Το νέο πρόγραμμα τεχνητής νοημοσύνης από την Κίνα έχει πυροδοτήσει απαγορεύσεις σε πολλές χώρες και αφήνει ερωτήματα σχετικά με τη δεοντολογία και την ασφάλεια των δεδομένων.Το νέο πρόγραμμα τεχνητής νοημοσύνης από την Κίνα έχει πυροδοτήσει απαγορεύσεις σε πολλές χώρες και αφήνει ερωτήματα σχετικά με τη δεοντολογία και την ασφάλεια των δεδομένων.
Το DeepSeek, μια κινεζική νεοφυής επιχείρηση τεχνητής νοημοσύνης, εξέπληξε τις αγορές κυκλοφορώντας μια σχετικά φθηνή πλατφόρμα που χρησιμοποιεί πιο «αργά» τσιπ, αλλά σε επίπεδο επιδόσεων παρόμοιο με τα αντίστοιχα αμερικανικά. Ως αποτέλεσμα, η Nvidia Corp. είδε τη μετοχή της να πέφτει σε διψήφια ποσοστά στις 27 Ιανουαρίου – πλήρης ανάκαμψη δεν έχει συμβεί ακόμη. Η αγορά αντέδρασε, φοβούμενη την απώλεια της κυριαρχίας της εταιρείας κατασκευής τσιπ και της αμερικανικής πρωτοπορίας στην τεχνητή νοημοσύνη.
Η άνοδος της κινεζικής εφαρμογής προκάλεσε τον έλεγχο της πολιτικής της όσον αφορά τα δεδομένα.
Σύμφωνα με την πολιτική απορρήτου δεδομένων της, το DeepSeek συλλέγει προσωπικές πληροφορίες – όπως email, αριθμό τηλεφώνου, ημερομηνία γέννησης, καταχωρήσεις χρηστών, στοιχεία συσκευών και «μοτίβα πληκτρολόγησης» – και τις αποθηκεύει σε διακομιστές στην Κίνα.
Επιπλέον, σύμφωνα με τους κινεζικούς νόμους περί αντικατασκοπείας , οι κινεζικές εταιρείες οφείλουν να παρέχουν δεδομένα ξένων χρηστών στις αρχές, αν τους ζητηθεί.
Η πιθανότητα τα δεδομένα να πέσουν στα χέρια των κινεζικών αρχών προκάλεσε ένα κύμα επιφυλακτικότητας στους ειδικούς σε θέματα κυβερνοασφάλειας, περιλαμβανομένου του Ναντίρ Ίζραελ, επικεφαλής τεχνολογίας της Armis με έδρα τις ΗΠΑ, ο οποίος συνέστησε στους οργανισμούς να μπλοκάρουν ή να περιορίσουν την πρόσβαση στην πλατφόρμα. Το CyberCX της Αυστραλίας προέτρεψε τους μη κυβερνητικούς φορείς να πράξουν το ίδιο.
Μέσα σε λίγες ημέρες, απαγορεύτηκε η χρήση του DeepSeek σε κυβερνητικές συσκευές της Ταϊβάν, της Αυστραλίας, της Νότιας Κορέας, του Καναδά και της Ολλανδία. Η Ιταλία προχώρησε ακόμη παραπέρα, επιβάλλοντας απόλυτη απαγόρευση σε εθνικό επίπεδο.
Νομοθέτες άλλων χωρών, περιλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών, διερευνούν επίσης την πολιτική συλλογής δεδομένων του DeepSeek και συντάσσουν νομοθεσία για τον περιορισμό της χρήσης του.
Στις 6 Φεβρουαρίου, εισήχθη στη Βουλή των Αντιπροσώπων ένα διακομματικό νομοσχέδιο για την απαγόρευση του DeepSeek στις κυβερνητικές συσκευές των ΗΠΑ.
Μια εβδομάδα νωρίτερα, ο γερουσιαστής Τζος Χόλεϋ (R-Mo.) πρότεινε νομοθεσία για να εμποδίσει την αμερικανική τεχνολογία τεχνητής νοημοσύνης να προωθήσει τις δυνατότητες τεχνητής νοημοσύνης της Κίνας, περιορίζοντας τις αμερικανικές επενδύσεις και τη ροή δεδομένων προς την κομμουνιστική χώρα.
«Κάθε δολάριο και gigαbyte δεδομένων που εισρέει στην κινεζική τεχνητή νοημοσύνη είναι δολάρια και δεδομένα που τελικά θα χρησιμοποιηθούν εναντίον των Ηνωμένων Πολιτειών», ανέφερε ο Χόλεϋ στη δήλωσή του.
Ο Λιν Τσουνγκ-Ναν, καθηγητής μηχανικός τηλεπικοινωνιών στο Εθνικό Πανεπιστήμιο της Ταϊβάν, δήλωσε στην Epoch Times ότι οι κινεζικές εταιρείες μπορεί να αναγκαστούν να συμμορφωθούν με τις κρατικές απαιτήσεις ή ακόμη και να ‘μεταμφιεστούν’ σε ιδιωτικές επιχειρήσεις. Ο Λιν πιστεύει ότι η παγκόσμια δυσπιστία απέναντι στο DeepSeek πηγάζει από «τους άμεσους δεσμούς του με το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας (ΚΚΚ)».
Το DeepSeek δεν απάντησε στα αιτήματα της Epoch Times για σχόλια.
Επιταχύνεται η κούρσα της τεχνητής νοημοσύνης
Τη δεύτερη ημέρα της θητείας του, ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε μια επένδυση ύψους 500 δισεκατομμυρίων δολαρίων στην τεχνητή νοημοσύνη στις Ηνωμένες Πολιτείες, χαρακτηρίζοντάς την «το μεγαλύτερο έργο υποδομής τεχνητής νοημοσύνης μακράν στην ιστορία». Η νέα πρωτοβουλία έχει ως στόχο να διατηρήσει την ηγετική θέση της Αμερικής στον τομέα της Τεχνητής Νοημοσύνης, ιδίως έναντι της Κίνας.
Ο Τραμπ ανακάλεσε επίσης εκτελεστικό διάταγμα που είχε εκδώσει ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν, δίνοντας μεγαλύτερη αυτονομία στις ιδιωτικές εταιρείες για την ανάπτυξη της ΤΝ.
Αυτό ήταν πριν το DeepSeek αναστατώσει την αμερικανική τεχνολογική σκηνή. Αν και η κινεζική εταιρεία κυκλοφόρησε το τελευταίο της μοντέλο στις 20 Ιανουαρίου, η αμερικανική αγορά αντέδρασε μια εβδομάδα αργότερα.
Στις 27 Ιανουαρίου, ο Τραμπ αποκάλεσε την άνοδο του DeepSeek «κάλεσμα αφύπνισης» για τις αμερικανικές εταιρείες τεχνολογίας.
Η διακομματική ηγεσία της επιτροπής της Βουλής των Αντιπροσώπων για την Κίνα κάλεσε τον Λευκό Οίκο να κάνει αυστηρότερους τους ελέγχους στις εξαγωγές των προηγμένων τσιπ που χρησιμοποιούνται για την ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης.
«Το DeepSeek έκανε εκτεταμένη χρήση του τσιπ H800 της Nvidia, του πρώτου τσιπ που σχεδίασε η Nvidia ειδικά για να μην εμπίπτει στους εξαγωγικούς ελέγχους των ΗΠΑ», έγραψαν ο βουλευτής Τζον Μόλνααρ (R-Mich.) και ο βουλευτής Ράτζα Κρισναμούρτι (D-Ill.) στην επιστολή τους προς τον σύμβουλο εθνικής ασφάλειας Μάικ Γουάλτς της 30ης Ιανουαρίου.
Αναφερόμενοι στην επίσημη ονομασία της Κίνας, Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας, οι νομοθέτες πρόσθεσαν ότι «η συχνή αναθεώρηση [των όρων] των ελέγχων των εξαγωγών είναι επιτακτική ανάγκη για να διασφαλιστεί ότι η ΛΔΚ δεν θα εκμεταλλευτεί τα ρυθμιστικά κενά και τα παραθυράκια για να προωθήσει τις φιλοδοξίες της στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης».
Ενώ η αυστηροποίηση των ελέγχων των εξαγωγών αντιμετωπίζει μια πτυχή της ασφάλειας της τεχνητής νοημοσύνης, η ίδια η τεχνητή νοημοσύνη θέτει βαθύτερες ηθικές και κοινωνικές προκλήσεις. Σε αντίθεση με τις παραδοσιακές μεθόδους παραγωγής, η τεχνητή νοημοσύνη αναδιαμορφώνει τους κανόνες και τις αξίες, καθιστώντας την ηθική που ενσωματώνεται σε ένα δεδομένο μοντέλο δυνητικά μετασχηματιστική για τις μελλοντικές γενιές.
Σύμφωνα με τον εμπειρογνώμονα κυβερνοασφάλειας Τσενγκ Γι-Σουό στο Ινστιτούτο Έρευνας Εθνικής Άμυνας και Ασφάλειας της Ταϊβάν, η κινεζική πλατφόρμα μοιάζει με το ChatGPT, με τη διαφορά ότι καθοδηγείται από το ΚΚΚ.
Οι χρήστες έχουν ανακαλύψει ότι το DeepSeek δεν απαντά σε ερωτήσεις σχετικά με πολιτικά ευαίσθητα θέματα, όπως η σφαγή στην πλατεία Τιενανμέν, όπου σκοτώθηκαν εκατοντάδες Κινέζοι φοιτητές που είχαν συγκεντρωθεί ζητώντας τον εκδημοκρατισμό της χώρας. Τέτοιες απαντήσεις προκαλούν την υποψία ότι το DeepSeek μπορεί να έχει σχεδιαστεί ως εργαλείο προπαγάνδας και όχι ως αμερόληπτη πλατφόρμα.
Ο Τσενγκ δήλωσε στην Epoch Times ότι εάν η εταιρεία ευθυγραμμίζεται με τις αξίες και τους κανόνες του ΚΚΚ για τη χειραγώγηση δεδομένων και αλγορίθμων, μπορεί κάλλιστα να χρησιμοποιηθεί ως «εργαλείο γνωστικού πολέμου», για τη διαμόρφωση της παγκόσμιας κοινής γνώμης.
Οι ισραηλινές δυνάμεις αποσύρθηκαν από τον διάδρομο της Νετζαρίμ στη Γάζα, ανακοίνωσε η Χαμάς στις 9 Φεβρουαρίου, στο πλαίσιο των δεσμεύσεων του Ισραήλ στη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός με την τρομοκρατική οργάνωση.
Ο διάδρομος της Νετζαρίμ, μήκους περίπου 6,5 χιλιομέτρων, χωρίζει τον βόρειο τομέα της Γάζας από τον νότιο και χρησιμοποιήθηκε από το Ισραήλ ως στρατιωτική ζώνη κατά τη διάρκεια του πολέμου με τη Χαμάς. Αν και οι ισραηλινές αρχές δεν έχουν επιβεβαιώσει δημόσια την αποχώρηση, ειδησεογραφικά πρακτορεία δημοσίευσαν φωτογραφίες με στρατιωτικά οχήματα να εγκαταλείπουν την περιοχή.
Το Ισραήλ είχε ήδη μειώσει την στρατιωτική του παρουσία στην περιοχή από την έναρξη της εκεχειρίας τον Ιανουάριο, επιτρέποντας σε Παλαιστινίους να διασχίζουν τον διάδρομο για να επιστρέψουν στα σπίτια τους στον βορρά, με εκατοντάδες να περνούν καθημερινά πεζοί ή με αυτοκίνητα. Η πλήρης απόσυρση των στρατευμάτων αποτελεί ένα ακόμη βήμα υλοποίησης της συμφωνίας, η οποία ανέστειλε τον 15μηνο πόλεμο που ξεκίνησε με τη σφαγή Ισραηλινών αμάχων από τη Χαμάς, στις 7 Οκτωβρίου 2023.
Η Χαμάς χαιρέτισε την αποχώρηση των Ισραηλινών από τον διάδρομο της Νετζαρίμ ως «νίκη» και ανέπτυξε τις αστυνομικές της δυνάμεις στην περιοχή για τη ρύθμιση της κυκλοφορίας των Παλαιστινίων. Οι Ισραηλινές δυνάμεις είχαν καταλάβει την περιοχή τους πρώτους μήνες του πολέμου, αποκόπτοντας το βόρειο τμήμα της Γάζας, όπου βρίσκεται η μεγαλύτερη μητροπολιτική της περιοχή, από τον νότο.
Τις τελευταίες εβδομάδες, χιλιάδες Παλαιστίνιοι έχουν διασχίσει τον διάδρομο, επιστρέφοντας στα σπίτια τους στον βορρά μετά από μήνες εκτοπισμού στον νότο. Ωστόσο, μεγάλο μέρος του βορείου τομέα έχει καταστραφεί ολοσχερώς από τις μάχες, με ορισμένους να επιστρέφουν στον νότο έχοντας βρει το σπίτι τους ερείπιο, ενώ άλλοι στήνουν πρόχειρα καταλύματα στα κατεστραμμένα εδάφη τους.
Πρώην Αμερικανοί στρατιώτες, εργαζόμενοι ως ιδιωτικοί εργολάβοι, έχουν αναλάβει την επιθεώρηση των οχημάτων που διασχίζουν τον διάδρομο μετά την έναρξη της κατάπαυσης του πυρός στις 19 Ιανουαρίου. Μεγάλα πλήθη συνεχίζουν να περνούν την περιοχή, ενώ την Κυριακή, 9 Φεβρουαρίου, σχηματίστηκαν μακριές ουρές αυτοκινήτων που περίμεναν να εισέλθουν στη βόρεια Γάζα.
Η Χαμάς έχει ενισχύσει την παρουσία της τόσο στρατιωτικά όσο και αστυνομικά από τότε που τέθηκε σε εφαρμογή η συμφωνία, δείχνοντας ότι δεν προτίθεται να υποχωρήσει. Το Ισραήλ, από την πλευρά του, έχει δεσμευθεί να εξαλείψει τη Χαμάς, μετά την τρομοκρατική επίθεση του Οκτωβρίου 2023, η οποία άφησε πίσω της πάνω από 1.200 νεκρούς και 250 απαχθέντες.
Οι παλαιστινιακές αρχές ισχυρίζονται ότι το Ισραήλ έχει σκοτώσει περισσότερους από 48.000 ανθρώπους, κυρίως γυναίκες και παιδιά, στις επιχειρήσεις του εναντίον της Χαμάς.
Οι διαπραγματεύσεις για τη δεύτερη φάση της κατάπαυσης του πυρός αναμένεται να ξεκινήσουν σύντομα, μετά την επίσκεψη του Ισραηλινού πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου στις Ηνωμένες Πολιτείες την προηγούμενη εβδομάδα. Οι συνομιλίες, που υποστηρίζονται από την Ουάσιγκτον, διεξάγονται με τη μεσολάβηση του Κατάρ και της Αιγύπτου.
Παρά τη σχετική ηρεμία, Παλαιστίνιοι γιατροί ανέφεραν ότι Ισραηλινοί στρατιώτες άνοιξαν πυρ σε δύο περιστατικά στις 9 Φεβρουαρίου, σκοτώνοντας τέσσερεις ανθρώπους κοντά στη Χαν Γιουνίς και στην Πόλη της Γάζας. Ο ισραηλινός στρατός δήλωσε ότι άνοιξε προειδοποιητικά πυρά εναντίον «υπόπτων» και σημείωσε αρκετά πλήγματα, ενώ δεν επιβεβαίωσε πληροφορίες για περιστατικό κοντά στη Χαν Γιουνίς.
Οι διαβουλεύσεις για τη δεύτερη φάση της συμφωνίας αναμένεται να αρχίσουν εντός της εβδομάδας στο Κατάρ.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ πρότεινε την απομάκρυνση των Παλαιστινίων από τη Γάζα, για την ανοικοδόμησή της από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Ωστόσο, Αμερικανοί αξιωματούχοι ανασκεύασαν τα σχόλιά του, δηλώνοντας ότι οι Παλαιστίνιοι θα μπορούν να επιστρέψουν μόλις η περιοχή εκκαθαριστεί από μη εκραγέντα πυρομαχικά και ανακατασκευαστούν οι κατεστραμμένες περιοχές.
Το ξεσκόνισμα είναι μια αγγαρεία που πρέπει να κάνουμε όλοι μας προκειμένου να διατηρούμε το σπίτι μας καθαρό και τακτοποιημένο. Υπάρχουν κάποια φυτά που μπορούν να βοηθήσουν στο θέμα της σκόνης.
Φυσικά, αυτό που ξέρουμε όλοι μας είναι πως το τακτικό ξεσκόνισμα μπορεί επίσης να βοηθήσει στη πρόληψη διαφόρων προβλημάτων υγείας, όπως οι κρίσεις άσθματος, ο ερεθισμός των ματιών και ο βήχας.
Επιστήμονες της NASA μελέτησαν κάποια φυτά τα οποία, σύμφωνα με τις έρευνές τους, μπορούν να μειώσουν τα επίπεδα σκόνης στο σπίτι έως και κατά 20%.
Ορισμένα φυτά εσωτερικού χώρου το επιτυγχάνουν αυτό παγιδεύοντας σωματίδια σκόνης στην επιφάνειά τους – αυτό σημαίνει ότι χρειάζονται τα ίδια τακτικό καθάρισμα, καθώς δεν ανακυκλώνουν τα ίδια τη σκόνη, αλλά πρέπει να σκουπίζονται με ένα υγρό πανί, ώστε να μπορούν να συνεχίσουν να φωτοσυνθέτουν.
Αγγλικός κισσός
Όλες οι ποικιλίες κισσού απομακρύνουν αποτελεσματικά τη σκόνη από τον αέρα, αλλά πιο δημοφιλής είναι ο αγγλικός κισσός. Όχι μόνο είναι ένα όμορφο φυτό, αλλά βοηθά και στην απομάκρυνση της υγρασίας από τον αέρα, που είναι ο κύριος παράγοντας ανάπτυξης μούχλας μέσα στο σπίτι, καθιστώντας τον μια εξαιρετική λύση για το μπάνιο και την κρεβατοκάμαρα.
Σπαθίφυλλο
Το σπαθίφυλλο βρίσκεται στον κατάλογο της NASA με τα δέκα κορυφαία φυτά για τον καθαρισμό του αέρα.
Εκτός από το να δίνει οξυγόνο βοηθά και στο φιλτράρισμα και την εξάλειψη τοξινών όπως το βενζόλιο, η φορμαλδεΰδη, το αιθυλένιο και η αμμωνία, που συνήθως βρίσκονται στα σπίτια. Είναι μια εξαιρετική επιλογή για την κρεβατοκάμαρα λόγω της ικανότητάς του να καθαρίζει τον αέρα, συμβάλλοντας έτσι στη βελτίωση της ποιότητας του ύπνου.
Χλωρόφυτο ή αράχνη
Το φυτό αράχνη, με καταγωγή από τον Νότιο Ειρηνικό και τη Νότια Αφρική, αναπτύσσει φύλλωμα που μοιάζει με μεγάλα, μακρόστενα φύλλα, κάτι που το καθιστά ιδιαιτέρως εντυπωσιακό.
Είναι εξαιρετικά αποτελεσματικό στην απομάκρυνση των κοινών ατμοσφαιρικών ρύπων, με μελέτες να δείχνουν ότι μπορεί να εξαλείψει περίπου το 90% των τοξινών σε ένα δωμάτιο μέσα σε μόλις 2 ημέρες.
Όπως και ο αγγλικός κισσός, έτσι και η αράχνη διακρίνεται για τον καθαρισμό του αέρα και την απομάκρυνση της υγρασίας. Αυτό είναι ιδιαίτερα ευεργετικό τους χειμερινούς μήνες, όταν πολλές φορές στεγνώνουμε τα ρούχα μέσα στο σπίτι, αυξάνοντας το επίπεδο υγρασίας στον αέρα.
Το σχέδιο του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ για μια γρήγορη διευθέτηση στην Ουκρανία δεν πρέπει μόνο να τερματίσει τον πόλεμο, αλλά και να διασφαλίσει ότι δεν θα υπάρξει στο μέλλον ρωσική επιθετικότητα, δήλωσε ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι σε συνέντευξη που μεταδόθηκε σήμερα.
Ο Ζελένσκι τόνισε ότι το Κίεβο δεν θέλει μια επανάληψη της εμπειρίας των ειρηνευτικών συμφωνιών και διαπραγματεύσεων που είχαν γίνει τα χρόνια πριν τη ρωσική εισβολή τον Φεβρουάριο του 2022, καθώς εκείνες οι συμφωνίες και διαπραγματεύσεις δεν καρποφόρησαν.
Η εμπειρία αυτή δείχνει την ανάγκη για εγγυήσεις ασφαλείας.
«Μια παγωμένη σύγκρουση θα οδηγήσει σε περισσότερη επιθετικότητα ξανά και ξανά. Ποιος θα κερδίσει και θα μείνει στην ιστορία ως νικητής; Κανείς. Θα είναι μια απόλυτη ήττα για όλους, τόσο για εμάς, που και είναι και το πιο σημαντικό, όσο και για τον Τραμπ», ανέφερε ο Ουκρανός πρόεδρος στο ITV.
«Δεν χρειάζεται [ο Τραμπ] απλώς να δώσει τέλος στον πόλεμο. Πρέπει να δράσει έτσι ώστε [ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ] Πούτιν να μην έχει την ευκαιρία να εξαπολύσει ξανά πόλεμο σε μας. Αυτό είναι το κύριο ζητούμενο και όλοι πρέπει να το αναγνωρίσουν αυτό. Αυτό θα ήταν μια νίκη», δήλωσε ο Ζελένσκι.
Ο ίδιος επανέλαβε την προθυμία του για διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία με στόχο τον τερματισμό του πολέμου, υπό την προϋπόθεση ότι θα συμμετέχουν σε αυτές τις διαπραγματεύσεις οι δυτικοί σύμμαχοι της Ουκρανίας – οι ΗΠΑ και η Ευρωπαϊκή Ένωση.
«Αν ήμουν βέβαιος ότι η Αμερική και η Ευρώπη δεν θα μας εγκαταλείψουν και θα μας υποστηρίξουν και θα παράσχουν εγγυήσεις ασφάλειας, θα ήμουν έτοιμος για οποιαδήποτε μορφή διαπραγματεύσεων», είπε.
«Αν υπάρχουν εγγυήσεις ασφαλείας, τότε μπορούμε να μιλήσουμε για ένα τέλος της “καυτής φάσης” του πολέμου. Πρέπει να καταλάβετε ότι πρέπει να ξέρουμε πώς ακριβώς θα τελειώσει αυτός ο πόλεμος. Ότι είμαστε όλοι στην ίδια πλευρά με την Αμερική και την Ευρώπη», συνέχισε.
Στη συνέντευξη του ο Ζελένσκι απέκλεισε εκ νέου τη διεξαγωγή εκλογών στην Ουκρανία μέχρι να τελειώσει ο πόλεμος, καθώς ενδεχόμενες εκλογές θα έθεταν σε κίνδυνο τη χώρα, αφαιρώντας βασικές διατάξεις του στρατιωτικού νόμου, όπως είπε.
Από τη μεριά του, ο Πούτιν υποστηρίζει ότι ο Ζελένσκι δεν έχει καμία νομιμοποίηση να βρεθεί σε οποιεσδήποτε διαπραγματεύσεις, καθώς ο Ουκρανός πρόεδρος παραμένει στην εξουσία χωρίς να έχει ανανεώσει τη θητεία του με εκλογές.
«Θα χρειαζόταν να αναστείλουμε τον στρατιωτικό νόμο και αν αναστείλουμε τον στρατιωτικό νόμο, χάνουμε τον στρατό», σημείωσε ο Ζελένσκι αναφορικά με το ενδεχόμενο διεξαγωγής εκλογών. «Και πρώτοι οι Ρώσοι θα χαίρονταν με αυτό. Είναι ζήτημα στρατιωτικής ικανότητας και ηθικού – και τα δύο θα χαθούν», είπε.
Ο πρόεδρος Τραμπ δήλωσε την Παρασκευή ότι πιθανότατα θα συναντήσει τον Ζελένσκι την ερχόμενη εβδομάδα, για να συζητήσουν για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία.
Η New York Post ανέφερε χθες ότι ο Τραμπ επικοινώνησε τηλεφωνικά με τον Πούτιν για τον τερματισμό του πολέμου, αλλά ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ δήλωσε σήμερα ότι δεν μπορεί «ούτε να επιβεβαιώσει ούτε να διαψεύσει» το δημοσίευμα.
Ένας υπουργός, ο Νίκος Δένδιας, και δύο υφυπουργοί, η Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου και ο Τάσος Χατζηβασιλείου, αναχωρούν για την Ουάσιγκτον προκειμένου να συμμετάσχουν στο 6ο Delphi Economic Forum. Πρόκειται για την πρώτη επίσκεψη μελών της ελληνικής κυβέρνησης στην αμερικανική πρωτεύουσα μετά την εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ στην προεδρία των Ηνωμένων Πολιτειών. Μαζί τους θα είναι και ο πρώην υπουργός Δημήτρης Καιρίδης, καθώς και ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του πρωθυπουργού, Θάνος Ντόκος.
Το Delphi Economic Forum αποτελεί μια διεθνή πλατφόρμα ανταλλαγής απόψεων για γεωπολιτικά, οικονομικά και κοινωνικά ζητήματα, προσελκύοντας ηγετικές προσωπικότητες από όλο τον κόσμο. Οι Έλληνες αξιωματούχοι θα έχουν την ευκαιρία να συμμετάσχουν σε συζητήσεις σχετικά με τη γεωπολιτική σταθερότητα, τις οικονομικές προοπτικές της Ευρώπης και τη θέση της Ελλάδας στο διεθνές περιβάλλον.
Δεν είναι ακόμη σαφές εάν θα μπορέσουν να συναντηθούν με στελέχη της νέας αμερικανικής κυβέρνησης, καθώς έχει δοθεί εντολή να μην πραγματοποιούνται επαφές μέχρις ότου ολοκληρωθούν οι σχετικές εγκρίσεις από το Κογκρέσο. Αυτή η οδηγία αντανακλά τη μεταβατική φάση της νέας αμερικανικής ηγεσίας και τις διαδικασίες που ακολουθούνται στην Ουάσιγκτον για τις αλλαγές κυβερνήσεων.
Παρόλα αυτά, η ελληνική αποστολή πιθανότατα επιδιώκει να χαρτογραφήσει τις πρώτες αντιδράσεις της νέας αμερικανικής διοίκησης και να διασφαλίσει τη συνέχεια στις ελληνοαμερικανικές σχέσεις. Στο παρασκήνιο, ενδέχεται να πραγματοποιηθούν ανεπίσημες συνομιλίες με παράγοντες της αμερικανικής πολιτικής σκηνής, καθώς η Ελλάδα επιδιώκει να διατηρήσει τη δυναμική της διπλωματικής και οικονομικής συνεργασίας της με τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Η ζωή μας κυλά μέσα σε έναν ηχητικό χείμαρρο, γεμάτη λέξεις που μας κατακλύζουν από παντού — το ραδιόφωνο, την τηλεόραση, τα podcast, τα ιστολόγια — λέξεις ανθρώπων που αποζητούν να μοιραστούν τη γνώμη τους. Παράλληλα, παλεύουμε και με τον εσωτερικό μας θόρυβο, τα συνεχή παράσιτα των σκέψεων, των σχεδίων, των ανησυχιών, των ελπίδων και των τύψεών μας που πηγαινοέρχονται άναρχα στο μυαλό μας. Υπό αυτές τις συνθήκες, πολλές φορές είναι δύσκολο να ακούσουμε κάτι άλλο, αυτό που προσπαθεί να μας πει ένας άλλος άνθρωπος. Είναι αρκετά συνηθισμένο φαινόμενο να ακούμε τους άλλους χωρίς να προσέχουμε πραγματικά αυτό που λένε, είτε επειδή είμαστε απορροφημένοι από τις δικές μας σκέψεις είτε επειδή παρασυρόμαστε από το ρεύμα των πληροφοριών που μας στέλνει αδιάλειπτα το κινητό μας.
Ωστόσο, η αληθινή ακρόαση φέρει μέσα της μια ισχυρή δύναμη. Όταν ακούμε πραγματικά τους άλλους, βελτιώνεται σχεδόν κάθε τομέας της ζωής μας, από την εργασία μέχρι την οικογένεια και την πολιτική. Η καλή ακρόαση μειώνει τις παρεξηγήσεις, αυξάνει τη σύνδεση, δείχνει σεβασμό στους άλλους και χτίζει εμπιστοσύνη. Ο συγγραφέας και ομιλητής Σάιμον Σίνεκ είπε ότι η ακρόαση είναι ο καλύτερος τρόπος για να χτίσετε εμπιστοσύνη και κοινό έδαφος με κάποιον, με επιπτώσεις στην αποκλιμάκωση των συγκρούσεων σε όλα τα επίπεδα, από το προσωπικό έως το διεθνές: «Το να ακούμε είναι ένας καλός τρόπος για να κερδίσουμε την εμπιστοσύνη του άλλου… είναι μία ικανή μέθοδος ανεύρεσης κοινού εδάφους στις αντιθέσεις όχι μόνο σε απλές περιπτώσεις επιχειρήσεων, αλλά και σε πιο περίπλοκες περιπτώσεις της εθνικής πολιτικής και της παγκόσμιας πολιτικής, ακόμα και στον πόλεμο».
Ο Σίνεκ επισημαίνει, επίσης, ότι η ακρόαση σπανίως διδάσκεται ως δεξιότητα. Ορισμένοι ίσως έχουν παρακολουθήσει μαθήματα ρητορικής, αλλά δεν θα βρείτε μάθημα ακρόασης στον κατάλογο μαθημάτων κανενός κολεγίου. «Ως κουλτούρα, αντιμετωπίζουμε την ακρόαση ως μια αυτόματη διαδικασία για την οποία δεν υπάρχουν πολλά να πούμε», γράφει ο Μ.Μ. Όουεν. «Όταν η έννοια της ακρόασης εξετάζεται εκτενώς, είναι στο πλαίσιο της επαγγελματικής επικοινωνίας, κάτι που πρέπει να τελειοποιήσουν οι ηγέτες και οι μέντορες, αλλά που όλοι οι άλλοι μπορούν να αγνοήσουν». Ωστόσο, όπως κάθε δεξιότητα, η ακρόαση δεν είναι συνήθως μια εγγενής ικανότητα – χρειάζεται καθοδήγηση και εξάσκηση για να γίνουμε καλύτεροι ακροατές και να αποκομίσουμε τις οφέλη της. Μην τη βλέπετε αφ’ υψηλού. «Μου πήρε πάρα πολύ καιρό να μάθω να ακούω πραγματικά», προσθέτει ο Όουεν. «Είναι ένα είδος μαγικού κόλπου: και τα δύο μέρη μαλακώνουν, ανθίζουν, είναι λιγότερο μόνα τους.»
Σίγουρα, όλοι μας θα θέλαμε να είμαστε λίγο λιγότερο μόνοι.
Αυτό το άρθρο προσφέρει μερικές υποδείξεις για να γίνετε καλύτερος ακροατής.
Εξασκηθείτε στην ενεργητική ακρόαση
Ο Μ.Μ. Όουενς παρατήρησε τη χαρά που νιώθουμε μιλώντας με κάποιον που δίνει την πλήρη προσοχή του και θέλησε να το επιτύχει αυτό και ο ίδιος. Στην προσπάθειά του να γίνει καλύτερος ακροατής, ο Όουενς στράφηκε στο έργο του ψυχολόγου του 20ου αιώνα Καρλ Ρότζερς, ο οποίος επινόησε τον όρο «ενεργητική ακρόαση».
Ο Ρότζερς πίστευε ότι η προσεκτική, βαθιά και συμπονετική ακρόαση μπορεί να μεταμορφώσει τους ανθρώπους και χρησιμοποίησε αυτήν τη μέθοδο στη θεραπευτική του πρακτική, αν και πίστευε ότι ήταν εξίσου εφαρμόσιμη στην καθημερινή ζωή. Ο Όουενς είπε ότι, για τον Ρότζερς, η ενεργητική ακρόαση ήταν «μια από τις βασικές μεθόδους για να κάνει τον άλλον να αισθάνεται λιγότερο μόνος, λιγότερο κολλημένος και πιο ικανός για αυτογνωσία».
Σύμφωνα με το The Harvard Business Review, η ενεργητική ακρόαση αποτελείται από τρία μέρη.
Γνωστικό. Αυτή η πτυχή απαιτεί να εστιάσετε νοητικά όλη την προσοχή σας στις πληροφορίες, τόσο τις ρητές όσο και τις σιωπηρές, που προσπαθεί να μεταφέρει ο συνομιλητής σας.
Συναισθηματικό. Ένας καλός ακροατής πρέπει να διατηρεί συναισθηματική ισορροπία, ακόμη και όταν οι πληροφορίες που λαμβάνει μπορεί να είναι ανατρεπτικές. Το βασικό συναίσθημα που πρέπει να καλλιεργήσετε εδώ είναι η συμπόνια.
Συμπεριφορικό. Δεν αρκεί να ακούτε – το άλλο άτομο πρέπει να ξέρει ότι ακούτε. Το δείχνετε αυτό μέσω λεκτικών και μη λεκτικών ενδείξεων (όπως η οπτική επαφή, τα νεύματα και το να κοιτάτε τον ομιλητή).
Όταν ανοίγεστε γνωστικά, συναισθηματικά και συμπεριφορικά σε αυτό που προσπαθεί να επικοινωνήσει ο άλλος, τότε γίνεται δυνατή μια πραγματική συνάντηση μυαλών και καρδιών χάρη στην οποία τα μυαλά και οι καρδιές μπορούν να συναντηθούν.
Ανακλάστε τα λόγια του ομιλητή
Όταν ανακλάτε τα λόγια του άλλου, επαναλαμβάνετε αυτά που σας είπε για να επιβεβαιώσετε αν τα έχετε καταλάβει σωστά ή όχι. Αυτό έχει πολλά οφέλη. Ο κλινικός ψυχολόγος Άλι Μάττου λέει σχετικά: «Δείχνει στο άλλο άτομο ότι όντως ακούτε και ότι σας ενδιαφέρει πραγματικά αυτό που λέει. Δεύτερον, σας αναγκάζει να ‘σβήσετε’ το μέρος του εγκεφάλου σας που θέλει να διακόψει ή να προσφέρει συμβουλές και σας αναγκάζει να ενεργοποιήσετε το μέρος του εγκεφάλου σας που αφορά την ενσυναίσθηση, την κατανόηση και τη συμπόνια».
Ο Μάττου επισημαίνει ότι αυτή η διαδικασία ελαχιστοποιεί τις παρεξηγήσεις. Στη δική του θεραπευτική πρακτική, ανακάλυψε ότι η ανάκλαση των λόγων και των εμπειριών του πελάτη είναι ενίοτε λανθασμένη. Έχει παρεξηγήσει κάτι ή του έχει διαφύγει μια σημαντική λεπτομέρεια και η διατύπωση της κατανόησής του φωναχτά επιτρέπει την άμεση αποσαφήνιση.
Φυσικά, όταν ανακλάτε, είναι σημαντικό να είστε όσο το δυνατόν πιο δίκαιοι και ακριβείς. Μη διαστρεβλώνετε τα λόγια των άλλων σύμφωνα με τις δικές σας απόψεις.
Αυτό δημιουργεί μόνο απογοήτευση.
Ο ψυχολόγος Τζόρνταν Πήτερσον αποκαλεί αυτή την τεχνική «περίληψη αυτοϊκανοποίησης». Δηλαδή, πρέπει να βεβαιωθείτε ότι μπορείτε να επαναδιατυπώσετε την έκφραση του συνομιλητή σας με τρόπο που εκείνος να θεωρεί ακριβή και ικανοποιητικό.
Αποφύγετε τις «απαντήσεις μετατόπισης»
Πίσω από την κακή ακρόαση κρύβεται συνήθως το ‘τέρας’ του εγωισμού.
Συχνά αποτυγχάνουμε να ακούσουμε επειδή είμαστε πολύ απασχολημένοι με τον εαυτό μας. Με ειλικρίνεια, ο Όουενς ομολόγησε: «Ο νεότερος εαυτός μου απολάμβανε τη συζήτηση.
Αλλά λόγω του εγωισμού μου, αυτό που πραγματικά απολάμβανα ήταν να μιλάω. Όταν ήταν η σειρά κάποιου άλλου να μιλήσει, η ακρόαση έμοιαζε με αγγαρεία. Μπορεί να απορροφούσα παθητικά ό,τι λέγονταν, αλλά το μεγαλύτερο μέρος του εαυτού μου ονειροπολούσε, αναπολούσε, έκανε σχέδια. Είχα τη συνήθεια να διακόπτω».
Στην προσπάθεια να υποτάξουμε τον εγωισμό μας και να είμαστε πραγματικά παρόντες όταν μιλούν οι άλλοι, μαθαίνουμε να σταματάμε να ονειροπολούμε και να αρχίζουμε να δίνουμε προσοχή σε αυτό που πραγματικά λένε. Αλλά το τέρας του εγώ έχει και πιο λεπτά κόλπα. Ένα τέτοιο τέχνασμα είναι η «αντίδραση μετατόπισης», κατά την οποία ακούμε τι λέει ο άλλος μεν αλλά βρίσκουμε έναν τρόπο να το συσχετίσουμε με ή να το μετατοπίσουμε στον εαυτό μας.
«Σήμερα έπρεπε να πληρώσω έναν πολύ μεγάλο λογαριασμό για τα υδραυλικά», λέει ο φίλος σας.
«Αλήθεια; Κάποτε χρειάστηκε να πληρώσω 3.000 ευρώ για να κάνω τον νεροχύτη της κουζίνας μου να αποστραγγίζει σωστά. Ήταν απίστευτο! Ο τύπος έλειπε όλη μέρα και φαινόταν να χαζεύει, αλλά όταν επιτέλους…»
Είναι σαφές σε αυτή την περίπτωση ότι άκουγα μόνο για να μπορέσω να μιλήσω ξανά – και μόνο – για τον εαυτό μου.
Στοχεύστε στο συνολικό νόημα
Στο παράδειγμα με τα υδραυλικά, ένας προσεκτικός ακροατής πιθανόν να αντιλαμβανόταν ότι ο φίλος του αναζητούσε λίγη συμπόνια για τον υπέρογκο λογαριασμό.
Οι λέξεις – «Είχα έναν πολύ μεγάλο λογαριασμό υδραυλικών εγκαταστάσεων» – λένε μόνο ένα μέρος της ιστορίας. Ο ομιλητής προσπαθεί να επικοινωνήσει κάτι περισσότερο από ένα γεγονός, πολύ πιθανόν ένα συναίσθημα και μια ανάγκη για συμπόνια.
Ο Καρλ Ρότζερς κατανόησε τι σημαίνει να προσπαθούμε να κατανοήσουμε όχι μόνο τι λέγεται, αλλά και το γιατί. Το ονόμασε «συνολικό νόημα». Ο Όουενς το συνόψισε ως εξής: «Αυτό σημαίνει να καταγράψουμε τόσο το περιεχόμενο αυτού που λέγεται όσο και (πιο διακριτικά) το «συναίσθημα ή τη στάση που διέπει αυτό το περιεχόμενο». Συχνά, το συναίσθημα είναι αυτό που πραγματικά εκφράζεται, ενώ το περιεχόμενο χρησιμεύει απλώς σαν όχημα. Η σύλληψη αυτού του συναισθήματος απαιτεί πραγματική συγκέντρωση, ιδίως καθώς οι μη λεκτικές ενδείξεις – ο δισταγμός, η μουρμούρα, οι αλλαγές στη στάση του σώματος – είναι ζωτικής σημασίας. Αν είμαστε αφηρημένοι και μισοακούμε μόνο, το «συνολικό νόημα» θα μας διαφύγει εντελώς».
Όταν μισοακούμε και τα λεγόμενα του άλλου αντιμετωπίζονται με αδιαφορία, μπορεί να αποσυρθεί στον εαυτό του και η ευκαιρία για σύνδεση να εξαφανιστεί τόσο γρήγορα όσο η φλόγα ενός σπίρτου. Το να αντιλαμβάνόμαστε τις λέξεις αλλά όχι το συνολικό νόημα είναι συχνά χειρότερο από το να μην αντιλαμβανόμαστε καθόλου.
Αυτός ο κατάλογος τεχνικών ακρόασης δεν είναι διεξοδικός ούτε θα γίνετε καλός ακροατής μόλις αρχίσετε να τις εφαρμόζετε.
Ο ψυχολόγος Τζόρνταν Πήτερσον έχει παρατηρήσει σχετικά με την ακρόαση: «Δεν υπάρχει τίποτα που οι άνθρωποι δεν θα σας πουν αν τους ακούτε». Αυτό μπορεί να είναι ένα μεγάλο δώρο, που μας επιτρέπει να συνδεθούμε βαθιά με τους άλλους και να ανακαλύψουμε έναν ευρύτερο κόσμο, αρκεί να ανοίξουμε τα αυτιά μας. Ο Πήτερσον θυμάται: «Κατά τη διάρκεια της κλινικής πρακτικής μου, είχα ανθρώπους που ήταν εξαιρετικά μειωμένης νοημοσύνης και υπέφεραν από κάθε είδους παθολογίες. Αν τους άκουγα σωστά, ήταν τόσο συναρπαστικοί όσο οποιοσδήποτε άλλος που είχα στο ας πούμε άκρο του φάσματος με τις περισσότερες ικανότητες».
Ακούγοντας υπομονετικά τους άλλους με όλη μας την προσοχή δεν θα μας αποκαλύψει μόνο τον κόσμο με πιο ολοκληρωμένο τρόπο, αλλά μπορεί επίσης να μας βοηθήσει να θεραπεύσουμε τις διχόνοιες που τον ταλαιπωρούν.
Η συγκεκριμένη επίσκεψη της τρόικας που θα πραγματοποιηθεί τη Δευτέρα 10/2 και θα διαρκέσει περίπου 10 ημέρες είναι ιδιαίτερα σημαντική, όπως τονίζουν και άτομα του κυβερνητικού επιτελείου, καθώς θα δοθεί αναλυτικός έλεγχος της οικονομικής πορείας της χώρας.
Οι θεσμοί (τρόικα και όλο το σχετικό επιτελείο), θα εξετάσουν προσεκτικά μια σειρά κρίσιμων ζητημάτων όπως:
Φορολογικά έσοδα
Οφειλές του Δημοσίου
Πρόοδος των δημόσιων έργων
Υλοποίηση μεταρρυθμίσεων που συνδέονται με το Ταμείο Ανάκαμψης
Επίσης, ιδιαίτερη προσοχή θα δοθεί στο τραπεζικό σύστημα, αφού η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) ανακοίνωσε νέους αυστηρότερους ελέγχους στις τράπεζες της ευρωζώνης.
Ο αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής για Οικονομικές και Χρηματοοικονομικές Υποθέσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ντέκλαν Κοστέλο έχει προειδοποιήσει ότι υπάρχει υπερβολική αισιοδοξία από την ελληνική πλευρά, επισημαίνοντας την ανάγκη καλύτερης αξιοποίησης των ευρωπαϊκών πόρων.
Συζητείται από τις Βρυξέλλες το νέο δημοσιονομικό πλαίσιο που θα καθορίσει πώς θα κατανεμηθούν τα κοινοτικά κονδύλια για τα επόμενα χρόνια, τονίζοντας ότι τα ποσά θα μειωθούν για κάποιες χώρες, καθώς κράτη με αυξημένες αμυντικές δαπάνες ή ανάγκες για τεχνολογική ανάπτυξη ζητούν μεγαλύτερο μερίδιο.
Η χώρα μας βασίζεται πολύ σε αυτά τα κονδύλια και αν αλλάξουν οι όροι διανομής και αν δεν βρεθούν νέες πηγές ανάπτυξης, η οικονομία μπορεί να επιβραδυνθεί ή ακόμα και να περιέλθει σε ύφεση.
Σε αυτό το ενδεχόμενο της επικείμενης αλλαγής των όρων, η Ελλάδα μπορεί να δυσκολευτεί να διατηρήσει το σημερινό επίπεδο χρηματοδότησης.
Μια σειρά από συναρπαστικές μελέτες δημοσίευσε πρόσφατα στις ΗΠΑ η καθηγήτρια Νικόλ Γιάνγκερ Χάλπερν [Nicole Younger Halpern] του Πανεπιστημίου του Μέριλαντ σχετικά με τους «χρονοβρόχους», υποστηρίζοντας ότι τα σωματίδια θα μπορούσαν να μεταδίδουν πληροφορίες και προς τα πίσω στο χρόνο, σε αντίθεση με τη συμβατική γνώση ότι ο άξονας του χρόνου κινείται μόνο προς τα εμπρός.
Η Γιάνγκερ Χάλπερν ειδικεύεται σε έναν κλάδο της φυσικής που ονομάζεται κβαντική θερμοδυναμική, ο οποίος μελετά τις αρχές και τους νόμους που διέπουν τις διαδικασίες σε πολύ μικρά φυσικά συστήματα όπου κυριαρχούν οι νόμοι της κβαντικής μηχανικής. Τα πειράματα που έκανε βασίστηκαν σε μια ιδέα που ανέπτυξε ο στενός φίλος του Άλμπερτ Αϊνστάιν, ο διάσημος μαθηματικός και λογικός Κουρτ Γκέντελ [Kurt Gödel], ο οποίος είπε ότι έχουμε συνηθίσει να κινούμαστε πάντα προς τα εμπρός κατά μήκος του άξονα του χρόνου, αλλά αν κάνουμε μια κατάλληλη παραμόρφωση του χώρου και του χρόνου, μπορεί να σχηματιστεί ένα κυκλικό μονοπάτι ή «βρόχος», και αν περπατήσουμε κατά μήκος του μπορούμε τελικά να επιστρέψουμε στο ίδιο σημείο από το οποίο ξεκινήσαμε. Τα κυκλικά μονοπάτια που περιέγραψε τα ονόμασε «κλειστούς χρονικούς βρόχους».
«Η επιστημονική κοινότητα δεν γνωρίζει ακόμη αν υπάρχουν στην πραγματικότητα βρόχοι σαν αυτούς που πρότεινε ο Κουρτ Γκέντελ. «Αυτό που γνωρίζουμε είναι ότι μπορούμε να δημιουργήσουμε προσομοιώσεις τους [στα εργαστήρια]», εξηγεί η Γιάνγκερ Χάλπερν.
Όταν ο Γκέντελ μιλούσε για χρονικούς βρόχους, εννοούσε σχετικά μεγάλους βρόχους που θα επέτρεπαν στους ανθρώπους να μετακινηθούν μέσα τους για να επιστρέψουν σε ένα προηγούμενο χρονικό σημείο. Αυτό για το οποίο μιλά η καθηγήτρια Γιάνγκερ Χάλπερν είναι κάτι που λειτουργεί σε πολύ μικρότερη κλίμακα – κάτι που δεν θα «μεταφέρει» ανθρώπους πίσω, αλλά θα μεταδίδει μηνύματα με τη μορφή κβαντικών σημάτων.
Η καθηγήτρια Νικόλ Γιάνγκερ Χάλπερν. (Πανεπιστήμιο του Μέριλαντ)
Φανταστείτε ότι, χρησιμοποιώντας έναν χρονοβρόχο, θα μπορούσατε να λάβετε ένα κβαντικό μήνυμα από το μέλλον σχετικά με ένα εμπόδιο που βρίσκεται μπροστά σας. Αυτό θα σας επιτρέψει να παρακάμψετε το εμπόδιο, αποφεύγοντας την πτώση και τον επακόλουθο πόνο. Ένα τέτοιο κβαντικό μήνυμα από το μέλλον θα μπορούσε να σας προειδοποιήσει για μια επικείμενη καταστροφή που πρόκειται να συμβεί σε μια συγκεκριμένη ημερομηνία ή να ειδοποιήσει ένα σύστημα για μια δυσλειτουργία που πρόκειται να συμβεί πριν συμβεί.
Για πολύ καιρό, οι φυσικοί χλεύαζαν τη δυνατότητα δημιουργίας τέτοιων χρονικών βρόχων, κυρίως επειδή έρχεται σε αντίθεση με τον τρόπο που λειτουργεί ο χρόνος στον συνηθισμένο κόσμο μας. Ωστόσο, τις τελευταίες τρεις δεκαετίες, διαφορετικοί φυσικοί έχουν προτείνει διάφορες λύσεις. Ένας από τους πιο διάσημους ήταν ο Σεθ Λόυντ [Seth Lloyd], φυσικός του MIT, ο οποίος δημοσίευσε τις ιδέες του για τους κβαντικούς χρονοβρόχους το 2011.
Λέγεται ότι μετά τη δημοσίευση, ο Λόυντ κυριολεκτικά πλημμύρισε από αιτήματα ανθρώπων που ισχυρίστηκαν ότι ήθελαν να ταξιδέψουν στον χρόνο και ζητούσαν τη βοήθειά του. Ο Λόιντ τούς απαντούσε με χιούμορ ότι αν μπορούσε να γυρίσει τον χρόνο πίσω, ίσως να μην δημοσίευε αυτές τις ιδέες καθόλου, προκειμένου να αποφύγει την ταλαιπωρία. Ο Λόιντ δεν γύρισε τον χρόνο πίσω, αλλά αυτός και οι συνεργάτες του έδειξαν ότι η δημιουργία των κβαντικών χρονοβρόχων είναι δυνατή, παρουσίιάζοντας ακόμη και εξισώσεις που δείχνουν με ποιον τρόπο, τουλάχιστον θεωρητικά, μια τέτοια σύνδεση με το παρελθόν θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί στο μέλλον.
Από τότε που ο καθηγητής Λόιντ παρουσίασε την ιδέα του το 2011, άλλες ερευνητικές ομάδες συνέχισαν να την αναπτύσσουν και να την τελειοποιούν, αλλά ακόμα παραμένει απλώς μια θεωρία. Την πρόκληση ανέλαβε και ένας από τους συνεργάτες της καθηγήτριας Γιάνγκερ Χάλπερν, ο Δρ Ντέηβιντ Άρβιντσσον Σούκουρ [David Arvidsson Shukur] από το Πανεπιστήμιο του Cambridge στο Ηνωμένο Βασίλειο, ο οποίος εργάζεται στη θεωρία μετρήσεων.
«Ο Άρβιντσσον Σούκουρ πρότεινε να συνεργαστούμε και να εξερευνήσουμε τις δυνατότητες των χρονικών βρόχων, καθώς και οι δύο είχαμε εντυπωσιαστεί από την εργασία του Λόυντ και των συνεργατών του», λέει η καθηγήτρια Γιάνγκερ Χάλπερν. «Έτσι, αρχίσαμε να εργαζόμαστε για να καταλάβουμε πώς θα μπορούσε να δημιουργηθεί ένα τέτοιο σύστημα.»
Σε πρώτη φάση, το 2023, δημοσίευσαν μια θεωρητική εργασία που ήταν ένα είδος πειράματος σκέψης. Η εργασία παρουσίαζε ένα σενάριο στο οποίο η «τηλεμεταφορά στο παρελθόν», ένας όρος που χρησιμοποίησε ο Λόυντ στην εργασία του το 2011, θα μπορούσε να βοηθήσει στην επίλυση ενός προβλήματος που αντιμετωπίζουν οι ερευνητές της κβαντικής μέτρησης.
Για να εξηγήσουν την ιδέα τους, έκαναν μια αναλογία με τον καθημερινό μας κόσμο.
«Φανταστείτε ότι θέλετε να στείλετε σε κάποιον ένα δώρο. Για να το αποκτήσει την τρίτη μέρα, πρέπει να το στείλετε την πρώτη μέρα, αλλά θα μάθετε τι θέλει ο παραλήπτης μόνο τη δεύτερη μέρα. Τώρα φανταστείτε ότι μπορείτε να αντικαταστήσετε το δώρο που στείλατε την πρώτη μέρα χρησιμοποιώντας τις πληροφορίες που λάβατε τη δεύτερη μέρα. Η προσομοίωσή μας χρησιμοποιεί χειρισμό της κβαντικής εμπλοκής για να δείξει πώς οι προηγούμενες ενέργειες μπορούν να αλλάξουν αναδρομικά για να διασφαλιστεί το επιθυμητό αποτέλεσμα».
Η καθηγήτρια Γιάνγκερ Χάλπερν και ο Δρ Άρβιντσσον Σούκουρ είναι θεωρητικοί, και έτσι για να πραγματοποιήσουν το πείραμά τους συνεργάστηκαν με τον καθηγητή Κηθ Μαρτς [Keith March] του Πανεπιστήμιου της Ουάσιγκτον στο Σεντ Λούις, το εργαστήριο του οποίου διεξάγει πολλά πειράματα στον τομέα των κβαντικών μετρήσεων. Όποιος επισκεφτεί το εργαστήριό του θα δει κάτι που μοιάζει με μικρό ντουλάπι με διάφορα καλώδια συνδεδεμένα σε αυτό. Μέσα στο ερμάριο υπάρχουν τσιπ που περιέχουν κυκλώματα υπεραγωγών, λέει η καθηγήτρια Γιάνγκερ Χάλπερν. Ένα παρόμοιο πείραμα βρίσκεται σε εξέλιξη αυτή τη στιγμή στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο, όπου ο εξοπλισμός περιλαμβάνει λέιζερ.
«Δείξαμε σε αυτό το πείραμα ότι εάν έχετε δύο σωματίδια μεταξύ των οποίων υπάρχει κάποιο είδος εμπλοκής και κάνετε έναν συγκεκριμένο χειρισμό αυτής της εμπλοκής, τότε μπορείτε να επιτύχετε ένα αποτέλεσμα που μαθηματικά αντιστοιχεί ακριβώς στην κατάσταση όπου το σωματίδιο αποστέλλεται πίσω στο χρόνο. Δεν ισχυριζόμαστε ότι ξέρουμε πώς να στείλουμε ένα σωματίδιο πίσω στο χρόνο, αλλά μπορούμε να μοντελοποιήσουμε αυτή τη διαδικασία σε μαθηματικό επίπεδο, δηλαδή να μοντελοποιήσουμε έναν βρόχο χρόνου.»
Οι χρονικοί βρόχοι για τους οποίους μιλάει η καθηγήτρια Γιάνγκερ Χάλπερν λειτουργούν σε μικροσκοπικό επίπεδο. Δεν «μετακινούν» τους ανθρώπους πίσω στο χρόνο, αλλά μεταδίδουν μόνο μηνύματα με τη μορφή κβαντικών σημάτων. (Εικόνα: epoch.org.il)
Κβαντική εμπλοκή
Το κλειδί για τη δημιουργία χρονοβρόχων είναι το φαινόμενο της κβαντικής εμπλοκής, το οποίο συζητήθηκε από την καθηγήτρια Γιάνγκερ Χάλπερν. Η κβαντική εμπλοκή περιγράφει μια κατάσταση στην οποία δύο σωματίδια είναι τόσο στενά συνδεδεμένα που η κατάσταση του ενός εξαρτάται πλήρως από την κατάσταση του άλλου. Δηλαδή, είναι αδύνατο να περιγραφεί η κατάσταση του ενός σωματιδίου χωρίς να ληφθεί υπόψη η κατάσταση του άλλου και οποιαδήποτε πρόσκρουση στο ένα από αυτά επηρεάζει αμέσως το άλλο, ακόμα κι αν απέχουν έτη φωτός μεταξύ τους. Ο Αϊνστάιν, τη δεκαετία του 1930, περιέγραψε αυτές τις μακρινές και στιγμιαίες επιδράσεις ως «απόκοσμη δράση από απόσταση».
Βασισμένη στην κβαντική εμπλοκή, μια αποτελεσματική τεχνολογία μεταφοράς πληροφοριών που ονομάζεται «κβαντική τηλεμεταφορά» έχει αναπτυχθεί τα τελευταία χρόνια. Παρά το συναρπαστικό όνομα, δεν μιλάμε για τηλεμεταφορά όπως τη γνωρίζουμε από την επιστημονική φαντασία και έργα όπως η τηλεοπτική σειρά Star Trek, όπου οι άνθρωποι μετακινούνται αμέσως από το ένα μέρος στο άλλο. Στην κβαντική τηλεμεταφορά μεταδίδονται μόνο πληροφορίες.
Για να κατανοήσουμε αυτήν την τεχνολογία, μπορούμε να φανταστούμε ότι θέλουμε να μεταδώσουμε πληροφορίες, που εκφράζονται ως ρεύμα ηλεκτρονίων, από ένα διαμέρισμα στη γη σε έναν δορυφόρο στο διάστημα. Πώς το κάνουμε αυτό; Στο πρώτο βήμα, θα συνδυάσουμε (μπλέξουμε) δύο μικρά σωματίδια, για παράδειγμα φωτόνια, και θα τοποθετήσουμε το ένα κάπου στη Γη και το άλλο σε έναν δορυφόρο στο διάστημα. Δεδομένου ότι μια αλλαγή στην κατάσταση του ενός φωτονίου επιφέρει αμέσως μια αλλαγή στην κατάσταση του άλλου φωτονίου, το φωτόνιο στη Γη θα επηρεάσει το φωτόνιο στον δορυφόρο. Μετά από αυτό, σε μια ακατέργαστη αφαίρεση, φέρνουμε τη ροή ηλεκτρονίων (τις πληροφορίες μας) πιο κοντά στο φωτόνιο της Γης, έτσι ώστε να αλληλεπιδρά με τη ροή ηλεκτρονίων και να επηρεάζεται από αυτήν.
Αυτό είναι όλο. Αποδεικνύεται ότι αυτό το φαινόμενο μεταδίδεται αμέσως στο φωτόνιο που βρίσκεται στον δορυφόρο στο διάστημα. Με αυτόν τον τρόπο, στην πραγματικότητα «μεταφέρουμε» πληροφορίες από τη ροή ηλεκτρονίων στη Γη σε έναν δορυφόρο στο διάστημα και εκτελούμε «κβαντική τηλεμεταφορά». Αυτή είναι μια τεχνολογία που υπάρχει ήδη και είναι αποδεκτή – ένα παρόμοιο πείραμα τηλεμεταφοράς μεταξύ δύο φωτονίων, το ένα στη Γη και το άλλο σε έναν δορυφόρο στο διάστημα, επιδείχθηκε από Κινέζους επιστήμονες το 2017.
Ωστόσο, το ερώτημα που μένει να εξηγηθεί είναι πώς σχετίζονται όλα αυτά με τις επιπτώσεις στο παρελθόν; Για να γίνει κατανοητό αυτό, η καθηγήτρια Γιάνγκερ Χάλπερν προτείνει να φανταστούμε δύο ‘μπλεγμένα’ σωματίδια, το ένα από τα οποία (ας το ονομάσουμε Τ1) διαχωρίζεται από το άλλο και στέλνεται για να συμμετάσχει σε κάποιο πείραμα, δηλαδή να εκτελέσει μια συγκεκριμένη ενέργεια, το αποτέλεσμα της οποίας θα μετρηθεί. Επιστρέφοντας στο παράδειγμα με το δώρο, αυτό το στάδιο του πειράματος αντιστοιχεί στην ημέρα «Δευτέρα» όταν στέλνουμε σε κάποιον ένα δώρο που υποτίθεται ότι θα φτάσει αργότερα, την ημέρα «Τετάρτη» (όταν θα μετρηθεί το αποτέλεσμα).
Στα μισά της διαδικασίας, οι ερευνητές λαμβάνουν νέες πληροφορίες που μπορούν να επηρεάσουν και να αλλάξουν τα τελικά αποτελέσματα των μετρήσεων, δηλαδή τα αποτελέσματα του πειράματος. Στην αναλογία δώρου, είναι «Τρίτη» όταν συνειδητοποιούμε ότι το άτομο που λαμβάνει το δώρο θέλει πράγματι κάτι άλλο την «Τετάρτη» όταν φτάνει το δώρο (στο τέλος του πειράματος). Το πρόβλημα είναι ότι το δώρο στάλθηκε «Δευτέρα» και δεν μπορούμε να αλλάξουμε ούτε αυτό ούτε το τελικό αποτέλεσμα. Αληθεύει αυτό; Όχι.
Οι ερευνητές πηγαίνουν σε ένα άλλο σωματίδιο (ας το ονομάσουμε Τ2) που είναι μπλεγμένο με το σωματίδιο Τ1 που συμμετέχει στο πείραμα και το χειρίζονται. Δεδομένου ότι τα σωματίδια είναι μπλεγμένα, οποιαδήποτε αλλαγή στο σωματίδιο Τ2 θα επηρεάσει την κατάσταση του σωματιδίου Τ1. Με αυτόν τον τρόπο μπορούν να αντικαταστήσουν το «δώρο» που έστειλαν τη «Δευτέρα» με τις πληροφορίες που έλαβαν την «Τρίτη» και να αλλάξουν το αποτέλεσμα του πειράματος, δηλαδή το δώρο που θα λάβουν την «Τετάρτη», αν και το πείραμα έχει ήδη ξεκινήσει.
Με άλλα λόγια, οι ερευνητές μπόρεσαν να «γυρίσουν τον χρόνο πίσω», για να αλλάξουν το αποτέλεσμα στο μέλλον.
«Σε επίπεδο αποτελέσματος, χρησιμοποιείται τηλεμεταφορά μιας κβαντικής κατάστασης από το μέλλον στο παρελθόν. «Στην πραγματικότητα, αυτό είναι αρκετά παρόμοιο με το τρέχον πρωτόκολλο για την κβαντική τηλεμεταφορά πληροφοριών», λέει η καθηγήτρια Γιάνγκερ Χάλπερν.
Σε βίντεο από το γραφείο Τύπου του Πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον, όπου η ομάδα εξηγεί το πείραμα, μοντελοποιούν τα δύο μπλεγμένα σωματίδια ως ένα μεμονωμένο σωματίδιο του οποίου ο άξονας χρόνου είναι παραμορφωμένος: μόλις οι ερευνητές χειριστούν το σωματίδιο Τ2, αυτό αρχίζει να κινείται προς τα πίσω στο χρόνο σε ένα σημείο πριν από το πείραμα, όπου μπλέκεται με το σωματίδιο Τ1. Σε αυτό το στάδιο, το Τ1 αλλάζει και αρχίζει να κινείται ως συνήθως, από το παρελθόν στο μέλλον. Με αυτόν τον τρόπο, εξηγούν, επιτυγχάνεται μαθηματικά ένας χρονικός βρόχος κατά μήκος του οποίου κινείται το ολοκληρωμένο σωματίδιο.
Μετακίνηση στο ‘παρελθόν’
Ένα σωματίδιο που κινείται προς τα πίσω στο χρόνο είναι μια δύσκολη ιδέα να κατανοηθεί. Ωστόσο, αποδεικνύεται ότι υπάρχουν δύο φυσικές έννοιες που μπορούν να το εξηγήσουν: η πρώτη ονομάζεται «σύμπαν μπλοκ» και προκύπτει από τη γενική θεωρία της σχετικότητας του Αϊνστάιν.
Στην καθημερινή ζωή, είμαστε συνηθισμένοι στο γεγονός ότι ο χωροχρόνος μας καθορίζεται από τρεις χωρικές διαστάσεις: μήκος, πλάτος και ύψος. Σε κάθε μία από αυτές τις διαστάσεις είμαστε ελεύθεροι να κινηθούμε προς οποιαδήποτε κατεύθυνση. Για παράδειγμα, όταν περπατάμε στο δρόμο, μπορούμε να κινηθούμε μπροστά, πίσω, δεξιά ή αριστερά. Όταν ανεβαίνουμε σκάλες, ανεβαίνουμε ή κατεβαίνουμε. Εκτός από τις τρεις χωρικές διαστάσεις, υπάρχει και μια χρονική διάσταση. Αυτή είναι μια ιδιαίτερη διάσταση γιατί τη βιώνουμε πάντα ως ροή από το παρελθόν στο μέλλον, όντας πάντα στην παρούσα στιγμή, στο «τώρα».
Η προσέγγιση του «συμπαντικού μπλοκ» υποδηλώνει ότι αυτό που αντιλαμβανόμαστε ως ροή του χρόνου από το παρελθόν στο παρόν και στο μέλλον είναι στην πραγματικότητα μια ψευδαίσθηση. Στην πραγματικότητα, κάθε στιγμή της ζωής μας – παρελθόν, παρόν και μέλλον – υπάρχει ταυτόχρονα στον χωροχρόνο. Αυτό μπορεί να θεωρηθεί ως ένα βιβλίο στο οποίο υπάρχουν πάντα όλες οι σελίδες (και κάθε στιγμή της ιστορίας), ακόμα κι αν διαβάζουμε μόνο μία σελίδα τη φορά. Ο λόγος που βιώνουμε τον χρόνο ως ακολουθία είναι επειδή ο εγκέφαλός μας συνδέει αυτές τις στιγμές γραμμικά, και έτσι βλέπουμε το χρόνο ως ροή από το παρελθόν στο μέλλον, παρόλο που όλες αυτές οι στιγμές υπάρχουν ήδη εκεί στον χωροχρόνο την ίδια στιγμή. Η γέννησή μας είναι κάπου στον χρόνο, και ο θάνατός μας επίσης.
Σε αυτό προστίθεται μια δεύτερη έννοια που ονομάζεται «χρονική συμμετρία». Σύμφωνα με αυτή την ιδέα, στο πιο βασικό επίπεδο της φυσικής, ο χρόνος δεν έχει συγκεκριμένη κατεύθυνση. Δηλαδή, οι νόμοι της φυσικής δρουν το ίδιο και προς τα εμπρός στον χρόνο και προς τα πίσω στον χρόνο. Φανταστείτε ότι έχετε μια εγγραφή βίντεο μιας μπάλας που κυλάει στο πάτωμα και σταματά. Αν παίξετε το βίντεο προς τα πίσω, θα δείτε τη μπάλα να ξεκινάει από το σημείο στάσης και να κυλά προς τα πίσω μέχρι να σταματήσει ξανά. Η ιδέα της χρονικής συμμετρίας είναι ότι οι περισσότεροι φυσικοί νόμοι δεν κάνουν διάκριση μεταξύ της κίνησης προς τα εμπρός στο χρόνο και της κίνησης προς τα πίσω στο χρόνο. Οι φυσικές διεργασίες μπορούν να συμβούν εξίσου και προς τις δύο κατευθύνσεις.
Ο Αϊνστάιν παρουσίασε αυτές τις ιδέες το 1955, σε μια συλλυπητήρια επιστολή προς την οικογένεια του στενού του φίλου, Μικέλε Μπέσο, λίγο λιγότερο από ένα μήνα πριν από το θάνατό του:
«Έφυγε από αυτόν τον παράξενο κόσμο λίγο νωρίτερα από μένα. Δεν σημαίνει τίποτα. Για εμάς, τους πιστούς φυσικούς, η διαφορά μεταξύ παρελθόντος, παρόντος και μέλλοντος είναι μόνο μια ψευδαίσθηση στην οποία προσκολλούμαστε πεισματικά.»
Τέλος, νέα έρευνα της καθηγήτριας Γιάνγκερ Χάλπερν και του Δρος Άρβιντσσον Σούκουρ ανοίγει τον δρόμο σε μια νέα κατανόηση του χρόνου-χώρου μέσα από τις συναρπαστικές έννοιες των «χρονικών βρόχων» και της κβαντικής τηλεμεταφοράς. Αλλά εγείρουν επίσης βαθιά φιλοσοφικά και φυσικά ερωτήματα, όπως: Θα μπορούμε να χρησιμοποιούμε τέτοιες τεχνολογίες στο μέλλον για να αποτρέψουμε καταστροφές ή να βελτιώσουμε τη ζωή μας;
Σε αυτό το σημείο είναι σαφές ότι τα αποτελέσματα βρίσκονται ακόμη σε θεωρητικό στάδιο και χρειάζεται περαιτέρω έρευνα. Είτε έτσι είτε αλλιώς, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι πρόκειται για ένα συναρπαστικό πεδίο, και εάν συμβεί μια επιστημονική ανακάλυψη στο μέλλον, θα επηρεάσει κάθε τομέα της ζωής μας, αλλάζοντας την αντίληψή μας για την πραγματικότητα γύρω μας.
Πριν από δύο δεκαετίες, στα βόρεια της πολιτείας της Νέας Υόρκης υπήρχε μια βουνοπλαγιά που δεν φιλοξενούσε τίποτα άλλο παρά μια μικρή καλύβα και ένα μεγάλο όνειρο.
Τώρα είναι γνωστή ως Dragon Springs, και είναι η έδρα και η ακαδημία του Shen Yun Performing Arts, της κορυφαίας ομάδας κλασικού κινεζικού χορού παρουσιάζει τις αξίες και τις παραδόσεις της Κίνας πριν τις αλλοιώσει ο κομμουνισμός.
Πίσω από τις προσπάθειές τους να δημιουργήσουν την κορυφαία εταιρεία παραστατικών τεχνών – η οποία έχει εξελιχθεί σε μια πολιτιστική δύναμη που δίνει παραστάσεις στους πιο σημαντικούς χώρους του κόσμου, για ένα κοινό που υπερβαίνει το ένα εκατομμύριο θεατές ετησίως – βρίσκεται η πίστη τους στο Φάλουν Γκονγκ.
Ο κος Λι Χονγκτζί είναι ο ιδρυτής του Φάλουν Γκονγκ, της πνευματικής άσκησης που έγινε τόσο δημοφιλής στην κομμουνιστική Κίνα, ώστε το καθεστώς προσπαθεί να την εξαλείψει από το 1999. Σε απάντηση, οι ασκούμενοι του Φάλουν Γκονγκ καταβάλλουν ακάματες προσπάθειες, τόσο στην Κίνα όσο και στο εξωτερικό, για να ευαισθητοποιήσουν την κοινή γνώμη σχετικά με τη δίωξη, μεταξύ άλλων μέσω θρησκευτικών και πολιτιστικών μη κερδοσκοπικών οργανώσεων όπως είναι και το Shen Yun.
Ο κος Λι σχεδιάζει τώρα κοστούμια για το Shen Yun, γράφει στίχους, συνθέτει μουσική και επιβλέπει το σύνολο του καλλιτεχνικού οράματος της παράστασης, για να βοηθήσει στην αναβίωση των 5.000 ετών του παραδοσιακού κινεζικού πολιτισμού που έχει σχεδόν χαθεί στην Κίνα. Το Shen Yun παρουσιάζει επίσης τη σημερινή κτηνωδία του κομμουνιστικού καθεστώτος.
Όταν το Κομμουνιστικό Κόμμα Κίνας (ΚΚΚ) στράφηκε κατά του Φάλουν Γκονγκ στα τέλη της δεκαετίας του 1990, ο κος Λι έγινε αντικείμενο εκτεταμένων δυσφημιστικών εκστρατειών στην Κίνα, που είχαν ως στόχο να στρέψουν το κοινό εναντίον του ίδιου και της δημοφιλούς πνευματικής άσκησης που δίδασκε. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου ο ίδιος και πολλοί ασκούμενοι του Φάλουν Γκονγκ βρήκαν καταφύγιο, έχουν αρχίσει να εμφανίζονται σε μέσα ενημέρωσης μερικά από τα θέματα που χρησιμοποίησε τότε το ΚΚΚ εναντίον του κου Λι .
Οδηγός αυτής της αφήγησης είναι η εφημερίδα New York Times, η οποία τους τελευταίους μήνες έχει δημοσιεύσει εννέα άρθρα που επιτίθενται στο Φάλουν Γκονγκ και το Shen Yun. Ένα από τα πιο πρόσφατα άρθρα της αφορούσε τα ταμειακά αποθέματα του Shen Yun (ύψους 266 εκατομμυρίων δολαρίων ή 258 εκατ. ευρώ), υπονοώντας, χωρίς αποδείξεις, ότι ο κος Λι επωφελείται από αυτά.
Ο κος Λι δήλωσε ότι δεν εμπλέκεται στα οικονομικά του Shen Yun και δεν δέχεται αποζημίωση για τον ρόλο του ως καλλιτεχνικός διευθυντής του Shen Yun.
«Κανείς δεν μου δίνει ούτε ένα σεντ, είμαι απλήρωτος», δήλωσε ο κος Λι σε μια σπάνια συνέντευξη που παραχώρησε στο Dragon Springs στο Sound of Hope Radio, ένα κινεζικό μη κερδοσκοπικό ραδιοφωνικό δίκτυο.
Ο κος Λι είπε ότι επικεντρώνεται στην πνευματική ανύψωση των ασκουμένων του Φάλουν Γκονγκ, περιλαμβανομένων εκείνων που έχουν ιδρύσει εταιρείες ή οργανισμούς στις Ηνωμένες Πολιτείες ως μέρος της προσπάθειάς τους να αντιμετωπίσουν τις διώξεις.
Χορεύτριες του Shen Yun στη σκηνή, κατά τη διάρκεια μιας παράστασης. (Ευγενική παραχώρηση του Shen Yun)
Οι οργανισμοί περιλαμβάνουν εφημερίδες όπως η Epoch Times, τηλεοπτικούς σταθμούς όπως το NTD News, ραδιοφωνικά δίκτυα όπως το Sound of Hope, ιστοσελίδες, εργαλεία παράκαμψης του αποκλεισμού του διαδικτύου και σχολεία.
Αν και τα ιδρυτικά μέλη αυτών των εταιρειών είναι ασκούμενοι του Φάλουν Γκονγκ, ο κος Λι δηλώνει ότι δεν εμπλέκεται, πέρα από το να παροτρύνει τους ασκούμενους να εξυψώνουν τον χαρακτήρα τους μέσω της πνευματικής άσκησης.
«Οι λειτουργίες τους, η στελέχωση και τα οικονομικά τους δεν είναι κάτι στο οποίο παρεμβαίνω, οπότε δεν γνωρίζω πραγματικά πώς λειτουργούν», επεσήμανε.
«Πρέπει να τους επιτρέψω να ακολουθήσουν το δικό τους μονοπάτι – αυτό είναι μέρος του πνευματικού τους ταξιδιού. Αν παρεμβαίνω, είναι σαν να γκρεμίζω τις γέφυρες και τους δρόμους κατά μήκος του μονοπατιού τους. Έτσι, δεν διαχειρίζομαι κανένα από αυτά τα πράγματα – η εστίασή μου είναι αποκλειστικά στην πνευματική άσκηση των ασκούμενων».
Πριν από το 1999, το Φάλουν Γκονγκ ασκούνταν ελεύθερα στην Κίνα, και οι ασκούμενοι συγκεντρώνοντας σε ανοιχτούς χώρους, σύμφωνα με την παράδοση της χώρας και ασκούνταν όλοι μαζί. Ομαδική άσκηση Φάλουν Γκονγκ στην Γκουανγκτζού, επαρχία Γκουανγκντόνγκ, Κίνα, 1998. (minghui.org)
Ο κος Λι είναι υπέρμαχος της λιτότητας και της φειδούς. Αυτές οι αρετές έχουν οδηγήσει το Shen Yun πολύ μακριά, από τα πρώτα δύσκολα χρόνια μέχρι την τωρινή του ανάπτυξη σε μία εταιρεία με παγκόσμια επιρροή και φήμη. Λιγότερο ορατός είναι ο μακρύς κατάλογος των λογαριασμών που πρέπει να πληρώνουν από μέρα σε μέρα: ταλέντα που πρέπει να εκπαιδεύσουν, ακριβός εξοπλισμός παραγωγής που πρέπει να αποκτήσουν, νέα κοστούμια που πρέπει να φτιάχνουν κάθε χρόνο και μισθοί που πρέπει να πληρώνουν.
Αυτά τα υψηλά κόστη είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους το Shen Yun διατηρεί ταμειακά αποθέματα, δήλωσε η πρόεδρος της εταιρείας, Τζου Γιου.
Η πανδημία COVID-19 τους δίδαξε να είναι οικονομικά προετοιμασμένοι σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης – κατάφεραν να επιβιώσουν κατά τη διάρκεια της πανδημίας και να κρατήσουν όλο το προσωπικό τους, παρά το γεγονός ότι δεν έδιναν παραστάσεις για ενάμιση χρόνο. Η εταιρεία διαβεβαίωσε ότι έχει «κάθε πρόθεση» να κάνει το ίδιο αν χρειαστεί στο μέλλον.
Τα κεφάλαια εξυπηρετούν και έναν άλλο σημαντικό σκοπό: «Να προετοιμαστούμε για τη στιγμή που το Shen Yun θα μπορεί να πάει στην Κίνα, όταν θα υπάρξει αλλαγή στη χώρα», δήλωσε η Τζου. «Αυτή τη στιγμή προετοιμαζόμαστε για παραστάσεις στην Κίνα, καλλιεργώντας ταλέντα και διατηρώντας κεφάλαια».
Η κομμουνιστική Κίνα εξακολουθεί να είναι εχθρική προς το Shen Yun. Είναι, ωστόσο, όνειρο του θιάσου να μεταφέρει τον μακραίωνο παραδοσιακό πολιτισμό της Κίνας στην πατρίδα του.
Χορεύτριες του Shen Yun κάνουν πρόβα στις εγκαταστάσεις της εταιρείας στο Orange County της Νέας Υόρκης (φωτογραφία αρχείου). (Ευγενική παραχώρηση της Shen Yun)
Οι απαρχές
Όταν ο κος Λι παρουσίασε το Φάλουν Γκονγκ στο κοινό το 1992, η Κίνα περνούσε μια μεγάλη αλλαγή. Τα αθεϊστικά κομμουνιστικά ιδεώδη του Κόμματος και μια σειρά από πολύνεκρες πολιτικές εκστρατείες – από τη δεκαετή Πολιτιστική Επανάσταση μέχρι τη σφαγή στην πλατεία Τιενανμέν – είχαν συγκλονίσει συθέμελα τον κινεζικό λαό.
Το τσιγκόνγκ, ένα αρχαίο ενεργειακό σύστημα που ενσωματώνει στάσεις σώματος και ενσυνειδητότητα, που προωθούνταν εκείνη την περίοδο, κάλυπτε το πνευματικό κενό ενός πληθυσμού που για χιλιάδες χρόνια είχε βασίσει τις πεποιθήσεις του στον Βουδισμό, τον Ταοϊσμό και τον Κομφουκιανισμό.
Σε ένα σεμινάριο του 1992, στη βορειοανατολική κινεζική πόλη Τσανγκτσούν, ο 40χρονος Λι Χονγκτζί κατέπληξε το πλήθος εξηγώντας με απλούς όρους πνευματικές έννοιες που για χρόνια προκαλούσαν σύγχυση ακόμη και στους ένθερμους λάτρεις του τσιγκόνγκ. Σύντομα, του μίσθωναν χώρους, ανυπομονώντας να τον ακούσουν να μιλάει σε μεγαλύτερο βάθος και σε πιο επίσημο περιβάλλον.
Στα δύο χρόνια που ακολούθησαν, ο κος Λι παρέδωσε 54 σεμινάρια, που διαρκούσαν κατά μέσο όρο εννέα ημέρες το καθένα, σε όλη τη χώρα. Υπολογίζεται ότι τα παρακολούθησαν συνολικά 60.000 άτομα. Αυτοί οι συμμετέχοντες μετέδωσαν την πρακτική σε φίλους και συγγενείς, οι φίλοι και οι συγγενείς τη μετέδωσαν περαιτέρω, με αποτέλεσμα να εξαπλωθεί γρήγορα σε όλη τη χώρα, από άτομο σε άτομο.
(Δεξιόστροφα από πάνω αριστερά) Ο κος Λι Χονγκτζί διδάσκει τις πέντε διαλογιστικές ασκήσεις του Φάλουν Γκονγκ στο Σικάγο (φωτογραφία αρχείου) – Ο κος Λι δίνει ένα σεμινάριο στο Γούχαν, στην επαρχία Χουμπέι της Κίνας, το 1993 – Οι ασκούμενοι του Φάλουν Γκονγκ υποδέχονται τον κο Λι στο λιμάνι του Νταλιάν, στην επαρχία Λιαονίνγκ της Κίνας, την 1η Ιουλίου 1994 – Ο κος Λι δέχεται τιμές από τον κυβερνήτη του Ιλινόις, τον ταμία της πολιτείας του Ιλινόις και τον δήμαρχο του Σικάγο, το 1999. (Minghui)
Η αλήθεια, η καλοσύνη και η ανεκτικότητα είναι οι κατευθυντήριες αρχές του Φάλουν Γκονγκ, το οποίο περιλαμβάνει επίσης ένα σύνολο διαλογιστικών ασκήσεων. Οι ασκούμενοι διδάσκονται να εφαρμόζουν αυτές τις απλές έννοιες σε όλες τις πτυχές της ζωής τους για να βελτιώσουν τον χαρακτήρα τους. Αυτό περιγράφεται ως η προσωπική τους καλλιέργεια.
Το 1994, ο Τζιν Τσενγκουάν παρακολούθησε μια από τις τελευταίες σειρές διαλέξεων στην επαρχία Τζιλίν της πατρίδας του.
Τότε ήταν 20 ετών, και ο Τζιν θυμάται ότι εντυπωσιάστηκε από τον κο Λι που είπε ότι «η ύλη και ο νους είναι ένα και το αυτό». Τότε του φάνηκε λογικό ότι η βελτίωση του εσωτερικού εαυτού μπορεί να επιφέρει σωματικά οφέλη.
«Είναι σαν να μου ανοίγεται ένας διαφορετικός κόσμος», δήλωσε στην Epoch Times.
«Η επιρροή σας στην Κίνα είναι πολύ μεγάλη»
Ταπεινός, συνεπής, υπομονετικός. Αυτές είναι οι λέξεις που χρησιμοποίησαν αρκετοί από τους συμμετέχοντες στις πρώτες διαλέξεις για να περιγράψουν τον κο Λι στην Epoch Times.
Οι περιοδείες σε όλη την Κίνα για να παραδίδει τις διαλέξεις του δεν συνιστούσαν μια ζωή πολυτέλειας. Ο επί σειρά ετών εθελοντής βοηθός του, Μι Ρουιτζίνγκ, θυμάται ότι είχε παρατηρήσει σημάδια φθοράς στα ρούχα και τα παπούτσια του κου Λι, ενώ ο Γε Χάο, ένας συνταξιούχος ανώτερος αξιωματούχος της κινεζικής αστυνομίας που ταξίδευε με τον κο Λι, είπε ότι ο κος Λι έπλενε τα ρούχα του στο χέρι και τα κρεμούσε για να στεγνώσουν κάθε βράδυ.
Είπε, επίσης, ότι τα γεύματά τους κατά τη διάρκεια αυτών των ταξιδιών αποτελούνταν συχνότατα από ράμεν (σούπα από νουντλς) και το φθηνότερο λουκάνικο.
Τα εισιτήρια για τις διαλέξεις συνήθως εξαντλούνταν γρήγορα και μερικές φορές άνοιγαν γήπεδα για να φιλοξενήσουν το πλήθος των θεατών.
Οι κινεζικές εφημερίδες επαινούσαν το Φάλουν Γκονγκ, πριν αρχίσει η εκστρατεία δίωξης της πίστης από το κινεζικό καθεστώς. (Minghui)
Παρά την αναγνώριση, ο κος Λι χρέωνε ένα χαμηλό εισιτήριο εισόδου, μερικών δεκάδων γιουάν μόνο, λιγότερο από 10 ευρώ για τους νέους φοιτητές, και τη μισή τιμή για όσους παρακολουθούσαν τις διαλέξεις ξανά, που μόλις και μετά βίας έφτανε για να καλύψει τα έξοδα. Η έμφαση δεν ήταν στο να βγάλει χρήματα, αλλά στο να διδάξει πώς να βελτιώσει κανείς τον χαρακτήρα του. Οι συμμετέχοντες υιοθέτησαν τις αρχές αυτές και η συμπεριφορά των ανθρώπων [που παρακολουθούσαν] τις διαλέξεις μεταμορφώθηκε γρήγορα. Μετά την πρώτη ημέρα, πολλοί σταματούσαν να διεκδικούν θέσεις στην πρώτη σειρά. Οι άνθρωποι παραιτούνταν από τα εισιτήριά τους ή παραχωρούσαν τις καλύτερες θέσεις σε πρωτοεμφανιζόμενους και επέστρεφαν τα χαμένα κοσμήματα ή πορτοφόλια στους υπαλλήλους, οι οποίοι χρησιμοποιούσαν ένα μεγάφωνο για να βρουν τους ιδιοκτήτες τους.
Η σειρά των διαλέξεων τελικά απομαγνητοφωνήθηκε και μετατράπηκε σε βιβλίο, το οποίο έγινε το κύριο κείμενο του Φάλουν Γκονγκ, που ονομάζεται «Τζούαν Φάλουν» ή « Περιστρέφοντας τον Τροχό του Νόμου». Το βιβλίο μπήκε πολλές φορές στη λίστα των δημοφιλέστερων βιβλίων στο Πεκίνο. Το 1995, η κινεζική πρεσβεία στη Γαλλία προσκάλεσε τον κο Λι στο Παρίσι για να δώσει την πρώτη του διάλεξη στο εξωτερικό, και τα κινεζικά κρατικά μέσα ενημέρωσης έγραφαν για τις θεραπευτικές επιδράσεις του Φάλουν Γκονγκ και για το πώς οι ασκούμενοι είχαν αναβαθμίσει την κοινωνία.
Επίσημες εκτιμήσεις του κινεζικού κράτους για τον αριθμό των ασκούμενων του Φάλουν Γκονγκ στην Κίνα μιλούν για 70 και 100 εκατομμύρια στα τέλη της δεκαετίας του 1990.
Βραβεία και πιστοποιητικά που κέρδισε ο Λι Χονγκτζί στην Έκθεση Υγείας της Άπω Ανατολής, στο Πεκίνο το 1993. (Minghui)
Ωστόσο, ανώτατοι αξιωματούχοι του ΚΚΚ παρατηρούσαν την αυξανόμενη δημοτικότητα της πρακτικής με ανησυχία.
Το 1996, μια διευθύντρια τμήματος του Κρατικού Συμβουλίου κάλεσε τον κο Λι να δειπνήσει μαζί της.
«Εκείνη την εποχή, με καλούσαν συχνά για φαγητό άνθρωποι που ήλπιζαν να θεραπευτούν», είπε ο κο Λι στη συνέντευξη.
«Αφού καθίσαμε, η αξιωματούχος μού μίλησε με ειλικρίνεια: «Δάσκαλε Λι, η επιρροή σας στην Κίνα έχει γίνει πολύ μεγάλη. Πρέπει να φύγετε από τη χώρα».
Γνωρίζοντας καλά την ιστορία του ΚΚΚ, ο κος Λι κατάλαβε την απειλή και είδε ότι δεν είχε άλλη επιλογή αν ήθελε να κρατήσει τους ασκούμενους ασφαλείς σε ένα αδίστακτο αθεϊστικό καθεστώς. Έκανε αίτηση για βίζα προτεραιότητας λόγω εξαιρετικών ικανοτήτων και το 1998 μετανάστευσε στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Μέσα σε ένα χρόνο, το κινεζικό καθεστώς ξεκίνησε μια ολοκληρωτική εκστρατεία για τη συντριβή του Φάλουν Γκονγκ, κλείνοντας τους ασκούμενους σε στρατόπεδα εργασίας, ψυχιατρικές εγκαταστάσεις και φυλακές, σε μια προσπάθεια να τους αναγκάσει να απαρνηθούν την πίστη τους.
(Αριστερά) Δύο Κινέζοι αστυνομικοί συλλαμβάνουν έναν ασκούμενο του Φάλουν Γκονγκ στην πλατεία Τιενανμέν στο Πεκίνο στις 10 Ιανουαρίου 2000. (Δεξιά) Κινέζοι αστυνομικοί συλλαμβάνουν έναν ασκούμενο του Φάλουν Γκονγκ στην πλατεία Τιενανμέν στο Πεκίνο (φωτογραφία αρχείου). (Chien-Min Chung/AP Photo, Minghui)
Ταυτόχρονα, Κινέζοι κατάσκοποι κυνηγούσαν τον κο Λι στις Ηνωμένες Πολιτείες. Πέρασε περίπου ένα χρόνο μετακινούμενος συνεχώς, ώστε να μην μπορούν να τον εντοπίσουν.
Τελικά, κάποιοι ασκούμενοι του Φάλουν Γκονγκ αγόρασαν και του δώρισαν ένα κομμάτι γης στα βόρεια της πολιτείας της Νέας Υόρκης. Εκεί, μια ομάδα εθελοντών έχτισε με επιμέλεια το Dragon Springs, ένα συγκρότημα σχεδιασμένο στο αρχιτεκτονικό στυλ της αρχαίας κινεζικής δυναστείας Τανγκ, το οποίο έγινε έδρα του Shen Yun.
Σταδιακά, η κοινότητα μεγάλωσε και έγινε καταφύγιο για τους ανθρώπους που έφευγαν από την κτηνωδία της κομμουνιστικής Κίνας. Παιδιά που είχαν χάσει τους γονείς τους από βασανιστήρια στην Κίνα έγιναν μερικοί από τους πρώτους καλλιτέχνες του Shen Yun.
«Εμείς, οι ασκούμενοι του Φάλουν Γκονγκ, είμαστε ουσιαστικά πρόσφυγες στις Ηνωμένες Πολιτείες», δήλωσε η Τζου. Ενώ άλλες καλλιτεχνικές ομάδες μπορεί να βασίζονται σε μεγάλο βαθμό σε εταιρικές δωρεές ή κυβερνητική χρηματοδότηση, το Shen Yun έπρεπε να είναι ανεξάρτητο.
«Οι μεγάλες αμερικανικές εταιρείες, φοβούμενες το ΚΚΚ, απέφευγαν να μας χρηματοδοτήσουν. Επιβιώνουμε με τις δικές μας προσπάθειες», δήλωσε η Τζου.
Οι Κινέζοι αξιωματούχοι προσπαθούν συνεχώς να φιμώσουν το Φάλουν Γκονγκ και να παρεμποδίσουν τις παραστάσεις του Shen Yun σε παγκόσμιο επίπεδο, απειλώντας και εκφοβίζοντας θέατρα, χορηγούς, κυβερνητικούς εκπροσώπους και οποιουσδήποτε άλλους φορείς που συνεργάζονται με το Shen Yun.
Αυλαία της παράστασης του Shen Yun στο Providence Performing Arts Center, στο Πρόβιντενς Ρ.Ι., στις 6 Φεβρουαρίου 2016. (Evan Ning/Epoch Times)
Τα λάστιχα των λεωφορείων περιοδείας του Shen Yun έχουν υποστεί βλάβες στο παρελθόν και η εταιρεία δέχεται τακτικά θανατηφόρες απειλές, απειλές για βόμβες και απειλές για μαζικούς πυροβολισμούς, οι οποίες όπως ανακάλυψαν οι αμερικανικές αρχές συνδέονται με την Κίνα. Η εταιρεία τεκμηριώνει αυτά τα περιστατικά στην ιστοσελίδα της, σε μια ενότητα που ονομάζεται «Challenges We Face» («Προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε»).
Το 2022, ο Κινέζος ηγέτης Σι Τζινπίνγκ κλιμάκωσε αυτή την εκστρατεία δολιοφθοράς σε νέο επίπεδο, δίνοντας οδηγίες στους δράστες να ‘ξεπλύνουν’ την παραπληροφόρηση μέσω των δυτικών μέσων ενημέρωσης και των κοινωνικών δικτύων και να χειραγωγήσουν το δικαστικό σύστημα των ΗΠΑ κατά του Φάλουν Γκονγκ. Οι λεπτομέρειες της μυστικής συνάντησης του 2022, που αναφέρθηκαν για πρώτη φορά από την Epoch Times τον Δεκέμβριο, δόθηκαν από τον Γιουάν Χονγκμπίνγκ, έναν Κινέζο νομικό που ζει εξόριστος στην Αυστραλία και διατηρεί διασυνδέσεις με τους κορυφαίους πολιτικούς κύκλους του κινεζικού καθεστώτος.
Παρά τις συνεχιζόμενες επιθέσεις και την καταστολή, το Shen Yun δηλώνει προσηλωμένο στην αποστολή του: «Να αναδείξει την ομορφιά, το μεγαλείο και την πνευματικότητα του πολιτισμού της Κίνας, ηλικίας 5.000 ετών».
Το Shen Yun συνεισφέρει επίσης στην προσπάθεια να «δοθεί φωνή στις ιστορίες των θυμάτων» και να σωθούν ζωές, αναφέρει η εταιρεία σε ανακοίνωσή της.
«Εκτιμούμε αυτή τη χώρα και είμαστε ευγνώμονες για την ελευθερία που παρέχει».
Ο Allen Zeng είναι αρχισυντάκτης του Sound of Hope Radio, ένα ραδιοφωνικό δίκτυο στην κινεζική γλώσσα, παρουσιαστής εκπομπών στο YouTube και αρθρογράφος στην Epoch Times.
Ως ιδρυτής του ιταλικού εστιατορίου Della Terra και της Burghers Brewing Co., ο Φιόρε Μόλετς εστίαζε πάντα στη λειτουργία βιώσιμων επιχειρήσεων. Η Burghers Brewing έχει κερδίσει πλατινένιο τίτλο από τη μη κερδοσκοπική οργάνωση Sustainable Pittsburgh – η Della Terra έχει χρυσό τίτλο.
«Ήταν κάτι που είχαμε πάντα στην καρδιά μας, από την αρχή», δήλωσε ο Μόλετς. «Κάναμε ό,τι μπορούσαμε για να εξοικονομούμε ενέργεια και να είμαστε όσο το δυνατόν πιο υπεύθυνοι από περιβαλλοντικής άποψης.»
Αυτό περιελάμβανε την αγορά μεταχειρισμένου εξοπλισμού εστιατορίου, τραπεζιών, καρεκλών και πιάτων. Δεν ήθελε να δημιουργήσει απορρίμματα, γι’ αυτό χρησιμοποίησε μαχαιροπίρουνα που πλένονται και λινές πετσέτες. Διηύθυνε μάλιστα, για σύντομο χρονικό διάστημα, μια εταιρεία οικολογικού καθαρισμού και ανακαίνισης, την Pittsburgh Healthy Homes.
Ο Μόλετς προσέχει επίσης τα απορρίμματα τροφίμων. Προσπαθεί να ελαχιστοποιήσει τη σπατάλη τόσο στην προετοιμασία του φαγητού όσο και στο φαγητό που αφήνουν οι πελάτες στο πιάτο. Χτίζει το μενού του γύρω από την αποφυγή της σπατάλης.
«Απλώς εξαλείψαμε πράγματα που πετούσαμε στα σκουπίδια», είπε, αντλώντας από την κληρονομιά τού ότι μεγάλωσε «πολύ φτωχός» και ότι «η σπατάλη δεν ήταν επιλογή».
Για παράδειγμα, η Burghers Brewing δεν βάζει πλέον βασιλικό στα χάμπουργκερ, επειδή δεν υπάρχει χρήση για τα κοτσάνια του βασιλικού. Το εστιατόριο έβαλε επίσης μίνι μπιφτέκια στο μενού για να μειώσει την περίσσεια φαγητού που δεν έτρωγαν οι πελάτες.
Σε αυτή την εποχή των σημαντικών αποφάσεων, η μείωση των τροφίμων που καταλήγουν στα σκουπίδια – τόσο για να εξοικονομήσουν χρήματα όσο και για να βοηθήσουν το περιβάλλον – είναι επίσης στο μυαλό των καταναλωτών. Ζητήσαμε από ορισμένους ειδικούς συμβουλές για την «αποφυγή» του σκουπιδοτενεκέ.
Κάντε έναν έλεγχο των τροφίμων που περισσεύουν
Στη δουλειά της ως αντιπρόεδρος εξωτερικών υποθέσεων της μη κερδοσκοπικής εταιρείας 412 Food Rescue, η Τζένιφερ Ήνγκλαντ ασχολείται κυρίως με την αναδιανομή των πλεοναζόντων τροφίμων λιανικής πώλησης σε μη κερδοσκοπικούς εταίρους. Αλλά στην πραγματικότητα, τα απορρίμματα τροφίμων από τους καταναλωτές αντιπροσωπεύουν το μεγαλύτερο μέρος (50%) όλων των πλεοναζόντων τροφίμων, ύψους 788 δολαρίων (περίπου 763 ευρώ) ανά Αμερικανό καταναλωτή ετησίως, σύμφωνα με τη μη κερδοσκοπική οργάνωση ReFed των ΗΠΑ.
Το Υπουργείο Γεωργίας των ΗΠΑ εκτιμά ότι το 30-40% της προσφοράς τροφίμων σπαταλιέται – 60 δισεκατομμύρια κιλά (161 δισεκατομμύρια δολάρια ή 155,9 δις ευρώ) ετησίως.
Η Ήνγκλαντ έχει πάθος με τη δουλειά της, η οποία είναι και προσωπικός της αγώνας. Παραδέχεται ότι η εξάλειψη της σπατάλης τροφίμων στο δικό της σπίτι ήταν μια διαδικασία εκμάθησης.
Το πρώτο πράγμα που τονίζει ότι πρέπει να κάνετε είναι αυτό που λειτουργεί για εσάς. Οι δικές σας διατροφικές, αγοραστικές και μαγειρικές συνήθειες θα είναι διαφορετικές από αυτές του γείτονά σας.
Στη συνέχεια, συνιστά στους ανθρώπους να περάσουν μια εβδομάδα κάνοντας έναν άτυπο έλεγχο της σπατάλης τροφίμων: Κοιτάξτε τι πετάτε στα σκουπίδια και σημειώστε το. Αυτή η διαδικασία μπορεί να σας δώσει κάποιες ιδέες.
Πετάτε πολλά μαγειρεμένα ζυμαρικά; Ίσως θα πρέπει να μαγειρεύετε δύο μικρές ποσότητες κατά τη διάρκεια της εβδομάδας αντί για μία μεγάλη. Ή, απλά μαγειρέψτε λιγότερη ποσότητα.
«Πετάτε κάθε μέρα μισή κανάτα καφέ στην αποχέτευση; Αυτό ήταν ένα μεγάλο πρόβλημα για μένα», δήλωσε η Ήνγκλαντ.
Αρχικά, πίστευε ότι δεν είχε σημασία, αφού ο καφές δεν πήγαινε σε χωματερή και έκανε κομποστοποίηση των κόκκων. Στη συνέχεια, όμως, συνειδητοποίησε ότι «η γη, το νερό, η εργασία, οι εκπομπές ρύπων που χρειάστηκαν για την καλλιέργεια, την επεξεργασία, τη μεταφορά και την αποθήκευση αυτού του καφέ από το χωράφι στο σπίτι μου είναι το 93% των περιβαλλοντικών επιπτώσεων αυτού του χαμένου καφέ», εξηγεί.
Έτσι, όταν πέταγε τον καφέ και έφτιαχνε μια νέα κανάτα την επομένη, αυτό πολλαπλασίαζε τον περιβαλλοντικό αντίκτυπο.
«Είναι πραγματικά σημαντικό να καταλάβετε τι σπαταλάτε και πώς το σπαταλάτε, όχι μόνο επειδή είναι σπατάλη των χρημάτων σας, αλλά και επειδή διπλασιάζει τον αντίκτυπο [στο περιβάλλον]».
Κάντε έξυπνες αγορές
Η Ήνγκλαντ σημειώνει ότι τα τεμαχισμένα προϊόντα χαλάνε πιο γρήγορα από τα ολόκληρα. Αλλά θα πρέπει να εξετάσετε τις συνήθειές σας πρώτα, για να καθορίσετε τι σας βολεύει. Στη δική της περίπτωση, είναι πιο πιθανό να χρησιμοποιήσει κομμένη κολοκύθα παρά να μπει στον κόπο να κόψει μια ολόκληρη κολοκύθα. Αλλά θα αγοράσει ένα ολόκληρο μαρούλι αντί για σαλάτα σε σακούλα.
Υποστηρίζει, επίσης, ότι πρέπει να ψωνίζετε πιο συχνά – ας πούμε, δύο φορές την εβδομάδα αντί για μία φορά κάθε δύο εβδομάδες – καθώς αυτό τείνει να περιορίζει τις «φιλόδοξες» αγορές.
Το να αγοράζετε χύμα προϊόντα δεν είναι φθηνότερο αν πετάτε τα μισά από αυτά, παρατηρεί η Ήνγκλαντ.
Προγραμματίστε εκ των προτέρων
Ο προγραμματισμός του εβδομαδιαίου μενού επίσης συμβάλλει σημαντικά στην εξοικονόμηση των υλικών και την αποφυγή περιττών αγορών.
Η Κέιτλιν Κόρτνεϋ είναι εκτελεστική σεφ στις υπηρεσίες εστίασης του Πανεπιστημίου του Πίτσμπουργκ. Σε γραπτή δήλωσή της είπε ότι ο προγραμματισμός εκ των προτέρων μειώνει τη σπατάλη, διασφαλίζοντας ότι αγοράζετε μόνο ό,τι χρειάζεστε και βοηθώντας σας να χρησιμοποιήσετε τα αγαθά πριν λήξουν.
«Για παράδειγμα», είπε, «γνωρίζοντας πότε να ξεπαγώσετε τις πρωτεΐνες μπορείτε να αποτρέψετε την αλλοίωση, ενώ παράλληλα εξοικονομείτε χρόνο κατά τη διάρκεια απαιτητικών βραδιών».
Η Ήνγκλαντ έχει έξω από το ψυγείο της πίνακες με το μενού της εβδομάδας, ώστε να μην ξεχνά τα διάφορα υλικά.
Αποθηκεύστε τα τρόφιμα σωστά
Υπάρχουν πολλοί οδηγοί στο διαδίκτυο για τη σωστή φύλαξη των τροφίμων. Η Ήνγκλαντ έχει εκτυπώσει έναν και τον έχει κολλήσει στο ψυγείο της.
Ορισμένα προϊόντα είναι καλύτερο να διατηρούνται στο ψυγείο (μήλα, κουνουπίδι, μούρα), ενώ άλλα είναι καλύτερο να διατηρούνται σε θερμοκρασία δωματίου (μπανάνες, κρεμμύδια, πατάτες). Ορισμένα φρούτα, όπως τα μήλα και οι μπανάνες, εκπέμπουν αιθυλένιο, το οποίο επιταχύνει την ωρίμανση. Επομένως, πρέπει να κρατάτε αυτά τα φρούτα μακριά από προϊόντα ευαίσθητα στο αιθυλένιο, όπως το λάχανο, τα φυλλώδη λαχανικά και το μπρόκολο.
Αν υποψιάζεστε ότι κάτι θα χαλάσει πριν το χρησιμοποιήσετε, ελέγξτε αν μπορείτε να το καταψύξετε.
Χρησιμοποιήστε τη μύτη σας
Η επισήμανση της ημερομηνίας των τροφίμων είναι ένα «αλαλούμ», δηλώνει η Ήνγκλαντ. Επί του παρόντος, διάφορα νομοσχέδια [στις ΗΠΑ] προτείνουν την απλούστευση της επισήμανσης των τροφίμων, επειδή η σύγχυση των καταναλωτών οδηγεί σε τεράστια σπατάλη. Υπάρχουν σχεδόν 60 όροι επισήμανσης, οπότε δεν είναι περίεργο που οι καταναλωτές βρίσκονται σε σύγχυση σχετικά με το πότε πρέπει να πετάξουν τα τρόφιμα.
Η ουσία είναι ότι οι περισσότερες ετικέτες ημερομηνίας τροφίμων υποδεικνύουν την ποιότητα και όχι την ασφάλεια. Σύμφωνα με το Υπουργείο Γεωργίας των ΗΠΑ (U.S. Department of Agriculture – USDA), η ημερομηνία λήξης είναι η τελευταία ημερομηνία που συνιστάται για τη χρήση του προϊόντος, ενώ βρίσκεται στην καλύτερη δυνατή ποιότητα, και όχι ημερομηνία ασφαλείας, εκτός από την περίπτωση που χρησιμοποιείται σε βρεφικό γάλα.
Η ένδειξη «ανάλωση μέχρι» υποδηλώνει επίσης ποιότητα και όχι ασφάλεια.
Το γάλα είναι ένα από τα πράγματα που εκνευρίζουν την Ήνγκλαντ.
«Σπαταλάμε τόσο πολλά γαλακτοκομικά προϊόντα σε αυτή τη χώρα επειδή οι άνθρωποι νομίζουν ότι έχουν χαλάσει», είπε. «Το γάλα διαρκεί πολύ καιρό. Αν δεν έχει ξινή οσμή και πηχτή υφή, είναι καλό.»
Ζωμός σούπας
Όλοι οι ειδικοί συνιστούν να φτιάχνετε ζωμό σούπας από τα αποφάγια σας.
«Κάθε τι που δεν χρησιμοποιώ όσον αφορά τα υπολείμματα λαχανικών ή κρέατος μπαίνει στην κατάψυξη», λέει ο Μόλετς.
Τα χρησιμοποιεί για να φτιάξει ζωμό, τον οποίο καταψύχει σε κυβάκια πάγου, ώστε το προσωπικό της κουζίνας να έχει πρόσβαση σε ζωμό κοτόπουλου, μοσχαριού ή λαχανικών σε μικρές ποσότητες.
Η Κόρτνεϋ συνιστά να χρησιμοποιούνται ακόμα και οι φλούδες των κρεμμυδιών, τα κοτσάνια του σέλινου, οι κορυφές των καρότων και τα κόκαλα για την παρασκευή ζωμού.
«Το να έχετε σπιτικό ζωμό διαθέσιμο μπορεί να αναβαθμίσει τις συνταγές σας, μειώνοντας παράλληλα την εξάρτησή σας από τις επιλογές που σας δίνουν τα καταστήματα», δηλώνει.
Μάθετε να μαγειρεύετε χωρίς σπατάλες
Η Ήνγκλαντ προβάλλει τη «συναρπαστική περιπέτεια» της εκμάθησης της μαγειρικής χωρίς σπατάλες. Συνιστά το βιβλίο μαγειρικής «Plant You: Scrappy Cooking». Υπάρχουν επίσης τα κλασικά βιβλία μαγειρικής του Βρετανού σεφ Φέργκους Χέντερσον για την κατανάλωση ολόκληρου του ζώου, όπως το «The Complete Nose to Tail».
Η Ήνγκλαντ υμνεί επίσης το τουρσί και τη χρήση όλων των ειδών των λαχανικών για την παρασκευή κίμτσι. Της αρέσει ιδιαίτερα η φλούδα του καρπουζιού με τουρσί.
Δείτε τη συνταγή «Σούπα με ό,τι έχεις» παρακάτω, στην οποία χρησιμοποιεί υλικά που έχουν περισσέψει.
Ξεκινήστε την κομποστοποίηση και αποκτήστε ένα σκύλο
Σχεδόν όλα τα μέρη των τροφίμων που είναι πραγματικά άχρηστα είναι κατάλληλα για κομποστοποίηση. Η Ήνγκλαντ κάνει κομποστοποίηση σε δικό της κάδο, αλλά ποτέ δεν χρησιμοποιεί αυτό που παράγει για να λιπάνει τον κήπο της – κερνά τα ρακούν της περιοχής, κρατώντας ταυτόχρονα τα βιολογικά απόβλητα μακριά από τη χωματερή.
«Η γιαγιά μου είχε δύο κάδους για τα απορρίμματα των τροφίμων της. Ο ένας ήταν για λίπασμα, ο άλλος για τα σκυλιά», λέει η Ήνγκλαντ. «Σχεδόν τα πάντα πήγαιναν σε έναν από αυτούς τους κάδους.»
Οι κότες είναι επίσης χρήσιμες ως «σκουπιδοφάγοι», αν έχετε τον κατάλληλο χώρο γι’ αυτά.
Μην τα παρατάτε
«Μην αφήνετε το τέλειο να είναι ο εχθρός του καλού», συμβουλεύει η Ήνγκλαντ.
Ό,τι κι αν κάνετε, πιθανότατα θα σπαταλήσετε κάποια τρόφιμα, αλλά ό,τι μπορείτε να κάνετε για να μειώσετε αυτή την ποσότητα είναι μια νίκη.
«Μιλάω ωραία, αλλά εξακολουθώ να σπαταλάω φαγητό», είπε. «Συμβαίνει.»
Σούπα με ό,τι έχεις
Αυτή η βασική συνταγή μπορεί να χρησιμεύσει ως πρότυπο για κάθε είδους σούπα. Ανακατέψτε και συνδυάστε τα συστατικά ανάλογα με τις επιθυμίες σας, χρησιμοποιώντας μια αρωματική βάση από κρεμμύδια και σκόρδο, καρυκεύματα, γευστικό ζωμό (ή νερό) και όποια άλλα υλικά επιλέξετε.
Σε αυτή τη βάση μπορείτε να προσθέσετε έναν συνδυασμό κομμένων λαχανικών (χρησιμοποιήστε κατά βούληση καρότα, μάραθο, σέλινο, πράσα, κολοκύθι, πατάτες ή παστινάκια), μαγειρεμένα φασόλια, φακές ή ρεβίθια, έως 4 φλιτζάνια φέτες λάχανο ή πράσινο λάχανο ή έως 3 φλιτζάνια μαγειρεμένο κοτόπουλο σε κομμάτια ή χοιρινό κρέας (αν δεν χρησιμοποιήσετε ωμό κοτόπουλο).
Μπορείτε να αντικαταστήσετε κάποια από τα υγρά με ζωμό φασολιών, κρέμα γάλακτος, ψιλοκομμένες ντομάτες με τον χυμό τους ή γάλα καρύδας με πλήρη λιπαρά.
Στο ψυγείο, αυτή η σούπα μένει έως και πέντε ημέρες, αλλά καταψύχεται επίσης εξαιρετικά καλά για έως και δύο μήνες. Απλώς ξαναβράστε τη σούπα πριν την καταναλώσετε.
Για 6-8 άτομα
4 κουταλιές της σούπας βούτυρο, ελαιόλαδο ή λάδι με ουδέτερη γεύση
2 μεσαία κρεμμύδια, κομμένα σε κύβους
3 σκελίδες σκόρδο, κομμένες σε φέτες
Αλάτι
6-8 φλιτζάνια κρέας, λαχανικά ή άλλα πρόσθετα
Περίπου 1 1/2 κιλό ωμό κοτόπουλο χωρίς κόκαλα (προαιρετικά)
Περίπου 8 φλιτζάνια νερό ή ζωμό κοτόπουλου, κατά προτίμηση σπιτικό
Βάλτε μια κατσαρόλα σε μέτρια προς δυνατή φωτιά και προσθέστε 4 κουταλιές της σούπας βούτυρο ή λάδι. Όταν το βούτυρο λιώσει ή το λάδι κάψει, προσθέστε τα κρεμμύδια και το σκόρδο και μια γενναιόδωρη πρέζα αλάτι.
Χαμηλώστε τη φωτιά σε μέτρια και μαγειρέψτε, ανακατεύοντας περιστασιακά, μέχρι τα κρεμμύδια να μαλακώσουν, περίπου 15 λεπτά.
Βάλτε το κρέας, τα λαχανικά και τα άλλα υλικά στην κατσαρόλα, μαζί με το ωμό κοτόπουλο (αν το χρησιμοποιήσετε), και προσθέστε αρκετά υγρά για να τα καλύψετε. Αλατίστε. Δυναμώστε τη φωτιά μέχρι να πάρει βράση – στη συνέχεια, χαμηλώστε πάλι ώστε να σιγοβράζει.
Μαγειρέψτε μέχρι να ενωθούν οι γεύσεις και να μαλακώσουν τα λαχανικά και τα χόρτα, περίπου 20 λεπτά ακόμα. Αν προσθέσατε ωμό κοτόπουλο, αφαιρέστε το από τη σούπα όταν μαγειρευτεί, αφήστε το να κρυώσει, τεμαχίστε το και ξαναβάλτε το στη σούπα. Δοκιμάστε και προσαρμόστε το αλάτι.
Προσθέστε περισσότερο ζεστό νερό (ή ζωμό) αν χρειάζεται, για να αραιώσετε τη σούπα στην επιθυμητή συνοχή. Δοκιμάστε και προσαρμόστε το αλάτι.
Σερβίρετε ζεστή και γαρνίρετε όπως επιθυμείτε.
Της Sono Motoyama.
Συνταγή από nytimes.com
Πνευματικά δικαιώματα 2025 της Pittsburgh Post-Gazette.Επισκεφθείτε την Pittsburgh Post-Gazette στη διεύθυνση www.post-gazette.com Διανέμεται από την Tribune Content Agency, LLC.Πνευματικά δικαιώματα 2025 PG Publishing Co.
