Οι αστέρες μπορούν να ζήσουν εκατομμύρια έως τρισεκατομμύρια χρόνια μέχρι να εξαντληθούν τα ‘καύσιμά’ τους. Οι μεγαλύτεροι αστέρες σβήνουν με μια έκρηξη που ονομάζεται σουπερνόβα.
Χρησιμοποιώντας τηλεσκόπια που παρατηρούν βαθιά στο διάστημα, οι ερευνητές έχουν εντοπίσει πολλές τέτοιες εκρήξεις. Οι κοσμικές εκρήξεις τείνουν να ανακατεύουν τα στρώματα ενός αστέρα που πεθαίνει, καθιστώντας δύσκολη την παρατήρηση της εσωτερικής δομής του.
Αλλά αυτό δεν συνέβη στην περίπτωση του σουπερνόβα 2021yfj, βρίσκεται στον δικό μας γαλαξία μας.
Τα εξωτερικά στρώματα υδρογόνου και ηλίου του αστέρα που κατέρρεε είχαν αποκολληθεί εδώ και πολύ καιρό· αυτό ήταν αναμενόμενο. Αλλά παρατηρήθηκε ότι τα πυκνά, εσωτερικά στρώματα πυριτίου και θείου του αστέρα είχαν επίσης αποκολληθεί κατά τη διάρκεια της έκρηξης.
«Ποτέ δεν έχουμε παρατηρήσει έναν αστέρα που να έχει απογυμνωθεί σε τέτοιο βαθμό», δήλωσε ο Στηβ Σουλτς του Πανεπιστημίου Northwestern, ο οποίος ήταν μέλος της ομάδας ανακάλυψης που δημοσίευσε την έρευνα στο περιοδικό Nature.
Η ανακάλυψη αυτή ενισχύει τις θεωρίες των επιστημόνων σχετικά με την εμφάνιση των μεγάλων άστρων στο τέλος της ζωής τους, τα οποία είναι οργανωμένα σε στρώματα με ελαφρύτερα στοιχεία στο εξωτερικό και βαρύτερα κοντά στον πυρήνα.
«Επειδή τόσο πολλά στρώματα είχαν αποκολληθεί από αυτό το αστέρι, αυτό ουσιαστικά επιβεβαίωσε τι ήταν αυτά τα στρώματα», είπε η Άνια Νούτζεντ, που μελετά τους σουπερνόβα στο Κέντρο Αστροφυσικής Χάρβαρντ-Σμιθσόνιαν και η οποία δεν συμμετείχε στη νέα έρευνα.
Δεν είναι ακόμη σαφές πώς αυτό το αστέρι απογυμνώθηκε τόσο πολύ – αν τα στρώματά του απομακρύνθηκαν βίαια στα τελικά στάδια της ζωής του ή αν απομακρύνθηκαν από ένα δίδυμο αστέρι. Μελλοντικές έρευνες μπορεί να αποκαλύψουν στοιχεία, αν και οι επιστήμονες παραδέχονται ότι ένα τέτοιο γεγονός μπορεί να είναι δύσκολο να καταγραφεί ξανά.
Η 9χρονη Ευγενία Τρικαλιώτη κατάφερε να διακριθεί ως μία από τις μεγάλες νικήτριες ανάμεσα σε χιλιάδες παιδιά από όλο τον κόσμο στον διεθνώς αναγνωρισμένο διαγωνισμό σχεδίασης «Toyota Dream Car Art Contest 2025». Η δημιουργική της ιδέα για ένα όχημα που βοηθά τα παιδιά με αναπηρίες να εξερευνούν τη φύση εντυπωσίασε την κριτική επιτροπή.
Μια διάκριση που κάνει περήφανη ολόκληρη τη χώρα
Η συμμετοχή της Ευγενίας ξεχώρισε ανάμεσα σε περισσότερες από 660.000 συμμετοχές από 90 χώρες. Το έργο της, με τίτλο «Το αυτοκίνητο της αγάπης», χάρισε στη μικρή Ελληνίδα μία θέση ανάμεσα στους Καλύτερους Φιναλίστ (Best Finalists), στον 18ο Παγκόσμιο Διαγωνισμό Ζωγραφικής της Toyota για το «Αυτοκίνητο των ονείρων».
Για το έργο της λέει: «Το αυτοκίνητο των ονείρων μου είναι ένα αυτοκίνητο που χωράει όλους τους ανθρώπους μέσα χωρίς να τους ξεχωρίζει». Μέσα από αυτή τη φράση, η 9χρονη μας θυμίζει με τον πιο απλό και ειλικρινή τρόπο πως όταν αγαπάμε αληθινά, δεν ξεχωρίζουμε κανέναν. Η διάκριση της Ευγενίας έχει ιδιαίτερη σημασία, καθώς βάζει την Ελλάδα για πρώτη φορά μεταξύ των Καλύτερους Φιναλίστ του διαγωνισμού. Με τη διάκρισή της, η μικρή καλλιτέχνις κερδίζει το χρηματικό έπαθλο των 3.000 δολαρίων, το οποίο θα αξιοποιηθεί αποκλειστικά για εκπαιδευτικούς σκοπούς. Η επιτυχία αυτή αποκτά ακόμη μεγαλύτερη σημασία αν λάβουμε υπ’ όψιν το πλήθος των φετινών συμμετοχών, καθιστώντας τη διάκριση της Ευγενίας πραγματικά εξαιρετική.
Ευγενία Τρικαλιώτη, «Το αυτοκίνητο της αγάπης», 2025. (Ευγενία Τρικαλιώτη/Toyota Hellas)
Ο Παγκόσμιος Διαγωνισμός Ζωγραφικής «Αυτοκίνητο των ονείρων» της Toyota διοργανώνεται από το 2004 και αποτελεί μία από τις πιο αναγνωρισμένες διεθνείς πρωτοβουλίες της εταιρείας. Ο διαγωνισμός στοχεύει να ενθαρρύνει τα παιδιά έως 15 ετών να εκφραστούν δημιουργικά, να φανταστούν το αυτοκίνητο των ονείρων τους και να αποτυπώσουν τις αξίες της αγάπης, της καινοτομίας και της αειφορίας μέσα από την τέχνη.
Από την ίδρυσή του, ο θεσμός έχει λάβει περισσότερες από 10 εκατομμύρια συμμετοχές από 151 χώρες και περιοχές, αποδεικνύοντας τη διεθνή απήχησή του και τη σημασία που έχει για τα παιδιά σε όλον τον κόσμο.
Την απονομή του βραβείου στην Ευγενία έκανε ο παραολυμπιονίκης και παγκόσμιος πρωταθλητής κολύμβησης Αντώνης Τσαπατάκης, σε ειδική εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη, στις 12 Σεπτεμβρίου 2025. Η παρουσία του διακεκριμένου αθλητή στην τελετή έδωσε ιδιαίτερη λάμψη στη στιγμή και τόνισε τη σημασία της διάκρισης.
Ένα μήνυμα που εμπνέει
Το έργο της Ευγενίας δεν είναι απλώς μια παιδική ζωγραφιά. Είναι ένα όχημα που ξεχειλίζει από αγάπη και «τους χωράει όλους χωρίς να τους ξεχωρίζει». Μέσα από τα μάτια της, η 9χρονη Ευγενία μάς θυμίζει πως όλοι είμαστε εξίσου ικανοί να καταφέρουμε ό,τι ονειρευτούμε.
Η νίκη της Ευγενίας αποτελεί πηγή έμπνευσης και απόδειξη πως τα παιδιά έχουν τη δύναμη να ονειρεύονται την κινητικότητα του αύριο και να μας εμπνέουν όλους. Το μήνυμά της για ένα κόσμο γεμάτο αγάπη και αποδοχή αποτυπώνεται με τον πιο ειλικρινή και καθαρό τρόπο μέσα από την τέχνη της.
Η ελληνική συμμετοχή στον διαγωνισμό πραγματοποιήθηκε για ακόμη μία χρονιά από την Toyota Hellas, προσφέροντας τη δυνατότητα σε εκατοντάδες μικρούς καλλιτέχνες από όλη τη χώρα να ξεδιπλώσουν το ταλέντο και τη φαντασία τους. Οι συμμετοχές που διακρίνονται στον εθνικό διαγωνισμό ‘ταξιδεύουν’ στον παγκόσμιο διαγωνισμό, όπου διαγωνίζονται ανάμεσα στις καλύτερες δημιουργίες παιδιών από όλο τον κόσμο.
Η επιτυχία της Ευγενίας αποτελεί έναν ακόμη λόγο για να είμαστε περήφανοι για τα ελληνόπουλα και τη δημιουργικότητά τους. Σε μια εποχή που συχνά κυριαρχούν τα αρνητικά νέα, η ιστορία της μικρής καλλιτέχνιδας μας θυμίζει ότι το όνειρο, η φαντασία και η αγάπη μπορούν να ταξιδέψουν σε όλο τον κόσμο και να αγγίξουν καρδιές παντού.
Μια νέα έρευνα αποκαλύπτει ανησυχητικές διασυνδέσεις μεταξύ εξτρεμιστικών οργανώσεων και φαινομενικά ειρηνικών ανθρωπιστικών κινημάτων, με επίκεντρο την καμπάνια «Global March to Gaza» του 2025. Σύμφωνα με ισραηλινές κυβερνητικές αναφορές και διεθνείς έρευνες, πίσω από τις ανθρωπιστικές προθέσεις κρύβονται σύνθετα δίκτυα που συνδέουν οργανώσεις όπως η Χαμάς και η Μουσουλμανική Αδελφότητα με διεθνή κινήματα ακτιβισμού.
«Global March to Gaza»: Μια καμπάνια υπό αμφισβήτηση
Τον Ιούνιο του 2025, χιλιάδες ακτιβιστές από περισσότερες από 80 χώρες συγκεντρώθηκαν στην Αίγυπτο για την «Πορεία για την Γάζα», με στόχο τη «διάσπαση του ισραηλινού αποκλεισμού» της Γάζας. Η εκδήλωση, που παρουσιάστηκε ως ειρηνική ανθρωπιστική πρωτοβουλία, είχε ως επίσημο στόχο τη δημιουργία ανθρωπιστικού διαδρόμου και την παροχή βοήθειας στους Παλαιστινίους.
Ωστόσο, σύμφωνα με ισραηλινή κυβερνητική αναφορά, πίσω από την εκστρατεία κρύβονταν «άτομα με τεκμηριωμένους δεσμούς με τη Χαμάς και τη Μουσουλμανική Αδελφότητα». Η έρευνα υποστηρίζει ότι η εμφάνιση της Γκρέτα Τούνμπεργκ ως εικόνα του κινήματος αποτελούσε «προσπάθεια απόκρυψης της εξτρεμιστικής ιδεολογίας» που το διέπει.
Η ισραηλινή αναφορά εστιάζει σε συγκεκριμένα άτομα και τις σχέσεις τους με γνωστές τρομοκρατικές οργανώσεις. Ο Saif Abu Keshk, Παλαιστίνιος με βάση τη Βαρκελώνη και μέλος της οργανωτικής επιτροπής του Global Sumud Flotilla, συνελήφθη από αιγυπτιακές αρχές τον Ιούνιο του 2025. Σύμφωνα με την αναφορά, ο Abu Keshk συνεργαζόταν με τον Yahia Sarri, έναν εξέχοντα ιερωμένο της Μουσουλμανικής Αδελφότητας στην Αλγερία με άμεσους δεσμούς με τη Χαμάς.
Ο Muhammad Nadir al-Nuri, Μαλαισιανός πολίτης και ιδρυτής της Cinta Gaza Malaysia, φαίνεται να χρηματοδότησε διάφορες πρωτοβουλίες που ωφελούσαν οντότητες στη Γάζα συνδεδεμένες με τη Χαμάς. Φωτογραφήθηκε μαζί με τον Ghazi Hamad, ανώτερο στέλεχος του πολιτικού γραφείου της Χαμάς. Παράλληλα, μια έρευνα του 60 Minutes Australia αποκάλυψε ότι το Hizb ut-Tahrir, μια οργάνωση που χαρακτηρίζεται ως εξτρεμιστική και έχει απαγορευτεί στο Ηνωμένο Βασίλειο ως τρομοκρατική, έχει διεισδύσει σε προ-παλαιστινιακές διαμαρτυρίες σε αυστραλιανά πανεπιστήμια. Η έρευνα έδειξε ότι η οργάνωση χρησιμοποιεί «οργανώσεις-πρόσωπα» όπως το «Stand for Palestine» για να καλύψει τις εξτρεμιστικές της προθέσεις. Το Hizb ut-Tahrir, που ιδρύθηκε το 1953, στοχεύει στην επαναδημιουργία ενός παγκόσμιου ισλαμικού χαλιφάτου. Παρότι δηλώνει ότι απορρίπτει τη βία, εμπειρογνώμονες το χαρακτηρίζουν «φυτώριο εξτρεμισμού» και «ταινία μεταφοράς προς την τρομοκρατία».
Η αιγυπτιακή κυβέρνηση αντέδρασε αυστηρά στην «Πορεία για την Γάζα», συλλαμβάνοντας περισσότερους από 200 ανθρώπους και εκτοπίζοντας σχεδόν 500 ακτιβιστές. Οι αρχές στο Κάιρο επέμειναν ότι τέτοιες πορείες χρειάζονται προηγούμενη έγκριση, ιδιαίτερα για ευαίσθητες περιοχές όπως τα σύνορα της Ράφα. Από την πλευρά του, ο Ισραηλινός υπουργός Άμυνας Ίσραελ Κατς δήλωσε ότι αναμένει από τις αιγυπτιακές αρχές να «αποτρέψουν την άφιξη τζιχαντιστών διαδηλωτών» στα σύνορα Αιγύπτου-Ισραήλ. Περιέγραψε τους συμμετέχοντες ως «τζιχαντιστές διαδηλωτές», προειδοποιώντας ότι ο ισραηλινός στρατός θα αναλάβει δράση αν χρειαστεί.
Η έρευνα του NBC News για τις φιλοπαλαιστινιακές διαμαρτυρίες στις ΗΠΑ δεν βρήκε «σαφή στοιχεία που να συνδέουν οικονομικά τη Χαμάς ή ξένες κυβερνήσεις με τις αμερικανικές διαμαρτυρίες». Ωστόσο, αποκάλυψε ένα εκτεταμένο δίκτυο που περιλαμβάνει αριστερές αμερικανικές φιλανθρωπίες δισεκατομμυρίων δολαρίων και συνεργασία με τουλάχιστον μια ξένη οργάνωση, που η Γερμανία και το Ισραήλ έχουν απαγορεύσει.
Οι διαμαρτυρίες του 2024 στα πανεπιστήμια οργανώθηκαν από ομάδες όπως οι Students for Justice in Palestine και άλλες αντι-σιωνιστικές οργανώσεις.
Η σχέση μεταξύ της Χαμάς και της Μουσουλμανικής Αδελφότητας παραμένει πολύπλοκη. Η Χαμάς ιδρύθηκε αρχικά ως ο «ένοπλος βραχίονας της Αδελφότητας στη Γάζα», αλλά σταδιακά απομακρύνθηκε από τη θρησκευτική-ισλαμική προσέγγιση προς μια περισσότερο εθνικιστική κατεύθυνση. Παρ’ όλα αυτά, διατηρεί ιδεολογικούς δεσμούς με το ευρύτερο κίνημα της Αδελφότητας. Πρόσφατες αναλύσεις υποδεικνύουν ότι «η νομιμότητα που απολάμβανε κάποτε η Χαμάς λόγω της αντίστασής της στην ισραηλινή ‘κατοχή’ έχει μειωθεί σημαντικά από το μακελειό της 7ης Οκτωβρίου». Η οργάνωση κατηγορείται πλέον ότι «ξεπέρασε τα όρια της νόμιμης αντίστασης» και θεωρείται ότι προωθεί ξένη ατζέντα στον αραβικό κόσμο.
Η πολυπλοκότητα των σύγχρονων κινημάτων
Το διεθνές κλίμα έχει αλλάξει δραματικά μετά την έκθεση του ΟΗΕ του Σεπτεμβρίου 2025, η οποία κατηγόρησε το Ισραήλ για «γενοκτονία στη Γάζα». Η έκθεση της Επιτροπής Έρευνας του ΟΗΕ συμπέρανε ότι «οι ισραηλινές αρχές και δυνάμεις ασφάλειας έχουν τη γενοκτονική πρόθεση να καταστρέψουν, εν όλω ή εν μέρει, τους Παλαιστινίους στη Λωρίδα της Γάζας».
Παράλληλα, τον Μάρτιο του 2025 εμφανίστηκαν στη Γάζα εμφανίστηκαν διαμαρτυρίες κατά της Χαμάς, όπου χιλιάδες Παλαιστίνιοι κατήλθαν στους δρόμους φωνάζοντας «Έξω, έξω Χαμάς». Οι διαδηλωτές κάλεσαν την οργάνωση να παραδώσει την εξουσία, ενώ ένοπλοι μαχητές της Χαμάς διέλυσαν βίαια τη συγκέντρωση.
Η έρευνα αποκαλύπτει τη σύνθετη φύση των σύγχρονων ακτιβιστικών κινημάτων, όπου γνήσιες ανθρωπιστικές ανησυχίες συνυπάρχουν με πολιτικές ατζέντες και εξτρεμιστικές ιδεολογίες. Ο υπουργός Διασποράς και Καταπολέμησης του Αντισημιτισμού του Ισραήλ, Amichai Chikli, σχολίασε: «Αυτά τα άτομα δεν είναι ουδέτερα ούτε δρουν από ανθρωπισμό. Οι σύνδεσμοί τους αποκαλύπτουν ένα συντονισμένο ιδεολογικό και επιχειρησιακό μέτωπο που αξιοποιεί την ανθρωπιστική γλώσσα για να προωθήσει τους στόχους οργανώσεων χαρακτηρισμένων ως τρομοκρατικές».
Καθώς οι γεωπολιτικές εντάσεις συνεχίζουν να κλιμακώνονται, η ανάγκη για εξακρίβωση των πραγματικών κινήτρων πίσω από τα κοινωνικά κινήματα γίνεται όλο και πιο επιτακτική. Η διαφάνεια στη χρηματοδότηση, τους στόχους και τις μεθόδους των οργανώσεων παραμένει κρίσιμη για τη διαφύλαξη της ακεραιότητας των δημοκρατικών διαμαρτυριών.
Οι δηλώσεις του Μάριο Ντράγκι για την «ανεφικτότητα» των στόχων της ΕΕ για πλήρη ηλεκτροκίνηση το 2035 έθεσαν στο επίκεντρο ένα κρίσιμο ερώτημα: Πόσο ρεαλιστική είναι η μετάβαση που έχει σχεδιάσει η Ευρώπη; Η απάντηση, σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία και εξελίξεις, δεν είναι ενθαρρυντική.
Το όραμα που δεν πραγματοποιήθηκε
Όταν η Ευρωπαϊκή Ένωση υιοθέτησε το φιλόδοξο πλάνο για απαγόρευση των νέων οχημάτων εσωτερικής καύσης από το 2035, οι σαφείς στόχοι θα τόνωναν τις επενδύσεις σε υποδομές φόρτισης, θα ενίσχυαν την αγορά ηλεκτρικών οχημάτων και θα καθιστούσαν τα μοντέλα πιο προσιτά.
Η πραγματικότητα αποδείχθηκε διαφορετική. Το μερίδιο αγοράς των ηλεκτρικών οχημάτων στην ΕΕ το 2024 μειώθηκε στο 13,6% από 14,6% το 2023, ενώ οι πωλήσεις κατέγραψαν πτώση 5,9%. Στη Γερμανία, την ισχυρότερη ευρωπαϊκή οικονομία, οι πωλήσεις ηλεκτρικών οχημάτων κατέρρευσαν κατά 27,4%.
Παρά την πρόοδο στην εγκατάσταση σημείων φόρτισης —που ξεπέρασαν το ένα εκατομμύριο το 2024— ο ρυθμός ανάπτυξης παραμένει ανεπαρκής. Η ΕΕ χρειάζεται 3,5 εκατομμύρια σημεία φόρτισης έως το 2030, που σημαίνει 412.000 εγκαταστάσεις ετησίως —περισσότερες από 7.900 την εβδομάδα.
Το επενδυτικό κενό είναι τεράστιο: απαιτούνται €172 δισεκατομμύρια έως το 2030 για να καλυφθούν οι ανάγκες, ενώ το χρηματοδοτικό κενό για την περίοδο 2026-2027 φτάνει τα €1,25 δισεκατομμύρια.
Η μελέτη του CEPS αποκάλυψε ότι τα ηλεκτρικά οχήματα χρειάζονται μέση τιμή €45.000 , ενώ η διάθεση των καταναλωτών να πληρώσουν δεν ξεπερνά τα €20.000. Παράλληλα, το κόστος παραγωγής οχημάτων στην ΕΕ είναι κατά 30% υψηλότερο συγκριτικά με την Κίνα.
Η Ευρώπη αντιπροσωπεύει μόλις το 7% της παγκόσμιας παραγωγής μπαταριών, ενώ το 70% των κυψελών που χρησιμοποιούνται στην ΕΕ παράγονται στην Κίνα. Παρότι έχουν ανακοινωθεί σχέδια για παραγωγική δυναμικότητα 1.144-1.800 GWh έως το 2030, μόλις το 47% αυτών των έργων θεωρείται ασφαλές.
Η επιβολή δασμών 17%-35,3% στα κινεζικά ηλεκτρικά οχήματα τον Οκτώβριο του 2024 αποτελεί αναγνώριση της ανταγωνιστικής απειλής. Η Κίνα έχει υπερπαραγωγική δυνατότητα 3 εκατομμυρίων ηλεκτρικών οχημάτων ετησίως —διπλάσια από την ευρωπαϊκή αγορά.
Οι Γερμανοί κατασκευαστές, όπως η Volkswagen, BMW και Mercedes, εκφράζουν ανησυχίες για πιθανά αντίποινα, καθώς η Κίνα αποτελεί κρίσιμη αγορά για τις δραστηριότητές τους.
Οι συνέπειες της κρίσης είναι ήδη ορατές στην απασχόληση. Το 2024, ανακοινώθηκαν 54.000 απολύσεις στον κλάδο των προμηθευτών αυτοκινήτων —αριθμός που ξεπερνά τις συνδυασμένες απώλειες των ετών της πανδημίας 2020-2021. Από το 2019, έχουν ανακοινωθεί συνολικά 145.000 περικοπές θέσεων εργασίας, ενώ δημιουργήθηκαν μόλις 51.000 νέες.
Μεγάλοι προμηθευτές όπως η Bosch, Continental, ZF και Schaeffler έχουν ανακοινώσει μαζικές μειώσεις προσωπικού, με τη Bosch να σχεδιάζει την κατάργηση 5.500 θέσεων και η ZF 12.000.
Η πρόταση Ντράγκι: Τεχνολογική ουδετερότητα
Ο Ντράγκι προτείνει ριζική αλλαγή προσέγγισης με τη «τεχνολογική ουδετερότητα» ως βάση. Αντί της αποκλειστικής εστίασης στην ηλεκτροκίνηση, προτείνει τη συμπερίληψη άλλων τεχνολογιών, όπως τα καύσιμα μηδενικού αποτυπώματος άνθρακα (e-fuels).
Αυτή η θέση έχει κερδίσει έδαφος: πάνω από 20 οργανώσεις του κλάδου ζήτησαν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή την μετάθεση των κανονισμών CO2 κατά ένα έτος και την εφαρμογή τεχνολογικής ουδετερότητας.
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, δεσμεύθηκε να «επιταχύνει τις εργασίες για την αναθεώρηση του 2035, με την ΠΛΗΡΗ τεχνολογική ουδετερότητα ως βασική αρχή». Παράλληλα, τον Μάρτιο του 2025 παρουσιάστηκε το Σχέδιο Δράσης για τον Αυτοκινητιστικό Τομέα, που προβλέπει ευελιξία στους στόχους εκπομπών για την περίοδο 2025-2027.
Η κριτική του Ντράγκι για «αυταρέσκεια» και αργοπορία αντανακλά μια ευρύτερη ανησυχία για την ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης. Καθώς ΗΠΑ και Κίνα κινούνται «πολύ ταχύτερα και πιο αποφασιστικά», η ΕΕ ρισκάρει να χάσει τη θέση της στο παγκόσμιο αυτοκινητιστικό τοπίο.
Το ερώτημα δεν είναι πλέον αν θα αλλάξει η ευρωπαϊκή προσέγγιση, αλλά πόσο γρήγορα και σε ποιο βαθμό. Με την παραγωγή οχημάτων να παραμένει 20% κάτω από τα προ-πανδημίας επίπεδα και τις επενδύσεις σε ηλεκτρικά οχήματα να πέφτουν στο χαμηλότερο σημείο από το 2019, η Ευρώπη βρίσκεται αντιμέτωπη με μια κρίσιμη απόφαση που θα καθορίσει το μέλλον της αυτοκινητοβιομηχανίας της.
Η μετάβαση στην ηλεκτροκίνηση παραμένει αναγκαία για την κλιματική ουδετερότητα, αλλά —όπως υπογράμμισε ο Ντράγκι— «πρέπει να είναι ευέλικτη και πραγματιστική». Η πρόκληση είναι πώς θα επιτευχθεί αυτή η ευελιξία χωρίς να θυσιαστούν οι μακροπρόθεσμοι κλιματικοί στόχοι.
Για τριάντα έξι χρόνια, ο Γκου Κάι κουβαλούσε ένα μυστικό που χαρακτήριζε «υπερβολικά φρικτό για να ειπωθεί».
Το 1989, ως φοιτητής, συνελήφθη στη Σαγκάη επειδή στήριξε τις διαδηλώσεις της πλατείας Τιενανμέν. Ενώ βρισκόταν στη φυλακή, υποστήριξε ότι είδε αποδείξεις πως το σύστημα εκτελέσεων της Κίνας χρησιμοποιούνταν για την αφαίρεση οργάνων από κρατουμένους.
Ο ίδιος παρέμεινε σιωπηλός φοβούμενος αντίποινα εναντίον του ίδιου και της οικογένειάς του. Μόλις τον Μάρτιο του τρέχοντος έτους, αφότου επισκέφθηκε το Liberty Sculpture Park και το μνημείο της Τιενανμέν στο Γιέρμο της Καλιφόρνιας και παρακολούθησε εκδήλωση μνήμης για την 36η επέτειο της σφαγής, αποφάσισε να μιλήσει. Εξήγησε ότι αισθάνθηκε πως είχε υπάρξει «υπερβολικά δειλός», καθώς οι φόβοι του για τους γονείς και την οικογένειά του τον είχαν αποτρέψει από το να μιλήσει ανοικτά.
Η μοίρα ενός κρατουμένου στη Σαγκάη
Όταν οι αρχές συνέλαβαν τον Γκου, ήταν 21 ετών. Κατηγορήθηκε ως «αντεπαναστάτης», μια κατηγορία που χρησιμοποιούσε συχνά το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας (ΚΚΚ) εναντίον πολιτικών αντιφρονούντων. Μεταφέρθηκε στο Κέντρο Κράτησης Νο 1 της Σαγκάης, σε ένα κελί 12 τετραγωνικών μέτρων μαζί με περισσότερους από δώδεκα συγκρατούμενους.
Τον Νοέμβριο του 1989, ένας νεαρός θανατοποινίτης, ο Γκε Γιανπίνγκ, μεταφέρθηκε στο ίδιο κελί. Ο Γκε, τότε 25 ετών, εργαζόταν στο κρατικό εργοστάσιο χάλυβα Baosteel πριν καταδικαστεί για φόνο. Ο Γκου θυμάται ότι τον Ιανουάριο του 1990, γιατροί της φυλακής πήραν αρκετά φιαλίδια αίμα από τον Γκε.
Κατά τον Γκου, ήταν γνωστό σε όλους ότι όταν οι γιατροί έπαιρναν αίμα από θανατοποινίτη, το έκαναν για αντιστοίχιση οργάνων. «Ήταν ένα κοινό μυστικό», τόνισε.
Λίγες εβδομάδες αργότερα, οι δεσμοφύλακες κάλεσαν τον Γκε με τον αριθμό του, 728, λέγοντάς του ότι θα μεταφερόταν στο δικαστήριο. Δεν επέστρεψε ποτέ. Πριν φύγει, είχε εμπιστευτεί στον Γκου τη διεύθυνση των γονιών του και του ζήτησε να τους επισκεφθεί σε περίπτωση που εκείνος επιζούσε της φυλακής.
Η συνταρακτική αποκάλυψη του πατέρα
Μετά την αποφυλάκισή του, τον Αύγουστο του 1990, ο Γκου επισκέφθηκε τους γονείς του Γκε. Αυτό που αντίκρισε τον συγκλόνισε περισσότερο από ό,τι η ίδια η φυλακή.
Ο πατέρας του Γκε, βετεράνος στρατιώτης και μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος, του έδειξε ένα σύνολο εγγράφων και φωτογραφιών που είχε αποκτήσει μέσω επαφών στο δικαστικό σύστημα. Οι εικόνες, όπως περιέγραψε ο Γκου, παρουσίαζαν τον Γκε γονατισμένο τη στιγμή που δέχθηκε τη σφαίρα στο κεφάλι, αλλά και σκηνές όπου ιατρικό προσωπικό άνοιγε τον θώρακά του για να πάρει τα όργανά του.
Οι φωτογραφίες, σύμφωνα με τον Γκου, ήταν «σοκαριστικές», καθώς ήταν φανερό ότι ο Γκε δεν είχε πεθάνει από τον πυροβολισμό πριν ξεκινήσει η διαδικασία. Ο πατέρας του Γκε έκλαψε καθώς εξηγούσε γιατί είχε παραμείνει σιωπηλός. Είπε στον Γκου ότι ο γιος του είχε σκοτώσει κάποιον και άξιζε τη θανατική ποινή, αλλά αναρωτιόταν γιατί έπρεπε να ακρωτηριάσουν έτσι το σώμα του. Συμπλήρωσε ότι αν τότε διαμαρτυρόταν, θα έχανε τη δουλειά και τη σύνταξή του, γεγονός που θα κατέστρεφε ολόκληρη την οικογένεια.
Επίσημα, οι Αρχές τού παρέδωσαν μόνο την τεφροδόχο με τις στάχτες του γιου του. Οι φωτογραφίες, όπως είπε, ήταν αποτέλεσμα προσωπικών γνωριμιών στο σύστημα.
Παράλληλες μαρτυρίες και διεθνείς καταγγελίες
Κι άλλοι πρώην κρατούμενοι έχουν καταθέσει παρόμοιες εμπειρίες. Ο Γιανγκ Γουέι, ακτιβιστής υπέρ της δημοκρατίας που φυλακίστηκε την ίδια περίοδο, ανέφερε ότι γιατροί έπαιρναν συχνά αίμα από αλυσοδεμένους θανατοποινίτες. Επισήμως, έλεγαν ότι πρόκειται για «ιατρικές εξετάσεις», αλλά, σύμφωνα με τον ίδιο, όλοι γνώριζαν ότι επρόκειτο για αντιστοίχιση οργάνων.
Οι καταθέσεις αυτές ενισχύουν μακροχρόνιες κατηγορίες ότι η Κίνα βασίστηκε σε εκτελεσμένους κρατουμένους για να τροφοδοτήσει τη βιομηχανία μεταμοσχεύσεων, πρακτική την οποία το Πεκίνο αρνιόταν για χρόνια, μέχρι που το 2005 παραδέχθηκε ότι ήταν συνήθης.
Ο Γκου υπογράμμισε ότι στις πρώτες δεκαετίες, οι βασικές πηγές οργάνων ήταν οι θανατοποινίτες, οι άστεγοι ή άτομα που είχαν πεθάνει αιφνιδίως. Με τον καιρό, η πρακτική διευρύνθηκε, κάτι που καταγράφεται και στο ντοκιμαντέρ «State Organs».
Η Σαμπρίνα Σοχάιλ συμμετέχει σε συνέντευξη Τύπου σχετικά με τον Νόμο για τον Τερματισμό των Εξαναγκαστικών Αφαιρέσεων Οργάνων, ο οποίος εγκρίθηκε από τη Βουλή. Καπιτώλιο, Ουάσιγκτον, 7 Μαΐου 2025. (Madalina Vasiliu/The Epoch Times)
Το 2006 αναφέρθηκε για πρώτη φορά ότι οι ασκούμενοι της πνευματικής άσκησης Φάλουν Γκονγκ θανατώνονταν από το καθεστώς για τα όργανά τους. Πολλαπλές διεθνείς έρευνες, συμπεριλαμβανομένου του Δικαστηρίου για την Κίνα στο Ηνωμένο Βασίλειο, κατέληξαν το 2019 ότι το Πεκίνο πραγματοποιούσε αφαιρέσεις οργάνων σε μεγάλη κλίμακα επί σειρά ετών, με κύρια πηγή τους ασκούμενους του Φάλουν Γκονγκ.
Το ζήτημα επανήλθε στο προσκήνιο στις 3 Σεπτεμβρίου, κατά τη στρατιωτική παρέλαση του ΚΚΚ, όταν σε ζωντανή μετάδοση ακούστηκε ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν να λέει στον Κινέζο ηγέτη Σι Τζινπίνγκ ότι οι συνεχείς μεταμοσχεύσεις θα μπορούσαν να παρατείνουν τη ζωή, ακόμη και να οδηγήσουν σε «αθανασία». Ο Σι φέρεται να σχολίασε ότι η πρακτική θα μπορούσε να βοηθήσει τον άνθρωπο να φτάσει τα 150 χρόνια, μέσα στον 21ο αιώνα. Το περιστατικό προκάλεσε έντονες αντιδράσεις.
Ο Γκου σημείωσε ότι σε μια χώρα χωρίς δημοκρατία, εκλογές ή ελευθερία λόγου «οποιοδήποτε έγκλημα μπορεί να συμβεί».
Σήμερα, ζώντας στη Νέα Υόρκη, ο Γκου εξακολουθεί να δυσκολεύεται να επεξεργαστεί όσα έζησε και έμαθε. Οι φωτογραφίες που είδε από τον πατέρα του Γκε παραμένουν ανεξίτηλες στη μνήμη του. Τόνισε ότι είναι «τραγικό» να συμβαίνουν τέτοια γεγονότα και εκτίμησε πως μόνο όταν η Κίνα γίνει δημοκρατική θα αποκαλυφθεί πλήρως αυτό το σκοτεινό μυστικό, αφού, όπως είπε, το Κομμουνιστικό Κόμμα εξακολουθεί να διατηρεί αρχεία με κάθε λεπτομέρεια.
Οι Ένοπλες Δυνάμεις των Ηνωμένων Πολιτειών ανέπτυξαν για πρώτη φορά το μεσαίου βεληνεκούς πυραυλικό σύστημα Typhon στην Ιαπωνία, την ώρα που το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας (ΚΚΚ) επεδείκνυε τη στρατιωτική του ισχύ.
Το σύστημα παρουσιάστηκε στις 15 Σεπτεμβρίου στη Ναυτική Αεροπορική Βάση Iwakuni, στο νοτιοδυτικό άκρο του κύριου νησιού της Ιαπωνίας. Έφθασε εκεί στο πλαίσιο της ετήσιας άσκησης «Αποφασισμένος Δράκος» («Resolute Dragon»), που θα διαρκέσει έως τις 25 Σεπτεμβρίου και περιλαμβάνει περίπου 14.000 Ιάπωνες στρατιώτες και 5.200 Αμερικανούς.
Το Typhon είναι ένα οπλικό σύστημα τοποθετημένο σε φορτηγό, σχεδιασμένο να καλύπτει το κενό ανάμεσα στους πυραύλους ακριβείας του Στρατού και τα υπερηχητικά μακράς εμβέλειας. Μπορεί να εκτοξεύει τόσο τους πυραύλους Tomahawk όσο και τους πολλαπλών χρήσεων SM-6.
Οι Tomahawk έχουν τη δυνατότητα να πλήξουν στόχους στην ξηρά ή στη θάλασσα με ακρίβεια από απόσταση έως 1.000 μιλίων. Η Ιαπωνία έχει ήδη παραγγείλει Tomahawk ενώ ταυτόχρονα κατασκευάζει δικούς της πυραύλους μεγάλης εμβέλειας στο πλαίσιο της στρατιωτικής της ενίσχυσης.
Ο SM-6, που συνήθως χρησιμοποιείται ως αντιαεροπορικός πύραυλος, έχει προσαρμοστεί ώστε μέσω του Typhon να μπορεί να πλήττει στόχους στη θάλασσα ή στην ξηρά, αποκτώντας ουσιαστικά λειτουργία βαλλιστικού πυραύλου μικρής εμβέλειας.
Ο συνταγματάρχης του αμερικανικού στρατού Γουέιντ Γκέρμαν, διοικητής της 3ης Δύναμης Πολλαπλών Τομέων που χειρίζεται το Typhon, ανέφερε σε τηλεοπτική εκδήλωση στη βάση Iwakuni ότι με τη χρήση πολλαπλών συστημάτων και διαφορετικών τύπων πυρομαχικών το όπλο είναι σε θέση να δημιουργεί «διλήμματα στον εχθρό».
Ένα ακόμη σημαντικό χαρακτηριστικό του συστήματος είναι η δυνατότητα ταχείας ανάπτυξης σε προωθημένες περιοχές κατά τη διάρκεια κρίσεων. Οι εκτοξευτές Typhon μπορούν να μεταφερθούν με τα βαρέα μεταγωγικά C-17 της Πολεμικής Αεροπορίας των ΗΠΑ, τα οποία μπορούν να επιχειρούν και σε βραχείς ή ανώμαλους διαδρόμους, επιτρέποντας έτσι την αποστολή τους σε δυσπρόσιτες τοποθεσίες. Ο Γκέρμαν σημείωσε ότι το σύστημα μπορεί να λειτουργήσει με πλήρωμα, να αναπτυχθεί απομακρυσμένα και να μεταφερθεί τόσο μέσω θαλάσσης όσο και αέρος.
Το Typhon έχει καταστεί ολοένα και πιο εμφανές στοιχείο της αμερικανικής στρατιωτικής παρουσίας στον Ινδο-Ειρηνικό. Τον Ιούλιο, ο Αμερικανικός Στρατός το ανέπτυξε στην Αυστραλία, όπου κατέστρεψε επιτυχώς έναν θαλάσσιο στόχο με πύραυλο SM-6, στην πρώτη ζωντανή χρήση του εκτός ηπειρωτικών ΗΠΑ. Στη συνέχεια στάλθηκε και στις Φιλιππίνες κατόπιν αιτήματος της Μανίλα, λόγω της αυξημένης έντασης με την Κίνα στη Νότια Σινική Θάλασσα.
Το σύστημα που βρίσκεται στο Iwakuni θα αποσυρθεί από την Ιαπωνία μετά το τέλος της άσκησης «Αποφασισμένος Δράκος», χωρίς ωστόσο να διευκρινιστεί ο επόμενος προορισμός του.
Η προσωρινή παρουσία του Typhon στην Ιαπωνία προκάλεσε στις 16 Σεπτεμβρίου την αντίδραση Κινέζων αξιωματούχων, οι οποίοι κατηγόρησαν την Ουάσιγκτον και το Τόκυο ότι υποδαυλίζουν στρατιωτική σύγκρουση στην περιοχή.
Η ανάπτυξη συνέπεσε χρονικά με την ανακοίνωση του ιαπωνικού υπουργείου Άμυνας ότι εντόπισε το νεότερο κινεζικό αεροπλανοφόρο Fujian στη Θάλασσα της Ανατολικής Κίνας, βόρεια των νησιών Σενκάκου – μια συστάδα μικρών, ακατοίκητων νησίδων και βράχων που διεκδικούν Ιαπωνία, Κίνα και Ταϊβάν.
Η χρονική συγκυρία συμπίπτει και με μια μεγάλη στρατιωτική παρέλαση στο κέντρο του Πεκίνου, στις 3 Σεπτεμβρίου, για την 80ή επέτειο της ήττας της Ιαπωνίας στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Χιλιάδες στρατιώτες και σύγχρονα όπλα παρέλασαν στην πλατεία Τιενανμέν, σε μια επίδειξη που θεωρήθηκε προσπάθεια τόνωσης του εθνικιστικού αισθήματος εν μέσω οικονομικών δυσκολιών και αυξανόμενης έντασης με τις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους.
Πέρα από την παρέλαση, το Κομμουνιστικό Κόμμα Κίνας (ΚΚΚ) έχει ανακοινώσει σειρά εκδηλώσεων μνήμης για το 2025, όπως την επέτειο του Συμβάντος της Μουκντέν στις 18 Σεπτεμβρίου 1931, όταν η Ιαπωνία εισέβαλε στη Μαντζουρία, και της Σφαγής της Νανκίνγκ τον Δεκέμβριο του 1937.
Σε αυτές τις εκδηλώσεις παραγκωνίζεται σε μεγάλο βαθμό ο ρόλος των Εθνικιστών υπό τον Τσιάνγκ Κάι-σεκ, που είχαν υποστεί το κύριο βάρος του πολέμου κατά της Ιαπωνίας αλλά εκδιώχθηκαν από την ηπειρωτική χώρα το 1949, όταν, εξαντλημένοι, ηττήθηκαν από τους κομμουνιστές στον εμφύλιο πόλεμο. Παρά τη σχετικά περιορισμένη εμπλοκή του στον πόλεμο, το ΚΚΚ έχει επί μακρόν διεκδικήσει την ιστορική δάφνη για την αναχαίτιση της ιαπωνικής στρατιωτικής επέκτασης στην Ανατολική Ασία.
Επίσης, αξιοσημείωτο είναι ότι στις εκδηλώσεις του Πεκίνου δεν υπήρξε αναφορά στη σημαντική συμβολή των Ηνωμένων Πολιτειών στην τελική συνθηκολόγηση της Ιαπωνίας. Για την παράλειψη αυτή εξέφρασε ενόχληση ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ στην πλατφόρμα Truth Social, σε ανάρτησή του στις 3 Σεπτεμβρίου ότι πολλοί Αμερικανοί σκοτώθηκαν στην «αναζήτηση της Κίνας για Νίκη και Δόξα» και εκφράζοντας την ελπίδα να τους τιμήσουν και να τους θυμούνται «για το θάρρος και τη θυσία τους».
Η οργάνωση Αντίφα θα χαρακτηριστεί από τις Ηνωμένες Πολιτείες ως τρομοκρατική, ανακοίνωσε ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ τις πρώτες πρωινές ώρες της 18ης Σεπτεμβρίου, ενώ βρισκόταν στο Ηνωμένο Βασίλειο. Σε ανάρτησή του στο Truth Social δήλωσε ότι ενημερώνει τους Αμερικανούς πατριώτες πως χαρακτηρίζει την Antifa ως «μια άρρωστη, επικίνδυνη, ριζοσπαστική αριστερή καταστροφή» και ως «μεγάλη τρομοκρατική οργάνωση».
Ο Τραμπ πρόσθεσε ότι θα συνιστούσε επίσης να διερευνηθεί οποιοσδήποτε χρηματοδοτεί την ομάδα. Η ανακοίνωση έγινε αφότου ο ίδιος και η Πρώτη Κυρία συναντήθηκαν με τη βασιλική οικογένεια της Βρετανίας στο Κάστρο του Γουίνδσορ, κατά την πρώτη ημέρα της διήμερης επίσημης επίσκεψής τους στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Ήδη από τις 15 Σεπτεμβρίου, ο Τραμπ είχε αφήσει να εννοηθεί ότι θα προχωρούσε σε αυτή την κίνηση, λέγοντας ότι θα τη στήριζε μετά τη δολοφονία του συντηρητικού σχολιαστή Τσάρλι Κερκ την προηγούμενη εβδομάδα. Είχε αναφέρει πως επρόκειτο για κάτι που θα έκανε, εφόσον είχε τη στήριξη των συνεργατών του, ανάμεσά τους και της Γενικής Εισαγγελέως Πάμ Μπόντι, που στέκονταν δίπλα του. Ο ίδιος είχε χαρακτηρίσει την Αντίφα «απαίσια».
Στο Λονδίνο, μέλη της Αντίφα συγκεντρώθηκαν έξω από το κάστρο, φωνάζοντας συνθήματα όπως «ο Τσάρλι είναι σε κουτί», αναφερόμενοι στον Κερκ. Οργανισμός Turning Point UK, παρακλάδι της οργάνωσης Turning Point USA του Κερκ, ανάρτησε στην πλατφόρμα X ότι οι «παρίες της κοινωνίας» ήταν τόσο αποκομμένοι από την πραγματικότητα που θεώρησαν αστείο να χλευάσουν τη φρικτή δολοφονία πατριωτών.
Ο βασικός ύποπτος για τη δολοφονία του Κερκ, Τάιλερ Ρόμπινσον, φέρεται να υιοθετούσε ακραίες αριστερές απόψεις, σύμφωνα με τις αρχές. Ο Ρόμπινσον είχε χαράξει αντιφασιστικά μηνύματα στις σφαίρες που εντοπίστηκαν από τους ερευνητές. Το FBI συνεχίζει την έρευνα για τη δολοφονία, χωρίς ωστόσο να έχει διευκρινίσει αν ο δράστης είχε επικοινωνία ή σχέση με ομάδες της Αντίφα.
Η Αντίφα, συντομογραφία του όρου «αντιφασίστας», αποτελεί πολιτικό κίνημα που απέκτησε απήχηση στους ακτιβιστές της άκρας αριστεράς στις ΗΠΑ μετά την εκλογή του Τραμπ το 2016. Ο ίδιος είχε θέσει για πρώτη φορά το 2020 την ιδέα να χαρακτηριστεί η Αντίφα ως τρομοκρατική οργάνωση, με σχετική ανάρτηση στο Twitter. Τότε, ο πρώην υπουργός Δικαιοσύνης Γουίλιαμ Μπαρ είχε επιβεβαιώσει ότι μέλη της Αντίφα συμμετείχαν σε ορισμένες από τις βίαιες διαδηλώσεις που ακολούθησαν τον θάνατο του Τζορτζ Φλόιντ.
Αντίθετα, ο πρώην διευθυντής του FBI Κρίστοφερ Ρέι είχε παρουσιάσει διαφορετική άποψη, δηλώνοντας σε ακρόαση στο Κογκρέσο τον Σεπτέμβριο του 2020 ότι η Αντίφα «δεν είναι ομάδα ή οργάνωση» αλλά «κίνημα ή ιδεολογία». Σύμφωνα με το Center for Strategic and International Studies, μια διακομματική δεξαμενή σκέψης στην Ουάσιγκτον, όσοι συμμετέχουν στην Αντίφα αντλούν κίνητρα από τον κομμουνισμό και την αναρχία.
Η κυβέρνηση Τραμπ δεν έδωσε λεπτομέρειες για το πώς ή πότε θα προχωρήσει στον χαρακτηρισμό της Αντίφα ως τρομοκρατικής οργάνωσης.
Ο γερουσιαστής Μπιλ Κάσσιντυ (R-La.) χαιρέτισε την ανακοίνωση, λέγοντας ότι η Αντίφα εκμεταλλεύτηκε ένα κίνημα δικαιολογημένων παραπόνων για να προωθήσει τη βία και την αναρχία, λειτουργώντας εναντίον της δικαιοσύνης για όλους. Πρόσθεσε ότι ο πρόεδρος είχε δίκιο να αναγνωρίσει τον καταστροφικό ρόλο της Αντίφα χαρακτηρίζοντάς την εσωτερική τρομοκρατική απειλή.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι οργανώσεις χαρακτηρίζονται τρομοκρατικές όταν διαπράττουν βίαιες, εγκληματικές ενέργειες με στόχο την προώθηση πολιτικών, θρησκευτικών, κοινωνικών, φυλετικών ή περιβαλλοντικών σκοπών, σύμφωνα με το FBI.
Η 18η Σεπτεμβρίου 1827 αποτελεί μια από τις πιο λαμπρές στιγμές της Ελληνικής Επανάστασης και συγκεκριμένα της ναυτικής ιστορίας του νέου ελληνικού κράτους. Στον κόλπο της Αγκάλης, στα νερά της σημερινής Ιτέας, το ατμοκίνητο πολεμικό πλοίο «Καρτερία» υπό την διοίκηση του φιλέλληνα Βρετανού αξιωματικού Φραγκίσκου Άστιγγος (Frank Abney Hastings) επέτυχε μία από τις πιο αποφασιστικές ναυτικές νίκες του Αγώνα.
Το πλαίσιο της επιχείρησης
Το 1827, η Ελληνική Επανάσταση βρισκόταν σε κρίσιμο σημείο. Η πτώση του Μεσολογγίου το 1826, ο θάνατος του Γεωργίου Καραϊσκάκη και η κατάληψη της Ακρόπολης από τους Τούρκους είχαν οδηγήσει την επανάσταση σε φάση αβεβαιότητας. Παρά τη δυσμενή συγκυρία, η ελληνική κυβέρνηση προσπαθούσε να αναστρέψει την κατάσταση με σειρά στρατιωτικών επιχειρήσεων στη Δυτική Ελλάδα.
Ο Άστιγξ και η «Καρτερία» αποτέλεσαν σύμβολα της ανιδιοτελούς προσφοράς και του Φιλελληνισμού. Το πλοίο, που είχε ναυπηγηθεί το 1825 με δική του πρωτοβουλία και χρηματοδότηση, ήταν το πρώτο ατμοκίνητο πολεμικό πλοίο που χρησιμοποιήθηκε ποτέ σε πολεμικές επιχειρήσεις.
Η είσοδος στον Κορινθιακό κόλπο, τον Σεπτέμβριο του 1827, ήταν μία παράτολμη ενέργεια. Η διάβαση δια μέσου του στενού Ρίου-Αντιρρίου ήταν ιδιαίτερα επικίνδυνη, καθώς τα κάστρα των δύο ακρωτηρίων ήταν εξοπλισμένα με ισχυρά πυροβολεία.
Στη λεγόμενη ναυμαχία της Αγκάλης, η «Καρτερία» επέτυχε το πιο σημαντικό κατόρθωμά της. Μέσα σε λίγα λεπτά, το ατμοκίνητο πλοίο βύθισε μόνο του την τουρκική ναυαρχίδα και κατέστρεψε εννέα από τα έντεκα εχθρικά πλοία με εξαιρετικά εύστοχους κανονιοβολισμούς. Παράλληλα, καταλήφθηκαν τρία αυστριακά πλοία που μετέφεραν τρόφιμα και πολεμοφόδια προς τον οθωμανικό στρατό.
Η επιτυχία στην Ιτέα απέδωσε νέα δυναμική στην επαναστατική προσπάθεια, καθώς έπληξε καίρια τις εφοδιαστικές γραμμές των Τούρκων. Η νίκη βοήθησε στην απελευθέρωση των παραλίων της Στερεάς Ελλάδας και ανύψωσε το ηθικό των επαναστατημένων Ελλήνων. Αποτέλεσε ίσως τη σημαντικότερη καμπή στην πορεία της Επανάστασης μετά τις προηγούμενες αντιξοότητες.
Η φήμη της «Καρτερίας» και του κυβερνήτη της ενισχύθηκε σημαντικά, αναδεικνύοντας την ανάγκη για ανανέωση και εκσυγχρονισμό του ελληνικού στόλου μέσω ατμοκίνητων μονάδων. Από τη ναυμαχία έγινε απόλυτα σαφές ότι η Ελλάδα χρειαζόταν έναν κρατικό, οργανωμένο στόλο για την επίτευξη των στόχων της.
Η προσφορά των φιλελλήνων στην Επανάσταση
Η γενναία δράση του Άστιγγος στην Ιτέα αναδεικνύει την αποφασιστικότητα των φιλελλήνων που στήριξαν ενεργά την ελληνική υπόθεση. Το φιλελληνικό κίνημα εκείνη την περίοδο αποτέλεσε έναν από τους κρισιμότερους παράγοντες για την αίσια έκβαση της Επανάστασης. Η διπλωματική υποστήριξη, η οικονομική ενίσχυση, η προπαγάνδα υπέρ της ελληνικής υπόθεσης και η δημιουργία θετικού κλίματος διεθνώς διαμόρφωσαν μία πολυεπίπεδη στήριξη, η οποία αποδείχθηκε καθοριστική για την επιτυχή έκβαση του αγώνα ανεξαρτησίας του ελληνικού έθνους.
Το φιλελληνικό ρεύμα αναπτύχθηκε σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες καθώς και στην Αμερική, προσφέροντας σημαντική βοήθεια στον ελληνικό Αγώνα. Οι περιοχές όπου το φιλελληνικό κίνημα εκδηλώθηκε εντονότερα ήταν διάφορα γερμανικά κράτη, η Αγγλία, η Γαλλία, η Ελβετία, οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, η Ιταλία αλλά και η Σκανδιναβία. Το φιλελληνικό κίνημα είχε δύο όψεις: αφ’ ενός, τη δράση των Φιλελληνικών Κομιτάτων αφ’ ετέρου τη συμβολή ανθρώπων του πνεύματος και της τέχνης.
Τα μεν διοργάνωναν εράνους σε χώρες της Ευρώπης και της Αμερικής, συγκέντρωναν ρούχα, χρήματα και τρόφιμα για να ανακουφίσουν τη δυστυχία του ελληνικού λαού. Τα κομιτάτα αυτά διαδραμάτισαν κρίσιμο ρόλο τόσο στον επισιτισμό των Ελλήνων όσο και στην αποστολή οπλών. Τα φιλελληνικά κομιτάτα της Αμερικής, σε Νέα Υόρκη, Φιλαδέλφεια και Βοστώνη, συγκέντρωσαν σεβαστά ποσά και έστειλαν 8 πλοία με φορτίο χιλιάδων δολαρίων.
Οι δε, λόγιοι και καλλιτέχνες, προσέφεραν κρίσιμη ανθρωπιστική και πνευματική βοήθεια, καθώς μέσω της συγγραφικής τους δραστηριότητας και των καλλιτεχνικών τους έργων, διαμόρφωσαν μία φιλελληνική κουλτούρα που επηρέασε έντονα την κοινή γνώμη της εποχής.
Η συμβολή των Ευρωπαίων αξιωματικών στην οργάνωση του ελληνικού στρατού και στην εκπαίδευση των ατάκτων επαναστατών υπήρξε επίσης ζωτικής σημασίας. Πολλοί φιλέλληνες στρατιωτικοί, που είχαν απολυθεί μετά τη λήξη των Ναπολεόντειων Πολέμων, προσέφεραν τις υπηρεσίες τους στις χώρες όπου εκδηλώνονταν επαναστάσεις.
Ωστόσο, η κορυφαία εκδήλωση του φιλελληνισμού υπήρξε η μετάβαση στην Ελλάδα εθελοντών για να συμμετέχουν ενεργά στις μάχες. Χίλιοι διακόσιοι περίπου τέτοιοι νέοι από τη Γερμανία κυρίως, αλλά και από τη Γαλλία, την Ιταλία, την Ελβετία, την Αγγλία, τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Ολλανδία και άλλες χώρες ήρθαν να πολεμήσουν στο πλευρό των Ελλήνων. Περίπου τετρακόσιοι από αυτούς πέθαναν στα πεδία των μαχών ή από ασθένειες.
Ο στρατηγός Βαλέρι Γκερασίμοφ επιθεώρησε χθες Τετάρτη θέσεις των ρωσικών ενόπλων δυνάμεων στην Ουκρανία και δήλωσε ότι καταγράφεται πρόοδος σε όλα τα μέτωπα, σύμφωνα με το ρωσικό υπουργείο Άμυνας. Οι σφοδρότερες μάχες, όπως αναφέρθηκε, συνεχίζονται στην περιοχή του Ποκρόφσκ, η οποία θεωρείται σημαντικός κόμβος για τον ανεφοδιασμό.
Ο επικεφαλής του γενικού επιτελείου έκανε λόγο για κινήσεις στην περιφέρεια του Ντονέτσκ, επίκεντρο των εχθροπραξιών, αλλά και δυτικότερα, στις περιφέρειες Ζαπορίζια και Ντνιπροπετρόφσκ. «Τα στρατεύματά μας στη ζώνη της ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης προελαύνουν σε σχεδόν όλες τις κατευθύνσεις», δήλωσε σύμφωνα με το υπουργείο.
Συμπλήρωσε ότι «οι βαρύτερες μάχες γίνονται στην κατεύθυνση του Κρασναρμέισκ» – παλαιότερη ονομασία του Ποκρόφσκ – και ότι οι ουκρανικές δυνάμεις επιχειρούν να ανακόψουν την προέλαση. Κατά τον Γκερασίμοφ, το Κίεβο έχει μεταφέρει στην περιοχή μονάδες υψηλής μαχητικής ικανότητας, γεγονός που, όπως είπε, διευκολύνει τις ρωσικές επιχειρήσεις σε άλλα μέτωπα.
Οι μάχες στην ανατολική Ουκρανία συνεχίζονται επί μήνες, με αργή πρόοδο των ρωσικών δυνάμεων γύρω από το Ποκρόφσκ. Ο Γκερασίμοφ αναφέρθηκε επίσης σε επιχειρήσεις προς το Κουπιάνσκ, πόλη της περιφέρειας Χάρκοβο που έχει υποστεί εκτεταμένες καταστροφές, και προς την περιοχή της Γιάμπιλ.
Διαφορετικές εκτιμήσεις από το Κίεβο
Οι δηλώσεις του Γκερασίμοφ έρχονται σε αντίθεση με τις εκτιμήσεις της ουκρανικής πλευράς. Ο πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι υποστήριξε την Τετάρτη ότι οι ρωσικές δυνάμεις έχουν υποστεί τόσο μεγάλες απώλειες που δεν διαθέτουν την ικανότητα για επιθέσεις μεγάλης κλίμακας.
Σε συνέντευξή του στο Sky News νωρίτερα μέσα στην εβδομάδα, ανέφερε ότι οι ρωσικές δυνάμεις έχουν πετύχει ελάχιστες προωθήσεις, ότι τρεις πρόσφατες επιθέσεις απέτυχαν και ότι σχεδιάζονται δύο ακόμη. Πρόσθεσε πως αναμένονται σύντομα παραδόσεις δυτικών όπλων μεγάλης αξίας.
Παράλληλα, εκπρόσωπος ουκρανικής μονάδας ανακοίνωσε χθες ότι αρκετοί Ρώσοι στρατιώτες αιχμαλωτίστηκαν κατά την προσπάθειά τους να προωθηθούν στο Κουπιάνσκ.
Κανένα από τα δύο μέρη δεν δημοσιοποιεί συστηματικά αριθμούς για τις απώλειες του πολέμου, που ξεκίνησε τον Φεβρουάριο του 2022. Όταν ανακοινώνονται στοιχεία, ειδικοί σημειώνουν ότι είναι κατά κανόνα σημαντικά χαμηλότερα από τις πραγματικές απώλειες.
Με τα πόδια, με ποδήλατα και με αυτοκινούμενα οχήματα, πολλοί κάτοικοι εγκαταλείπουν την πόλη της Γάζας, η οποία βρίσκεται στο επίκεντρο χερσαίας επιχείρησης του ισραηλινού στρατού. Οι βομβαρδισμοί που πραγματοποιήθηκαν την Τετάρτη προκάλεσαν δεκάδες θανάτους σε διάφορα σημεία του θυλάκου.
Η κυβέρνηση του Ισραήλ, με τη στήριξη των Ηνωμένων Πολιτειών, ανακοίνωσε την Τρίτη την έναρξη μεγάλης κλίμακας χερσαίας και αεροπορικής επιχείρησης με στόχο την εξουδετέρωση της Χαμάς. Η έφοδος του κινήματος την 7η Οκτωβρίου 2023 στο νότιο Ισραήλ αποτέλεσε την αφετηρία του πολέμου στη Λωρίδα της Γάζας.
Κατά τη διάρκεια του πολέμου, οι ισραηλινές δυνάμεις έχουν διεξάγει εκτεταμένες επιχειρήσεις, οι οποίες έχουν προκαλέσει σημαντικές απώλειες και σοβαρή ανθρωπιστική κρίση. Η πλειονότητα των κατοίκων (που αριθμούν συνολικά περί τα δύο εκατομμύρια) έχει εκτοπιστεί πολλές φορές από την αρχή της σύγκρουσης, διανύοντας αρκετά χιλιόμετρα μαζί με τα παιδιά τους ή να διανυκτερεύοντας στον δρόμο λόγω έλλειψης υποδομών φιλοξενίας, όπως έχει αναφερθεί από ορισμένους εξ αυτών. Σημειώθηκε επίσης ότι πολλοί δεν είχαν οικονομική δυνατότητα να πληρώσουν για μεταφορά ή να προμηθευτούν σκηνές, οι οποίες είναι είτε δυσεύρετες είτε ιδιαίτερα ακριβές.
Ο ισραηλινός στρατός ανακοίνωσε ότι ανοίγει προσωρινή διέλευση μέσω της οδού Σαλαχουντίν, προκειμένου να απομακρυνθούν οι κάτοικοι από την πόλη.
Σύμφωνα με την πολιτική προστασία, τουλάχιστον εξήντα τέσσερις άνθρωποι σκοτώθηκαν την Τετάρτη από ισραηλινούς βομβαρδισμούς στη Λωρίδα της Γάζας, εκ των οποίων οι σαράντα ένας στην πόλη. Σε καταυλισμό προσφύγων, ένα κτήριο κατέρρευσε έπειτα από πλήγμα, με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους τέσσερις άνθρωποι.
Μέρος των κατοίκων εξέφρασε ανησυχία για την κλιμάκωση και ζήτησε να σταματήσουν οι επιχειρήσεις. Το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων (AFP) σημειώνει ότι, λόγω περιορισμών στην πρόσβαση, δεν μπορεί να επιβεβαιώσει ανεξάρτητα απολογισμούς απωλειών ή ανακοινώσεις των πλευρών.
Επιχειρήσεις και διεθνείς αντιδράσεις
Ο ισραηλινός στρατός δήλωσε ότι ελέγχει περίπου το 75% της Λωρίδας και ότι έχει πλήξει περισσότερους από 150 στόχους της Χαμάς τις τελευταίες ημέρες.
Η επιχείρηση έχει προκαλέσει αντιδράσεις στο εξωτερικό αλλά και εντός του Ισραήλ, με συγγενείς ομήρων να πιέζουν για την επιστροφή τους.
Η επίθεση της 7ης Οκτωβρίου 2023 είχε ως αποτέλεσμα να σκοτωθούν 1.219 άνθρωποι στην ισραηλινή πλευρά, κυρίως άμαχοι, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, ενώ 251 απήχθησαν από τη Χαμάς. Αν και οι περισσότεροι έχουν απελευθερωθεί, σαράντα επτά παραμένουν στη Γάζα, με τις ισραηλινές αρχές να ανακηρύσσουν νεκρούς τους είκοσι πέντε εξ αυτών.
Σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας της Χαμάς, περισσότεροι από 65.000 Παλαιστίνιοι έχουν χάσει τη ζωή τους μέχρι σήμερα, στην πλειονότητά τους άμαχοι.
Ο ΟΗΕ έχει προειδοποιήσει για κατάσταση λιμού σε τμήματα της Γάζας, την οποία το Ισραήλ αρνείται. Επιτροπή του ΟΗΕ δημοσιοποίησε πρόσφατα εκτίμηση ότι οι ισραηλινές επιχειρήσεις συνιστούν γενοκτονία, ισχυρισμό που η ισραηλινή κυβέρνηση επίσης απέρριψε.
Παράλληλα, οι ισραηλινές δυνάμεις πραγματοποίησαν πλήγματα στον Λίβανο, την Υεμένη και το Κατάρ, στοχεύοντας τη Χεζμπολάχ, τους αντάρτες Χούθι και στελέχη της Χαμάς αντίστοιχα.
Την Τετάρτη, στέλεχος της Χαμάς εμφανίστηκε στο τηλεοπτικό δίκτυο Αλ Τζαζίρα, δηλώνοντας ότι επέζησε από ισραηλινή επίθεση στην Ντόχα.
