Οι πυρκαγιές στον Καναδά προκάλεσαν εκτόξευσαν τις εκπομπές άνθρακα, που ξεπέρασαν το διπλάσιο του προηγούμενου ετήσιου ρεκόρ που είχε καταγραφεί το 2014, σύμφωνα με τα δεδομένα του ευρωπαϊκού παρατηρητηρίου Copernicus που δόθηκαν σήμερα στη δημοσιότητα.
«Αυτή τη στιγμή, οι συνολικές εκπομπές από τις δασικές πυρκαγιές στον Καναδά βρίσκονται στους περίπου 290 μεγατόνους (άνθρακα), ενώ το προηγούμενο ρεκόρ που είχε καταγραφεί το 2014 ήταν 138 μεγατόνοι», ανέφερε το παρατηρητήριο Copernicus σε δελτίο Τύπου.
Ο αριθμός για το 2023 αντανακλά αυτή τη στιγμή τις εκπομπές που έχουν καταγραφεί από την αρχή της χρονιάς, κυρίως από τις αρχές Μαΐου, όταν οι πυρκαγιές άρχισαν να εκδηλώνονται στη χώρα, ενώ η περίοδος εκδήλωσης δασικών πυρκαγιών δεν έχει ακόμα τελειώσει.
«Παρακολουθήσαμε τις εκπομπές από τις πυρκαγιές σε όλο τον Καναδά σε διάστημα τριών μηνών από την αρχή του Μαΐου και σε αυτή την περίοδο συνέχισαν να αυξάνονται σχεδόν συνεχώς σε ένα επίπεδο το οποίο είναι ήδη σημαντικά υψηλότερο από τις προηγούμενες εκπομπές που έχουν καταγραφεί στη βάση δεδομένων μας για μια ολόκληρη χρονιά σ’ αυτή τη χώρα», υπογράμμισε ο Μαρκ Πάρινγκτον, επιστήμονας της Υπηρεσίας Παρατήρησης της Ατμόσφαιρας Copernicus. Τα δεδομένα χρονολογούνται από την αρχή του 2003.
«Οι εκπομπές που συνδέονται με τις πυρκαγιές στις βόρειες ζώνες κορυφώνονται συνήθως στα τέλη Ιουλίου ή στις αρχές Αυγούστου, συνεπώς το σύνολο αναμένεται να συνεχίσει να αυξάνεται για μερικές εβδομάδες ακόμη», προειδοποίησε ο κος Πάριγκτον.
Ο Καναδάς, που εξαιτίας της γεωγραφικής θέσης του θερμαίνεται ταχύτερα από τον υπόλοιπο πλανήτη, αντιμετωπίζει τα τελευταία χρόνια ακραία μετεωρολογικά γεγονότα, τα οποία αυξάνονται σε ένταση και συχνότητα.
Στις 30 Ιουλίου, στη χώρα μαίνονταν περισσότερες από 990 πυρκαγιές, εκ των οποίων οι 613 ήταν εκτός ελέγχου. Μέχρι την ημερομηνία αυτή, περισσότερα από 120 εκατομμύρια στρέμματα είχαν ήδη καεί από την αρχή της φετινής χρονιάς, πολύ περισσότερα από οποτεδήποτε άλλοτε.
Ένα σημαντικό βήμα για τη βελτίωση της καθαριότητας στην Αθήνα έγινε αυτές τις ημέρες από τον Δήμο Αθηναίων με τη λειτουργία των πρώτων υπόγειων κάδων συλλογής απορριμμάτων που έχουν τοποθετηθεί σε κεντρικά σημεία της πόλης.
Πρόκειται για ένα σημαντικό έργο στον τομέα της καθαριότητας, που αφορά συνολικά 350 συστήματα υπόγειων κάδων για απορρίμματα σύμμεικτα, ανακυκλώσιμα και βιοαπόβλητα. Η τοποθέτησή τους, που ξεκίνησε από το κέντρο και θα γίνει σταδιακά στις επτά δημοτικές κοινότητες (και στις 129 γειτονιές της Αθήνας), θα βελτιώσει την ποιότητα ζωής των Αθηναίων και θα αναβαθμίσει αισθητικά την εικόνα της πόλης.
Από τη Διεύθυνση Καθαριότητας και Ανακύκλωσης του Δήμου Αθηναίων ήδη τέθηκαν σε λειτουργία τα συστήματα υπόγειων κάδων στην Πλατεία Καραϊσκάκη και Μεγάλου Αλεξάνδρου, στη Λιοσίων, στην Κριεζώτου, Λιοσίων και Μάρνη, Μάρνη και Μαιζώνος, σε τέσσερα σημεία της Μητροπόλεως και στην Πλατεία Δεξαμενής (Φωκυλίδου 1).
Σε δήλωσή του ο δήμαρχος Αθηναίων Κώστας Μπακογιάννης, τόνισε: «Σήμερα κάνουμε το επόμενο μεγάλο βήμα για μία πιο καθαρή, βιώσιμη και ανθρώπινη πόλη. Οι βυθιζόμενοι κάδοι είναι ένα έργο που έχει ανάγκη η Αθήνα, διότι θα αλλάξει προς το καλύτερο την καθημερινότητα των ανθρώπων που ζουν και εργάζονται σε αυτήν. Κάθε βυθιζόμενος κάδος που τοποθετείται στο κέντρο και τις γειτονιές απαλλάσσει τον δημόσιο χώρο από πέντε συμβατικούς κάδους αντίστοιχης χωρητικότητας. Αυτό σημαίνει αναβάθμιση της ποιότητας ζωής, πολλαπλά οφέλη για το περιβάλλον, αλλά και μείωση της κίνησης μέσα στην πόλη, καθώς περιορίζονται τα δρομολόγια των απορριμματοφόρων. Η νέα εποχή στην καθαριότητα για την Αθήνα είναι εδώ».
Με την εγκατάσταση των μηχανισμών υπογειοποίησης κάδων αναβαθμίζεται τόσο λειτουργικά όσο και αισθητικά ο δημόσιος χώρος (πεζοδρόμια, πεζόδρομοι και πλατείες), καθώς δεν θα υπάρχουν πλέον κάδοι που ξεχειλίζουν από σκουπίδια. Οι νέοι κάδοι θα συμβάλλουν και στον περιορισμό των δρομολογίων των απορριμματοφόρων του δήμου, με προφανή οφέλη για το περιβάλλον, το κόστος αποκομιδής και την καθημερινότητα των δημοτών, καθώς θα μπορέσει να μειωθεί η κίνηση μέσα στην πόλη.
Επιπλέον, ορισμένα από τα σημαντικότερα πλεονεκτήματα είναι τα εξής:
– Η αύξηση της αποθηκευτικής δυναμικότητας απορριμμάτων, καθώς οι 350 υπόγειοι κάδοι αντιστοιχούν σε 1.774 συμβατικούς, εξοικονομώντας έως και 1.424 σημεία κοινόχρηστων χώρων.
– Η τόνωση της εμπορικής δραστηριότητας των καταστημάτων στη γύρω περιοχή.
– Η μείωση της επαφής με τα ανακυκλώσιμα υλικά, που θα συμβάλλει στην καταπολέμηση της λεηλασίας τους.
– Η περιορισμένη κατάληψη κοινόχρηστων χώρων.
– Η δημιουργία υποδομών ανακύκλωσης με διαχωρισμό στην πηγή των ανακυκλώσιμων υλικών.
– Η μείωση του ενεργειακού και περιβαλλοντικού αποτυπώματος της μεταφοράς των ανακυκλώσιμων υλικών.
– Η ορθότερη διαχείριση των διαθέσιμων πόρων για την αποκομιδή των απορριμμάτων.
Η λειτουργία των υπόγειων κάδων δεν απαιτεί κάποια μετατροπή ή προσθήκη εξαρτήματος στα απορριμματοφόρα. Αυτό σημαίνει ότι τα οχήματα που εξυπηρετούν τους ήδη υπάρχοντες κοινούς τροχήλατους κάδους 1.100 λίτρων είναι σε θέση να εξυπηρετούν αποτελεσματικά και τους υπόγειους κάδους των νέων συστημάτων.
Από το σύνολο των 350 συστημάτων υπόγειας αποθήκευσης απορριμμάτων, τα 134 έχουν χωρητικότητα 2.200 λίτρων, τα 109 χωράνε απορρίμματα 4.400 λίτρων και τα 107 αφορούν σε συστήματα κάθετης διαβαθμισμένης συμπίεσης απορριμμάτων σε κάδους κοινής χρήσης.
Σημειώνεται ότι η τοποθέτηση των 350 υπόγειων κάδων συλλογής χωριστών ρευμάτων σε κοινόχρηστους χώρους έχει τριετή χρονικό ορίζοντα και προϋπολογισμό 18.867.678,00 ευρώ, εκ των οποίων τα 3.698.987,71 ευρώ αποτελούν χρηματοδότηση από το πρόγραμμα «ΑΝΤΩΝΗΣ ΤΡΙΤΣΗΣ».
Ένας φωτογράφος από τις ΗΠΑ, γοητευμένος από τα επικά τοπία της Ισλανδίας, αποτυπώνει σε φιλμ την απόκοσμη ομορφιά των παγετωνικών σπηλαίων. Ο συνδυασμός του φωτός, του χρώματος και της υφής σε αυτούς τους απίστευτους φυσικούς σχηματισμούς έχει σαν αποτέλεσμα μια σειρά μαγευτικών εικόνων.
Ο Ράιαν Νιούμπερν (Ryan Newburn, 33 ετών) γεννήθηκε στην Όμαχα της Νεμπράσκα. Τα τελευταία πέντε χρόνια ζει στο Ρέικιαβικ της Ισλανδία, όπου είναι ιδιοκτήτης μιας εταιρείας περιηγήσεων στους παγετώνες με την ονομασία Ice Pic Journeys, η οποία έχει ενσωματωμένο και ένα πακέτο φωτογραφικών περιηγήσεων.
Άρχισε να ασχολείται φωτογραφικά με τα τοπία το 2014, κατά τη διάρκεια ενός πεντάμηνου οδοιπορικού στην Ιαπωνία με την ψηφιακή του φωτογραφική μηχανή. Συνεχίζοντας τις περιπατητικές περιηγήσεις στη Νέα Ζηλανδία, την Αυστραλία, την Ευρώπη και, τέλος, στην Ισλανδία το 2018, ο Νιούμπερν «κόλλησε» για τα καλά.
«Ήρθα στην Ισλανδία αρχικά για να διασχίσω τη χώρα με τα πόδια. Μου πήρε περίπου τρεις εβδομάδες να το κάνω αυτό», δήλωσε στην Epoch Times. «Μετά, απευθύνθηκα σε μια εταιρεία για δουλειά και κατέληξαν να με προσλάβουν ως οδηγό στους παγετώνες. Εκπαιδεύτηκα στον Βάτναγιοκούτ (Vatnajökull) , τον μεγαλύτερο παγετώνα της Ευρώπης εδώ στην Ισλανδία, για περίπου έξι μήνες, και στη συνέχεια έγινα επίσημα οδηγός παγετώνων σε αυτή την εταιρεία».
Στο πλαίσιο της δουλειάς του, ο Νιούμπερν πήγαινε κάθε μέρα στους παγετώνες, καθοδηγώντας τους πελάτες και διδάσκοντάς τους για τον πάγο. Σύντομα άρχισε να ερωτεύεται τη φωτογράφηση των παγετώνων και, παράλληλα, να υφαίνει μια ιστορία για τις σπηλιές από πάγο και τους παγετώνες και το πώς αλλάζουν.
«Η κλειδαρότρυπα». (ευγενική παραχώρηση του Ryan Newburn)
Ανάμεσα στα ποικίλα τοπία της Ισλανδίας με τους πάγους και το χιόνι, τα ηφαίστεια, τους καταρράκτες και τα ζωγραφισμένα βουνά, ο Νιούμπερν προτιμά να αναζητά «τα μέρη που δεν φωτογραφίζονται τόσο πολύ» και ζωντανά χρώματα που οι άνθρωποι δεν βλέπουν συχνά.
«Νομίζω ότι γι’ αυτό μου αρέσουν τόσο πολύ οι σπηλιές πάγου και οι παγετώνες. Έχουν αυτά τα βαθιά μπλε και σμαραγδένια και οι εναλλαγές ανάμεσα σε όλες αυτές τις αποχρώσεις είναι χάρμα οφθαλμών», λέει.
Μια από τις πιο επικές λήψεις του Νιούμπερν τραβήχτηκε το χειμώνα του 2022. Η εντυπωσιακή εικόνα που φέρει τον τίτλο «Stasis» (Στάσις), προέκυψε όταν ο φωτογράφος έκανε αναρρίχηση σε μια παγετώδη σπηλιά στο εσωτερικό ενός τεράστιου παγόβουνου, εν μέσω μιας παγωμένης λίμνης.
«Το καλοκαίρι, τεράστια κομμάτια πάγου αποσπώνται από τους παγετώνες των κοιλάδων του Βάτναγιοκούτ και επιπλέουν στις παγετώδεις λίμνες, λιώνοντας αργά», έγραψε ο Νιούμπερν, ανεβάζοντας την εικόνα του στο Instagram.
«Ωστόσο, πολλά από τα μεγαλύτερα παγόβουνα δεν θα λιώσουν πριν μπει ο χειμώνας. Μόλις η θερμοκρασία πέσει, η λίμνη παγώνει και παγιδεύει το παγόβουνο στη θέση που βρίσκεται. Αν αντέξετε να διασχίσετε την παγωμένη λίμνη, μπορείτε να φτάσετε σε αυτά τα παγόβουνα και να ανακαλύψετε τα συστήματα σπηλαίων στο εσωτερικό τους».
Για τον Νιούμπερν, η φωτογράφηση σουρεαλιστικών στιγμών όπως αυτή είναι απλά «θεαματική» και «απερίγραπτη».
Ο ίδιος δήλωσε στην Epoch Times: «Υπάρχουν στιγμές που δεν πρέπει να τις βλέπουμε μόνο μέσα από τον φωτογραφικό φακό, αλλά πρέπει και να τις απολαμβάνουμε.»
«Μαχαίρι στο σκοτάδι». (ευγενική παραχώρηση του Ryan Newburn)
Είναι αδύνατο να ταξιδέψει κανείς με ελαφρύ εξοπλισμό ως φωτογράφος παγετώνων, οπότε ο Νιούμπερν έχει έναν κατάλογο με τον βασικό εξοπλισμό που παίρνει πάντα μαζί του στις εξορμήσεις του. Τα στοιχειώδη περιλαμβάνουν κραμπόν (καρφιά παπουτσιών για περπάτημα στον πάγο), γάντζο και ιμάντες (σε περίπτωση που κολλήσει σε τρύπα ή ρωγμή), σχοινιά, κράνος και βίδες πάγου.
Έχοντας μόλις αλλάξει τη Νίκον του για μια Σόνυ A7R V, παίρνει μαζί του, εκτός από τη μηχανή, και τρεις αγαπημένους του φακούς: τον Sony 24-70mm G Master, τον Sony 12-24mm Sigma Art και τον Tamron 70-180mm.
Ο Νιούμπερν παρέχει βασικό εξοπλισμό σε όλους τους πελάτες του και επιμένει ότι είναι ζωτικής σημασίας «να μην πηγαίνεις ποτέ μόνος σου στον παγετώνα. … να ενημερώνετε πάντα κάποιον για το πού βρίσκεστε και να έχετε πάντα μαζί σας έναν ασύρματο».
«Μέσα από τη φωτιά και τις φλόγες». (ευγενική παραχώρηση του Ryan Newburn)
Η μεγαλύτερη λαχτάρα αλλά και πρόκληση για τον Νιούμπερν είναι τα λιγότερο φωτογραφημένα σημεία, καθώς η εύρεσή τους και η ασφαλής πρόσβαση σε αυτά δεν είναι εύκολη υπόθεση. Ωστόσο, ανταμείβεται συνεχώς με τοπία που κόβουν την ανάσα, που του θυμίζουν γιατί κάνει αυτό που κάνει.
«Το πιο υπέροχο είναι απλώς να βρίσκεσαι μέσα στην ίδια τη φύση», λέει. «Μου αρέσει να φωτογραφίζω εξωπραγματικά τοπία, οπότε, όταν βρίσκομαι εκεί, φροντίζω πάντα αφήνω για λίγο τη φωτογραφική μηχανή στην άκρη για να θαυμάσω και να χαρώ το μέρος.»
«Μπλε του σαπφείρου». (ευγενική παραχώρηση του Ryan Newburn)
Η φωνή της φύσης ακούγεται πολύ δυνατά στις φωτογραφίες του Νιούμπερν. Χρησιμοποιεί διάφορους βαθμούς επεξεργασίας, ανάλογα με τις συνθήκες της φωτογράφισης και το πώς θέλει να εκφράσει τη σκηνή, και μοιράζεται τη δουλειά του στο Facebook, το Instagram και τον ιστότοπο της τουριστικής του εταιρείας.
«Από τη στιγμή που είμαι ξεναγός εδώ, έχω την ελευθερία να εξερευνήσω τη χώρα και να προσπαθήσω να βρω νέα μέρη», δήλωσε στην Epoch Times. «Αυτή είναι κατά κάποιο τρόπο η κύρια αποστολή μου, να εξερευνώ αυτό το μικρό νησί ψάχνοντας για νέα και συναρπαστικά μέρη που κανείς δεν έχει δει ποτέ πριν.»
Γκαλερί
«Jökull» ( Παγετώνας). (ευγενική παραχώρηση του Ryan Newburn)
«Μετεωρίτης». (ευγενική παραχώρηση του Ryan Newburn)
«Οπτική σήραγγας». (ευγενική παραχώρηση του Ryan Newburn)
«Ταξίδι στο σκοτάδι». (ευγενική παραχώρηση του Ryan Newburn)
«Η κρυστάλλινη χαράδρα». (ευγενική παραχώρηση του Ryan Newburn)
«Ο ζαφειρένιος θόλος». (ευγενική παραχώρηση του Ryan Newburn)
«Η χώρα του αιώνιου χειμώνα». (ευγενική παραχώρηση του Ryan Newburn)
«Ταξίδι στη χώρα των Θαυμάτων» (Spirited away). (ευγενική παραχώρηση του Ryan Newburn)
«Το κεχριμπαρένιο δωμάτιο». (ευγενική παραχώρηση του Ryan Newburn)
Τη λήψη της τελικής επενδυτικής απόφασης για την κατασκευή τριών φωτοβολταϊκών έργων ισχύος 280 μεγαβάτ στο πρώην λιγνιτικό πεδίο Αμυνταίου ανακοίνωσαν σήμερα η RWE και η ΔΕΗ, με ύψος επένδυσης 196 εκατ. ευρώ.
Η επένδυση θα πραγματοποιηθεί μέσω της κοινοπραξίας των δυο εταιρειών ΜΕΤΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ, στην οποία η RWE συμμετέχει με ποσοστό 51% και η ΔΕΗ Ανανεώσιμες με 49%.
Όπως επισημαίνεται στη σχετική ανακοίνωση, η έναρξη κατασκευής προγραμματίζεται για το φθινόπωρο, ενώ και τα τρία φωτοβολταϊκά προβλέπεται να έχουν τεθεί σε λειτουργία μέχρι το τέλος του 2024. Σημειώνεται ότι η κοινοπραξία ήδη κατασκευάζει πέντε μεγάλης κλίμακας φωτοβολταϊκά έργα στο Αμύνταιο συνολικής ισχύος 210 μεγαβάτ.
Η ΜΕΤΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ έχει υπογράψει διμερείς συμβάσεις αγοραπωλησίας 15ετούς διάρκειας με τη ΔΕΗ, η οποία θα προμηθεύεται την πράσινη ενέργεια που θα παράγεται από τα τρία νέα φωτοβολταϊκά έργα. Για τη χρηματοδότηση της συνολικής επένδυσης ύψους 196 εκατομμυρίων έχουν εξασφαλιστεί κεφάλαια ύψους 98 εκατ. από το Ταμείο Ανάκαμψης ενώ τα υπόλοιπα κεφάλαια θα χρηματοδοτηθούν με τραπεζικό δανεισμό ύψους 59 εκατ. από τις τράπεζες Alpha Bank, Eurobank και Εθνική, όπως επίσης και με 39 εκατ. ίδια κεφάλαια.
Συμπεριλαμβανομένων των υπό κατασκευή έργων, η ΜΕΤΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ αναπτύσσει στην Ελλάδα φωτοβολταϊκά έργα μεγάλης κλίμακας συνολικής ισχύος έως 2.000 μεγαβάτ. Η ΔΕΗ Ανανεώσιμες έχει συνεισφέρει στο κοινοπρακτικό σχήμα εννέα φωτοβολταϊκά έργα με συνολική ισχύ έως 940 MWp, ενώ η RWE Renewables Europe & Australia έχει συνεισφέρει φωτοβολταϊκά έργα στην Ελλάδα αντίστοιχου μεγέθους.
Η διευθύνουσα σύμβουλος της RWE Renewables Europe & Australia Κάτια Βούνσελ δήλωσε: «Σε συνεργασία με τη ΔΕΗ Ανανεώσιμες Α.Ε. επιταχύνουμε την ενεργειακή μετάβαση στην Ελλάδα. Οι κατασκευαστικές εργασίες στα πέντε πρώτα φωτοβολταϊκά έργα είναι σε πλήρη εξέλιξη και λάβαμε επενδυτικές αποφάσεις ώστε να θέσουμε τα θεμέλια για τρία νέα φωτοβολταϊκά έργα. Αυτό υποδηλώνει τη σημαντική δέσμευση μας στην ελληνική αγορά, ενώ έρχονται ακόμα περισσότερα με βάση το εκτενές επενδυτικό μας πλάνο».
Ο διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΗ Ανανεώσιμες Κωνσταντίνος Μαύρος επεσήμανε: «Η συνεργασία μεταξύ RWE και ΔΕΗ αλλάζει τον ενεργειακό χάρτη της χώρας, με έργα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας τα οποία φέρνουν πιο κοντά το πράσινο μέλλον της. Το γεγονός ότι η νέα αυτή σημαντική επένδυση σε φωτοβολταϊκά πραγματοποιείται εκεί όπου μέχρι τώρα παραγόταν λιγνίτης, εικονοποιεί τη στόχευσή μας στην πράσινη μετάβαση , ενώ το ότι θα είναι έτοιμη το 2024 καταδεικνύει την αποφασιστικότητα μας να προχωρήσουμε όσο το δυνατόν γρηγορότερα σε αυτή την κατεύθυνση.»
Ο διευθύνων σύμβουλος της RWE Renewables Hellas και της ΜΕΤΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ Κώστας Παπαμαντέλλος τόνισε: «Σε συνέχεια της προηγούμενης επενδυτικής απόφασης, νωρίτερα το τρέχον έτος, για τα πέντε πρώτα έργα του χαρτοφυλακίου μας στο Αμύνταιο, ολοκληρώσαμε το δεύτερο σημαντικό ορόσημο με την απόφαση να υλοποιήσουμε την επένδυση σε νέα φωτοβολταϊκά έργα. Οι μακροχρόνιες δανειακές συμβάσεις έχουν υπογραφεί και έχει εξασφαλιστεί η πώληση της παραγόμενης ενέργειας μέσω της υπογραφής διμερών συμβάσεων αγοραπωλησίας ενέργειας με τη ΔΕΗ. Θα συνεχίσουμε να αναπτύσσουμε και το νέο κοινό χαρτοφυλάκιο φωτοβολταϊκών έργων με τον ίδιο γρήγορο ρυθμό.»
Ολονύκτια μάχη με τις φλόγες έδωσαν οι πυροσβεστικές δυνάμεις του νησιού με αποτέλεσμα το πρώτο φως της ημέρας να δείξει μια σαφώς βελτιωμένη εικόνα του πύρινου μετώπου που καίει δασώδη έκταση στη βορειοδυτική Χίο από την περιοχή της Κατάβασης και προς το Πιτυός.
Για να γίνει αντιληπτή η δυσκολία παρέμβασης των πυροσβεστών αρκεί να σημειωθεί ότι οι επίγειες πυροσβεστικές δυνάμεις έχουν εγκαταστήσει δίκτυο μέχρι και 1,5 χιλιόμετρο από τα πυροσβεστικά οχήματα μέσα σε δασώδεις εκτάσεις με κάθετο σε πολλές περιπτώσεις βραχώδες ανάγλυφο εδάφους.
Στο σημείο επιχειρούν 90 πυροσβέστες με έξι ομάδες πεζοπόρων τμημάτων, (συμπεριλαμβανομένων 10 πυροσβεστών που μετέβησαν ακτοπλοϊκώς από Λέσβο και 27 πυροσβεστών που μετέβησαν αεροπορικώς από Αθήνα), 18 οχήματα, πέντε αεροσκάφη και τέσσερα ελικόπτερα, εκ των οποίων το ένα για το συντονισμό τους. Σημαντική είναι η συνδρομή στην κατάσβεση από εθελοντές πυροσβέστες και υδροφόρες της αυτοδιοίκησης.
Η φωτιά ξέσπασε στη διασταύρωση Κατάβασης – Διευχών όταν ανεφλέγη αυτοκίνητο που προσέκρουσε στα πρανή του δρόμου. Ο οδηγός κρατείται με εισαγγελική εντολή και σήμερα πρόκειται να παρουσιαστεί στης Εισαγγελία Πρωτοδικών Χίου.
Μήνυμα του 112 εστάλη λίγο πριν τη 1 τα ξημερώματα στους κατοίκους των περιοχών Διευχά και Κατάβαση Χίου προκειμένου να απομακρυνθούν προς Βολισσό.
Υπενθυμίζεται ότι σήμερα Δευτέρα 31 Ιουλίου, οι νομοί Χίου, Σάμου και η Λέσβος είναι σε πολύ υψηλό βαθμό επικινδυνότητας (κατηγορία 4) για εκδήλωση πυρκαγιάς, σύμφωνα με το χάρτη που εκδίδει η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) ενέκρινε στις 13 Μαΐου τις αναθεωρήσεις των γεωργικών κανόνων της, για να αντιμετωπίσει τις ανησυχίες που έχουν εκφράσει οι αγρότες κατά τη διάρκεια μαζικών διαδηλώσεων σε όλη την Ευρώπη τους τελευταίους μήνες.
Το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ένα από τα δύο νομοθετικά όργανα της ΕΕ, ενέκρινε τις αλλαγές στα στρατηγικά σχέδια, τη χρηματοδότηση και τους κανονισμούς παρακολούθησης της κοινής γεωργικής πολιτικής (ΚΓΠ) της ΕΕ, σύμφωνα με ανακοίνωση της 13ης Μαΐου.
Σύμφωνα με το Συμβούλιο, η πολιτική επικαιροποιήθηκε για την απλούστευση των κανόνων και τη μείωση του διοικητικού φόρτου για τους διαμορφωτές του μπλοκ. Η πλειοψηφία του Συμβουλίου, το οποίο αποτελείται από 27 εκπροσώπους – ένας από κάθε κράτος-μέλος της ΕΕ σε υπουργικό επίπεδο, ομαδοποιημένος ανά τομέα πολιτικής – ψήφισε υπέρ των αναθεωρήσεων, ενώ μόνο η Γερμανία απείχε.
Οι τροποποιήσεις προτάθηκαν τον Μάρτιο από την Επιτροπή της ΕΕ, τον εκτελεστικό βραχίονα του μπλοκ, ως απάντηση στις διαμαρτυρίες των αγροτών. Οι διαμαρτυρίες στρέφονταν κατά των περιορισμών που επέβαλε το σχέδιο της ΕΕ για την Πράσινη Συμφωνία, το οποίο περιλαμβάνει πολιτικές που σχετίζονται με το κλίμα, καθώς και μέτρα για την αντιμετώπιση του αθέμιτου ανταγωνισμού στην αγορά της ΕΕ, ιδίως όσον αφορά τα προϊόντα από την Ουκρανία.
Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία είναι το πρόγραμμα δράσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το κλίμα, για την καταπολέμηση αυτού που θεωρεί «υπαρξιακή απειλή για την Ευρώπη και τον κόσμο», σύμφωνα με δήλωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
«Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε ένα σύνολο προτάσεων για να καταστήσει τις πολιτικές της ΕΕ για το κλίμα, την ενέργεια, τις μεταφορές και τη φορολογία κατάλληλες για τη μείωση των καθαρών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55% έως το 2030, σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990», με απώτερο στόχο «να μην υπάρχουν καθαρές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου έως το 2050», αναφέρει η Επιτροπή στη δήλωσή της.
Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η γεωργική πολιτική της ΕΕ διαμορφώνεται σε μεγάλο βαθμό από ζητήματα που σχετίζονται με το κλίμα. Στόχος της είναι η μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από τη γεωργία και η δέσμευση και αποθήκευση του διοξειδίου του άνθρακα από τον αέρα.
Αυτοί οι αυστηροί περιβαλλοντικοί κανονισμοί αυξάνουν το κόστος καλλιέργειας των αγροτών, καθιστώντας τα γεωργικά προϊόντα που παράγονται στην ΕΕ λιγότερο ανταγωνιστικά σε σχέση με τα αγροδιατροφικά προϊόντα που προέρχονται από χώρες εκτός ΕΕ.
Για παράδειγμα, η ουκρανική γεωργική παραγωγή δεν χρειάζεται να πληροί τα υψηλά πρότυπα της ΕΕ, επιτρέποντας στα ουκρανικά αγροδιατροφικά προϊόντα να πωλούνται σε χαμηλότερες τιμές στην αγορά της ΕΕ. Η κατάσταση επιδεινώθηκε όταν, προκειμένου να βοηθήσει την Ουκρανία μετά την εισβολή της Ρωσίας, η ΕΕ κατάργησε τους δασμούς στις ουκρανικές εισαγωγές τροφίμων, γεγονός που επηρέασε τους αγρότες της ΕΕ, ιδίως σε χώρες που συνορεύουν με την Ουκρανία, όπως η Πολωνία.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε τις αναθεωρήσεις της κοινής γεωργικής πολιτικής της ΕΕ στα τέλη Απριλίου.
Αναθεωρήσεις της γεωργικής πολιτικής της ΕΕ
Οι πρόσφατα εγκριθείσες αναθεωρήσεις τροποποιούν την ΚΓΠ των ετών 2017-2023 και η νέα τροποποιημένη ΚΓΠ «εφαρμόζεται πλήρως από τον Ιανουάριο του 2023», σύμφωνα με το Συμβούλιο.
Σύμφωνα με τον νέο νόμο, οι μικρότερες των 10 εκταρίων γεωργικές εκμεταλλεύσεις θα εξαιρούνται από τους ελέγχους και τις κυρώσεις για τη μη συμμόρφωση με ορισμένους γεωργικούς κανόνες της ΕΕ, σύμφωνα με ανακοίνωση.
Οι εξαιρέσεις αυτές θα ισχύουν για το 65% των γεωργών που λαμβάνουν επιδοτήσεις της ΕΕ, αλλά θα αντιπροσωπεύουν μόνο το 10% των εκτάσεων της ΕΕ. Αυτό θα μειώσει «το διοικητικό βάρος για πολλούς», ενώ θα επιτρέψει στην ΕΕ να διατηρήσει τους κλιματικούς και περιβαλλοντικούς στόχους της, δήλωσε το Συμβούλιο.
Σύμφωνα με τη δήλωση, τα κράτη-μέλη της ΕΕ θα έχουν επίσης περισσότερα περιθώρια κινήσεων κατά την εφαρμογή της απαίτησης να διατηρείται η αναλογία των μόνιμων βοσκοτόπων προς τη γεωργική έκταση πάνω από το 5%.
Οι χώρες θα έχουν επίσης μεγαλύτερη ευελιξία να χορηγούν στους αγρότες τους εξαιρέσεις από τη συμμόρφωση με ορισμένα πρότυπα της ΕΕ σε περιπτώσεις ακραίων καιρικών συνθηκών.
Αγροτικά μηχανήματα που χρησιμοποιούνται για τη συγκομιδή φυτών αραβοσίτου κοντά στο Γιέσεν. Γερμανία, 24 Αυγούστου 2022. (Jens Schlueter/Getty Images)
Οι περιβαλλοντικές απαιτήσεις που πρέπει να πληρούν οι γεωργοί για να λαμβάνουν επιδοτήσεις της ΕΕ έχουν επίσης αποδυναμωθεί. Για παράδειγμα, η απαίτηση να διατηρείται το 4% της γεωργικής εκμετάλλευσης σε αγρανάπαυση για τη διασφάλιση της βιοποικιλότητας δεν θα αποτελεί πλέον προϋπόθεση για να λαμβάνουν οι γεωργοί επιδοτήσεις, σύμφωνα με τον αναθεωρημένο νόμο.
Οι αναθεωρημένοι κανονισμοί θα επιτρέπουν στους γεωργούς να διαφοροποιούν τις καλλιέργειες αντί να εφαρμόζουν πρακτικές αμειψισποράς.
Διαμαρτυρίες αγροτών
Οι διαμαρτυρίες των Ευρωπαίων αγροτών ξεκίνησαν στην Ολλανδία το 2019, όταν περισσότερα από 2.000 ολλανδικά τρακτέρ απέκλεισαν αυτοκινητοδρόμους και δρόμους ως αντίδραση στην ανακοίνωση ότι οι κτηνοτροφικές μονάδες θα πρέπει να εξαγοραστούν και να κλείσουν για να μειωθούν οι εκπομπές αζώτου.
Νωρίτερα φέτος, διαμαρτυρίες αγροτών ξέσπασαν σε όλη την Ευρώπη. Οι αγρότες στο Βέλγιο, τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ελλάδα, την Ιρλανδία, την Πολωνία, την Πορτογαλία, την Ολλανδία και την Ισπανία πραγματοποίησαν διαδηλώσεις και διαμαρτυρίες κατά των περιορισμών που τους επιβάλλουν οι πολιτικές της ΕΕ που σχετίζονται με το κλίμα και των μέτρων που σχετίζονται με την αντιμετώπιση του αυξανόμενου κόστους και του αθέμιτου ανταγωνισμού από χώρες εκτός ΕΕ.
Ο κανόνας της ΕΕ που υποχρέωνε τους αγρότες να διατηρούν το 4% της καλλιεργήσιμης γης τους σε αγρανάπαυση ή μη παραγωγική – που τώρα χαλαρώνει με τις τροπολογίες – επηρέασε ιδιαίτερα τους μικρής κλίμακας αγρότες.
Οι Πολωνοί αγρότες έχουν επίσης εκφράσει την άποψή τους για τις επιπτώσεις των φθηνών εισαγωγών τροφίμων από τη γειτονική Ουκρανία.
Οι διαμαρτυρίες των αγροτών σε όλη την Ευρώπη έχουν υποχωρήσει, αλλά οι Πολωνοί αγρότες συνεχίζουν να διαδηλώνουν κατά της Πράσινης Συμφωνίας της ΕΕ.
Το συνδικάτο «Solidarnosc» και Πολωνοί αγρότες διαδηλώνουν κατά της Πράσινης Συμφωνίας της ΕΕ στη Βαρσοβία. Πολωνία, 10 Μαΐου 2024. (Reuters/Kuba Stezycki)
Το πολωνικό συνδικάτο αγροτών «Αλληλεγγύη» διοργάνωσε μαζική διαμαρτυρία στις 10 Μαΐου στην πρωτεύουσα της Πολωνίας, τη Βαρσοβία, κατά της Πράσινης Συμφωνίας της ΕΕ. Σύμφωνα με ανακοίνωση της ομάδας, η συμφωνία έχει προκαλέσει την καταστροφή της πολωνικής γεωργίας, την αύξηση του ενεργειακού κόστους, έναν τεράστιο φόρο στα καύσιμα, την απαγόρευση των αυτοκινήτων που κινούνται με φυσικό αέριο, τις υψηλές τιμές στα καταστήματα και το τεράστιο κόστος μεταφοράς.
Χιλιάδες άνθρωποι συμμετείχαν, ενώ συμμετείχαν και εκπρόσωποι άλλων κλάδων του συνδικάτου Solidarity, όπως ανθρακωρύχοι και εργαζόμενοι από τον κλάδο της αυτοκινητοβιομηχανίας.
Μέσα σε μια θάλασσα από ερυθρόλευκες πολωνικές σημαίες και πανό της «Αλληλεγγύης», οι διαδηλωτές κρατούσαν πλακάτ με συνθήματα όπως «Κάτω η πράσινη συμφωνία» και «Πράσινο δηλητήριο». Ορισμένοι διαμαρτυρόμενοι αγρότες μοίρασαν μήλα.
«Γι’ αυτό είμαστε εδώ, γιατί αυτό που μας προσφέρουν οι Βρυξέλλες, το Green Deal, δεν είναι μια πράσινη συμφωνία, είναι μια κόκκινη συμφωνία», δήλωσε στο Reuters ο Βιεσλάβ Τσερβίνσκι, συνταξιούχος αγρότης από το Γκρούγετς της Πολωνίας.
Πολωνοί αγρότες διαμαρτύρονται, ξεκινώντας απεργία πείνας στο κοινοβούλιο για την Πράσινη Συμφωνία της ΕΕ, στη Βαρσοβία της Πολωνίας, στις 13 Μαΐου 2024. (Reuters/Kacper Pempel)
Στις 9 Μαΐου, μια ομάδα 14 Πολωνών αγροτών μπήκε στο πολωνικό κοινοβούλιο. Στις 10 Μαΐου, πέντε από αυτούς που παρέμειναν ξεκίνησαν απεργία πείνας, λέγοντας ότι δεν θα φάνε μέχρι να εξασφαλίσουν συνάντηση με τον Πολωνό πρωθυπουργό Ντόναλντ Τουσκ.
«Δεν θέλουμε να οδηγούμε τρακτέρ στους δρόμους και να μπλοκάρουμε απλούς, φυσιολογικούς ανθρώπους, δυσκολεύοντας τη ζωή τους. Αλλά δεν έχουμε άλλον τρόπο να διαμαρτυρηθούμε για το γεγονός ότι σε ένα ή δύο χρόνια δεν θα υπάρχουν άγροτικές οικογένειες στην Πολωνία”, δήλωσε ο αγρότης Γιάροσλαβ Ζαρέμπα, 37 ετών, ένας από τους απεργούς πείνας.
Ένας άλλος αγρότης σε απεργία πείνας, ο Χούμπερτ Κραφτ, 54 ετών, δήλωσε: «Είμαι χρεωμένος. Πίστευα ότι η τιμή θα ήταν σωστή και θα πουλούσα τα προϊόντα με κάποιο ελάχιστο κέρδος. Αυτή τη στιγμή, έπρεπε να χρεωθώ για να φυτέψω νέες καλλιέργειες. Πρώτον, δεν υπάρχει καμία προοπτική κέρδους. Δεύτερον, το άδειασμα των αποθηκών μου δεν είναι τόσο εύκολο, επειδή κανένας δεν είναι πρόθυμος να αγοράσει τα σιτηρά μας. Διότι τα σιτηρά έρχονται από το εξωτερικό».
Οι διαφωνίες των Πρασίνων
Η Ομάδα των Πρασίνων/Ευρωπαϊκή Ελεύθερη Συμμαχία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τάχθηκε κατά της αποδυνάμωσης των περιβαλλοντικών κανόνων για τους αγρότες.
Η Ομάδα των Πρασίνων/EΕΣ είχε υποβάλει «συγκεκριμένες προτάσεις για τη βελτίωση των εισοδημάτων των γεωργών [μέσω] μιας δικαιότερης ανακατανομής των επιδοτήσεων της ΚΓΠ προς τις μικρές & μεσαίες γεωργικές εκμεταλλεύσεις, μιας εγγύησης ότι οι τιμές που καταβάλλονται στους γεωργούς αντικατοπτρίζουν την εξέλιξη του κόστους παραγωγής και καλύτερης προστασίας από αθέμιτες εισαγωγές από τρίτες χώρες», ανέφερε σε ανακοίνωση που εξέδωσε η ομάδα μετά την ψήφιση της νομοθεσίας από το κοινοβούλιο.
«Με την ψήφο αυτή, το Κοινοβούλιο κάνει ένα λάθος, με σοβαρές συνέπειες για την επιβίωση των αγροτών και την επισιτιστική μας ασφάλεια», ανέφερε στην ανακοίνωση ο Μπας Άικχαουτ, μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και αντιπρόεδρος της Ομάδας των Πρασίνων/EΕΣ.
Οι αλλαγές στη γεωργική πολιτική της ΕΕ αφαίρεσαν ή αποδυνάμωσαν «τα πρότυπα ορθής γεωργικής πρακτικής που επιτρέπουν στους αγρότες να προσαρμοστούν στην κλιματική αλλαγή και να μειώσουν τις εξαρτήσεις από τα δαπανηρά φυτοφάρμακα, τα λιπάσματα και τις ζωοτροφές», πρόσθεσε.
Ο κος Άικχαουτ υποστήριξε ότι οι αναθεωρήσεις της γεωργικής πολιτικής θα ευνοήσουν «τις αγροτικές επιχειρήσεις, οι οποίες θα συνεχίσουν να αποκομίζουν τεράστια κέρδη εις βάρος των αγροτών, των καταναλωτών και του περιβάλλοντος».
Περισσότερες από 140 μη κυβερνητικές οργανώσεις, μεταξύ των οποίων και η Greenpeace, δημοσίευσαν ανοιχτή επιστολή με την οποία επικρίνουν την ΕΕ για τη χαλάρωση των περιβαλλοντικών κανόνων σε μια «καιροσκοπική προσπάθεια να συγκεντρώσει μερικές ακόμα ψήφους στις επερχόμενες εκλογές», αναφερόμενοι στις κοινοβουλευτικές εκλογές της ΕΕ τον Ιούνιο.
«Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος έχει προειδοποιήσει ότι η ήπειρος είναι θλιβερά απροετοίμαστη για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Τα φυσικά οικοσυστήματα που μας προστατεύουν από τα χειρότερα ακραία καιρικά φαινόμενα, την ξηρασία, τους καύσωνες και τις πλημμύρες εξαφανίζονται, ενώ θα έπρεπε να τα αποκαθιστούμε», αναφέρεται στην επιστολή.
Το λόμπι των αγροτών υποστηρίζει την αναθεώρηση
Η μεγαλύτερη ένωση αγροτών της Ευρώπης, η Copa-Cogeca, εξέφρασε την υποστήριξή της στις αναθεωρήσεις της γεωργικής πολιτικής μετά την έγκρισή τους από το κοινοβούλιο.
«Η έγκριση […] θεωρείται θετικό μήνυμα για την επείγουσα αντιμετώπιση των ανησυχιών που εξέφρασαν οι αγρότες τους τελευταίους μήνες όσον αφορά το διοικητικό βάρος που συνδέεται με την εφαρμογή της ΚΓΠ και την ανάγκη για άμεσα εφαρμόσιμες λύσεις», ανέφερε η ομάδα σε ανακοίνωσή της.
Προέτρεψε τις χώρες της ΕΕ να εφαρμόσουν τους αναθεωρημένους κανόνες και να θεσπίσουν ή να αναθεωρήσουν τις εθνικές τους νομοθεσίες για την εφαρμογή της αναθεωρημένης πολιτικής της ΕΕ, ώστε οι αλλαγές να εφαρμοστούν σε επίπεδο γεωργικής εκμετάλλευσης φέτος.
Η οργάνωση κάλεσε επίσης την Επιτροπή της ΕΕ να απλοποιήσει περαιτέρω τους κανονισμούς.
Της Ella Kietlinska, με τη συμβολή του Reuters και του Adam Morrow
Τα γαιόπλοια (earthships) μοιάζουν με σπίτια από άλλο πλανήτη. Ξεπροβάλλουν από το έδαφος και έχουν μια οργανική ποιότητα που είναι ζεστή και συναρπαστική. Αυτά τα μοναδικά και εκπληκτικά κτίρια έχουν τον χαρακτήρα των ανθρώπων που τα χτίζουν. Αποτελούν πρότυπες κατοικίες βιώσιμης αρχιτεκτονικής, που εδραιώνουν την ανθρωπότητα στο φυσικό της περιβάλλον χρησιμοποιώντας ανακυκλωμένα υλικά, κατευθυνόμενη δόμηση και νερό με δημιουργικούς και αρμονικούς τρόπους. Κι όλα αυτά, φτιαγμένα από «σκουπίδια» που βρίσκονται άφθονα σε όλες τις ηπείρους της Γης.
Όλα ξεκινούν από τον προσανατολισμό του σπιτιού. Τα γαιόπλοια είναι σχεδιασμένα έτσι ώστε να ευθυγραμμίζονται με τους κύκλους της ημέρας και της νύχτας κάθε εποχή. Αυτό επιτυγχάνεται με μια γωνιακή σειρά παραθύρων που βλέπουν προς το νότο στο μπροστινό μέρος του σπιτιού και ένα ανάχωμα στον πίσω τοίχο.
Αυτό το ανάχωμα είναι επενδεδυμένο με ελαστικά που συσκευάζονται σφιχτά με χώμα και σοβατισμένο, αποτελώντας μια θερμική μάζα που διατηρεί μια μέση θερμοκρασία στο σπίτι καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους χωρίς τεχνητή θέρμανση ή ψύξη. Όσο ο ήλιος λάμπει, φωτίζει το σπίτι και φορτίζει τον πίσω τοίχο, ενώ όταν η θερμοκρασία πέφτει το βράδυ, η συσσωρευμένη θερμότητα εκπέμπεται μέσα στο σπίτι, ζεσταίνοντας το.
Αυτός ο σχεδιασμός σημαίνει ότι τα γαιόπλοια είναι παθητικά ηλιακά σπίτια.
Τα γαιόπλοια έχουν σχεδιαστεί ανάλογα με τους φυσικούς κύκλους του ηλιακού φωτός κατά τη διάρκεια των εποχών, ώστε να ελαχιστοποιείται κάθε σπατάλη νερού ή ενέργειας. (Laure Fu/The Epoch Times)
Τον χειμώνα, ο ήλιος δεν ανεβαίνει ψηλά, αλλά διεισδύει στον πίσω τοίχο επιτρέποντας τη μέγιστη απορρόφηση θερμότητας. Το καλοκαίρι, ο ήλιος βρίσκεται ψηλότερα στον ουρανό και διεισδύει μόνο στα μπροστινά κεκλιμένα παράθυρα, αφήνοντας το σπίτι να ψύχεται από τη φυσική θερμοκρασία της Γης. Η ηλιακή ενέργεια μπορεί επίσης να αξιοποιηθεί με τη χρήση φωτοβολταϊκών μονάδων για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Τα γαιόπλοια μπορούν να είναι πλήρως ή εν μέρει εκτός δικτύου.
Τα γαιόπλοια ονομάζονται πλοία επειδή, όπως ένα διαστημόπλοιο, έχουν ως στόχο να φροντίσουν όλες τις ανθρώπινες ανάγκες σε αυτόν τον ένα χώρο. Ο στόχος είναι η ελαχιστοποίηση των εξωτερικών εισροών.
Στα μπροστινά παράθυρα υπάρχουν ευδοκιμούντα βρώσιμα φυτά που παρέχουν οξυγόνο και τροφή. Τοποθετημένα έτσι ώστε να δέχονται το ηλιακό φως της ημέρας, τα φυτά είναι υγιή και παραγωγικά. Ποτίζονται με επεξεργασμένο γκρίζο νερό από τις τουαλέτες και το ντους, το οποίο χρησιμοποιείται επίσης για το καζανάκι.
Το νερό συλλέγεται από τις βροχές στην οροφή και φυλάσσεται σε δεξαμενές. Όταν ζητείται, το νερό διοχετεύεται μέσω της βαρύτητας με ένα σύστημα άντλησης που το φιλτράρει και το στέλνει στο σπίτι.
Τα δάπεδα μπορεί να είναι συχνά χωμάτινα και μπορεί να σφραγίζονται μόνο με ένα προστατευτικό που επιτρέπει στους κατοίκους να έχουν άμεση επαφή με το έδαφος και να νιώθουν τη γη χωρίς εμπόδια.
Όλοι οι οργανισμοί που ζουν σε ένα γαιόπλοιο έχουν συμβιωτική σχέση μεταξύ τους.
Τα γαιόπλοια είναι ειδικά σχεδιασμένα για ξηρές περιοχές, καθώς η γενέτειρά τους είναι το Τάος του Νέου Μεξικού. Εκεί ο Μάικ Ρέινολντς ίδρυσε την Ακαδημία Βιοτεκτονικής Γαιόπλοιων (Earthship Biotecture Academy). Η Ακαδημία του διδάσκει ανθρώπους στις Ηνωμένες Πολιτείες και στο εξωτερικό πώς να χτίζουν αυτά τα σπίτια, αξιοποιώντας τα φαινόμενα της Γης για να καλύψουν τις βασικές ανάγκες των ανθρώπων.
Ένα γαιόπλοιο που κατασκευάστηκε από την Βιοτεκτονική Γαιόπλοιων (Earthship Biotecture) με ένα συνδυασμό ενεργού και παθητικού ηλιακού σχεδιασμού. (Earthship Biotecture)
Γαιόπλοια υπάρχουν σε πολλά σημεία της γης, βοηθώντας τους ενοίκους τους να συγχρονιστούν με τη ροή της φύσης. Ωστόσο, τα μέρη όπου χτίζονται ευκολότερα αυτά τα σπίτια είναι διεθνείς περιοχές ποέυ έχουν υποστεί φυσικές καταστροφές. Τα υλικά και τα εργαλεία για την κατασκευή είναι άμεσα διαθέσιμα, όπως και οι άνθρωποι που είναι πρόθυμοι να βοηθήσουν. Κανένας οικοδομικός κώδικας δεν στέκεται εμπόδιο και τα καταφύγια μπορούν να χτιστούν γρήγορα και αποτελεσματικά, για να διαρκέσουν μια ζωή.
Η Ινδονησία παραχώρησε πρόσφατα στον Ρέινολντς το δικαίωμα χρήσης ενός νησιού της. Μπορεί να χρησιμοποιήσει το ένα τρίτο του για να εξερευνήσει ο ίδιος ελεύθερα πτυχές της βιοτεκτονικής, με τη συμφωνία ότι θα διδάξει στους πολίτες πώς να χτίσουν γαιόπλοια στο υπόλοιπο τμήμα του. Το έργο γεννήθηκε από την επιθυμία να υποστηρίξει τη φυσική ομορφιά, δημιουργώντας ταυτόχρονα ένα νέο όραμα για τον οικοτουρισμό.
Η Άντρεα Πάρκερ είναι κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου σπουδών στην ανθρωπιστική εκπαίδευση με περισσότερα από 13 χρόνια διδακτικής εμπειρίας. Συνάντησε φίλους της στα βουνά της Σάντα Κρουζ που έχτισαν τη δική τους εκδοχή ενός γαιόπλοιου, με λιγότερα από 10.000 δολάρια (9.100 ευρώ). Το σπίτι τους της ενέπνευσε το όραμά της σχετικά με το τι θέλει να δημιουργήσει σε αυτόν τον κόσμο.
Η προθεσμία της 10ης Φεβρουαρίου για τους 195 υπογράφοντες τη Συμφωνία του Παρισιού (για το κλίμα) να δημοσιεύσουν και να υποβάλουν τα σχέδιά τους για τη μείωση των εκπομπών στον ΟΗΕ ήρθε και έφυγε με μόλις 10 χώρες να συμμορφώνονται. Ο λόγος για τον οποίο τόσες χώρες δεν δημοσίευσαν εγκαίρως τις εκθέσεις τους παραμένει ασαφής.
Όταν εγκρίθηκε η Συμφωνία του Παρισιού το 2015, οι χώρες-μέλη συμφώνησαν να εργαστούν για την επίτευξη του στόχου να μην ξεπεράσει η παγκόσμια θερμοκρασία τους 2 βαθμούς Κελσίου σε σχέση με τα επίπεδα της προβιομηχανικής εποχής, με τον βέλτιστο στόχο είναι 1,5 βαθμός Κελσίου. Για να λογοδοτήσουν οι υπογράφοντες, η συμφωνία απαιτεί από κάθε χώρα να καταγράφει τις προσπάθειές της, να μετρά τα αποτελέσματά της, να υποβάλλει εκθέσεις για την πρόοδό της και να συζητά για περαιτέρω δράσεις κάθε πέντε χρόνια.
Οι εκθέσεις ονομάζονται Εθνικά Καθορισμένες Συνεισφορές (Nationally Determined Contributions -NDC). Περιλαμβάνουν τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει κάθε έθνος για την επίτευξη των στόχων της Διάσκεψης των Μερών της Συμφωνίας του Παρισιού (Conference of Parties to the Paris Agreement – COP) για το 2035. Οι τρέχουσες εκθέσεις ΕΚΣ έχουν προγραμματιστεί να εξεταστούν σε συνεδρίαση της Διάσκεψης των Μερών τον Νοέμβριο.
Αλλαγή κατεύθυνσης
Σύμφωνα με την προεκλογική υπόσχεση του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, η νέα κυβέρνησή του ξεκίνησε τη διαδικασία απεμπλοκής των ΗΠΑ από τη Συμφωνία του Παρισιού συνολικά, όπως και κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του. Ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν επανήλθε στη Συμφωνία του Παρισιού το 2021 με τις Ηνωμένες Πολιτείες να είναι ένα από τα 10 συμμορφούμενα κράτη, καθώς οι ζητούμενες εκθέσεις υποβλήθηκαν από την κυβέρνηση του. Τα άλλα εννέα έθνη ήταν το Ηνωμένο Βασίλειο, η Αγία Λουκία, ο Ισημερινός, η Ανδόρα, η Ουρουγουάη, η Ελβετία, η Νέα Ζηλανδία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και η Βραζιλία.
Δύο μεγάλες βιομηχανικές χώρες, η Κίνα και η Ινδία, δεν υπέβαλαν την έκθεσή τους εντός της προθεσμίας. Η Κίνα είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός εκπομπών CO2, οι Ηνωμένες Πολιτείες ο δεύτερος και η Ινδία ο τρίτος.
«Ανεπαρκείς» οι ΗΠΑ, «πολύ ανεπαρκείς» η Κίνα και η Ινδία
Τον Σεπτέμβριο του 2024, το Παρατηρητήριο Δράσης για το Κλίμα (Climate Action Tracker – CAT), μια συνεχής, ανεξάρτητη ανάλυση του τρόπου με τον οποίο οι χώρες ανταποκρίνονται στην κλιματική αλλαγή, έδωσε στην Κίνα και την Ινδία συνολική βαθμολογία «Πολύ ανεπαρκής», και την ανταπόκριση των Ηνωμένων Πολιτειών στην κλιματική αλλαγή ως «Ανεπαρκή». Η ανάλυση του Παρατηρητηρίου ανέφερε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες σημείωσαν πρόοδο υπό τη διοίκηση Μπάιντεν, αλλά εξακολουθούν να «απέχουν πολύ από την επίτευξη του εγχώριου στόχου τους για το κλίμα – πόσο μάλλον από την ευθυγράμμιση των εκπομπών τους με τον στόχο του 1,5 βαθμού Κελσίου».
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ υπογράφει εκτελεστικό διάταγμα στο Οβάλ Γραφείο, στις 10 Φεβρουαρίου. (Andrew Caballero-Reynolds/AFP μέσω Getty Images)
Διεθνής συνεργασία
Το 2023, υπό την ηγεσία του Μπάιντεν, οι Ηνωμένες Πολιτείες υιοθέτησαν επίσημα την πολιτική της Διάσκεψης των Μερών για την επιδίωξη καθαρών μηδενικών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα στους τομείς της ενέργειας και των μεταφορών έως το 2050. Η κυβέρνηση Μπάιντεν δήλωσε την πρόθεσή της να αφαιρέσει τον άνθρακα από τις μεταφορές στηριζόμενη κυρίως σε ηλεκτροκίνητα οχήματα – ένα σχέδιο που οι επικριτές αποκαλούν εντολή για ηλεκτρικά αυτοκίνητα. Το αμερικανικό χρονοδιάγραμμα του 2050 «δεν είναι συμβατό με τη συμφωνία του Παρισιού», αναφέρει η ανάλυση του Παρατηρητηρίου.
Σύμφωνα με έκθεση του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας (International Energy Agency – IEA) του Σεπτεμβρίου 2024, ο στόχος της ουδετερότητας του άνθρακα, όπως διακηρύχθηκε από τη Διάσκεψη των Μερών, απαιτεί τη μετάβαση από τα ορυκτά καύσιμα με «δίκαιο, ομαλό και ισότιμο τρόπο», με «επιταχυνόμενη δράση σε αυτή την κρίσιμη δεκαετία». Η επίτευξη του βέλτιστου στόχου της Διάσκεψης μέχρι την αλλαγή του αιώνα, αναφέρει ο ΔΟΕ, θα απαιτούσε «μια ολιστική δέσμη συμπληρωματικών δράσεων και ευθυγράμμιση με μια πορεία 1,5 βαθμού Κελσίου για την ολοκληρωμένη υλοποίηση όλων αυτών».
Η έκθεση του ΔΟΕ υπογραμμίζει «τη σημασία της συνεχιζόμενης πολυμερούς συνεργασίας για την προώθηση της εφαρμογής» των στόχων της Διάσκεψης. Δεν είναι ακόμη γνωστό πώς θα επηρεάσει την κατάσταση η έξοδος των Ηνωμένων Πολιτειών από τη Συμφωνία του Παρισιού. Οι ειδικοί λένε ότι η αποχώρηση από τη συμφωνία μπορεί να διαρκέσει έως και ένα χρόνο.
Η προσέγγιση Τραμπ
Η μετάβαση από τα ορυκτά καύσιμα έρχεται σε αντίθεση με τις υποσχέσεις που έδωσε ο υποψήφιος Τραμπ κατά την προεκλογική εκστρατεία του για αύξηση της αμερικανικής παραγωγής ορυκτών καυσίμων προκειμένου να μειωθούν οι τιμές της βενζίνης – κάτι που, όπως είπε, θα μείωνε με τη σειρά του τον πληθωρισμό.
Ο ΔΟΕ αναφέρει ότι ένα άλλο βασικό σκέλος είναι ο τριπλασιασμός της δυναμικότητας των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας με την επιτάχυνση της ανάπτυξης τεχνολογιών χαμηλών εκπομπών κατά την επόμενη πενταετία. Και αυτός ο στόχος έρχεται σε αντίθεση με τις πολιτικές της κυβέρνησης Τραμπ, που υποβαθμίζει τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, όπως οι ανεμογεννήτριες και τα φωτοβολταϊκά πάρκα. Ο Τραμπ κατήργησε, επίσης, τη λεγόμενη εντολή για τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα.
Σύμφωνα με το Παρατηρητήριο, οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός αργού πετρελαίου στον κόσμο, επιτυγχάνοντας παραγωγή-ρεκόρ το 2023. Η χώρα είναι επίσης ο μεγαλύτερος παραγωγός ορυκτού φυσικού αερίου στον κόσμο και ο μεγαλύτερος εξαγωγέας υγροποιημένου φυσικού αερίου (Liquified Natural Gas-LNG).
Στις αρχές του 2024, η κυβέρνηση Μπάιντεν έθεσε προσωρινά σε αναστολή τη λειτουργία των εκκρεμών τερματικών σταθμών εξαγωγής υγροποιημένου φυσικού αερίου. Ο Τραμπ ήρε την αναστολή στις 20 Ιανουαρίου, την πρώτη ημέρα της δεύτερης θητείας του.
Παρά την αυξανόμενη αναγνώριση ότι η πυρηνική ενέργεια μπορεί να είναι η πιο βιώσιμη λύση στην αναζήτηση της Αμερικής για αξιόπιστη ηλεκτρική ενέργεια με χαμηλές εκπομπές άνθρακα, η βιομηχανία πυρηνικής ενέργειας αγωνίζεται να ξεπεράσει σημαντικά εμπόδια- μεταξύ αυτών, το τι θα γίνει με τα ραδιενεργά, χρησιμοποιημένα καύσιμα.
Όμως, οι νέες προσπάθειες για την ανακύκλωση των πυρηνικών αποβλήτων στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίες παρεμποδίζονταν επί δεκαετίες από νομικά και ρυθμιστικά εμπόδια, θα μπορούσαν να επιλύσουν αυτό το ζήτημα και πολλά άλλα, αν τους επιτραπεί να ευδοκιμήσουν.
Η πυρηνική ενέργεια καταπνίγεται τα τελευταία 50 χρόνια από γραφειοκρατικά εμπόδια που έχουν ουσιαστικά σταματήσει την κατασκευή νέων πυρηνικών εργοστασίων στην Αμερική. Τα εμπόδια αυτά οφείλονται στους φόβους της κοινής γνώμης μετά την τήξη των αντιδραστήρων στο Τσερνομπίλ, στο Three Mile Island και στη Φουκουσίμα, καθώς και στις ανησυχίες για την τοξικότητα των χρησιμοποιημένων πυρηνικών καυσίμων και την πιθανή επαναχρησιμοποίησή τους σε πυρηνικά όπλα.
Πρόσφατα, ωστόσο, προέκυψε μια σπάνια διακομματική συναίνεση υπέρ της πυρηνικής ενέργειας. Μιλώντας στην 29η Διάσκεψη των Μερών του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή (COP 29), ο οικοδεσπότης της συνόδου κορυφής Τζεϊχούν Μπαϊράμοφ ζήτησε «την ασφαλή, ασφαλή, δίκαιη και προσιτή επέκταση της πυρηνικής ενέργειας», επιβεβαιώνοντας ότι οι περιβαλλοντολόγοι βλέπουν πλέον την πυρηνική ενέργεια ως αποδεκτά «καθαρή», μαζί με την αιολική και την ηλιακή.
Αλλά η αναβίωση της αδρανούς βιομηχανίας πυρηνικής ενέργειας της Αμερικής είναι ένα άλλο θέμα.
Όσον αφορά τις προτεραιότητες, «υπάρχει η απειλή της κλιματικής [αλλαγής] από την πλευρά των Δημοκρατικών, και σίγουρα η ενεργειακή ασφάλεια, οι γεωστρατηγικές [ανησυχίες], η Ρωσία και η Κίνα από την πλευρά των Ρεπουμπλικανών, που τώρα βλέπουμε δεσμεύσεις για τριπλασιασμό των πυρηνικών από τις Ηνωμένες Πολιτείες και την COP 29, μαζί με 20 άλλες χώρες», δήλωσε στους Epoch Times ο Εντ ΜακΓκίνις, διευθύνων σύμβουλος της Curio, μιας εταιρείας που σχεδιάζει να ανακυκλώνει πυρηνικά καύσιμα στην Αμερική.
«ΑΑλλά πού είναι οι παραγγελίες; Γιατί δε χτυπάνε την πόρτα οι αμερικανικές επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας για αυτούς τους προηγμένους αντιδραστήρες;», ρώτησε ο ΜακΓκίνις. «Θα έλεγα ότι ο λόγος είναι ότι βρίσκονται σε εξαιρετικά δύσκολη θέση».
Εάν οι επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας μπορούν να ξεπεράσουν τη δύσκολη διαδικασία για την απόκτηση ρυθμιστικών εγκρίσεων και αδειών και στη συνέχεια να συγκεντρώσουν αρκετά κεφάλαια για την κατασκευή ενός νέου πυρηνικού σταθμού, εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν την ανάγκη για αξιόπιστη προμήθεια καυσίμων. Και όταν τα καύσιμα αναλωθούν, χρειάζονται έναν ασφαλή και σίγουρο τρόπο διάθεσής τους.
Από το 1992, οι Ηνωμένες Πολιτείες εξαρτώνται από τις εισαγωγές για το μεγαλύτερο μέρος των 40 εκατομμυρίων κιλών ουρανίου που απαιτούνται για την τροφοδοσία της αμερικανικής πυρηνικής βιομηχανίας.
Σύμφωνα με την Αμερικανική Υπηρεσία Ενεργειακών Πληροφοριών (Energy Information Administration-EIA), η εγχώρια παραγωγή ουρανίου -της πηγής καυσίμου για τα πυρηνικά εργοστάσια- κορυφώθηκε το 1980. Από το 2022, οι ξένοι προμηθευτές ουρανίου είναι η Ρωσία (12%, παρά το εμπάργκο), το Καζακστάν (25%), το Ουζμπεκιστάν (11%), ο Καναδάς (27%), η Αυστραλία (9%) και άλλα ξένα έθνη (16%).
Η Αμερική επιλέγει την αποθήκευση έναντι της ανακύκλωσης
Τα πυρηνικά καύσιμα, τα οποία έχουν τη μορφή μικρών κεραμικών σφαιριδίων που αποτελούνται από εμπλουτισμένο ουράνιο-235 και ουράνιο-238, τροφοδοτούν τους αντιδραστήρες για πέντε χρόνια πριν αναλωθούν. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, μόνο το 4% περίπου του υλικού χρησιμοποιείται στη διαδικασία σχάσης.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, το υπόλοιπο προϊόν, που αποτελείται από περισσότερους από 85.000 μετρικούς τόνους μέχρι σήμερα, απομακρύνεται από τους αντιδραστήρες ως ραδιενεργά απόβλητα και βυθίζεται σε νερό στο χώρο του εργοταξίου για να ψύχεται για αρκετά χρόνια μέχρι να χάσει μέρος της ραδιενέργειάς του. Στη συνέχεια συσκευάζεται σε ξηρά δοχεία και αποθηκεύεται επ’ αόριστον, συνήθως στους χώρους των σταθμών παραγωγής ενέργειας.
Σήμερα, υπάρχουν περισσότεροι από 60 χώροι αποθήκευσης σε ξηρά δοχεία σε 34 πολιτείες των ΗΠΑ, σύμφωνα με το Center for Arms Control and Proliferation (Κέντρο για τον Ελεγχο και την Αύξηση των Όπλων).
Σύμφωνα με τους όρους του νόμου του 1982 περί πολιτικής για τα πυρηνικά απόβλητα, το Υπουργείο Ενέργειας των ΗΠΑ (Department of Energy-DOE) είναι υπεύθυνο για την ασφαλή διάθεση των πυρηνικών αποβλήτων. Αλλά μέχρι στιγμής, το DOE έχει αφήσει το έργο αυτό στις ηλεκτρικές εταιρείες κοινής ωφέλειας, ενώ αναμένει τη χρηματοδότηση για την κατασκευή χώρων αποθήκευσης, όπως η προτεινόμενη αποθήκη στο όρος Γιούκα στη Νεβάδα.
«Το DOE είναι υπεύθυνο για τη διάθεση αυτών των αποβλήτων υψηλής ραδιενέργειας σε μόνιμο γεωλογικό χώρο αποθήκευσης, αλλά δεν έχει ακόμη κατασκευάσει μια τέτοια εγκατάσταση, επειδή οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής βρίσκονται σε αδιέξοδο σχετικά με το τι θα γίνει με αυτά τα αναλωμένα καύσιμα από το 2010», αναφέρει το Government Accountability Office (Γραφείο Λογοδοσίας της Κυβέρνησης) των ΗΠΑ.
Εν τω μεταξύ, ο όγκος των αναλωμένων πυρηνικών καυσίμων που οι επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας έχουν κρατήσει σε προσωρινή αποθήκευση συνεχίζει να συσσωρεύεται κατά επιπλέον 2.000 μετρικούς τόνους κάθε χρόνο, γεγονός που ωθεί τις επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας να μηνύσουν επιτυχώς την κυβέρνηση για παραβίαση της σύμβασης.
Σφαιρίδια ουρανίου παρουσιάζονται κατά τη διάρκεια ξενάγησης στις εγκαταστάσεις του Οργανισμού Διαχείρισης Πυρηνικών Αποβλήτων στο Oakville, Ont., στις 12 Δεκεμβρίου 2023. (The Canadian Press/Frank Gunn)
«Αν δεν λύσουμε το πρόβλημα των αποβλήτων, οι επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας δεν πρόκειται να χτυπήσουν την πόρτα παραγγέλνοντας ένα σωρό αντιδραστήρες», δήλωσε ο ΜακΓκίνις. «Αν αγοράσουν έναν αντιδραστήρα, αυτόματα συμφωνούν να έχουν αδρανή πυρηνικά απόβλητα στο χώρο τους.
«Αυτό που εμποδίζει την αύξηση των παραγγελιών είναι η έλλειψη των υπηρεσιών και των τεχνολογιών που χρειάζονται οι επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας», είπε. «Χρειάζονται τον αντιδραστήρα, χρειάζονται το καύσιμο και χρειάζονται επίσης τη διαχείριση των αποβλήτων».
Αξιοποίηση χρησιμοποιημένου καυσίμου
Ο ΜακΓκίνις, ο οποίος εργάστηκε στο DOE από το 1991 έως το 2021, εγκατέλειψε την κυβέρνηση για την ιδιωτική βιομηχανία, αναλαμβάνοντας θέση επικεφαλής μιας νεοφυούς εταιρείας με την ονομασία Curio, η οποία ιδρύθηκε το 2020 από τον ραβίνο Γιετσεζκέλ Μόσκοβιτς και τον αδελφό του Γιεχούντα Μόσκοβιτς.
Αν και η Curio έχει αναπτύξει τη δική της καινοτόμο και «περιβαλλοντικά βιώσιμη» τεχνολογία ανακύκλωσης, η αρχική διαδικασία επαναχρησιμοποίησης των αναλωμένων πυρηνικών καυσίμων αναπτύχθηκε στις Ηνωμένες Πολιτείες τη δεκαετία του 1950 και χρησιμοποιείται κερδοφόρα σε άλλες χώρες εδώ και δεκαετίες.
Η Orano, μία από τις μεγαλύτερες εμπορικές εταιρείες ανακύκλωσης στον κόσμο, έχει επανεπεξεργαστεί περισσότερους από 40.000 μετρικούς τόνους χρησιμοποιημένων πυρηνικών καυσίμων από το 1976, μεγάλο μέρος των οποίων τοποθετείται ξανά σε αντιδραστήρες για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, σύμφωνα με τον Κέρτις Ρόμπερτς, διευθυντή επικοινωνίας της εταιρείας.
Η Orano δραστηριοποιείται σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών. Η εταιρεία έχει επανεπεξεργαστεί στις γαλλικές εγκαταστάσεις της χρησιμοποιημένα πυρηνικά καύσιμα από χώρες όπως η Γαλλία, η Ιαπωνία, η Ολλανδία, το Βέλγιο, η Ελβετία και η Γερμανία και εκτιμά ότι το 10 % της ηλεκτρικής ενέργειας της Γαλλίας προέρχεται από ανακυκλωμένα πυρηνικά καύσιμα.
«Σε αντίθεση με τις Ηνωμένες Πολιτείες, η Γαλλία δεν έχει ανάγκη για ενδιάμεση ξηρή αποθήκευση [των χρησιμοποιημένων πυρηνικών καυσίμων των αντιδραστήρων ελαφρού ύδατος], καθώς η ανακύκλωση του ουρανίου και του πλουτωνίου των χρησιμοποιημένων καυσίμων παρέχει μια βιώσιμη λύση διαχείρισης», δήλωσε ο Ρόμπερτς στους Epoch Times.
Η περιοχή της ανεξάρτητης εγκατάστασης αποθήκευσης αναλωθέντων καυσίμων (ISFSI) στον πυρηνικό σταθμό Vermont Yankee στο Vernon, Vt., στις 29 Απριλίου 2019. (AP Photo/Jessica Hill)
Οι πυρηνικές φιλοδοξίες της Αμερικής
Όταν οι Ηνωμένες Πολιτείες δημιούργησαν για πρώτη φορά την υποδομή πυρηνικής ενέργειας τη δεκαετία του 1970, είχαν φιλοδοξίες να κατασκευάσουν περίπου 1.000 εργοστάσια σε όλη τη χώρα. Το σχέδιο εκείνη την εποχή ήταν επίσης να ανακυκλώνουν τα καύσιμα, αλλά η βιομηχανία ανακύκλωσης έκλεισε λόγω ανησυχιών της κυβέρνησης Κάρτερ για τη διάδοση πυρηνικών όπλων από τα επανεπεξεργασμένα καύσιμα.
Παρόλο που η πολιτική αυτή ανατράπηκε στη συνέχεια τη δεκαετία του 1980, η βιομηχανία παρέμεινε έκτοτε επιφυλακτική.
«Για λόγους διεθνούς πολιτικής που ανάγονται στον Κάρτερ, όχι για τεχνικούς λόγους, αποφασίστηκε να μην ανακυκλώνεται πλέον», δήλωσε ο ΜακΓκίνις. «Ο πρόεδρος Ρέιγκαν το ανέτρεψε αυτό. Αλλά μέχρι τότε, οι εταιρείες που ανακύκλωναν είχαν χάσει ένα σημαντικό ποσό κεφαλαίου ως αποτέλεσμα της απότομης αλλαγής της πολιτικής και δεν υπήρχε καμία διάθεση να επιστρέψουν».
Μια έκθεση του Μαΐου των νομικών αναλυτών Τζέιν Ακομάντο, εταίρου της Morgan Lewis, και Πάτρικ Πενέλα, συνεργάτη, συμφωνεί.
«Αν και αρκετές άλλες χώρες και ορισμένες κυβερνητικές εγκαταστάσεις των ΗΠΑ επεξεργάζονται καύσιμα, οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν έχουν αναπτύξει εμπορική βιομηχανία επανεπεξεργασίας», ανέφεραν.
«Αν και δεν απαγορεύεται από το νόμο, η δυνατότητα μιας κυβέρνησης να περιορίσει ή να απαγορεύσει την εμπορική επανεπεξεργασία δημιουργεί σημαντική αβεβαιότητα για τους ιδιώτες επενδυτές».
Δικομματική αλλαγή στάσης;
Πρόσφατα, ωστόσο, υπάρχουν ενδείξεις ότι οι πολιτικοί άνεμοι μπορεί να αλλάξουν.
Τον Οκτώβριο του 2022, το DOE ανακοίνωσε επιχορηγήσεις ύψους 38 εκατομμυρίων δολαρίων σε διάφορα πανεπιστήμια και ιδιωτικές εταιρείες για τη «μείωση των επιπτώσεων της διάθεσης χρησιμοποιημένων πυρηνικών καυσίμων (Used Nuclear Fuel-UNF) από αντιδραστήρες ελαφρού νερού», στο πλαίσιο του προγράμματος Converting UNF Radioisotopes Into Energy (Μετατροπή ραδιοϊσοτόπων UNF σε ενέργεια).
Στο πλαίσιο αυτού του προγράμματος, 5 εκατ. δολάρια χορηγήθηκαν στην Curio για την ανάπτυξη ενός προγράμματος ανακύκλωσης σε εμπορική κλίμακα μέσω μιας διαδικασίας που ανέπτυξε με την ονομασία NuCycle, η οποία αντιμετωπίζει επίσης ζητήματα μη διάδοσης.
«Το NuCycle μεταβάλλει το σημερινό παράδειγμα σχετικά με τα πυρηνικά απόβλητα, επαναπροσδιορίζοντάς τα ως περιουσιακό στοιχείο, και δημιουργεί την εμπορική προοπτική για την ανακύκλωση UNF στις ΗΠΑ», αναφέρεται σε δελτίο τύπου του DOE.
Τον Απρίλιο, η υποεπιτροπή της Βουλής των Αντιπροσώπων για την Ενέργεια, το Κλίμα και την Ασφάλεια των Δικτύων πραγματοποίησε ακρόαση για την εξεύρεση εναλλακτικών λύσεων για τη διάθεση των αναλωμένων πυρηνικών καυσίμων και οι συζητήσεις επιβεβαίωσαν ότι τα εναπομείναντα εμπόδια στην ανακύκλωση των πυρηνικών καυσίμων είναι μάλλον πολιτικά παρά τεχνικά, σύμφωνα με τους Ακομάντο και Πενέλα.
Η ακρόαση κάλυψε θέματα όπως τα 10,6 δισεκατομμύρια δολάρια που έχουν καταβάλει μέχρι σήμερα οι φορολογούμενοι για να πληρώσουν τις επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας για την αποτυχία του DOE να τηρήσει τις υποχρεώσεις του για την απομάκρυνση των πυρηνικών αποβλήτων σύμφωνα με τον νόμο περί πολιτικής για τα πυρηνικά απόβλητα.
Οι εταιρείες ανακύκλωσης λένε ότι υπάρχει μεγάλη αξία σε αυτό που αποκαλούν «ελαφρώς χρησιμοποιημένα πυρηνικά καύσιμα».
«Όχι μόνο απομένει το 96% της ενεργειακής αξίας για να μπορέσουμε να το επαναχρησιμοποιήσουμε για νέα καύσιμα, αλλά αυτή η πενταετής περίοδος σχάσης παράγει μια σειρά από εξαιρετικά πολύτιμα και περιζήτητα ισότοπα», δήλωσε ο ΜακΓκίνις.
«Ισότοπα για την καταπολέμηση του καρκίνου, για άλλες ιατρικές χρήσεις, ισότοπα για βιομηχανική χρήση, ισότοπα για την εθνική ασφάλεια, για διαστημικές βάσεις, ακόμη και ορισμένα μη ραδιενεργά ισότοπα που έχουν τεράστια αξία».
Επιπλέον, είπε, υπάρχει αρκετή ενέργεια που παραμένει στα αναλωμένα πυρηνικά καύσιμα, αν ανακυκλωθούν, για να καλύψει τις ενεργειακές ανάγκες της Αμερικής για τα επόμενα 150 χρόνια.
«Τα χρησιμοποιημένα πυρηνικά καύσιμα είναι απόβλητα μόνο αν τα σπαταλήσετε», δήλωσε ο Ρομπερτς.
Οι πύργοι ψύξης του σταθμού παραγωγής Limerick, ενός πυρηνικού σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στο Pottstown, Pa., φαίνονται από το αεροδρόμιο Pottstown-Limerick στις 25 Μαρτίου 2011. (STAN HONDA/AFP μέσω Getty Images)
Μέσω της ανακύκλωσης, το 96% των χρησιμοποιημένων πυρηνικών καυσίμων, που αποτελούνται κατά 95% από ουράνιο και κατά 1% από πλουτώνιο, μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν σε νέα πυρηνικά καύσιμα ή να χρησιμοποιηθούν για άλλους σκοπούς. Το υπόλοιπο 4% σφραγίζεται σε γυαλί και τοποθετείται σε μεταλλικά δοχεία για περίπου 300 χρόνια μέχρι να διασπαστεί στο αρχικό χαμηλό επίπεδο ραδιενέργειας του ουρανίου που εξορύχθηκε για πρώτη φορά.
Συγκριτικά, οι τρέχουσες περίοδοι αποθήκευσης για μη ανακυκλωμένο UNF κυμαίνονται μεταξύ 10.000 και 100.000 ετών.
Αλλά ο Ρόμπερτς λέει ότι η Orano εργάζεται για να βρει χρήσεις ακόμη και για μέρος αυτού του υπολειπόμενου 4%, το οποίο περιέχει «δυνητικά χρήσιμα υλικά όπως κρυπτόν-85, στρόντιο-90, αμερίκιο-241 και στοιχεία σπάνιων γαιών και λανθανιδίων».
Ξεπερνώντας τα εμπόδια
Ωστόσο, παραμένουν εμπόδια στην πορεία προς την πυρηνική ανακύκλωση στην Αμερική.
Ενώ οι ομοσπονδιακές επιχορηγήσεις είναι επί του παρόντος διαθέσιμες και η ιδιωτική χρηματοδότηση έχει αυξηθεί τα τελευταία πέντε χρόνια, οι εταιρείες ανακύκλωσης UNF λένε ότι «η ανακύκλωση ‘κυμαίνεται’ ανάλογα με τις τεχνολογικές εξελίξεις και την προσφορά και τη ζήτηση πυρηνικών καυσίμων, αλλά ακόμη περισσότερο με την κυβερνητική πολιτική.
Η Πυρηνική Ρυθμιστική Επιτροπή, η οποία εποπτεύει την αμερικανική βιομηχανία πυρηνικής ενέργειας, «εντόπισε 23 κενά στους δικούς της κανονισμούς για την επανεπεξεργασία, τα οποία ποτέ δεν έχει επιλύσει πλήρως», δήλωσε ο Ρόμπερτς, αν και «τα μέσα για να ξεπεραστούν αυτά τα κενά έχουν σε μεγάλο βαθμό προσδιοριστεί».
Εκτός από τα ρυθμιστικά ζητήματα, υπάρχει και η αμερικανική νομοθεσία που πρέπει να αντιμετωπιστεί.
«Οποιαδήποτε προσπάθεια για μια νέα ματιά σε αυτόν τον πολύτιμο εθνικό πόρο και για μια βιώσιμη προσέγγιση της ανακύκλωσης δεν ήταν πραγματικά δυνατή, επειδή θα έπρεπε να αλλάξει ο νόμος για την πολιτική πυρηνικών αποβλήτων, και αυτό θα απαιτούσε διακομματική υποστήριξη», δήλωσε ο ΜακΓκίνις.
«Μόλις τα τελευταία τρία ή τέσσερα χρόνια είχαμε αυτή τη μοναδική στιγμή όπου υπάρχει ισχυρή διακομματική υποστήριξη για την πυρηνική ενέργεια».
Ο ίδιος δήλωσε ότι σχεδιάζει να αποδείξει την απόδειξη της έννοιας σε υπάρχοντα πυρηνικά απόβλητα μέχρι το τέλος του επόμενου έτους και, αν μπορέσουν να ξεπεραστούν τα νομικά και ρυθμιστικά εμπόδια, να ξεκινήσει η εμπορική ανακύκλωση πυρηνικών αποβλήτων σε μεγάλη κλίμακα στην Αμερική εντός της επόμενης δεκαετίας.
Συνεχίζονται οι σεισμικές δονήσεις στον θαλάσσιο χώρο μεταξύ Σαντορίνης και Αμοργού. Χθες το βράδυ στις 22:16 σημειώθηκε η ισχυρότερη δόνηση της έως τώρα σεισμικής ακολουθίας στην περιοχή των Κυκλάδων, μεγέθους 5,3 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ.
Η ισχυρή σεισμική δόνηση έγινε αισθητή ακόμη και σε περιοχές της Αττικής, ενώ όπως έγινε γνωστό από την Πυροσβεστική δεν υπήρξαν αναφορές για ζημιές.
Παράλληλα, σήμερα το πρωί από τις 07.14 έως 07.58 σημειώθηκαν άλλοι τέσσερεις σεισμοί άνω των 4 βαθμών, με ισχυρότερο αυτόν στις 07.58 μεγέθους 4,8 Ρίχτερ και με το επίκεντρο της δόνησης να εντοπίζεται 12 χιλιόμετρα νότια της Αρκεσίνης Αμοργού.
Επιπλέον, κατά τη διάρκεια της νύχτας καταγράφηκαν τουλάχιστον πέντε σεισμοί άνω των 4 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ στον θαλάσσιο χώρο νότια της Αμοργού, ο ισχυρότερος από τους οποίους σημειώθηκε στις 00.37 και ήταν μεγέθους 5 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ, σύμφωνα με δεδομένα που δόθηκαν στη δημοσιότητα από το Γεωδυναμικό Ινστιτούτο του Εθνικού Αστεροσκοπείου της Αθήνας.
Όπως δήλωσε χθες το βράδυ στην ΕPΤ ο πρόεδρος του ΟΑΣΠ και καθηγητής Διαχείρισης Φυσικών Καταστροφών Ευθύμης Λέκκας, μετά τη σεισμική δόνηση μεγέθους 5,3 βαθμών της κλίμακας Pίχτερ, με την εκδήλωση αυτού του σεισμού, δεν αλλάζουν τα βασικά σενάρια που έχουν διατυπώσει όλοι οι επιστήμονες και των δύο επιτροπών πριν από 5 μέρες: «Παρακολουθούμε την εξέλιξη του φαινομένου και θα κάνουμε τις νέες εκτιμήσεις πάνω στην πορεία του. Εξακολουθεί να παραμένει η σμηνοσειρά χωρίς να μπορούμε να πούμε βεβαίως ότι είναι ο κύριος σεισμός, δεν έχει μεγάλη διαφορά από τους υπόλοιπους σεισμούς, οριακή, επομένως παραμένουμε στα ίδια σενάρια», τόνισε.
Το απόγευμα αναμένεται να συνεδριάσουν για τη σεισμική δραστηριότητα στον θαλάσσιο χώρο μεταξύ Σαντορίνης και Αμοργού και οι δύο επιτροπές – η Μόνιμη Eπιστημονική Eπιτροπή Εκτίμησης Σεισμικού Κινδύνου και Μείωσης της Σεισμικής Διακινδύνευσης και η Μόνιμη Επιστημονική Επιτροπή Παρακολούθησης του Ελληνικού Ηφαιστειακού Τόξου του ΟΑΣΠ – προκειμένου να εξετάσουν τα μέχρι τώρα δεδομένα.
Σημειώνεται ότι σε γενική επιφυλακή παραμένει η ΠΕ.ΠΥ.Δ. Νοτίου Αιγαίου, ενώ σε αυξημένη ετοιμότητα βρίσκονται οι 8 ΕΜΑΚ της Επικρατείας. Σύμφωνα με την Πυροσβεστική, οι δυνάμεις στο νησί έχουν ενισχυθεί με 46 πυροσβέστες και 8 οχήματα καθώς και 7 VAN, περιλαμβανομένων: του Κινητού Επιχειρησιακού Κέντρου ΟΛΥΜΠΟΣ, του διασωστικού οχήματος μίας ομάδας της 1ης ΕΜΑΚ (10 πυροσβέστες) με διασωστικό σκύλο, μίας ομάδας της 1ης ΕΜΟΔΕ (17 πυροσβέστες) και της Ομάδας Σ.μη.Ε.Α. (2 πυροσβέστες με 2 drone) της ΠΕ.ΠΥ.Δ. Αττικής. Ακόμη, δυνάμεις έχουν μεταβεί και σε άλλα νησιά και συγκεκριμένα: στη Θηρασιά 2 πυροσβέστες, στην Αμοργό 15 πυροσβέστες με 2 οχήματα, στη Νάξο 1 ελικόπτερο με 3 άτομα από την ΕΜΑΚ, στην Ίο 4 πυροσβέστες με 1 όχημα, στην Αστυπάλαια 4 πυροσβέστες με 1 όχημα και στην Ανάφη 2 πυροσβέστες με 1 όχημα.
