Μέση Ανατολή

Σε άρθρο του που δημοσιεύτηκε στη βρετανική εφημερίδα Guardian, ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράν Αμπάς Αραγτσί, δηλώνει ότι η χώρα του είναι διατεθειμένη να αποδεχθεί ελέγχους και περιορισμούς στον εμπλουτισμό ουρανίου, προκειμένου να αρθούν οι διεθνείς κυρώσεις.

Το Ιράν «είναι έτοιμο να συνάψει μια ρεαλιστική και βιώσιμη συμφωνία που θα προβλέπει αυστηρή επιτήρηση και περιορισμούς στον εμπλουτισμό [του ουρανίου], ως αντάλλαγμα για την άρση των κυρώσεων», αναφέρει ο Αμπάς Αραγτσί στο άρθρο του, απευθυνόμενος στη Γαλλία, τη Βρετανία και τη Γερμανία, την αποκαλούμενη ομάδα Ε3, προσθέτοντας ότι «αν δεν αδράξουν αυτήν την ευκαιρία, οι συνέπειες μπορεί να είναι καταστροφικές, σε πρωτοφανές επίπεδο, για την περιοχή και πέραν αυτής».

Στις 28 Αυγούστου, η Ε3 ενεργοποίησε στον ΟΗΕ τον μηχανισμό που επιτρέπει την επαναφορά των κυρώσεων εις βάρος της Τεχεράνης, όπως προβλέπεται από τη διεθνή συμφωνία που είχαν υπογράψει τον Ιούλιο του 2015, δίνοντας στο Ιράν προθεσμία ενός μηνός για να διαπραγματευτεί και να αποφύγει τις κυρώσεις. Τη συμφωνία του 2015 είχαν υπογράψει επίσης η Κίνα, η Ρωσία και οι ΗΠΑ, με τις τελευταίες να αποχωρούν από αυτήν το 2018, κατά την πρώτη θητεία του Ντόναλντ Τραμπ, επαναφέροντας δικές τους κυρώσεις. Στη συνέχεια, η Τεχεράνη δεν τήρησε κάποιες από τις δεσμεύσεις της, κυρίως σε ό,τι αφορά τον εμπλουτισμό ουρανίου.

Την περασμένη εβδομάδα, η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Κάγια Κάλλας, σε συνομιλία της με τον Αραγτσί, όταν συναντήθηκαν στην Ντόχα, αναφέρθηκε «στην πρόσβαση των επιθεωρητών του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας στις πυρηνικές εγκαταστάσεις και τα αποθέματα εμπλουτισμένου ουρανίου του Ιράν», σύμφωνα με έναν αξιωματούχο της ΕΕ.

Τον Οκτώβριο του 2024, η Ευρωπαϊκή Ένωση επέβαλε κυρώσεις σε ιρανικές αεροπορικές εταιρείες, επιχειρήσεις και αξιωματούχους με την αιτιολογία της αποστολής πυραύλων και μη επανδρωμένων αεροσκαφών στη Ρωσία, ως αρωγή στον πόλεμο που διεξάγει κατά της Ουκρανίας.

 

Οι ένοπλες δυνάμεις του Ισραήλ ανακοίνωσαν χθες Πέμπτη πως έχουν καταλάβει το 40% της πόλης της Γάζας, ενώ η πολιτική προστασία έκανε λόγο για τουλάχιστον εξήντα τέσσερις νεκρούς από τις ισραηλινές επιδρομές στον παλαιστινιακό θύλακα, που στο μεγαλύτερο μέρος του έχει ισοπεδωθεί έπειτα από σχεδόν 23 μήνες πολέμου.

Ο ισραηλινός στρατός εντατικοποίησε τις τελευταίες δύο εβδομάδες τους βομβαρδισμούς και τις χερσαίες επιχειρήσεις στην πόλη της Γάζας.

Ωστόσο, ούτε το επιτελείο ούτε η κυβέρνηση του Μπενιαμίν Νετανιάχου έχουν ανακοινώσει ως τώρα την έναρξη της κύριας επιχείρησης για την κατάληψη της πόλης, όπως προέβλεπε σχέδιο που εγκρίθηκε τον Αύγουστο.

Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο της πολιτικής προστασίας Μαχμούντ Μπασάλ, μεταξύ των εξήντα τεσσάρων Παλαιστινίων που σκοτώθηκαν χθες, οι τριάντα βρίσκονταν στην πόλη της Γάζας, η οποία παρουσιάζεται από τον ισραηλινό στρατό ως το τελευταίο μεγάλο οχυρό της Χαμάς στη μικρή παραθαλάσσια περιοχή.

«Σήμερα, ελέγχουμε το 40% της περιοχής της πόλης της Γάζας», είπε ο εκπρόσωπος των ενόπλων δυνάμεων Έφι Ντεφρίν, σε δηλώσεις που μεταδόθηκαν τηλεοπτικά.

«Η επιχείρηση θα συνεχιστεί και θα επεκταθεί τις επόμενες ημέρες […] Θα αυξήσουμε την πίεση στη Χαμάς έως την ήττα της», πρόσθεσε.

Κατά εκτιμήσεις του ΟΗΕ που είχαν δημοσιοποιηθεί πριν από λίγες εβδομάδες, σχεδόν ένα εκατομμύριο άνθρωποι βρίσκονται στην πόλη και τα περίχωρά της. Χιλιάδες έχουν ήδη τραπεί σε φυγή.

Χθες, αξιωματικός του ισραηλινού στρατού είπε πως αναμένει να κινηθούν προς τον νότο ένα εκατομμύριο άνθρωποι.

«Το αδιανόητο είναι ήδη εδώ»

Ο ισραηλινός στρατός υπολογίζει πως ελέγχει αυτή τη στιγμή περίπου το 75% της Λωρίδας της Γάζας, περιοχής με έκταση 365 τετραγωνικά χιλιόμετρα, όπου ζουν πολιορκημένοι περίπου δύο εκατομμύρια Παλαιστίνιοι, οι οποίοι αναγκάστηκαν να εκτοπιστούν επανειλημμένα αφότου ξέσπασε ο πόλεμος. Ο ΟΗΕ έχει κηρύξει κατάσταση λιμού σε τομείς του θυλάκου, κάτι που αρνείται η ισραηλινή κυβέρνηση.

Η κυβέρνηση του πρωθυπουργού Νετανιάχου επαναλαμβάνει ότι σκοπεύει να εξασφαλίσει τον έλεγχο στην περιοχή και να εξαλείψει την απειλή της Χαμάς, οργάνωσης που χαρακτηρίζεται ως τρομοκρατική από ΗΠΑ, ΕΕ, Ισραήλ και άλλες χώρες, και η οποία βρίσκεται στην εξουσία από το 2007.

Συνεχίζει δε τις επιχειρήσεις, παρά την έντονη πίεση στο εσωτερικό και το εξωτερικό για να σιγήσουν τα όπλα και να εξασφαλιστεί η απελευθέρωση των ομήρων που απήχθησαν κατά την επίθεση της Χαμάς στο νότιο Ισραήλ, στις 7 Οκτωβρίου 2023, γεγονός που αποτέλεσε το έναυσμα της σύρραξης.

«Το αδιανόητο δεν επαπειλείται, είναι ήδη εδώ», δήλωσε στο Αλ Μαουάσι η Τες Ίνγκραμ, εκπρόσωπος της UNICEF, που επισκέφθηκε την πόλη της Γάζας. «Αν δεν υπάρξει άμεση πρόσβαση σε τρόφιμα […] περισσότερα παιδιά θα πεθάνουν από πείνα», προειδοποίησε.

Καθημερινά, η πολιτική προστασία κάνει λόγο για δεκάδες νεκρούς από ισραηλινές επιχειρήσεις.

Λόγω των περιορισμών που επιβάλλονται στα μέσα ενημέρωσης στη Λωρίδα της Γάζας και της αδυναμίας πρόσβασης σε πολλούς τομείς της, το Γαλλικό Πρακτορείο σημειώνει ότι δεν είναι σε θέση να επαληθεύσει με ανεξάρτητο τρόπο τους απολογισμούς και τις ανακοινώσεις οποιασδήποτε πλευράς.

Ο Μπασάλ ανέφερε ότι πλήγμα σε σκηνές εκτοπισμένων στην πόλη της Γάζας σκότωσε πέντε ανθρώπους, ανάμεσά τους τρία παιδιά.

Ο ισραηλινός στρατός είπε ότι στοχοποίησε «τρομοκράτη της Χαμάς» και συμπλήρωσε ότι «λυπάται» αν υπέστησαν βλάβη «αθώοι άμαχοι».

«Σκοτώνουν τα παιδιά μας»

Στον τομέα της Νουσεϊράτ, ο Μπασάλ έκανε λόγο για ισραηλινό πλήγμα σε σκηνές εκτοπισμένων, με επτά νεκρούς, ανάμεσά τους τρία παιδιά. Ο ισραηλινός στρατός ανέφερε ότι δεν είναι ενήμερος για πλήγματα εκεί.

«Μας επιβάλλουν λιμοκτονία, μας στερούν το νερό, μας εκτοπίζουν και σκοτώνουν τα παιδιά μας μπροστά στα μάτια όλου του κόσμου», δήλωσε η Ουμ Νάμπιλ αλ Αΐς, που έχασε συγγενείς της στον βομβαρδισμό.

Η επίθεση της 7ης Οκτωβρίου 2023 είχε αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους 1.219 άνθρωποι στην ισραηλινή πλευρά, στην πλειονότητά τους άμαχοι, σύμφωνα με καταμέτρηση του Γαλλικού Πρακτορείου βασισμένη σε επίσημα δεδομένα. Από τους 251 ανθρώπους που απήχθησαν εκείνη την ημέρα, σαράντα επτά παραμένουν όμηροι στη Λωρίδα της Γάζας, εκ των οποίων οι είκοσι πέντε έχουν κηρυχθεί νεκροί από τον ισραηλινό στρατό.

Στις ευρείας κλίμακας ισραηλινές στρατιωτικές επιχειρήσεις αντιποίνων έχουν σκοτωθεί τουλάχιστον 64.231 άνθρωποι στον παλαιστινιακό θύλακα, στην πλειονότητά τους άμαχοι, σύμφωνα με τους πιο πρόσφατους αριθμούς του υπουργείου Υγείας της κυβέρνησης της Χαμάς, που θεωρούνται αξιόπιστοι από τον ΟΗΕ.

Το υπουργείο Εξωτερικών του Ισραήλ απέρριψε χθες δήλωση της Ισπανίδας αντιπροέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Τερέσα Ριβέρα στο Παρίσι, η οποία έκανε λόγο για «γενοκτονία» στη Λωρίδα της Γάζας. Ανεξάρτητοι ειδικοί του ΟΗΕ και ΜΚΟ επίσης καταγγέλλουν ότι το Ισραήλ διαπράττει γενοκτονία στον παλαιστινιακό θύλακα.

Παράλληλα, η Χαμάς ανακοίνωσε χθες ότι πραγματοποιήθηκε συνάντηση στην Ντόχα, την πρωτεύουσα του Κατάρ, ανάμεσα σε στελέχη της και τον Αμπάς Αραγτσί, επικεφαλής της διπλωματίας του Ιράν, ορκισμένου εχθρού του Ισραήλ.

Η Χαμάς υπενθύμισε χθες Τετάρτη ότι είναι διατεθειμένη να κλείσει συνολική συμφωνία για την κήρυξη κατάπαυσης του πυρός στη Λωρίδα της Γάζας, στο πλαίσιο της οποίας θα αφεθούν ελεύθεροι όλοι οι Ισραηλινοί όμηροι με αντάλλαγμα την αποφυλάκιση Παλαιστινίων κρατουμένων σε ισραηλινά κέντρα κράτησης.

Η ανακοίνωση της παλαιστινιακής τρομοκρατικής οργάνωσης έγινε μετά την απαίτηση του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ να αφεθούν ελεύθεροι οι περίπου είκοσι όμηροι που εκτιμάται ότι παραμένουν εν ζωή στον θύλακο.

Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου επέκρινε αμέσως την ανακοίνωση της Χαμάς, δηλώνοντας: «Δυστυχώς πρόκειται για ακόμη ένα παραμύθι της Χαμάς που δεν περιέχει τίποτε νέο».

Σύμφωνα με το γραφείο του, ο Νετανιάχου επανέλαβε ότι ο πόλεμος θα τερματιστεί μόνο αφού απελευθερωθούν όλοι οι όμηροι, αφοπλιστεί η Χαμάς, αποστρατιωτικοποιηθεί ο θύλακος, το Ισραήλ αποκτήσει πλήρη έλεγχο ασφαλείας στη Λωρίδα της Γάζας και αναλάβει τη διακυβέρνηση μια «εναλλακτική» πολιτική αρχή, που δεν θα αποτελείται ούτε από τη Χαμάς ούτε από την Παλαιστινιακή Αρχή.

Τον Αύγουστο, η Χαμάς είχε ανακοινώσει ότι αποδέχεται συμφωνία για κατάπαυση του πυρός διάρκειας 60 ημερών, η οποία θα προέβλεπε την επιστροφή ομήρων, δέκα που είναι εν ζωή αλλά και νεκρών, με αντάλλαγμα την αποφυλάκιση Παλαιστινίων κρατουμένων.

Πηγή στις αιγυπτιακές υπηρεσίες πληροφοριών ανέφερε ότι η πρόταση που αποδέχθηκε η Χαμάς συμπεριελάμβανε την αναστολή των ισραηλινών επιχειρήσεων για 60 ημέρες και πλαίσιο διαπραγματεύσεων για τον τερματισμό του πολέμου, που πλησιάζει να συμπληρώσει δύο χρόνια.

Μέρες αργότερα, ο Νετανιάχου διαβεβαίωνε πως η κυβέρνησή του θα άρχιζε «αμέσως» διαπραγματεύσεις για την απελευθέρωση «όλων» των ομήρων και το τέλος του πολέμου με τους όρους του Ισραήλ.

Η Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας (International Atomic Energy Agency – IAEA) ανακοίνωσε ότι εντόπισε ίχνη ουρανίου στη Συρία, στο πλαίσιο της έρευνας για κτήριο που καταστράφηκε από ισραηλινή αεροπορική επιδρομή το 2007 και το οποίο, σύμφωνα με την Υπηρεσία, ήταν πιθανότατα μη δηλωμένος πυρηνικός αντιδραστήρας.

Η τότε κυβέρνηση του Μπασάρ αλ Άσαντ είχε υποστηρίξει ότι ο χώρος στη Ντέιρ αλ Ζορ ήταν συμβατική στρατιωτική βάση. Ωστόσο, ήδη από το 2011 η IAEA είχε καταλήξει στο συμπέρασμα ότι το κτήριο ήταν «πολύ πιθανό» να αποτελούσε αντιδραστήρα που κατασκευάστηκε μυστικά και έπρεπε να είχε δηλωθεί.

Σύμφωνα με εμπιστευτική έκθεση που περιήλθε σε γνώση του Reuters, η Υπηρεσία επανέλαβε την προσπάθειά της πέρυσι και κατάφερε να συλλέξει περιβαλλοντικά δείγματα από τρεις άγνωστες τοποθεσίες, οι οποίες φέρονται να σχετίζονταν λειτουργικά με την Ντέιρ αλ Ζορ. Σε μία από αυτές, βρέθηκε «σημαντικός αριθμός σωματιδίων φυσικού ουρανίου», το οποίο, όπως ανέφερε η ανάλυση, είχε ανθρωπογενή προέλευση, δηλαδή είχε παραχθεί μέσω χημικής επεξεργασίας.

Η έκθεση σημείωνε ότι αν και το ουράνιο δεν ήταν εμπλουτισμένο, δεν υπήρξε σαφές συμπέρασμα για το τι μπορεί να σημαίνει η παρουσία του. Οι σημερινές συριακές αρχές ανέφεραν ότι δεν είχαν καμία πληροφορία που να εξηγεί τα ευρήματα, αν και επέτρεψαν εκ νέου στην Υπηρεσία να πραγματοποιήσει δειγματοληψία τον περασμένο Ιούνιο.

Τον ίδιο μήνα, στη συνάντηση του γενικού διευθυντή της IAEA, Ραφαέλ Γκρόσσι, με τον πρόεδρο της Συρίας, Άχμεντ αλ Σαρά, η Δαμασκός εμφανίστηκε διατεθειμένη να συνεργαστεί «με πλήρη διαφάνεια» ώστε να διευκρινιστούν οι παλαιότερες πυρηνικές δραστηριότητες της χώρας.

Ο Γκρόσσι ζήτησε επίσης τη συνδρομή των συριακών αρχών για επιστροφή στην Ντέιρ αλ Ζορ τους επόμενους μήνες, με στόχο περαιτέρω αναλύσεις, πρόσβαση σε σχετικά έγγραφα και συνομιλίες με πρόσωπα που είχαν εμπλακεί στο πρόγραμμα.

Η Υπηρεσία ανέφερε ότι εξακολουθεί να σχεδιάζει επίσκεψη στην Ντέιρ αλ Ζορ και θα αξιολογήσει τα αποτελέσματα των δειγμάτων που έχουν συλλεγεί από τις άλλες τοποθεσίες. Όπως επισημαίνεται, μόλις ολοκληρωθεί η διαδικασία αυτή, θα υπάρξει η δυνατότητα να διευκρινιστούν και να κλείσουν τα εκκρεμή ζητήματα ασφαλείας που σχετίζονται με τις παλαιότερες συριακές πυρηνικές δραστηριότητες.

Του Φρανσουά Μέρφι

Η μη κυβερνητική οργάνωση Διεθνής Αμνηστία κατηγορεί, σε έκθεσή της που δόθηκε στη δημοσιότητα σήμερα, δυνάμεις της de facto κυβέρνησης της Συρίας και οργανώσεις-συμμάχους τους ότι εκτέλεσαν με συνοπτικές διαδικασίες σαράντα έξι Δρούζους στη Σουάιντα στις 15 και 16 Ιουλίου, και ζητά οι δράστες να προσαχθούν ενώπιον της δικαιοσύνης.

Στη νότια επαρχία Σουάιντα, όπου ζουν κυρίως Δρούζοι, ξέσπασαν στις 13 Ιουλίου εχθροπραξίες ανάμεσα σε Δρούζους μαχητές και Βεδουίνους σουνίτες ενόπλους, προτού επέμβουν δυνάμεις ασφαλείας των νέων αρχών και μέλη φυλών από άλλες περιοχές της Συρίας που ενίσχυσαν τους Βεδουίνους.

Το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων –άλλη ΜΚΟ με έδρα τη Βρετανία, που βασίζεται σε δίκτυο πηγών στη χώρα– ανέφερε την περασμένη εβδομάδα ότι στις συγκρούσεις σκοτώθηκαν περίπου 2.000 άνθρωποι, ανάμεσά τους 789 Δρούζοι άμαχοι, οι οποίοι, σύμφωνα με την οργάνωση, «εκτελέστηκαν με συνοπτικές διαδικασίες» από μέλη των δυνάμεων των υπουργείων Άμυνας και Εσωτερικών.

Στην έκθεσή της, η Αμνηστία σημειώνει ότι κατέγραψε «εσκεμμένα πυρά και εκτελέσεις σαράντα έξι Δρούζων» στη Σουάιντα, κυρίως «σε δημόσια πλατεία, μέσα σε σπίτια, σε σχολείο, σε νοσοκομείο και σε αίθουσα τελετών».

Σύμφωνα με την οργάνωση, τα βίντεο που επαλήθευσε δείχνουν «οπλισμένους άνδρες με στολές του στρατού και των δυνάμεων ασφαλείας, ορισμένους με επίσημα εμβλήματα, να εκτελούν άοπλους ανθρώπους». Η Αμνηστία επαλήθευσε «είκοσι δύο βίντεο και φωτογραφίες» και συγκέντρωσε μαρτυρίες δεκαπέντε ατόμων, συμπεριλαμβανομένων οκτώ που έχασαν συγγενείς τους.

«Όταν μέλη των δυνάμεων του στρατού ή της ασφάλειας διαπράττουν εκ προθέσεως και παράνομα ανθρωποκτονίες ή όταν συμμαχικές δυνάμεις το κάνουν με τη συνέργεια και την έγκριση των δυνάμεων της κυβέρνησης, πρόκειται για εξωδικαστική εκτέλεση, έγκλημα δυνάμει σε επίπεδο Διεθνούς Δικαίου», τόνισε η Ντιάνα Σεμάαν, ερευνήτρια της Αμνηστίας ειδικευμένη στη Συρία.

Η Αμνηστία καλεί τις αρχές να διενεργήσουν «το συντομότερο ανεξάρτητη, αμερόληπτη και διαφανή έρευνα» για τα εγκλήματα και να προσαγάγουν ενώπιον της δικαιοσύνης τους δράστες στο πλαίσιο «δίκαιων δικών» και χωρίς την επιβολή «της ποινής του θανάτου».

Στις 31 Ιουλίου, το υπουργείο Δικαιοσύνης ανακοίνωσε ότι συγκρότησε επιτροπή για να ερευνήσει τις παραβιάσεις στο πλαίσιο της βίας μεταξύ κοινοτήτων στη Σουάιντα και να παραπέμψει τους δράστες στη δικαιοσύνη.

Η Διεθνής Αμνηστία ανέφερε ότι ενημέρωσε γραπτώς τις de facto αρχές στις 12 Αυγούστου για τα ευρήματά της, ζητώντας να σχολιάσουν, αλλά δεν έλαβε απάντηση.

Σύμφωνα με την Αμνηστία, τουλάχιστον «τέσσερις ένοπλοι με στρατιωτικές στολές που εμφανίζονται σε επαληθευμένα βίντεο έφεραν μαύρο έμβλημα […] που συνδέεται γενικά με το Ισλαμικό Κράτος». Τρεις από αυτούς φαίνονται να επιχειρούν στο πλευρό μελών των συριακών δυνάμεων ασφαλείας. Το Ισλαμικό Κράτος δεν ανέλαβε την ευθύνη για καμία από τις επιθέσεις στη Σουάιντα.

Μέλη συριακών μειονοτήτων εκφράζουν ανησυχίες μετά την πτώση τον Δεκέμβριο του πρώην προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ, που παρουσιαζόταν ως προστάτης τους μέχρι την ανατροπή του από συμμαχία ισλαμιστικών παρατάξεων.

Φωτορεπόρτερ του Γαλλικού Πρακτορείου που βρέθηκε στη Σουάιντα μετά την αποχώρηση κυβερνητικών δυνάμεων κατέγραψε δεκαπέντε πτώματα σε κεντρικούς δρόμους, τα οποία, σύμφωνα με τον ανταποκριτή, φαίνονταν να είχαν παραμείνει εκεί για ημέρες.

Η Αμνηστία συνεχίζει την έρευνα για «αξιόπιστες πληροφορίες» σχετικά με απαγωγές μεταξύ 17 και 19 Ιουλίου, που αποδίδονται σε ένοπλες οργανώσεις Δρούζων και μαχητές φυλών Βεδουίνων.

Οι βουλευτικές εκλογές στη Συρία, οι πρώτες υπό τη νέα ισλαμιστική ηγεσία της χώρας και προγραμματισμένες για τον Σεπτέμβριο, δεν θα διεξαχθούν στην ταραγμένη επαρχία Σουέιντα, στη νότια Συρία, ούτε στις επαρχίες Ράκκα και Χασάκα στη βορειοανατολική χώρα, όπως δήλωσαν Σύροι αξιωματούχοι.

Σύμφωνα με το συριακό πρακτορείο ειδήσεων Ekhbariya, που επικαλέστηκε εκπρόσωπο της εκλογικής επιτροπής, η ψηφοφορία στις τρεις επαρχίες θα αναβληθεί μέχρι να διαμορφωθούν «κατάλληλες συνθήκες». Τον περασμένο μήνα, ο επικεφαλής της επιτροπής είχε δηλώσει στο κρατικό πρακτορείο SANA ότι οι εκλογές για την ανάδειξη των 210 μελών της Λαϊκής Συνέλευσης θα πραγματοποιηθούν μεταξύ 15 και 20 Σεπτεμβρίου.

Η Σουέιντα έχει γνωρίσει τις τελευταίες εβδομάδες επαναλαμβανόμενα επεισόδια σεχταριστικής βίας, με εκατοντάδες νεκρούς. Η περιοχή φιλοξενεί τη μεγαλύτερη συγκέντρωση Δρούζων στη Μέση Ανατολή, μιας μειονοτικής θρησκευτικής κοινότητας που συνδέεται με κλάδο του σιιτικού Ισλάμ.

Η βία ξέσπασε στα μέσα Ιουλίου, όταν σουνίτες ένοπλοι συγκρούστηκαν με Δρούζους μαχητές, γεγονός που οδήγησε την κυβέρνηση στην αποστολή δυνάμεων ασφαλείας για να περιορίσουν την ένταση. Ωστόσο, οι μάχες γρήγορα επεκτάθηκαν ανάμεσα στις κυβερνητικές δυνάμεις και τους Δρούζους που αντιτάχθηκαν στην ανάπτυξη στρατού στην επαρχία.

Το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο, εκτίμησε ότι οι νεκροί ξεπέρασαν τους 1.500, μεταξύ αυτών 720 κάτοικοι και τουλάχιστον 430 άνδρες των κυβερνητικών δυνάμεων.

Ύστερα από τρεις ημέρες συγκρούσεων, το υπουργείο Άμυνας της Συρίας ανακοίνωσε κατάπαυση του πυρός μετά από διαβουλεύσεις με Δρούζους ηγέτες. Παράλληλα, το Ισραήλ – όπου επίσης ζει κοινότητα Δρούζων – πραγματοποίησε επιθέσεις εναντίον συριακών κυβερνητικών θέσεων, συμπεριλαμβανομένων εγκαταστάσεων του υπουργείου Άμυνας, με το αιτιολογικό της «προστασίας» της μειονότητας.

Στις αρχές Αυγούστου, περιορισμένες συγκρούσεις ξανάρχισαν στη Σουέιντα, όταν η Δαμασκός κατηγόρησε πολιτοφυλακές Δρούζων για επιθέσεις κατά κυβερνητικών στόχων.

Την περασμένη εβδομάδα, ο ειδικός απεσταλμένος του ΟΗΕ για τη Συρία Γκέιρ Πέντερσεν προειδοποίησε ότι η βία μπορεί να αναζωπυρωθεί ανά πάσα στιγμή, παρά την εύθραυστη εκεχειρία. Μιλώντας στο Συμβούλιο Ασφαλείας, τόνισε ότι «η απειλή αναζωπύρωσης των συγκρούσεων παραμένει παρούσα, όπως και οι πολιτικές φυγόκεντρες δυνάμεις που απειλούν την κυριαρχία, την ενότητα, την ανεξαρτησία και την εδαφική ακεραιότητα της Συρίας».

Αναβολή στη Ράκκα και τη Χασάκα

Στη βορειοανατολική Συρία, οι επαρχίες Ράκκα και Χασάκα, όπου επίσης ανεστάλη η εκλογική διαδικασία, βρίσκονται κυρίως υπό τον έλεγχο των Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων (Syrian Democratic Forces – SDF), μιας κουρδικής συμμαχίας που υποστηρίζεται από τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Η απόφαση προκάλεσε αντιδράσεις από τη Δημοκρατική Αυτόνομη Διοίκηση της Βόρειας και Ανατολικής Συρίας (Democratic Autonomous Administration of North and East Syria – DAANES), η οποία λειτουργεί παράλληλα με τις SDF και δηλώνει ότι ενεργεί ανεξάρτητα από την κεντρική κυβέρνηση.

Σε ανακοίνωσή της στις 24 Αυγούστου, υποστήριξε ότι οι εκλογές «δεν είναι δημοκρατικές και δεν εκφράζουν σε καμία περίπτωση τη βούληση των Σύρων», προσθέτοντας ότι «δεν αποτελούν παρά συνέχεια μιας πολιτικής περιθωριοποίησης και αποκλεισμού».

Η διοίκηση τόνισε επίσης ότι οι επαρχίες Ράκκα και Χασάκα είναι «σχετικά ασφαλείς» σε σύγκριση με άλλες περιοχές της χώρας.

Τον περασμένο Δεκέμβριο, το καθεστώς του Μπασάρ αλ Άσαντ ανατράπηκε από επίθεση αντικαθεστωτικών δυνάμεων με την υποστήριξη της Τουρκίας, υπό την ηγεσία της οργάνωσης Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ (HTS), μιας σουνιτικής ένοπλης ομάδας με παλαιότερες διασυνδέσεις με την Αλ Κάιντα.

Από τον Ιανουάριο, επικεφαλής της μεταβατικής συριακής κυβέρνησης είναι ο ηγέτης της HTS, Αχμέντ αλ Σαρά, γνωστός στο παρελθόν ως Μοχάμεντ αλ Γκολανί. Τον Φεβρουάριο ο Σαρά, ο οποίος έχει δεσμευθεί για την προστασία των θρησκευτικών μειονοτήτων της χώρας, είχε εκτιμήσει ότι η Συρία θα χρειαστεί έως και πέντε χρόνια πριν μπορέσει να πραγματοποιήσει την πρώτη προεδρική εκλογή μετά την εποχή Άσαντ.

Με πληροφορίες από Reuters και Associated Press

Ο ηγέτης του Ιράν, Αλί Χαμενεΐ, απέρριψε την προοπτική άμεσων συνομιλιών με τις Ηνωμένες Πολιτείες σχετικά με το πυρηνικό πρόγραμμα της χώρας, χαρακτηρίζοντας την παρούσα κατάσταση «άλυτη».

Η απόφαση αυτή έπεται της αναστολής των διαπραγματεύσεων με την Ουάσιγκτον μετά τους αμερικανικούς βομβαρδισμούς στο υπόγειο πυρηνικό συγκρότημα του Φορντό στις 21 και 22 Ιουνίου, όταν βομβαρδιστικά B-2 έπληξαν την περιοχή με βόμβες διάτρησης σκυροδέματος βάρους 13,6 τόνων.

Σύμφωνα με το ιρανικό πρακτορείο IRNA, ο Χαμενεΐ, σε ομιλία του στις 24 Αυγούστου, υποστήριξε ότι «οι Ηνωμένες Πολιτείες θέλουν το Ιράν να υπακούσει στις εντολές τους», προσθέτοντας ότι ο ιρανικός λαός «αισθάνεται βαθιά προσβεβλημένος από αυτή τη σοβαρή ύβρη και θα σταθεί με όλες του τις δυνάμεις απέναντι σε όσους τρέφουν μια τέτοια λανθασμένη προσδοκία». Όσους εισηγούνται άμεσες διαπραγματεύσεις με την Ουάσιγκτον τους χαρακτήρισε «επιπόλαιους».

Ο 86χρονος αγιατολάχ, που βρίσκεται στην ηγεσία από το 1989, επανέλαβε ότι «το ζήτημα αυτό είναι άλυτο».

Τα σχόλια αυτά έγιναν λίγο μετά τη συμφωνία της Τεχεράνης, στις 22 Αυγούστου, να ξαναρχίσει συνομιλίες με τη Βρετανία, τη Γαλλία και τη Γερμανία για τον εμπλουτισμό ουρανίου. Στις 15 Ιουλίου, ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών Ζαν-Νοέλ Μπαρρό είχε προειδοποιήσει ότι οι τρεις ευρωπαϊκές χώρες επιφυλάσσονται του δικαιώματός τους να επαναφέρουν τις κυρώσεις εάν δεν επιτευχθεί συμφωνία για ένα μακροπρόθεσμο πλαίσιο στο πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν.

Στις 22 Αυγούστου, ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Γιόχαν Βάντεπουλ ανακοίνωσε ότι οι συνομιλίες θα ξεκινήσουν στις 26 Αυγούστου και προειδοποίησε ότι οι λεγόμενες «κυρώσεις επαναφοράς» του ΟΗΕ θα τεθούν σε ισχύ, εάν δεν υπάρξει επαληθεύσιμη και διαρκής συμφωνία για το ιρανικό πρόγραμμα.

Η Τεχεράνη υποστηρίζει ότι επιδιώκει την ανάπτυξη πυρηνικής ενέργειας για ειρηνικούς σκοπούς, αρνούμενη πως κατασκευάζει όπλα. Ωστόσο, στις 12 Ιουνίου, το Διοικητικό Συμβούλιο της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας (International Atomic Energy Agency – IAEA) κατέληξε ότι το Ιράν δεν συμμορφώνεται με τις υποχρεώσεις του στο πλαίσιο της «Συνθήκης Μη Διάδοσης Πυρηνικών Όπλων».

Λίγες ώρες μετά την απόφαση αυτή, το Ισραήλ ξεκίνησε αεροπορικές επιθέσεις σε πυρηνικές εγκαταστάσεις και άλλους στόχους εντός του Ιράν, που διήρκεσαν δώδεκα ημέρες. Η Τεχεράνη απάντησε με επιθέσεις πυραύλων και μη επανδρωμένων αεροσκαφών εναντίον του Ισραήλ, ενώ στις 24 Ιουνίου συμφωνήθηκε εκεχειρία, μετά από συμβολικό πλήγμα του Ιράν σε αμερικανική στρατιωτική βάση στο Κατάρ, ως αντίποινα για τον βομβαρδισμό του Φορντό.

Στις 30 Ιουνίου, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε ότι δεν σχεδιάζει να προσφέρει οτιδήποτε στο Ιράν και ότι δεν προτίθεται να συμμετάσχει σε συνομιλίες με το καθεστώς της Τεχεράνης.

Ο Χαμενεΐ τόνισε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες διατηρούν εχθρική στάση απέναντι στο Ιράν από το 1979, όταν ανατράπηκε ο Σάχης και εγκαθιδρύθηκε το θεοκρατικό καθεστώς. Όπως είπε, οι αιτίες της εχθρότητας αυτής συχνά καλύπτονται με προσχήματα όπως η τρομοκρατία, τα ανθρώπινα δικαιώματα, η θέση της γυναίκας και η δημοκρατία. Κατά τον ίδιο, η τρέχουσα αμερικανική διοίκηση έχει ξεκαθαρίσει τον πραγματικό της στόχο, που είναι να καταστήσει το Ιράν υπάκουο.

Ο Ιρανός ηγέτης υποστήριξε ότι η χώρα παραμένει ενωμένη και ότι το ισλαμικό σύστημα δεν μπορεί να καμφθεί με τον πόλεμο. Αναφερόμενος στην κατάσταση στη Γάζα, μίλησε για «πρωτοφανή ιστορικά δεινά» των Παλαιστινίων και επέκρινε τις φραστικές καταδίκες του Ισραήλ από δυτικές κυβερνήσεις ως ανεπαρκείς.

Για το Ισραήλ, ο Χαμενεΐ το χαρακτήρισε «κακοήθη καρκίνο» και εξέφρασε την ελπίδα ότι «ο Θεός θα ευλογήσει τον αγώνα του ιρανικού έθνους και των αληθινών αναζητητών της δικαιοσύνης παγκοσμίως ώστε να ξεριζωθεί».

Παράλληλα, το ιρανικό καθεστώς, αφού επιβίωσε της στρατιωτικής πίεσης από το Ισραήλ, εμφανίζεται να ανανεώνει τις απειλές του κατά αντιφρονούντων και επικριτών στην Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική. Στις 31 Ιουλίου, οι Ηνωμένες Πολιτείες, ο Καναδάς και δώδεκα ευρωπαϊκές χώρες εξέδωσαν κοινή δήλωση, καταδικάζοντας τον «αυξανόμενο αριθμό κρατικών απειλών» από τις ιρανικές υπηρεσίες πληροφοριών.

Στη δήλωση τονιζόταν ότι «υπάρχει ενιαία αντίθεση στις απόπειρες των ιρανικών υπηρεσιών να δολοφονήσουν, να απαγάγουν και να παρενοχλήσουν άτομα στην Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική, σε κατάφωρη παραβίαση της κυριαρχίας μας». Υπογραμμιζόταν επίσης ότι στόχοι των ιρανικών επιχειρήσεων είναι «δημοσιογράφοι, αντιφρονούντες, εβραϊκές κοινότητες, καθώς και νυν και πρώην αξιωματούχοι στην Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική».

Του Chris Summers

Με πληροφορίες από το Reuters