Επιμέλεια: Αλία Ζάε
Οι περισσότεροι γνωρίζουν το χούμους ως παραδοσιακό πιάτο του Ισραήλ. Ωστόσο, η πρώτη γνωστή αναφορά για το χούμους εμφανίζεται τον ΙΓ΄ αιώνα, σε βιβλία μαγειρικής της Αιγύπτου, πολύ πριν από το σχηματισμό των σύγχρονων κρατών της Μέσης Ανατολής. Για τους ιστορικούς, αυτό το γεγονός δεν είναι καθόλου καθοριστικό. Το χούμους είναι τόσο διαδεδομένο στις χώρες της Μέσης Ανατολής, στην Κύπρο και στην Ελλάδα ώστε κανένα από αυτά τα κράτη δεν μπορεί να διεκδικήσει την πατρότητα του. Άλλωστε, τα κύρια συστατικά του καλλιεργούνται από καιρό στις χώρες της Μεσογείου.
Αυτό το δημοφιλές πιάτο είναι μια πάστα από ρεβίθια και τριμμένο σουσάμι (ταχίνι). Σήμερα, το χούμους είναι ποικίλο και πολύπλευρο, όπως και η Ανατολή που το γέννησε. Μπορεί κανείς να διαφωνεί για πολύ καιρό για το ποιος σκέφτηκε πρώτη φορά να πολτοποιήσει τα ρεβίθια σε πουρέ, καρυκεύοντάς τα με ελαιόλαδο και σουσάμι. Και η κύρια σύνθεση του πιάτου δεν αλλάζει μετά από αιώνες.
Απλά υλικά, εύκολο στο μαγείρεμα στο σπίτι, ταιριάζει με σχεδόν οποιοδήποτε προϊόν, έχει πολλές παραλλαγές – δεν είναι περίεργο που το χούμους αγαπιέται τόσο πολύ από τους ανθρώπους σε όλο τον κόσμο.
Και μετά συνδέονται οι παραδόσεις και η φαντασία διαφορετικών χωρών, πόλεων ακόμα και οικογενειών – σκόρδο, κύμινο, κόλιανδρος, αλεσμένα φασόλια ή κολοκύθα προστίθενται στο χούμους… Οι Έλληνες το μαγειρεύουν με φέτα και baby σπανάκι, υπάρχει χούμους που περιέχει φύλλα βασιλικού, εστραγκόν, μαϊντανό, και ξηρούς καρπούς. Μπορούμε να έχουμε μια μάλλον ήπια εκδοχή με αβοκάντο και χυμό λάιμ. Οι Ιταλοί, από την άλλη, πρόσθεσαν στη σύνθεση λιαστές ντομάτες και ρίγανη.
Τα οφέλη του χούμους
Το χούμους είναι μια τροφή με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη, που σημαίνει ότι η ζάχαρη απελευθερώνεται αργά στην κυκλοφορία του αίματος. Περιέχει επίσης ανθεκτικό άμυλο, λίπος και πρωτεΐνες, που υπάρχουν στη σύνθεσή του. Επομένως, για άτομα με διαβήτη και διαταραχές του μεταβολισμού των υδατανθράκων, το χούμους αποτελεί μια πολύ υγιεινή και νόστιμη επιλογή.
Το χούμους χρειάζεται στους χορτοφάγους και τους vegan ως πηγή φυτικής πρωτεΐνης: μία μερίδα περιέχει 7,9 γραμμάρια. Το σουσάμι συνίσταται επίσης ως πηγή ιχνοστοιχείων και βιολογικά δραστικών ουσιών, που ενισχύουν τους αντιφλεγμονώδεις παράγοντες.
Το χούμους δεν περιέχει γαλακτοκομικά, γλουτένη και ξηρούς καρπούς, επομένως τα άτομα με διάφορους τύπους αλλεργιών και δυσανεξιών μπορούν να το προσθέσουν άφοβα στη διατροφή τους.
Θυμηθείτε ότι το χούμους είναι μια σάλτσα, ένα άλειμμα που συνήθως τρώγεται με πίτα, ψωμί, μπαγκέτα, μανιτάρια ή τραγανά λαχανικά εποχής, επομένως είναι σημαντικό να λάβετε υπόψη τη συνολική περιεκτικότητα σε θερμίδες του πιάτου.
Η βασική συνταγή για χούμους
Υλικά
250 γρ. ξερά ρεβύθια
160 γρ. ταχίνι (ή ταχίνι με μέλι)
4 κ.σ. λάδι αβοκάντο (ή εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο)
80 γρ. χυμό λεμονιού
5 σκελίδες σκόρδο
Ένα ποτήρι βρασμένο νερό που έχουμε αφήσει να κρυώσει
Φρέσκο κόλιανδρο ή μαϊντανό
Αλάτι, πιπέρι μαύρο
Καπνιστή πάπρικα για πασπάλισμα στο σερβίρισμα
Εκτέλεση
Μουλιάζουμε τα ρεβύθια σε νερό αποβραδίς, με μισό κουταλάκι του γλυκού μαγειρική σόδα. Την επομένη, τα ξεπλένουμε και τα βράζουμε περίπου 1-1,5 ώρα. Τα σουρώνουμε, τα πλένουμε με κρύο νερό και αφήνουμε να στραγγίξουν καλά. Βάζουμε τα ρεβύθια σε επεξεργαστή τροφίμων ή μπλέντερ, προσθέτουμε το βρασμένο νερό και χτυπάμε μέχρι να πολτοποιηθούν, για 5΄ περίπου. Προσθέτουμε και τα υπόλοιπα υλικά, το σκόρδο, τον κόλιανδρο (ή μαϊντανό), το ταχίνι, το λάδι αβοκάντο (ή ελαιόλαδο). Ανοίγουμε το μίξερ και ρίχνουμε σιγά-σιγά το λεμόνι, λίγο αλάτι και φρεσκοτριμμένο πιπέρι, χτυπάμε όλο το μείγμα καλά για ακόμα 10΄, μέχρι να έχουμε ένα χούμους λείο και κρεμώδες.
Σερβίρουμε το χούμους χλιαρό ή σε θερμοκρασία δωματίου, πασπαλισμένο με καπνιστή πάπρικα και λίγο έξτρα ελαιόλαδο. Εάν θέλουμε, γαρνίρουμε με φρέσκο μαϊντανό. Ιδανικά, το συνοδεύουμε με ψημένες αραβικές πίτες.
Αν θέλουμε να φυλάξουμε το χούμους μας, διατηρείται πολύ καλά στο ψυγείο τουλάχιστον 5 ημέρες. Καλή όρεξη!
Την επόμενη Παρασκευή, θα ασχοληθούμε με τη διατροφή στην αρχαία Ελλάδα και θα δούμε την πρώτη συνταγή του Αρχέστρατου.