Το Ισραήλ εξέδωσε εντολές εκκένωσης για αρκετές περιοχές στη βόρεια Λωρίδα της Γάζας την Κυριακή, μετά από δημόσια έκκληση του προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών, Ντόναλντ Τραμπ, για τον τερματισμό του πολέμου στη Γάζα, ο οποίος συνεχίζεται εδώ και 20 μήνες.
Σε σχετική ανάρτηση στην πλατφόρμα Χ (πρώην Twitter), οι Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις κάλεσαν τους κατοίκους της βόρειας Γάζας να μετακινηθούν νότια, προς την περιοχή Αλ-Μαουάσι στη Χαν Γιούνις.
Σε προειδοποίηση που απηύθυνε στα αραβικά, ο εκπρόσωπος των Ισραηλινών Ενόπλων Δυνάμεων, συνταγματάρχης Αβιχάι Αντρί, ανέφερε: «Σε όλους όσοι βρίσκονται στην πόλη της Γάζας και στη Τζαμπαλίγια, καθώς και στις συνοικίες της ανατολικής Ζαιτούν, στην Παλιά Πόλη, στους Τουρκμένους, στο Ατζίντα, Τούφα, Ντερατζ, Σάμπρα, Τζαμπαλίγια αλ-Μπαλάντ, Τζαμπαλίγια αλ-Νάζλα, καταυλισμός Τζαμπαλίγια, Ράντα, Νάντα, Ζιαγουάρ, Νουρ, Σαλάμ και Τελ αλ-Ζαντάρ: Για τη δική σας ασφάλεια, εκκενώστε άμεσα προς νότο, στην περιοχή Αλ-Μαουάσι. Οι Ισραηλινές Ένοπλες Δυνάμεις επιχειρούν με ιδιαίτερα σφοδρή ισχύ στις συγκεκριμένες περιοχές και οι επιχειρήσεις θα ενταθούν και θα επεκταθούν δυτικά, προς το κέντρο της πόλης, με στόχο την καταστροφή των δυνατοτήτων των τρομοκρατικών οργανώσεων».
Τη Δευτέρα, ο Αντρί δημοσίευσε αντίστοιχη προειδοποίηση στην πλατφόρμα Χ, προσθέτοντας: «Ενημερώνουμε πως οι δυνάμεις του IDF βρίσκονται στην περιοχή του Άξονα Σαλάχ αλ-Ντιν και, κατά συνέπεια, ο άξονας έχει αποκλειστεί. Για την ασφάλειά σας, αποχωρήστε άμεσα προς τα δυτικά και στη συνέχεια προς τα νότια, μέσω του δρόμου Αλ-Ρασίντ, προς την Αλ-Μαουάσι».
Ο Τραμπ, την Κυριακή, κάλεσε με κεφαλαία σε ανάρτηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης: «Συνάψτε τη συμφωνία στη Γάζα. Επιστρέψτε τους ομήρους».
Την ίδια ημέρα, ο πρόεδρος των ΗΠΑ ζήτησε και από τη δικαιοσύνη του Ισραήλ να σταματήσει τη δίκη για διαφθορά εναντίον του πρωθυπουργού της χώρας, Μπενιαμίν Νετανιάχου, χαρακτηρίζοντάς τη «πολιτικό κυνήγι μαγισσών».
«Αφήστε ελεύθερο τον Μπίμπι, έχει μπροστά του δύσκολο έργο», έγραψε ο Τραμπ σε ανάρτηση στην πλατφόρμα Truth Social το Σάββατο, χρησιμοποιώντας το προσωνύμιο του Νετανιάχου.
«Δεν θα το ανεχθούμε αυτό», δήλωσε αναφερόμενος στη δίωξή του και υπογράμμισε πως οι ΗΠΑ δαπανούν ετησίως δισ. δολάρια για να υποστηρίξουν και να προστατεύσουν το Ισραήλ.
Μετά τη δήλωση του Τραμπ, το Περιφερειακό Δικαστήριο της Ιερουσαλήμ ακύρωσε για αυτήν την εβδομάδα τις ακροάσεις της δίκης, αν και αρχικά είχε απορρίψει αίτημα του Νετανιάχου για αναβολή.
Δεν είναι σαφές εάν η παρέμβαση του Αμερικανού προέδρου στο διαδίκτυο επηρέασε την απόφαση του δικαστηρίου.
Η Αίγυπτος και το Κατάρ, με τη στήριξη των ΗΠΑ, συνεχίζουν τις προσπάθειες για μεσολάβηση σε νέα εκεχειρία, με στόχο τον τερματισμό των εχθροπραξιών και την απελευθέρωση των ομήρων που κρατούνται ακόμη από τη Χαμάς.
Ο υπουργός Εξωτερικών της Αιγύπτου, Μπάντρ Αμπντελατί, δήλωσε σε συνέντευξή του στη τηλεόραση ON-TV της Αιγύπτου την Κυριακή πως η πρόταση που καταθέτουν από κοινού το Κάιρο, η Ντόχα και η Ουάσιγκτον αφορά το πρώτο βήμα για τον τερματισμό της σύγκρουσης.
«Ελπίζουμε σε διαρκή ειρήνη, αλλά οι παρούσες διαπραγματεύσεις επικεντρώνονται σε εκεχειρία 60 ημερών, με αντάλλαγμα την απελευθέρωση ομήρων και τη διασφάλιση ανθρωπιστικής πρόσβασης», σημείωσε. «Το στάδιο αυτό μπορεί να αποτελέσει τη βάση για μια δεύτερη φάση, που θα επαναφέρει το πλαίσιο της 19ης Ιανουαρίου».
Οι Ηνωμένες Πολιτείες θεωρούν σημαντική την παροχή εγγυήσεων για τη βιωσιμότητα της εκεχειρίας, καθώς μια νέα κλιμάκωση θα είχε καταστροφικές συνέπειες.
Το Υπουργείο Εξωτερικών της Αιγύπτου ανακοίνωσε μέσω κοινωνικών δικτύων τη Δευτέρα ότι ο Αμπντελατί συνομίλησε τηλεφωνικά με τον Αμερικανό ειδικό απεσταλμένο, Στιβ Ουίτκοφ.
Σύμφωνα με το αιγυπτιακό Υπουργείο, στη συνομιλία ο Αμπντελατί υπογράμμισε την επείγουσα ανάγκη για επαναφορά της εκεχειρίας στη Λωρίδα της Γάζας και την απελευθέρωση ομήρων και κρατουμένων. Επιπλέον, τόνισε ότι αυτά τα βήματα είναι απαραίτητα για τη διατήρηση της εκεχειρίας και την προώθηση του οράματος Τραμπ για συνολική ειρήνη στη Μέση Ανατολή.
Οι τοποθετήσεις του Αιγύπτιου υπουργού ακολούθησαν δήλωση του Τραμπ την Παρασκευή, σύμφωνα με την οποία θα μπορούσε να επιτευχθεί συμφωνία για ανακωχή στο Ισραήλ και τη Χαμάς στην επόμενη εβδομάδα.
Σε εκδήλωση στον Λευκό Οίκο για τη συμφωνία Κονγκό–Ρουάντα, ο Τραμπ είπε σε δημοσιογράφους πως είχε έρθει σε επαφή με εμπλεκόμενους στις διαπραγματεύσεις για εκεχειρία μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς.
«Νομίζω ότι είμαστε κοντά. Μόλις μίλησα με κάποιους απ’ όσους συμμετέχουν, και είναι τραγική η κατάσταση στη Γάζα», ανέφερε ο Τραμπ. «Πιστεύουμε ότι μέσα στην επόμενη εβδομάδα θα έχουμε εκεχειρία».
Ο πρέσβης του Ιράν στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών, Αμίρ Σαΐντ Ερεβανί, δήλωσε την Κυριακή ότι το ισλαμικό καθεστώς δεν προτίθεται να σταματήσει τον εμπλουτισμό ουρανίου, ιδίως μετά τους πρόσφατους αμερικανικούς βομβαρδισμούς κατά του πυρηνικού προγράμματος της χώρας.
Μιλώντας στην εκπομπή «Face the Nation» του CBS News, ο Ερεβανί επεσήμανε: «Η συνθήκη μη διάδοσης των πυρηνικών όπλων σημαίνει πως το δικαίωμα της μιας πλευράς συνεπάγεται την υποχρέωση των άλλων».
Όταν ρωτήθηκε αν το Ιράν θα συνεχίσει τον εμπλουτισμό ουρανίου, απάντησε χαρακτηριστικά: «Πιστεύω ότι ο εμπλουτισμός δεν θα σταματήσει ποτέ», προσθέτοντας ότι το Ιράν διαθέτει το «αναφαίρετο δικαίωμα» να εμπλουτίζει ουράνιο και σκοπεύει να το ασκήσει.
Τόνισε ακόμη ότι «το Ιράν θα εμπλουτίζει ουράνιο πάντοτε με ειρηνικό τρόπο», υιοθετώντας μια θέση την οποία ωστόσο αμφισβητούν τόσο οι αμερικανικές όσο και οι ισραηλινές αρχές.
Για την παραγωγή ενέργειας προς πολιτική χρήση, χρειάζεται ουράνιο εμπλουτισμένο κατά 3,67%. Ωστόσο, σύμφωνα με έκθεση του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ), το Ιράν είχε φτάσει να εμπλουτίζει ουράνιο σε ποσοστά έως και 60%. Για την κατασκευή πυρηνικών όπλων, απαιτείται εμπλουτισμός της τάξης του 90%.
Η Ουάσιγκτον και το Τελ Αβίβ έχουν κατ’ επανάληψη προειδοποιήσει ότι το Ιράν επιδιώκει την κατασκευή πυρηνικών όπλων, παράλληλα με την ανάπτυξη βαλλιστικών πυραύλων, γεγονός που – όπως υποστηρίζουν – δικαιολογεί τις πρόσφατες στρατιωτικές ενέργειες κατά της χώρας.
Σε ερώτημα σχετικά με την ασφάλεια των επιθεωρητών του ΟΗΕ στο Ιράν, ο Ερεβανί σχολίασε: «Βρίσκονται στο Ιράν. Είναι σε ασφαλείς συνθήκες. Όμως, οι δραστηριότητες έχουν ανασταλεί. Δεν έχουν πρόσβαση στις εγκαταστάσεις μας.»
Στις 13 Ιουνίου, το Ισραήλ πραγματοποίησε αιφνιδιαστική αεροπορική επίθεση εναντίον ιρανικών πυρηνικών εγκαταστάσεων και στρατιωτικών αξιωματούχων, με την Τεχεράνη να απαντά με πυραυλικές επιθέσεις κατά του Ισραήλ, εχθροπραξίες που διήρκεσαν για δώδεκα σχεδόν ημέρες.
Κατόπιν, οι Ηνωμένες Πολιτείες βομβάρδισαν τρεις ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις. Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε στη συνέχεια κατάπαυση του πυρός ανάμεσα σε Ιράν και Ισραήλ.
Παρ’ ότι ο ίδιος και ανώτατοι αξιωματούχοι των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών υποστήριξαν ότι οι αεροπορικές επιδρομές κατέστρεψαν ολοσχερώς ή καίρια το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, ο γενικός διευθυντής του ΔΟΑΕ, Ραφαέλ Μαριάνο Γκρόσσι, προειδοποίησε πως το Ιράν θα μπορούσε να επαναλάβει τον εμπλουτισμό ουρανίου εντός μηνών, δηλώνοντας: «Θα έλεγα ότι σε διάστημα μερικών μηνών θα μπορούσαν να θέσουν σε λειτουργία ορισμένες αλυσίδες φυγοκεντρητών και να παράγουν εμπλουτισμένο ουράνιο, ίσως και νωρίτερα».
Σε πρόσφατη ανάρτησή του στο Truth Social, ο Τραμπ επανέλαβε πως οι ΗΠΑ «εξολόθρευσαν τις πυρηνικές τους εγκαταστάσεις» και τόνισε πως δεν πρόκειται να προσφέρει στο Ιράν περαιτέρω συμφωνίες.
Επιπλέον, ο Γκρόσσι παραδέχθηκε στο γαλλικό δίκτυο RFI ότι οι αμερικανικές αεροπορικές επιδρομές της 21ης Ιουνίου προκάλεσαν σημαντικές ζημιές στις βασικές πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν, επισημαίνοντας: «Αυτό που μπορώ να πω, και νομίζω ότι υπάρχει ευρεία συμφωνία, είναι πως οι καταστροφές ήταν πολύ μεγάλες», αποφεύγοντας πάντως να χαρακτηρίσει τις εγκαταστάσεις αυτές ως ολοσχερώς αχρηστευμένες.
Στις 27 Ιουνίου, ο Τραμπ προειδοποίησε ότι ενδέχεται να προβεί σε νέες στρατιωτικές ενέργειες κατά του Ιράν, σε περίπτωση που επαναλάβει τον εμπλουτισμό ουρανίου σε ανησυχητικά επίπεδα, δηλώνοντας για άλλη μία φορά πως το Ιράν δεν πρέπει να αποκτήσει πυρηνικά όπλα.
Υπονόησε δε ότι η Τεχεράνη βρίσκεται κοντά στην ανάπτυξη τέτοιου όπλου, γεγονός που, σύμφωνα με τον ίδιο, δικαιολογεί τη στρατιωτική παρέμβαση. Όπως δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου στον Λευκό Οίκο: «Ο χρόνος θα δείξει… Δεν πιστεύω ότι θα επιστρέψουν σύντομα στα πυρηνικά».
Παρότι είχαν προγραμματιστεί συνομιλίες μεταξύ ΗΠΑ και Ιράν για αυτή την εβδομάδα, αξιωματούχος του ιρανικού υπουργείου Εξωτερικών διέψευσε αυτή την προοπτική, δηλώνοντας στο κρατικό πρακτορείο ειδήσεων Tasnim News ότι οι συνομιλίες δεν πρόκειται να πραγματοποιηθούν.
Δέκα έξι διαμερίσματα στη Γαλλία, μεταξύ αυτών το Παρίσι και η περιοχή του, τέθηκαν σήμερα σε κατάσταση κόκκινου συναγερμού για καύσωνα για αύριο Τρίτη, ανακοίνωσε σήμερα η μετεωρολογική υπηρεσία της χώρας, προβλέποντας πως η ζέστη θα είναι ιδιαιτέρως αποπνικτική στην ευρύτερη περιοχή της γαλλικής πρωτεύουσας.
Ο κόκκινος συναγερμός για καύσωνα είναι το υψηλότερο επίπεδο υγειονομικού συναγερμού στη Γαλλία (μετά το κίτρινο και το πορτοκαλί) και επιτρέπει στις αρχές να ενεργήσουν και να περιορίσουν ορισμένες δραστηριότητες. Αντιστοιχεί σε έναν ακραίο καύσωνα, σπάνιο για τη διάρκειά του, την έντασή του, το γεωγραφικό εύρος του και με έναν ισχυρό αντίκτυπο για την υγεία στο σύνολο του πληθυσμού.
Πέραν της πρωτεύουσας, ο συναγερμός αφορά τα όμορα διαμερίσματα και ορισμένα διαμερίσματα που βρίσκονται κυρίως στο νοτιοδυτικό τμήμα της περιοχής του Παρισιού.
Η τελευταία φορά που κηρύχθηκε ένας τέτοιος συναγερμός για τη Γαλλία ήταν τον μήνα Αύγουστο του 2023. Στην περιφέρεια του Παρισιού, είναι η πρώτη φορά εδώ και πέντε χρόνια (7 έως 12 Αυγούστου του 2020) που αυτό το επίπεδο συναγερμού τίθεται σε ισχύ, σύμφωνα με τη Météo-France.
«Η κορύφωση του καύσωνα στην ευρύτερη περιοχή του Παρισιού θα είναι πολύ σφοδρή την Τρίτη και τη νύχτα της Τρίτης προς Τετάρτη» με μια ζέστη «ιδιαίτερα δύσκολη», προειδοποιεί η Météo-France.
Η Τρίτη θα είναι η θερμότερη ημέρα αυτού του επεισοδίου με πολύ αυξημένες ελάχιστες θερμοκρασίες, μεταξύ 20 και 24 βαθμών Κελσίου, ενδεχομένως και υψηλότερες κατά τόπους και τις μέγιστες θερμοκρασίες να κυμαίνονται μεταξύ 36 και 40 βαθμών Κελσίου, ενδεχομένως 41 βαθμούς Κελσίου στα διαμερίσματα που έχουν τεθεί σε κόκκινο συναγερμό.
Ήδη, σύμφωνα με τη Météo-France, η Γαλλία γνώρισε τη θερμότερη νύχτα (Κυριακή προς Δευτέρα) που έχει καταγραφεί ποτέ τον μήνα Ιούνιο, ενώ και η σημερινή ημέρα, Δευτέρα, καταγράφει ένα μηνιαίο ρεκόρ.
«Η νύχτα που μόλις βιώσαμε είναι η θερμότερη νύχτα που η Γαλλία κατέγραψε» τον Ιούνιο, «καθώς ο δείκτης νυχτερινής θερμοκρασίας σε εθνικό επίπεδο έφθασε τους 20,2 βαθμούς Κελσίου, υπερβαίνοντας τους 20,1 βαθμούς Κελσίου της 27η Ιουνίου του 2019», δήλωσε ο μετεωρολόγος Ματιέ Σορέλ.
Για τη Δευτέρα, «ο θερμικός δείκτης μέσης θερμοκρασίας έφθασε στους 28 βαθμούς Κελσίου, ξεπερνώντας τη θερμοκρασία που έχει ποτέ καταγραφεί για μήνα Ιούνιο, τους 27,9 βαθμούς Κελσίου, την 27η Ιουνίου του 2019», συμπλήρωσε.
Εξήντα οκτώ διαμερίσματα στη Γαλλία, εκ των συνολικά 101, παραμένουν σε πορτοκαλί συναγερμό.
Μονάχα τα διαμερίσματα κοντά στη Μάγχη και τα σύνορα με το Βέλγιο καταγράφουν θερμοκρασίες κάτω των 34 βαθμών Κελσίου.
Πρώιμο κύμα καύσωνα στην Ευρώπη
Πέραν της Γαλλίας, συναγερμούς για την υγεία εξέδωσαν οι αρχές σε Ισπανία, Ιταλία, Πορτογαλία και Γερμανία. Ακόμα και η Ολλανδία, που είναι συνηθισμένη σε ένα πιο ήπιο κλίμα, εξέδωσε προειδοποίηση για υψηλές θερμοκρασίες τις επόμενες ημέρες, σε συνδυασμό με υψηλά ποσοστά υγρασίας.
«Μεγάλα τμήματα της δυτικής Ευρώπης βρίσκονται αντιμέτωπα με ακραία ζέστη και συνθήκες καύσωνα που συνήθως παρατηρούνται τον Ιούλιο ή τον Αύγουστο, παρά τον Ιούνιο», δήλωσε η Σαμάνθα Μπέργκες, επικεφαλής για το Κλίμα στην υπηρεσία της ΕΕ Copernicus.
Οι θερμοκρασίες ήταν, σε ορισμένες περιοχές, 5-10 βαθμούς υψηλότερες σε σύγκριση με το επίπεδο που θα έπρεπε να βρίσκονται αυτήν την εποχή του χρόνου, υπογράμμισε η ίδια.
Στη Γαλλία, πυρκαγιές ξέσπασαν χθες στο Οντ, στο νοτιοδυτικό τμήμα της χώρας, όπου ο υδράργυρος εκτοξεύτηκε στους 40 βαθμούς Κελσίου, μετατρέποντας σε στάχτη 4.000 στρέμματα και οδηγώντας στην εκκένωση μίας κατασκήνωσης κι ενός μοναστηριού, σύμφωνα με τις αρχές.
Οι φωτιές τέθηκαν υπό έλεγχο, δεν έχουν, ωστόσο, ακόμη σβηστεί, έγινε γνωστό σήμερα.
«Ψήνεται» η δυτική Ευρώπη
Από τους θεατές που περίμεναν στην ουρά για το τουρνουά τένις του Γιουίμπλετον έως τους τουρίστες στο Κολοσσαίο της Ρώμης και στη Σεβίλλη της Ισπανίας, πολίτες «καίγονται» από τις υψηλές θερμοκρασίες.
«Είναι περίπου 20 βαθμοί πιο ζεστά σε σύγκριση με όσο είμαι συνηθισμένος και έχω καεί σε όλο μου το σώμα», δήλωσε ο Σκοτ Χέντερσον, που ήρθε από τη Σκοτία για να παρακολουθήσει το διάσημο τουρνουά.
Η Ισπανία οδεύει προς τον θερμότερο Ιούνιο στα χρονικά, σύμφωνα με την ισπανική μετεωρολογική υπηρεσία AEMET.
«Τις επόμενες ημέρες, τουλάχιστον μέχρι την Πέμπτη, η έντονη ζέστη θα συνεχιστεί στο μεγαλύτερο μέρος της Ισπανίας», δήλωσε ο Ρούμπεν ντελ Κάμπο, ένας εκπρόσωπος Τύπου της ΑΕΜΕΤ.
Στη Σεβίλλη, στη νότια Ισπανία, όπου ηγέτες από ολόκληρο τον κόσμο συγκεντρώθηκαν για μια σύνοδο του ΟΗΕ, ο υδράργυρος έφθασε στους 42 βαθμούς Κελσίου.
«Είναι φρικτά», δήλωσε ο δημοτικός υπάλληλος Μπερνάμπε Ρούφο, καθώς καθάριζε ένα σιντριβάνι. «Πρέπει να αναζητάμε συνεχώς ένα σκιερό μέρος».
Η υψηλότερη θερμοκρασία στη χώρα ήταν 43,7 βαθμοί Κελσίου στο Ελ Γρανάδο.
Στην Ιταλία, το Υπουργείο Υγείας εξέδωσε κόκκινους συναγερμούς για καύσωνα σε 16 πόλεις, μεταξύ άλλων στη Ρώμη και το Μιλάνο. Η περιφέρεια της Λομβαρδίας σχεδιάζει να απαγορεύσει την εργασία σε εξωτερικούς χώρους τις θερμότερες ώρες της ημέρας, ανταποκρινόμενη σε σχετικό αίτημα των συνδικαλιστικών ενώσεων.
Στη Γερμανία, σε ισχύ βρίσκονται σήμερα προειδοποιήσεις των αρχών για υψηλές θερμοκρασίες σε πολλές περιοχές στο δυτικό και νοτιοδυτικό τμήμα της χώρας, όπου ο υδράργυρος ξεπέρασε τους 34 βαθμούς Κελσίου. Οι αρχές απηύθυναν έκκληση στους καταναλωτές να περιορίσουν τη χρήση του νερού.
Εντατικοποίηση της ασκούμενης εποπτείας και των επιτόπιων ελέγχων όσον αφορά τις διαδικασίες και τα συστήματα διαρκούς παρακολούθησης συναλλαγών πελατών των εποπτευόμενων ιδρυμάτων, έτσι ώστε να είναι δυνατή η αποτελεσματική ανίχνευση και διερεύνηση ύποπτων συναλλαγών που αφορούν στο ξέπλυμα μαύρου χρήματος προανήγγειλε ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας στην Έκθεση Δραστηριοτήτων Προληπτικής Εποπτείας και Εξυγίανσης , η οποία δημοσιεύεται για πρώτη φορά, με σκοπό την ενίσχυση της διαφάνειας και λογοδοσίας για το εποπτικό έργο της Τράπεζας της Ελλάδος. Τα αποτελέσματα των ελέγχων στη συνέχεια θα υποβάλλονται στην εθνική Αρχή Καταπολέμησης Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες.
Όπως επισημαίνεται στην Εκθεση, ο έλεγχος της συμμόρφωσης των εποπτευόμενων ιδρυμάτων με τις υποχρεώσεις που απορρέουν από το θεσμικό πλαίσιο πρόληψης της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες (Ξέπλυμα Χρήματος ) και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας (ΧΤ) παραμένει κεντρική εποπτική προτεραιότητα για την Τράπεζα της Ελλάδος τα επόμενη έτη. H θέσπιση του ευρωπαϊκού Κανονισμού, σχετικά με την πρόληψη της χρησιμοποίησης του χρηματοπιστωτικού συστήματος για τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες ή για τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας (Anti-money Laundering Regulation – AMLR) και η ίδρυση της ευρωπαϊκής Αρχής για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας (Anti-money Laundering Authority – AMLA), με σκοπό τη διασφάλιση της αποτελεσματικής εφαρμογής του Κανονισμού, αποτελούν τους βασικές πυλώνες της μετάβασης σε ένα ισχυρό και ενιαίο ευρωπαϊκό ρυθμιστικό και εποπτικό πλαίσιο. Η AMLA ξεκίνησε τη λειτουργία της το 2025 και προβλέπεται να στελεχωθεί πλήρως, να αναπτύξει την πληροφοριακή της υποδομή και να εκδώσει τα ρυθμιστικά και εκτελεστικά τεχνικά της πρότυπα σε ορίζοντα τριετίας, ώστε να καταστεί πλήρως λειτουργική την 01.01.2028, αναλαμβάνοντας την άμεση εποπτεία 40 εταιρειών του χρηματοπιστωτικού συστήματος.
Κατά τα λοιπά διαπιστώνεται ότι το 2024 αποτέλεσε μια χρονιά θετικών εξελίξεων για το σύνολο των εποπτευόμενων ιδρυμάτων, με ιδιαίτερα σημαντική πρόοδο στα βασικά μεγέθη των ελληνικών πιστωτικών ιδρυμάτων. Ο δείκτης μη εξυπηρετούμενων δανείων διαμορφώθηκε στο χαμηλότερο επίπεδο από την είσοδο της Ελλάδος στη ζώνη του ευρώ. Η υψηλή κερδοφορία και η ενισχυμένη κεφαλαιακή επάρκεια επέτρεψαν την επαναφορά της διανομής μερισμάτων από τα Σημαντικά Πιστωτικά Ιδρύματα. Όσον αφορά στα Λιγότερο Σημαντικά Πιστωτικά Ιδρύματα, ολοκληρώθηκε η συγχώνευση δύο πιστωτικών ιδρυμάτων, η οποία συνοδεύθηκε από την εξυγίανση του δανειακού τους χαρτοφυλακίου και την ενίσχυση της κεφαλαιακής τους βάσης.
Ωστόσο, όπως επισημαίνεται στην Εκθεση, η θετική εικόνα συνοδεύεται από σημαντικές προκλήσεις. Η πιθανή επιβράδυνση του παγκόσμιου εμπορίου λόγω των δασμών, η γεωπολιτική αβεβαιότητα και η σταδιακή αποκλιμάκωση των επιτοκίων ενδέχεται να επηρεάσουν την κερδοφορία των πιστωτικών ιδρυμάτων. Ταυτόχρονα, ο επιταχυνόμενος ψηφιακός μετασχηματισμός και ο αυξημένος κίνδυνος κυβερνοαπειλών απαιτούν ταχεία προσαρμογή και σημαντικές επενδύσεις από τα εποπτευόμενα ιδρύματα.
Ούτε καπνός ούτε άρωμα από μεζέδες υπάρχει χωρίς φωτιά…
Σχεδόν το κάθε τι είναι καλύτερο στα κάρβουνα, από το κρέας και τα λαχανικά μέχρι τα μανιτάρια και το ψωμί. Τα πορτομπέλο, για παράδειγμα, έχουν γήινη γεύση και όγκο. Συρρικνώνονται μεν αλλά παραμένουν ζουμερά, και έχουν υπέροχη υφή και γεύση ουμάμι (‘καλή γεύση’ στα γιαπωνέζικα). Μπορείτε απλά να αλείψετε τα μανιτάρια σας με λάδι και αλάτι ή να τα μαρινάρετε αν θέλετε περισσότερη οξύτητα.
Τα καλαμπόκια είναι επίσης εξαιρετικά, όπως και τα κολοκύθια και οι πιπεριές τσίλι, ενώ με τον συνδυασμό τους ενισχύονται οι γεύσεις και τα αρώματά τους.
Φωνάξτε τους φίλους σας, λοιπόν, ένα από αυτά τα ζεστά καλοκαιρινά βράδια, γιατί γύρω από μία ψησταριά ακόμα και η παρέα αποκτά άλλη νοστιμιά.
Προετοιμασία του κρέατος και ψήσιμο των λαχανικών
Βγάλτε το βούτυρο από το ψυγείο και αφήστε το να μαλακώσει. Προετοιμάστε το κρέας με ελαιόλαδο, αλάτι, πιπέρι και σκόρδο, εκτός αν προτιμήσετε να ψήσετε μπιφτέκια.
Κόψτε κάθε καλαμπόκι τραβώντας περίπου 2,5 εκ. από τον φλοιό από την άκρη μέχρι τη βάση, αποκαλύπτοντας μια λωρίδα από τους κόκκους. Τοποθετήστε τα καλαμπόκια στη σχάρα με την ανοιγμένη λωρίδα προς τα πάνω, ακολουθούμενα από τα κολοκύθια και τις πιπεριές τσίλι.
Καθώς οι κόκκοι συρρικνώνονται και ροδίζουν στην ξηρή ζέστη, συγκεντρώνουν τη γεύση τους ενώ απορροφώντας τον καπνό τους φλοιού τους. Μετά από 20 λεπτά περίπου χωρίς να τα γυρίσετε, το καλαμπόκι θα έχει ροδίσει και καπνιστεί όμορφα.
Η πράσινη πιπεριά τσίλι είναι η ψυχή της σχάρας, εν μέρει επειδή προσθέτει τον καλύτερο καπνό. Αν δεν μπορείτε να βρείτε κανένα καλό δείγμα από τις επιμήκεις ποικιλίες hatch, μερικές μεγάλες χαλαπένιος είναι εξίσου καλές. Ψήστε και γυρίστε τις μέχρι να φουσκώσουν και να μαυρίσουν παντού, χωρίς να καούν.
Τα κολοκύθια μπορείτε να τα μαγειρέψετε ολόκληρα (εκτός αν είναι πολύ μεγάλα), γυρίζοντάς τα μέχρι να καούν εξωτερικά και να μαλακώσουν εσωτερικά. Αυτό παίρνει περίπου 20 λεπτά σε μέτρια φωτιά. Κόψτε τα σε ροδέλες πριν τα σερβίρετε.
Ενώ τα λαχανικά ψήνονται, ετοιμάστε την ακόλουθη σάλτσα καλαμποκιού.
Ετοιμάστε τη σάλτσα
Οι ποσότητες είναι ανά καλαμπόκι, υπολογίζοντας ότι θα χρησιμοποιηθούν και στο κρέας, τα κολοκύθια και τις πιπεριές.
1 κ.σ. μαλακό βούτυρο
1 κ.σ. μαγιονέζα
2 κ.γλ. σκόρδο πιεσμένο ή ψιλοκομμένο
1 κ.γλ. κόκκινη πιπεριά σε σκόνη, πικάντικη
2 κ.γλ. φρέσκα φύλλα θυμάρι
Αλάτι και πιπέρι
Ανακατέψτε όλα τα υλικά, σαν να φτιάχνετε μαγιονέζα με βούτυρο.
Ψήστε το κρέας
Βάλτε τα κομμάτια του κρέατος που έχετε ετοιμάσει ή τα μπιφτέκια στη σχάρα πάνω από τα κάρβουνα. Ψήστε για μισή ώρα περίπου γυρίζοντας ενδιάμεσα πλευρά.
Σερβίρετε μαζί με τα λαχανικά και τη σάλτσα που ετοιμάσατε και απολαύστε ένα καπνιστό δείπνο στην αυλή ή τη βεράντα σας.
Οι ιρανικές αρχές συνέλαβαν εκατοντάδες ανθρώπους και εκτέλεσαν δεκάδες άλλους, σε άλλο ένα κύμα καταστολής μετά τον πόλεμο των 12 ημερών με το Ισραήλ, σύμφωνα με οργανώσεις προάσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που κατηγορούν την Τεχεράνη ότι σπέρνει τον φόβο για να κρύψει τις αδυναμίες της.
Σύμφωνα με τη ΜΚΟ «Ανθρώπινα Δικαιώματα στο Ιράν», που εδρεύει στη Νορβηγία, έξι άνδρες απαγχονίστηκαν ως κατάσκοποι του Ισραήλ, δεκάδες άλλοι εκτελέστηκαν για άλλες κατηγορίες και περισσότεροι από 1.000 συνελήφθησαν για γεγονότα που σχετίζονται με τον πόλεμο.
Σύμφωνα με τη Ρόγια Μπόρουμαντ, την εκτελεστική διευθύντρια της αμερικανικής MKO «Κέντρο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Αμπντοραχμάν Μπόρουμαντ», οι ιρανικές αρχές προσπαθούν να καταστείλουν τη λαϊκή δυσαρέσκεια για το «ταπεινωτικό πλήγμα» που υπέστη η χώρα από το Ισραήλ, κάτι που κατέδειξε ότι η Τεχεράνη αδυνατεί «να ελέγξει τον εναέριο χώρο της και να προστατεύσει τους πολίτες». «Για να διατηρήσουν τον έλεγχο και να εμποδίσουν τους αντιπάλους τους στο εσωτερικό της χώρας να οργανωθούν και να κινητοποιήσουν τις δυνάμεις τους, οι Ιρανοί ηγέτες καταφεύγουν στον φόβο. Και, πιθανότατα, μόλις άρχισαν», είπε η Μπόρουμαντ.
Τέσσερις ημέρες μετά την έναρξη του πολέμου, στις 12 Ιουνίου, ο επικεφαλής της δικαστικής εξουσίας Γολαμχοσεΐν Μοχσενί Ετζεΐ, ζήτησε ταχείες δίκες για όσους κατηγορούνται για κατασκοπεία υπέρ του Ισραήλ. Ορισμένοι ακτιβιστές ή μέλη μειονοτήτων συνελήφθησαν στον δρόμο ή στο σπίτι τους, ενώ επισπεύστηκαν οι εκτελέσεις κρατουμένων που μεταφέρθηκαν σε άγνωστη τοποθεσία.
Μεταξύ των συλληφθέντων είναι ο ακτιβιστής για την ελευθερία της έκφρασης Χοσεΐν Ροναγί. Άλλοι, όπως ο ράπερ Τουμάτζ και ο ακτιβιστής Αράς Σαντεκί, συνελήφθησαν, ανακρίθηκαν και αφέθηκαν ελεύθεροι.
Μετά το ισραηλινό πλήγμα στη φυλακή του Εβίν, στις 23 Ιουνίου, όπου σκοτώθηκαν 79 άνθρωποι σύμφωνα με τις ιρανικές αρχές, κρατούμενοι μεταφέρθηκαν σε απόρρητες τοποθεσίες. Μεταξύ αυτών που μεταφέρθηκαν ενδέχεται να είναι η Γαλλίδα Σεσίλ Κολέρ και ο σύντροφός της Ζακ Παρί, που κρατούνται εδώ και τρία χρόνια, καθώς και ο φοιτητής Αλί Γιουνεσί, που παραμένει φυλακισμένος από τον Απρίλιο του 2020.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ τάχθηκε την Κυριακή υπέρ της σύναψης συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς, ενώ ο ισραηλινός στρατός προειδοποίησε για κλιμάκωση των επιχειρήσεων σε αρκετές συνοικίες της Γάζας και διέταξε μαζικές εκκενώσεις.
«Κάντε τη συμφωνία στη Γάζα. Επιστρέψτε τους ομήρους!» έγραψε ο Τραμπ στην πλατφόρμα Truth Social. Παράλληλα, οι Παλαιστίνιοι άμαχοι έλαβαν οδηγίες να εγκαταλείψουν την πόλη της Γάζας και την περιοχή Τζαμπαλίγια.
Ο εκπρόσωπος των Ισραηλινών Ενόπλων Δυνάμεων, Αβιχάι Αντρί, ανακοίνωσε ότι ο στρατός θα επιχειρήσει με «υπέρτατη ισχύ» στις περιοχές αυτές, προσθέτοντας: «Η επιχείρηση θα κλιμακωθεί και θα επεκταθεί προς τα δυτικά».
Ο Αντρί κάλεσε τους αμάχους της Γάζας να εκκενώσουν άμεσα προς τα νότια, προς την περιοχή αλ-Μαουάσι, προειδοποιώντας να αποφύγουν ζώνες που στοχοποιεί ο ισραηλινός στρατός για την εξάλειψη των τρομοκρατικών υποδομών.
Σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας της Γάζας, που ελέγχεται από τη Χαμάς και δεν διαχωρίζει αμάχους από μαχητές στα στοιχεία του, τουλάχιστον 88 άνθρωποι σκοτώθηκαν και 365 τραυματίστηκαν από ισραηλινά πλήγματα το τελευταίο 24ωρο.
Η Epoch Times δεν μπόρεσε να επιβεβαιώσει ανεξάρτητα τους αριθμούς.
Το Σάββατο, ο Τραμπ ανέφερε ότι ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου διαπραγματεύεται συμφωνία με τη Χαμάς που θα περιλάμβανε την απελευθέρωση των ομήρων που παραμένουν υπό κράτηση μετά την τρομοκρατική επίθεση της 7ης Οκτωβρίου 2023 στη νότια περιοχή του Ισραήλ.
Ο Τραμπ δεν έδωσε λεπτομέρειες για τις φερόμενες διαπραγματεύσεις, αλλά εξέφρασε την πεποίθηση του ότι Ισραήλ και Χαμάς θα καταλήξουν σε συμφωνία κατάπαυσης του πυρός μέσα σε μία εβδομάδα, αναφερόμενος σε συζητήσεις με εμπλεκόμενα στη διαμεσολάβηση πρόσωπα.
Από την πλευρά του, ο ανώτατος αξιωματούχος της Χαμάς, Μαχμούντ Μουρντάι, κατηγόρησε τον Νετανιάχου για παρακωλυτική τακτική, υποστηρίζοντας ότι ο Ισραηλινός πρωθυπουργός «επιδιώκει μια προσωρινή συμφωνία που θα διασφάλιζε μόνο την απελευθέρωση 10 ομήρων».
Περίπου 50 όμηροι βρίσκονται ακόμη στα χέρια της Χαμάς, με λιγότερους από τους μισούς να θεωρείται ότι παραμένουν ζωντανοί.
Απαντώντας, ο εκπρόσωπος του Νετανιάχου, Όμερντο Στρέι, δήλωσε πως η Χαμάς αποτελεί το μοναδικό εμπόδιο για τον τερματισμό του πολέμου, χωρίς να σχολιάσει άμεσα τις κατηγορίες του Μουρντάι.
Η ομάδα Τραμπ έχει επιδοθεί σε έντονες προσπάθειες για την επίτευξη κατάπαυσης του πυρός μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς. Την 31η Μαΐου, ο ειδικός απεσταλμένος του Τραμπ για τη Μέση Ανατολή, Στιβ Γουίτκοφ, κάλεσε τη Χαμάς να αποδεχτεί το προτεινόμενο πλαίσιο ως βάση για άμεσες συνομιλίες, που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε 60ήμερη παύση των εχθροπραξιών.
Σύμφωνα με τον Γουίτκοφ, η πρόταση προέβλεπε την απελευθέρωση 10 ζωντανών ισραηλινών ομήρων και των σορών 18 νεκρών, με αντάλλαγμα την αποφυλάκιση 125 κρατουμένων που εκτίουν ισόβια κάθειρξη και 1.111 Παλαιστινίων που συνελήφθησαν μετά την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου 2023.
Το Ισραήλ έκανε δεκτή την αμερικανική πρόταση, ωστόσο η Χαμάς πρότεινε ως αντάλλαγμα μόνιμη κατάπαυση του πυρός, πλήρη αποχώρηση των ισραηλινών δυνάμεων από τη Λωρίδα της Γάζας και απρόσκοπτη είσοδο ανθρωπιστικής βοήθειας. Η συμφωνία θα προέβλεπε επίσης την απελευθέρωση 10 ζωντανών ομήρων και των σορών άλλων 18, έναντι συμφωνημένου αριθμού Παλαιστίνιων κρατουμένων.
Ο Γουίτκοφ χαρακτήρισε την απάντηση της Χαμάς «απολύτως απαράδεκτη» και τόνισε ότι επιφέρει μόνο καθυστερήσεις στην πρόοδο του διαλόγου.
Ο ισραηλινός στρατός ξεκίνησε την επιχείρησή του στη Γάζα μετά τις πολύνεκρες επιθέσεις της Χαμάς στη νότια Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου 2023, που προκάλεσαν περισσότερους από 1.100 νεκρούς, χιλιάδες τραυματίες και την αιχμαλωσία 250 ανθρώπων.
Το υπουργείο Υγείας της Γάζας, υπό τον έλεγχο της Χαμάς, αναφέρει ότι οι ισραηλινές χερσαίες επιχειρήσεις έχουν οδηγήσει σε περισσότερους από 56.500 θανάτους μέχρι σήμερα, αριθμό που η εφημερίδα Epoch Times δεν έχει μπορέσει να επιβεβαιώσει ανεξάρτητα.
Η Ελλάδα, με την πλούσια πολιτιστική της κληρονομιά, διατηρεί μέχρι και σήμερα έναν θησαυρό παραδοσιακών χορών που εκφράζουν τη χαρά, τον πόνο, την κοινωνική συνοχή και την ιστορική μνήμη του ελληνικού λαού. Ο παραδοσιακός χορός δεν είναι απλώς διασκέδαση· αποτελεί μέσο έκφρασης, συναισθημάτων και συλλογικής ταυτότητας.
Σε καμία άλλη ευρωπαϊκή χώρα ο ντόπιος χορός δεν παραμένει τόσο ζωντανός και στενά δεμένος με την καθημερινή ζωή του λαού όσο στην Ελλάδα. Κι αυτό δεν ισχύει μόνο για τους Έλληνες· σε πολλά φολκλορικά συγκροτήματα του εξωτερικού διδάσκονται ελληνικοί χοροί, ενώ χιλιάδες ξένοι επισκέπτονται την Ελλάδα ειδικά για να συμμετάσχουν σε σεμινάρια ή να χορέψουν σε πανηγύρια και κέντρα διασκέδασης.
Ο ελληνικός χορός εξακολουθεί να ζει δυναμικά: ως παραδοσιακός χορός στα χωριά, ως φολκλορική έκφραση σε χορευτικά συγκροτήματα, ως λαϊκός χορός σε ταβέρνες συνοδείᾳ κλαρίνων, λύρας, κεμεντσεδών και μπουζουκιών, ακόμη και ως τουριστικός χορός μέσα από το γνωστό συρτάκι.
Παραδοσιακός και φολκλορικός χορός – Διευκρινίσεις
Ο όρος «παραδοσιακός» χρησιμοποιείται συχνά χωρίς σαφή διάκριση, γι’ αυτό είναι σημαντικό να ξεκαθαρίσουμε το νόημά του, ειδικά όσον αφορά τον χορό. Παραδοσιακός χορός είναι εκείνος που μεταδίδεται άμεσα από γενιά σε γενιά, αποτελώντας ζωντανό μέρος της λαϊκής παιδείας και κουλτούρας.
Αντίθετα, φολκλορικός θεωρείται ο παραδοσιακός χορός που έχει αποκοπεί από το φυσικό κοινωνικό του περιβάλλον. Εξωτερικά μπορεί να μοιάζει ίδιος, ωστόσο ουσιαστικά διαφέρει. Το βασικό του γνώρισμα είναι ότι η μετάδοσή του δεν γίνεται οργανικά, αλλά μέσω οργανωμένων δομών, όπως είναι οι χοροδιδάσκαλοι, τα μέσα ενημέρωσης ή οι δισκογραφικές εταιρείες.
Ένα δύσκολο ζήτημα είναι η κατηγοριοποίηση των εκφράσεων που βρίσκονται ανάμεσα στον παραδοσιακό και τον φολκλορικό χορό. Είναι σημαντικό να σημειώσουμε ότι τέτοιοι διαχωρισμοί δεν συνεπάγονται ιεραρχική αξιολόγηση. Ο παραδοσιακός χορός δεν είναι «ανώτερος» από τον φολκλορικό, τον λαϊκό, το μπαλέτο ή οποιοδήποτε άλλο είδος. Το σημαντικό είναι να γνωρίζουμε τι χορεύουμε και να επιλέγουμε αυτό που μας εκφράζει καλύτερα.
Ευτυχώς, στην Ελλάδα οι τοπικοί χοροί συνεχίζουν να διατηρούνται ζωντανοί.
Η ελληνική παραδοσιακή ενδυμασία
Ένα από τα χαρακτηριστικά στοιχεία της ελληνικής λαϊκής τέχνης, με έντονο τοπικό χρώμα, είναι η παραδοσιακή ενδυμασία. Οι ποικιλίες της είναι πολλές, καθώς επηρεάζονται τόσο από τις γεωγραφικές ιδιαιτερότητες όσο και από τη χρήση τους (γιορτινές, καθημερινές, εποχικές κ.ά.).
Γυναικείες ενδυμασίες
Οι γυναικείες φορεσιές ξεχωρίζουν για τους έντονους χρωματικούς συνδυασμούς και τα εντυπωσιακά τους στολίδια. Το βασικό τους κομμάτι είναι το φαρδύ πουκάμισο, συνήθως λευκού χρώματος, που επιτρέπει την άνετη κίνηση. Πάνω απ’ αυτό φοριέται το φόρεμα (φουστάνι), το οποίο ποικίλλει από περιοχή σε περιοχή. Το εξωτερικό ένδυμα περιλαμβάνει συνήθως πανωφόρια όπως το σιγκούνι, η φλοκάτα ή ο τζουμπές. Η φορεσιά ολοκληρώνεται με γιλέκα, ζώνες, την ποδιά, καθώς και κοσμήματα, κεφαλόδεσμο, κάλτσες και υποδήματα.
Ανδρικές ενδυμασίες
Οι ανδρικές φορεσιές είναι πιο λιτές στους χρωματισμούς και με λιγότερα διακοσμητικά στοιχεία. Η ποικιλία είναι επίσης μεγάλη, με κάθε γεωγραφική περιοχή να ξεχωρίζει για κάποιο ιδιαίτερο χαρακτηριστικό. Στη νησιωτική Ελλάδα, κύριο ένδυμα είναι η βράκα – ένα φουσκωτό παντελόνι, με την κρητική εκδοχή να ξεχωρίζει για την κομψότητά της. Στην ηπειρωτική χώρα, συναντάμε μάλλινα παντελόνια όπως η μπουραζάνα, το σαλβάρι ή τα τσαχτσίρια.
Η φουστανέλα, ωστόσο, αποτελεί την πιο γνωστή ανδρική φορεσιά της ηπειρωτικής Ελλάδας· λευκή πτυχωτή φούστα, η οποία, κατά ορισμένους, κατάγεται από τον αρχαιοελληνικό χιτώνα, ενώ κατά άλλους έχει ρωμαϊκή προέλευση. Οι ανδρικές ενδυμασίες περιλαμβάνουν επίσης πουκάμισο, γιλέκο, ζώνες ή ζωνάρια, ενώ στο κεφάλι φέρουν φέσι, κόκκινο μαλακό σκούφο αλλά και μαντήλι (Πελοπόννησος, Κρήτη) ή καλπάκι (Στέρεα Ελλάδα, Ήπειρος). Τα υποδήματα, τα γνωστά τσαρούχια, είναι φτιαγμένα από δέρμα χοίρου και φέρουν φούντες και σόλες με πρόκες. Σε πολλά νησιά φοριούνται μπότες.
Η φορεσιά, όπως και η μουσική, αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του παραδοσιακού χορού. Στις σύγχρονες φολκλορικές αναπαραστάσεις, η χρήση της ενισχύει τη σύνδεση τόσο του χορευτή όσο και του θεατή με το κοινωνικό και πολιτισμικό πλαίσιο του χορού. Για τον άνθρωπο της υπαίθρου, άλλωστε, η φορεσιά και ο χορός ήταν αδιαχώριστα. Ο καλός χορευτής έπρεπε να είναι και καλοντυμένος.
Ονοματολογία και κατηγοριοποίηση των ελληνικών χορών
Οι χοροί της ηπειρωτικής Ελλάδας ονομάζονται «στεριανοί», ενώ αυτοί των νησιών «νησιώτικοι».
Μια ακόμη βασική διάκριση είναι αυτή ανάμεσα στους συρτούς και τους πηδηχτούς χορούς. Οι συρτοί χαρακτηρίζονται από ομαλές, συρόμενες κινήσεις κοντά στο έδαφος, ενώ οι πηδηχτοί από έντονα πατήματα και αναπηδήσεις. Ορισμένοι χοροί συνδυάζουν και τα δύο στοιχεία, δημιουργώντας μικτές μορφές. Οι χορευτικές κινήσεις ποικίλλουν ανάλογα με την περιοχή· σε ορεινά μέρη, τα βήματα συχνά έχουν έντονα στοιχεία πηδηχτών χορών.
Βασικά χορευτικά σχήματα
Κύκλος (ανοιχτός ή κλειστός): το πιο συνηθισμένο σχήμα στους ελληνικούς χορούς.
Διπλοκάγκελο: δύο κύκλοι (εσωτερικός και εξωτερικός), όπου χορεύουν άντρες και γυναίκες εναλλάξ. Συχνός στην Ήπειρο και τη Θεσσαλία.
Λαβύρινθος: σύνθετα σχήματα με διασταυρώσεις, όπως στον τσακώνικο, ζωναράδικο ή πηλιορείτικο.
Ευθεία γραμμή: οι χορευτές παρατάσσονται σε ευθεία (π.χ. χασάπικος, φυσούνι).
Ζευγαρωτοί χοροί: κυρίως ερωτικοί, εκτελούνται από ζευγάρια με συγχρονισμένες ή αυτοσχεδιαστικές κινήσεις.
Αντικριστοί χοροί: οι χορευτές τοποθετούνται ο ένας απέναντι στον άλλον, είτε σε μικτά είτε σε ομοιογενή ζευγάρια.
Ατομικοί χοροί: ο χορευτής χορεύει μόνος του, συχνά αναπαριστώντας μια σκηνή (όπως θερισμός), ενίοτε με χρήση αντικειμένων ή για επίδειξη δεξιοτεχνίας.
Ο συρτός χορός και τα διάφορα είδη του
Ο συρτός είναι από τους πιο διαδεδομένους και αναγνωρίσιμους ελληνικούς χορούς. Χαρακτηρίζεται από ρυθμό σε 2/4 ή 4/4 και από συνεχόμενα, ομαλά βήματα. Είναι κοινωνικός χορός που εκτελείται σε κύκλο, με πιάσιμο από τα χέρια.
Είδη συρτών χορών
Καλαματιανός – Ο πιο γνωστός συρτός, με 7 βήματα και ρυθμό 7/8
Συρτός στα τρία – Ρυθμός 3/4, διαδεδομένος στην Πελοπόννησο
Συρτός στα δύο– στην Ήπειρο ονομάζεται και Πωγωνίσιος
Νησιώτικος συρτός – Πιο ελαφρύς και γρήγορος, με έντονη συμμετοχή βιολιού ή σαντουριού
Συρτός της Κρήτης (σιγανός) – Εκτελείται πριν τον πεντοζάλη· αργός και επιβλητικός.
Συρτός χανιώτικος – Παραλλαγή του συρτού με πιο γρήγορο ρυθμό και συγκεκριμένο χορευτικό μοτίβο
Συρτός Μακεδονίας-Θράκης – Χορεύεται κυκλικά, με αρκετές τοπικές παραλλαγές
Ο καλαματιανός
Οι ελληνικοί χοροί έχουν ιδιαίτερη θέση στον ελληνικό πολιτισμό. Υπάρχει μεγάλη ποικιλία. Ανάλογα με την περιοχή αλλάζει η μουσική, ο ρυθμός , τα βήματα. Υπάρχουν ωστόσο κάποιοι χοροί που χορεύονται σε όλη την Ελλάδα και που σχεδόν κάθε Έλληνας ξέρει να χορεύει, καθώς όλοι τους διδάσκονται στο μάθημα της γυμναστικής στο σχολείο. O «Καλαματιανός», ένας από τους πιο δημοφιλείς συρτούς, είναι ένας από αυτούς.
Οι ρίζες του χάνονται στην αρχαιότητα: πάνω σε αρχαία αγγεία, βλέπουμε χορευτές πιασμένους όπως στον καλαματιανό χορό, ενώ υπάρχουν και επιγραφές που αναφέρονται στους συρτούς χορούς.
Ιστορία και μέτρο
Ο καλαματιανός έχει λατρευτική καταγωγή και συνδέεται άμεσα με την τελετή και το βαθύτερο νόημα του γάμου. Ένα άλλο ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του είναι η μεγάλη μελωδική ποικιλία που παρουσιάζει. Πολλές φορές είναι τονισμένος πάνω στη σπάνια μουσική κλίμακα των 7/8, ένα μουσικό μέτρο που είναι, κατά κύριο λόγο, ελληνικό στην καταγωγή και που βρίσκεται και σε άλλους νεοελληνικούς χορούς. Η πρωτοτυπία, όμως, στον καλαματιανό χορό είναι ότι οι τρεις μετρικές κινήσεις, που είναι οι βασικές του ρυθμού και που με αυτές «κρατιέται» ο χρόνος του χορού, δεν είναι ισόχρονες, όπως θα περιμέναμε. Αντίθετα, η πρώτη από αυτές έχει μεγαλύτερη διάρκεια κατά ένα όγδοο από όση έχουν οι δύο επόμενες. Καθώς, λοιπόν, μπαίνουν μέσα στο βασικό αυτό μοτίβο οι άλλες μελωδικές ποικιλίες και παραλλαγές, γίνονται αιτία για πολλές μουσικές διαφοροποιήσεις, που ακολουθούν η μία την άλλη και γεννούν χρωματισμούς χάρη στους οποίους ο καλαματιανός παρουσιάζεται να έχει και να εκφράζει όχι μόνο διαρκείς διαφοροποιήσεις και ευχαρίστηση, αλλά και αιώνια νεανικότητα, που φαίνεται γεμάτη από αισιόδοξη ψυχολογία για την αντίληψη και το νόημα της ζωής. Η σημερινή ονομασία του – «καλαματιανός» – δείχνει τη σύγχρονη προέλευσή του από την Πελοπόννησο. Η χαρούμενη μουσική που τον συνοδεύει και ο ευχάριστος ρυθμός του τον καθιέρωσαν τελικά τις διάφορες παραλλαγές του σε όλη την Ελλάδα.
Για την αρχαία καταγωγή, εξάλλου, του συρτού χορού, εκτός από τις άλλες μαρτυρίες, που οι περισσότερες προέρχονται από αρχαίες παραστάσεις συρτού χορού πάνω σε μαρμάρινα ανάγλυφα και αγγεία, έχουμε, παράλληλα, και μια σπουδαία επιγραφική μαρτυρία: Σε λατρευτική επιγραφή, που βρέθηκε στο αρχαίο Ακραίφνιο της Βοιωτίας και που τη χρονολογούν στα πρώτα χρόνια που ζούσε ο Χριστός, αναφέρεται ότι κάποιος Βοιωτός αγωνοθέτης, που λεγόταν Επαμεινώνδας, γιός του Επαμεινώνδα, «τας πατρίους πομπάς και την των συρτών όρχησιν θεοσεβώς επετέλεσε». Αυτό σημαίνει ότι μαζί με τις λατρευτικές ιερές πομπές υπήρχε ως αναπόσπαστο στοιχείο της λατρείας και η «πάτριος όρχησις» των συρτών χορών, που έπρεπε μάλιστα να εκτελεστούν «θεοσεβώς», δηλαδή με σεβασμό στο Θεό. Από τον πληθυντικό, όμως, «των συρτών όρχησις» της αρχαίας επιγραφής, βλέπουμε ότι συνέβαινε στην αρχαιότητα το ίδιο που συμβαίνει και σήμερα, ότι δηλαδή οι συρτοί χοροί είναι πολλοί και είχαν και έχουν διαφορετικές υποδιαιρέσεις και ποικιλίες, που, όμως, όλες ανήκουν στη γενική κατηγορία των συρτών χορών. Ο χρονικός ρυθμός των συρτών χορών δεν είναι πάντα o ίδιος, αλλά ξεχωρίζει για την εξαιρετική ποικιλία και τους χρωματισμούς.
Η μουσική, τις πιο πολλές φορές, είναι γρήγορη και με ευχάριστο χαρακτήρα. Μια αισιοδοξία, δηλαδή, και μια φανερή ψυχική ικανοποίηση προβάλλονται, σαν να χρησιμεύουν για ψυχολογική βάση και αρχή αυτού του χορού που στη συνέχεια εκφράζεται με ανάλογες χορευτικές κινήσεις. Τώρα, δεν είναι δύσκολο να φτάσουμε στην ανακάλυψη της καταγωγής του καλαματιανού χορού. Το σχετικό με τον χορό τραγούδι εγκωμιάζει ιδιαίτερα το μεταξωτό καλαματιανό μαντήλι, που, τραγουδώντας ο χορευτής, λέει ότι θέλει πολύ να το αποκτήσει, για να το δέσει γύρω από το λαιμό του. Το τελευταίο αιτιολογικό, για εμάς σήμερα, είναι τουλάχιστον παράξενο. Αλλά από τα σχετικά γαμήλια έθιμα, γνωρίζουμε ότι σε παλιότερα χρόνια, στο γάμο η νύφη χάριζε, όπως εξακολουθεί και σήμερα, στους στενούς συγγενείς και φίλους του γαμπρού από ένα μεταξωτό καλαματιανό μαντήλι, που εκείνοι, όμως, αντί να το φορούν στο στήθος, όπως γίνεται σήμερα, είχαν έθιμο να το δένουν γύρω από το λαιμό τους. Γιατί; Επειδή ένα τέτοιο δέσιμο έδειχνε και συμβόλιζε την αφοσίωση και τη φιλία. Στο βάθος, λοιπόν, δεν ήταν χορός τοπικός που χορευόταν μόνο στην Καλαμάτα Ήταν ένας πανελλήνιος αρχαίος κυκλικός χορός, που άνηκε στην «πάτριον όρχησιν των συρτών χορών», και πάνω από όλα, ήταν ένας συρτός χορός του γάμου, αφιερωμένος στο «νόημα του δεσμού και στην πιστή φιλία και συναδέλφωση του γαμήλιου θιάσου». Εκτός από τα άλλα μέσα της τελετής, ο σκοπός κατορθωνόταν και με το περίφημο καλαματιανό μαντήλι, αυτό το σπουδαίο και ιερό σύμβολο του δεσμού. Αυτός, λοιπόν, είναι ο καλαματιανός χορός. Είναι ο σπουδαιότερος από τους συρτούς χορούς που όλοι τους είναι αρχαίοι ελληνικοί χοροί και είναι χαρακτηριστικός ιδιαίτερα για την αρμονία του, την ποικιλία του, τη λατρευτική καταγωγή του και βέβαια για τον απευθείας δεσμό του με την τελετή και το βαθύτερο νόημα του γάμου.
Τα βήματα
Χορεύεται από άνδρες και γυναίκες, σε κύκλο, πιασμένους από τα χέρια. Ο πρώτος μπορεί να αυτοσχεδιάζει και να κάνει φιγούρες. Συχνά κρατάει ένα άσπρο μαντήλι στο δεξί του χέρι. Ο χορός έχει 12 βήματα. Ανάλογα την περιοχή, υπάρχουν μικρές παραλλαγές, π.χ. στον τρόπο που σταυρώνεις τα πόδια. Τα βήματα μπορεί να φαίνονται πολλά, αλλά στην πραγματικότητα το σημαντικό είναι να ακολουθείς τον ρυθμό της μουσικής. Ακόμα κι αν δεν ξέρετε τα βήματα, μην διστάσετε να μπείτε στον χορό και να ακολουθήσετε τον ρυθμό των υπολοίπων. Σκοπός είναι να περάσετε καλά και όσο πιο πολύ τον χορεύετε τόσο πιο εύκολος θα σας φαίνεται.
Η μουσική
Η μουσική που συνοδεύει τον καλαματιανό είναι συνήθως εύθυμη και ο ρυθμός ποικίλει ανάλογα με την περιοχή. Το πιο αντιπροσωπευτικό τραγούδι, από όπου ίσως πήρε και το όνομά του, είναι το «Μαντήλι καλαματιανό», όπου η τραγουδίστρια ζητάει από τον αγαπημένο της, όταν πάει στην Καλαμάτα να της φέρει ένα μεταξωτό μαντήλι για τον λαιμό ως ένδειξη της αγάπης του (η Καλαμάτα ήταν γνωστή για την παραγωγή μεταξωτών μαντηλιών).
Ένα άλλο γνωστό τραγούδι που χορεύεται κυρίως στη Μακεδονία και συνοδεύεται από χάλκινα όργανα είναι το «Μήλο μου κόκκινο». Αν και ο τραγουδιστής μιλάει για μια ερωτική απογοήτευση, ο ρυθμός είναι ιδιαίτερα χαρούμενος. Αυτό είναι άλλωστε το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό των μακεδονίτικων χορών.
Για τη σεμνότητα και την αρμονικότητα, η εκτέλεση του συρτού χορού γίνεται από πολλούς μαζί χορευτές και χορεύτριες, που είναι πιασμένοι από τα χέρια και χορεύουν σε σχήμα κύκλου. Διαπιστώνει κανείς ότι είναι ένας χορός «κυκλικός» ή «κύκλιος», όπως οι ανάλογοι αρχαίοι ελληνικοί χοροί. Ο πρώτος του χορού, ο κορυφαίος, λέγεται σήμερα «μπροστινός» και είναι αυτός που «σέρνει το χορό». Είναι ο μόνος που αυτές τις στιγμές έχει ιδιαίτερη τιμή, αλλά και ο μόνος που μπορεί να έχει χορευτικές πρωτοβουλίες, που οι άλλοι πρέπει να παρακολουθούν και να ακολουθούν. Τον «μπροστινό» διαδέχονται κάθε τόσο άλλοι, και έτσι όλοι οι χορευτές περνούν από την τιμητική θέση και αναλαμβάνουν χορευτικές πρωτοβουλίες, έχοντας έτσι την ευκαιρία να επιδείξουν τις χορευτικές τους ικανότητες.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Άλκης Ράφτης, «Ο κόσμος του ελληνικού χορού», εκδόσεις Πολύτυπο, 1985
Ηλίας Δήμας, «Η χορευτική παράδοση της Ηπείρου», ιδιωτική έκδοση, 1993
Πόρους ύψους άνω των 8 δισεκατομμυρίων ευρώ εξασφαλίζει η ελληνική κυβέρνηση για την περίοδο 2026–2032, μέσω της ενεργοποίησης τριών ευρωπαϊκών χρηματοδοτικών εργαλείων: του Κοινωνικού Κλιματικού Ταμείου, του Ταμείου Εκσυγχρονισμού και του Ταμείου Απανθρακοποίησης Νήσων. Το σχετικό σχέδιο εγκρίθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο, ενώ ακολούθησε κοινή παρουσίαση από μέλη της κυβέρνησης.
Το συνολικό πακέτο χρηματοδότησης, όπως αναφέρθηκε, αφορά παρεμβάσεις που σχετίζονται με την κοινωνική πολιτική, την ενέργεια, την περιφερειακή ανάπτυξη, τη στήριξη της βιομηχανίας και τη βελτίωση των υποδομών, με έμφαση στην καθημερινότητα των πολιτών και την περιβαλλοντική βιωσιμότητα.
Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, Κωστής Χατζηδάκης, σημείωσε ότι ο προϋπολογισμός αυτός αντιστοιχεί σε μισό Ταμείο Ανάκαμψης και αποσκοπεί σε ταχύτερη υλοποίηση δράσεων με κοινωνικό και αναπτυξιακό χαρακτήρα. Όπως δήλωσε, «οι πόροι κατανέμονται σε υπουργεία και στοχεύουν σε τομείς όπως η κοινωνική στήριξη, η στέγαση, η ενεργειακή αναβάθμιση και οι θαλάσσιες μεταφορές».
Ενεργειακή στήριξη και πρόγραμμα «Εξοικονομώ»
Ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σταύρος Παπασταύρου, ανέφερε ότι δημιουργείται μητρώο ενεργειακά ευάλωτων νοικοκυριών, το οποίο θα συνδέεται με κάρτα δικαιούχου, παρέχοντας στοχευμένη βοήθεια. Το μέτρο αυτό αποσκοπεί στη βελτίωση της αποτελεσματικότητας των πολιτικών ενεργειακής στήριξης.
Παράλληλα, προχωρά η μεταρρύθμιση του προγράμματος “Εξοικονομώ”, ώστε η υλοποίησή του να είναι ταχύτερη και να παρακάμπτονται καθυστερήσεις λόγω γραφειοκρατικών διαδικασιών. Στο πλαίσιο αυτό εξετάζεται η συμμετοχή παρόχων ενέργειας ως διαμεσολαβητών, όπως εφαρμόζεται και σε άλλα ευρωπαϊκά κράτη.
Η στόχευση αφορά κυρίως τα ενεργειακά ευάλωτα νοικοκυριά, που σύμφωνα με το ΥΠΕΝ εκτιμώνται σε ποσοστό περίπου 25%, και την αναβάθμιση του οικιακού εξοπλισμού μέσω επιδότησης, περιλαμβανομένων αντλιών θερμότητας και άλλων συστημάτων.
Επιπλέον, προβλέπεται η επέκταση των ενεργειακών διασυνδέσεων στα νησιά (Δωδεκάνησα, Βόρειο Αιγαίο, Κυκλάδες), καθώς και η ενίσχυση επενδύσεων σε Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) και υποδομές αποθήκευσης.
Στήριξη στη βιομηχανία και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις
Ο υπουργός Ανάπτυξης, Τάκης Θεοδωρικάκος, ανακοίνωσε ότι προβλέπεται κονδύλι 200 εκατομμυρίων ευρώ για την ενεργοβόρο βιομηχανία και επιπλέον 575 εκατομμύρια ευρώ για πολύ μικρές επιχειρήσεις, με περίοδο υλοποίησης 2026–2032. Σύμφωνα με τις δηλώσεις του, οι ενισχύσεις θα δοθούν με έμφαση σε παραγωγικές επενδύσεις, την ενεργειακή αναβάθμιση των εγκαταστάσεων, και την προώθηση της πράσινης καινοτομίας.
Η υλοποίηση των δράσεων αυτών θα πραγματοποιηθεί σε συνεργασία με επιμελητήρια, τα οποία αναλαμβάνουν υποστηρικτικό ρόλο σε θέματα καθοδήγησης και εκπαίδευσης μικρών επιχειρήσεων.
Σε ερώτηση για τη σύνδεση των χρηματοδοτήσεων με τις κρατικές ενισχύσεις υπό τον νέο ευρωπαϊκό κανονισμό, ο κ. Θεοδωρικάκος ανέφερε ότι «οι πόροι από τη βιομηχανία επιστρέφουν στη βιομηχανία» με στόχο την ενεργειακή ασφάλεια και την αυτονομία της χώρας και της Ε.Ε.
Παρεμβάσεις στην κοινωνική πολιτική
Η υπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, Δόμνα Μιχαηλίδου, ανέπτυξε παρεμβάσεις ύψους 590 εκατ. ευρώ. Σύμφωνα με την ίδια, σχεδιάζεται νέο μοντέλο κοινωνικής κατοικίας με ενεργοποίηση ακινήτων και επιδότηση ενοικίου σε εργαζομένους που υπηρετούν σε ορεινές και νησιωτικές περιοχές.
Παράλληλα, εισάγεται επιδότηση για βοηθητικά μέσα κίνησης, όπως ηλεκτρικά αμαξίδια και hand bikes, ενώ ενισχύονται και Κέντρα Κοινότητας με στόχο την πληροφόρηση για ενεργειακά προγράμματα και κοινωνικές παροχές.
Η υπουργός αναφέρθηκε στη συνεχή αξιολόγηση της επιλεξιμότητας των δράσεων, με στόχο τον καθορισμό των ομάδων που θα ωφεληθούν από τα προγράμματα.
Εκπαίδευση και φοιτητική στέγαση
Η υπουργός Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, Σοφία Ζαχαράκη, παρουσίασε παρεμβάσεις για τη φοιτητική στέγαση και την ειδική αγωγή. Μεταξύ άλλων, προβλέπεται η ανακαίνιση φοιτητικών εστιών και συνέχιση της χορήγησης στεγαστικού επιδόματος σε φοιτητές από κοινωνικά ευάλωτες ομάδες.
Προγραμματίζεται επίσης πιλοτικό σχέδιο μεταφοράς μαθητών ειδικής αγωγής με ηλεκτρικά σχολικά λεωφορεία, καθώς και ενιαίο πληροφοριακό σύστημα για την εξυπηρέτηση παιδιών με αναπηρία.
Παρεμβάσεις στις νησιωτικές μεταφορές
Ο υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, Βασίλης Κικίλιας, ανακοίνωσε χρηματοδότηση 300 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Εκσυγχρονισμού για την αναβάθμιση του ακτοπλοϊκού στόλου και των λιμενικών υποδομών. Όπως σημειώθηκε, οι επενδύσεις στοχεύουν στην πράσινη μετάβαση των θαλάσσιων μεταφορώνκαι τη βελτίωση της ναυτιλιακής ασφάλειας.
Πράσινες μεταφορές και αναβάθμιση υποδομών
Ο αναπληρωτής υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Κωνσταντίνος Κυρανάκης, ανέφερε ότι με χρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Κλιματικό Ταμείο, θα γίνει πλήρης ανανέωση του στόλου των λεωφορείων με ηλεκτρικά οχήματα, θα βελτιωθεί η πρόσβαση για ΑμεΑ σε όλους τους σταθμούς του μετρό στην Αθήνα και θα ανακαινιστούν 38 σιδηροδρομικοί σταθμοί στη γραμμή Αθήνα–Θεσσαλονίκη. Όπως είπε, στόχος είναι να μειωθεί η ρύπανση στις πόλεις, να βελτιωθούν οι συγκοινωνίες και να μειωθεί το κόστος μετακινήσεων για όλους.
Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, έχει ήδη ολοκληρωθεί η κατανομή των δράσεων ανά υπουργείο, ώστε οι διαδικασίες ωρίμανσης των έργων να κινηθούν με ταχείς ρυθμούς. Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης υπογράμμισε ότι «όποιο κόμμα, στο πλαίσιο της διαβούλευσης, προτείνει νέα έργα, οφείλει να προτείνει και την αφαίρεση άλλων», δεδομένου ότι ο προϋπολογισμός είναι σταθερός.
Το Μουσείο Ελληνικών Λαϊκών Μουσικών Οργάνων «Φοίβος Ανωγειανάκης»-Κέντρο Εθνομουσικολογίας, στο πλαίσιο του διετούς κύκλου δράσεων «Μουσικά χωριά στην πόλη» (2024-2025) επιδιώκει μέσα από μια σειρά εκδηλώσεων να φωτίσει όψεις της μουσικής καθημερινότητας στην πόλη, τους τρόπους που η μουσική κληρονομιά εξελίσσεται και μεταβιβάζεται στον αστικό χώρο, μέσα από τη δράση μουσικών κοινοτήτων, μουσικών χωριών στην πόλη.
Φέτος, το Μουσείο δίνει βήμα επικοινωνίας σε τοπικούς, εθνοτοπικούς συλλόγους και παρέες με μουσικοχορευτική δραστηριότητα, καθώς και σε δίκτυα μουσικών που δραστηριοποιούνται στις γειτονιές της Αθήνας, αναδεικνύοντας τη δράση τους και τη σημασία τους τόσο για τη μουσική κληρονομιά όσο και για τη ζωή των ανθρώπων στην πόλη.
Σύμφωνα με τη Βασιλική Πολυζώη, διευθύντρια του ΜΕΛΜΟΦΑΚΕ, «πρόκειται για κοινότητες, φορείς της ζωντανής μουσικής κληρονομιάς, που διακινούν και μεταδίδουν γνώση, μάθηση, μνήμη αλλά κυρίως το αίσθημα της από κοινού δημιουργίας και δράσης».
Παράλληλα, το Μουσείο επιδιώκει να φωτίσει τους τρόπους με τους οποίους οι άνθρωποι σε διάφορες γειτονιές της πόλης αναζητούν μέσα από την παραδοσιακή μουσική το αίσθημα του ανήκειν και της συνέχειας στον χρόνο, δημιουργούν σχέσεις και μοιράζονται κοινές αρχές και αξίες.
Στο πλαίσιο αυτό, ένας εμβληματικός ιστορικός σύλλογος της πόλης, σημείο αναφοράς για τους απογόνους προσφύγων χαμένων, γεωγραφικά, πατρίδων της Ανατολής, δύο σύλλογοι ή/και παρέες με το βλέμμα τους στραμμένο στις νησιωτικές πατρίδες, μουσικοί, χοροδιδάσκαλοι και μουσικά σχήματα της πόλης, μαζί τους και η παλαιότερη Στρατιωτική Μουσική προσκλήθηκαν από το Μουσείο για να παρουσιάσουν το δικό τους μουσικό χωριό, τη δική τους μουσική κοινότητα, μέσα από τις εμπειρίες των μελών τους, τη μουσική και άλλη δράση τους. Δύο δημοσιογράφοι-μουσικοί και ένας ηθοποιός ανέλαβαν να διευκολύνουν τη συζήτηση με το κοινό.
Καθένας από τους συμμετέχοντες επεξεργάστηκε, οργάνωσε και προλόγισε ένα μουσικό, μουσικοχορευτικό ή άλλο πρόγραμμα, αναδεικνύοντας ψηφίδες στο πολύχρωμο μωσαϊκό της μουσικής καθημερινότητας στην πόλη.
Έξι μουσικές και μουσικοχορευτικές εκδηλώσεις και συζητήσεις, που ξεκινούν την 1η Ιουλίου και ολοκληρώνονται στις 27 Σεπτεμβρίου 2025, με τη συμμετοχή:
• τριών συλλόγων ή/και παρεών με σημείο αναφοράς τους τον τόπο καταγωγής των μελών τους
• μιας παρέας μουσικών, ερευνητών, χοροδιδασκάλων που ενώνουν τις δυνάμεις τους για να διερευνήσουν την ανοιχτή κοινότητα που δημιουργείται στην πόλη γύρω από τις μουσικές σκηνές, τις ταβέρνες, τα καλοκαιρινά φεστιβάλ…
• μουσικών που συναντώνται στο Μουσείο για να τιμήσουν τον δάσκαλο και συνεργάτη τους Νίκο Σαραγούδα
• της παλαιότερης Στρατιωτικής Μουσικής, που γιορτάζει τα 200 χρόνια συνεχούς μουσικής παρουσίας και προσφοράς,
θα φωτίσουν όψεις αυτής της πλούσιας μουσικής ζωής που ανθίζει στην πόλη, στην αυλή του Μουσείου, στην Πλάκα.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ
Τρίτη 1η Ιουλίου
Γλεντώντας στο μεγάλο χωριό της Αθήνας, ανακαλύπτοντας τα γλέντια στα κουτούκια, τις ταβέρνες και τις μουσικές σκηνές της πόλης
19:30 | ΣΥΝΟΜΙΛΙΑ
Συμμετέχουν οι μουσικοί Μυρσίνη Ποντικοπούλου-Βενιέρη και Αλέξανδρος Ριζόπουλος, η φωτογράφος – δασκάλα παραδοσιακών χορών Άρτεμις Λιάγκα, η δασκάλα παραδοσιακών χορών Χριστούλα Λύκου
Συντονίζει η Μάρω Παναγή
20:30 | ΜΟΥΣΙΚΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗ
Παίζουν τα Κιντέρια
Σάββατο 5 Ιουλίου
«Σύρ’ το (γ)αίμαν!»
Η καταγωγή μας μάς καλεί και μας ενώνει!
Σύλλογος Ποντίων «Αργοναύται – Κομνηνοί»
19:30 | ΣΥΝΟΜΙΛΙΑ
Συμμετέχουν μέλη του Χορευτικού και των άλλων Πολιτιστικών Τμημάτων του Συλλόγου
Συντονίζει ο Λευτέρης Καταχανάς
20:30 | ΜΟΥΣΙΚΟΧΟΡΕΥΤΙΚΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗ
Χορεύουν μέλη του Χορευτικού Τμήματος του Συλλόγου
