Παρασκευή, 09 Μαΐ, 2025

Άγκυρα: Επιτείνεται η καταστολή του PKK, αλλά και οι επαφές με τον Οτσαλάν

Την περασμένη εβδομάδα, οι τουρκικές αρχές συνέλαβαν δεκάδες άτομα για ύποπτους δεσμούς με το Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (PKK), το οποίο χαρακτηρίζεται ως τρομοκρατική οργάνωση από την Τουρκία, την Ευρωπαϊκή Ένωση και τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Στις 18 Φεβρουαρίου, ο υπουργός Εσωτερικών Αλί Γερλικαγιά ανακοίνωσε ότι σχεδόν 300 ύποπτοι συνελήφθησαν σε διάφορες επαρχίες, μεταξύ αυτών στην Κωνσταντινούπολη και την Άγκυρα. «Είμαστε αποφασισμένοι να εξαλείψουμε την τρομοκρατία σε όλες τις μορφές της», δήλωσε, σύμφωνα με το κρατικό πρακτορείο Anadolu.

Επικριτές, ωστόσο, κατηγορούν την κυβέρνηση ότι χρησιμοποιεί τα μέτρα κατά της τρομοκρατίας ως πρόσχημα για την καταστολή πολιτικών αντιπάλων. Ο Ιλχάν Ουζγκέλ, αναπληρωτής πρόεδρος του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP), έκανε λόγο για αυταρχική πορεία της κυβέρνησης που πλέον έχει ξεφύγει από τον έλεγχο.

Επιθέσεις και αντίποινα

Το PKK διεξάγει ένοπλη δράση κατά της τουρκικής κυβέρνησης από τα μέσα της δεκαετίας του 1980, με επιθέσεις σε στρατιωτικούς και πολιτικούς στόχους που έχουν στοιχίσει εκατοντάδες ζωές.

Τον Οκτώβριο του 2024, ένοπλοι του PKK επιτέθηκαν στην έδρα τουρκικής αμυντικής εταιρείας στην Άγκυρα, σκοτώνοντας πέντε άτομα. Σε αντίποινα, η τουρκική πολεμική αεροπορία εξαπέλυσε επιδρομές κατά θέσεων του PKK στο βόρειο Ιράκ, καθώς και στη Συρία, όπου δραστηριοποιείται η συμμαχική οργάνωση YPG.

Μέλη της κουρδικής πολιτοφυλακής της Συρίας YPG, στο χωριό Εσμέ στην επαρχία Χαλέπι της Συρίας, στις 22 Φεβρουαρίου 2015. (Mursel Coban/Depo Photos μέσω AP, αρχείο)

Καθαιρέσεις αξιωματούχων και αντιδράσεις

Η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι οι πρόσφατες επιχειρήσεις είναι κρίσιμες για τη διατήρηση της εθνικής ασφάλειας. Ο Γερλικαγιά δήλωσε ότι η εκστρατεία στοχεύει στη διασφάλιση της «ειρήνης, της ενότητας και της ασφάλειας» της χώρας.

Τουρκικά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν ότι μεταξύ των συλληφθέντων περιλαμβάνονται και μέλη της αντιπολίτευσης, καθώς και δημοσιογράφοι. Σύμφωνα με το Bianet, μέλη του φιλοκουρδικού Κόμματος Δημοκρατίας και Ισότητας (DEM) και μικρότερων αριστερών κομμάτων βρέθηκαν στο στόχαστρο των Αρχών.

Το τελευταίο διάστημα, αρκετοί εκλεγμένοι αξιωματούχοι καθαιρέθηκαν από τις θέσεις τους με την κατηγορία διασυνδέσεων με το PKK. Στις 11 Φεβρουαρίου, εννέα δημοτικοί σύμβουλοι του CHP στην Κωνσταντινούπολη συνελήφθησαν για ύποπτους δεσμούς με την οργάνωση. Το CHP αρνείται τις κατηγορίες, χαρακτηρίζοντάς τις πολιτικά υποκινούμενες.

Στις 14 Φεβρουαρίου, δήμαρχος του DEM στην επαρχία Βαν απομακρύνθηκε από το αξίωμά του έπειτα από καταδίκη για «συνδρομή σε ένοπλη τρομοκρατική οργάνωση». Το DEM έκανε λόγο για «πλήγμα στη λαϊκή βούληση». Από τις τοπικές εκλογές του 2023, οκτώ δήμαρχοι του DEM και δύο του CHP έχουν καθαιρεθεί με παρόμοιες κατηγορίες.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κατήγγειλε τις απομακρύνσεις δημάρχων ως αυθαίρετες, ωστόσο η τουρκική κυβέρνηση επιμένει ότι η Δικαιοσύνη λειτουργεί ανεξάρτητα.

Ο Τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν απευθύνεται στους υποστηρικτές του στην Κωνσταντινούπολη. Τουρκία, 28 Μαΐου 2023. (Murad Sezer/Reuters)

Διαβουλεύσεις με τον Οτσαλάν

Οι τελευταίες επιχειρήσεις κατά του PKK συμπίπτουν με μυστικές συνομιλίες μεταξύ της κυβέρνησης και του φυλακισμένου ηγέτη της οργάνωσης, Αμπντουλάχ Οτσαλάν.

Τον Οκτώβριο του 2024, ο ηγέτης του Κόμματος Εθνικιστικού Κινήματος (MHP), Ντεβλέτ Μπαχτσελί, κάλεσε τον Οτσαλάν να διατάξει τα μέλη του PKK να καταθέσουν τα όπλα, προτείνοντας την πιθανή αποφυλάκισή του μετά από 25 χρόνια κράτησης. Παρότι την επόμενη ημέρα το PKK εξαπέλυσε την επίθεση στην Άγκυρα, ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν εξέφρασε αργότερα την υποστήριξή του στη διαδικασία, κάνοντας λόγο για «ιστορική ευκαιρία» επίλυσης της σύγκρουσης.

Στα τέλη Δεκεμβρίου, ο Οτσαλάν φέρεται να δήλωσε ότι είναι διατεθειμένος να συμβάλει σε μια λύση. Τον Φεβρουάριο, ο συμπρόεδρος του DEM, Τουντσέρ Μπακίρχαν, ανέφερε ότι ο Οτσαλάν επρόκειτο να απευθύνει «ιστορικό κάλεσμα».

Μασκοφόρες γυναίκες έφιππες μεταφέρουν την κουρδική σημαία κατά τη διάρκεια εορτασμού της Ημέρας της Κουρδικής Σημαίας στο Αρμπίλ, πρωτεύουσα της βόρειας αυτόνομης κουρδικής περιοχής του Ιράκ, στις 17 Δεκεμβρίου 2024. (Safin Hamid/AFP μέσω Getty Images)

Μυστικές επαφές στο Ιράκ

Ο Οτσαλάν αναμενόταν να απευθύνει το μήνυμά του στις 15 Φεβρουαρίου, ωστόσο αυτό δεν συνέβη.

Παράλληλα, στις 16 Φεβρουαρίου, στελέχη του DEM επισκέφθηκαν την ημιαυτόνομη κουρδική περιοχή του Ιράκ, όπου παρέδωσαν μήνυμα του Οτσαλάν στον ηγέτη του Κουρδικού Δημοκρατικού Κόμματος, Μασούντ Μπαρζανί. Ο Μπαρζανί δήλωσε έτοιμος να στηρίξει την ειρηνευτική διαδικασία. Σύμφωνα με αναλυτές, η οικογένεια Μπαρζανί επιδιώκει να διαδραματίσει μεσολαβητικό ρόλο μεταξύ Άγκυρας και PKK, αλλά και να ενισχύσει τη γεωπολιτική της θέση εν όψει πιθανών εξελίξεων στη Συρία.

Παρά τις πρωτοβουλίες, παραμένουν ερωτήματα σχετικά με τις επιδιώξεις των εμπλεκόμενων πλευρών και τους όρους μιας ενδεχόμενης συμφωνίας.

Με πληροφορίες από Reuters και Associated Press

Ανασχηματισμός κυβέρνησης: Επιστροφές, αλλαγές και η κριτική της αντιπολίτευσης

Πραγματοποιήθηκε σήμερα το πρωί στις 11:00 στο Μέγαρο Μαξίμου η τελετή ορκωμοσίας των νέων μελών της κυβέρνησης, μία ημέρα μετά την ανακοίνωση του ανασχηματισμού από τον κυβερνητικό εκπρόσωπο.

Ο ανασχηματισμός της 14ης Μαρτίου 2025 χαρακτηρίζεται τόσο από την είσοδο νέων προσώπων στο κυβερνητικό σχήμα όσο και από την επιστροφή πρώην υπουργών σε νέες θέσεις, με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη να θέτει ως στόχο την «ανανέωση και τη δράση για τη βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών».

Επιστροφές στελεχών

Μεταξύ των προσώπων που επιστρέφουν στο κυβερνητικό σχήμα είναι ο Σταύρος Παπασταύρου, ο οποίος αναλαμβάνει το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Ο κος Παπασταύρου είχε διατελέσει υπουργός Επικρατείας από τις εκλογές του 2023 μέχρι το 2024, οπότε και υπέβαλε την παραίτησή του.

Επίσης, στην κυβέρνηση επιστρέφει η Δόμνα Μιχαηλίδου, η οποία αναλαμβάνει το υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας. Η κυρία Μιχαηλίδου έχει υπηρετήσει σε διάφορες θέσεις στο παρελθόν, συμπεριλαμβανομένης της θέσης της υφυπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων κατά την πρώτη κυβέρνηση Μητσοτάκη, καθώς και ως υφυπουργός Παιδείας και αργότερα ως υπουργός Εργασίας μέχρι το 2024.

Άλλες αλλαγές περιλαμβάνουν την τοποθέτηση του Κωστή Χατζηδάκη στη θέση του Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης, του Άκη Σκέρτσου ως υπουργού Επικρατείας, και την ανάληψη του υπουργείου Οικονομίας από τον Κυριάκο Πιερακάκη.

Προτεραιότητες και νέα μεθοδολογία

Στη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου που ακολούθησε την τελετή ορκωμοσίας, ο πρωθυπουργός έθεσε τρεις βασικούς τομείς προτεραιότητας: την Οικονομία, τις Υποδομές & Συγκοινωνίες, τη Μεταναστευτική Πολιτική & Ναυτιλία.

Για την Οικονομία, ο κος Μητσοτάκης αναφέρθηκε στην αναβάθμιση της Ελλάδας από τον οίκο Moody’s, τονίζοντας ότι η βελτίωση της οικονομίας «θα πρέπει να γίνει άμεσα και χειροπιαστά αισθητή στο πορτοφόλι κάθε πολίτη».

Στον τομέα της Μεταναστευτικής Πολιτικής, η προτεραιότητα δίνεται στις επιστροφές των παράνομων μεταναστών που δεν διαθέτουν άσυλο και στην ελεγχόμενη μετανάστευση για την κάλυψη αναγκών στην αγορά εργασίας.

Επιπλέον, ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε αλλαγές στον τρόπο εργασίας της κυβέρνησης, με τον ίδιο να αναλαμβάνει την προσωπική επίβλεψη συγκεκριμένων προτεραιοτήτων και να ζητά «χειροπιαστά αποτελέσματα ανά τομέα». Τόνισε επίσης την ανάγκη για προσοχή στο ύφος και τη δημόσια συμπεριφορά των κυβερνητικών στελεχών, προφανώς αναφερόμενος στο πρόσφατο περιστατικό στην Εθνική Πινακοθήκη.

Αντιδράσεις της αντιπολίτευσης

Ο ανασχηματισμός έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις από τα κόμματα της αντιπολίτευσης, με το ΠΑΣΟΚ να ασκεί δριμεία κριτική, κατηγορώντας τον πρωθυπουργό για «ανακύκλωση αποτυχημένων υπουργών σε διαφορετικούς ρόλους». Στην ανακοίνωσή του, το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης αναφέρει ότι ο κος Μητσοτάκης «παραμένει εμμονικός στην ίδια αποτυχημένη και καταδικασμένη στη συνείδηση των πολιτών συγκεντρωτική συνταγή διακυβέρνησης».

Το ΠΑΣΟΚ υποστηρίζει επίσης ότι ο ανασχηματισμός «υπογραμμίζει πόσο ξέπνοη μεταρρυθμιστικά είναι η κυβέρνηση» και ότι «σηματοδοτεί την αρχή του τέλους του συστήματος εξουσίας Μητσοτάκη».

Ιδιαίτερα καυστικός εμφανίστηκε και ο πρόεδρος της Ελληνικής Λύσης, Κυριάκος Βελόπουλος, ο οποίος χαρακτήρισε τον ανασχηματισμό ως ‘παρωδία’ και ‘άνθρακα’. Σε δηλώσεις του ανέφερε χαρακτηριστικά: «Ο ανασχηματισμός αποδείχθηκε ότι ήταν ανασχηματισμός από έναν πρωθυπουργό υπό ομηρία. Το μόνο που ξεκαθάρισε στη ΝΔ, είναι ότι το δαχτυλίδι δόθηκε στον κο Χατζηδάκη, για την επόμενη μέρα, αφήνοντας τους δελφίνους στη γωνία».

Ο κος Βελόπουλος έθιξε επίσης το ζήτημα του δυστυχήματος των Τεμπών, υποστηρίζοντας ότι ο πρωθυπουργός «δεν τόλμησε να μετακινήσει τους αρχιτέκτονες της συγκάλυψης» και κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι «υπουργοποίησε όποιον τον έβριζε και τον εκβίαζε», κάνοντας λόγο για επιβράβευση των «υβριστών των οικογενειών των θυμάτων των Τεμπών».

Από την πλευρά του, ο ΣΥΡΙΖΑ εκτιμά ότι «οι άνθρωποι του Μαξίμου και τα κομβικά πρόσωπα παραμένουν στη θέση τους», αμφισβητώντας την ουσία του ανασχηματισμού. Το κόμμα τονίζει ότι «δεν μιλάμε καν για ανακύκλωση προσώπων, πολλώ δε μάλλον για αλλαγή πολιτικής» και θεωρεί ότι η μόνη έγνοια του πρωθυπουργού είναι «η διευθέτηση εσωκομματικών ισορροπιών και τίποτα άλλο».

Αποτίμηση και προοπτικές

Ο ανασχηματισμός έρχεται σε μια περίοδο που η κυβέρνηση Μητσοτάκη αντιμετωπίζει σημαντικές προκλήσεις. Η επιλογή του πρωθυπουργού να επαναφέρει στελέχη σε νέες θέσεις, αλλά και να εισαγάγει νέα πρόσωπα στο κυβερνητικό σχήμα, μπορεί να ερμηνευθεί με διαφορετικούς τρόπους.

Ενώ η κυβέρνηση επιχειρεί να προβάλει τις αλλαγές ως ενίσχυση του κυβερνητικού έργου με έμπειρα και ικανά στελέχη, η αντιπολίτευση βλέπει μια απλή ανακατανομή θέσεων χωρίς ουσιαστική αλλαγή πολιτικής.