Σε μια κίνηση με έντονο οικονομικό και πολιτικό βάρος, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ παρουσίασε στις 8 Μαΐου το περίγραμμα μιας νέας εμπορικής συμφωνίας με το Ηνωμένο Βασίλειο, την πρώτη που υπογράφει η αμερικανική πλευρά από τότε που ο Τραμπ ανακοίνωσε τα εκτεταμένα σχέδιά του για δασμούς στις αρχές Απριλίου.
Αν και ο πρόεδρος δεν αποκάλυψε συγκεκριμένες λεπτομέρειες, υπογράμμισε ότι η συμφωνία θα ενισχύσει σημαντικά την πρόσβαση των αμερικανικών προϊόντων στη βρετανική αγορά, με τη Βρετανία να αναλαμβάνει τη μείωση ή εξάλειψη πληθώρας μη δασμολογικών εμποδίων που μέχρι σήμερα δημιουργούσαν αθέμιτο ανταγωνισμό στα αμερικανικά προϊόντα. «Τις επόμενες εβδομάδες όλα θα έχουν ολοκληρωθεί», δήλωσε o Τραμπ σε δημοσιογράφους στο Οβάλ Γραφείο, διευκρινίζοντας ότι δεν υπεγράφη ακόμη κάποιο επίσημο κείμενο.
Παράλληλα, ο Τραμπ δημοσίευσε στα κοινωνικά δίκτυα πίνακα που προέβλεπε αύξηση των αμερικανικών εξαγωγών κατά 5 δισ. δολάρια — σε προϊόντα όπως το βοδινό κρέας, η αιθανόλη, τα φρούτα, τα λαχανικά και άλλα αγαθά — καθώς και ενίσχυση των εσόδων από δασμούς κατά 6 δισ. δολάρια.
Ειδικότερα, το συνολικό βρετανικό δασμολόγιο κατεβαίνει από το 5,1% στο 1,8%. Ωστόσο, το αμερικανικό «βασικό» επίπεδο δασμών ύψους 10% στα βρετανικά προϊόντα που εισάγονται στις ΗΠΑ παραμένει αμετάβλητο.
Ο πρωθυπουργός της Βρετανίας, Κιρ Στάρμερ, μίλησε λίγο αργότερα από εργοστάσιο της Jaguar Land Rover στα Midlands, μετά από τηλεφωνική επικοινωνία με τον Τραμπ, προσφέροντας περισσότερες λεπτομέρειες: «Αυτό είναι μόνο η αρχή. Συνεχίζουμε τις διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ αλλά και άλλες χώρες για τη μείωση των εμπορικών εμποδίων», τόνισε.
Η συμφωνία προβλέπει τη μείωση των αμερικανικών δασμών στα βρετανικά αυτοκίνητα από το 27,5% στο 10% και την κατάργηση των δασμών σε χάλυβα και αλουμίνιο. Παράλληλα, θεσπίζεται ποσοστόση: έως 100.000 βρετανικά αυτοκίνητα θα μπορούν να εξαχθούν στις ΗΠΑ με δασμό 10%.
Νωρίτερα, ο Τραμπ επανέλαβε μέσα από τα κοινωνικά δίκτυα τον χαρακτήρα της συμφωνίας ως «ολοκληρωμένης και ιστορικής, που θα ενισχύσει περαιτέρω τη σχέση των δύο χωρών». «Είναι μεγάλη τιμή να ανακοινώνουμε πρώτοι τη Βρετανία, λόγω της μακρόχρονης κοινής μας ιστορίας και φιλίας. Πολλές ακόμη συμφωνίες βρίσκονται σε προχωρημένες συζητήσεις!»
Η συμφωνία ανακοινώθηκε λίγο μετά τη μείωση του βασικού επιτοκίου της Τράπεζας της Αγγλίας κατά 0,25%, στο 4,25%. Ο διοικητής της ΤτΑ, Άντριου Μπέιλι, καλωσόρισε τις εξελίξεις, σημειώνοντας πάντως ότι θα αναμένει περισσότερες λεπτομέρειες: «Αν επιβεβαιωθεί, θα είναι η πρώτη από πολλές σημαντικές εμπορικές συμφωνίες και σίγουρα θετική για τη βρετανική οικονομία». Ο ίδιος υπογράμμισε ότι η εξωστρέφεια της Βρετανίας αφήνει τη χώρα ευάλωτη σε αμερικανικούς δασμούς που επιβάλλονται σε άλλα κράτη.
Για τον πρωθυπουργό Στάρμερ, η συμφωνία αποτελεί επιβεβαίωση της πολιτικής του να επιδιώκει συνεννόηση και όχι ανταπόδοση στην αμερικανική τακτική των δασμών. Τον περασμένο Απρίλιο, ο ίδιος αρνήθηκε να μπει σε «αγώνα αντιποίνων», σε αντίθεση με την ηγεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Καναδά, επιλέγοντας να συζητήσει περαιτέρω τρόπους άμβλυνσης των συνεπειών για την βρετανική οικονομία: «Ο εμπορικός πόλεμος δεν συμφέρει κανέναν — ούτε υπάρχει επιχειρηματικός κλάδος που να ζητάει αντεκδίκηση», είχε δηλώσει.
Αντίθετα, Ευρωπαίοι και Καναδοί υιοθέτησαν μέτρα-αντίποινα, θέτοντας δασμούς σε πλήθος αμερικανικών προϊόντων. Από το δημοψήφισμα του 2016 για το Brexit, ΗΠΑ και Βρετανία προσπαθούν να καταλήξουν σε διμερή συμφωνία, με τις διαπραγματεύσεις να μην έχουν αποφέρει ουσιαστικά αποτελέσματα την προηγούμενη πενταετία. Το 2024, το συνολικό εμπόριο αγαθών και υπηρεσιών μεταξύ ΗΠΑ–Βρετανίας ανήλθε στα 400 δισ. δολάρια. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Αμερικανικού Γραφείου Εμπορίου, το εμπορικό πλεόνασμα των ΗΠΑ σε αγαθά από τη Βρετανία έφτασε τα 11,9 δισ. δολάρια (+17% σε σχέση με το 2023). Οι ΗΠΑ καλύπτουν το 16% του συνολικού βρετανικού εμπορίου (έναντι 48% της ΕΕ).
Αξίζει να σημειωθεί ότι η κυβέρνηση Στάρμερ επιδιώκει εμπορικές συμφωνίες και με άλλες αγορές, με χαρακτηριστικό παράδειγμα την πρόσφατη συμφωνία με την Ινδία μετά από πολυετείς διαπραγματεύσεις. Η βρετανική πλευρά κάνει λόγο για «ιστορική» συμφωνία, που θα ενισχύσει την οικονομία και θα φέρει απτά οφέλη για πολίτες και επιχειρήσεις, μειώνοντας δασμούς σε προϊόντα όπως ρούχα, αυτοκίνητα, τρόφιμα και κοσμήματα, ενώ η Ινδία καλύπτει περίπου το 2% του βρετανικού εμπορίου.
Αντίδραση των αγορών
Η ανακοίνωση της στροφής της αμερικανικής κυβέρνησης προς νέες εμπορικές συμφωνίες έτυχε άμεσης θετικής αποδοχής από τις αγορές, καθώς θεωρήθηκε ένδειξη αποκλιμάκωσης της αβεβαιότητας. Οι αμερικανικοί χρηματιστηριακοί δείκτες κινήθηκαν ανοδικά, με το Dow Jones να ενισχύεται κατά περίπου 200 μονάδες, ενώ Nasdaq και S&P 500 κέρδισαν περί το 0,5%.
Οι αποδόσεις των αμερικανικών ομολόγων επίσης σημείωσαν αύξηση, με το δεκαετές να σκαρφαλώνει στο 4,3%. Το δολαριακό δείκτης (U.S. Dollar Index) επίσης κινήθηκε ανοδικά, περιορίζοντας τις φετινές απώλειες στο 8%.
Όπως επισημαίνει ο διαχειριστής κεφαλαίων Τσάρλι Άσλεϊ των Catalyst Funds, η προσοχή των αγορών πλέον μετατοπίζεται στις εμπορικές διαπραγματεύσεις, παρά στη νομισματική πολιτική της Fed: «Αυτή τη στιγμή, το αμερικανικό χρηματιστήριο κινδυνεύει περισσότερο από ένα λάθος στην εμπορική πολιτική παρά από τη Fed. Οι διαπραγματεύσεις για το εμπόριο θα είναι ο βασικός παράγοντας για τη βραχυπρόθεσμη πορεία των αγορών», σημειώνει.
Μετά τη συνεδρίαση της Fed στις 7 Μαΐου, τα επιτόκια παρέμειναν σταθερά για τρίτη συνεχόμενη φορά, στο 4,25–4,5%. Οι υπεύθυνοι χάραξης νομισματικής πολιτικής τόνισαν τη διατήρηση ισχυρής οικονομικής δραστηριότητας, αλλά και την αύξηση των κινδύνων για στασιμοπληθωρισμό, καθώς «οι πιθανότητες για υψηλότερη ανεργία και πληθωρισμό έχουν αυξηθεί».
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε την Πέμπτη ότι έχει συμφωνηθεί μια «πλήρης και ολοκληρωμένη» εμπορική συμφωνία με τη Βρετανία.
Ο Τραμπ έγραψε στο Truth Social: «Η συμφωνία με το Ηνωμένο Βασίλειο είναι μια πλήρης και ολοκληρωμένη συμφωνία που θα εδραιώσει τη σχέση μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και του Ηνωμένου Βασιλείου για πολλά χρόνια».
Πρόσθεσε: «Λόγω της μακράς ιστορίας και της από κοινού μας αφοσίωσης, είναι μεγάλη τιμή να έχουμε το Ηνωμένο Βασίλειο ως την ΠΡΩΤΗ μας ανακοίνωση. Πολλές άλλες συμφωνίες, οι οποίες βρίσκονται σε σοβαρά στάδια διαπραγμάτευσης, θα ακολουθήσουν!»
Ο Τραμπ δεν παρείχε περισσότερες λεπτομέρειες.
Το γραφείο του Βρετανού πρωθυπουργού Κιρ Στάρμερ δήλωσε ότι θα δώσει μια «ενημερωμένη έκδοση» σχετικά με τις εμπορικές συνομιλίες των ΗΠΑ αργότερα μέσα στην ημέρα.
«Όπως γνωρίζετε, οι συνομιλίες με τις ΗΠΑ βρίσκονται σε εξέλιξη και θα ακούσετε περισσότερα από εμένα σχετικά με αυτό αργότερα σήμερα», δήλωσε ο Στάρμερ σε συνέδριο για την άμυνα στο Λονδίνο.
Αυτό είναι ένα εξελισσόμενο θέμα και θα ενημερώνεται.
Η Βουλή των Αντιπροσώπων στις 7 Μαΐου ψήφισε ένα νομοσχέδιο που θα απαγορεύει στο Υπουργείο Εσωτερικής Ασφάλειας να παρέχει επιχορηγήσεις σε κολέγια και πανεπιστήμια που συνεργάζονται με τις οντότητες του κυβερνώντος Κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος (ΚΚΚ) της Κίνας.
Με ψήφους 266-153, η Βουλή ψήφισε το HR 881, «Περιορισμοί του Υπουργείου Εσωτερικής Ασφάλειας στα Ινστιτούτα Κομφούκιου και τις Κινεζικές Οντότητες που Προκαλούν Ανησυχία». Κάθε Ρεπουμπλικανός που ήταν παρόν ψήφισε υπέρ της διακομματικής νομοθεσίας, μαζί με 55 Δημοκρατικούς.
Τα Ινστιτούτα Κομφούκιου είναι κέντρα κινεζικής γλώσσας που υποστηρίζονται από το Πεκίνο και λειτουργούν σε πανεπιστήμια στις Ηνωμένες Πολιτείες και σε άλλες χώρες. Οι επικριτές προειδοποιούν ότι τα προγράμματα χρησιμεύουν ως μέσο για τη διάδοση της προπαγάνδας και της λογοκρισίας του ΚΚΚ στις αμερικανικές πανεπιστημιουπόλεις.
Τα σχολεία και πανεπιστήμια των ΗΠΑ που φιλοξενούν Ινστιτούτα Κομφούκιου απαγορεύεται ήδη να λαμβάνουν χρηματοδότηση από το Υπουργείο Άμυνας.
«Το [ΚΚΚ] εκμεταλλεύτηκε την ανοιχτή και συνεργατική φύση του αμερικανικού ακαδημαϊκού χώρου για να διεξάγει εκτεταμένη βιομηχανική στρατιωτική κατασκοπεία εντός των Ηνωμένων Πολιτειών», δήλωσε η βουλευτής Βιρτζίνια Φοξ (Ρ-Β.Κ.) κατά τη διάρκεια της συζήτησης του νομοσχεδίου στην Επιτροπή Κανονισμών της Βουλής στις 5 Μαΐου.
Το νομοσχέδιο απαγορεύει επίσης στα κολέγια και τα πανεπιστήμια να συνάπτουν συμβάσεις με το πρόγραμμα «Χίλια ταλέντα» της Κίνας ή με οποιαδήποτε οντότητα που συνδέεται με τον στρατό, την αστυνομία ή τις υπηρεσίες πληροφοριών αυτού του έθνους ή με το Υπουργείο Βιομηχανίας και Τεχνολογίας Πληροφοριών του.
«Το ίδρυμα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης μπορεί να ανακτήσει την επιλεξιμότητα για αυτά τα κεφάλαια μετά τη λήξη της σχέσης», αναφέρει το ψήφισμα.
Το Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν, το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια-Μπέρκλεϊ και το Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Τζόρτζια διέκοψαν πρόσφατα τους δεσμούς τους και τη φιλοξενία οντοτήτων που συνδέονται με το ΚΚΚ.
Αυτή η πρόταση συζητείται εδώ και χρόνια. Η Βουλή ενέκρινε μια εκδοχή της πέρυσι, αλλά οι Δημοκρατικοί και ο τότε Πρόεδρος Τζο Μπάιντεν δήλωσαν ότι το μέτρο ήταν υπερβολικά ευρύ και δεν θα έπρεπε να αποκλείει κανένα σχολείο από τη λήψη ομοσπονδιακής βοήθειας για καταστροφές, την οποία διαχειρίζεται η Εσωτερική Ασφάλεια.
Ο βουλευτής Μπέννι Τόμπσον (Δ-Μισσ.), ο οποίος συνέγραψε το νομοσχέδιο, δήλωσε ότι η νέα έκδοση του νομοσχεδίου περιλαμβάνει την παροχή τεχνικής βοήθειας για να βοηθήσει τα σχολεία να συμμορφωθούν με τους κανονισμούς, και μια απαλλαγή όπου τα ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης θα μπορούσαν να συνεργάζονται με κινεζικές οντότητες σε περιορισμένες περιπτώσεις εάν η συνεργασία «είναι εθνικού συμφέροντος».
Η ψηφοφορία έρχεται 10 ημέρες αφότου το Υπουργείο Παιδείας ανακοίνωσε ότι το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια-Μπέρκλεϊ βρίσκεται υπό έρευνα για φερόμενη μη αναφορά εκατοντάδων εκατομμυρίων δολαρίων σε δωρεές από μια οντότητα που συνδέεται με την Κίνα, η οποία σχέση χρονολογείται από το 2023 και φέρεται να δίνει πληροφορίες σχετικά με μια «σημαντική τεχνολογία».
Η Φοξ δήλωσε ότι μόνο μια χούφτα πανεπιστήμια συνεργάζονται επί του παρόντος με τα Ινστιτούτα Κομφούκιου του ΚΚΚ, 43 από τα 74 σχολεία που συμμετείχαν στο πρόγραμμα στο παρελθόν εξακολουθούν να διατηρούν σχέσεις με τους Κινέζους ομολόγους τους που γνώρισαν.
Η βουλευτής Μέρυ Γκέι Σκάνιον (Δ-Πενν.) δήλωσε ότι η προστασία της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης των ΗΠΑ από ξένη επιρροή «είναι ένα σε μεγάλο βαθμό διευθετημένο ζήτημα» και ότι οι Ρεπουμπλικάνοι χάνουν χρόνο με αυτή τη νομοθεσία αντί να ασχολούνται με πιο πιεστικά ζητήματα.
«Αλλά αν οι συνάδελφοί μου θέλουν να πιέσουν για να βάλουν κάποια θέματα συζήτησης επειδή δεν υπάρχει καμία σημαντική νομοθεσία στο Κοινοβούλιο αυτή την εβδομάδα, απολαύστε το».
Ο βουλευτής Όστιν Σκοτ (Ρ-Τζόρτζια) δήλωσε ότι απαιτούνται πρόσθετες δράσεις του Κογκρέσου, όπως αυτό το νομοσχέδιο, για να προστατευθούν οι Ηνωμένες Πολιτείες από την κατασκοπεία και να σταματήσει η Κίνα από το να κλέβει εμπορικά μυστικά και πνευματική ιδιοκτησία των ΗΠΑ.
«Το Κινεζικό Κομμουνιστικό Κόμμα δεν συμμερίζεται τα συμφέροντά μας ή τις αξίες μας», είπε κατά τη διάρκεια συζήτησης στις 6 Μαΐου σχετικά με το μέτρο.
«Το Κινεζικό Κομμουνιστικό Κόμμα δεν είναι πλέον οικονομικός αντίπαλος. Είναι εχθρός.»
Τον περασμένο μήνα, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, σε εκτελεστικό διάταγμα, τόνισε τους υφιστάμενους ομοσπονδιακούς κανονισμούς που απαιτούν από τα κολέγια και τα πανεπιστήμια να αναφέρουν ξένες δωρεές ύψους 250.000 δολαρίων ή περισσότερο δύο φορές το χρόνο. Η Υπουργός Παιδείας Λίντα ΜακΜάχον κατηγόρησε τον Μπάιντεν ότι «είχε αδιαφορήσει για τις νομικές υποχρεώσεις των πανεπιστημίων».
Το Υπουργείο Παιδείας ανέφερε επίσης ότι, από το 2014, τα πανεπιστήμια των ΗΠΑ είχαν λάβει περισσότερα από 19,6 δισεκατομμύρια δολάρια σε ξένες δωρεές ή συμβάσεις, συμπεριλαμβανομένων 3,1 δισεκατομμυρίων δολαρίων από το Κατάρ, 1,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων από την Κίνα και 1,1 δισεκατομμυρίων δολαρίων από τη Σαουδική Αραβία.
Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των Ηνωμένων Πολιτειών (Fed) διατήρησε αμετάβλητα τα βασικά επιτόκια για τρίτη διαδοχική συνεδρίαση, με τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής να εκφράζουν ανησυχίες για τις πιθανές επιπτώσεις των δασμών στην απασχόληση και τον πληθωρισμό.
Η απόφαση ελήφθη μετά την ολοκλήρωση της διήμερης συνεδρίασης νομισματικής πολιτικής στις 7 Μαΐου, με τη Fed να διατηρεί το βασικό επιτόκιο των ομοσπονδιακών κεφαλαίων στο εύρος 4,25% με 4,5%. Η συγκεκριμένη απόφαση ήταν σε μεγάλο βαθμό αναμενόμενη από τις αγορές.
Στην ανακοίνωσή της μετά τη συνεδρίαση, η Fed τόνισε πως η αμερικανική οικονομία παραμένει σε καλή κατάσταση.
H Ομοσπονδιακή Επιτροπή Ανοικτής Αγοράς (Federal Open Market Committee – FOMC) επεσήμανε ότι οι διακυμάνσεις στις καθαρές εξαγωγές έχουν επηρεάσει τα στοιχεία, αλλά οι πρόσφατοι δείκτες δείχνουν ότι η οικονομική δραστηριότητα συνεχίζει να επεκτείνεται με σταθερό ρυθμό. Παράλληλα, η ανεργία έχει σταθεροποιηθεί σε χαμηλά επίπεδα και η αγορά εργασίας παραμένει ισχυρή, αν και ο πληθωρισμός διατηρείται σε σχετικά αυξημένα επίπεδα.
Ωστόσο, η Επιτροπή υπογράμμισε ότι έχουν αυξηθεί οι κίνδυνοι για ταυτόχρονη άνοδο της ανεργίας και του πληθωρισμού – ένα φαινόμενο γνωστό ως στασιμοπληθωρισμός.
Ο πρόεδρος της Fed, Τζερόμ Πάουελ, δήλωσε κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου ότι είναι ακόμη νωρίς για να προσδιοριστεί ποια πτυχή της διττής εντολής της Fed – η πλήρης απασχόληση και η σταθερότητα των τιμών – θα πρέπει να τεθεί σε προτεραιότητα. Επεσήμανε πως η νομισματική πολιτική παραμένει «μέτρια περιοριστική» και θεωρείται «σε καλή θέση», κάτι που, όπως είπε, επιτρέπει στη Fed να περιμένει και να παρακολουθεί τις εξελίξεις.
Ο ίδιος ανέφερε ότι η Τράπεζα δεν βιάζεται να προχωρήσει σε αλλαγή πολιτικής, καθώς πιστεύει ότι η παρούσα στάση της προσφέρει τη δυνατότητα έγκαιρης αντίδρασης σε πιθανές εξελίξεις. Όσον αφορά τις επιπτώσεις των δασμών, σημείωσε ότι ακόμη δεν έχουν αποτυπωθεί στα επίσημα στοιχεία και ότι οποιαδήποτε εκτίμηση είναι υποθετική, γεγονός που –όπως είπε– δεν επιτρέπει προληπτικές μειώσεις επιτοκίων.
Σύμφωνα με τον Μπομπ Λανγκ, ιδρυτή της Explosive Options, η Fed θεωρεί ότι η αρνητική μέτρηση του ΑΕΠ για το πρώτο τρίμηνο ήταν μεμονωμένο φαινόμενο και αναμένει ανάκαμψη για το διάστημα Απριλίου–Ιουνίου. Όπως σημείωσε, η Τράπεζα εκτιμά ότι η οικονομία και η αγορά εργασίας παραμένουν ισχυρές, ενώ ο πληθωρισμός συνεχίζει να κινείται σε υψηλά επίπεδα, κάτι που ενισχύει την άποψη ότι η οικονομική επιβράδυνση ήταν προσωρινή.
Η Fed επανέλαβε επίσης τη δέσμευσή της να συνεχίσει τη μείωση του ισολογισμού της, ο οποίος από την έναρξη της πολιτικής σύσφιγξης τον Απρίλιο του 2022 έχει μειωθεί κατά περίπου 2 τρισεκατομμύρια δολάρια, φτάνοντας κάτω από τα 6,7 τρισεκατομμύρια.
Αντιδράσεις των αγορών
Οι αμερικανικές μετοχές κινήθηκαν χωρίς σαφή κατεύθυνση στα μέσα της εβδομάδας. Ο δείκτης Dow Jones κατέγραψε άνοδο άνω των 200 μονάδων, ενώ οι Nasdaq και S&P 500 σημείωσαν πτώση κατά 0,7% και 0,2%, αντίστοιχα. Οι αποδόσεις των αμερικανικών κρατικών ομολόγων παρουσίασαν μικτές τάσεις, με το 10ετές να υποχωρεί κάτω από το 4,27%.
Παρά τις δηλώσεις αξιωματούχων της Fed περί δύο μειώσεων επιτοκίων της τάξης του 0,25% μέχρι το τέλος του έτους, οι επενδυτές εξακολουθούν να τιμολογούν τρεις.
Ο επικεφαλής οικονομικός αναλυτής της Bankrate, Γκρεγκ Μακμπράιντ, ανέφερε σε δήλωσή του ότι η Fed δεν σκοπεύει να κινηθεί πριν υπάρξουν σαφή δεδομένα που να δικαιολογούν αλλαγή πορείας. Όπως είπε, εφόσον ο πληθωρισμός παραμένει αυξημένος και ενδέχεται να ενισχυθεί περαιτέρω, θα χρειαστεί να υπάρξουν στοιχεία σημαντικής επιδείνωσης στην αγορά εργασίας ώστε να επανέλθουν οι μειώσεις επιτοκίων.
Αναβολή στις προσδοκίες για μείωση επιτοκίων
Μέχρι πρόσφατα, οι αγορές ανέμεναν σχεδόν βέβαιη μια μείωση των επιτοκίων τον Ιούνιο. Ωστόσο, το ισχυρότερο από το αναμενόμενο μηνιαίο δελτίο απασχόλησης για τον Απρίλιο μετέθεσε τις προσδοκίες των επενδυτών για τον Ιούλιο, σύμφωνα με το CME FedWatch Tool.
Η μεταβολή αυτή στις εκτιμήσεις δεν θεωρείται απρόσμενη, καθώς ο Πάουελ και άλλα μέλη της Fed έχουν εκφράσει την πρόθεσή τους να επιδείξουν υπομονή, υιοθετώντας προσέγγιση «αναμονής και παρακολούθησης».
Σε παλαιότερη συνέντευξή της στο CNBC, η πρόεδρος της Fed στο Κλήβελαντ, Μπεθ Χάμακ, είχε δηλώσει ότι οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα πρέπει να είναι προσεκτικοί και να αποφύγουν βιαστικές κινήσεις, υπογραμμίζοντας την ανάγκη εστίασης στα πραγματικά οικονομικά δεδομένα, τα οποία, όπως σημείωσε, είναι σε γενικές γραμμές θετικά.
Παρά τη συρρίκνωση του ΑΕΠ κατά 0,3% το πρώτο τρίμηνο – εξαιτίας των υψηλών εισαγωγών και της μικρής μείωσης στις δημόσιες δαπάνες – το Γραφείο Οικονομικής Ανάλυσης ανέφερε άνοδο 22% στις ιδιωτικές επενδύσεις και αύξηση 1,8% στις καθαρές εξαγωγές.
Η περιφερειακή Τράπεζα της Ατλάντα, μέσω του μοντέλου GDPNow, προβλέπει αύξηση 2,2% του ΑΕΠ στο δεύτερο τρίμηνο.
Τον Απρίλιο, η αμερικανική οικονομία δημιούργησε 177.000 νέες θέσεις εργασίας, υπερβαίνοντας τον μέσο όρο των 152.000 των τριών προηγούμενων μηνών. Παράλληλα, οι τιμές δείχνουν να σταθεροποιούνται, με τον δείκτη προσωπικών καταναλωτικών δαπανών (Personal Consumption Expenditure-PCE), που αποτελεί το προτιμώμενο μέτρο πληθωρισμού για τη Fed, να μειώνεται αισθητά τον Μάρτιο. Η ετήσια τιμή του συνολικού δείκτη υποχώρησε στο 2,3% – το χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων πέντε μηνών – ενώ ο δομικός δείκτης (που εξαιρεί τρόφιμα και ενέργεια) έπεσε στο 2,6%, το χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων εννέα μηνών.
Αναφερόμενος στους δασμούς που είχε επιβάλει ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, ο Πάουελ προειδοποίησε ότι είναι πολύ πιθανό να προκαλέσουν προσωρινή άνοδο του πληθωρισμού. Όπως διευκρίνισε, οι επιδράσεις αυτές ενδέχεται να αποδειχθούν πιο επίμονες, κάτι που θα εξαρτηθεί από την έντασή τους, τη διάρκεια της μετάδοσης στις τιμές και, εν τέλει, από τη διατήρηση των μακροπρόθεσμων πληθωριστικών προσδοκιών σε σταθερό επίπεδο.
Η επόμενη συνεδρίαση της Fed έχει προγραμματιστεί για τις 17 και 18 Ιουνίου. Κεντρικό σημείο θα αποτελέσει η επικαιροποίηση των Τριμηνιαίων Οικονομικών Προβλέψεων (Summary of Economic Projections-SEP), που καταγράφουν τις εκτιμήσεις των υπευθύνων χάραξης νομισματικής πολιτικής για την πορεία της οικονομίας και των επιτοκίων.
Πολλά άτομα συνελήφθησαν στις 7 Μαΐου, κατά τη διάρκεια φιλοπαλαιστινιακών διαδηλώσεων στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια στη Νέα Υόρκη.
Δεκάδες διαδηλωτές στέκονταν σε τραπέζια, χτυπούσαν τύμπανα και ξεδίπλωναν φιλοπαλαιστινιακά πανό στην αίθουσα ανάγνωσης της κύριας βιβλιοθήκης του Πανεπιστημίου Κολούμπια την Τετάρτη.
Βίντεο και φωτογραφίες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έδειχναν διαδηλωτές, οι περισσότεροι με μάσκες, που κρατούσαν πανό που έγραφαν «Απεργία για τη Γάζα» και «Απελευθερωμένη Ζώνη» κάτω από τους πολυελαίους της αίθουσας ανάγνωσης Lawrence A. Wein στη βιβλιοθήκη Μπάτλερ.
Το Αστυνομικό Τμήμα της Νέας Υόρκης (NYPD) ανταποκρίθηκε στο περιστατικό κατόπιν αιτήματος του πανεπιστημίου.
«Το NYPD ανταποκρίθηκε στην κατάσταση στην πανεπιστημιούπολη, όπου άτομα έχουν καταλάβει μια βιβλιοθήκη και παραβιάζουν χώρο που δεν τους ανήκει», δήλωσε εκπρόσωπος του τμήματος σε μια δήλωση μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στο NTD, αδελφό μέσο ενημέρωσης της Epoch Times. «Πολλά άτομα που δεν συμμορφώθηκαν με τις προφορικές προειδοποιήσεις του NYPD για να διαλυθούν συνελήφθησαν».
Ένας εκπρόσωπος της αστυνομίας αργά την Τετάρτη δήλωσε ότι το τμήμα δεν ήταν σε θέση να δώσει τον αριθμό των συλληφθέντων.
Ο δήμαρχος της Νέας Υόρκης, Έρικ Άνταμς, προειδοποίησε σε ανακοίνωσή του στο X όσους από τους ακτιβιστές παραβίασαν τον χώρο και δεν φοιτούν στο πανεπιστήμιο ότι πρέπει να εγκαταλείψουν αμέσως την πανεπιστημιούπολη, διαφορετικά θα συλληφθούν.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση του πανεπιστημίου, το απόγευμα της Τετάρτης, το περιστατικό συνέβη σε μια αίθουσα ανάγνωσης της Βιβλιοθήκης Μπάτλερ. Η Κλαιρ Σίπμαν, υπηρεσιακή πρόεδρος του Πανεπιστημίου Κολούμπια, δήλωσε ότι τα εμπλεκόμενα άτομα κλήθηκαν επανειλημμένα να επιδείξουν ταυτότητα και να εγκαταλείψουν τις εγκαταστάσεις.
«Λόγω του αριθμού των ατόμων που συμμετείχαν στην αναστάτωση εντός και εκτός του κτιρίου, μιας μεγάλης ομάδας ανθρώπων που προσπάθησαν να εισβάλουν στη Βιβλιοθήκη Μπάτλερ δημιουργώντας κίνδυνο για την ασφάλεια και, όπως πιστεύουμε, της μη αμελητέας παρουσίας ατόμων που δεν συνδέονται με το πανεπιστήμιο, το Κολούμπια ζήτησε την παρουσία της Αστυνομίας της Νέας Υόρκης για να περιφρουρήσει την ασφάλεια του κτιρίου και την ασφάλεια της κοινότητάς μας», δήλωσε η Σίπμαν.
Η Σίπμαν επιβεβαίωσε επίσης ότι δύο αστυνομικοί της πανεπιστημιούπολης τραυματίστηκαν κατά τη διάρκεια της μαζικής συγκέντρωσης.
«Αυτές οι ενέργειες είναι εξωφρενικές», πρόσθεσε η Σίπμαν, τονίζοντας ότι το πανεπιστήμιο καταδικάζει τη βία στην πανεπιστημιούπολη, τον αντισημιτισμό και όλες τις μορφές μίσους και διακρίσεων.
Συμμετέχοντες σε φιλοπαλαιστινιακή διαμαρτυρία στη Βιβλιοθήκη Μπάτλερ στην πανεπιστημιούπολη του Κολούμπια. Νέα Υόρκη, 7 Μαΐου 2025. (Ryan Murphy/Reuters)
Πλάνα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έδειχναν αστυνομικούς να δίνουν οδηγίες στους διαδηλωτές να επιδείξουν τις ταυτότητές τους ή να κινδυνεύουν να συλληφθούν. Άλλα βίντεο έδειχναν αστυνομικούς να συνοδεύουν διαδηλωτές έξω από το κτίριο με χειροπέδες.
Ένας λογαριασμός στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για τους Εβραίους και Ισραηλινούς Φοιτητές του Πανεπιστημίου Κολούμπια δημοσίευσε πλάνα από τη σύγκρουση μεταξύ διαδηλωτών και αστυνομικών.
«Διαδηλωτές προσπαθούν να παραβιάσουν τη δημόσια ασφάλεια για να αποφύγουν την αναγνώριση καθώς φεύγουν», ανέφερε η ανάρτηση του X.
Η Columbia University Apartheid Divest, μια φιλοπαλαιστινιακή φοιτητική ομάδα, επιβεβαίωσε σε ανακοίνωσή της στο X ότι είχε καταλάβει μέρος της Βιβλιοθήκης Μπάτλερ. Η ομάδα δήλωσε ότι αρνήθηκε να επιδείξει ταυτότητες υπό «στρατιωτική σύλληψη» και δεν θα υποχωρήσει ήσυχα.
Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάρκο Ρούμπιο ανακοίνωσε την Τετάρτη το βράδυ ότι η κυβέρνηση επανεξετάζει το καθεστώς βίζας των «παραβατών και βανδάλων που κατέλαβαν τη βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Κολούμπια».
Η κυβέρνηση Τραμπ έχει ήδη απειλήσει να μειώσει περαιτέρω την ομοσπονδιακή χρηματοδότηση του πανεπιστημίου καθώς, όπως υποστηρίζει, δεν έχει αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τις αντισημιτικές δραστηριότητες στην πανεπιστημιούπολη.
Συγκεκριμένα, τον Μάρτιο, η κυβέρνηση ‘πάγωσε’ 400 εκατομμύρια δολάρια που προορίζονταν για ερευνητικές επιχορηγήσεις του πανεπιστημίου, καθώς και άλλες χρηματοδοτήσεις, λόγω του τρόπου με τον οποίο το πανεπιστήμιο διαχειρίστηκε τις φιλοπαλαιστινιακές συγκεντρώσεις που διοργανώθηκαν στους χώρους του ως διαμαρτυρία κατά της στρατιωτικής δράσης του Ισραήλ στη Γάζα, η οποία ξεκίνησε τον Οκτώβριο του 2023, αμέσως μετά τη μεγάλης κλίμακας επίθεσης της Χαμάς στο Ισραήλ.
Σύμφωνα με την υπουργό Παιδείας Λίντα Μακμάχον, τα πανεπιστήμια πρέπει να συμμορφώνονται με όλους τους ομοσπονδιακούς νόμους κατά των διακρίσεων εάν θέλουν να λαμβάνουν ομοσπονδιακή χρηματοδότηση. Ωστόσο, σύμφωνα με την υπουργό, το Κολούμπια έχει εγκαταλείψει αυτήν την υποχρέωση προς τους Εβραίους φοιτητές στην πανεπιστημιούπολή του για πολύ καιρό.
Το Κολούμπια ανακοίνωσε μια σειρά νέων κανονισμών της πανεπιστημιούπολης, συμπεριλαμβανομένης της απαγόρευσης στους φοιτητές να φορούν μάσκες για να αποκρύψουν την ταυτότητά τους και της υποχρέωσης των διαδηλωτών εντός πανεπιστημιούπολης να δείχνουν την ταυτότητά τους όταν τους ζητείται.
Οι διαμαρτυρίες σηματοδοτούν την αναζωπύρωση των διαδηλώσεων που ήταν σε έξαρση την περασμένη άνοιξη με αίτημα τη διάρρηξη των σχέσεων του ιδρύματος με το Ισραήλ, ενώ δήλωση του διδακτικού προσωπικού που υπεγράφη από μια ομάδα καθηγητών μετά τον πόλεμο της Γάζας επιβεβαίωνε τη δέσμευση του πανεπιστημίου να διατηρήσει τους δεσμούς του με το Ισραήλ.
«Ως δημοκρατία με συνταγματική προστασία για τα ατομικά δικαιώματα όλων των πολιτών και ως έδρα σπουδαίων πανεπιστημίων, το Ισραήλ μοιράζεται αξίες, ενδιαφέροντα και φιλοδοξίες μαζί μας», ανέφερε η δήλωση. «Το Κολούμπια επωφελείται από τους δεσμούς με το ισραηλινό διδακτικό προσωπικό, τους φοιτητές, την έρευνα και την τεχνολογία».
Με ψήφους 406 υπέρ έναντι μόλις μίας κατά, η Βουλή των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ ενέκρινε νομοσχέδιο που στοχεύει στην τιμωρία των υπευθύνων για τις κρατικά υποστηριζόμενες εξαναγκαστικές αφαιρέσεις οργάνων στην Κίνα.
Το νομοσχέδιο, με τίτλο «Stop Forced Organ Harvesting Act» (HR 1503), εισηγήθηκε ο Κρις Σμιθ (R-N.J.) και ο Γουίλιαμ Κίτινγκ (R-N.J.), και στοχεύει τόσο στην καταπολέμηση της παράνομης μεταμόσχευσης οργάνων όσο και στην εμπορία ανθρώπων για τον ίδιο σκοπό.
Με βάση τις προβλέψεις του, θα επιβάλλονται κυρώσεις σε κάθε άτομο που εμπλέκεται σε τέτοιες πρακτικές —συμπεριλαμβανομένων μελών του Κομμουνιστικού Κόμματος Κίνας— με πάγωμα περιουσιακών στοιχείων, απαγόρευση συναλλαγών με τις Ηνωμένες Πολιτείες, αφαίρεση βίζας και απώλεια κάθε σχετικού μεταναστευτικού προνομίου.
Οι δράστες ενδέχεται να αντιμετωπίσουν διοικητικά πρόστιμα έως και 250.000 δολάρια, ενώ για περιπτώσεις εκ προθέσεως συμμετοχής προβλέπεται ποινή φυλάκισης έως και 20 ετών, καθώς και πρόστιμο έως και 1 εκατομμύριο δολάρια.
Ο Σμιθ, μιλώντας στην Epoch Times πριν την ψηφοφορία, υποστήριξε ότι η τιμωρία πρέπει να είναι ανάλογη με τη βαρύτητα του εγκλήματος, το οποίο χαρακτήρισε «ειδεχθές».
Το νομοσχέδιο απαιτεί από τον πρόεδρο των ΗΠΑ να καταθέσει εντός 180 ημερών κατάλογο με πρόσωπα που χρηματοδοτούν, προωθούν ή διευκολύνουν τέτοιες πρακτικές, προς την αρμόδια επιτροπή του Κογκρέσου. Επιπλέον, προβλέπεται αξιολόγηση κάθε ξένης χώρας σχετικά με τις εξαναγκαστικές αφαιρέσεις οργάνων και την εμπορία ανθρώπων, βάσει διεθνών ορισμών που περιλαμβάνουν εξαναγκασμό, απαγωγή, απάτη, κατάχρηση εξουσίας ή ευάλωτης θέσης, και εκμετάλλευση μέσω συναλλαγής.
Σε περίπτωση κύρωσής του σε νόμο, το νομοσχέδιο καθιερώνει την καταπολέμηση αυτών των εγκλημάτων ως πολιτική των ΗΠΑ, ενθαρρύνοντας ταυτόχρονα τη δημιουργία αξιόπιστων εθελοντικών συστημάτων δωρεάς οργάνων και την προώθηση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, σε συμφωνία με την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.
Ο βουλευτής Chris Smith (R-N.J.), συμπρόεδρος της Επιτροπής του Κογκρέσου για την Κίνα, μιλάει για το «Stop Forced Organ Harvesting Act» που ψηφίστηκε από τη Βουλή των Αντιπροσώπων, στο Καπιτώλιο στην Ουάσιγκτον στις 7 Μαΐου 2025. (Madalina Vasiliu/The Epoch Times)
Ο Σμιθ τόνισε ότι το νομοσχέδιο στέλνει μήνυμα σε οποιονδήποτε επιχειρεί να αποκτήσει όργανο χωρίς να ενδιαφέρεται για την προέλευσή του, λέγοντας πως «θα υπάρξει πολύ μεγάλο τίμημα».
Παράλληλα, σημείωσε ότι στόχος του νομοθετήματος είναι να διασφαλίσει πως κάθε αρμόδιος φορέας της αμερικανικής κυβέρνησης γνωρίζει αυτήν τη «φρικτή πραγματικότητα». Κατά τον ίδιο, το ζήτημα είχε καλυφθεί για χρόνια από κύκλους που επικεντρώνονταν αποκλειστικά σε εμπορικές σχέσεις με την Κίνα. «Είμαι υπέρ του εμπορίου, αρκεί να βασίζεται σε αρχές και σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα», ανέφερε.
Έκθεση του 2019
Οι εξαναγκαστικές αφαιρέσεις οργάνων, σύμφωνα με τον Σμιθ, εντάθηκαν μετά το 2000, όταν το καθεστώς ξεκίνησε ευρείας κλίμακας δίωξη κατά του πνευματικού κινήματος Φάλουν Γκονγκ, το οποίο τότε αριθμούσε 70 έως 100 εκατομμύρια ασκούμενους στην Κίνα.
Δικαστήριο με έδρα το Λονδίνο κατέληξε το 2019 στο συμπέρασμα ότι τέτοιες πρακτικές πραγματοποιούνται σε «σημαντική κλίμακα» και ότι κύρια θύματα είναι οι ασκούμενοι του Φάλουν Γκονγκ, ενώ ακολουθούν οι Ουιγούροι, που υφίστανται μαζικές κρατήσεις και καταναγκαστική εργασία στην επαρχία Σιντζιάνγκ.
Κατά τον Σμιθ, τα κινεζικά νοσοκομεία διαφημίζουν χρόνους αναμονής για μεταμοσχεύσεις οργάνων που διαρκούν λίγες ημέρες ή εβδομάδες, πρακτική άγνωστη στον υπόλοιπο κόσμο. «Αυτό δεν συμβαίνει πουθενά αλλού», ανέφερε χαρακτηριστικά, προσθέτοντας ότι, βάσει στοιχείων, οι αρχές έχουν καταλόγους κρατουμένων με αντιγόνα και άλλα ιατρικά δεδομένα, τους οποίους χρησιμοποιούν για στοχευμένες αφαιρέσεις. «Δεν έχω ξαναδεί τίποτα τόσο βάρβαρο», υπογράμμισε.
Αντιδράσεις και διεθνής διάσταση
Ο Μαρκ Γιανγκ, εκπρόσωπος του Falun Dafa Information Center, δήλωσε κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου ότι το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας αποτελεί μία από τις πιο σοβαρές απειλές για τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Η ψήφιση του νομοσχεδίου έρχεται λίγες μόλις ημέρες μετά την έγκριση του «Falun Gong Protection Act» από τη Βουλή, νομοθεσίας που προβλέπει ενίσχυση της διεθνούς ευαισθητοποίησης, επιβολή κυρώσεων με συμμάχους και σύνταξη έκθεσης από τρεις αμερικανικές υπηρεσίες για τις κινεζικές πρακτικές μεταμόσχευσης και την καταστολή των κρατουμένων συνείδησης.
Ο Καναδός εκδότης και διευθύνων σύμβουλος του China Democracy Fund, Ντιν Μπάξεντεϊλ, κάλεσε τη διεθνή κοινότητα να αντιμετωπίσει τις κινεζικές παραβιάσεις. «Δεν πρόκειται για αμερικανικό πρόβλημα – είναι παγκόσμιο», σημείωσε.
Η Ρουσάν Αμπάς, επικεφαλής της οργάνωσης Campaign for Uyghurs, επισήμανε ότι το Πεκίνο αποκομίζει κέρδη από τη «γενοκτονία των Ουιγούρων και των ασκουμένων του Φάλουν Γκονγκ…μια οικονομία που βασίζεται στον ανθρώπινο πόνο», υποστηρίζοντας ότι η διεθνής κοινότητα δεν μπορεί πλέον να παραμένει αδιάφορη.
Η Λουίζα Γκριβ, ειδική σε διεθνή θέματα από τον αυστραλιανό οργανισμό International Coalition to End Transplant Abuse in China, ζήτησε αυξημένη πίεση προς αμερικανικά πανεπιστήμια και ιατρικά περιοδικά που φιλοξενούν γιατρούς από την Κίνα, ενώ χαρακτήρισε «ανεπίτρεπτη» την επιστροφή στην κανονικότητα όσο συνεχίζονται τέτοιες συστηματικές παραβιάσεις.
Η Λουίζα Γκριβ, ειδικός διεθνών υποθέσεων της αυστραλιανής μη κερδοσκοπικής οργάνωσης International Coalition to End Transplant Abuse in China, μιλάει για το νόμο Stop Forced Organ Harvesting Act που ψηφίστηκε από τη Βουλή των Αντιπροσώπων, στο Καπιτώλιο της Ουάσιγκτον στις 7 Μαΐου 2025. (Madalina Vasiliu/The Epoch Times)
Ο Πιέρο Τότσι, διευθυντής προσωπικού της Εκτελεστικής Επιτροπής του Κογκρέσου για την Κίνα, εξέφρασε την ελπίδα ότι το νομοσχέδιο και οι πιθανές ποινές του θα λειτουργήσουν αποτρεπτικά.
Ο Πιέρο Τότσι, διευθυντής προσωπικού της Επιτροπής του Κογκρέσου για την Κίνα, μιλάει για το «Stop Forced Organ Harvesting Act» που ψηφίστηκε από τη Βουλή των Αντιπροσώπων, στο Καπιτώλιο στην Ουάσιγκτον στις 7 Μαΐου 2025. (Madalina Vasiliu/The Epoch Times)
Το ίδιο νομοσχέδιο είχε εγκριθεί και το 2023 με 413 ψήφους υπέρ, χωρίς ωστόσο να προχωρήσει τότε στη Γερουσία. Ο Κρις Σμιθ, ένας από τους δύο μακροβιότερους βουλευτές, δήλωσε αισιόδοξος ότι αυτή τη φορά θα υπάρξει πρόοδος. Όπως είπε, τα ανθρώπινα δικαιώματα δεν πρέπει να γίνονται αντικείμενο κομματικής αντιπαράθεσης. «Η καθυστέρηση είναι άρνηση», κατέληξε.
Με σαφές μήνυμα υπέρ μιας ανανεωμένης προσέγγισης στις σχέσεις ΗΠΑ–Ευρώπης, ο αντιπρόεδρος Τζ. Ντ. Βανς απευθύνθηκε στους παγκόσμιους ηγέτες κατά τη Διάσκεψη Ασφαλείας του Μονάχου που πραγματοποιήθηκε φέτος στην Ουάσιγκτον, στις 7 Μαΐου.
«Θεμελιωδώς, βρισκόμαστε και πρέπει να βρισκόμαστε στην ίδια πολιτισμική πλευρά», δήλωσε ο Βανς, αφήνοντας να εννοηθεί πως το ερώτημα παραμένει ανοιχτό σχετικά με το τι σημαίνει αυτή η σύμπλευση στην εποχή μας.
Η συνάντηση συγκέντρωσε διπλωμάτες, διεθνείς ηγέτες και ειδικούς στην ασφάλεια, με στόχο τη συζήτηση γύρω από τις αμυντικές ανάγκες και τη βιομηχανική δυναμική της Ευρώπης.
Ο Βανς υπογράμμισε ότι πλέον είναι ζωτικής σημασίας η Ευρώπη να αποκτήσει μεγαλύτερο βαθμό αυτάρκειας, στοιχείο που συνάδει με τη γενικότερη εξωτερική πολιτική της κυβέρνησης Τραμπ, η οποία δίνει προτεραιότητα στα αμερικανικά συμφέροντα και καλεί τους συμμάχους να αναλάβουν πιο ενεργό ρόλο στη συλλογική ασφάλεια.
Συγκεκριμένα, πρότεινε στις ευρωπαϊκές χώρες να αυξήσουν τις αμυντικές τους δαπάνες, προτείνοντας ως στόχο το 5% του ΑΕΠ, επικρίνοντας τη σιγουριά ορισμένων εταίρων όσον αφορά το υφιστάμενο πλαίσιο ασφάλειας.
Οι τοποθετήσεις του ευθυγραμμίζονται με την πρόσφατη πίεση των ΗΠΑ προς τα μέλη του ΝΑΤΟ για υπέρβαση του ορίου 2% του ΑΕΠ στις αμυντικές δαπάνες, ενώ και ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, πρότεινε στόχους άνω του 3% για τα ευρωπαϊκά μέλη της συμμαχίας.
Ο αντιπρόεδρος επανέλαβε πως μια ειλικρινής εταιρική σχέση είναι προς όφελος και των δύο πλευρών.
«Εξακολουθώ να πιστεύω έντονα ότι ΗΠΑ και Ευρώπη βρίσκονται στην ίδια ομάδα», ανέφερε. «Αμερικανική και ευρωπαϊκή κουλτούρα είναι άρρηκτα συνδεδεμένες και αυτό θα συνεχίσει να ισχύει».
Ο Βανς εστίασε ιδιαίτερα στην ανάγκη η Ευρώπη να ανακτήσει τη βιομηχανική της ισχύ, τονίζοντας ότι πολλές χώρες του ευρωπαϊκού χώρου «αποβιομηχανοποιούνται ακριβώς τη στιγμή που η ενίσχυση της αμυντικής βιομηχανίας γίνεται πιο αναγκαία από ποτέ».
Εξέφρασε ανησυχία για τη δυσκολία εξασφάλισης επαρκών πυρομαχικών και εξοπλισμού εν μέσω παγκόσμιων κρίσεων, επισημαίνοντας ότι η εξάρτηση της Ευρώπης από τις βιομηχανικές δυνατότητες των ΗΠΑ είναι μια πρακτική που δεν μπορεί να συνεχιστεί στο διηνεκές.
Οι δηλώσεις του Βανς ήρθαν σε μια περίοδο αυξημένης γεωπολιτικής έντασης, καθώς οι ειρηνευτικές συνομιλίες Ρωσίας–Ουκρανίας βρίσκονται σε εξέλιξη.
Ο ίδιος τόνισε τη δέσμευση των Ηνωμένων Πολιτειών για τον τερματισμό της σύγκρουσης. «Πιστεύω ότι ήταν μια ορθή επιλογή η έναρξη των διαπραγματεύσεων», είπε, σχολιάζοντας τη μακρόχρονη διάρκεια του πολέμου και την απουσία ουσιαστικού διαλόγου για την παύση των εχθροπραξιών.
Ο αντιπρόεδρος υπενθύμισε πως η επιτυχής διαπραγμάτευση απαιτεί να ληφθούν υπόψη όλες οι οπτικές. «Δεν χρειάζεται να συμφωνούμε με τη ρωσική δικαιολόγηση του πολέμου, αλλά είναι απαραίτητο να κατανοούμε τις θέσεις και των δύο πλευρών ώστε να βρεθεί λύση», εξήγησε.
«Ένα σημείο τριβής που μας προβληματίζει, ειλικρινά, και από τις δύο πλευρές, είναι ότι η μεταξύ τους αντιπαλότητα είναι τέτοια που στη διάρκεια μιας ώρας συνομιλίας, τα πρώτα τριάντα λεπτά τα περνούν εξαντλώντας παράπονα περί ιστορικών συμφωνιών», συμπλήρωσε.
Ο Βανς χαρακτήρισε συνεχιζόμενη τη διένεξη εις βάρος ολόκληρου του κόσμου, ενώ τόνισε πως ο πρόεδρος Τραμπ επικεντρώνεται στη διάσωση ανθρώπινων ζωών.
«Εάν επικρατήσει η λογική, μπορούμε να οδηγηθούμε σε μια διαρκή ειρήνη που θα ωφελήσει οικονομικά τόσο την Ουκρανία όσο και τη Ρωσία, και, κυρίως, θα θέσει τέλος στην απώλεια ανθρώπινων ζωών», υπογράμμισε.
Σε αντίθεση με την ομιλία του τον περασμένο Φεβρουάριο στο Μόναχο, όπου ο Βανς επέκρινε τις ευρωπαϊκές δημοκρατίες για περιορισμούς στην ελευθερία του λόγου και τη στάση τους στο μεταναστευτικό, στη χθεσινή του παρέμβαση επικράτησε ο ρεαλισμός γύρω από την οικονομική και αμυντική αυτάρκεια, με πρακτικό πνεύμα για τη διευθέτηση εμπορικών και τελωνειακών διαφορών.
Οι αντιδράσεις στα όσα είπε ο Βανς ήταν μικτές: κάποιοι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι, όπως ο ΥΠΕΞ της Λιθουανίας Γκαμπριέλιους Λανσμπέργκις, χαιρέτισαν τη στροφή προς μεγαλύτερη ευρωπαϊκή αυτονομία, ενώ άλλοι εξέφρασαν ανησυχίες για πιθανή αποστασιοποίηση των ΗΠΑ από τον ρόλο τους ως ηγετικής δύναμης και οικονομικού στυλοβάτη του ΝΑΤΟ.
Ο Βανς παρέπεμψε σε μια κομβική καμπή στη διατλαντική σχέση. «Πιστεύω ότι διανύουμε μια περίοδο κατά την οποία καλούμαστε να επαναδιατυπώσουμε καίρια ερωτήματα», σχολίασε.
Με φόντο τις επερχόμενες διαπραγματεύσεις με την Κίνα, ο Βανς τόνισε ότι το Πεκίνο οφείλει να ενισχύσει την κατανάλωσή του, ώστε να περισταλεί το τεράστιο έλλειμμα στο εμπόριο με τις ΗΠΑ.
«Δεν είναι δυνατό οι Ηνωμένες Πολιτείες να απορροφούν το πλεόνασμα παραγωγής ολόκληρου του κόσμου», δήλωσε χαρακτηριστικά, υπογραμμίζοντας πως η αμερικανική οικονομία βρίσκεται σε κρίσιμο σταυροδρόμι.
Παράλληλα εξέφρασε αισιοδοξία για την έκβαση των συνομιλιών με την Κίνα, παρόλο που αναγνώρισε πως η διαδικασία θα απαιτήσει χρόνο.
«Στόχος μας είναι να επαναφέρουμε τις εμπορικές σχέσεις σε ισορροπία, προς όφελος των Αμερικανών εργαζομένων και της βιομηχανίας», τόνισε, προσθέτοντας πως «βρισκόμαστε στην αρχή μιας ιδιαίτερα σημαντικής αλλαγής».
Το υπουργείο Δικαιοσύνης (DOJ) των ΗΠΑ ανακοίνωσε την Τρίτη τη μεγαλύτερη κατάσχεση φαιντανύλης στην ιστορία της χώρας.
Η μαζική κατάσχεση ναρκωτικών σηματοδότησε «την πιο σημαντική νίκη στον αγώνα του έθνους μας κατά της διακίνησης ναρκωτικών», δήλωσε η Γενική Εισαγγελέας Παμ Μπόντι κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου στο DOJ.
Στην επιχείρηση πολλαπλών υπηρεσιών υπό την ηγεσία της Υπηρεσίας Δίωξης Ναρκωτικών (DEA), κατασχέθηκαν 11,5 κιλά φαιντανύλης, και τρία εκατομμύρια χάπια φαιντανύλης. Κατασχέθηκαν επίσης περίπου πέντε εκατομμύρια δολάρια σε μετρητά, 35 κιλά μεθαμφεταμίνης, 7,5 κιλά κοκαΐνης, 4,5 κιλά ηρωίνης και 49 τουφέκια και πιστόλια.
Η Μπόντι είπε ότι η επιχείρηση στόχευε μια οργάνωση διακίνησης ναρκωτικών που λειτουργούσε από το καρτέλ Σιναλόα, το οποίο θεωρείται μία από τις μεγαλύτερες και πιο επικίνδυνες ξένες τρομοκρατικές οργανώσεις στη χώρα. Το καρτέλ λειτουργούσε ένα εξελιγμένο δίκτυο για τη διανομή θανατηφόρων ναρκωτικών και η ίδια η κλίμακα ισχύος των ναρκωτικών αντιστοιχεί σε αρκετές θανατηφόρες δόσεις για να σκοτώσει αμέτρητους Αμερικανούς, ανέφεραν οι ομοσπονδιακές αρχές.
Από τα 16 άτομα που συνελήφθησαν στην επιχείρηση, τα έξι βρίσκονταν στις Ηνωμένες Πολιτείες παράνομα.
Ο φερόμενος ως επικεφαλής της οργάνωσης διακίνησης ναρκωτικών, Χεριμπέρτο Σαλαζάρ Αμάγια, ζούσε στο Σάλεμ του Όρεγκον. Παράνομος μετανάστης από το Μεξικό, ο Αμάγια έχει απελαθεί δύο φορές.
Η Μπόντι κατηγόρησε τους κατηγορούμενους ότι κατέκλυσαν τη χώρα με «όπλα μαζικής καταστροφής», με τους αξιωματούχους να σημειώνουν ότι τα ναρκωτικά διανεμήθηκαν στο Νέο Μεξικό, την Αριζόνα, τη Νεβάδα και τη Γιούτα. Όλα τα χάπια φαιντανύλης είχαν σφραγίδα οξυκωδόνης και διατέθηκαν σε διάφορες περιεκτικότητες. Η γενική εισαγγελέας δήλωσε ότι οι πρόδρομες ουσίες παρασκευάζονταν στην Κίνα, αποστέλλονταν στο Μεξικό και τελικά εισέρχονταν στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Εξήρε τους πράκτορες της DEA που αφιέρωσαν μήνες ερευνώντας την επιχείρηση διακίνησης ναρκωτικών και όπλων. Οι αρχές επιβολής του νόμου αφιέρωσαν περισσότερες από 55.000 ώρες ερευνητικής εργασίας, είπε.
Ο ατυνομικός της DEA, Ρομπ Μέρφι, δήλωσε ότι πράκτορες διείσδυσαν στην οργάνωση και αναγνώρισαν τους κορυφαίους παράγοντες του καρτέλ.
Οι αρχές προειδοποίησαν ότι έρχονται περισσότερες κατασχέσεις και συλλήψεις.
«Τους εκμεταλλευόμαστε σε κάθε επίπεδο», είπε ο Μέρφι. «Συνεχίζουμε να το κάνουμε αυτό. Περιμένουμε περισσότερα από αυτήν την έρευνα».
Σύμφωνα με τον Ράιαν Έλισον, εισαγγελέα των ΗΠΑ για την περιφέρεια του Νέου Μεξικού, οι κατηγορούμενοι κατηγορούνται για συνωμοσία και διανομή φαιντανύλης, καθώς και για αδικήματα που αφορούν πυροβόλα όπλα και, σε ορισμένες περιπτώσεις, για παραβιάσεις της μετανάστευσης.
Η Μπόντι δήλωσε ότι οι κατηγορούμενοι δεν θα απελαθούν πίσω στο Μεξικό και θα παραμείνουν στις Ηνωμένες Πολιτείες εάν καταδικαστούν.
«Η ποσότητα των ναρκωτικών, το ποσό των χρημάτων, η ποσότητα των όπλων που είχαν τα περισσότερα από αυτά τα άτομα, εάν καταδικαστούν, θα παραμείνουν στις αμερικανικές φυλακές», είπε. «Ίσως το Αλκατράζ».
Η Μπόντι αναφερόταν στην ιστορική ομοσπονδιακή φυλακή στην Καλιφόρνια, η οποία έχει κλείσει για περισσότερα από 60 χρόνια και επί του παρόντος λειτουργεί ως τουριστικός χώρος. Ο Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε πρόσφατα ότι το Αλκατράζ θα πρέπει να ανοικοδομηθεί και να ανοίξει ξανά για να κρατήσει τους κατά συρροή και πιο βίαιους παραβάτες της χώρας.
Η πρόσφατη σύλληψη για ναρκωτικά αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης προσπάθειας της κυβέρνησης Τραμπ να καταπολεμήσει την παράνομη μετανάστευση και την εγκληματική δραστηριότητα. Η γενική εισαγγελέας δήλωσε ότι η σύλληψη για ναρκωτικά σημαίνει ότι οι Αμερικανοί είναι ασφαλέστεροι, σημειώνοντας ότι 75.000 Αμερικανοί πεθαίνουν από δηλητηρίαση από φαιντανύλη κάθε χρόνο.
Σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων, το συνθετικό οπιοειδές είναι έως και 50 φορές ισχυρότερο από την ηρωίνη και 100 φορές ισχυρότερο από τη μορφίνη. Οι περισσότερες πρόσφατες περιπτώσεις υπερβολικής δόσης που σχετίζεται με φαιντανύλη συνδέονται με παράνομα παρασκευασμένη φαιντανύλη, σύμφωνα με το CDC.
Το κυβερνών καθεστώς της Κίνας ξεκίνησε ένα μυστικό έργο κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, για να αποδυναμώσει τις Ηνωμένες Πολιτείες μέσω της κλιμάκωσης της παραγωγής προδρόμων ουσιών φαιντανύλης και της αποστολής τους στο Μεξικό και τον Καναδά για κατασκευή και διανομή πέρα από τα σύνορα, σύμφωνα με μαρτυρίες ατόμου που έχει πηγές στον κορυφαίο πολιτικό κύκλο του Πεκίνου.
Το σχέδιο, το οποίο το κινεζικό καθεστώς ονόμασε Project Zero, στοχεύει να καταστρέψει τους Αμερικανούς εθίζοντάς τους στο ναρκωτικό, υποστηρίζει ο Γιουάν Χονγκμπίνγκ, αντιφρονών και νομικός που ζει αυτοεξόριστος στην Αυστραλία. Οι πηγές του βρίσκονται κοντά στους απογόνους ανώτερων αξιωματούχων του Κομμουνιστικού Κόμματος Κίνας (ΚΚΚ), οι οποίοι επιλέγουν να παραμείνουν ανώνυμοι λόγω ανησυχιών για την ασφάλεια.
Ο Γιουάν δήλωσε σε πρόσφατη συνέντευξή του στην εφημερίδα Epoch Times ότι κορυφαίοι Κινέζοι αξιωματούχοι συνεχίζουν να προωθούν φαιντανύλη στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ο φόβος της διαρροής του σχεδίου και της αντίφασης του ισχυρισμού του Πεκίνου ότι ενεργεί ως υπεύθυνος παράγοντας είναι ένας λόγος για τον οποίο το Πεκίνο επέλεξε να αντιμετωπίσει την Ουάσιγκτον κατά τη διάρκεια του τρέχοντος δασμολογικού πολέμου, δήλωσε ο Γιουάν.
Κατά τη διάρκεια της πρώτης του θητείας, ο Τραμπ πίεσε τον ηγέτη του ΚΚΚ, Σι Τζινπίνγκ, να σταματήσει τη ροή κινεζικών προδρόμων φαιντανύλης στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Οι υπερβολικές δόσεις ναρκωτικών, που προκαλούνται κυρίως από συνθετικά οπιοειδή όπως η φαιντανύλη, παραμένουν μεταξύ των κύριων αιτιών θανάτου για Αμερικανούς ηλικίας 18 έως 44 ετών, σκοτώνοντας περισσότερους από 107.000 ανθρώπους το 2023, σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων. Μια έκθεση του Ιανουαρίου του Commonwealth Fund, ιδιωτικού ιδρύματος που υποστηρίζει την έρευνα και που σχετίζεται με την υγειονομική περίθαλψη, διαπίστωσε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν το υψηλότερο ποσοστό θνησιμότητας από υπερβολική δόση ναρκωτικών στον κόσμο.
Ο Γιουάν δίδαξε για οκτώ χρόνια στο φημισμένο Πανεπιστήμιο του Πεκίνου της Κίνας στο Πεκίνο και για άλλα 10 χρόνια στο κρατικό Πανεπιστήμιο Guizhou Normal στη νοτιοδυτική Κίνα. Εγκαταλείποντας τη χώρα, διατήρησε επαφές με όσους κατέχουν βασικές θέσεις στο κινεζικό πολιτικό και νομικό σύστημα, καθώς και στις ένοπλες δυνάμεις.
Πακέτα φαιντανύλης και μεθαμφεταμίνης που κατασχέθηκαν από φορτηγό που διέσχιζε την Αριζόνα ερχόμενο από το Μεξικό εκτίθενται κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου στο λιμάνι Νογκάλες της Αριζόνα, στις 31 Ιανουαρίου 2019. (Τελωνεία και Προστασία Συνόρων των ΗΠΑ/Reuters)
Ο ρόλος του Πεκίνου
Για χρόνια, η Κίνα αποτελεί κύρια πηγή παράνομης φαιντανύλης και ουσιών που σχετίζονται με τη φαιντανύλη και διακινούνται στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ο Ε. Έβαν Έλλις, ερευνητής καθηγητής Λατινοαμερικανικών Σπουδών στο Ινστιτούτο Στρατηγικών Σπουδών του Πολεμικού Κολλεγίου του Στρατού των ΗΠΑ, εργάστηκε στο γραφείο σχεδιασμού πολιτικής του υπουργείου Εξωτερικών υπό την πρώτη κυβέρνηση Τραμπ, όταν το υπουργείο άρχισε να πιέζει την Κίνα να περιορίσει την παραγωγή φαιντανύλης. Προσδιόρισε την κινεζική πόλη Γούχαν ως κρίσιμο προμηθευτή φαιντανύλης λόγω της «ισχυρής φαρμακευτικής και χημικής βιομηχανίας» της.
Το υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ έχει απαγγείλει κατηγορίες σε αρκετές κινεζικές εταιρείες και άτομα από τη Γούχαν για διακίνηση φαιντανύλης, και ένα δικαστήριο της Νέας Υόρκης τον Φεβρουάριο καταδίκασε δύο Κινέζους υπηκόους που εργάζονταν για μια εταιρεία με έδρα τη Γούχαν, οι οποίοι είχαν πουλήσει περισσότερα από 200 κιλά προδρόμων φαιντανύλης σε μυστικούς πράκτορες των ΗΠΑ.
«Η Κίνα έστελνε κυριολεκτικά δέματα φαιντανύλης μέσω του ταχυδρομείου, που έφταναν απευθείας στις Ηνωμένες Πολιτείες από την Κίνα», δήλωσε ο Έλλις στην ισπανική έκδοση της εφημερίδας The Epoch Times.
Υπό την πίεση των ΗΠΑ, το κινεζικό καθεστώς απαγόρευσε την παραγωγή και πώληση φαιντανύλης το 2019. Αλλά οι κινεζικές εταιρείες απλώς άλλαξαν τακτικές, στέλνοντας αντ’ αυτού χημικούς προδρόμους για φαιντανύλη στο Μεξικό, όπου τα καρτέλ παρασκευάζουν το ναρκωτικό και το διακινούν πέρα από τα σύνορα, σύμφωνα με την Επιτροπή Οικονομικής και Ασφάλειας ΗΠΑ-Κίνας.
Το Δίκτυο Δίωξης Οικονομικών Εγκλημάτων του yπουργείου Οικονομικών, σε έκθεση του Απριλίου, κατονόμασε το Μεξικό και την Κίνα ως τους βασικούς παράγοντες στην παραγωγή φαιντανύλης και στο ξέπλυμα χρημάτων από τα έσοδα.
Το Μεξικό έγινε η ιδανική τοποθεσία στην αλυσίδα διανομής φαιντανύλης της Κίνας λόγω του ιστορικού λαθρεμπορίου ναρκωτικών και διαφθοράς της χώρας, σύμφωνα με τον Άαρον Γκράαμ, πρώην πράκτορα της Υπηρεσίας Δίωξης Ναρκωτικών.
Πρόδρομες ουσίες φαιντανύλης εκτίθενται στο γραφείο του Reuters στη Νέα Υόρκη, στις 10 Ιουλίου 2024. Η Κίνα ήταν η κύρια πηγή παράνομης φαιντανύλης που εισερχόταν στις Ηνωμένες Πολιτείες μέχρι που απαγόρευσε την παραγωγή και την πώλησή της το 2019, υπό την πίεση των ΗΠΑ. Αντ’ αυτού, κινεζικές εταιρείες άρχισαν να εξάγουν χημικές πρόδρομες ουσίες στο Μεξικό, όπου τα καρτέλ παρασκευάζουν το ναρκωτικό και το διακινούν στις Ηνωμένες Πολιτείες, σύμφωνα με την Επιτροπή Οικονομικής και Ασφάλειας ΗΠΑ-Κίνας. (Andrew Kelly/Φωτογραφία Αρχείου/Reuters)
«Στο Μεξικό, μπορείς να πληρώσεις τελωνειακούς υπαλλήλους για να το εισάγεις και στη συνέχεια μπορούν να δημιουργήσουν παράνομα εργαστήρια που προστατεύονται από την αστυνομία», δήλωσε στην Epoch Times.
«Τα πάντα προστατεύονται από την [μεξικανική] αστυνομία», είπε ο Γκράαμ. Τα καρτέλ έχουν «όλους τους μηχανισμούς σε ισχύ και ίσως, το πιο σημαντικό, έχουν την ικανότητα να το κάνουν».
Αξιωματούχοι του Πεκίνου αρνήθηκαν ότι είναι υπεύθυνοι για την κρίση της φαιντανύλης, υποστηρίζοντας ότι το ζήτημα είναι «πρόβλημα των Ηνωμένων Πολιτειών, όχι της Κίνας».
Μια έρευνα του Κογκρέσου κατέληξε σε ευρήματα που περιγράφουν λεπτομερώς τη συμμετοχή της Κίνας.
Η Επιτροπή της Βουλής των ΗΠΑ για το ΚΚΚ, σε έκθεση του Απριλίου 2024, δήλωσε ότι διαπίστωσε ότι το καθεστώς επιδοτεί άμεσα παράνομα ναρκωτικά όπως τα υλικά φαιντανύλης και ότι οι κινεζικές εταιρείες ήταν επιλέξιμες για φορολογικές εκπτώσεις και άλλα χρηματικά οφέλη μετά την εξαγωγή των πρόδρομων χημικών ουσιών.
Το Πεκίνο παρέχει χρηματικές επιχορηγήσεις και βραβεία σε εταιρείες «που διακινούν ανοιχτά παράνομες ουσίες φαιντανύλης και άλλα συνθετικά ναρκωτικά», σημείωσε η έκθεση. Ορισμένες εταιρείες δέχτηκαν επίσης επιτόπιες επισκέψεις από επαρχιακούς αξιωματούχους, οι οποίοι τις επαίνεσαν για τη συμβολή τους στην τοπική οικονομία, ανέφερε.
Η Επιτροπή Επιλογής σημείωσε ότι οι υπηρεσίες ασφαλείας της Κίνας «δεν έχουν συνεργαστεί με τις αμερικανικές αρχές επιβολής του νόμου και έχουν μάλιστα ειδοποιήσει στόχους αμερικανικών ερευνών όταν έλαβαν αιτήματα για βοήθεια».
Η έκθεση ανέφερε ότι το καθεστώς έχει επιτρέψει τις πωλήσεις παράνομων ναρκωτικών στο αυστηρά ελεγχόμενο κινεζικό διαδίκτυο. Οι Κινέζοι λογοκριτές έχουν δημιουργήσει διαδικτυακούς ενεργοποιητές για να εμποδίσουν ορισμένες εγχώριες συναλλαγές ναρκωτικών, αλλά όχι για περιεχόμενο που επικεντρώνεται στις εξαγωγές, ανέφερε η έκθεση.
«Μέσω των ενεργειών του, όπως αποκάλυψε η έκθεσή μας, το ΚΚΚ μάς λέει ότι θέλει περισσότερη φαιντανύλη να εισέλθει στη χώρα μας», δήλωσε ο τότε πρόεδρος της επιτροπής, βουλευτής Μάικ Γκάλαχερ (Ρ-Γουισ.), σε ακρόαση τον Απρίλιο του 2024 με τίτλο «Ο ρόλος του ΚΚΚ στην κρίση της φαιντανύλης».
Αστυνομικός της Τελωνειακής και Συνοριακής Προστασίας των ΗΠΑ ελέγχει ένα όχημα για λαθραία προϊόντα στην ουρά εισόδου στις Ηνωμένες Πολιτείες στο λιμάνι εισόδου Σαν Υσίντρο. Καλιφόρνια, 2 Οκτωβρίου 2019. Ο Γιουάν Χονγκμπίνγκ, πρώην καθηγητής νομικής στο Πανεπιστήμιο του Πεκίνου, λέει ότι το κινεζικό Κομμουνιστικό Κόμμα εδώ και χρόνια προωθεί τη φαιντανύλη στις Ηνωμένες Πολιτείες — στο πλαίσιο ενός σχεδίου που το καθεστώς ονόμασε Project Zero — για να τροφοδοτεί τον εθισμό στα ναρκωτικά στην Αμερική. (Sandy Huffaker/AFP μέσω Getty Images)
Χωρίς επιστροφή
Το κινεζικό καθεστώς είναι πλέον ο κύριος στόχος των αμερικανικών δασμών, αφού ο Τραμπ το απέκλεισε από την παγκόσμια αναστολή των υψηλών αμοιβαίων δασμών και αύξησε τον συντελεστή. Τα περισσότερα κινεζικά προϊόντα που εισάγονται στις Ηνωμένες Πολιτείες αντιμετωπίζουν πλέον δασμό 145%, ο οποίος περιλαμβάνει δασμό 20% για την αντιμετώπιση της φαιντανύλης συγκεκριμένα.
Ο Τραμπ, σε δήλωση του Φεβρουαρίου στην οποία εξηγούσε τους δασμούς που σχετίζονται με τη φαιντανύλη στην Κίνα, δήλωσε ότι θεωρείτο Πεκίνο υπεύθυνο για τη διευκόλυνση της αλυσίδας εφοδιασμού συνθετικών οπιοειδών.
«Το ΚΚΚ δεν στερείται της ικανότητας να αμβλύνει σοβαρά την παγκόσμια επιδημία παράνομων οπιοειδών. Απλώς δεν είναι πρόθυμο να το κάνει», αναφέρει.
Κινέζοι κομμουνιστές αξιωματούχοι ερμήνευσαν την τρέχουσα ένταση ως ένδειξη ότι η Ουάσιγκτον έχει μάθει για τα σχέδιά τους για τη φαιντανύλη, σύμφωνα με τον Γιουάν.
«Ο Σι πιστεύει ότι δεν υπάρχει επιστροφή», δήλωσε στην Epoch Times. Σε περίπτωση που η κυβέρνηση των ΗΠΑ δημοσιοποιήσει το σχέδιο Project Zero, είπε, ο Σι θα μπορούσε να αντιμετωπίσει ποινικές κατηγορίες ως «ένας από τους μεγαλύτερους βαρόνους ναρκωτικών στον κόσμο».
Το κινεζικό υπουργείο Εξωτερικών δήλωσε, μόλις στις 29 Απριλίου, ότι το καθεστώς θα «πολεμήσει μέχρι τέλους» στον εμπορικό πόλεμο. Επίσης, αρνήθηκε ότι συμμετείχε σε εμπορικές διαπραγματεύσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες, παρά το γεγονός ότι ο Τραμπ υπαινίχθηκε το αντίθετο.
Η Epoch Times επικοινώνησε με το κινεζικό υπουργείο Εξωτερικών για σχόλια σχετικά με το σχέδιο Project Zero του καθεστώτος για τη φαιντανύλη.
Το υπουργείο Εξωτερικών στο Πεκίνο, στις 26 Ιουλίου 2023. Τα περισσότερα κινεζικά προϊόντα που εισάγονται στις Ηνωμένες Πολιτείες αντιμετωπίζουν πλέον δασμό 145%, συμπεριλαμβανομένου ενός δασμού 20% που στοχεύει στη φαιντανύλη. (Greg Baker/AFP μέσω Getty Images)
Λογοδοσία για τον COVID-19
Το κινεζικό καθεστώς έχει έναν ακόμη φόβο που το εμποδίζει να επιλέξει τις διαπραγματεύσεις αντί για τον εμπορικό πόλεμο, σύμφωνα με τον Γιουάν και τις πηγές του.
Ένας δικαστής του Μιζούρι τον Μάρτιο έκρινε την ηγεσία του ΚΚΚ υπεύθυνη για ζημιές 24 δισεκατομμυρίων δολαρίων στο Μιζούρι, επειδή η Κίνα συσσώρευε ιατρικά εφόδια κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19.
Η δικαστική απόφαση ήταν ένα πλήγμα για τον Σι, δήλωσε ο Γιουάν. Εάν οι Ηνωμένες Πολιτείες συνεχίσουν να επιδιώκουν τη λογοδοσία για την παγκόσμια εξάπλωση του COVID-19, ο Σι θα πρέπει να είναι αυτός που θα λογοδοτήσει, είπε.
Ο Λευκός Οίκος, στις 18 Απριλίου, τροποποίησε ιστοσελίδα του, δηλώνοντας πλέον ρητά ο ιός που προκάλεσε την επιδημία COVID-19 ξεκίνησε από ένα εργαστήριο στη Γούχαν.
«Με σχεδόν όλα τα επιστημονικά μέτρα, εάν υπήρχαν στοιχεία φυσικής προέλευσης, θα είχαν ήδη εμφανιστεί. Αλλά δεν έχουν εμφανιστεί», αναφέρει τώρα η ιστοσελίδα. Πολλές ομοσπονδιακές υπηρεσίες των ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένης της CIA, έχουν αξιολογήσει τη θεωρία της διαρροής εργαστηρίου ως δυνατή.
Σε μια υπόδειξη ότι το Πεκίνο ετοιμάζεται να συνεχίσει την εμπορική διαμάχη, η κορυφαία ηγεσία του καθεστώτος δεσμεύτηκε να σταθεροποιήσει την οικονομία της χώρας, καθώς οι δασμοί αρχίζουν να επηρεάζουν τους Κινέζους εξαγωγείς.
Υπάλληλοι εργάζονται σε ένα εργοστάσιο παιχνιδιών που ειδικεύεται σε πλαστικά είδη που λειτουργούν με ηλιακή ενέργεια, στη Γιγού, στην επαρχία Τζετζιάνγκ. Κίνα, 11 Απριλίου 2025. (Adek Berry/AFP μέσω Getty Images)
Το κινεζικό υπουργείο Εξωτερικών κατέστησε περαιτέρω σαφή τη στάση του Πεκίνου με ένα βίντεο της 29ης Απριλίου με τίτλο «Ποτέ μην γονατίζεις». Στο βίντεο λέγεται ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν βάλει το καθεστώς σε μια «θανάσιμη παγίδα».
Το να υποκύψει θα είναι σαν να «πίνεις δηλητήριο για να σβήσεις τη δίψα — μόνο επιδεινώνει την κρίση».
Σοβαρές εξελίξεις φέρνει στις ΗΠΑ η ομολογία ενοχής της Credit Suisse Services AG για συνωμοσία με Αμερικανούς φορολογουμένους με στόχο την απόκρυψη περισσότερων από 4 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε υπεράκτιους λογαριασμούς, με το αμερικανικό υπουργείο Δικαιοσύνης να ανακοινώνει στις 5 Μαΐου ότι η ελβετική εταιρεία θα καταβάλει συνολικές κυρώσεις άνω των 510 εκατ. δολαρίων.
Παράλληλα, η Credit Suisse αποδέχθηκε ότι παραβίασε συμφωνία ενοχής που είχε συνάψει το 2014 με τις αρχές των ΗΠΑ και υπέγραψε ξεχωριστή συμφωνία μη δίωξης με επίκεντρο παρόμοιες πρακτικές στο υποκατάστημα της Σιγκαπούρης.
Η υπόθεση αποτελεί επιστέγασμα πολύχρονης έρευνας για τον ρόλο της Credit Suisse στη συστηματική βοήθεια προς Αμερικανούς πελάτες με μεγάλη ή πολύ μεγάλη περιουσία, προκειμένου να αποκρύψουν εισοδήματα και περιουσιακά στοιχεία από την αμερικανική εφορία (IRS).
Σύμφωνα με τα έγγραφα του δικαστηρίου, από το 2010 έως τον Ιούλιο του 2021, στελέχη της Credit Suisse AG συνεργάζονταν με Αμερικανούς πελάτες και τρίτους ώστε να διατηρούν αδήλωτους υπεράκτιους λογαριασμούς, να νοθεύουν στοιχεία ή να επεξεργάζονται εικονικά έγγραφα – ενέργειες που, όπως ανέφερε το υπουργείο Δικαιοσύνης, επέτρεπαν τη φοροδιαφυγή και την παράκαμψη ομοσπονδιακών υποχρεώσεων καταγραφής.
«Μεταξύ άλλων, τραπεζικά στελέχη της Credit Suisse παραποίησαν δεδομένα, χρησιμοποίησαν εικονικά έγγραφα δωρεών και διαχειρίστηκαν λογαριασμούς άνω του ενός δισεκατομμυρίου, χωρίς καμία τεκμηρίωση φορολογικής συμμόρφωσης», υπογραμμίζεται στην ανακοίνωση του αμερικανικού υπουργείου Δικαιοσύνης.
Οι πρακτικές αυτές όχι μόνο επέτρεψαν στους πελάτες να αποφύγουν τη δήλωση απαραίτητων στοιχείων μέσω του FBAR (ειδική φόρμα για λογαριασμούς εξωτερικού), αλλά και παραβίασαν ξεκάθαρα τους όρους της συμφωνίας του 2014 με τις αμερικανικές αρχές, που προέβλεπε αποχή από περαιτέρω παράνομες ενέργειες.
Επιπλέον, η Credit Suisse Services AG υπέγραψε συμφωνία μη δίωξης με το υπουργείο Δικαιοσύνης και την Εισαγγελία της Ανατολικής Περιφέρειας της Βιρτζίνια για υποθέσεις που αφορούν λογαριασμούς του υποκαταστήματος στη Σιγκαπούρη. Στα χρόνια από το 2014 έως τον Ιούνιο του 2023, η Credit Suisse στη Σιγκαπούρη διαχειρίστηκε λογαριασμούς αξίας άνω των 2 δισ. δολαρίων για Αμερικανούς πελάτες, χωρίς να ελέγχει επαρκώς τις διασυνδέσεις τους με τις ΗΠΑ ή να ταυτοποιεί ικανοποιητικά τους δικαιούχους.
Μετά τη συγχώνευση της Credit Suisse με την UBS το 2023, η νέα διοίκηση της UBS εντόπισε πιθανώς αδήλωτους λογαριασμούς κατά την περίοδο της ενοποίησης των δύο τραπεζών και ενημέρωσε εθελοντικά τις αμερικανικές αρχές, προχωρώντας σε «πάγωμα» λογαριασμών και εσωτερική έρευνα.
Σε δήλωσή της μετά την επίτευξη συμφωνίας, η UBS τόνισε ότι «δεν είχε καμία συμμετοχή στις σχετικές πράξεις» και επανέλαβε τη «μηδενική ανοχή στη φοροδιαφυγή».
«Με τη σημερινή διευθέτηση, η UBS λύνει ακόμη ένα ζήτημα της προηγούμενης διοίκησης της Credit Suisse, συνεχίζοντας να κινείται με ταχύτητα και διαφάνεια, προς όφελος όλων των ενδιαφερόμενων μερών», προσέθεσε χαρακτηριστικά η τράπεζα.
Στο πλαίσιο των συμφωνιών, η Credit Suisse Services AG υποχρεούται να συνδράμει πλήρως τις εν εξελίξει έρευνες και να ενημερώνει για οποιαδήποτε νέα στοιχεία εντοπίσει σχετικά με λογαριασμούς συνδεδεμένους με τις ΗΠΑ.
Συνολικά, η εταιρεία καλείται να καταβάλει ποσά ύψους 510.608.909 δολαρίων, καλύπτοντας πρόστιμα, αποζημιώσεις, δημεύσεις και λοιπές ποινές. Τα 371,9 εκατ. δολάρια σχετίζονται άμεσα με την παραδοχή ενοχής, ενώ τα υπόλοιπα 138,7 εκατ. αφορούν την υπόθεση του παραρτήματος στη Σιγκαπούρη.
