Σύμφωνα με νέα δημοσκόπηση του Ινστιτούτου YouGov, η οποία δόθηκε στη δημοσιότητα σήμερα, το ποσοστό των Βρετανών που θεωρούν θεωρούν ότι ήταν λάθος επιλογή η αποχώρηση της χώρας από την Ευρωπαϊκή Ένωση σημείωσε νέα άνοδο αυτό τον μήνα.
Κρίνοντας με βάσει τα ελάχιστα χειροπιαστά οικονομικά οφέλη που είδε η Μ. Βρετανία αφότου, στο δημοψήφισμα του Ιουνίου του 2016, η πλειοψηφία των πολιτών είχε επιλέξει την έξοδο, πλέον το 57% των Βρετανών κρίνει ότι η επιλογή αυτή ήταν λαθεμένη, ενώ μόλις το 32% επιμένει πως ήταν η σωστή.
Αξιοσημείωτα, το 55% του δείγματος δηλώνει πως θα ψήφιζε υπέρ της επανεισδοχής της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση στην εντελώς θεωρητική περίπτωση που διεξαγόταν νέο δημοψήφισμα σήμερα, ενώ μόλις το 31% θα τασσόταν υπέρ της παραμονής του Ηνωμένου Βασιλείου εκτός της ΕΕ.
Ωστόσο, το να κρίνουμε το Brexit αποκλειστικά και μόνο με οικονομικά κριτήρια είναι λάθος, αφού τα οικονομικά οφέλη δεν ήταν ποτέ ο κύριος στόχος του. Ο πρωταρχικός σκοπός του Brexit ήταν να χαρίσει στη Μ. Βρετανία το αυτεξούσιό της, απαλλάσσοντάς την από την υποχρέωση να ακολουθεί τις πολιτικές και τη γραμμή πλεύσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η μέχρι τώρα αποτυχία των βρετανικών κυβερνήσεων να διαχειριστούν καλά τη νεοαποκτηθείσα ελευθερία τους, μη όντας ικανές να εφαρμόσουν μια εμπνευσμένη πολιτική, δεν σημαίνει ότι η αρχική απόφαση και ο στόχος ήταν κατ΄ανάγκη λανθασμένα. Αυτός, όμως, είναι ο τρόπος που παρουσιάζονται τα πράγματα από τη μεγάλη πλειονότητα των ΜΜΕ – βρετανικά, αμερικανικά, ελληνικά.
Παρατηρείται η τάση να κατηγορείται το Brexit το μεγαλύτερο μέρος των δεινών της βρετανικής οικονομίας και πολιτικής:
- Για την αυξανόμενη ακρίβεια – αν και στη Γερμανία, π.χ., όπως και στην Ελλάδα, παρατηρείται αντίστοιχη άνοδος των τιμών.
- Για τη μείωση των βρετανικών εξαγωγών προς την Ευρώπη – αλλά οι βρετανικές εξαγωγές έχουν μειωθεί και προς χώρες που δεν ανήκουν στην οικονομική ευρωζώνη.
- Για την ελλειμματική ανάπτυξη της Βρετανίας – εντούτοις, και το ευρωπαϊκό αναπτυξιακό μοντέλο κρίνεται ανεπαρκές, όπως επισημαίνουν ακόμα και φανατικοί πολέμιοι του Brexit, όπως ο Βρετανός δημοσιογράφος Γεδεών Ράχμαν.
- Για την περίοδο λιτότητας που περνά η Βρετανία – παρόλο που κυβερνητικά στοιχεία δείχνουν ότι τα έξοδα της χώρας από το 2007 μέχρι τώρα ήταν υψηλότατα, ακόμα και κατά τη διάρκεια της πρωθυπουργίας του Ντέηβιντ Κάμερον, η οποία θεωρείται μια πολύ συγκρατημένη οικονομικά περίοδος, με το χαμηλότερο ποσοστό εκείνης της περιόδου να είναι το 13ο υψηλότερο από το 1949.
Όμως το βασικό οικονομικό πρόβλημα της Βρετανίας είναι πολύ παρόμοιο με αυτό των ΗΠΑ, ακόμα και με αυτό της ΕΕ: υπό την ηγεσία των Συντηρητικών, η Βρετανία έχει επικεντρωθεί, τουλάχιστον από το 2010, σχεδόν εξ ολοκλήρου στην αύξηση της ζήτησης και στη δημιουργία μεγαλύτερης κυβέρνησης, αντί να δουλέψει για την οικοδόμηση ικανής προσφοράς.
Η Βρετανία είχε πολλές ποσοτικές διευκολύνσεις, γνωστές και ως δωρεάν χρήμα. Δεν κατάφερε όμως να διευκολύνει την κατασκευή σπιτιών ή εργοστασίων. Επιδότησε την αγορά κατοικιών και την παιδική φροντίδα. Έδινε χρήματα σε μια μη μεταρρυθμισμένη Εθνική Υπηρεσία Υγείας. Επέβαλλε αυστηρότερες και πιο μακροχρόνιες καραντίνες κατά τη διάρκεια της πανδημίας από σχεδόν οποιοδήποτε άλλο έθνος στον κόσμο. Πίσω από τα χαμηλά ποσοστά ανεργίας της κρύβεται η σταθερή αύξηση των επιδομάτων αναπηρίας.
Επίσης, έχει καταλήξει να βασίζεται σε υψηλά επίπεδα μετανάστευσης χαμηλής ειδίκευσης, η οποία δεν δημιουργεί σχεδόν καμία κατά κεφαλήν ανάπτυξη για τον βρετανικό λαό.
Αν συνεχίσετε να διοχετεύετε ζήτηση σε ένα σύστημα με περιορισμένη προσφορά, θα έχετε ελλείψεις, πληθωρισμό και χαμηλή ανάπτυξη. Και από αυτό ακριβώς πάσχει η Βρετανία (και οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρώπη). Ναι, υπάρχουν σοκ που σχετίζονται με τον COVID και την Ουκρανία, αλλά τα σοκ θα είχαν μικρότερο αντίκτυπο αν το σύστημα ήταν πιο ευέλικτο.
Η Βρετανία έχει εγκαταλείψει την Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά τα τελευταία 15 χρόνια έχει υιοθετήσει κατά κύριο λόγο το οικονομικό μοντέλο της ΕΕ – επειδή αυτό είναι το μοντέλο που προτιμούν οι φιλοευρωπαϊκές βρετανικές ελίτ.
Έχουν γίνει και μερικά πράγματα σωστά. Υπό την ηγεσία της πρώην υπουργού Εμπορίου (και πρώην πρωθυπουργού) Λιζ Τρας [Liz Truss], για παράδειγμα, αναπτύχθηκε με αρκετά ικανοποιητικό τρόπο μια νέα πολιτική ελεύθερου εμπορίου εκτός της ΕΕ. Αλλά η πτώση της Τρας απλώς καταδεικνύει το πρόβλημα: Όταν ένα έθνος δεν μπορεί καν να μιλήσει για μείωση των φόρων υπό τον φόβο του πανικού στην αγορά, προφανώς έχει ήδη ξοδέψει πάρα πολλά χρήματα.
Η θέση της Βρετανίας σήμερα θυμίζει πολύ εκείνη στην οποία είχε περιέλθει στα μέσα της δεκαετίας του 1970. Από το 1945 έως το 1975, η οικονομική πολιτική της Βρετανίας συνίστατο στην προσπάθεια να έχει το καλύτερο σε όλα τα επίπεδα – υψηλή ανάπτυξη, μηδενικό πληθωρισμό, μηδενική ανεργία, χαμηλά επιτόκια, υψηλές εξαγωγές, υψηλή και σταθερή λίρα και πολλές κρατικές επιδοτήσεις. Αυτό φυσικά ήταν αδύνατο και αρνούμενη να κάνει δύσκολες επιλογές και προσπαθώντας να τα κάνει όλα, η Βρετανία κατέληξε να μην κάνει τίποτα και να χρειάζεται διάσωση από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.
Οι Συντηρητικοί γνώριζαν από τις αρχές της δεκαετίας του 1970 ότι αυτή η προσέγγιση δεν λειτουργεί, αλλά δεν είχαν το θάρρος να κάνουν κάτι για να την αλλάξουν – τουλάχιστον όχι για πολύ. Μια προσπάθεια αντιστροφής της πορείας υπό τον Συντηρητικό πρωθυπουργό Τεντ Χηθ [Ted Heath] κατέληξε σε ταχεία αναστροφή όταν τα πράγματα δυσκόλεψαν, ακολουθούμενη από μια εκλογική ήττα από το Εργατικό Κόμμα. Οι παραλληλισμοί με την ήττα της Τρας και το σημερινό προβάδισμα των Εργατικών στις δημοσκοπήσεις είναι πολύ προφανείς.
Οι ευκαιρίες του Brexit εξακολουθούν να υπάρχουν. Η Βρετανία μπορεί ακόμη να εγκαταλείψει το κανονιστικό ρυθμιστικό σύστημα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Μπορεί να υιοθετήσει το ελεύθερο εμπόριο τροφίμων. Μπορεί να διευκολύνει την κατασκευή κατοικιών. Μπορεί να ασχοληθεί σοβαρά με τη μετανάστευση και να σταματήσει να επιδιώκει την ανάπτυξη εις βάρος της κατά κεφαλήν ανάπτυξης.
Το Brexit δεν ήταν ποτέ μια οικονομική πανάκεια. Η ΕΕ περιλαμβάνει τόσο τη Γερμανία όσο και την Ελλάδα – οπότε η συμμετοχή στην ΕΕ είναι συμβατή τόσο με την ευημερία όσο και με το να είσαι μια κακομοίρα. Η ΕΕ επιβάλλει σοβαρό κόστος, αλλά τελικά, οι χώρες στην ΕΕ (και εκτός ΕΕ) φτιάχνουν σε μεγάλο βαθμό το δικό τους οικονομικό μικροκλίμα. Το Brexit αφορούσε (κυρίως) την ελευθερία, όχι (κυρίως) τα χρήματα.
Αλλά όταν κάνεις τόσα λάθη όσα έκαναν οι Συντηρητικοί στην κυβέρνηση, θα πληρώσεις το κόστος των αστοχιών σου. Το Brexit απέχει από το να ανήκει σε αυτή την κατηγορία – ήταν ένα από τα λίγα πράγματα που έκαναν οι Συντηρητικοί, άθελά τους σε πολλές περιπτώσεις, για να ξεφύγουν από το οικονομικό μοντέλο της ΕΕ, το οποίο η Βρετανία έχει υιοθετήσει.
Και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο το Brexit κατηγορείται από τους υποστηρικτές αυτού του οικονομικού μοντέλου. Διαφορετικά, θα πρέπει να παραδεχτούν ότι έχουν το τιμόνι για πολύ περισσότερο από μια δεκαετία, ότι εφάρμοσαν το μοντέλο τους και ότι το αποτέλεσμα είναι μια αποτυχία.
Και αυτό δεν θα το κάνουν.
Του Ted Bromund
Αναδημοσίευση με άδεια από την Daily Signal, έκδοση του Heritage Foundation.
Οι απόψεις που εκφράζονται σε αυτό το άρθρο αποτελούν απόψεις του συγγραφέα και δεν αντανακλούν απαραίτητα τις απόψεις της Epoch Times.
Επιμέλεια: Αλία Ζάε
