Τρίτη, 16 Σεπ, 2025

Ζευγάρι Βρετανών που έκανε τον γύρο του κόσμου κατηγορείται για κατασκοπεία στο Ιράν

Ένα ζευγάρι από τη Βρετανία που γύριζε τον κόσμο με μοτοσυκλέτα συνελήφθη τον περασμένο μήνα και κατηγορείται για κατασκοπεία στο Ιράν. Ο εκπρόσωπος του ιρανικού δικαστικού σώματος, Άσγκαρ Τζαχάνγκιρ, δήλωσε στο πρακτορείο ειδήσεων Mizan στην Τεχεράνη την Τρίτη ότι το ζευγάρι είχε «συλλέξει πληροφορίες» σε διάφορα μέρη της χώρας, παριστάνοντας τους τουρίστες.

Η Λίντσεϋ και ο Κραιγκ Φόρμαν πέρασαν στο Ιράν από την Αρμενία στις 30 Δεκεμβρίου, με προορισμό την Αυστραλία, σύμφωνα με τις αναρτήσεις τους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Συνελήφθησαν από τους Φρουρούς της Επανάστασης (Revolutionary Guards) στην πόλη Κερμάν, 483 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά της Τεχεράνης, στα τέλη του περασμένου μήνα.

Ο Τζαχάνγκιρ δήλωσε ότι οι Φόρμαν συνελήφθησαν «κατά τη διάρκεια μιας σειράς συντονισμένων επιχειρήσεων πληροφοριών και κατά τη συλλογή πληροφοριών στην πόλη Κερμάν». Το ζευγάρι κατηγορείται ότι έχει διασυνδέσεις με υπηρεσίες πληροφοριών «εχθρικών χωρών».

Εκπρόσωπος του βρετανικού υπουργείου Εξωτερικών δήλωσε: «Ανησυχούμε βαθύτατα από τις αναφορές ότι δύο Βρετανοί υπήκοοι κατηγορούνται για κατασκοπεία στο Ιράν, και είμαστε σε συνεχή επικοινωνία με τις ιρανικές αρχές. Τους παρέχουμε προξενική βοήθεια και παραμένουμε σε στενή επαφή με τα μέλη των οικογενειών τους».

Το υπουργείο Εξωτερικών (FCDO), στην ιστοσελίδα του, συνιστά την αποφυγή των ταξιδιών στο Ιράν,  προειδοποιώντας ότι η ταξιδιωτική ασφάλιση πιθανόν να ακυρωθεί για αυτόν τον προορισμό, και επισημαίνει: «Το βρετανικό διαβατήριο και οι διασυνδέσεις με το Ηνωμένο Βασίλειο μπορεί να αποτελέσουν λόγο για να σας θέσουν οι ιρανικές αρχές υπό κράτηση».

Με επίγνωση των κινδύνων

Σε ανάρτηση στη σελίδα της στο Facebook στις 30 Δεκεμβρίου, η Λίντσεϋ Φόρμαν έγραψε: «Ναι, γνωρίζουμε τους κινδύνους», έγραψε. «Αλλά ξέρουμε ακόμη ότι θα συναντήσουμε καταπληκτικούς ανθρώπους, θα ακούσουμε τις ιστορίες τους και θα δούμε εκπληκτικά τοπία  – αυτή η υπόσχεση υπερβαίνει κατά πολύ τον φόβο.»

Στις 3 Ιανουαρίου, δημοσίευσε άλλο μήνυμα στο Facebook, το οποίο έλεγε: «Τα ταξίδια συνεχίζουν να με διδάσκουν ότι ο πυρήνας της ανθρωπότητας είναι κοινός: η καλοσύνη, η ταπεινότητα και ο σεβασμός του ενός για τον άλλον. Μερικές φορές, είναι οι πιο ήσυχες στιγμές που αφήνουν τις πιο ηχηρές εντυπώσεις». Μετά από αυτό, η δραστηριότητα της σελίδας στο Facebook σταμάτησε, αν και δεν είναι σαφές πότε συνελήφθη το ζευγάρι.

Οι Φόρμαν, οι οποίοι περιέγραφαν το ταξίδι τους ως «PP (positive people) K2K (knee-to-knee) motorbiking around the world» (Θετικοί άνθρωποι που γυρίζουν τον κόσμο με μοτοσικλέτα), αναρτούσαν τακτικά στο YouTube βίντεο από τα ταξίδια τους. Τον περασμένο μήνα ανέβασαν ένα βίντεο από την πόλη Ταμπρίζ στο βορειοδυτικό Ιράν, στο οποίο η Λίντσεϋ Φόρμαν έλεγε: «Αισθάνομαι ικανοποιημένη. Βρίσκομαι στο Ιράν και περνάω καταπληκτικά». Ένας Ιρανός ξεναγός που φαινόταν να φιλοξενεί το ζευγάρι, είπε στο βίντεο: «Σας παρακαλώ, μην ακούτε τα μέσα ενημέρωσης, ελάτε να ανακαλύψετε το Ιράν».

Η Λίντσεϋ, ομιλήτρια παρακίνησης,  πραγματοποιούσε ένα ερευνητικό πρόγραμμα. Ρωτούσε τους ανθρώπους τι συνιστά μια «καλή ζωή» και σκόπευε να παρουσιάσει τα ευρήματά της σε ένα συνέδριο για τη θετική ψυχολογία στο Μπρίσμπεϊν της Αυστραλίας, τον Ιούλιο.

Το Ιράν έχει ιστορικό στη σύλληψη ξένων υπηκόων με την κατηγορία της κατασκοπείας, τους οποίους συχνά απελευθερώνει με αντάλλαγμα Ιρανούς που συλλαμβάνονται στο εξωτερικό ή άλλα διπλωματικά ανταλλάγματα.

Τον Μάρτιο του 2022, η Ναζανίν Ζαγκάρι-Ράτκλιφ και ο Ανουσέχ Ασούρι, Βρετανο-Ιρανοί υπήκοοι, αφέθηκαν ελεύθεροι αφού κρατούνταν για αρκετά χρόνια στο Ιράν. Για την απελευθέρωσή τους, η Βρετανία κατέβαλε στο Ιράν χρέος 40 εκατομμυρίων λιρών (48,3 εκατ. ευρώ) που χρονολογείται από την εποχή της διακυβέρνησης του Σάχη, τη δεκαετία του 1970. Η βρετανική κυβέρνηση δέχθηκε ότι θα έπρεπε να καταβάλει το «νόμιμο χρέος» για μια παραγγελία 1.500 αρμάτων μάχης Chieftain, η οποία δεν υλοποιήθηκε μετά την εκθρόνιση του Σάχη και την αντικατάστασή του από το ισλαμικό καθεστώς.

Η Ναζανίν Ζαγκάρι-Ράτκλιφ με τον σύζυγό της Ρίτσαρντ Ράτκλιφ και την κόρη τους Γκαμπριέλα, μετά από συνάντηση με τον πρωθυπουργό του Ηνωμένου Βασιλείου Μπόρις Τζόνσον, στις 13 Μαΐου 2022. (Βικτόρια Τζόουνς/PA)

 

Τον περασμένο μήνα, το Ιράν απελευθέρωσε μια Ιταλίδα δημοσιογράφο, τη Σεσίλια Σάλα, η οποία κρατείτο επί ένα μήνα, σε αντάλλαγμα για τον Ιρανό επιχειρηματία Μοχάμεντ Αμπεντίνι, 38 ετών, ο οποίος συνελήφθη στο αεροδρόμιο Μαλπένσα του Μιλάνου με αμερικανικό ένταλμα με την κατηγορία της προμήθειας εξαρτημάτων μη επανδρωμένων αεροσκαφών που, σύμφωνα με την Ουάσιγκτον, χρησιμοποιήθηκαν σε επίθεση του 2024, κατά την οποία σκοτώθηκαν τρεις Αμερικανοί στρατιώτες στην Ιορδανία.

Του Chris Summers, με πληροφορίες από τα Associated Press και PA Media

975 εκτελέσεις στο Ιράν το 2024 – Αύξηση 17% σε σχέση με το προηγούμενο έτος

Το Ιράν εκτέλεσε τουλάχιστον 975 ανθρώπους τον τελευταίο χρόνο σε μια «αποτρόπαιη κλιμάκωση» της εφαρμογής της θανατικής ποινής, ανακοίνωσαν σήμερα δύο οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η «Ανθρώπινα Δικαιώματα Ιράν» (IHR), η οποία εδρεύει στη Νορβηγία, και η γαλλική οργάνωση «Μαζί Κατά της Θανατικής Ποινής».

Αμφότερες υποστηρίζουν ότι ο αριθμός αυτός είναι ο υψηλότερος από το 2008 που ξεκίνησε η πρώτη να κρατάει αρχεία.

Σε κοινή τους έκθεση, οι δύο οργανώσεις υποστηρίζουν ότι ο αριθμός αυτός «αποκαλύπτει μια φρικτή κλιμάκωση της χρήσης της θανατικής ποινής από την Ισλαμική Δημοκρατία το 2024» και κατηγορούν το Ιράν ότι χρησιμοποιεί την θανατική ποινή ως «βασικό εργαλείο πολιτικής καταστολής».

«Οι εκτελέσεις αυτές εντάσσονται στον πόλεμο που έχει κηρύξει η Ισλαμική Δημοκρατία εναντίον των ίδιων των πολιτών της για να διατηρηθεί στην εξουσία», λέει ο διευθυντής της IHR Μαχμούντ Αμιρί-Μογκαντάμ.

«Πέντε άνθρωποι εκτελούνταν κατά μέσο όρο καθημερινά κατά το τελευταίο τρίμηνο του έτους, καθώς κλιμακωνόταν η απειλή του πολέμου μεταξύ Ιράν και Ισραήλ», εξηγεί.

Ο περυσινός αριθμός αναλογεί σε μια αύξηση 17% επί των 834 εκτελέσεων που καταγράφηκαν το 2023, σημειώνει η έκθεση.

Από τους 975 εκτελεσθέντες, τέσσερεις απαγχονίστηκαν δημοσίως και 31 ήταν γυναίκες – επίσης ο υψηλότερος αριθμός των τελευταίων 17 ετών.

Εκτελέσεις για τις διαδηλώσεις

Οι οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, που υποστηρίζουν ότι το Ιράν πραγματοποιεί τις περισσότερες εκτελέσεις μετά την Κίνα, κατηγορούν τις αρχές ότι χρησιμοποιούν τη θανατική ποινή για να προκαλέσουν φόβο στους πολίτες, κυρίως μετά τις διαδηλώσεις που ξέσπασαν σε εθνικό επίπεδο το 2022.

Η θανατική ποινή παραμένει βασικός πυλώνας του δικαστικού συστήματος που βασίζεται στη σαρία και θεσπίστηκε μετά την επανάσταση του 1979, με την οποία εκδιώχθηκε ο υποστηριζόμενος από τη Δύση σάχης.

Τα εγκλήματα που τιμωρούνται με θάνατο περιλαμβάνουν την ανθρωποκτονία, τον βιασμό και εγκλήματα για ναρκωτικά αλλά και πιο αόριστα διατυπωμένες κατηγορίες όπως ‘διαφθορά επί της γης’ και ‘εξέγερση’, οι οποίες, σύμφωνα με τους ακτιβιστές, χρησιμοποιούνται κατά των αντιφρονούντων.

Τα τελευταία χρόνια πραγματοποιήθηκαν εκτελέσεις δι’απαγχονισμού, κυρίως μέσα σε φυλακές αλλά κάποιες φορές και σε δημόσιο χώρο, παρότι και άλλες μέθοδοι θανάτωσης παραμένουν στη νομοθεσία.

Δύο από τις εκτελέσεις του περασμένου χρόνου συνδέονται με τις διαδηλώσεις σε εθνικό επίπεδο που ξέσπασαν τον Σεπτέμβριο του 2022 μετά τον θάνατο της  υπό κράτηση Μαχσά Αμινί, μιας Ιρανής κουρδικής καταγωγής που συνελήφθη από την αστυνομία ηθών για φερόμενη παραβίαση του αυστηρού ενδυματολογικού κώδικα που επιβάλλεται στις γυναίκες στο Ιράν.

Ο 23χρονος Μοχάμεντ Γκομπαντλού εκτελέστηκε τον Ιανουάριο του 2024 με την κατηγορία ότι σκότωσε έναν αστυνομικό με το αυτοκίνητό του στη διάρκεια διαδήλωσης διαμαρτυρίας τον Οκτώβριο του 2022.

Οργανώσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα υποστηρίζουν ότι η δίκη του ήταν προβληματική, με τους δικαστές να αγνοούν τα αποδεικτικά στοιχεία που παρουσίασε η υπεράσπιση ότι ο κατηγορούμενος έπασχε από διπολική διαταραχή.

Ο 34χρονος Γκολαμρεζά Ρασαΐ εκτελέστηκε κρυφά τον Αύγουστο κατηγορούμενος ότι σκότωσε έναν Φρουρό της Επανάστασης στη διάρκεια διαδήλωσης διαμαρτυρίας του 2022.

Ακτιβιστές λένε ότι η κατάθεσή του αποσπάστηκε με βασανιστήρια.

Οι οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων υποστηρίζουν ότι υπάρχουν ενδείξεις πως το Ιράν πιθανόν να πραγματοποίησε περισσότερες εκτελέσεις τον περασμένο χρόνο, τις οποίες δεν μπόρεσαν να επιβεβαιώσουν προκειμένου να τις συμπεριλάβουν στην έκθεσή τους.

Υποστηρίζουν ότι υπάρχουν πληροφορίες για επιπλέον 39 εκτελέσεις το 2024, τις οποίες δεν μπόρεσαν να διασταυρώσουν από άλλες πηγές.

Ήδη, μέσα σε αυτόν τον χρόνο, το Ιράν έχει πραγματοποιήσει τουλάχιστον 121 εκτελέσεις, σύμφωνα με καταμέτρηση της IHR.

Δεκάδες άτομα συνελήφθησαν από τις τουρκικές αρχές για φερόμενες σχέσεις με το PKK

Οι τουρκικές αρχές έχουν συλλάβει δεκάδες άτομα για τα οποία υπάρχουν υποψίες ότι έχουν δεσμούς με το Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (PKK), δήλωσε ο υπουργός Εσωτερικών της Τουρκίας στις 18 Φεβρουαρίου.

Τις τελευταίες ημέρες έχουν συλληφθεί συνολικά 282 ύποπτοι σε πολλές επαρχίες, μεταξύ άλλων στην Κωνσταντινούπολη και την Άγκυρα, σύμφωνα με τον Τούρκο υπουργό Εσωτερικών Αλί Γερλικαγιά. «Είμαστε αποφασισμένοι να εξαλείψουμε την τρομοκρατία σε όλες τις μορφές της και να διασφαλίσουμε την ειρήνη, την ενότητα και την ασφάλεια του έθνους μας», είπε σε δηλώσεις του, τις οποίες επικαλείται το κρατικό τουρκικό πρακτορείο ειδήσεων Anadolu.

Σε δήλωση που αναρτήθηκε στην πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης X, ο Γερλικαγιά δήλωσε ότι τα άτομα που συνελήφθησαν ήταν ύποπτα για βοήθεια στη χρηματοδότηση των δραστηριοτήτων της ομάδας, τη διανομή υλικού υπέρ του PKK και τη συμμετοχή σε «βίαιες διαμαρτυρίες». Σύμφωνα με τον υπουργό Εσωτερικών, η καταστολή πραγματοποιήθηκε σε συντονισμό με τη Γενική Διεύθυνση Ασφαλείας της Τουρκίας, τις δικαστικές αρχές και τις τοπικές αστυνομικές αρχές. Κατά τη διενέργεια των επιδρομών, οι δυνάμεις ασφαλείας κατέσχεσαν έναν αριθμό παράνομων πυροβόλων όπλων, συμπεριλαμβανομένων δύο πολυβόλων τύπου AK-47, είπε.

Από τα μέσα της δεκαετίας του 1980, το PKK διεξάγει ένοπλη εξέγερση κατά του τουρκικού κράτους, πραγματοποιώντας συχνές επιθέσεις τόσο σε στρατιωτικούς όσο και σε πολιτικούς στόχους. Από καιρό θεωρείται τρομοκρατική ομάδα από την Άγκυρα, τις Βρυξέλλες και την Ουάσιγκτον. Τον Οκτώβριο του 2024, ένοπλοι του PKK επιτέθηκαν στην έδρα τουρκικής αμυντικής οργάνωσης στην Άγκυρα, αφήνοντας πίσω τους πέντε νεκρούς, μαζί με τους δράστες. Η Τουρκία απάντησε με αεροπορικές επιδρομές σε θέσεις του PKK στο βόρειο Ιράκ, όπου εδρεύει η οργάνωση, και στη βόρεια Συρία, όπου το συριακό παρακλάδι της οργάνωσης – το YPG – διατηρεί σημαντική παρουσία.

Το πρόσφατο κύμα συλλήψεων έρχεται εν μέσω συνομιλιών μεταξύ κυβερνητικών αξιωματούχων και του Αμπντουλάχ Οτσαλάν, του φυλακισμένου ηγέτη του PKK, με στόχο τον τερματισμό της ένοπλης εξέγερσης της ομάδας που συνεχίζεται εδώ και δεκαετίες.

Η αντιπολίτευση αντιδρά

Σύμφωνα με ορισμένα ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης, μεταξύ των συλληφθέντων περιλαμβάνονται αρκετά μέλη του κόμματος της αντιπολίτευσης και δημοσιογράφοι.

Το πρακτορείο ειδήσεων Bianet της Τουρκίας, που πρόσκειται στην αντιπολίτευση, ανέφερε ότι μεταξύ των συλληφθέντων ήταν και μέλη του φιλοκουρδικού κόμματος DEM, του Σοσιαλιστικού Κόμματος Επανίδρυσης και του Εργατικού Κόμματος. Μια μικρή μερίδα των κομμάτων της αντιπολίτευσης καταδίκασαν τις συλλήψεις και απαίτησαν την άμεση απελευθέρωση ορισμένων κρατουμένων, ανέφερε το Bianet.

Σε ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, το συνδικάτο των Τούρκων δημοσιογράφων κατήγγειλε επίσης το κύμα συλλήψεων, υποστηρίζοντας ότι αρκετοί δημοσιογράφοι είχαν συλληφθεί άδικα. «Δεν δεχόμαστε ότι [οι δημοσιογράφοι] τίθενται υπό κράτηση μέσω κατ’ οίκον επιδρομών αντί να κληθούν στο αστυνομικό τμήμα», ανέφερε το συνδικάτο. Σύμφωνα με τους επικριτές, η κυβέρνηση έχει προσπαθήσει να δικαιολογήσει τις συλλήψεις προσώπων και ομάδων της αντιπολίτευσης κατηγορώντας τους ψευδώς ότι έχουν διασυνδέσεις με το PKK.

Η κυβέρνηση αρνείται τους ισχυρισμούς, λέγοντας ότι οι συλλήψεις είναι απαραίτητες για τη διασφάλιση της εθνικής ασφάλειας.

Στις 15 Φεβρουαρίου, οι τουρκικές αρχές απομάκρυναν έναν τοπικό δήμαρχο στην ανατολική επαρχία Βαν, διορίζοντας αργότερα έναν περιφερειακό κυβερνήτη στη θέση του. Ο δήμαρχος, μέλος του κόμματος DEM, καταδικάστηκε για «παροχή βοήθειας σε ένοπλη τρομοκρατική οργάνωση» – μια αναφορά στο PKK. Σε ανακοίνωσή του, το κόμμα DEM, το οποίο κατέχει 57 έδρες στο 600μελές κοινοβούλιο της Τουρκίας, χαρακτήρισε την αιφνίδια απομάκρυνση του δημάρχου ως «πλήγμα στη θέληση του λαού».

Από τις αρχές του περασμένου έτους που διεξήχθησαν οι τοπικές εκλογές, οκτώ δήμαρχοι που πρόσκεινται στο κόμμα DEM έχουν απομακρυνθεί από τα καθήκοντά τους μετά από καταδίκες που σχετίζονται με την τρομοκρατία. Μέσα στην ίδια περίοδο, δύο δήμαρχοι που πρόσκεινται στο CHP, το κύριο κόμμα της τουρκικής αντιπολίτευσης, έχουν επίσης απομακρυνθεί από τα καθήκοντά τους υπό παρόμοιες συνθήκες. Την περασμένη εβδομάδα, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο καταδίκασε την απομάκρυνση των δημάρχων που πρόσκεινται στην αντιπολίτευση ως «παραβίαση των θεμελιωδών αρχών της δημοκρατίας».

Η Άγκυρα, ωστόσο, απορρίπτει τις επικρίσεις, λέγοντας ότι όποιος διαπιστώνεται ότι έχει διασυνδέσεις με την τρομοκρατία δεν θα έπρεπε να του ανατίθεται η ανάληψη κυβερνητικών θέσεων.

Με πληροφορίες από το Reuters

Ισραήλ-Γάζα: Δέκα όμηροι, εκ των οποίων οι τέσσερις είναι νεκροί, αναμένεται να επιστρέψουν στο Ισραήλ αυτήν την εβδομάδα

Το Ισραήλ θα παραλάβει τις σορούς τεσσάρων ομήρων από τη Λωρίδα της Γάζας την Πέμπτη και εργάζεται για την επιστροφή έξι ζωντανών ομήρων το Σάββατο, ανέφερε σήμερα ένας αξιωματούχος των υπηρεσιών ασφαλείας.

Εάν ολοκληρωθούν επιτυχώς και οι δύο επιχειρήσεις, θα απομένουν στον παλαιστινιακό θύλακα μόνο τέσσερις όμηροι όλοι τους πιστεύεται ότι είναι νεκροί– από τους 33 που επρόκειτο να απελευθερωθούν κατά την πρώτη φάση της κατάπαυσης του πυρός που συμφωνήθηκε τον περασμένο μήνα μεταξύ του Ισραήλ και της παλαιστινιακής οργάνωσης Χαμάς.

Η συμφωνία, που επιτεύχθηκε με τη μεσολάβηση του Κατάρ και της Αιγύπτου, άντεξε παρά τα προσωρινά κωλύματα και τις αλληλοκατηγορίες περί παραβίασής της. Η Χαμάς κατηγορεί το Ισραήλ ότι μπλοκάρει την παράδοση οικοδομικού υλικού για τους δεκάδες χιλιάδες Γαζαίους που είναι αναγκασμένοι να ζουν ανάμεσα στα ερείπια που άφησαν πίσω τους οι βομβαρδισμοί των τελευταίων 15 μηνών.

Το Ισραήλ αρνήθηκε την κατηγορία, ωστόσο ο Ζέεβ Έλκιν, μέλος του συμβουλίου ασφαλείας του πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου, επιβεβαίωσε ότι ένας αριθμός προκατασκευασμένων σπιτιών βρίσκονται στα σύνορα. Είπε ότι το Ισραήλ θα χρησιμοποιήσει «κάθε πλεονέκτημα» που έχει για να διασφαλίσει την επιστροφή και των 33 ομήρων από τη Γάζα.

Μέχρι στιγμής, έχουν απελευθερωθεί 19 Ισραηλινοί όμηροι και πέντε Ταϊλανδοί. Η Χαμάς λέει ότι οι 25 από τους 33 ομήρους είναι ακόμη ζωντανοί.

Στο Ισραήλ, Ρούμπιο και Νετανιάχου δεσμεύονται να περιορίσουν το Ιράν

Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο συναντήθηκε με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου στην Ιερουσαλήμ στις 16 Φεβρουαρίου, όπου και οι δύο ορκίστηκαν να καταπολεμήσουν τις πυρηνικές φιλοδοξίες του Ιράν.

Ο Νετανιάχου είπε μετά τη συνάντηση ότι αυτός και ο Ρούμπιο είχαν μια «πολύ παραγωγική συζήτηση» για πολλά θέματα, «κανένα σημαντικότερο από το Ιράν».

«Το Ισραήλ και η Αμερική είναι μαζί στην αντιμετώπιση της απειλής του Ιράν», είπε ο πρωθυπουργός. «Συμφωνήσαμε ότι οι αγιατολάχ δεν πρέπει να έχουν πυρηνικά όπλα και επίσης συμφωνήσαμε ότι η επιθετικότητα του Ιράν στην περιοχή πρέπει να αναχαιτιστεί.»

Ο Ρούμπιο, από τη μεριά του, ανέφερε το Ιράν ως τον κύριο επιτιθέμενο της περιοχής.

«Πίσω από κάθε τρομοκρατική ομάδα, πίσω από κάθε πράξη βίας, πίσω από κάθε αποσταθεροποιητική δραστηριότητα, πίσω από οτιδήποτε απειλεί την ειρήνη και τη σταθερότητα για τα εκατομμύρια των ανθρώπων που αποκαλούν αυτή την περιοχή ‘πατρίδα’ βρίσκεται το Ιράν», είπε.

Το Ισραήλ κατάφερε στο Ιράν ένα «ισχυρό πλήγμα» τους τελευταίους 16 μήνες από την έναρξη του πολέμου κατά της τρομοκρατικής ομάδας Χαμάς, είπε ο Νετανιάχου, προσθέτοντας ότι, με την υποστήριξη του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, δεν έχει «καμία αμφιβολία» ότι το Ισραήλ μπορεί να «τελειώσει τη δουλειά».

Το υποστηριζόμενο από το Ιράν κίνημα της Χεζμπολάχ στον νότιο Λίβανο έχει αποδυναμωθεί, καθώς το Ισραήλ χτυπά εκατοντάδες στόχους στη Συρία για να σταματήσει ένα νέο μέτωπο —που υποστηρίζεται από το Ιράν— να κινητοποιηθεί εναντίον του Ισραήλ, είπε ο πρωθυπουργός.

«Τώρα, εάν οποιαδήποτε άλλη δύναμη πιστεύει ότι το Ισραήλ θα επιτρέψει σε άλλες εχθρικές δυνάμεις να χρησιμοποιήσουν τη Συρία ως βάση επιχειρήσεων εναντίον μας, κάνει σοβαρό λάθος», τόνισε ο Νετανιάχου.

Η επίσκεψη του Ρούμπιο πραγματοποιήθηκε περίπου μια εβδομάδα αφότου ο Τραμπ διατύπωσε την πρόταση μετεγκατάστασης 2,2 εκατομμύρια Παλαιστίνιων, κατοίκων της Γάζας, και ανάληψης του ελέγχου και ιδιοκτησιακού καθεστώτος της παραθαλάσσιας περιοχής από τις Ηνωμένες Πολιτείες.. Ο Τραμπ πρότεινε επίσης στην Αίγυπτο και την Ιορδανία να δεχτούν Παλαιστινίους από τη Γάζα, κάτι που και τα δύο έθνη απέρριψαν.

Ο Νετανιάχου ευχαρίστησε τον Ρούμπιο για την «αδιαμφισβήτητη υποστήριξη» των Ηνωμένων Πολιτειών στην πολιτική του Ισραήλ για την Γάζα και πρόσθεσε ότι αυτός και ο Τραμπ μοιράζονται ένα κοινό όραμα για την περιοχή, όπου ισχύει μια εύθραυστη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς μετά από περισσότερους από 15 μήνες πολέμου.

«Θέλω να διαβεβαιώσω όσους μας ακούνε τώρα [ότι] ο πρόεδρος Τραμπ και εγώ εργαζόμαστε σε πλήρη συνεργασία και συντονισμό», είπε ο Νετανιάχου.

Ο Ρούμπιο δήλωσε ότι η Χαμάς «δεν μπορεί να συνεχίσει ως στρατιωτική ή κυβερνητική δύναμη, και όσο στέκεται ως δύναμη που μπορεί να κυβερνήσει ή να διοικήσει ή μια δύναμη που μπορεί να απειλήσει με χρήση βίας, η ειρήνη καθίσταται αδύνατη».

Ενώ ο Ρούμπιο και ο Νετανιάχου μιλούσαν για την πολιτική του Ισραήλ για τη Γάζα, ένα φορτίο βαρέων βομβών των ΗΠΑ έφτανε στο Ισραήλ, αφού η κυβέρνηση Τραμπ ήρε την αναστολή των παραδόσεων τον περασμένο μήνα.

Η αποστολή πυρομαχικών MK-84 «αντιπροσωπεύει ένα σημαντικό πλεονέκτημα για την Πολεμική Αεροπορία και τον IDF [ισραηλινό στρατό] και χρησιμεύει ως περαιτέρω απόδειξη της ισχυρής συμμαχίας μεταξύ του Ισραήλ και των Ηνωμένων Πολιτειών», δήλωσε ο υπουργός Άμυνας του Ισραήλ, Ίσραελ Κατς.

«Στην πρόσφατη συνομιλία μας, ο υπουργός Άμυνας, κος Πητ Χέγκσεθ, επιβεβαίωσε τη δέσμευση της Αμερικής να συνεχίσει να παρέχει στο Ισραήλ όλα τα απαραίτητα εργαλεία για την εγγύηση της ασφάλειάς του», είπε.

Ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν είχε αναστείλει την παράδοση των βομβών των 900 κιλών στο Ισραήλ, λόγω ανησυχίας ότι τα όπλα θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν αδιακρίτως σε περιοχές της Γάζας που είναι πυκνοκατοικημένες από πολίτες.

Η Λωρίδα της Γάζας θα μπορούσε να φαίνεται δραματικά διαφορετική εάν το Ισραήλ και οι Ηνωμένες Πολιτείες προχωρήσουν με τις προτάσεις μετεγκατάστασης του Τραμπ. Στις 10 Φεβρουαρίου, ο Τραμπ πρότεινε ότι οι Παλαιστίνιοι που φεύγουν από την Γάζα δεν θα έχουν απαραίτητα το δικαίωμα να επιστρέψουν, κάτι που έρχεται σε αντίθεση με ορισμένους αξιωματούχους του που είχαν προηγουμένως δηλώσει ότι η κίνηση θα ήταν προσωρινή.

Του Jacob Burg, με πληροφορίες από το Reuters

Στη Σαουδική Αραβία ο ΥΠΕΞ των ΗΠΑ εν όψει συνομιλιών με τη Ρωσία για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία

Σε κρίσιμη φάση εισέρχονται οι προσπάθειες για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, καθώς ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο φτάνει σήμερα στη Σαουδική Αραβία για συνομιλίες με Ρώσους αξιωματούχους, σχεδόν τρία χρόνια μετά την έναρξη της ρωσικής εισβολής.

Η πρωτοβουλία έρχεται μετά την τηλεφωνική επικοινωνία του προέδρου Τραμπ με τον Βλαντίμιρ Πούτιν την περασμένη εβδομάδα. «Ο Πούτιν εξέφρασε το ενδιαφέρον του για ειρήνη και ο πρόεδρος [Τραμπ] εξέφρασε την επιθυμία του να δει ένα τέλος σε αυτή τη σύγκρουση με τρόπο που θα είναι διαρκής και θα προστατεύει την ουκρανική κυριαρχία», δήλωσε ο Ρούμπιο στην εκπομπή «Meet the Press» του CBS.

Ο Αμερικανός ΥΠΕΞ, ο οποίος συνομίλησε το Σάββατο με τον Ρώσο ομόλογό του Σεργκέι Λαβρόφ, θα συναντηθεί στο Ριάντ με τη ρωσική αντιπροσωπεία, συνοδευόμενος από τον σύμβουλο εθνικής ασφαλείας Μάικ Γουόλτς και τον απεσταλμένο για τη Μέση Ανατολή Στηβ Γουίτκοφ.

Σύμφωνα με τη ρωσική εφημερίδα Kommersant, οι συνομιλίες θα διεξαχθούν αύριο, Τρίτη, στο Ριάντ, σηματοδοτώντας τις πρώτες υψηλού επιπέδου δια ζώσης επαφές μεταξύ Ρώσων και Αμερικανών αξιωματούχων εδώ και χρόνια. Η Σαουδική Αραβία, η οποία έχει ήδη συμβάλει στην πρόσφατη ανταλλαγή φυλακισμένων, αναλαμβάνει κεντρικό ρόλο στις διπλωματικές προσπάθειες.

«Οι επόμενες εβδομάδες και ημέρες θα κρίνουν αν ο Πούτιν εννοεί σοβαρά ότι θέλει ειρήνη», τόνισε ο Ρούμπιο, ενώ το Κρεμλίνο χαρακτήρισε την πρόσφατη επικοινωνία Πούτιν-Τραμπ «ισχυρό σήμα ότι τώρα θα προσπαθήσουμε να λύσουμε προβλήματα μέσω διαλόγου».

Ευρωπαϊκές ανησυχίες

Εν μέσω αυξανόμενων ανησυχιών για πιθανό αποκλεισμό της Ευρώπης από τις συνομιλίες, ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν συγκαλεί αύριο έκτακτη σύνοδο Ευρωπαίων ηγετών.

Στη σύνοδο έχουν προσκληθεί οι ηγέτες του Ηνωμένου Βασιλείου, της Γερμανίας, της Πολωνίας, της Ιταλίας και της Δανίας, καθώς και η ηγεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ.

Οι ευρωπαϊκές ανησυχίες εντάθηκαν μετά τις δηλώσεις του ειδικού απεσταλμένου του Τραμπ για την Ουκρανία και τη Ρωσία, απόστρατου αντιστράτηγου Κηθ Κέλογκ, ο οποίος ανέφερε ότι η Ευρώπη δεν θα συμμετάσχει στις ειρηνευτικές συνομιλίες.

«Δεν υπάρχει περίπτωση να γίνουν συζητήσεις ή διαπραγματεύσεις για την Ουκρανία, το μέλλον της Ουκρανίας ή την ευρωπαϊκή δομή ασφαλείας, χωρίς τους Ευρωπαίους», δήλωσε ο Φινλανδός πρόεδρος Αλεξάντερ Στουμπ.

Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ο οποίος βρίσκεται ήδη στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, δήλωσε ότι σχεδιάζει να επισκεφθεί τη Σαουδική Αραβία και την Τουρκία, χωρίς ωστόσο να έχουν οριστεί συγκεκριμένες ημερομηνίες. Διευκρίνισε πάντως ότι δεν έχει προγραμματιστεί συνάντηση με Ρώσους ή Αμερικανούς αξιωματούχους.

Συνομιλίες για τη Γάζα

Ο Ρούμπιο αναμένεται να συναντηθεί στη Σαουδική Αραβία με τον πρίγκιπα διάδοχο Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν. Στην ημερήσια διάταξη των συνομιλιών τους είναι πιθανό να βρεθεί η πρόταση του Τραμπ για επανεγκατάσταση των Παλαιστίνιων κατοίκων της Γάζας σε άλλες αραβικές χώρες και για την ανοικοδόμηση της πατρίδας τους από τις ΗΠΑ.

Η πρόταση αυτή έχει εξοργίσει τον αραβικό κόσμο και έχει αυξήσει τους φόβους ανάμεσα στους Παλαιστινίους στη Γάζα ότι θα εκδιωχθούν από την παραθαλάσσια αυτή λωρίδα γης.

Η Σαουδική Αραβία, μαζί με άλλες αραβικές χώρες, έχει απορρίψει οποιοδήποτε σχέδιο περιλαμβάνει επανεγκατάσταση των Παλαιστινίων, και το Ριάντ ηγείται αραβικών προσπαθειών για τη διατύπωση μιας αντιπρότασης, που θα μπορούσε να περιλαμβάνει ένα ταμείο ανοικοδόμησης με επικεφαλής τις χώρες του Κόλπου και μια συμφωνία για τον παραμερισμό της Χαμάς.

Ο Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν έχει επίσης επιμείνει ότι η Σαουδική Αραβία δεν θα εξομαλύνει τις σχέσεις με το Ισραήλ – κάτι που αποτελεί στόχο της Ουάσιγκτον – χωρίς να υπάρξει συμφωνία για μια οδό προς ένα παλαιστινιακό κράτος.

Ο Ρούμπιο επισκέφθηκε χθες, Κυριακή, το Ισραήλ και συναντήθηκε με τον πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου, υποσχόμενος υποστήριξη προς το Ισραήλ στην περιφερειακή αντιπαράθεσή του με το Ιράν.

Οι ΗΠΑ λένε πως σκότωσαν τζιχαντιστή ηγέτη στη Συρία

Οι ένοπλες δυνάμεις των ΗΠΑ σκότωσαν στέλεχος του συριακού βραχίονα της Αλ Κάιντα, της οργάνωσης Χουράς αντ Ντιν, που πρόσφατα ανακοίνωσε πως διαλύεται, σύμφωνα με ανακοίνωσή τους που δημοσιοποιήθηκε χθες Κυριακή.

Το μεικτό διοικητήριο των αμερικανικών ενόπλων δυνάμεων που είναι αρμόδιο για την περιοχή της Μέσης Ανατολής (CENTCOM, «κεντρική διοίκηση») ανέφερε μέσω X ότι «στοχοποίησε και σκότωσε» προχθές Σάββατο στο βορειοδυτικό τμήμα της συριακής επικράτειας «ανώτερο στέλεχος αρμόδιο για τα οικονομικά και τον εφοδιασμό της τρομοκρατικής οργάνωσης Χουράς αντ Ντιν (HaD), η οποία συνδέεται με την Αλ Κάιντα».

Η ταυτότητα του τζιχαντιστή δεν διευκρινίστηκε.

Οι ένοπλες δυνάμεις των ΗΠΑ, που διατηρούν ανεπτυγμένες μονάδες των ειδικών δυνάμεων στη Συρία στο πλαίσιο διεθνούς αντιτζιχαντιστικού συνασπισμού που ιδρύθηκε το 2014 για να πολεμήσει την οργάνωση Ισλαμικό Κράτος (ΙΚ), εξαπολύουν συχνά βομβαρδισμούς στη χώρα αυτή.

Στα τέλη Ιανουαρίου, οι αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις ανακοίνωσαν πως σκότωσαν τον «Μουχάμαντ Σάλαχ αζ Ζαμπίρ, ανώτερο στέλεχος» της ίδιας οργάνωσης.

Η μικρή τζιχαντιστική παράταξη Χουράς αντ Ντιν ανακοίνωσε στα τέλη Ιανουαρίου τη διάλυσή της, εξηγώντας πως έλαβε την απόφαση αυτή μετά την πτώση του καθεστώτος του Μπασάρ αλ Άσαντ.

Η οργάνωση αυτή είναι εγγεγραμμένη στην αμερικανική μαύρη λίστα των «τρομοκρατικών οργανώσεων».

Συμμαχία ανταρτών και τζιχαντιστών, υπό την ηγεσία της Χαγιάτ Ταχρίρ ας Σαμ (ΧΤΣ), κατέλαβε την εξουσία στη Δαμασκό ανατρέποντας τον Μπασάρ αλ Άσαντ την 8η Δεκεμβρίου.

Οι νέες de facto συριακές αρχές έχουν καταστήσει σαφές πως θέλουν να δουν όλες τις ένοπλες παρατάξεις να διαλύονται.

Η Χουράς αντ Ντιν, που σχημάτισαν κυρίως αλλοδαποί τζιχαντιστές, διαθέτει βάσεις σε ορεινές περιοχές της βορειοδυτικής Συρίας.

Ισραήλ: Το συμβούλιο ασφαλείας συζητά σήμερα για ανακωχή στη Γάζα

Το συμβούλιο ασφαλείας της ισραηλινής κυβέρνησης θα συνεδριάσει σήμερα για να συζητήσει τη συνέχεια της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός στη Λωρίδα της Γάζας, ενώ Ισραηλινοί διαπραγματευτές αναμένονται στο Κάιρο, μετά τις επαφές που είχαν στην Ιερουσαλήμ στελέχη της ισραηλινής κυβέρνησης με τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάρκο Ρούμπιο.

Ο κος Ρούμπιο, που αναμένεται σήμερα στη Σαουδική Αραβία, θέλησε να επιδείξει ενιαίο μέτωπο με τον ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου έναντι των κοινών εχθρών.

«Η Χαμάς δεν μπορεί να παραμείνει στρατιωτική ή κυβερνητική δύναμη (…) πρέπει να εξαλειφθεί», τόνισε ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Ρούμπιο. Από την πλευρά του, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Νετανιάχου απείλησε να ανοίξει τις «πύλες της κολάσεως» στη Χαμάς και να «τελειώσει τη δουλειά» με το Ιράν, σύμμαχο του παλαιστινιακού κινήματος.

Οι υπηρεσίες του κου Νετανιάχου ανήγγειλαν συνεδρίαση του συμβουλίου ασφαλείας της κυβέρνησης σήμερα για να συζητηθεί η δεύτερη φάση της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός, η οποία, τουλάχιστον στη θεωρία, θα εγγυηθεί την απελευθέρωση όλων των ομήρων και το οριστικό τέλος του πολέμου.

Ανακοίνωσαν επίσης την αποστολή ομάδας ισραηλινών διαπραγματευτών στο Κάιρο σήμερα, για να συζητηθεί η συνέχιση της εφαρμογής της πρώτης φάσης της συμφωνίας.

Αυτή τέθηκε σε εφαρμογή τη 19η Ιανουαρίου, έπειτα από 15 μήνες καταστροφικού πολέμου στη Λωρίδα της Γάζας, με έναυσμα έφοδο άνευ προηγουμένου της Χαμάς στο νότιο Ισραήλ την 7η Οκτωβρίου 2023, κατά την οποία απήχθησαν εκατοντάδες άνθρωποι κι οδηγήθηκαν στον παραθαλάσσιο παλαιστινιακό θύλακα.

Η κατάπαυση του πυρός λίγο έλειψε να καταρρεύσει πριν από μερικές ημέρες, μετά τις απειλές της Χαμάς να αναστείλει τις απελευθερώσεις ομήρων και του Ισραήλ να ξαναρχίσει τον πόλεμο, με τα μέρη να αλληλοκατηγορούνται για παραβιάσεις της συμφωνίας.

Όμως, έπειτα από τις προσπάθειες των μεσολαβητών, του Κατάρ και της Αιγύπτου, η Χαμάς άφησε ελεύθερους προχθές Σάββατο ακόμη τρεις Ισραηλινούς ομήρους, και οι ισραηλινές αρχές 369 Παλαιστίνιους κρατούμενους, στο πλαίσιο της έκτης τέτοιας ανταλλαγής από τη 19η Ιανουαρίου.

Από τους 251 ανθρώπους που απήχθησαν την 7η Οκτωβρίου 2023, συνεχίζουν να κρατούνται στη Λωρίδα της Γάζας 70, από τους οποίους όμως τουλάχιστον 35 είναι νεκροί, κατά τους υπολογισμούς του ισραηλινού στρατού.

Ο κος Ρούμπιο καταδίκασε το ότι η Χαμάς κρατά πάντα πτώματα ομήρων στη Λωρίδα της Γάζας. «Το γεγονός ότι αυτοί οι τρομοκράτες συνεχίζουν να κρατούν ομήρους, ακόμη και νεκρούς, μαρτυρά την εξαχρείωσή τους», έκρινε.

Το κίνημα «παίζει με τη φωτιά» μην απελευθερώνοντας όλους τους ομήρους, επέμεινε ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας, που κάνει την πρώτη του περιοδεία στη Μέση Ανατολή, η οποία αναμένεται να τον οδηγήσει και στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.

Η πρώτη φάση της εκεχειρίας, που θα ολοκληρωθεί την 1η Μαρτίου, επέτρεψε να αφεθούν ελεύθεροι 19 Ισραηλινοί όμηροι και 1.134 Παλαιστίνιοι. Συνολικά, 33 όμηροι, ανάμεσά τους 8 νεκροί, αναμένεται να επιστραφούν στο Ισραήλ με αντάλλαγμα την απελευθέρωση 1.900 Παλαιστινίων κρατούμενων σε ισραηλινές φυλακές.

Το Ισραήλ, που έχει θέσει υπό πολιορκία τη Λωρίδα της Γάζας από τον Οκτώβριο του 2023, οφείλει εξάλλου να επιτρέψει την είσοδο μεγαλύτερων ποσοτήτων ανθρωπιστικής βοήθειας εκεί κατά την ίδια φάση, με βάση τους όρους της συμφωνίας.

Η τρίτη και τελευταία φάση θα είναι, θεωρητικά, αφιερωμένη στην ανοικοδόμηση της Λωρίδας της Γάζας, ένα τιτάνιο έργο που, σύμφωνα με υπολογισμούς του ΟΗΕ, θα απαιτήσει δαπάνες άνω των 53 δισεκατομμυρίων δολαρίων.

Όμως, αν χρειαζόταν κάποια απόδειξη για το πόσο εύθραυστη είναι η ανακωχή, η Χαμάς κατηγόρησε χθες το Ισραήλ για «σοβαρή παραβίαση» της συμφωνίας, έπειτα από αεροπορικό βομβαρδισμό που είχε αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους τρεις αστυνομικοί στη Λωρίδα της Γάζας. Ο ισραηλινός στρατός ανέφερε πως στοχοποίησε «ενόπλους».

Το παλαιστινιακό κίνημα κατηγορεί εξάλλου το Ισραήλ πως συνεχίζει να εμποδίζει την είσοδο στη Λωρίδα της Γάζας προκατασκευασμένων σπιτιών και εξοπλισμού απαραίτητου για να γίνουν έρευνες στα συντρίμμια, κάτι που δείχνει – κατ’ αυτούς – «την αποτυχία» της συμφωνίας.

Στην έφοδο της 7ης Οκτωβρίου 2023 σε νότιους τομείς της ισραηλινής επικράτειας μαχητών της Χαμάς, με ορμητήριο τη γειτονική Λωρίδα της Γάζας, έχασαν τη ζωή τους 1.211 άνθρωποι στην ισραηλινή πλευρά, στην πλειονότητά τους άμαχοι, σύμφωνα με καταμέτρηση του Γαλλικού Πρακτορείου βασισμένη σε επίσημα ισραηλινά δεδομένα, που συμπεριλαμβάνει ομήρους που πέθαναν κατά τη διάρκεια της αιχμαλωσίας τους ή ήταν ήδη νεκροί όταν μεταφέρθηκαν στον θύλακο.

Σε αντίποινα, το Ισραήλ ορκίστηκε να αφανίσει τη Χαμάς, η οποία βρίσκεται στην εξουσία στη Λωρίδα της Γάζας από το 2007, και στις ευρείας κλίμακας στρατιωτικές επιχειρήσεις που εξαπέλυσε, προκαλώντας ανυπολόγιστη καταστροφή στη μικρή παραθαλάσσια περιοχή, έχασαν τη ζωή τους τουλάχιστον 48.271 άνθρωποι, στην πλειονότητά τους άμαχοι, σύμφωνα με δεδομένα του υπουργείου Υγείας της Χαμάς, που θεωρούνται αξιόπιστα από τον ΟΗΕ.

Αν και έχει αποδυναμωθεί, η Χαμάς, που χαρακτηρίζεται τρομοκρατική οργάνωση από το Ισραήλ, τις ΗΠΑ και την ΕΕ, κάθε άλλο παρά έχει εξαλειφθεί, επισημαίνουν ειδικοί.

Μιλώντας περί «κοινής στρατηγικής» με τον κο Τραμπ όσον αφορά το μέλλον της Λωρίδας της Γάζας, ο κος Νετανιάχου εξήρε για ακόμη μια φορά την πρόταση του Ρεπουμπλικάνου να πάρουν οι ΗΠΑ «τον έλεγχο» της παλαιστινιακής περιοχής εκτοπίζοντάς τους 2,4 εκατ. κατοίκους της στην Αίγυπτο και στην Ιορδανία. Το σχέδιο απορρίπτουν οι δύο χώρες, όπως και πολλές άλλες κυβερνήσεις σε διεθνές επίπεδο.

«Θα κάνουμε προσπάθεια να διασφαλίσουμε πως αυτό το όραμα θα γίνει πραγματικότητα», είπε ο κος Νετανιάχου, συνεχίζοντας να αψηφά τη διεθνή κατακραυγή.

Το Ισραήλ κατείχε τη Λωρίδα της Γάζας από το 1967 ως το 2005, προτού να προχωρήσει στην επιβολή απόλυτου αποκλεισμού στον παραθαλάσσιο θύλακο όταν πήρε την εξουσία εκεί η Χαμάς. Συνεχίζει να κατέχει από το 1967 τη Δυτική Όχθη και την ανατολική Ιερουσαλήμ.

Ο κος Νετανιάχου διεμήνυσε εξάλλου ότι το Ισραήλ, με την υποστήριξη των ΗΠΑ, θα «τελειώσει τη δουλειά» εναντίον του Ιράν, που ο κος Ρούμπιο χαρακτήρισε τη σημαντικότερη «πηγή αστάθειας» στην περιφέρεια.

Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών, το Ισραήλ ανακοίνωσε πως παρέλαβε από τις ΗΠΑ φορτίο «βαρέων βομβών», τις παραδόσεις των οποίων αποφάσισε να ξαναρχίσει η κυβέρνηση Τραμπ.

Προσέγγιση Τουρκίας–Αιγύπτου: Από την αντιπαλότητα στη στρατηγική συνεργασία

Αίγυπτος και Τουρκία εντείνουν τη διπλωματική τους συνεργασία, με φόντο τις γεωπολιτικές ανακατατάξεις στη Μέση Ανατολή. Ο Αιγύπτιος υπουργός Εξωτερικών Μπαντρ Αμπντελατί,επισκέφθηκε την Άγκυρα, όπου συναντήθηκε με τον Τούρκο ομόλογό του, Χακάν Φιντάν, και τον πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Οι συνομιλίες επικεντρώθηκαν στις εξελίξεις στη Γάζα και τη Συρία, σηματοδοτώντας μια πρόοδο στις διμερείς σχέσεις ύστερα από χρόνια έντασης. «Οι σχέσεις προχωρούν θετικά και σταθερά», δήλωσε ο Οϊτούν Ορχάν, ειδικός σε θέματα Μέσης Ανατολής, προσθέτοντας ότι «η κρίση στη Γάζα και το ζήτημα της Συρίας μπορούν να ανοίξουν τον δρόμο για περαιτέρω συνεργασία, καθώς και οι δύο χώρες έχουν κοινά συμφέροντα».

Κατά τη συνάντηση της 4ης Φεβρουαρίου με τον Ερντογάν, ο Αμπντελατί μετέφερε μήνυμα του Αιγύπτιου προέδρου Αμπντέλ Φατάχ αλ-Σίσι, το οποίο, σύμφωνα με το αιγυπτιακό ΥΠΕΞ, «επαινούσε τις κοινές προσπάθειες για την ενίσχυση της διμερούς συνεργασίας».

Ο Φιντάν, στη συνέντευξη Τύπου που ακολούθησε, ευχαρίστησε το Κάιρο για τις πρωτοβουλίες του προς την επίτευξη εκεχειρίας στη Γάζα, υπογραμμίζοντας πως η συνεργασία μεταξύ Τουρκίας και Αιγύπτου είναι «απαραίτητη» στη σημερινή ασταθή κατάσταση της περιοχής. Οι δύο χώρες στηρίζουν την εφαρμογή μόνιμης εκεχειρίας και τη λύση των δύο κρατών στο παλαιστινιακό ζήτημα, ενώ έχουν συντονίσει τις ενέργειές τους για την αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα.

Αναθέρμανση των σχέσεων ύστερα από μια δεκαετία

Οι διπλωματικές σχέσεις Τουρκίας – Αιγύπτου επλήγησαν σοβαρά μετά την «Αραβική Άνοιξη» του 2011, όταν η Άγκυρα υποστήριξε τις λαϊκές εξεγέρσεις στη Μέση Ανατολή, περιλαμβανομένης της επανάστασης στην Αίγυπτο. Οι δεσμοί τους έφτασαν στο ναδίρ το 2013, όταν ο αιγυπτιακός στρατός, υπό την ηγεσία του αλ Σίσι, ανέτρεψε και φυλάκισε τον ισλαμιστή πρόεδρο Μοχάμεντ Μόρσι, προκαλώντας την έντονη αντίδραση της Τουρκίας, η οποία αρνήθηκε να αναγνωρίσει τον αλ Σίσι ως νόμιμο ηγέτη της Αιγύπτου.

Η επαναπροσέγγιση ξεκίνησε το 2022, όταν ο Ερντογάν και ο αλ Σίσι αντάλλαξαν χειραψία στα πλαίσια του Παγκοσμίου Κυπέλλου στο Κατάρ. Η εξομάλυνση των σχέσεων επιταχύνθηκε και επισφραγίστηκε με την ανταλλαγή πρεσβευτών αργότερα την ίδια χρονιά.

Το 2023, ο Ερντογάν πραγματοποίησε επίσημη επίσκεψη στο Κάιρο, την πρώτη μετά την ανατροπή του Μόρσι, όπου συζήτησε με τον αλ Σίσι την ισραηλινή επιθετικότητα στη Γάζα. Τον Σεπτέμβριο του 2024, ο αλ Σίσι επισκέφθηκε την Τουρκία, επιβεβαιώνοντας τη νέα δυναμική στη σχέση των δύο χωρών.

Η Συρία στο επίκεντρο των διαφορών

Παρότι Τουρκία και Αίγυπτος έχουν βρει κοινό έδαφος στη Γάζα, εξακολουθούν να έχουν διαφορετικές προσεγγίσεις όσον αφορά τη Συρία. Η Τουρκία υποστήριξε τη στρατιωτική προέλαση της αντικαθεστωτικής οργάνωσης Χαγιάτ Ταχρίρ αλ-Σαμ (HTS) εναντίον του καθεστώτος Άσαντ, με αποτέλεσμα την κατάρρευση του τελευταίου στα τέλη του 2024. Αντίθετα, το Κάιρο είχε διατηρήσει πιο ουδέτερη στάση, αποφεύγοντας να υποστηρίξει την απομάκρυνση του Σύρου ηγέτη.

Ο νέος Σύρος πρόεδρος, Αχμέντ αλ Σάρα, επισκέφθηκε την Άγκυρα στις 4 Φεβρουαρίου, επιδιώκοντας να διαμορφώσει μια «στρατηγική συνεργασία» με την Τουρκία. Από την πλευρά του, το Κάιρο ανησυχεί για τις επιπτώσεις της αλλαγής ηγεσίας στη Συρία, αν και ο αλ-Σίσι απέστειλε συγχαρητήρια επιστολή στον αλ-Σαράα, σε μια ένδειξη προσεκτικής αποδοχής.

Η Άγκυρα επιδιώκει να λειτουργήσει ως «γέφυρα» μεταξύ Δαμασκού και Καΐρου, ώστε να διευκολύνει τον διάλογο και την ομαλοποίηση των σχέσεων. Σύμφωνα με αναλυτές, η τουρκο-αιγυπτιακή συνεργασία στη Συρία ενδέχεται να αποτελέσει έναν ακόμη παράγοντα ενίσχυσης των δεσμών μεταξύ των δύο χωρών.

Κοινός αντίπαλος τα αμερικανικά σχέδια για τη Γάζα

Η επανεκλογή του Ντόναλντ Τραμπ στις Ηνωμένες Πολιτείες προσέθεσε έναν ακόμα κοινό προβληματισμό για την Τουρκία και την Αίγυπτο. Ο Τραμπ πρότεινε την αμερικανική ανάληψη της ανοικοδόμησης της Γάζας, ενώ έθεσε εκ νέου το ενδεχόμενο μετεγκατάστασης Παλαιστινίων σε γειτονικές αραβικές χώρες.

Ο Τούρκος ΥΠΕΞ, Χακάν Φιντάν, κατέστησε σαφές ότι η Άγκυρα απορρίπτει πλήρως οποιαδήποτε πρόταση αναγκαστικής μετακίνησης Παλαιστινίων, δηλώνοντας ότι «είμαστε σε απόλυτη σύμπνοια με την Αίγυπτο στο ζήτημα αυτό». Στο ίδιο μήκος κύματος, Αίγυπτος και Τουρκία εξέδωσαν κοινή ανακοίνωση, καταδικάζοντας οποιαδήποτε απόπειρα εκδίωξης των Παλαιστινίων από τα εδάφη τους.

Η περιφερειακή πραγματικότητα αλλάζει και οι ισορροπίες διαμορφώνονται εκ νέου, με την Άγκυρα και το Κάιρο να βρίσκουν περισσότερα σημεία σύγκλισης παρά διαφωνίας.

Διπλωματικές επαφές Γεραπετρίτη με αλ Σάρα

Ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης συναντήθηκε στη Δαμασκό με τον μεταβατικό πρόεδρο της Συρίας Αχμέντ αλ Σάρα και τον υπουργό Εξωτερικών Ασάντ αλ Σαϊμπανί, για να συζητήσουν τους νέους θεσμούς της Συρίας «μετά την πτώση του ολοκληρωτικού καθεστώτος Άσαντ».

O κος Γεραπετρίτης, σύμφωνα με διπλωματικές, πηγές, στη συνάντηση αυτή αναφέρθηκε στη στήριξη της Ελλάδας στην κυριαρχία, την ενότητα και την εδαφική ακεραιότητα της Συρίας, καθώς είναι προς το συμφέρον της, ως μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, να αναλάβει πρωτοβουλίες προκειμένου να προωθηθεί η σταθερότητα και η ευημερία στην περιοχή.

Η βοήθεια που μπορεί να παράσχει η Ελλάδα στη Συρία, όπως τόνισε ο κύριος Γεραπετρίτης, αφορά τομείς όπως η τεχνογνωσία και η οικοδόμηση θεσμών στη χώρα, καθώς και γενικότερα ανθρωπιστική και αναπτυξιακή βοήθεια.

Ο υπουργός Εξωτερικών τόνισε το ενδιαφέρον της Ελλάδας για τη χριστιανική κοινότητα της Συρίας και υπογράμμισε τη σημασία του σεβασμού και τήρησης του Διεθνούς Δικαίου, και του Δικαίου της θάλασσας. Επεσήμανε ακόμα την ανάγκη για μια συμπεριληπτική κυβέρνηση, στην οποία θα αντιπροσωπεύεται κάθε εθνική και θρησκευτική κοινότητα.

Τέλος, αναφέρθηκε στους ισχυρούς δεσμούς της Ελλάδας με τον αραβικό κόσμο και στον κομβικό ρόλο της Μέσης Ανατολής.