Μήνας: Αύγουστος 2025

Απαντήσεις και λύσεις στη λειψυδρία όχι μόνο του σήμερα, αλλά και για το εγγύς μέλλον, επιδιώκει να δώσει το έργο «WATERWISE», που υλοποιείται από επιστήμονες του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, σε συνεργασία με το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο και τρεις μεγάλες εταιρείες πληροφορικής της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης.

Στο μικροσκόπιο των ερευνητών τίθενται όλες εκείνες οι περιοχές της Ελλάδας που αντιμετωπίζουν ζητήματα λειψυδρίας, με σκοπό να συλλέξουν ακριβή δεδομένα και να καταγράψουν τις ανάγκες κάθε τόπου, αλλά και την κατανάλωση που γίνεται από κατοίκους και τουρίστες.

Σε μία εποχή που η λειψυδρία απειλεί ολοένα και περισσότερες περιοχές της χώρας, την ώρα που η τουριστική πίεση ειδικά τους θερινούς μήνες είναι μεγάλη, επιδεινώνοντας τις υδάτινες ανισορροπίες, και με την επιπλέον πίεση που ασκείται από τις απαιτήσεις των ενεργοβόρων/υδατοβόρων υπολογιστικών συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης, το έργο «WATERWISE – Ευφυής Εκτίμηση Υδατικού Ισοζυγίου για την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή» θα επιχειρήσει να δώσει ρεαλιστικές λύσεις με επιστημονική ακρίβεια.

Το έργο στοχεύει στην εκτίμηση της μελλοντικής ζήτησης του νερού, ακόμα και με τα πιο δυσμενή σενάρια, ώστε να προταθούν ταυτόχρονα και τα κατάλληλα έργα, μέσω των οποίων θα μπορεί η ζήτηση αυτή να καλυφθεί, αποσκοπώντας στην επάρκεια του πολύτιμου αυτού φυσικού πόρου για κάθε περιοχή.

Όπως εξηγεί στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο καθηγητής Διευθέτησης Ορεινών Υδάτων και Διευθυντής Έδρας UNESCO CON-E-ECT στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, Δημήτρης Εμμανουλούδης, το έργο θα αποτελείται αρχικά από μια πλατφόρμα, στην οποία θα καταχωρούνται οι εισροές νερού μιας συγκεκριμένης περιοχής για διάφορα μελλοντικά κλιματικά σενάρια – δυσμενή, κανονικά ή ευμενή. Στη συνέχεια, στην ίδια πλατφόρμα, θα καταχωρούνται οι υπάρχουσες εκροές της εν λόγω περιοχής, επιφανειακές, υπόγειες ή λόγω εξάτμισης.

«Με αυτόν τον τρόπο θα έχουμε μια πρώτη εικόνα δυναμικού υδατικού ισοζυγίου της περιοχής για τα προαναφερθέντα σενάρια. Εν συνεχεία, με τη βοήθεια ενός πρωτότυπου λογισμικού, που θα βασίζεται σε διάφορα υποσυστήματα, Τεχνητής Νοημοσύνης και ανάλυσης μεγάλων δεδομένων, θα μπορούμε να προβλέπουμε μελλοντικά σενάρια κατανάλωσης του νερού στην εν λόγω περιοχή, αρχικά των κατοίκων για αστικές, γεωργικές και κτηνοτροφικές χρήσεις, και στη συνέχεια των τουριστών της περιοχής. Με δεδομένο ότι όλα τα προαναφερθέντα μεγέθη που συμμετέχουν στη σύνθεση του Υδατικού Ισοζυγίου είναι είτε κατά κάποιο τρόπο γνωστά είτε μετρήσιμα (π.χ. εισροές/μέτρηση βροχόπτωσης, καταναλώσεις κατοίκων/υδρόμετρα), κρίσιμο μέγεθος για την υλοποίηση του μοντέλου κατανάλωσης μιας περιοχής στο μέλλον είναι ο υπολογισμός του συνολικού υδατικού αποτυπώματος των τουριστών της περιοχής, δεδομένης της μη γνώσης τού πόσο αυτοί καταναλώνουν έκαστος και πόσοι πρόκειται να είναι κάθε χρονιά», σημειώνει ο κος Εμμανουλούδης.

Για τον λόγο αυτό, ύψιστης σημασίας για την ορθή υλοποίηση του έργου είναι το ερωτηματολόγιο που έχει ετοιμάσει η επιστημονική ομάδα και το οποίο απευθύνεται σε τουρίστες, κυρίως νησιωτικών περιοχών, προκειμένου να καταγραφεί το προαναφερθέν υδατικό τους αποτύπωμα, δηλαδή η ποσότητα του νερού που ο καθένας τους καταναλώνει κατά τη διάρκεια παραμονής του στον τόπο επίσκεψης.

Στο ερωτηματολόγιο περιλαμβάνονται ερωτήσεις γύρω από τα χαρακτηριστικά του καταλύματος που διαμένουν οι επισκέπτες, την ατομική αλλά και συλλογική κατανάλωση νερού, καθώς και ζητήματα γύρω από την εξοικονόμηση και θα μπορεί να συμπληρωθεί από τους συμμετέχοντες τουρίστες, είτε χρησιμοποιώντας τον σχετικό σύνδεσμο είτε σαρώνοντας με το κινητό τους το αντίστοιχο QR, το οποίο βρίσκεται διαθέσιμο σε χώρους εστίασης και ξενοδοχείων. Με αυτό τον τρόπο, οι απαντήσεις τους θα καταχωρούνται στη βάση δεδομένων, η οποία είναι συνδεδεμένη με την πλατφόρμα του έργου και θα επεξεργάζονται χωριστά κατά περιοχή.

Όπως τονίζει ο κος Εμμανουλούδης, «τοιουτοτρόπως, δίνεται η δυνατότητα υπολογισμού, με προσομοίωση, του συνολικού υδατικού αποτυπώματος των τουριστών σε κάθε περιοχή, μια κρίσιμη πληροφορία η οποία μας λείπει γενικώς, με την οποία συμπληρώνεται αθροιστικά το ποσό του ζητούμενου κατ’ έτος νερού μιας περιοχής σε παρόντα και μελλοντικό χρόνο, με τη βοήθεια των μοντέλων και σεναρίων που προαναφέραμε»· προσθέτει δε ότι λύνοντας το πρόβλημα της κατανάλωσης των τουριστών, έχουμε πλέον γνώση όλων των μεγεθών που συμμετέχουν στην εξίσωση εισροών-εκροών μιας περιοχής, όχι μόνο σήμερα, αλλά και για το εγγύς μέλλον, και κυρίως γνωρίζουμε την ποσότητα του νερού που μας λείπει και που πρέπει να βρούμε ώστε να υπάρχει επάρκεια του πόρου αυτού όσον αφορά σε κάθε περιοχή.

«Με τον τρόπο αυτό, μπορούμε να σχεδιάσουμε με ασφάλεια το είδος, τον αριθμό και το μέγεθος των έργων που δυνητικά θα μας εξασφαλίσουν τις ποσότητες αυτές νερού στο μέλλον, είτε μέσω συλλογής νερού των βροχοπτώσεων (φράγματα, ταμιευτήρες, δεξαμενές, κλπ), είτε μέσω αφαλάτωσης», σημειώνει.

Σύμφωνα με την επιστημονική ομάδα, σε πρώτο στάδιο, «case study» («για ενδεικτική μελέτη») θα αποτελέσουν έξι περιοχές της χώρας και συγκεκριμένα η Σαντορίνη, η Κέρκυρα, η Χίος, οι Φούρνοι Ικαρίας, η Θάσος και η Δράμα, ωστόσο ο σκοπός είναι να επεκταθεί σε όλη την Επικράτεια. Όπως υπογραμμίζει η ομάδα, η ολοκληρωμένη εφαρμογή του έργου «WATERWISE» συνιστά ένα πολυδιάστατο εργαλείο στρατηγικής σημασίας για την αντιμετώπιση της υδατικής κρίσης και την ενίσχυση της ανθεκτικότητας απέναντι στις προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής.

«Μέσω της συνδυαστικής αξιοποίησης δεδομένων, τεχνολογιών τεχνητής νοημοσύνης και προγνωστικών αλγορίθμων, το έργο προσφέρει ουσιαστικές λύσεις σε προβλήματα που σχετίζονται με την αβεβαιότητα της υδατικής διαθεσιμότητας, τις αυξανόμενες καταναλωτικές πιέσεις και την ανάγκη βιώσιμου σχεδιασμού. Η κοινωνική επίδραση του έργου είναι εξίσου σημαντική. Η εφαρμογή του WATERWISE συμβάλλει άμεσα στην ενίσχυση της υδατικής ασφάλειας, στην εξοικονόμηση φυσικών πόρων και στην ενδυνάμωση της συμμετοχικής διαχείρισης των υδάτων», καταλήγουν τα μέλη της ομάδας.

* * * * *

Μπορείτε να συμπληρώσετε τα ερωτηματολόγια στους παρακάτω συνδέσμους:

Το ερωτηματολόγιο WATERWISE στα Eλληνικά (GR): https://forms.office.com/e/rDDNmjWjKy

WATERWISE Questionnaire in English (EN):  https://forms.office.com/e/08HDNbzaTm

Της Ιωάννας Καρδάρα

Σε τροχιά συρρίκνωσης παρέμεινε και τον Ιούλιο ο μεταποιητικός τομέας στην Κίνα, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα το Γραφείο Στατιστικής της χώρας στις 31 Ιουλίου, ενώ παράλληλα καταγράφεται αυξανόμενος αριθμός εργοστασίων που αναστέλλουν τη λειτουργία τους ή κλείνουν οριστικά, ιδίως στην ευρύτερη περιοχή του Δέλτα του Ποταμού των Μαργαριταριών.

Ο δείκτης PMI (Δείκτης Υπευθύνων Προμηθειών) για τη μεταποίηση υποχώρησε στις 49,3 μονάδες τον Ιούλιο, από 49,7 τον Ιούνιο — επίδοση χαμηλότερη και από τις προβλέψεις, που τον τοποθετούσαν στο 49,7. Τιμές κάτω του 50 υποδηλώνουν συρρίκνωση του τομέα. Ταυτόχρονα, οι νέες παραγγελίες έπεσαν στις 49,4 από 50,2, ενώ ο υποδείκτης νέων παραγγελιών εξαγωγών διαμορφώθηκε στις 47,1 από 47,7.

Πτωτική ήταν η τάση και στον μη μεταποιητικό τομέα (κατασκευές και υπηρεσίες), με τον αντίστοιχο δείκτη να υποχωρεί στο 50,1 από 50,5.

Ανεξάρτητος οικονομολόγος με έδρα τις Ηνωμένες Πολιτείες, ο Ντέιβυ Τζ. Γουόνγκ, δήλωσε στην εφημερίδα The  Epoch Times ότι τα δεδομένα αποτυπώνουν μια συστημική εξασθένιση της κινεζικής μεταποίησης, επισημαίνοντας ότι η πτώση σε δείκτες όπως οι νέες παραγγελίες εξαγωγών μαρτυρά επιφυλακτικότητα και απαισιοδοξία στον επιχειρηματικό κόσμο. Ο ίδιος εκτίμησε ότι δεν πρόκειται για ένα απλό κυκλικό φαινόμενο, αλλά για πρόβλημα που αγγίζει το ευρύτερο αναπτυξιακό μοντέλο της κινεζικής οικονομίας.

Παρά τη συμφωνία ΗΠΑ–Κίνας για τη μείωση των δασμών στα κινεζικά προϊόντα (από 150% σε 40–50%), οι εμπορικές εντάσεις και η εσωτερική αβεβαιότητα στην Κίνα συνεχίζουν να αποθαρρύνουν τις ξένες παραγγελίες, δυσχεραίνοντας περαιτέρω τη θέση των βιομηχανικών επιχειρήσεων.

Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της Yee Fung Sports Technology, παλιάς εταιρείας με επενδύσεις από το Χονγκ Κονγκ και έδρα στην πόλη Τανγκσιά του Ντονγκουάν. Εργαζόμενος της εταιρείας ανέφερε στην Epoch Times ότι η παραγωγή σταμάτησε πλήρως μετά από εσωτερική ανακοίνωση στις 14 Ιουλίου, και όλοι οι εργαζόμενοι, πλην λίγων που διαχειρίζονται τις διαδικασίες παύσης, απολύθηκαν. Σύμφωνα με την ίδια πηγή, τα μηχανήματα είχαν ήδη μεταφερθεί και τα κλιματιστικά είχαν αφαιρεθεί.

Η Yee Fung Group, με έτος ίδρυσης το 1977, κατασκεύαζε αθλητικά κράνη και σόλες παπουτσιών. Πηγή με γνώση των εσωτερικών της εταιρείας απέδωσε το λουκέτο στην κατακόρυφη πτώση των παραγγελιών.

Σύμφωνα με πληροφορίες της εφημερίδας, σειρά επιχειρήσεων με ξένα κεφάλαια ή ιδιωτών έχουν κλείσει από την αρχή του Ιουλίου, μεταξύ των οποίων η καναδικών συμφερόντων Tianhong Technology, που ανακοίνωσε διάλυση την 1η Ιουλίου.

Στις 22 Ιουλίου, η Wuzhu Electronic Technology Co., κορυφαία εταιρεία ημιαγωγών με ετήσιο κύκλο εργασιών 1,5 δισ. γουάν (περίπου 180 εκατ. ευρώ) και περίπου 6.000 εργαζόμενους, κατέθεσε αίτηση για πτώχευση και εκκαθάριση.

Η οικονομική διευθύντρια επιχείρησης με το επώνυμο Τσεν φέρεται να δήλωσε στην Epoch Times ότι ακόμη και εργοστάσια στις επαρχίες Τζιανγκσού και Τζετζιάνγκ βρίσκονται σε δεινή θέση. Όπως είπε, «δεν είναι ότι δεν θέλουν να συνεχίσουν, αλλά δεν μπορούν· δεν υπάρχει ρευστότητα, τα προϊόντα δεν πουλάνε και οι πελάτες του εξωτερικού δεν σπεύδουν πλέον να κάνουν παραγγελίες».

Η τάση δεν περιορίζεται στο Ντονγκουάν. Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, στο διάστημα Ιανουαρίου–Μαΐου 2025, μόνο στην Γκουανγκζού (πρωτεύουσα της επαρχίας Γκουανγκντόνγκ), διαγράφηκαν 72.769 επιχειρήσεις, δηλαδή 482 ημερησίως κατά μέσο όρο.

Η έξαρση των λουκέτων εντείνει την ανεργία σε μία από τις μεγαλύτερες βιομηχανικές περιοχές της Κίνας.

Ο Σουν Κούο-σιάνγκ, καθηγητής διεθνών σχέσεων και επιχειρήσεων στο Πανεπιστήμιο Nanhua της Ταϊβάν, υποστήριξε ότι οι μειωμένοι δασμοί δεν έχουν αποφέρει τη σταθεροποίηση που αναμενόταν, καθώς το πλήγμα στις εξαγωγές και στη μεταποίηση παραμένει θεμελιώδες.

Ο Γουόνγκ, από την πλευρά του, εκτίμησε ότι η εκεχειρία στον εμπορικό πόλεμο μεταξύ Ουάσιγκτον και Πεκίνου συνιστά περισσότερο μια «τεχνική ανάπαυλα» στο πλαίσιο πολιτικών παζαριών, παρά ουσιαστική βελτίωση. Κατά τον ίδιο, τα τρέχοντα λουκέτα δεν οφείλονται σε νέα συναλλαγματικά σοκ, αλλά σε συνδυασμό της εσωτερικής ανισορροπίας της Κίνας με τις απαιτήσεις της διεθνούς αγοράς και στη συνεχιζόμενη μείωση ξένων παραγγελιών.

Με τη συμβολή των Luo Ya και Shen Yue

Οι επικεφαλής της NASA και της ρωσικής διαστημικής υπηρεσίας Roscosmos συναντήθηκαν την 1η Αυγούστου στο Διαστημικό Κέντρο Κέννεντυ της Φλόριντα, στην πρώτη απευθείας συνάντηση μεταξύ των δύο υπηρεσιών από το 2018. Όπως ανακοίνωσαν οι δύο πλευρές, επιβεβαίωσαν τη δέσμευσή τους να συνεχίσουν τη συνεργασία σε αποστολές όπως αυτή του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού (International Space Station – ISS).

Η ρωσική Roscosmos ανέφερε πως οι συζητήσεις επικεντρώθηκαν στην περαιτέρω συνεργασία στον ISS, στα κοινά προγράμματα εξερεύνησης της Σελήνης και του βαθύτερου διαστήματος, καθώς και σε άλλα κοινά έργα.

Η NASA επιβεβαίωσε από την πλευρά της ότι οι επικεφαλής των δύο υπηρεσιών συζήτησαν τη συνέχιση της συνεργασίας, χωρίς ωστόσο να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες.

Σύμφωνα με το ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων TASS, ο διευθυντής της Roscosmos, Ντμίτρι Μπακάνοφ, δήλωσε ότι οι δύο υπηρεσίες δεν επιθυμούν να εγκαταλείψουν το επίπεδο συνεργασίας που έχει οικοδομηθεί από την εποχή της αποστολής Apollo-Soyuz, το 1975. Όπως φέρεται να είπε, η συγκεκριμένη αποστολή αποτέλεσε το σημείο εκκίνησης και σήμερα ο ISS είναι η φυσική συνέχειά της, υπογραμμίζοντας τη συνύπαρξη ρωσικών και αμερικανικών τμημάτων στον ISS και τις κοινές αποστολές ανταλλαγής πληρωμάτων.

Ο προσωρινός διοικητής της NASA, Σον Ντάφυ, φέρεται να δήλωσε ότι τέτοια κοινά έργα δεν μπορούν να σταματήσουν, ενώ άφησε να εννοηθεί ότι πολιτικές αποφάσεις σχετικά με τη συνεργασία θα ληφθούν σε μεταγενέστερο στάδιο.

Ο Μπακάνοφ δήλωσε επίσης ότι οι δύο υπηρεσίες συμφώνησαν να συνεχίσουν τη χρήση του ISS έως το 2028 και να συνεργαστούν στη διαδικασία απόσυρσής του, η οποία έχει προγραμματιστεί για το 2030. Η SpaceX και η NASA είχαν ανακοινώσει, ήδη από τον Ιούλιο του 2024, την πρόθεση απόσυρσης του Σταθμού, ενώ η SpaceX αναμένεται να αναλάβει τον έλεγχο της επανεισόδου μέσω τροποποιημένης έκδοσης του διαστημικού σκάφους Dragon Cargo.

Σχετικά με τη συνάντηση, ο Μπακάνοφ φέρεται να τόνισε ότι η άμεση επικοινωνία με τον επικεφαλής της NASA ήταν κρίσιμη. Ανέφερε μάλιστα ότι ο Σον Ντάφυ συνέβαλε καθοριστικά στην παρουσία της ρωσικής αποστολής στη Φλόριντα, στο πλαίσιο κοινής εκτόξευσης κατά την οποία ο κοσμοναύτης Όλεγκ Πλατόνοφ επρόκειτο να αναχωρήσει για τον ISS μαζί με Αμερικανούς αστροναύτες.

Η συνάντηση συνέπεσε με την προγραμματισμένη αποστολή τετραμελούς πληρώματος (δύο Αμερικανών, ενός Ρώσου και ενός Ιάπωνα) στον ISS με πύραυλο Falcon 9 της SpaceX και διαστημόπλοιο Crew Dragon «Endeavour». Η αποστολή αναβλήθηκε μόλις 67 δευτερόλεπτα πριν την εκτόξευση λόγω καιρικών συνθηκών, αλλά πραγματοποιήθηκε την επόμενη ημέρα. Η SpaceX επιβεβαίωσε την επιτυχή εκτόξευση με ανάρτηση και βίντεο στο X.

Η προσπάθεια αναθέρμανσης της διαστημικής συνεργασίας συμβαίνει σε μία περίοδο κατά την οποία Αμερικανοί αξιωματούχοι εκφράζουν αυξανόμενες ανησυχίες για τις στρατιωτικές δραστηριότητες της Μόσχας στο διάστημα.

Κατά τη διάρκεια συνόδου για την ασφάλεια, στις 15 Μαΐου, ο αρχηγός επιχειρήσεων της Διαστημικής Δύναμης των ΗΠΑ, στρατηγός Μπ. Τσανς Σάλτσμαν, προειδοποίησε ότι Ρωσία και Κίνα στρατιωτικοποιούν το διάστημα. Όπως ανέφερε, οι δύο χώρες διαθέτουν τη δυνατότητα αδρανοποίησης δορυφόρων – είτε με την απομάκρυνσή τους από την τροχιά είτε μέσω πυραυλικών συστημάτων με κινητικές αντιδορυφορικές δυνατότητες.

Ο Σάλτσμαν υπενθύμισε ότι η Ρωσία είχε ήδη επιδείξει ικανότητα καταστροφής δορυφόρων με αντιδορυφορικό πύραυλο λίγους μήνες πριν εισβάλει στην Ουκρανία, ενώ η Κίνα παρουσίασε παρόμοια τεχνολογία το 2007.

Ιδιαίτερη ανησυχία προκάλεσε η εκτίμηση του Αμερικανού στρατηγού ότι η Μόσχα εξετάζει το ενδεχόμενο να αναπτύξει πυρηνικά όπλα σε τροχιά, γεγονός που – όπως είπε – θα μπορούσε να έχει καταστροφικές συνέπειες.

Η διαστημική δύναμη των ΗΠΑ δημιουργήθηκε με απόφαση του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ τον Φεβρουάριο του 2019. Σε ομιλία του στις 13 Ιανουαρίου, ο πρώην υπουργός Αεροπορίας Φρανκ Κένταλ είχε επισημάνει ότι η νέα αυτή δύναμη θα αποτελέσει βασικό εργαλείο για την αντιμετώπιση μελλοντικών απειλών από τη Ρωσία και την Κίνα.

Η κυβέρνηση του Καναδά ανανέωσε τη χρηματοδότηση διμερούς προγράμματος υποτροφιών ανταλλαγής με την Κίνα, το οποίο προϋποθέτει από τους Κινέζους υποψηφίους να δηλώνουν αφοσίωση στο Κομμουνιστικό Κόμμα Κίνας (ΚΚΚ) και προσήλωση στο «σοσιαλιστικό σύστημα» της χώρας.

Σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση, ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών του Καναδά, Ντέηβιντ Μόρρισον, υπέγραψε στις 30 Ιουλίου συμφωνία με τον Κινέζο ομόλογό του, Μα Τζαοσού, για την ανανέωση του Προγράμματος Ανταλλαγής Υποτρόφων Καναδά-Κίνας. Μέσω του προγράμματος, η Οττάβα χρηματοδοτεί Κινέζους επισκέπτες ερευνητές για παραμονή σε καναδικά πανεπιστήμια διάρκειας 4 έως 12 μηνών.

Τις υποτροφίες διαχειρίζονται από κοινού το Συμβούλιο Υποτροφιών της Κίνας και η καναδική πρεσβεία στο Πεκίνο. Όπως είχε αποκαλύψει η εφημερίδα The Epoch Times το προηγούμενο έτος, στην επίσημη ιστοσελίδα του κινεζικού Εθνικού Ταμείου Σπουδών στο Εξωτερικό, ως πρώτη προϋπόθεση για συμμετοχή αναφέρεται η υποστήριξη στην ηγεσία του Κομμουνιστικού Κόμματος.

Οι υποψήφιοι, κατά την περιγραφή της σχετικής προϋπόθεσης, καλούνται να «υποστηρίζουν την ηγεσία του Κομμουνιστικού Κόμματος Κίνας και το σοσιαλιστικό σύστημα με κινεζικά χαρακτηριστικά, να αγαπούν την πατρίδα, να διαθέτουν καλή ηθική, να συμμορφώνονται με τον νόμο και να έχουν αίσθημα ευθύνης απέναντι στη χώρα, την κοινωνία και τον λαό, καθώς και ορθή κοσμοθεωρία, αντίληψη ζωής και αξίες».

Άλλες προϋποθέσεις περιλαμβάνουν την κινεζική υπηκοότητα, τη σωματική και ψυχική υγεία, τη γνώση ξένων γλωσσών και ηλικία κάτω των 50 ετών.

Το διμερές πρόγραμμα προβλέπει επίσης υποτροφίες που χρηματοδοτεί η Κίνα για Καναδούς υποψηφίους, ώστε να σπουδάσουν ή να διεξάγουν έρευνα σε κινεζικά πανεπιστήμια. Η προϋπόθεση πίστης στο Κόμμα αναφέρεται και στην προκήρυξη του προγράμματος για το ακαδημαϊκό έτος 2024-2025.

Μετά τα σχετικά δημοσιεύματα, ο βουλευτής του Συντηρητικού Κόμματος και εκπρόσωπος για θέματα εξωτερικής πολιτικής Μάικλ Τσονγκ χαρακτήρισε την απαίτηση «απαράδεκτη», κατηγορώντας την καναδική κυβέρνηση ότι χρηματοδοτεί με χρήματα των φορολογουμένων πρόγραμμα που απαιτεί υποστήριξη της ιδεολογίας του Κομμουνιστικού Κόμματος.

Παρόμοιες επιφυλάξεις εξέφρασε και ο συντηρητικός βουλευτής Μάικλ Κούπερ, ο οποίος έκανε λόγο για «σκανδαλώδη» προϋπόθεση και υποστήριξε πως η καναδική κυβέρνηση οφείλει να σταματήσει τη χρηματοδότηση του προγράμματος.

H Epoch Times απευθύνθηκε στο υπουργείο Εξωτερικών για σχόλιο, αλλά δεν έλαβε απάντηση μέχρι τη δημοσίευση του άρθρου.

Το πρόγραμμα περιγράφεται ως το μακροβιότερο διμερές εκπαιδευτικό πρόγραμμα του Καναδά. Ιδρύθηκε το 1973 στο πλαίσιο συμφωνίας μεταξύ του τότε πρωθυπουργού Πιερ Έλλιοτ Τρυντώ και του Κινέζου ομολόγου του, Τζόου Ενλάι, με στόχο την προώθηση της «αμοιβαίας κατανόησης, της ακαδημαϊκής συνεργασίας και της πολιτισμικής ανταλλαγής», σύμφωνα με την επίσημη περιγραφή του.

Για τους Κινέζους υποψηφίους, το πρόγραμμα απευθύνεται σε ακαδημαϊκό προσωπικό, μεταπτυχιακούς και διδακτορικούς απόφοιτους, αλλά και επαγγελματίες σε ανώτερες θέσεις στον δημόσιο τομέα – όπως δικαστές, δημοσιογράφους και οικονομολόγους – με έμφαση στις κοινωνικές και ανθρωπιστικές επιστήμες και στις Καναδικές Σπουδές.

Η καναδική πλευρά καλύπτει τα έξοδα διαβίωσης και ασφάλισης των Κινέζων συμμετεχόντων, ενώ το κινεζικό Εθνικό Ταμείο καταβάλλει τα έξοδα μετακίνησης.

Αντίστοιχα, για τους Καναδούς υποψηφίους, το πρόγραμμα αφορά φοιτητές, ερευνητικό και διδακτικό προσωπικό, καθώς και μεσαίας βαθμίδας επαγγελματίες, για σπουδές, έρευνα ή εκμάθηση της κινεζικής γλώσσας. Το Πεκίνο καλύπτει τα έξοδα διαμονής και ασφάλισης, ενώ το καναδικό υπουργείο αναλαμβάνει τα έξοδα μετακίνησης.

Κατά την ανακοίνωση της ανανέωσης του προγράμματος, ο Ντέηβιντ Μόρρισον ανήρτησε στο Χ στις 31 Ιουλίου ότι χάρηκε που υποδέχθηκε τον Κινέζο ομόλογό του στην Οττάβα, υπογραμμίζοντας πως «ο τακτικός και ανοιχτός διάλογος σε όλα τα επίπεδα είναι θεμελιώδης για τις διπλωματικές σχέσεις». Το υπουργείο Εξωτερικών σημείωσε ότι η επίσκεψη αποτέλεσε ευκαιρία για να συζητηθούν προκλήσεις και να προωθηθεί εποικοδομητικός διάλογος γύρω από τα συμφέροντα του Καναδά.

Προβληματισμοί

Η πρώην πρόεδρος της καναδικής οργάνωσης Canada-Hong Kong Link και υπέρμαχος της δημοκρατίας, Γκλόρια Φανγκ, εξέφρασε την άποψη ότι το πρόγραμμα ανταλλαγής έρχεται σε αντίθεση με τις δημοκρατικές αξίες του Καναδά και ενισχύει την επιρροή του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κίνας.

Όπως υποστήριξε, το πρόγραμμα δεν εξυπηρετεί τα συμφέροντα του Καναδά, αλλά διευκολύνει το ΚΚΚ να στέλνει πράκτορές του στον ακαδημαϊκό και επιχειρηματικό κόσμο του Καναδά, ενώ παράλληλα προσφέρει ευκαιρίες προπαγάνδας προς Καναδούς φοιτητές που μεταβαίνουν στην Κίνα. Συμπλήρωσε ότι οι Καναδοί φορολογούμενοι δεν θα έπρεπε να επιδοτούν φοιτητές από απολυταρχικά καθεστώτα, τονίζοντας ότι τέτοια προγράμματα ανταλλαγών θα έπρεπε να περιορίζονται μεταξύ «δημοκρατιών που έχουν παρόμοια ιδεολογία».

Υπενθυμίζεται ότι ο Καναδάς έχει στο παρελθόν εκφράσει ανησυχίες για τους κινδύνους εθνικής ασφάλειας που απορρέουν από επιστημονικές συνεργασίες με κινεζικούς φορείς που συνδέονται με τις στρατιωτικές και κρατικές υπηρεσίες ασφαλείας του Πεκίνου. Το 2023, η Οττάβα διέκοψε τη χρηματοδότηση ερευνητικών προγραμμάτων στα οποία εμπλέκονταν ερευνητές συνδεδεμένοι με πανεπιστήμια ή ιδρύματα κρατικής ασφαλείας κρατών που θεωρούνται απειλή για την εθνική ασφάλεια.

Η απόφαση αυτή ακολούθησε αναφορές για συνεργασίες Καναδών επιστημόνων από περίπου 50 πανεπιστήμια με κορυφαία στρατιωτικά ιδρύματα της Κίνας σε τομείς όπως η κβαντική κρυπτογραφία, η φωτονική και η διαστημική τεχνολογία.

Ο δικηγόρος ανθρωπίνων δικαιωμάτων Ντέηβιντ Μάτας είχε δηλώσει σε παλαιότερη συνέντευξή του στην Epoch Times ότι η απαίτηση υποστήριξης της ηγεσίας του Κόμματος συνεπάγεται έμμεση υποστήριξη της εξωτερικής του δραστηριότητας. Όπως επεσήμανε, όποιος δηλώνει υποστήριξη στην κομμουνιστική ηγεσία σημαίνει ότι είναι πρόθυμος να συμμορφωθεί με τις εντολές της. Σε περίπτωση που του ζητηθεί να κατασκοπεύσει και αρνηθεί, δεν θεωρείται πλέον υποστηρικτής, σημείωσε.

Υπενθύμισε, τέλος, ότι η Κίνα διαθέτει νομοθεσία περί εθνικής κατασκοπείας, η οποία υποχρεώνει όλους τους πολίτες και οργανισμούς να συνεργάζονται με το κράτος για λόγους συλλογής πληροφοριών, εφόσον τους ζητηθεί.

Της Carolina Avendano

Η ανάλυση και η κριτική που ασκήθηκε στην εμπορική συμφωνία-πλαίσιο μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των ΗΠΑ εστίασε κυρίως στον δασμολογικό συντελεστή 15% για τις περισσότερες εξαγωγές των 27 χωρών-μελών της (εκτιμάται ότι αφορά στο 70% της συνολικής αξίας τους).

Ο συντελεστής αυτός είναι πολύ υψηλότερος από τον μέσο δασμό 2,5% που επιβαρύνονταν τα ευρωπαϊκά προϊόντα πριν την απόφαση του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ να αναμορφώσει το παγκόσμιο εμπορικό σύστημα, επικαλούμενος τα υψηλά ελλείμματα στο εμπορικό ισοζύγιο και την αποβιομηχάνιση της χώρας του. Σε σύγκριση, πάντως, με το καθεστώς που ίσχυε από τις 9 Απριλίου, όταν ανεστάλη ο συντελεστής 20% που είχε ανακοινωθεί μία εβδομάδα πριν και επιβλήθηκε ένας πρόσθετος οριζόντιος δασμός 10%, η διαφορά είναι μικρή, καθώς στον συντελεστή 15% θα ενσωματωθούν και οι προϋπάρχοντες δασμοί (κατά μέσο όρο εκτιμώνται σε 2,5%). Επίσης, ο συντελεστής 15% είναι χαμηλότερος από το 20% και το 30% που είχε ανακοινώσει ο Αμερικανός πρόεδρος στις αρχές Ιουλίου, αν και αυτά ήταν μέσα στη διαπραγματευτική τακτική που ακολούθησε.

Σε κάθε περίπτωση, πάντως, ο συντελεστής 15% θα μειώσει την ανταγωνιστικότητα των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων στην αμερικανική αγορά, με πιθανές συνέπειες τη μείωση των εξαγωγών τους ή/και τη μείωση της κερδοφορίας τους, στον βαθμό που έχουν τα περιθώρια να επωμισθούν μέρος του αυξημένου κόστους. Η σημαντική ανατίμηση του ευρώ το τελευταίο εξάμηνο – η οποία περιορίστηκε πάντως μετά την ανακοίνωση της συμφωνίας – αποτελεί έναν πρόσθετο παράγοντα διάβρωσης της ανταγωνιστικότητας.

Ωστόσο, η εμπορική συμφωνία έχει και άλλες πτυχές, οι οποίες είναι σημαντικές για τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις και οικονομίες, αλλά δεν έχουν ξεκαθαριστεί ακόμη βασικές λεπτομέρειές τους ώστε να υπάρξει μία καλύτερη και συνολική αξιολόγηση της συμφωνίας. Οι πρώτες εκδοχές της συμφωνίας, όπως καταγράφηκαν σε ενημερωτικά σημειώματα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αφενός και του Λευκού Οίκου αφετέρου, έχουν διαφορές μεταξύ τους, ενώ και οι δύο πλευρές συμφωνούν ότι η διαπραγμάτευση θα συνεχισθεί για να υπάρξει μία πιο ξεκάθαρη εικόνα.

Μία βασική πτυχή της συμφωνίας αφορά στο άνοιγμα της ευρωπαϊκής αγοράς σε αμερικανικά προϊόντα, κάτι που επιθυμεί διακαώς η Ουάσιγκτον. Αυτό που φαίνεται να έχει ξεκαθαρίσει είναι ότι η ΕΕ θα καταργήσει και τους υπάρχοντες χαμηλούς δασμούς – κατά μέσο όρο 1% – σε βιομηχανικά προϊόντα των ΗΠΑ.

Η κατάσταση είναι πιο συγκεχυμένη αναφορικά με τις εισαγωγές αγροτικών προϊόντων από τις ΗΠΑ. Στην ανακοίνωση της Κομισιόν αναφέρεται ότι θα υπάρξει καλύτερη πρόσβαση για περιορισμένες ποσότητες αμερικανικών αλιευτικών προϊόντων, αναφέροντας ότι θα μπορούν να εισάγονται χωρίς δασμούς μέχρι μίας ορισμένης ποσότητας (tariff rate quotas), μεταξύ άλλων, μπακαλιάρος από την Αλάσκα, σολωμός από τον Ειρηνικό και γαρίδες, «με όφελος για τη μεταποιητική βιομηχανία της ΕΕ».

Αναφέρει, επίσης, ότι θα υπάρχει καλύτερη πρόσβαση «για ορισμένες μη ευαίσθητες αγροτικές εξαγωγές των ΗΠΑ αξίας 7,5 δισ. ευρώ», που αφορούν σε προϊόντα όπως η σόγια, φυτικοί σπόροι, δημητριακά ή ξηροί καρποί καθώς και κατεργασμένα τρόφιμα – κέτσαπ, κακάο και μπισκότα – με βάση ποσοστώσεις, «μειώνοντας το κόστος για τους αγρότες και μεταποιητές μας και προστατεύοντας παράλληλα τις αγροτικές ευαισθησίες της ΕΕ». Σε άλλο σημείο, η Κομισιόν αναφέρει ότι «η συμφωνία προστατεύει ευαίσθητους τομείς της γεωργίας της ΕΕ, όπως το θέμα του βοδινού κρέατος ή των πουλερικών».

Μία άλλη σημαντική πτυχή της συμφωνίας αφορά στα λεγόμενα μη δασμολογικά εμπόδια, όπως είναι οι προδιαγραφές που πρέπει να πληρούν προϊόντα τρίτων χωρών για να μπορούν να πωληθούν στην ευρωπαϊκή αγορά. Στο θέμα αυτό υπάρχει μάλλον η μεγαλύτερη ασάφεια σχετικά με το τι μέλλει γενέσθαι. Στο ενημερωτικό σημείωμα του Λευκού Οίκου αναφέρεται ότι «οι ΗΠΑ και η ΕΕ σκοπεύουν να συνεργαστούν για να αντιμετωπίσουν μη δασμολογικά εμπόδια που επηρεάζουν το εμπόριο σε τρόφιμα και αγροτικά προϊόντα, περιλαμβανομένου του εξορθολογισμού των απαιτήσεων για υγειονομικά πιστοποιητικά σχετικά με το αμερικανικό χοιρινό κρέας και γαλακτοκομικά προϊόντα».

Η Κομισιόν αναφέρει από την πλευρά της για το θέμα αυτό ότι θα μειωθούν τα μη δασμολογικά εμπόδια, «μεταξύ άλλων μέσω συνεργασίας για τα πρότυπα των αυτοκινήτων και με τη διευκόλυνση της αμοιβαίας αναγνώρισης αξιολογήσεων συμμόρφωσης (με τα πρότυπα) και σε άλλους βιομηχανικούς κλάδους». Τονίζει, όμως, ότι «η συμφωνία σέβεται πλήρως την κυριαρχία της ΕΕ στον καθορισμό του ρυθμιστικού πλαισίου». Πρέπει, επίσης, να σημειωθεί ότι σε πρόσφατη συνέντευξή του, ο Αμερικανός υπουργός Εμπορίου, Χάουαρντ Λούτνικ, σημείωσε ότι η Κομισιόν έδωσε κατά τη διαπραγμάτευση ιδιαίτερη έμφαση στην προστασία του αγροτικού τομέα της ΕΕ, όπως και του τομέα των φαρμάκων και των ημιαγωγών.

Ιδιαίτερη σημασία έχει το κεφάλαιο της συμφωνίας για τα ευρωπαϊκά προϊόντα που θα εξαιρούνται από τον συντελεστή 15%, το οποίο, όμως, επίσης πρέπει να αποσαφηνισθεί. Στο ενημερωτικό σημείωμα της Κομισιόν αναφέρεται ότι «από την 1η Αυγούστου, οι αμερικανικοί δασμοί στα αεροπλάνα και τα ανταλλακτικά τους, σε ορισμένα χημικά, ορισμένα γενόσημα φάρμακα ή εθνικούς πόρους θα επανέλθουν στα προ του Ιανουαρίου επίπεδα. […] Αυτό θα προσφέρει άμεση ελάφρυνση για βασικές βιομηχανίες της ΕΕ, ενώ η ΕΕ και οι ΗΠΑ συμφώνησαν να συνεχίσουν να εργάζονται για να ενταχθούν και άλλα προϊόντα στη λίστα αυτή». Εδώ πρέπει να σημειωθεί ότι κατά την προφορική ενημέρωση που έγινε από ευρωπαϊκής πλευράς για τη συμφωνία είχαν περιληφθεί στη λίστα των προϊόντων στα οποία δεν θα επιβαλλόταν δασμός 15% και «ορισμένα αγροτικά προϊόντα». Είχε αναφερθεί μάλιστα ότι υπάρχουν συζητήσεις για εξαίρεση του κρασιού και γενικότερα των οινοπνευματωδών ποτών. Ωστόσο, όπως είπε ο εκπρόσωπος της Κομισιόν την Πέμπτη, δεν έχει υπάρξει ακόμη συμφωνία για αυτό και δεν αναμενόταν να συμπεριληφθούν τα προϊόντα αυτά στην πρώτη ομάδα εξαιρέσεων που θα ανακοίνωναν οι ΗΠΑ.

Του Άκη Χαραλαμπίδη