Η διοίκηση του Ντόναλντ Τραμπ προχώρησε, στις 28 Νοεμβρίου, στην άμεση διακοπή όλων των αποφάσεων για αιτήματα ασύλου και στην αναστολή έκδοσης θεωρήσεων εισόδου για υπήκοους του Αφγανιστάν, επικαλούμενη λόγους εθνικής ασφάλειας, μετά τον πυροβολισμό δύο μελών της Εθνοφρουράς σε μικρή απόσταση από τον Λευκό Οίκο.
Η Υπηρεσία Ιθαγένειας και Μετανάστευσης των ΗΠΑ (USCIS) ανακοίνωσε τη διακοπή λήψης αποφάσεων για το άσυλο. Ο επικεφαλής της υπηρεσίας, Τζόζεφ Μπ. Έντλοου, ανέφερε σε ανάρτησή του στην πλατφόρμα Χ: «Μέχρι να διασφαλίσουμε ότι κάθε αλλοδαπός έχει ελεγχθεί και εξεταστεί όσο το δυνατόν διεξοδικότερα, η ασφάλεια του αμερικανικού λαού παραμένει η ύψιστη προτεραιότητα».
Την ίδια ημέρα, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ ανακοίνωσε μέσω Χ την άμεση διακοπή έκδοσης θεωρήσεων εισόδου (visa) για όσους ταξιδεύουν με αφγανικά διαβατήρια, τονίζοντας πως λαμβάνονται όλα τα αναγκαία μέτρα για την προστασία της εθνικής ασφάλειας και της δημόσιας ασφάλειας στις ΗΠΑ.
Η απόφαση της USCIS ακολούθησε τη διακοπή εξέτασης όλων των μεταναστευτικών αιτημάτων που αφορούν Αφγανούς υπηκόους, μετά το περιστατικό της 26ης Νοεμβρίου, όταν δύο μέλη της Εθνοφρουράς δέχθηκαν πυροβολισμούς—το ένα έχασε τη ζωή του και το δεύτερο τραυματίστηκε—κοντά στον Λευκό Οίκο.
Σύμφωνα με το Refugee Council USA, για να μπορεί ένας μετανάστης να αιτηθεί άσυλο στις ΗΠΑ, πρέπει να αποδείξει βάσιμο φόβο δίωξης εξαιτίας φυλής, θρησκείας, εθνικότητας, πολιτικών πεποιθήσεων ή λόγω ένταξης σε συγκεκριμένη κοινωνική ομάδα.
Τα μέτρα που ανακοινώθηκαν το βράδυ της Παρασκευής εντάσσονται σε ένα ευρύτερο κύμα διαταγών περί μετανάστευσης, που προωθεί η κυβέρνηση Τραμπ. Νωρίτερα μέσα στην ημέρα, το Δίκτυο Καταπολέμησης Οικονομικού Εγκλήματος του Υπουργείου Οικονομικών εξέδωσε ειδοποίηση για τον εντοπισμό μεταφοράς παράνομου χρήματος από παράτυπους μετανάστες.
Ο υφυπουργός για Θέματα Τρομοκρατίας και Οικονομικής Πληροφόρησης, Τζον Κέι, τόνισε σε σχετική ανακοίνωση: «Οι εταιρείες μεταφοράς χρημάτων οφείλουν να είναι σε εγρήγορση και να εντοπίζουν ύποπτες συναλλαγές που σχετίζονται με παράνομους μετανάστες, οι οποίοι αποτελούν σημαντική απειλή για την εθνική ασφάλεια και τη δημόσια ασφάλεια».
Ανήμερα της Ημέρας των Ευχαριστιών, η USCIS ανακοίνωσε αυστηρό επανέλεγχο όλων των αδειών μόνιμης διαμονής (green card) που έχουν χορηγηθεί σε πρόσωπα προερχόμενα από χώρες ανησυχίας. Όπως ανέφερε ο Τζόζεφ Έντλοου σε ανάρτηση στις 27 Νοεμβρίου: «Η προστασία αυτής της χώρας και του αμερικανικού λαού είναι αδιαπραγμάτευτη και οι πολίτες δεν θα πληρώσουν το τίμημα για τις ανεύθυνες πολιτικές επανεγκατάστασης της προηγούμενης κυβέρνησης».
Ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, στο μήνυμά του για τη Ημέρα των Ευχαριστιών, επέκρινε την τρέχουσα κατάσταση στο μεταναστευτικό. Σε ανάρτησή του στα κοινωνικά δίκτυα στις 27 Νοεμβρίου, ανέφερε: «Ο επίσημος αριθμός των ξένων που ζουν στις Ηνωμένες Πολιτείες ανέρχεται σε 53 εκατομμύρια άτομα, οι περισσότεροι εκ των οποίων λαμβάνουν κοινωνικά βοηθήματα, προέρχονται από αποτυχημένα κράτη ή από φυλακές, ψυχιατρικά ιδρύματα, συμμορίες ή καρτέλ ναρκωτικών. Ένας μετανάστης με άδεια εργασίας που κερδίζει 30.000 δολάρια το χρόνο μπορεί να λάβει περίπου 50.000 δολάρια σε ετήσια επιδόματα για την οικογένειά του. Ο πραγματικός αριθμός μεταναστών είναι πολύ υψηλότερος. Αυτό το προσφυγικό βάρος είναι η κύρια αιτία κοινωνικής δυσλειτουργίας στην Αμερική, κάτι ανήκουστο μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο».
Στις 26 Νοεμβρίου, η USCIS είχε σταματήσει να επεξεργάζεται όλα τα μεταναστευτικά αιτήματα που αφορούν Αφγανούς υπηκόους, μετά τη φερόμενη επίθεση του Ραχμανούλα Λιχάνγουαλ, 29 ετών, πρώην συνεργάτη της CIA, ο οποίος φέρεται να πυροβόλησε τα δύο μέλη της Εθνοφρουράς στην Ουάσιγκτον.
Το περιστατικό, που σημειώθηκε σε μικρή απόσταση από τον Λευκό Οίκο, είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο της δεκανέα του στρατού Σάρα Μπέκστρομ, 20 ετών, και τον σοβαρό τραυματισμό του επιλοχία Άντριου Γουλφ, 24 ετών, που νοσηλεύεται σε κρίσιμη κατάσταση.
Η εισαγγελία υπό την Τζανίν Πίρο ανακοίνωσε στις 28 Νοεμβρίου ότι σε βάρος του Ραχμανούλα Λιχάνγουαλ έχουν απαγγελθεί κατηγορίες για ανθρωποκτονία πρώτου βαθμού και για δύο απόπειρες ανθρωποκτονίας με πρόθεση διάπραξης δολοφονίας.
Στις 12 Νοεμβρίου, η Google κατέθεσε αγωγή σε ομοσπονδιακό δικαστήριο της Νέας Υόρκης, ζητώντας να διακοπεί η δράση κυκλώματος απατεώνων που, όπως ισχυρίζεται η εταιρεία, λειτουργεί διεθνές κύκλωμα smishing με βάση την Κίνα, έχοντας αποσπάσει εκατομμύρια δολάρια από πελάτες στις Ηνωμένες Πολιτείες. Η αγωγή κατονομάζει τους δράστες ως διαδοχικούς John Doe, αριθμημένους από 1 έως 25.
Η απάτη ξεκινά με ένα γραπτό μήνυμα, όπως αναφέρει το σχετικό έγγραφο: «Ενδέχεται να σας ειδοποιεί για κάποιο πρόβλημα με την παράδοση ενός δέματος και να σας καλεί να κάνετε κλικ σε έναν σύνδεσμο για να διορθώσετε τη διεύθυνσή σας και να πληρώσετε ένα μικρό ποσό ως έξοδα αποστολής. Ή μπορεί να σας προειδοποιεί για κάποιο ανεξόφλητο διόδιο ή κλήση, παραπέμποντάς σας σε μια ηλεκτρονική πύλη είσπραξης που φαίνεται νόμιμη, ώστε να πληρώσετε το οφειλόμενο ποσό», αναγράφεται.
«Καμιά φορά οι απατεώνες λένε ότι ο παραλήπτης πρέπει να πραγματοποιήσει μια μικρή συναλλαγή, ακόμα και ενός δολαρίου, για να επαληθεύσει τον λογαριασμό του», εξηγεί στην Epoch Times η Τζόρτζια Ντελαπιανάιτε, αρχισυντάκτρια του CyberNews.
«Προσοχή στα μηνύματα με κωδικούς μιας χρήσης. Στέλνουν έναν τέτοιον κωδικό για να επιβεβαιώσουν τη συναλλαγή», προσθέτει. «Στην πραγματικότητα, με τον κωδικό αυτόν “δένουν” τους αριθμούς των καρτών που εισάγετε με τα δικά τους τηλέφωνα».
Οι επιθέσεις phishing, που ξεκίνησαν τη δεκαετία του 1990 κυρίως μέσω email, εξελίχθηκαν σε smishing, δηλαδή απάτες μέσω SMS, ενώ πλέον συναντώνται και φωνητικές απάτες (vishing), όπου χρησιμοποιείται κλωνοποίηση φωνών για την παραπλάνηση θυμάτων ως δήθεν φίλοι, συγγενείς ή συνάδελφοι, με στόχο τη δόλια μεταφορά χρημάτων.
Η αγωγή της Google αναφέρει ότι η κινεζική ομάδα χρησιμοποίησε λογισμικό phishing-as-a-service με την ονομασία Lighthouse και δημιούργησε περίπου 200.000 παραπλανητικές ιστοσελίδες μέσα σε 20 ημέρες για να εξαπατήσει πολίτες των ΗΠΑ.
«Οι δράστες του Lighthouse εμφανίζονταν ως εκπρόσωποι της Google, των Ταχυδρομείων των ΗΠΑ ή του συστήματος συλλογής διοδίων EasyPass, φορείς γνωστούς για την αποστολή νόμιμων SMS υπό ορισμένες συνθήκες».
Η Google ζητεί αδιευκρίνιστο ποσό ως αποζημίωση από τους Κινέζους απατεώνες, αλλά στην πραγματικότητα, όπως σημειώνει η Ντελαπιανάιτε, «γνωρίζει ότι δεν θα ανακτήσει τίποτα». Η μητρική εταιρεία Alphabet ανακοίνωσε έσοδα 102 δισ. δολαρίων το τελευταίο τρίμηνο.
«Η Google επιχειρεί να στρέψει τα φώτα στη συγκεκριμένη υπόθεση για να ευαισθητοποιήσει την κοινή γνώμη», προσθέτει η Ντελαπιανάιτε. «Παράλληλα, στηρίζει διακομματικά νομοσχέδια που αποσκοπούν σε καλύτερη προστασία των πολιτών από τέτοιες απάτες, όπου η ανάκτηση των χρημάτων είναι σχεδόν αδύνατη».
Τρία νομοσχέδια εξετάζονται αυτή τη στιγμή στο Κογκρέσο, με στόχο την αντιμετώπιση των απάτης phishing και smishing: το Guarding Unprotected Aging Retirees from Deception Act, το Foreign Robocall Elimination Act και το Scam Compound Accountability and Mobilization Act.
«Ενθαρρύνουμε το Κογκρέσο να εγκρίνει αυτά τα κρίσιμα νομοσχέδια και να συμβάλει αποφασιστικά στον τερματισμό της οικονομικής ζημίας που προκαλούν οι ξένοι κυβερνοεγκληματίες», δήλωσε η γενική σύμβουλος της Google, Χαλίμα Ντελέιν Πράντο, σε ανάρτηση στο εταιρικό ιστολόγιο.
Ωστόσο, υπάρχουν και αμφισβητίες για τα κίνητρα της Google.
«Νομικός παλληκαρισμός» αποκάλεσε την αγωγή ο Άντι Τζένκινσον, συνεργάτης του Cyber Theory Institute και συγγραφέας του βιβλίου *Stuxnet to Sunburst, 20 Years of Digital Exploitation and Cyber Warfare*, χαρακτηρίζοντας την πρωτοβουλία «επικοινωνιακό τρυκ που στόχο έχει να επιδείξει ισχύ, όχι να αποφέρει ουσιαστικό αποτέλεσμα».
«Πρόκειται για προπαγάνδα χωρίς πρακτικό αποτέλεσμα», δήλωσε ο Τζένκινσον.
«Οι απατεώνες του Lighthouse θα ανασυνταχθούν και θα ξαναεμφανιστούν αλλού», προειδοποιεί η Ντελαπιανάιτε. «Αναφέρεις π.χ. μία ιστοσελίδα και ξεπηδά μια άλλη με ελαφρώς διαφορετικό domain. Αυτό δυσκολεύει απίστευτα το έργο των διωκτικών αρχών», υπογραμμίζει.
Ο Τζένκινσον επισημαίνει ότι τα περισσότερα παράνομα sites φιλοξενούνται σε υποδομές του κανονικού διαδικτύου.
«Η φιλοξενία, τα πιστοποιητικά και οι υπηρεσίες backend παρέχονται ως επί το πλείστον από μεγάλες εταιρείες, συχνά αμερικανικές. Η μεγάλη τεχνολογία διευκολύνει το ηλεκτρονικό έγκλημα, είτε το γνωρίζει είτε όχι», καταλήγει.
«Η αγωγή υψηλού προφίλ της Google αναδεικνύει μια βαθύτερη αλήθεια: οι κυβερνοεγκληματίες προσαρμόζονται ταχύτερα απ’ όσο μπορεί να αντιδράσει η τεχνολογία, και οι θεαματικές νομικές κινήσεις ελάχιστα επηρεάζουν την πραγματικότητα», προσθέτει.
Η Ντελαπιανάιτε αναφέρει ότι το Lighthouse είναι μια από τις ομάδες της επονομαζόμενης Smishing Triad. Η εταιρεία κυβερνοασφάλειας Silent Push ανέφερε πως στις 18 Μαρτίου ο δημιουργός του Lighthouse εγκαινίασε κανάλι στο Telegram για να το διαφημίσει και να το προσφέρει σε απατεώνες.
Σύμφωνα με έκθεση της Silent Push που δημοσιεύθηκε τον Μάιο, αναλυτές εντόπισαν δεδομένα από server logs του Smishing Triad και διαπίστωσαν πως τμήμα της υποδομής τους δέχτηκε μέσα σε 20 ημέρες περισσότερες από 1.000.000 επισκέψεις, δηλαδή κατά μέσο όρο 50.000 την ημέρα.
«Με βάση αυτά τα δεδομένα, θεωρούμε ότι ο πραγματικός αριθμός των αποσταλμένων μηνυμάτων ίσως υπερβαίνει κατά πολύ τις τρέχουσες δημόσιες εκτιμήσεις των 100.000 SMS ημερησίως», σημειώνει η Silent Push.
Η Χαλίμα Ντελέιν Πράντο, γενική σύμβουλος της Google, τονίζει ότι η ομάδα Lighthouse είχε στοχεύσει 120 χώρες και είχε υποκλέψει έως και 115 εκατομμύρια πιστωτικές κάρτες μόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Επίσης, υπογράμμισε ότι οι επιθέσεις smishing έχουν πενταπλασιαστεί από το 2020. Η Google ζήτησε δικαστική απαγόρευση για να πλήξει το κύκλωμα πίσω από το Lighthouse.
«Εκατομμύρια Αμερικανοί έλαβαν αυτά τα μηνύματα, είδαν αυτές τις διαφημίσεις, πάτησαν σε συνδέσμους παραπλανητικών ιστοσελίδων, συμπλήρωσαν στοιχεία πληρωμής και άλλες προσωπικές πληροφορίες, και έτσι έπεσαν θύματα του εγκληματικού σχεδίου που περιγράφει η αγωγή», ανέφερε η Google.
Η στρατηγική της Google είναι έξυπνη, σχολιάζει η Ντελαπιανάιτε, εκτιμώντας ότι ενδέχεται να στοχεύει τελικά τις Alibaba και Tencent, τις κινεζικές εταιρείες που, όπως λέει, φιλοξενούν τα περισσότερα ψεύτικα sites των απατεώνων.
«Αν ένας ομοσπονδιακός δικαστής της Νότιας Περιφέρειας της Νέας Υόρκης κρίνει ότι επιχειρήσεις και πολίτες στις ΗΠΑ υπέστησαν ζημία, τότε η Google θα μπορεί να κινηθεί νομικά εναντίον των Alibaba, Tencent και άλλων κινεζικών παρόχων φιλοξενίας, ώστε να τους καταλογίσει ευθύνες για συνέργεια στην κυβερνοεγκληματική δράση», σημειώνει.
Ο Τζένκινσον διαφωνεί: «Πρόκειται για κλασική περίπτωση ψυχολογικής προβολής, ρίχνοντας ευθύνες στους άλλους για να καλύψουν δικά τους ελαττώματα», σχολιάζει.
«Η Google αναμφισβήτητα διευκολύνει το phishing», δηλώνει, επισημαίνοντας τεχνικές αδυναμίες και αποτυχία τήρησης βασικών πιστοποιήσεων, όπως το cybersecurity maturity model certification.
Η Epoch Times επικοινώνησε με τη Google, την Alibaba και την Tencent, χωρίς να λάβει απάντηση.
Η «Ασπίδα Ευρωπαϊκής Δημοκρατίας» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ισχυρίζεται ότι θα «αντιμετωπίσει τη χειραγώγηση πληροφοριών και την παραπληροφόρηση» και θα ενισχύσει τη δημοκρατική ανθεκτικότητα μέσω μιας «προσέγγισης ολόκληρης της κοινωνίας».
Αλλά οι επικριτές προειδοποιούν ότι, συγκεντρώνοντας τον έλεγχο του αφηγήματος στις Βρυξέλλες, η ΕΕ κινδυνεύει να εκχωρήσει την ελευθερία του Τύπου σε φορείς που χρηματοδοτούνται από την κυβέρνηση και να μετατρέψει τον δημοκρατικό διάλογο σε ένα σύστημα διαχειριζόμενης πληροφόρησης.
Στις 11 Νοεμβρίου, η ΕΕ παρουσίασε αυτό που αποκάλεσε «μια σειρά συγκεκριμένων μέτρων για την ενδυνάμωση, την προστασία και την προώθηση ισχυρών και ανθεκτικών δημοκρατιών σε όλες» τις 27 χώρες μέλη της ένωσης.
Οι υποστηρικτές λένε ότι η «Ασπίδα Ευρωπαϊκής Δημοκρατίας» αποτελεί αναγκαίο προπύργιο ενάντια στην ξένη κακόβουλη επιρροή, μια καθυστερημένη απάντηση στη Ρωσία και σε άλλα αυταρχικά καθεστώτα.
Η Ασπίδα
Η ΕΕ υποστηρίζει ότι «τα αυταρχικά καθεστώτα επιδιώκουν να εκμεταλλευτούν τις διαιρέσεις, να σπείρουν δυσπιστία και να περιορίσουν δημοκρατικούς φορείς όπως τα ελεύθερα μέσα ενημέρωσης και η κοινωνία των πολιτών».
Η Ασπίδα θα εργαστεί για να «απο-χρηματοδοτήσει την παραπληροφόρηση αφαιρώντας τα διαφημιστικά έσοδα που ανταμείβουν το ψευδές περιεχόμενο», δήλωσε η Εκτελεστική Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για Τεχνολογική Κυριαρχία, Ασφάλεια και Δημοκρατία, Χένα Βίρκουνεν.
Πρόσθεσε ότι «ένα πανευρωπαϊκό, ανεξάρτητο δίκτυο ανάλυσης» είναι ζωτικής σημασίας για την υπεράσπιση της ακεραιότητας της πληροφορίας.
Ο ψηφιακός μετασχηματισμός έχει ανοίξει νέους δρόμους για έκφραση, αλλά και «νέες ευπάθειες», δήλωσε ο Επίτροπος της ΕΕ για τη Δημοκρατία, τη Δικαιοσύνη, το Κράτος Δικαίου και την Προστασία των Καταναλωτών, Μάικλ ΜακΓκραθ.
«Η παραπληροφόρηση, η αλγοριθμική χειραγώγηση, η οικονομική πίεση στα ΜΜΕ και τα εργαλεία ΑΙ τώρα απειλούν τον δημοκρατικό τρόπο ύπαρξής μας», είπε.
Η Ασπίδα ενισχύει επίσης την ικανότητα της ΕΕ να ασκεί πίεση στις διαδικτυακές πλατφόρμες, μέσω του ήδη εφαρμοζόμενου Νόμου για τις Ψηφιακές Υπηρεσίες (Digital Services Act – DSA), να κατεβάζουν αναρτήσεις που εμπίπτουν σε αυτούς τους ορισμούς.
Μέρος του σχεδίου εμβαθύνει επίσης τον ρόλο της ΕΕ στην παρακολούθηση εκλογών και μέσων ενημέρωσης και εισάγει έναν συντονισμένο μηχανισμό απόκρισης κρίσεων για τη διασφάλιση «της ακεραιότητας του πληροφοριακού χώρου».
Για να υποστηρίξει αυτό, ένα νεοδημιουργημένο ευρωπαϊκό δίκτυο ελεγκτών γεγονότων θα λειτουργεί σε όλες τις γλώσσες της ΕΕ, ενώ το Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο Ψηφιακών Μέσων θα επεκτείνει το έργο του στην ανάλυση εκλογικών αφηγήσεων και τάσεων στα μέσα ενημέρωσης.
Έλεγχος του αφηγήματος
Η κινητήρια δύναμη της πολιτικής ηγεσίας πίσω από την Ασπίδα είναι «ο φόβος», δήλωσε στην εφημερίδα The Epoch Times ο Αντόνιο Τάνγκερ Κορέα, αντιπρόεδρος της ομάδας Patriots for Europe και συντονιστής της ομάδας στην επιτροπή EDS. Η ομάδα Patriots for Europe είναι μια συντηρητική συμμαχία και η τρίτη μεγαλύτερη ομάδα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Ο Κορέα αναγνώρισε ότι υπάρχει «κάποια παραπληροφόρηση» και «ψευδή νέα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης» αλλά είπε ότι υπάρχει ανησυχία στις Βρυξέλλες για την απώλεια του ελέγχου του αφηγήματος προς μέσα ενημέρωσης που δεν επιδοτούνται.
«Δηλαδή, ποιος Τύπος μπορεί να είναι ανεξάρτητος μετά τη λήψη εκατομμυρίων;» είπε.
«Φυσικά, ξέρουμε τι προσπαθούν να κάνουν, αλλά χάνουν έδαφος», πρόσθεσε.
Ορισμένα μέσα ενημέρωσης συνεχίζουν να αναπτύσσονται επειδή «δεν παραπλανούν τον κόσμο. […] Είναι πραγματικά καλοί άνθρωποι, και αυτό είναι που φοβούνται», είπε ο Κορέα, ο οποίος είναι επίσης αντιπρόεδρος του Chega, του δεύτερου μεγαλύτερου κόμματος στην Πορτογαλία.
Κρατικά καθοδηγούμενα όρια
Μια τέτοια «επέκταση της θεσμικής εξουσίας εγείρει σοβαρές ανησυχίες για θεσμική υπέρβαση και διάβρωση του πλουραλισμού», είπε η Αντίνα Πορτάρου, ανώτερη νομική σύμβουλος για την Ευρώπη στο ADF International στις Βρυξέλλες, μια αμερικανική θρησκευτική νομική οργάνωση.
Η πρόταση της Επιτροπής επεκτείνει σημαντικά την εξουσία της ΕΕ να «διαμορφώνει, να επιβλέπει και να παρεμβαίνει σε δημόσια αφηγήματα και διαδικτυακές ροές πληροφοριών, με το πρόσχημα της υπεράσπισης της δημοκρατίας», είπε σε δήλωση που εστάλη με μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στην Epoch Times.
Με αυτό το πρόσχημα, πρόσθεσε η Πορτάρου, η Επιτροπή «εξοπλίζει ουσιαστικά τον εαυτό της με ευρείες νέες εξουσίες για να επηρεάζει τον λόγο, να ρυθμίζει τα τεχνολογικά οικοσυστήματα και να κατευθύνει τη δημόσια συζήτηση».
«Αυτά τα αλληλένδετα καθεστώτα θα διαβρώσουν τις θεμελιώδεις ελευθερίες, ομαλοποιώντας όρια πολιτικής έκφρασης καθοδηγούμενα από το κράτος και αντιμετωπίζοντας τη διαφωνία ως ρυθμιστικό κίνδυνο αντί ως δημοκρατική αναγκαιότητα», είπε.
Η αντίδραση των ΗΠΑ
Ο Αμερικανός δικηγόρος Πρέστον Μπερν δήλωσε στην Epoch Times ότι θεωρεί ότι οι νόμοι της ΕΕ φιμώνουν την ελευθερία του λόγου.
«Η Ασπίδα θα παραβιάσει τα δικαιώματα της Πρώτης Τροπολογίας Αμερικανών πολιτών και εταιρειών στο διαδίκτυο», είπε σε μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου.
Ο Μπερν έχει συνεργαστεί με αμερικανικές εταιρείες που έλαβαν επιστολές από την Ofcom, τον βρετανικό ρυθμιστή που είναι υπεύθυνος για την επιβολή του Νόμου για την Ασφάλεια στο Διαδίκτυο (Online Safety Act – OSA).
Ο OSA έχει ήδη δώσει στους ρυθμιστές σαρωτικές εξουσίες να υποχρεώνουν τις πλατφόρμες να αφαιρούν περιεχόμενο που θεωρείται επιβλαβές, ενώ η ΕΕ ακολουθεί παρόμοιο μοντέλο σε πανευρωπαϊκή κλίμακα μέσω του DSA.
Η κυβέρνηση Τραμπ έχει επισημάνει ότι η προσέγγιση των Βρυξελλών στην αστυνόμευση της διαδικτυακής ομιλίας είναι «ασύμβατη» με την αμερικανική παράδοση ελευθερίας του λόγου.
«Είμαι σίγουρος ότι θα ρίξουν εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια σε αυτό, όπως η Ofcom έριξε εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια στον μηχανισμό επιβολής του Νόμου για την Ασφάλεια στο Διαδίκτυο», είπε ο Μπερν.
Πιστεύει ότι μπορεί να σταματήσει την Ασπίδα «στην αμερικανική ακτογραμμή με μηδενικό κόστος».
Ο Μπερν είπε ότι ένα νομοσχέδιο που έχει προτείνει σε νομοθέτες του Νιου Χάμσαϊρ θα μπορούσε να χρησιμεύσει ως «πρότυπο για την αμερικανική αντίσταση κατά της παγκόσμιας λογοκρισίας, εάν προσαρμοστεί για ομοσπονδιακή χρήση».
«Αν ο νόμος GRANITE που εφαρμόζουμε αυτή τη στιγμή σε επίπεδο πολιτείας υιοθετηθεί και εφαρμοστεί ομοσπονδιακά, θα μπορέσουμε να επιβάλουμε σκληρές οικονομικές κυρώσεις σε ευρωπαϊκές κυβερνήσεις αν προσπαθήσουν να παρεμβούν στις Ηνωμένες Πολιτείες με την Ασπίδα. Δεν υπάρχουν ακόμη ενδείξεις ότι θα υπάρξει ομοσπονδιακή δράση, αλλά είμαι αισιόδοξος ότι η δράση των πολιτειών θα την προκαλέσει», είπε.
Χρηματοδότηση
Μεγάλο μέρος της χάραξης πολιτικής της Ασπίδας προέρχεται από ΜΚΟ που εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από οικονομική στήριξη της ΕΕ.
Για παράδειγμα, η κοινοπραξία Media Freedom Rapid Response δήλωσε ότι καλωσορίζει την εστίαση της Ασπίδας στα ελεύθερα και ανεξάρτητα μέσα, στην καταπολέμηση της παραπληροφόρησης και στα «υγιέστερα οικοσυστήματα πληροφορίας» για την προστασία των ευρωπαϊκών αξιών και της ασφάλειας. Συγχρηματοδοτείται από την ΕΕ.
Τον Απρίλιο, η Transparency International EU παρότρυνε την ΕΕ να χρησιμοποιήσει την Ασπίδα για να προστατεύσει την Ευρώπη από «τη Ρωσία του Πούτιν και την κυβέρνηση Τραμπ —και από εσωτερικές δυνάμεις που επιδιώκουν να αποδομήσουν τις δημοκρατικές αρχές». Χρηματοδοτείται από την ΕΕ.
Ο συνασπισμός Democracy for Transition Coalition, μια ομάδα οργανώσεων που εργάζονται σε ζητήματα δημοκρατίας και περιβάλλοντος και συγχορηγείται από το Ευρωπαϊκό Γραφείο Περιβάλλοντος (European Environmental Bureau – EEB), υποστήριξε τον Μάιο ότι πρέπει να διασφαλιστούν οι δικλείδες ασφαλείας μέσα στην Ασπίδα, αλλά «ο προστατευτικός εξοπλισμός δεν είναι αρκετός». Το ίδιο το EEB δηλώνει ότι «χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση».
Ελεγκτές γεγονότων
Η ΕΕ είπε ότι ένα «ανεξάρτητο Ευρωπαϊκό Δίκτυο Ελεγκτών Γεγονότων» θα δημιουργηθεί για να ενισχύσει την ικανότητα επαλήθευσης γεγονότων σε όλες τις επίσημες γλώσσες της ΕΕ.
Οι ακριβείς οργανισμοί που θα αποτελέσουν ή θα ηγηθούν του δικτύου δεν έχουν ακόμη δημοσιοποιηθεί.
Το 2022 και το 2023, οργανισμοί επαλήθευσης γεγονότων που χρηματοδοτούνται από την ΕΕ έγραψαν τον «οδηγό κανόνων» για το τι θεωρείται ανεξάρτητη δημοσιογραφία επαλήθευσης, που τώρα ετοιμάζεται να εφαρμοστεί σε όλο τον ευρωπαϊκό πληροφοριακό χώρο.
Στο πλαίσιο του European Fact-Checking Standards Project, το AFP Fact Check, που αξιολογήθηκε ως κλίνων προς τα αριστερά από την AllSides, εργάστηκε μαζί με την Correctiv.org στη Γερμανία και την Maldita.es στην Ισπανία, και οι δύο εκ των οποίων είχαν χαρακτηρίσει τη θεωρία διαρροής από το εργαστήριο για τον COVID ως «φάρσα».
Δίκτυο ατόμων επιρροής
«Αυτό δημιουργεί ένα σύστημα στο οποίο η ΕΕ επηρεάζει το ποιος θεωρείται αξιόπιστος και ποια πληροφορία είναι επιθυμητή», είπε η Γερμανίδα πολιτικός Κριστίν Άντερσον, μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για το συντηρητικό κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD), σε μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στην Epoch Times.
«Τα θεσμικά όργανα της ΕΕ δεν πρέπει να κάνουν κάτι τέτοιο, επειδή μια τόσο ελεγχόμενη δημόσια σφαίρα αντιβαίνει σε μια πλουραλιστική κοινωνία. Μου είναι εντελώς ακατανόητο πώς η Επιτροπή σκέφτηκε ακόμη και την ιδέα να δημιουργήσει ένα δίκτυο ατόμων επιρροής για να προωθεί τα δικά της αφηγήματα», είπε.
Είπε ότι μια κοινωνία πολιτών «που πληρώνεται από πολιτικούς δεν μπορεί πλέον να ελέγχει ανεξάρτητα την πολιτική εξουσία· αυτό θυμίζει περισσότερο την Κίνα παρά μια φιλελεύθερη δημοκρατία».
«Η δημοκρατία δεν χρειάζεται επιδοτούμενους φύλακες, αλλά ενημερωμένους πολίτες. Όσοι θέλουν να προστατεύσουν τη δημοκρατία από την κριτική και τα διαφορετικά αφηγήματα την αποδυναμώνουν», είπε η Άντερσον.
Τεχνικές διαδικτυακής χειραγώγησης
Η Epoch Times ζήτησε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ποια δημοκρατική εποπτεία θα αποτρέψει τον Κόμβο Παρακολούθησης Πληροφοριών (Monitoring Centre) από το να διευρύνει την αρμοδιότητά του στην επιτήρηση της γενικής πολιτικής ομιλίας.
Και επίσης, εάν οι ΜΚΟ που συμβουλεύουν λαμβάνουν χρηματοδότηση από την ΕΕ, πώς θα μπορούσε η Επιτροπή να εγγυηθεί ιδεολογική ισορροπία και συμπερίληψη επικριτών στο πλαίσιο;
Μια εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είπε στην Epoch Times μέσω email ότι «η ενίσχυση της ακεραιότητας του πληροφοριακού χώρου είναι το κλειδί για τη στήριξη δικαιωμάτων όπως η ελευθερία της έκφρασης».
Είπε ότι οι πολίτες «πρέπει να μπορούν να έχουν πρόσβαση και να συμμετέχουν σε έναν αξιόπιστο και έμπιστο χώρο πληροφορίας — ελεύθερο από παρεμβολές».
«Άτομα, πολιτικοί, μέσα ενημέρωσης ή άλλοι φορείς έχουν το δικαίωμα να εκφράζονται ελεύθερα, ακόμη και με τρόπο που κάποιοι μπορεί να θεωρούν σοκαριστικό ή ανατρεπτικό», πρόσθεσε.
Είπε ότι την ίδια στιγμή έχει υπάρξει «αύξηση των τεχνικών διαδικτυακής χειραγώγησης», συμπεριλαμβανομένης της «μη αυθεντικής» χρήσης λογισμικών ή ψεύτικων λογαριασμών, ιστοσελίδων σχεδιασμένων να μιμούνται επίσημες πηγές, καθώς και παραποιημένων βίντεο και τεχνητής ενίσχυσης περιεχομένου.
«Εδώ εστιάζουμε, στις οργανωμένες εκστρατείες όπου εχθρικοί παράγοντες στοχεύουν στη χειραγώγηση πληροφοριών και στη διαμόρφωση των απόψεων των ανθρώπων για να παρέμβουν στη δημοκρατική σφαίρα και στις δημοκρατικές διαδικασίες στην ΕΕ και στους γείτονές της», πρόσθεσε.
Η κοινοπραξία Media Freedom Rapid Response, η Transparency International EU και το Ευρωπαϊκό Γραφείο Περιβάλλοντος (EEB) δεν απάντησαν στο αίτημα της Epoch Times για σχόλιο.
Οι ψητοί βολβοί του χειμώνα, καραμελωμένοι και τρυφεροί, μοιάζουν με αμαρτωλή απόλαυση.
Όμως, μπορείτε να τα απολαμβάνετε όσο συχνά θέλετε, αφού έχουν λίγες θερμίδες και πολλά θρεπτικά συστατικά, μέταλλα και φυτικές ίνες.
Οι βολβοί — καρότα, παστινάκια, παντζάρια, γλυκοπατάτες, γογγύλια και πατάτες — γλυκαίνουν στο φούρνο, καθώς η υψηλή θερμοκρασία συμπυκνώνει και εντείνει τη γεύση τους. Αν τα ανακατέψετε με λίγο λάδι, δεν θα κολλήσουν στο ταψί, ενώ μια πρέζα χοντρό αλάτι θα φέρει τους χυμούς τους στην επιφάνεια. Το χοντρό αλάτι είναι προτιμότερο από το λεπτό γιατί κολλάει σε σημεία και δεν καλύπτει ομοιόμορφα το λαχανικό. Έτσι, ενισχύει τη γεύση, χωρίς να την κατακλύζει.
Το κλειδί για το ψήσιμο των βολβών είναι η υψηλή θερμοκρασία (φούρνος στους 200 °C) και ο χρόνος — χρειάζονται περισσότερη ώρα ψήσιμο από ό,τι τα τρυφερά, υγρά λαχανικά του καλοκαιριού, όπως τα κολοκύθια και οι μελιτζάνες.
Με τους ψητούς βολβούς, έχετε αρκετές επιλογές: σερβίρονται ως συνοδευτικά πιάτα ή ως δείπνο· συνθέστε ένα πλούσιο πιάτο μαζί με κριθάρι ή άγριο ρύζι· προσθέστε τα σε πολέντα ή ανακατέψτε τα με σπαγγέτι και παλαιωμένο τυρί· ανακατέψτε τα με ζωμό για μια κρεμώδη σούπα χωρίς κρέμα· φτιάξτε hash (ψιλοκομμένο κρέας) και προσθέστε τηγανητά αυγά· ψήστε τα σε πίτα, σκορπίστε τα πάνω σε πίτσα ή ανακατέψτε τα σε φριτάτα· ανακατέψτε τα με χούμους ή ξινή κρέμα για να φτιάξετε ένα άλειμμα…
Ψήστε περισσότερα από όσα χρειάζεστε και αφήστε τη φαντασία σας ελεύθερη.
Ψητοί βολβοί με κρεμώδη βινεγκρέτ καρύδας
Για 4 άτομα
Πικάντικη, γλυκιά και κρεμώδης, αυτή η βινεγκρέτ μετατρέπει ένα απλό λαχανικό σε υπέροχο συνοδευτικό πιάτο ή, με την προσθήκη κοτόπουλου ή τόφου, σε ένα ελαφρύ γεύμα. Κόψτε τα λαχανικά σε κομμάτια ίδιου μεγέθους και απλώστε τα στο ταψί έτσι ώστε να μην αγγίζονται μεταξύ τους. Έτσι θα ψηθούν και θα καραμελώσουν ομοιόμορφα. Ρίξτε τη σάλτσα και σερβίρετε ενώ είναι ακόμα ζεστοί.
Υλικά
1-1,5 κιλά βολβούς, όπως καρότα, πατάτες, γλυκοπατάτες, παντζάρια, γογγύλια κλπ, κομμένα σε κομμάτια
Φυτικό λάδι (καρύδας, σταφυλιού, ελαιόλαδο)
Χοντρό αλάτι και φρεσκοτριμμένο μαύρο πιπέρι
Για τη βινεγκρέτ
1/3 φλιτζανιού κρέμα καρύδας χωρίς ζάχαρη
5 εκ. τζίντζερ, καθαρισμένο και τριμμένο
1 κ.σ. μέλι
1 κ.σ. ξίδι ρυζιού
1 κ.γλ. σάλτσα σόγιας
Χυμός από 1 λάιμ
Μια πρέζα κόκκινο πιπέρι, ανάλογα με τη γεύση
Φρυγανισμένα κομματάκια καρύδας, για γαρνιτούρα
Ψιλοκομμένο κολίανδρο, για γαρνιτούρα
Παρασκευή
Προθερμάνετε τον φούρνο στους 200 °C. Καλύψτε ένα ταψί με λαδόκολλα. Απλώστε τα λαχανικά στο ταψί και ραντίστε τα με το λάδι, φροντίζοντας να καλυφθούν καλά. Πασπαλίστε με αλάτι και πιπέρι. Ψήστε τα λαχανικά μέχρι να καραμελώσουν και να μαλακώσουν, ανακινώντας το ταψί περιστασιακά, για περίπου 40-45 λεπτά. Φροντίστε να τα ανακατεύετε τακτικά, ώστε να μην κολλήσουν στο ταψί.
Σε ένα μικρό μπολ, ανακατέψτε με ένα σύρμα την κρέμα καρύδας, το τζίντζερ, το μέλι, το ξίδι, τη σάλτσα σόγιας, τον χυμό λάιμ και το κόκκινο πιπέρι.
Μεταφέρετε τους ψημένους βολβούς σε ένα μπολ και ανακατέψτε με αρκετή από τη βινεγκρέτ ώστε να καλυφθούν καλά. Σερβίρετε γαρνιρισμένα με τις φρυγανισμένες νιφάδες καρύδας και τον ψιλοκομμένο κολίανδρο.
Οι αρχές του Χονγκ Κονγκ ανακοίνωσαν στις 28 Νοεμβρίου ότι η έρευνα για επιζώντες μετά τη μεγάλη πυρκαγιά που σάρωσε συγκρότημα κατοικιών στα Νέα Εδάφη, προκαλώντας τον θάνατο τουλάχιστον 128 ανθρώπων, έχει πλέον ολοκληρωθεί. Εξακολουθούν να αγνοούνται περί τα 200 άτομα.
Ο γραμματέας Ασφαλείας του Χονγκ Κονγκ, Κρις Τανγκ, ανέφερε στους δημοσιογράφους ότι η φωτιά έχει κατασβεστεί και ότι η επιχείρηση διάσωσης έχει τερματιστεί, επισημαίνοντας ότι οι πυροσβέστες επικεντρώνονται πλέον στη μείωση της θερμοκρασίας στο εσωτερικό των κτιρίων. Όταν θεωρηθεί ότι είναι ασφαλές, η αστυνομία θα συλλέξει στοιχεία και θα προχωρήσει σε περαιτέρω έρευνα.
Οι αρχές ανακοίνωσαν ότι τουλάχιστον 79 άτομα τραυματίστηκαν, ανάμεσά τους 12 πυροσβέστες, εκ των οποίων ένας νοσηλεύεται σε σοβαρή κατάσταση.
Το Τμήμα Μεταφορών του Χονγκ Κονγκ γνωστοποίησε ότι αρκετά τμήματα δρόμων στην περιοχή Τάι Πο παραμένουν κλειστά, συμπεριλαμβανομένων συνδέσεων με κεντρικό αυτοκινητόδρομο, καθώς τα συνεργεία εκτάκτου ανάγκης αξιολογούν τους κινδύνους και απομακρύνουν τα συντρίμμια.
Γύρω στις 40 λεωφορειακές γραμμές ανεστάλησαν ή τροποποιήθηκαν τα δρομολόγιά τους.
Η φωτιά ξέσπασε αργά στις 26 Νοεμβρίου σε έναν από τους 32ώροφους πύργους του συγκροτήματος Γουάνγκ Φουκ Κωρτ. Στη συνέχεια επεκτάθηκε ραγδαία στα γειτονικά κτίρια, εν μέρει λόγω των ισχυρών ανέμων, σύμφωνα με τις αρχές. Στο αποκορύφωμα της πυρκαγιάς, επτά από τους οκτώ πύργους του συγκροτήματος είχαν τυλιχθεί στις φλόγες, με φωτιά και καπνό να ξεπηδούν από εκατοντάδες παράθυρα.
Μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες της 28ης Νοεμβρίου, οι πυροσβέστες είχαν σε μεγάλο βαθμό περιορίσει τη φωτιά.
Διεθνή συλλυπητήρια
Ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ Τόμμυ Πίγκοτ εξέφρασε, στις 27 Νοεμβρίου, τα «βαθύτατα συλλυπητήρια [της Ουάσιγκτον] προς τον λαό του Χονγκ Κονγκ και ιδιαίτερα προς τα θύματα και τις οικογένειες που επλήγησαν από την καταστροφική φωτιά στο Τάι Πο», προσθέτοντας ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θρηνούν την απώλεια των ανθρώπινων ζωών και αποτίνουν φόρο τιμής «στο θάρρος των ομάδων έκτακτης ανάγκης που εργάζονται αδιάκοπα για να ανταποκριθούν σε αυτήν την τραγωδία».
Εθελοντές μοιράζουν δωρεές σε είδη πρώτης ανάγκης μετά τη φωτιά που ξέσπασε στο συγκρότημα κατοικιών Γουάνγκ Φουκ Κωρτ, στην περιοχή Τάι Πο του Χονγκ Κονγκ, στις 28 Νοεμβρίου 2025. (Chan Long Hei/AP Photo)
Η πρωθυπουργός της Ιαπωνίας, Τακαΐτσι Σανάε, ανέφερε σε μήνυμά της στις 27 Νοεμβρίου ότι ήταν «βαθιά λυπημένη» από την έκταση της τραγωδίας, και εξέφρασε τα «βαθύτατα συλλυπητήριά» της για όσους έχασαν τη ζωή τους και την «ειλικρινή συμπαράστασή» της προς τις οικογένειές τους.
Ο γενικός πρόξενος της Βρετανίας, Μπράιαν Ντάβιντσον, δήλωσε σε ανάρτησή του στην πλατφόρμα X στις 27 Νοεμβρίου: «Οι σκέψεις μας είναι με όλους όσοι θρηνούν αγαπημένους που χάθηκαν στη φωτιά του Τάι Πο και με όσους εξακολουθούν να περιμένουν με αγωνία νέα. [Το Ηνωμένο Βασίλειο στέκει]«αλληλέγγυο στο πλευρό του Χονγκ Κονγκ σε αυτήν τη δοκιμασία».
Το υπουργείο Ευρώπης και Εξωτερικών της Γαλλίας δήλωσε ότι ήταν «βαθύτατο συγκλονισμό» από την τραγωδία και εξέφρασε συλλυπητήρια στις οικογένειες και τους φίλους των θυμάτων.
Αξιωματούχοι των υπουργείων Εξωτερικών της Ρωσίας και της Τουρκίας εξέφρασαν επίσης τα συλλυπητήριά τους για τα θύματα. Η εκπρόσωπος του ρωσικού Υπουργείου Εξωτερικών, Μαρία Ζαχάροβα, ανέφερε σε ανάρτησή της στην πλατφόρμα X ότι η Μόσχα εκφράζει «βαθύτατα συλλυπητήρια για τον μεγάλο αριθμό ανθρώπινων απωλειών» και εύχεται ταχεία ανάρρωση στους τραυματίες.
Συλλήψεις
Η αστυνομία στις 27 Νοεμβρίου συνέλαβε δύο διευθυντές και έναν σύμβουλο μηχανικό από την κατασκευαστική εταιρεία που είχε αναλάβει τη συντήρηση των κτιρίων. Οι τρεις συνελήφθησαν με την υποψία ανθρωποκτονίας εξ αμελείας, σύμφωνα με τις αρχές.
Η αξιωματικός της αστυνομίας Έιλιν Τσονγκ παρατήρησε ότι οι αρχές είχαν λόγους να πιστεύουν πως τα υπεύθυνα στελέχη της εταιρείας επέδειξαν «κατάφωρη αμέλεια», η οποία οδήγησε στο συμβάν και επέτρεψε στη φωτιά να εξαπλωθεί ανεξέλεγκτα, προκαλώντας μεγάλο αριθμό θυμάτων.
Οι αρχές συνέλαβαν συνολικά οκτώ άτομα, επτά άνδρες και μία γυναίκα, σύμφωνα με ανακοίνωση της Ανεξάρτητης Επιτροπής κατά της Διαφθοράς, στις 28 Νοεμβρίου. Σύμφωνα με την Επιτροπή, στους οκτώ συλληφθέντες περιλαμβάνονται δύο διευθυντές εταιρείας, δύο διευθυντές έργου και τρεις υπεργολάβοι.
Το συγκρότημα Γουάνγκ Φουκ Κωρτ [Wang Fuk Court], το οποίο κατασκευάστηκε τη δεκαετία του 1980 και ανακαινίστηκε πρόσφατα, αποτελούνταν από οκτώ πύργους 2.000 διαμερισμάτων και εκτιμώμενο πληθυσμό περίπου 48.000 κατοίκων. Τοπικοί αξιωματούχοι ανέφεραν ότι πολλοί από τους ενοίκους είναι ηλικιωμένοι.
Την παραίτησή του υπέβαλε το απόγευμα της Παρασκευής ο επικεφαλής του γραφείου του προέδρου της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, κατόπιν έρευνας της οικίας του που διεξήγαγαν το πρωί κλιμάκια κατά της διαφθοράς στο πλαίσιο υπόθεσης που απειλεί να συμπαρασύρει το σύνολο της ουκρανικής ηγεσίας.
Ο Αντρίι Γερμάκ, ο οποίος ηγείτο της ουκρανικής διαπραγματευτικής ομάδας στις συνομιλίες στην Ουάσιγκτον για ειρήνη με τη Ρωσία, επιβεβαίωσε πως η ιδιοκτησία του ερευνήθηκε το πρωί της Παρασκευής, δηλώνοντας: «Συνεργάζομαι πλήρως με τις αρχές».
Λίγες ώρες αργότερα, ο πρόεδρος Ζελένσκι ανακοίνωσε ότι ο κορυφαίος αξιωματούχος και στενός του φίλος υπέβαλε την παραίτησή του εν μέσω της ραγδαίας κλιμάκωσης του πολιτικού σκανδάλου, σε μια περίοδο όπου το Κίεβο δέχεται πίεση από τις ΗΠΑ να καταλήξει σε συμφωνία με τη Ρωσία.
Με κοινή τους ανακοίνωση, το Εθνικό Γραφείο Καταπολέμησης της Διαφθοράς και η Ειδική Εισαγγελική Υπηρεσία Διαφθοράς της Ουκρανίας γνωστοποίησαν πως βρίσκονται σε εξέλιξη ενέργειες στο πλαίσιο τρέχουσας έρευνας, χωρίς να διευκρινίζουν συγκεκριμένη υπόθεση.
Στο επίκεντρο έρευνας κορυφαίοι αξιωματούχοι
Το σκάνδαλο διαφθοράς ξέσπασε στις αρχές του μήνα όταν οι δύο ανεξάρτητες υπηρεσίες δημοσιοποίησαν πληροφορίες για εκτεταμένη έρευνα σχετικά με ύποπτο κύκλωμα χρηματισμού ύψους 100 εκατ. δολαρίων στη δημόσια επιχείρηση πυρηνικής ενέργειας «Energoatom». Η υπόθεση εμπλέκει πρώην επιχειρηματικό εταίρο του Ζελένσκι, καθώς και αρκετούς υψηλόβαθμους αξιωματούχους.
Ο 54χρονος Γερμάκ διατηρεί στενή φιλία με τον Ζελένσκι, που χρονολογείται από πολύ πριν ο τελευταίος εισέλθει στην πολιτική, και συνέβαλε καθοριστικά στην επιτυχημένη προεδρική εκστρατεία του 2019. Αν και μέχρι στιγμής δεν κατονομάστηκε επισήμως ως ύποπτος για την υπόθεση της ενέργειας, βουλευτές της αντιπολίτευσης αλλά και μέλη του κόμματος Ζελένσκι απαίτησαν άμεσα την απομάκρυνσή του, μετά τη γνωστοποίηση της έρευνας στην οικία του.
Η αποκάλυψη της νέας έρευνας γίνεται σε μία κρίσιμη συγκυρία, με τον Ουκρανό πρόεδρο να αντιμετωπίζει κλιμακούμενη πίεση προκειμένου να αποδεχθεί συμφωνία που ενδέχεται να επιβάλλει επώδυνες εδαφικές παραχωρήσεις στην Ουκρανία.
Το κόμμα «Ευρωπαϊκή Αλληλεγγύη» της αντιπολίτευσης αμφισβήτησε τον ρόλο του Γερμάκ ως διαπραγματευτή, καλώντας τον Ζελένσκι να επιδιώξει ειλικρινή διάλογο με τα υπόλοιπα κόμματα. Σε δήλωσή του, την Πέμπτη, ανέφερε: «Ο πρόεδρος δεν πρέπει να περιορίζεται σε άνετη επικοινωνία μόνο με τη δική του παράταξη. Οφείλει να εξηγήσει στο σύνολο της Βουλής ποιες ήταν οι οδηγίες και οι κόκκινες γραμμές που τέθηκαν στην ουκρανική διαπραγματευτική ομάδα».
Το αμερικανικό ειρηνευτικό σχέδιο συμπίπτει με την προέλαση των ρωσικών δυνάμεων, καθώς η Μόσχα δηλώνει έτοιμη να καταλάβει την ανατολική πόλη Ποκρόβσκ – επίτευγμα που θα αποτελούσε το σημαντικότερο κέρδος σε διάστημα σχεδόν δύο ετών.
Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν, χαρακτήρισε το εν λόγω σχέδιο ως πιθανή βάση για μελλοντική συμφωνία, ζήτησε ωστόσο την αποχώρηση των ουκρανικών δυνάμεων από την ανατολική επικράτεια ως προϋπόθεση για κατάπαυση του πυρός από τη ρωσική πλευρά.
Ο επικεφαλής του Γραφείου του Προέδρου της Ουκρανίας Αντρίι Γερμάκ (αριστερά) και ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάρκο Ρούμπιο μιλούν στους δημοσιογράφους, στην Αμερικανική Αποστολή στους Διεθνείς Οργανισμούς στη Γενεύη. Ελβετία, 23 Νοεμβρίου 2025. (Martial Trezzini/Keystone μέσω AP)
Η εμπιστοσύνη του προέδρου
Σε συνέντευξή του στο περιοδικόThe Atlantic, την Πέμπτη, ο Γερμάκ τόνισε την εμπιστοσύνη που του δείχνει ο πρόεδρος όσον αφορά τις διαπραγματεύσεις: «Η πίεση είναι τεράστια. Ο πρόεδρος μου εμπιστεύτηκε αυτές τις διαπραγματεύσεις που θα καθορίσουν τη μοίρα της χώρας μας. Εάν οι πολίτες στηρίζουν τον πρόεδρο, αυτό απαντά σε όλες τις υπόλοιπες ερωτήσεις».
Οι δύο άνδρες γνωρίστηκαν στις αρχές της δεκαετίας του 2010, όταν ο Ζελένσκι, ανερχόμενο αστέρι της τηλεόρασης, υποδυόταν τον πρόεδρο σε δημοφιλές σίτκομ, ενώ ο Γερμάκ αναδυόταν στον χώρο των ΜΜΕ, έχοντας ιδρύσει δική του εταιρεία.
Από τότε παραμένει στο πλευρό του Ζελένσκι, ιδίως μετά τη ρωσική εισβολή το 2022, και παρά τις κατηγορίες περί υπερβολικής ισχύος για μη εκλεγμένο αξιωματούχο και τους αλλεπάλληλους ανασχηματισμούς που ο ίδιος έχει κατορθώσει να ξεπεράσει.
Πίεση για χρηματοδότηση
Ο Γερμάκ αποτέλεσε βασικό διαπραγματευτή και με τις δύο αμερικανικές κυβερνήσεις, του Μπάιντεν και του Τραμπ, διαδραματίζοντας κομβικό ρόλο στη διεκδίκηση όπλων, οικονομικής βοήθειας και κυρώσεων κατά της Μόσχας από τις συμμαχικές χώρες.
Το σκάνδαλο διαφθοράς έχει προκαλέσει οργή στην ουκρανική κοινή γνώμη, ιδίως επειδή αφορά τον τομέα της ενέργειας, καθώς οι διακοπές ρεύματος, νερού και θέρμανσης που συνδέονται με ρωσικά πλήγματα σε υποδομές ταλαιπωρούν καθημερινά τους πολίτες.
Με την αποχώρηση του Γερμάκ, οι καταγγελίες διαφθοράς πλησιάζουν πλέον το κοντινό περιβάλλον του ίδιου του προέδρου, καθώς ο βασικός ύποπτος είναι ήδη ο πρώην επιχειρηματικός του εταίρος, που παραμένει ασύλληπτος.
Ο Πούτιν επιχειρεί επίσης να απονομιμοποιήσει τον Ζελένσκι, ισχυριζόμενος πως έχει υπερβεί την πενταετή του θητεία — αν και η ουκρανική στρατιωτική νομοθεσία αναστέλλει τις εκλογές εν καιρώ πολέμου.
Το σκάνδαλο των ενεργειακών δωροληψιών ξέσπασε σε μια περίοδο που η Ουκρανία επιχειρεί να αποδείξει προς την Ευρωπαϊκή Ένωση πως καταπολεμά τη διαφθορά, βασική προϋπόθεση για την ενταξιακή της πορεία. Οι εισαγγελείς φέρονται να θεωρούν ως εγκέφαλο της υπόθεσης τον Τάιμερ Μιντίτς, πρώην εταίρο του Ζελένσκι.
Ο Μιντίτς έχει διαφύγει στο εξωτερικό και οι ποινικές διαδικασίες εις βάρος του αναμένεται να διεξαχθούν ερήμην. Δύο κορυφαίοι υπουργοί παραιτήθηκαν μετά την εμπλοκή τους, ενώ ο πρώην αναπληρωτής πρωθυπουργός Αλεξέι Τσερνίσοφ έχει ήδη κατηγορηθεί για παράνομο πλουτισμό.
Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις ενέκριναν χρηματοδοτικό πακέτο-ρεκόρ ύψους 22,1 δισ. ευρώ για τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος (ESA), στηρίζοντας ενισχυμένα προγράμματα επιστήμης, ασφάλειας και εξερεύνησης.
Οι υπουργοί των 23 κρατών-μελών και συνεργαζόμενων χωρών της ESA, που συνεδρίασαν στη Βρέμη στις 27 Νοεμβρίου, συμφώνησαν στην υψηλότερη συμβολή που έχει δοθεί ποτέ στην ιστορία του Οργανισμού.
Ο γενικός διευθυντής της ESA, Γιόζεφ Άσμπαχερ, χαρακτήρισε το αποτέλεσμα «μεγάλη επιτυχία για την Ευρώπη και πραγματικά σημαντική στιγμή για την αυτονομία και την ηγεσία μας στην επιστήμη και την καινοτομία». Όπως σημείωσε, τα κράτη-μέλη συμφώνησαν σε «αύξηση 32% σε σχέση με τις υπουργικές δεσμεύσεις του 2022 ή 17% προσαρμοσμένη στον πληθωρισμό».
Τόνισε επίσης ότι η συμφωνία αντανακλά τις αυξημένες προσδοκίες των κυβερνήσεων από την ESA να υλοποιεί προγράμματα που θα εδραιώσουν την ευρωπαϊκή πρωτοπορία στο διάστημα και θα ενισχύσουν τις δυνατότητες τόσο στη Γη όσο και στο απώτερο διάστημα.
Ο κ. Άσμπαχερ υπενθύμισε πως η 50ή επέτειος της ESA ανέδειξε τα επιτεύγματα του παρελθόντος, προσθέτοντας ωστόσο ότι «η δουλειά τώρα ξεκινάει».
Οι χρηματοδοτικές αποφάσεις αποτελούν το πρώτο μεγάλο βήμα υλοποίησης της Μακροπρόθεσμης Στρατηγικής 2040 της ESA, η οποία σκιαγραφεί τις ευρωπαϊκές επιστημονικές και βιομηχανικές φιλοδοξίες στο διάστημα και τις αναγκαίες τεχνολογίες για την επίτευξή τους.
Η Γερμανία συνεισέφερε 5,4 δισ. ευρώ, ενώ το Ηνωμένο Βασίλειο δεσμεύτηκε με 1,7 δισ. λίρες για τα προγράμματα της ESA. Η Γερμανίδα υπουργός Διαστήματος Ντόροθεε Μπαρ δήλωσε στις 27 Νοεμβρίου: «Η Γερμανία είναι ο μεγαλύτερος χρηματοδότης της ESA, η οποία πλέον υιοθετεί παραδειγματικό μετασχηματισμό με περισσότερο ανταγωνιστικές, προσανατολισμένες στον χρήστη και στην εφαρμογή προσεγγίσεις. Με αυτόν τον τρόπο διασφαλίζουμε κυριαρχία στο διάστημα και δημιουργούμε ανταγωνιστικότητα και προστιθέμενη αξία στη γερμανική οικονομία, τόσο στη διαστημική όσο και πέραν αυτής».
Η Βρετανίδα υπουργός Διαστήματος, Λιζ Λόιντ CBE, επεσήμανε: «Ο διαστημικός τομέας αποτελεί βασικό μοχλό οικονομικής ανάπτυξης και εθνικής ασφάλειας για το Ηνωμένο Βασίλειο».
Σχέδια και προγράμματα της ESA
Η ESA εξασφάλισε ετήσια πραγματική αύξηση 3,5% για την επιστήμη, ενισχύοντας αποστολές όπως LISA και New Athena και ξεκινώντας τεχνολογική προετοιμασία για το φιλόδοξο σχέδιο Voyage 2050, που περιλαμβάνει καιρική αποστολή στον Εγκέλαδο για αναζήτηση ζωής.
Οι υπουργοί ενέκριναν επίσης την Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Ανθεκτικότητας από το Διάστημα, με στόχο την αύξηση της διττής χρήσης δορυφορικών δυνατοτήτων για αντιμετώπιση κρίσεων και ασφαλείς επικοινωνίες.
Η αρχική χρηματοδότηση αφορά την ανάπτυξη ενοποιημένου συστήματος δορυφορικής απεικόνισης υψηλής ανάλυσης, καθώς και νέων συστημάτων πλοήγησης χαμηλής τροχιάς (LEO) και υπηρεσιών διασύνδεσης, όπως ανακοίνωσε η ESA.
Μια αχρονολόγητη εικόνα του πυραύλου Ariane 6 στην τοποθεσία εκτόξευσης της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας στο Κουρού της Γαλλικής Γουιάνας. Ευγενική παραχώρηση της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας.
Επιπλέον, ενισχύεται η προσπάθεια απεξάρτησης από μη ευρωπαϊκές τεχνολογίες, η υποστήριξη των Ariane 6 και Vega-C, καθώς και η περαιτέρω ενδυνάμωση των εμπορικών προγραμμάτων. Περίπου 3,6 δισ. ευρώ προορίζονται για συγχρηματοδοτούμενα έργα, ενώ συνεχίζεται η ανάπτυξη των νέας γενιάς δορυφόρων Copernicus και τα ερευνητικά προγράμματα Παρατήρησης της Γης.
Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στη διαστημική εξερεύνηση, με προτεραιότητες όπως το ρόβερ Rosalind Franklin για τον Άρη το 2028, η σεληνιακή γεωπλατφόρμα Argonaut και τεχνολογίες για επιχειρήσεις χαμηλής τροχιάς. Τα ευρωπαϊκά κράτη επαναβεβαίωσαν τη δέσμευσή τους στην εξερεύνηση: το ρόβερ Rosalind Franklin, σε συνεργασία με τη Roscosmos, χρηματοδοτείται πλέον για εκτόξευση προς Άρη το 2028, ενώ η γεωπλατφόρμα Argonaut θα στηρίξει τη διαρκή παρουσία στη Σελήνη.
Η ESA ανακοίνωσε επίσης δύο δοκιμαστικές πτήσεις υπηρεσίας επιστροφής φορτίου από χαμηλή τροχιά, σχεδιασμένες να συνδεθούν με τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό πριν την προγραμματισμένη απόσυρσή του το 2030. Προβλέπεται ενδιάμεση υπουργική ανασκόπηση πριν το 2028 για επανεκτίμηση των διεθνών συνεργασιών.
Το χαρτοφυλάκιο της ESA για την ασφάλεια στο διάστημα επικεντρώνεται σε τρεις αποστολές: Ramses, που θα αναχαιτίσει τον αστεροειδή Άποφις το 2029, το παρατηρητήριο διαστημικής μετεωρολογίας Vigil και την αποστολή RISE για συντήρηση σε τροχιά και μείωση διαστημικών απορριμμάτων.
Τέλος, ο Οργανισμός εξετάζει τη δημιουργία νέων κέντρων στην Πολωνία για εφαρμογές ασφάλειας και στη Νορβηγία για διαστημικές επιχειρήσεις στην Αρκτική.
Συχνά θεωρούμε ότι μια δίαιτα για την απώλεια βάρους σημαίνει απλώς μείωση των θερμίδων ή παράλειψη γευμάτων. Η κετογενική διατροφή και η διαλειμματική νηστεία πηγαίνουν πέρα από την απώλεια κιλών, επιδρώντας ριζικά στο μεταβολικό σας σύστημα και προάγοντας τη γενική υγεία, όταν φυσικά εφαρμόζονται με τη δέουσα προσοχή. Το μυστικό, σύμφωνα με τον Δρα Ντάνιελ Μόντι, καθηγητή και ιδρυτικό πρόεδρο του Τμήματος Ολοκληρωμένης Ιατρικής και Διατροφικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο Τόμας Τζέφερσον, βρίσκεται στη στρατηγική αλληλουχία.
Μιλώντας στην εκπομπή «Vital Signs» της Epoch TV, ο Μόντι εξήγησε την προσέγγισή του: Ξεκινήστε με την κετογενική διατροφή (κέτο) ως βραχυπρόθεσμη επαναφορά του μεταβολισμού, εκπαιδεύοντας το σώμα σας να καίει αποτελεσματικά το λίπος, και στη συνέχεια μεταβείτε στη διαλειμματική νηστεία για μακροχρόνια απώλεια βάρους και βελτίωση της υγείας.
«Δεν είναι μόνο το τι τρώτε, αλλά το πότε και το πώς τρώτε αυτά που καθορίζουν τη διάρκεια των αποτελεσμάτων», είπε.
Κάψτε λίπος, όχι ζάχαρη
Η διατροφή κέτο επινοήθηκε τη δεκαετία του 1920, όχι για απώλεια βάρους, αλλά για τη θεραπεία της επιληψίας. Οι νευρολόγοι ανακάλυψαν ότι αλλάζοντας την πηγή ενέργειας του εγκεφάλου από γλυκόζη σε κετονικά σώματα — που παράγονται μέσω μιας δίαιτας υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά και χαμηλής περιεκτικότητας σε υδατάνθρακες — οι επιληπτικές κρίσεις μειώνονταν.
Σήμερα, αυτή η μεταβολική αλλαγή χρησιμοποιείται για την επίτευξη ουσιαστικών αποτελεσμάτων στην απώλεια βάρους. Όταν εφαρμόζεται σωστά, η διατροφή κέτο παράγει σημαντικά αποτελέσματα σε μόλις δύο έως τρεις μήνες, με ορισμένους από τους ασθενείς του Μόντι να χάνουν έως και 30 με 35 κιλά.
«Το σώμα προτιμά τη γλυκόζη ως πηγή καυσίμου», εξηγεί ο Δρ Μόντι, αλλά η κετογονική διατροφή το αναγκάζει να καίει λίπος αντ’ αυτού. «Το σώμα χρησιμοποιεί αναγκαστικά το λίπος, έχοντας μόνο αυτό ως πηγή καυσίμου για να συνεχίσει να λειτουργεί».
Οι άνθρωποι εισέρχονται με φυσικό τρόπο σε κέτωση κατά τη διάρκεια μακρών νηστειών ή έντονων δραστηριοτήτων αντοχής, όπως η παρατεταμένη πεζοπορία. Όταν η γλυκόζη εξαντληθεί, το σώμα αξιοποιεί το αποθηκευμένο λίπος — και οποιοδήποτε λίπος από τα τρόφιμα — μετατρέποντάς το σε κετόνες για να τροφοδοτήσει τα κύτταρα, διατηρώντας σταθερά τα επίπεδα ενέργειας και τις ζωτικές λειτουργίες.
Ωστόσο, δεδομένων των αυστηρών διατροφικών απαιτήσεων της διατροφής κέτο, άτομα με προβλήματα υγείας και ηλικιωμένοι συνιστάται να τη δοκιμάσουν μόνο υπό ιατρική επίβλεψη.
Απομυθοποιώντας τον μύθο για τις πρωτεΐνες
Μια κοινή παρανόηση σχετικά με τη διατροφή κετο είναι ότι απαιτεί μεγάλες ποσότητες πρωτεϊνών. Οι άνθρωποι συχνά καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες κρέατος, νομίζοντας ότι αυτό είναι το σωστό, αλλά στην πραγματικότητα φέρνει το αντίθετο αποτέλεσμα.
«Δεν είναι μια δίαιτα με πολύ υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες», σημειώνει ο Μόντι. Στην πραγματικότητα, η υπερβολική πρόσληψη πρωτεϊνών — ακόμη και σε ένα μόνο μεγάλο γεύμα — μπορεί να σας βγάλει από την κέτωση. «Η υπερβολική πρόσληψη πρωτεϊνών προκαλεί μια βιοχημική διαδικασία που ονομάζεται γλυκονεογένεση. Γίνεται μετατροπή σε γλυκόζη, και το σώμα είναι πολύ αποτελεσματικό στο να βρίσκει τρόπους να πάρει γλυκόζη ως πηγή καυσίμου», επισημαίνει.
Η κέτο απαιτεί σοφές επιλογές πρωτεϊνών με χαμηλή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες. Οι φυτικές επιλογές, όπως η πρωτεΐνη μπιζελιού, είναι δημοφιλείς για τα ροφήματα, επειδή αναμιγνύονται ομαλά. Τα πράσινα smoothies με σπανάκι και λάχανο κέιλ είναι επίσης εξαιρετικά.
Κρατήστε τις ζωικές πρωτεΐνες σε μέτριες ποσότητες και κατανέμετέ τις καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας. Μια ισορροπημένη αναλογία φυτικών και ζωικών πρωτεϊνών είναι ιδανική, καθώς οι έρευνες δείχνουν με συνέπεια ότι η υπερβολική κατανάλωση ζωικών πρωτεϊνών βλάπτει τη γενική υγεία και τη μακροζωία, αναφέρει ο Δρ Μόντι.
Τα υγιεινά λίπη είναι εξίσου σημαντικά. Το κλειδί είναι να ισορροπήσετε τα θρεπτικά λίπη με άλλες πηγές λιπών, ώστε να τρώτε αρκετά για να μένετε ικανοποιημένοι. Καλές επιλογές είναι το λάδι αβοκάντο, το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο και τα μείγματα ελαίων ωμέγα-3 ή ωμέγα-9, σύμφωνα με τον Δρα Μόντι. Για πρωινό, συνιστά ένα πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά ρόφημα και αυγά — απλό, ικανοποιητικό και απολύτως ‘κέτο’.
Εξατομικευμένη κέτο: Βραχυπρόθεσμη επαναφορά
Τα προγράμματα κέτο πρέπει να σχεδιαστούν προσεκτικά ώστε να ταιριάζουν στις ατομικές ανάγκες, προτιμήσεις και καθημερινές συνήθειες.
«Οι άνθρωποι στους οποίους έχω εφαρμόσει την κετογενική διατροφή είναι άτομα που είναι πραγματικά έτοιμα να κάνουν ένα σοβαρό βήμα προς την απώλεια βάρους· συνήθως πρόκειται για άτομα που είναι υπέρβαρα με ανθυγιεινό τρόπο και έχουν ένα πρότυπο διατροφής που είναι συχνά πολύ προβληματικό όσον αφορά ορισμένους τύπους τροφίμων», λέει ο Δρ Μόντι. Σε αυτές τις περιπτώσεις, «χρειαζόμαστε κάτι για να ενεργοποιήσουμε τον μεταβολισμό τους και όλο το σύστημα».
Ωστόσο, η κετογενική διατροφή δεν εφαρμόζεται για μεγάλο χρονικό διάστημα. Ο Δρ Μόντι σημειώνει ότι ενώ έχει πολλά οφέλη — όπως η συμβολή στη σταθεροποίηση της καρδιαγγειακής υγείας και η βελτίωση των επιπέδων λιπιδίων — μπορεί επίσης να έχει το αντίθετο αποτέλεσμα σε ορισμένες περιπτώσεις.
Μελέτες έχουν αναφέρει περιπτώσεις σοβαρής υπερχοληστερολαιμίας (ανώμαλα υψηλά επίπεδα χοληστερόλης), με λιποπρωτεΐνες χαμηλής πυκνότητας — κοινώς γνωστές ως «κακή χοληστερόλη» — να αυξάνονται πάνω από 200 χιλιοστόγραμμα ανά δεκατόλιτρο ως αντίδραση στην κέτο. Αυτή η αύξηση θεωρείται ότι προέρχεται από ένα συνδυασμό υψηλής πρόσληψης κορεσμένων λιπαρών και πιθανής γενετικής προδιάθεσης που επηρεάζει τον μεταβολισμό της χοληστερόλης.
«Γι’ αυτό τη θεωρώ διατροφή κατάλληλη για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Μετά, περνάμε σε μια διατροφή με λίγους υδατάνθρακες και πολλά υγιεινά λιπαρά και άπαχες πρωτεΐνες», καθώς και σε διαλειμματική νηστεία.
Κάθε διατροφή έχει τα υπέρ και τα κατά της. Η κετογονική διατροφή είναι πολύ περιοριστική ως προς το τι μπορείς να φας, ενώ η διαλειμματική νηστεία είναι πολύ περιοριστική ως προς το πότε μπορείς να φας, σημειώνει ο Δρ Μόντι.
Η δύναμη της αποχής
Η διαλειμματική νηστεία προσφέρει μια πιο ευέλικτη αλλά και εξαιρετικά βιώσιμη προσέγγιση, την οποία ο Μόντι συνταγογραφεί σε πολλούς ασθενείς. Το διάστημα νηστείας βοηθά στην ομαλοποίηση διαφόρων δεικτών στο αίμα, συμπεριλαμβανομένων των μεταβολικών και ανοσολογικών παραμέτρων.
Ένα ενδιαφέρον χαρακτηριστικό της διαλειμματικής νηστείας — όταν εκτελείται σωστά — είναι ότι προς το τέλος της περιόδου νηστείας, εμφανίζεται μια ήπια κέτωση, προσφέροντας ένα ήπιο κετογόνο όφελος για τη μεταβολική ευελιξία και την κυτταρική επιδιόρθωση. Ο Μόντι εξηγεί ότι αυτή η ήπια κατάσταση κέτωσης ενέχει θεραπευτικά οφέλη από μόνη της, καθιστώντας αυτόν τον τρόπο διατροφής μια πολύ καλή επιλογή για πολλούς ανθρώπους.
Η αποτελεσματικότητα της διαλειμματικής νηστείας εξαρτάται από τη διάρκεια του διαστήματος κατανάλωσης τροφής. Για όσους χρειάζονται μια πιο ισχυρή μεταβολική ώθηση, η μείωση του διαστήματος μπορεί να ενισχύσει ουσιαστικά την απώλεια βάρους. Η ισχυρότερη απόδειξη αποτελεσματικότητας υποστηρίζει τη χρήση ενός σχετικά μικρού διαστήματος κατανάλωσης τροφής — περίπου πέντε ώρες, προτείνει ο Μόντι. Για παράδειγμα: Φάτε το τελευταίο σας γεύμα περί τις 17:00 και μην ξαναφάτε μέχρι το μεσημέρι της επόμενης ημέρας. Το διάστημα κατανάλωσης τροφής είναι τότε μεταξύ 12:00 και 17:00.
Ένα πεντάωρο είναι κατάλληλο διάστημα για τους περισσότερους ανθρώπους άνω των 50 ετών. «Στην πραγματικότητα, όσο μεγαλώνουμε ή όσο πιο καθιστική είναι η ζωή μας από μεταβολική άποψη, τόσο πιο μικρό πρέπει να είναι το διάστημα διατροφής, ώστε να είναι η περίοδος της νηστείας μεγαλύτερη», σημειώνει.
Το σώμα εκτελεί πολλαπλές ευεργετικές διαδικασίες κατά τη διάρκεια του παρατεταμένου διαστήματος νηστείας. Όσοι τηρούν τον βέλτιστο χρονισμό συνήθως θα έχουν μείωση βάρους, αίσθηση ελαφρότητας και βελτίωση της συνολικής ευεξίας.
Οι νεότεροι άνθρωποι — εκείνοι κάτω των 40 ετών — μπορεί να τα πάνε καλά και με ένα διάστημα έξι ωρών, καθώς ο αυξημένος βασικός μεταβολικός τους ρυθμός και η ανώτερη μεταβολική τους προσαρμοστικότητα επιτρέπουν ομαλότερες μεταβάσεις στη νηστεία. Αλλά μην ξεπεράσετε τις έξι ώρες — η επέκταση του διατροφικού διαστήματος πέρα από αυτό το χρονικό πλαίσιο συνήθως μειώνει τα θεραπευτικά οφέλη της δίαιτας, συμβουλεύει ο Δρ Μόντι.
Η διαλειμματική νηστεία αποδεικνύεται ιδιαίτερα βιώσιμη, αν και χρειάζεται ένα διάστημα προσαρμογής μίας ή δύο εβδομάδων. Οι περισσότεροι άνθρωποι διαπιστώνουν ότι μέσα σε επτά έως δέκα ημέρες, το μοτίβο γίνεται δεύτερη φύση.
Πώς να διακόψετε σωστά τη νηστεία σας
Κατά τη διάρκεια των περιόδων νηστείας, επιτρέπονται ποτά χωρίς θερμίδες, όπως μαύρος καφές, νερό, τσάι χωρίς ζάχαρη ή ανθρακούχο νερό χωρίς θερμίδες.
Μετά από 18 ή 19 ώρες νηστείας, τερματίστε τη νηστεία σωστά. Ξεκινήστε να τρώτε μη επεξεργασμένα φυτικά τρόφιμα, για να βελτιστοποιήσετε την απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών και να διατηρήσετε τα μεταβολικά οφέλη.
«Ο κανόνας είναι να διακόψετε τη νηστεία με φυτικά τρόφιμα — σαλάτα ή φρούτα, ό,τι σας ταιριάζει καλύτερα», είπε ο Μόντι.
Ο Μόντι εξήγησε ότι μετά τη νηστεία, τα κύτταρα σας απορροφούν σε μέγιστο βαθμό τα θρεπτικά συστατικά, οπότε η κατανάλωση βαριάς, επεξεργασμένης τροφής εκείνη τη στιγμή υπονομεύει την πρόοδο που μόλις κάνατε. Αν επιθυμείτε ένα μπιφτέκι ή κάτι παρόμοιο, φάτε το λίγο αργότερα, όχι ως πρώτο γεύμα.
Προσπαθήστε να καταναλώσετε το τελευταίο σας γεύμα το αργότερο μέχρι τις 20:00. Αυτό το πρόγραμμα προάγει τον ύπνο, ενισχύει τη συνολική αποτελεσματικότητα και διευκολύνει την απώλεια βάρους.
Η διαλειμματική νηστεία είναι ένας αρκετά ευέλικτος τρόπος διατροφής, καθώς δεν χρειάζεται να την ακολουθείτε αυστηρά κάθε μέρα. Μερικοί άνθρωποι τη διακόπτουν κατά τη διάρκεια των διακοπών ή περιόδων με πολλά ταξίδια και επιστρέφουν στη ρουτίνα τους μερικές εβδομάδες αργότερα χωρίς κανένα πρόβλημα.
Επίσης, δεν απαιτείται να περιορίσετε ιδιαιτέρως την ποικιλία των γευμάτων σας. Ο Mόντι ανέφερε το παράδειγμα ενός Ιταλού ασθενούς που δεν ήθελε να εγκαταλείψει τα ζυμαρικά· ωστόσο, χάρη στον έλεγχο των μερίδων και την τήρηση των περιόδων νηστείας, είχε και πάλι εξαιρετικά αποτελέσματα.
Κατανόηση των κινδύνων
Μια ακατάλληλη κετογονική διατροφή μπορεί να έχει τα αντίθετα από τα επιθυμητά αποτελέσματα, εμποδίζοντας την απώλεια βάρους. Για παράδειγμα, η κατανάλωση μπέικον καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας αυξάνει τα λιπίδια στο αίμα και ίσως προκαλέσει φλεγμονή. Η υπερβολική πρόσληψη κορεσμένων λιπών μπορεί επίσης να αυξήσει τον κίνδυνο νεφρολιθίασης ή διατροφικών ελλείψεων, ιδιαίτερα χωρίς επαρκή πρόσληψη φυλλωδών λαχανικών ή πολυβιταμινών.
Οι κίνδυνοι που σχετίζονται με τη διαλειμματική νηστεία είναι λιγότεροι από αυτούς της κετογονικής διατροφής. «Για τη διαλειμματική νηστεία, το σημαντικό είναι να παραμένετε ενυδατωμένοι κατά τη διάρκεια της νηστείας», είπε ο Μόντι, καθώς η αφυδάτωση επιβαρύνει τα νεφρά, ειδικά στους ηλικιωμένους.
Ένας πιθανός κίνδυνος και στις δύο δίαιτες είναι η απώλεια μυϊκής μάζας. Όταν οι άνθρωποι βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στα άμυλα, παραμελώντας τα τρόφιμα πλούσια σε θρεπτικά συστατικά ή την επαρκή πρόσληψη πρωτεϊνών, αυτό οδηγεί σε κατάρρευση, καθώς «πεινάνε αλλά δεν έχουν καλές αποθήκες πρωτεϊνών· τελικά θα χάσουν μυϊκή μάζα».
Είτε ακολουθείτε τη διατροφή κέτο είτε τη διαλειμματική νηστεία, φροντίστε να τροφοδοτείτε πάντα τον οργανισμό σας με επαρκή, υψηλής ποιότητας μακροθρεπτικά και μικροθρεπτικά συστατικά — είναι το κλειδί για να έχετε ενέργεια, υγεία και καλά αποτελέσματα.
Για τον Δρα Μόντι, αυτά τα διατροφικά εργαλεία δεν αφορούν μόνο την απώλεια βάρους — αφορούν την ‘εκπαίδευση’ του ενεργειακού συστήματος του σώματος. «Μόλις μάθετε να καίτε λίπος αποτελεσματικά, το φαγητό σταματά να σας ελέγχει», είπε. «Κερδίζετε όχι μόνο ένα πιο λεπτό σώμα, αλλά και μια πιο σταθερή διάθεση».
Πριν ξεκινήσετε οποιαδήποτε νέα δίαιτα, συμβουλευτείτε έναν εξειδικευμένο επαγγελματία υγείας, ειδικά αν έχετε κάποια μεταβολική, καρδιαγγειακή ή νεφρική πάθηση. Για να είναι η κέτο και η διαλείπουσα νηστεία ασφαλή και ισχυρά εργαλεία, πρέπει να χρησιμοποιούνται σωστά και να προσαρμόζονται στις ανάγκες του κάθε οργανισμού.
Στο βιβλίο με τίτλο I Suffer Therefore I Am:Portrait of the Victim as Hero («Υποφέρω άρα υπάρχω: Το πορτρέτο του θύματος ως ήρωα»), ο Πασκάλ Μπρυκνέρ αποκαλύπτει την «ηθική ματαιοδοξία» πίσω από την εμμονή μας με τη θυματοποίηση. Με τη συνηθισμένη του ευρυμάθεια, ο Γάλλος δοκιμιογράφος στρέφει το βλέμμα του σε έναν πολιτισμό που έχει μεταμορφώσει τον πόνο και την ταλαιπωρία σε κύρος. Αν ο Ντεκάρτ διακήρυξε «σκέφτομαι, άρα υπάρχω», η εποχή του Μπρυκνέρ απαντά: «υποφέρω, άρα υπάρχω».
Το βιβλίο ανοίγει με ένα ανέκδοτο τόσο παράλογο όσο και αποκαλυπτικό. Το 2015, ο πρόεδρος της Γαλλίας Φρανσουά Ολάντ πρότεινε να απονείμει το μετάλλιο της Λεγεώνας της Τιμής στα 130 θύματα της σφαγής στο Μπατακλάν στο Παρίσι. Ο Μπρυκνέρ υποστηρίζει ότι ήταν μια αδικαιολόγητη επίδειξη συναισθηματικότητας· το να πεθάνεις τραγικά δεν είναι το ίδιο με το να ενεργήσεις ηρωικά. Εδώ, σε μικρογραφία, βρίσκεται το θέμα του· η σύγχυση της θυματοποίησης με το ηθικό μεγαλείο. Στο νέο «ανεστραμμένο Πάνθεον», ο πάσχων αντικαθιστά τον ήρωα.
Ο Μπρυκνέρ είναι ηθικολόγος με την κλασική γαλλική έννοια, απόγονος του Μονταίν και του Πασκάλ. Το βιβλίο του αποτελεί μια εκτεταμένη στοχαστική ενασχόληση με ένα και μόνο ερώτημα· τι συμβαίνει όταν η συμπόνια, η ευγενέστερη των αρετών, μετατρέπεται σε έδαφος παραπόνου;
Στη σύγχρονη Δύση, γράφει, το να επικαλείσαι βλάβη σημαίνει ότι αποκτάς «τη διττή δύναμη της ενοχοποίησης και του παραπόνου». Αλλά ποιος από εμάς δεν μπορεί να ψάξει στο παρελθόν του για να ξεθάψει κάποιο παράπονο; Μια παιδική προσβολή, έναν άκαρδο γονιό, έναν μη εμπνευσμένο δάσκαλο, έναν ψυχοπαθή γείτονα, ένα τοξικό εργασιακό περιβάλλον ή οποιονδήποτε από τους αμέτρητους λόγους που θα μπορούσαμε να επικαλεστούμε για να δούμε τον εαυτό μας ως θύμα;
Ο καθένας μας, αν το θελήσει, μπορεί να επικαλεστεί κάποια βλάβη, πραγματική ή φανταστική, για να δικαιολογήσει τη δυσαρέσκειά του. Ο Μπρυκνέρ υποστηρίζει ότι η σύγχρονη φαντασία έχει μετατρέψει την καθολική αλήθεια της ανθρώπινης ατέλειας σε ένα ηθικό σύστημα επίρριψης ευθυνών. Η ταλαιπωρία δεν είναι πλέον κάτι που πρέπει να αντέχεται ή να ξεπερνιέται· αντίθετα, καλλιεργείται σκόπιμα, λειτουργώντας ως σύμβολο αρετής που σκοπεύει να αγιοποιήσει και να εξυψώσει την καθημερινή αδικία της ζωής.
Κι όμως, ακριβώς εδώ είναι που ο Μπρυκνέρ χαράσσει μια ηθική γραμμή. Η δημοκρατία, όπως πρέπει να νοείται, απαιτεί ώστε «το σφάλμα και η βλάβη να τελειώνουν με το άτομο που τα διέπραξε ή τα υπέστη». Δεν είμαστε καταδικασμένοι να διαιωνίζουμε τα λάθη των προγόνων μας· «η ανθρωπότητα αρχίζει ξανά με τον καθένα από εμάς».
Η διάγνωση είναι συντριπτική. Η θυματοποίηση έχει γίνει «η θλιβερή εκδοχή του προνομίου», μια νέα αριστοκρατία της βλάβης που απαλλάσσει τους φορείς της από ηθική λογοδοσία. Επινοεί τη φράση «επιχειρηματίες της θυματοποίησης», παρατηρώντας ότι είναι «πρώτα και κύρια επιχειρηματίες της μνήμης». Ο πάσχων γίνεται ένα είδος προνομιούχας διασημότητας, καλυμμένος από τον συνηθισμένο ηθικό έλεγχο, ενώ ο πόνος μεταμορφώνεται σε θέαμα καθαγιασμένης οδύνης, όπου το παράπονο αντικαθιστά την χάρη. Στις δημοκρατίες πρόνοιας της Δύσης, κάθε ατυχία ερμηνεύεται ως τραύμα και κάθε δυσκολία θεωρείται αδικία.
Ο Μπρυκνέρ σημειώνει ότι αυτό οδηγεί στη «δημοκρατικοποίηση του μαρτυρίου». Στο παρελθόν, άγιοι και ποιητές ίσως διεκδικούσαν θεϊκή οδύνη· σήμερα, οποιοσδήποτε συνηθισμένος πολίτης μπορεί να δηλώσει: «Κι εγώ είμαι θύμα».
Ο κατάλογος των εχθρών είναι, φυσικά, ατελείωτος — ο καπιταλισμός, η πατριαρχία, το να είσαι λευκός, η αποικιοκρατία, η ετεροκανονικότητα, τα ορυκτά καύσιμα, η οικογένεια, η εκκλησία, η παράδοση, η αρρενωπότητα, η αξιοκρατία, ακόμη και η ίδια η λογική. Σε αυτή την «ηθική οικονομία» του διαρκούς παραπόνου, κάθε θεσμός που κάποτε παρείχε νόημα γίνεται εργαλείο καταπίεσης, και κάθε ελάττωμα αφορμή για δίκαιη διαμαρτυρία. «Σε παγκόσμια κλίμακα», γράφει ο Μπρυκνέρ, «υπάρχει ένας ανταγωνισμός παραπόνων, όπου ο καθένας προσπαθεί να ‘πνίξει’ τον άλλον».
Αν και ο Μπρυκνέρ γράφει από τη Γαλλία, η κριτική του απηχεί έντονα τον Καναδά. Συμπόσιο για τη συμπλήρωση Δέκα χρόνων του Καναδικού Χάρτη Δικαιωμάτων των Θυμάτων παρατήρησε ότι πολλοί παθόντες «νιώθουν ότι η εμπειρία τους με το σύστημα τούς κάνει νέα θύματα», μετατρέποντας τη δικαιοσύνη σε μια συνεχή σκηνή παραπόνων. Στην πολιτική, ακόμη και συντηρητικοί πλέον περιγράφουν τους υποστηρικτές τους ως «θύματα της Οττάβα» ή της «ελίτ της προοδευτικής αφύπνισης», ενώ οι προοδευτικοί παρουσιάζουν όλη τη χώρα ως μια συνομοσπονδία καταπιεσμένων. Όπως είπε ένας Καναδός σχολιαστής, αυτό έχει οδηγήσει μια γενιά να «πιστεύει ότι είτε είναι καταπιεστές που ζουν σε κλεμμένη γη είτε θύματα που τους έκλεψαν τη γη και τον πολιτισμό». Στα λόγια του Μπρυκνέρ, η οδύνη έχει γίνει η κύρια πηγή ηθικού κύρους.
Τα καναδικά τελετουργικά μεταμέλειας — όπως η αναγνώριση γης πριν από δημόσιες εκδηλώσεις και οι κυβερνητικές συγγνώμες για ιστορικά λάθη — ενσαρκώνουν ακριβώς αυτό που ο Μπρυκνέρ περιγράφει ως «τη θλιβερή εκδοχή του προνομίου». Αυτές οι πράξεις μπορεί να ξεκινούν από τη συμπόνια αλλά συχνά εκφυλίζονται σε κενό «ηθικό θέατρο», όπου η μετάνοια υπερισχύει της πραγματικής αλλαγής.
Η ειρωνεία του Μπρυκνέρ διασχίζει ιδεολογικά σύνορα. Εμπαίζει τους λευκούς Αμερικανούς που γονάτισαν για να πλύνουν τα πόδια μαύρων ακτιβιστών μετά τον θάνατο του Τζορτζ Φλόυντ, σαν να μπορούσαν να εξιλεωθούν για προγονικές αμαρτίες μέσω της τελετουργικής ταπείνωσης. Γελοιοποιεί τις μετα-αποικιακές ελίτ που εκμεταλλεύονται το κληρονομημένο τραύμα ενώ καταπιέζουν τους δικούς τους ανθρώπους. Ειδικότερα, ασκεί κριτική στους δυτικούς διανοουμένους που εξιδανικεύουν τη τζιχαντιστική βία και τη δικαιολογούν ως εκδίκηση των καταπιεσμένων: «Πολλοί βρίσκουν ελαφρυντικά για τη Χαμάς. […] Οι καταπιεσμένοι έχουν κάθε δικαίωμα, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος να παραβούν τους στοιχειώδεις κανόνες της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. […] Πριν ακονίσουν τα μαχαίρια τους, δηλώνουν θύματα για να εξασφαλίσουν άφεση».
Ο Μπρυκνέρ είναι εξίσου αμείλικτος απέναντι στο αφήγημα της «ισλαμοφοβίας», μια κατασκευασμένη αμαρτία που λειτουργεί ως ηθικός εκβιασμός, χτισμένη πάνω σε διαστρέβλωση και ιστορικό ψεύδος. Τη χαρακτηρίζει ως μια χειριστική ιδεολογία που συγχέει κάθε θεμιτή κριτική του Ισλάμ ή του ισλαμιστικού εξτρεμισμού με «ρατσισμό», φιμώνοντας την αντίθεση μέσω ενοχής και φόβου. Θυμάται μια γαλλική «αντι-ισλαμοφοβική» πορεία το 2019 όπου διαδηλωτές φορούσαν κίτρινα αστέρια δίπλα σε ημισέληνους, μια «σκανδαλώδη» σύγκριση των μουσουλμάνων στη δημοκρατική Γαλλία με τους Εβραίους υπό τον ναζισμό.
Για τους Καναδούς αναγνώστες, ο όρος «ισλαμοφοβία» έχει επίσης καθιερωθεί ως «δόγμα» στην Οττάβα, κατοχυρωμένος στο Ψήφισμα 103 και σε κυβερνητικά στρατηγικά έγγραφα που θολώνουν τα όρια ανάμεσα στο φυλετικό μίσος και τη θεμιτή συζήτηση για την ισλαμιστική ιδεολογία. Και εδώ, ο ηθικός εκβιασμός αντικαθιστά την ηθική διαύγεια· ο φόβος να προσβάλεις υποκαθιστά το καθήκον να λες την αλήθεια.
Ο Μπρυκνέρ αμφισβητεί τη σύγχρονη εμμονή με τις αποζημιώσεις. Σε όλη τη Δύση, ακτιβιστές ζητούν εκτεταμένες οικονομικές αποζημιώσεις για τη δουλεία, μια αξίωση που ο Μπρυκνέρ απορρίπτει ως «παράλογη απαίτηση». Πώς μπορούν οι ζωντανοί να εξιλεωθούν για τους νεκρούς; Δεν υπάρχει ημερομηνία λήξης στο ηθικό χρέος; Η ιδέα ενός ατελείωτου ηθικού καταλόγου, προειδοποιεί ο Μπρυκνέρ, κινδυνεύει να παγώσει σε μια νέα θεολογία του προπατορικού αμαρτήματος, αλλά απογυμνωμένη από χάρη, που δεν προσφέρει καμία δυνατότητα λύτρωσης.
Το βιβλίο I Suffer Therefore I Am:Portrait of the Victim as Hero είναι ταυτόχρονα διάγνωση και προτροπή. Δεν πρόκειται για υπεράσπιση της σκληρότητας. «Η μέριμνα για τους ταπεινωμένους», γράφει ο Μπρυκνέρ, «είναι το ισχυρό σημείο του ουμανισμού. Αλλά ο εκβιασμός μέσω της θυματοποίησης είναι η άλλη όψη αυτής της προόδου». Το να υποφέρεις είναι μέρος της ανθρώπινης κατάστασης· το να κάνεις την οδύνη ταυτότητά σου σημαίνει να απεμπολήσεις την ίδια την ελευθερία και μαζί της την ελπίδα της συγχώρεσης και της ανανέωσης. Το θύμα, επιμένει, δεν πρέπει ποτέ να γίνει το μέτρο του ανθρώπου.
Λίγο μετά την ίδρυση του Shen Yun Performing Arts, στην άλλη άκρη του κόσμου, αξιωματούχοι του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κίνας (ΚΚΚ) θεώρησαν πως είχαν βρει το τέλειο σχέδιο για να βγάλουν από τη μέση την αμερικανική καλλιτεχνική ομάδα: θα «πλημμύριζαν» την αγορά με δεκάδες ανταγωνιστικούς θίασους — συγκεκριμένα 60 — πιστεύοντας ότι αυτό θα ήταν αρκετό.
Σύμφωνα με τη λογική των αξιωματούχων, ποιος θα επέλεγε μια παράσταση από μια ομάδα αντιφρονούντων με έδρα τη Νέα Υόρκη που επιχειρούσε να «αναβιώσει 5.000 χρόνια κινεζικού πολιτισμού», όταν υπήρχε η επίσημη, κρατικά εγκεκριμένη πρόταση;
Όπως αποδείχθηκε, πολλοί. Σχεδόν κανείς δεν προτίμησε την κρατική εκδοχή. Οι κρατικά υποστηριζόμενες ομάδες πέρασαν σχεδόν απαρατήρητες και σπάνια πλέον τις θυμάται κανείς. Αντίθετα, το Shen Yun — που πλησιάζει πλέον τα 20 χρόνια ζωής — γεμίζει θέατρα και γνωρίζει διεθνή αναγνώριση κάθε σεζόν.
Αυτό γεννά εύλογα ερωτήματα: τι είναι αυτό που ωθεί το ΚΚΚ να επιχειρεί να παρεμποδίσει τις παραστάσεις του Shen Yun και να αποτρέψει το κοινό από το να τις παρακολουθήσει; Γιατί το Shen Yun έχει κερδίσει τέτοια παγκόσμια αποδοχή; Και πώς συνδέονται αυτά τα δύο ζητήματα;
Η μεγαλύτερη φοβία του ΚΚΚ
Το ΚΚΚ είχε στραμμένη την προσοχή του στο Shen Yun από την πρώτη στιγμή. Αυτό συνέβη ακόμη και πριν το καθεστώς γνωρίσει το περιεχόμενο των δίωρων παραστάσεων: τις παραδοσιακές χορογραφίες από τις 50 και πλέον εθνοτικές ομάδες της Κίνας, όπως οι Μογγόλοι και οι Θιβετιανοί, των οποίων οι κουλτούρες έχουν κατά καιρούς απειληθεί από το καθεστώς· τα τραγούδια σε κινεζική γλώσσα και ύφος bel canto με στίχους για τον Δημιουργό, τον παράδεισο και το νόημα της ζωής, που έρχονται σε πλήρη αντίθεση με την αθεϊστική ιδεολογία που επιβάλλει το ΚΚΚ· τις θεατρικές χορογραφίες που αναπαριστούν λαϊκούς ήρωες, αυτοκράτορες και εξέχουσες μορφές ενός παρελθόντος που το ΚΚΚ προσπαθεί να ξαναγράψει.
Χορευτές του Shen Yun επί σκηνής. (Ευγενική παραχώρηση του Shen Yun Performing Arts)
Ο λόγος της αντίθεσής του είναι ένας: οι ιδρυτές και καλλιτέχνες του Shen Yun είναι ασκούμενοι του Φάλουν Γκονγκ.
Το Φάλουν Γκονγκ, γνωστό και ως Φάλουν Ντάφα, είναι μια ειρηνική πνευματική άσκηση βασισμένη στις αρχές της αλήθειας, της καλοσύνης και της ανεκτικότητας.
Στην Κίνα, όμως, όπου κάθε πνευματική δραστηριότητα εκτός κρατικού ελέγχου είναι παράνομη, οι ασκούμενοι του Φάλουν Γκονγκ υφίστανται από το 1999 βίαιη καταστολή. Οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και η εφημερίδα The Epoch Times έχουν καταγράψει περιπτώσεις μαζικών συλλήψεων, καταναγκαστικής εργασίας, βασανιστηρίων, «αναμόρφωσης» μέσω πλύσης εγκεφάλου, ακόμη και εξαναγκαστικών αφαιρέσεων οργάνων από ζωντανούς ασκούμενους — πρακτικές που συνεχίζονται μέχρι σήμερα.
Η άσκηση παρουσιάστηκε στο κοινό στις αρχές της δεκαετίας του 1990 και έγινε εξαιρετικά δημοφιλής, με επίσημες εκτιμήσεις να τοποθετούν τον αριθμό των ασκουμένων μεταξύ 70 και 100 εκατομμυρίων μέχρι το τέλος της δεκαετίας. Μέχρι το 1999, σχεδόν κάθε πόλη της Κίνας είχε ανθρώπους που εξασκούσαν τις πέντε διαλογιστικές ασκήσεις του Φάλουν Γκονγκ σε δημόσια πάρκα.
Η δίωξη ξεκίνησε από τον τότε ηγέτη του ΚΚΚ, τον Τζιανγκ Ζεμίν, ο οποίος — όπως αποκάλυψαν άνθρωποι του καθεστώτος — έτρεφε μια παράλογη εχθρότητα, ακόμη και ζήλια απέναντι στο Φάλουν Γκονγκ. Παράλληλα, η καταστολή εξυπηρετούσε την εδραίωση της εξουσίας του. Όπως και με άλλες βίαιες εκστρατείες καταστολής του καθεστώτος — τη σφαγή στην πλατεία Τιενανμέν, την Πολιτιστική Επανάσταση, την αντιμετώπιση αμάχων κατά τον Μεγάλο Λιμό — ο Τζιάνγκ πίστεψε ότι με τη δύναμη του κράτους θα μπορούσε να «εξαλείψει» το Φάλουν Γκονγκ γρήγορα.
Μέλη του Shen Yun έχουν εξηγήσει στην Epoch Times πώς επηρεάστηκαν σε προσωπικό επίπεδο. Κάποιοι υπέστησαν βασανιστήρια ή υποχρεώθηκαν σε καταναγκαστική εργασία επειδή αρνήθηκαν να αποκηρύξουν το Φάλουν Γκονγκ. Άλλοι ρίσκαραν τη ζωή τους για να δραπετεύσουν από την Κίνα. Πολλοί έχουν χάσει συγγενείς που απήχθησαν από το καθεστώς λόγω της πίστης τους.
Ασκούμενοι του Φάλουν Γκονγκ συμμετέχουν σε αγρυπνία με κεριά προς τιμήν συνασκουμένων που διώχθηκαν μέχρι θανάτου από το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας. Ουάσιγκτον, 17 Ιουλίου 2025. (Larry Dye/The Epoch Times)
Σήμερα το Φάλουν Γκονγκ ασκείται σε περισσότερες από 100 χώρες. Το 2005, ένας πρώην διπλωμάτης και κατάσκοπος του ΚΚΚ, ο Τσεν Γιονγκλίν, κατέθεσε ότι αυτό είναι κάτι που ανησυχεί βαθιά τους υψηλόβαθμους αξιωματούχους του καθεστώτος. Ο Τσεν είχε σταλεί στο κινεζικό προξενείο της Αυστραλίας το 2001 για να κατασκοπεύει τους ασκουμένους, αλλά η καλοσύνη τους τον ώθησε τελικά να αποκαλύψει τις μεθόδους καταστολής εκτός Κίνας.
Ο Τσεν ανέφερε ότι το Φάλουν Γκονγκ θεωρείται από το ΚΚΚ κορυφαία απειλή. Ωστόσο, προσέθεσε ότι οι ίδιες οι κινεζικές αρχές χαρακτήριζαν τις προσπάθειές τους να εξαλείψουν το Φάλουν Γκονγκ ως μάχη που χάνεται, καθώς οι ειρηνικές διαμαρτυρίες συνεχίζονται και οι ασκούμενοι αρνούνται να αποκηρύξουν τις πεποιθήσεις τους.
Ένας δημοσιογράφος που είχε χρησιμοποιηθεί από το καθεστώς για διεθνή δυσφημηστική εκστρατεία κατά του Φάλουν Γκονγκ είχε αναφέρει στην Epoch Times ότι οι αρμόδιοι αξιωματούχοι θεωρούσαν πως είχαν «εξαντλήσει κάθε μέσο» εκτός της δολοφονίας. Μετά από δέκα χρόνια αποτυχημένων παρεμβάσεων κατά του Shen Yun, η εκστρατεία αποτελεί πλήγμα για την αυτοπεποίθησή τους.
Διπλωματική πίεση, απειλές, μποϊκοτάζ
Η αναβίωση ενός χαμένου πολιτισμού είναι από μόνη της μία φιλόδοξη αποστολή. Τι συμβαίνει, όμως, όταν αυτός ο πολιτισμός βρίσκεται στο στόχαστρο ενός ισχυρού αυταρχικού καθεστώτος;
Η αδυναμία του καθεστώτος να «εξαλείψει» το Φάλουν Γκονγκ, σύμφωνα με ανθρώπους που μίλησαν στην Epoch Times, απασχολεί προσωπικά και τον σημερινό ηγέτη, Σι Τζινπίνγκ. Αξιωματούχοι του ΚΚΚ στο εξωτερικό προσπαθούν συστηματικά να αποκρύψουν εικόνες από τις ειρηνικές διαμαρτυρίες των ασκουμένων ανά τον κόσμο και τις διαφημίσεις του Shen Yun, αλλά η μεγάλη απήχηση της παράστασης και η ελευθερία της έκφρασης στις δημοκρατικές χώρες καθιστούν το έργο αυτό δύσκολο.
Το 2022, πηγές ανέφεραν ότι ο Σι συγκάλεσε κρατικές υπηρεσίες ζητώντας να ενισχυθεί η καταστολή του Φάλουν Γκονγκ στο εξωτερικό, με επίκεντρο πλέον το Shen Yun, λόγω της διεθνούς του προβολής.
Επικεφαλής της νέας αυτής εκστρατείας είναι ο Τσεν Γισίν της Υπηρεσίας Κρατικής Ασφαλείας, ενώ η Epoch Times έχει τεκμηριώσει τη συμμετοχή τουλάχιστον 14 κρατικών οργάνων: μεταξύ αυτών το υπουργείο Εξωτερικών, το υπουργείο Πολιτισμού, το Τμήμα Ενωτικού Μετώπου, η Διοίκηση Κυβερνοχώρου, καθώς και το γραφείο 610 — ο μηχανισμός καταστολής που ίδρυσε ο Τζιανγκ Ζεμίν το 1999.
Μέλη του Shen Yun έχουν καταθέσει ότι παρενοχλούνται από τότε που ιδρύθηκε ο θίασος, με τρόπους που κυμαίνονται από κομμένα λάστιχα έως απειλές θανάτου. Έχουν αναφερθεί περιστατικά δολιοφθοράς σε οχήματα. Σε μία από αυτές τις περιπτώσεις, μηχανικός που εξέτασε τα ελαστικά λεωφορείου της περιοδείας ανέφερε ότι είχαν γίνει μικρές, επιμελώς κρυμμένες τρύπες, σχεδιασμένες ώστε να προκαλέσουν έκρηξη σε υψηλή ταχύτητα και ανατροπή του οχήματος που μετέφερε δεκάδες καλλιτέχνες.
Τα λεωφορεία του Shen Yun αποτελούν στόχο δολιοφθοράς εδώ και χρόνια. Οι απειλές έχουν πρόσφατα ενταθεί εναντίον της καλλιτεχνικής ομάδας που παρουσιάζει την «Κίνα πριν από τον κομμουνισμό». (The Epoch Times)
Περαιτέρω, Κινέζοι αξιωματούχοι ασκούν για χρόνια διπλωματική πίεση σε θέατρα και κυβερνήσεις (στην Ευρώπη, όπου πολλά θέατρα είναι κρατικά), με στόχο την ακύρωση παραστάσεων. Τα περιστατικά αυτά συχνά έγιναν σκάνδαλα, με ευρωπαίους αξιωματούχους να εκφράζουν έκπληξη και ενόχληση για τις παρεμβάσεις ξένου καθεστώτος στα πολιτιστικά τους θέματα. Σε πολλές περιπτώσεις, τοπικές αρχές δημοσιοποίησαν επιστολές από κινεζικές πρεσβείες που ζητούσαν ακύρωση της παράστασης του Shen Yun.
Υπήρξαν, ωστόσο, και περιπτώσεις επιτυχίας του κινεζικού καθεστώτος.
Το 2019 το Βασιλικό Θέατρο της Μαδρίτης υπέκυψε στις πιέσεις, όπως αποκάλυψε έρευνα, ακυρώνοντας παραστάσεις χωρίς να ενημερώσει τους θεατές. Μη κερδοσκοπική οργάνωση τηλεφώνησε στην πρεσβεία της Κίνας στην Ισπανία και ηχογράφησε τον πρέσβη Λου Φαν να παραδέχεται ότι έπεισε τον καλλιτεχνικό διευθυντή ότι δεν θα άντεχε την απώλεια της κινεζικής αγοράς. Το 2010, το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών επίσης ακύρωσε τις παραστάσεις την τελευταία στιγμή, προβάλλοντας δικαιολογία τεχνικής φύσεως. Η υπόθεση πήγε στα ελληνικά δικαστήρια, που δικαίωσαν πρωτοδίκως τον διοργανωτή και τον θίασο, και βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη.
Παρόμοια συμβάντα σημειώθηκαν στη Νότια Κορέα, όπου οι τοπικοί διοργανωτές αντιμετώπισαν επαναλαμβανόμενες ακυρώσεις. Το 2023 η κινεζική πρεσβεία στη Σεούλ παραδέχθηκε δημόσια ότι ενημερώνει φορείς όπως το κρατικό κανάλι KBS να μην επιτρέπουν παραστάσεις του Shen Yun στις αίθουσές του.
Από το 2016, στο πλαίσιο της αντίπραξης στην αποστολή του Shen Yun, το καθεστώς ενέταξε τις πολιτιστικές παραστάσεις του σε υποενότητα της διεθνούς οικονομικής πρωτοβουλίας «Μια ζώνη, ένας δρόμος», δημιουργώντας τη «Διεθνή Ένωση Θεάτρων του Δρόμου του Μεταξιού», μια συμμαχία 130 θεάτρων και πολιτιστικών οργανισμών ανά τον κόσμο, που στοχεύουν σε 24 εκατομμύρια θεατές ετησίως.
Παράλληλα διεξάγει εκστρατείες παραπληροφόρησης, ισχυριζόμενο για παράδειγμα ότι η κλασική κινεζική χορευτική τεχνική προήλθε από την κρατική Ακαδημία Χορού του Πεκίνου. Χρηματοδοτεί επίσης δίκτυα αυτοματοποιημένων λογαριασμών στα κοινωνικά μέσα που αναπαράγουν προπαγανδιστικό περιεχόμενο κατά του Shen Yun.
Το Shen Yun Performing Arts στο Kennedy Center Opera House. Ουάσιγκτον, 24 Φεβρουαρίου 2025. (Lisa Fan/The Epoch Times)
Οι πιο πρόσφατες παρεμβάσεις έχουν μορφή παραπλανητικής κλήσης για αποστολή ειδικών δυνάμεων. Τον Φεβρουάριο, το Kennedy Center Opera House στην Ουάσιγκτον εκκενώθηκε λίγες ώρες πριν την έναρξη μιας σειράς δώδεκα παραστάσεων του Shen Yun, ύστερα από ψευδή απειλή βόμβας. Σύμφωνα με πληροφορίες, η απειλή θύμιζε μοτίβο παρόμοιων περιστατικών του τελευταίου έτους, με αναφορές των διοργανωτών ότι οι διωκτικές αρχές είχαν επιβεβαιώσει πως τα μηνύματα προέρχονταν από την Κίνα.
Τι κρύβεται πίσω από την επιτυχία του Shen Yun
Η Epoch Times καλύπτει ανελλιπώς τις αντιδράσεις του κοινού από το 2006, και αυτές είναι σταθερά θετικές. Οι θεατές μιλούν για μοναδική καλλιτεχνική ποιότητα και για την αφοσίωση των καλλιτεχνών στην αναβίωση ενός πολιτισμού που είχε σχεδόν χαθεί.
Το Shen Yun είναι το κορυφαίο παγκοσμίως συγκρότημα κλασικού κινεζικού χορού. Η δίωρη παράστασή του περιλαμβάνει περίπου 15 ενότητες: θεατρικές χορογραφίες, εθνοτικούς και παραδοσιακούς χορούς, καθώς και πρωτότυπα τραγούδια σε bel canto.
Χαρακτηριστικά της παράστασης είναι ένα πατενταρισμένο ψηφιακό σκηνικό που επιτρέπει στους χαρακτήρες να «εισέρχονται» και να «εξέρχονται» από την οθόνη, ζωντανή ορχήστρα που συνδυάζει αρχαία κινεζικά όργανα με συμφωνικό σύνολο της Δύσης και άλλα ευρήματα. Με έδρα τη Νέα Υόρκη, το έργο του Shen Yun είναι η αναβίωση των «5.000 χρόνων κινεζικού πολιτισμού», το οποίο παρουσιάζεται πλέον ως «Η Κίνα πριν τον κομμουνισμό».
Ο Φρεντερίκ Ετιέν, διευθυντής εταιρείας, δήλωσε μετά από παράσταση στο Παρίσι ότι οι σκηνές ήταν «μεγαλοπρεπείς, πολύχρωμες, χαρούμενες και γιορτινές, διηγούνταν μια ιστορία και άξιζε να τις δουν όσο το δυνατόν περισσότεροι».
Η Πρέιτι Ουπάλα, ηθοποιός και πρώην Miss India International, ανέφερε ότι η παράσταση που είδε πέρυσι ήταν ακόμη πιο εντυπωσιακή από εκείνη που είχε δει πριν από δέκα χρόνια. Τόνισε ότι μια τέτοια παράσταση υπενθυμίζει στους ανθρώπους «ποιοι είναι και γιατί βρίσκονται εδώ», επισημαίνοντας ότι οι θεατές δεν έχουν απλώς μια όμορφη εμπειρία, αλλά ότι αποχωρούν με ένα αίσθημα ολοκλήρωσης, θετικότητας και ελπίδας.
Η Πρέιτι Ουπάλα, ηθοποιός και πρώην Miss India International, παρακολούθησε το Shen Yun Performing Arts στο Θέατρο Dolby στο Χόλλυγουντ. Καλιφόρνια, 3 Μαΐου 2025. (NTD)
Ο πρώην αντιπρόεδρος της Αργεντινής, Κάρλος Ρουκάουφ, περιέγραψε το Shen Yun ως «πραγματικά αξιοσημείωτο», σημειώνοντας ότι «η παράσταση είναι εντυπωσιακή και η αντίστασή της στον κομμουνισμό αξιέπαινη».
Συχνά θεατές αναφέρουν ότι δεν γνώριζαν πως η Κίνα είχε τέτοιον πολιτισμό και παραδόσεις — ακόμη και Κινέζοι που έζησαν εκεί σχεδόν όλη τους τη ζωή. Οι Κινέζοι αποτελούν μειονότητα στο κοινό, με αρκετούς να δηλώνουν ότι πήγαν από περιέργεια, γνωρίζοντας ότι το Shen Yun απαγορεύεται αυστηρά στην Κίνα. Και οι δικές τους αντιδράσεις τους είναι θετικές.
Ένας νεαρός με το επώνυμο Τσεν ταξίδεψε από την Κίνα στην Ταϊβάν για να παρακολουθήσει παράσταση. Περιέγραψε την εμπειρία «σαν ένα σκοινί που τον τράβηξε έξω από το χάος». Εξήγησε ότι πίστευε πως οι Κινέζοι θα αντιδρούσαν αναθεωρώντας την ιστορία που διδάχθηκαν υπό το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας (ΚΚΚ). Είπε ότι καθώς το κοινό θα ερχόταν σε επαφή με την αληθινή κινεζική ιστορία και τις αρετές της παράδοσης, θα προσπαθούσε να αλλάξει τη συμπεριφορά του, οδηγώντας το έθνος σε «μια νέα εποχή».
Σε γενικές γραμμές, το ΚΚΚ αποτελεί ένα ελάχιστο τμήμα της συνολικής ιστορίας της Κίνας. Την προηγούμενη χρονιά, θεατές ανά τον κόσμο είχαν αναφέρει ότι τους φαίνονταν παράλογες οι προσπάθειες του Κόμματος να αποτρέψει το κοινό από το να παρακολουθήσει την παράσταση, και ότι αυτή η εντύπωση ενισχύθηκε όταν είδαν οι ίδιοι το θέαμα.
Ο Ρικ Φίσερ, ανώτερος συνεργάτης σε δεξαμενή σκέψης, συγγραφέας και ειδικός σε θέματα Κίνας, δήλωσε αφότου είδε το Shen Yun στο Κέντρο Κέννεντυ, λίγες ημέρες μετά την ψευδή απειλή για βόμβα, ότι αισθάνθηκε πως παρακολουθούσε «την αποσταγμένη ουσία 5.000 ετών κινεζικού πολιτισμού». Ανέφερε ακόμη πως το μήνυμα ήταν ιδιαίτερα θετικό — ένα μήνυμα για μια Κίνα που μπορεί να ζει ειρηνικά με τον κόσμο, σε αντίθεση με την Κίνα του ΚΚΚ, το οποίο, όπως είπε, βρίσκεται σε αντιπαράθεση με τον υπόλοιπο κόσμο.
Ο Ρικ Φίσερ, ανώτερος συνεργάτης του International Assessment and Strategy Center, μιλά στη διάρκεια συγκέντρωσης που καλεί για τον τερματισμό των 26 χρόνων διωγμών του Φάλουν Γκονγκ στην Κίνα από το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας, στο National Mall. Ουάσιγκτον, 17 Ιουλίου 2025. (Madalina Kilroy/The Epoch Times)
Συνέχισε υποστηρίζοντας ότι, σε αντίθεση με το Κόμμα, η παραγωγή του Shen Yun προβάλλει ένα θετικό όραμα για τον κινεζικό πολιτισμό διεθνώς — ένα όραμα στο οποίο η Κίνα παρουσιάζεται ευγενική, θεοσεβούμενη και προσανατολισμένη στη δημιουργία του καλού. Κατά την άποψή του, το ΚΚΚ δεν μπορεί να συνυπάρξει με ένα τέτοιο όραμα.
Τα εισιτήρια για την επερχόμενη σεζόν 2025-2026 είναι ήδη διαθέσιμα προς πώληση στο ShenYun.com.
