Μπορεί ένα μπαχαρικό που υπάρχει σχεδόν σε κάθε σπιτικό να συμβάλλει στη μείωση της φλεγμονής και τη γενικότερη ενίσχυση της υγείας;
Πιθανόν να γνωρίζετε ήδη αρκετά μπαχαρικά που είναι ωφέλιμα για την υγεία. Εδώ, θα επικεντρωθούμε σε ένα που είναι γνωστό κυρίως για τη ζεστή πικάντικη γεύση του.
Προσθέστε περισσότερα γαρύφαλλα στο φαγητό σας!
Το γαρύφαλλο προέρχεται από την Ινδονησία και είναι το αποξηραμένο μπουμπούκι λουλουδιών του δέντρου του γαρύφαλλου.
Το γαρύφαλλο είναι ένα δημοφιλές μπαχαρικό, που εκτός από το ιδιαίτερο άρωμα και γεύση που χαρίζει σε φαγητά και γλυκά, προσφέρει και μέγιστα οφέλη στην υγεία, όπως έχει αποδειχθεί σε επιστημονικές έρευνες.
Δέκα τομείς που ενισχύονται από την κατανάλωση του γαρύφαλλου είναι οι εξής:
Εντερική υγεία: Στην παραδοσιακή ιατρική, το γαρύφαλλο χρησιμοποιούνταν για την ανακούφιση των γαστρεντερικών διαταραχών και τη βελτίωση της πέψης.
Βακτηριακές λοιμώξεις: Μια παλαιότερη μελέτη από το Journal of Natural Products διαπίστωσε ότι το γαρύφαλλο έχει ισχυρή αντιβακτηριακή δράση.
Ήπαρ: Το γαρύφαλλο περιέχει μια ισχυρή φυτική ένωση που ονομάζεται ευγενόλη, η οποία έχει αποδειχθεί ότι βελτιώνει τη λειτουργία του ήπατος και καταπολεμά τη λιπώδη ηπατική νόσο.
Τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα: Μια μελέτη του 2006 από το περιοδικό Nutrition έδειξε ότι άτομα με διαβήτη τύπου 2 που κατανάλωναν 1 έως 3 γραμμάρια γαρύφαλλου καθημερινά για ένα μήνα βελτίωσαν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα τους.
Οστά: Το μαγγάνιο, που βρίσκεται στα γαρύφαλλα, είναι σημαντικό για την υγεία των οστών και του συνδετικού ιστού.
Ανοσοποιητικό σύστημα: Τα πλούσια σε αντιοξειδωτικά γαρύφαλλα μπορούν να υποστηρίξουν τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος, να καταπολεμήσουν τις ελεύθερες ρίζες και να ελαττώσουν το οξειδωτικό στρες.
Μικρές φλεγμονές: Η ευγενόλη στα γαρύφαλλα έχει αποδειχθεί ότι έχει αντιφλεγμονώδη δράση.
Δόντια και ούλα: Μεταξύ των αντιβακτηριακών, αντιφλεγμονωδών και πιθανώς αναλγητικών επιδράσεών του, το γαρύφαλλο θα μπορούσε είναι χρήσιμο ακόμα και για την καταπολέμηση των ασθενειών των ούλων και την ανακούφιση από μικρούς πονόδοντους με φυσικό τρόπο.
Σεξουαλική ορμή: Ένα άγνωστο αφροδισιακό; Σύμφωνα με την παραδοσιακή ιατρική Ουνάνι, το γαρύφαλλο ενισχύει τη σεξουαλική επιθυμία και τη διέγερση.
Πονοκέφαλοι: Ο παραδοσιακός τρόπος για να ανακουφιστείτε από τον πόνο του πονοκεφάλου με το γαρύφαλλο είναι να συνθλίψετε μερικά μπουμπούκια γαρύφαλλου σε ένα μαντήλι και στη συνέχεια να εισπνεύσετε το άρωμα.
Όπως συμβαίνει με τις περισσότερες διατροφικές πληροφορίες, σίγουρα χρειαζόμαστε περισσότερες μελέτες σε ανθρώπους για να αποτυπώσουμε πραγματικά τον αντίκτυπο του γαρύφαλλου στην ανθρώπινη ευεξία.
Αλλά επειδή είναι τόσο προσιτό και εύκολα διαθέσιμο, μπορείτε σίγουρα να αρχίσετε να πειραματίζεστε και μόνοι σας.
Πώς να χρησιμοποιήσετε τα γαρύφαλλα
Ταιριάζουν σε σούπες, σάλτσες, μαγειρευτά, συνοδευτικά, κύρια πιάτα. Ακολουθούν έξι προτάσεις για τη χρήση του γαρύφαλλου στην κουζίνα:
Ανακατέψτε τα γαρύφαλλα σε ένα σπιτικό μείγμα μπαχαρικών για κρέας
Προσθέστε μερικά γαρύφαλλα σε σπιτικά τουρσί ή στην άλμη σας
Χρησιμοποιήστε σκόνη γαρύφαλλου για να προσθέσετε ζεστασιά στα smoothie, τους καφέδες ή τα αρτοσκευάσματά σας
Αναμείξτε τα σε σπιτικές σούπες ή βραστά φαγητά
Προσθέστε λίγο γαρύφαλλο σε ένα βραδινό ποτό
Χρησιμοποιήστε τα στα κουλουράκια και τα κέικ. Παραδοσιακά, συνδυάζονται με την κανέλα
Οι μάγειρες και οι αρτοποιοί θα πρέπει να σημειώσουν ότι το λίγο είναι αρκετό όταν πρόκειται για γαρύφαλλο. Χρησιμοποιήστε το με φειδώ και, ει δυνατόν, φροντίστε να αφαιρείτε τα ολόκληρα γαρύφαλλα από τα πιάτα σας πριν το σερβίρισμα, καθώς ορισμένοι άνθρωποι θεωρούν ότι έχουν δυσάρεστη υφή και αίσθηση στο στόμα. Ευτυχώς, τα πιάτα σας θα εξακολουθούν να διατηρούν την υπέροχη γεύση του γαρύφαλλου.
Ο Κώστας Μπακογιάννης, στη 01:00 μετά τα μεσάνυχτα με την ενσωμάτωση στο 83.64%, συγκεντρώνει ποσοστό 41,43%.
Στη δεύτερη θέση κλείδωσε ο υποψήφιος του ΠΑΣΟΚ Χάρης Δούκας, καταγράφοντας ποσοστό έως αυτή την ώρα 14,22%, ενώ τρίτος έρχεται ο υποψήφιος με την στήριξη του ΣΥΡΙΖΑ Κώστας Ζαχαριάδης, ο οποίος βρίσκεται στο 13,3% και κοντά του βρίσκεται ο υποψήφιος με το ΚΚΕ Νίκος Σοφιανός που συγκεντρώνει 12,82%.
Κεντρικός Τομέας
Στον Δήμο Βύρωνα, με την ενσωμάτωση στο 48%, προηγείται με 35,05% ο Μίλτος Μπαντής, ο οποίος θα πάει στον δεύτερο γύρο με τον Αλέξη Σωτηρόπουλο, που λαμβάνει το 22,18%. Ο απερχόμενος δήμαρχος, Γρηγόρης Κατωπόδης, καταλαμβάνει την τρίτη θέση με ποσοστό 19,32%.
Στο Γαλάτσι, ο δήμαρχος, Γιώργος Μαρκόπουλος, επανεκλέγεται θριαμβευτικά με ποσοστό πάνω από 73% (ενσωμάτωση 42%).
Σε ντέρμπι μεταξύ τριών υποψηφίων εξελίσσεται η καταμέτρηση των ψήφων στον Δήμο Δάφνης-Υμηττού, όπου ο δήμαρχος, Τάσος Μπινίσκος, προηγείται οριακά με 20,74%, του Νίκου Τσιλίφη, ο οποίος λαμβάνει ποσοστό 20,54% και του Γιώργου Δαουλάρη, που λαμβάνει το 19,81% (ενσωμάτωση 42%).
Στον Δήμο Ζωγράφου, ο νυν δήμαρχος, Βασίλης Θώδας, με 37,73% θα διεκδικήσει την επανεκλογή του την επόμενη Κυριακή με αντίπαλη την Τίνα Καφατσάκη- Βλάχου, η οποία λαμβάνει 27,50% (ενσωμάτωση 56%).
Στον δήμο Ηλιουπόλεως, η δημαρχιακή Αρχή θα διεκδικηθεί την επόμενη Κυριακή μεταξύ του Στάθη Ψυρρόπουλου, ο οποίος λαμβάνει 25,22% και του δημάρχου Γιώργου Χατζηδάκη, που λαμβάνει ποσοστό 23,48% (ενσωμάτωση 45%).
Στον δεύτερο γύρο θα κριθεί και ο δήμαρχος Καισαριανής, ανάμεσα στον Ηλία Σταμέλο που λαμβάνει ποσοστό 35,01% και τον νυν δήμαρχο, Χρήστο Βοσκόπουλο, με 30,97% (ενσωμάτωση 51%).
Τέλος, στον Δήμο Νέας Φιλαδέλφειας-Νέας Χαλκηδόνας η εκλογή δημάρχου θα κριθεί επίσης στον β’ γύρο, ανάμεσα στον δήμαρχο, Γιάννη Βούρο, που λαμβάνει το 26,45% των ψήφων και τον Γιάννη Τομπούλογλου, ο οποίος λαμβάνει ποσοστό 22,05% (ενσωμάτωση 46%).
Δυτικός Τομέας
Σε τέσσερεις δήμους του Δυτικού Τομέα Αθηνών η εκλογή δημάρχου θα κριθεί στον δεύτερο γύρο, ενώ για τους υπόλοιπους τρεις δήμους υπήρξε ανανέωση της εμπιστοσύνης για τους νυν αιρετούς.
Την επόμενη Κυριακή θα πρέπει να προσέλθουν στις κάλπες προκειμένου να αναδείξουν τους τοπικούς άρχοντες οι δημότες σε:
Αιγάλεω, όπου θα αναμετρηθούν ο Λάμπρος Σκλαβούνος που λαμβάνει το 37,60% των ψήφων με τον σημερινό δήμαρχο Γιάννη Γκίκα που συγκεντρώνει ποσοστό 24,73%.
Ίλιον, στο οποίο ο Νίκος Ζενετος με 39,92% θα διεκδικήσει την επανεκλογή του με αντίπαλο την Ανδριάνα Αλεβίζου Κουκουβίνου με 32,30%.
Πετρούπολη, τον δημαρχιακό θώκο της οποίας θα διεκδικήσουν ο νυν δήμαρχος Στέφανος Βλάχος που συγκεντρώνει το 36,43% των ψήφων και ο πρώην δήμαρχος Βαγγέλης Σίμος που λαμβάνει ποσοστό 28,76%.
Χαϊδάρι, όπου ο δήμαρχος Ευάγγελος Ντηνιακός με 31,22% θα αναμετρηθεί ή με τον προηγούμενο δήμαρχο Μιχάλη Σελέκο που λαμβάνει 27,31% ή με τον ‘Αρη Πανόπουλο, ο οποίος συγκεντρώνει μέχρι τώρα το 26,30% των ψήφων.
Την επανεκλογή τους από αυτή την Κυριακή εξασφάλισαν οι δήμαρχοι Περιστερίου Ανδρέας Παχατουρίδης με 77,70%, Αγίων Αναργύρων – Καματερού Γιώργος Σταύρος Τσίρμπας με 63,03% και Αγίας Βαρβάρας Λάμπρος Μίχος που εξασφαλίζει ποσοστό 46,86%.
Βόρειος Τομέας
Στον δεύτερο γύρο θα αναδειχθούν οι επικεφαλής έξι δήμων του Βορείου Τομέα Αθηνών, σε δύο η εκλογή από σήμερα ή την άλλη Κυριακή κρίνεται οριακά, ενώ από τον πρώτο γύρο εκλέχθηκαν οι δήμαρχοι σε τέσσερεις.
Σύμφωνα με την καταμέτρηση των ψήφων έως τις 23:25, στον β’ γύρο θα κριθούν οι νέες αρχές στους δήμους:
Πεντέλης (μεταξύ της Δήμητρας Κεχαγιά και του Δημοσθένη Παπακωνσταντίνου)
Νέας Ιωνίας (Παναγιώτης Μανούρης – Δέσποινα Θωμαΐδου)
Αγίας Παρασκευής (Γιάννης Μυλωνάκης – Γιάννης Σταθόπουλος)
Την επόμενη Κυριακή θα χρειαστεί να προσέλθουν στις κάλπες και οι δημότες Χολαργού – Παπάγου, όπου ο Ηλίας Αποστολόπουλος πρώτευσε με 39%, ενώ σε ντέρμπι για τρεις εξελίσσεται η δεύτερη θέση, ανάμεσα στον Δημήτρη Οικονόμου, που λαμβάνει 15,29%, τη Μαρία Σιώτου με 15,17% και τον Δημήτρη Τούτουζα με 14,65%.
Οριακά στο 43% βρίσκεται ο δήμαρχος Ηρακλείου Νίκος Μπάμπαλος με 42,54%, ο οποίος εάν δεν πιάσει το όριο εκλογής θα αναμετρηθεί με τον Μανώλη Παπαδημητρίου που λαμβάνει 30,69%, καθώς και ο δήμαρχος Χαλανδρίου Σίμος Ρούσσος με 42,84% ο οποίος από την πλευρά του εάν δεν εκλεγεί σήμερα θα διεκδικήσει την επανεκλογή του με αντίπαλο την Κρίστη Αγαπητού που λαμβάνει ποσοστό 25,29%.
Αντίθετα, την εκλογή τους από τον πρώτο γύρο πέτυχαν ο Βασίλης Ξυπολυτάς στην Κηφισιά με 64%, ο Θεόδωρος Αμπατζόγλου στον δήμο Αμαρουσίου με 52,78%, ο Στρατός Σαραούδας στη Μεταμόρφωση με 57,08% και ο Γιάννης Πισιμίσης στον δήμο Βριλησσίων με 54,61%.
Νότιος Τομέας
Οι εκλογείς έξι δήμων του Νοτίου Τομέα Αθηνών εξέλεξαν δήμαρχο από χθες, ενώ στους άλλους δύο η εκλογή θα κριθεί στον β’ γύρο.
Στον Δήμο Αγίου Δημητρίου, η νυν δήμαρχος Μαρία Ανδρούτσου με 37,42% θα διεκδικήσει την επανεκλογή της με αντίπαλο τον Στέλιο Μαμαλάκη που λαμβάνει 21,93% (ενσωμάτωση 54%).
Στον Άλιμο, ο Ανδρέας Κονδύλης επανεκλέγεται για τρίτη θητεία, καθώς με ενσωματωμένο το 36% των εκλογικών τμημάτων λαμβάνει ποσοστό 69,76%.
Άνετη επανεκλογή (επίσης για τρίτη θητεία) εξασφαλίζει και ο Γιώργος Παπανικολάου στον Δήμο Γλυφάδας, με ποσοστό 83,18% (ενσωμάτωση 51%).
Ανάλογη είναι η εικόνα και στον Δήμο Ελληνικού- Αργυρούπολης, όπου ο νυν δήμαρχος Γιάννης Κωνσταντάτος εξασφαλίζει τρίτη θητεία με ποσοστό 72,15% (ενσωμάτωση 50,63%).
Στην Καλλιθέα, επανέρχεται στη θέση δημάρχου ο Κώστας Ασκούνης, ο οποίος με ενσωματωμένο το 52% των εκλογικών τμημάτων λαμβάνει 46,28% έναντι 39,28% του απερχόμενου δημάρχου Δημήτρη Κάρναβου.
Στον Δήμο Μοσχάτου- Ταύρου, ο Ανδρέας Ευθυμίου επανεκλέγεται δήμαρχος με ποσοστό 59,58% (ενσωμάτωση 62%).
Στη Νέα Σμύρνη, η δημαρχιακή Αρχή θα κριθεί την επόμενη Κυριακή ανάμεσα στον Γιώργο Κουτελάκη που λαμβάνει το 28,25% των ψήφων και τη Δήμητρα Νάνου που έλαβε 26,75% (ενσωμάτωση στο 54%).
Τέλος, ο δήμαρχος Παλαιού Φαλήρου Ιωάννης Φωστηρόπουλος εξασφάλισε νέα θητεία καθώς έλαβε ποσοστό 58,30% (ενσωμάτωση 48%).
Από τον πρώτο γύρο των αυτοδιοικητικών εκλογών, φαίνεται να εκλέγεται περιφερειάρχης στις Περιφέρειες Αττικής, Δυτικής Ελλάδας, Ηπείρου, Κεντρικής Μακεδονίας, Κρήτης, Νοτίου Αιγαίου και Στερεάς Ελλάδας. Στις 6 από αυτές οι υποψήφιοι περιφερειάρχες που προηγούνται υποστηρίζονται από τη Νέα Δημοκρατία, ενώ στην Κρήτη ο υποψήφιος προέρχεται από το ΠΑΣΟΚ και κατέρχεται με ανεξάρτητο συνδυασμό, ο οποίος ωστόσο υποστηρίζεται από τη ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ.
Με καταμετρημένο περίπου το 60% στις 13 περιφέρειες της χώρας, οι κάλπες δείχνουν ότι στις Περιφέρειες Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, Δυτικής Ελλάδας, Ηπείρου, Θεσσαλίας, Κεντρικής Μακεδονίας, Κρήτης, Νοτίου Αιγαίου, Στερεάς Ελλάδας, προηγούνται οι περιφερειάρχες που μόλις ολοκλήρωσαν τη θητεία τους.
Επιπλέον, με την εξαίρεση των Περιφερειών Ιονίων Νήσων και Δυτικής Μακεδονίας, όπου οι υποψήφιοι είναι ανεξάρτητοι, και την Περιφέρεια Κρήτης, όπου ο υποψήφιος που προηγείται απολαμβάνει της στήριξης αμφότερων της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, στις υπόλοιπες 10 περιφέρειες της χώρας ηγούνται της εκλογικής αναμέτρησης υποψήφιοι υποστηριζόμενοι από το κόμμα της ΝΔ.
Σύμφωνα με την πρώτη εκτίμηση για τα αποτελέσματα των εκλογών, ο γενικός διευθυντής της Singular Logic Δημήτρης Μπακάκος σημείωσε ότι, όσον αφορά τις περιφέρειες και λαμβάνοντας ως βάση το 37% της ενσωμάτωσης των αποτελεσμάτων, σε 7 περιφέρειες θα αναδειχθούν οι περιφερειάρχες από την πρώτη Κυριακή, σε 4 περιφέρειες το αποτέλεσμα θα κριθεί στον β’ γύρο, ενώ η Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης και η Περιφέρεια Πελοποννήσου βρίσκονται στο όριο του σφάλματος για το εάν τελικά θα χρειαστεί εκ νέου αναμέτρηση των δύο επικρατέστερων υποψηφίων.
Αναλυτικά, η εικόνα διαμορφώνεται ως εξής:
Στην Αττική, με ενσωμάτωση 64,42% ο υποστηριζόμενος από τη ΝΔ Νίκος Χαρδαλιάς φαίνεται να κυριαρχεί των άλλων υποψηφίων από τον πρώτο γύρο με ποσοστό 46,50%. Έπεται ο ανεξάρτητος υποψήφιος με στήριξη του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία Γιώργος Ιωακειμίδης, με ποσοστό 15,74%. Στην τρίτη θέση βρίσκεται ο υποστηριζόμενος από το ΚΚΕ, Ιωάννης Πρωτούλης, με ποσοστό 13,99%, ενώ την τέταρτη θέση καταλαμβάνει ο Γιάννης Σγουρός, υποστηριζόμενος από το ΠΑΣΟΚ, με ποσοστό 13,19%.
Στην ΠεριφέρειαΑνατολικής Μακεδονίας και Θράκης, στο 60,11% της ενσωμάτωσης, προηγείται ο νυν περιφερειάρχης και υποστηριζόμενος από τη ΝΔ Χρήστος Μέτιος, με ποσοστό 41,65%, ενώ έπεται ο ανεξάρτητος υποψήφιος Χριστόδουλος Τοψίδης με 35,36%.
Στην Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου, σε ποσοστό ενσωμάτωσης 61,75% προηγείται ο Αλκιβιάδης Στεφανής, που υποστηρίζεται από τη ΝΔ, με ποσοστό 40,38%, ενώ ο υποψήφιος που προς το παρόν καταλαμβάνει τη δεύτερη θέση, Κωνσταντίνος Μουτζούρης, προέρχεται από τη ΝΔ, ωστόσο κατέρχεται στις εκλογές με ανεξάρτητο συνδυασμό και καταλαμβάνει έως τώρα το 33,76%.
Στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, ο νυν περιφερειάρχης και υποστηριζόμενος από τη ΝΔ Νεκτάριος Φαρμάκης, φαίνεται να διατηρεί τη θέση του από τον πρώτο γύρο, σε ποσοστό ενσωμάτωσης 54,46%, πετυχαίνοντας προς το παρόν ποσοστό 59,16%. Στη δεύτερη θέση ο Σπυρίδων Σκιαδαρέσης, υποστηριζόμενος από το ΠΑΣΟΚ, συγκεντρώνει 13%.
Στη Δυτική Μακεδονία, η εικόνα στο 63,25% της ενσωμάτωσης δείχνει ότι η αναμέτρηση θα εξελιχθεί σε ντέρμπι. Η εικόνα αυτήν τη στιγμή διαμορφώνεται ως εξής: Ο νυν περιφερειάρχης και υποστηριζόμενος από τη ΝΔ Γιώργος Κασαπίδης, βρίσκεται στη δεύτερη θέση με 34,61%, ενώ προηγείται ο ανεξάρτητος υποψήφιος Γιώργος Αμανατίδης με 36,05%.
Στην Περιφέρεια Ηπείρου, ο Αλέξανδρος Καρχιμάνης, υποστηριζόμενος από τη ΝΔ και νυν περιφερειάρχης, επίσης φαίνεται να εκλέγεται από τον πρώτο γύρο, σε ποσοστό ενσωμάτωσης 62,01%, πετυχαίνοντας προς το παρόν ποσοστό 54,93%. Δεύτερος στην κούρσα των εκλογών είναι ο Ιωάννης Στέφος, υποστηριζόμενος από τον ΣΥΡΙΖΑ, με ποσοστό 12,44%.
Στην Περιφέρεια Θεσσαλίας, ο νυν περιφερειάρχης, Κωνσταντίνος Αγοραστός, συγκεντρώνει προς το παρόν το 41,52% των ψήφων σε ποσοστό ενσωμάτωσης 57,11%. Στη δεύτερη θέση βρίσκεται ο ανεξάρτητος υποψήφιος με τη στήριξη ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ Δημήτριος Κουρέτας, ο οποίος προς το παρόν συγκεντρώνει 34,15%.
Στην Περιφέρεια Ιονίων Νήσων, ο Ιωάννης Τρεπεκλής, προερχόμενος από τη ΝΔ, με τον ανεξάρτητο συνδυασμό «ΙΟΝΙΑ ΕΠΟΧΗ», συγκεντρώνει το 31,63% σε ποσοστό ενσωμάτωσης 58,12%. Στη δεύτερη θέση βρίσκεται η νυν περιφερειάρχης και υποστηριζόμενη από τη ΝΔ Ρόδη Κράτσα Τσαγκαροπούλου, με ποσοστό 27,90%.
Στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, σε ποσοστό ενσωμάτωσης 57,38%, ο Απόστολος Τζιτζικώστας φαίνεται να πετυχαίνει μία καθαρή νίκη από τον πρώτο γύρο συγκεντρώνοντας έως τώρα 60,15%, ενώ ο υποστηριζόμενος από το ΠΑΣΟΚ Χρήστος Παπαστεργίου βρίσκεται στη δεύτερη θέση με ποσοστό 10,54%. Ο υποστηριζόμενος από το ΚΚΕ Σωτήριος Αβραμόπουλος συγκεντρώνει το 8,06% των ψήφων, ενώ ο Γιάννης Μυλόπουλος, υποστηριζόμενος από τον ΣΥΡΙΖΑ, καταλαμβάνει ποσοστό 7,23%.
Στην Περιφέρεια Κρήτης, σε ποσοστό ενσωμάτωσης 54,67%, προηγείται και φαίνεται να πετυχαίνει την εκλογή του από τον α’ γύρο ο υποψήφιος προερχόμενος από το ΠΑΣΟΚ Σταύρος Αρναουτάκης, με τη στήριξη του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ, συγκεντρώνοντας το 78,23%, ενώ στη δεύτερη θέση βρίσκεται ο Σπυρίδων Δανέλλης από τον ΣΥΡΙΖΑ, με ποσοστό 11,08%.
Στην Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, ο Γεώργιος Χατζημάρκος, νυν περιφερειάρχης και υποψήφιος προερχόμενος από τη ΝΔ, συγκεντρώνει ήδη το 66,52% σε ποσοστό ενσωμάτωσης 58,13%, γεγονός που σηματοδοτεί ότι ενδέχεται να μην υπάρξει β’ γύρος την επόμενη Κυριακή. Στη δεύτερη θέση, ο Νικηφόρος Παπανικόλας, προερχόμενος από το ΠΑΣΟΚ, συγκεντρώνει το 14,63%.
Στην Περιφέρεια Πελοποννήσου, ο Δημήτριος Πτωχός, υποστηριζόμενος από τη ΝΔ, φαίνεται να προηγείται με ποσοστό 42,43% σε ποσοστό ενσωμάτωσης 61,69%. Στη δεύτερη θέση, ο Πέτρος Τατούλης συγκεντρώνει 32,20% και περνάει στον β’ γύρο την επόμενη Κυριακή.
Στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας, ο Φάνης Σπανός, νυν περιφερειάρχης και υποστηριζόμενος από τη ΝΔ, με ποσοστό ενσωμάτωσης 57,88% φαίνεται να πετυχαίνει την εκλογή του από τον α’ γύρο με ποσοστό 48,52%. Στη δεύτερη θέση βρίσκεται ο ανεξάρτητος υποψήφιος που έλαβε τη στήριξη του ΣΥΡΙΖΑ Απόστολος Γκλέτσος, με ποσοστό 24,74%.
Σε κατάσταση σοκ μετά την πιο πολύνεκρη επίθεση στην επικράτειά του από ιδρύσεως κράτους, το Ισραήλ κήρυξε επίσημα τον πόλεμο στη Χαμάς χθες Κυριακή, μετά την άνευ προηγουμένου επίθεση την προηγουμένη από το παλαιστινιακό ισλαμιστικό κίνημα με ορμητήριο τη Λωρίδα της Γάζας, με τον συνολικό απολογισμό των θυμάτων να έχει ξεπεράσει πλέον τους 1.100 νεκρούς μέσα σε λιγότερες από 48 ώρες.
Επιδιώκοντας να ξαναπάρει το πάνω χέρι έπειτα από αυτή την επίθεση ευρείας κλίμακας -από γη, αέρα και θάλασσα- το Σάββατο, εβραϊκή αργία, οι ισραηλινές δυνάμεις συνέχιζαν χθες να καταδιώκουν μέλη της Χαμάς στο νότιο Ισραήλ και να εξαπολύουν αεροπορικά πλήγματα εναντίον στόχων στη Λωρίδα της Γάζας, όπου καταστράφηκαν κι άλλα κτίρια.
Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου προειδοποίησε πως ο πόλεμος αυτός θα είναι «μακρύς».
Σύμφωνα με τους πιο πρόσφατους επίσημους απολογισμούς θυμάτων που δημοσιοποιήθηκαν χθες, πάνω από 700 άνθρωποι σκοτώθηκαν στο Ισραήλ, ενώ άλλοι 2.150 τραυματίστηκαν, από τους οποίους πολλοί βρίσκονται «σε κρίσιμη κατάσταση».
«Ο εχθρός βρίσκεται ακόμη στο πεδίο», στο έδαφος του Ισραήλ, «ενισχύουμε τις δυνάμεις μας πάνω απ’ όλα κοντά στη Λωρίδα της Γάζας και διεξάγουμε εκκαθαριστικές επιχειρήσεις», δήλωνε χθες βράδυ εκπρόσωπος του ισραηλινού στρατού, διαμηνύοντας ότι «οι τρομοκράτες» θα καταδιωχθούν «παντού», «όπου κι αν βρίσκονται».
Ανάκτηση του «πλήρους» ελέγχου
Στη Λωρίδα της Γάζας, θύλακα υπό τον έλεγχο της Χαμάς από το 2007, τουλάχιστον 413 Παλαιστίνιοι -ανάμεσά τους 78 παιδιά και 41 γυναίκες- σκοτώθηκαν και άλλοι 2.300 τραυματίστηκαν, σύμφωνα με τις αρχές.
Ο ισραηλινός στρατός ανέπτυξε δεκάδες χιλιάδες στρατιώτες για να ανακτήσει τον πλήρη έλεγχο περιοχών που καλύπτονται από έρημο κοντά στη Λωρίδα της Γάζας, να διασώσει Ισραηλινούς ομήρους ή αιχμαλώτους και να απομακρύνει το σύνολο των κατοίκων της περιοχής ως σήμερα Δευτέρα το πρωί. Η Χαμάς κρατά «πάνω από 100» αιχμαλώτους, ανέφερε χθες Κυριακή η υπηρεσία Τύπου της κυβέρνησης.
«Πολίτες και στρατιώτες βρίσκονται στα χέρια του εχθρού, είμαστε σε καιρό πολέμου», είπε ο επικεφαλής του ισραηλινού στρατού Χερτσί Χαλεβί.
«Αρκετοί» Αμερικανοί σκοτώθηκαν, σύμφωνα με εκπρόσωπο του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας της προεδρίας των ΗΠΑ. Ανάμεσα στους νεκρούς είναι επίσης τουλάχιστον δέκα υπήκοοι Νεπάλ, όπως και πολίτες άλλων κρατών, ανάμεσά τους Γαλλίδα. Το υπουργείο Εξωτερικών του Καναδά έκανε λόγο για τον «θάνατο ενός Καναδού και την εξαφάνιση άλλων δύο».
«Ενότητα» ζήτησε ο Ισραηλινός πρόεδρος Ισαάκ Χέρτσογκ, «στον λαό, στο κοινοβούλιο και στην κυβέρνηση», μπροστά στην «κατάσταση έκτακτης ανάγκης».
Ο πρωθυπουργός Νετανιάχου προειδοποίησε ότι «ο πόλεμος θα είναι μακρύς και δύσκολος».
Τριανταεπτάχρονη Ισραηλινή είπε πως ένιωσε φρίκη όταν είδε μέλη της οικογένειάς της που έχουν απαχθεί σε βίντεο γυρισμένο στη Γάζα, ιδίως εξαδέλφη της και τα παιδιά της, ηλικιών μεταξύ εννέα μηνών και τριών ετών. «Αυτή είναι η μόνη επιβεβαίωση που έχουμε», είπε τηλεφωνικά στο Γαλλικό Πρακτορείο η Γιφάτ Τσάιλερ, με τσακισμένη τη φωνή.
«11η Σεπτεμβρίου»
Το Ισραήλ εξάλλου δέχθηκε επίθεση στα βόρεια σύνορά του, με τον Λίβανο. Το λιβανέζικο κίνημα Χεζμπολάχ, σύμμαχος της Χαμάς και του Ιράν, άνοιξε πυρ με οβιδοβόλα εναντίον διαφιλονικούμενου τομέα στα σύνορα, οδηγώντας τον ισραηλινό στρατό να προχωρήσει σε πλήγμα drone εναντίον θέσης της Χεζμπολάχ στον νότιο Λίβανο.
Ενώ στην Αίγυπτο, δυο ισραηλινοί τουρίστες σκοτώθηκαν από πυρά αστυνομικού εναντίον τους στην Αλεξάνδρεια, σύμφωνα με το ισραηλινό ΥΠΕΞ.
Η Χαμάς και ο Παλαιστινιακός Ισλαμικός Τζιχάντ, άλλη παλαιστινιακή ένοπλη οργάνωση, διαβεβαίωσαν πως αιχμαλώτισαν «πολυάριθμους στρατιώτες» του Ισραήλ.
«Αυτό που έγινε δεν έχει προηγούμενο στο Ισραήλ», αναγνώρισε ο κ. Νετανιάχου.
«Το Ισραήλ κατελήφθη εξαπίνης από αυτή την επίθεση άνευ προηγουμένου», έκρινε από την πλευρά του ο Τζόναθαν Πάνικοφ, διευθυντής της πρωτοβουλίας Σκόουκροφτ για την Ασφάλεια στη Μέση Ανατολή: «Άκουσα πολλές συγκρίσεις με (τις επιθέσεις που είχαν διαπραχθεί) την 11η Σεπτεμβρίου (2001, στις ΗΠΑ) και πολλοί Ισραηλινοί δεν μπορούν να καταλάβουν πώς μπόρεσε να γίνει αυτό».
Απόστρατος Ισραηλινός υποστήριξε πως ο ισραηλινοαραβικός πόλεμος του 1973, που παραμένει εθνικό τραύμα στο Ισραήλ, ήταν «λίγος» σε σύγκριση με την επίθεση της Χαμάς προχθές Σάββατο, στην οποία είδε «πολύ σοβαρή αποτυχία» των ισραηλινών υπηρεσιών πληροφοριών και ασφαλείας.
Η επίθεση της Χαμάς εξαπολύθηκε 50 χρόνια και μια μέρα έπειτα από εκείνον τον πόλεμο, που είχε φέρει το Ισραήλ προ εκπλήξεως και είχε στοιχίσει 2.600 ζωές στην ισραηλινή πλευρά σε τρεις εβδομάδες εχθροπραξιών.
Στην άλλη πλευρά, η ισραηλινή αντεπίθεση «μας κάνει να φοβόμαστε την καταστροφή και το τέλος της κοινωνίας των πολιτών στη Λωρίδα της Γάζας», είπε ο Σάντι αλ Άσι, 29χρονος κάτοικος του μικροσκοπικού παλαιστινιακού παραθαλάσσιου θύλακα.
«Νόμιμη άμυνα»
Οι Ταξιαρχίες Εζεντίν αλ Κάσαμ, ο ένοπλος βραχίονας της Χαμάς, ανακοίνωσε πως εξαπέλυσε αυτή την επιχείρηση και εκτόξευσε πάνω από 5.000 ρουκέτες εναντίον του Ισραήλ για «να βάλει τέλος στα εγκλήματα των δυνάμεων κατοχής». Το Ισραήλ κατέχει από το 1967 τη Δυτική Όχθη, παλαιστινιακό έδαφος, και την ανατολική Ιερουσαλήμ, ενώ επιβάλλει αυστηρό αποκλεισμό στη Λωρίδα της Γάζας από το 2007.
Το Ισραήλ ανέστειλε την ηλεκτροδότηση, τις παραδόσεις τροφίμων και εμπορευμάτων στα παλαιστινιακά εδάφη.
Το ισραηλινό υπουργείο Παιδείας ανακοίνωσε το κλείσιμο το σχολείων ως αύριο Τρίτη τουλάχιστον.
Η επίθεση της Χαμάς καταδικάστηκε από τους ηγέτες της Δύσης. Χθες Κυριακή ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς έκρινε πως το Ισραήλ έχει «δικαίωμα να αμυνθεί», όντας αντιμέτωπο με τις «βάρβαρες» επιθέσεις της Χαμάς.
Οι ΗΠΑ άρχισαν χθες να στέλνουν εκτάκτως στρατιωτική βοήθεια στο Ισραήλ, ιδίως πυρομαχικά, ενώ η αεροναυτική δύναμη κρούσης του αεροπλανοφόρου USS Gerald Ford πλέει προς την κατεύθυνση του Ισραήλ στη Μεσόγειο.
Ο Βρετανός πρωθυπουργός Ρίσι Σούνακ διαβεβαίωσε τον Ισραηλινό ομόλογό του για τη «διαρκή» υποστήριξη του Ηνωμένου Βασιλείου στο Ισραήλ, ενώ ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν κάλεσε τόσο το Ισραήλ όσο και τη Χαμάς να «υποστηρίξουν την ειρήνη» και να μη βάζουν στο στόχαστρο αμάχους.
Η Γαλλία κινητοποιείται «για να αποφευχθεί η σύγκρουση να εκτραχυνθεί», να υπάρξει «ανάφλεξη στη Δυτική Όχθη, στον Λίβανο ή στην περιφέρεια», είπε εκπρόσωπος της γαλλικής διπλωματίας.
Από την πλευρά του «το Ιράν υποστηρίζει τη νόμιμη άμυνα του παλαιστινιακού έθνους», δήλωσε χθες ο Ιρανός πρόεδρος Εμπραχίμ Ραϊσί.
Στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, που συνεδρίασε χθες εκτάκτως για να συζητήσει την κατάσταση, καταδικάστηκε η Χαμάς, αλλά δεν υπήρξε ομοφωνία, γεγονός το οποίο στηλίτευσε η Ουάσιγκτον.
Στις αγορές, ο βασικός δείκτης TA-35 του χρηματιστηρίου του Τελ Αβίβ υπέστη χθες πτώση 6,47%, κατέγραψε τη χειρότερή του συνεδρίαση από τον Μάρτιο του 2020, σύμφωνα με το πρακτορείο οικονομικών ειδήσεων Bloomberg. Ενώ οι τιμές του πετρελαίου ανέβαιναν κατά 4% και πλέον τις πρώτες πρωινές ώρες σήμερα: αυτή του πετρελαίου Brent κατέγραφε αλματώδη αύξηση (+4,7%), στα 86,65 δολάρια το βαρέλι, αυτή του βαρελιού της αμερικανικής ποικιλίας αναφοράς West Texas Intermediate επίσης (+4,5%), στα 88,39 δολάρια, λίγη ώρα μετά την έναρξη των συναλλαγών στις ασιατικές αγορές.
Σχολείο του ΟΗΕ στη Λωρίδα της Γάζας δέχθηκε «απευθείας πλήγμα» του Ισραήλ
Σχολείο που ανήκει στο Γραφείο Αρωγής και Έργων των Ηνωμένων Εθνών για τους Παλαιστίνιους Πρόσφυγες στην Εγγύς Ανατολή (UNRWA) δέχθηκε «απευθείας πλήγμα» και υπέστη «πολύ σοβαρές ζημιές» από τους ισραηλινούς βομβαρδισμούς αντιποίνων στη Λωρίδα της Γάζας μετά την άνευ προηγουμένου επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ προχθές Σάββατο, ανακοίνωσε η υπηρεσία.
Το σχολείο, το οποίο «προσέφερε στέγη σε περισσότερους από 225 ανθρώπους, υπέστη πολύ σοβαρές ζημιές», τόνισε το Γραφείο σε ανακοίνωση Τύπου που δημοσιοποίησε. Κανένας από τους πρόσφυγες που φιλοξενούσε δεν σκοτώθηκε ή τραυματίστηκε, όμως το κτίριο «υπέστη μεγάλες δομικές ζημιές».
Η UNRWA διευκρίνισε ότι προσφέρει καταφύγιο σε πάνω από 73.000 εσωτερικά εκτοπισμένους ανθρώπους σε 64 από τα σχολεία της στη Λωρίδα της Γάζας και αναμένει ο αριθμός τους να αυξηθεί. Σύμφωνα με την ανακοίνωση, από τα τουλάχιστον 20 παιδιά που σκοτώθηκαν στη Γάζα, τρία ήταν μαθητές σε σχολεία της UNRWA.
Ενώ η χθεσινή επίθεση της Χαμάς κατά του Ισραήλ έχει καταδικαστεί ομόφωνα από το σύνολο του δυτικού κόσμου, τα συναισθήματα και οι δηλώσεις των μουσουλμανικών κυρίως χωρών εκφράζουν μάλλον το αντίθετο. Επίσης, χώρες όπως η Ρωσία και η Σαουδική Αραβία περιορίστηκαν να ζητήσουν τον τερματισμό της βίας, η Κίνα και η Τουρκία μιλούν για τη λύση των δύο ανεξάρτητων κρατών, ενώ ειδικά η τελευταία δείχνει να βρίσκεται σε πολύ λεπτή θέση.
Ιράν
«Το Ιράν υποστηρίζει την νόμιμη υπεράσπιση του παλαιστινιακού έθνους», δήλωσε σήμερα ο Ιρανός πρόεδρος Ιμπραχήμ Ραϊσί, καλώντας τις «μουσουλμανικές κυβερνήσεις» να επιβεβαιώσουν και εκείνες την υποστήριξή τους, την επόμενη μέρα της επίθεσης που εξαπέλυσε η Χαμάς στο Ισραήλ.
Σύμφωνα με το πρακτορείο ειδήσεων Tasnim, ο Ιρανός πρόεδρος πρόσθεσε ότι «το σιωνιστικό καθεστώς και οι υποστηρικτές του ευθύνονται για την αστάθεια στην περιοχή».
Ο πρόεδρος Ραϊσί έκανε τις δηλώσεις αυτές αφού προηγουμένως είχε τηλεφωνική επικοινωνία ξεχωριστά με τους ηγέτες των παλαιστινιακών ένοπλων κινημάτων Χαμάς, Ισμαήλ Χανίγια και Ισλαμικής Τζιχάντ Ζιάντ αλ-Ναχάλα, αντίστοιχα τους οποίους είχε φιλοξενήσει ξεχωριστά τον Ιούνιο στην Τεχεράνη.
Το Ιράν διατηρεί στενές σχέσεις με τα δύο παλαιστινιακά κινήματα και ήταν μία από τις πρώτες χώρες που χαιρέτισαν την επίθεση της Χαμάς που ξεκίνησε χθες Σάββατο.
«Το Ιράν υποστηρίζει την νόμιμη άμυνα του παλαιστινιακού έθνους. Το σιωνιστικό καθεστώς και οι υποστηρικτές του (…) πρέπει να θεωρηθούν υπεύθυνοι σε αυτή την υπόθεση», δήλωσε ο Ιρανός πρόεδρος στο μήνυμά του που απευθύνεται «στο παλαιστινιακό έθνος».
Λίβανος / Χεζμπολάχ: Τα όπλα και οι ρουκέτες μας είναι με τους Παλαιστίνιους
Ο ανώτερος αξιωματούχος της σιιτικής οργάνωσης του Λιβάνου Χεζμπολάχ Χάσεμ Σαφιεντίν είπε ότι «τα όπλα και οι ρουκέτες» της οργάνωσής του είναι με τους ένοπλους Παλαιστίνιους της Χαμάς που πραγματοποίησαν χθες επίθεση στο Ισραήλ.
«Η ιστορία μας, τα όπλα μας και οι ρουκέτες μας είναι μαζί σας. Ό,τι έχουμε είναι μαζί σας», είπε ο Σαφιεντίν σε εκδήλωση στο προπύργιο της Χεζμπολάχ Ντάχιεχ, στα περίχωρα της Βηρυτού, σε ένδειξη αλληλεγγύης προς τους Παλαιστίνιους μαχητές.
Τουρκία: Ο Ερντογάν καλεί Ισραήλ και Χαμάς να «στηρίξουν την ειρήνη»
Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε σήμερα ότι η Άγκυρα είναι αποφασισμένη να εντείνει τις διπλωματικές προσπάθειες για την επίτευξη αποκλιμάκωσης στις συγκρούσεις μεταξύ ισραηλινών και παλαιστινιακών δυνάμεων, με τον Τούρκο πρόεδρο να σημειώνει ότι η λύση δύο κρατών είναι ο μόνος τρόπος για την επίτευξη περιφερειακής ειρήνης.
O Ερντογάν τόνισε ότι η ισραηλινο-παλαιστινιακή σύγκρουση βρίσκεται στο επίκεντρο των περισσότερων συγκρούσεων και ζητημάτων στη Μέση Ανατολή και πρόσθεσε ότι είναι πλέον ανάγκη να δημιουργηθεί ένα ανεξάρτητο παλαιστινιακό κράτος με πρωτεύουσα την Ιερουσαλήμ.
Προέτρεψε το Ισραήλ και τη Χαμάς να «στηρίξουν την ειρήνη» και να προστατεύσουν αμάχους.
«Είμαστε έτοιμοι να κάνουμε τα πάντα για να μειώσουμε τις εντάσεις (…). Καλούμε όλους τους παράγοντες να στηρίξουν την ειρήνη», τόνισε ο Τούρκος πρόεδρος, χωρίς να καταδικάζει ρητά την επίθεση.
Η ανάφλεξη προκλήθηκε την ώρα που η Τουρκία, η οποία δεν θεωρεί τη Χαμάς τρομοκρατική οργάνωση, έχει υποστηρίξει Παλαιστίνιους στο παρελθόν, έχει φιλοξενήσει μέλη της Χαμάς και υποστηρίζει τη λύση των δύο κρατών, εργάζεται για την αποκατάσταση των δεσμών της με το Ισραήλ έπειτα από χρόνια εχθρότητας.
Σε ανακοίνωσή του, το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών τόνισε ότι η Άγκυρα βρίσκεται σε στενές επαφές με όλα τα εμπλεκόμενα μέρη, επαναλαμβάνοντας έκκληση του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για αυτοσυγκράτηση.
Η πρέσβης του Ισραήλ στην Τουρκία Ίριτ Λιλιάν εκτίμησε σήμερα ότι είναι πολύ νωρίς για να μιλήσουμε για πρόταση διαμεσολάβησης μεταξύ του Ισραήλ και της παλαιστινιακής ισλαμιστικής οργάνωσης Χαμάς, προσθέτοντας ότι οι επιθέσεις έδειξαν ότι η Χαμάς προφανώς δεν έχει καμία παρουσία στην Τουρκία ή αλλού.
Το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών δεν απάντησε αμέσως σε αίτημα για σχόλιο σχετικά με την παρουσία αξιωματούχων της Χαμάς στην Τουρκία.
Σε διαδικτυακή ενημέρωση προς τους δημοσιογράφους αφότου η Τουρκία είπε ότι βρίσκεται σε επαφή με όλα τα εμπλεκόμενα μέρη και δήλωσε έτοιμη για αποκλιμάκωση, η Λιλιάν είπε ότι προτεραιότητα του Ισραήλ είναι η απάντησή του στην επίθεση.
«Η διαμεσολάβηση έρχεται σε διαφορετική χρονική στιγμή. Αυτή τη στιγμή, δυστυχώς μετράμε τους νεκρούς, προσπαθούμε να θεραπεύσουμε τους τραυματίες, δεν ξέρουμε καν πόσος είναι ο αριθμός των πολιτών που απήχθησαν”, σχολίασε.
«Θέλουμε να δούμε όλους τους απαχθέντες να επιστρέφουν στα σπίτια τους και θέλουμε την ησυχία και την ηρεμία να επιστρέψουν στο Ισραήλ και στην περιοχή. Μετά μπορούμε να μιλήσουμε για διαμεσολάβηση και για το ποιοι θα είναι οι παίκτες σε αυτή τη διαμεσολάβηση».
Σήμερα, ο πρόεδρος του τουρκικού κοινοβουλίου Νουμάν Κουρτουλμούς, ενώ επανέλαβε την προηγούμενη έκκληση της Άγκυρας για αυτοσυγκράτηση, είπε ότι οι Παλαιστίνιοι υπέφεραν εδώ και καιρό από αδικίες, συγκεκριμένα στο τέμενος Αλ Άκσα της Ιερουσαλήμ, το οποίο χαρακτήρισε «κόκκινη γραμμή».
Η Λιλιάν σχολίασε ότι το Ισραήλ περίμενε περισσότερη ενσυναίσθηση από την Τουρκία, μια χώρα που έχει υποφέρει από ένοπλες επιθέσεις για δεκαετίες, αλλά πρόσθεσε ότι ο «καλός εποικοδομητικός» διάλογος μεταξύ των χωρών την «επόμενη μέρα» θα ρίξει φως στην προοπτική της προσέγγισης.
«Νομίζω ότι είναι λίγο δύσκολο να το πω», είπε η Λιλιάν, όταν ρωτήθηκε εάν θα επηρεαστούν οι διμερείς σχέσεις, προσθέτοντας ότι ορισμένα σχόλια από την Άγκυρα αποτέλεσαν «έκπληξη».
«Νομίζω ότι οι σχέσεις του Ισραήλ και της Τουρκίας, που μπήκαν σε μια διαδικασία αναθέρμανσης, δεν πρέπει να επηρεαστούν από τη χθεσινή επίθεση και από τον συνεχιζόμενο πόλεμο κατά της τρομοκρατίας», πρόσθεσε.
Είπε επίσης ότι η ισραηλινή πρεσβεία βρίσκεται σε επαφή με τις τουρκικές αρχές σχετικά με απειλές και εκκλήσεις για διαδηλώσεις και προσφυγή στη βία.
Η Ρωσία και η Σαουδική Αραβία ζητούν «άμεση κατάπαυση του πυρός», το Ομάν ζητεί την παρέμβαση της διεθνούς κοινότητας, αλληλεγγύη προς το Ισραήλ εξέφρασε η Ινδία
Η Ρωσία έκανε σήμερα έκκληση προς τους Ισραηλινούς και τους Παλαιστίνιους για «άμεση κατάπαυση του πυρός» εκφράζοντας παράλληλα την «εντονότερη ανησυχία» της μετά την επίθεση της Χαμάς κατά του Ισραήλ.
Σε ανακοίνωσή της η εκπρόσωπος της ρωσικής διπλωματίας Μαρία Ζαχάροβα αναφέρει: «Κάνουμε έκκληση στην παλαιστινιακή και την ισραηλινή πλευρά να προχωρήσουν σε άμεση κατάπαυση του πυρός, να εγκαταλείψουν τη βία και να επιδείξουν την απαραίτητη αυτοσυγκράτηση».
Στο ίδιο πνεύμα ήταν και η ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών της Σαουδικής Αραβίας που ζήτησε τον «άμεσο τερματισμό της βίας ανάμεσα σε Ισραηλινούς και Παλαιστίνιους», όπως μετέδωσε το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων.
Το πρακτορείο επικαλείται ανακοίνωση του υπουργείου, η οποία αναφέρει: «Παρακολουθούμε τις άνευ προηγουμένου εξελίξεις ανάμεσα σε έναν αριθμό παλαιστινιακών φατριών και των ισραηλινών δυνάμεων κατοχής που έχουν οδηγήσει σε ένα υψηλό επίπεδο βίας σε πολλά μέτωπα».
Από την πλευρά του το Ομάν κάλεσε τις δύο πλευρές να επιδείξουν την μέγιστη αυτοσυγκράτηση, όπως μετέδωσε το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων επικαλούμενο επίσημη ανακοίνωση. Η ανακοίνωση ζητεί από την διεθνή κοινότητα και τους θεσμούς να «παρέμβουν άμεσα για να σταματήσει η συνεχιζόμενη κλιμάκωση και να εφαρμόσουν τους κανόνες του διεθνούς δικαίου”.
Ο Ινδός πρωθυπουργός Ναρέντρα Μόντι εξέφρασε την «αλληλεγγύη» του προς το Ισραήλ.
«Βαθιά σοκαρισμένος από τις πληροφορίες που αφορούν την τρομοκρατική επίθεση στο Ισραήλ. Είμαστε αλληλέγγυοι προς το Ισραήλ αυτές τις δύσκολες στιγμές», έγραψε ο Μόντι στο μέσο κοινωνικής δικτύωσης Χ.
Κίνα: Να εφαρμοστεί η λύση των δύο κρατών
Νωρίτερα σήμερα, το κινεζικό υπουργείο Εξωτερικών έκανε έκκληση προς όλα τα εμπλεκόμενα μέρα να παραμείνουν ψύχραιμα και να τερματίσουν άμεσα τις εχθροπραξίες για την προστασία των αμάχων, υποστηρίζοντας όπως η Τουρκία και η Ρωσία ότι «ο θεμελιώδης τρόπος επίλυσης της σύγκρουσης είναι να εφαρμοστεί η λύση των δύο κρατών και να ιδρυθεί ένα ανεξάρτητο Παλαιστινιακό Κράτος».
Το Ισραήλ ανέμενε «εντονότερη καταδίκη» της Χαμάς από την Κίνα, μια χώρα την οποία θεωρεί φιλική, δήλωσε σήμερα ο Γιούβαλ Γουάκς, ανώτερος αξιωματούχος στην ισραηλινή πρεσβεία στο Πεκίνο.
«Όταν δολοφονούνται άνθρωποι, σφαγιάζονται στους δρόμους, δεν είναι η κατάλληλη στιγμή για να ζητούμε λύση των δύο κρατών», είπε στους δημοσιογράφους ο Γουάκς.
Γερμανία: Να επανεξεταστούν τα κονδύλια προς τις παλαιστινιακές οργανώσεις
Με την επίθεση της Χαμάς εναντίον του Ισραήλ άνοιξε και η συζήτηση για αναθεώρηση της γερμανικής οικονομικής υποστήριξης των Παλαιστινίων, με πολλούς πολιτικούς να ζητούν την άμεση διακοπή της εκταμίευσης υπεσχημένων κονδυλίων.
Ο αρχηγός των Φιλελευθέρων (FDP) και υπουργός Οικονομικών Κρίστιαν Λίντνερ ζήτησε από την υπουργό Εξωτερικών Αναλένα Μπέρμποκ να εισηγηθεί πώς θα πρέπει το γερμανικό κράτος να προχωρήσει, όσον αφορά την οικονομική βοήθεια, «υπό το φως αυτής της βίας». Η επίσης φιλελεύθερη επικεφαλής της Επιτροπής ‘Αμυνας της Bundestag Μαρί-‘Αγκνες Στρακ-Τσίμερμαν τόνισε την ανάγκη να επανεξεταστούν τα κονδύλια βοήθειας προς τους Παλαιστίνιους.
«Η επίθεσης της Χαμάς εναντίον αμάχων πρέπει να ληφθεί ως αφορμή προκειμένου να εξεταστούν όλα τα κονδύλια βοήθειας από τη Γερμανία, την Ευρωπαϊκή Ένωση και τον ΟΗΕ που προορίζονται για τη Λωρίδα της Γάζας και ο τρόπος που χρησιμοποιούνται», δήλωσε η κυρία Στρακ-Τσίμερμαν στις εφημερίδες του Ομίλου Funke. Η Γερμανία «έχει δεσμευτεί για βοήθεια ύψους άνω των 340 εκατομμυρίων ευρώ. Αυτά θα πρέπει τώρα άμεσα να σταματήσουν. Ο Παλαιστίνιος πρόεδρος Μαχμούντ Αμπάς τάχθηκε στο πλευρό της Χαμάς, επομένως αυτά τα χρήματα δεν πρέπει να ρέουν. Δεν αρκεί απλώς να εκφράζουμε την πολιτική ανησυχία μας. Πρέπει να γίνουν και συγκεκριμένες ενέργειες», τόνισε από την πλευρά του ο αρμόδιος του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος (CDU) για θέματα ‘Αμυνας Ρόντερικ Κιζεβέτερ.
Ο Γενικός Γραμματέας του FDP Μπιτζάν Ντζιρ-Ζαράι καταδίκασε ακόμη τους πανηγυρισμούς υποστηρικτών της Χαμάς χθες στο Βερολίνο. «Το να γιορτάζεις και να επευφημείς τη βάρβαρη τρομοκρατία της Χαμάς είναι αηδιαστικό. Αυτοί που το κάνουν δεν έχουν θέση στην κοινωνία μας», τόνισε σε δήλωσή του στη BILD και ζήτησε και αυτός να διακοπούν «τυχόν κονδύλια που διατίθενται σε αντισημιτικούς ή αντι-ισραηλινούς σκοπούς – και αυτό ισχύει και για τις οργανώσεις του παλαιστινιακού μετώπου στη Γερμανία». Ο Γενικός Γραμματέας του FDP ζήτησε επίσης «να εξεταστεί άμεσα το ενδεχόμενο απαγόρευσης οργανώσεων που διασπείρουν το μίσος, όπως η Samidoun».
Στο ίδιο πνεύμα, ο εντεταλμένος της ομοσπονδιακής κυβέρνησης για τον αντισημιτισμό Φέλιξ Κλάιν δήλωσε στην BILD ότι μετά την επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ, θα πρέπει να αναθεωρηθούν όλα τα γερμανικά και διεθνή κονδύλια βοήθειας για τη Λωρίδα της Γάζας και τη Δυτική Όχθη. «Η θρασύδειλη και επιθετική συμπεριφορά των υποστηρικτών της Χαμάς στη Γερμανία είναι επίσης απαράδεκτη. Η αστυνομία και η Υπηρεσία για την Προστασία του Συντάγματος καλούνται τώρα επειγόντως να αποτρέψουν τις δραστηριότητες αυτής της τρομοκρατικής οργάνωσης στη Γερμανία», υπογράμμισε.
«Η τρομοκρατία και ο αντισημιτισμός δεν πρέπει να χρηματοδοτούνται με χρήματα των γερμανικών φόρων», ανέφερε από την πλευρά του ο Πρόεδρος της Γερμανοϊσραηλινής Εταιρίας Φόλκερ Μπεκ, ο οποίος ωστόσο διευκρίνισε ότι δεν ζητά διακοπή των πληρωμών, αλλά αυστηρότερους όρους και έλεγχο και «σαφείς αποφάσεις από την Επιτροπή Προϋπολογισμού και την Bundestag για τον προϋπολογισμό του 2024». Σύμφωνα με το ομοσπονδιακό υπουργείο Αναπτυξιακής Βοήθειας, η Γερμανία είναι «ένας από τους μεγαλύτερους δωρητές» στα Παλαιστινιακά Εδάφη.
Αντίθετη άποψη εξέφρασε ο πρώην επικεφαλής της Κοινοβουλευτικής Ομάδας της Αριστεράς Γκρέγκορ Γκίζι, επισημαίνοντας ότι δεν πρέπει να σταματήσει η γερμανική βοήθεια προς παλαιστιανικές οργανώσεις. «Αυτές πρέπει να υποστηρίζονται, αλλά όχι η Χαμάς. Η επίθεση προέρχεται μόνο από αυτήν», δήλωσε ο κος Γκίζι στο περιοδικό Der Spiegel, καταδικάζοντας ταυτόχρονα την οργάνωση για τις επιθέσεις. «Πολλοί θάνατοι και τραυματισμοί δεν είναι ποτέ κάτι αποδεκτό, οι ομηρείες είναι απαράδεκτες. Και πάνω από όλα, σκοτώνουν αυθαίρετα αμάχους. Είναι ο καιρός για μια πολιτική λύση, αλλά πρέπει και η ισραηλινή κυβέρνηση να είναι προηγουμένως έτοιμη για αυτό», πρόσθεσε.
Το γραφείο του Ομοσπονδιακού Προέδρου, το Ομοσπονδιακό Κοινοβούλιο και η Καγκελαρία ύψωσαν από χθες την ισραηλινή σημαία, ενώ στα χρώματα του Ισραήλ φωτίστηκε και η Πύλη του Βραδεμβούργου. «Όλα αυτά αποτελούν ορατές αποδείξεις της ακλόνητης υποστήριξής μας προς το κράτος του Ισραήλ», είπε χαρακτηριστικά ο καγκελάριος και σημείωσε ότι έχουν αυξηθεί τα μέτρα ασφαλείας σε εγκαταστάσεις ισραηλινών και εβραϊκών θεσμών.
Το Ισραήλ δήλωσε το Σάββατο ότι βρίσκεται σε πόλεμο μετά την αιφνιδιαστική επίθεση που εξαπέλυσε η Χαμάς, η τρομοκρατική οργάνωση που ελέγχει τη Λωρίδα της Γάζας, εναντίον της χώρας από αέρος, ξηράς και θαλάσσης.
Σε απάντηση στην επίθεση, οι ισραηλινές δυνάμεις ανακοίνωσαν την έναρξη της επιχείρησης «Σπαθιά από σίδερο», κάνοντας λόγο για μια «ευρείας κλίμακας επιχείρηση για την υπεράσπιση των ισραηλινών πολιτών από τη συντονισμένη επίθεση της Χαμάς κατά του Ισραήλ».
Πάνω από 200 Ισραηλινοί έχουν σκοτωθεί κατά την εισβολή της Χαμάς, σύμφωνα με τις Ισραηλινές Δυνάμεις Άμυνας (ΙΔΑ/IDF).
Το υπουργείο Υγείας του Ισραήλ ανέφερε ότι πάνω από 1.452 Ισραηλινοί έχουν τραυματιστεί, εκ των οποίων 18 σε κρίσιμη κατάσταση και 267 σοβαρά.
Το υπουργείο Υγείας της Γάζας ανακοίνωσε ότι ο αριθμός των Παλαιστινίων νεκρών αυξήθηκε σε 232, με περισσότερους από 1.600 τραυματίες.
Παλαιστίνιοι πανηγυρίζουν δίπλα σε ένα κατεστραμμένο ισραηλινό τανκ στο φράχτη της Λωρίδας της Γάζας, ανατολικά του Χαν Γιουνίς, στις 7 Οκτωβρίου 2023. (Hassan Eslaiah/AP Photo)
Ισραηλινός Στρατός: Η κατάσταση «δεν είναι ακόμη υπό πλήρη έλεγχο»
«Αυτή είναι μια πολύ θλιβερή ημέρα για το Ισραήλ», δήλωσε ο εκπρόσωπος των ΙΔΑ αντισυνταγματάρχης Τζόναθαν Κόνρικους, σε ενημέρωση που μεταδόθηκε ζωντανά στο Χ αργά το Σάββατο, στην οποία ανέφερε ότι η κατάσταση «δεν είναι ακόμη υπό πλήρη έλεγχο», με τις μάχες να συνεχίζονται στο νότιο Ισραήλ.
«Υπάρχουν ακόμη τρομοκράτες της Χαμάς μέσα στο Ισραήλ», είπε ο κος Κόνρικους, προσθέτοντας ότι οι ισραηλινές ειδικές δυνάμεις και τα στρατεύματα των ΙΔΑ συνεχίζουν τη μάχη, πηγαίνοντας από σπίτι σε σπίτι για να καθαρίσουν τις κοινότητες από τους τρομοκράτες. Εκτίμησε ότι οι ισραηλινές δυνάμεις έχουν καταφέρει να σκοτώσουν πάνω από 200 μαχητές της Χαμάς.
Ο κος Κόνρικους πρόσθεσε ότι οι απώλειες σε ζωές αμάχων είναι πρωτοφανείς.
Ισραηλινοί αστυνομικοί απομακρύνουν μια γυναίκα και ένα παιδί από σημείο που χτυπήθηκε από ρουκέτα που εκτοξεύτηκε από τη Λωρίδα της Γάζας, στο Άσκελον, στο νότιο Ισραήλ, στις 7 Οκτωβρίου 2023. (AP Photo/Tsafrir Abayov)
Ενώ ανέφερε τον ίδιο αριθμό 200 και πλέον νεκρών που ανακοίνωσε νωρίτερα ο ΙΔΑ, ο κος Κόνρικους είπε ότι ο αριθμός αυτός «δυστυχώς θα αυξηθεί».
Ο αριθμός των τρομοκρατών της Χαμάς που πέρασαν στο Ισραήλ από τη Γάζα για αυτή την επιχείρηση ήταν «πολλές εκατοντάδες», είπε, προσθέτοντας ότι επιτέθηκαν σε δεκάδες ισραηλινές κοινότητες και στρατιωτικές βάσεις.
«Πήγαιναν από πόρτα σε πόρτα, από σπίτι σε σπίτι, αναζητώντας Ισραηλινούς πολίτες, τους οποίους εκτελούσαν εν ψυχρώ μέσα στα σπίτια τους», είπε.
Στη συνέχεια, οι τρομοκράτες απήγαγαν και έσυραν στη Γάζα τόσο στρατιώτες όσο και αμάχους, συμπεριλαμβανομένων γυναικών και παιδιών.
«Με λύπη μου λέω ότι έχουμε έναν σημαντικό αριθμό Ισραηλινών που κρατούνται από τη Χαμάς στη Γάζα», είπε, χωρίς όμως να μιλήσει πιο συγκεκριμένα.
Ένας άνδρας τρέχει στον δρόμο καθώς καίει η φωτιά μετά την εκτόξευση ρουκετών από τη Λωρίδα της Γάζας, στο Άσκελον του Ισραήλ, στις 7 Οκτωβρίου 2023. (Amir Cohen/Reuters)
Ο μεγάλος αριθμός των απαγωγών, είπε, μαζί με τον γνωστό αριθμό των θυμάτων, «θα διαμορφώσει και θα επηρεάσει το μέλλον αυτού του πολέμου κατά του Ισραήλ και θα διαμορφώσει το μέλλον αυτού που κάνουμε κατά της Χαμάς».
Ο ορίζοντας του Τελ Αβίβ ήταν ήσυχος. Νωρίτερα κατά τη διάρκεια της ημέρας, υπήρχαν καταιγισμοί πυραύλων της Χαμάς που διέσχιζαν τον ουρανό. Ο εκπρόσωπος των ΙΔΑ προέβλεψε ότι θα υπάρξουν περισσότερα πλήγματα κατά τη διάρκεια της νύχτας.
Είπε ότι υπήρξαν ισχυρά μπαράζ πυραυλικών επιθέσεων με στόχο το κεντρικό και το νότιο Ισραήλ καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας.
Ρουκέτες εκτοξεύονται από την πόλη της Γάζας προς το Ισραήλ, στις 7 Οκτωβρίου 2023. (Mahmud Hams/AFP μέσω Getty Images)
«Περισσότεροι από 3.000 πύραυλοι έχουν εκτοξευθεί κατά του Ισραήλ, με στόχο τους Ισραηλινούς πολίτες και, δυστυχώς, το Ισραήλ έχει καταβάλλει βαρύ φόρο σε ανθρώπινες ζωές», είπε.
Ο κος Κόνρικους δήλωσε ότι οι Ισραηλινές Δυνάμεις Άμυνας θα επικεντρώσουν τις προσπάθειές τους στο να πλήξουν στόχους της Χαμάς εντός της Γάζας, προκειμένου να υποβαθμίσουν την ικανότητα της τρομοκρατικής ομάδας να πραγματοποιήσει περαιτέρω επιθέσεις.
«Αυτός θα είναι ένας μακρύς και δύσκολος πόλεμος», είπε.
Live briefing from Tel Aviv—with an IDF Spokesperson LTC (Res.) Jonathan Conricus https://t.co/nOU4IDlsQx
Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός απειλεί με βαριά αντίποινα
Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου δήλωσε σε τηλεοπτικό διάγγελμά του το Σάββατο ότι η επίθεση της Χαμάς δεν θα μείνει ατιμώρητη.
«Θα πάρουμε εκδίκηση για αυτήν τη μαύρη μέρα», δήλωσε ο κ. Νετανιάχου.
Λέγοντας ότι η τρομοκρατική ομάδα της Χαμάς θέλει να «μας δολοφονήσει όλους», ο Ισραηλινός ηγέτης προειδοποίησε τους Παλαιστίνιους πολίτες στη Γάζα να φύγουν αμέσως, διότι ο ισραηλινός στρατός θα πλήξει τα σημεία όπου κρύβεται η Χαμάς.
«Η Χαμάς εξαπέλυσε έναν σκληρό και μοχθηρό πόλεμο. Θα κερδίσουμε αυτό τον πόλεμο, αλλά το τίμημα είναι πολύ βαρύ», συνέχισε.
«Η Χαμάς θέλει να μας δολοφονήσει όλους. Είναι ένας εχθρός που δολοφονεί μητέρες και παιδιά στα σπίτια τους, στα κρεβάτια τους. Ένας εχθρός που αρπάζει ηλικιωμένους, παιδιά και νέους», πρόσθεσε.
Πολυάριθμα βίντεο έχουν αναρτηθεί στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που εμφανίζονται να δείχνουν ένοπλους άνδρες της Χαμάς να απαγάγουν ανθρώπους και, σε ορισμένες περιπτώσεις, να τους χτυπούν και να τους κακοποιούν.
Εν τω μεταξύ, ο ηγέτης της Χαμάς Ισμαήλ Χανίγιε δήλωσε ότι η επίθεση που ξεκίνησε στη Γάζα θα επεκταθεί και σε άλλα μέρη του Ισραήλ.
«Αυτό είναι το πρωινό της ήττας και της ταπείνωσης του εχθρού μας, των στρατιωτών του και των εποίκων του», είπε σε ομιλία του. «Αυτό που συνέβη αποκαλύπτει το μεγαλείο της προετοιμασίας μας. Αυτό που συνέβη σήμερα αποκαλύπτει την αδυναμία του εχθρού.»
Ο κος Νετανιάχου στην ομιλία του προέτρεψε τους Παλαιστίνιους πολίτες στη Γάζα να «φύγουν άμεσα», διότι ο ισραηλινός στρατός πρόκειται να «μετατρέψει όλα τα κρησφύγετα της Χαμάς σε ερείπια».
Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Βενιαμίν Νετανιάχου μιλάει από το Τελ Αβίβ, στις 7 Οκτωβρίου 2023. (Ισραηλινό Υπουργείο Άμυνας/Βίντεο-κλειδοκύκλωμα μέσω Reuters)
Ένοπλοι Παλαιστίνιοι επιβαίνουν σε ισραηλινό στρατιωτικό όχημα που κατελήφθη, σε περιοχή του νότιου Ισραήλ, στη βόρεια Λωρίδα της Γάζας, στις 7 Οκτωβρίου 2023. (Ahmed Zakot/Reuters)
Η Χαμάς παίρνει ομήρους
Οι Ισραηλινές Δυνάμεις Άμυνας δήλωσαν ότι η Χαμάς παίρνει ομήρους και αιχμαλώτους πολέμου από την έναρξη της αιφνιδιαστικής επίθεσης, η οποία πραγματοποιήθηκε στην 50ή επέτειο του πολέμου του 1973, όταν οι Άραβες γείτονες του Ισραήλ είχαν εξαπολύσει αιφνιδιαστική επίθεση.
«Υπάρχουν όμηροι και αιχμάλωτοι πολέμου που πήρε η Χαμάς. Υπάρχουν επίσης θάνατοι μεταξύ των στρατιωτών των ΙΔΑ. Δεν έχουμε ακόμη ακριβή αριθμό – βρισκόμαστε σε πόλεμο», δήλωσε ο εκπρόσωπος των ΙΔΑ ταξίαρχος Ντάνιελ Χάγκαρι.
Βίντεο που έχουν αναρτηθεί στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δείχνουν κάτι που φαίνεται να είναι τρομοκράτες της Χαμάς να αιχμαλωτίζουν Ισραηλινούς, μεταξύ των οποίων και Ισραηλινούς στρατιώτες.
Ένα βίντεο δείχνει μαχητές της Χαμάς να τραβούν Ισραηλινούς στρατιώτες έξω από ένα αχρηστευμένο τανκ και να κλωτσούν έναν από τους στρατιώτες που βρίσκεται πεσμένος στο έδαφος. Ο δεύτερος στρατιώτης απομακρύνεται από τη Χαμάς.
Η τρομοκρατική οργάνωση Χαμάς έχει δηλώσει ότι κρατά αιχμάλωτους «δεκάδες» Ισραηλινούς στη Λωρίδα της Γάζας, τον παράκτιο θύλακα που ελέγχει.
Ο Άμπου Ομπέιντα, εκπρόσωπος της στρατιωτικής πτέρυγας της οργάνωσης, δήλωσε ότι οι στρατιώτες, μεταξύ των οποίων και ορισμένοι αξιωματικοί, συνελήφθησαν κατά την αιφνιδιαστική διείσδυση στο νότιο Ισραήλ το πρωί του Σαββάτου.
«Φυλάσσονται σε ασφαλή μέρη και σήραγγες αντίστασης», δήλωσε ο κος Ομπέιντα για τους ομήρους.
Ο αρχηγός της Χαμάς Ισμαήλ Χανίγια «προβλέπει μια μεγάλη νίκη» κατά του Ισραήλ
«Βρισκόμαστε κοντά να πετύχουμε μια μεγάλη νίκη», δήλωσε σήμερα το απόγευμα ο Ισμαήλ Χανίγια, ηγέτης της Χαμάς, μετά τη στρατιωτική επίθεση που εξαπέλυσε η οργάνωση κατά του Ισραήλ.
«Φτάνει πια, ο κύκλος των εξεγέρσεων και των επαναστάσεων για τον αγώνα απελευθέρωσης της γης μας και των κρατουμένων μας (…) μέσα σε (ισραηλινές) φυλακές πρέπει να ολοκληρωθεί», είπε ο Χανίγια σε δηλώσεις του που μετέδωσε το Al-Aqsa TV, τηλεοπτικό δίκτυο της Χαμάς.
Ο ηγέτης της Χαμάς εμφανίζεται σίγουρος πως η επίθεση που ξεκίνησε από τη Λωρίδα της Γάζας – έναν παλαιστινιακό θύλακα με πληθυσμό περίπου 2,3 εκατομμυρίων, αποκλεισμένο εδώ και 16 χρόνια – θα εξαπλωθεί στη Δυτική Όχθη και στην Ιερουσαλήμ. Σε ομιλία του, ο Ισμαήλ Χανίγια διατύπωσε απειλές για το τέμενος Αλ Ακσά, καταγγέλλοντας τον συνεχιζόμενο αποκλεισμό της Γάζας και τις πρωτοβουλίες για εξομάλυνση των σχέσεων μεταξύ του Ισραήλ και αραβικών χωρών. «Πόσες φορές σας προειδοποιήσαμε ότι οι Παλαιστίνιοι διαμένουν σε προσφυγικούς καταυλισμούς εδώ και 75 χρόνια, ωστόσο αρνείστε να αναγνωρίσετε τα δικαιώματα του λαού μας;», δήλωσε μεταξύ άλλων.
Απευθυνόμενος στις αραβικές χώρες είπε ότι το Ισραήλ δεν μπορεί να τους προσφέρει καμία προστασία.
Τόνισε ότι ένοπλες παλαιστινιακές παρατάξεις σκοπεύουν να επεκτείνουν την εν εξελίξει μάχη στη Γάζα στη Δυτική Οχθη και στην Ιερουσαλήμ.
«Η μάχη πέρασε στην καρδιά της σιωνιστικής οντότητας» είπε.
Ο Οσάμα Χαμντάν, ηγέτης της Χαμάς στον Λίβανο, δήλωσε στο πρακτορείο ειδήσεων Reuters ότι η επίθεση του Σαββάτου θα υποχρεώσει τα αραβικά κράτη να συνειδητοποιήσουν ότι χωρίς τον τερματισμό της ισραηλινής κατοχής δεν μπορεί να υπάρξει ειρήνη και σταθερότητα στην ευρύτερη περιοχή.
Το Ιράν, ορκισμένος εχθρός του Ισραήλ, χαιρέτισε τις επιθέσεις της Χαμάς. Σε Λίβανο, Ιράκ, Συρία και Υεμένη πραγματοποιήθηκαν εκδηλώσεις αλληλεγγύης προς τους Παλαιστίνιους, με σημαίες του Ισραήλ και των ΗΠΑ να πυρπολούνται από διαδηλωτές.
Μάχες σε 22 τοποθεσίες
Το Ισραήλ απάντησε στις επιθέσεις της Χαμάς με μαζικές αεροπορικές επιδρομές βαθιά μέσα στη Λωρίδα της Γάζας, σκοτώνοντας πολλούς και τραυματίζοντας εκατοντάδες, ενώ υποσχέθηκε πρωτοφανή αντίποινα.
Εκπρόσωπος του ισραηλινού στρατού δήλωσε ότι οι μάχες συνεχίζονται σε 22 σημεία στο νότιο Ισραήλ, περίπου 12 ώρες μετά την έναρξη της επίθεσης των τρομοκρατών της Χαμάς.
Οι ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις ανέφεραν σε επιχειρησιακή ενημέρωση ότι ισραηλινά μαχητικά αεροσκάφη έπληξαν 17 στρατιωτικές εγκαταστάσεις και τέσσερα κέντρα επιχειρησιακής διοίκησης που ανήκουν στην τρομοκρατική οργάνωση Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας.
«Επί του παρόντος ενισχύουμε το νότιο τμήμα και τις κοινότητες που περιβάλλουν τη Λωρίδα της Γάζας με αρκετές επιχειρησιακές δυνάμεις», δήλωσε εκπρόσωπος του ισραηλινού στρατού.
«Οι επιχειρησιακοί διοικητές φτάνουν για να διαχειριστούν τη μάχη σε κάθε τοποθεσία. Ταυτόχρονα, έχουμε αρχίσει μια ευρεία κινητοποίηση εφεδρικών δυνάμεων για όλες τις μονάδες των Ενόπλων Δυνάμεων», πρόσθεσε ο εκπρόσωπος.
Ο ισραηλινός στρατός προειδοποίησε τους πολίτες στο νότιο και κεντρικό Ισραήλ να παραμείνουν κοντά σε καταφύγια, και όσους βρίσκονται σε περιοχές γύρω από τη Λωρίδα της Γάζας, μέσα σε καταφύγια, ενώ πολυάριθμες μονάδες, συμπεριλαμβανομένων των ειδικών δυνάμεων, έχουν αποσταλεί σε περιοχές γύρω από τη Λωρίδα της Γάζας για την προστασία των αμάχων.
Σήμερα, ισχυρές δυνάμεις χτενίζουν σπιθαμή προς σπιθαμή περιοχές στις οποίες είχαν διεισδύσει χθες μαχητές της Χαμάς. Αργά το βράδυ, απελευθέρωσαν ομήρους στο κιμπούτς Μπεερί και στην πόλη Οφακίμ, σκοτώνοντας τους εισβολείς. Εκπρόσωπος του ισραηλινού στρατού ανέφερε πως οι επιχειρήσεις για την εξουδετέρωση τρομοκρατών συνεχίζονται με αμείωτη ένταση.
Παράλληλα, στη Λωρίδα της Γάζας διακόπηκε η ηλεκτροδότηση καθώς και οι προμήθειες καυσίμων και αγαθών.
Αμερική και Ευρώπη καταδικάζουν την επίθεση της Χαμάς
Ο πρόεδρος Μπάιντεν αναφέρθηκε το Σάββατο στην κατάσταση στο Ισραήλ, καταδικάζοντας τις τρομοκρατικές επιθέσεις της Χαμάς και υποσχόμενος υποστήριξη.
«Οι Ηνωμένες Πολιτείες καταδικάζουν απερίφραστα αυτή την τρομακτική επίθεση κατά του Ισραήλ από τους τρομοκράτες της Χαμάς από τη Γάζα και κατέστησα σαφές στον πρωθυπουργό Νετανιάχου ότι είμαστε έτοιμοι να προσφέρουμε όλα τα ενδεδειγμένα μέσα υποστήριξης στην κυβέρνηση και το λαό του Ισραήλ», δήλωσε ο πρόεδρος Μπάιντεν.
Επίσης, απηύθυνε προειδοποίηση προς «οποιοδήποτε άλλο εχθρικό προς το Ισραήλ μέρος» που μπορεί να σκέπτεται να επωφεληθεί από την κατάσταση, να μην εκμεταλλευτεί το σημερινό χάος.
Ο πρόεδρος πρόσθεσε ότι η υποστήριξη των ΗΠΑ για την ασφάλεια του Ισραήλ είναι «ακλόνητη», προσθέτοντας ότι ο ίδιος και η Πρώτη Κυρία είναι «συντετριμμένοι» από τις τραγικές απώλειες ανθρώπινων ζωών.
«Η ομάδα μου και εγώ παρακολουθούμε στενά αυτή την κατάσταση και παραμένουμε σε στενή επαφή με τον πρωθυπουργό Νετανιάχου», πρόσθεσε.
Από την πλευρά του, ο πρώην πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ αναφέρθηκε στην επίθεση της Χαμάς σε ομιλία του κατά τη διάρκεια προεκλογικής συγκέντρωσης στην Αϊόβα το Σάββατο, ζητώντας να δοθεί σθεναρή απάντηση στην επίθεση.
«Η τρομοκρατική εισβολή της Χαμάς στο ισραηλινό έδαφος … και η δολοφονία ισραηλινών στρατιωτών σήμερα, καθώς και η βάναυση δολοφονία πολιτών είναι πράξεις αγριότητας που πρέπει να συντριβεί και θα συντριβεί», δήλωσε ο πρόεδρος Τραμπ. «Πρέπει να αντιμετωπιστεί δυναμικά.»
Η ΕΕ και πολλές κυβερνήσεις ευρωπαϊκών και άλλων χωρών «καταδίκασαν σθεναρά» τις τρομοκρατικές επιθέσεις.
Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ θα συνεδριάσει εκτάκτως σήμερα με αντικείμενο τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή. Ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες απηύθυνε έκκληση στη διεθνή κοινότητα να καταβάλει «διπλωματικές προσπάθειες για να αποφευχθεί μια ευρύτερη ανάφλεξη» στην περιοχή, λόγω της κλιμάκωσης της σύγκρουσης μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς.
Αστυνομικοί απομακρύνουν μια γυναίκα με παιδί από σημείο που χτυπήθηκε από ρουκέτα που εκτοξεύτηκε από τη Λωρίδα της Γάζας, στο Άσκελον, στο νότιο Ισραήλ, στις 7 Οκτωβρίου 2023. Οι ρουκέτες εκτοξεύθηκαν, καθώς η Χαμάς ανακοίνωσε νέα επιχείρηση κατά του Ισραήλ. (Tsafrir Abayov/AP Photo)
Μ.Σχοινάς: Συνεργασία με τις αρχές για ενίσχυση της ασφάλειας γύρω από τις συναγωγές και τα εβραϊκά ιδρύματα στην Ευρώπη
«Η αποτρόπαια τρομοκρατική επίθεση της Χαμάς στο κράτος του Ισραήλ επηρεάζει επίσης τις εβραϊκές κοινότητες σε όλη την Ευρώπη. Συνεργασία με τις αρχές για την ενίσχυση της ασφάλειας γύρω από τις συναγωγές και τα εβραϊκά ιδρύματα.» σημειώνει με ανάρτησή του στην πλατφόρμα Χ, ο Αντιπρόεδρος της Κομισιόν, Μαργαρίτης Σχοινάς.
Ο κος Σχοινάς τόνισε ότι «η ΕΕ στέκεται δίπλα στις εβραϊκές κοινότητες. Δεν υπάρχει καμία δικαιολογία για τον τρόμο».
Η πρεσβεία των ΗΠΑ στο Ισραήλ εκδίδει εντολή «καταφυγίου»
Η πρεσβεία των ΗΠΑ στην Ιερουσαλήμ εξέδωσε διάφορες προειδοποιήσεις ασφαλείας ως απάντηση στις επιθέσεις.
Πρώτον, εξέδωσε προειδοποίηση «καταφυγής» για το προσωπικό της πρεσβείας λόγω της συνεχιζόμενης βίας, απαγορεύοντας στο προσωπικό της αμερικανικής κυβέρνησης να ταξιδέψει στη Γάζα και σε περιοχές επτά μιλίων από τη Γάζα.
«Υπενθυμίζεται στους Αμερικανούς πολίτες να παραμείνουν σε επαγρύπνηση και να λάβουν τα κατάλληλα μέτρα για να αυξήσουν την επαγρύπνησή τους σε θέματα ασφαλείας, καθώς τα περιστατικά, συμπεριλαμβανομένων των πυρών όλμων και ρουκετών, συχνά λαμβάνουν χώρα χωρίς προειδοποίηση», ανέφερε η πρεσβεία.
Πρόσθεσε ότι «γνωρίζει ότι υπήρξαν θύματα ως αποτέλεσμα αυτών των περιστατικών» και ότι «παρακολουθεί στενά την κατάσταση ασφαλείας» ως αποτέλεσμα των επιθέσεων.
Σε μια δεύτερη προειδοποίηση ασφαλείας που δημοσιεύτηκε αργότερα το Σάββατο, η πρεσβεία των ΗΠΑ ανέφερε ότι η κατάσταση ασφαλείας παραμένει “δυναμική”, καθώς οι δυνάμεις των ΙΔΑ ξεκίνησαν στρατιωτική επιχείρηση στη Γάζα, με τα περάσματα μεταξύ του Ισραήλ και της Γάζας να είναι κλειστά μέχρι νεωτέρας.
«Από σήμερα το πρωί, χιλιάδες ρουκέτες έχουν εκτοξευθεί από τη Γάζα προς όλο το νότιο και κεντρικό Ισραήλ, συμπεριλαμβανομένων του Τελ Αβίβ και της Ιερουσαλήμ, και μαχητές της Χαμάς διείσδυσαν σε ισραηλινές περιοχές κοντά στη Γάζα, σκοτώνοντας και τραυματίζοντας πολίτες και ισραηλινές δυνάμεις ασφαλείας και παίρνοντας ομήρους», ανέφερε η πρεσβεία.
Καπνογόνα υψώνονται πάνω από την πόλη της Γάζας κατά τη διάρκεια ισραηλινών αεροπορικών επιδρομών που εξαπολύονται ως αντίποινα για τις επιθέσεις κατά του Ισραήλ, στις 7 Οκτωβρίου 2023. (Mahmud Hams/AFP μέσω Getty Images)
Οι αμερικανικές αεροπορικές εταιρείες ακυρώνουν ή εκτρέπουν πτήσεις που είχαν ως προορισμό το Ισραήλ
Οι αμερικανικές αεροπορικές εταιρείες έχουν αρχίσει να εκτρέπουν και να ακυρώνουν πτήσεις που κατευθύνονταν προς το κύριο διεθνές αεροδρόμιο του Ισραήλ, το αεροδρόμιο Μπεν Γκουριόν, λόγω της συνεχιζόμενης βίας.
Η United Airlines, η Delta Air Lines και η American Airlines ακύρωσαν όλες τις πτήσεις του Σαββάτου και της Κυριακής με προορισμό το Ισραήλ, σύμφωνα με το FlightAware.
«Η ασφάλεια των πελατών και των πληρωμάτων μας αποτελεί ύψιστη προτεραιότητά μας», ανέφερε η United σε ανακοίνωσή της. «Παρακολουθούμε στενά την κατάσταση και προσαρμόζουμε τα δρομολόγια των πτήσεων όπως απαιτείται.»
Η πρεσβεία των ΗΠΑ στην Ιερουσαλήμ δήλωσε ότι το αεροδρόμιο Μπεν Γκουριόν παραμένει ανοιχτό «αλλά η κατάσταση ασφαλείας και η διαθεσιμότητα του προσωπικού μπορεί να επηρεάσει τις πτήσεις. Παρακαλείσθε να ενημερώνεστε από τις αεροπορικές εταιρείες για τη διαθεσιμότητα και την κατάσταση των πτήσεων».
Αυτό δεν είναι ένα χαριτωμένο κουνελάκι. Εδώ βλέπουμε έναν λαγό, που η Αλίκη [στη Χώρα των Θαυμάτων] θα αποκαλούσε Μαρτιάτικο Λαγό και τον οποίο ο Αίσωπος περιέγραψε με ακρίβεια στο «Η χελώνα και ο λαγός».
Ο Άλμπρεχτ Ντύρερ (Albrecht Dürer, 1471-1528) γνώρισε και παρατήρησε αυτό το είδος λαγού στα λιβάδια της αγαπημένης του Γερμανίας. Ο λαγός της μνήμης του ήταν άγριος, δυνατός και γρήγορος. Τα μακριά, μεγάλα αυτιά του συνελάμβαναν κάθε ήχο, ιδίως αυτούς που μπορεί να σήμαιναν κίνδυνο στο λιβάδι όπου κατοικούσε. Τέτοια ζώα ήταν δύσκολο να συλληφθούν, πόσο μάλλον να ζωγραφιστούν, ελεύθερα, καθώς οι λαγοί χάνονται από το οπτικό μας πεδίο εν ριπή οφθαλμού.
Η ακουαρέλα του 1502 «Νεαρός λαγός» (με τον αρχικό τίτλο «Feldhase» ή «Field Hare»), δείχνει έναν λαγό ολοζώντανο. Αν και αυτά τα ζώα θεωρούνταν παράσιτα που κατακλύζουν τα λιβάδια, ο Ντύρερ αποδίδει τον λαγό με σεβασμό – μπορούμε σχεδόν να συναισθανθούμε τι σκέφτεται.
Λέγεται ότι για να δημιουργήσει τον πίνακα ο Ντύρερ, παρατήρησε πρώτα τον λαγό στη φύση, στη συνέχεια έκανε μελέτες ενός λαγού που είχε στο εργαστήριό του και το τελικό έργο προέκυψε από ένα μονταρισμένο δείγμα. Ο Ντύρερ παρουσιάζει τον λαγό με εκπληκτική λεπτομέρεια σε καθιστή θέση τριών τετάρτων, να κοιτάζει μπροστά. Το απλό φόντο βοηθά το μάτι να εστιάσει στην κεντρική φιγούρα, σαν να έχει τοποθετηθεί μέσα σε μια επίπεδη επιφάνεια για μελέτη. Ωστόσο, δείχνει ολοζώντανος.
Υπέροχη λεπτομέρεια
Όπως είναι τοποθετημένο, η ένταση του ζώου είναι αισθητή, γεγονός που δίνει την αίσθηση ότι ο λαγός μπορεί να φύγει από το χαρτί ανά πάσα στιγμή. Ο ιστότοπος του Τομ Γκάρνεϋ History of Art αναφέρει: «… έχουμε μια μοναδική φιγούρα χωρίς φόντο και μια τέλεια αποτυπωμένη στιγμή ακινησίας και εγρήγορσης. Ένας ήχος ή μια μικρή αλλαγή στον άνεμο και το κεφάλι θα γείρει, τα αυτιά θα τεντωθούν και ο λαγός θα έχει χαθεί».
Το μάτι του λαγού δείχνει την αντανάκλαση ενός παραθύρου, γεγονός που θα μπορούσε να υποδηλώνει ότι το έργο έγινε σε στούντιο. Μια φωτεινή πηγή στα αριστερά, εκτός οπτικού πεδίου, δημιουργεί μια απαλή σκιά στα δεξιά του λαγού. Τα μεγάλα αυτιά είναι όρθια και στραμμένα στο πλάι, σαν να προσπαθούν να συλλάβουν κάθε ήχο στο περιβάλλον του.
Ο Ντύρερ γνώριζε όλες τις τεχνικές της υδατογραφίας. Η χρήση των καφέ τόνων και αποχρώσεων, καθώς και οι κηλίδες που εφαρμόζονται με πινέλα διαφορετικού πάχους υποδηλώνουν μια γούνα από παχύ τρίχωμα που επικαλύπτεται από προεξέχουσες τρίχες. Ο καλλιτέχνης εφάρμοσε διάφορες πινελιές, μακριές, κοντές, παχιές, ελαφρές, για να απεικονίσει το πραγματικό δέρμα ενός λαγού στην άγρια φύση. Ένα σκούρο υπόστρωμα υδατοχρώματος διαμορφώνει το σώμα της φιγούρας. Το λευκό γκουάς (παχύ υδατόχρωμα) στην κοιλιά, τα μάγουλα και τις άκρες του αυτιού δένουν όμορφα με τους άλλους φυσικούς τόνους της γούνας του ζώου.
Σύμφωνα με την ιστοσελίδα Visiting Vienna: «Εκτός από την απλή, αλλά εντυπωσιακή ιδέα ότι είναι πάνω από 500 ετών, υπάρχει και η αξιοσημείωτη λεπτομέρεια: οι μεμονωμένες τρίχες, οι αποχρώσεις και τα χρώματα που συνδυάζονται για να δημιουργήσουν μια σχεδόν φωτογραφική ποιότητα στον πίνακα. Και ας μην ξεχνάμε την ακρίβεια της δομής των οστών».
Ο Ντύρερ, άνθρωπος της Βόρειας Αναγέννησης, εργάστηκε σκληρά για να τελειοποιήσει όλες τις δεξιότητές του: ζωγράφος, χαράκτης, σχεδιαστής, συγγραφέας και θεωρητικός, και ερευνητής όλων των αναδυόμενων επιστημών της εποχής του. Η μελέτη των φυσικών επιστημών, σε συνδυασμό με το εκπληκτικό καλλιτεχνικό ταλέντο του, του επέτρεψε να απεικονίζει ζώα, τόσο εξωτικά όσο και κοινά, όσο το δυνατόν πιο ρεαλιστικά και με κάθε λεπτομέρεια. Ο Ντύρερ χρονολόγησε και υπέγραψε αυτό το έργο με το εμβληματικό του Α που είναι τυλιγμένο γύρω από το D, στο κάτω μέρος του προσκηνίου.
Ο καλλιτέχνης αντλούσε έμπνευση από τα όσα έβλεπε στον κόσμο γύρω του. Είχε πει κάποτε: «Μην απομακρύνεσαι από τη Φύση … γιατί η Τέχνη έχει τις ρίζες της στη Φύση, και όποιος μπορεί να την ανασύρει, την έχει». Σε αυτό το υπέροχο πορτρέτο ενός κοινού λαγού, ο Ντύρερ απεικόνισε ένα από τα ταπεινά πλάσματα του Θεού στην πραγματική του μορφή, αποκαλύπτοντας πόσο όμορφη είναι η φύση για όσους επιλέγουν να δουν.
Άλμπρεχτ Ντύρερ, «Νεαρός λαγός», 1502. Υδατογραφία και γκουάς σε χαρτί, 25 x 22 εκ. Μουσείο Albertina, Βιέννη. (Public Domain)
«Σε όποια ερώτηση, η αγάπη είναι η απάντηση» είναι τα λόγια της Βαρβάρας Τέτη, όταν τη ρωτούν για την απόφασή της να γίνει ανάδοχη μητέρα σε συνολικά πέντε παιδιά!
Η κα Τέτη ήταν 32 χρονών όταν αποφάσισε να προχωρήσει σε τεκνοθεσία για ένα κοριτσάκι μόλις λίγων μηνών, με προβλήματα υγείας και από τότε δεν σταμάτησε να έχει ανοικτή την αγκαλιά της για τα παιδιά των ιδρυμάτων. Σήμερα, στα 71 της χρόνια, υπήρξε ανάδοχη μητέρα για πέντε παιδιά, έχει ένα βιολογικό παιδί και έχει οριστεί δικαστική συμπαραστάτις για ένα παιδί με αναπηρίες.
Σε παιδιά των ιδρυμάτων άνοιξαν το σπίτι τους στη Θεσσαλονίκη η Βαρβάρα και ο Θωμάς Τέτης, οι οποίοι αγκάλιασαν κυρίως εκείνα που δεν θα ήταν «ευνοημένα» σε τυχόν υιοθεσίες καθώς είχαν προβλήματα υγείας.
«Ήμουν 32 χρονών και εργαζόμουν ως διοικητική υπάλληλος στο νοσοκομείο “ Ιπποκράτειο”, όταν έμαθα για ένα νεογνό κοριτσάκι που γεννήθηκε με θρομβοπενία και καρδιοπάθεια, εγκαταλείφθηκε από τους γονείς του και θα πήγαινε σε ίδρυμα. Έχοντας ως τότε ήδη δύο αποβολές, αποφάσισα να το υιοθετήσω χωρίς δεύτερη σκέψη. Μετά από λίγο καιρό έμεινα έγκυος και γέννησα ένα κοριτσάκι, το οποίο προήλθε από δίδυμη κύηση, στην οποία απέβαλα το άλλο έμβρυο», εξιστορεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η κα Τέτη.
Έχοντας πλέον δύο κόρες και αμείωτο ενεργό ενδιαφέρον για τα παιδιά των ιδρυμάτων, μετά από λίγους μήνες γίνεται ανάδοχη μητέρα σε ένα αγοράκι λίγων μηνών με καρδιοπάθεια το οποίο υιοθετείται τελικά από ένα ζευγάρι μετά από έναν χρόνο.
«Όταν έφυγε ο Χρήστος, γιατί έτσι λεγόταν το μωράκι, πήρα στο σπίτι μου με αναδοχή ένα άλλο αγοράκι, επίσης με το όνομα Χρήστος, το οποίο ήταν 7 χρονών και βρέθηκε σε ίδρυμα μετά από κακοποίηση. Έμεινε στην οικογένειά μου περίπου δύο χρόνια και στη συνέχεια τον διεκδίκησε και τον πήρε ο πατέρας του», λέει η κα Τέτη. Στη συνέχεια, ένα άλλο αγοράκι λίγων μηνών, ο Οδυσσέας, βρίσκει «καταφύγιο» στο σπίτι της οικογένειας Τέτη, όπου παραμένει για 2 χρόνια μέχρι να δοθεί τελικά για τεκνοθεσία.
«Το έκτο παιδί που μπήκε στο σπίτι μας ήταν ένα τρίχρονο κορίτσι το οποίο επέστρεψε στην οικογένειά του μετά από δύο χρόνια. Στη συνέχεια, η Καρολάιν ήρθε και έμεινε μαζί για 10 χρόνια». Όπως εξηγεί η κα Τέτη, η Καρολάιν γεννήθηκε στο ταξίδι της προσφυγιάς που έκανε η μητέρα της από χώρα της Αφρικής, αλλά αποφάσισε να την αφήσει σε ίδρυμα στη Θεσσαλονίκη απ’ όπου και την παρέλαβε.
«Μεγάλωσε στην οικογένειά μας και περίπου στα 12 της χρόνια πήγε να ζήσει με την μητέρα της ενώ τώρα πλέον, μένει μαζί της στη Γαλλία και είναι 23 χρονών».
Το ταξίδι της αναδοχής για την κα Τέτη τελείωσε με τον Νικόλα, ένα παιδί που έβαλε στην οικογένειά της από 4 μηνών χωρίς να πτοηθεί από τη βαριά αναπηρία του καθώς πάσχει από νοητική υστέρηση, σύνδρομο Ντάουν και αυτισμό. Σήμερα ο Νικόλας μου είναι 22 ετών και δυστυχώς αναγκάζομαι να τον “μοιράζομαι” με τον Αγιο Δημήτριο γιατί ο σύζυγός μου είναι βαριά άρρωστος και δεν μπορώ να διαχειριστώ τις μεγάλες ανάγκες του Νικόλα. Πηγαίνω και τον βλέπω στο ίδρυμα, όπως και οι κόρες μου, αλλά το μεγάλο μου άγχος είναι τι θα γίνει όταν πεθάνω. Ζω γι’ αυτό το παιδί, με κάνει απίστευτα ευτυχισμένη και ανησυχώ πολύ για το μέλλον του», λέει με έντονη συγκινησιακή φόρτιση.
«Ήθελα να δώσω αγάπη»
Η Βαρβάρα Τέτη πήρε όπως λέει, πολλή αγάπη από τη μητέρα της και ήθελε κι αυτή με τη σειρά της να δώσει αγάπη, γι’ αυτό και έστρεφε το βλέμμα της πάντα στα παιδιά και ειδικά σ’ αυτά με αναπηρίες. Απεχθάνεται να την αποκαλούν «ηρωίδα» για το έργο της και όταν τη ρωτούν, ειδικά για τον Νικόλα, για ποιον λόγο έγινε ανάδοχη μητέρα αφού δεν μπορούσε να τον κάνει χρήσιμο στην κοινωνία λόγω της αναπηρίας του, απαντά: «Χρήσιμο δεν τον έκανα, τον έκανα ευτυχισμένο».
Παροτρύνει όλους να γίνουν ανάδοχοι, να προσφέρουν αγάπη σε παιδιά που ζουν σε ιδρύματα και δεν έχουν την αποκλειστικότητα της αγκαλιάς μιας μητέρας και ενός πατέρα. Η ίδια δεν θα σταματήσει να δίνει από το απόθεμα ψυχής της μέχρι να φύγει από τη ζωή. Άλλωστε, συμμετέχει ενεργά στο Δίκτυο Αναδόχων Γονέων και Εθελοντών για την εξωιδρυματική κοινωνική φροντίδα των ανηλίκων «Δικαίωμα στην Οικογένεια», στο ίδρυμα Αγιος Δημήτριος και στο Εργαστήρι Ειδικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης Θεσσαλονίκης.
Για τους περισσότερους εφήβους σήμερα, πλατφόρμες όπως το TikTok, το Instagram και το YouTube είναι σαν μαύρες τρύπες από τις οποίες δεν μπορούν να απομακρυνθούν – με τον μέσο έφηβο να περνάει πάνω από πέντε ώρες την ημέρα στο διαδίκτυο. Αλλά το τίμημα της σύνδεσης μπορεί να είναι η ψυχική τους υγεία.
Οι ερευνητές αρχίζουν να αποκαλύπτουν σημαντικούς συσχετισμούς μεταξύ της χρήσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και της κατάθλιψης. Κάθε επιπλέον ώρα που περνάει κανείς σε ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης σχετίζεται με περισσότερα καταθλιπτικά συμπτώματα.
Καθώς ο επιπολασμός των σοβαρών καταθλιπτικών επεισοδίων μεταξύ των εφήβων αυξήθηκε από 8,1% σε 15,8% μεταξύ 2009 και 2019, οι ειδικοί σε θέματα ψυχικής υγείας άρχισαν να διερευνούν τους παράγοντες που συμβάλλουν σε αυτή την άνοδο.
Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που συντελούν στη δημιουργία κατάθλιψης , οι οποίοι συνήθως αλληλεπιδρούν, δήλωσε στην Epoch Times η Τζιν Μ. Τουένγκε, καθηγήτρια ψυχολογίας στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο του Σαν Ντιέγκο. «Για παράδειγμα, ορισμένοι άνθρωποι έχουν γενετική προδιάθεση για κατάθλιψη – αλλά θα γίνουν καταθλιπτικοί μόνο αν το περιβάλλον δημιουργήσει τις κατάλληλες συνθήκες», είπε. «Το να περνούν πολύ χρόνο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μπορεί να είναι ένας από αυτούς τους παράγοντες.»
Σύνδεση ή απομόνωση;
Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μπορεί να επιτείνουν την κατάθλιψη κάνοντας το αντίθετο από αυτό για το οποίο υποτίθεται ότι δημιουργήθηκαν: να ενισχύσουν την κοινότητα και να διατηρήσουν τις φιλίες.
Η άνοδος των μέσων κοινωνικής δικτύωσης έχει κάνει ορισμένους νέους να γίνονται λιγότερο κοινωνικά επιδέξιοι, απομονώνοντας τον εαυτό τους πίσω από οθόνες αντί να βιώνουν τη ζωή αυθεντικά, δήλωσε ο Ρότζερ ΜακΦίλιν, διδάκτωρ ψυχολογίας, πιστοποιημένος στη συμπεριφορική και γνωστική ψυχολογία. Για παράδειγμα, η αθλητική συμμετοχή έχει μειωθεί σημαντικά από το 2008. Μόνο το 24% των νέων ηλικίας 6 έως 17 ετών συμμετέχουν σε τουλάχιστον 60 λεπτά σωματικής δραστηριότητας την ημέρα, ενώ το ποσοστό αυτό ήταν 30% την προηγούμενη δεκαετία, σύμφωνα με την Εθνική Έρευνα για την Υγεία των Παιδιών στις ΗΠΑ.
«Γιατί να κάνεις ένα άθλημα – κάτι που είναι σωματικά, ψυχολογικά και κοινωνικά απαιτητικό – όταν μπορείς να μείνεις στον κόσμο των μέσων κοινωνικής δικτύωσης που δεν σε δυσκολεύει;», είπε.
Οι μελέτες επιβεβαιώνουν αυτή την αποσύνδεση. Οι άνθρωποι που χρησιμοποιούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης κυρίως για να διατηρήσουν σχέσεις αισθάνονται πιο μοναχικοί από εκείνους που τα χρησιμοποιούν για άλλους λόγους, σύμφωνα με μια μελέτη του 2023 που δημοσιεύθηκε στο Health Psychology and Behavioral Medicine.
«Ενώ τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μπορεί να διευκολύνουν σε κάποιο βαθμό την κοινωνική επαφή, μπορεί να μην διευκολύνουν το είδος της επαφής που επιδιώκουν όσοι χρησιμοποιούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης κυρίως γι’ αυτόν τον λόγο», διαπιστώθηκε στην έκθεση. Αυτό υποστηρίζει προηγούμενα ευρήματα τα οποία αναφέρουν ότι οι χρήστες του Facebook τείνουν να είναι πιο μοναχικοί από τους μη χρήστες.
Η γνήσια δέσμευση πραγματοποιείται αυτοπροσώπως, δήλωσε ο κος ΜακΦίλιν. «Η υπερβολική χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης διαιωνίζει το αίσθημα της μοναξιάς – μας απομακρύνει από τον πραγματικό κόσμο», πρόσθεσε. Οι νεαροί ενήλικες που κάνουν μεγάλη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης αισθάνονται περισσότερο κοινωνικά απομονωμένοι από τους συνομηλίκους τους που κάνουν λιγότερη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, σύμφωνα με μελέτη του 2017 που δημοσιεύθηκε στο American Journal of Preventive Medicine.
Αν και υπόσχονται σύνδεση, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δεν μπορούν να υποκαταστήσουν την προσωπική αλληλεπίδραση. Η υπερβολική εξάρτηση μπορεί να υπονομεύσει τις πραγματικές σχέσεις που χρειάζονται οι άνθρωποι.
Μια μελέτη του 2023 που δημοσιεύθηκε στο Brain Sciences το επιβεβαιώνει αυτό. Οι ερευνητές έβαλαν 30 συμμετέχοντες να απαριθμήσουν 20 αγαπημένους φίλους/συγγενείς, 20 αγαπημένους influencer/διασημότητες και 20 άτομα με τα οποία δεν ένιωθαν καμία εγγύτητα. Η εγκεφαλική δραστηριότητα των συμμετεχόντων καταγράφηκε μέσω EEG καθώς έβλεπαν τα ονόματα. Η απόκριση των εγκεφαλικών κυμάτων στα αγαπημένα πρόσωπα ήταν πολύ μεγαλύτερη από ό,τι στους influencer.
«Αυτά τα διερευνητικά αποτελέσματα αντιπροσωπεύουν αντικειμενικές εμπειρικές αποδείξεις ότι ο ανθρώπινος εγκέφαλος κάνει σαφή διάκριση μεταξύ των influencer ή άλλων διασημοτήτων και των οικείων ανθρώπων στην πραγματική ζωή, παρόλο που τα υποκειμενικά συναισθήματα εγγύτητας και εμπιστοσύνης μπορεί να είναι παρόμοια. Συνοπτικά, η απεικόνιση του εγκεφάλου δείχνει ότι τίποτα δεν μπορεί να πάρει τη θέση ενός πραγματικού φίλου», σημείωσαν οι συγγραφείς.
Συγκρίνοντας και ακολουθώντας
Ο αυτο-συγκριτικός έλεγχος, μια ψυχολογική διαδικασία κατά την οποία τα άτομα αξιολογούν τον εαυτό τους αντιπαραβάλλοντας τις ικανότητες, τα χαρακτηριστικά ή τις περιστάσεις τους με εκείνες των άλλων, είναι ανεξέλεγκτος στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και συμβάλλει στην εφηβική κατάθλιψη, δήλωσε η κα Τουένγκε.
Η έκθεση στις φαινομενικά «τέλειες” ζωές των άλλων στο διαδίκτυο προκαλεί συναισθήματα φθόνου και τη διαστρεβλωμένη πεποίθηση ότι όλοι οι άλλοι είναι πιο ευτυχισμένοι και πιο επιτυχημένοι, σύμφωνα με έκθεση που δημοσιεύθηκε στο Depression and Anxiety. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε αίσθημα κατωτερότητας και κατάθλιψη με την πάροδο του χρόνου.
Μελέτες δείχνουν ότι ο εθισμός στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης συνδέεται με χαμηλότερη αυτοεκτίμηση, ενώ όσοι έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση εξαρτώνται περισσότερο από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης – ένας φαύλος κύκλος. Παρά τη γνώση ότι τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης επιδεινώνουν τη διάθεση, οι άνθρωποι συνεχίζουν να τα χρησιμοποιούν, πιστεύοντας ότι θα καλύψουν το κενό που [τα μέσα] δημιούργησαν, σύμφωνα με μελέτη του 2014 που δημοσιεύθηκε στο Computers in Human Behavior.
Μια μελέτη του 2015 σε περισσότερους από 600 εφήβους συνέδεσε την κοινωνική σύγκριση με βάση την τεχνολογία και την αναζήτηση ανατροφοδότησης με τα καταθλιπτικά συμπτώματα. Εκτός από τις επιπτώσεις της γενικής χρήσης της τεχνολογίας, εντοπίστηκαν συσχετισμοί μεταξύ της αναζήτησης υπερβολικής επιβεβαίωσης εκτός σύνδεσης και προηγούμενων συμπτωμάτων κατάθλιψης.
Δεν είμαστε φτιαγμένοι για να «ακολουθάμε» τις φαινομενικά τέλειες ζωές εκατοντάδων ανθρώπων στο διαδίκτυο, δήλωσε ο κος ΜακΦίλιν στην Epoch Times.
«Είναι αντίθετο με τη φυλετική, οικογενειακή φυσική τάξη», είπε. Οι ισχυροί κοινωνικοί δεσμοί, που συνδέονται με μειωμένη κατάθλιψη, δεν δημιουργούνται ακολουθώντας κάποιον στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, πρόσθεσε. «Οι γνήσιες, θεμελιώδεις για τη ζωή συνδέσεις δημιουργούνται μόνο πρόσωπο με πρόσωπο.»
Ο τρόπος χρήσης έχει σημασία
Η παθητική κατανάλωση, σε σύγκριση με την υγιή ενεργητική χρήση, μπορεί να επιδεινώσει την ψυχική κατάσταση.
Η παθητική χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης περιλαμβάνει κύλιση και κατανάλωση περιεχομένου χωρίς εμπλοκή. Η ενεργητική χρήση σημαίνει άμεση αλληλεπίδραση – αποστολή μηνυμάτων σε φίλους, σχολιασμός αναρτήσεων, κοινοποίηση του δικού σας περιεχομένου.
Σε μια μελέτη του 2018, οι ερευνητές ανέλυσαν τα ποσοστά κατάθλιψης μεταξύ 702 χρηστών των μέσων κοινωνικής δικτύωσης με βάση τον τρόπο με τον οποίο ασχολήθηκαν με το περιεχόμενο. Η αυξημένη παθητική κατανάλωση συσχετίστηκε σημαντικά με πιο σοβαρά καταθλιπτικά συμπτώματα. Δεν βρέθηκε τέτοια σύνδεση για την ενεργητική χρήση. Στην πραγματικότητα, οι ερευνητές διαπίστωσαν μείωση των καταθλιπτικών συμπτωμάτων μεταξύ των ενεργών χρηστών των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.
Τα ευρήματα αυτά υπογραμμίζουν τη σημασία της δημιουργίας έναντι της κατανάλωσης, σύμφωνα με τον κο ΜακΦίλιν. Η παθητική κατανάλωση περιεχομένου των μέσων κοινωνικής δικτύωσης λειτουργεί σε ευθεία αντίθεση με την ενεργή δημιουργία που διεγείρει τον εγκέφαλό μας, προκαλώντας τελικά καταθλιπτικές διαταραχές, είπε.
Η ενασχόληση του μυαλού μας με δραστηριότητες όπως η ζωγραφική, η μουσική, η κηπουρική, η συγγραφή, η ανάγνωση και η συνομιλία δημιουργεί αισθήματα χαράς και ικανοποίησης. Η παθητική κύλιση μας στερεί αυτά τα οφέλη.
«Τις περισσότερες φορές, η κατάθλιψη είναι σύμπτωμα ενός μεγαλύτερου προβλήματος. Θα πρέπει να στοχεύουμε στην αντιμετώπιση του προβλήματος στη ρίζα του, όχι απλώς στη θεραπεία των καταθλιπτικών συμπτωμάτων», δήλωσε ο κος ΜακΦίλιν. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης θα μπορούσαν να είναι μία από τις βασικές αιτίες της κατάθλιψης των εφήβων.
«Ένα στα πέντε 15χρονα κορίτσια περνάει περισσότερες από επτά ώρες την ημέρα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης», δήλωσε η κα Τουένγκε. «Δηλαδή, ο αριθμός όσων αφιερώνουν υπερβολικά πολύ χρόνο σε αυτά είναι μεγάλος – δεν πρόκειται για μεμονωμένες περιπτώσεις.»
«… Πίσω από τις δύο κεντρικές αγορές στα στενά δρομάκια του Γκαζιού, όπου άλλοτε γινόταν εμπόριο χασίς και σάρκας, βασιλεύει τώρα βαθιά ησυχία. Η παλιά συνοικία μοιάζει σχεδόν με νεκρούπολη. Μια λυπημένη γρηούλα, τσαπατσούλα, με τα λιγδωμένα μαλλιά της άνω – κάτω, σέρνεται πηγαίνοντας να ψωνίσει, σαν να πήγαινε στην ίδια της την κηδεία […] Εδώ αναστενάζουνε οι πέτρες και οι ιδέες κι από τη σκόνη σταματάει σχεδόν η αναπνοή των ανθρώπων, εδώ στα προπύλαια του Γκαζιού, στη σκονισμένη νεκρούπολη…» – Εφ. «Ελευθερία», 15/10/1961.
Ο -αείμνηστος πλέον- λογοτέχνης και δημοσιογράφος Μίνως Αργυράκης περιγράφει τα πέριξ τού άλλοτε ζωηρού Γκαζιού. Η γειτονιά του εργοστασίου, που κάποτε, στο δεύτερο μισό του 19ου αι. και για κάμποσο καιρό από τον 20ό συντηρούσε νοικοκυραίους, γυρολόγους, πόρνες και εμπόρους «πάσης φύσεως», βιώνει την απόλυτη αποκαθήλωση και προκαλεί θλίψη. Γιατί, βλέπεις, τότε που οι ανάγκες της ζωής δεν απαιτούσαν κάτι περισσότερο από μία υποφερτή καθημερινότητα με γεμάτο τσουκάλι, ο καθείς πορευόταν με τον δικό του τρόπο και δεν πολυενοχλούσε τον πλαϊνό.
Σε μία έξαρση του αστείρευτου ποιητικού οίστρου του, ο ζωγράφος Γιάννης Τσαρούχης θα διηγηθεί: «Αγνοώ τελείως τι είναι το Γκάζι. Αλλά θυμάμαι την ευχάριστη ταραχή μου όταν περνούσα κοντά στη μαντρωμένη περιοχή του […] Θυμάμαι τις αποθήκες και τα κελάρια που μύριζαν αράχνες και γκάζι. Αυτή η μυρωδιά μού θυμίζει πάντα τη λαθραία είσοδο των ναυτών ή των στρατιωτών, για να συναντήσουν τη Ζαμπέτα, την Κατίνα και την Αφροδίτη, όταν απουσίαζαν τ΄ αφεντικά και τα μικρά παιδιά δεν καταλάβαιναν τίποτε, όταν οι δούλες μετατρέπονται για λίγες ώρες σε… ιερόδουλες».
Περιδιάβαζες τότε τον τόπο και «σκόνταφτες» σε χαμόσπιτα με μπουγάδες απλωμένες στα στενά δρομάκια, νοικοκυρές καθισμένες στ’ ασβεστωμένα κεφαλόσκαλα με τον απογευματινό τούρκικο στο χέρι, ξεσαλωμένα πιτσιρίκια που πηδούσαν με μανία μισοχαλασμένες μάντρες και λακκούβες γεμάτες βρόμικο νερό, κορίτσια ολόδροσα που σήκωναν τη φούστα επιδεικνύοντας την… πραμάτεια τους στον περαστικό ξένο και τις Κυριακές, καχεκτικές και μπαμπάτσικες φοραδίτσες προς πώληση που περίμεναν τον πελάτη στο περίφημο γαϊδουροπάζαρο της οδού Ιάκχου. Ύστερα, το φωταέριο καταργήθηκε, το εργοστάσιο έκλεισε, η γειτονιά μαράζωσε, έχοντας στο μεταξύ μεγαλώσει γενιές παιδιών.
Μια νέα συνοικία γεννιέται…
Αθήνα, δεύτερο μισό του 19ου αι. Σαν μάννα εξ ουρανού υποδέχεται η νέα πρωτεύουσα τις επιχειρηματικές δραστηριότητες των ξένων κεφαλαιούχων. Η Αθήνα, η Ελλάδα ολόκληρη, δεν είναι παρά ένα μεγάλο χωριό που τρεκλίζει στα πρώτα του βήματα προς τον δυτικό πολιτισμό, φορώντας ακόμα τα «τερλίκια» (τουρκ. terlik-παντόφλα) των πάλαι ποτέ κραταιών Οθωμανών. Ένα εντυπωσιακό επενδυτικό βήμα στη νεότευκτη ελληνική πρωτεύουσα έχει κάνει το 1852 η εταιρεία A. Wrampe & Co ιδρύοντας, στην περιοχή της Πειραιώς, μεγάλο εργοστάσιο μεταξιού και ανοίγοντας την πόρτα του παρθένου τόπου σε όλες τις τεχνολογικές καινοτομίες της Δύσης. Αυτή την εποχή η Αθήνα -και όχι μόνον- φωτίζεται με λαδοφάναρα. Τοποθετημένα στην κορυφή ενός σιδερένιου στύλου, όπως περιγράφει ο ιστορικός Ελευθέριος Σκιαδάς, «χρησιμεύουν ως φάρος για τους ηρωικούς διαβάτες, που ριψοκινδυνεύουν τις νύχτες στα σοκάκια και τα καλντερίμια της πόλης». Η ύπαρξή τους είναι άμεσα συνδεδεμένη με τους φανοκόρους, που πληρώνονται από το κράτος για να τα ανάβουν με τη δύση του ηλίου και να τα σβήνουν με την ανατολή. Καθώς μάλιστα εξηγεί στα κατάστιχά του, ο δήμαρχος Αθηναίων, Δ. Γ. Σκουζές, ο φανοκόρος δεν είναι κανένας αμόρφωτος άνθρωπος… Κάθε άλλο. Επειδή η δουλειά αυτή γίνεται το σούρουπο όταν ανάβει τους φανούς και τα ξημερώματα όταν τους σβήνει και μένει έτσι ελεύθερη όλη η μέρα, έχουν φροντίσει κι έχουν τοποθετήσει παιδιά πτωχών οικογενειών ή επαρχιωτόπουλα, που σπουδάζουν στο γυμνάσιο ή το πανεπιστήμιο…
Γεννημένος στα χρόνια του Όθωνα, ο Γεώργιος Δροσίνης περιγράφει τα μικράτα του: «Από το παράθυρο προσμέναμε κάθε βράδυ μόλις άρχιζε να σκοτεινιάζει να ιδούμε και το άναμμα του μεγάλου κρεμαστού φαναριού του δρόμου». Κι έπειτα «…ψηλά στο πλάι της καμαρωτής εξώπορτας κρέμονταν ένα μεγάλο φανάρι από μακρύ σιδερένιο κοντάρι καρφωμένο στον τοίχο και κάθε βράδυ ερχόταν και ένας άνθρωπος ψηλός, αμίλητος, κουκουλωμένος σα μάγος του παραμυθιού, μ’ ένα μακρύ σίδερο στα χέρια κι ένα τενεκεδένιο ροΐ γεμάτο λάδι. Με το σίδερο ξεγάντζωνε και κατέβαζε το φανάρι και αφού το γέμιζε λάδι και το καθάριζε με ένα πανί, το άναβε και το ανέβαζε πάλι ψηλά για να φέγγει τον δρόμο… ».
Όχι ότι διαφέρουν πολύ οι άλλες χώρες της Ευρώπης. Κάπως έτσι φωτίζουν κι εκείνες τις νύχτες τους. Άλλωστε, η βιομηχανική παραγωγή φωταερίου στην Αγγλία και τη Γαλλία, όπου άλλωστε έχει ανιχνευτεί και η δυνατότητα καύσιμου αερίου από οργανικές ουσίες, όπως το κάρβουνο ή το ξύλο, έχει ξεκινήσει στο γύρισμα του αιώνα με μικρές μονάδες που εγκαθίστανται πρώτα σε μεγάλα εργοστάσια, παρέχοντάς τους φως και θερμότητα για τη διαδικασία παραγωγής. Ώσπου να δημιουργηθούν οι εγκαταστάσεις φωταερίου για τις ανάγκες των οικιστικών ιστών θα περάσουν δεκαετίες. Το 1821 φωτίζονται οι βρετανικές πόλεις-κόμβοι και σε πέντε χρόνια το φωταέριο απλώνεται σε όλη τη γηραιά Αλβιώνα. Μία περίπου αντίστοιχη διαδρομή ακολουθεί και στη Γαλλία. Στις δεκαετίες που θα περάσουν, το φωταέριο σαν μεταδοτική νόσος θα διατρέξει την ευρωπαϊκή ήπειρο, αλλά και την αμερικανική, και κάποτε θα έρθει και η σειρά της Ελλάδας.
Το 1862, απέναντι από το αρχαίο κοιμητήριο του Κεραμεικού, στον δρόμο που συνδέει την Αθήνα με το λιμάνι της, τον Πειραιά, καπνίζει το πρώτο φουγάρο του εργοστασίου φωταερίου της χώρας. Η μονάδα σύντομα θα μετατραπεί σε πυρήνα μίας πολύβουης κυψέλης προσφύγων ντόπιων και ξένων, που έρχονται στην πρωτεύουσα για να στήσουν εδώ τη ζωή τους και να προκόψουν. Πιάνουν δουλειά στο εργοστάσιο και χτίζουν σε κοντινή απόσταση τα φτωχικά τους. Το φωταέριο, αυτό που αργότερα θα ονομαστεί «γκάζι» και έχει ήδη ανοίξει την πόρτα για τη δημιουργία ταπεινών εργατικών σπιτιών γύρω του (Γκαζοχώρι), έρχεται ν΄ αποκρυσταλλώσει τη βιομηχανική ταυτότητα της περιοχής, το πρώτο στίγμα της οποίας έδωσε νωρίτερα το μεταξουργείο. Ο τόπος θ΄ ακολουθήσει τη μοίρα του… Μόλις πέντε χρόνια από τη δημιουργία του εργοστασίου φωταερίου, στα 200 μέτρα ολόγυρά του αναπτύσσεται μία ζώνη μικρών κατασκευαστικών μονάδων, κυρίως κεραμοποιείων. Προσελκύονται από την ευκολία που τους παρέχει το γειτονικό φωταέριο: φωτισμό και θέρμανση.
«…Στη γωνία της οδού Περσεφόνης μια μεγάλη καφασοποιία. Στο πεζοδρόμιο οι εργάτες κάθονται κατάχαμα, φοράνε καπέλα χάρτινα από εφημερίδες , σκύβουνε, καρφώνουνε, φτιάχνουνε καινούργια κασόνια…».
Με τον καιρό, η ζωή προσαρμόζεται στη χρήση του γκαζιού. Και ο κοινόχρηστος φωτισμός, αντίστοιχα. Η πρωτεύουσα έχει πια αποκτήσει φανούς, που στη βάση τους συνδέονται με το δίκτυο. Στα νέα δεδομένα ασφαλώς καλούνται να ανταποκριθούν και οι φανοκόροι («γκαζιέρηδες» επί το λαϊκότερον). Τα πιο… ζόρικα γκαζοφάναρα βρίσκονται στις εκτεθειμένες διασταυρώσεις των οδών Ορφέως & Δεκελέων, Πειραιώς & Ρουφ και Κωνσταντινουπόλεως & Ιεράς Οδού. Είναι που τόσο όταν φυσάει δυνατός αέρας (φαινόμενο όχι σπάνιο στην Αθήνα), όσο και στους βαρείς χειμώνες, που το τζάμι παγώνει, η αφή του φωτός δεν είναι εύκολη υπόθεση. Μόλις ο φανοκόρος πλησιάζει το γυαλί με το αναμμένο στουπί, εκείνο σπάει με πάταγο… Ο γκαζιέρης «περί λύχνων αφάς», όπως περιγράφει χαρακτηριστικά στο «Η Αθήνα που έφυγε» ο δήμαρχος Σκουζές, κρατώντας στο χέρι ένα μακρύ ξύλινο κοντάρι, που στην άκρη του έχει έναν διάτρητο μικρό σωλήνα με αναμμένο στουπί κι από κάτω ένα είδος γάντζου, αρχίζει σιγά σιγά από το κέντρο της πόλης να ανάβει τους φανοστάτες και τα φανάρια στον τομέα που του έχουν αναθέσει. Μέχρι να πέσει βαθύ το σκοτάδι, όλα είναι αναμμένα. Σε μερικές δεκαετίες, το νέο προϊόν έχει μπει σε όλα τα σπίτια… «Ο φωτισμός γίνεται με το γκάζι και όλα τα σπίτια γαλαζοπρασινίζουν σα να τα φωτίζουν πυγολαμπίδες… » γράφει ο Τσαρούχης.
Ιδιοκτήτες και γραμμή παραγωγής
Ο ιδρυτής της μονάδας, ο Γαλλο-ιταλός Φραγκίσκος Θεόφιλος Φεράλντι (François Théophile Laurent Feraldi) «άνθρωπος δίχως πρόσωπο» όπως θα τον αποκαλέσουν οι χρονικογράφοι των επόμενων δεκαετιών, αφού δεν κατάφεραν να εντοπίσουν ούτε μία φωτογραφία του, δεν είναι άγνωστος στους ανώτερους κύκλους της χώρας. Έφτασε στην Ελλάδα στα τέλη της δεκαετίας του 1820, επί Καποδίστρια, και εγκαταστάθηκε αρχικά στο Ναύπλιο, προσδοκώντας να κάνει και αυτός, όπως και άλλοι Ευρωπαίοι επιχειρηματίες της εποχής, χρυσές επενδύσεις στην παρθένα χώρα. Όταν η πρωτεύουσα μεταφέρεται στην Αθήνα, ο Φεράλντι, ιδιοκτήτης αρκετών ταχύπλοων σκαριών, μετακομίζει στον Πειραιά, αναλαμβάνοντας τη θαλάσσια σύνδεση με λιμάνια του εξωτερικού (Τεργέστη, Λιβόρνο, Μασσαλία, Μάλτα κ.ά.) και παρέχοντας ταχυδρομικές υπηρεσίες. Στη σύμβαση που υπογράφει με το ελληνικό κράτος το 1834 σημειώνεται, μεταξύ άλλων, «ο Φεράλδης υποχρεούται να έχη εις τα υπό ελληνικήν σημαίαν ταύτα ταχύπλοα, πλοιάρχους Έλληνας και πληρώματα αποτελούμενα κατά τα δύο τρίτα εξ Ελλήνων». Τον επόμενο κιόλας χρόνο, υποβάλλει στην κυβέρνηση πρόταση για κατασκευή σιδηροδρόμου σύνδεσης της Αθήνας με τον Πειραιά. Η πρόταση θα μείνει στα… «υπό μελέτη» έως το 1857, οπότε προκηρύσσεται μειοδοτικός διαγωνισμός τον οποίο ο επιχειρηματίας κερδίζει και πέντε χρόνια μετά, καταφέρνει πράγματι να συνδέσει σιδηροδρομικά την Αθήνα με το επίνειό της. Το επιχειρηματικό του ενδιαφέρον απλώνεται σε πολλούς τομείς. Την πλούσια δραστηριότητά του καλύπτουν ακόμα και ξένες, κυρίως γαλλικές βέβαια, εφημερίδες. Ναυτιλία, σιδηρόδρομος, αγοραπωλησίες γης, ξενοδοχειακές υποδομές. Με το φωταέριο ο Φεράλντι μπαίνει και στον κύκλο της βιομηχανίας.
Τον Απρίλιο του 1857, με μία δυναμική ομιλία του στη Βουλή, ο υπουργός Εσωτερικών Δημήτριος Βούλγαρης, χαρακτηρίζει το φωταέριο «μία από τις πιο καινοτόμες επινοήσεις της εποχής, η οποία επικυρώνει το δημιουργικό πνεύμα του 19ου αι.». Η ιδέα η Ελλάδα να διαθέτει δημόσιο φωτισμό με αέριο γοητεύει τους νεοσύστατους αστικούς πληθυσμούς και, ασφαλώς, αποτελεί δόλωμα για το ενδιαφέρον των ξένων επενδυτών. Το κλίμα είναι ευνοϊκό και τον Μάιο της ίδιας χρονιάς, ταυτόχρονα με την κατασκευή του σιδηροδρόμου, ο Φεράλντι υπογράφει συμβόλαιο με τον Δήμο Αθηναίων και για ανέγερση εργοστασίου φωταερίου. Η σύμβαση δίνει στον εργολάβο προθεσμία ολοκλήρωσης του έργου σε 15 μήνες, αλλά εκείνος δεν καταφέρνει να τηρήσει τη συμφωνία και κηρύσσεται έκπτωτος. Ύστερα από πολλαπλές αλλαγές στο ιδιοκτησιακό καθεστώς της κατασκευαστικής, ο Φεράλντι εμφανίζεται εκ νέου, αυτήν τη φορά έχοντας στο πλευρό του τέσσερεις Γάλλους μετόχους. Έχουν συστήσει στο Παρίσι μία ανώνυμη εταιρεία υπό την επωνυμία «Εταιρεία του δι’ Αερίου Φωτισμού της Πόλεως Αθηνών», η οποία, ωστόσο, δεν αναγνωρίζεται ως νόμιμη ούτε από την ελληνική, αλλά ούτε και από τη γαλλική νομοθεσία. Τα κωλύματα διαδέχονται το ένα το άλλο.
Με τούτα και με κείνα, η μονάδα εντέλει βρίσκει ανοικτή πόρτα και χτίζεται. Έως την έλευση του ηλεκτρισμού, οπότε δέχεται τους πρώτους ισχυρούς ανταγωνιστικούς κλυδωνισμούς, «διάγει βίον ανθηρόν»… Η εταιρεία «δένει τον γάιδαρό της» στην Ελλάδα για μισό αιώνα. Στην τελευταία σύμβαση που συνάπτει με το ελληνικό Δημόσιο, το 1887, της παραχωρείται το προνόμιο της 50ετούς εκμετάλλευσης.
Όπως σε κάθε μεγάλη βιομηχανική μονάδα η γραμμή παραγωγής αντανακλά το τεχνολογικό επίπεδο της εποχής, έτσι και στο εργοστάσιο φωταερίου του 19ου αι. Πρώτα πρώτα, στους κλιβάνους γίνεται η απόσταξη της πρώτης ύλης, του λιθάνθρακα, απ’ όπου εκλύεται το φωταέριο στην αρχική μορφή του. Το προϊόν διοχετεύεται στα ψυχραντήρια για να κρυώσει κι από κει μέσα από μεγάλους υπόγειους αγωγούς περνάει στη φάση του καθαρισμού του από τα ανεπιθύμητα συστατικά του, όπως η πίσσα, η ναφθαλίνη και το υδρόθειο. Έτοιμο πια κατευθύνεται για αποθήκευση προς τα αεριοφυλάκια και στον έλεγχο πίεσης πριν διανεμηθεί, μέσω δικτύου, στην πόλη. Με την είσοδο στην τεχνολογία του 20ού αι., η μονάδα επεκτείνεται με δύο μονάδες παραγωγής υδαταερίου. Πρόκειται για μία άλλη μορφή καύσιμου αερίου.
Το εργοστάσιο παράγει και παρέχει το προϊόν του και ο δήμος, ως ο έτερος εκ των συμβαλλομένων στη συμφωνία, ελέγχει (το 1866 μάλιστα και καθώς το γκάζι μπαίνει με σταθερούς ρυθμούς στη ζωή της πόλης, διαπιστώνει κακής ποιότητας φωτισμό στους κοινόχρηστους φανούς και ζητεί από την εταιρεία να διενεργεί τακτικούς ποιοτικούς ελέγχους στο προϊόν της).
«Να προλάβω να βγω στη σύνταξη…»
Το φωταέριο απασχολεί και συντηρεί έναν δραστήριο μικρόκοσμο, που σιγά σιγά κι όσο η πόλη απλώνει ενσωματώνεται κι αυτός στην αθηναϊκή κοινωνία. Έως το πρώτο μισό του 20ού αι., οι εργάτες του φωταερίου φτάνουν τους 800 και χωρίζονται στους απασχολούμενους στην παραγωγή, στους τεχνίτες, στους χημικούς επιστήμονες και στους διοικητικούς υπαλλήλους.
Αυτοί της παραγωγής, που δουλεύουν στους φούρνους με τον λιθάνθρακα περνούν πιο δύσκολα απ’ όλους. Στην συντριπτική πλειονότητά τους στεγάζονται στα σπιτάκια, που χτίζουν με τα χέρια τους περιφερειακά της μονάδας. Στήνουν τα νοικοκυριά τους, φτιάχνουν τις οικογένειές τους. Ρυπογόνος ο αέρας, κατάμαυρα από τη σκόνη του κάρβουνου και τα σοκάκια της γειτονιάς, ζήση ανθυγιεινή, αλλά εδώ στο Γκαζοχώρι, μέσα στην κάπνα από τα φουγάρα του εργοστασίου, ξετυλίγονται ζωές, γίνονται γνωριμίες και πλέκονται ειδύλλια. Εδώ ανταλλάσσουν οι άνθρωποι και το στερνό τους χαίρε. Τα σπίτια της περιοχής είναι ισόγεια με δύο δωμάτια ή στην καλύτερη περίπτωση, διώροφα με περισσότερα δωμάτια και αυλή. Σ’ αυτά τα δεύτερα κατοικούν περισσότερες από μία οικογένειες. Από το ’22 και μετά, η περιοχή θα δεχθεί έναν μεγάλο όγκο προσφύγων. Θα στριμωχτούν σε υγρές τρώγλες με ετοιμόρροπους τοίχους και περιορισμένα παράθυρα. Από τη μία, ο διαρκώς αυξανόμενος αριθμός των ανθρώπων που αναγκάζονται να εγκατασταθούν στα καπνισμένα χαμόσπιτα και από την άλλη, τα έλη στο Ρουφ και τον Βοτανικό. Η ημερήσιος Τύπος βρίθει δημοσιευμάτων για τους «πυρετούς του Γκαζοχωρίου». Για καιρό πολύ, οι υγειονομικές εκθέσεις κρατούν την περιοχή πρώτη σε κρούσματα φυματίωσης, αλλά για τους κατοίκους της περιοχής δεν υπάρχουν εναλλακτικές. Κι αφού δεν υπάρχει άλλη επιλογή, προσπαθείς να διασκεδάσεις τον πόνο σου… «Είμαστε μικρά μικράκια και μας λένε και Κοκκάκια» αναφέρεται κυνικά στο κωκ, το προϊόν του γκαζιού, ένα τραγούδι της επιθεώρησης, σε νούμερο που εκτελούν τα παιδιά του θεατρικού συγγραφέα Δημήτρη Κόκκου, στα τέλη του 19ου αι. «Άκουσα μικρό παιδί πως πολλά παιδιά -κι ίσως κι εμένα- τα πήγαιναν οι γονείς του στο Γκάζι αν είχαν πάθει κοκκύτη, για να κάνουν εισπνοές κι έτσι να προστατευτούν από την αρρώστια ή από τις συνέπειές της…» (!), καταγράφει ο Τσαρούχης.
Την άνοιξη του 1928, η εφημερίδα «Ελεύθερον Βήμα» δημοσιεύει: «… Να μία νέα κόλαση εντός σχεδόν της πρωτευούσης, κόλαση φρικτή, η οποία έχει αρχίσει από το 1919 και δεν τερματίζεται. Σε μία μεγάλη μάνδρα του αεριόφωτος έχουν εγκατασταθή 325 οικογένειες εκ των Ελλήνων της Ρωσίας και του Πόντου. Τα μικρά σπιτάκια, όπως του σκοπευτηρίου και του Δουργούτη, τα έχουν κατασκευάση δι εξόδων των, αλλά δεν αντέχουν πλέον να ζουν και να κοιμούνται εκεί μέσα.
»Ανάμεσα στο συνοικισμό υπάρχουν δύο αποθήκες και εκεί στεγάζονται, εκεί κυρίως δολοφονούνται, τριάντα πέντε οικογένειες. Τ’ αποχωρητήρια ελάχιστα κι εδώ, εκχειλισμένα, από παντού έρχεται η βρώμα και ο θάνατος. Οι κάτοικοι του συνοικισμού αγωνιούν και οι τριγύρω έχουν χάση την υπομονήν και την υγεία των. Μοιάζουν ανάμεσα στην μάνδρα σαν κατάδικοι και εξόριστοι, προγεγραμμένοι από την ζωήν των άλλων ανθρώπων.»
Όχι ότι η δραματική κατάσταση της περιοχής ήταν άγνωστη. Απλώς με τους πρόσφυγες έχει πια εξαθλιωθεί. Από τον προηγούμενο αιώνα, τα υγειονομικά δείγματα δεν είναι και τα καλύτερα. Άννινος και Ροΐδης, στο πρωτοποριακό σατιρικό έντυπό τους υπό τον τίτλο «Ασμοδαίος», στις 25 Αυγούστου το 1885, «σκαρώνουν»: «Να τους πης ότι πεθαίνουν χίλιοι δυο στο Γκαζοχώρι, να τους πης πως πάλι μένουν οι φρικτοί εκείνοι φόροι, να τους πης πως φόβος είνε μήπως έφθασε η ημέρα να δεχθούν και αι Αθήναι την ισπανική χολέρα».
Η ζωή τους είναι μικρή και οι γκαζοχωρίτες εργάτες το ξέρουν. Εύχονται «να ζήσουν να χαρούν τη σύνταξη», αλλά πριν, να προλάβουν να βγουν στη σύνταξη… Σ’ αυτήν την περίπτωση μάλιστα, ακολουθούν ένα μάλλον στενάχωρο τελετουργικό θριάμβου. Στην τελευταία του βάρδια πριν βγει στην εφεδρεία, οι εργάτες περιφέρουν τον συνάδελφό τους ξαπλωμένο επάνω σε μία σανίδα σαν φορείο κι αυτός με το χέρι ψηλά κρατάει το βιβλιάριο της συνταξιοδότησής του!
Ο ηλεκτρισμός εκτοπίζει το γκάζι
Το ξέσπασμα του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου εκτοξεύει τις τιμές του γκαζιού και εντάσεις ανάμεσα στον δήμο και την εταιρεία. Το 1916, ο δήμαρχος Σπύρος Μερκούρης, προσπαθώντας να ελέγξει τις τιμές, μελετά πρόταση αγοράς της μονάδας από τους ξένους ιδιοκτήτες της. Αλλά το αντίτιμο είναι υπέρογκο και η πρόταση μένει στο συρτάρι. Τον επόμενο χρόνο, το φωταέριο διανέμεται με ωράριο. Διεθνείς και εσωτερικές οικονομικές συνθήκες διαμορφώνουν μία σχέση περίπου μίσους και πάθους ανάμεσα στην εταιρεία και τον δήμο. Η ένταση κορυφώνεται στα τέλη της δεκαετίας του 1930. Εν τω μεταξύ, έχει προηγηθεί η ενεργοποίηση ρήτρας του συμβολαίου, σύμφωνα με την οποία ο δήμος δικαιούται ποσοστό 5% επί των ακαθάριστων κερδών της μονάδας από την εκμετάλλευση του γκαζιού και του κωκ. Το 1938 η διοίκηση του εργοστασίου περνάει στον δήμο. Η εταιρεία στην οποία υπάγεται πια το Γκάζι μετονομάζεται αρχικά σε Δημοτική Εκμετάλλευση Αεριόφωτος Αθηνών (ΔΕΑΑ) και αργότερα (1952) σε Δημοτική Επιχείρηση Φωταερίου Αθηνών (ΔΕΦΑ).
Αλλά η ζωή και η τεχνολογία προχωρούν και ο πρώτος και μεγαλύτερος εχθρός, που θα προκύψει στη διαδρομή της μονάδας, θα φέρει το όνομα «ηλεκτρισμός». Ήδη από τη δεκαετία του 1950, οι καταναλωτές γκαζιού μειώνονται και η ΔΕΦΑ βαδίζει σε αδιέξοδο. Οι εργαζόμενοι, εξάλλου, καταγγέλλουν εξαθλίωση της επιχείρησης, που συντηρείται από τον κρατικό προϋπολογισμό διευρύνοντας συνεχώς το έλλειμμά της, και ζητούν εκσυγχρονισμό. Διάφορες προτάσεις για αξιοποίηση του εργοστασίου προς Ευρωπαίους και Αμερικανούς επενδυτές πέφτουν στο κενό. Εκθέσεις ξένων εμπειρογνωμόνων προτείνουν εναλλακτικές παραγωγής και κάποια από αυτές τη μετατροπή του εργοστασίου φωταερίου και μονάδας σχάσης ναφθαερίου, ως μεταβατικού σταδίου πριν την εισαγωγή φυσικού αερίου. Αλλά στην Ελλάδα τίποτε δεν γίνεται εύκολα και αδιαμαρτύρητα… Μετά κόπων και βασάνων, ανάμεσα σε διαμαρτυρίες πότε εργαζομένων και πότε τοπικών συλλόγων και αυτοδιοίκησης, το φωταέριο, αφού σύστησε στη χώρα την παραγωγή καυσίμων αερίων, καταφέρνει εντέλει να μείνει και να μετατραπεί σε ενεργειακό πρόδρομο του φυσικού αερίου.
Ως δημοτική επιχείρηση το Γκάζι κλείνει το 1984, όταν με την πρόταση περί ναφθαερίου, η παραγωγική διαδικασία μεταφέρεται στη ζώνη του Ασπροπύργου. Οι άλλοτε ρυπαρές κυψέλες στην Πειραιώς μετατρέπονται σε εστίες πολιτισμού και ψυχαγωγίας.
«… έτσι σαν παροχή αντιδώρου, σαν εξιλέωση…»
Της Τόνιας Α. Μανιατέα
ΠΗΓΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΚΑΙ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΩΝ
– «ΑΘΗΝΑ / Ιχνηλατώντας την πόλη με οδηγό την ιστορία και τη λογοτεχνία», Θ. Γιοχάλα – Τ. Καφετζάκη (Εκδ. βιβλιοπωλείον της ΕΣΤΙΑΣ, Αθήνα 2021)
