Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν ανακοίνωσε την Τετάρτη τον σχεδιασμό πυρηνικών δοκιμών, ως απάντηση στις δηλώσεις του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ σχετικά με την έναρξη πυρηνικών δοκιμών στην Αμερική.
Ο Πούτιν εμφανίστηκε στην τηλεόραση και γνωστοποίησε πως η Μόσχα εξετάζει το ενδεχόμενο να επαναλάβει τις πυρηνικές δοκιμές για πρώτη φορά μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης και το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, το 1991.
«Δίνω εντολή στο υπουργείο Εξωτερικών, το υπουργείο Άμυνας, τις ειδικές υπηρεσίες και τις αρμόδιες πολιτικές υπηρεσίες να κάνουν ό,τι μπορούν για τη συλλογή πρόσθετων πληροφοριών, την ανάλυσή τους στο Συμβούλιο Ασφαλείας και την κατάθεση ενιαίων προτάσεων για το αν θα ξεκινήσει η προετοιμασία για πυρηνικές δοκιμές», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Πούτιν.
Την έναρξη των πυρηνικών δοκιμών στις Ηνωμένες Πολιτείες έπειτα από 33 χρόνια ανακοίνωσε ο Ντόναλντ Τραμπ την περασμένη εβδομάδα, σηματοδοτώντας νέα κλιμάκωση των γεωπολιτικών εντάσεων που σχετίζονται με τον πόλεμο στην Ουκρανία. Η ματαίωση των συνομιλιών ΗΠΑ-Ρωσίας που δρομολογούνταν να διεξαχθούν στη Βουδαπέστη σχετικά με τις προϋποθέσεις για ειρήνη, ήταν επίσης ένα δείγμα της επιδείνωσης των σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών.
Το αδιέξοδο είχε προκαλέσει δυσαρέσκεια στον Τραμπ, απέναντι στη Ρωσία και τον Πούτιν, με αποτέλεσμα να επιβάλει κυρώσεις στη Μόσχα για πρώτη φορά στη δεύτερη προεδρική του θητεία,
Κατά τη διάρκεια συνεδρίασης του Συμβουλίου Ασφαλείας της Ρωσίας, ο πρόεδρος της Κρατικής Δούμας Βιάτσεσλαβ Βολόντιν ρώτησε πώς θα πρέπει να αντιδράσει η Μόσχα, προκαλώντας την τηλεοπτική παρέμβαση του Πούτιν.
Προετοιμασία προτείνει ο στρατός
Ο Ρώσος υπουργός Άμυνας Αντρέι Μπελαούσοφ ενημέρωσε τον Πούτιν ότι η ανακοίνωση των ΗΠΑ καθιστά επιβεβλημένη την προετοιμασία για πλήρους κλίμακας πυρηνικές δοκιμές.
«Είναι σκόπιμο να προετοιμαστούμε άμεσα για δοκιμές πλήρους κλίμακας», εισηγήθηκε ο Μπελαούσοφ, επισημαίνοντας πως ο αρκτικός χώρος δοκιμών στη Νόβαγια Ζεμλιά μπορεί να φιλοξενήσει τέτοιες δοκιμές χωρίς σημαντική καθυστέρηση.
Ο πρώτος αναπληρωτής υπουργός Άμυνας, στρατηγός Βαλερί Γκερασίμοφ, προειδοποίησε τον πρόεδρο: «Αν δεν λάβουμε εγκαίρως τα απαραίτητα μέτρα, θα χαθεί πολύτιμος χρόνος και η δυνατότητα αντίδρασης απέναντι στις κινήσεις των ΗΠΑ, δεδομένου ότι η προετοιμασία για τις πυρηνικές δοκιμές διαρκεί, ανάλογα με τον τύπο τους, από μερικούς μήνες έως και αρκετά χρόνια».
Καμία άλλη χώρα, πέραν της Βόρειας Κορέας που προχώρησε σε δοκιμές το 2017, δεν έχει πραγματοποιήσει εκρηκτικές πυρηνικές δοκιμές στον 21ο αιώνα. Αναλυτές ασφαλείας προειδοποιούν πως η επανέναρξη ανάλογων δοκιμών από κάποια από τις μεγάλες πυρηνικές δυνάμεις θα μπορούσε να προκαλέσει αλυσιδωτές αντιδράσεις.
Κύκλος δράσης-αντίδρασης
«Κύκλος δράσης-αντίδρασης στην πιο καθαρή του μορφή. Κανείς δεν το χρειάζεται, αλλά μπορεί να φτάσουμε ως εκεί», έγραψε στην πλατφόρμα X ο Αντρέι Μπεκλίτσκι, ανώτερος ερευνητής του Ινστιτούτου Έρευνας Αφοπλισμού του ΟΗΕ.
Η Ρωσία και οι ΗΠΑ κατέχουν με διαφορά το μεγαλύτερο πυρηνικό οπλοστάσιο, σύμφωνα με την Ομοσπονδία Αμερικανών Επιστημόνων. Ακολουθούν Κίνα, Γαλλία, Βρετανία, Ινδία, Πακιστάν, Ισραήλ και Βόρεια Κορέα.
Σύμφωνα με την Ομοσπονδία, ΗΠΑ και Ρωσία διαθέτουν μαζί περίπου το 87% του συνόλου των πυρηνικών όπλων παγκοσμίως, και το 83% των πυρηνικών εκρηκτικών κεφαλών που είναι άμεσα διαθέσιμες για στρατιωτική χρήση.
Ο Πούτιν δεν έχει θέσει χρονοδιάγραμμα για τη σύνταξη των εισηγήσεων που ζήτησε, σύμφωνα με τον εκπρόσωπο του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ. «Θέλω να τονίσω πως ο πρόεδρος δεν έδωσε εντολή έναρξης προετοιμασίας για δοκιμές. Ζήτησε να αξιολογηθεί αν είναι σκόπιμο να ξεκινήσουν οι σχετικές προετοιμασίες», δήλωσε ο Πεσκόφ, σύμφωνα με το ρωσικό πρακτορείο TASS.
Δοκιμές χωρίς εκρήξεις;
Ο Τραμπ δεν διευκρίνισε αν το αμερικανικό πρόγραμμα δοκιμών που ανακοίνωσε θα περιλαμβάνει και εκρηκτικές πυρηνικές δοκιμές ή απλώς ελέγχους στις πτητικές ικανότητες των πυραύλων μεταφοράς πυρηνικών.
Εν τούτοις, ο υπουργός Ενέργειας Κρις Ράιτ ξεκαθάρισε την Κυριακή ότι τα σχέδια δεν αφορούν εκρήξεις: «Οι δοκιμές για τις οποίες μιλάμε αφορούν τα συστήματα και όχι πυρηνικές εκρήξεις. Τις αποκαλούμε μη-κρίσιμες εκρήξεις», τόνισε.
Σε ανάρτησή του στο Truth Social την περασμένη εβδομάδα, ο Τραμπ ανέφερε πως αυτή η απόφαση ήταν απαραίτητη ώστε να μπορούν να ανταποκριθούν οι Ηνωμένες Πολιτείες στην αυξανόμενη πυρηνική ισχύ της Ρωσίας και της Κίνας, παρατηρώντας ότι «δεν είχε άλλη επιλογή», όσο δυσάρεστη κι αν του είναι η απόφαση.
Τον Οκτώβριο, η Ρωσία δοκίμασε τον πυρηνοκίνητο υπερ-τορπιλοφόρο Ποσειδώνα, όπως και το νέο της πυραυλοκίνητο κρουζ Burevestnik, με δυνατότητα μεταφοράς πυρηνικής κεφαλής.
Οι πυρηνικές εκρήξεις ήταν συχνές από τις μεγάλες δυνάμεις κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, με αποτέλεσμα σοβαρές περιβαλλοντικές επιπτώσεις, οι οποίες μάλλον θα επαναληφθούν αν ξαναρχίσουν εκρηκτικές δοκιμές, σύμφωνα με τους ειδικούς. Οι δοκιμές στα συστήματα μεταφοράς πυρηνικών όπλων δεν περιλαμβάνουν εκρήξεις.
Μιλώντας στη Μαλαισία στις 31 Οκτωβρίου, ο υπουργός Πολέμου των ΗΠΑ Πητ Χέγκσεθ τόνισε πως οι δοκιμές πυρηνικών όπλων αποτελούν υπεύθυνο τρόπο διασφάλισης ότι η χώρα διαθέτει «το ισχυρότερο και αποδοτικότερο πυρηνικό οπλοστάσιο, προκειμένου να διατηρήσουμε την ειρήνη μέσω της ισχύος».
Με πληροφορίες από Reuters και Associated Press
