ΙΝΤΙΑΝΑΠΟΛΗ – «Δεν πρόκειται για τροφή. Πρόκειται για ουσίες που μοιάζουν με τροφή.»
Έτσι περιέγραψε ο υπουργός Υγειονομικών Υπηρεσιών Ρόμπερτ Φ. Κέννεντυ Τζ. το πλήθος βιομηχανικών τροφίμων που προσφέρονται, τα οποία έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε θερμίδες, αλλά χαμηλή θρεπτική αξία.
«Άρωμα φράουλας ως τρόφιμο, αλλά δεν χωρίς θρεπτικά συστατικά. Είναι ζάχαρη», δήλωσε ο Κέννεντυ. «Το σώμα σας το επιθυμεί, αλλά δεν σας γεμίζει. Δεν σας παρέχει θρεπτικά συστατικά, αλλά θέλετε να φάτε περισσότερο.»
Ο Κέννεντυ, επί μακρόν υπέρμαχος της υγείας, έχει υποστηρίξει την έκκληση του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ για «νέο τρόπο σκέψης σχετικά με τη διατροφή» ως μέρος της πρωτοβουλίας «Κάντε την Αμερική υγιή ξανά». Ο υπουργός μίλησε στην Ιντιανάπολη στις 15 Απριλίου, υποστηρίζοντας την ανακοίνωση του κυβερνήτη Μάικ Μπράουν για εννέα εκτελεστικά διατάγματα που σχετίζονται με την υγεία.
Ο Κέννεντυ έχει καλέσει τις πολιτείες να απαγορεύσουν τη χρήση του Προγράμματος Συμπληρωματικής Διατροφικής Βοήθειας (Supplemental Nutrition Assistance Program – SNAP) για την αγορά τροφίμων με υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη και ελάχιστη θρεπτική αξία.
Το SNAP, που είναι γνωστό ως «κουπόνια τροφίμων», είναι ένα ομοσπονδιακό πρόγραμμα που διαχειρίζονται οι πολιτείες και βοηθά σχεδόν 42 εκατομμύρια Αμερικανούς με χαμηλό εισόδημα να αγοράζουν τρόφιμα.
Για να αλλάξει η λίστα των τροφίμων που είναι επιλέξιμα για αγορά με τα κεφάλαια του SNAP, οι πολιτείες πρέπει να ζητήσουν εξαίρεση από το υπουργείο Γεωργίας των ΗΠΑ (U.S. Department of Agriculture – USDA). Μερικές πολιτείες, όπως η Ιντιάνα, το κάνουν ήδη.
Οι υπερασπιστές αυτής της πρωτοβουλίας τη θεωρούν ως μια λογική κίνηση για την προώθηση καλύτερων επιλογών διατροφής. Από την άλλη πλευρά, ορισμένοι επικριτές υποστηρίζουν ότι η πρωτοβουλία αυτή ισοδυναμεί με επίδειξη ηθικής ανωτερότητας, μια συμβολική κίνηση χωρίς ουσιαστικό αντίκρισμα.
Ο Κέννεντυ ελπίζει ότι έτσι θα ενισχυθεί η κίνηση προς πιο υγιεινές διατροφικές συνήθειες, που θα αντιστρέψουν την επικράτηση της παχυσαρκίας στις ΗΠΑ.
Οι απαρχές του junk food
Ο Κέννεντυ και άλλοι κατηγορούν τις μεγάλες εταιρείες καπνού, οι οποίες μπήκαν στη βιομηχανία τροφίμων πριν από περισσότερα από 60 χρόνια, για τη διάδοση των ελκυστικών αλλά χωρίς διατροφική αξία τροφίμων.
Τη δεκαετία του 1960, οι R.J. Reynolds και Philip Morris, οι μεγαλύτερες τότε εταιρείες καπνού, άρχισαν να δημιουργούν ποτά για παιδιά, όπως το Hawaiian Punch, Kool-Aid, Capri Sun και Tang, σύμφωνα με αναφορά τού BMJ (πρώην British Medical Journal). «Οι εκτελεστικοί διευθυντές της καπνοβιομηχανίας μετέφεραν τις γνώσεις τους για το μάρκετινγκ στους νέους και επεκτάθηκαν σε προϊόντα που χρησιμοποιούν χρώματα, γεύσεις και στρατηγικές προώθησης που αρχικά σχεδιάστηκαν για τα τσιγάρα», ανέφεραν ερευνητές.
Τα πακέτα ηλεκτρονικών τσιγάρων Vuse εμφανίζονται στο Cigar N Vape στο Μπρούκλυν. Νέα Υόρκη, 13 Οκτωβρίου 2021. (Michael M. Santiago/Getty Images)
Το 1962, ο διευθυντής έρευνας της R.J. Reynolds ανέφερε την πρόοδο ανάπτυξης προϊόντων σε εσωτερικό σημείωμα. Εκεί περιέγραψε τα αποτελέσματα των δοκιμών γεύσης για ποτά που πραγματοποιήθηκαν σε παιδιά, καθώς και στην προσθήκη τεχνητής γεύσης σε καπνό για μάσημα και ζάχαρης στα τσιγάρα.
Η R.J. Reynolds και η Philip Morris εισήλθαν βαθύτερα στη βιομηχανία τροφίμων, αποκτώντας μεγάλες μάρκες όπως οι Kraft, General Foods και Nabisco, από τη δεκαετία του 1980 και μετά. Εκεί εφάρμοσαν κάποιες από τις ίδιες στρατηγικές στην παραγωγή άλλων τροφίμων που οι άνθρωποι βρίσκουν ακαταμάχητα.
Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Κάνσας διαπίστωσαν ότι οι εταιρείες τροφίμων που ανήκαν σε εταιρείες καπνού ήταν πολύ πιο πιθανό να προωθούν «υπερ-νόστιμα» τρόφιμα. Αυτά τα τρόφιμα περιέχουν μεγαλύτερες ποσότητες από τα συστατικά που κάνουν το φαγητό νόστιμο, όπως λιπαρά, ζάχαρη, νάτριο ή υδατάνθρακες, σύμφωνα με την Τέρα Φατζίνο, συγγραφέα της μελέτης του Κάνσας και αναπληρώτρια διευθύντρια του Cofrin Logan Center for Addiction Research and Treatment του Πανεπιστημίου.
Τα συγκεκριμένα τρόφιμα έχουν λιγότερα από τα θρεπτικά συστατικά που μας κάνουν να νιώθουμε ικανοποιημένοι, δήλωσε η Φατζίνο σε συνέντευξή της το 2023. «Ως αποτέλεσμα, είναι δύσκολο να σταματήσουμε να τρώμε τα ‘υπερ-νόστιμα’ τρόφιμα, ακόμα και όταν νιώθουμε χορτάτοι.»
Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι «οι εταιρείες καπνού φαίνεται να έχουν διαδώσει επιλεκτικά τα υπερ-νόστιμα τρόφιμα στο αμερικανικό σύστημα τροφίμων μεταξύ 1988 και 2001». Αυτό πυροδότησε μια στροφή σε όλη τη βιομηχανία, ανέφεραν οι ερευνητές. Μέχρι το 2018, τα τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά, νάτριο και υδατάνθρακες διαφημίζονταν ευρέως ανεξαρτήτως αν οι παραγωγοί τους ανήκαν ή όχι σε μια εταιρεία καπνού.
Το αποτέλεσμα, σύμφωνα με τον Κέννεντυ, είναι μια κρίση παχυσαρκίας που απειλεί την υγεία και την ασφάλεια όλων των Αμερικανών. «Υπάρχουν άνθρωποι που είναι παχύσαρκοι και ταυτόχρονα υποσιτισμένοι, γιατί η τροφή που καταναλώνουμε δεν είναι πλέον θρεπτική», δήλωσε ο Κέννεντυ. «Αυτό απειλεί ακόμα και την εθνική μας ασφάλεια: το 74% των νέων δεν πληρούν τις προϋποθέσεις για στρατιωτική θητεία», πρόσθεσε.
Κουτιά με δημητριακά που περιέχουν ζάχαρη γεμίζουν τα ράφια ενός καταστήματος στο Μαϊάμι στις 16 Απριλίου 2025. (Joe Raedle/Getty Images)
Σύμφωνα με έκθεση της ομοσπονδιακής κυβέρνησης το 2023, σχεδόν το 70% των Αμερικανών ενηλίκων είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι. Τα ποσοστά παχυσαρκίας έχουν τριπλασιαστεί τα τελευταία 60 χρόνια, ενώ η σοβαρή παχυσαρκία έχει αυξηθεί κατά 10 φορές.
Οι Αμερικανοί δεν είναι οι μόνοι που αντιμετωπίζουν αυτό το πρόβλημα. Πάνω από το 60% των Ευρωπαίων είναι είτε υπέρβαροι είτε παχύσαρκοι, σύμφωνα με δεδομένα που αναφέρονται από τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας των ΗΠΑ. Παγκοσμίως, η επικράτηση της παχυσαρκίας αυξάνεται για δεκαετίες.
Οι ανταπόκριση των πολιτειών
Η Ιντιάνα και το Άρκανσας έγιναν οι πρώτες πολιτείες που υπέβαλαν αίτημα εξαίρεσης στο υπουργείο Γεωργίας των ΗΠΑ, ζητώντας να εξαιρεθούν τα αναψυκτικά και τα γλυκά από τις αγορές με κουπόνια τροφίμων SNAP. Και οι δύο πολιτείες έστειλαν τα αιτήματά τους στις 15 Απριλίου.
Αρκετές άλλες πολιτείες έχουν ανακοινώσει την πρόθεσή τους να ζητήσουν εξαίρεση, ενώ κάποιες εξετάζουν τη θέσπιση νομοθεσίας προς αυτή την κατεύθυνση.
Ο κυβερνήτης της Νεμπράσκα, Τζιμ Πίλεν, έστειλε επιστολή στο υπουργείο Γεωργίας στις 7 Απριλίου, δηλώνοντας ότι η πολιτεία σκοπεύει να ζητήσει εξαίρεση για τα αναψυκτικά και τα ενεργειακά ποτά. Ο κυβερνήτης του Αϊντάχο, Μπραντ Λιτλ, υπέγραψε νόμο στις 15 Απριλίου που απαιτεί από τον διευθυντή του υπουργείου Υγείας και Πρόνοιας της πολιτείας να ζητήσει εξαίρεση για τα αναψυκτικά και τα γλυκά. Οι εκπρόσωποι του Τεννεσσί πέρασαν παρόμοιο νομοσχέδιο στις 11 Μαρτίου, ενώ η Βουλή της Αϊόβα πέρασε νομοσχέδιο στις 26 Μαρτίου. Κανένα από τα νομοσχέδια δεν έχει περάσει ακόμη από τις γερουσίες των δύο πολιτειών.
Κουτιά ενεργειακών ποτών γεμίζουν τα ράφια ενός καταστήματος στο Μαϊάμι, στις 16 Απριλίου 2025. (Joe Raedle/Getty Images)
Άλλες πολιτείες απέτυχαν να περάσουν ή απέρριψαν νομοθεσίες που απαιτούν αίτημα για εξαίρεση.
Ένα νομοσχέδιο στη Δυτική Βιρτζίνια έχει παραμείνει ανενεργό σε επιτροπή της Βουλής από τις 19 Φεβρουαρίου. Ένα νομοσχέδιο στο Μιζούρι καταψηφίστηκε στη Βουλή των Αντιπροσώπων στις 8 Απριλίου. Ένα νομοσχέδιο στη Μοντάνα πέρασε από τη Γερουσία της πολιτείας, αλλά απορρίφθηκε από την Επιτροπή Ανθρωπίνων Πόρων της Βουλής στις 9 Απριλίου.
Η κυβερνήτης της Αριζόνα, Κέιτι Χομπς, στις 15 Απριλίου άσκησε βέτο σε ένα νομοσχέδιο που ζητούσε από το υπουργείο Οικονομικής Ασφάλειας της πολιτείας να υποβάλει αίτημα για εξαίρεση. Ωστόσο, η Χομπς υπέγραψε νομοσχέδιο που απαγορεύει τα «υπερ-επεξεργασμένα» τρόφιμα στα σχολικά γεύματα.
Υποστήριξη και σκεπτικισμός
Οι υποστηρικτές της απαγόρευσης των αναψυκτικών και των γλυκών στο SNAP, συμπεριλαμβανομένων κάποιων επαγγελματιών υγείας, βλέπουν την πολιτική αυτή ως λογική, ακόμη και αυτονόητη.
«Νομίζω ότι έχει νόημα από την άποψη της διατροφικής, της επιχειρηματικής και της κοινής λογικής», δήλωσε η Κρίστι Χόουπ, κοινωνική λειτουργός στην Ιντιάνα, στην Epoch Times. Η Χόουπ έχει εργαστεί σε εξωτερική παιδιατρική κλινική, καθώς και σε γραφείο Medicaid, πραγματοποιώντας ελέγχους επιλεξιμότητας. «Τα επιδόματα προορίζονται για την κάλυψη των διατροφικών αναγκών», είπε.
Τα επιδόματα του SNAP ήδη εξαιρούν τρόφιμα που προσφέρονται έτοιμα προς κατανάλωση, αλκοολούχα ποτά, βιταμίνες, συμπληρώματα διατροφής, καθαριστικά ή προϊόντα προσωπικής υγιεινής. Οι ειδικοί της διατροφής και οι πολιτικοί αναλυτές συμφωνούν γενικά ότι ο περιορισμός της κατανάλωσης τροφίμων υψηλής θερμιδικής αξίας και χαμηλής θρεπτικής αξίας είναι ένας αξιόλογος στόχος.
«Μπορώ να καταλάβω την επιθυμία να απομακρύνουμε τους ανθρώπους από τα τρόφιμα που είναι υπερ-επεξεργασμένα […] προς πιο υγιεινές επιλογές», δήλωσε η Μπιζάκα Σεν, καθηγήτρια πολιτικής υγείας στο Πανεπιστήμιο της Αλαμπάμα στο Μπέρμιγχαμ, στην Epoch Times. «Νομίζω ότι υπάρχει κάποια ενότητα και από τις δύο πλευρές του πολιτικού φάσματος σε αυτό». Ωστόσο, τόσο αυτή όσο και άλλοι αμφισβητούν την πρακτική αξία της εξαίρεσης των αναψυκτικών και των γλυκών από τις αγορές με το SNAP, ειδικά όταν πολλοί ήδη δυσκολεύονται να βρουν φθηνές επιλογές τροφίμων.
«Αν αρχίσουμε να φτιάχνουμε έναν κατάλογο με ποια [τρόφιμα] είναι καλά για τους ανθρώπους και ποια όχι, θα έχουμε έναν τεράστιο κατάλογο», δήλωσε ο Νιχίλ Ντουράνταρ, πρόεδρος του τμήματος διατροφικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο Texas Tech, στην Epoch Times. «Δεν είναι πρακτικό.»
Ο Ντουράνταρ συνέκρινε ένα σούπερ μάρκετ με ένα τεράστιο μπουφέ. «Αν αφαιρέσεις ένα [γλυκό] τρόφιμο, υπάρχει κάποιο άλλο τρόφιμο που θα το αντικαταστήσει. Το αποκαλώ ‘μια τρύπα στο νερό’.»
Μια πινακίδα που ενημερώνει τους πελάτες σχετικά με τις παροχές των κουπονιών τροφίμων SNAP εμφανίζεται σε ένα παντοπωλείο στο Μπρούκλυν της Νέας Υόρκης, στις 5 Δεκεμβρίου 2019. (Scott Heins/Getty Images)
Ο Ρίτσαρντ Καν, αναπληρωτής καθηγητής ιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Βόρειας Καρολίνας, είπε ότι οι εξαιρέσεις του SNAP αποτελούν έναν «εύκολο, φθηνό τρόπο για να κατηγορήσουμε τους άλλους». Σύμφωνα με τον Καν, η ιδέα ότι οι φορολογούμενοι δεν θα χρηματοδοτούν πλέον την αγορά τροφίμων με ζάχαρη είναι λανθασμένη. «[Ακόμα] πληρώνουμε για τα ζαχαρούχα ποτά γιατί επιδοτούμε τη γεωργική βιομηχανία», δήλωσε.
Εναλλακτικές λύσεις
Πολλοί ειδικοί στη διατροφή και την πολιτική υποστηρίζουν μια ολιστική, συνολική προσέγγιση αντί για μία που στοχεύει τη συμπεριφορά μόνο ενός συγκεκριμένου μέρους του πληθυσμού.
Ορισμένοι έχουν προτείνει φόρο στα αναψυκτικά για να αποτραπεί η κατανάλωση. Άλλοι αναφέρουν τη βελτίωση της θρεπτικής αξίας των σχολικών γευμάτων. Ο γερουσιαστής Μπέρνι Σάντερς (I-Vt.) πρότεινε να απαγορευτούν οι διαφημίσεις στην τηλεόραση για ανθυγιεινά τρόφιμα που απευθύνονται σε παιδιά.
Η Νάνα Γκλέτσου Μίλλερ, αναπληρώτρια καθηγήτρια στη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου της Ιντιάνα, υποστηρίζει την εκπαίδευση αντί για τους περιορισμούς. «Με βάση τα δεδομένα για την αποτελεσματικότητα της εκπαίδευσης στη διατροφή και την έλλειψη αποδείξεων για την αποτελεσματικότητα της περιοριστικής πολιτικής επιλογής τροφίμων, προτείνω ότι η πρώτη θα ήταν καλύτερη προσέγγιση», δήλωσε η Γκλέτσου Μίλερ στην Epoch Times.
Ένα βαθύτερο πρόβλημα είναι η έλλειψη οικονομικά προσιτών, θρεπτικών τροφίμων, σύμφωνα με την Δρα Ταμάρα Σ. Χάννον, καθηγήτρια Παιδιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Ιντιάνα και διευθύντρια του κλινικού προγράμματος διαβήτη της σχολής. «Η πώληση προϊόντων που βλάπτουν την υγεία σε πολύ χαμηλή τιμή χωρίς προσιτές και βολικές εναλλακτικές είναι το πρόβλημα. Αυτή η πολιτική δεν ασχολείται με το ζήτημα αυτό», δήλωσε η Χάννον στην Epoch Times.
Ο Κέννεντυ αναγνωρίζει ότι το ευρύτερο τοπίο της υγειονομικής περίθαλψης μπορεί να λειτουργήσει ενάντια στην ύπαρξη θετικών αποτελεσμάτων, ωστόσο πιστεύει ότι αυτό μπορεί να αλλάξει. Μιλώντας σε συνέντευξη Τύπου στην Ινδιανάπολη, ανέφερε ότι είναι δυνατόν να επανασυνδεθούν οι ιατρικές επιλογές — τόσο σε ατομικό όσο και σε θεσμικό επίπεδο — με τη δημόσια υγεία, σημειώνοντας ότι αυτή τη στιγμή «υπάρχει πλήρης αποσύνδεση».
Ο υπουργός Υγείας και Ανθρωπίνων Υπηρεσιών Ρόμπερτ Φ. Κέννεντυ Τζ. μιλάει σε συνέντευξη Τύπου στο υπουργείο Υγείας και Ανθρωπίνων Υπηρεσιών στην Ουάσιγκτον, στις 16 Απριλίου 2025. (Alex Wong/Getty Images)
Τόνισε ότι για να επιτευχθεί κάτι τέτοιο απαιτείται συντονισμένη προσπάθεια σε ομοσπονδιακό, πολιτειακό και τοπικό επίπεδο. Επεσήμανε επίσης πως δεν είναι κάτι που μπορεί να γίνει μεμονωμένα, ωστόσο — όπως είπε — υπάρχει σημαντική στήριξη από κυβερνήτες και από τη βάση των πολιτών.
Κατά τον ίδιο, όσα συμβαίνουν στην Ιντιάνα αποτελούν κινητήρια δύναμη για το συγκεκριμένο κίνημα και θα συμβάλουν ευρύτερα σε μια πολιτισμική αλλαγή.
Το παρόν αποτελεί το τρίτο μέρος μίας σειράς τεσσάρων άρθρων με θέμα τις επιστημονικές έρευνες που έχουν γίνει για να βρεθούν απαντήσεις σε ερωτήματα που αφορούν τη συνείδηση, την ύπαρξη και αυτό που υπάρχει παραπέρα.
Στις 11 Οκτωβρίου 2002, στη Λαφαγιέτ της Λουιζιάνα, ο Μπρους Λάινινγκερ καθάριζε την αυλή του μετά τον τυφώνα Λίλι. Όταν στάθηκε μια στιγμή για να ξεκουραστεί, πήρε τον τετράχρονο γιο του, Τζέημς, στην αγκαλιά του και του είπε: «Είσαι πολύ καλός γιος».
Ο Τζέημς κοίταξε τον πατέρα του και απάντησε: «Γι’ αυτό σας διάλεξα. Ήξερα ότι θα ήσασταν καλοί γονείς.»
Μπορεί αυτό να ακούγεται σαν μία παιδική σκέψη, αλλά η συνέχεια της συζήτησης προβλημάτισε τον Μπρους.
«Πού μας βρήκες;», ρώτησε ο Μπρους. «Σε ένα μεγάλο ροζ ξενοδοχείο στη Χαβάη», απάντησε ο Τζέιμς.
«Τι κάναμε όταν μας διάλεξες;», ρώτησε ο Μπρους.
«Δειπνούσατε στην παραλία το βράδυ», δήλωσε ο Τζέιμς με σοβαρότητα.
Ο Μπρους και η σύζυγός του, η Αντρέα, έμειναν έκπληκτοι. Στα τέλη Μαΐου έως τις αρχές Ιουνίου του 1997, είχα γιορτάσει την πέμπτη επέτειο του γάμου τους στο ξενοδοχείο «Χαβάη Ρουαγιάλ», ένα ξενοδοχείο με ροζ πρόσοψη στη Χονολουλού, όπου είχαν πράγματι απολαύσει ένα δείπνο στην παραλία μια νύχτα.
Το ξενοδοχείο «Χαβάη Ρουαγιάλ», ένα παραθαλάσσιο πολυτελές ξενοδοχείο στη Χονολουλού, στο νησί Οάχου της Χαβάης. (Frank Schulenburg, CC BY-SA 4.0)
Εκείνο το ταξίδι δεν είχε συζητηθεί ποτέ μπροστά στον Τζέημς. Επιπλέον, είχε γίνει τέσσερις με πέντε εβδομάδες πριν η Αντρέα μείνει έγκυος. Δεν υπήρχε περίπτωση ο Τζέημς να γνώριζε αυτές τις προσωπικές λεπτομέρειες.
Οι συζητήσεις αυτές καταγράφηκαν στο «Η συνείδηση επιβιώνει του φυσικού θανάτου», ένα βραβευμένο άρθρο που υποβλήθηκε στο Ινστιτούτο Μπίγκελοου, το οποίο χρηματοδοτείται από την Αεροδιαστημική Μπίγκελοου και ανήκει στον Ρόμπερτ Μπίγκελοου.
Οι αναμνήσεις του Τζέημς δεν εξαντλούνται στην επιλογή των γονέων του. Είναι ένα από τα πολλά παιδιά με αναμνήσεις πέρα από αυτή τη ζωή. Ένα μεγάλο μέρος της έρευνας δείχνει ότι η συνείδηση μεταφέρει αναμνήσεις από ζωή σε ζωή.
Ένας πιλότος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου
Από τη γέννησή του, ο Τζέημς ένιωθε μια ασυνήθιστη έλξη για τα αεροπλάνα.
Στην ηλικία των δύο ετών, άρχισε να βλέπει εφιάλτες γύρω από ένα αεροπορικό δυστύχημα, όπου περιέγραφε τον εαυτό του ως Αμερικανό πιλότο, του οποίου το αεροπλάνο καταρρίφθηκε από τους Ιάπωνες.
Ο Τζέημς παρείχε λεπτομέρειες όπως το όνομα του αεροπλανοφόρου, το όνομα του φίλου του που βρισκόταν μαζί του στο πλοίο, καθώς και την τοποθεσία και συγκεκριμένες λεπτομέρειες για τη συντριβή. Οι λεπτομέρειες αντιστοιχούσαν στο θάνατο του πιλότου του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου Τζέημς ΜακΚρήντυ Χιούστον Τζούνιορ.
Επιπλέον, το παιδί γνώριζε συγκεκριμένες, ιστορικά ακριβείς λεπτομέρειες που ούτε οι γονείς του ούτε το ευρύ κοινό θα γνώριζαν. Σε ηλικία δύο ετών, αναγνώρισε το όνομα του πλοίου, το USS Natoma Bay, από το οποίο πέταξε το αεροπλάνο του Χιούστον, καθώς και έναν συνάδελφό του, τον πιλότο Τζακ Λάρσεν.
Η οικογένεια του Τζέημς Χιούστον επαλήθευσε τις δηλώσεις του μικρού Τζέημς σχετικά με την υποτιθέμενη προηγούμενη προσωπική του ζωή. Για παράδειγμα, γνώριζε το παρατσούκλι που είχε βγάλει ο Χιούστον στην αδελφή του και το οποίο χρησιμοποιούσε μόνον εκείνος.
Ο Δρ Τζιμ Τάκερ, ένας ψυχίατρος από το Πανεπιστήμιο της Βιρτζίνια που ανέφερε την υπόθεση σε μια δημοσίευση του 2016, κατέληξε στο συμπέρασμα: «Εκ πρώτης όψεως, η πιο προφανής εξήγηση για αυτή τη σύνδεση είναι ότι έζησε ως Τζέημς Χιούστον Τζούνιορ πριν γεννηθεί με την τωρινή του ταυτότητα. Τα γεγονότα της υπόθεσης δείχνουν ότι αυτή η εξήγηση απαιτεί σοβαρή εξέταση.»
Το φαινόμενο των αναμνήσεων από προηγούμενες ζωές αντιστοιχεί στο φαινόμενο της μετενσάρκωσης στο οποίο αναφέρονται ορισμένες ασιατικές θρησκείες και φιλοσοφίες, σύμφωνα με το οποίο η συνείδηση γεννιέται σε ένα άλλο σώμα μετά τον σωματικό θάνατο.
Κατά τη διάρκεια του 20ου αιώνα, η μετενσάρκωση προσέλκυσε το ενδιαφέρον πολλών επιστημόνων.
Ο Καρλ Σάγκαν, διακεκριμένος επιστήμονας και ιδρυτικό μέλος της Επιτροπής για την Επιστημονική Διερεύνηση των Ισχυρισμών του Παραφυσικού, έγραψε στο βιβλίο του « Ο κόσμος που καταδιώκεται από δαίμονες» ότι «υπάρχουν τρεις ισχυρισμοί στον τομέα της ESP [παραψυχολογίας] που, κατά τη γνώμη μου, αξίζουν σοβαρή μελέτη», με τον τρίτο να είναι «ότι τα μικρά παιδιά μερικές φορές αναφέρουν λεπτομέρειες μιας προηγούμενης ζωής, οι οποίες αποδεικνύονται ακριβείς και τις οποίες δεν θα μπορούσαν να γνωρίζουν με κανέναν άλλο τρόπο εκτός από τη μετενσάρκωση».
2.500 περιπτώσεις: «Στοιχεία που δεν μπορούν να αγνοηθούν»
Η συζήτηση σχετικά με τη μνήμη της προηγούμενης ζωής έχει ξεπεράσει τα όρια της θρησκείας και έχει επεκταθεί στον επιστημονικό τομέα.
Ο Δρ Ίαν Στήβενσον (1918-2007), πρόεδρος του Τμήματος Ψυχιατρικής και Νευρολογίας του Πανεπιστημίου της Βιρτζίνια, ήταν ο πρώτος επαγγελματίας της ιατρικής που ερεύνησε σοβαρά τη μετενσάρκωση.
Σε έναν διαγωνισμό της Αμερικανικής Εταιρείας Ψυχικών Ερευνών, η οποία μελετά τα παραφυσικά ψυχικά φαινόμενα, ο Στήβενσον επέλεξε να αναλύσει 44 άτομα με αναμνήσεις από προηγούμενες ζωές. Η εργασία του κέρδισε την πρώτη θέση.
Κατά τη διεξαγωγή της έρευνάς του, του έκαναν εντύπωση οι ομοιότητες σε περιπτώσεις από διαφορετικές χώρες και πηγές και αισθάνθηκε υποχρεωμένος να ερευνήσει περαιτέρω. Τελικά, αφιέρωσε περισσότερα από 30 χρόνια στη συστηματική μελέτη του φαινομένου των αναμνήσεων από προηγούμενες ζωές. Στο βιβλίο του «Μετενσάρκωση και Βιολογία» κατέγραψε σχολαστικά περισσότερες από 2.500 περιπτώσεις παιδιών από όλο τον κόσμο που ισχυρίζονταν ότι θυμούνταν προηγούμενες ζωές τους.
Μία από τις μελέτες του , που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Medical Hypotheses, αφορούσε 856 περιπτώσεις αναμνήσεων από προηγούμενες ζωές, εκ των οποίων το 67% χαρακτηρίστηκαν ως «λυμένες». Σύμφωνα με τη μεθοδολογία του Στήβενσον, μια «λυμένη» περίπτωση σημαίνει ότι οι ερευνητές εντόπισαν ένα αποθανόν άτομο του οποίου οι λεπτομέρειες της ζωής και του θανάτου ταίριαζαν ακριβώς με τις αναμνήσεις που αφηγήθηκε το παιδί.
Σε μια μελέτη που διεξήχθη από τον Ίαν Στήβενσον του Πανεπιστημίου της Βιρτζίνια, το 67% των 856 περιπτώσεων που ισχυρίζονταν ότι είχαν αναμνήσεις από προηγούμενες ζωές ταυτοποιήθηκε. (Γράφημα: The Epoch Times)
Η έρευνα του Στήβενσον έγινε σε διάφορες περιοχές του κόσμου, όπως η Ινδία, η Σρι Λάνκα, η Τουρκία, ο Λίβανος, η Ταϊλάνδη, η Μιανμάρ και χώρες της Βόρειας και Νότιας Αμερικής και της Ευρώπης.
Εστίασε τις μελέτες του σε παιδιά για δύο λόγους. Πρώτον, τα μικρά παιδιά ήταν λιγότερο πιθανό να κατασκευάσουν αναμνήσεις από την προηγούμενη ζωή με υψηλό επίπεδο επαληθεύσιμων λεπτομερειών. Δεύτερον, είχαν συνήθως περιορισμένη έκθεση σε εξωτερικές πηγές πληροφοριών, γεγονός που καθιστά απίθανο να είχαν αποκτήσει λεπτομερή γνώση για τους αποθανόντες με συνήθη μέσα.
Τα άρθρα του περιγράφουν κάθε βήμα της διαδικασίας του και καλούν τους αναγνώστες να εξετάσουν τις μεθόδους και τα αποτελέσματά του.
Ο Στήβενσον ήταν ένας εξέχων επιστήμονας, με περίπου 60 δημοσιεύσεις στην κυρίαρχη ιατρική κοινότητα. Οι ερευνητικές του μέθοδοι είναι ευρέως σεβαστές ως πρότυπο για τη μελέτη περιπτώσεων αναμνήσεων από προηγούμενες ζωές. Η συνεισφορά του τού χάρισε τον τίτλο του «καθηγητή έδρας», μια διάκριση που απονέμεται σε ιδιαίτερα διακεκριμένους επιστήμονες.
«Έχει συλλέξει με επιμέλεια και χωρίς συναισθηματισμούς μια λεπτομερή σειρά περιπτώσεων», παρατήρησε ο Δρ Λέστερ Σ. Κινγκ για την έρευνα του Στήβενσον σε άρθρο του 1975 στο JAMA. «Μπορεί να μην πείθει τους σκεπτικιστές, αλλά [ο Στήβενσον] έχει καταγράψει μεγάλο όγκο δεδομένων που δεν μπορούν να αγνοηθούν.»
Η Δρ Έμιλι Κέλλυ, συνεργάτιδα του Στήβενσον επί σειρά ετών, έγραψε σε άρθρο της στην BMJ το 2007: «Πίστευε [ο Στήβενσον] ότι τα στοιχεία ήταν επαρκή για να επιτρέψουν σε ένα λογικό άτομο να πιστέψει στη μετενσάρκωση».
Ένα τέτοιο στοιχείο – που τράβηξε την προσοχή του Μαχάτμα Γκάντι – είναι η περίπτωση της Σάντι Ντέβι στην Ινδία.
Η υπόθεση που καθήλωσε τον Γκάντι
Η Σάντι Ντέβι ήταν ένα κορίτσι που ζούσε στο Δελχί από τη γέννησή της, το 1926. Όταν ήταν τριών ετών, άρχισε να θυμάται την προηγούμενη ζωή της ως γυναίκα με το όνομα Λούγκντι. Αρχικά, οι γονείς της απέρριψαν τις έντονες αναμνήσεις της ως παιδικές φαντασιώσεις.
Η Σάντι Ντέβι άρχισε να ανακαλεί τις αναμνήσεις της από την προηγούμενη ζωή της σε ηλικία τριών ετών. (John H. Manas, CC BY-SA 4.0)
Καθώς η Ντέβι μεγάλωνε, ζητούσε επίμονα να επισκεφθεί τον πρώην σύζυγό της, Κεντάρ Ναθ, στη Μαθούρα, 162 χιλιόμετρα μακριά από εκεί που ζούσε. Νιώθοντας την περιέργειά τους εξημμένη, οι γονείς της εντόπισαν και έγραψαν στον Ναθ, ο οποίος τελικά επισκέφθηκε την Ντέβι. Προς έκπληξή του, το εννιάχρονο κορίτσι αναγνώρισε με ακρίβεια τον ίδιο και άλλους συγγενείς, αφηγούμενο λεπτομέρειες της ζωής τους που δεν θα μπορούσε να γνωρίζει.
Το δημοσίευμα των μέσων ενημέρωσης για την Ντέβι τράβηξε την προσοχή του Μαχάτμα Γκάντι. Όταν η Ντέβι ήταν 10 ετών, ο Γκάντι συγκρότησε μια «επιτροπή έρευνας» αποτελούμενη από 15 διακεκριμένα μέλη – μεταξύ των οποίων δικηγόροι, δημοσιογράφοι, πολιτικοί ηγέτες και μέλη του Κογκρέσου – για να διερευνήσει τους ισχυρισμούς της.
Η επιτροπή επιβεβαίωσε ότι η Ντέβι δεν είχε φύγει ποτέ από το Δελχί. Αργότερα τη συνόδευσαν στη Μαθούρα, όπου αναγνώρισε το σπίτι του Ναθ και το σπίτι του πεθερού της και περιέγραψε τη διαρρύθμισή του.
Επιπλέον, η Ντέβι έδειξε μια γωνιά του δωματίου και ισχυρίστηκε ότι είχε θάψει χρήματα εκεί. Όταν οι μάρτυρες έσκαψαν την περιοχή, ανακάλυψαν μια θήκη που προοριζόταν για την αποθήκευση τιμαλφών, αλλά ήταν άδεια. Η Ντέβι επέμεινε ότι είχε αφήσει χρήματα εκεί και τελικά ο Ναθ παραδέχθηκε ότι είχε βρει και είχε πάρει τα χρήματα μετά τον θάνατο της συζύγου του.
Ο Στήβενσον σημείωσε ότι τουλάχιστον 24 από τους ισχυρισμούς της επιβεβαιώθηκαν – μία καταλυτική απόδειξη ότι οι αναμνήσεις της δεν ήταν φαντασιώσεις.
Τελικά, η επιτροπή δημοσίευσε μια 26σέλιδη έκθεση το 1936, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι η Ντέβι ήταν όντως μετενσάρκωση της Λούγκντι. Η υπόθεση παρουσιάστηκε επίσης στο τεύχος της 12ης Δεκεμβρίου 1937 του American Weekly.
Γνώσεις και δεξιότητες
Σύμφωνα με τον Στήβενσον, οι αναμνήσεις από προηγούμενες ζωές εμφανίζονται συνήθως μεταξύ των 2 και 4 ετών. Τα παιδιά αυτά αφηγούνται αυθόρμητα λεπτομέρειες από προηγούμενες ζωές, ακόμη και αν βρίσκονται χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά από τον τόπο όπου συνέβησαν τα γεγονότα, δώδεκα ή περισσότερα χρόνια πριν. Αυτές οι λεπτομέρειες είναι συχνά κατά 90% ακριβείς.
Σύμφωνα με τον Ίαν Στήβενσον, οι λεπτομέρειες προηγούμενων ζωών που αφηγούνται τα παιδιά είναι κατά 90% ακριβείς. (Γράφημα: The Epoch Times)
Αυτό το σημάδι μετενσάρκωσης περιλαμβάνει «αναφορές σε πράγματα που δεν υπάρχει απολύτως κανένας τρόπος στον κόσμο αυτά τα παιδιά να γνωρίζουν σε αυτή την ηλικία», δήλωσε στην εφημερίδα The Epoch Times η Κάρολ Μπόουμαν, θεραπεύτρια αναδρομής σε προηγούμενες ζωές, η οποία ερευνά το φαινόμενο των αναμνήσεων από προηγούμενες ζωές σε αμερικανικές οικογένειες εδώ και 35 χρόνια.
Σύμφωνα με την Μπόουμαν, αυτά τα παιδιά συνήθως δεν έχουν ψυχοκοινωνικά προβλήματα. Οι προηγούμενες ζωές τους συχνά αφορούν συνηθισμένες οικογένειες και όχι διάσημους ανθρώπους ή διασημότητες, οπότε δεν υπάρχει κίνητρο να πουν ψέματα.
Η Μπόουμαν περιέγραψε ένα τρίχρονο κορίτσι ονόματι Μέγκαν που μίλησε για την προηγούμενη ζωή της ως άντρας (Τζον) του οποίου η γυναίκα (Μαίρη) πέθανε από «ανάλωση» – όπως συνήθιζαν να αποκαλούν τη φυματίωση τη δεκαετία του 1800. Η Μέγκαν είπε επίσης ότι λόγω της ασθένειας της Μαίρης και της αδυναμίας της να γεννήσει παιδί, ήταν πολύ λυπημένη. Πώς θα μπορούσε αυτό το μικρό κορίτσι να μάθει ιατρικές γνώσεις σχετικά με την ασθένεια της και την υπογονιμότητα κατά τη διάρκεια της τρέχουσας μικρής ζωής της;
Τα παιδιά που θυμούνται προηγούμενες ζωές μπορεί συχνά να έχουν δεξιότητες που δεν έχουν διδαχθεί. Η Ντέβι μιλούσε με φυσικότητα την τοπική διάλεκτο της Μαθούρα, όπου είχε ζήσει στην προηγούμενη ζωή της, παρόλο που δεν είχε πάει ποτέ εκεί και δεν την είχε ακούσει ποτέ στη ζωή της.
Η Μπόουμαν ανέφερε και την περίπτωση ενός τετράχρονου αγοριού, του Τόμι, που είχε ράψει ένα κουμπί στο παντελόνι του με μεγάλη επιδεξιότητα. Όταν η μητέρα του τον ρώτησε πού έμαθε να ράβει τόσο καλά, της απάντησε: «Λοιπόν, το κάναμε συνέχεια στο πλοίο μου» και άρχισε να περιγράφει την προηγούμενη ζωή του ως ναυτικός.
«Μεταπηδούν σε έναν πολύ σοβαρό τρόπο έκφρασης, πολύ ουσιαστικό, σοβαρό, αμετακίνητα στην αλήθεια των όσων λένε», επισημαίνει η Μπόουμαν.
Μια συστηματική αναθεώρηση, που δημοσιεύθηκε το 2021, ανέλυσε 78 μελέτες παρατήρησης και διαπίστωσε ότι από τα παιδιά με μνήμες από προηγούμενες ζωές, το 23% είχε δεξιότητες που δεν είχε διδαχθεί. Το πιο εκπληκτικό είναι ότι το 37% είχε εκ γενετής σημάδια ή ελαττώματα που αντιστοιχούσαν σε πληγές από προηγούμενες ζωές.
Τα εκ γενετής σημάδια είναι συνηθισμένα – πώς μπορεί λοιπόν ένα εκ γενετής σημάδι να συνδέει μια προηγούμενη ζωή με την τωρινή;
Εκ γενετής σημάδια και ελαττώματα
Σε μια μελέτη 895 παιδιών με αναμνήσεις από προηγούμενες ζωές, το 35% είχε ασυνήθιστα εκ γενετής σημάδια ή εκ γενετής ελαττώματα, σύμφωνα με τον Στήβενσον.
Η έρευνα του Στήβενσον δείχνει ένα σημαντικό ποσοστό συνέπειας 88% μεταξύ πληγών και εκ γενετής σημαδιών με περιπτώσεις προηγούμενων ζωών, που υποστηρίζονται από εκθέσεις νεκροψίας ή άλλα επιβεβαιωτικά έγγραφα.
Για παράδειγμα, ένα αγόρι από την Τουρκία είχε γεννηθεί με παραμορφωμένο το δεξί του αυτί. Το αγόρι θυμόταν ότι είχε πυροβοληθεί στη δεξιά πλευρά του κρανίου του σε μια προηγούμενη ζωή. Ο Στήβενσον εντόπισε την προηγούμενη ζωή και επιβεβαίωσε την αιτία θανάτου εξετάζοντας τα αρχεία του νοσοκομείου.
Η Μπόουμαν έχει επίσης συλλέξει στοιχεία που σχετίζονται με τα εκ γενετής σημάδια και τις συμπεριφορές. Για παράδειγμα, το πρώτο παιδί της Κάθυ, (που επίσης ονομαζόταν) Τζέημς, πέθανε με τραγικό τρόπο από νευροβλάστωμα λίγο μετά τα δεύτερα γενέθλιά του. Ο μικρός Τζέημς είχε προβλήματα με το αριστερό του μάτι, το δεξί του αυτί και το αριστερό του πόδι, ενώ μια ενδοφλέβια ένεση άφησε μια ουλή στο λαιμό του.
Δώδεκα χρόνια μετά το θάνατο του μικρού Τζέημς, γεννήθηκε ο άλλος γιος της Κάθυ, ο Τσαντ. Ο Τσαντ άρχισε να παρουσιάζει εντυπωσιακές σωματικές ομοιότητες με τον Τζέημς. Ο Τσαντ παρουσίασε τύφλωση στο αριστερό του μάτι, είχε πρόβλημα με το δεξί του αυτί, αντιμετώπιζε αναπηρία στο αριστερό του πόδι και έφερε μια ουλή στο ίδιο ακριβώς σημείο του λαιμού του, όπως και ο Τζέημς.
Επιπλέον, ο Τσαντ είχε μια ήσυχη και νευρική συμπεριφορά παρόμοια με εκείνη του Τζέημς. Σε ηλικία τεσσάρων ετών, ο Τσαντ άρχισε να λέει ότι ζούσε σε ένα σπίτι με έπιπλα στο χρώμα της σοκολάτας και έπαιζε με συγκεκριμένα παιχνίδια, ισχυρισμοί που ταίριαζαν απόλυτα με κάθε λεπτομέρεια της ζωής του Τζέημς.
Οι εκθέσεις νεκροψίας και τα ιατρικά αρχεία επιβεβαιώνουν ότι ο τρόπος θανάτου στην προηγούμενη ζωή συνάδει με τα σημάδια γέννησης της επομένης, κάτι που είναι πέρα από σύμπτωση.
Εναλλακτικές ερμηνείες
Οι διαφορετικές ερμηνείες για τις αναμνήσεις από προηγούμενες ζωές περιλαμβάνουν τη διαστρέβλωση της μνήμης, τη γονική επιρροή και την πολιτιστική ή κοινωνική διαμόρφωση. Ωστόσο, αυτές οι υποθέσεις έχουν αδυναμίες.
Μια μελέτη του 2007 πρότεινε ότι οι αναμνήσεις προηγούμενων ζωών φαίνεται να προκαλούνται από σύγχυση της μνήμης ή ψευδείς αναμνήσεις. Ωστόσο, η σύγχυση μνήμης δεν μπορεί να εξηγήσει την ακρίβεια και τις επαληθεύσιμες λεπτομέρειες που καταδεικνύονται σε πολλές καλά τεκμηριωμένες περιπτώσεις.
Επιπλέον, μελέτες έχουν δείξει ότι η αρχική στάση των μητέρων απέναντι στις αναμνήσεις της προηγούμενης ζωής των παιδιών τους ποικίλλει. Συνολικά, το 51% των μητέρων ήταν ουδέτερες ή ανεκτικές απέναντι στις αναμνήσεις από προηγούμενες ζωές, το 28% ήταν αποθαρρυντικές και το 21% ενθαρρυντικές.
Ορισμένοι αποδίδουν τα εκ γενετής σημάδια σε εντυπώσεις της μητέρας του παιδιού. Δηλώνουν ότι η επίγνωση των τραυμάτων ενός νεκρού προσώπου από μια έγκυο γυναίκα, θα μπορούσε να επηρεάσει το αναπτυσσόμενο έμβρυο, με αποτέλεσμα την επανεμφάνιση φυσικών χαρακτηριστικών που αντιστοιχούν σε αυτά τα τραύματα.
Σύμφωνα με την έρευνα του Στήβενσον, οι μητέρες των παιδιών συνήθως δεν γνώριζαν για τις πληγές της προηγούμενης ζωής τους. Η υπόθεση δεν μπορούσε επίσης να εξηγήσει πώς οι σκέψεις της μητέρας θα μπορούσαν να τροποποιήσουν το σώμα του αγέννητου παιδιού της ή γιατί τα παιδιά θα είχαν αυτές τις αναμνήσεις.
Όσον αφορά την υπόθεση της πολιτισμικής ή κοινωνικής προσαρμογής, η συστηματική ανασκόπηση του 2021 διαπίστωσε ότι περιπτώσεις των αναμνήσεων από προηγούμενες ζωές δεν προέρχονταν μόνο από ασιατικές χώρες όπου οι άνθρωποι πιστεύουν στη μετενσάρκωση, αλλά και από την Αμερική και την Ευρώπη, γεγονός που υποδηλώνει ένα διαπολιτισμικό φαινόμενο.
Περιπτώσεις αναμνήσεων από προηγούμενες ζωές έχουν αναφερθεί σε χώρες σε όλο τον κόσμο, γεγονός που υποδηλώνει ένα διαπολιτισμικό φαινόμενο. (Γράφημα: The Epoch Times)
Άλλοι άνθρωποι εξηγούν τις αναμνήσεις από προηγούμενες ζωές ως τυχαία γεγονότα – ότι ένα εκ γενετής σημάδι ή ελάττωμα εμφανίζεται τυχαία και το άτομο στη συνέχεια μαθαίνει για έναν αποθανόντα με παρόμοιο σημάδι. Η ομοιότητα τούς κάνει να αισθάνονται συνδεδεμένοι με αυτό το άτομο. Ωστόσο, δεν υπάρχουν αδιάσειστα στοιχεία και αυτό φαίνεται απίθανο, ιδίως αν αναλογιστεί κανείς ότι οι περισσότερες περιπτώσεις των αναμνήσεων από προηγούμενες ζωές συμβαίνουν σε νηπιακή ηλικία.
Οι σκεπτικιστές συχνά απορρίπτουν τα εκ γενετής σημάδια ή ελαττώματα ως ενδείξεις προηγούμενων ζωών ως απλή σύμπτωση.
Πόσες συμπτώσεις όμως πρέπει να τύχουν για να τεκμηριωθεί μια μεμονωμένη περίπτωση αναμνήσεων από προηγούμενες ζωές, όταν τα τεκμηριωμένα γεγονότα ευθυγραμμίζονται με τις αναμνήσεις που εκφράζονται; Όσο πιο λεπτομερείς και επαληθεύσιμοι είναι οι συσχετισμοί τόσο πιο δύσκολο γίνεται να απορρίψει κανείς τέτοιους ισχυρισμούς ως σύμπτωση.
Ο Δρ Έμπεν Αλεξάντερ είναι ένας διάσημος νευροχειρουργός που έχει μελετήσει τον εγκέφαλο για δεκαετίες και είχε και ο ίδιος μια επιθανάτια εμπειρία. Σε συνέντευξή του, είχε δηλώσει στην Epoch Times: «Θα έλεγα ότι η ανθρώπινη συνείδησή μας μπορεί να είναι αρκετά περιορισμένη λόγω των προκαταλήψεων και των υποθέσεών μας, όταν νομίζουμε ότι καταλαβαίνουμε τα πράγματα, αλλά δεν δίνουμε προσοχή σε όλα τα στοιχεία».
Η αναδρομή σε προηγούμενη ζωή ως θεραπεία ασθενειών
Όταν οι άνθρωποι έχουν μια τραυματική ανάμνηση σε προηγούμενο στάδιο της τρέχουσας ζωής τους, μπορεί να έχει επιπτώσεις στη σωματική ή ψυχική τους υγεία, συμβάλλοντας συχνά στο σύνδρομο μετατραυματικού στρες (PTSD). Οι ψυχολόγοι μπορούν να χρησιμοποιήσουν τη θεραπεία συζήτησης για να βοηθήσουν τους ασθενείς να απελευθερώσουν τον τραυματισμό του σώματός τους και να θεραπευτούν ψυχικά και σωματικά. Τέτοιες ψυχοθεραπευτικές προσεγγίσεις συμπληρώνουν τη φαρμακολογική θεραπεία που συνταγογραφείται από ψυχίατρο.
Ομοίως, ορισμένοι επαγγελματίες υγείας έχουν διερευνήσει τη θεραπεία με αναδρομή σε προηγούμενες ζωές, ένα είδος υπνοθεραπείας, για τη θεραπεία ασθενειών. Όπως και η θεραπεία της PTSD, η θεραπεία αναδρομής προηγούμενων ζωών βασίζεται σε καθοδηγούμενο διάλογο υπό ύπνωση, με τον θεραπευτή να βοηθά τον ασθενή να εξερευνήσει αυτό που πιστεύει ότι είναι αναμνήσεις από προηγούμενες ζωές.
Ενώ υπάρχει συνεχής συζήτηση γύρω από την αποτελεσματικότητα της θεραπείας με αναδρομή σε προηγούμενες ζωές, υπάρχουν τεκμηριωμένοι ασθενείς που έχουν επωφεληθεί από αυτή τη θεραπεία.
Ο Δρ Τζέησον Λιου, ένας ολιστικός επαγγελματίας υγείας στην Καλιφόρνια με διδακτορικό στις νευροεπιστήμες, δήλωσε στους Epoch Times ότι υπήρξε μάρτυρας μίας ασθενούς με ινομυαλγία, η οποία επανήλθε σε υγιή κατάσταση μετά από θεραπεία με αναδρομή σε προηγούμενες ζωές.
Η Μέριλυν, μια 46χρονη γυναίκα, υπέφερε για χρόνια από συνεχή, εξουθενωτικό χρόνιο πόνο, με αποτέλεσμα μία απόπειρα αυτοκτονίας. Εκτός από την ινομυαλγία, πάλευε με συνυπάρχουσες καταστάσεις, όπως το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης, το άγχος, την κατάθλιψη και την αϋπνία.
Αν και ο σύζυγός της ήταν γιατρός,οι συμβατικές θεραπείες δεν τη βοηθούσαν. Ο Λιου αποφάσισε να δοκιμάσει τη θεραπεία αναδρομής σε προηγούμενες ζωές.
Υπό ύπνωση με τη χρήση εγκεφαλικών κυμάτων Θήτα, η Μέριλυν εισήλθε σε μια ειρηνική κατάσταση ύπνωσης. Στην αυτήν την κατάσταση, απέκτησε πρόσβαση σε μία ανάμνηση σύμφωνα με την οποία ήταν στρατιώτης σε έναν πόλεμο και δεχόταν επίθεση. Μέσα από μια σειρά συνομιλιών με τον Λιου, κατάφερε να καταλάβει ότι οι έντονοι φόβοι που είχε βιώσει στην προηγούμενη ζωή της συνδέονταν με τους σωματικούς πόνους από τους οποίους υπέφερε στην παρούσα ζωή της.
Με την ευγενική καθοδήγηση του Δρος Λιου, η Μέριλυν κατάφερε να διαχωρίσει το συναισθηματικό τραύμα της προηγούμενης ζωής της από την τρέχουσα. Από τότε, αισθάνεται σημαντικά πιο γαλήνια και αισιόδοξη. Τα σωματικά και ψυχικά της συμπτώματα παρουσίασαν θεαματική βελτίωση που κατέληξε σε πλήρη ανάρρωση.
Ο γιος της Μπόουμαν είχε επίσης αναμνήσεις από προηγούμενες ζωές. Ανέπτυξε χρόνιο έκζεμα και φοβία για τους δυνατούς θορύβους όταν ήταν πέντε ετών.
«Όταν τον ρωτήσαμε περί τίνος επρόκειτο, άρχισε να μας λέει, σε πρώτο πρόσωπο, ότι ήταν στρατιώτης και σκοτώθηκε σε ένα πεδίο μάχης πίσω από ένα κανόνι», δήλωσε η Μπόουμαν.
Αφού ο γιος της μίλησε για την ανάμνηση της προηγούμενης ζωής του, η σωματική του κατάσταση με το χρόνιο έκζεμα εξαφανίστηκε και η φοβία του για τους δυνατούς θορύβους εξαφανίστηκε.
«Υπάρχει κάποια [είδος] σωματικής μνήμης, που σχετίζεται με αυτές τις αναμνήσεις», ανέφερε η Μπόουμαν, υποδηλώνοντας ότι η προηγούμενη ζωή μπορεί να αποθηκεύεται στη συνείδηση και το σώμα μας.
Σαν ποτάμι που ρέει
Ένα ποτάμι μεταφέρει άμμο, θρεπτικά συστατικά και υδρόβια ζωή καθώς κυλά από τις κορυφές του βουνού στον προορισμό του. Παρομοίως, οι μελέτες που σχετίζονται με τις αναμνήσεις προηγούμενων ζωών υποδηλώνουν ότι η συνείδησή μας είναι σαν ένα ποτάμι, που μεταφέρει αναμνήσεις, εμπειρίες και την ουσία της ψυχής μας από τη μια ζωή στην άλλη, συνδέοντάς μας με το μωσαϊκό της ύπαρξης.
«Νομίζω ότι [αυτό] είναι συναρπαστικό επειδή, όπως [είπε] και ο Ίαν Στήβενσον, η τωρινή μας κατάσταση, η τωρινή μας προσωπικότητα, μπορεί να προέρχεται από εμπειρίες προηγούμενων ζωών», δήλωσε η Μπόουμαν στην Epoch Times.
«Η συνείδηση επιβιώνει του θανάτου», πρόσθεσε, «όπως και τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας, τα συναισθήματα και τα σωματικά χαρακτηριστικά. Αυτά μεταφέρονται σε ένα άλλο σώμα, σε μια άλλη ζωή, υπό διαφορετικές συνθήκες, αλλά όλα συνδέονται. Υπάρχει μια συνέχεια από τη μια ζωή στην άλλη.»
Μετά τον θάνατο του Στήβενσον, ο διάδοχός του, ο Δρ Τζιμ Τάκερ, καθηγητής ψυχιατρικής και νευροσυμπεριφορικών επιστημών Bonner-Lowry και διευθυντής του τμήματος αντιληπτικών μελετών στο Πανεπιστήμιο της Βιρτζίνια, συνέχισε τις μελέτες του προκατόχου του γύρω από τις αναμνήσεις από προηγούμενες ζωές.
Ο Δρ Μπράιαν Λ. Βάις και ο Δρ Μπρους Γκρέισον ασχολούνται επίσης με την έρευνα γύρω από τις αναμνήσεις από προηγούμενες ζωές. Ο Βάις είναι διάσημος ψυχίατρος, απόφοιτος του Πανεπιστημίου Κολούμπια και της Ιατρικής Σχολής του Γέιλ και ομότιμος πρόεδρος της ψυχιατρικής στο Ιατρικό Κέντρο Mount Sinai στο Μαϊάμι. Ο Γκρέισον είναι ομότιμος καθηγητής ψυχιατρικής και νευροσυμπεριφορικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο της Βιρτζίνια.
Η συσσώρευση στοιχείων στα τρία πρώτα άρθρα αυτής της σειράς υπαινίσσεται την πιθανότητα η συνείδηση να εκτείνεται πέρα από τη φυσική μας πραγματικότητα.
Όλοι τελικά πεθαίνουν. Ωστόσο, αν η συνείδησή μας είναι αιώνια και οι αναμνήσεις των εμπειριών της προηγούμενης ζωής μας επιμένουν, θα μπορούσε ενδεχομένως να έχει σημαντική σημασία για την ευημερία μας σε αυτή τη ζωή και στο μέλλον.
Αν οι αναμνήσεις συνδέουν τις ζωές μας, τίθεται το ερώτημα πού βρίσκεται η συνείδησή μας μεταξύ δύο ζωών; Πού είναι η προέλευση και η τελική κατοικία της συνείδησής μας;
Στο επόμενο και τελευταίο άρθρο, θα διερευνήσουμε την πιθανή προέλευση της συνείδησης υπό το πρίσμα πολλαπλών γραμμών επιστημονικής έρευνας.
Η Έριν Γουέστ παρακολουθεί την κάθοδο ενός κινεζικού αεροσκάφους σε αεροδρόμιο στο τροπικό Mae Sot της Ταϊλάνδης.
Ήταν η πρώτη από τις 20 τέτοιες πτήσεις, που απομακρύνουν χιλιάδες Κινέζους υπηκόους από μια ζωή καταναγκαστικής εργασίας στα τεράστια κέντρα απάτης (που θυμίζουν φυλακές) βγάζοντάς τους από την Βιρμανία (επίσης γνωστή ως Μιανμάρ).
Αυτά τα κέντρα καταναγκαστικής εργασίας, και άλλα σαν αυτά στην Καμπότζη και το Λάος, είναι το κέντρο ενός παγκόσμιου ιστού εγκλήματος στον κυβερνοχώρο (Διαδίκτυο) που κλέβει πλέον τρισεκατομμύρια δολάρια κάθε χρόνο. Τα πρώτα θύματά του, ωστόσο, είναι εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενοι σε κέντρα απάτης που απαγάγονται — περίπου 120.000 μόνο στη Βιρμανία, σύμφωνα με έκθεση των Ηνωμένων Εθνών του 2023.
Η Γουέστ, πρώην εισαγγελέας της Καλιφόρνια που τώρα κάνει εκστρατεία κατά των εγκληματιών στον κυβερνοχώρο, είχε φτάσει στο Μάε Σοτ αμέσως μετά την καταστολή της Κίνας τον Φεβρουάριο, κατά την οποία βιρμανικές πολιτοφυλακές διέσωσαν σχεδόν 8.000 εργαζόμενους-σκλάβους από εγκαταστάσεις απάτης στην περιοχή Μιαγουάντι της Βιρμανίας, κοντά στα σύνορα Ταϊλάνδης-Βιρμανίας.
Παρά την πολυδιαφημισμένη καταστολή, η Γουέστ και άλλοι ειδικοί στο έγκλημα στον κυβερνοχώρο είπαν στην Epoch Times ότι είναι πεπεισμένοι ότι η Κίνα είναι στην πραγματικότητα συνένοχη σε αυτό που οι ειδικοί λένε ότι είναι μια παγκόσμια κρίση.
«Όταν ακούτε για μια ‘καταστολή’ ή μια ‘διάλυση’ των οργανώσεων απάτης, να είστε δύσπιστοι», έγραψε η Γουέστ σε μια ανάρτηση στο LinkedIn τον Μάρτιο. «Όταν μιλάμε για 8.000 από τους εκτιμώμενους 120.000 εργάτες-σκλάβους στη Μιανμάρ, αυτό που πραγματικά γίνεται είναι μείωση της δύναμης».
Ένα αποδεικτικό στοιχείο αυτού, είπε η Γουέστ στην Epoch Times, ήταν η ευκολία με την οποία η Κίνα κατάφερε να απομακρύνει περίπου 5.000 ανθρώπους από τα κέντρα καταναγκαστικής εργασίας στην Βιρμανία. Άλλες χώρες πάλεψαν με τη γραφειοκρατία για να μεταφέρουν τους πολίτες τους στα σπίτια τους.
Εν τω μεταξύ, εκατοντάδες απελευθερωμένοι εργαζόμενοι σε κέντρα απάτης από μια σειρά άλλων χωρών εξακολουθούν να μαραζώνουν σε αυτοσχέδιους καταυλισμούς στη Βιρμανία, αβέβαιοι για το πότε θα επιστρέψουν στο σπίτι και τρομοκρατημένοι ότι ίσως τους ξαναστείλουν στα κέντρα απάτης.
Κινέζοι εργαζόμενοι-θύματα σε κέντρα απάτης φτάνουν στο συνοριακό σημείο ελέγχου με την Ταϊλάνδη, στο Μιαγουάντι της Βιρμανίας, στις 20 Φεβ. 2025. Εκατοντάδες Κινέζοι εργαζόμενοι επέστρεψαν στα σπίτια τους αφού απελευθερώθηκαν από κέντρα διαδικτυακής απάτης. STR/AFP μέσω Getty Images
Η Γουέστ έχει περάσει το μεγαλύτερο μέρος μιας δεκαετίας κυνηγώντας εγκληματίες στον κυβερνοχώρο. Πρώην αναπληρώτρια εισαγγελέας στη Σάντα Κλάρα της Καλιφόρνια, εντάχθηκε σε μια ελίτ ομάδα εργασίας για το έγκλημα στον κυβερνοχώρο το 2016. Το 2024, συνταξιοδοτήθηκε και ίδρυσε την Operation Shamrock — έναν συνασπισμό ειδικών από τους τομείς επιβολής του νόμου, οικονομικών, κοινωνικών, και τεχνολογίας που καταπολεμούν το διεθνικό οργανωμένο έγκλημα.
Είπε ότι είναι πεπεισμένη ότι η δράση κατά των κέντρων απάτης ήταν μια «ψεύτικη καταστολή» που σχεδιάστηκε από το Κινεζικό Κομμουνιστικό Κόμμα (ΚΚΚ).
Ο Μάθιου Χόγκαν, ντετέκτιβ με την αστυνομία του Κονέκτικατ και αξιωματικός στις Ειδικές Δυνάμεις Οικονομικών Εγκλημάτων της Μυστικής Υπηρεσίας, συμφωνεί με την εκτίμηση της Γουέστ. Είπε στην Epoch Times ότι δεν έχει καμία αμφιβολία ότι το ΚΚΚ βρίσκεται πίσω από τα κέντρα απάτης της Βιρμανίας.
«Είναι ένα διεθνικό μέτωπο οργανωμένου εγκλήματος, που χρηματοδοτείται από τους Κινέζους», είπε ο Χόγκαν. «Εάν εστιάσετε, όπως και με το πρόγραμμα Belt and Road, και με πράγματα που ξέρουμε ότι κάνουν με τα χρήματά τους και την τεχνολογία, ξέρουμε ότι συμμετέχουν σε αυτό».
Η απάτη: «Σφαγή γουρουνιών»
Η Γουέστ είπε στην Epoch Times ότι πέρασε τα τελευταία τρία χρόνια της 26χρονης καριέρας της ερευνώντας διαδικτυακές απάτες γνωστές ως «σφαγή γουρουνιών», οι οποίες περιλαμβάνουν την προσέλκυση ανθρώπων σε ψεύτικες επενδύσεις σε κρυπτονομίσματα.
Η στρατηγική απάτης έχει τελειοποιηθεί τα τελευταία χρόνια από τους κυβερνοεγκληματίες που διαχειρίζονται τα συγκροτήματα της νοτιοανατολικής Ασίας.
Όπως υποδηλώνει το όνομα, η σφαγή γουρουνιών είναι μια τεχνική κατά την οποία οι διαδικτυακοί απατεώνες «παχαίνουν» τα θύματά τους υπομονετικά για μια χρονική περίοδο και όταν έρθει η ώρα, τα ξεγελούν για μεγάλα χρηματικά ποσά.
Ο Χόγκαν περιγράφει μια τυπική απάτη σφαγής γουρουνιών, κατά την οποία το θύμα βλέπει σχόλια σε ένα προφίλ στο LinkedIn ή σε μια ανάρτηση σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ή ίσως κάποια επικοινωνεί μαζί του μέσω του Instagram ή ακόμα και μέσω ενός φαινομενικά κατά λάθος κειμένου SMS.
Η φωτογραφία προφίλ του απατεώνα μπορεί να δείχνει μια νεαρή, ελκυστική Ασιάτισσα. Οι συνήθεις απατεώνες «δεν αποφεύγουν να πουν ότι είναι Κινέζοι», είπε ο Χόγκαν. «Είτε θα το αναφέρουν σε κάθε μήνυμα, [ή] κάποια στιγμή, ότι… είναι Ασιάτες ή Κινέζοι και εργάζονται στις ΗΠΑ για μια επιχείρηση».
Στην αρχή, η επαφή μπορεί να φαίνεται αθώα, με χαμηλών τόνων, φλύαρα ή ερωτικά σχόλια. Ο πλούτος υπονοείται, αν δεν αναφέρεται: ίσως μια φωτογραφία της νεαρής γυναίκας σε ένα σπορ αυτοκίνητο ή ένα σχόλιο ότι θέλει να αγοράσει ένα Rolex.
Ο απατεώνας χτίζει εμπιστοσύνη και υφαίνει έναν ρομαντικό ιστό με την πάροδο του χρόνου. «Συνήθως χρειάζονται μερικές εβδομάδες, αν όχι μήνες, για να ειπωθεί το θέμα της επένδυσης», είπε ο Χόγκαν.
Τελικά, ο απατεώνας «σφάζει το γουρούνι», πείθοντας το θύμα να επενδύσει σε ένα ψεύτικο επενδυτικό πρόγραμμα κρυπτονομισμάτων ή σε μια επενδυτική απάτη. Ο φαινομενικά πλούσιος τρόπος ζωής του απατεώνα φαίνεται να δίνει αξιοπιστία στις συμβουλές του. Και τώρα, ο απατεώνας γνωρίζει καλά το θύμα και μπορεί να προτείνει πόσα χρήματα να επενδύσει.
Τρία παραδείγματα μηνυμάτων που αποστέλλονται από απατεώνες ως μέρος της «σφαγής γουρουνιών». Παραχώρηση του ντετέκτιβ Μάθιου Χόγκαν/Connecticut State Police
Μόλις το θύμα — που λίγο φαντάζεται ότι η φίλη του είναι στην πραγματικότητα ένας άντρας που βρίσκεται σε ένα κέντρο βασανισμού στη Νοτιοανατολική Ασία — έχει δώσει τα χρήματά του, βρίσκει τον εαυτό του σαν φάντασμα. Ο πόνος ενός χωρισμού προστίθεται στην αμηχανία της οικονομικής απώλειας.
Ο Χόγκαν είπε ότι τα σενάρια που χρησιμοποιούν οι απατεώνες όταν καταδιώκουν τα θύματά τους είναι επιδέξια κατασκευασμένα. «Γνωρίζουμε βεβαίως» ότι οι εγκληματίες του κυβερνοχώρου «χρησιμοποιούν τα παράνομα κεφάλαιά τους για να πληρώσουν [άτομα με] διδακτορικό για να βοηθήσουν στη συγγραφή των σεναρίων που χρησιμοποιούν για να εξαπατήσουν θύματα, επομένως υπάρχει πολλή εκπαίδευση και δεξιότητες πίσω από την στόχευση», είπε.
Το κόστος της απάτης σφαγής γουρουνιών και άλλων τακτικών παγκόσμιου διαδικτυακού εγκλήματος εκτιμάται να φτάσει τα $10,5 τρισ. φέτος, σύμφωνα με την Cybersecurity Ventures.
Το κόστος των απατών σφαγής γουρουνιών και άλλων παγκόσμιων εγκλημάτων στον κυβερνοχώρο αναμένεται να ανέλθει στο εντυπωσιακό 10,5 τρισεκατομμύρια δολάρια ετησίως φέτος, σύμφωνα με τον ερευνητή της κυβερνοοικονομίας της Cybersecurity Ventures.
Ο Χόγκαν είπε ότι το φαινόμενο ωθεί τα θύματα να επενδύσουν τις αποταμιεύσεις τους, να συνάψουν πιστωτικές γραμμές μετοχικού κεφαλαίου ή δεύτερα στεγαστικά δάνεια και ακόμη και να χάσουν τα σπίτια τους. Ρευστοποιούν ταμεία σύνταξης και λογαριασμούς ταμιευτηρίου φοιτητών.
«Είχαμε όλη τη γκάμα», είπε. «Είναι πραγματικά μια κρίση».
Σε ορισμένες περιπτώσεις, η αμηχανία και ο πόνος του να πέσεις θύμα μιας απάτης σφαγής γουρουνιών έχει οδηγήσει ακόμη και στην αυτοκτονία.
Οι απατεώνες: Τα πρώτα θύματα
Οι εργαζόμενοι στις τεράστιες κυψέλες του εγκλήματος στον κυβερνοχώρο είναι τα πρώτα θύματα, πέφτοντας θύματα της εντυπωσιακής διαφήμισης που τους υπόσχεται προσοδοφόρες θέσεις εργασίας. Προέρχονται από μια μακρά λίστα χωρών.
Ο Χόγκαν είπε ότι οι πιθανοί εργαζόμενοι συχνά στρατολογούνται για τις τεχνολογικές τους δεξιότητες ή επειδή μιλούν τη γλώσσα των πιθανών θυμάτων — συνήθως Αγγλικά ή Κινέζικα.
Μπορούν να προσληφθούν μέσω άμεσης επαφής, μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, ή μέσω διαφημίσεων.
Θύματα κέντρων απάτης επιβιβάζονται σε μια βάρκα για να περάσουν τον ποταμό στην Ταϊλάνδη στα σύνορα Βιρμανίας-Ταϊλάνδης, στο Μιαγουάντι της Βιρμανίας, στις 12 Φεβ. 2025. STR/AFP μέσω Getty Images
Όλα φαίνονται νόμιμα. Ενδέχεται να υπάρξουν πολλαπλές συνεντεύξεις και τελικά να δοθεί αεροπορικό εισιτήριο στον προσληφθέντα υπάλληλο.
«Όλα φαίνονται πολύ, πολύ νόμιμα», είπε η Γουέστ, «μέχρι να φτάσουν και να τους πάρουν τα διαβατήριά τους, να τους πάρουν τα τηλέφωνά τους και να τους αναγκάζουν να εξαπατούν για 16 ώρες την ημέρα».
Η Γουέστ είπε ότι οι περισσότεροι από τους εργαζόμενους στα κέντρα απάτης ξεγελιούνται από ελκυστικές διαφημίσεις που απεικονίζουν ειδυλλιακές θέσεις εργασίας.
«Είναι μια εξαιρετικά συστηματική επιχείρηση από την κορυφή μέχρι τα κάτω», είπε.
Η Έιμι Μίλερ, περιφερειακή διευθύντρια του Acts of Mercy International, μιας οργάνωσης αρωγής και ανάπτυξης, είπε στην Epoch Times: «Αυτή είναι μια νέα μορφή εμπορίας ανθρώπων. Είναι εμπορία ανθρώπων για εξαναγκαστική εγκληματικότητα».
(Πάνω) Ένα δωμάτιο στο οποίο οι άνθρωποι είναι δεμένοι με χειροπέδες και αναγκάζονται να εξαπατήσουν θύματα στο διαδίκτυο. (Κάτω) Ένα θύμα ενός κέντρου απάτης παρουσιάζει τραυματισμό στο χέρι ενώ περιμένει να περάσει τα σύνορα στην Ταϊλάνδη για να επαναπατριστεί, στο Μιαγουάντι της Βιρμανίας, στις 12 Φεβ. 2025. Γραφείο Ηνωμένων Εθνών για τα Ναρκωτικά και το Έγκλημα/CC BY 2.0, STR/AFP μέσω Getty Images
Οι εργαζόμενοι στις οργανώσεις απάτης περνούν 12 ώρες έως 16 ώρες κάθε μέρα μπροστά σε υπολογιστές, προσεγγίζοντας θύματα σε όλο τον κόσμο χρησιμοποιώντας ψεύτικα προφίλ σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Εάν δεν πετύχουν στόχους, μπορεί να ξυλοκοπηθούν ή να τιμωρηθούν σωματικά. Εάν αρνηθούν να συνεργαστούν, μπορεί να βασανιστούν. Μπορεί να είναι δεμένοι με χειροπέδες στα θρανία. Η επαφή με τον έξω κόσμο είναι κομμένη ή γίνεται στα κρυφά.
Εκατοντάδες πρώην εργαζόμενοι σε κέντρο απάτης —πολλοί από αυτούς από την Αφρική— εξακολουθούν να είναι παγιδευμένοι στη Βιρμανία, ελπίζοντας στον επαναπατρισμό. Οι συνθήκες διαβίωσης στους καταυλισμούς όπου κρατούνται αφού βγήκαν από τα εγκληματικά κέντρα, είναι θλιβερές, με λίγα τρόφιμα και ανθυγιεινές συνθήκες.
Σχεδόν 500 από αυτούς στεγάζονται σε ένα στρατόπεδο που διευθύνεται από την πολιτοφυλακή του έτσι λεγόμενου «Δημοκρατικού Καλοσυνάτου Στρατού της Βιρμανίας Karen» (DKBA).
Στις 13 Απριλίου, η Μίλερ είπε στην Epoch Times, ότι περίπου 270 από τους εργάτες πραγματοποίησαν μια «οργανωμένη διαμαρτυρία» σε μια προσπάθεια να φύγουν από τη Βιρμανία, αλλά αναγκάστηκαν να επιστρέψουν στο στρατόπεδο αφού ένοπλα μέλη της DKBA απείλησαν να τους επιστρέψουν στα συγκροτήματα απάτης.
«Ελπίζουμε [η διαμαρτυρία] να ήταν επιτυχής για να μεταφερθούν στο στρατόπεδο [Συνοριακής Φρουράς (άλλη πολιτοφυλακή)], που θα τους βοηθήσει στη διαδικασία επαναπατρισμού,» είπε.
Εργαζόμενοι-θύματα σε κέντρο απάτης ξεκουράζονται κατά τη διάρκεια μιας επιχείρησης καταστολής από τη Δύναμη Συνοριοφυλακής Karen για παράνομη δραστηριότητα στο συνοριακό σημείο ελέγχου με την Ταϊλάνδη, στο Μιαγουάντι της Βιρμανίας, στις 23 Φεβ. 2025. STR/AFP μέσω Getty Images
Ακολουθώντας τα κέρδη στο Πεκίνο
Με μια βιομηχανία εγκλήματος στον κυβερνοχώρο που παράγει δισεκατομμύρια δολάρια, η Γουέστ είπε, «υπάρχουν πολλά χρήματα που δεν έχουν καταγραφεί». Αυτά τα χρήματα δείχνουν προς το Πεκίνο, είπε.
«Υπάρχουν μόνο τόσες McLaren και Lamborghini που μπορούν να αγοράσουν οι επικεφαλής του εγκλήματος· υπάρχουν μόνο τόσα όμορφα σπίτια στο Σίδνεϊ που μπορούν να αγοραστούν», είπε η Γουέστ.
Με «δεκάδες ή εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια» να αγνοούνται, είπε, «είναι δύσκολο να πιστέψουμε ότι η Κίνα δεν θα επωφελούνταν από αυτό με κάποιο τρόπο».
Η Γουέστ είπε ότι αν οι Κινέζοι δεν εμπλέκονταν στο να κάνουν δυνατή την τεράστια επιχείρηση εμπορίας ανθρώπων, τότε ‘θα είχαν μεγαλύτερο ενδιαφέρον να την σταματήσουν.΄
Τα οφέλη για το ΚΚΚ υπερβαίνουν το άμεσο οικονομικό όφελος, είπε η Γουέστ και περιλαμβάνουν πρόσβαση στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας ή πρόσβαση σε πολίτες της Ταϊβάν. «Υπάρχουν κάποια πολύ ορατά οφέλη για την Κίνα», είπε.
Τελικά, είπε η Γουέστ, όταν πρόκειται για κινεζική εμπλοκή, εάν οι Κινέζοι δεν συμμετείχαν στην ενεργοποίηση της τεράστιας επιχείρησης εμπορίας ανθρώπων με κάποιο τρόπο, θα «ενδιαφέρονταν περισσότερο να την κλείσουν». Ωστόσο, έχουν δείξει πολύ μικρό ενδιαφέρον για να το κάνουν, είπε.
«Είναι σχεδόν μια απόδειξη ελλείψει αποδείξεων κατά τα άλλα», είπε η Γουέστ. «Δεν έχει νόημα διαφορετικά».
«Το γεγονός ότι δεν σταματούν μια τεράστια παγκόσμια κρίση, με κάνει να αναρωτιέμαι, ‘γιατί όχι;’»
Ως περαιτέρω αποδεικτικό στοιχείο, επισημαίνει κάτι που της έγινε ξεκάθαρο καθώς έβλεπε κινεζικά αεροπλάνα να προσγειώνονται και να απομακρύνουν αποτελεσματικά χιλιάδες απελευθερωμένους εργαζόμενους-θύματα των κέντρων απάτης. Η Κίνα κοιτάζει από την άλλη πλευρά—μέχρι να γίνουν θύματα οι δικοί της υπήκοοι. Και τότε είναι γρήγορα σε θέση να παράγει αποτελέσματα.
Η πρόσφατη καταστολή είχε τις ρίζες της στην απαγωγή, στις αρχές Ιανουαρίου, μιας ανήλικης κινεζικής διασημότητας.
Ο Γουάνγκ Σινγκ, ένας Κινέζος ηθοποιός που είχε μικρούς ρόλους στην ταινία «Ip Man 3» και στην τηλεοπτική σειρά «The Tale of Rose», εξαφανίστηκε αφού εξαπατήθηκε να ταξιδέψει στην Ταϊλάνδη με το πρόσχημα ότι θα έκανε κάποια γυρίσματα.
Μια φωτογραφία τραβηγμένη από βίντεο του Γουάνγκ Σινγκ, ενός Κινέζου ηθοποιού που εξαπατήθηκε σε ένα κέντρο απάτης στη Βιρμανία. Στιγμιότυπο μέσω Epoch Times, setstarmedia/Public Domain
Αφού η φίλη του στράφηκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για να δημοσιοποιήσει την εξαφάνιση, οι αρχές ενεπλάκησαν και ο Γουάνγκ διασώθηκε από ένα κέντρο απάτης κοντά στα σύνορα στη Βιρμανία, όπου είχε ήδη εκπαιδευτεί στο πώς να διεξάγει κλήσεις απάτης.
Το περιστατικό έγινε μεγάλη είδηση στην Κίνα και τα προξενεία του Πεκίνου στην Ταϊλάνδη, τη Βιρμανία και την Καμπότζη άρχισαν να προειδοποιούν τους πολίτες τους.
Στις 9 Ιανουαρίου, η κρατική China Daily της Κίνας δημοσίευσε ένα άρθρο γνώμης που έλεγε: «Η Κίνα πρέπει επειγόντως να ενισχύσει τη συνεργασία με τους γείτονές της στη Νοτιοανατολική Ασία και να εφαρμόσει πιο αποτελεσματικά μέτρα για την καταπολέμηση της απάτης στις τηλεπικοινωνίες και των σχετικών εγκληματικών δικτύων της».
«[Ο πρέσβης της Κένυας] είχε ετοιμάσει ένα αεροπλάνο και ήταν έτοιμος να βγάλει τους ανθρώπους του έξω, και ήταν πολύ δύσκολο να το κάνει, και πολλή γραφειοκρατία, ενώ η Κίνα εμφανίστηκε, άρπαξε τους ανθρώπους της και τους έβγαλε έξω»
Έριν Γουέστ, πρώην Εισαγγελέας Καλιφόρνια
Στις αρχές Φεβρουαρίου, ο πρωθυπουργός της Ταϊλάνδης Πετονγκτάρν Σιναγουάτρα ταξίδεψε στο Πεκίνο για να συζητήσει το θέμα, είπε η Γουέστ, και «ξαφνικά, έγινε αυτή η υποτιθέμενη καταστολή στη Μιανμάρ».
Είπε ότι το περιστατικό δείχνει ότι «η Κίνα μπορεί να έχει μεγάλη επιρροή όταν θέλει».
Η Γουέστ είπε ότι η Κίνα έχει καταστήσει δημοσίως σαφές ότι «αν προσπαθείτε να φέρετε περισσότερους Κινέζους στο εργατικό δυναμικό της εμπορίας ανθρώπων ή εάν επιτίθεστε ευθέως σε Κινέζους πολίτες, θα εμπλακούμε—και μπορούμε να το δούμε αυτό μετά το ζήτημα με τον ηθοποιό [Γουάνγκ Σινγκ]».
«Μου φαίνεται ότι η Κίνα ενδιαφέρεται λιγότερο να ασκήσει δύναμη, γιατί σίγουρα θα μπορούσε», είπε η Γουέστ.
Είδε την αποφασιστική επιρροή του Πεκίνου στο Μάε Σοτ. «Ήταν πολύ γρήγορο. Οι Κινέζοι ήρθαν και κατά κάποιο τρόπο αγνόησαν την κυριαρχία της Ταϊλάνδης και μάζεψαν τους ανθρώπους τους και τους έβγαλαν έξω», είπε η Γουέστ.
«Σε κανένα άλλο έθνος δεν δόθηκε η ίδια ικανότητα να πάρει τους δικούς του πολίτες».
Μετά την αναχώρηση, είπε η Γουέστ, μίλησε με τον πρεσβευτή της Κένυας και είδε την απογοήτευσή του. «Είχε ένα αεροπλάνο και ήταν έτοιμος να βγάλει τους ανθρώπους του έξω, και ήταν απίστευτα δύσκολο και πολλή γραφειοκρατία για να το κάνει, ενώ η Κίνα εμφανίστηκε, άρπαξε τους ανθρώπους της, και τους μετέφερε έξω», είπε.
Εργαζόμενοι-θύματα στο κέντρο απάτης από την Κίνα παραδόθηκαν από τη Βιρμανία σε αεροπλάνο στο αεροδρόμιο στο Μάε Σοτ, Ταϊλάνδη, στις 20 Φεβ. 2025. Lillian Suwanrumpha/AFP μέσω Getty Images
Το περιστατικό υποδηλώνει ότι η κυβέρνηση της Βιρμανίας και οι συμμαχικές πολιτοφυλακές της «ελέγχονται από στην Κίνα», είπε.
Στους DKBA και BGF είχαν ξεκάθαρα πει ότι πρέπει να απελευθερώσουν «μερικούς ανθρώπους» ως σόου για τις κάμερες, είπε η Γουέστ.
Belt and Road
Η Γουέστ είπε ότι το κινεζικό οργανωμένο έγκλημα εμπλέκεται σε μεγάλο βαθμό σε ενώσεις διαδικτυακής απάτης στη Βιρμανία, την Καμπότζη και το Λάος και έχει παρουσία σε αρκετές αφρικανικές χώρες. Το πρόγραμμα Belt and Road (ζώνη και δρόμος) της Κίνας είναι ένας σημαντικός λόγος για το καθεστώς να κάνει τα στραβά μάτια στο έγκλημα στον κυβερνοχώρο σε αυτές τις χώρες.
Υπέδειξε την Καμπότζη ως παράδειγμα. Υπάρχει μια «μαζική άνοδος» στο έγκλημα στον κυβερνοχώρο στην Καμπότζη, είπε, και «δεν υπάρχει περίπτωση η Κίνα να μην το γνωρίζει αυτό», δεδομένων των δεσμών μεταξύ των δύο εθνών.
Ωστόσο, στο πλαίσιο του προγράμματος Belt and Road, η κυβέρνηση της Καμπότζης παρείχε στο Πεκίνο μια στρατηγικής σημασίας ναυτική βάση στο Ριάμ, οπότε η Κίνα κοιτάζει από την άλλη πλευρά, είπε η Γουέστ.
Επισήμανε «πολλές επικίνδυνες στάσεις και κινήσεις» μεταξύ Κίνας και Καμπότζης, με «ευεργεσίες που δίνονται αμφίδρομα».
Προσωπικό του ναυτικού της Καμπότζης κατά τη διάρκεια μιας περιοδείας που οργανώθηκε από την κυβέρνηση στη ναυτική βάση Ριάμ στην Καμπότζη στις 26 Ιουλίου 2019. Tang Chhin Sothy/AFP μέσω Getty Images
Η Γουέστ είπε ότι το κινεζικό οργανωμένο έγκλημα έχει προχωρήσει πολύ από τις αρχές της δεκαετίας του 1990, όταν οι συμμορίες με έδρα το Χονγκ Κονγκ και το Μακάο έβγαζαν τα περισσότερα χρήματα από εκβιασμούς στην κινεζική κοινότητα.
«Ειλικρινά, θα πρέπει να τους φοβόμαστε στο επίπεδο οποιουδήποτε κράτους που κάνει κακό», είπε. «Είναι τόσο μεγάλοι· είναι τόσο οργανωμένοι· είναι τόσο καλά χρηματοδοτούμενοι.»
«Το χρηματικό ποσό που μεταφέρεται από απλούς ανθρώπους που γνωρίζετε, στα χέρια εγκληματιών είναι σοκαριστικό».
Η Γουέστ είπε για μια κομβική φιγούρα στον κόσμο του κινεζικού οργανωμένου εγκλήματος: τον Γουάν Κουόκ-κόι, με το προσωνύμιο «Σπασμένο δόντι», τον ηγέτη της συμμορίας 14K, μιας από τις μεγαλύτερες κινεζικές οργανώσεις οργανωμένου εγκλήματος, με έδρα το Μακάο.
Τον Δεκέμβριο του 2020, ο Γουάν έλαβε κυρώσεις από το Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ.
Σε μια δήλωση εκείνη την εποχή, το Υπουργείο Οικονομικών είπε ότι ο Γουάν ήταν μέλος του κοινοβουλίου του ΚΚΚ. Η συμμορία 14K είναι υπεύθυνη για διακίνηση ναρκωτικών, παράνομο τζόγο, εκβιασμό, εμπορία ανθρώπων και «μια σειρά από άλλες εγκληματικές δραστηριότητες», ανέφερε.
Σύμφωνα με την Γουέστ, η 14K και άλλες συμμορίες διέθεταν αρχικά καζίνο στην Καμπότζη. Τα καζίνο εξυπηρετούσαν Κινέζους πελάτες που απαγορεύεται να παίζουν τυχερά παιχνίδια στην Κίνα.
Ο Γουάν Κουόκ-κόι (Κ), οδηγείται με χειροπέδες σε ένα δικαστήριο του Μακάο όπου αντιμετώπισε κατηγορίες για συμμετοχή σε εγκληματικές δραστηριότητες, στις 12 Μαΐου 1998. Robyn Beck/AFP μέσω Getty Images
Ιδιαίτερα επικερδή καζίνο δημιουργήθηκαν σε μέρη όπως το Σιχάνουκβιλ της Καμπότζης, το οποίο μετατράπηκε από μια νυσταγμένη παραθαλάσσια πόλη σε μια Μέκκα για τυχερά παιχνίδια.
Η Γουέστ είπε: «Έχτισαν λοιπόν αυτές τις τεράστιες κατασκευές, και μετά χτύπησε ο COVID, και οι άνθρωποι δεν κινούνταν. Και έτσι συνειδητοποίησαν, ‘Έχουμε αυτούς τους μεγάλους πύργους που κάθονται εδώ άδειοι. Τι μπορούμε να κάνουμε με αυτούς;’»
Είπε ότι τότε ήταν που οι συμμορίες στράφηκαν σε απάτες ρομαντικών μηνυμάτων και απάτες σφαγής γουρουνιών, που αρχικά στόχευαν Κινέζους.
Μετά την πανδημία του COVID-19, τα περισσότερα καζίνο άνοιξαν, αλλά οι συμμορίες μετέφεραν τις επιχειρήσεις διαδικτυακής απάτης σε ειδικά κατασκευασμένα κέντρα σε άλλα μέρη της Καμπότζης και στη Βιρμανία.
Η κινέζικη μαφία δελέαζε υποψήφιους εργαζόμενους να δουλέψουν σε μια φυλακή εμπορίας ανθρώπων, και να κλέβουν χρήματα από τον υπόλοιπο κόσμο.
Έριν Γουέστ, πρώην Εισαγγελέας Καλιφόρνια
Η Γουέστ είπε ότι στη συνέχεια έστρεψαν την προσοχή τους στη στόχευση ατόμων στις Ηνωμένες Πολιτείες και άρχισαν να φέρνουν Αφρικανούς εργαζόμενους «επειδή χρειάζονταν αγγλόφωνους».
Αυτή ήταν μια νέα εξέλιξη, διαφορετική από τα ινδικά τηλεφωνικά κέντρα ή τα νιγηριανά εργοστάσια σκλαβιάς. «Αυτή ήταν μια σημαντική αλλαγή στον τρόπο με τον οποίο διεξάγονταν οι επιχειρήσεις», είπε η Γουέστ.
«Η κινεζική μαφία προσέλκυε χωρίς να το θέλουν αιτούντες δουλειά να δουλέψουν σε μια φυλακή εμπορίας ανθρώπων, ουσιαστικά, και να κλέβουν από τον κόσμο χρήματα».
Ασφαλή καταφύγια για το έγκλημα
Η Μίνα Τσιάνγκ, ιδρύτρια της Humanity Research Consultancy που εδρεύει στο Ηνωμένο Βασίλειο, είπε στην Epoch Times ότι τόσο στην Καμπότζη όσο και στη Βιρμανία, η βιομηχανία της διαδικτυακής απάτης είναι τεράστια — μια «επιχειρηση βιομηχανικής κλίμακας».
Ενώ ορισμένες μεγάλες κινεζικές ομάδες οργανωμένου εγκλήματος εμπλέκονται στην κατασκευή των κτηρίων καταναγκαστικής εργασίας, είπε, μια ποικιλία από εγκληματικές ομάδες νοικιάζουν τους χώρους για να πραγματοποιήσουν διάφορες εξειδικευμένες απάτες. Αποτελούν ένα ασφαλές καταφύγιο για το έγκλημα.
Ένα νέο καζίνο βρίσκεται υπό κατασκευή κοντά στο Μονγκ Λα, στη Βιρμανία, στις 19 Απριλίου 2019. Μεγάλο μέρος της κατασκευής από το Belt and Road της Κίνας στην Βιρμανία έχει επανασχεδιαστεί από εγκληματικές ομάδες που συνειδητοποίησαν ότι η βιομηχανία απάτης είναι προσοδοφόρα, είπε η Τσιάνγκ. Ye Aung Thu/AFP μέσω Getty Images
Η Τσιάνγκ είπε ότι η Βιρμανία είχε πολύ περισσότερες κατασκευές λόγω του Belt and Road. Τώρα, μεγάλο μέρος αυτών των κτηρίων χρησιμοποιείται από εγκληματικές ομάδες που συνειδητοποίησαν ότι «στην πραγματικότητα η βιομηχανία απάτης είναι η πιο προσοδοφόρα».
«Με τον εμφύλιο πόλεμο στη [Βιρμανία] και τις παραμεθόριες πολιτοφυλακές εκεί, [είναι] πολύ βολικό να πάνε προς αυτή την κατεύθυνση», είπε.
Η Τσιάνγκ είπε ότι τα επίπεδα βαρβαρότητας που αντιμετωπίζουν οι εργάτες απάτης στα κέντρα καταναγκαστικής εργασίας ποικίλλουν. Κάποιοι «προσπαθούν να διατηρήσουν, τουλάχιστον στο επίπεδο της επιφάνειας, [ότι] είναι μια κανονική δουλειά και δεν σε κερδίζουν σε χτυπάνε σε τακτική βάση», είπε.
Καθώς τα συνδικάτα απάτης έχουν στρέψει την προσοχή τους μακριά από θύματα της Κίνας και της Ταϊβάν, «η απάντηση της κινεζικής κυβέρνησης επικεντρώθηκε κυρίως στην προστασία των πολιτών της από την απάτη», είπε.
«Ως αποτέλεσμα, υπάρχει μια κοινή αντίληψη μεταξύ των οργανώσεων απάτης τα τελευταία χρόνια — εάν θέλετε να συνεχίσετε να λειτουργείτε, απλώς αποφύγετε να στοχεύετε Κινέζους πολίτες.»
Εργαζόμενοι σε κέντρο απάτης φυλάσσονται από στρατεύματα της συνοριακής φρουράς Karen στο Μιαγουάντι της Βιρμανίας, στις 26 Φεβ. 2025. Stringer/Reuters
Η Γουέστ είπε ότι το κινεζικό οργανωμένο έγκλημα είναι κάπως ανεξερεύνητη περιοχή.
Είπε ότι αναγνώρισε την ανάγκη έρευνας που δεν είχε γίνει, όταν άρχισε την διερεύνηση απατών σφαγής γουρουνιών. «Έγινε προφανές σχετικά γρήγορα ότι υπήρχε ανάγκη για εμπειρογνωμοσύνη σε αυτόν τον τομέα, ότι χτυπιόμασταν από ένα είδος εγκλήματος που δεν είχαμε δει σε τέτοια κλίμακα και ένταση πριν», είπε η Γουέστ.
«Δεν υπήρχε σχέδιο για το πώς να γίνει αυτή η δουλειά … Είχαμε να κάνουμε με ανθρώπους που έχασαν όλα τα χρήματά τους, κάθε δεκάρα που είχαν».
Η Σελέστ ήταν μια νεαρή γυναίκα με αθλητική ζωή, δραστήρια και παρούσα σε έναν έντονο, συχνά αγχωτικό, επαγγελματικό ρυθμό. Στο τέλος της ημέρας κοιμόταν βαθιά, αλλά σπάνια ονειρευόταν.
Αν και αποτελεσματική στη δουλειά της, όσο αυξανόταν το στρες, άρχιζε να νιώθει συναισθηματικά μουδιασμένη. Καμιά φορά δυσκολευόταν να συνδεθεί με τους άλλους ή αισθανόταν πως η ζωή περνούσε δίπλα της, σαν σε κυλιόμενη ταινία – με την ίδια σε ρόλο αποστασιοποιημένου παρατηρητή. Μακάρι να μπορούσε τότε κάποιος να της μεταφέρει αυτό που γνωρίζουμε σήμερα.
Ο ύπνος δεν έχει να κάνει μόνο με το πόσο κουρασμένοι νιώθουμε. Είναι ο τρόπος με τον οποίο ο εγκέφαλος ρυθμίζει τις λειτουργίες του κατά τη διάρκεια της νύχτας. Πέρα από τον «βαθύ ύπνο» και τα γνωστά πλέον οφέλη του, συμβαίνουν κι άλλα πράγματα εξίσου σημαντικά.
Ένας μικροσκοπικός αλλά καθοριστικός πυρήνας στον εγκέφαλο, ο υπομέλας τόπος (locus coeruleus), ο οποίος ρυθμίζει την απόκριση στο στρες, διαδραματίζει ρόλο-κλειδί στο πότε και αν θα μπούμε σε φάση ύπνου ραγδαίων κινήσεων των ματιών (Rapid Eye Movement-REM) — δηλαδή τη φάση των ονείρων. Ωστόσο, η σημασία του REM υπερβαίνει τις αλλόκοτες αφηγήσεις του ύπνου. Η ψυχική υγεία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από αυτήν τη φάση.
(Εικονογράφηση: The Epoch Times)
Αν όμως η καθημερινότητά μας είναι γεμάτη στρες, ο υπομέλας τόπος μπορεί να διαταράξει τον φυσιολογικό ρυθμό του ύπνου, στερώντας μας πολύτιμο REM χρόνο.
Ο ύπνος ξεκινά πριν πέσουμε στο κρεβάτι
Κατά τη διάρκεια της ημέρας, ο υπομέλας τόπος, ένας μικρός σχηματισμός στον εγκεφαλικό στέλεχο, παράγει νοραδρεναλίνη — μια ουσία παρόμοια με την αδρεναλίνη, αλλά λιγότερο έντονη. Η αδρεναλίνη κινητοποιεί το σώμα σε καταστάσεις κινδύνου, ενώ η νοραδρεναλίνη αυξάνει την εγρήγορση και την εστίαση σε καθημερινές προκλήσεις.
Αν και απαραίτητες για τη λειτουργία μας, η υπερπαραγωγή αυτών των ουσιών μπορεί να οδηγήσει σε κόπωση και δυσλειτουργία. Επιπλέον, ενεργοποιούν την κορτιζόλη, την «ορμόνη του στρες», επηρεάζοντας αρνητικά την αρτηριακή πίεση, το ανοσοποιητικό σύστημα, τη μικροχλωρίδα του εντέρου και τον κύκλο ύπνου/αφύπνισης για μέρες.
Η σχέση μεταξύ στρες και απόδοσης ακολουθεί μια παραβολική καμπύλη. Μέτριο στρες μπορεί να βελτιώσει την απόδοση, αλλά όταν είναι έντονο ή παρατεταμένο, υπερδιεγείρει τον υπομέλα τόπο, επηρεάζοντας τη μνήμη εργασίας και τον έλεγχο της προσοχής.
Έτσι, όταν φτάνει η ώρα του ύπνου, ο εγκέφαλος μπορεί να είναι εξαντλημένος αλλά όχι έτοιμος να κοιμηθεί. Είναι σαν να προσπαθείτε να στρίψετε απότομα με καράβι – οι αλλαγές είναι αργές, και ο εγκέφαλος μπορεί ακόμα να κινείται στη «λεωφόρο δράσης» αντί στον «δρόμο του ύπνου».
Ο «ελεγκτής κυκλοφορίας» του ύπνου
Ο υπομέλας τόπος καθοδηγεί το αυτόνομο νευρικό σύστημα και λειτουργεί σαν ελεγκτής κυκλοφορίας, καθορίζοντας την είσοδο στις διάφορες φάσεις του ύπνου. Κατά τη διάρκεια του ύπνου, ο εγκέφαλος «καθαρίζει» και αποκαθιστά λειτουργίες, επεξεργάζεται μνήμες και συναισθήματα.
Οι δύο βασικές φάσεις ύπνου είναι ο NREM (μη ραγδαία κίνηση ματιών – βαθύς ύπνος) και ο REM (ύπνος με όνειρα). Η πρώτη βοηθά στην αποθήκευση πληροφοριών, η δεύτερη στη συναισθηματική επεξεργασία τους.
Στην NREM φάση, ο ιππόκαμπος — η περιοχή της μνήμης — μεταφέρει γεγονότα της ημέρας σε περιοχές μακροπρόθεσμης αποθήκευσης. Στην REM, συνεργάζεται με την αμυγδαλή (συναισθηματικό κέντρο) για να επεξεργαστεί το πώς νιώσαμε για αυτά τα γεγονότα.
Το εντυπωσιακό είναι ότι πρόσφατη έρευνα διαπίστωσε ότι ο υπομέλας τόπος παίζει αποφασιστικό ρόλο για το πόσο ύπνο REM μπορεί να λάβετε, επειδή πρέπει να απενεργοποιηθεί για να καταστεί δυνατή η μετάβαση από τον ύπνο NREM στον ύπνο REM. Σε καταστάσεις έντονου στρες, όμως, παραμένει ενεργός, περιορίζοντας τον REM ύπνο. Έτσι, μπορεί να αναρρώνουμε σωματικά, αλλά να παραμένουμε συναισθηματικά και κοινωνικά εξαντλημένοι.
Ο ρόλος του REM στη συναισθηματική ευεξία
Ίσως αναρωτιέστε: «Και τι έγινε αν δεν βλέπω όνειρα; Δεν τα θυμάμαι ούτως ή άλλως». Όλοι βιώνουμε REM ύπνο, περίπου 90-120 λεπτά κάθε νύχτα, αλλά η ανάκληση των ονείρων διαφέρει από άτομο σε άτομο.
Παρόλα αυτά, η έλλειψη επαρκούς REM ύπνου μπορεί να έχει σημαντικές επιπτώσεις:
Μειωμένη επεξεργασία συναισθημάτων: Κατά την REM, το επίπεδο νοραδρεναλίνης πέφτει, επιτρέποντας στον εγκέφαλο να «δουλέψει» συναισθηματικά φορτισμένες εμπειρίες χωρίς υπερβολικές αντιδράσεις. Όταν αυτή η φάση διαταράσσεται, χάνουμε την ευκαιρία να ενσωματώσουμε τα συναισθήματα στη μνήμη μας, με αποτέλεσμα να επαναλαμβάνουμε παρόμοιες εμπειρίες χωρίς να τις επεξεργαζόμαστε ουσιαστικά.
Αυξημένη συναισθηματική αντίδραση και άγχος: Η φάση REM ενισχύει τη διασύνδεση μεταξύ λογικών και συναισθηματικών περιοχών του εγκεφάλου, βελτιώνοντας τη ρύθμιση των συναισθημάτων. Η απουσία αυτής της διαδικασίας μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένο άγχος και δυσκολία στον έλεγχο των αντιδράσεων.
Κενά συναισθηματικής μνήμης: Η REM προσδίδει συναισθηματικό νόημα στις εμπειρίες. Χωρίς αυτήν, μπορεί να θυμόμαστε το τι συνέβη, αλλά όχι πώς νιώσαμε — ένα είδος αποσύνδεσης μεταξύ γεγονότων και συναισθημάτων. Σε ακραίες περιπτώσεις, όπως στη διαταραχή μετατραυματικού στρες (Post-Traumatic Stress Disorder – PTSD), αυτή η αποσύνδεση μπορεί να γίνει ιδιαίτερα έντονη.
Επιπλέον, η μειωμένη φάση REM μπορεί να δυσκολέψει την κατανόηση των συναισθημάτων των άλλων, καθώς η συναισθηματική μνήμη μάς βοηθά να ερμηνεύουμε εμπειρίες πέρα από τις δικές μας.
Η μακροχρόνια σύνδεση μεταξύ υπερδραστηριότητας του υπομέλανος τόπου, περιορισμένου REM και αυξημένης συναισθηματικής αντιδραστικότητας ενδέχεται να οδηγήσει σε φαύλο κύκλο.
Διαφορετικοί δρόμοι για έναν ήρεμο ύπνο
Κάποιοι μπορεί να πουν: «Τι να κάνουμε; Το άγχος είναι μέρος της ζωής». Και πράγματι, δεν μπορούμε πάντα να ελέγξουμε τι μας επιφυλάσσει η καθημερινότητα. Ωστόσο, μπορούμε να επιλέξουμε πώς θα ανταποκριθούμε. Η λύση δεν είναι να αποφεύγουμε κάθε στρεσογόνο κατάσταση ούτε να μην αισθανόμαστε ποτέ άγχος, αλλά να βοηθήσουμε τον οργανισμό μας να τις διαχειρίζεται πιο αποτελεσματικά.
Ακολουθούν μερικές προσεγγίσεις που μπορεί να βοηθήσουν, εάν εσείς ή κάποιο κοντινό σας πρόσωπο χρειάζεστε περισσότερο ύπνο REM:
Ενσυνειδητότητα και διαλογισμός
Ο διαλογισμός ενσυνειδητότητας φαίνεται να βοηθά σημαντικά την υπερδραστήρια λειτουργία του υπομέλανος τόπου, με ελάχιστες παρενέργειες. Ενισχύει την ικανότητα συναισθηματικής ρύθμισης ενδυναμώνοντας τις εκτελεστικές περιοχές του προμετωπιαίου φλοιού και βοηθά τον οργανισμό να χρησιμοποιεί την νοραδρεναλίνη πιο αποδοτικά όταν χρειάζεται, και να τη μειώνει όταν δεν χρειάζεται.
Η λειτουργία του υπομέλανος τόπου και η αποκατάσταση των ορμονών του στρες βελτιώνονται σχετικά γρήγορα με τον διαλογισμό, και τα οφέλη του μπορεί να διαρκέσουν για ώρες ή ακόμα και ημέρες. Με τακτική εξάσκηση, ο εγκέφαλος αναδιοργανώνεται και λειτουργεί πιο αποδοτικά.
Γνωσιακή-συμπεριφορική θεραπεία (CBT)
Τα συναισθήματα είναι περίπλοκα, και το πώς ερμηνεύουμε και ανταποκρινόμαστε σε ένα ερέθισμα καθορίζει αν θα νιώσουμε στρες ή ενθουσιασμό. Η CBT βοηθά στον εντοπισμό και την τροποποίηση μη βοηθητικών σκέψεων και συμπεριφορών, αντικαθιστώντας τις με πιο λειτουργικές.
Ένα παράδειγμα αρνητικής σκέψης είναι ένας μαθητής που αστοχεί στα πρώτα του σουτ στο μπάσκετ και καταλήγει να σκέφτεται ότι δεν είναι καλός, αποφεύγοντας σταδιακά το άθλημα. Ένα συχνό γνωστικό σφάλμα είναι η σκέψη «άσπρο ή μαύρο» —η αντίληψη ότι αν δεν τα καταφέρνουμε τέλεια, τότε αποτυγχάνουμε εντελώς. Η CBT θα ενθάρρυνε τον μαθητή να εξετάσει εναλλακτικά σενάρια και να δει τη βελτίωση ως σταδιακή διαδικασία.
Μερικές πρακτικές τεχνικές περιλαμβάνουν την παρακολούθηση του εσωτερικού διαλόγου. Για παράδειγμα, η σκέψη «Η καρδιά μου χτυπάει δυνατά, δεν αντέχω άλλο!» μπορεί να αναδιατυπωθεί ως «Τέλεια, προετοιμάζομαι για να ανταποκριθώ!». Μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν «κάρτες αντιμετώπισης» για δύσκολες στιγμές, όπως: «Όταν μου μιλήσει με αυτό τον τόνο, θα κάνω ένα διάλειμμα 5 λεπτών και θα πάρω βαθιές ανάσες πριν απαντήσω».
Φαρμακευτικές παρεμβάσεις
Η νοραδρεναλίνη από τον υπομέλανα τόπο διασχίζει το σώμα ενεργοποιώντας υποδοχείς άλφα-2 που πυροδοτούν αποκρίσεις στρες σε διάφορους ιστούς. Ορισμένα φάρμακα, όπως η κλονιδίνη — που χρησιμοποιείται για την υπέρταση και τη διαταραχή ελλειμματικής προσοχής — μπλοκάρουν αυτούς τους υποδοχείς και ενδέχεται να περιορίσουν την επίδραση ενός υπερδραστήριου υπομέλανος τόπου.
Άλλα φάρμακα, όπως τα αντιισταμινικά, οι βενζοδιαζεπίνες ή η ζολπιδέμη (Ambien), δεν επηρεάζουν απευθείας τη νοραδρεναλίνη, αλλά ενδέχεται να προωθούν την κατάσταση «ξεκούρασης και χώνευσης» έναντι της «μάχης ή φυγής». Ωστόσο, αυτά προσφέρουν κυρίως βραχυπρόθεσμα κατασταλτικά οφέλη — και απαιτείται πάντα η συμβουλή γιατρού.
Επειδή τα φάρμακα αυτά δρουν στα συμπτώματα και όχι στη ρίζα του προβλήματος, ο οργανισμός μπορεί να παραμένει διχασμένος: ο υπομέλας τόπος εξακολουθεί να παράγει νοραδρεναλίνη, ενώ άλλες φαρμακολογικές εντολές προσπαθούν να τον κατευνάσουν. Το αποτέλεσμα είναι πως ο ύπνος REM ενδέχεται να παραμείνει διαταραγμένος.
Επιπλέον, φάρμακα όπως οι βενζοδιαζεπίνες ενέχουν τον κίνδυνο εξάρτησης ή ανοχής, με την αποτελεσματικότητά τους να φθίνει γρήγορα και τα συμπτώματα στέρησης να δημιουργούν πρόσθετα προβλήματα. Δεν συνιστώνται για μακροχρόνια χρήση, καθώς μπορεί τελικά να επιδεινώσουν την ποιότητα του ύπνου.
Τα συμπληρώματα μελατονίνης βοηθούν στο να αποκοιμηθεί κανείς — μια καλή αρχή — αλλά δεν εγγυώνται περισσότερο ύπνο REM. Μάλιστα, σε υψηλές δόσεις, μπορεί να διαταράξουν τους κύκλους ύπνου, να προκαλέσουν υπνηλία το πρωί, πονοκεφάλους και έντονα όνειρα ή εφιάλτες, κατακερματίζοντας τον ύπνο.
Τέλος, η επαρκής λήψη μαγνησίου μπορεί να βοηθήσει στην ομαλή λειτουργία του υπομέλανος τόπου, ενώ γενικά υποστηρίζει τη νευρωνική λειτουργία.
Συμπέρασμα
Ένας καλός ύπνος δεν εξαρτάται μόνο από το πόσες ώρες περνάμε στο κρεβάτι, αλλά από το αν το μυαλό μας έχει τις σωστές συνθήκες για να επαναρυθμιστεί και να ανανεωθεί. Ο υπομέλας τόπος, ο «θυροφύλακας» του ύπνου μας, ανταποκρίνεται στις εμπειρίες της ημέρας και επηρεάζει το πόσο βαθιά ξεκουραζόμαστε και πόσο συναισθηματικά ισορροπημένοι νιώθουμε την επόμενη. Με την κατάλληλη διαχείριση του στρες, την υιοθέτηση τεχνικών χαλάρωσης και την προσοχή στην «ψυχική διατροφή» που καταναλώνουμε, μπορούμε να ενισχύσουμε τους κύκλους REM — και κατ’ επέκταση να χτίσουμε μια πιο ανθεκτική, συναισθηματικά ικανοποιητική ζωή.
Σημείωμα του συγγραφέα:
Το στρες είναι ένα σύνθετο νευροβιολογικό φαινόμενο, με βαθιές επιπτώσεις σε όλα τα συστήματα του οργανισμού. Πολλοί παράγοντες επηρεάζουν την έκφρασή του και η αποτελεσματικότητα των προτεινόμενων λύσεων διαφέρει από άτομο σε άτομο. Επομένως, αν σας ενδιαφέρουν τα εργαλεία που αναφέρονται σε αυτό το άρθρο, μην τα θεωρήσετε ως ιατρική συμβουλή. Συμβουλευτείτε έναν γιατρό με εξειδίκευση στον ύπνο, ώστε να βρείτε την κατάλληλη προσέγγιση για εσάς.
Ο Robert Backer, Ph.D., είναι ψυχολόγος, νευροεπιστήμονας, ακαδημαϊκός ερευνητής και σύμβουλος. Το έργο του έχει καλύψει πολλά ιδρύματα, όπως το Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια, το Πανεπιστήμιο του Ντέλαγουερ, το Κολούμπια, το Γέιλ, το Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης και το NIH. Το υπόβαθρό του περιλαμβάνει κλινική ψυχολογία και υγειονομική περίθαλψη, καθώς και κοινωνική, γνωστική και οργανωτική ψυχολογία. Του αρέσει η κλασική ανατολική και δυτική τέχνη, ο διαλογισμός και η εξερεύνηση του ανθρώπινου δυναμικού.
ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ — Ο χρόνος γυρίζει πίσω, σε ένα πιάτο με μισοφαγωμένα κέικ ρέβας, κάθε φορά που η Έλλι Ράο σκέφτεται τον μπαμπά της, έναν άντρα με γυαλιά και μακρόστενο πρόσωπο, που τον πήρε μακριά η κινεζική αστυνομία όταν ήταν 4 ετών.
Κάθονταν μαζί, απολαμβάνοντας τον αγαπημένο τους μεζέ, που η γιαγιά της Ράο είχε τηγανίσει με αγάπη, όταν ένα δυνατό χτύπημα στην πόρτα τους έκανε να ρίξουν τα ξυλάκια τους.
Στην πόρτα στέκονταν δύο άντρες. Είπαν ότι ήταν από το δίκτυο ύδρευσης και ήθελαν να μπουν στο σπίτι για να «ελέγξουν τον μετρητή».
Αυτή ήταν μία κωδική φράση για την αστυνομία – οι άντρες ήταν αστυνομικοί. Τέσσερις-πέντε ακόμη μπήκαν μαζί τους και έβγαλαν τον μπαμπά της από το διαμέρισμα σέρνοντάς τον. Από το παράθυρο του διαμερίσματος, το παιδί δεν μπορούσε να κάνει τίποτε άλλο από το να βλέπει την λεπτή φιγούρα του πατέρα της να εξαφανίζεται μέσα σε ένα λευκό αυτοκίνητο και μετά από τη ζωή της.
Δεν επέστρεψε ποτέ.
Δύο εβδομάδες αργότερα, ο 34χρονος άντρας βρισκόταν σε νοσοκομείο και πάλευε να αναπνεύσει. Δεν μπορούσε να μιλήσει, αλλά δάκρυα έτρεχαν στο πρόσωπό του. Στο κεφάλι του, γύρω από τα αυτιά και τον λαιμό του και στα χέρια και τα πόδια, η γυναίκα του βρήκε μώλωπες και πρήξιμο.
Πέθανε σε λιγότερο από επτά εβδομάδες αφότου η αστυνομία τον απήγαγε.
Για τη νεαρή Ράο, ο φόβος ήταν πια αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής στην κομμουνιστική Κίνα. Και όχι μόνο για εκείνη.
(Πάνω) Η χορεύτρια του Shen Yun, Έλλι Ράο, κρατά μια φωτογραφία των γονιών της. Ο πατέρας της, Ράο Τζουογιούαν, συνελήφθη στην Κίνα όταν εκείνη ήταν τεσσάρων ετών λόγω της πίστης του στο Φάλουν Γκονγκ. Πέθανε από τα βασανιστήρια εβδομάδες αργότερα. (Κάτω) Η Έλλι Ράο μαζί με τον πατέρα της, όταν ήταν μικρή. (Samira Bouaou/The Epoch Times, παραχώρηση της Έλλι Ράο)
Σήμερα, στο Shen Yun Performing Arts, την εταιρεία Παραστατικών Τεχνών με έδρα τη Νέα Υόρκη, η οποία σύμφωνα με το σύνθημά της παρουσιάζει την «Κίνα πριν από τον κομμουνισμό», είναι δύσκολο να συναντήσεις κάποιον που δεν έχει ζήσει τέτοιον πόνο ή δεν γνωρίζει κάποιον που τον έχει ζήσει.
Αυτές οι κοινές εμπειρίες της δίωξης και των βασανιστηρίων είναι αυτό που έφερε κοντά τους καλλιτέχνες του Shen Yun [Σεν Γιουν]. Σε κάθε νέα παραγωγή που παρουσιάζεται διεθνώς κάθε χρόνο, ένα θέμα είναι πάντα παρόν: η παρουσίαση της δίωξης του Φάλουν Γκονγκ, της πνευματικής πίστης που ασπάζεται η Ράο και άλλοι ερμηνευτές του Shen Yun, η οποία συνεχίζεται ακόμη στην Κίνα.
Το Φάλουν Γκονγκ διδάσκει αλήθεια, καλοσύνη, και ανεκτικότητα. Με πέντε διαλογιστικές ασκήσεις και ένα κύριο βιβλίο, εξαπλώθηκε σαν πυρκαγιά στην Κίνα κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1990, προσελκύοντας περίπου 70 εκατομμύρια έως 100 εκατομμύρια ενδιαφερόμενους. Το 1999, οι κομμουνιστές ηγέτες είδαν τη δημοτικότητα της άσκησης ως απειλή και ξεκίνησαν μια εκστρατεία εκκαθάρισης. Ξεκίνησαν οι μαζικές συλλήψεις, οι μακροχρόνιες περίοδοι κράτησης, η αφαίρεση ζωτικών οργάνων και άλλα εγκλήματα του Κομμουνιστικού Κόμματος, με θύματα απλές οικογένειες όπως τους Ράο.
Η Έλλι Ράο, σε μικρή ηλικία, κρατά μια φωτογραφία ενός πίνακα με θέμα τη δίωξη του Φάλουν Γκονγκ. (Samira Bouaou/The Epoch Times)
Η Ράο είναι μία από τους τέσσερις κύριους χορευτές του Shen Yun που πρόσφατα μίλησαν για τις καταστάσεις που έζησαν ως παιδιά, κάτω από αυτή την εκτεταμένη καταπίεση. Υπήρξαν μάρτυρες του κρατικού τρόμου, που τους κατέκλυσε και χάραξε ουλές που χρειάστηκαν χρόνια για να επουλωθούν.
Τώρα, έχοντας βρει μια πλατφόρμα στη Νέα Υόρκη, βλέπουν ως αποστολή τους να μην επαναληφθούν οι ίδιες σκηνές.
Η χορεύτρια του Shen Yun, Έλλι Ράο, στο Μίντλταουν, N.Y., στις 3 Δεκεμβρίου 2024. (Samira Bouaou/The Epoch Times)
Τραυματικές μνήμες
Επιστρέφοντας από το σχολείο μετά την έναρξη της δίωξης, ο 8χρονος Τζάο Τζιχένγκ βρήκε τα δωμάτια πιο άδεια από το συνηθισμένο.
«Πού είναι η μαμά;», ρώτησε τον πατέρα του, ο οποίος φαινόταν σοβαρός, αλλά δεν πήρε απάντηση. Σε λίγες μέρες εξαφανίστηκε και ο πατέρας του Τζάο.
Μετά από έναν χρόνο στη φυλακή, η μητέρα του επέστρεψε σαν μια σκιά του εαυτού της, βουβή και με αποστεωμένο πρόσωπο. Δεν έκανε θόρυβο πια στην κουζίνα για να φτιάξει νόστιμο φαγητό για τον Τζάο. Αντίθετα, καθόταν για μεγάλες περιόδους στο κρεβάτι, χωρίς να ανταποκρίνεται στις ερωτήσεις του αγχωμένου παιδιού. Φωτογραφίες εκείνης της περιόδου δείχνουν ότι τα δόντια της είχαν μαυρίσει, ενώ αρκετά μπροστινά δόντια είχαν ραγίσει στη μέση.
Οι ανέμελες μέρες που γνώριζε ο Τζάο είχαν τελειώσει.
Αστυνομικοί με πολιτικά τριγυρνούσαν γύρω από το κέντρο αισθητικής της μητέρας του σχεδόν σε καθημερινή βάση. Την έπαιρναν μακριά σε πολιτικά ευαίσθητες επετείους και συχνά εισέβαλαν στο σπίτι τους με ελάχιστες εξηγήσεις. Ο πατέρας του έλειπε για χρόνια, ως φυγάς, επειδή αρνήθηκε να απαρνηθεί την πίστη του στο Φάλουν Γκονγκ. Οι συμμαθητές του Τζάο τον χτυπούσαν και τον έσπρωχναν και οι δάσκαλοι τον κορόιδευαν δημόσια, ακολουθώντας την ήδη διάχυτη κρατική προπαγάνδα. Περισσότερες από μία φορές, όταν ο Τζάο επέστρεφε σπίτι από το σχολείο διαπίστωνε ότι η αστυνομία είχε εξαφανίσει τη μητέρα του – και τα τιμαλφή τους.
Η καταστολή έστελνε ρίγη πολύ πέρα από τα σύνορα της Κίνας.
(Αριστερά) Φωτογραφίες του νεαρού Τζάο Τζιχένγκ και των γονιών του. Ενώ βρισκόταν στην Κίνα, η οικογένεια αντιμετώπιζε συνεχείς συλλήψεις και παρενοχλήσεις λόγω της πίστης της στο Φάλουν Γκονγκ, με αποτέλεσμα να αναγκαστεί τελικά να εγκαταλείψει τη χώρα. (Δεξιά) Φωτογραφία του Τζάο Τζιχένγκ μαζί με τη μητέρα του, όταν ήταν παιδί, στην Κίνα. (Samira Bouaou/The Epoch Times)
Για χρόνια, σκηνές της κινεζικής αστυνομίας στοίχειωναν τη γεννημένη στο Σύδνεϋ Τσεν Φαντού σε εφιάλτες μέχρι που ξυπνούσε κλαίγοντας. Σε μερικά από αυτά τα όνειρα, είχε στριμωχτεί σε μια γωνία, με τα χέρια κουλουριασμένα στα γόνατά της, καθώς η αστυνομία, με τα ρόπαλα στα χέρια, υψωνόταν από πάνω της. Άλλες φορές, έτρεχε με κομμένη την ανάσα για να τους ξεφύγει, όμως οι διώκτες της κέρδιζαν έδαφος συνεχώς.
Στην πραγματικότητα, έτσι είχαν συμπεριφερθεί στον πατέρα της, ο οποίος πέθανε το 2001 λίγο μετά τα πρώτα γενέθλια της Τσεν. Στις αρχές του ίδιου έτους, η κινεζική αστυνομία συνέλαβε και βασάνισε τον άνδρα χρησιμοποιώντας ηλεκτρικά κλομπ λίγο καιρό αφότου εκείνος είχε ταξιδέψει στο Πεκίνο για να υπερασπιστεί την πίστη του. Μετά την επιστροφή του στο σπίτι του, στη νότια Κίνα, η αστυνομία εμφανίστηκε ξανά, σέρνοντας το μελανιασμένο σώμα του από το κρεβάτι μπροστά στο βρέφος που έκλαιγε.
(Πάνω) Η Τσεν Φαντού με τους γονείς της, Τσεν Τσάνγκγιονγκ (α) και Ντάι Τζιτζέν όταν ήταν μικρή στην Κίνα. Ο πατέρας της, Τσεν Τσάνγκγιονγκ, ασκούμενος του Φάλουν Γκονγκ, συνελήφθη λόγω της πίστης του και αργότερα πέθανε υπό τη δίωξη του κινεζικού καθεστώτος. (Κάτω) Μια φωτογραφία της Τσεν Φαντού με τη μητέρα της Ντάι Τζιτζέν. (Samira Bouaou/The Epoch Times)
Για τον Ιάπωνα Κένζι Κομπαγιάσι, το βάρος της δίωξης εμφανίστηκε στα έβδομα γενέθλιά του.
Εκατοντάδες χιλιόμετρα πέρα από τη θάλασσα, ένα λευκό βαν της αστυνομίας εκείνη την ημέρα έστειλε τη γιαγιά του, μια ασκούμενη στο Φάλουν Γκονγκ στη βορειοανατολική κινεζική πόλη Σενγιάνγκ, σε μια τοπική ψυχιατρική εγκατάσταση για να την αναγκάσει να απαρνηθεί την πίστη της. Η χρήση ψυχιατρικών εγκαταστάσεων ως βάσεις βασανιστηρίων είναι κοινή πρακτική στην Κίνα από τότε που ξεκίνησε η δίωξη.
Όταν τα νέα έφτασαν στο Τόκυο, ο Κομπαγιάσι και ο μικρότερος αδερφός του αγκάλιασαν ο ένας τον άλλον και έκλαψαν.
Οι φρουροί έβαλαν τη γυναίκα, τότε σχεδόν 60 ετών, σε ένα κελί με 24ωρο φωτισμό για να μην μπορέσει να κοιμηθεί. Την ακολουθούσαν παντού, ακόμα και στο μπάνιο. Κατά τη διάρκεια της ημέρας, την έβαζαν να κάθεται σε ένα χαμηλό σκαμπό και να βλέπει προπαγανδιστικά βίντεο. Ακόμη και οι εκφράσεις είχαν σημασία. Ένα βλέμμα αλλού, και την επέπλητταν.
Εκείνος ο μήνας της δοκιμασίας κατέστρεψε την υγεία της. Όταν δραπέτευσε στην Ιαπωνία εκείνο τον Οκτώβριο, ο Κομπαγιάσι την περίμενε στο αεροδρόμιο και τρόμαξε παρατηρώντας τα λευκά μαλλιά και την κυρτωμένη πλάτη.
«Τουλάχιστον κατάφερε να παραμείνει ζωντανή», είπε στην Epoch Times. «Λαμβάνοντας υπόψη τα πάντα, είμαστε τυχεροί».
Ο χορευτής του Shen Yun Κένζι Κομπαγιάσι στο Μίντλταουν, N.Y., στις 3 Δεκεμβρίου 2024. Η γιαγιά του Κομπαγιάσι, Τζανγκ Μιντζιέ, κρατήθηκε και βασανίστηκε σε ψυχιατρική εγκατάσταση στην Κίνα λόγω της πίστης της στο Φάλουν Γκονγκ. (Samira Bouaou/The Epoch Times)
«Συνέχισε να κάνεις αυτό που πιστεύεις»
Τώρα που η γιαγιά του βρισκόταν στην Ιαπωνία, ο Κομπαγιάσι έπρεπε να τη βοηθήσει να παραμείνει εκεί.
Κάθε μέρα μετά το σχολείο, ο μαθητής της δεύτερης τάξης άφηνε το σακίδιό του, άρπαζε μερικά χαρτιά και πήγαινε με το ποδήλατο στον σιδηροδρομικό σταθμό 15 λεπτά μακριά.
Αυτός και η γιαγιά του έβαζαν έναν πίνακα που έδειχνε την εικόνα της.
«Παρακαλώ, βοηθήστε με», παρακαλούσε κάθε περαστικό. Σε όποιον έδειχνε προσοχή, τους έδειχνε αυτό που κρατούσε — μια έκκληση που ζητούσε να επιτρέψει στη γιαγιά του να μείνει στην Ιαπωνία. Όποτε υπήρχε περισσότερος χρόνος, αυτός και η γιαγιά πήγαιναν με ένα τρένο στις 23 συνοικίες της πόλης, ζητώντας υποστήριξη από τους νομοθέτες.
Υπογραφές, υπογραφές, υπογραφές. Ο Κομπαγιάσι δεν σκεφτόταν τίποτα άλλο. Σε ένα μήνα έπεισε περισσότερους από 2.400 ανθρώπους να υπογράψουν. Η γιαγιά του έλαβε άσυλο λίγους μήνες αργότερα.
(Αριστερά) Η έκκληση που ο Κομπαγιάσι ενθάρρυνε τους ανθρώπους να υπογράψουν ώστε η γιαγιά του να παραμείνει στην Ιαπωνία. (Επάνω δεξιά) Ο Κομπαγιάσι με τη γιαγιά του (στο κέντρο). (Κάτω δεξιά) Ο Κομπαγιάσι στέκεται δίπλα σε ένα πανό που εκθέτει την εκστρατεία δίωξης του κινεζικού καθεστώτος κατά των ασκουμένων του Φάλουν Γκονγκ. (Ευγενική παραχώρηση του Κένζι Κομπαγιάσι)
Την ίδια περίοδο, η Τσεν Φαντού ταξίδευε σε όλο τον κόσμο με τη μητέρα της για να πληροφορήσουν το κοινό σχετικά με τη δίωξη που είχε πάρει τη ζωή του πατέρα της. Εικόνες της δημοσιεύτηκαν σε εφημερίδες σε όλο τον κόσμο, καθιστώντας το πρόσωπό της σύμβολο των συνεχιζόμενων παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Κίνα. Εμφανίστηκε σε ειρηνικές διαδηλώσεις σε δρόμους, παρελάσεις, συνεντεύξεις Τύπου και, με τη βοήθεια φίλων της, ξεκίνησε το «Petals of Peace Project» (Πέταλα της ειρήνης), διδάσκοντας παιδιά και μεγάλους να φτιάχνουν χάρτινα άνθη λωτού — σύμβολο αγνότητας και αντοχής στον παραδοσιακό κινέζικο πολιτισμό — για να διαδώσουν το μήνυμα της ελπίδας.
Η Τσεν Φαντού στο Μίντλταουν, N.Y., στις 8 Δεκεμβρίου 2024. (Samira Bouaou/The Epoch Times)
Μητέρα και κόρη ταξίδεψαν σε 45 χώρες μέσα σε πέντε χρόνια, ένα ταξίδι που τους χάρισε το βραβείο Turtle του Altruism Australia το 2006. Ήταν οι πρώτες τιμώμενες με κινεζική εθνικότητα.
(Αριστερά και πάνω δεξιά) Η Ντάι Τζιτζέν κρατά την κόρη της, Τσεν Φαντού και τη φωτογραφία της οικογένειάς τους. Ο σύζυγός της, Τσεν Τσανγκγιόνγκ, ασκούμενος του Φάλουν Γκονγκ, δολοφονήθηκε από Κομμουνιστικό Κόμμα Κίνας στο πλαίσιο της εκστρατείας καταστολής της πνευματικής άσκησης. (Κάτω δεξιά) Η Τσεν Φαντού συμμετέχει σε μια εκδήλωση στην οποία ο Λεττονός Ολυμπιονίκης Μαρτίνς Ρουμπένις εκφράζει την αντίθεσή του στο κινεζικό καθεστώς που φιλοξενεί τους Αγώνες του 2008, κατά τη διάρκεια συνέντευξης σε λεττονικά μέσα ενημέρωσης. (Samira Bouaou/The Epoch Times, Minghui, ευγενική παραχώρηση του Γιαν Μπέκερ)
Ο Τζάο θυμάται πως μία φορά που πήγαινε να επισκεφτεί τη μητέρα του στη φυλακή, μια ομάδα αστυνομικών τον πίεζε να την πείσει να εγκαταλείψει το Φάλουν Γκονγκ.
«Αν θέλεις η μαμά σου να βγει έξω νωρίς, κλάψε και παρακάλεσε», του έλεγαν λίγο πριν από μια επίσκεψή του στη φυλακή.
Ο Τζάο, που τότε πήγαινε στο Γυμνάσιο, δεν τους απάντησε, αλλά όταν είδε τη μητέρα του, δεν δίστασε: «Μαμά, συνέχισε να κάνεις αυτό που πιστεύεις. Σε υποστηρίζω.»
Η αστυνομία διέκοψε την επίσκεψη λίγο μετά.
Ο Τζάο είπε ότι δεν έχει μετανιώσει και θα έκανε το ίδιο πράγμα ξανά.
«Αν ξέρεις ότι κάτι είναι καλό και λες ότι είναι κακό, αυτό έρχεται σε αντίθεση με τη συνείδησή μου», είπε στην Epoch Times.
Ο χορευτής του Shen Yun Τζάο Τζιχένγκ στο Ντήρπαρκ της Νέας Υόρκης στις 8 Δεκεμβρίου 2024. Ενώ βρισκόταν στην Κίνα, η οικογένεια αντιμετώπιζε επανειλημμένες συλλήψεις και συνεχή παρενόχληση λόγω της πίστης της στο Φάλουν Γκονγκ, μέχρι που εγκατέλειψαν τη χώρα. (Samira Bouaou/The Epoch Times)
Ο νεαρός Κομπαγιάσι, μετά τη συλλογή των υπογραφών για τη γιαγιά του, άρχισε να σκέφτεται τρόπους αντιμετώπισης της δίωξης στην Κίνα. Λάτρης του μπέιζμπολ, έβλεπε τους πρωταθλητές να δίνουν συγκλονιστικές συνεντεύξεις και ονειρευόταν να γίνει ένας από αυτούς. Αν είχε θαυμαστές, αν έβγαινε στην τηλεόραση, θα μπορούσε να πει στον κόσμο τι συνέβη στη γιαγιά του και σε άλλες οικογένειες και θα άκουγαν.
Όμως, το βράδυ που παρακολούθησε το Shen Yun μία διαφορετική δυνατότητα ανοίχτηκε μπροστά του. Στα 12, μετέβη στις ΗΠΑ για να φοιτήσει στην Ακαδημία Τεχνών Φέι Τιεν, τον χώρο εκπαίδευσης πολλών καλλιτεχνών του Shen Yun.
Η Ράο και ο Τζάο βρίσκονταν ήδη στην Αμερική ως πρόσφυγες. Σε λίγα χρόνια, οι τέσσερίς τους βρίσκονταν στην ίδια πανεπιστημιούπολη, μαθητεύοντας σε μια μορφή τέχνης χιλιετιών για να ερμηνεύσουν το παρελθόν τους και να συνδεθούν με τις πολιτισμικές τους ρίζες.
Για την οδυνηρά ντροπαλή Ράο, ο χορός ήταν λυτρωτικός. Απελευθέρωσε το σώμα της για να εκφραστεί και να γίνει κατανοητή — μια απόδειξη, στην ουσία, ότι «οι πράξεις μιλούν δυνατότερα από τα λόγια».
Το Shen Yun έχει μεταφέρει επί σκηνής πολλές ιστορίες παρόμοιες με τις δικές της, κάτι τόσο πολύτιμο και συναισθηματικό. Μια φορά, θυμήθηκε ότι έπαιζε μια νεράιδα που παρηγορούσε ένα νεαρό κορίτσι που αντιμετώπισε την απώλεια αγαπημένων προσώπων που σκοτώθηκαν για την πίστη τους.
Κράτησε το χέρι του κοριτσιού, που το υποδυόταν μια φίλη της, και ένιωσε ένα δάκρυ να πέφτει στο δικό της. Εκείνη τη στιγμή, ένιωθε σαν να είχαν γίνει ένα, εξομολογήθηκε.
Οι χορευτές του Shen Yun Κένζι Κομπαγιάσι (α) και Έλλι Ράο (δ) συμμετέχουν στον Διεθνή Διαγωνισμό Κλασικού Κινεζικού Χορού του New Tang Dynasty το 2016 και το 2021 αντίστοιχα. (Larry Dye/The Epoch Times)
«Το μεγαλύτερο όνειρο»
Τα πράγματα δεν είναι πάντα ομαλά. Το Shen Yun, παρά το γεγονός ότι εδρεύει στην Αμερική, αντιμετωπίζει αδιάκοπη παρενόχληση από Κινέζους πράκτορες.
Κινέζοι διπλωμάτες σε διάφορες χώρες προσπαθούν να εκβιάσουν τα θέατρα για να ακυρώσουν παραστάσεις και ζητούν από τοπικούς αξιωματούχους να μην παρακολουθήσουν την παράσταση. Σε μια αναφορά του Ιανουαρίου, το Κέντρο Πληροφοριών Φάλουν Ντάφα μέτρησε 135 απόπειρες που υποστηρίζονται από το κινεζικό καθεστώς, οι 36 στις Ηνωμένες Πολιτείες, με στόχο τη ματαίωση παράστασης του Shen Yun.
Η εκστρατεία έχει ενταθεί. Το κινεζικό υπουργείο Δημόσιας Ασφάλειας, το οποίο επιβλέπει σχεδόν 2 εκατομμύρια αστυνομικούς, διέταξε τον Ιούνιο του 2024 επαρχιακούς αξιωματούχους να «υποστηρίξουν πλήρως» συγκεκριμένους παράγοντες επιρροής των μέσων κοινωνικής δικτύωσης που ενίσχυσαν ενεργά την προπαγάνδα του καθεστώτος κατά του Shen Yun και του Φάλουν Γκονγκ, είπαν δύο πηγές στο κέντρο.
Οι καταγγέλλοντες προσδιόρισαν συγκεκριμένα ένα άτομο ως χρησιμοποιούμενο από το ΚΚΚ για τη διάδοση «κακόβουλων» πληροφοριών εναντίον του Φάλουν Γκονγκ.
Ο άνδρας, ο οποίος διατηρεί επίσης ένα κανάλι στο YouTube, έχει αποκαλέσει τους διευθυντές του Shen Yun «εχθρούς» του, τους οποίους προσπαθεί να στείλει στη φυλακή. Έχει καυχηθεί για την υποβολή καταγγελιών κατά του Shen Yun στις αρχές της πολιτείας της Νέας Υόρκης με την ελπίδα να κινηθεί νομικά. Ενθάρρυνε και άλλους να κάνουν το ίδιο.
Φαίνεται επίσης ότι έπαιξε βασικό ρόλο σε μια πρόσφατη σειρά άρθρων της New York Times που στρέφονται κατά του Shen Yun.
«Ήμουν αυτός που σύστησε άτομα [πρώην καλλιτέχνες του Shen Yun] στη New York Times, ειδικά για τις αρχικές συνεντεύξεις. Βρήκαν επιπλέον άτομα μέσω αυτών», έγραψε στην πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης X.
Το FBI χαρακτήρισε τον άνδρα ως «δυνητικά οπλισμένο και επικίνδυνο» όταν εντοπίστηκε πέρυσι κοντά στην πανεπιστημιούπολη του Shen Yun στα βόρεια της Νέας Υόρκης. Στη συνέχεια, συνελήφθη και αντιμετωπίζει κατηγορίες για παράνομη κατοχή όπλων.
Οι αρχές των ΗΠΑ έχουν ασκήσει δίωξη σε ορισμένους Κινέζους πράκτορες που έβαλαν στο στόχαστρο το Shen Yun. Το 2023, δύο άνδρες σχεδίαζαν επί μήνες να δωροδοκήσουν την εφορία των ΗΠΑ προκειμένου να αφαιρέσει το καθεστώς μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα του Shen Yun. Πρόσφεραν έως και 50.000 δολάρια ως κίνητρο, που θα πλήρωνε το Πεκίνο. Και οι δύο παραδέχθηκαν την ενοχή τους τον Ιούλιο και καταδικάστηκαν σε 16 και 20 μήνες φυλάκιση αντίστοιχα.
Χορεύτριες του Shen Yun στη σκηνή κατά τη διάρκεια παράστασης. (Ευγενική παραχώρηση του Shen Yun Performing Arts)
Οι ερμηνευτές μοιράζονται μερικές φορές την αίσθηση ότι βρίσκονται σε ένα πεδίο μάχης, προσπαθώντας να ανακτήσουν το παρελθόν τους χιλιοστό προς χιλιοστό από τη λαβή του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κίνας.
Σε μία από τις χορογραφίες, ο Τζάο υποδυόταν έναν Κινέζο αστυνομικό σε μια φρικτή σκηνή: την αφαίρεση οργάνων από έναν ασκούμενο του Φάλουν Γκονγκ.
Ακριβώς στη μέση του κομματιού, ένα δύσπιστο μέλος του κοινού αναφώνησε ότι δεν θα μπορούσε να είναι αληθινό.
Ο Τζάο ένιωσε άσχημα. Μπορούσε όμως και να συμπάσχει. Ζώντας στον ελεύθερο κόσμο, πώς θα μπορούσε κάποιος εύκολα να πιστέψει ότι υπάρχουν τέτοιες αιματηρές πράξεις στον 21ο αιώνα;
«Ό,τι κι αν φανταστεί, απλά δεν μπορεί να καταλάβει ότι το ΚΚΚ είναι τόσο κακό», λέει ο Τζάο.
Σήμερα, τα πράγματα είναι διαφορετικά, τουλάχιστον στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Το Κογκρέσο των ΗΠΑ και κρατικοί αξιωματούχοι εισήγαγαν νομοθεσία για την καταπολέμηση της αφαίρεσης οργάνων που διαπράττει το ΚΚΚ. Τέσσερις πολιτείες έχουν ψηφίσει νόμους που απαγορεύουν την ασφαλιστική κάλυψη υγείας σε χειρουργικές επεμβάσεις μεταμοσχεύσεων που πραγματοποιούνται στην Κίνα ή με όργανα που προέρχονται από την Κίνα. Ο Νόμος για την Προστασία του Φάλουν Γκονγκ, που εισήχθη και στα δύο σώματα της Βουλής, πρότεινε ποινή φυλάκισης έως και 20 ετών για δράστες που εμπλέκονται στις βίαιες αφαιρέσεις οργάνων, μαζί με κυρώσεις και άλλα μέτρα. Πολλοί που παρακολούθησαν το Shen Yun, συμπεριλαμβανομένων βουλευτών, αναγνώρισαν τη συμβολή του στη συνειδητοποίηση της βαρύτητας αυτού που συμβαίνει στην Κίνα.
Αν και δεν είναι αστέρι του μπέιζμπολ, με το Shen Yun ο Κομπαγιάσι πέτυχε να εμφανιστεί ενώπιον χιλιάδων θεατών, σε κορυφαία θέατρα ανά τον κόσμο, ενημερώνοντάς τους για τη δίωξη του Φάλουν Γκονγκ.
Όντας πάνω στη σκηνή, έχει ακούσει γέλια, χειροκροτήματα, σφυρίγματα και έχει δει δάκρυα και χαμόγελα. Στην αυλαία, το χειροκρότημα τού δίνει δύναμη να συνεχίσει.
«Είναι σαν να καταλαβαίνουν πραγματικά», λέει. Όταν συμβαίνει αυτό, το να γνωρίζουν τον ίδιο δεν είναι σημαντικό. Απλώς νιώθει τιμή που είναι εκεί — ένα μέρος της αποστολής.
Κάθε χρόνο, η εταιρεία πραγματοποιεί εμφανίσεις σε όλον τον κόσμο, για ένα κοινό περίπου ενός εκατομμυρίου ανθρώπων. Νωρίτερα αυτόν τον μήνα, ολοκλήρωσε μια σειρά 18 παραστάσεων, με εξαντλημένα εισιτήρια, στο Lincoln Center στη Νέα Υόρκη.
Ο Κομπαγιάσι δεν έχει πάει στην Κίνα ούτε οι άλλοι τρεις από τότε που άφησαν διέφυγαν.
Η Ράο ελπίζει ότι μια μέρα θα μπορέσουν να επιστρέψουν, μόνο και μόνο για να χορέψουν με το Shen Yun. Μια μέρα στο εγγύς μέλλον.
Αυτό θα είναι ένα μέλλον όπου κανείς πουθενά δεν θα φοβάται ότι θα χάσει τον μπαμπά του επειδή ασκεί αλήθεια, καλοσύνη, και ανεκτικότητα.
Το παρόν αποτελεί το δεύτερο μέρος μίας σειράς τεσσάρων άρθρων με θέμα τις επιστημονικές έρευνες που έχουν γίνει για να βρεθούν απαντήσεις σε ερωτήματα που αφορούν τη συνείδηση, την ύπαρξη και αυτό που υπάρχει παραπέρα.
Όταν ο Τζέρι ήταν 16 μηνών, πνίγηκε με τραγικό τρόπο. Η καρδιά του μεταμοσχεύθηκε στον Κάρτερ, ένα αγόρι 7 μηνών με συγγενή καρδιοπάθεια. Χρόνια αργότερα, όταν η μητέρα του Τζέρι, γιατρός και αυτοαποκαλούμενη «γεννημένη σκεπτικίστρια», γνώρισε τον Κάρτερ, έμεινε έκπληκτη από τις ομοιότητες με τον γιο της. «Ο Κάρτερ είναι 6 [ετών]», παρατήρησε, «αλλά μιλούσε την παιδική γλώσσα του Τζέρι και έπαιζε με τη μύτη μου όπως ακριβώς έκανε ο Τζέρι».
Η μητέρα του Κάρτερ είδε επίσης εξαιρετικές συμπεριφορές στο γιο της μετά τη μεταμόσχευση καρδιάς. «Είδα τον Κάρτερ να πηγαίνει σε εκείνη», ανέφερε, αναφερόμενη στη μητέρα του Τζέρι. «Δεν το κάνει ποτέ αυτό. Είναι πολύ, πολύ ντροπαλός, αλλά πήγε σ’ αυτήν όπως έτρεχε σε μένα όταν ήταν μωρό. Όταν ψιθύρισε ‘Είναι εντάξει, μαμά’, λύγισα. Την αποκάλεσε μητέρα».
«Όταν με αγκάλιασε, ένιωθα τον γιο μου», αφηγείται η μητέρα του Τζέρι. «Ήταν εκεί».
Ακόμη πιο εκπληκτική ήταν η αντίδραση του Κάρτερ απέναντι στον πατέρα του Τζέρι. «Όταν πήγαμε μαζί στην εκκλησία, ο Κάρτερ δεν είχε γνωρίσει ποτέ τον πατέρα του Τζέρι», εξήγησε. «Ήρθαμε αργά και ο πατέρας του Τζέρι καθόταν με μια ομάδα ανθρώπων στη μέση του εκκλησιάσματος. Ο Κάρτερ άφησε το χέρι μου και έτρεξε κατευθείαν σε αυτόν τον άνθρωπο. Ανέβηκε στην αγκαλιά του, τον αγκάλιασε και τον είπε ‘μπαμπά’. Μείναμε άναυδοι. Πώς θα μπορούσε να τον γνωρίζει; Γιατί τον αποκάλεσε ‘μπαμπά’;»
Η περίπτωση του Κάρτερ θέτει ένα αξιοσημείωτο ερώτημα σχετικά με τη φύση της συνείδησης: περιορίζεται στον εγκέφαλο; Ένα μεγάλο σώμα ιατρικών ερευνών δείχνει το αντίθετο, υποδεικνύοντας ότι η συνείδηση μπορεί να επεκταθεί σε άλλα όργανα, όπως η καρδιά μας, και ακόμη και να υπερβεί το σώμα σε ειδικές οριακές (μεταβατικές) καταστάσεις μεταξύ ζωής και θανάτου.
Μια νέα καρδιά, ένας νέος άνθρωπος;
Ο Πολ Πήρσαλ, κλινικός νευροψυχολόγος στο Πανεπιστήμιο της Χαβάης, και οι Γκάρι Σβαρτς και Λίντα Ράσσεκ, από τα τμήματα ψυχολογίας και ιατρικής του Πανεπιστημίου της Αριζόνα στο Τούσον, κατέγραψαν την περίπτωση του Τζέρι και του Κάρτερ πρώτη.
Οι έρευνες τους βασίστηκαν σε περισσότερες από 74 περιπτώσεις μεταμόσχευσης οργάνων, συμπεριλαμβανομένων 23 μεταμοσχεύσεων καρδιάς, που τέθηκαν υπ’ όψιν του Πήρσαλ σε διάστημα 10 ετών. Διαπίστωσε ότι οι λήπτες οργάνων υιοθετούν μερικές φορές χαρακτηριστικά των δοτών, περιλαμβανομένων προτιμήσεων, συναισθημάτων, στοιχείων της προσωπικότητας, αναμνήσεων, ακόμη και πτυχές της ταυτότητάς τους. Ο σχεδιασμός της μελέτης του Πήρσαλ ήταν διεξοδικός και ενσωμάτωνε συνεντεύξεις με τους λήπτες των μοσχευμάτων, τους κοινωνικούς τους κύκλους και τις στενές επαφές των δοτών.
Οι ερευνητές ανέπτυξαν λεπτομερώς τις βασικές παρατηρήσεις από δέκα ζεύγη περιπτώσεων στις οποίες οι ασθενείς μοιράστηκαν τις εμπειρίες τους από τις αλλαγές στην προσωπικότητά τους μετά από μεταμόσχευση οργάνων – όπως στην περίπτωση της Ντανιέλα.
Η Ντανιέλα, ένα 18χρονο κορίτσι, έλαβε μεταμόσχευση καρδιάς από ένα 18χρονο αγόρι ονόματι Πολ. Πριν από τη μεταμόσχευση, η Ντανιέλα δεν είχε καμία κλίση προς τη μουσική. Ωστόσο, αφού έλαβε την καρδιά του Πολ, ανέπτυξε βαθιά αγάπη για τη μουσική και ένιωσε έντονη την επιθυμία να παίξει κιθάρα – το ίδιο όργανο που έπαιζε ο Πολ.
Όταν η Ντανιέλα γνώρισε την οικογένεια του Πολ, ανέφερε ότι ένιωσε μια σημαντική σύνδεση, δηλώνοντας: «Τον γνώριζα [τον Πολ] άμεσα».
Μια άλλη ξεχωριστή περίπτωση αφορά την Κλαιρ Σύλβια, η οποία έγραψε το «Αλλαγή καρδιάς», μία καταγραφή των εμπειριών της μετά από μεταμόσχευση καρδιάς. Ανέφερε ότι ανέπτυξε απροσδόκητες επιθυμίες για φαγητό μετά τη μεταμόσχευση. Αυτοαποκαλούμενη «χορεύτρια με συνείδηση υγείας», η Σύλβια είχε ξαφνικά μια «ανεξέλεγκτη επιθυμία» για κοτομπουκιές, ένα φαγητό που προηγουμένως αντιπαθούσε. Αργότερα διαπιστώθηκε ότι αυτή η επιθυμία ταυτιζόταν με τις προτιμήσεις του δότη της.
Μια αναδρομική μελέτη που δημοσιεύθηκε το 1992 ανέφερε ότι μεταξύ 47 Αυστραλών ασθενών με μεταμόσχευση, το 6% είχαν παρουσιάσει διακριτές αλλαγές στην προσωπικότητά τους ως αποτέλεσμα της λήψης νέας καρδιάς.
Μια διατομεακή μελέτη του 2024 διερεύνησε τις αλλαγές στην προσωπικότητα 23 ληπτών καρδιάς συγκρίνοντας τες με τις περιπτώσεις 24 ληπτών άλλων οργάνων, όπως νεφρών, πνευμόνων και ήπατος. Η μελέτη ανέφερε ότι το 89% των ληπτών οργάνων παρουσίασαν αλλαγές στην προσωπικότητά τους, αν και οι συγγραφείς δεν συσχέτισαν τις αλλαγές αυτές με τα χαρακτηριστικά του δότη τους.
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι το 47,8% των ληπτών καρδιακών μοσχευμάτων παρουσίασαν τουλάχιστον τέσσερις σημαντικές αλλαγές στην προσωπικότητα, σε αντίθεση με το 25% των ληπτών άλλων οργάνων.
Μια διατομεακή μελέτη του 2024 διερεύνησε 23 λήπτες καρδιακών μοσχευμάτων και 24 λήπτες άλλων οργάνων, όπως νεφρών, πνευμόνων και ήπατος. (Γράφημα: The Epoch Times)
Αναφέρθηκαν αλλαγές στην προσωπικότητα, όπως συμμετοχή σε αθλητικές δραστηριότητες ή παρακολούθηση αθλητικών δραστηριοτήτων, αλλαγές στην ιδιοσυγκρασία και στις προτιμήσεις τροφίμων.
Διαφορετικές μελέτες αναφέρουν διαφορετικά ευρήματα, τα οποία μπορεί να οφείλονται σε διαφορές στους σχεδιασμούς και τις μεθοδολογίες των μελετών. Ορισμένες αναφορές δεν δείχνουν καθόλου αλλαγές στην προσωπικότητα μετά τη μεταμόσχευση.
Καρδιά-εγκέφαλος
Ο Δρ Μίτσελ Μπ. Λίστερ, επίκουρος κλινικός καθηγητής στο Τμήμα Ψυχιατρικής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου του Κολοράντο, διατύπωσε την υπόθεση ότι κατά τη μεταμόσχευση καρδιάς, η συνείδηση ή οι μνήμες του δότη που είναι αποθηκευμένες στο όργανο μπορεί να μεταφέρονται στον λήπτη.
Σκιαγράφησε ότι οι λήπτες μπορεί να υιοθετήσουν χαρακτηριστικά προσωπικότητας από τους δότες τους μέσω της κυτταρικής μνήμης, την οποία κατηγοριοποίησε σε έξι τύπους: επιγενετική, DNA, RNA, πρωτεϊνική μνήμη, καρδιακά νεύρα και ηλεκτρομαγνητική ενέργεια.
Ανατομικά, το νευρικό σύστημα της καρδιάς παρουσιάζει εκπληκτική ομοιότητα με αυτό του εγκεφάλου. Και τα δύο συστήματα διαθέτουν περίπλοκες δομές, μοιράζονται παρόμοιους νευροδιαβιβαστές και εμφανίζουν προσαρμοστικότητα με την πάροδο του χρόνου. Λόγω αυτών των παραλληλισμών, η καρδιά αποκαλείται συχνά και καρδιά-εγκέφαλος.
Η παραδοσιακή κινεζική ιατρική, με ιστορία 5.000 ετών, έχει ένα παρόμοιο ρητό: «Η καρδιά κυβερνά το μυαλό και το πνεύμα», υποδηλώνοντας ότι η καρδιά μας είναι μέρος της συνείδησής μας.
Υπάρχουν και άλλες εξηγήσεις για τις αλλαγές στην προσωπικότητα, όπως οι επιδράσεις των ανοσοκατασταλτικών φαρμάκων, το άγχος της χειρουργικής επέμβασης και η στατιστική σύμπτωση. Αυτές οι παράμετροι θα μπορούσαν να εξηγήσουν ορισμένες περιπτώσεις, αλλά δεν επαρκούν για να εξηγήσουν τις περιπτώσεις όπου δότες και λήπτες εμφάνιζαν υψηλό επίπεδο ομοιότητας.
Ο Δρ Έμπεν Αλεξάντερ, πρώην νευροχειρουργός και καθηγητής στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ, δήλωσε σε συνέντευξή του στην εφημερίδα The Epoch Times: «Το να το αντιλαμβανόμαστε ως ‘καρδιακή συνείδηση’ έχει απόλυτο νόημα».
Πρόσθεσε ότι ο περιορισμός της συνείδησης μόνο στην καρδιά ή στον εγκέφαλο μπορεί να μην είναι η πλήρης εικόνα. Τα όργανα χρησιμεύουν περισσότερο ως «ένας πομποδέκτης, ένα φίλτρο», είπε. «Το φυσικό μας σώμα είναι απλώς ένας τρόπος εκδήλωσης αυτής της συνείδησης».
Η άποψη του Δρος Αλέξαντερ απηχεί την άποψη του Δρος Λάρρυ Ντόσσεϋ, πρώην επικεφαλής του προσωπικού του νοσοκομείου Medical City του Ντάλλας, ο οποίος υποστηρίζει ότι η συνείδησή μας είναι μη τοπική – δεν περιορίζεται δηλαδή σε συγκεκριμένες τοποθεσίες όπως η καρδιά ή ο εγκέφαλος.
Ωστόσο, όταν δεν λειτουργεί ούτε η καρδιά ούτε ο εγκέφαλος, η συνείδηση μπορεί να εξακολουθεί να υπάρχει.
Έξω από το σώμα
Μια συναρπαστική περίπτωση που ανέφερε ο πρώην καρδιολόγος Δρ Μάικλ Σάμπομ αφορά την 35χρονη Παμ Ρέυνολντς (ψευδώνυμο), η οποία υποβλήθηκε σε χειρουργική επέμβαση στον εγκέφαλο για ανεύρυσμα. Για να διασφαλιστεί η επιτυχία της επέμβασης, όλο το αίμα αποστραγγίστηκε από τον εγκέφαλό της και ακόμη και η καρδιά της σταμάτησε να χτυπά.
Κατά τη διάρκεια της χειρουργικής επέμβασης, δεν υπήρχαν κύματα ΗΕΓ και το εγκεφαλικό της στέλεχος δεν έδειχνε καμία δραστηριότητα. Επιπλέον, βρισκόταν υπό βαθιά αναισθησία, με τη θερμοκρασία του σώματός της να μειώνεται στους 15,5 βαθμούς Κελσίου. Σύμφωνα με όλους τους κλινικούς ορισμούς, ήταν εντελώς αναίσθητη.
Ωστόσο, όπως αφηγείται αργότερα στο βιβλίο «Φως και Θάνατος» του Σάμπομ, λίγο μετά την έναρξη της χειρουργικής επέμβασης, η Παμ άκουσε ένα βουητό και ένιωσε σαν να είχε εγκαταλείψει το σώμα της, παρατηρώντας τελικά την επέμβαση από ένα υψηλότερο σημείο σαν να καθόταν στον ώμο του χειρουργού.
Μετά την επέμβαση, ανέφερε με αρκετές λεπτομέρειες όσα είχε δει. Περιέγραψε με ακρίβεια τα εργαλεία που χρησιμοποίησε ο νευροχειρουργός για να ανοίξει το κρανίο της και ήταν σε θέση να αφηγηθεί τις συζητήσεις μεταξύ του ιατρικού προσωπικού. Ισχυρίστηκε ότι άκουσε το τραγούδι «Hotel California» να παίζει παρά το γεγονός ότι μια συσκευή 100 ντεσιμπέλ είχε εισαχθεί στα αυτιά της, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει καμία εγκεφαλική δραστηριότητα. Όλες οι παρατηρήσεις της επαληθεύτηκαν αργότερα από το ιατρικό προσωπικό.
Ο Δρ Πιμ βαν Λόμμελ, ένας Ολλανδός καρδιολόγος, ανέφερε μια περίπτωση στις Κάτω Χώρες στο επιστημονικό περιοδικό The Lancet, το 2001:
Ένας 44χρονος άνδρας υπέστη καρδιακή ανακοπή και έπεσε σε κώμα. Κατά τη διάρκεια της ανάνηψης, μια νοσοκόμα αφαίρεσε το μασελάκι του ασθενούς και το τοποθέτησε σε ένα κοντινό καροτσάκι. Ώρες αργότερα, η ιατρική ομάδα επανεκκίνησε με επιτυχία την καρδιά του άνδρα.
Πέρασε μια εβδομάδα πριν ο ασθενής ανακτήσει πλήρως τις αισθήσεις του. Καθώς ήταν ξαπλωμένος στο κρεβάτι του νοσοκομείου, παρατήρησε τα μέλη του προσωπικού να ψάχνουν για κάτι. Προς έκπληξη όλων, είπε ξαφνικά: «Αυτή ξέρει πού είναι η οδοντοστοιχία μου», δείχνοντας μια από τις νοσοκόμες. Θυμήθηκε με ακρίβεια ότι η οδοντοστοιχία είχε τοποθετηθεί σε ένα συρόμενο συρτάρι κάτω από το καρότσι.
Μία όχι σπάνια εμπειρία
Αυτά τα φαινόμενα, γνωστά ως επιθανάτιες εμπειρίες, έχουν αναφερθεί από ανθρώπους που βίωσαν έντονες εμπειρίες σε στιγμές κλινικού θανάτου ή ακραίου κινδύνου.
Έρευνα του Δρος Σαμ Πάρνια και των συνεργατών του εξέτασε 2.060 περιπτώσεις καρδιακής ανακοπής και διαπίστωσε ότι στο 9% των ασθενών, η συνείδηση παρέμεινε ενεργή ακόμη και όταν η καρδιά τους είχε σταματήσει. Σχεδόν ένας στους δέκα ανθρώπους βίωσε μια επιθανάτια εμπειρία, γεγονός που δείχνει ότι το φαινόμενο δεν είναι σπάνιο.
Παρομοίως, ο βαν Λόμμελ ανέφερε ότι το 18% των 344 ασθενών που είχαν αναζωογονηθεί μετά από καρδιακή ανακοπή ανέφεραν ζωντανά βιώματα.
Μια κοινή πτυχή των επιθανάτιων εμπειριών είναι η αίσθηση του «διαχωρισμού της συνείδησης από το φυσικό σώμα», που συχνά αναφέρεται ως «εξωσωματική εμπειρία». Τέτοια περιστατικά αναφέρθηκαν από το 13% των ατόμων που βίωσαν επιθανάτιες εμπειρίες μελέτη του Πάρνια και από το 24% στη μελέτη του βαν Λόμμελ.
Τα άτομα αυτά περιγράφουν ότι αιωρούνται εκτός του σώματός τους και παρατηρούν λεπτομέρειες του περιβάλλοντός τους, πολλές από τις οποίες επαληθεύονται από το ιατρικό προσωπικό, όπως στην περίπτωση της Παμ.
Η αίσθηση του διαχωρισμού της συνείδησης από το φυσικό σώμα περιγράφεται συχνά ως εξωσωματική εμπειρία. (Γράφημα: The Epoch Times)
Ακριβείς περιγραφές
Η Τζάνις Χόλντεν, της οποίας η κύρια ερευνητική εστίαση ήταν οι συμβουλευτικές επιπτώσεις των επιθανάτιων εμπειριών, της μεταθανάτιας επικοινωνίας και άλλων διαπροσωπικών εμπειριών, διεξήγαγε συνεντεύξεις με 93 ασθενείς που είχαν επιθανάτιες εμπειρίες, ζητώντας από τους συμμετέχοντες να περιγράψουν όσα συνέβαιναν γύρω τους. Το προσωπικό του νοσοκομείου επαλήθευσε αργότερα τις παρατηρήσεις τους.
Τα αποτελέσματα αποκάλυψαν ότι το 92,5% των παρατηρήσεων ήταν απολύτως ακριβείς, δηλαδή ταίριαζαν με τα πραγματικά γεγονότα, όπως επιβεβαιώθηκαν από το προσωπικό του νοσοκομείου. Επιπλέον, το 6,5% των παρατηρήσεων ήταν σχεδόν ακριβείς, δηλαδή ενώ ήταν ως επί το πλείστον σωστές, υπήρχαν μικρές αποκλίσεις. Μόνο το 1,1% των παρατηρήσεων κρίθηκε ανακριβές, το οποίο αποδόθηκε σε έναν μόνο ασθενή της μελέτης.
Η Δρ Τζάνις Χόλντεν πήρε συνέντευξη από 93 ασθενείς σχετικά με τις επιθανάτιες εμπειρίες τους (NDE), τις οποίες ονόμασε «προφανώς μη φυσική αληθοφανή αντίληψη NDE». (Γράφημα: The Epoch Times)
Ο Δρ Τζέφρυ Λονγκ, ένας εν ενεργεία ακτινοθεραπευτής ογκολόγος στο Κεντάκυ, μελέτησε τις επιθανάτιες εμπειρίες για 25 χρόνια. Στο βιβλίο του «Evidence of the Afterlife: The Science of Near-Death Experiences», ο Λονγκ περιγράφει μια έρευνα σε 617 άτομα που είχαν επιθανάτιες εμπειρίες, εκ των οποίων το 46,5% περιέγραψε εξωσωματικές εμπειρίες. Το 97,6% των παρατηρήσεων αυτών επαληθεύτηκαν ως πραγματικές.
Όταν επανέρχονται στη ζωή και προσπαθούν να επιβεβαιώσουν όσα είχαν δει κατά τη διάρκεια της επιθανάτιας εμπειρίας, διαπιστώνουν ότι είναι ακριβή μέχρι και την παραμικρή λεπτομέρεια, υποστηρίζει ο Δρ Λονγκ, ο οποίος μελέτησε περισσότερες από 4.000 περιπτώσεις NDE.
Οι ομοιότητες, οι συνοχές και η ακρίβεια που παρατηρούνται στις επιθανάτιες εμπειρίες θα πρέπει να μας ενθαρρύνουν να θεωρήσουμε αυτές τις μελέτες και τα φαινόμενα νόμιμες επιστημονικές έρευνες, λέει στην Epoch Times.
Στο βιβλίο του, ο Σαμπόμ αναφέρει ότι αρχικά ήταν επιφυλακτικός απέναντι στις επιθανάτιες εμπειρίες. Έβαλε μάλιστα στόχο να τις διαψεύσει. Ωστόσο, μετά από αρκετά χρόνια εντατικής έρευνας, η οπτική του άλλαξε.
Η επιστήμη στηρίζεται θεμελιωδώς στην αρχή ότι η πραγματικότητα διαπιστώνεται μέσω επαναλαμβανόμενων, επαληθεύσιμων παρατηρήσεων. Με χιλιάδες αναφερόμενες περιπτώσεις, οι επιθανάτιες εμπειρίες αξίζουν σοβαρή επιστημονική εξέταση.
Σε άλλες διαστάσεις
Εκτός από τις εξωσωματικές εμπειρίες, διακεκριμένα ιατρικά περιοδικά και γιατροί έχουν αναφέρει περιπτώσεις όπου άνθρωποι ταξίδεψαν πέρα από τον τρέχοντα υλικό κόσμο.
Στη μελέτη του βαν Λόμελ, το 29% των ατόμων που είχαν επιθανάτιες εμπειρίες ανέφεραν ότι η συνείδησή τους ταξίδεψε σε άλλες διαστάσεις και επέστρεψε με ζωηρές εντυπώσεις. Εν τω μεταξύ, το 7% των ατόμων στη μελέτη του Πάρνια ανέφεραν ότι τους φάνηκε σαν να εισέρχονται σε κάποιον άλλο, εξωγήινο κόσμο.
Η καριέρα του Δρος Αλεξάντερ περιλαμβάνει περισσότερα από 25 χρόνια εμπειρίας ως νευροχειρουργού, με 15 χρόνια στο Νοσοκομείο Μπρίγκαμ και Γυναικών και στα Νοσοκομεία Παίδων της Βοστώνης και στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ στη Βοστώνη.
Τις πρώτες πρωινές ώρες της 10ης Νοεμβρίου 2008, ο Δρ Αλεξάντερ έπεσε σε βαθύ κώμα λόγω μιας σπάνιας βακτηριακής μηνιγγίτιδας. Οι γιατροί τού είπαν ότι είχε «η πιθανότητα [επιβίωσης] είχε μειωθεί στο 2%, χωρίς καμία πιθανότητα ανάκαμψης», δήλωσε σε συνέντευξή του στην Epoch Times.
Αν και η κατάστασή του επιδεινώθηκε ραγδαία, ξύπνησε επτά ημέρες αργότερα.
Κατά τη διάρκεια της εβδομάδας που βρισκόταν σε κώμα, ο Δρ Αλέξαντερ είχε μια εξαιρετικά ζωντανή εμπειρία. Σύμφωνα με την ανάμνησή του, ένιωσε να ξαναγεννιέται ως μια πρωτόγονη, γλοιώδης ουσία. Στη συνέχεια, καβάλησε το φτερό μιας πεταλούδας που τον οδηγούσε σε ένα βασίλειο «εντελώς διαφορετικού είδους αιώνιας φύσης, έξω από τη Γη», όπως είπε.
Ο κόσμος που είδε είχε τεράστια σύννεφα από ροζ και λευκά, διαφανή, αστραφτερά όντα που κινούνταν σε ένα τόξο στον ουρανό, αφήνοντας ραβδώσεις ουράνιου τόξου, δήλωσε στην Epoch Times. Στο βιβλίο του «Proof of Heaven: A Neurosurgeon’s Journey into the Afterlife», ο Δρ Aλέξαντερ αναφέρει αυτόν τον κόσμο ως Παράδεισο. Περιγράφει επίσης ότι εκεί ένιωθε την αγάπη του Θεού και την παρουσία αγγέλων.
Η Δρ Μαίρη Κ. Νηλ, ορθοπεδικός χειρουργός στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνιας, ανέφερε μια παρόμοια εμπειρία στο βιβλίο της «To Heaven and Back»:
Το 1999, κατά τη διάρκεια ενός ατυχήματος με καγιάκ, η Νηλ έπεσε στο νερό και η συνείδησή της φάνηκε να εγκαταλείπει το σώμα της, εισερχόμενη σε ένα βασίλειο του φωτός. Εκεί, συνάντησε πνευματικά όντα και είδε τη ζωή της.
Οι «Κατευθυντήριες γραμμές και πρότυπα για τη μελέτη του θανάτου και των ανακλητών εμπειριών θανάτου» του Δρος Σαμ Πάρνια και μιας ομάδας ιατρικών εμπειρογνωμόνων, συμπεριλαμβανομένων νευροεπιστημόνων, ειδικών σε θέματα εντατικής θεραπείας, ψυχιάτρων και ψυχολόγων από το Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, το Πανεπιστήμιο Μπέιλορ, το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, το Ρίβερσαϊντ και το Πανεπιστήμιο της Βιρτζίνια, ισχυρίζονται ότι οι επιθανάτιες εμπειρίες ακολουθούν ένα εντυπωσιακά παρόμοιο μοτίβο.
Μια ιατρική κατευθυντήρια γραμμή του 2022 από τον Δρα Σαμ Πάρνια και μια ομάδα ιατρικών εμπειρογνωμόνων, συνοψίζει ότι οι επιθανάτιες εμπειρίες έχουν ένα εντυπωσιακό παρόμοιο μοτίβο. (Γράφημα: The Epoch Times)
Άλλοι επιστήμονες έχουν προτείνει διαφορετικές εξηγήσεις για αυτές τις εμπειρίες.
Η συνείδηση είναι μη σωματική
Τόσο η χειρουργική επέμβαση μεταμόσχευσης καρδιάς όσο και οι επιθανάτιες εμπειρίες υποδηλώνουν μια αξιοσημείωτη ρευστότητα στη συνείδηση, σαν η ανθρώπινη συνείδηση να είναι μια ελεύθερη οντότητα που κινείται μέσα στο σώμα μας. Μπορεί να μετεγκατασταθεί στην καρδιά μας, να μετακινηθεί έξω από το σώμα μας και ακόμη και να ταξιδέψει σε άλλες διαστάσεις που είναι αόρατες στα ανθρώπινα μάτια.
«Κάπως σαν ένα ουράνιο τόξο, που μπορείς να δεις ότι είναι αληθινό, αλλά δεν μπορείς να το αγγίξεις», δήλωσε ο Δρ Πήτερ Γουόλλινγκ από το Ιατρικό Κέντρο του Πανεπιστημίου Μπέιλορ στην Epoch Times.
Ο Λονγκ μοιράστηκε ότι αν οι άνθρωποι κατανοούσαν πραγματικά τα συντριπτικά στοιχεία για την ύπαρξη συνείδησης ανεξάρτητης από το σώμα, «θα ήταν πολύ εύκολο να δεχτούμε ότι είμαστε κυριολεκτικά αιώνια όντα που έχουν μια γήινη, φυσική ύπαρξη, αλλά η μεγαλύτερη πραγματικότητά μας είναι μη σωματική και σε μία μη σωματική συνείδηση».
Αλλά, ανεξάρτητα από το πού μπορεί να ταξιδέψει η συνείδηση, πρέπει να έχει μια προέλευση – ένα σημείο εκκίνησης…
Οι αντιδράσεις για την υποστήριξη της βρετανικής κυβέρνησης στην προβολή της σειράς του Netflix «Adolescence» στα σχολεία εντείνονται, με περισσότερους από 1.800 πολίτες – μεταξύ των οποίων πολλοί ειδικοί και γονείς – να υπογράφουν επιστολή με την οποία καλούν την κυβέρνηση να μην χρησιμοποιήσει τη σειρά ως εκπαιδευτικό εργαλείο.
Μετά τις θετικές κριτικές και τις εκκλήσεις στο Κοινοβούλιο για καθολική προβολή της σειράς στους εφήβους, το Netflix ανακοίνωσε ότι θα τη διαθέσει δωρεάν σε όλα τα γυμνάσια και λύκεια.
Η σειρά, που έχει ήδη ξεπεράσει τα 125 εκατομμύρια προβολές, αφηγείται την ιστορία του 13χρονου Τζέημι, ο οποίος μαχαιρώνει μέχρι θανάτου μία συμμαθήτριά του, έχοντας φαινομενικά ριζοσπαστικοποιηθεί μέσω διαδικτυακής επαφής με τη λεγόμενη «ανδρόσφαιρα» και την κουλτούρα των «ακούσιων αγάμων». Στο σενάριο γίνεται αναφορά και στον influencer Άντριου Τέητ.
Η ερευνήτρια διδακτορικού και ιδρύτρια της φιλανθρωπικής οργάνωσης VictimFocus, Τζέιμι Σράιβ, συνυπέγραψε την επιστολή μαζί με την ψυχολόγο Δρ Τζέσικα Τέιλορ, εκφράζοντας έκπληξη για την ταχύτητα με την οποία εγκρίθηκε η χρήση της σειράς –με σήμανση «15+»– ως διδακτικού υλικού.
Η Σράιβ δήλωσε στην Epoch Times: «Υπάρχει ειρωνεία και υποκρισία εδώ. Στη σειρά βλέπουμε τους καθηγητές να προβάλλουν απλώς ταινίες αντί να διδάσκουν, μέσα σε ένα παθητικό περιβάλλον που ονομάζεται μάθηση. Και τώρα προτείνεται ακριβώς το ίδιο: να δείχνουμε μια ταινία, υποτίθεται για εκπαιδευτικούς σκοπούς.»
Αναρωτήθηκε κατά πόσο το σχολικό περιβάλλον είναι κατάλληλο για την προβολή μιας τέτοιας σειράς σε ευαίσθητους εφήβους, τονίζοντας πως πολλοί εκπαιδευτικοί δεν έχουν την κατάλληλη κατάρτιση για να παρέχουν την απαραίτητη υποστήριξη.
«Υπάρχει κίνδυνος να προκληθεί περαιτέρω σύγχυση ή ακόμη και να ενισχυθεί ο ριζοσπαστισμός σε παιδιά που θα ταυτιστούν με τον πρωταγωνιστή – ιδιαίτερα επειδή παρουσιάζεται συχνά με συμπάθεια. Η Κέητι, το θύμα, δεν έχει φωνή στη σειρά. Το μόνο που υπονοείται είναι ότι εκφόβιζε τον Τζέημι.»
«Δεν πρόκειται για ψυχοεκπαιδευτικό υλικό. Δεν δημιουργήθηκε για αυτόν τον σκοπό. Είναι ένα σημαντικό και εξαιρετικό δράμα, που αξίζει να παρακολουθήσουν οι γονείς, αλλά σίγουρα δεν είναι κάτι που θα έπρεπε να δείξουμε μαζικά στα παιδιά.»
Ορισμένοι σχολιαστές εξέφρασαν αμφιβολίες για τη μεταχείριση της σειράς ως ντοκιμαντέρ, επισημαίνοντας ότι δεν βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα. Ειδικοί τόνισαν ότι δεν υπάρχουν σαφείς ενδείξεις μαζικής ριζοσπαστικοποίησης αγοριών από την κουλτούρα των «ακούσιων αγάμων», και ότι η αντιμετώπιση της σειράς ως κοινωνικό σχόλιο ενέχει τον κίνδυνο πρόκλησης ηθικού πανικού και δαιμονοποίησης της ανδρικής ταυτότητας ως «τοξικής».
Η Σράιβ διευκρινίζει ότι η ίδια δεν θα χαρακτήριζε το φαινόμενο «ηθικό πανικό», καθώς υπάρχουν επαρκή στοιχεία που δείχνουν ότι νέοι άνδρες ριζοσπαστικοποιούνται διαδικτυακά μέσα από μισογυνιστικό περιεχόμενο. Ωστόσο, επεσήμανε ότι ο πραγματικός κίνδυνος δεν προέρχεται τόσο από τα άτομα επιρροής (influencer), όσο από τη διάδοση ακραίας και βίαιης πορνογραφίας.
«Αν δούμε την ιστοσελίδα Pornhub, πάνω από το 90% των βίντεο περιλαμβάνουν κάποιας μορφής βία κατά των γυναικών. Γνωρίζουμε επίσης ότι πάνω από το 50% των χρηστών είναι παιδιά και ότι πάνω από το 50% των δεκάχρονων έχουν παρακολουθήσει πορνογραφία», δήλωσε επικαλούμενη έρευνα του 2016 που χρηματοδοτήθηκε από την NSPCC.
Πρόσθεσε ότι, παρότι αναγνωρίζεται η αύξηση επιθέσεων με μαχαίρι μεταξύ ανηλίκων, οι μελέτες δείχνουν ότι οι «σοκαριστικές τακτικές» έχουν περιορισμένη επίδραση σε θέματα πολιτισμικής αλλαγής, ενώ σκληρές εικόνες μπορούν να τραυματίσουν πιο ευαίσθητα παιδιά ή θύματα κακοποίησης.
«Θυμάμαι όταν ήμουν στο σχολείο, μας έδειχναν ταινίες για τους κινδύνους της διαδικτυακής παιδικής σεξουαλικής κακοποίησης. Ήταν βάσιμες ανησυχίες, λόγω των εφαρμογών ανταλλαγής μηνυμάτων και της αποπλάνησης, αλλά κάποιες ταινίες ήταν τρομακτικές και φαίνεται πως επανατραυμάτιζαν παιδιά που είχαν ήδη κακοποιηθεί.»
Κανονικοποιώντας το σπάνιο
Η Μόλλυ Κίνγκσλεϋ, από την οργάνωση «Us For Them», χαρακτήρισε «σκανδαλώδη» την κυβερνητική πρόταση για προβολή της σειράς στα σχολεία: «Δεν καταλαβαίνω τι προσπαθούμε να πετύχουμε δείχνοντάς το στα παιδιά στο σχολείο. Θέλουμε να τα μορφώσουμε, να τα τρομάξουμε ή να τα ντροπιάσουμε;»
«Μεταθέτουμε την ευθύνη για αυτές τις φρικαλεότητες – σε αυτή την περίπτωση φανταστικές, ας μην το ξεχνάμε – στα παιδιά, τη στιγμή που οι ενήλικες όφειλαν να τα προστατεύουν. Επίσης, υπάρχει ο κίνδυνος να κανονικοποιηθεί κάτι σπάνιο, δίνοντας την εντύπωση ότι τέτοια περιστατικά συμβαίνουν σε όλα τα σχολεία, ενώ στην πραγματικότητα δεν ισχύει κάτι τέτοιο για τα περισσότερα παιδιά.»
Η άποψή της ενισχύεται από τα δεδομένα του προγράμματος «Prevent», του κύριου κρατικού μηχανισμού κατά της ριζοσπαστικοποίησης νεαρών στο Ηνωμένο Βασίλειο. Σύμφωνα με τα στοιχεία, στα 2023–24 καταγράφηκαν μόλις εννέα παραπομπές για πιθανή ριζοσπαστικοποίηση από ιδεολογία «ακούσιων αγάμων» – μόλις το 2% των περιστατικών που αντιμετώπισε το «Channel», ο παρεμβατικός βραχίονας του προγράμματος.
Η Κίνγκσλεϋ συμφώνησε με τη Σράιβ ότι η χρήση του διαδικτύου και ο εθισμός στις οθόνες είναι υπαρκτά και σύνθετα προβλήματα, τα οποία απαιτούν μια πιο «ολιστική» προσέγγιση, αντί να προβάλλεται στα παιδιά η πιο ακραία έκφραση του φαινομένου μέσω μιας σειράς με βαθμολογία «15+» που αναφέρεται σε μία δολοφονία.
«Για πολλούς από εμάς, το πιο σοκαριστικό στοιχείο του ‘Adolescence’, και ίσως το πιο ρεαλιστικό, ήταν η εικόνα αυτής της ‘γενιάς ζόμπι’ που δημιούργησαν τα έξυπνα κινητά. Παιδιά που περπατούν στους διαδρόμους του σχολείου με το κεφάλι σκυμμένο στις οθόνες, χωρίς να κοιτάζουν γύρω τους – μια ολόκληρη υποκουλτούρα τεχνολογίας», είπε.
Το Family Education Trust (FET), οργανισμός που προωθεί τις οικογενειακές αξίες και την κοινωνική υπευθυνότητα, επίσης εξέφρασε αντίθεση στην προβολή της σειράς στα σχολεία. Τόνισε ότι η σειρά έχει εσφαλμένα χαρακτηριστεί ως ντοκιμαντέρ από τον πρωθυπουργό Κιρ Στάρμερ και άλλους αξιωματούχους.
«Παρότι το ‘Adolescence’ είναι μια δυνατή δραματική σειρά με εξαιρετικές ερμηνείες, μας προβληματίζει η σπασμωδική αντίδραση που ακολούθησε, οδηγώντας τον πρωθυπουργό να δηλώσει ότι επιθυμεί όλα τα παιδιά άνω των 11 ετών να την παρακολουθήσουν», ανέφερε ο οργανισμός.
«Η χρήση του όρου ‘ακούσιοι άγαμοι’ για παιδιά κάτω των 16 ετών προϋποθέτει ότι είναι φυσιολογικό για 13χρονα να έχουν σεξουαλικές σχέσεις. Δεν γίνεται καμία αναφορά στο όριο συναίνεσης ή στο γεγονός ότι είναι παράνομο για παιδιά να κάνουν σεξ, καθώς δεν μπορούν να συναινέσουν.»
Το FET υπενθύμισε ότι κάθε παιδί αναπτύσσεται με διαφορετικό ρυθμό και ότι πολλά 13χρονα δεν έχουν καν μπει στην εφηβεία. «Τα περισσότερα παιδιά αυτής της ηλικίας δεν έχουν σεξουαλική δραστηριότητα, και πολλά δεν έχουν καν νιώσει έλξη. Το να τα χαρακτηρίζουμε ‘ακούσια άγαμα’ επειδή δεν έχουν κάνει σεξ, κινδυνεύει να τα ανησυχήσει, κάνοντάς τα να πιστεύουν ότι έχουν κάποιο πρόβλημα.»
«Δαιμονοποίηση» των λευκών αγοριών της εργατικής τάξης
Το Ίδρυμα για την Παιδεία και την Εκπαίδευση (Foundation for Education and Training-FET) εξέφρασε ιδιαίτερη ανησυχία για την ενδεχόμενη «δαιμονοποίηση» του λευκού, άνδρα της εργατικής τάξης.
«Η σειρά παρουσιάζει τα λευκά αγόρια της εργατικής τάξης σαν να είναι όλα εν δυνάμει βιαστές και δολοφόνοι, ιδίως αν περνούν πολύ χρόνο στο διαδίκτυο. Αυτό δεν βασίζεται σε αποδείξεις.»
Παρότι πράγματι υπάρχει πρόβλημα επιθέσεων με μαχαίρι στο Ηνωμένο Βασίλειο, τα θύματα και οι δράστες αυτών των εγκλημάτων είναι σε δυσανάλογο βαθμό νεαροί μαύροι άνδρες σε αστικές περιοχές. Σύμφωνα με την Εθνική Στατιστική Υπηρεσία (Office for National Statistics-ONS), το ένα τρίτο των επιθέσεων με μαχαίρι λαμβάνει χώρα στο Λονδίνο και συνδέεται με δραστηριότητες συμμοριών».
Το FET ανέφερε επίσης ότι τα στατιστικά στοιχεία δείχνουν πως η απουσία πατέρα σχετίζεται έντονα με τα ποσοστά εγκληματικότητας στους νέους άνδρες, και αυτό είναι ιδιαίτερα διαδεδομένο στη μαύρη κοινότητα.
«Οι δημιουργοί επέλεξαν να παρουσιάσουν ένα λευκό αγόρι από σταθερή οικογένεια με παντρεμένους γονείς, ενώ στην πραγματικότητα το 76% των νεαρών ανδρών στις φυλακές της Αγγλίας και της Ουαλίας δεν είχαν πατέρα παρόντα στη ζωή τους, και πάνω από το ένα τρίτο των νεαρών κρατουμένων είναι μαύροι. Θα έπρεπε να μπορούμε να συζητήσουμε αυτά τα ζητήματα χωρίς να κατηγορούμαστε για ρατσισμό».
Ο πρωθυπουργός, υποστηρίζοντας την πρόταση για προβολή της σειράς στα σχολεία, δήλωσε ότι την παρακολούθησε μαζί με τον 16χρονο γιο και την 14χρονη κόρη του, χαρακτηρίζοντάς την ως μία «πολύ καλή δραματική σειρά». «Η βία που διαπράττεται από νεαρούς, επηρεασμένους από αυτά που βλέπουν στο διαδίκτυο, είναι πραγματικό πρόβλημα. Είναι αποτρόπαιο και πρέπει να το αντιμετωπίσουμε», υπογράμμισε.
Ο Κιρ Στάρμερ σημείωσε πάντως ότι δεν υπάρχει «μαγική λύση» ούτε κάποιο «πολιτικό εργαλείο» που να μπορεί να δώσει απάντηση στα σύνθετα προβλήματα που εξερευνά η σειρά, η οποία είχε περισσότερες από 66 εκατομμύρια προβολές τις δύο πρώτες εβδομάδες, με την κυκλοφορία της να συμπίπτει με την έναρξη ισχύος του Νόμου για την Ασφάλεια στο Διαδίκτυο.
Οι συγγραφείς και συνδημιουργοί της σειράς, Τζακ Θορν και Στήβεν Γκράχαμ, ανέφεραν ότι το έργο δεν βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα και δεν αποσκοπεί στον σχολιασμό φυλετικών ζητημάτων, αλλά στην ανάδειξη του μισογυνισμού και της βίας των ανδρών κατά κοριτσιών και γυναικών.
Ο Γκράχαμ, που υποδύεται τον πατέρα του Τζέημι στη σειρά, δήλωσε στο BBC Radio Times ότι η έμπνευση για την ιστορία προήλθε εν μέρει από τη δολοφονία της 12χρονης Άβα Γουάιτ από έναν 14χρονο στο Λίβερπουλ και της 14χρονης Ελιάν Αντάμ από τον 17χρονο Χασσάν Σεντάμου σε στάση λεωφορείου στο Λονδίνο. Αναφέρθηκε επίσης στη δολοφονία της Μπριάννα Γκρέυ, έφηβης που είχε δηλώσει ότι ήταν διεμφυλική, από τους 17χρονους Σκάρλετ Τζένκινσον και Έντι Ράτκλιφ, οι οποίοι, σύμφωνα με πληροφορίες, είχαν καταναλώσει μεγάλο όγκο βίαιου διαδικτυακού περιεχομένου.
Η αρχηγός του Συντηρητικού Κόμματος, Κέμι Μπάντενοχ, δήλωσε στο BBC ότι δεν έχει παρακολουθήσει τη σειρά και «μάλλον δεν θα το κάνει τώρα», προσθέτοντας: «Όπως δεν χρειάζεται να δω τη σειρά ‘Casualty’ για να καταλάβω τι συμβαίνει στο NHS, έτσι δεν χρειάζεται να δω μια συγκεκριμένη σειρά στο Netflix για να καταλάβω τι συμβαίνει. Είναι μυθοπλασία, δεν είναι ντοκιμαντέρ.»
Χρηματοδοτικές συνδέσεις με την κυβέρνηση
Η οργάνωση IntoFilm διευκολύνει την προβολή της σειράς σε σχολεία, ενώ η Tender παράγει εκπαιδευτικά φυλλάδια που τη συνοδεύουν. Και οι δύο οργανισμοί χρηματοδοτούνται εν μέρει από την κυβέρνηση, μέσω του υπουργείου Πολιτισμού, Μέσων και Αθλητισμού, το οποίο επίσης επιχορηγεί την εταιρεία Warp Films, παραγωγό της σειράς «Adolescence».
Η IntoFilm υποστηρίζεται από το Βρετανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου και στο παρελθόν είχε προωθήσει δωρεάν ΛΟΑΤ περιεχόμενο για τα σχολεία, περιλαμβανομένου του ντοκιμαντέρ «1 Year», που παρουσιάζει τη φυλομετάβαση ενός κοριτσιού μέσω ιατρικών παρεμβάσεων.
Ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ πραγματοποιεί συνάντηση στρογγυλής τραπέζης με τον συγγραφέα του βιβλίου «Adolescence» Τζακ Θορν, στο Λονδίνο, στις 31 Μαρτίου 2025. (Τζακ Τέιλορ/Getty Images)
Η υπουργός Εσωτερικών, Υβέτ Κούπερ, ανακοίνωσε μία έρευνα για τον μισογυνισμό βασισμένη σε μοντέλα αντιμετώπισης της τρομοκρατίας έναν μήνα μετά τη νίκη των Εργατικών στις εκλογές, με την κυβέρνηση να επαναλαμβάνει τη δέσμευσή της για την εφαρμογή και ενίσχυση του «Νόμου για την Ασφάλεια στο Διαδίκτυο», που είχε ψηφιστεί επί των Συντηρητικών.
Η κυβέρνηση δεν έχει ακόμη ανακοινώσει αν θα εφαρμόσει την αναθεώρηση του προγράμματος σεξουαλικής και συναινετικής εκπαίδευσης στα σχολεία, όπως είχε σχεδιαστεί από την προηγούμενη συντηρητική κυβέρνηση. Η υπουργός Παιδείας, Μπρίτζετ Φίλλιπσον, έχει αφήσει να εννοηθεί ότι σκοπεύει να εισαγάγει μαθήματα που θα εστιάζουν στην επιρροή του διαδικτυακού μισογυνισμού, της πορνογραφίας και στην εκπαίδευση για τη συναίνεση, αν και οι λεπτομέρειες του προγράμματος δεν έχουν ακόμη παρουσιαστεί.
Ωστόσο, το FET είναι μεταξύ των οργανισμών που εκφράζουν επιφυλάξεις για τη διδασκαλία στα παιδιά ότι η «αρρενωπότητα» είναι εν δυνάμει «τοξική», ενώ η έννοια της «ενδυνάμωσης» των κοριτσιών και γυναικών προωθείται χωρίς αντίστοιχη κριτική. Αναφερόμενο στην έκθεσή του για το 2024, σύμφωνα με την οποία 3 στα 10 σχολεία διδάσκουν ότι η ανδρική φύση αποτελεί πρόβλημα, το FET υπογράμμισε: «Το να διδάσκουμε στα αγόρια ότι είναι ‘τοξικά’ απλώς και μόνο επειδή είναι αγόρια, το μόνο που θα καταφέρει είναι να τα στρέψει ακόμη περισσότερο προς άτομα επιρροής που μισούν τις γυναίκες, όπως ο Άντριου Τέητ.
«Για εκείνους που συμμετέχουν — έστω και επιφανειακά — σε εκφοβισμό, μισογυνισμό και βία, η παρακολούθηση του ‘Adolescence’ θα μπορούσε να ενισχύσει τις [μισογυνικές] τάσεις, ενώ άλλοι μαθητές μπορεί να αναζητήσουν ακριβώς το περιεχόμενο κατά του οποίου η σειρά εφιστά την προσοχή.»
Η παραγωγική σκέψη, η φιλοσοφία, εμφανίζεται από την αρχαιότητα και έρχεται να ερμηνεύσει τόσο τον εξωτερικό όσο και τον εσωτερικό κόσμο.
Ανά την ιστορία, ο τίτλος του φιλοσόφου (φίλος της σοφίας) έχει δοθεί σε διάφορα πρόσωπα, με πρώτον τον Πυθαγόρα, ο οποίος και εισήγαγε τον όρο. Ο Πυθαγόρας πέρα από φιλόσοφος ήταν επίσης, μαθηματικός, γεωμέτρης, θεωρητικός της μουσικής και ιδρυτής της πυθαγόρειας σχολής.
Παρόλο που δεν γνωρίζουμε ακριβώς πόσοι ήταν οι Πυθαγόρειοι φιλόσοφοι, ο Ιάμβλιχος αναφέρει πως οι γυναίκες πλειοψηφούσαν των αντρών. Παρακάτω, θα δούμε κάποιες από αυτές.
Θεανώ
Η Θεανώ από τον Κρότωνα, ήταν αρχαία Ελληνίδα μαθηματικός, αστρονόμος και σύζυγος του Πυθαγόρα. Δίδαξε στις πυθαγόρειες σχολές της Σάμου και του Κρότωνα. Θεωρείται η ψυχή της θεωρίας των αριθμών, που έπαιξαν κυρίαρχο ρόλο στην πυθαγόρεια διδασκαλεία. Επίσης, λέγεται ότι εκείνη διατύπωσε τη θεωρία της «χρυσής τομής» και τη θεωρία της «αρμονίας των σφαιρών», καθώς και άλλες κοσμογονικές θεωρίες.
Μετά τον θάνατο του Πυθαγόρα, η Θεανώ ανέλαβε ως επικεφαλής στην Πυθαγόρεια κοινότητα και με τη βοήθεια των παιδιών της επιμελήθηκε τη διάδοση του έργου του συζύγου της στην Ελλάδα και στην Αίγυπτο.
Αριγνώτη, Μυία, Δαμώ
Η Αριγνώτη, η Μυία και η Δαμώ ήταν κόρες του Πυθαγόρα και της Θεανούς.
Η Δαμώ δίδαξε τα Πυθαγόρεια δόγματα στη σχολή του Κρότωνα. Ο πατέρας της της είχε εμπιστευτεί τα γραπτά του με την προϋπόθεση να μην τα ανακοινώσει σε αμύητους. Για ένα χρονικό διάστημα κράτησε την υπόσχεση της, ώσπου δημοσίευσε τη γεωμετρική διδασκαλία. Επίσης, βρίσκονται αναφορές ότι η κατασκευή του κανονικού τετραέδρου και του κύβου οφείλονται στη Δαμώ.
Η Αριγνώτη, φιλόσοφος, συγγραφέας και μαθηματικός, έγραψε πολλά φιλοσοφικά έργα, καθώς και το βιβλίο «Περί αριθμών», το οποίο δυστυχώς χάθηκε.
Η Μυία δίδαξε στη σχολή του Κρότωνα. Ήταν γνώστρια γεωμετρίας και της αποδίδεται η επινόησης της τρίτης (ή εστηκυίας) μεσότητος, δηλαδή αναλογίας.
Φίντυς
Η Φίντυς, η οποία αναφέρεται και ως Φίλτυς, δίδαξε στην Σχολή του Κρότωνα. Ο Ρωμαίος συγγραφέας Βοήθιος την αναφέρει ως εμπνεύστρια της ισότητος που συνδέει τις Πυθαγόρειες τριάδες.
Τιμύχα
Η Τιμύχα, γυναίκα του Κροτωνιάτη Μυλλίου, Σπαρτιάτισσα γεννημένη στον Κρότωνα, από πολύ νωρίς έγινε μέλος της Πυθαγόρειας κοινότητας και αργότερα σύμβολο θάρρους μπροστά στις αντιξοότητες.
Η φιλοσοφία του Πυθαγόρα κήρυττε την αθανασία της ψυχής και την ιερότητα της ζωής και έτσι οι Πυθαγόρειοι ήταν αυστηρά χορτοφάγοι – επιπλέον, απαγορευόταν να τρώνε κουκιά. Ο ακριβής λόγος γι’ αυτό δεν είναι γνωστός, αλλά θεωρείται ότι πίστευαν πως το σχήμα των κουκιών, όπως και της φάβας, λειτουργούσε ως μέσο για την επιστροφή των ψυχών στη γη. Η μετενσάρκωση (που την αποκαλούσαν μετανάστευση των ψυχών) ήταν θεμελιώδης πεποίθηση των Πυθαγορείων, που πίστευαν ότι οι ψυχές επέστρεφαν από τον κάτω κόσμο μέσω της γης και ιδιαίτερα μέσω των κουκιών. Αυτή η γνώση, όπως και το μεγαλύτερο μέρος της πυθαγόρειας διδασκαλίας, προοριζόταν για τους μυημένους στα μυστήρια και δεν έπρεπε να αποκαλύπτεται στον καθένα.
Μετά την πτώση της σχολής του Πυθαγόρα, η Τιμύχα κατέφυγε στις Συρακούσες.
Ο τύραννος των Συρακουσών Διονύσιος απαίτησε από την Τυμίχα να του αποκαλύψει τα μυστικά της Πυθαγόρειας διδασκαλίας έναντι μεγάλης αμοιβής. Αυτή αρνήθηκε κατηγορηματικά και μάλιστα έκοψε με τα δόντια τη γλώσσα της και την έφτυσε στο πρόσωπο του Διονυσίου.
Αισάρα
Η Αισάρα της Λουκανίας ήταν Πυθαγόρεια φιλόσοφος, η οποία έζησε περίπου τον 4ο ή 3ο αιώνα π.Χ. Δεν γνωρίζουμε τίποτα για τη ζωή της. Είναι γνωστή μόνο για ένα απόσπασμα των γραπτών της, του φιλοσοφικού της έργου, με τίτλο «Περί Ανθρώπινης Φύσης» που διασώθηκε από τον Ιωάννη Στοβαίο (συγγραφέας που έζησε τον 5ο αιώνα μ.Χ).
Το μόνο που πραγματικά γνωρίζουμε για την Αισάρα είναι ότι καταγόταν από τη Λουκανία, μία αρχαία περιοχή της νότιας Ιταλίας και μέρος της Μεγάλης Ελλάδας, όπου υπήρχαν πολλές πυθαγόρειες κοινότητες. Το έργο της ήταν γραμμένο στη δωρική διάλεκτο που χρησιμοποιούταν περίπου μέχρι τον 3ο αιώνα π.Χ., δεν αποκλείεται όμως το ενδεχόμενο να γράφτηκε αργότερα.
Η Αισάρα υποστηρίζει ότι μελετώντας την ανθρώπινη φύση (και, συγκεκριμένα, την ανθρώπινη ψυχή) μπορούμε να κατανοήσουμε τη φιλοσοφική βάση για τον φυσικό νόμο και την ηθική. Συγκεκριμένα, χωρίζει την ψυχή σε τρία μέρη: το μυαλό που ασκεί κρίση και σκέψη, το πνεύμα που περιέχει θάρρος και δύναμη, και την επιθυμία που παρέχει αγάπη και φιλικότητα. Σύμφωνα με την Αισάρα, αυτά τα πράγματα, όντας θεϊκά, είναι οι λογικές, μαθηματικές και λειτουργικές αρχές που λειτουργούν στην ψυχή. Η θεωρία της του φυσικού δικαίου, αφορά τρεις εφαρμογές της ηθικής, οι οποίες αφορούν το άτομο, την οικογένεια και τους κοινωνικούς θεσμούς.
Ο Πυθαγόρας όχι μόνο επηρέασε, αλλά και επηρεάστηκε. Η Θεμιστόκλεια, γνωστή και ως Αριστόκλεια ή Θεόκλεια, φημιζόταν για τις μαθηματικές της γνώσεις και δίδασκε στον ναό του Απόλλωνα στους Δελφούς όποιον είχε την διάθεση να μάθει. Πέρα από μαθηματικά, δίδασκε επίσης, γεωμετρία και ήθος. Ο Πυθαγόρας την μνημόνευε σαν δασκάλα του και λέγεται ότι έλαβε από αυτή γνώσεις σχετικά με την ηθική, τη γεωμετρία και την αριθμοσοφία.
Πέρα από τις γυναίκες που αναφέραμε παραπάνω, υπάρχουν και άλλες Πυθαγόρειες φιλόσοφοι, όπως η Δεινώ, η Ελορίς, η Μελίσσα, η Πτολεμαΐς κ.ά.
Τέλος, υπάρχουν πολλές ακόμα γυναίκες που κέρδισαν τον τίτλο της Φιλοσόφου στην ιστορία, και οι οποίες αποτελούν έμπνευση και για τις γυναίκες του σήμερα.
Πηγές
Αρχαία Ελλάδα: Οι γυναίκες μαθηματικοί της αρχαιότητας, AlfaVita, 2022
terpsykeraunos, An Impressive List of Female Authors from Antiquity, sententiae antiquae ΕΥΔΟΞΑ ΑΓΝΩΣΤΑ ΚΑΤΑΓΕΛΑΣΤΑ, 2016
A woman to know: Aesara of Lucania, BARING THE AEGIS, 2016
Αθανασίου. Αθ., Οι μεγάλοι Πυθαγόρειοι φιλόσοφοι και μαθηματικοί ήταν κυρίως… γυναίκες, 2014
admin, Θεανώ η Θουρία , η σύζυγος του Πυθαγόρα, Ο κόσμος των μαθηματικών, 2021
Joshua J, Mark μεταφρασμένο από Christina Garila, Δέκα ευγενείς και διαβόητες γυναίκες της αρχαίας Ελλάδας, World History Encyclopedia, 2014
Δημήτρης Συμεωνίδης, Θεμιστόκλεια, η Δασκάλα του Πυθαγόρα, greekradiofl.com, 2024
Το παρόν αποτελεί το έβδομο μέρος μίας σειράς δέκα άρθρων που δημοσίευσε η Epoch Times με τον τίτλο «Η ιατρική της αρετής». Συνδέσμους για όλα τα άρθρα της σειράς, θα βρείτε στο τέλος του παρόντος.
Ένα οκτάχρονο αγόρι καθόταν ήσυχα δίπλα στην εξάχρονη αδελφή του, που ήταν ξαπλωμένη σε ένα κρεβάτι στο νοσοκομείου. Πέθαινε από λευχαιμία. Η μόνη πιθανότητα που είχε για να επιβιώσει ήταν μια μετάγγιση αίματος. Όταν οι γιατροί επιβεβαίωσαν ότι το αίμα του αδελφού ήταν απόλυτα ταιριαστό, τον ρώτησαν αν θα έδινε λίγο για να της σώσει τη ζωή. Αφού το σκέφτηκε καλά, συμφώνησε.
Την επόμενη μέρα, τα αδέλφια συνδέθηκαν με ορούς και το αίμα του αγοριού μεταγγίστηκε στο άρρωστο σώμα της αδελφής. Τότε, το αγόρι γύρισε προς τον γιατρό και τον ρώτησε: «Σε πόσο καιρό θα αρχίσω να πεθαίνω;»
Το περιστατικό, που αφηγείται η Αμερικανίδα συγγραφέας Αν Λάμοτ στο βιβλίο της «Bird by Bird», προέρχεται από μια αληθινή ιστορία που διηγήθηκε ο Τζακ Κόρνφηλντ του Spirit Rock Meditation Center στο Γούντακρ της Καλιφόρνια, στην οποία περιγράφει το απίστευτο θάρρος και την αθωότητα ενός παιδιού που σκέφτηκε ότι η σωτηρία της αδελφής του θα του κόστιζε τη ζωή του.
Αν και οι περισσότεροι άνθρωποι δεν έρχονται αντιμέτωποι με τόσο σημαντικές αποφάσεις, η ουσία του θάρρους παραμένει σχετική με τους καθημερινούς μας αγώνες. Το θάρρος μας φαίνεται όταν απαιτείται από εμάς να εγκαταλείψουμε την πεπατημένη, να υποστηρίξουμε τις αρχές μας ή να ξεκινήσουμε διαδικασίες αυτοβελτίωσης.
Τι είναι το θάρρος;
Η κοινή αντίληψη για το θάρρος είναι ότι πρόκειται για δράση μπροστά στον φόβο. Σύμφωνα με τη Σύνθια Πιούρυ, ψυχολόγο και ερευνήτρια του θάρρους, τρία είναι τα στοιχεία που χαρακτηρίζουν τις θαρραλέες πράξεις: η πρόθεση, ένας ευγενής ή ουσιαστικός στόχος και κάποιο μέτρο ρίσκου.
Το θάρρος πρέπει να είναι σκόπιμο, δεν μπορεί να είναι τυχαίο: πρέπει να είναι επιλογή του ατόμου, όχι κάτι που του συμβαίνει. Η εκούσια πράξη πρέπει επίσης να εξυπηρετεί έναν ουσιαστικό σκοπό. Το να τρέξεις σε ένα φλεγόμενο κτίριο για να σώσεις ένα παιδί είναι αναμφισβήτητα μία θαρραλέα πράξη. Το να ορμάς στις ίδιες φλόγες για να τραβήξεις ένα βίντεο για το TikTok, όχι και τόσο.
Όπως δήλωσε η Πιούρυ στην Epoch Times: «Υπάρχουν κάποιες πράξεις που θεωρούνται παγκοσμίως καλές ή αξιόλογες».
Ωστόσο, τονίζει ότι το θάρρος έχει μια εγγενώς υποκειμενική φύση. Αυτό που ένα άτομο αντιλαμβάνεται ως ένα τρομακτικό άλμα πίστης, ένα άλλο μπορεί να το θεωρήσει ως ένα υπολογισμένο βήμα. Αυτό οδηγεί στη διάκριση μεταξύ «γενικού» και «προσωπικού» θάρρους.
Αόρατοι κίνδυνοι
Το γενικό θάρρος συχνά περιλαμβάνει κοινωνικά ή πολιτισμικά επιβεβαιωμένους σκοπούς και κινδύνους, όπως οι πράξεις ηρωισμού σε μια μάχη, που σημαδεύονται από αγάλματα και μετάλλια και γιορτάζονται ευρέως.
Το προσωπικό θάρρος είναι λίγο διαφορετικό και πιο υποκειμενικό. Παραδείγματος χάριν, για ένα δημόσιο πρόσωπο το να απευθύνεται σε ένα πλήθος είναι ρουτίνα και στερείται κινδύνου. Ωστόσο, για ένα ντροπαλό άτομο το να ανέβει στη σκηνή μπορεί να φαίνεται πραγματικά τρομακτικό και επικίνδυνο.
Μια επιστολή που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό The Sun Magazine, και την οποία μοιράζεται η Πιούρυ ως ψυχολόγος, αποτυπώνει το προσωπικό θάρρος:
«Η 9χρονη κόρη μου έκλαιγε ασταμάτητα, λέγοντας ξανά και ξανά ότι δεν ήθελε να πάει στο σχολείο επειδή εκείνη την ημέρα θα έδιναν ένα σημαντικό διαγώνισμα Κοινωνιολογίας. Φοβόταν ότι οι μαθησιακές της δυσκολίες δεν θα την άφηναν ούτε καν να διαβάσει τις ερωτήσεις.
»Ο φόβος της μεγάλωνε όλο και περισσότερο, μέχρι που την έκανε να αρρωστήσει σωματικά. Μου πήρε πάνω από μία ώρα για να την πείσω να ντυθεί. […] Όταν φτάσαμε στο σχολείο, με παρακάλεσε να μην την αναγκάσω να μπει μέσα: «Δεν μπορώ να το κάνω, μαμά. Δεν μπορώ να γράψω αυτό το διαγώνισμα». Φοβήθηκα ότι θα έπρεπε να την τραβήξω κυριολεκτικά για να βγει από το αυτοκίνητο, όταν ξαφνικά σκούπισε τα δάκρυά της, βγήκε έξω και με ακολούθησε μέχρι την πόρτα. Θαύμασα τη γενναιότητά της… Θα καταλάβει ποτέ κανείς πόσο θάρρος χρειάζεται το κοριτσάκι μου για να αντιμετωπίσει ένα διαγώνισμα;»
«Χάσμα θάρρους»
Ο εγκέφαλός μας είναι προδιαγεγραμμένος για αυτοσυντήρηση και συχνά επιλέγει αυτόματα το οικείο, το προβλέψιμο και το ασφαλές, δήλωσε η Μάρτζι Γουόρελ, ειδική σε θέματα ηγεσίας με διδακτορικό στην ανθρώπινη ανάπτυξη, σε συνέντευξή της στην Epoch Times. Αλλά η πραγματική ανάπτυξη και η πραγματική μεταμόρφωση υλοποιούνται όταν τα πράγματα γίνονται δύσκολα, όταν αναγκαζόμαστε να υπερβούμε τα όριά μας, εξηγεί.
Η Γουόρελ αποκαλεί το να δρα κανείς παρά τον φόβο του ως «χάσμα θάρρους».
Στο βιβλίο της «Το χάσμα θάρρους: πέντε βήματα για πιο γενναία δράση», η Γουόρελ μιλά για κάποια περιστατικά της παιδικής της ηλικίας. Σε ένα από αυτά, περιγράφει πώς συγκρούστηκαν η λαχτάρα της να ιππεύσει και ο φόβος της για το μεγάλο άλογο που της έδωσαν. Αυτό που λαχταρούσε εκείνη, μεγαλώνοντας σε μια γαλακτοπαραγωγική φάρμα, ήταν να ιππεύσει ένα πόνι – ωστότο, οι γονείς της της έδωσαν τον Ρόμπυ, ένα γέρικο και επιβλητικό άλογο.
Κάθε μέρα, πήγαινε στον Ρόμπυ, αντιμετωπίζοντας τον τρόμο της για το άλογο και τον φόβο της αποτυχίας. Η διαδικασία συνίστατο σε επαναλαμβανόμενες προσπάθειες, απογοήτευση και μικρές νίκες. Τελικά, ο φόβος που κάποτε την κατέκλυζε άρχισε να υποχωρεί, δίνοντας τη θέση του στην αυτοπεποίθηση και την ελευθερία.
«Η άνεση και η εξέλιξη δεν μπορούν να ιππεύσουν το ίδιο άλογο», συνοψίζει.
Η προηγούμενη έρευνα της Πιούρυ ενισχύει την άποψη ότι όταν οι άνθρωποι δείχνουν γενναιότητα, ο φόβος μειώνεται και η αυτοπεποίθηση αυξάνεται.
(The Epoch Times)
Σύμφωνα με τη Γουόρελ, η προθυμία να αντιμετωπίσουμε τον κίνδυνο παρά την αβεβαιότητά μας μπορεί να διαμορφώσει ολόκληρη την πορεία μας, καθώς η επιτυχία στη ζωή είναι ανάλογη της προθυμίας να αντιμετωπίζουμε δυσκολίες.
Το χάσμα [θάρρους], λέει, είναι η απόσταση μεταξύ αυτού που είμαστε και αυτού που μπορούμε να γίνουμε αν δείχνουμε θάρρος.
Βραχυπρόθεσμα, η αποφυγή του κινδύνου μοιάζει να είναι μία καλή, ασφαλής επιλογή. Μακροπρόθεσμα, όμως, μας εγκλωβίζει, περιορίζοντας τις δυνατότητες και την ελευθερία μας.
Το θάρρος αποδίδει
Το θάρρος φέρνει μετρήσιμα μερίσματα. Μελέτες σε επιχειρηματίες διαπιστώνουν ότι το θάρρος συμβάλλει σε υψηλότερα επίπεδα ψυχικού κεφαλαίου (PsyCap) – ένα μείγμα αυτοπεποίθησης, ελπίδας, αισιοδοξίας και ανθεκτικότητας.
Οι ερευνητές έχουν τεκμηριώσει ότι οι επιχειρηματίες που επιδεικνύουν θάρρος και, ως εκ τούτου, έχουν υψηλότερο PsyCap αναφέρουν σημαντικά μεγαλύτερη ικανοποίηση, ακόμη και εν μέσω των εγγενών αβεβαιοτήτων της επιχειρηματικότητας. Επιπλέον, αυτοί οι επιχειρηματίες βιώνουν χαμηλότερα επίπεδα άγχους και στρες σε σχέση με τον μέσο πληθυσμό.
Το όφελος αυτό δεν περιορίζεται μόνο στους επιχειρηματίες. Μελέτη του 2022 διαπίστωσε ότι το θάρρος αντιπροσωπεύει σχεδόν το ένα τέταρτο της διαφοράς στην απόδοση στην εργασία.
Σύμφωνα με τη μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο European Journal of Investigation in Health, Psychology and Education, το θάρρος βοηθά τους εργαζόμενους να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις, να αναλάβουν πρωτοβουλίες και να λάβουν τολμηρές αποφάσεις. Έχει επίσης πλεονεκτήματα σε κοινωνικό επίπεδο, όπως την ειλικρινή στάση και την άμεση αντιμετώπιση των συγκρούσεων, με θετικά αποτελέσματα στην ομαδική εργασία και την παραγωγικότητα.
Το θάρρος αποδίδει οφέλη και στην εκπαίδευση. Σε μια μεγάλη μελέτη, με περισσότερους από 7.600 μαθητές λυκείου, η θαρραλέα συμπεριφορά συσχετίστηκε με καλύτερες ακαδημαϊκές επιδόσεις και μεγαλύτερη επιμονή απέναντι στις δυσκολίες.
Ο στενός σύντροφος του θάρρους
Η Πιούρυ ορίζει το θάρρος ως «ανάληψη ενός άξιου λόγου κινδύνου». Μια ιστορία που διηγείται αφορά μια οικογένεια που σταμάτησε το αυτοκίνητο κατά μήκος ενός αυτοκινητοδρόμου και σκαρφάλωσαν σε έναν γκρεμό για να ανακτήσουν το χαμένο αρκουδάκι που είχε πετάξει το παιδί τους από το παράθυρο.
Αυτό που ξεκίνησε ως ένα φαινομενικά διαχειρίσιμο ρίσκο σύντομα κλιμακώθηκε, αφήνοντας και τους δύο γονείς αποκλεισμένους στην άκρη του γκρεμού -εν τέλει, χρειάστηκε να έρθει ελικόπτερο για να τους σώσει. Ο εκάστοτε στόχος (ανάκτηση του παιχνιδιού) μπορεί να μην δικαιολογεί πάντα τον κίνδυνο. Αυτό αντικατοπτρίζει μια άλλη πτυχή του θάρρους: Οι στόχοι και οι κίνδυνοι πρέπει να αξιολογούνται προσεκτικά και συνεχώς.
Ο Αριστοτέλης περιέγραψε το θάρρος ως τη «χρυσή τομή» μεταξύ δειλίας και απερισκεψίας: το θαρραλέο άτομο όχι μόνο έχει ρεαλιστικούς φόβους, αλλά και αυτοπεποίθηση για τους σωστούς λόγους, και αξιολογεί την κατάσταση με τον σωστό τρόπο, τη σωστή δεδομένη στιγμή.
«[Έτσι,] το θάρρος και η σοφία πρέπει να είναι οι καλύτεροι φίλοι», δηλώνει η Πιούρυ.
«[Το θάρρος] είναι σαν να μαθαίνεις να ψήνεις σουφλέ ή να παίζεις πιάνο», λέει η Γουόρελ, εννοώντας ότι είναι μια δεξιότητα που μαθαίνεται και μπορεί να βελτιωθεί μέσω της εξάσκησης.
Για παράδειγμα, αν ο στόχος σας είναι να χάσετε βάρος, το να μπείτε σε ένα γυμναστήριο μπορεί να σας προκαλέσει φόβο για αυτό που θα σκεφτούν οι άλλοι ή αμηχανία, ενώ η αναδιοργάνωση του τρόπου ζωής σας, για να υποστηρίξετε πιο υγιεινές συνήθειες μπορεί να συνεπάγεται κοινωνικούς και οικονομικούς κινδύνους. Όμως, καθώς ξεπερνάτε τις πρώτες ατυχείς απόπειρες, μαθαίνετε ότι η επιμονή ανοίγει δρόμο για την πρόοδο.
Ξεκινήστε από μικρούς, διαχειρίσιμους κινδύνους. Δοκιμάστε να φτιάξετε μία νέα, περίπλοκη συνταγή, ξεκινήστε εκείνη τη δύσκολη συζήτηση, μιλήστε σε αυτή τη συνάντηση και κάντε αίτηση για τη δουλειά των ονείρων σας.
Η Πιούρυ ενθαρρύνει να αναρωτηθείτε: «Γιατί το θέλω αυτό; Τι θα συμβεί αν πάρω αυτό το ρίσκο; Αργότερα, θα είμαι περήφανος γι’ αυτό;»
Με την πάροδο του χρόνου, αυτές οι ενέργειες οικοδομούν αυτοπεποίθηση και σαφήνεια, μειώνουν το άγχος και μας βοηθούν να διακρίνουμε τι έχει πραγματικά νόημα και τι είναι απλώς ελκυστικό – με τον καιρό, το θάρρος θα έρχεται φυσικά.
Η Γουόρελ προτείνει να καλλιεργήσετε μια υποστηρικτική κοινότητα γύρω σας – ανθρώπους που υποβοηθούν την ανάπτυξή σας και χαίρονται με το θάρρος σας. Η καταγραφή των θαρραλέων επιτευγμάτων σας σε ένα ημερολόγιο μπορεί να χρησιμεύσει ως απόδειξη της προόδου σας και να σας βοηθήσει στην καλλιέργεια του θάρρους μέσα σας. Όταν βλέπετε τον εαυτό σας ως θαρραλέο, θα γίνεστε και περισσότερο θαρραλέος.
Από το μικρό παιδί που αντιμετωπίζει μια δοκιμασία ζωής και θανάτου μέχρι τον επιχειρηματία που ανοίγει νέους δρόμους και το άτομο στο γυμναστήριο που ασκείται καταπονώντας τον εαυτό του – κάθε θαρραλέο βήμα γεφυρώνει το χάσμα μεταξύ της προσδοκίας και της πραγματικότητας.
«Η ποιότητα της ζωής σας θα αυξάνεται αναλογικά με το θάρρος που δείχνετε σε κάθε σας απόφαση», λέει η Γουόρελ.
Σημείωση του συγγραφέα: Σήμερα, αντιμετωπίζουμε πρωτοφανείς προκλήσεις στην κοινωνία, την ιατρική και το εργασιακό πεδίο. Το παραπάνω άρθρο αποτελεί σύνθεση εμπειριών συναδέλφων μας και άλλων επαγγελματιών του ιατρικού κλάδου. Οι προκλήσεις και οι ανταμοιβές που παρουσιάζονται σε αυτήν είναι πραγματικές. Προστιθέμενα στις αυξανόμενες υποχρεώσεις, τις εξελίξεις της κοινωνίας και τις απαιτήσεις από τον εαυτό τους, τα ηθικά διλήμματα και τα ζητήματα αυθεντικότητας επιβαρύνουν και δοκιμάζουν περαιτέρω τον σύγχρονο άνθρωπο. Πιστεύουμε ότι η αλήθεια θα σας απελευθερώσει πραγματικά!
Οι απόψεις που εκφράζονται σε αυτό το άρθρο αποτελούν απόψεις των συγγραφέων και δεν αντανακλούν απαραίτητα τις απόψεις της Epoch Times.
Για τα άτομα που αυτοπροσδιορίζονται ως λεσβίες, ομοφυλόφιλοι ή άλλης σεξουαλικής κατεύθυνσης (ΛΟΑ+) οι πιθανότητες σκόπιμου αυτοτραυματισμού ή αυτοκτονίας είναι αυξημένες σε σχέση με εκείνους που περιγράφουν τον εαυτό τους ως ετεροφυλόφιλο, σύμφωνα με νέες στατιστικές.
Ο κίνδυνος είναι «ιδιαίτερα υψηλός» για τα μέλη της ΛΟΑ+ κοινότητας που είναι γυναίκες ή ανήκουν σε αφρικανικές ή έγχρωμες εθνοτικές ομάδες, ενώ για τον αυτοτραυματισμό παρατηρείται αυξημένος κίνδυνος μεταξύ ατόμων ηλικίας 16-24 ετών.
Τα ευρήματα αποτελούν μέρος νέας ανάλυσης από την Υπηρεσία Εθνικών Στατιστικών της Αγγλίας (Office for National Statistics-ONS), που εξετάζει για πρώτη φορά πώς οι εκτιμώμενοι ρυθμοί αυτοτραυματισμού και αυτοκτονίας διαφέρουν ανάλογα με τον σεξουαλικό προσανατολισμό.
Τα δεδομένα σχετικά με τη σεξουαλικότητα, τα οποία καταγράφηκαν στην απογραφή του 2021, συνδυάστηκαν με τα αρχεία των νοσοκομείων του NHS και τις καταγραφές θανάτων για ενήλικες στην Αγγλία και την Ουαλία για την περίοδο Μάρτιος 2021–Δεκέμβριος 2023.
Η έρευνα της ONS διαπίστωσε ότι οι πιθανότητες αυτοκτονίας για άτομα ηλικίας 16 και άνω που αυτοπροσδιορίζονται ως ΛΟΑ+ εκτιμάται ότι είναι 2,2 φορές υψηλότερες σε σχέση με αυτούς που αυτοπροσδιορίζονται ως ετεροφυλόφιλοι, ενώ οι πιθανότητες αυτοτραυματισμού είναι 2,5 φορές υψηλότερες.
Τα στοιχεία για τον αυτοτραυματισμό προήλθαν από τις εισαγωγές σε νοσοκομεία και τις επισκέψεις στα τμήματα επειγόντων περιστατικών (A&E), ενώ οι καταγραφές θανάτων χρησιμοποιήθηκαν για τις περιπτώσεις αυτοκτονίας.
Ο σταθμισμένος δείκτης αυτοτραυματισμού για ενήλικες που αυτοπροσδιορίζονται ως ΛΟΑ+ ήταν 1.508,9 ανά 100.000 άτομα, σε σύγκριση με 598,4 ανά 100.000 για εκείνους που δήλωσαν ότι είναι ετεροφυλόφιλοι.
Ο ρυθμός αυτοκτονιών για ενήλικες ΛΟΑ+ ήταν 50,3 ανά 100.000 άτομα, σε σύγκριση με 23,1 ανά 100.000 για τους ετεροφυλόφιλους.
Η Έμμα Σάρλαντ, από την ερευνητική ομάδα υγείας της ONS, δήλωσε: «Αυτή είναι η πρώτη μας ανάλυση για τον σκόπιμο αυτοτραυματισμό και την αυτοκτονία ανάλογα με τον σεξουαλικό προσανατολισμό, προσφέροντας νέες πληροφορίες για αυτό το σημαντικό θέμα».
«Η ανάλυσή μας αναδεικνύει ομάδες εντός της ΛΟΑ+ κοινότητας, όπου ο σχετικός κίνδυνος σκόπιμου αυτοτραυματισμού ή αυτοκτονίας είναι ιδιαίτερα υψηλός σε σύγκριση με τους ετεροφυλόφιλους».
«Για τον αυτοτραυματισμό, περιλαμβάνει τις γυναίκες, τους νεότερους ενήλικες και όσους ανήκουν σε μαύρες εθνοτικές ομάδες.»
«Για τις αυτοκτονίες, παρατηρείται αυξημένος κίνδυνος επίσης για τις γυναίκες, τους μεγαλύτερους σε ηλικία ενήλικες και εκείνους που ανήκουν σε μαύρες εθνοτικές ομάδες.»
«Κάθε αυτοκτονία είναι μια τραγωδία και έχει καταστροφικές συνέπειες για τις οικογένειες, τους φίλους και τις κοινότητες. Ελπίζουμε ότι η ανάλυσή μας σήμερα θα προσφέρει πολύτιμες πληροφορίες για την πρόληψη αυτοτραυματισμών και αυτοκτονιών.»
Η ανάλυση διαπίστωσε ότι τόσο οι γυναίκες όσο και οι άνδρες που αυτοπροσδιορίζονται ως ΛΟΑ+ είχαν «στατιστικά σημαντικά» υψηλότερες πιθανότητες να προβούν σε πράξεις αυτοτραυματισμού σε σχέση με εκείνους που αυτοπροσδιορίζονται ως ετεροφυλόφιλοι.
Ο κίνδυνος ήταν 2,8 φορές υψηλότερος για τις γυναίκες και 1,9 φορές υψηλότερος για τους άνδρες.
Ακόμη, ο κίνδυνος ήταν 2,8 φορές υψηλότερος για άτομα ΛΟΑ+ ηλικίας 16-24 ετών, περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη ηλικιακή ομάδα, αν και όλες οι ηλικίες παρουσίαζαν στατιστικά σημαντικά αυξημένο κίνδυνο, συμπεριλαμβανομένων των ατόμων ηλικίας 65 και άνω (1,6 φορές υψηλότερος).
Εντός του πληθυσμού ΛΟΑ+, οι πιθανότητες αυτοτραυματισμού ήταν 3 φορές μεγαλύτερες μεταξύ ατόμων μαύρης καταγωγής, αρκετά πάνω από τα άτομα λευκής (2,4 φορές υψηλότερος), ασιατικής (2,3) και μεικτής (2,3) εθνοτικής καταγωγής. Επίσης, ήταν 2,9 φορές μεγαλύτερες για εκείνους που ζουν στις λιγότερο υποβαθμισμένες περιοχές και 2,4 φορές για τις πιο υποβαθμισμένες περιοχές. Οι πιθανότητες ήταν 2,9 φορές μεγαλύτερες στις αγροτικές περιοχές, σε σύγκριση με 2,5 για τις αστικές περιοχές.
Ο κίνδυνος αυτοκτονίας για άτομα που αυτοπροσδιορίζονται ως ΛΟΑ+ ήταν 3,1 φορές υψηλότερος για τις γυναίκες και 1,8 φορές υψηλότερος για τους άνδρες — και πάλι, στατιστικά σημαντικές αυξήσεις σε σύγκριση με τον ετεροφυλόφιλο πληθυσμό.
Αναφορικά με τις ηλικιακές ομάδες, η ONS παρατήρησε μια αντίθετη τάση σε σχέση με τον κίνδυνο αυτοτραυματισμού, με την αύξηση του κινδύνου αυτοκτονίας να είναι υψηλότερη για τα άτομα ΛΟΑ+ άνω των 65 ετών (2,8 φορές υψηλότερος) και χαμηλότερη για τους νέους 16-24 ετών (1,9 φορές υψηλότερος).
Ο κίνδυνος αυτοκτονίας για μαύρους ενήλικες ΛΟΑ+ ήταν 4,7 φορές υψηλότερος σε σχέση με την αντίστοιχη ετεροφυλόφιλη ομάδα, και αρκετά υψηλότερος από ό,τι για ενήλικες ασιατικής (2,2), λευκής (2,0) και μεικτής (2,3) εθνοτικής προέλευσης.
Η ONS ανέφερε ότι «δεν μπορεί να προσδιορίσει» γιατί οι ρυθμοί σκόπιμου αυτοτραυματισμού και αυτοκτονίας για τα άτομα που αυτοπροσδιορίζονται ως ΛΟΑ+ διαφέρουν από εκείνους των ετεροφυλόφιλων, προσθέτοντας ότι «δεν είναι δυνατόν να καθοριστεί εάν ο σεξουαλικός προσανατολισμός είναι αιτιατός παράγοντας κινδύνου για σκόπιμο αυτοτραυματισμό ή αυτοκτονία».
Τηλεφωνικές γραμμές υποστήριξης για την αυτοκτονία
Εάν έχετε σκέψεις να προκαλέσετε κακό στον εαυτό σας ή σε άλλους και είστε άνω των 18, μπορείτε να πάρετε τηλέφωνο στην Γραμμή αυτοβοήθειας στο 1018(Γραμμή παρέμβασης για την αυτοκτονία – Κλίμακα).
Εάν έχετε σκέψεις να προκαλέσετε κακό στον εαυτό σας ή σε άλλους και είστε κάτω των 18 ετών, μπορείτε να πάρετε τηλέφωνο στο 1056 (Εθνική Γραμμή για τα Παιδιά SOS – Χαμόγελο του Παιδιού).
Οι γραμμές λειτουργούν σε εικοσιτετράωρη βάση, 7 ημέρες την εβδομάδα και δέχονται κλήσεις από κινητό ή σταθερό τηλέφωνο, με αστική χρέωση από όλες τις περιοχές της Ελλάδας.
