ΚΟΣΜΟΣ

Οι βραχυπρόθεσμες προοπτικές της ελληνικής οικονομίας παραμένουν ευνοϊκές, δημιουργώντας μια σταθερή βάση για την αντιμετώπιση των «κατάλοιπων της κρίσης και των διαρθρωτικών ανισορροπιών» που απαιτείται για την επίτευξη βιώσιμης ανάπτυξης μεσοπρόθεσμα έως μακροπρόθεσμα», αναφέρει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) στην έκθεσή του, στο πλαίσιο της διαβούλευσης του άρθρου IV.

Για το 2025, το ΔΝΤ προβλέπει ότι το ελληνικό ΑΕΠ θα αυξηθεί 2,1% και οι επενδύσεις θα συνεχίσουν να αποτελούν βασικό μοχλό ανάπτυξης, με τη στήριξη έργων που χρηματοδοτούνται από το Next Generation EU (Ταμείο Ανάκαμψης), ενώ η αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης θα παραμείνει σταθερή, υποστηριζόμενη από την ευνοϊκή αύξηση της απασχόλησης και του εισοδήματος.

Με τη σταθεροποίηση των παγκόσμιων τιμών ενέργειας, ο γενικός πληθωρισμός αναμένεται να συνεχίσει την πτωτική του πορεία, ενώ ο δομικός πληθωρισμός (σ.σ.: που δεν περιλαμβάνει τις τιμές ενέργειας και τροφίμων) θα είναι πιο επίμονος λόγω των αυξήσεων στις τιμές των υπηρεσιών και των μισθών, σύμφωνα με το ΔΝΤ.

Για τον λόγο του δημόσιου χρέους προς το ΑΕΠ, η έκθεση αναφέρει ότι είναι σε σταθερά πτωτική τάση, αν και είναι ακόμη υψηλός.

Το τραπεζικό σύστημα έχει ενισχύσει περαιτέρω την ανθεκτικότητά του, υποστηριζόμενο από την ενίσχυση του ισολογισμού του. «Η ποιότητα του ενεργητικού στις συστημικά σημαντικές τράπεζες έχει βελτιωθεί περαιτέρω, με τον δείκτη μη εξυπηρετούμενων δανείων να μειώνεται σε περίπου 3%. Οι τράπεζες διατήρησαν υψηλά κέρδη, τα οποία μαζί με τις εκδόσεις κεφαλαιακών μέσων έχουν ενισχύσει την κεφαλαιακή επάρκειά τους. Οι κίνδυνοι ρευστότητας και χρηματοδότησης έχουν μειωθεί αισθητά, με τα αποθέματα ασφαλείας πολύ υψηλότερα από τις εποπτικές απαιτήσεις και τον μέσο όρο της ΕΕ», σημειώνεται.

«Τα εναπομείναντα κατάλοιπα της κρίσης και οι διαρθρωτικές προκλήσεις που απορρέουν από το ακόμη χαμηλό επίπεδο των συνολικών επενδύσεων, τις δυσμενείς δημογραφικές προοπτικές, την υποτονική αύξηση της παραγωγικότητας και τους αυξανόμενους κλιματικούς κινδύνους, επιβαρύνουν τις μεσοπρόθεσμες προοπτικές ανάπτυξης», αναφέρει το Ταμείο, προσθέτοντας ότι η επιτάχυνση των φιλόδοξων διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων θα μπορούσε να βελτιώσει περαιτέρω τις προοπτικές ανάπτυξης.

Οι εκτελεστικοί διευθυντές του ΔΝΤ επαίνεσαν την ισχυρή πρόοδο στη δημοσιονομική εξυγίανση, η οποία οφείλεται στα ισχυρά έσοδα, εν μέρει λόγω των πρόσφατων μεταρρυθμίσεων για τη μείωση της φοροδιαφυγής. Συμφώνησαν ότι η διατήρηση πρωτογενών πλεονασμάτων άνω του 2% του ΑΕΠ μεσοπρόθεσμα θα ενισχύσουν περαιτέρω τη βιωσιμότητα του χρέους και θα δημιουργήσουν αποθέματα ασφαλείας έναντι μελλοντικών σοκ.

Σημειώνοντας τις σημαντικές επενδυτικές ανάγκες, μεταξύ άλλων για την πράσινη μετάβαση και την ενεργειακή ασφάλεια, οι διευθυντές του ΔΝΤ συνέστησαν «να δοθεί προτεραιότητα στις δημόσιες επενδύσεις για να βοηθήσουν στην επίτευξη βιώσιμης ανάπτυξης, βελτιώνοντας παράλληλα την αποτελεσματικότητα των κοινωνικών δαπανών και περιορίζοντας τις πιέσεις στις δαπάνες, ιδίως στις συντάξεις και τους μισθούς του δημόσιου τομέα».

Οι διευθυντές υπογράμμισαν την πρόσφατη πρόοδο για διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και τόνισαν τη σημασία περαιτέρω προσπαθειών για την αντιμετώπιση των διαρθρωτικών εμποδίων από την πλευρά της προσφοράς και την τόνωση του δυνητικού ρυθμού ανάπτυξης. Τόνισαν ότι η αύξηση της συμμετοχής στο εργατικό δυναμικό, ιδίως των γυναικών, και η καλλιέργεια ενός καλύτερα καταρτισμένου εργατικού δυναμικού θα ενίσχυαν τις προοπτικές ανάπτυξης. «Συμφώνησαν ότι η μείωση του ρυθμιστικού βάρους και των εμποδίων για την είσοδο των επιχειρήσεων, ιδίως στον τομέας των υπηρεσιών, θα ενίσχυε τον ανταγωνισμό και θα αύξανε την παραγωγικότητα».

Μία ευρεία πρόοδος στη μεταρρύθμιση του συστήματος απονομής δικαιοσύνης θα συνέβαλε στην αντιμετώπιση του χρέους που κληροδότησε η κρίση, στη διασφάλιση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας και στην περαιτέρω ενίσχυση του δυναμισμού και της παραγωγικότητας των επιχειρήσεων, σημείωσαν.

Οι διευθυντές συνέστησαν ότι τα σημερινά αυξημένα κέρδη των τραπεζών θα πρέπει να αξιοποιηθούν πρωτίστως για την ενίσχυση των κεφαλαιακών μαξιλαριών και την ικανότητα απορρόφησης ζημιών, αυξάνοντας έτσι την ανθεκτικότητά τους.

Η Νέα Ζηλανδία ανακοίνωσε σημαντική αύξηση των αμυντικών της δαπανών, με στόχο αυτές να ανέλθουν στο 2% του ΑΕΠ μέσα στα επόμενα οκτώ χρόνια, σε μια προσπάθεια «να βγει η Αμυντική Δύναμη (NZ Defence Force -NZDF) της χώρας από την εντατική», όπως δήλωσε η υπουργός Άμυνας, Τζούντιθ Κόλινς.

Κατά την παρουσίαση του νέου Σχεδίου Αμυντικών Δυνατοτήτων, η Κόλινς ανέφερε ότι η κυβέρνηση θα δαπανήσει 12 δισ. δολάρια Νέας Ζηλανδίας (περίπου 6,7 δισ. δολάρια ΗΠΑ) την επόμενη τετραετία, εκ των οποίων τα 9 δισ. συνιστούν νέες επενδύσεις.

Επισήμανε ότι το σχέδιο έχει χρονικό ορίζοντα δεκαπέντε ετών, αλλά επικεντρώνεται εσκεμμένα στις κρίσιμες επενδύσεις που απαιτούνται τα επόμενα τέσσερα έτη, ώστε η Αμυντική Δύναμη να μπορέσει να προσαρμοστεί στις μεταβαλλόμενες παγκόσμιες συνθήκες. Τόνισε επίσης ότι το ποσό αυτό αποτελεί «τη βάση, όχι το ανώτατο όριο».

Το συνολικό ύψος της δαπάνης θεωρείται ιδιαίτερα υψηλό για τα μεγέθη και τον πληθυσμό της Νέας Ζηλανδίας.

Μεταξύ των μεγαλύτερων επενδύσεων περιλαμβάνεται η αντικατάσταση του στόλου ελικοπτέρων του Πολεμικού Ναυτικού, με εκτιμώμενο κόστος άνω των 2 δισ. δολαρίων, η αγορά νέων τεθωρακισμένων οχημάτων (600 εκατ. έως 1 δισ. δολάρια) και η αντικατάσταση των «γερασμένων» Boeing 757 της Πολεμικής Αεροπορίας (επίσης μεταξύ 600 εκατ. και 1 δισ. δολαρίων).

Πρόγραμμα συντήρησης των φρεγατών HMNZS Te Kaha και Te Mana, κόστους 300 έως 600 εκατ. δολαρίων, προβλέπεται να επεκτείνει τη διάρκεια ζωής τους έως τις αρχές της δεκαετίας του 2030.

Πέραν των παραδοσιακών οπλικών συστημάτων, το σχέδιο περιλαμβάνει επίσης την προμήθεια μη επανδρωμένων φουσκωτών σκαφών, drone και αεροσκαφών μεγάλης εμβέλειας, καθώς και 300 έως 600 εκατ. δολάρια για «διαστημικές δυνατότητες» – δηλαδή πρόσβαση σε επιτήρηση και σε δεδομένα μάχης σε πραγματικό χρόνο, και όχι διαστημικό οπλισμό.

Μέχρι το 2028 προβλέπεται να ιδρυθεί Ακαδημία Πληροφοριακού Πολέμου για την εκπαίδευση του προσωπικού των Ενόπλων Δυνάμεων σε έναν κόσμο όπου οι συγκρούσεις διεξάγονται τόσο στο φυσικό όσο και στο ψηφιακό πεδίο.

Κεντρικός άξονας του σχεδίου είναι η ενίσχυση της διαλειτουργικότητας με την Αυστραλία. Όπως ανέφερε η Κόλινς, οι δύο χώρες έχουν δεσμευτεί να εκσυγχρονίσουν τη συμμαχία τους και να ενισχύσουν περαιτέρω τη διμερή αμυντική συνεργασία, προκειμένου να δημιουργηθεί μια «πολλαπλασιαστική δύναμη», κάτι που χαρακτήρισε ως την ανάπτυξη μιας «πιο ενοποιημένης ANZAC δύναμης».

Το σχέδιο επαναβεβαιώνει επίσης τη δέσμευση της Νέας Ζηλανδίας για την προστασία των Νήσων Κουκ, της Νίουε και του Τοκελάου.

Στόχος, σύμφωνα με την υπουργό Άμυνας, είναι να καταστεί η NZDF «πιο ικανή για μάχη, με αυξημένη αποτελεσματικότητα και αποτρεπτική ισχύ», κάτι που θεωρείται απαραίτητο σε έναν «εκ φύσεως πιο επικίνδυνο» κόσμο.

Κατά την κοινή συνέντευξη Τύπου με τον πρωθυπουργό Κρίστοφερ Λάξον για την παρουσίαση του σχεδίου, η Κόλινς και ο Λάξον αρνήθηκαν ότι το σχέδιο στοχεύει κάποια συγκεκριμένη χώρα.

Ωστόσο, όταν της ζητήθηκαν παραδείγματα απειλών, η υπουργός ανέφερε ότι η απόσταση πλέον δεν αποτελεί προστασία για τη Νέα Ζηλανδία – όχι όταν εκτοξεύονται διηπειρωτικοί βαλλιστικοί πύραυλοι στον Ειρηνικό, ούτε όταν πλοία με τεράστια δύναμη πυρός εισέρχονται στα χωρικά ύδατα της. Και οι δύο περιπτώσεις θεωρείται ότι αναφέρονται σε ενέργειες του Πεκίνου.

Το ίδιο το σχέδιο παραθέτει απειλές για την εθνική ασφάλεια της Νέας Ζηλανδίας, κατονομάζοντας τη Ρωσία για τον «συνεχιζόμενο παράνομο πόλεμο κατά της Ουκρανίας και την κατάφωρη παραβίαση του διεθνούς δικαίου». Παράλληλα, περιγράφει την «επιθετική επιδίωξη στρατηγικών στόχων» από την Κίνα ως τον «κύριο παράγοντα στρατηγικού ανταγωνισμού στην Ινδο-Ειρηνική περιοχή».

Το σχέδιο αναφέρει επίσης ότι το Πεκίνο «εξακολουθεί να χρησιμοποιεί όλα τα εργαλεία της κρατικής ισχύος με τρόπους που μπορούν να απειλήσουν τόσο τους διεθνείς κανόνες συμπεριφοράς όσο και την ασφάλεια άλλων κρατών», ενώ εκφράζει ιδιαίτερη ανησυχία για την «ταχεία και αδιαφανή ανάπτυξη των κινεζικών στρατιωτικών δυνατοτήτων».

Η αντικατάσταση των Boeing 757, τα νέα ναυτικά ελικόπτερα και ένα περιπολικό πλοίο για τον Νότιο Ωκεανό είχαν ήδη προταθεί στο σχέδιο δυνατοτήτων του 2019 από την προηγούμενη κυβέρνηση των Εργατικών, η οποία είχε επίσης ανακοινώσει την επέκταση της διάρκειας ζωής των φρεγατών.

Ωστόσο, η υλοποίηση αυτών των στόχων τελεί υπό αμφισβήτηση, καθώς ο αρχηγός των Ενόπλων Δυνάμεων, Αντιπτέραρχος Τόνι Ντέιβις, δήλωσε πρόσφατα στα μέσα ενημέρωσης ότι, παρόλο που τα πλοία εξακολουθούν να εκτελούν χρήσιμες αποστολές, αλλά «είναι πλέον εξαντλημένα».

Το σχέδιο δίνει ιδιαίτερη έμφαση και στις επενδύσεις στο ανθρώπινο δυναμικό των Ενόπλων Δυνάμεων, με κόστος που εκτιμάται μεταξύ 50 και 100 εκατ. δολαρίων.

Απεργία πολιτικού προσωπικού

Ταυτόχρονα, ο σχεδιασμός του NZDF προβλέπει περικοπή 374 θέσεων στο πολιτικό προσωπικό, επιπλέον των 144 θέσεων που καταργήθηκαν πέρυσι μέσω εθελοντικών αποχωρήσεων.

Απαντώντας στην προκήρυξη απεργίας από τους πολιτικούς υπαλλήλους, η Κόλινς ανακοίνωσε στο Κοινοβούλιο ότι ενεργοποιεί τη δυνατότητα να καλύψουν τις θέσεις τους ένστολα μέλη – εξουσία που χαρακτηρίζεται «εξαιρετική» βάσει του Νόμου περί Άμυνας.

Τα ένστολα μέλη δεν έχουν δικαίωμα απεργίας και θα αναλάβουν καθήκοντα ασφαλείας και πυρόσβεσης σε αεροδρόμια κατά τη διάρκεια των κινητοποιήσεων, καθώς οι πολιτικοί υπάλληλοι διεκδικούν αυξήσεις.

Ο εκπρόσωπος Άμυνας του Εργατικού Κόμματος, Ντέιβιντ Πάρκερ, δήλωσε ότι η κυβέρνηση επέλεξε να μην χρηματοδοτήσει επαρκώς τον αμυντικό προϋπολογισμό και ότι οι Ένοπλες Δυνάμεις έχουν απώλειες περίπου 1.200 ατόμων. Επομένως, κατά την άποψή του, δεν προκαλεί έκπληξη ότι οι πολιτικοί υπάλληλοι, «όταν τους προσφέρθηκε αύξηση μηδέν, επέλεξαν να προκηρύξουν απεργία». Πρόσθεσε ότι η χρήση αυτής της εξαιρετικής εξουσίας είναι «σπάνια και θα πρέπει να εφαρμόζεται μόνο σε εξαιρετικές περιστάσεις».

Η Κόλινς απάντησε ότι η απεργία συνιστά «επιχειρησιακό ζήτημα» και δήλωσε ότι έχει «πλήρη εμπιστοσύνη στον αρχηγό των Ενόπλων Δυνάμεων και στην ηγετική του ομάδα» και αναμένει από αυτούς να «κάνουν τη δουλειά τους».

Η Φλερ Φιτζσίμονς, γενική γραμματέας της Ένωσης Δημοσίων Υπαλλήλων, κατηγόρησε τον πρωθυπουργό Λάξον για υποκρισία, επειδή ανακοινώνει «τεράστιες επενδύσεις σε εξοπλισμό και τεχνολογία χωρίς καμία αναγνώριση του κρίσιμου ρόλου που διαδραματίζει το πολιτικό προσωπικό στην ετοιμότητα του στρατού».

Αναρωτήθηκε πώς η υπουργός Άμυνας μπορεί να δηλώνει ότι «ο στρατός δεν μπορεί να κάνει τη δουλειά του χωρίς τον κατάλληλο εξοπλισμό και τις κατάλληλες συνθήκες» και ταυτόχρονα να μην αναφέρει καθόλου τον ρόλο των πολιτών υπαλλήλων.

Υπογράμμισε ότι το υψηλής εξειδίκευσης πολιτικό προσωπικό της χώρας, συμπεριλαμβανομένων μηχανικών, τεχνικών και ειδικών λογισμικού, είναι απαραίτητο για τη διατήρηση του εξοπλισμού και των συστημάτων σε λειτουργία, προκειμένου οι Ένοπλες Δυνάμεις να μπορούν να ανταποκρίνονται σε απειλές.

Κατέληξε λέγοντας ότι αυτές οι περικοπές δεν θα έπρεπε ποτέ να είχαν ανακοινωθεί πριν από το Σχέδιο Αμυντικών Δυνατοτήτων και ότι «το μόνο που εξυπηρετούν είναι την εικόνα», υπονομεύοντας τον ίδιο τον σκοπό της επένδυσης.

Του Rex Widerstrom

Οι υπουργοί Εξωτερικών των χωρών της G7 καταδίκασαν τις πρόσφατες στρατιωτικές ασκήσεις της Κίνας γύρω από την Ταϊβάν, χαρακτηρίζοντάς τες ως «προκλητικές ενέργειες» που απειλούν την παγκόσμια ασφάλεια.

Σε κοινή ανακοίνωση που εκδόθηκε στις 6 Απριλίου, οι επικεφαλής της διπλωματίας από τον Καναδά, τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ιταλία, την Ιαπωνία, το Ηνωμένο Βασίλειο και τις Ηνωμένες Πολιτείες δήλωσαν ότι τόσο οι ίδιες οι χώρες όσο και η ευρύτερη διεθνής κοινότητα έχουν συμφέρον στη διατήρηση της ειρήνης και της σταθερότητας στα Στενά της Ταϊβάν.

Τόνισαν επίσης την αντίθεσή τους σε κάθε μονομερή ενέργεια που απειλεί την ειρήνη και τη σταθερότητα, είτε με τη χρήση βίας είτε μέσω εξαναγκασμού.

Το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας έχει θέσει ως στόχο την κατάληψη της Ταϊβάν, υποστηρίζοντας ότι το αυτοδιοικούμενο νησί αποτελεί μέρος της κινεζικής επικράτειας. Στο πλαίσιο αυτό, το Πεκίνο ασκεί πίεση στην Ταϊβάν μέσω διπλωματικών, οικονομικών και στρατιωτικών μέσων, επικαλούμενο λόγους εθνικού συμφέροντος.

Οι πρόσφατες κινεζικές στρατιωτικές ασκήσεις μεγάλης κλίμακας διήρκεσαν δύο ημέρες και ολοκληρώθηκαν στις 2 Απριλίου. Σε αυτές συμμετείχαν το πολεμικό ναυτικό, η ακτοφυλακή, δυνάμεις ξηράς, αέρος και πυραυλικές μονάδες, ενώ περιλάμβαναν και βολές μακράς εμβέλειας με πραγματικά πυρά στη Θάλασσα της Ανατολικής Κίνας.

Οι υπουργοί της G7 προειδοποίησαν ότι οι ολοένα και πιο συχνές και αποσταθεροποιητικές ενέργειες του Πεκίνου αυξάνουν την ένταση στα Στενά και θέτουν σε κίνδυνο την παγκόσμια ασφάλεια και ευημερία. Πρόσθεσαν ότι οι χώρες της G7 συνεχίζουν να ενθαρρύνουν την ειρηνική επίλυση των διαφορών μέσω εποικοδομητικού διαλόγου μεταξύ των δύο πλευρών.

Εκπρόσωπος της κινεζικής πρεσβείας στον Καναδά κατηγόρησε τις χώρες της G7 για παρέμβαση στα εσωτερικά της Κίνας, με αφορμή την κοινή δήλωσή τους για την Ταϊβάν. Ο ίδιος ανέφερε ότι οι στρατιωτικές ασκήσεις της Κίνας αποτελούν «αυστηρή τιμωρία» κατά του προέδρου της Ταϊβάν, Λάι Τσινγκ-τε, και «αυστηρή προειδοποίηση» προς τις δυνάμεις που υποστηρίζουν την ανεξαρτησία του νησιού.

Το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας χαρακτηρίζει τον πρόεδρο Λάι και την προκάτοχό του, Τσάι Ινγκ-γουέν, «αποσχιστές», καθώς και οι δύο έχουν ταχθεί υπέρ της υπεράσπισης της κυριαρχίας της Ταϊβάν.

Το αντιπροσωπευτικό γραφείο της Ταϊβάν στον Καναδά εξέφρασε την ευγνωμοσύνη του προς τις χώρες της G7 μέσω ανάρτησης στην πλατφόρμα X. Υποστήριξε ότι η αποφασιστικότητα που επιδεικνύουν οι δημοκρατίες αποτελεί την καλύτερη αποτροπή, καθώς η ειρήνη είναι κοινό συμφέρον και κανείς δεν ωφελείται από τη σύγκρουση.

Στο στόχαστρο οι «υπολογισμένες κλιμακώσεις» του Πεκίνου

Οι τελευταίες στρατιωτικές ασκήσεις της Κίνας προκάλεσαν ευρεία διεθνή καταδίκη. Στις 4 Απριλίου, η Διακοινοβουλευτική Συμμαχία για την Κίνα (Inter-Parliamentary Alliance on China), που αποτελείται από βουλευτές διαφόρων χωρών, εξέδωσε δήλωση με την οποία καταδίκασε έντονα τις ενέργειες του Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού της Κίνας γύρω από την Ταϊβάν.

Η Συμμαχία σημείωσε ότι επί μακρόν οι «υπολογισμένες κλιμακώσεις» του Πεκίνου γύρω από την Ταϊβάν περνούσαν απαρατήρητες, όμως πλέον δεν μπορεί να παραμένει αδρανής καθώς διαβρώνεται το status quo, με συνέπειες για τον λαό της Ταϊβάν και τη διεθνή σταθερότητα.

Τόνισε επίσης ότι η ασφάλεια της Ταϊβάν και η ασφάλεια της παγκόσμιας οικονομίας είναι άρρηκτα συνδεδεμένες και ζήτησε ένα διεθνώς συμφωνημένο πακέτο συντονισμένων οικονομικών και πολιτικών μέτρων, ώστε να αποτραπεί περαιτέρω στρατιωτική κλιμάκωση από το Πεκίνο.

Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάρκο Ρούμπιο, ο Ιάπωνας ομόλογός του Ιουάγια Τακέσι και ο Νοτιοκορεάτης υπουργός Εξωτερικών Τσο Τάε-γιουλ συναντήθηκαν πρόσφατα στις Βρυξέλλες. Σε κοινή τους δήλωση καταδίκασαν τις κινεζικές ασκήσεις και υπογράμμισαν τη σημασία της διατήρησης της ειρήνης και της σταθερότητας στα Στενά της Ταϊβάν ως αναπόσπαστου στοιχείου της ασφάλειας και ευημερίας της διεθνούς κοινότητας.

Έκθεση του Κέντρου Στρατηγικών και Διεθνών Σπουδών (Center for Strategic and International Studies-CSIS) που δημοσιεύτηκε πέρυσι, ανέφερε ότι μια σύγκρουση στα Στενά της Ταϊβάν θα είχε εκτεταμένες επιπτώσεις στην παγκόσμια οικονομία, καθώς το συγκεκριμένο θαλάσσιο πέρασμα αντιπροσώπευε περισσότερο από το ένα πέμπτο του διεθνούς θαλάσσιου εμπορίου το 2022—περίπου 2,45 τρισεκατομμύρια δολάρια.

Ο Ντέιβιντ Περντού, υποψήφιος του Ντόναλντ Τραμπ για τη θέση του πρεσβευτή των ΗΠΑ στην Κίνα, κατά την ακρόασή του στη Γερουσία στις 3 Απριλίου, δήλωσε στη γραπτή του κατάθεση ότι θα υποστήριζε τον Νόμο για τις Σχέσεις με την Ταϊβάν ως πρεσβευτής.

Ο Περντιού ανέφερε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες παραμένουν προσηλωμένες σε μια ειρηνική λύση που να είναι αποδεκτή από τους λαούς και των δύο πλευρών των Στενών, και εξέφρασε την αντίθεση της Ουάσιγκτον σε κάθε μονομερή αλλαγή του υφιστάμενου καθεστώτος.

Οι ΗΠΑ και η Ταϊβάν δεν διατηρούν επίσημες διπλωματικές σχέσεις, καθώς η Ουάσιγκτον τερμάτισε τους δεσμούς με την Ταϊπέι υπέρ του Πεκίνου το 1979. Ωστόσο, η σχέση τους παραμένει στενή μέσω του Νόμου για τις Σχέσεις με την Ταϊβάν, ο οποίος υπογράφηκε από τον τότε πρόεδρο Τζίμι Κάρτερ και επιτρέπει την πώληση αμυντικού εξοπλισμού στην Ταϊβάν. Ο νόμος προέβλεψε επίσης την ίδρυση του Αμερικανικού Ινστιτούτου στην Ταϊβάν, το οποίο λειτουργεί ως ντε φάκτο πρεσβεία των ΗΠΑ στο νησί.

Ο πρόεδρος της Ταϊβάν, Λάι Τσινγκ-τε, είπε στις 6 Απριλίου ότι το έθνος του θα προσφέρει μηδενικούς δασμούς και κανένα αντίποινο ως έναρξη των διαπραγματεύσεων με τις Ηνωμένες Πολιτείες, ενώ δεσμεύτηκε να άρει τα εμπορικά εμπόδια.

Ο Λάι είπε ότι οι εταιρείες της Ταϊβάν θα αυξήσουν επίσης τις επενδύσεις τους στις Ηνωμένες Πολιτείες. Τα σχόλια έγιναν ως απάντηση στους σαρωτικούς δασμούς εισαγωγής που ανακοίνωσε ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ στις 2 Απριλίου. Η Ταϊβάν έχει εμπορικό πλεόνασμα με τις Ηνωμένες Πολιτείες και θα δει δασμούς 32% στις εξαγωγές της προς τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Ωστόσο, οι νέοι δασμοί δεν επηρεάζουν τους ημιαγωγούς (τσιπ υπολιογιστών), μια από τις μεγαλύτερες εξαγωγές της Ταϊβάν.

Κατά τη συνάντηση με στελέχη μικρομεσαίων εταιρειών στην κατοικία του, ο Λάι σημείωσε ότι επειδή η Ταϊβάν εξαρτάται από το εμπόριο, η οικονομία της μπορεί να αντιμετωπίσει δυσκολίες όσον αφορά τους δασμούς των ΗΠΑ, αλλά ότι οι επιπτώσεις τους θα μπορούσαν να ελαχιστοποιηθούν.

«Οι δασμολογικές διαπραγματεύσεις μπορούν να ξεκινήσουν με ‘μηδενικούς δασμούς’ μεταξύ της Ταϊβάν και των Ηνωμένων Πολιτειών, με αναφορά στη συμφωνία ελεύθερου εμπορίου ΗΠΑ-Καναδά-Μεξικού», είπε. Ο Τραμπ είπε ότι οτιδήποτε συμμορφώνεται με τη συμφωνία ΗΠΑ-Καναδά-Μεξικού δεν θα υπόκειται σε πρόσθετους δασμούς.

Σε σχόλια που δόθηκαν από το γραφείο του, ο Λάι πρόσθεσε ότι δεν έχει σχέδια για αντίποινα σε δασμούς και ότι δεν θα υπάρξει καμία αλλαγή στις επιχειρηματικές επενδυτικές δεσμεύσεις της Ταϊβάν στις Ηνωμένες Πολιτείες, εφόσον είναι προς το συμφέρον του έθνους του.

Η Taiwan Semiconductor Manufacturing Company (TSMC), ο μεγαλύτερος κατασκευαστής τσιπ με σύμβαση στον κόσμο, ανακοίνωσε πρόσθετη επένδυση 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων στις Ηνωμένες Πολιτείες τον περασμένο μήνα.

«Στο μέλλον, εκτός από τις αυξημένες επενδύσεις της TSMC, άλλες βιομηχανίες, όπως η ηλεκτρονική, οι πληροφορίες και οι επικοινωνίες, τα πετροχημικά και το φυσικό αέριο, θα είναι σε θέση να αυξήσουν τις επενδύσεις στις ΗΠΑ και να εμβαθύνουν τη βιομηχανική συνεργασία Ταϊβάν-ΗΠΑ», είπε ο Λάι.

Ο Λάι πρόσθεσε ότι το υπουργικό του συμβούλιο εξετάζει ποιες εκτεταμένες αγροτικές, βιομηχανικές και ενεργειακές αγορές να κάνει από τις Ηνωμένες Πολιτείες, καθώς το υπουργείο Άμυνάς του έχει προσφέρει μέχρι στιγμής τα σχέδιά του για αγορά όπλων.

«Όλες οι αγορές θα συνεχιστούν ενεργά», είπε.

Επιπλέον, οι μη δασμολογικοί φραγμοί είναι ένα μήνυμα για τις Ηνωμένες Πολιτείες να αξιολογήσουν τη δικαιοσύνη του εμπορίου και η Ταϊβάν θα διευθετήσει προληπτικά τους μη δασμολογικούς φραγμούς που έχουν διαρκέσει για πολλά χρόνια για να ομαλοποιήσει τις εμπορικές διαπραγματεύσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες, πρόσθεσε ο Λάι.

Παρά την έλλειψη επίσημων διπλωματικών δεσμών, οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι ο πιο κρίσιμος διεθνής υποστηρικτής της Ταϊβάν και η κύρια πηγή όπλων της.

Εν τω μεταξύ, η Κίνα συνεχίζει να πιέζει την Ταϊβάν τόσο στρατιωτικά όσο και πολιτικά, θεωρώντας το δημοκρατικά διοικούμενο νησί ως κινεζικό έδαφος, εν μέσω αντιρρήσεων από την κυβέρνηση στην Ταϊπέι.

Λίγο πριν από την εισαγωγή των δασμών του Τραμπ, η Κίνα ανακοίνωσε το τέλος της τελευταίας σειράς πολεμικών παιχνιδιών της γύρω από την Ταϊβάν.

Η Ταϊβάν έχει υποστεί σημαντικές παγκόσμιες αλλαγές στο παρελθόν και επιβίωσε, είπε ο Λάι.

«Όχι μόνο μπορέσαμε να ξεπεράσουμε τις δυσκολίες, αλλά μπορέσαμε επίσης να μετατρέψουμε τις κρίσεις σε ευκαιρίες, μετατρέποντας την οικονομία της Ταϊβάν σε μια νέα και πιο ανθεκτική», πρόσθεσε.

Προσωρινοί περιορισμοί στο shrot-selling

Στις 6 Απριλίου, η Επιτροπή Χρηματοοικονομικής Εποπτείας της Ταϊβάν δήλωσε ότι θα επιβάλει προσωρινούς περιορισμούς στο shrot-selling μετοχών για να αντιμετωπίσει την πιθανή αναταραχή στην αγορά μετά τους δασμούς εισαγωγής του Τραμπ, συμπεριλαμβανομένων οποιωνδήποτε άλλων μέτρων όπως απαιτείται, ανέφερε η χρηματοπιστωτική ρυθμιστική αρχή σε δήλωση.

Η επιτροπή είπε ότι θα περιορίσει τον αριθμό των μετοχών που γίνονται short-selling ενώ θα αυξήσει τον ελάχιστο δείκτη shrot-selling στο 130 τοις εκατό από 90 τοις εκατό, αρχής γενομένης από τις 7 Απριλίου με λήξη στις 11 Απριλίου.

Στο shrot-selling οι επενδυτές δανείζονται μετοχές που αναμένουν να πουλήσουν, τις πουλάνε, μετά τις αγοράζουν, και τις επιστρέφουν αργότερα, βγάζοντας κέρδος από τη διαφορά.

Το χρηματιστήριο της Ταϊβάν έκλεισε λόγω αργίας στις 3 και 4 Απριλίου και θα ανοίξει ξανά στις 7 Απριλίου, πράγμα που σημαίνει ότι οι επενδυτές δεν είχαν την ευκαιρία να ανταποκριθούν στους νέους δασμούς. Οι παγκόσμιες χρηματιστηριακές αγορές σημείωσαν πτώση μετά την ανακοίνωση του Τραμπ, με 5 τρισεκατομμύρια δολάρια να χάνονται από τον S&P 500 σε δύο ημέρες.

Η Επιτροπή Χρηματοοικονομικής Εποπτείας της Ταϊβάν δήλωσε ότι οι δασμοί των ΗΠΑ «είναι αναπόφευκτο να δημιουργήσουν μια σειρά από σημαντικές αβεβαιότητες για τη σταθερότητα της κεφαλαιαγοράς της Ταϊβάν».

Καθώς παρακολουθεί τις διεθνείς χρηματοοικονομικές εξελίξεις και την εγχώρια κεφαλαιαγορά, η Επιτροπή θα προσαρμόσει τα μέτρα «έγκαιρα», πρόσθεσε, χωρίς περαιτέρω διευκρινίσεις.

«Οι νέοι κανονισμοί εισήχθησαν για να καταστεί σαφές ότι το κερδοσκοπικό short-selling δεν είναι ευπρόσδεκτο», δήλωσε στο Reuters ο Κάο Τσινγκ-πινγκ, αναπληρωτής επικεφαλής του Γραφείου Κεφαλαιαγοράς και Μελλοντικής Εκπλήρωσης της Επιτροπής.

Οι έμποροι είπαν ότι το δολάριο της Ταϊβάν ενδέχεται να αντιμετωπίσει σημαντική πίεση έναντι του δολαρίου ΗΠΑ στις 7 Απριλίου, καθώς η εγχώρια χρηματιστηριακή αγορά αναμένεται να πέσει εν μέσω εκροής ξένων κεφαλαίων.

Το δολάριο της Ταϊβάν έχει υποχωρήσει περίπου 0,9 τοις εκατό έναντι του δολαρίου μέχρι στιγμής το 2025, με τον χρηματιστηριακό δείκτη αναφοράς να υποχωρεί 7,5 τοις εκατό την ίδια περίοδο.

του Τζέικομπ Μπεργκ

Το Reuters συνέβαλε σε αυτό το άρθρο.

Ο πρόεδρος της Δημοκρατίας της Σερβίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς έδωσε χθες Κυριακή το βράδυ διερευνητική εντολή σχηματισμού κυβέρνησης σε προσωπικότητα που δεν προέρχεται από τον χώρο της πολιτικής. Την εντολή ανέλαβε ο Τζούρο Μάτσουτ, ιατρός ενδοκρινολόγος, καθηγητής της σχολής ιατρικής του Βελιγραδίου. Ο εντολοδόχος πρωθυπουργός έχει πλέον διορία ως την Παρασκευή 18η Απριλίου για να παρουσιάσει στη σερβική Βουλή τη σύνθεση της κυβέρνησης, το πρόγραμμα της και να ζητήσει ψήφο εμπιστοσύνης.

Ο Τζούρο Μάτσουτ, αν και παρουσιάζεται ως ακομμάτιστος, δηλώνει ανοιχτά την υποστήριξη του στον Αλεξάνταρ Βούτσιτς και συμμετέχει στην πρωτοβουλία του προέδρου της Δημοκρατίας για την ίδρυση πατριωτικού κινήματος που θα συνθέσουν πολιτικές και κοινωνικές δυνάμεις.

Ο κ. Μάτσουτ υποστήριξε εξάλλου ομάδα φιλοκυβερνητικών φοιτητών που κατασκηνώνουν επί έναν μήνα μπροστά στη Βουλή, αξιώνοντας να σταματήσουν οι φοιτητικές καταλήψεις και να αρχίσουν τα μαθήματα στα Πανεπιστήμια.

Ο Αλεξάνταρ Βούτσιτς, ανακοινώνοντας την απόφαση του να δώσει την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στον Τζούρο Μάτσουτ, τον παρουσίασε ως προσωπικότητα διαλλακτική και συναινετική.

«Η μεγάλη αποστολή της νέας κυβέρνησης θα είναι να διατηρήσει την ειρήνη και την σταθερότητα και να συμπεριφέρεται με υπομονή και σύνεση. Η κυβέρνηση θα πρέπει να είναι αφοσιωμένη στο μέλλον διότι επιθυμία και πρόθεση μας είναι να ξαναδούμε τη χώρα στο βάθρο του νικητή και να γίνουμε η ταχύτερα αναπτυσσόμενη οικονομία μέχρι το τέλος του έτους», σημείωσε ο πρόεδρος Βούτσιτς.

Τα κόμματα της αντιπολίτευσης χαρακτήρισαν την επιλογή μη πολιτικής προσωπικότητας για την θέση του πρωθυπουργού «άνευ σημασίας τέχνασμα του Βούτσιτς», καθώς -όπως εκτιμούν- ο πρόεδρος της Δημοκρατίας θα συνεχίσει να κρατά τα ηνία της χώρας και να ορίζει την πολιτική της κυβέρνησης.

Φοιτητικές οργανώσεις του Βελιγραδίου σχολίασαν ότι «τα ονόματα δεν έχουν καμία σημασία αν οι θεσμοί συνεχίζουν να μην κάνουν την δουλειά τους».

Η Σερβία έχει υπηρεσιακή κυβέρνηση από τη 18η Μαρτίου, όταν έγινε δεκτή από το κοινοβούλιο της χώρας η παραίτηση του πρωθυπουργού Μίλος Βούτσεβιτς.

Η κυβέρνηση Βούτσεβιτς αναγκάστηκε να παραιτηθεί υπό την πίεση των φοιτητικών κινητοποιήσεων με αφορμή την κατάρρευση, την 1η Νοεμβρίου 2024, του τσιμεντένιου γείσου στον σιδηροδρομικό σταθμό της Νόβι Σαντ, που προκάλεσε τον θάνατο 16 ανθρώπων.

Οι φοιτητικές κινητοποιήσεις προσέλαβαν ευρύτερο, κοινωνικό και αντικυβερνητικό χαρακτήρα, μετατράπηκαν σε καταγγελία της διαφθοράς, της αδιαφάνειας και της αναξιοκρατίας.

Οργάνωση Σουδανών ακτιβιστών έκανε λόγο χθες Κυριακή για «καταστροφική κατάσταση άνευ προηγουμένου» στην πόλη Ελ Φάσερ, πρωτεύουσα της σουδανικής πολιτείας του Βόρειου Νταρφούρ, υπό πολύμηνη πολιορκία από παραστρατιωτικούς των Δυνάμεων Ταχείας Υποστήριξης (ΔΤΥ), σε πόλεμο εναντίον του στρατού εδώ και δυο χρόνια.

«Η ανθρωπιστική κατάσταση στο Νταρφούρ, ιδίως στην πόλη Ελ Φάσερ, καθώς και στους καταυλισμούς των εκτοπισμένων, γνωρίζει καταστροφική επιδείνωση άνευ προηγουμένου», ανέφερε σε ανακοίνωσή της επιτροπή των καταυλισμών εκτοπισμένων στην αχανή περιοχή του Νταρφούρ, στο δυτικό Σουδάν.

Από τη 15η Απριλίου 2023, η χώρα έχει μετατραπεί σε θέατρο ανελέητου πολέμου για την εξουσία ανάμεσα στις ΔΤΥ, υπό τον στρατηγό Μοχάμεντ Ντάγκλο, και τις σουδανικές ένοπλες δυνάμεις (ΣΕΔ) υπό τον στρατηγό Άμπντελ Φάταχ αλ Μπουρχάν.

Η ένοπλη σύρραξη, η οποία στοίχισε τη ζωή σε δεκάδες αν όχι εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους και ξερίζωσε πάνω από 12 εκατομμύρια άλλους, έκανε τη χώρα κομμάτια. Ο στρατός ελέγχει τον βορρά και την ανατολή, οι παραστρατιωτικοί τομείς του νότου και σχεδόν όλο το Νταρφούρ, περιοχή με έκταση σχεδόν ίση με αυτήν ολόκληρης της Γαλλίας. Η πόλη Ελ Φάσερ, αν και παραμένει ακόμη υπό τον έλεγχο δυνάμεων του στρατού, πολιορκείται από τις ΔΤΥ από τον Μάιο του 2024.

Για να διατηρήσει το τελευταίο της οχυρό στην περιοχή Νταρφούρ, ο στρατός πασχίζει να απωθήσει τις επιθέσεις των παραστρατιωτικών και συμμάχων τους που προσπαθούν ακατάπαυστα, αλλά μάταια ως τώρα, να κυριεύσουν την πόλη.

Σύμφωνα με τους ακτιβιστές, οι αγορές είναι εντελώς «άδειες» από τρόφιμα και η διανομή ανθρωπιστικής βοήθειας «έχει διακοπεί εντελώς» στην Ελ Φάσερ.

Στην πόλη κάπου δύο εκατομμυρίων κατοίκων «η ζωή έχει σταματήσει τελείως», σημείωσε τοπική επιτροπή, προσθέτοντας πως το κόστος των τροφίμων και του νερού έχει αυξηθεί δραματικά.

Οι ακτιβιστές απηύθυναν έκκληση στα εμπόλεμα μέρη να «κηρύξουν κατάπαυση του πυρός» ώστε να μπορέσει να φθάσει βοήθεια για «να σωθούν χιλιάδες ζωές που απειλούνται».

Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, κάπου δύο εκατομμύρια άνθρωποι είναι αντιμέτωποι με ακραία διατροφική ανασφάλεια στην πολιτεία Βόρειο Νταρφούρ και 320.000 πλέον υφίστανται λιμό.

Έχει κηρυχθεί κατάσταση λιμού σε τρεις καταυλισμούς εκτοπισμένων γύρω από την Ελ Φάσερ, συμπεριλαμβανομένου του καταυλισμού Ζαμζάμ, κατάσταση που απειλεί να εξαπλωθεί σε άλλες πέντε ζώνες του Βόρειου Νταρφούρ, συμπεριλαμβανομένης της Ελ Φάσερ, μέχρι τον επόμενο μήνα, προειδοποιούν τα Ηνωμένα Έθνη.

Προχθές Σάββατο, ο Στρατός Απελευθέρωσης του Σουδάν (ΣΑΣ), παράταξη που έχει συμμαχήσει με τις ΔΤΥ, κάλεσε τους κατοίκους της Ελ Φάσερ και τους εκτοπισμένους στους καταυλισμούς Αμπού Σουκ και Ζαμζάμ να φύγουν, να μετακινηθούν προς «πιο ασφαλείς περιοχές», διατεινόμενη πως είναι «έτοιμη να εγγυηθεί την προστασία» των μετακινήσεων.

Και οι δυο εμπόλεμες πλευρές στο Σουδάν έχουν κατηγορηθεί από οργανώσεις υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων για σωρεία εγκλημάτων πολέμου, ανάμεσά τους σφαγές αμάχων με εθνικά και φυλετικά κίνητρα.