα αυτά δεν σχεδιάζονται πάντοτε με συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών και βασίζονται συχνά σε γενικές λύσεις ενιαίου τύπου, χωρίς προσαρμογή. Όπως είπε, μπορεί να επιτευχθεί ο στόχος εμβολιασμού του 90% των παιδιών, αλλά παράλληλα να μην υπάρχουν διαθέσιμες υπηρεσίες για την αντιμετώπιση της ελονοσίας, της διάρροιας ή των λοιμώξεων του αναπνευστικού — ασθένειες από τις οποίες τελικά πεθαίνουν τα παιδιά.
Ένας υπάλληλος υγείας παίρνει δείγμα αίματος από ένα μωρό για ταχεία διαγνωστική εξέταση ελονοσίας. Ουγκάντα, στις 7 Απριλίου 2025. (Hajarah Nalwadda/Getty Images)
Ο Ντραμέ, μέλος και της ανεξάρτητης επιτροπής αξιολόγησης της GAVI, εκτίμησε ότι η έμφαση έχει δοθεί υπέρμετρα στην επείγουσα αντιμετώπιση.
Η Πολ κατέληξε λέγοντας ότι οι περισσότεροι παγκόσμιοι υγειονομικοί κίνδυνοι οφείλονται σε κοινωνικούς, οικονομικούς και πολιτικούς παράγοντες. Τόνισε ότι πρόκειται για πολιτικό και όχι τεχνολογικό πρόβλημα, εκφράζοντας σκεπτικισμό για την αυξανόμενη εξάρτηση από τεχνολογικές λύσεις και εμβόλια στο πλαίσιο της πανδημικής πρόληψης.
Κατάρρευση ή μεταρρύθμιση;
Η απόσυρση των Ηνωμένων Πολιτειών από τον ΠΟΥ, σε συνδυασμό με τις περικοπές στην αμερικανική αναπτυξιακή βοήθεια, αναμένεται να πλήξει βραχυπρόθεσμα πλήθος υγειονομικών προγραμμάτων παγκοσμίως. Ωστόσο, κατά την άποψη ορισμένων ειδικών, αυτές οι εξελίξεις ενδέχεται μακροπρόθεσμα να αποβούν ωφέλιμες.
Όπως κατατέθηκε σε ακρόαση της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Γερουσίας τον Μάιο, η διακοπή της αμερικανικής βοήθειας είχε ως αποτέλεσμα να εξαφανιστούν εντελώς ορισμένα προγράμματα κατά του HIV, ενώ τα κονδύλια για τη φυματίωση μειώθηκαν σχεδόν στο μισό.
Άλλες αναλύσεις προειδοποιούν ότι το αναμενόμενο έλλειμμα στον προϋπολογισμό του ΠΟΥ θα μπορούσε να διαταράξει κρίσιμα προγράμματα εμβολιασμών, υγείας μητέρας και παιδιού, καθώς και έκτακτης προετοιμασίας στις αναπτυσσόμενες χώρες. Παράλληλα, οι ΗΠΑ ενδέχεται να χάσουν την πρόσβαση σε κρίσιμα δίκτυα επιδημιολογικής επιτήρησης, σύμφωνα με κύριο άρθρο που δημοσιεύθηκε τον Μάρτιο στο International Journal of Health Policy and Management.
Πολλοί παρατηρητές σημειώνουν πάντως ότι τα προβλήματα του ΠΟΥ προϋπήρχαν της αμερικανικής αποχώρησης. Ακόμα και με τη στήριξη των ΗΠΑ, πολλές κρίσιμες πρωτοβουλίες του Οργανισμού υπήρξαν διαχρονικά υποχρηματοδοτούμενες.
Το 2023, το Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα κατέγραψε ιστορικό ρεκόρ ελλείμματος 64%, εν μέσω αυξανόμενης επισιτιστικής κρίσης. Το Παγκόσμιο Ταμείο για την Καταπολέμηση του AIDS, της φυματίωσης και της ελονοσίας —στο οποίο οι ΗΠΑ συνεισφέρουν δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως και με το οποίο συνεργάζεται ο ΠΟΥ— έχει επίσης δεχθεί επικρίσεις για κακοδιαχείριση και υπόνοιες απάτης.
Παρόμοιες κατηγορίες σπατάλης, κακοδιαχείρισης και απάτης έχουν διατυπωθεί και κατά της USAID, βάσει δηλώσεων του Λευκού Οίκου και διώξεων του υπουργείου Δικαιοσύνης των ΗΠΑ.
Ασθενείς περιμένουν στο διάδρομο του νοσοκομείου Kuoyo Sub-county Hospital στο Κισούμου, μια εγκατάσταση που κάποτε υποστηριζόταν από την USAID. Κένυα, στις 24 Απριλίου 2025. (Michel Lunanga/Getty Images)
Η Πολ σημείωσε ότι, αν και η αποχώρηση των ΗΠΑ θα έχει αρνητικές συνέπειες για τις χώρες που βασίζονται σε προγράμματα του ΠΟΥ, ενδέχεται να αναγκάσει τον Οργανισμό να περιορίσει την επικάλυψη λειτουργιών, ιδίως όσον αφορά το προσωπικό στα κεντρικά γραφεία της Γενεύης και σε περιφερειακές υπηρεσίες. Σύμφωνα με την Πολ, πρόσφατες περικοπές έχουν ήδη φέρει βελτιώσεις, επισημαίνοντας ότι το νέο πρόγραμμα «δεν είναι τέλειο, αλλά πολύ καλύτερο από πριν».
Η Πολ παρατήρησε επίσης ότι πολλά από τα προγράμματα που διακόπτονται δεν ήταν ιδιαίτερα αποδοτικά ή αποτελεσματικά, καθώς είχαν προκύψει από την κατακερματισμένη φύση της χρηματοδότησης -με πόρους κατανεμημένους κατά νόσο, θέμα ή παρέμβαση.
Χωρίς τη συμβολή των ΗΠΑ, οι οποίες διέθεσαν 1,28 δισ. δολάρια στον ΠΟΥ κατά την περίοδο 2022–2023, ο Οργανισμός υποχρεώθηκε να προχωρήσει σε περικοπές και να αυξήσει τις υποχρεωτικές εισφορές των κρατών-μελών, οι οποίες πλέον θα καλύπτουν το 40% του συνολικού προϋπολογισμού.
Θα καλύψει η Κίνα το κενό;
Ορισμένοι εκφράζουν ανησυχίες ότι το κενό που αφήνει η αμερικανική αποχώρηση μπορεί να καλυφθεί από αυταρχικά καθεστώτα. Ο Κένεθ Μπέρναρντ, συνεργάτης του Hoover Institution στο Πανεπιστήμιο Stanford, δήλωσε τον Ιανουάριο στο KFF Health News ότι η απόφαση των ΗΠΑ είναι «απλώς ανόητη», καθώς αφήνει κενό ηγεσίας στην παγκόσμια υγεία, το οποίο, όπως είπε, θα καλυφθεί από την Κίνα — εξέλιξη που χαρακτήρισε αντίθετη προς τα αμερικανικά συμφέροντα.
Η κυβέρνηση Τραμπ έχει ασκήσει επανειλημμένα κριτική στο γεγονός ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες συνεισφέρουν το μεγαλύτερο μερίδιο της χρηματοδότησης του ΠΟΥ, την ώρα που χώρες όπως η Κίνα φέρονται να ασκούν «δυσανάλογη επιρροή» στις αποφάσεις του.
Αν και η Κίνα έχει συνεισφέρει ιστορικά λιγότερα από τις ΗΠΑ σε απόλυτα μεγέθη και αναλογικά με τον πληθυσμό της —για την περίοδο 2024–2025 προβλέπεται να καταβάλει 175 εκατ. δολάρια σε υποχρεωτικές εισφορές, έναντι 261 εκατ. των ΗΠΑ— έχει δεσμευθεί για 500 εκατ. δολάρια σε εθελοντικές συνεισφορές τα επόμενα πέντε έτη.
Ο Μπελ ανέφερε ότι, θεωρητικά, είναι θεμιτό η Κίνα να αποκτήσει μεγαλύτερη επιρροή στον ΠΟΥ, αναλογικά με το μέγεθος του πληθυσμού της, αρκεί ο Οργανισμός να λειτουργεί συμβουλευτικά και όχι επιτακτικά, χωρίς να υπαγορεύει εθνικές πολιτικές υγείας.
Αν και πολλές χώρες —συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ— επικαλέστηκαν ζητήματα εθνικής κυριαρχίας κατά την έγκριση του τελικού σχεδίου της νέας συνθήκης για πανδημίες, ο ΠΟΥ έχει δηλώσει ότι δεν διαθέτει εξουσία να επιβάλλει εθνικές ρυθμίσεις. Σύμφωνα με τον Οργανισμό, δεν μπορεί να επιβάλει μέτρα όπως ταξιδιωτικές απαγορεύσεις, υποχρεωτικούς εμβολιασμούς, διαγνωστικά ή θεραπευτικά πρωτόκολλα, ή περιοριστικά μέτρα τύπου απαγόρευσης κυκλοφορίας.
Η αποχώρηση των ΗΠΑ, αν και ερμηνεύεται από πολλούς στον τομέα της παγκόσμιας υγείας ως απογοητευτική και καθαρά συμβολική κίνηση, εκτιμάται ότι δύσκολα θα προκαλέσει ουσιαστική αλλαγή.
Οικονομική και εταιρική επιρροή
Ο Μπελ υποστήριξε ότι το πρόβλημα ξεπερνά τόσο τη συνθήκη όσο και τον ίδιο τον ΠΟΥ. Κατά την άποψή του, ο Οργανισμός δεν χρειάζεται «αστυνομικό ρόλο», αλλά το ζήτημα αφορά τις ισχυρές οικονομικές και εταιρικές δυνάμεις που προωθούν την ιδέα πως η πρόληψη πανδημιών πρέπει να αποτελεί απόλυτη προτεραιότητα, διοχετεύοντας δημόσιους πόρους προς τομείς από τους οποίους μπορούν να επωφεληθούν ιδιωτικές εταιρείες.
Ιδιαίτερα για τις μικρότερες χώρες, πρόσθεσε, καθίσταται εξαιρετικά δύσκολο να αντισταθούν, ιδίως όταν χρηματοπιστωτικοί θεσμοί αρχίσουν να συνδέουν την πρόσβαση σε δάνεια ή αναπτυξιακή στήριξη με την υιοθέτηση μέτρων όπως υγειονομικές επιτηρήσεις ή υποχρεωτικούς εμβολιασμούς.
Αναφερόμενη στην πρόταση Κέννεντυ και τις αρχές της ατζέντας MAHA, η Πολ εκτίμησε ότι πράγματι υπάρχει περιθώριο για αναμόρφωση του συστήματος παγκόσμιας υγείας, αλλά τάχθηκε υπέρ της μεταρρύθμισης του υφιστάμενου πλαισίου, σε αντίθεση με τον Μπελ, που στηρίζει τη δημιουργία εναλλακτικού μηχανισμού.
Ο υπουργός Υγείας των ΗΠΑ Ρόμπερτ Φ. Κέννεντυ Τζ. καταθέτει ενώπιον υποεπιτροπής της Γερουσίας στο Καπιτώλιο. Ουάσιγκτον, στις 20 Μαΐου 2025. (Madalina Vasiliu/The Epoch Times)
Ο Ντραμέ, από την πλευρά του, εξέφρασε την άποψη ότι η αποχώρηση των ΗΠΑ θα μπορούσε να αποτελέσει ευκαιρία για τις αφρικανικές χώρες να αυξήσουν τη χρηματοδότηση των εθνικών συστημάτων υγείας, να ενισχύσουν τη διπλωματία τους και να προσελκύσουν επενδύσεις.
Ανέφερε χαρακτηριστικά ότι «καλωσορίζουμε τη συμβολή του Μπιλ Γκέιτς, αλλά έχουμε και δικούς μας Γκέιτς στην Αφρική», αναφερόμενος στους Αφρικανούς δισεκατομμυριούχους.
Υπενθύμισε ότι οι Αφρικανοί που ζουν εκτός ηπείρου στέλνουν ετησίως 95 δισ. δολάρια σε εμβάσματα προς τις πατρίδες τους, σημειώνοντας ότι μόλις το 1–2% αυτού του ποσού θα μπορούσε να επιφέρει τεράστιες αλλαγές στα συστήματα υγείας της περιοχής.
Αναφερόμενος στο παρελθόν, υπενθύμισε πως το Κοινό Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών για τον HIV (UNAIDS) δημιουργήθηκε το 1996, αφότου ο ΠΟΥ καθυστέρησε να ανταποκριθεί στην τότε εξελισσόμενη κρίση.
Ο Ντραμέ κατέληξε λέγοντας πως «ο ΠΟΥ πρέπει να επαναξιολογήσει τη δομή και τον ρόλο του. Δεν μπορεί να συνεχίσει να λειτουργεί όπως παλιά».
Όταν μιλάω με φίλους στα 60 και 70 τους, εμφανίζεται ένα συνηθισμένο παράπονο: «Τα παιδιά σήμερα είναι κολλημένα σε οθόνες. Είναι αγχωμένα, απροστάτευτα και δεν γνωρίζουν την αξία της πραγματικής ζωής». Μπορεί να φαίνεται σαν να έχει ανοίξει ένα αδιαπέραστο φαράγγι μεταξύ των γενεών. Τα νυχτερινά νέα ενισχύουν αυτό το συναίσθημα με μια ατελείωτη ροή οργής, διχασμού και τίτλων καταστροφής. Αλλά προσπεράστε τον θόρυβο και θα βρείτε μια πιο ήσυχη ιστορία — μια ιστορία που θα πρέπει να δώσει σε κάθε Baby Boomer πραγματική ελπίδα για το μέλλον.
Το 2024, οι πωλήσεις άλμπουμ βινυλίου στις Ηνωμένες Πολιτείες ξεπέρασαν τις 44 εκατομμύρια μονάδες, ξεπερνώντας σε πωλήσεις τα CD για τρίτη συνεχόμενη χρονιά. Αυτό από μόνο του είναι εκπληκτικό — αλλά ακόμη περισσότερο όταν μαθαίνεις ότι περίπου οι μισοί από αυτούς τους αγοραστές ήταν κάτω των 35 ετών. Η γενιά Z και οι νεότεροι Millennials, που μεγάλωσαν εξ ολοκλήρου μέσω streaming, κάνουν ουρές σε δισκοπωλεία για να αγοράσουν μουσική που μπορούν πραγματικά να κρατήσουν. Ρωτήστε τους γιατί και θα ακούσετε τις ίδιες απαντήσεις: «Έχει μια αίσθηση πραγματικού», «Μου αρέσει η τελετουργία», «Με βοηθά να ηρεμήσω». Σε έναν κόσμο άπειρης κύλισης και αλγοριθμικής απόσπασης της προσοχής, αναζητούν κάτι απτό. Κάτι γειωμένο.
Αυτή δεν είναι μια μεμονωμένη τάση. Οι νέοι ανακαλύπτουν ξανά τα ανεξάρτητα βιβλιοπωλεία. Διοργανώνουν βραδιές ποίησης. Κρατούν ημερολόγιο με το χέρι. Το «σιωπηλό περπάτημα» — η πράξη του περπατήματος χωρίς μουσική, χωρίς podcast, χωρίς τηλέφωνο — έχει απογειωθεί στο TikTok, με πάνω από μισό εκατομμύριο προβολές κάτω από το hashtag. Με την πρώτη ματιά μπορεί να μοιάζει με νοσταλγία. Αλλά είναι κάτι περισσότερο από αυτό. Είναι μια ήσυχη εξέγερση ενάντια στην υπερφόρτωση. Ένας τρόπος να ανακτήσουν τον έλεγχο του νευρικού τους συστήματος.
Κατά ειρωνικό τρόπο, αυτά είναι τα ίδια πράγματα που πολλοί Boomers ήδη εκτιμούν. Ανάγνωση βιβλίων. Μαγείρεμα αληθινού φαγητού. Κάθισμα στη βεράντα. Περπάτημα για σκέψη. Αποδεικνύεται ότι οι γενιές δεν είναι και τόσο διαφορετικές — απλώς πλοηγούνται στη ζωή από τα αντίθετα άκρα μιας θορυβώδους ψηφιακής καταιγίδας.
Φυσικά, ο κόσμος έχει αλλάξει από τότε που οι Boomers ενηλικιώθηκαν. Και αξίζει να θυμηθούμε πόσο πιο δύσκολη έχει γίνει αυτή η διαδικασία ενηλικίωσης. Στη δεκαετία του 1970 ή του 1980, το να δοκιμάσεις κάτι σε ένα πάρτι μπορεί να σε άφηνε με πονοκέφαλο. Σήμερα, η ίδια πράξη θα μπορούσε να αποβεί θανατηφόρα. Χάπια με φαιντανύλη κατακλύζουν τους δρόμους, μεταμφιεσμένα σε καθημερινά φάρμακα. Στην πραγματικότητα, η υπερβολική δόση φαιντανύλης είναι πλέον η κύρια αιτία θανάτου για τους Αμερικανούς ηλικίας 18 έως 45 ετών. Εν τω μεταξύ, σχεδόν κάθε πτυχή της νεανικής κουλτούρας διαμορφώνεται από ένα διαδίκτυο 24/7 — όπου η προσοχή διαρκεί κατά μέσο όρο μόλις 47 δευτερόλεπτα πριν χτυπήσει η επόμενη απόσπαση της προσοχής. Ακόμα και η μουσική έχει αλλάξει. Τα κορυφαία τραγούδια των περασμένων δεκαετιών ήταν γεμάτα αγάπη, αρμονία και ελπίδα. Οι σημερινές επιτυχίες είναι πιο σκοτεινές, πιο μοναχικές και πιο ωμές — αντηχώντας την εσωτερική κατάσταση μιας γενιάς που προσπαθεί να επιβιώσει σε έναν κατακερματισμένο κόσμο.
Τίποτα από αυτά δεν σημαίνει ότι η νεότερη γενιά είναι πιο αδύναμη. Σημαίνει ότι το πεδίο μάχης έχει αλλάξει. Οι αγώνες τους είναι πιο αόρατοι, πιο συνεχείς και πιο προσωπικοί. Γι’ αυτό η στροφή προς την αναλογική μουσική — βινύλιο, βιβλία, περπάτημα, ημερολόγιο — δεν είναι απλώς γοητευτική. Είναι στρατηγική. Είναι μια επιστροφή σε εργαλεία που αποκαθιστούν την ηρεμία, την παρουσία και την διαύγεια.
Αντί να ξεγράφουν τις νεότερες γενιές, οι Boomers έχουν την ευκαιρία να γίνουν οι μέντορές τους. Όχι με διαλέξεις ή κρίση, αλλά με παρουσία. Οι νέοι δεν χρειάζονται περισσότερο περιεχόμενο — χρειάζονται σύνδεση. Και ποιος καλύτερος να το διαμορφώσει αυτό από εκείνους που θυμούνται πώς ήταν η ζωή πριν από την ψηφιακή εισβολή;
Ίσως λοιπόν να προσκαλέσετε ένα νεότερο μέλος της οικογένειάς σας να ακούσει τον αγαπημένο σας δίσκο. Διαβάστε μαζί ένα κεφάλαιο ενός βιβλίου. Ανταλλάξτε δεξιότητες—ζητήστε τους να εξηγήσουν μια νέα εφαρμογή και δείξτε τους πώς να φτιάξουν ένα χαλαρό πόμολο ή να ισορροπήσουν ένα βιβλιάριο επιταγών. Όσο περισσότερο αλληλεπιδρούμε με τις γενιές, τόσο περισσότερο συνειδητοποιούμε ότι λαχταράμε τα ίδια πράγματα: νόημα, ηρεμία, σκοπό και πραγματική συζήτηση.
Το 1969, Αμερικανοί όλων των ηλικιών παρακολουθούσαν με δέος τον Νιλ Άρμστρονγκ να κάνει το πρώτο βήμα στη σελήνη. Αυτή η συλλογική αίσθηση θαυμασμού ένωσε ένα έθνος. Όντας η ίδια Γενιά Χ, δεν ήμουν ζωντανή για να παρακολουθήσω αυτό το ιστορικό γεγονός, όμως ίσως η σημερινή βολή στη Σελήνη είναι πιο εσωστρεφής—μια κοινή επιστροφή στο βάθος, την εστίαση και την πίστη ο ένας στον άλλον. Και τα καλά νέα είναι ότι συμβαίνει ήδη. Είναι απλώς πιο ήσυχο από ό,τι θα περίμενε κανείς.
Θα το δείτε στο τρεμόπαιγμα ενός δίσκου που περιστρέφεται. Σε έναν έφηβο που κοιτάζει τον ουρανό αντί για μια οθόνη. Σε ένα χειρόγραφο ποίημα κρυμμένο στην πίσω τσέπη ενός φθαρμένου παλτού από κατάστημα μεταχειρισμένων. Ίσως δεν είμαστε τόσο μακριά όσο νομίζουμε. Ίσως απλώς χρειαζόμαστε έναν πιο αργό, πιο ήσυχο τρόπο επιστροφής ο ένας στον άλλον.
Οι απόψεις που εκφράζονται σε αυτό το άρθρο είναι γνώμες του συγγραφέα και δεν αντικατοπτρίζουν απαραίτητα τις απόψεις της Epoch Times.