Η επιστημονική έρευνα εδώ και καιρό είναι η κινητήριος δύναμη πίσω από αμέτρητες προόδους οι οποίες επιμηκύνουν και βελτιώνουν την ποιότητα της ζωής. Ωστόσο, νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature Medicine υποδηλώνει ότι συγκεκριμένες συμπεριφορές ανάμεσα στους ερευνητές πιθανόν να περιορίζουν αυτές τις προόδους.
Η κύρια ανησυχία είναι η πόλωση μέσα στην επιστημονική κοινότητα – ένα φαινόμενο κατά το οποίο οι ερευνητές αποτυγχάνουν να εξετάσουν αντικειμενικά όλες τις διαθέσιμες αποδείξεις ή να λάβουν υπόψιν ότι οι μακροχρόνιες πεποιθήσεις μπορεί να είναι λανθασμένες,
Η πόλωση στην επιστήμη είναι αρκετά ανησυχητική, είπε στους Epoch Times σε μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ο Τιάγκο Κρουβινέλ, αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Σάο Πάολο και συν-συγγραφέας της μελέτης. «Πιστεύουμε ότι είναι πιο διαδεδομένο στην έρευνα από ότι περιμέναμε», είπε. «Με την παραπληροφόρηση να γίνεται όλο και πιο προσβάσιμη και ορατή στο διαδίκτυο, οι ερευνητές έχουν αυξανόμενα υιοθετήσει έναν πιο αιχμηρό τόνο για να προστατέψουν τις απόψεις τους, πιθανόν για να προστατέψουν την επιστήμη.»
Μια τέτοια προστατευτική προσέγγιση, ωστόσο, μπορεί να είναι αντιπαραγωγική. Αυτός ο πιο αιχμηρός τόνος είναι ένας δείκτης μια πολωμένης προσέγγισης, η οποία δεν προάγει την κριτική σκέψη, σύμφωνα με τον Κρουβινέλ. Ένας μονόπλευρος λόγος μπορεί να μειώσει την διαφάνεια σε ποικίλες επιστημονικές εξελίξεις και εναλλακτικές λύσεις, εν τέλη περιορίζοντας την ικανότητα της κοινωνίας να αντιμετωπίζει περίπλοκα προβλήματα.
Αναγνωρίζοντας την πολωμένη και μη έρευνα
Για να επεξηγήσουμε τα πολωμένα μηνύματα στην έρευνα, λάβετε υπόψιν αυτό το παράδειγμα: Τα εμβόλια είναι 100% ασφαλή, και οποιοσδήποτε το αμφισβητεί αυτό είναι ανίδεος.
Ένας τέτοιου είδους ισχυρισμός είναι ένα πολωμένο μήνυμα, σύμφωνα με τους ερευνητές. Χαρακτηρίζεται από σκληρούς, κατηγορηματικούς τόνους και μια αδιαμφισβήτητη πίστη σε μία και μόνο άποψη, κάτι το οποίο μπορεί να πυροδοτήσει έντονα συναισθήματα και να ενθαρρύνει την ομαδική πίστη. Τα πολωμένα μηνύματα συχνά συνδέονται με διαμάχη, σαρκασμό, κομματισμό, υστερία, πειστικότητα και σκεπτικισμό. Όταν μια τέτοια άποψη επικρατεί, αποθαρρύνει τους ανθρώπους από το να αμφισβητήσουν τις υπάρχουσες ιδέες.
Αντιθέτως, η μη πολωμένη έρευνα παρουσιάζει ουδέτερα, ισορροπημένα επιχειρήματα και χρησιμοποιεί όρους που αναγνωρίζουν την αβεβαιότητα. Τυπικά συνδέεται με την αντικειμενικότητα, την περιεκτικότητα, την αμερόληπτη εξέταση των αποδεικτικών στοιχείων, την αξιοπιστία και την ποικιλία.
Προειδοποιητικά σημάδια πολωμένης έρευνας
Οι συγγραφείς της έρευνας προτείνουν ένα σύστημα κωδικοποίησης χαρακτηρισμών για την αναγνώριση της πόλωσης στην έρευνα. Δείκτες κλειδιά περιλαμβάνουν ότι η έρευνα:
- Επιμένει ότι μια συγκεκριμένη άποψη είναι η σωστή
- Παρουσιάζει το μήνυμά της με δραματικό τρόπο και χρησιμοποιεί έντονες λέξεις
- Επιλέγει επιλεγμένους ειδικούς για να υποστηρίξει τις απόψεις της
- Δεν περιλαμβάνει την αντίθετη άποψη
- Χρησιμοποιεί πολιτική ή οπαδικά επιχειρήματα για να υπερασπιστεί την επιστημονική θέση
- Δίνει έμφαση στις ατέλειες των αντίθετων απόψεων
Παράγοντες που οδηγούν την πόλωση
Αρκετοί παράγοντες συνεισφέρουν στην πόλωση στην επιστημονική έρευνα, σύμφωνα με τους ερευνητές, περιλαμβάνοντας την αβεβαιότητα και την αποτυχία να αμφισβητήσουν την ομόφωνη γνώμη.
Η αβεβαιότητα σχετικά με την σωστή λύση για ένα ζήτημα είναι αυτό που κινεί την επιστημονική εξέλιξη. Ωστόσο, όταν η κοινωνία φοβάται ένα ζήτημα, ποθεί την βεβαιότητα για να καθησυχαστεί, κάτι το οποίο μπορεί να οδηγήσει σε μονόπλευρα μηνύματα.
Η αποτυχία της αμφισβήτησης της ομόφωνης γνώμης προάγει την ομαδική αλληλεγγύη μεταξύ των υποστηρικτών ενός ζητήματος ενώ ταυτόχρονα αποξενώνει τους σκεπτικιστές αυτού – αντί να ενθαρρύνει τον εποικοδομητικό διάλογο.
Οι εγγενείς προκαταλήψεις ενός ατόμου μπορούν να οδηγήσουν σε μια εδραιωμένη άποψη, είπε στους Epoch Times σε μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ο Τζόναθον Άντερσον, ερευνητικός επιστήμονας και αναπληρωτής καθηγητής στο University of California Davis Institute for Regenerative Cures (Ινστιτούτο Αναγεννητικών Θεραπειών Ντέιβις του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια).
«Είναι στην ανθρώπινη φύση να αντιστέκεται κανείς στο να αλλάξει γνώμη για κάτι που ήδη πιστεύει ότι είναι αληθινό», είπε. «Αυτό αποτελεί ιδιαίτερο πρόβλημα αν η ιδέα προέρχεται από ένα άλλο άτομο ή μια ομάδα.»
Όταν η χρηματοδότηση επηρεάζει τα ευρήματα
Η φαρμακευτική βιομηχανία χρηματοδοτεί κάποια έρευνα σχετικά με την αποτελεσματικότητα και ασφάλεια των φαρμάκων και των ιατρικών συσκευών, οδηγώντας σε πιθανές οικονομικές συγκρούσεις συμφερόντων οι οποίες μπορούν να έχουν ως αποτέλεσμα μη έγκυρα ευρήματα. Για παράδειγμα, μια αναθεώρηση του 2017 που δημοσιεύθηκε στην Cochrane Database of Systematic Reviews (Βάση Δεδομένων Συστηματικών Αναθεωρήσεων Cochrane) βρήκε πως οι μελέτες χρηματοδοτούμενες από την βιομηχανία έχουν ευνοϊκότερα αποτελέσματα και συμπεράσματα από τις μελέτες που λαμβάνουν χορηγία από άλλες πηγές.
Ενώ οι συγκρούσεις οικονομικών συμφερόντων δεν αποτελούν παραδείγματα πόλωσης από μόνα τους, μπορούν να δημιουργήσουν τις συνθήκες που την ευνοούν, σημείωσε ο Κρουβινέλ.
«Αυτού του είδους τα σενάρια μπορούν να επηρεάσουν τα επιστημονικά αποτελέσματα, όπου παρουσιάζονται μονάχα οι ευνοϊκές πτυχές των φαρμάκων, ενώ τα πιθανά μειονεκτήματα αποκρύπτονται», είπε. «Αυτή η κατάσταση προηγείται της πόλωσης, καθώς το κοινό μπορεί ακόμη να μην γνωρίζει τα αποτελέσματα.»
Ο κύκλος της επιστημονικής πόλωσης
Για να δώσει ένα παράδειγμα του πως η πόλωση μπορεί να γίνει αυτοενισχυτική, ο Κρουβινέλ παρουσιάζει ένα κοινό σενάριο:
«Φανταστείτε ότι μια ερευνητική ομάδα είναι αποφασισμένη να αποδείξει έναν συσχετισμό μεταξύ δύο παραγόντων, του Α και του Β», είπε. «Παρουσιάζουν τα ευρήματά τους υπό αυτό το φως, υπερασπιζόμενη την ιδέα τους στους ομότιμους συναδέλφους τους και την κοινωνία», πρόσθεσε. «Καθώς αποκτούν κύρος και επιρροή, ίσως να αναπτύξουν – ενσυνείδητα ή όχι – μια αμυντική στάση για να προστατέψουν την θεωρία τους.»
Ο Κρουβινέλ το αντιπαραβάλλει αυτό με μια άλλη ομάδα επιστημόνων που βρίσκουν τον συσχετισμό μεταξύ του Α και του Β να είναι αβάσιμος ή ανεπαρκής για την εξήγηση του φαινομένου. Ενδεχομένως να καταστείλουν την τάση τους προς αμφισβήτηση, φοβούμενοι την γελοιοποίηση ή τον αποκλεισμό από τον επιστημονικό και δημόσιο κύκλο. Σε τέτοιες περιπτώσεις, η αρχική θεωρία τότε αρχίζει να αντιμετωπίζεται ως γεγονός, ενισχυμένη από την εξουσία των υποστηρικτών της.
Όταν προκύπτει μια πρόκληση, αυτές οι εναλλακτικές θεωρίες αντιμετωπίζουν όχι μόνο τον επιστημονικό έλεγχο αλλά συχνά βιώνουν σαρκασμό και περιφρόνηση, είπε ο Κρουβινέλ.
«Αυτές οι δυναμικές μπορούν επίσης να λειτουργήσουν αντιστρόφως», σημείωσε. «Οι αποδεδειγμένες θεωρίες μπορούν να αμφισβητηθούν επιθετικά από ομάδες με πολιτική ή οικονομική ισχύ, επιβραδύνοντας την κοινωνική ομόφωνη γνώμη και την ανάπτυξη αποτελεσματικών πολιτικών», είπε ο Κρουβινέλ.
Η ουσία είναι πως όταν η έρευνα και η ιατρική πρακτική γίνονται πολωμένες, οι άνθρωποι υποφέρουν, είπε ο Άντερσον. « Τα οφέλη και οι τεχνολογίες για την υγεία που αλλάζουν την ζωή δεν προοδεύουν με τον ρυθμό που θα έπρεπε σε τέτοιου είδους περιβάλλοντα.»
Της Mary West
