Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ θα μεταβεί αύριο Σάββατο στην Αίγυπτο, όπως έκανε γνωστό ο ίδιος χθες Πέμπτη από την Ουάσιγκτον, καλώντας να υποστηριχθεί η χώρα αυτή, που ενδέχεται να υποδεχθεί δεκάδες χιλιάδες Παλαιστίνιους που θέλουν να φύγουν από την εμπόλεμη Λωρίδα της Γάζας.
«Η Αίγυπτος χρειάζεται υποστήριξη, ας υποστηρίξουμε λοιπόν την Αίγυπτο», είπε ο κος Μισέλ, στην πρωτεύουσα των ΗΠΑ για τη σύνοδο αργότερα σήμερα με τον Αμερικανό πρόεδρο Τζο Μπάιντεν, στην οποία θα συμμετάσχει επίσης η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Διευκρίνισε πως αύριο θα έχει συνομιλίες με τον Αιγύπτιο πρόεδρο Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι.
Τη Δευτέρα, στα Τίρανα, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ανήγγειλε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα ανοίξει εναέριο ανθρωπιστικό διάδρομο προς τη Λωρίδα της Γάζας προκειμένου οι κάτοικοί της να «μην πληρώσουν το τίμημα της βαρβαρότητας της Χαμάς».
Ο κος Μισέλ ανέφερε πως υποστηρίζει σθεναρά τον «ηγετικό ρόλο» του Αμερικανού προέδρου Μπάιντεν, που πήγε στο Ισραήλ προχθές Τετάρτη και ανακοίνωσε πως εξασφάλισε τη συνεργασία του Καΐρου για να περάσουν περίπου είκοσι φορτηγά με βοήθεια, επιβεβαιώνοντας παράλληλα την υποστήριξη της ΕΕ στο δικαίωμα του Ισραήλ «να αμύνεται» δυνάμει του διεθνούς δικαίου.
Ο στρατός του Ισραήλ και παλαιστινιακές οργανώσεις αλληλοκατηγορούνται για το πολυαίμακτο χτύπημα στο νοσοκομείο Αχλί της Γάζας.
Η ανθρωπιστική βοήθεια που περιμένουν οι Παλαιστίνιοι αναμένεται να αρχίσει να εισέρχεται στη Λωρίδα της Γάζας από σήμερα, ανέφερε χθες Πέμπτη ο αιγυπτιακός Τύπος, τη 13η ημέρα του πολέμου ανάμεσα στο Ισραήλ και τη Χαμάς με έναυσμα την επίθεση της παλαιστινιακής τρομοκρατικής οργάνωσης στην ισραηλινή επικράτεια την 7η Οκτωβρίου.
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου επέμεινε χθες στην «πρόκληση» που εγείρει η πιθανή μαζική ροή προσφύγων στην Αίγυπτο και πρόσθεσε πως αναμένει να υπάρξει ευρεία «ανταλλαγή πληροφοριών» στη σημερινή σύνοδο.
Ερωτηθείς αν η Ευρώπη μιλά με μια φωνή, είπε «η απάντηση είναι ναι», επικαλούμενος την ενιαία θέση των Ευρωπαίων ηγετών έπειτα από τη βιντεοδιάσκεψη που οργανώθηκε το βράδυ της Τρίτης.
Η άτυπη σύνοδος είχε σκοπό να διευκρινιστεί η ευρωπαϊκή θέση, έπειτα από επικρίσεις για το μήνυμα που εξέπεμψε η πρόεδρος της Κομισιόν στο πρόσφατο ταξίδι της στο Ισραήλ.
«Στεκόμαστε στο πλευρό του Ισραήλ», διαβεβαίωσε η κυρία φον ντερ Λάιεν χθες Πέμπτη σε ομιλία της στο Hudson Institute της Ουάσιγκτον, επαναλαμβάνοντας πως το Ισραήλ έχει δικαίωμα να υπερασπιστεί τον εαυτό του αντιμέτωπο με τον «τρόμο» της Χαμάς.
Αναφερόμενη επίσης στον πόλεμο στην Ουκρανία, τόνισε πως «αυτές οι δυο κρίσεις, τόσο διαφορετικές μεταξύ τους, απαιτούν η Ευρώπη και η Αμερική να πάρουν θέση και να πάρουν θέση μαζί», για να «προστατεύσουμε τις δημοκρατίες μας».
Ο ιππότης πήγαινε σπίτι του. Καθώς περνούσε από ένα επικίνδυνο και στενό ορεινό μονοπάτι, σκοτεινά όντα μάστιζαν κάθε του βήμα. Αλλά είχε αντιμετωπίσει μεγάλους τρόμους στη ζωή του και αυτοί οι δαίμονες δεν τον ενοχλούσαν.
Προχώρησε ήρεμα πάνω στο πανίσχυρο πολεμικό άλογό του, με το πιστό του κυνηγόσκυλο στο πλευρό του. Το φιδογυριστό μονοπάτι όλο και ανηφόριζε – ο ιππότης είχε πολύ δρόμο να διανύσει σε αυτό το επικίνδυνο ταξίδι.
Στο αποκορύφωμα της καλλιτεχνικής του καριέρας, ο Άλμπρεχτ Ντύρερ (Albrecht Dürer, 1471-1528) φιλοτέχνησε τρεις χαλκογραφίες, οι οποίες είναι σήμερα γνωστές ως τα κορυφαία χαρακτικά του ή «Meisterstichte». Μαζί, αντανακλούν τις πιο σημαντικές πτυχές ενός ανθρώπου – το μυαλό, το σώμα και το πνεύμα.
Το χαρακτικό «Ο Ιππότης, ο Θάνατος και ο Διάβολος» (1513) εξετάζει τις φυσικές δοκιμασίες που πρέπει να περάσει κάθε άνθρωπος στη ζωή του. ‘Οπως κάθε άνθρωπος, ο Ιππότης αναμετριέται με τα φαντάσματα του Διαβόλου και του Θανάτου που στοιχειώνουν όλους μας.
Σύμβολα του ταξιδιού της ζωής
Στα δεξιά του μπροστινού πλάνου, ακριβώς πάνω από την εμβληματική υπογραφή του καλλιτέχνη – ένα D τυλιγμένο σε ένα A – βρίσκεται ένα κρανίο memento mori πάνω σε έναν βράχο, για να μας υπενθυμίζει το αναπόδραστο του θανάτου. Κάτω δεξιά, μια σαύρα, η οποία αντιπροσωπεύει την πνευματική θέρμη μπροστά στον κίνδυνο, κινείται ανάμεσα στα πόδια του πολεμικού αλόγου του Ιππότη. Ένα κυνηγόσκυλο, που συμβολίζει την αφοσίωση, τρέχει δίπλα στο άλογο.
Λεπτομέρεια από το έργο «Ο Ιππότης, ο Θάνατος και ο Διάβολος» (1513) του Albrecht Dürer. Χαλκογραφία, 24 x 10 εκ. (Public Domain)
Ανεβαίνοντας από τα σαμπατόν (τις περικνημίδες της πανοπλίας του Ιππότη), το βλέμμα μας πέφτει σε ένα υπέροχο άλογο. Ο καλλιτέχνης επισκέφθηκε δύο φορές την Ιταλία και χρησιμοποίησε τις αναλογίες του Ντα Βίντσι για αυτή την απεικόνιση ενός αλόγου. Μπορούμε επίσης να βρούμε ομοιότητες με τα έφιππα αγάλματα του Ντονατέλλο και του Αντρέα ντελ Βερρόκιο που είδε όσο βρισκόταν στην Ιταλία.
Το ταξίδι του Ιππότη προς την πατρίδα κρύβει πολλούς κινδύνους, όχι ορατούς στα ανθρώπινα μάτια, αλλά παρ’ όλα αυτά πολύ πραγματικούς. Ο Ντύρερ δείχνει δύο σκοτεινές δυνάμεις κοντά στον Ιππότη. Η μία από αυτές, ο Θάνατος, ιππεύει δίπλα του πάνω σε ένα χλωμό άλογο. Φίδια τυλίγονται γύρω από το λαιμό του και το κεφάλι του, κάνοντάς τον μια πραγματικά τρομακτική φιγούρα. Καθώς κοιτάζει χαμογελαστός τον Ιππότη, ο Θάνατος κρατάει μια μισοάδεια κλεψύδρα για να υποδηλώσει ότι έχει περάσει η μισή ζωή του Ιππότη.
Η άλλη, ο Διάβολος, το δαιμονικό πλάσμα που ακολουθεί τον ιππότη, έχει τερατώδη εμφάνιση. Οι πολλοί πειρασμοί της ζωής – η λαιμαργία, η λαγνεία, η εξουσία και άλλοι – συμβολίζονται από το ρύγχος του δαίμονα, τα κέρατα του κριού και ένα μεγάλο κέρας φωτιάς που ξεπηδά από την κορυφή του κεφαλιού του.
Το τοπίο είναι γυμνό και βραχώδες. Οι ογκόλιθοι εκθέτουν ετοιμοθάνατες ρίζες και ρωγμές κατά μήκος της άγονης πλαγιάς. Ψηλά στο βάθος, βλέπουμε έναν οικισμό με κτίρια και ένα πλούσιο τοπίο που έρχεται σε αντίθεση με το επικίνδυνο και ζοφερό ανηφορικό μονοπάτι.
Ο Ιππότης κοιτάζει ευθεία μπροστά, με το βλέμμα στραμμένο στον προορισμό του, την ουράνια πατρίδα του. Περνά μέσα από έναν κόσμο που σαπίζει, σκοτεινό και μη βιώσιμο. Στο χέρι του κρατάει ένα λουλούδι ελπίδας που του θυμίζει τον προορισμό του.
Άλμπρεχτ Ντύρερ, «Ο Ιππότης, ο Θάνατος και ο Διάβολος», 1513. Χαλκογραφία, 24 x 10 εκ. (Public Domain)
Προστατεύοντας τον εαυτό μας
Αναφερόμενος σε αυτό το χαρακτικό, ο Τζόρτζιο Βαζάρι είχε σημειώσει ότι ο Ιππότης συμβολίζει την ανθρώπινη δύναμη – και είναι πράγματι δυνατός μπροστά σε πολλούς κινδύνους κατά τη διάρκεια του ταξιδιού της ζωής του. Ο Ιππότης προστατεύει το θνητό του σώμα με την καλύτερη πανοπλία της εποχής, την οποία ο Ντύρερ απεικονίζει με μεγαλοπρέπεια.
Σε ένα άλλο επίπεδο, πρόκειται για την εσωτερική δύναμη του ιππότη, που ο Ντύρερ απεικονίζει με εξαιρετικό τρόπο: για να νικήσει κάποιος τον αντίπαλό του, πρέπει να φορέσει την πανοπλία του Θεού. Η συγγραφέας Χέδερ Άνταμς περιγράφει την πανοπλία που αναφέρει ο Άγιος Παύλος στην επιστολή του προς τους Εφεσίους. Η κα Άνταμς «κατονομάζει κομμάτια του πραγματικού ιματισμού που φορούσαν οι πολεμιστές της εποχής και τα επαναπροσδιορίζει για χρήση στον πνευματικό πόλεμο. … Ο Παύλος εξηγεί ότι ο αγώνας μας δεν είναι τόσο φυσικός όσο πνευματικός, ενάντια στον πραγματικό μας εχθρό, τον Διάβολο».
Εδώ, ο Ιππότης έχει πλήρη επίγνωση των θανάσιμων εχθρών που αντιμετωπίζει. Ο ιππότης του Ντύρερ είναι οπλισμένος με τη ζώνη της αλήθειας για να αντιμετωπίσει τα ψέματα του διαβόλου και με τον θώρακα της δικαιοσύνης. Η περικεφαλαία του σώζει τη ζωή του όταν πέφτει στον πειρασμό και η λόγχη του καταστρέφει όσους του επιτίθενται στο ταξίδι του προς τον ουρανό.
Ένας μεγάλος χαράκτης
Εργαλεία χαλκογραφίας. (Public Domain)
Οι χαράκτες χρησιμοποιούσαν εργαλεία που απαιτούσαν τέχνη στον χειρισμό τους, αλλά μπορούσαν να παράγουν συνθέσεις με βάθος και ακρίβεια. Αυτό το χαρακτικό δείχνει την ικανότητα του Ντύρερ να χρησιμοποιεί τη γλυφή, το εργαλείο χάραξης, με διάφορες τεχνικές. Το σκοτεινό, σάπιο τοπίο, για παράδειγμα, είναι μια ευρεία επίπεδη επιφάνεια που ο Ντύρερ συνέθεσε για να δημιουργήσει βάθος για τις κύριες μορφές. Μια ποικιλία σταυροειδούς χάραξης δημιουργεί ενδιαφέρον στη χαίτη του αλόγου, στα γένια των πλασμάτων και στο δασύτριχο τρίχωμα του σκύλου. Η σκίαση αναδεικνύει τη μυϊκή μάζα του αλόγου με εξαιρετικό αποτέλεσμα.
Ζώντας στο πολιτιστικό και εμπορικό κέντρο της Νυρεμβέργης, ο Ντύρερ γνώριζε ότι η τυπογραφία μπορούσε να εξυπηρετήσει την τέχνη του. Τα πιεστήρια θα μπορούσαν να παράγουν εκτυπώσεις από τις γκραβούρες του, κάνοντας την τέχνη του διαθέσιμη σε ένα ευρύ κοινό. Τα χαρακτικά του μύησαν πολλούς στην τέχνη του και η δημοτικότητά τους αύξησε τον πλούτο του. Το Μουσείο Glessner House, το οποίο κατέχει ένα πρωτότυπο τύπωμα του «Ιππότη», δηλώνει ότι «ο Ντύρερ έφερε πραγματικά επανάσταση στη χαρακτική, καθιστώντας την μια ανεξάρτητη και αξιοσέβαστη μορφή τέχνης».
Ο Θάνατος είναι πάντα μαζί μας καθώς διανύουμε τη ζωή μας – δεν ξέρουμε πότε θα διακόψει το ταξίδι της ζωής μας. Ο Διάβολος προβάλλεται περισσότερο τον τελευταίο καιρό, ειδικά για όσους συμφωνούν ή δελεάζονται από τις θελκτικές του προτάσεις.
Το ταξίδι του Ιππότη είναι ένα ταξίδι που όλοι πρέπει να κάνουμε. Έχουμε ένα θνητό σώμα και, όπως ο Ιππότης, πρέπει να προστατεύσουμε τον εαυτό μας από κάθε είδους δαιμονικές παρεμβάσεις και απειλητικές για τη ζωή μας επιθέσεις στο δρόμο μας προς την ουράνια πατρίδα μας.
Με την εξαιρετική του δεξιοτεχνία, ο Ντύρερ παρουσίασε σκηνές γεμάτες με σύμβολα και μορφές που ζητούν από τον θεατή να σκεφτεί, να διαλογιστεί και να δράσει στη ζωή του.
Στην πρώτη εκτύπωση της εικόνας, ο Dürer ονόμασε το έργο «Reuter» ή «Καβαλάρης». Σε αυτό, όπως και στα άλλα αριστουργηματικά χαρακτικά του, ο Ντύρερ, με το μεγάλο του ταλέντο, την αυξανόμενη καλλιτεχνική του διορατικότητα και τις ανώτερες τεχνικές του ικανότητες, κατάφερε να αποδώσει την κλασική τελειότητα.
Η εκλογική επιτυχία της φιλελεύθερης πολωνικής αντιπολίτευσης με επικεφαλής τον Ντόναλντ Τουσκ, τον 66χρονο πρώην πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οφείλεται σε μεγάλο μέρος στις ψήφους ανθρώπων που είχαν λιγότερα από τα μισά χρόνια του.
Στις εκλογές της Κυριακής καταγράφηκε το υψηλότερο ποσοστό συμμετοχής της μετακομμουνιστικής εποχής στην Πολωνία, 74,38%, κυρίως χάρη σε μια άνευ προηγουμένου κινητοποίηση εκ μέρους ψηφοφόρων οι οποίοι είναι μερικές φορές απρόθυμοι να πάνε στις κάλπες: των νέων και των γυναικών.
Τελικά το απερχόμενο λαϊκιστικό εθνικιστικό κόμμα Νόμος και Δικαιοσύνη (PiS), θα διαθέτει πλέον 194 ψήφους σ’ ένα κοινοβούλιο με 460 έδρες, έναντι 248 των τριών φιλοευρωπαϊκών κομμάτων και 18 της άκρας δεξιάς.
Σχεδόν το 69% των νέων ηλικίας από 18 έως 29 ετών προσήλθαν στις κάλπες, καταγράφοντας αύξηση 12 ποσοστιαίων μονάδων σε σχέση με τις προηγούμενες εκλογές, πριν από τέσσερα χρόνια.
Περίπου τα δύο τρίτα απ’ αυτούς υποστήριξαν τα φιλοευρωπαϊκά αντιπολιτευόμενα κόμματα και μόνο 14% επέλεξαν τους λαϊκιστές εθνικιστές του κυβερνώντος PiS, κάτι που ήταν αρκετό για να κάνει τη διαφορά, παρά τη δημογραφική ανισορροπία της Πολωνίας.
«Υπάρχουν περίπου πέντε εκατομμύρια ψηφοφόροι ηλικίας 18-29 ετών, έναντι δέκα εκατομμύρίων ανθρώπων ηλικίας 60 ετών και άνω», δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο η 22χρονη Βικτόρια Γεντροσκόβιακ.
«Έχω ακούσει συχνά να λένε πως δεν αξίζει τον κόπο να απευθύνεσαι στους νέους επειδή δεν επηρεάζουν τα αποτελέσματα των εκλογών και, σε κάθε περίπτωση, δεν ψηφίζουν», πρόσθεσε.
Η ένωσή της, η Inicjatywa Wshod (Ανατολική Πρωτοβουλία), επιχείρησε να αποδείξει το αντίθετο ενθαρρύνοντας τους νέους να ψηφίσουν.
Άρχισε μια εκστρατεία που έγινε viral και της οποίας το σύνθημα «Δεν θα σιωπούμε πλέον» απευθύνθηκε στις γυναίκες και μάλιστα με επιτυχία, αφού σχεδόν το 74% των γυναικών ψηφοφόρων πήγαν να ψηφίσουν.
Η ήττα της άκρας δεξιάς
Σε μια χώρα όπου πριν από τρία χρόνια η άμβλωση απαγορευόταν σχεδόν πλήρως, τα κινήματα για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων των γυναικών είχαν ήδη δώσει σκληρές μάχες, όμως αυτήν τη φορά έπρεπε να προχωρήσουν ακόμη μακρύτερα.
«Αποδείχθηκε πως οι νέοι ανησυχούσαν όχι μόνο για τη νομιμοποίηση της άμβλωσης, αλλά και για την κρίση στην αγορά ακινήτων και τους φόρους», αναφέρει η Γεντροσκόβιακ.
Η μείωση των φόρων ήταν μία από τις κύριες διεκδικήσεις της Συνομοσπονδίας, ενός ακροδεξιού κόμματος το οποίο ήλπιζε σε διψήφιο ποσοστό, αλλά δεν συγκέντρωσε τελικά παρά το 7% των ψήφων.
Σύμφωνα με τους αναλυτές, η ψήφος των γυναικών έπαιξε ρόλο σ’ αυτό το αποτέλεσμα, καθώς αυτές είχαν συνείδηση του αντίκτυπου που θα είχε μια μείωση των φόρων στις δημόσιες υπηρεσίες, που αντιμετώπιζαν ήδη προβλήματα.
Οι νέοι ψηφοφόροι «μεγάλωσαν με το κόμμα Νόμος και Δικαιοσύνη και είδαν τα δημόσια κεφάλαια να διασπαθίζονται. Οφείλαμε να τους πούμε πως τα πράγματα μπορούν να είναι διαφορετικά», δήλωσε η Γεντροσκόβιακ. «Έπρεπε να τους μιλήσουμε, για παράδειγμα, για τις δημόσιες μεταφορές».
Σύμφωνα με την Γιουστίνα Κάιτα, κοινωνιολόγο στο πανεπιστήμιο SWPS της Βαρσοβίας, αριθμός ψηφοφόρων, οι οποίοι που είχαν δηλώσει αναποφάσιστοι στις δημοσκοπήσεις, ήταν νεαρές γυναίκες.
«Όταν αυτές οι γυναίκες πήγαν να ψηφίσουν, η πλάστιγγα έγειρε υπέρ των άλλων κομμάτων και εναντίον της Συνομοσπονδίας», δήλωσε.
«Τεράστια κόστη»
Παρά την επιτυχία της αντιπολίτευσης, η Γεντροσκόβιακ εκφράζει τη λύπη της για το γεγονός ότι στο νέο πολωνικό κοινοβούλιο δεν υπάρχουν παρά μόνο τρεις βουλευτές κάτω των 30 ετών.
Ένας εξ αυτών είναι ο Άνταμ Γκόμολα, 24 ετών, ο οποίος εξελέγη βουλευτής του Τρίτου Δρόμου, ενός κεντρώου κόμματος που είναι πιθανό να συμμετάσχει στη μελλοντική κυβέρνηση μαζί με τον Συνασπισμό Πολιτών και την Αριστερά.
«Όταν άρχισα την εκστρατεία μου, μία από τις τοπικές εφημερίδες έγραψε ότι ήμουν ‘ένας υποψήφιος του Facebook’, όμως ουδέποτε ντράπηκα γι’ αυτό», δήλωσε ο Γκόμολα στο Γαλλικό Πρακτορείο.
Ο υποψήφιος παρέμεινε σε επαφή με τους ψηφοφόρους αναρτώντας «live» στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και επιτρέποντας στους οπαδούς του να παρακολουθήσουν τα παρασκήνια της προεκλογικής εκστρατείας.
«Δεν έχω καμιά αμφιβολία για το γεγονός ότι είναι οι νέοι αυτοί που καθόρισαν το αποτέλεσμα των εκλογών. (…) Δέχθηκα συγχαρητήρια κυρίως από τους συνομιλήκους μου», δήλωσε ο Γκόμολα.
Ως βουλευτής, ο Γκόμολα επιθυμεί να επικεντρωθεί στην επέκταση του δικτύου δημόσιας συγκοινωνίας, ιδιαίτερα στις αγροτικές περιοχές της Πολωνίας, και να επιμείνει στην αύξηση των δημόσιων επενδύσεων στον τομέα της κατοικίας.
«Το κόστος ζωής είναι ιδιαίτερα υψηλό για τους νέους που ενηλικιώνονται και έχουν να αντιμετωπίσουν τεράστια έξοδα», δήλωσε ο Γκόμολα.
Σύμφωνα με τη Γεντροσκόβιακ, οι νέοι πιστεύουν πως οι εκλογές θα αλλάξουν αληθινά τα πράγματα.
«Τώρα πρέπει αυτή η αλλαγή να συγκεκριμενοποιηθεί», προσθέτει.
Τον Δεκέμβριο του 1917, η Φινλανδία ανακήρυξε την ανεξαρτησία της από τη Ρωσία, έχοντας για χρόνια υπάρξει ένα «Μεγάλο Δουκάτο» της Ρωσικής Αυτοκρατορίας, αγωνιζόμενη να διατηρήσει την εθνική της ταυτότητα και τον πολιτισμό της εν μέσω πολιτικών «ρωσοποίησης». Ήταν η χρονιά που οι Σοβιετικοί ξεκίνησαν τη Ρωσική Επανάσταση και η Φινλανδία δεν ήθελε να έχει καμία σχέση με αυτήν.
«Αγωνιστήκαμε 600 χρόνια για την ελευθερία μας και ανήκω στη γενιά που την πέτυχε», έγραψε ο συνθέτης Γιαν Σιμπέλιους. Η Φινλανδία, που βρισκόταν ανάμεσα στη Σουηδία και τη Ρωσία, ήταν επί αιώνες σε κατάσταση υποτέλειας. «Ελευθερία! Η “Φινλάντιά” μου είναι η ιστορία αυτού του αγώνα. Είναι το τραγούδι της μάχης μας, ο ύμνος της νίκης μας», έγραψε ο Σιμπέλιους.
Το «Φινλάντια» είχε γραφτεί ενώ ακόμα η Φινλανδία βρισκόταν υπό ρωσική κυριαρχία και ο συνθέτης Σιμπέλιους προσπάθησε να αποτυπώσει τη φινλανδική φωνή και πολιτισμό χωρίς να καταφύγει στη μίμηση λαϊκών μελωδιών.
Το έργο σημείωσε μεγάλη επιτυχία και έξω από τη χώρα. Το «Φινλάντια» έβαλε τη Φινλανδία στην παγκόσμια μουσική σκηνή, αναδεικνύοντας την καλλιτεχνική της συμβολή στον κλασικό κανόνα.
Το έργο – αρχικά γραμμένο χωρίς λόγια για ορχήστρα – συγκίνησε τόσο πολύ τους ακροατές του, ώστε έκτοτε έχει διασκευαστεί σε διάφορους ύμνους, όπως τα «Ακόμα είσαι η ψυχή μου», «Στο τραπέζι», «Χώρα των πεύκων» και «Το αποχαιρετιστήριο τραγούδι μας». Έχει θεωρηθεί ύμνος της νίκης και της ελευθερίας και ανεπίσημο εθνικό τραγούδι της Φινλανδίας.
Το θριαμβευτικό συμφωνικό ποίημα, το οποίο διαρκεί περίπου οκτώ λεπτά, εξακολουθεί να είναι ένα από τα αγαπημένα τραγούδια που εκτελούνται συχνά.
Η φινλανδική ιστορία σε 7 μέρη
Το 1899, ο Γιαν Σιμπέλιους κλήθηκε να συνθέσει μουσική για την εκδήλωση «Εορτασμοί του Τύπου».
Η εκδήλωση, η οποία χαρακτηρίστηκε ως εκδήλωση για τη συγκέντρωση χρημάτων για τις συντάξεις των εργαζομένων στις εφημερίδες, είχε ως σκοπό να χρηματοδοτήσει έναν ελεύθερο φινλανδικό Τύπο, ως αντίδραση στη ρωσική λογοκρισία.
Ο Σιμπέλιους συνέθεσε ένα έργο επτά μουσικών ταμπλώ που περιέγραφαν την ιστορία του έθνους, με στόχο να γράψει μουσική που οι Φινλανδοί θα αναγνώριζαν ως δική τους, χωρίς να καταφεύγει στη μίμηση της λαϊκής μουσικής.
«Δεν θα ήθελα να πω ψέματα στην τέχνη», έγραψε στη σύζυγό του, Άινο. «Αλλά νομίζω ότι τώρα βρίσκομαι στο σωστό δρόμο. Τώρα αντιλαμβάνομαι αυτές τις φινλανδικές, καθαρά φινλανδικές τάσεις, στη μουσική λιγότερο ρεαλιστικά αλλά πιο αληθινά από ό,τι πριν».
Ξεκίνησε με ένα πρελούδιο και στη συνέχεια με ένα ταμπλώ με τίτλο «Το τραγούδι του Βάιναμοϊνεν», του ημίθεου ήρωα του φινλανδικού έπους Κάλεβαλα. Το δεύτερο ταμπλώ, «Οι Φινλανδοί βαπτίζονται από τον επίσκοπο Ερρίκο», απεικονίζει την εισαγωγή του χριστιανισμού στη Φινλανδία ήδη από τον όγδοο αιώνα. Το τρίτο ταμπλώ, «Σκηνή από την Αυλή του Δούκα Γιόχαν», αναφέρεται στον ηγεμόνα της Φινλανδίας στα τέλη της δεκαετίας του 1500. Η τέταρτη ενότητα, «Οι Φινλανδοί στον τριακονταετή πόλεμο», αναφέρεται σε μία από τις πιο μακροχρόνιες συγκρούσεις στην ευρωπαϊκή ιστορία.
Το προτελευταίο κομμάτι, «Η Μεγάλη Εχθρότητα», αναφερόταν στη ρωσική κυριαρχία στη Φινλανδία, πριν από το θριαμβευτικό τέλος, «Η Φινλανδία ξυπνάει».
Το τελευταίο κομμάτι αποδείχθηκε πολύ πατριωτικό για να εμφανιστεί με το όνομα του εκείνη την εποχή και εκτελέστηκε με ονόματα όπως «Σκανδιναβικό χορωδιακό εμβατήριο» και «Αυτοσχεδιασμός», ώστε να περάσει από τον ρωσικό έλεγχο.
Το έργο έγινε εξαιρετικά δημοφιλές και έναν χρόνο αργότερα, εμπνευσμένος από ανώνυμες επιστολές θαυμαστών, ο Σιμπέλιους επεξεργάστηκε τα δύο τελευταία μέρη σε ένα ξεχωριστό κομμάτι με τίτλο «Finlandia».
Το τραγούδι του θριάμβου
Το «Φινλάντια» ξεκινά με δυσοίωνη διάθεση, με την πομπή των χαμηλών πνευστών να συμβολίζει τις κακουχίες και την πίεση που είχε υποστεί η Φινλανδία για τόσους αιώνες. Η σκοτεινή ατμόσφαιρα δίνει σύντομα τη θέση της σε μια πανηγυρική αλλά ελπιδοφόρα μελωδία από τα ξύλινα πνευστά, που αργότερα επαναλαμβάνεται από τα έγχορδα και την υπόλοιπη ορχήστρα, καθώς η μουσική γίνεται όλο και πιο θριαμβευτική, ιδίως στο μεσαίο τμήμα «Μοτίβο της νίκης» όπου θυμίζει φανφάρα.
Λέγεται ότι ο Σιμπέλιους εμπνεύστηκε από τη θέα των δέντρων και της γαλήνιας λίμνης της περιοχής Αουλάνκο. Η μουσική είναι κατά διαστήματα επιβλητική σαν εμβατήριο, ενώ σε άλλες στιγμές γίνεται σχεδόν ιερή. Ακόμα και ακροατές μακριά από τη Φινλανδία συντονίζονται με την αίσθηση πατριωτισμού και ελευθερίας που προκαλεί η μουσική.
Το έργο παρουσιάστηκε για πρώτη φορά από τη Φιλαρμονική του Ελσίνκι, με την οποία έκανε περιοδεία σε όλη την Ευρώπη, μέχρι την Παγκόσμια Έκθεση που πραγματοποιήθηκε στο Παρίσι την ίδια χρονιά.
Το ξεσηκωτικό συμφωνικό ποίημα έχει συγκινήσει πολλούς ακροατές – οι περισσότερες ηχογραφήσεις του «Φινλάντια» περιλαμβάνουν και χορωδία, που χρησιμοποιεί συνήθως τους μελοποιημένους στίχους του ποιητή B.A. Κοσκεννιέμι.
Οι «επίσημοι» στίχοι χρησιμοποιήθηκαν για πρώτη φορά το 1937, όταν ο τραγουδιστής της όπερας Βάινο Σόλα έβαλε λόγια στο τραγούδι. Ο Κοσκεννιέμι έγραψε μια νέα σειρά στίχων το 1939, μετά τον Χειμερινό Πόλεμο, τον οποίο διεξήγαγε η Ρωσία εναντίον της Φινλανδίας. Ο Σιμπέλιους διασκεύασε τον ύμνο για χορωδία μόλις το 1948.
Ο συνθέτης ήταν λίγο μπερδεμένος από τη δημοτικότητα του έργου του ως ύμνου. «Είναι γραμμένο για ορχήστρα. Αλλά αν ο κόσμος θέλει να το τραγουδήσει, δεν μπορεί να γίνει αλλιώς», έγραψε αργότερα.
Παρουσίαση από τη Συμφωνική Ορχήστρα Shen Yun
Η Συμφωνική Ορχήστρα Shen Yun. (ευγενική παραχώρηση της Shen Yun Performing Arts)
Τον Οκτώβριο, η Συμφωνική Ορχήστρα Shen Yun (Σεν Γιουν) επιστρέφει στη Νέα Υόρκη, με δύο συναυλίες στο David Geffen Hall του Κέντρου Λίνκολν.
Στη συναυλία της 22ας Οκτωβρίου, το έργο του Σιμπέλιους θα παρουσιαστεί χωρίς χορωδία – το κοινό θα έχει τη δυνατότητα να το ακούσει στην αρχική του μορφή.
Εκτός από το «Φινλάντια», το πρόγραμμα περιλαμβάνει πρωτότυπες συνθέσεις του Σεν Γιουν καθώς και τη «Συμφωνία του Νέου Κόσμου» του Ντβόρακ και το Κοντσέρτο για βιολί «Εραστές Πεταλούδων».
Ο Μίλεν Νάτσεφ θα διευθύνει την ορχήστρα, ενώ η Κάθριν Τζανγκ θα είναι η αρχιμουσικός.
Η Συμφωνική Ορχήστρα Shen Yun αποτελείται από μουσικούς που περιοδεύουν και παίζουν με τις οκτώ ομάδες χορού Shen Yun Performing Arts.
Ο κος Νάτσεφ ολοκλήρωσε τη 10η σεζόν του με το Shen Yun νωρίτερα φέτος. Έχει διευθύνει τη συμφωνική ορχήστρα σε γνωστές αίθουσες συναυλιών όπως το Κάρνεγκι Χολ, το Κέντρο Κένεντι, η Όπερα του Τόκιο και πολλές άλλες.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε την Πέμπτη ότι ξεκίνησε έρευνα στην πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης X (πρώην Twitter) για διάδοση «παράνομου περιεχομένου» και παραπληροφόρησης στην πλατφόρμα της σχετικά με τον πόλεμο Χαμάς-Ισραήλ.
Η Επιτροπή θα διερευνήσει τη συμμόρφωση του X με τον νόμο περί ψηφιακών υπηρεσιών (DSA), ο οποίος αποσκοπεί στη ρύθμιση της διάδοσης παράνομου περιεχομένου και παραπληροφόρησης στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Η έρευνα αυτή καλύπτει τις πολιτικές και τις πρακτικές του X σχετικά με τις ειδοποιήσεις για το παράνομο περιεχόμενο, τον χειρισμό των καταγγελιών, την αξιολόγηση των κινδύνων και τα μέτρα για τον μετριασμό των κινδύνων που εντοπίστηκαν, ανέφερε η Επιτροπή σε δελτίο Τύπου:
«Το αίτημα αυτό προκύπτει από ενδείξεις που έλαβαν οι υπηρεσίες της Επιτροπής σχετικά με πιθανή διάδοση παράνομου περιεχομένου και παραπληροφόρησης, ιδίως διάδοση τρομοκρατικού και βίαιου περιεχομένου και ρητορικής μίσους.»
Απαιτείται από το Χ να παράσχει έως τις 18 Οκτωβρίου τις ζητούμενες πληροφορίες, ιδίως όσον αφορά την ενεργοποίηση και τη λειτουργία του πρωτοκόλλου του για την αντιμετώπιση κρίσεων. Η εταιρεία έχει προθεσμία έως τις 31 Οκτωβρίου για να απαντήσει στις υπόλοιπες ερωτήσεις.
«Με βάση την αξιολόγηση των απαντήσεων του Χ, η Επιτροπή θα εκτιμήσει τα επόμενα βήματα. Αυτό θα μπορούσε να συνεπάγεται την επίσημη έναρξη της διαδικασίας, σύμφωνα με το άρθρο 66 του DSA», σημειώνεται.
Η Επιτροπή δήλωσε ότι μπορεί να επιλέξει να ζητήσει τις πληροφορίες με απόφαση, εάν το Χ δεν ανταποκριθεί. Στην περίπτωση αυτή, η μη τήρηση της προθεσμίας απάντησης θα μπορούσε να οδηγήσει στην επιβολή «ποινών περιόδου».
Η έναρξη της έρευνας έπεται της επιστολής του Επιτρόπου Εσωτερικής Αγοράς της Ευρωπαϊκής Ένωσης Τιερί Μπρετόν στις 10 Οκτωβρίου προς τον Ήλον Μασκ, ιδιοκτήτη του X, στην οποία ο Επίτροπος αναφέρει ότι υπάρχουν ενδείξεις ότι το X χρησιμοποιείται για τη διάδοση παραπληροφόρησης στην Ευρώπη.
Ο Ευρωπαίος Επίτροπος Εσωτερικής Αγοράς Τιερί Μπρετόν. Βρυξέλλες, 29 Ιανουαρίου 2020. (Αλέξανδρος Μιχαηλίδης/Shutterstock)
Ο κος Μπρετόν προέτρεψε τον κο Μασκ να απαντήσει εντός 24 ωρών, προειδοποιώντας ότι σε αντίθετη περίπτωση θα υπάρξουν ενδεχομένως έρευνες και κυρώσεις.
Στην απάντηση του, ο κος Μασκ ανέφερε: «Η πολιτική μας ακολουθεί τον κανόνα της διαφάνειας των πηγών, προσέγγιση που γνωρίζω ότι η ΕΕ υποστηρίζει. Παρακαλείσθε όπως παραθέσετε τις παραβιάσεις στο Χ στις οποίες αναφέρεστε, ώστε να τις δει το κοινό».
Δεκάδες χιλιάδες αναρτήσεις έχουν αφαιρεθεί
Σε επιστολή της στις 11 Οκτωβρίου, η διευθύνουσα σύμβουλος του X Λίντα Γιακκαρίνο δήλωσε ότι η πλατφόρμα έχει αφαιρέσει ή επισημάνει «δεκάδες χιλιάδες κομμάτια περιεχομένου» από τότε που η τρομοκρατική οργάνωση Χαμάς εξαπέλυσε φονική επίθεση στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου.
Η κα Γιακκαρίνο δήλωσε ότι η πλατφόρμα έχει ανταποκριθεί σε αιτήματα επιβολής του νόμου από κράτη-μέλη της ΕΕ, αλλά δεν είχε λάβει καμία ειδοποίηση από τη Europol σχετικά με παράνομο περιεχόμενο μέχρι την επιστολή του κου Μπρετόν.
«Δεν υπάρχει θέση στο X για τρομοκρατικές οργανώσεις ή βίαιες εξτρεμιστικές ομάδες και συνεχίζουμε να αφαιρούμε τέτοιους λογαριασμούς άμεσα», ανέφερε η κα Γιακκαρίνο στην επιστολή της που ανήρτησε στο X.
«Αμέσως μετά τη δημοσιοποίηση της είδησης για την επίθεση της Χαμάς, το X συγκέντρωσε μια ηγετική ομάδα για να αξιολογήσει την κατάσταση», πρόσθεσε.
Σε δήλωσή της στο X, η κα Γιακκαρίνο ανέφερε ότι η εταιρεία έχει «αναδιανείμει τους πόρους της και έχει επαναπροσανατολίσει τις εσωτερικές ομάδες, που εργάζονται όλο το εικοσιτετράωρο για να αντιμετωπίσουν αυτήν τη γρήγορα εξελισσόμενη κατάσταση».
Αεροφωτογραφία του εγκαταλελειμμένου χώρου του μουσικού φεστιβάλ που δέχθηκε την επίθεση της Χαμάς, κοντά στο Κιμπούτς Ρεΐμ στην έρημο Νεγκέβ στο νότιο Ισραήλ, στις 10 Οκτωβρίου 2023. (Jack Guez/AFP μέσω Getty Images)
Σύμφωνα με τον λογαριασμό ασφαλείας του X, η πλατφόρμα έχει σημειώσει αύξηση των καθημερινά ενεργών χρηστών μετά την επίθεση και έχουν γίνει περισσότερες από 50 εκατομμύρια αναρτήσεις παγκοσμίως με θέμα την τρομοκρατική επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ.
«Καθώς τα γεγονότα εκτυλίσσονται με ταχείς ρυθμούς, μια διεπιχειρησιακή ηγετική ομάδα έχει αξιολογήσει αυτήν τη στιγμή ως κρίση που απαιτεί το υψηλότερο επίπεδο επαγρύπνησης», ανέφερε ενημέρωση του X στις 10 Οκτωβρίου.
«Αυτό σημαίνει ότι είμαστε επικεντρωμένοι και αφοσιωμένοι στην προστασία της συζήτησης στο X και στην επιβολή των κανόνων μας, καθώς συνεχίζουμε να αξιολογούμε την κατάσταση στην πλατφόρμα.»
Το X δήλωσε ότι παρακολουθεί επίσης ενεργά τον αντισημιτικό λόγο και έχει λάβει μέτρα για να αφαιρέσει «αρκετές εκατοντάδες λογαριασμούς» που προσπαθούσαν να χειραγωγήσουν τα τρέχοντας θέματα στην πλατφόρμα.
Μέχρι σήμερα, περισσότεροι από 1.300 πολίτες στο Ισραήλ έχουν σκοτωθεί, μεταξύ των οποίων τουλάχιστον 27 Αμερικανοί πολίτες, ενώ χιλιάδες άλλοι έχουν τραυματιστεί από τη δολοφονική δράση της Χαμάς στο Ισραήλ.
Ο ισραηλινός στρατός έχει απαντήσει με τον σφοδρότερο βομβαρδισμό της Γάζας. Ο αριθμός των νεκρών στη Γάζα έχει ξεπεράσει τους 1.500. Σήμερα, Παρασκευή 13 Οκτωβρίου, οι Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις (IDF) κάλεσαν τους Παλαιστίνιους στην πόλη της Γάζας να εκκενώσουν την περιοχή και να μετακινηθούν νότια μέσα στις επόμενες 24 ώρες για προστασία.
«Τις επόμενες ημέρες, οι IDF θα συνεχίσουν τις επιχειρήσεις τους σε στην πόλη της Γάζας και θα καταβάλουν κάθε δυνατή προσπάθεια για να μην βλάψουν αμάχους», αναφέρει η ανακοίνωση.
Ο πρόεδρος του Εθνικού Συμβουλίου της Αυστρίας Βόλφγκανγκ Σομπότκα, ο οποίος βρίσκεται στη Βουλγαρία για επίσκεψη εργασίας, εξέφρασε την εκτίμηση της χώρας του για τις προσπάθειες της Σόφιας να προστατέψει τα εξωτερικά σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο κος Σομπότκα πρόσθεσε ότι η Βουλγαρία είναι πολύτιμη εταίρος για την Αυστρία κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στο συνοριακό σημείο ελέγχου Καπιτάν Αντρέεβο, στη νοτιοανατολική Βουλγαρία, στα σύνορα με την Τουρκία.
Ο πρόεδρος της Βουλγαρικής Εθνοσυνέλευσης Ρόσεν Ζελιάσκοφ, ο οποίος συνόδευε τον κο Σομπότκα, επισήμανε ότι συνοριακοί φρουροί έχουν αποτρέψει χιλιάδες απόπειρες παράνομης διέλευσης. Παρά το γεγονός ότι η πρόκληση είναι πολύ μεγάλη για να διατηρηθούν ασφαλή τα σύνορα, η χώρα αντιμετωπίζει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο την κατάσταση χάρη στη βοήθεια που λαμβάνει από τους Ευρωπαίους εταίρους της, τόνισε.
Ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Εσωτερικών Ζίβκο Κότσεφ σημείωσε ότι η Βουλγαρία κάνει εξαιρετικά πετυχημένη δουλειά στην καταπολέμηση της παράτυπης μετανάστευσης. Ανέφερε μια σημαντική αύξηση, πάνω από 75%, στις ποινικές διαδικασίες σε σχέση με την παράνομη διακίνηση ανθρώπων και αύξηση 30% στις καταδίκες. Ο κος Κότσεφ σημείωσε την καλή συνεργασία με την Τουρκία που συμβάλλει στην επιτυχή καταπολέμηση της παράτυπης μετανάστευσης.
Οι κ.κ. Σομπότκα και Ζελιάσκοφ επισκέφθηκαν ένα τμήμα των χερσαίων συνόρων της χώρας με την Τουρκία όπου εξέτασαν τα συστήματα παρακολούθησης και του φράχτη. Ενημερώθηκαν για τις δραστηριότητες της γενικής διεύθυνσης της συνοριακής αστυνομίας από τον αναπληρωτή διευθυντή της, τον Ράντοσλαβ Κουλέκοφ, καθώς και για τα μέτρα αποτροπής των αποπειρών παράνομης εισόδου στη Βουλγαρία.
Ο κος Κουλέκοφ σημείωσε ότι σχεδόν 158.000 απόπειρες παράνομης διέλευσης των συνόρων Τουρκίας – Βουλγαρίας έχουν αποτραπεί από την αρχή του έτους. Έως πριν από λίγες εβδομάδες, υπήρχαν 1.500 απόπειρες διέλευσης των συνόρων από μετανάστες ημερησίως.
Έπειτα από επικοινωνία με την τουρκική πλευρά, ο αριθμός αυτός μειώθηκε σημαντικά, δήλωσε ο κος Κότσεφ.
Ο κος Κουλέκοφ ανέφερε ότι από την επόμενη χρονιά, η ασφάλεια στα σύνορα θα ενισχυθεί με μη επανδρωμένα αεροσκάφη. Επίσης, ένα έργο για την κάλυψη 110 χλμ των συνόρων με κλειστό κύκλωμα παρακολούθησης είναι υπό ανάπτυξη.
Οι κ.κ. Ζελιάσκοφ και Σομπότκα επισκέφθηκαν το συνοριακό σημείο ελέγχου Καπιτάν Αντρέεβο για να παρατηρήσουν σε πραγματικό χρόνο την επεξεργασία των εγγράφων και την εφαρμογή των συνοριακών ελέγχων σε διερχόμενα οχήματα και πρόσωπα.
Στις εργασίες της τριμερούς Συνόδου Κορυφής Ελλάδας – Βουλγαρίας – Ρουμανίας συμμετείχε χθες Δευτέρα ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών Χρήστος Σταϊκούρας, συνοδεύοντας τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, στη Βάρνα της Βουλγαρίας.
Ο νέος Σιδηροδρομικός Εμπορευματικός Διάδρομος «Βαλτικής Θάλασσας – Εύξεινου Πόντου – Αιγαίου Πελάγους» τέθηκε στο επίκεντρο των συζητήσεων, που πραγματοποίησε ο κος Σταϊκούρας, στο πλαίσιο των επαφών του, ενώ συμμετείχε σε ομάδα εργασίας με την επίτροπο Μεταφορών της ΕΕ Adina – Ioana Vălean, κλιμάκιο εκπροσώπων της κυβέρνησης της Βουλγαρίας, που αποτελούνταν από τον υπουργό Οικονομικών, Assen Vassilev, τον υπουργό Μεταφορών και Επικοινωνιών, Georgi Gvozdeykov, τον υπουργό Περιφερειακής Ανάπτυξης Andrey Tzekov και τον Ρουμάνο υπουργό Μεταφορών και Υποδομών Sorin – Mihai Grindeanu.
Ειδικότερα, όπως έκανε, γνωστό, μετά το πέρας των εργασιών ο κος Σταϊκούρας:
«Συζητήσαμε για την προοπτική και τις προϋποθέσεις υλοποίησης του νέου Σιδηροδρομικού Εμπορευματικού Διαδρόμου “Βαλτικής Θάλασσας – Ευξείνου Πόντου – Αιγαίου Πελάγους”, στο πλαίσιο του νέου Ευρωπαϊκού Διαδρόμου Μεταφορών, με στόχο ένα βιώσιμο, πολυτροπικό δίκτυο μεταφορών, που συνδέει την Ελλάδα με τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία, την Ουγγαρία, την Σλοβακία, τη Πολωνία, τη Λιθουανία, τη Λετονία, και την Εσθονία, με προοπτική να προαχθούν συνδέσεις με τη Μολδαβία.
»Σε αυτή την κατεύθυνση, μιλήσαμε:
α) Για το έργο της ανάπτυξης της Σιδηροδρομικής Σύνδεσης “Θεσσαλονίκη – Καβάλα – Αλεξανδρούπολη – Μπουργκάς – Βάρνα – Ρούσε”, με τα έργα στη νέα γραμμή “Θεσσαλονίκη – Καβάλα – Τοξότες” και την αναβάθμιση του τμήματος “Αλεξανδρούπολη – Ορμένιο”
β) Για ένα Μνημόνιο συνεργασίας για ανάπτυξη ενός πολυτροπικού διαδρόμου μεταξύ Ελλάδας, Βουλγαρίας και Ρουμανίας
γ) Για τις λωρίδες αλληλεγγύης ΕΕ – Ουκρανίας, μετά από την αξιοποίηση ελληνικών λιμανιών, κυρίως αυτού της Αλεξανδρούπολης.»
Αυτό δεν είναι ένα χαριτωμένο κουνελάκι. Εδώ βλέπουμε έναν λαγό, που η Αλίκη [στη Χώρα των Θαυμάτων] θα αποκαλούσε Μαρτιάτικο Λαγό και τον οποίο ο Αίσωπος περιέγραψε με ακρίβεια στο «Η χελώνα και ο λαγός».
Ο Άλμπρεχτ Ντύρερ (Albrecht Dürer, 1471-1528) γνώρισε και παρατήρησε αυτό το είδος λαγού στα λιβάδια της αγαπημένης του Γερμανίας. Ο λαγός της μνήμης του ήταν άγριος, δυνατός και γρήγορος. Τα μακριά, μεγάλα αυτιά του συνελάμβαναν κάθε ήχο, ιδίως αυτούς που μπορεί να σήμαιναν κίνδυνο στο λιβάδι όπου κατοικούσε. Τέτοια ζώα ήταν δύσκολο να συλληφθούν, πόσο μάλλον να ζωγραφιστούν, ελεύθερα, καθώς οι λαγοί χάνονται από το οπτικό μας πεδίο εν ριπή οφθαλμού.
Η ακουαρέλα του 1502 «Νεαρός λαγός» (με τον αρχικό τίτλο «Feldhase» ή «Field Hare»), δείχνει έναν λαγό ολοζώντανο. Αν και αυτά τα ζώα θεωρούνταν παράσιτα που κατακλύζουν τα λιβάδια, ο Ντύρερ αποδίδει τον λαγό με σεβασμό – μπορούμε σχεδόν να συναισθανθούμε τι σκέφτεται.
Λέγεται ότι για να δημιουργήσει τον πίνακα ο Ντύρερ, παρατήρησε πρώτα τον λαγό στη φύση, στη συνέχεια έκανε μελέτες ενός λαγού που είχε στο εργαστήριό του και το τελικό έργο προέκυψε από ένα μονταρισμένο δείγμα. Ο Ντύρερ παρουσιάζει τον λαγό με εκπληκτική λεπτομέρεια σε καθιστή θέση τριών τετάρτων, να κοιτάζει μπροστά. Το απλό φόντο βοηθά το μάτι να εστιάσει στην κεντρική φιγούρα, σαν να έχει τοποθετηθεί μέσα σε μια επίπεδη επιφάνεια για μελέτη. Ωστόσο, δείχνει ολοζώντανος.
Υπέροχη λεπτομέρεια
Όπως είναι τοποθετημένο, η ένταση του ζώου είναι αισθητή, γεγονός που δίνει την αίσθηση ότι ο λαγός μπορεί να φύγει από το χαρτί ανά πάσα στιγμή. Ο ιστότοπος του Τομ Γκάρνεϋ History of Art αναφέρει: «… έχουμε μια μοναδική φιγούρα χωρίς φόντο και μια τέλεια αποτυπωμένη στιγμή ακινησίας και εγρήγορσης. Ένας ήχος ή μια μικρή αλλαγή στον άνεμο και το κεφάλι θα γείρει, τα αυτιά θα τεντωθούν και ο λαγός θα έχει χαθεί».
Το μάτι του λαγού δείχνει την αντανάκλαση ενός παραθύρου, γεγονός που θα μπορούσε να υποδηλώνει ότι το έργο έγινε σε στούντιο. Μια φωτεινή πηγή στα αριστερά, εκτός οπτικού πεδίου, δημιουργεί μια απαλή σκιά στα δεξιά του λαγού. Τα μεγάλα αυτιά είναι όρθια και στραμμένα στο πλάι, σαν να προσπαθούν να συλλάβουν κάθε ήχο στο περιβάλλον του.
Ο Ντύρερ γνώριζε όλες τις τεχνικές της υδατογραφίας. Η χρήση των καφέ τόνων και αποχρώσεων, καθώς και οι κηλίδες που εφαρμόζονται με πινέλα διαφορετικού πάχους υποδηλώνουν μια γούνα από παχύ τρίχωμα που επικαλύπτεται από προεξέχουσες τρίχες. Ο καλλιτέχνης εφάρμοσε διάφορες πινελιές, μακριές, κοντές, παχιές, ελαφρές, για να απεικονίσει το πραγματικό δέρμα ενός λαγού στην άγρια φύση. Ένα σκούρο υπόστρωμα υδατοχρώματος διαμορφώνει το σώμα της φιγούρας. Το λευκό γκουάς (παχύ υδατόχρωμα) στην κοιλιά, τα μάγουλα και τις άκρες του αυτιού δένουν όμορφα με τους άλλους φυσικούς τόνους της γούνας του ζώου.
Σύμφωνα με την ιστοσελίδα Visiting Vienna: «Εκτός από την απλή, αλλά εντυπωσιακή ιδέα ότι είναι πάνω από 500 ετών, υπάρχει και η αξιοσημείωτη λεπτομέρεια: οι μεμονωμένες τρίχες, οι αποχρώσεις και τα χρώματα που συνδυάζονται για να δημιουργήσουν μια σχεδόν φωτογραφική ποιότητα στον πίνακα. Και ας μην ξεχνάμε την ακρίβεια της δομής των οστών».
Ο Ντύρερ, άνθρωπος της Βόρειας Αναγέννησης, εργάστηκε σκληρά για να τελειοποιήσει όλες τις δεξιότητές του: ζωγράφος, χαράκτης, σχεδιαστής, συγγραφέας και θεωρητικός, και ερευνητής όλων των αναδυόμενων επιστημών της εποχής του. Η μελέτη των φυσικών επιστημών, σε συνδυασμό με το εκπληκτικό καλλιτεχνικό ταλέντο του, του επέτρεψε να απεικονίζει ζώα, τόσο εξωτικά όσο και κοινά, όσο το δυνατόν πιο ρεαλιστικά και με κάθε λεπτομέρεια. Ο Ντύρερ χρονολόγησε και υπέγραψε αυτό το έργο με το εμβληματικό του Α που είναι τυλιγμένο γύρω από το D, στο κάτω μέρος του προσκηνίου.
Ο καλλιτέχνης αντλούσε έμπνευση από τα όσα έβλεπε στον κόσμο γύρω του. Είχε πει κάποτε: «Μην απομακρύνεσαι από τη Φύση … γιατί η Τέχνη έχει τις ρίζες της στη Φύση, και όποιος μπορεί να την ανασύρει, την έχει». Σε αυτό το υπέροχο πορτρέτο ενός κοινού λαγού, ο Ντύρερ απεικόνισε ένα από τα ταπεινά πλάσματα του Θεού στην πραγματική του μορφή, αποκαλύπτοντας πόσο όμορφη είναι η φύση για όσους επιλέγουν να δουν.
Άλμπρεχτ Ντύρερ, «Νεαρός λαγός», 1502. Υδατογραφία και γκουάς σε χαρτί, 25 x 22 εκ. Μουσείο Albertina, Βιέννη. (Public Domain)
Τα δύσκολα ζητήματα του μεταναστευτικού σε μία κρίσιμη στιγμή πρόκειται να συζητήσουν οι υπουργοί Μετανάστευσης της Ελλάδας, της Ισπανίας, της Ιταλίας, της Κύπρου και της Μάλτας, σήμερα στη Θεσσαλονίκη στην 6η κατά σειρά Σύνοδο των κρατών-μελών της ομάδος MED5.
Κατά τη διάρκεια της Συνόδου, οι αρμόδιοι για θέματα μετανάστευσης υπουργοί θα συζητήσουν τις τρέχουσες εξελίξεις στο μεταναστευτικό, τόσο στη Μεσόγειο όσο και ευρύτερα στην Ευρώπη.
Η Σύνοδος αποσκοπεί στην ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των κρατών της ΜΕD5 στο φλέγον ζήτημα του μεταναστευτικού και η περαιτέρω εναρμόνιση των θέσεων τους στη δύσκολη όσο και κρίσιμη διαπραγμάτευση για το Ευρωπαϊκό Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Άσυλο (Migration Pact).
Τις εργασίες της Συνόδου θα ανοίξει o αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Μαργαρίτης Σχοινάς, ενώ χαιρετισμό θα απευθύνει και η επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ίλβα Γιόχανσον, με μήνυμά της.
Το βράδυ της 6ης Οκτωβρίου ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου Δημήτρης Καιρίδης παρέθεσε επίσημο δείπνο στους ομολόγους του, στο Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού Θεσσαλονίκης. Με το πέρας των εργασιών της συνόδου, αναμένεται η έκδοση κοινής δήλωσης των πέντε υπουργών, ενώ σήμερα θα ακολουθήσει κοινή συνέντευξη Τύπου.
Ειδικότερα στη Σύνοδο θα συμμετάσχουν:
– Ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου της Ελλάδας Δημήτρης Καιρίδης, ο οποίος και προεδρεύει της Συνόδου
– Ο υπουργός Εσωτερικών της Ισπανίας Φερνάντο Γκράντε Μαρλάσκα Γκόμεθ, η χώρα του οποίου βρίσκεται στο τιμόνι της ΕΕ το τρέχον εξάμηνο
– Ο υπουργός Εσωτερικών της Ιταλίας Ματέο Πιαντεντόσι
– Ο υπουργός Εσωτερικών της Κύπρου Κωνσταντίνος Ιωάννου
– Ο υπουργός Εσωτερικών της Μάλτας Μπάιρον Καμιλιέρι
Στις αυριανές εκλογές στη Βαυαρία και στην Έσση διακυβεύονται πολύ περισσότερα από το ποιες θα είναι οι νέες κρατιδιακές κυβερνήσεις. Τα αποτελέσματα αναμένεται να προκαλέσουν νέους κραδασμούς στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση και έναν ακόμη πονοκέφαλο στον καγκελάριο Όλαφ Σολτς.
Σύμφωνα με την τελευταία δημοσκόπηση, χθες Παρασκευή, για λογαριασμό του δεύτερου καναλιού της γερμανικής δημόσιας τηλεόρασης ZDF, οι έως τώρα κυβερνητικοί συνασπισμοί (Χριστιανοκοινωνικής Ένωσης, CSU – Ελεύθερων Ψηφοφόρων, FW στη Βαυαρία και Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος, CDU και Πρασίνων στην Έσση) εκτιμάται ότι θα καταφέρουν να εξασφαλίσουν την απαιτούμενη πλειοψηφία για μια νέα θητεία.
Στη δημοσκόπηση για τη Βαυαρία, η CSU προηγείται με 37%, το οποίο ωστόσο αποτελεί ιστορικό χαμηλό για το κόμμα που είχε επί δεκαετίες συνηθίσει στην αυτοδυναμία, ενώ ο κυβερνητικός της εταίρος, οι Ελεύθεροι Ψηφοφόροι, βρίσκεται στο 15%. Οι Πράσινοι συγκεντρώνουν 16%, το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (SPD) περιορίζεται στο 9% και η Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) φθάνει στο 14%. Οι Φιλελεύθεροι (FDP) φαίνεται ότι θα παραμείνουν και πάλι εκτός κοινοβουλίου, με 3%.
Στην Έσση το CDU διατηρεί το προβάδισμά του με 32% και οι συγκυβερνώντες Πράσινοι βρίσκονται στο 17%. Το ίδιο ποσοστό συγκεντρώνει και το SPD, επικεφαλής του οποίου είναι η ομοσπονδιακή υπουργός Εσωτερικών Νάνσι Φέζερ. Η κυρία Φέζερ επέλεξε – με τις ευλογίες του κόμματος και του καγκελάριου – να μην εγκαταλείψει τη θέση της στο υπουργικό συμβούλιο, προεξοφλώντας πιθανότατα το αρνητικό αποτέλεσμα για τον εαυτό της. Η AfD ακολουθεί με 16% και το FDP βρίσκεται στο όριο του 5%.
Σε πρώτη ανάγνωση, δεν προβλέπονται μεγάλες ανατροπές στα δύο κρατίδια. Επιπλέον, η ακροδεξιά, παρά την αναμενόμενη ενίσχυσή της, κατά 3-4 μονάδες σε σύγκριση με τις προηγούμενες εκλογές, δεν θα καταφέρει να απειλήσει τις ισορροπίες, αντίθετα από ό,τι συμβαίνει δηλαδή τα τελευταία χρόνια στα πρώην ανατολικά κρατίδια. Ο Όλαφ Σολτς όμως, εκτός από τη διαφαινόμενη διπλή ήττα του κόμματός του και της Νάνσι Φέζερ, τη Δευτέρα θα έχει να αντιμετωπίσει ένα ακόμη πρόβλημα: οι Φιλελεύθεροι κινδυνεύουν να μείνουν εκτός των κρατιδιακών κοινοβουλίων, τόσο στη Βαυαρία όσο και στην Έσση. Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά σε ρεπορτάζ του το πρώτο κανάλι της γερμανικής δημόσιας τηλεόρασης ARD, «αν ο Όλαφ Σολτς συνηθίζει να κάνει βραδινή προσευχή, μάλλον θα συμπεριλάβει τώρα και το FDP». Το κόμμα του υπουργού Οικονομικών Κρίστιαν Λίντνερ βρίσκεται ήδη εκτός κοινοβουλίου σε επτά κρατίδια και αύριο για ακόμη μια φορά θα πιστοποιηθεί κατά πάσα πιθανότητα ότι «η ομοσπονδιακή κυβέρνηση δεν κάνει καλό στο FDP». Μετά τις αλλεπάλληλες ήττες, είναι εύλογο λοιπόν οι Φιλελεύθεροι να γίνουν ακόμη πιο απαιτητικοί και δύσκολοι εταίροι για το SPD και τους Πράσινους, από τους οποίους – όπως έχει αποδειχθεί – τους χωρίζει άβυσσος.
Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του ARD, η δυσαρέσκεια για την ομοσπονδιακή κυβέρνηση, κυρίως στα θέματα μετανάστευσης και ενεργειακής κρίσης, εκτιμάται ότι θα αποτελέσει σημαντικό συντελεστή για την επιλογή της ψήφου των πολιτών στα δύο κρατίδια, όπου ζει το 1/4 του πληθυσμού της χώρας. Το μεταναστευτικό παραμένει στο επίκεντρο της αντιπαράθεσης: τα κρατίδια διαμαρτύρονται ότι έχουν φθάσει στο όριο των δυνατοτήτων τους, ενώ η ακροδεξιά επωφελείται από την αδυναμία διαχείρισης του προβλήματος τόσο από την κυβέρνηση όσο και – όπως αποδείχθηκε προχθές στη Γρανάδα – από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Στο στρατόπεδο της Χριστιανικής Ένωσης (CDU/CSU), οι δύο αναμενόμενες νίκες από τη μία πλευρά θα δώσουν μια ανάσα στον αρχηγό του CDU Φρίντριχ Μερτς, ο οποίος το τελευταίο διάστημα συλλέγει ατυχείς δηλώσεις και κριτική, από την άλλη πλευρά όμως θα διατηρήσουν τον αρχηγό της CSU Μάρκους Ζέντερ ως πιθανό αντίπαλό του στη διεκδίκηση του χρίσματος για την καγκελαρία ενόψει των κρίσιμων εκλογών του 2025.
Πριν από όλα αυτά όμως έρχεται το 2024, με Ευρωεκλογές, κρατιδιακές εκλογές στις ανατολικές περιοχές (Βραδεμβούργο, Θουριγγία, Σαξονία, Μεκλεμβούργο-Πομερανία) και δημοτικές εκλογές σε έξι κρατίδια. Εκεί, στο «προπύργιο» της γερμανικής ακροδεξιάς, θα κριθεί σε μεγάλο βαθμό η κατεύθυνση ενός μεγάλου μέρους της γερμανικής κοινωνίας. Και οι προβλέψεις είναι για την ώρα ιδιαίτερα δυσοίωνες.
