Οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Αυστραλία και η Ιαπωνία υπέγραψαν μια ιστορική συμφωνία για την ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των ναυτικών τους δυνάμεων, η οποία θα επιτρέπει τον πιο αποτελεσματικό ανεφοδιασμό, την αναπλήρωση αποθεμάτων και τις επισκευές πολεμικών πλοίων σε λιμάνια και εν πλω.
Η τριμερής συμφωνία υπογράφηκε την Παρασκευή στο πλοίο απόβασης USS America, που βρισκόταν σε επίσκεψη στο Μπρισμπέιν της Αυστραλίας. Μολονότι οι τρεις σύμμαχοι της περιοχής του Ειρηνικού συνεργάζονταν ήδη σε διμερείς συμφωνίες για ναυτική υλικοτεχνική υποστήριξη, αυτή αποτελεί την πρώτη επίσημη πρωτοβουλία που τους ενώνει και τους τρεις μαζί.
Η συμφωνία καλύπτει κρίσιμα πεδία, όπως τον ανεφοδιασμό πυραυλικών συστημάτων και τον ανεφοδιασμό καυσίμων πολεμικών πλοίων εν πλω, γεγονός που είναι καίριας σημασίας για τη διατήρηση ναυτικών επιχειρήσεων σε μεγάλες αποστάσεις.
Σημειώνεται ότι ναυτικά δεξαμενόπλοια των ΗΠΑ, της Αυστραλίας και της Ιαπωνίας ήδη ανεφοδιάζουν τα πλοία των εταίρων τους σε τακτική βάση. Ωστόσο, η νέα συμφωνία ενδέχεται να επιτρέψει τον ανεφοδιασμό των αυστραλιανών και ιαπωνικών δεξαμενόπλοιων από εμπορικά τάνκερ συμβεβλημένα με το αμερικανικό ναυτικό.
Ο αντιναύαρχος Τζεφ Τζάμπλον, αναπληρωτής αρχηγός επιχειρήσεων του αμερικανικού ναυτικού για εγκαταστάσεις και διοικητική μέριμνα, δήλωσε ότι η συνεργασία αυτή θα διασφαλίσει πως τα πλοία και των τριών χωρών θα λαμβάνουν «τα κατάλληλα υλικά και υπηρεσίες στο σωστό μέρος και χρόνο», είτε κατά τη διάρκεια τακτικών ασκήσεων ειρήνης είτε σε περιόδους κρίσης.
Στην τελετή υπογραφής παρευρέθηκαν επίσης η ναύαρχος Κάθριν Ρόουντς του Βασιλικού Ναυτικού της Αυστραλίας (Royal Australian Navy—RAN) και ο υποναύαρχος Ναόγια Χόσι της Ιαπωνικής Ναυτικής Δύναμης Αυτοάμυνας (Japan Maritime Self-Defense Force—JMSDF).
Ο Τζάμπλον επεσήμανε ότι η συμφωνία στέλνει ένα σαφές μήνυμα αποτροπής στους αντιπάλους, οι οποίοι έχουν πλέον να αντιμετωπίσουν την αδιαμφισβήτητη πραγματικότητα πως μια σύγκρουση μαζί τους θα ήταν αδύνατο να κερδηθεί και θα είχε υψηλό κόστος.
Σύμφωνα με τον Τζάμπλον, οποιαδήποτε χώρα ή αντίπαλος απειλεί έναν ελεύθερο και ανοιχτό Ινδο-Ειρηνικό λαμβάνει με αυτό το σύμφωνο ένα ξεκάθαρο μήνυμα. Ο αντιναύαρχος επικαλέστηκε την στρατηγική «Ελεύθερος και Ανοιχτός Ινδο-Ειρηνικός», που είχε πρωτοεισαχθεί από τον αείμνηστο Ιάπωνα πρωθυπουργό Σίνζο Άμπε και είχε υιοθετηθεί από τον πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ το 2017.
Η στρατηγική αυτή αποτελεί θεμέλιο λίθο της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ και εστιάζει στην οικοδόμηση ενός δικτύου περιφερειακών συμμάχων και εταίρων με κοινές αξίες, στην προώθηση της οικονομικής ευημερίας και στην πιο αποφασιστική αντίδραση στην προσπάθεια της κομμουνιστικής Κίνας να εκβιάσει τους γείτονές της ώστε να υποχωρήσουν από τα κυριαρχικά τους συμφέροντα.
Η νέα συμφωνία συνδέεται με την επέκταση της κινεζικής ναυτικής παρουσίας. Τον Φεβρουάριο, μια κινεζική μοίρα αποτελούμενη από φρεγάτα, καταδρομικό και πλοίο ανεφοδιασμού περιέπλευσε την Αυστραλία και πραγματοποίησε ασκήσεις πραγματικών πυρών στη Θάλασσα της Τασμανίας, ανάμεσα στην Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία.
Τον περασμένο Ιούνιο, η Κίνα ανέπτυξε δύο αεροπλανοφόρα με συνοδεία πέρα από την αποκαλούμενη «Πρώτη Αλυσίδα Νησιών» — μια σειρά νησιών από την Ιαπωνία μέχρι την Ταϊβάν, τις Φιλιππίνες και την Ινδονησία — η οποία θεωρείται παραδοσιακά ως η πρώτη άμυνα που η Κίνα θα έπρεπε να παραβιάσει σε ενδεχόμενο πόλεμο με τις ΗΠΑ.
Ιαπωνικές αρχές εξέφρασαν ανησυχίες όταν επιβεβαίωσαν ότι τα δύο κινεζικά αεροπλανοφόρα, το Liaoning και το Shandong, παρατηρήθηκαν να επιχειρούν χωριστά αλλά περίπου ταυτόχρονα κοντά σε νησιά του Νοτίου Ειρηνικού.
Σύμφωνα με Ιάπωνες αξιωματούχους, ήταν η πρώτη φορά που κινεζικά αεροπλανοφόρα εντοπίστηκαν να επιχειρούν ανατολικά της ιαπωνικής νήσου Ίβο Τζίμα — περίπου 750 μίλια από το Τόκυο — στην «Δεύτερη Αλυσίδα Νησιών», που περιλαμβάνει τα νησιά Γκουάμ, Παλάου και Παπούα Νέα Γουινέα.
Μόνο 15 χώρες παγκοσμίως διαθέτουν αεροπλανοφόρα και ακόμα λιγότερες μπορούν να αναπτύξουν δύο ταυτόχρονα με πλήρη συνοδεία. Αν και τα Liaoning και Shandong, βασισμένα σε τροποποιημένο σοβιετικό σχεδιασμό κλάσης Kuznetsov, δεν θεωρούνται τα πιο προηγμένα, η συντονισμένη λειτουργία τους αποδεικνύει την ικανότητα της Κίνας να προβάλει ναυτική ισχύ πέρα από τα παράκτια ύδατα της, στον ευρύτερο Ειρηνικό.
Εκτιμάται ότι το κινεζικό ναυτικό διαθέτει περίπου 395 πλοία, ενώ το αμερικανικό ναυτικό λειτουργεί 296 πλοία μάχης, αριθμός που δεν καλύπτει το θεσμικό όριο των 355 πλοίων, σύμφωνα με πρόσφατες εκθέσεις του Κογκρέσου.
Ο υπουργός Ναυτικού των ΗΠΑ, Τζον Φέλαν, δήλωσε ενώπιον της επιτροπής Ενόπλων Υπηρεσιών της Βουλής των Αντιπροσώπων σε ακρόαση προϋπολογισμού τον Ιούνιο, ότι με τον στόλο τους να πλησιάζει τα 400 πλοία, η Κίνα επιδιώκει όχι μόνο την άμυνα της πατρίδας της, αλλά και την προώθηση ισχύος και επιρροής στον Ινδο-Ειρηνικό.
Περισσότεροι από 2 εκατομμύρια χρήστες των προγραμμάτων περιήγησης Google Chrome και Microsoft Edge έχουν πέσει θύματα μιας, κατά τους ειδικούς της εταιρείας κυβερνοασφάλειας Koi Security, «προηγμένης» εκστρατείας κακόβουλου λογισμικού, η οποία περιγράφεται ως μία από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις αθέμιτης ανακατεύθυνσης προγραμμάτων περιήγησης που έχει εντοπίσει μέχρι σήμερα η εταιρεία.
Σύμφωνα με έκθεση της Koi Security στις 8 Ιουλίου, η εκστρατεία, που φέρει την ονομασία RedDirection, βασίστηκε σε ένα σύνολο 18 κακόβουλων επεκτάσεων για προγράμματα περιήγησης, οι οποίες ήταν διαθέσιμες για λήψη τόσο από το Chrome Web Store όσο και από το Microsoft Edge Add-ons. Όλες οι εμπλεκόμενες επεκτάσεις έχουν πλέον αφαιρεθεί από τις δύο πλατφόρμες.
Οι συγκεκριμένες επεκτάσεις εμφανίζονταν ως έγκυρα εργαλεία, προσφέροντας υπηρεσίες όπως VPN για πρόσβαση σε TikTok και Discord, παράκαμψη περιορισμών στο YouTube, προγνώσεις καιρού, ελεγκτές ταχύτητας βίντεο και πληκτρολόγια με emoji. Ωστόσο, σύμφωνα με τα ευρήματα της Koi Security, οι επεκτάσεις περιελάμβαναν μηχανισμούς κρυφής παρακολούθησης της περιήγησης των χρηστών, συλλέγοντας τις διευθύνσεις των ιστοσελίδων που επισκέπτονταν καθώς και μοναδικά αναγνωριστικά για σκοπούς εντοπισμού.
Όπως αναφέρεται στην έκθεση από τον Ίνταν Ντάρντικμαν της Koi Security, η εκστρατεία παρακολούθησης περιελάμβανε 2,3 εκατομμύρια χρήστες και δημιουργούσε μια εκτεταμένη, επίμονη δυνατότητα υποκλοπής τύπου«man-in-the-middle», όπου ένας «εισβολέας-ενδιάμεσος» μπορεί να παρακολουθεί, να υποκλέπτει ή και να αλλοιώνει τα δεδομένα που ανταλλάσσονται. Υπογράμμισε ότι κάθε κλικ, κάθε επίσκεψη σε ιστότοπο και κάθε ηλεκτρονική συναλλαγή θα μπορούσε να μετατραπεί σε πιθανό σημείο επίθεσης.
Το κακόβουλο λογισμικό, σύμφωνα με την εταιρεία, υλοποιείέναν σύνθετο μηχανισμό ανακατεύθυνσης του προγράμματος περιήγησης, που ενεργοποιείται κάθε φορά που ο χρήστης επισκέπτεται μια νέα ιστοσελίδα. Καταγράφει τη διεύθυνση του ιστοτόπου και τη διαβιβάζει σε απομακρυσμένο διακομιστή, συνοδευόμενη από το μοναδικό αναγνωριστικό του χρήστη. Επιπλέον, οι δράστες μπορούν να προγραμματίσουν το κακόβουλο λογισμικό ώστε να ανακατευθύνει αυτόματα τον χρήστη σε άλλες ιστοσελίδες, οι οποίες ενδέχεται να είναι επιβλαβείς.
Η Koi Security, αν και δεν απέδωσε δημόσια την επιχείρηση σε συγκεκριμένο φορέα ή κρατική οντότητα, χαρακτήρισε το RedDirection ως μια άκρως οργανωμένη και ιδιαίτερα παραπλανητική επιχείρηση, που συγκαταλέγεται στις μεγαλύτερες που έχει καταγράψει μέχρι σήμερα. Σημειώθηκε επίσης ότι πολλές από τις επεκτάσεις λειτουργούσαν αρχικά όπως διαφημίζονταν, γεγονός που τους επέτρεψε να αποκτήσουν θετικές αξιολογήσεις και να αποφύγουν να εγείρουν υποψίες στους επίσημους καταλόγους των επεκτάσεων.
Ο Ντάρντικμαν ανέφερε ως παράδειγμα το σενάριο επίσκεψης σε τραπεζικό ιστότοπο, όπου η επέκταση θα μπορούσε να καταγράψει την αίτηση και να ανακατευθύνει τον χρήστη σε ένα πιστό αντίγραφο της σελίδας σύνδεσης, φιλοξενούμενο από τους κυβερνοεισβολείς. Έτσι, τα στοιχεία σύνδεσης του χρήστη θα κατέληγαν απευθείας στα χέρια των εγκληματιών.
Η εταιρεία συνέστησε στους χρήστες που έχουν εγκαταστήσει κάποια από τις18 επεκτάσεις που σχετίζονται με την εκστρατεία RedDirection να τις αφαιρέσουν άμεσα, να διαγράψουν τα δεδομένα περιήγησής τους ώστε να απομακρυνθούν πιθανά αποθηκευμένα αναγνωριστικά και να προβούν σε πλήρη σάρωση του συστήματός τους για ανίχνευση πρόσθετων απειλών. Επιπλέον, συνέστησε την προσεκτική παρακολούθηση των λογαριασμών τους για ενδεχόμενη ύποπτη δραστηριότητα.
Έλεγχος που πραγματοποιήθηκε σταεπίσημα καταστήματα επεκτάσεων τόσο της Google όσο και της Microsoft επιβεβαίωσε ότι οι 18 εμπλεκόμενες επεκτάσεις έχουν αφαιρεθεί και δεν είναι πλέον διαθέσιμες για λήψη.
Η εφημερίδα The Epoch Times απηύθυνε ερώτημα προς τις Google και Microsoft για σχόλια.
Ακολουθεί λίστα με τις 18 γνωστές κακόβουλες επεκτάσεις που συνδέονται με την εκστρατεία RedDirection, μαζί με τα μοναδικά τους αναγνωριστικά:
Ένα νέο παραλλαγμένο κακόβουλο λογισμικό για macOS, γνωστό ως ZuRu, στοχεύει χρήστες υπολογιστών Apple, εισχωρώντας σε δημοφιλείς εφαρμογές που χρησιμοποιούνται για απομακρυσμένες συνδέσεις και διαχείριση διακομιστών, σύμφωνα με προειδοποίηση της εταιρείας κυβερνοασφάλειας SentinelOne στις 10 Ιουλίου.
Το ZuRu, που εντοπίστηκε για πρώτη φορά το 2021, έχει εξελιχθεί με την πάροδο του χρόνου και πλέον είναι ικανό να μολύνει περισσότερες εφαρμογές με νέους τρόπους. Η τελευταία του παραλλαγή λειτουργεί αποκλειστικά σε υπολογιστές Mac με το λειτουργικό σύστημα Sonoma 14.1, που κυκλοφόρησε τον Οκτώβριο του 2023, ή το πιο πρόσφατο Sequoia.
Προηγούμενες εκδόσεις του κακόβουλου λογισμικού είχαν εντοπιστεί ενσωματωμένες τόσο σε πειρατικές όσο και σε αυθεντικές εκδόσεις δημοφιλών εργαλείων για προγραμματιστές και επαγγελματίες πληροφορικής, όπως τα SecureCRT, Navicat και Microsoft Remote Desktop για Mac. Πιο πρόσφατα, το ZuRu εντοπίστηκε σε έκδοση της εφαρμογής Termius, η οποία χρησιμοποιείται για τη διαχείριση απομακρυσμένων διακομιστών και ασφαλών συνδέσεων.
Οι ερευνητές Φιλ Στόουκς (Phil Stokes) και Ντινές Ντεβαντός (Dinesh Devadoss) από τη SentinelOne ανέφεραν ότι το νέο δείγμα χρησιμοποιεί διαφορετική μέθοδο για να τροποποιήσει νόμιμες εφαρμογές, προσθέτοντας κακόβουλο κώδικα μαζί με ένα βοηθητικό πρόγραμμα τύπου command-and-control (C2), το οποίο επιτρέπει στους δράστες να ελέγχουν απομακρυσμένα τα «μολυσμένα» Mac.
Όπως σημειώνεται, το συγκεκριμένο C2 implant βασίζεται στο Khepri, ένα εργαλείο ανοιχτού κώδικα σχεδιασμένο για την απομακρυσμένη εκτέλεση εντολών και τη συλλογή πληροφοριών από ένα παραβιασμένο σύστημα. Αφού εγκατασταθεί, το «εμφύτευμα» παρέχει στους κυβερνοεισβολείς τη δυνατότητα μεταφοράς αρχείων, εκτέλεσης προγραμμάτων ή εντολών και λήψης των αποτελεσμάτων τους.
Οι ερευνητές επεσήμαναν ότι η νέα παραλλαγή του macOS.ZuRu συνεχίζει τη γνωστή τακτική των επιτιθέμενων, που βασίζεται στη χρήση νόμιμων εφαρμογών macOS ως μέσο διάδοσης του κακόβουλου λογισμικού. Εκτίμησαν επίσης ότι οι δράστες φαίνεται να εγκαταλείπουν απλούστερες μεθόδους, επιλέγοντας να ενσωματώνουν τον κακόβουλο κώδικα σε βοηθητικά προγράμματα, πιθανώς για να παρακάμψουν τα σύγχρονα συστήματα εντοπισμού απειλών.
Το ZuRu είχε αναφερθεί αρχικά από Κινέζο blogger, ενώ η διανομή του περιελάμβανε και «μολυσμένα» αποτελέσματα αναζήτησης στην κινεζική μηχανή Baidu — κάτι που ενδέχεται να υποδηλώνει ότι η εκστρατεία έχει κινεζική γλωσσική ή γεωγραφική βάση. Σύμφωνα με τη SentinelOne, η υποδομή command-and-control του κακόβουλου λογισμικού χρησιμοποιεί διευθύνσεις IP από το Alibaba Cloud, στοιχείο που υποδεικνύει ενοικίαση διακομιστών που φιλοξενούνται στην Κίνα. Ωστόσο, οι ερευνητές διευκρινίζουν ότι αυτό το δεδομένο δεν αποδεικνύει την υπηκοότητα ή τις διασυνδέσεις των δραστών, καθώς τέτοια υποδομή μπορεί να χρησιμοποιηθεί από οποιονδήποτε παγκοσμίως.
Το FBI είχε προειδοποιήσει το 2024 ότι κυβερνοεισβολείς συνδεδεμένοι με το Κομμουνιστικό Κόμμα Κίνας έχουν διεισδύσει σε κρίσιμες υποδομές των Ηνωμένων Πολιτειών και αναμένουν την κατάλληλη στιγμή για να χτυπήσουν. Ο τότε διευθυντής του FBI, Κρίστοφερ Ρέι, είχε αναφέρει πως οι κινεζικές ομάδες κυβερνοεπιθέσεων έχουν αυξηθεί τα τελευταία χρόνια, ενισχυόμενες από τη στρατιωτική και την κατασκοπευτική μηχανή του κινεζικού κράτους, με την ευρεία χρήση τεχνητής νοημοσύνης.
Ο Ρέι είχε τονίσει ότι οι επιθέσεις των Κινέζων κυβερνοεισβολέων δεν περιορίζονται πλέον στην κλοπή πνευματικής ιδιοκτησίας, αλλά επικεντρώνονται στην παραβίαση κρίσιμων τομέων, όπως η ενέργεια, οι τηλεπικοινωνίες και η ύδρευση, δίνοντας στο Πεκίνο τη δυνατότητα να εξαπολύσει ένα ισχυρό πλήγμα τη στιγμή που θα το κρίνει σκόπιμο.
Πιο πρόσφατα, το FBI και τρεις ακόμη ομοσπονδιακές υπηρεσίες των ΗΠΑ προειδοποίησαν και για ενδεχόμενες ιρανικές κυβερνοεπιθέσεις εναντίον κρίσιμων υποδομών στις ΗΠΑ.
Η Επιτροπή Επιχειρήσεων και Εμπορίου του βρετανικού Κοινοβουλίου εξέφρασε ανησυχία την Πέμπτη, μετά από αναφορές ότι η εταιρεία «γρήγορης μόδας» Shein επιχείρησε να πιέσει την αρμόδια ρυθμιστική αρχή του Ηνωμένου Βασιλείου να χαλαρώσει τους κανόνες εισαγωγής στο χρηματιστήριο, ώστε να μπορέσει να εισαχθεί στη Χρηματιστηριακή Αγορά του Λονδίνου.
Σε επιστολή προς την Αρχή Χρηματοπιστωτικής Συμπεριφοράς (Financial Conduct Authority – FCA), ο πρόεδρος της κοινοβουλευτικής επιτροπής Λίαμ Μπερν σημείωσε ότι η επιτροπή θα ανησυχούσε βαθύτατα σε περίπτωση αποδυνάμωσης των απαιτήσεων διαφάνειας, ιδίως όταν πρόκειται για υποθέσεις που ενδέχεται να σχετίζονται με παραβιάσεις διεθνών προτύπων ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Ο ίδιος προειδοποίησε ότι οποιαδήποτε χαλάρωση των κανόνων θα μπορούσε να πλήξει την ακεραιότητα του βρετανικού χρηματιστηριακού καθεστώτος, να βλάψει τη φήμη των χρηματοοικονομικών αγορών του Ηνωμένου Βασιλείου και να υπονομεύσει την εμπιστοσύνη των επενδυτών ως προς τη δέσμευση της χώρας για την προάσπιση των υψηλότερων διεθνών εργασιακών προτύπων.
Η Shein, η οποία ιδρύθηκε στην Κίνα και σήμερα έχει έδρα τη Σιγκαπούρη, έχει ανατρέψει τα δεδομένα στη βιομηχανία «γρήγορης μόδας», αποστέλλοντας απευθείας φθηνά ρούχα από εργοστάσια της Κίνας σε καταναλωτές στο εξωτερικό, περιλαμβανομένου του Ηνωμένου Βασιλείου και των Ηνωμένων Πολιτειών.
Μετά την αποτυχία εισαγωγής της στο χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης λόγω αντιδράσεων από Αμερικανούς βουλευτές και των εμποδίων που αντιμετώπισε από τις κινεζικές ρυθμιστικές αρχές, η εταιρεία στράφηκε στο Λονδίνο, όπου επίσης αντιμετώπισε σχολαστικό έλεγχο. Οι ανησυχίες αφορούσαν, μεταξύ άλλων, την πιθανότητα εμπλοκής καταναγκαστικής εργασίας Ουιγούρων μουσουλμάνων για την κατασκευή των ενδυμάτων της, τα οποία ενδέχεται να κατασκευάζονται στo Σιντζιάνγκ.
Η επιστολή του Μπερν προς τη FCA ακολούθησε δημοσίευμα των Financial Times, σύμφωνα με το οποίο υπήρξε διαφωνία μεταξύ των ρυθμιστικών αρχών της Βρετανίας και της Κίνας σχετικά με τη διατύπωση των παραγόντων κινδύνου στο ενημερωτικό δελτίο της Shein. Το ίδιο ρεπορτάζ ανέφερε ότι η Shein υπέβαλε πρόσφατα προσχέδιο του δελτίου της στο χρηματιστήριο του Χονγκ Κονγκ (HKEX), σε μια φερόμενη προσπάθεια να πιέσει τη βρετανική FCA να προχωρήσει σε χαλάρωση των κανόνων.
Η εφημερίδα TheEpoch Times απευθύνθηκε στη Shein και στο Χρηματιστήριο του Χονγκ Κονγκ για σχόλια, χωρίς να λάβει απάντηση μέχρι τη δημοσίευση. Η FCA από την πλευρά της δήλωσε ότι δεν σχολιάζει μεμονωμένες αιτήσεις.
Σύμφωνα με την κοινοβουλευτική επιτροπή, η βρετανική νομοθεσία απαιτεί από τις εισηγμένες εταιρείες να γνωστοποιούν στους επενδυτές παράγοντες κινδύνου. Αν και η FCA δεν προχωρά σε λεπτομερή έλεγχο των στοιχείων που αναφέρονται στα ενημερωτικά δελτία, έχει τη δυνατότητα να ερευνήσει μια εταιρεία μετά τη δημοσίευσή τους και να επιβάλει κυρώσεις σε περίπτωση παραπλανητικών δηλώσεων.
Σε προηγούμενη επιστολή του προς τον Μπερν, ο διευθύνων σύμβουλος της FCA, Νικίλ Ράθι, είχε διευκρινίσει ότι η ανάγκη για γνωστοποίηση έκθεσης σε προμηθευτές από το Σιντζιάνγκ εξαρτάται κυρίως από τον νομικό κίνδυνο που αυτή συνεπάγεται. Επικαλέστηκε μάλιστα δύο περιπτώσεις όπου απαιτείται τέτοια γνωστοποίηση, λόγω των ρυθμίσεων που ισχύουν στις σχετικές δικαιοδοσίες — μεταξύ αυτών και ο αμερικανικός νόμος για την Πρόληψη Καταναγκαστικής Εργασίας των Ουιγούρων (Uyghur Forced Labor Prevention Act — UFLPA), ο οποίος απαγορεύει την εισαγωγή προϊόντων από το Σιντζιάνγκ, εκτός αν αποδεικνύεται ότι δεν έχει χρησιμοποιηθεί καταναγκαστική εργασία.
Η ΕΕ έχει επίσης εγκρίνει τον Κανονισμό για την Καταναγκαστική Εργασία, ο οποίος θα τεθεί σε ισχύ το 2027, ωστόσο, σύμφωνα με τον Ράθι, δεν έχουν ακόμη καθοριστεί οι σχετικές οδηγίες.
Ακτιβιστές έχουν επανειλημμένα καλέσει τη βρετανική κυβέρνηση να εναρμονίσει τη νομοθεσία της με αυτή των ΗΠΑ, υποστηρίζοντας ότι το Ηνωμένο Βασίλειο έχει μετατραπεί σε «χώρο απόθεσης» προϊόντων που παράγονται με καταναγκαστική εργασία Ουιγούρων.
Οι Ουιγούροι υφίστανται μαζικές φυλακίσεις στην Κίνα, με εκτιμήσεις να κάνουν λόγο για πάνω από ένα εκατομμύριο άτομα που κρατούνται σε δίκτυο στρατοπέδων συγκέντρωσης και άλλων εγκαταστάσεων στο Σιντζιάνγκ. Επιζώντες έχουν καταγγείλει καταναγκαστική εργασία, στείρωση, πολιτική πλύση εγκεφάλου και άλλες μορφές κακοποίησης.
Σύμφωνα με ανάλυση της Epoch Times βάσει επίσημων κινεζικών στοιχείων, πάνω από το 90% του βαμβακιού που παράγεται στην Κίνα τα τελευταία τρία χρόνια προέρχεται από τo Σιντζιάνγκ.
(Πηγή: The Epoch Times. Δημιουργήθηκε με Datawrapper)
Η Shein είχε δηλώσει στο παρελθόν ότι εφαρμόζει πολιτική «μηδενικής ανοχής» στην καταναγκαστική εργασία και απαιτεί από τους συνεργαζόμενους κατασκευαστές να προμηθεύονται υλικά μόνο από εγκεκριμένες περιοχές.
Σε επιστολή της 20ής Ιανουαρίου προς τον Μπερν, η νομική σύμβουλος της Shein για την Ευρώπη, Γινάν Τζου, παρέθεσε κατάλογο των κινεζικών περιφερειών από τις οποίες προέρχονται οι προμηθευτές της εταιρείας, εξαιρώντας το Σιντζιάνγκ και το Μακάο.
Σύμφωνα με την ίδια, η Shein δεν απαγορεύει τη χρήση κινεζικού βαμβακιού στα προϊόντα της εφόσον η χρήση του δεν παραβιάζει την ισχύουσα νομοθεσία στις αγορές όπου δραστηριοποιείται. Για να συμμορφωθεί με τον UFLPA, η εταιρεία συνεργάζεται με την εταιρεία ελέγχου εφοδιαστικής αλυσίδας Oritain, η οποία το 2024 εντόπισε ότι το 1,3% του βαμβακιού της Shein προερχόταν από μη εγκεκριμένες πηγές.
Η Tζου πρόσθεσε ότι η εταιρεία απαιτεί από τους προμηθευτές υφασμάτων να δεσμεύονται ότι προμηθεύονται βαμβάκι μόνο από εγκεκριμένες περιοχές και να συμμορφώνονται με τους τοπικούς νόμους, ενώ οι κατασκευαστές με τους οποίους συνεργάζεται πρέπει να χρησιμοποιούν αποκλειστικά αυτά τα υφάσματα για τα προϊόντα που προορίζονται για τις ΗΠΑ και άλλες αγορές.
Η Epoch Times επικοινώνησε και με την Oritain για σχόλιο.
Εισερχόμαστε στο παράρτημα της εταιρείας στο Σύνταγμα, σε έναν χώρο λιτό και μοντέρνο που χαρακτηρίζεται από το βασικό μπλε χρώμα του χαλιού με τις παραλλαγές του και τα λευκά μινιμαλιστικά έπιπλα. Κοιτώντας λίγο ψηλότερα διακρίνονται λευκά πολύφωτα που μοιάζουν με φυσαλίδες, τα οποία ξεπροβάλλουν γύρω από τη βασική στρογγυλή λάμπα. Σε συνδυασμό με την οροφή-καθρέφτη που επεκτείνει τον χώρο, δημιουργούν μία αίσθηση μεγαλείου — συναίσθημα που μάλλον αρμόζει στο ευρύτερο ιστορικό πλαίσιό της. Λευκά προϊστορικά λιοντάρια με τους χαυλιόδοντες στέκουν επιβλητικά σε διάφορα σημεία του χώρου, σαν προστάτες μίας σημαντικής κληρονομιάς.
Σύντομα μας πλησιάζει ο κ. Βαγγέλης Κτενιάδης, Διευθύνων Σύμβουλος της V² Development. Καθόμαστε στο μεγάλο στρογγυλό τραπέζι του σαλονιού υποδοχής και μας εξιστορεί την αρχή, την πορεία και την επέκταση της εταιρείας.
(Ανδρέας Σταυρινίδης/Taste of Life)
Ιστορικό θεμέλιο της σημερινής ελληνικής ιδιοκτησίας
Η εταιρεία, γνωστή στο παρελθόν ως Ergon Development, ιδρύθηκε το 1975 από τον συνονόματο πατέρα του, Βαγγέλη Κτενιάδη, ο οποίος δραστηριοποιούνταν στον χώρο του real estate ήδη από το 1962.
Μέχρι το 1976, η εταιρεία είχε εξελιχθεί στη μεγαλύτερη επιχείρηση οικιστικής ανάπτυξης στην Ελλάδα, έχοντας συνάψει περισσότερα από 7.500 συμβόλαια πώλησης για αποκλειστικά δικά της περιουσιακά στοιχεία.
Σήμερα, αποτελεί την εταιρεία με τον μεγαλύτερο τζίρο στον τομέα του real estate στην ελληνική αγορά.
Λόγω της περιορισμένης οικονομικής κατάστασης στην Ελλάδα το 1960, η τότε Ergon Development πουλούσε οικόπεδα με εξήντα δόσεις των πέντε χρόνων. Έτσι, κάθε Έλληνας, ανεξάρτητα της οικονομικής του δυνατότητας, μπορούσε σταδιακά να αποκτήσει το δικό του κομμάτι γης.
Αυτό έθεσε ένα σημαντικό θεμέλιο για τη γενικότερη οικονομική κατάσταση των Ελλήνων μέχρι και σήμερα, καθώς η ατομική κατοχή γης είναι ταυτόχρονα μία ευκαιρία για περαιτέρω επενδύσεις και αναβαθμίσεις.
«Την εποχή εκείνη [δεκαετία 1960] πολύ λίγοι άνθρωποι είχαν τη δυνατότητα να αγοράσουν ένα ακίνητο κατευθείαν από μία εταιρεία. Πουλούσαμε περισσότερο οικόπεδα. Η εταιρεία μας είναι ο σημαντικότερος λόγος για τον οποίο έχουμε στην Ελλάδα το υψηλότερο ποσοστό ιδιοκτησίας από οποιαδήποτε άλλη χώρα στην Ευρώπη. Ακριβώς γιατί ο κόσμος δεν αγόραζε ακίνητα, αγόραζε οικόπεδα.
»Όταν, λοιπόν, αγόραζε ένα οικόπεδο, είτε βαθμιαία έχτιζε ένα σπίτι είτε υπήρχε το ζήτημα της αντιπαροχής. Με αυτόν τον τρόπο έδινε τα οικόπεδα σε κατασκευαστικές εταιρείες χωρίς να χρειάζεται να πληρώσει κάτι. Από τα οκτώ-δέκα διαμερίσματα που θα έχτιζαν οι εταιρείες, θα έπαιρνε και ο ιδιοκτήτης του οικοπέδου ένα ή δύο. Είναι κάτι που επίσης κράτησε την ελληνική κοινωνία σε συνοχή τα δύσκολα χρόνια της οικονομικής κρίσης που πέρασαν. Το να έχει ο Έλληνας το δικό του σπίτι τουλάχιστον τού έδινε μία ασφάλεια και μία δυνατότητα να μπορέσει να αντιμετωπίσει αυτήν τη δεκαετία με έναν διαφορετικό τρόπο», λέει ο κ. Κτενιάδης.
Ο Βαγγέλης Κτενιάδης, Διευθύνων Σύμβουλος της V² Development. (Ανδρέας Σταυρινίδης/Taste of Life)
Το γεγονός ότι η πλειοψηφία των ακινήτων στην ελληνική αγορά ανήκει σε ιδιώτες αποτελεί «το μυστικό του ελληνικού real estate». Οι περιοχές στην Ελλάδα στις οποίες, σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό, η εταιρεία έχει διαθέσει οικόπεδα εκτείνονται από το Περιστέρι έως το Ίλιον, το Λουτράκι (3.500-4.000 οικόπεδα), την Εύβοια, την Ερέτρια, την Αθήνα, την Κερατέα, το Λαύριο, το Πόρτο Ράφτη, τα Μέγαρα, την Κινέτα, το Ηράκλειο Κρήτης κ.ά.
Εμπνευσμένος κυρίως από τον πατέρα του, συμμετείχε μαζί του σε διάφορα πρότζεκτ ακινήτων από πολύ νεαρή ηλικία. Σπούδασε οικονομικά και real estate και μετονόμασε την εταιρεία σε V², λόγω του κοινού τους ονόματος.
Η φυσική πορεία των πραγμάτων
«Ό,τι πάει επάνω, θα πέσει κάποια στιγμή κάτω. Το θέμα είναι πόσο μεγάλος είναι αυτός ο κύκλος. Πρέπει απλά να αγοράζεις στις έξι η ώρα και να πουλάς στις δώδεκα [έξι το χαμηλότερο και δώδεκα το υψηλότερο σημείο του κύκλου]. Ο κάθε επιχειρηματίας έχει τη δική του αντίληψη για αυτό. Όταν τα πράγματα πάνε καλά στο real estate, ναι, μπορεί να υπάρξουν κάποια σημαντικά οικονομικά οφέλη αλλά όταν τα πράγματα δεν πάνε καλά, μαζί με τον τουρισμό, είναι τα πρώτα τμήματα της οικονομίας που χτυπιούνται — και χτυπιούνται άσχημα», επισημαίνει ο κ. Κτενιάδης.
Ήταν η ώρα έξι — όπως λέει χαρακτηριστικά — όταν η οικονομική κρίση άρχισε να δείχνει τα πρώτα της σημάδια στον χώρο του real estate, ήδη από το 2008.
Από τότε και για τα επόμενα τρία έως τέσσερα χρόνια, η εταιρεία του παρέδιδε ένα ακίνητο κάθε οκτώ μήνες, γεγονός που δημιούργησε σοβαρές δυσκολίες ακόμη και στην κάλυψη των βασικών λειτουργικών εξόδων.
«Προσαρμόσου και κάνε το καλύτερο που μπορείς, με αξιοπρέπεια, για να επιβιώσεις στις δύσκολες στιγμές και να απολαύσεις ό,τι έχεις όταν τα πράγματα πηγαίνουν καλά. Αυτό θα συμβαίνει πάντα».
(Ανδρέας Σταυρινίδης/Taste of Life)
Τα πράγματα άρχισαν να αλλάζουν τον Μάιο του 2013, όταν ο ίδιος συνέβαλε στην ίδρυση του ελληνικού προγράμματος μόνιμης άδειας παραμονής. Μέσω του προγράμματος, ένας κάτοικος του εξωτερικού μπορούσε να αποκτήσει άδεια παραμονής (και, μετέπειτα, την ελληνική υπηκοότητα) αγοράζοντας ανακαινισμένες κατοικίες σε διάφορες περιοχές της Αθήνας — ακόμα και στο κέντρο.
«Έσωσε το ελληνικό real estate στα δύσκολα εκείνα χρόνια», σημειώνει.
Η μεγάλη αυτή δυσκολία στην ευρύτερη ελληνική οικονομία έγινε αντί για καθοριστικό εμπόδιο μία ευκαιρία για ένα διαφορετικό άνοιγμα στην αγορά και μάλιστα με πρωτοφανή επιτυχία. «Το 2018, για πρώτη φορά πρόγραμμα άλλης χώρα ξεπέρασε σε αριθμό επιτυχημένων αιτήσεων το αμερικανικό EB-5. Το 2019, είχαμε μία ακόμα μεγαλύτερη αύξηση, άνω του 22%, οπότε για μία ακόμη χρονιά το ελληνικό πρόγραμμα είναι το Νο1 πρόγραμμα στον πλανήτη.»
Σύμφωνα με τον κ. Κτενιάδη, όσον αφορά το real estate, η Ελλάδα αποτελεί παγκόσμιο προορισμό, με το μεγαλύτερο ποσοστό επενδυτών να είναι Κινέζοι, σε ποσοστό 70-75%. Οι επόμενοι πελάτες, πλειοψηφικά, προέρχονται από την Τουρκία και έπειτα από τη Ρωσία.
Οι καλύτερες περιοχές της Ελλάδας για επένδυση σε κατοικία, είναι οι περιοχές στα νοτιοανατολικά προάστια της Αθήνας, από το Παλαιό Φάληρο μέχρι τη Βουλιαγμένη. «Έχεις την αίσθηση ότι, ενώ είσαι μέσα στον αστικό ιστό μίας πόλης πέντε εκατομμυρίων κατοίκων, ότι είσαι σε νησί — [είσαι] κοντά στη θάλασσα και μπορείς να πας για μπάνιο. Το μοναδικό μέρος που μπορεί να συγκριθεί με αυτό είναι η νότια Γαλλία.»
Εξωστρεφής προσέγγιση
Η V² έχει επεκτείνει τα γραφεία της στο εξωτερικό σε μέρη όπως η Σαγκάη, το Πεκίνο, η Γκουανγκτζού και το Ναϊρόμπι. Έχει μία αποκλειστική συνεργασία με χώρες της νοτιοανατολικής Ασίας.
«Γενικότερα, στόχος της εταιρείας είναι να έχει μία όσο περισσότερο εξωστρεφή προσέγγιση γίνεται και να δίνει σε όλον τον πλανήτη τη δυνατότητα της προώθησης του ελληνικού προγράμματος της άδειας μόνιμης παραμονής και γενικότερα την πώληση ακινήτων στην Ελλάδα, γιατί η χώρα μας είναι πανέμορφη, είναι πολύ ιδιαίτερη. Η χώρα μας ψηφίζεται τα τελευταία τέσσερα χρόνια από το Condé Nast Traveler ως η Νο1 χώρα στον πλανήτη για να ζεις.»
Η V² Development τιμήθηκε με το επίσημο βραβείο «Συνεισφορά στην Ελληνική Οικονομία» (Contribution to the Greek Economy Award) την 1η Νοεμβρίου 2021, από το Εμπορικό Επιμελητήριο Αθηνών (Athens Chamber of Tradesmen), κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης «Βραβεία Βιώσιμης-Καινοτόμου & Υπεύθυνης Επιχειρηματικότητας» στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Ανήκει στα υψηλότερης αναγνώρισης επιχειρηματικά βραβεία στην Ελλάδα, επιβραβεύοντας εταιρείες που συνεισφέρουν ουσιαστικά στην οικονομική ανάπτυξη της χώρας.
Το βραβείο απονεμήθηκε παρουσίᾳ εξεχόντων μελών της ελληνικής πολιτείας, μεταξύ των οποίων ο τέως υπουργός Ανάπτυξης, Άδωνις Γεωργιάδης, και η τέως Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου.
Η εκδήλωση επιβράβευσε εταιρείες που διακρίθηκαν για βιώσιμη, καινοτόμο και υπεύθυνη επιχειρηματικότητα, ενισχύοντας την εικόνα της V² Development ως πρότυπο επιχειρηματικής αριστείας.
Μέχρι σήμερα, η V² έχει επεκτείνει σημαντικά το χαρτοφυλάκιό της, ολοκληρώνοντας έργα σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και Κρήτη, ενώ ταυτόχρονα υλοποιεί νέα επενδυτικά σχέδια σε αγορές της Ευρώπης και της Ασίας. Η εταιρεία έχει υιοθετήσει πλήρως τεχνολογίες smart building με έμφαση στην αειφορία και την περιβαλλοντική υπευθυνότητα. Παράλληλα, το ελληνικό πρόγραμμα παροχής μόνιμης άδειας παραμονής παραμένει κεντρικός πυλώνας της στρατηγικής της, προσελκύοντας επενδυτές από όλον τον κόσμο και συμβάλλοντας ενεργά στην ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας.
Η «Θεία Κωμωδία», που γράφτηκε από τον Δάντη Αλιγκιέρι στις αρχές του 14ου αιώνα, αφηγείται το πνευματικό ταξίδι του προσκυνητή στα βασίλεια της μεταθανάτιας ζωής: την Κόλαση, το Καθαρτήριο και τον Παράδεισο. Το εμβληματικό ποίημα του Δάντη διατρέχει τα οδυνηρά βάθη της Κόλασης και εκτοξεύεται στις φωτεινές κορυφές του Ουρανού, περιλαμβάνοντας όλο το φάσμα των ανθρώπινων συναισθημάτων και εμπειριών, συμπυκνώνοντας το σύνολο του ανθρώπινου δράματος.
Λεπτομέρεια από τοιχογραφία του Λούκα Σινιορέλλι στο παρεκκλήσι του Αγίου Μπρίζιο, στον καθεδρικό ναό του Ορβιέτο, που απεικονίζει τον Δάντη Αλιγκιέρι. (JoJan/CCBY-SA 3.0)
Όπως σημειώνουν οι Άλντο Μπερνάρντο και Άντονυ Πελεγκρίνι στο βιβλίο τους Companion to Dante’s Divine Comedy, ο Δάντης προσπάθησε να συνθέσει ένα «πλήρες όραμα» για όλα όσα υπάρχουν, το σύμπαν και τη θέση της ανθρωπότητας σε αυτό, συγκεντρώνοντας όλα τα πράγματα σε ένα αρμονικό και οργανωμένο σύνολο, δεμένο με τη δύναμη της αγάπης. Τα περισσότερα από όσα έγραψε τον 14ο αιώνα ισχύουν εξίσου και σήμερα: συνεχίζουμε να ζούμε ένα ψυχολογικό και πνευματικό δράμα, του οποίου τα θεμέλια παραμένουν αναλλοίωτα. Για την ανθρώπινη φύση, ο πόνος αποτελεί συστατικό στοιχείο του κόσμου και θα παλεύουμε με το πώς να τον κατανοήσουμε.
Ο Δάντης μπορεί να μας βοηθήσει διδάσκοντάς μας σιγά-σιγά τον μυστηριώδη τρόπο με τον οποίο λειτουργεί ο πόνος και γιατί αποτελεί απαραίτητο καταλύτη για την ανάπτυξη και την τελειοποίησή μας ως ανθρώπινα όντα.
Ο πόνος στην κόλαση
Η «Θεία Κωμωδία» είναι ένα ποίημα γεμάτο πόνο στην αρχή. Μετά την περίφημη έναρξη που μας παρουσιάζει τον Δάντη σε «ένα ζοφερό δάσος, παραστρατημένο», ο ποιητής συναντά τον Βιργίλο και οδηγείται από εκείνον στα έγκατα της Κόλασης. Εκεί, βλέπει τα βάσανα, τα μαρτύρια και την απελπισία που είναι οι συνέπειες της αμετανόητης αμαρτίας.
Τοιχογραφία του Ντομένικο ντι Μικελίνο (1465) που παρουσιάζει σε πρώτο πλάνο τον Δάντη να κρατά τη «Θεία Κωμωδία» του, ενώ περιτριγυρίζεται από εικόνες της Κόλασης, των επτά βαθμίδων του Καθαρτηρίου και της Φλωρεντίας, με τις σφαίρες του Ουρανού ως επιστέγασμα. Καθεδρικός ναός της Αγίας Μαρίας του Φιόρε, Φλωρεντία. (Public Domain)
Καθώς ο Δάντης και ο Βιργίλιος κατεβαίνουν τα επίπεδα της Κόλασης το ένα το άλλο, βλέπουν τις ψυχές να παρασύρονται από καταιγίδες, να καρφώνονται από τα δίκρανα των δαιμόνων και να κολλάνε ανάποδα σε αχνιστές καυτές τρύπες — είναι τα βάσανα εκείνων που αρνήθηκαν να αλλάξουν. Οι αμαρτωλοί στην «Κόλαση» υφίστανται μια ατελείωτη εμπειρία πόνου ως τιμωρία για τις αμαρτίες τους και την άρνηση ή αδυναμία τους για γνήσια μετάνοια. Ο πόνος δεν μπορεί να επιφέρει καμία βελτίωση σε αυτές τις ψυχές.
Οι κριτικοί γενικά συμφωνούν ότι το ποίημα του Δάντη μπορεί να διαβαστεί σε πολλαπλά επίπεδα: Σε ένα επίπεδο, είναι η περιγραφή ενός ταξιδιού στη μετά θάνατον ζωή. Αλλά αλληγορικά, αφηγείται επίσης το ταξίδι της ψυχής προς τον Θεό κατά τη διάρκεια αυτής της ζωής, τη διαδικασία της πνευματικής μεταστροφής και ωρίμανσης.
Μέσα από ισχυρές ποιητικές εικόνες, ο Δάντης επισημαίνει το γεγονός ότι ακόμη και εδώ στη γη τα βάσανα μιας δύστροπης ψυχής είναι ουσιαστικά αυτοεπιβαλλόμενα. Ο αμαρτωλός ζει σε έναν κόσμο περιχαρακωμένο από την ατομική του θέληση και επιθυμίες, ο οποίος συνεχώς συστέλλεται μέχρι που το άτομο εγκλωβίζεται μέσα στο ίδιο του το κακό και τη δυστυχία. Αυτός ακριβώς είναι ο τρόπος με τον οποίο ο Δάντης απεικονίζει τον Σατανά στο ποίημα: ως μια τερατώδη φιγούρα κλεισμένη σε φύλλα πάγου, βαθιά στον πυρήνα της γης. Ο πάγος έχει σχηματιστεί εξαιτίας των ψυχρών ριπών που δημιουργούνται από το ατελείωτο χτύπημα των νυχτεριδοφτερών του κακού πνεύματος. Με την αχαλίνωτη υπερηφάνεια και την άκαρπη προσπάθειά του να υψωθεί πάνω από τον ίδιο τον Θεό, ο Σατανάς δημιούργησε ο ίδιος τη φυλακή του.
Στοχαζόμενοι για τη μεταφορική και τη γήινη έννοια του ποιήματος, βλέπουμε τη σοφία και την αλήθεια όσων προτείνει ο Δάντης: η εμπειρία του πόνου εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη στάση του πάσχοντος, και, σε ορισμένες περιπτώσεις, ο πόνος μπορεί ακόμη και προκαλείται από τον ίδιο, από την άρνησή του να εγκαταλείψει έναν επιβλαβή, επιζήμιο ή παράλογο τρόπο ζωής.
Εν τούτοις, ο τιμωρητικός πόνος της Κόλασης δεν είναι ο μόνος τύπος πόνου που παρουσιάζει ο Δάντης. Στο δεύτερο μέρος του ποιήματος, το «Καθαρτήριο», ο πόνος δεν είναι τιμωρητικός αλλά θεραπευτικός. Όλο το ύφος του ποιήματος αλλάζει ανάλογα με τη στάση των πασχόντων που συναντά ο Δάντης. Η αντίδρασή τους στον πόνο είναι εντελώς διαφορετική σε αυτό το βασίλειο του φωτός και της ελπίδας σε σύγκριση με τις θειούχες εσοχές της κόλασης.
Ο πόνος στο Καθαρτήριο
Το βουνό του Καθαρτηρίου υψώνεται σαν στήλη από τη θάλασσα, προς τον ουρανό — μια οπτική αναπαράσταση της ελπίδας που τρέφουν οι καρδιές των ψυχών που ανεβαίνουν τις πλαγιές του. Ενώ οι ψυχές που συνάντησε ο Δάντης στην Κόλαση καταριόντουσαν, βογκούσαν και βυθίζονταν στην αυτολύπηση, οι ψυχές στο Καθαρτήριο χαιρετούν η μία την άλλη με χαρά, τραγουδούν και συζητούν για την ποίηση. Το βλέμμα τους είναι στραμμένο προς τα έξω και προς τα πάνω, και διαθέτουν ελπίδα: την ελπίδα να εξαγνίσουν τις ατέλειές τους και να φτάσουν μια μέρα στον Παράδεισο.
Γκυστάβ Ντορέ, «Καθαρτήριο», 1861. Εικονογράφηση για το άσμα 19 της «Θείας Κωμωδίας». (Public Domain)
Αυτό που μας διδάσκει ο Δάντης στο «Καθαρτήριο» είναι ότι ο πόνος, όταν τον αγκαλιάζουμε με θάρρος και ελπίδα, μπορεί να μας μεταμορφώσει και να μας οδηγήσει, τελικά, σε ανώτερες περιοχές χαράς. Οι ψυχές στο Καθαρτήριο υποφέρουν με τη θέλησή τους, επειδή γνωρίζουν ότι οι πόνοι τους δεν έχουν σκοπό να τιμωρήσουν αλλά να θεραπεύσουν.
Οι ψυχές τους έχουν «λυγίσει» από σφάλματα που διέπραξαν στη ζωή και πρέπει να ισιώσουν. Για τον Δάντη, όπως και για αυτές τις ψυχές, η άνοδος στο βουνό είναι μια διαδικασία επίτευξης της ολότητας και αποκατάστασης της αθωότητας. Είναι ο δρόμος προς τον Παράδεισο.
Ολόκληρη η δομή του ποιήματος αντικατοπτρίζει τα πνευματικά στάδια της μετάνοιας: συνειδητοποίηση της αμαρτίας, μετάνοια και συγχώρεση. Ο κριτικός λογοτεχνίας Νασρουλάχ Μαμπρόλ γράφει:
«Όπως πρέπει να κάνουν όλα τα ανθρώπινα όντα, σύμφωνα με τη μεσαιωνική χριστιανική άποψη του Δάντη, ο προσκυνητής πρέπει πρώτα να αναγνωρίσει τη φύση της αμαρτίας (όπως κάνει στην «Κόλαση»), να εξιλεωθεί για την αμαρτία του (όπως κάνει στο «Καθαρτήριο») και να αυξηθεί σε σοφία, χαρά και αγάπη μέσω της αγίας ζωής (όπως κάνει στο «Παράδεισο»). Με αυτόν τον τρόπο, ο προσκυνητής Δάντης είναι ένας δυναμικός χαρακτήρας, που κινείται από την αμαρτία στη σωτηρία, από την άγνοια στη σοφία, από την απελπισία στη χαρά, μέσα από το ταξίδι του προς τον Θεό.»
Βλέπουμε αυτήν τη θεραπευτική διαδικασία να επιδεικνύεται στην ταράτσα των υπερήφανων, το πρώτο επίπεδο του Καθαρτηρίου. Οι πρώην αμαρτωλοί εδώ βαρύνονται από μεγάλες πέτρες που πρέπει να μεταφέρουν στο βουνό — ωστόσο, αν και λυγίζουν από το βάρος, δεν παραπονιούνται. Αυτό αποτελεί εν μέρει εξιλέωση για την αμαρτία της υπερηφάνειας, αλλά, ακριβέστερα, είναι ένας είδος επιδιόρθωσης. Είναι η διάλυση της δυσκαμψίας των υπερήφανων, έτσι ώστε να επανέλθουν στη σωστή κατάσταση και να μπορέσουν να περπατήσουν και πάλι με χάρη.
Παρομοίως, στο επίπεδο των ζηλόφθονων ράβονται τα μάτια τους, ώστε, πρώτον, να διδαχθούν να μην κοιτάζουν με ζήλια αυτά που έχουν οι γείτονές τους και, δεύτερον, να μάθουν να εμπιστεύονται και να στηρίζονται ο ένας στον άλλον καθώς ανεβαίνουν προς τη θέωση, αντί να υπονομεύουν ο ένας τον άλλον, όπως έκαναν στη ζωή.
Καθώς ανεβαίνει ο Δάντης τα επίπεδα, βιώνει και ο ίδιος τη διαδικασία της θεραπευτικής κάθαρσης. Όπως επισημαίνει ο κριτικός Τζόζεφ Πηρς , «ο συμβολισμός συνεχίζεται όταν ο άγγελος κάνει το σημάδι των επτά P πάνω στο μέτωπο του Δάντη, κατά την είσοδό του στο Καθαρτήριο, σύμβολο των επτά θανάσιμων αμαρτημάτων (P από το peccatum, τη λατινική λέξη για την αμαρτία). Κάθε ένα από αυτά τα Ρ αφαιρείται με τη άνοδό του στο επόμενο επίπεδο, κάτι που σημαίνει τον εξαγνισμό του από το αντίστοιχο αμάρτημα. Τελικά, στην κορυφή του Όρους του Καθαρτηρίου, ο Δάντης βρίσκεται στον επίγειο Παράδεισο, την Εδέμ πριν από το προπατορικό αμάρτημα, τον τόπο της αρχέγονης αθωότητας τον απαλλαγμένο από την αμαρτία». Έτσι, στο Καθαρτήριο, ο πόνος είναι λυτρωτικός, προπαρασκευαστικός και διορθωτικός.
Τι ακριβώς πρέπει να διορθωθεί; Στη ρίζα όλων των πνευματικών παραμορφώσεων, λέει ο Δάντης, βρίσκεται κάποιο είδος διαστροφής της αγάπης. Ο Δάντης υποστηρίζει ότι όλες οι πράξεις — καλές και κακές — απορρέουν τελικά από την αγάπη. Ακόμη και μια κακή πράξη εκτελείται επειδή το άτομο που τη διαπράττει αγαπάει κάτι — είτε το λάθος πράγμα είτε με λάθος τρόπο. Οι Μπερνάρ και Πελεγκρίνι εξηγούν: «Ο Δάντης μαθαίνει από τον Βιργίλιο ότι η κοσμική δύναμη που καθορίζει όλα τα πράγματα είναι η αγάπη. Η μοίρα κάθε ψυχής εξαρτάται από το πώς και πού κατευθύνει αυτή τη μυστηριώδη δύναμη που βρίσκεται και μέσα της και από την ικανότητά της να δέχεται την επιρροή της από έξω.»
Η σχέση ανάμεσα στον πόνο και την αγάπη διατυπώνεται υπέροχα στο ποίημα του Δάντη. Διότι αν η αγάπη είναι η πηγή όλων των πράξεων, τότε μια σωστά διατεταγμένη αγάπη παρέχει επίσης στις ψυχές στο Καθαρτήριο τα μέσα για να υπομείνουν αυτό που πρέπει να υπομείνουν. Πράγματι, η αγάπη περιέχει το κλειδί που επιτρέπει στον πάσχοντα να υπερβεί τον πόνο του. Ένα παράδειγμα αυτού συμβαίνει καθώς ο Δάντης φτάνει στο τελευταίο επίπεδο του Καθαρτηρίου, που αποτελείται από ένα πύρινο στεφάνι. Αυτό που του δίνει τελικά το κουράγιο να περάσει μέσα από τις φλόγες είναι η αγάπη του για τη Βεατρίκη, την οποία γνωρίζει ότι θα βρει στην άλλη πλευρά.
Χένρυ Χόλιντεϋ, «Ο Δάντης και η Βεατρίκη», 1883. Εμπνευσμένο από τη Vita Nuova. (Public Domain)
Μια από τις ψυχές που συναντά ο Δάντης στο Καθαρτήριο προσφέρει μία υπέροχη εξήγηση για το πώς η αγάπη κάνει τα βάσανα όχι απλώς υποφερτά, αλλά ακόμη και ένα είδος παρηγορίας:
Κάθε πνεύμα, του οποίου το τραγούδι καταγγέλλει την αδηφαγία στην οποία αφηνόταν, εδώ με την πείνα και τη δίψα εξαγνίζεται. Των καρπών τα αρώματα και η πάχνη της χλόης την επιθυμία μας να φάμε και να πιούμε φουντώνει. Και κάθε νέος γύρος, τον πόνο μας τροφοδοτεί. Πόνο, είπα; Παρηγορία, μάλλον: γιατί εκείνη η θέληση στο δέντρο μάς οδηγεί, η ίδια που τον Χριστό οδήγησε να κράξει τον Πατέρα, την ώρα που μας έσωζε πληρώνοντας με το ίδιο Του το αίμα. («Καθαρτήριο», Άσμα XXIII, ελεύθερη απόδοση από αγγλική μετάφραση – Σ.τ.Μ)
Με άλλα λόγια, το εξαγνιστικό μαρτύριο των κάποτε αδηφάγων ψυχών γίνεται στην πραγματικότητα παρηγοριά γι’ αυτές, αφού γνωρίζουν ότι τις θεραπεύει από το πάθος τους και τις φέρνει πιο κοντά στο αντικείμενο της αγάπης τους, τον Θεό. Αυτό είναι το ευτυχές παράδοξο που διερευνάται στο «Καθαρτήριο»: Ο πόνος δεν είναι ασύμβατος με την ευτυχία, τη χαρά και την αγάπη.
Στο τελευταίο τμήμα του ταξιδιού και ποιήματος του Δάντη, στον «Παράδεισο», δεν υπάρχει πόνος. Αλλά ο Δάντης μπορεί να φτάσει εκεί μόνο περνώντας από τις δοκιμασίες της Κόλασης και του Καθαρτηρίου. Με αυτόν τρόπο, ο ποιητής μάς δείχνει ότι ο πόνος έχει νόημα και αξία όταν ανταποκρινόμαστε θετικά σε αυτόν, ένα νόημα που εγκυμονεί την υπόσχεση μιας διαρκώς βαθύτερης ευτυχίας.
Υπερψήφιση της τροπολογίας και περιεχόμενο του μέτρου
Στις 11 Ιουλίου 2025, η Ολομέλεια της Βουλής ενέκρινε τροπολογία του υπουργείου Μετανάστευσης με 177 ψήφους «υπέρ», 74 «κατά» και 42 «παρών» . Με τη ρύθμιση αυτή αναστέλλεται για χρονικό διάστημα τριών μηνών η δυνατότητα υποβολής αιτήσεων ασύλου από μετανάστες που φτάνουν στην Ελλάδα παράτυπα, με πλωτά μέσα, από τη Βόρεια Αφρική.
Σύμφωνα με το κείμενο της τροπολογίας, τα άτομα αυτά θα υποχρεώνονται σε επιστροφή χωρίς καταγραφή στη χώρα προέλευσης ή καταγωγής τους. Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης υπερασπίστηκε την ανάγκη του μέτρου ως «απαραίτητη προσωρινή αντίδραση», σημειώνοντας ότι στηρίζεται στην ίδια νομική επιχειρηματολογία που είχε χρησιμοποιήσει η κυβέρνηση όταν αντιμετώπισε τη μεταναστευτική εισβολή στον Έβρο, το 2020.
Η κυβέρνηση διαμήνυσε ότι πρόκειται για έκτακτη απόφαση που στέλνει ξεκάθαρο μήνυμα ότι η θαλάσσια δίοδος προς την Ελλάδα κλείνει – αποθαρρύνοντας διακινητές και επίδοξους μετανάστες, καθώς όσοι επιχειρούν να εισέλθουν θα συλλαμβάνονται και δεν θα μπορούν να εγκατασταθούν νόμιμα στη χώρα.
Η απόφαση αυτή προέκυψε ως απότοκος των αυξημένων μεταναστευτικών ροών μέσω της λεγόμενης «διαδρομής της Λιβύης» προς την Κρήτη και τη Γαύδο. Το τελευταίο διάστημα καταγράφηκε έκρηξη αφίξεων, με περισσότερους από 840 παράτυπους μετανάστες να διασώζονται σε συντονισμένες επιχειρήσεις νότια της Κρήτης και της Γαύδου μέσα σε λίγες ώρες, στις αρχές Ιουλίου.
Συνολικά, εκτιμάται ότι 7.336 άτομα έφτασαν στην Κρήτη και τη Γαύδο μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2025, σε 129 διαφορετικά περιστατικά, ενώ τουλάχιστον άλλοι 2.000 προστέθηκαν μόνο την πρώτη εβδομάδα του Ιουλίου, ανεβάζοντας το σύνολο των αφίξεων από τις αρχές του έτους σε πάνω από 9.000.
Η απότομη αυτή αύξηση δημιούργησε έντονη πίεση, καθώς στη νότια Κρήτη δεν υπήρχαν οργανωμένες δομές υποδοχής μεταναστών. Η κυβέρνηση επικαλέστηκε την κατάσταση αυτή ως λόγο λήψης έκτακτων μέτρων, κάνοντας λόγο για «έκτακτη κατάσταση» που απαιτεί έκτακτη αντιμετώπιση.
Παράλληλα, ανακοίνωσε τη δημιουργία νέας κλειστής δομής φιλοξενίας στην Κρήτη για την τοπική διαχείριση των ροών, καθώς και ενίσχυση της συνεργασίας με τη Λιβύη ώστε να αποτραπούν οι αναχωρήσεις πλοιαρίων από τις αφρικανικές ακτές.
Πολιτικές αντιπαραθέσεις στη Βουλή
Η τροπολογία υπερψηφίστηκε με ευρεία πλειοψηφία, καθώς πέραν των βουλευτών της κυβερνώσας Νέας Δημοκρατίας τη στήριξαν και οι βουλευτές του κόμματος Ελληνική Λύση, καθώς και ορισμένοι ανεξάρτητοι προερχόμενοι από το κόμμα των «Σπαρτιατών», συγκεντρώνοντας συνολικά 177 «ναι».
Αντίθετα, 74 βουλευτές από τα κόμματα της αντιπολίτευσης – ΣΥΡΙΖΑ, ΚΚΕ, Πλεύση Ελευθερίας και Νέα Αριστερά – καταψήφισαν την τροπολογία, ενώ το ΠΑΣΟΚ και η Νίκη επέλεξαν να δηλώσουν «παρών» (ψήφος ουδετερότητας) στην ψηφοφορία.
Η κοινοβουλευτική συζήτηση διεξήχθη σε έντονο κλίμα, αντανακλώντας τις ιδεολογικές αντιπαραθέσεις γύρω από το μεταναστευτικό. Βουλευτές της αριστερής αντιπολίτευσης κατηγόρησαν την κυβέρνηση για απάνθρωπη και παράνομη αντιμεταναστευτική πολιτική, σημειώνοντας ότι οι πρόσφυγες ρισκάρουν τη ζωή τη δική τους και των παιδιών τους αναζητώντας άσυλο και δεν θέτουν τις ζωές τους σε κίνδυνο «κορώνα-γράμματα για το άσυλο» δίχως σοβαρό λόγο. Σύμφωνα με την αντιπολίτευση, το μέτρο αντιβαίνει στο διεθνές δίκαιο και υπονομεύει τις ανθρωπιστικές αξίες της χώρας.
Νωρίτερα, η Ζωή Κωνσταντοπούλου (επικεφαλής της Πλεύσης Ελευθερίας) είχε καταθέσει ένσταση αντισυνταγματικότητας κατά της τροπολογίας, την οποία στήριξαν από κοινού όλα τα κόμματα της αριστερής αντιπολίτευσης και το ΠΑΣΟΚ. Η ένσταση αυτή, που υποστήριζε πως η προτεινόμενη αναστολή ασύλου παραβιάζει κατοχυρωμένα συνταγματικά δικαιώματα, απορρίφθηκε από την κυβερνητική πλειοψηφία. Στη συνέχεια, το ΠΑΣΟΚ επέλεξε να τηρήσει στάση ουδετερότητας («παρών») στην τελική ψηφοφορία, παρά τη στήριξη που είχε παράσχει στην ένσταση αντισυνταγματικότητας νωρίτερα. Η διττή αυτή στάση προκάλεσε την κριτική της κυβέρνησης – ο αρμόδιος υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου Θάνος Πλεύρης κατηγόρησε το ΠΑΣΟΚ για «διγλωσσία», επισημαίνοντας ότι δεν πήρε σαφή θέση μέχρι τέλους.
Νομικές ενστάσεις και συνταγματικά ζητήματα
Η νομιμότητα της τροπολογίας και η επίκληση κατάστασης έκτακτης ανάγκης προκάλεσαν έντονους προβληματισμούς. Ο πρώην αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και συνταγματολόγος Ευάγγελος Βενιζέλος εξέφρασε σοβαρές αντιρρήσεις για το νομικό σκεπτικό της ρύθμισης.
Όπως επεσήμανε, στην αιτιολογική έκθεση της τροπολογίας η κυβέρνηση επικαλέστηκε ότι συντρέχουν οι προϋποθέσεις του άρθρου 15 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ). Το άρθρο 15 ΕΣΔΑ επιτρέπει, σε περίπτωση «δημοσίου κινδύνου που απειλεί τη ζωή του έθνους», την προσωρινή λήψη μέτρων ακόμη και κατά παρέκκλιση ορισμένων υποχρεώσεων που απορρέουν από τη Σύμβαση – ουσιαστικά πρόκειται για ρήτρα έκτακτης ανάγκης σε περιόδους κρίσεων (πόλεμος, μεγάλης κλίμακας απειλές κλπ.).
Ο κος Βενιζέλος σημείωσε ότι ουδέποτε στο παρελθόν είχε γίνει επίκληση του άρθρου 15 ΕΣΔΑ από την Ελλάδα, ούτε στη δεκαετία της οικονομικής κρίσης ούτε κατά τη διάρκεια της πανδημίας ούτε για τη μεταναστευτική κρίση του Έβρου το 2020, και διερωτήθηκε με νόημα: «Γιατί τώρα έπρεπε να προκαλέσει αυτήν τη συζήτηση […] και με διεθνείς θεσμούς;»
Σε αντίστοιχο πνεύμα, η Ένωση Διοικητικών Δικαστών (τα αρμόδια δικαστικά όργανα για θέματα ασύλου) εξέδωσε ανακοίνωση με την οποία ζητά την άμεση απόσυρση της τροπολογίας για την τρίμηνη αναστολή ασύλου. Οι διοικητικοί δικαστές επισημαίνουν ότι η προτεινόμενη αναστολή πρόσβασης στις διαδικασίες ασύλου, σε συνδυασμό με την επιστροφή των νεοεισερχομένων χωρίς καν καταγραφή, παραβιάζει ευθέως το θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα στο άσυλο.
Η ελληνική κυβέρνηση από την πλευρά της επιμένει ότι η ρύθμιση έχει σαφώς προσωρινό χαρακτήρα και περιορισμένο πεδίο εφαρμογής. Η διάρκειά της ορίστηκε στους τρεις μήνες και, σύμφωνα με αρμόδιες πηγές, θα επανεκτιμηθεί αναλόγως της εξέλιξης των μεταναστευτικών ροών και των ευρύτερων συνθηκών ασφαλείας.
Η προκαταρκτική έρευνα για τη συντριβή του αεροσκάφους της Air India που έλαβε χώρα πριν από έναν μήνα, στις 12 Ιουνίου, με θύματα 260 επιβάτες και μέλη του πληρώματος, καταδεικνύει ότι οι διακόπτες ελέγχου καυσίμου απενεργοποιήθηκαν δευτερόλεπτα μετά την απογείωση.
Η έκθεση επισημαίνει ότι οι διακόπτες καυσίμου και για τους δύο κινητήρες τέθηκαν εκτός λειτουργίας με διαφορά ενός δευτερολέπτου. Το επιβατηγό αεροσκάφος μεγάλων αποστάσεων είχε αναπτύξει ταχύτητα 180 κόμβων (περίπου 333 χλμ/ώρα) και βρισκόταν σε φάση ανόδου, όταν καταγράφηκε η απενεργοποίηση των διακοπτών από τη θέση «λειτουργία» (run) στη θέση «διακοπή» (cutoff). Στη συνέχεια, οι δύο κινητήρες άρχισαν να χάνουν ισχύ.
Η προκαταρκτική έκθεση δεν αποδίδει αιτιώδη συνάφεια ούτε ευθύνες για το δυστύχημα, ωστόσο κάνει λόγο για διάλογο μεταξύ των δύο πιλότων, στον οποίο ο ένας φέρεται να ρώτησε τον άλλο γιατί σταμάτησε την παροχή καυσίμου, με τον δεύτερο να απαντά πως δεν το είχε κάνει. Δεν διευκρινίζεται ποιος εκ των δύο – ο κυβερνήτης ή ο συγκυβερνήτης – έκανε την ερώτηση.
Λιγότερο από ένα λεπτό μετά την απογείωση, πιλότος ακούγεται στην καταγραφή να εκπέμπει το σήμα κινδύνου «Mayday, Mayday, Mayday», λίγο προτού το αεροσκάφος συντριβεί.
Το Boeing 787-8 Dreamliner εκτελούσε πτήση από την πόλη Αχμενταμπάντ προς το Λονδίνο και μετέφερε συνολικά 242 επιβάτες συν τα μέλη του πληρώματος. Σύμφωνα με τις ινδικές αρχές, 241 άνθρωποι που επέβαιναν στο αεροσκάφος σκοτώθηκαν, ενώ εντοπίστηκαν ακόμη 19 θύματα στο έδαφος. Μόνο ένας επιβάτης επέζησε, διαφεύγοντας μέσω σπασμένης εξόδου κινδύνου.
Το αεροσκάφος συνετρίβη σε κατοικημένη περιοχή κοντά στο αεροδρόμιο, προσκρούοντας σε φοιτητική εστία ιατρικού κολεγίου. Σύμφωνα με την έκθεση, το αεροσκάφος άρχισε να χάνει ύψος αμέσως μόλις εξήλθε από την περίμετρο του αεροδρομίου.
Επιπλέον, οι κάμερες επιτήρησης του αεροδρομίου κατέγραψαν την ενεργοποίηση της μικρής βοηθητικής τουρμπίνας (Ram Air Turbine – RAT), η οποία αποτελεί μέρος του εφεδρικού συστήματος ισχύος (APU) και ενεργοποιείται σε περίπτωση πλήρους απώλειας ισχύος από τους κινητήρες ή όταν το αεροσκάφος βρίσκεται στο έδαφος, με σκοπό να διατηρεί σε λειτουργία κρίσιμα ηλεκτρονικά συστήματα.
(Siddharaj Solanki/EPA)
Στο πόρισμα διευκρινίζεται επίσης ότι δεν υπήρξαν πτηνά στην πορεία του αεροσκάφους, στοιχείο που αποκλείει την πρόσκρουση με σμήνος ως πιθανή αιτία βλάβης.
Ο Αμπντουλάχ Οτσαλάν, ο επί μακρόν φυλακισμένος ηγέτης του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (PKK), ανακοίνωσε επίσημα το τέλος της πολυετούς τρομοκρατικής εκστρατείας της οργάνωσης κατά του τουρκικού κράτους και κάλεσε σε πλήρη μετάβαση στη δημοκρατική πολιτική.
«Η φάση του ένοπλου αγώνα έχει τελειώσει», δήλωσε ο Οτσαλάν, ο οποίος κρατείται από τις τουρκικές αρχές εδώ και 25 χρόνια, σε βιντεοσκοπημένο μήνυμα που δόθηκε στη δημοσιότητα στις 9 Ιουλίου, με ημερομηνία 1η Ιουνίου. Στο ίδιο μήνυμα υπογράμμισε: «Αυτό δεν είναι ήττα, αλλά ιστορικό επίτευγμα».
Από τη δεκαετία του 1980, το PKK εμπλεκόταν σε βίαιες συγκρούσεις με το τουρκικό κράτος, με αποτέλεσμα τον θάνατο δεκάδων χιλιάδων ανθρώπων, μεταξύ των οποίων και πολλοί άμαχοι. Η Τουρκία, οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρωπαϊκή Ένωση χαρακτηρίζουν το PKK τρομοκρατική οργάνωση.
Ο Οτσαλάν τόνισε πως η μακρά περίοδος ένοπλης δράσης του PKK πρέπει πλέον να δώσει τη θέση της στη δημοκρατική πολιτική και το κράτος δικαίου. Το επτάλεπτο βίντεο αποτελεί την πρώτη δημόσια εμφάνισή του μετά τη σύλληψή του από τις τουρκικές αρχές, το 1999. «Ο κύριος στόχος του PKK έχει επιτευχθεί. Η ύπαρξή του αναγνωρίστηκε. Οτιδήποτε πέρα από αυτό θα ήταν ανούσια επανάληψη και αδιέξοδο», τόνισε στο μήνυμά του.
Τον Φεβρουάριο, ο Οτσαλάν είχε απευθύνει ιστορική έκκληση προς τους μαχητές του PKK να καταθέσουν τα όπλα. Τρεις μήνες αργότερα, η ηγεσία του PKK, που δρα στα βουνά του βόρειου Ιράκ, επιβεβαίωσε ότι θα συμμορφωθεί με το κάλεσμά του για αφοπλισμό.
Σε αντάλλαγμα, το PKK και το φιλοκουρδικό Κόμμα Δημοκρατικών Περιοχών (DEM) προσδοκούν από την Άγκυρα να δρομολογήσει πρόγραμμα δημοκρατικών μεταρρυθμίσεων.
Το DEM, που έχει διαδραματίσει ρόλο διαμεσολαβητή μεταξύ Οτσαλάν, της ηγεσίας του PKK στο Ιράκ και των τουρκικών αρχών διευκολύνοντας την αποστράτευση, χαρακτήρισε σε πρόσφατη ανακοίνωσή του στη διαδικτυακή του πύλη τη διαδικασία «ιστορικό ορόσημο».
Το κόμμα κάλεσε επίσης τα τουρκικά πολιτικά όργανα, και ιδίως το κοινοβούλιο, να «αναλάβουν τις ευθύνες τους για τη λύση του κουρδικού ζητήματος και να επιτύχουν ουσιαστικό εκδημοκρατισμό».
Ο 75χρονος Οτσαλάν ίδρυσε το PKK το 1978 με στόχο τη δημιουργία ανεξάρτητου κουρδικού κράτους στη Μέση Ανατολή. Στην πορεία, η οργάνωση μετρίασε τη στάση της και διεκδικεί σήμερα κουρδική αυτονομία στη νοτιοανατολική Τουρκία, όπου κυριαρχεί το κουρδικό στοιχείο. Παρά την πολυετή φυλάκισή του, ο Οτσαλάν θεωρείται ακόμη ο ουσιαστικός ηγέτης του PKK.
Η διαδικασία ξεκινά στη Σουλεϊμανίγια
Σύμφωνα με το ειδησεογραφικό πρακτορείο Ruda από το Ερμπίλ, ομάδες 20 έως 30 μαχητών του PKK αναμένεται να παραδώσουν τα όπλα στην πόλη Σουλεϊμανίγια τις επόμενες ημέρες, όπως μετέδωσε στις 7 Ιουλίου. Η Σουλεϊμανίγια είναι η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της κουρδικής περιοχής του Ιράκ, κοντά στα σύνορα με το Ιράν.
Το τουρκικό κανάλι NTV μετέδωσε στις 8 Ιουλίου ότι οι μαχητές του PKK θα ξεκινήσουν την παράδοση των όπλων τους ομαδικά στη Σουλεϊμανίγια εντός της εβδομάδας. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, η διαδικασία αποστράτευσης εκτιμάται ότι θα διαρκέσει από δύο έως πέντε μήνες.
Την απόφαση για αφοπλισμό του PKK έχουν υποδεχθεί θετικά η Τουρκία, το Ιράκ, το Ιράν, καθώς και η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι Ηνωμένες Πολιτείες.
Κόσμος συγκεντρώθηκε στο Μεγάλο Τζαμί του Ντιγιάρμπακιρ για να ακούσουν τον φυλακισμένο ηγέτη του PKK Αμπντουλάχ Οτσαλάν να καλεί την ομάδα του να καταθέσει τα όπλα. Τουρκία, 27 Φεβρουαρίου 2025. (Yasin Akugl/AFP μέσω Getty Images)
Ο πρόεδρος της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, τη χαρακτήρισε «ιστορική ευκαιρία», ενώ εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ έκανε λόγο για «νίκη του πολιτισμού», υπενθυμίζοντας ότι η Ουάσιγκτον κατέταξε το PKK ως ξένη τρομοκρατική οργάνωση στα τέλη της δεκαετίας του 1990.
Μια ημέρα πριν τη δημοσίευση του βίντεο-μηνύματος του Οτσαλάν, ο επικεφαλής της τουρκικής υπηρεσίας πληροφοριών Ιμπραχίμ Καλίν επισκέφθηκε τη Βαγδάτη για συνομιλίες με κορυφαίους Ιρακινούς αξιωματούχους, μεταξύ αυτών και τον πρωθυπουργό.
Σύμφωνα με το τουρκικό πρακτορείο Anadolu, το επίκεντρο των συζητήσεων ήταν η επιδίωξη μιας Τουρκίας απαλλαγμένης από την τρομοκρατία, όπως περιγράφει η Άγκυρα τη διαδικασία αφοπλισμού του PKK. Την προηγούμενη εβδομάδα, ο Καλίν είχε επισκεφθεί και το Ερμπίλ, όπου συναντήθηκε με ηγετικά στελέχη της κουρδικής περιφερειακής κυβέρνησης, η οποία τάσσεται υπέρ της διαδικασίας αφοπλισμού.
Τουλάχιστον 10 δισ. ευρώ δεσμεύτηκαν για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας στο ετήσιο συνέδριο που πραγματοποιήθηκε στη Ρώμη, όπως ανακοίνωσε την Πέμπτη η Ιταλίδα πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι.
Η Μελόνι εξέφρασε την υπερηφάνειά της για τη συλλογική προσπάθεια: «Πιστεύω πως πρέπει να είμαστε περήφανοι για το σημερινό αποτέλεσμα που πετύχαμε από κοινού — κράτη, διεθνείς οργανισμοί, χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, τοπικές αρχές, επιχειρηματικός τομέας και κοινωνία των πολιτών. Συνολικά, στη σημερινή διάσκεψη, έχουμε αναλάβει δεσμεύσεις άνω των 10 δισ. ευρώ.»
Τόνισε μάλιστα τη σημασία να μην επωφεληθεί η Ρωσία από την αποκατάσταση: «Θα πρέπει να λάβουμε υπ’ όψιν ποιοι έκαναν τα πάντα για να αποτρέψουν αυτή τη βαρβαρότητα και ποιοι όχι. Γι’ αυτό και θέλουμε να συνεργαστούμε με την Ουκρανία προκειμένου η ανοικοδόμηση να μην ωφελήσει φορείς που συνέβαλαν στη χρηματοδότηση της ρωσικής πολεμικής μηχανής, όπως αναφέρεται και στη διακήρυξη των υπουργών Οικονομικών της G7.»
Πρόκειται για την τέταρτη διάσκεψη αφιερωμένη στην ανοικοδόμηση της Ουκρανίας από την έναρξη του πολέμου το 2022, έπειτα από αντίστοιχες συνόδους σε Λουγκάνο (Ελβετία, 2022), Λονδίνο (2023) και Βερολίνο (2024).
Η Παγκόσμια Τράπεζα, σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών, έχει εκτιμήσει το κόστος ανοικοδόμησης για την επόμενη δεκαετία στα 524 δισ. δολάρια, δηλαδή περίπου 2,8 φορές το ονομαστικό ΑΕΠ της Ουκρανίας για το 2024, όπως ανέφερε η Παγκόσμια Τράπεζα στις 25 Φεβρουαρίου.
Η Κομισιόν ανακοίνωσε επιπλέον στήριξη ύψους 2,3 δισ. ευρώ, εντεταγμένη σε ένα ευρύτερο πλαίσιο, το οποίο, σύμφωνα με την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, αναμένεται να κινητοποιήσει επενδύσεις έως και 10 δισ. ευρώ στην Ουκρανία: «Η ΕΕ δημιούργησε ένα νέο εμβληματικό ευρωπαϊκό ταμείο για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας, την ανόρθωση επιχειρήσεων και σπιτιών».
Στις 11 Ιουλίου, οι ηγέτες του Συνασπισμού Προθύμων — των 31 χωρών που στηρίζουν την Ουκρανία έναντι της Ρωσίας — συνεδρίασαν διαδικτυακά.
Ο Γάλλος πρόεδρος Εμμανουέλ Μακρόν συμμετείχε από τη Βρετανία, στο πλαίσιο επίσημης επίσκεψης, ενώ παρών ήταν και ο Βρετανός πρωθυπουργός Κηρ Στάρμερ. Ο συνασπισμός ανακοίνωσε τη δημιουργία μόνιμης έδρας στο Παρίσι και μελλοντικής κυψέλης συντονισμού στο Κίεβο, ενώ το τριών αστέρων πολυεθνικό επιχειρησιακό αρχηγείο, με ηγεσία Ηνωμένου Βασιλείου και Γαλλίας, θα επιβλέπει τις τακτικές και επιχειρησιακές διευθετήσεις.
Σύμφωνα με ανακοίνωση της βρετανικής κυβέρνησης, σε αυτή τη συνεδρίαση συμμετείχαν για πρώτη φορά και αμερικανικές αντιπροσωπείες, όπως ο στρατηγός Κηθ Κέλλογκ, Ειδικός Προεδρικός Απεσταλμένος, ο γερουσιαστής Λίντσεϋ Γκράχαμ και ο γερουσιαστής Ρίτσαρντ Μπλούμενταλ.
Η δύναμη αυτή έχει στόχο να παράσχει υλικοτεχνική υποστήριξη, εκπαίδευση και εξοπλισμό στις ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις, για την ασφάλεια του εναέριου χώρου και της Μαύρης Θάλασσας.
Όλες αυτές οι δεσμεύσεις έρχονται εν μέσω νέας κλιμάκωσης της σύγκρουσης Ρωσίας-Ουκρανίας, με τη Μόσχα να έχει εντείνει πρόσφατα τις αεροπορικές επιθέσεις της.
Τη νύχτα της 3ης προς την 4η Ιουλίου, η Ρωσία εξαπέλυσε τη μεγαλύτερη αεροπορική επίθεση από την αρχή του πολέμου, εκτοξεύοντας 550 μη επανδρωμένα και πυραύλους. Η ουκρανική αεροπορία ανακοίνωσε την εξουδετέρωση 478 εξ αυτών, με τα αντιαεροπορικά να καταρρίπτουν 270 στόχους. Ωστόσο, η Ρωσία κατάφερε να πλήξει οκτώ περιοχές ρίχνοντας εννέα πυραύλους και 63 μη επανδρωμένα.
Σύμφωνα με τον Ζελένσκι, η πόλη Λουτσκ, κοντά στα σύνορα με Πολωνία και Λευκορωσία, ήταν αυτή που επλήγη περισσότερο, ενώ συνολικά έντεκα περιοχές επηρεάστηκαν. «Αυτή τη στιγμή, σε πολλές περιφέρειες της Ουκρανίας καταβάλλεται προσπάθεια για την αποκατάσταση των συνεπειών της ρωσικής επίθεσης της νύχτας», ανέφερε ο Ζελένσκι σε ανάρτησή του στο X, στις 9 Ιουλίου.
Στις 7 Ιουλίου, το Πεντάγωνο επιβεβαίωσε την αποστολή πρόσθετου αμυντικού οπλισμού στην Ουκρανία, ενώ ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε ότι είναι διατεθειμένος να στηρίξει νομοθεσία που προβλέπει νέες κυρώσεις κατά της Ρωσίας.
Στις 10 Ιουλίου, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάρκο Ρούμπιο είχε απροσδόκητη συνάντηση με τον Ρώσο ομόλογό του, Σεργκέι Λαβρόφ, μεταφέροντας τη δυσαρέσκεια Τραμπ για την στασιμότητα στις διαπραγματεύσεις που αφορούν τον τερματισμό του πολέμου Ρωσίας-Ουκρανίας.