Ευρώπη

Δεκάδες χιλιάδες πολίτες συγκεντρώθηκαν στο κέντρο του Βελιγραδίου για να στηρίξουν το αίτημα των φοιτητών για πρόωρες βουλευτικές εκλογές.

Τη διαδήλωση διοργάνωσαν οι φοιτητές οι οποίοι με «τελεσίγραφο» προς την σερβική κυβέρνηση απαίτησαν να ανακοινωθεί έως τις 9 μ.μ. η διάλυση της Βουλής και η προκήρυξη πρόωρων βουλευτικών εκλογών. Τη στιγμή που έληξε η διορία και δεν υπήρξε απάντηση οι φοιτητές ανακοίνωσαν ότι «από τώρα και στο εξής οι κινητοποιήσεις παύουν να είναι φοιτητικές και κάλεσαν τους πολίτες να λάβουν την τύχη στα χέρια τους».

Χιλιάδες διαδηλωτές κατευθύνθηκαν προς το προεδρικό μέγαρο φωνάζοντας συνθήματα κατά του Αλεξάνταρ Βούτσιτς. Ισχυρές αστυνομικές δυνάμεις τους εμπόδισαν χρησιμοποιώντας χειροβομβίδες κρότου. Η κατάσταση είναι τεταμένη γύρω από το προεδρικό μέγαρο. Στο κέντρο της πόλης βγήκαν ειδικές δυνάμεις της αστυνομίας με τεθωρακισμένα τζιπ.

Η υπηρεσία τεχνητής νοημοσύνης DeepSeek βρίσκεται πλέον αντιμέτωπη με ενδεχόμενο αποκλεισμό από τη γερμανική αγορά, καθώς ανεξάρτητη έρευνα κατέληξε ότι η εφαρμογή χρησιμοποιείται ως εργαλείο προώθησης της προπαγάνδας του Κομμουνιστικού Κόμματος Κίνας (ΚΚΚ).

Η Επίτροπος Προστασίας Δεδομένων του Βερολίνου, Μέικε Καμπ, ζήτησε από τα καταστήματα εφαρμογών της Google και της Apple να αφαιρέσουν την εφαρμογή από τις πλατφόρμες τους στη Γερμανία. Όπως δήλωσε σε δελτίο Τύπου στις 27 Ιουνίου, η υπηρεσία παραβιάζει τη νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την προστασία των προσωπικών δεδομένων.

Σύμφωνα με την πολιτική απορρήτου του DeepSeek, η εφαρμογή συλλέγει προσωπικά δεδομένα χρηστών, καθώς και πληροφορίες για τη συσκευή και το δίκτυο, τα οποία διαβιβάζονται στην Κίνα για επεξεργασία. Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στην πολιτική: «Προκειμένου να σας παρέχουμε τις υπηρεσίες μας, συλλέγουμε, επεξεργαζόμαστε και αποθηκεύουμε τα προσωπικά σας δεδομένα απευθείας στη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας», επισημαίνοντας ότι οι διακομιστές της βρίσκονται εντός της κινεζικής επικράτειας.

Η Καμπ υπογράμμισε ότι η μεταφορά δεδομένων χρηστών στην Κίνα από την εν λόγω υπηρεσία είναι παράνομη και ανέφερε πως το DeepSeek δεν κατόρθωσε να προσκομίσει επαρκή αποδεικτικά στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι τα δεδομένα των Γερμανών χρηστών προστατεύονται στην Κίνα με τρόπο αντίστοιχο με τα ευρωπαϊκά πρότυπα. Όπως τόνισε, οι κινεζικές αρχές διαθέτουν ευρείες εξουσίες πρόσβασης στα προσωπικά δεδομένα που τηρούνται από κινεζικές εταιρείες.

Επιπλέον, παρατήρησε ότι οι χρήστες της εφαρμογής εντός Κίνας δεν διαθέτουν έννομα δικαιώματα και αποτελεσματικά ένδικα μέσα, όπως προβλέπεται στην ΕΕ. Η επίτροπος δήλωσε πως, έχοντας διαπιστώσει τις παραβάσεις, ενημέρωσε τις εταιρείες Google και Apple και αναμένει την άμεση αξιολόγηση του αιτήματος αποκλεισμού της εφαρμογής.

Η Καμπ επεσήμανε επίσης ότι το DeepSeek παραβιάζει το Άρθρο 46(1) του Γενικού Κανονισμού για την Προστασία Δεδομένων (GDPR), το οποίο επιτρέπει τη μεταφορά δεδομένων εκτός ΕΕ μόνο εφόσον παρέχονται κατάλληλες εγγυήσεις και διασφαλίζονται τα δικαιώματα των υποκειμένων των δεδομένων.

Μετά τη διαπίστωση της παραβίασης, το DeepSeek κλήθηκε στις 6 Μαΐου να αποσύρει οικειοθελώς την εφαρμογή από τα καταστήματα εφαρμογών στη Γερμανία. Καθώς η εταιρεία δεν συμμορφώθηκε, η Επίτροπος χαρακτήρισε πλέον την εφαρμογή «παράνομο περιεχόμενο» βάσει του Κανονισμού για τις Ψηφιακές Υπηρεσίες και εξέδωσε εντολή προς τις Google και Apple για την απομάκρυνσή της στις 27 Ιουνίου.

Η εφημερίδα The Epoch Times επικοινώνησε με το DeepSeek σχετικά με τις δηλώσεις της Επιτρόπου, χωρίς να λάβει απάντηση μέχρι τη δημοσίευση.

Το DeepSeek είχε προκαλέσει αίσθηση στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης φέτος, όταν ανακοίνωσε ότι μπορούσε να επιτυγχάνει αποτελέσματα αντίστοιχα του ChatGPT, χρησιμοποιώντας σημαντικά λιγότερους πόρους. Οι ανακοινώσεις προκάλεσαν αναταραχή στην αγορά, επηρεάζοντας τις μετοχές εταιρειών όπως η Nvidia, πριν αυτές ανακάμψουν πλήρως.

Έκτοτε, αποκαλύφθηκε ότι το DeepSeek λειτουργεί ως εργαλείο του ΚΚΚ, ενώ οι ισχυρισμοί της για απόδοση κρίθηκαν αβάσιμοι. Η εφαρμογή έχει ήδη απαγορευτεί σε αρκετές χώρες, καθώς και σε πολιτείες των ΗΠΑ.

Σχετικά με την Nvidia, η εταιρεία ανέκτησε την αξία της και η μετοχή της καταγράφει πλέον αυξητική πορεία.

Απαγορεύσεις και διεθνείς ανησυχίες

Το DeepSeek έχει τεθεί υπό αυστηρή επιτήρηση τόσο στις Ηνωμένες Πολιτείες όσο και στην Ευρώπη για ζητήματα που αφορούν την ασφάλεια των προσωπικών δεδομένων.

Η Ιταλία προχώρησε ήδη στον αποκλεισμό της εφαρμογής από τα καταστήματα εφαρμογών, επικαλούμενη έλλειψη διαφάνειας για τη χρήση των προσωπικών δεδομένων, ενώ η Ολλανδία την έχει απαγορεύσει σε κρατικές συσκευές. Το Βέλγιο, από την πλευρά του, έχει συστήσει στους δημόσιους λειτουργούς να μην τη χρησιμοποιούν, ενώ — όπως ανέφερε κυβερνητικός εκπρόσωπος — βρίσκονται σε εξέλιξη περαιτέρω αξιολογήσεις.

Τον Φεβρουάριο, η ισπανική οργάνωση καταναλωτών OCU ζήτησε από την εθνική αρχή προστασίας δεδομένων να διερευνήσει πιθανές απειλές που θέτει το DeepSeek, χωρίς ωστόσο να έχει επιβληθεί ακόμη επίσημη απαγόρευση.

Η Νότια Κορέα έχει απαγορεύσει τη λήψη της εφαρμογής από νέους χρήστες, ενώ η Ινδία, η Αυστραλία και η Ταϊβάν — χώρες με ισχυρές βιομηχανίες ημιαγωγών — την έχουν αποκλείσει από όλες τις κρατικές συσκευές.

Η Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών της Νότιας Κορέας ανέφερε ότι, σε αντίθεση με άλλες πλατφόρμες τεχνητής νοημοσύνης, το DeepSeek έχει δυνατότητα μεταφοράς ιστορικού συνομιλιών, ενώ περιλαμβάνει λειτουργία συλλογής προτύπων πληκτρολόγησης που μπορεί να ταυτοποιήσει άτομα και να διαβιβάσει τα δεδομένα σε διακομιστές κινεζικών εταιρειών.

Στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι πολιτείες της Νέας Υόρκης και του Τέξας έχουν απαγορεύσει τη χρήση της εφαρμογής σε κρατικά δίκτυα και συσκευές. Ο κυβερνήτης του Τέξας, Γκρεγκ Άμποτ, ανέφερε ότι το Τέξας δεν θα επιτρέψει στο ΚΚΚ να διεισδύσει στις κρίσιμες υποδομές της Πολιτείας μέσω εφαρμογών που συλλέγουν δεδομένα.

Ο Οικονομικός Επόπτης της Φλόριντα, Τζίμμυ Πατρώνης, απαγόρευσε την εφαρμογή στο υπουργείο Οικονομικών της Πολιτείας στις 20 Φεβρουαρίου. Τον Απρίλιο, το Κάνσας επιχείρησε να νομοθετήσει την απαγόρευσή της μέσω του Νομοσχεδίου 2313, το οποίο προβλέπει ότι κρατικοί φορείς πρέπει να αποκλείσουν πρόσβαση σε πλατφόρμες τεχνητής νοημοσύνης που ελέγχονται από χώρες όπως η Κίνα, η Κούβα, το Ιράν, η Βόρεια Κορέα, η Ρωσία και η Βενεζουέλα.

Έρευνα της Epoch Times στις αρχές του έτους κατέληξε ότι το DeepSeek περιλαμβάνει κώδικα ενσωματωμένης λογοκρισίας και προπαγάνδας του ΚΚΚ. Όπως επεσήμανε ο Ντάνιελ Κάστρο, αντιπρόεδρος του Information Technology and Innovation Foundation, οι κινεζικές εταιρείες υποχρεούνται να παραδίδουν πληροφορίες — συμπεριλαμβανομένων των δεδομένων πελατών — στο Πεκίνο, εφόσον τους ζητηθεί για λόγους «εθνικής ασφάλειας».

Σύμφωνα με τον ίδιο, η μεταφορά πληροφοριών σε μια τέτοια εταιρεία ισοδυναμεί με μεταφορά τους στο ίδιο το ΚΚΚ.

Τέλος, αυτό που διαφοροποιεί το DeepSeek από άλλες κινεζικές εφαρμογές είναι ότι διανέμεται υπό την ιδιαίτερα ελαστική άδεια χρήσης λογισμικού του Massachusetts Institute of Technology (MIT), γεγονός που ενθαρρύνει τη μαζική ενσωμάτωσή της από νεοφυείς επιχειρήσεις διεθνώς.

Με τη συμβολή των Andrew Thornebrooke και Eva Fu και πληροφορίες από το Reuters

Οι τσεχικές στρατιωτικές υπηρεσίες πληροφοριών επιβεβαίωσαν ότι Κινέζοι διπλωμάτες και πράκτορες παρακολουθούσαν και σχεδίαζαν να εκφοβίσουν την τότε αντιπρόεδρο της Ταϊβάν, Χσιάο Μπι-κιμ, κατά την επίσκεψή της στην Πράγα, τον Μάρτιο του 2024.

Η Χσιάο είχε επισκεφθεί την Τσεχία λίγο πριν αναλάβει επίσημα τα καθήκοντά της, συνοδεύοντας τον εκλεγμένο πρόεδρο της Ταϊβάν, Λάι Τσινγκ-τε, και είχε συναντηθεί με τον πρόεδρο της Γερουσίας της Τσεχίας, Μίλος Βίστρτσιλ.

Σύμφωνα με την υπηρεσία στρατιωτικών πληροφοριών, κατά τη διάρκεια της παραμονής της Χσιάο στην Πράγα, Κινέζοι πράκτορες όχι μόνο την παρακολουθούσαν, αλλά συγκέντρωναν πληροφορίες για το πρόγραμμά της και προσπαθούσαν να καταγράψουν τις επαφές της με σημαντικές προσωπικότητες της τσεχικής πολιτικής και δημόσιας ζωής.

Η τσεχική ιστοσελίδα Seznam Zpravy είχε αποκαλύψει τον Απρίλιο του 2024 ότι διπλωμάτης της κινεζικής πρεσβείας παραβίασε φωτεινό σηματοδότη κατά την παρακολούθηση της αυτοκινητοπομπής της Χσιάο, με αποτέλεσμα παραλίγο να προκαλέσει σύγκρουση. Το υπουργείο Εξωτερικών της Τσεχίας είχε τότε ανακοινώσει ότι εξέταζε το περιστατικό και ότι ο υπουργός Εξωτερικών είχε καλέσει τον Κινέζο πρέσβη για εξηγήσεις.

Την Πέμπτη, οι τσεχικές στρατιωτικές υπηρεσίες επιβεβαίωσαν πως η αντιπρόεδρος της Ταϊβάν αποτέλεσε στόχο του κινεζικού καθεστώτος. Εκπρόσωπος της υπηρεσίας, Γιαν Πέισεκ, δήλωσε στο πρακτορείο Reuters ότι υπήρξαν ενδείξεις για προσπάθεια δημιουργίας συνθηκών με σκοπό την «επίθεση με συμβολικό χαρακτήρα» εναντίον προστατευόμενου προσώπου, διευκρινίζοντας όμως ότι η απόπειρα δεν προχώρησε πέρα από το στάδιο της προετοιμασίας.

Ο Πέισεκ ανέφερε επίσης, σύμφωνα με το τσεχικό μέσο irozhlas.cz, ότι στις επιχειρήσεις παρακολούθησης συμμετείχαν και άτομα με διπλωματικό καθεστώς στην κινεζική πρεσβεία στην Πράγα.

Η πρεσβεία της Κίνας στην Πράγα δεν απάντησε στο σχετικό αίτημα σχολιασμού που υπέβαλε η εφημερίδα The Epoch Times.

Απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφου την Παρασκευή στο Πεκίνο, ο εκπρόσωπος του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών, Γκουό Τζιακούν, χαρακτήρισε τη Χσιάο «φανατική αυτονομίστρια υπέρ της ανεξαρτησίας της Ταϊβάν» και υποστήριξε ότι η επίσκεψή της στην Τσεχία συνιστά σοβαρή παραβίαση της αρχής της «μίας Κίνας» και της πολιτικής δέσμευσης της Πράγας προς το Πεκίνο.

Από την πλευρά της, η ταϊβανέζικη Επιτροπή Υποθέσεων της Ηπειρωτικής Κίνας (Mainland Affairs Council – MAC), αρμόδια για τις σχέσεις με την Κίνα, κατήγγειλε πως οι ενέργειες του Πεκίνου «απειλούν σοβαρά την προσωπική ασφάλεια της αντιπροέδρου Χσιάο και της συνοδείας της». Η επιτροπή ανέφερε ότι υπέβαλε επίσημη διαμαρτυρία και απαίτησε δημόσια συγγνώμη από την Κίνα.

Το Διεθνές Διακοινοβουλευτικό Συμμαχικό Δίκτυο για την Κίνα (Inter-Parliamentary Alliance on China – IPAC), το οποίο απαρτίζεται από περισσότερους από 200 βουλευτές από διάφορα κοινοβούλια, ανάμεσά τους και τέσσερις Τσέχους νομοθέτες, εξέφρασε την αγανάκτησή του για τον φερόμενο σχεδιασμό «ενέργειας εκφοβισμού με φυσικά μέσα» από την Κίνα.

Το IPAC δήλωσε την αλληλεγγύη του προς τη Χσιάο και τους Ταϊβανούς πολίτες που, όπως ανέφερε, ενδέχεται να βρίσκονται στο στόχαστρο καταναγκαστικών ενεργειών από το κινεζικό καθεστώς. Το δίκτυο κάλεσε τις κυβερνήσεις να καταδικάσουν την κινεζική συμπεριφορά, την οποία χαρακτήρισε «απαράδεκτη».

Σε σχετική ανακοίνωση στην πλατφόρμα Χ, το IPAC επεσήμανε πως αν το σχέδιο είχε υλοποιηθεί, θα συνιστούσε κρατική τρομοκρατία και τόνισε ότι ακόμη και η απόπειρα αποτελεί «κατάφωρη υπέρβαση των ορίων». Όπως ανέφερε, «ένα κράτος που σχεδιάζει τόσο φανερή πράξη πολιτικά υποκινούμενης βίας σε ξένο έδαφος, δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι σέβεται τους διεθνείς διπλωματικούς κανόνες».

Το Πεκίνο ουδέποτε κυβέρνησε την Ταϊβάν, την οποία θεωρεί αποσχισθείσα επαρχία, και δεν αποκλείει την προσάρτησή της διά της βίας. Παράλληλα, παρεμποδίζει συστηματικά τις διεθνείς σχέσεις της Ταϊβάν και την ένταξή της σε διεθνείς οργανισμούς.

Η Τσεχία και η Ταϊβάν δεν διατηρούν επίσημες διπλωματικές σχέσεις, έχουν ωστόσο ενισχύσει τη συνεργασία τους τα τελευταία χρόνια σε τομείς όπως το εμπόριο και ο πολιτισμός, παρά τις αντιδράσεις του Πεκίνου.

Το 2019, η Πράγα διέκοψε τη συμφωνία αδελφοποίησης με το Πεκίνο και υπέγραψε νέα αντίστοιχη συμφωνία με την Ταϊπέι. Ο νυν πρόεδρος της Τσεχίας, Πετρ Πάβελ, είχε επικοινωνήσει τηλεφωνικά με την τότε πρόεδρο της Ταϊβάν, Τσάι Ινγκ-γουέν, αμέσως μετά την εκλογή του, γεγονός που τον κατέστησε τον πρώτο Ευρωπαίο ηγέτη που πραγματοποίησε απευθείας επαφή με πρόεδρο της Ταϊβάν, προκαλώντας την έντονη αντίδραση της Κίνας. Δύο μήνες αργότερα, αντιπροσωπεία 150 Τσέχων αξιωματούχων επισκέφθηκε την Ταϊβάν με σκοπό την ενίσχυση της συνεργασίας και την έκφραση στήριξης στο δημοκρατικό της πολίτευμα.

Με πληροφορίες από το Reuters

Η Κίνα έχει εντείνει τις προσπάθειές της να κατασκοπεύει το Ηνωμένο Βασίλειο και να υπονομεύει τη δημοκρατία και την οικονομική του ασφάλεια, σύμφωνα με την εθνική στρατηγική ασφάλειας που δημοσίευσε η βρετανική κυβέρνηση, στις 24 Ιουνίου.

Η στρατηγική συνιστά την ενίσχυση των δυνατοτήτων της χώρας να συνεργαστεί με την Κίνα και την ανάπτυξη ανθεκτικότητας έναντι πιθανών απειλών, καθώς επιδιώκει να ενισχύσει τις εμπορικές σχέσεις με τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου.

Η ανταγωνιστική πρόκληση που θέτει η Κίνα — από τον εκσυγχρονισμό του στρατού έως την επιβολή της κρατικής εξουσίας σε οικονομικούς, βιομηχανικούς, επιστημονικούς και τεχνολογικούς τομείς — θα μπορούσε ενδεχομένως να έχει σημαντικές συνέπειες για τη ζωή των Βρετανών πολιτών, αναφέρεται.

«Τα περιστατικά κατασκοπείας, παρέμβασης στη δημοκρατία μας και υπονόμευσης της οικονομικής μας ασφάλειας από την Κίνα έχουν αυξηθεί τα τελευταία χρόνια», αναφέρεται στην έκθεση, χωρίς να παρέχονται λεπτομέρειες για τα φερόμενα περιστατικά.

Σύμφωνα με τη στρατηγική ασφάλειας, η βρετανική κυβέρνηση θα υιοθετήσει μια προληπτική προσέγγιση όσον αφορά την εθνική ασφάλεια, ενισχύοντας την άμυνα και εφαρμόζοντας «ισχυρά αντίμετρα» για την αντιμετώπιση των απειλών, ενώ θα συνεχίσει τις εμπορικές σχέσεις με την Κίνα.

«Θα επιδιώξουμε εμπορικές και επενδυτικές σχέσεις που θα υποστηρίζουν την ασφαλή και ανθεκτική ανάπτυξη και θα ενισχύουν την οικονομία του Ηνωμένου Βασιλείου», αναφέρει η έκθεση. «Ωστόσο, υπάρχουν αρκετοί σημαντικοί τομείς, όπως τα ανθρώπινα δικαιώματα και η ασφάλεια στον κυβερνοχώρο, όπου υπάρχουν έντονες διαφορές και όπου είναι πιθανό να συνεχιστούν οι εντάσεις.»

Ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών Ντέηβιντ Λάμμυ δήλωσε στο Κοινοβούλιο, στις 24 Ιουνίου, ότι η δύναμη της Κίνας είναι «ένα αναπόφευκτο γεγονός» και «επομένως, η μη συνεργασία με την Κίνα δεν αποτελεί επιλογή».

Ο Λάμμυ έκανε αυτή τη δήλωση μετά τον έλεγχο της κυβέρνησης σχετικά με τις διμερείς σχέσεις μεταξύ Ηνωμένου Βασιλείου και Κίνας.

«Η Κίνα είναι ο τρίτος μεγαλύτερος εμπορικός μας εταίρος. Είναι η δεύτερη μεγαλύτερη πηγή διεθνών φοιτητών για τα πανεπιστήμιά μας. Η Κίνα θα συνεχίσει να διαδραματίζει ζωτικό ρόλο στη στήριξη της ασφαλούς ανάπτυξης του Ηνωμένου Βασιλείου», δήλωσε.

Ο Λάμμυ είπε ότι η κυβέρνηση θα επενδύσει 600 εκατομμύρια λίρες (περίπου 700 εκατομμύρια ευρώ) στις υπηρεσίες πληροφοριών της, θα επικαιροποιήσει τη νομοθεσία για τις κρατικές απειλές και θα ενισχύσει την ικανότητα της χώρας να αντιμετωπίζει τη διακρατική καταστολή.

Ο έλεγχος κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η Κίνα παραμένει μια «εξελιγμένη και επίμονη πρόκληση» για το Ηνωμένο Βασίλειο, υπογραμμίζοντας την ανάγκη να συνεχίσει η Βρετανία να βασίζεται στο διεθνές δίκαιο και την αποτροπή όσον αφορά την Κίνα, σημείωσε ο Λάμμυ, αναφέροντας τις αποσταθεροποιητικές ενέργειες του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κίνας (ΚΚΚ) στην αμφισβητούμενη Θάλασσα της Νότιας Κίνας και έναντι της Ταϊβάν, του αυτόνομου νησιού που το Πεκίνο διεκδικεί ως δικό του.

«Θα συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε με τους περιφερειακούς εταίρους μας για να υποστηρίζουμε την ελευθερία της ναυσιπλοΐας και για να καταγγέλλουμε τις παραβιάσεις της Κίνας», είπε, προσθέτοντας ότι το Ηνωμένο Βασίλειο θα διατηρήσει «ζωντανές σχέσεις» με την Ταϊβάν στον τομέα του εμπορίου και της εκπαίδευσης.

Σχολιάζοντας την εθνική στρατηγική ασφάλειας του Ηνωμένου Βασιλείου, ο εκπρόσωπος του κινεζικού Υπουργείου Εξωτερικών Γκουό Τζιακούν δήλωσε στους δημοσιογράφους στις 25 Ιουνίου ότι η Κίνα είναι πρόθυμη να επεκτείνει τις σχέσεις της με το Ηνωμένο Βασίλειο, αλλά δεν θα ανεχτεί «καμία δυσφήμηση ή αβάσιμη κατηγορία».

Νωρίτερα αυτόν τον μήνα, ο Λάμμυ συναντήθηκε με τον Λιου Τζιαντσάο, υπουργό του διεθνούς τμήματος του ΚΚΚ, κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του Λιου στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, ο Λιου επιβεβαίωσε την προθυμία της Κίνας να συνεργαστεί με το Ηνωμένο Βασίλειο για να «ενισχύσει τις ανταλλαγές υψηλού επιπέδου, να συμμετάσχει σε βάθος διαλόγους, να επεκτείνει τη συναίνεση, να επικεντρωθεί στη συνεργασία και να συνεχίσει να προωθεί την προοδευτική ανάπτυξη των διμερών σχέσεων», σύμφωνα με δήλωση που εξέδωσε το γραφείο του Λιου.

Αυτές οι συναντήσεις δεν δημοσιοποιήθηκαν από την κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου ούτε καλύφθηκαν από τα κυρίαρχα μέσα ενημέρωσης του Ηνωμένου Βασιλείου. Μετά την αναχώρηση του Λιου, τα μέσα ενημέρωσης του Ηνωμένου Βασιλείου άρχισαν να αναφέρουν ότι το ΚΚΚ εξετάζει το ενδεχόμενο άρσης των κυρώσεων κατά πολιτών και οργανώσεων του Ηνωμένου Βασιλείου, αν και παραμένει ασαφές εάν αυτό ισχύει για όλες τις κυρώσεις ή μόνο για ορισμένες. Ορισμένα μέλη του Κοινοβουλίου του Ηνωμένου Βασιλείου εκφράζουν την ανησυχία τους ότι η κίνηση αυτή μπορεί να συνδέεται με σχέδια για μια νέα κινεζική πρεσβεία στο Λονδίνο.

Ο Ντέηβιντ Άλτον, ένας βουλευτής που έχει υποστεί κυρώσεις, ανήρτησε στις 16 Ιουνίου στο X: «Η άρση των κυρώσεων σε μέλη του @UKParliament με αντάλλαγμα μια μεγαλοπρεπή πρεσβεία του καθεστώτος του ΚΚΚ θα ήταν σαν να πουλάς την ψυχή σου στον διάβολο — αντάξια του Φάουστ.»

Με τη συμβολή της Mary Man

Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε σήμερα ότι είναι πιθανό ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν να έχει εδαφικές βλέψεις πέρα από την Ουκρανία.

Σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε μετά τη συμμετοχή του στην ετήσια σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ, ο Τραμπ τόνισε ότι είπε στον Πούτιν σε πρόσφατη τηλεφωνική συνομιλία τους: «Βοήθα με να καταλήξω σε μια συμφωνία μαζί σου» που θα τερματίζει τον πόλεμο στην Ουκρανία. ΝΑΤΟ: Αύξηση αμυντικών δαπανών στο 5% ως το 2035 και δέσμευση υποστήριξης της Ουκρανίας απέναντι στην Ρωσία που συνιστά απειλή

Στο περιθώριο της συνόδου ο Τραμπ συναντήθηκε με τον πρόεδρο της Ουκρανίας και είπε ότι ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι θέλει να τερματιστεί ο πόλεμος. Παράλληλα, ο Αμερικανός πρόεδρος ανέφερε ότι σχεδιάζει να συνομιλήσει σύντομα με τον Ρώσο πρόεδρο με στόχο να βρεθεί λύση για το τέλος του πολέμου.

Ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε σήμερα μετά τη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ στη Χάγη ότι θέλει να κάνει την Ισπανία να «πληρώσει» οικονομικά για την απροθυμία της να αυξήσει τις στρατιωτικές δαπάνες. ΝΑΤΟ: Ο Σάντσεθ επιμένει- Οι τρέχουσες αμυντικές δαπάνες είναι «επαρκείς»

«Είναι η μόνη χώρα που αρνείται» να φτάσει το 5% του ΑΕΠ για τις δαπάνες ασφαλείας έως το 2035. «Το βρίσκω αυτό απαίσιο», τόνισε ο Αμερικανός πρόεδρος, προειδοποιώντας ότι η ισπανική οικονομία «θα μπορούσε να καταστραφεί ολοσχερώς. Ξέρετε, θα διαπραγματευτούμε μια εμπορική συμφωνία με την Ισπανία. Θα τους κάνουμε να πληρώσουν τα διπλάσια», είπε, καθώς η Ευρωπαϊκή Ένωση διαπραγματεύεται με τις ΗΠΑ για μια συμφωνία αποφυγής δασμών,

Τα κράτη μέλη του ΝΑΤΟ δεσμεύτηκαν σήμερα να επενδύσουν το 5% του ΑΕΠ τους στην ασφάλεια σε ορίζοντα δεκαετίας το 2035.

Ο στόχος θα είναι δύσκολο να επιτευχθεί, προειδοποίησαν πολλοί Ευρωπαίοι ηγέτες, όπως η Ισπανία που θεωρεί την αύξηση των αμυντικών δαπανών «παράλογη».

Η Ισπανία θα επιτύχει τους νέους στόχους που συμφωνήθηκαν, αλλά θεωρεί τις τρέχουσες αμυντικές δαπάνες της, ύψους 2% του ΑΕΠ της χώρας, «επαρκείς, ρεαλιστικές και συμβατές με το κράτος πρόνοιας», δήλωσε ο Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ στο τέλος της συνόδου. Ο Σάντσεθ ζήτησε την περασμένη εβδομάδα την εξαίρεση της Ισπανίας από την απαίτηση του ΝΑΤΟ για αμυντικές διαπάνες στο 5%, αίτημα το οποίο ο γενικός γραμματεάς του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, απέρριψε δημοσίως.

Ο πρόεδρος της Σερβίας, Αλεξάνταρ Βούτσιτς, ανακοίνωσε την αναστολή των εξαγωγών όπλων και πυρομαχικών από το Βελιγράδι, έπειτα από καταγγελίες της Ρωσίας ότι σερβικό στρατιωτικό υλικό καταλήγει στην Ουκρανία μέσω τρίτων.

«Δεν εξάγουμε τίποτα αυτή τη στιγμή», δήλωσε ο Βούτσιτς σε δημοσιογράφους αυτή την εβδομάδα. «Τα έχουμε σταματήσει όλα τώρα και για να προχωρήσει κάτι θα απαιτηθούν ειδικές και συγκεκριμένες αποφάσεις. Θα δούμε ποια θα είναι τα επόμενα βήματα, πάντοτε με γνώμονα το συμφέρον της Σερβίας», ανέφερε χαρακτηριστικά στις 23 Ιουνίου, σύμφωνα με το βαλκανικό τμήμα του Radio Free Europe/Radio Liberty. «Τα σημαντικότερα κρατικά όργανα θα ενημερωθούν σχετικά», πρόσθεσε.

Την ίδια ημέρα, το σερβικό υπουργείο Άμυνας εξέδωσε ανακοίνωση με την οποία γνωστοποιεί την αναστολή των εξαγωγών οπλισμού και στρατιωτικού εξοπλισμού που παράγεται στη Σερβία. Σύμφωνα με το υπουργείο, οποιαδήποτε μελλοντική εξαγωγή θα χρειάζεται την έγκριση του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας και των συναρμόδιων αρχών, ώστε να διασφαλιστεί η τήρηση της νομοθεσίας που διέπει τη διάθεση στρατιωτικών ειδών σε ξένους αγοραστές.

Η απόφαση αυτή έρχεται ως απάντηση στους ισχυρισμούς της Ρωσικής Υπηρεσίας Εξωτερικών Πληροφοριών (SVR), η οποία υποστήριξε ότι σερβικές αμυντικές βιομηχανίες προωθούσαν οπλισμό στην Ουκρανία μέσω τρίτων. «Αυτό κατέστη δυνατό μέσω έμμεσων κυκλωμάτων προμήθειας», ανέφερε η SVR σε ανακοίνωσή της στις 23 Ιουνίου, που μετέδωσε το πρακτορείο TASS.

Η SVR διατείνεται ότι εξοπλισμός, κυρίως πυρομαχικά, που κατασκευάζεται στη Σερβία, αποστέλλεται σε χώρες-μέλη του ΝΑΤΟ ως σετ εξαρτημάτων προς συναρμολόγηση, επιτρέποντας στην Ουκρανία να τον παραλάβει χωρίς να εμφανίζεται ως αγοραστής σερβικού στρατιωτικού υλικού. Κατά την υπηρεσία, η τελική συναρμολόγηση και εξοπλισμός γίνονται κυρίως στην Τσεχία και τη Βουλγαρία, δύο χώρες που ανήκουν στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ και προμηθεύουν στρατιωτικό υλικό στην Ουκρανία.

Αν και η Σερβία καταδίκασε την εισβολή της Ρωσίας στην ανατολική Ουκρανία, απέφυγε να προσχωρήσει στις δυτικές κυρώσεις κατά της Μόσχας.

Οι καταγγελίες της Μόσχας δεν είναι πρωτόγνωρες· είναι η δεύτερη φορά που η SVR αναφέρεται στο θέμα. Σε προηγούμενη ανακοίνωσή της στις 29 Μαΐου, που επικαλέστηκε το TASS, κατηγόρησε τη σερβική αμυντική βιομηχανία για «προδοσία», υποστηρίζοντας πως «οι σερβικές εταιρείες συνεχίζουν να προμηθεύουν πυρομαχικά στο Κίεβο, παρά τη δηλωμένη ουδετερότητα του Βελιγραδίου».

«Τα σερβικά όπλα αποστέλλονται στην Ουκρανία μέσω ενός απλού κυκλώματος που βασίζεται σε πλαστά πιστοποιητικά τελικού χρήστη και ενδιάμεσες χώρες. Στις περισσότερες περιπτώσεις εμπλέκονται χώρες του ΝΑΤΟ, πρωτίστως η Τσεχία, η Πολωνία και η Βουλγαρία», συμπλήρωσε η SVR, χωρίς ωστόσο να προσκομίσει αποδείξεις για τους ισχυρισμούς της.

Σύμφωνα με έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας, το 2023 η Σερβία εξήγαγε πυρομαχικά αξίας άνω των 27 εκατ. δολαρίων. Την ίδια περίοδο, σε δηλώσεις του στους Financial Times, ο Βούτσιτς ανέφερε: «Δεν μπορούμε να εξάγουμε στην Ουκρανία ούτε στη Ρωσία, αλλά έχουμε πολλές συμφωνίες με Αμερικανούς, Ισπανούς, Τσέχους και άλλους. Τι κάνουν αυτοί με αυτό, είναι δική τους υπόθεση».

Το Κίεβο δεν έχει ακόμη σχολιάσει τους ρωσικούς ισχυρισμούς ή την πρόσφατη απόφαση του Βελιγραδίου να παγώσει τις εξαγωγές όπλων.

Κινεζικές εταιρείες συμμετέχουν σε ένα διεθνές δίκτυο προμηθευτών που συμβάλλει στη διατήρηση της ρωσικής πολεμικής μηχανής, υποστήριξε ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι, απευθύνοντας έκκληση προς τις χώρες του ΝΑΤΟ να σταματήσουν κάθε συνεργασία με φορείς που υποστηρίζουν τη Μόσχα.

Μιλώντας την Τρίτη στο Φόρουμ Αμυντικής Βιομηχανίας του ΝΑΤΟ στη Χάγη, ο Ζελένσκι ζήτησε από τους συμμάχους της Συμμαχίας να διασφαλίσουν πως οι επιχειρήσεις τους δεν συμβάλλουν — άμεσα ή έμμεσα — στην ενίσχυση της Ρωσίας ή των συμμάχων της. Όπως ανέφερε, δεν υπάρχει σήμερα σημαντικό ρωσικό οπλικό σύστημα που να κατασκευάζεται χωρίς εξαρτήματα, εξοπλισμό ή υλικά προερχόμενα από άλλες χώρες.

Ο ίδιος υπογράμμισε ότι η Ρωσία είναι σε θέση να συνεχίζει τον πόλεμο χάρη σε ένα «δίκτυο κρατικών και μη κρατικών φορέων», το οποίο περιλαμβάνει, όπως είπε, τη Βόρεια Κορέα, το παρόν καθεστώς του Ιράν, κινεζικές εταιρείες, καθώς και «πλήθος άλλων μηχανισμών από όλο τον κόσμο» που συνδράμουν στην παραγωγή όπλων και στη διεξαγωγή επιχειρήσεων κατά της Ουκρανίας και της Ευρώπης συνολικά.

Ο Ζελένσκι κάλεσε τους συμμετέχοντες να συνεργαστούν για να διακοπεί κάθε κρίκος που συνδέει τη Ρωσία με τους συνεργούς της. Επεσήμανε ότι σε κάθε ρωσικό πύραυλο, σε μεγάλο μέρος των μη επανδρωμένων αεροσκαφών και στα στρατιωτικά οχήματα της χώρας του Βλαντίμιρ Πούτιν εντοπίζονται ξένα εξαρτήματα. Όπως είπε, αυτά δεν προέρχονται μόνο από την Κίνα, αλλά και από την Ταϊβάν, από ευρωπαϊκές χώρες, ακόμα και από τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Οποιοδήποτε εξάρτημα ή μηχάνημα που καταλήγει στον ρωσικό αμυντικό τομέα, σημείωσε, παρατείνει τη διάρκεια του πολέμου και συνιστά «έγκλημα κατά της ειρήνης».

Το Κίεβο έχει επανειλημμένως κατηγορήσει την Κίνα για ενίσχυση του ρωσικού στρατιωτικο-βιομηχανικού συμπλέγματος. Τον Μάιο, ο αρχηγός των υπηρεσιών πληροφοριών του Στρατού της Ουκρανίας, Όλεχ Ιβατσένκο, δήλωσε ότι υπήρχαν επιβεβαιωμένα στοιχεία πως το Πεκίνο παρείχε εργαλειομηχανές, ειδικά χημικά, πυρίτιδα και άλλα εξαρτήματα σε είκοσι ρωσικά εργοστάσια όπλων.

Σύμφωνα με τον Ιβατσένκο, έως τις αρχές του 2025 περίπου το 80% των κρίσιμων ηλεκτρονικών εξαρτημάτων που εντοπίζονται σε ρωσικούς δρόνους που προέρχονταν από την Κίνα. Τον Απρίλιο, η Ουκρανία επέβαλε κυρώσεις σε τρεις κινεζικές εταιρείες που φέρονται να συμμετείχαν στην παραγωγή ρωσικών πυραύλων Iskander, οι οποίοι διαθέτουν δυνατότητα μεταφοράς πυρηνικών κεφαλών και χρησιμοποιούνται ευρέως στον πόλεμο. Το Πεκίνο έχει αρνηθεί οποιαδήποτε εμπλοκή και στις δύο περιπτώσεις.

Από την έναρξη της ευρείας κλίμακας εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία, τον Φεβρουάριο του 2022, οι δυτικές κυβερνήσεις έχουν επιβάλει εκτεταμένες κυρώσεις προκειμένου να περιορίσουν την πρόσβαση της Μόσχας σε υλικά ζωτικής σημασίας για την παραγωγή όπλων, όπως πυραύλων κρουζ και δρόνων. Ωστόσο, η Ρωσία φαίνεται να παρακάμπτει εν μέρει αυτούς τους περιορισμούς μέσω σύνθετων παράνομων δικτύων.

Παρότι η Κίνα αρνείται ότι προσφέρει άμεση στρατιωτική στήριξη στη Ρωσία, είναι ευρέως τεκμηριωμένο ότι τα κινεζικά διυλιστήρια αγοράζουν ρωσικό πετρέλαιο σε μειωμένες τιμές, εκμεταλλευόμενα τις δυτικές κυρώσεις. Ανάλυση του αμερικανικού υπουργείου Ενέργειας αναφέρει πως οι εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου από την Κίνα αυξήθηκαν για τρίτη συνεχή χρονιά το 2024, φθάνοντας τα 2,2 εκατομμύρια βαρέλια ημερησίως — σχεδόν το ένα πέμπτο των συνολικών κινεζικών εισαγωγών.

Ο Ζελένσκι σημείωσε ότι τα έσοδα από τις εξαγωγές πετρελαίου επιτρέπουν στη Ρωσία να χρηματοδοτεί τον πόλεμο και να αποκτά υλικά από τη Βόρεια Κορέα, το Ιράν και από «διεφθαρμένα δίκτυα» σε άλλες χώρες.

Καταλήγοντας, τόνισε ότι η ενότητα των συμμάχων αποτελεί την καλύτερη απάντηση στο πολεμικό δίκτυο της Ρωσίας και εξέφρασε τη διάθεση της Ουκρανίας για κάθε είδους συνεργασία στον αμυντικό τομέα, συμπεριλαμβανομένης της ανταλλαγής τεχνογνωσίας με όσους προσφέρουν ουσιαστική υποστήριξη.

Του Bill Pan