Σήμερα λίγα λεπτά πριν από τις 17.00 (ώρα Ελλάδας) η Γερμανία έστειλε στο Σουδάν το πρώτο στρατιωτικό αεροσκάφος και προσγειώθηκε στο Χαρτούμαλλά για την απομάκρυνση των Γερμανών και των πολιτών άλλων χωρών, σύμφωνα με έναν εκπρόσωπο του υπουργείου Άμυνας.
«Ο στόχος μας είναι να απομακρύνουμε αεροπορικώς το μεγαλύτερο δυνατό αριθμό (Γερμανών) υπηκόων από το Χαρτούμ, δεδομένης της επικίνδυνης κατάστασης στο Σουδάν. Στο μέτρο του δυνατού, θα πάρουμε μαζί και υπηκόους της ΕΕ και άλλων χωρών», ανέφεραν πηγές της γερμανικής κυβέρνησης.
Σύμφωνα με το περιοδικό Der Spiegel, η Γερμανία επιχείρησε και την περασμένη Τετάρτη να απομακρύνει τους πολίτες της, αλλά εγκατέλειψε την προσπάθεια. Τρία στρατιωτικά μεταγωγικά, που θα μπορούσαν να μεταφέρουν περίπου 150 ανθρώπους, κατευθύνθηκαν στο Σουδάν αλλά λόγω της κατάστασης εκεί αναγκάστηκαν να κάνουν αναστροφή.
Η εφημερίδα Bild γράφει σήμερα ότι η κυβέρνηση σχεδίαζε δύο αποστολές με στρατιωτικά αεροσκάφη A400M. Αλεξιπτωτιστές του γερμανικού στρατού αναπτύχθηκαν στην Ιορδανία για να βοηθήσουν, εφόσον χρειαστεί, στις εκκενώσεις.
Από τις συγκρούσεις στο Χαρτούμ μεταξύ του στρατού του Άμπντελ Φάταχ αλ Μπουρχάν και των παραστρατιωτικών Δυνάμεων Ταχείας Υποστήριξης (RSF) του Μοχάμεντ Χαμντάν Νταγκλό, έχουν σκοτωθεί τουλάχιστον 420 άνθρωποι ενώ οι τραυματίες ξεπερνούν τους 3.700.
Οι μάχες που μαίνονται από το Σάββατο στο Σουδάν έχουν στοιχίσει τη ζωή σε τουλάχιστον 270 ανθρώπους και έχουν τραυματίσει άλλους 2.600, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ). «Καταδικάζω όλες τις απώλειες ανθρωπίνων ζωών» και «στεκόμαστε αλληλέγγυοι προς τους αδελφούς και τις αδελφές μας στο Σουδάν», ανέφερε χθες Τρίτη ο γενικός διευθυντής του ΠΟΥ Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεέσους. Κατήγγειλε ακόμη τις «λεηλασίες δομών υγείας» και τη «χρησιμοποίηση άλλων για στρατιωτικούς σκοπούς».
Οι ΗΠΑ δεν καταρτίζουν σχεδιασμούς για απομάκρυνση πολιτών τους από το Σουδάν «αυτή τη στιγμή»
Ο γερμανικός στρατός ετοιμάζεται για πιθανή επιχείρηση απομάκρυνσης Γερμανών από το Σουδάν
Η βοήθεια που είχε διανείμει ο ΠΟΥ προτού ξεσπάσουν οι μάχες σε δομές υγείας στη χώρα έχουν εξαντληθεί, είπε ακόμη, και επειδή βρίσκονται σε εξέλιξη εχθροπραξίες, είναι αδύνατο να οργανωθούν νέες παραδόσεις και νοσοκομεία στο Χαρτούμ δεν έχουν απολύτως απαραίτητα εφόδια για να περιθάλψουν τραυματίες.
Κάλεσε εκ νέου να προσφερθεί ανεμπόδιστη πρόσβαση στις δομές υγείας σε όσους τη χρειάζονται και κάλεσε τις αντιμαχόμενες πλευρές να «εργαστούν για να υπάρξει ειρήνη».
Παρότι συμφωνήθηκε με τη μεσολάβηση του Νότιου Σουδάν ανάμεσα στους παραστρατιωτικούς των Δυνάμεων Ταχείας Υποστήριξης (ΔΤΥ), του στρατηγού Μοχάμεντ Χαμντάν Ντάγκλο, ή «Χαμέτι», και τις ένοπλες δυνάμεις υπό τον στρατηγό Άμπντελ Φάταχ αλ Μπουρχάν, που βρίσκεται στην εξουσία στο Σουδάν μετά το πραξικόπημα του 2021, να εφαρμοστεί κατάπαυση του πυρός χθες το βράδυ, συνέχιζαν να ακούγονται πυρά και εκρήξεις στην πρωτεύουσα. Τα μέρη αλληλοκατηγορήθηκαν για αθέτηση της συμφωνίας.
Ν. Δένδιας: Ψάχνουμε για ένα παράθυρο ευκαιρίας να πάρουμε τους Έλληνες από το Σουδάν
Σε μια ανακωχή στο Σουδάν προκειμένου να πραγματοποιηθεί επιχείρηση εκκένωσης των Ελλήνων που βρίσκονται στο Χαρτούμ, προσβλέπει ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας. Σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Alpha, ο Νίκος Δένδιας σκιαγράφησε την κατάσταση στο Σουδάν ως εξαιρετικά δύσκολη και διαβεβαίωσε ότι η Ελλάδα την παρακολουθεί πολύ στενά, καθώς και ότι βρίσκεται σε διαρκή επαφή με τους Έλληνες στη χώρα αυτή της Αφρικής. «Δεν φαίνεται ότι θα μπορέσει να επέλθει ηρεμία. Ψάχνουμε για ένα παράθυρο ευκαιρίας να πάρουμε τους ανθρώπους μας από εκεί. Όμως το παρακολουθούμε πάρα πολύ στενά» υπογράμμισε. Ανέφερε πως υπάρχουν δύο Έλληνες τραυματίες στο νοσοκομείο, οι οποίοι δεν έχουν καταφέρει να χειρουργηθούν και είναι με παυσίπονα.
Σύμφωνα με τον υφυπουργό Εξωτερικών αρμόδιο για θέματα απόδημου ελληνισμού Ανδρέα Κατσανιώτη, στο Σουδάν βρίσκονται αυτή τη στιγμή πάνω από 1.000 Ευρωπαίοι πολίτες και περίπου 150 Έλληνες.
«Αυτή τη στιγμή γίνονται προσπάθειες να δούμε όλες τις πιθανότητες, γιατί ακόμα και το αεροδρόμιο δεν λειτουργεί. Οπότε, πρέπει να βρεθεί ένας ασφαλής τρόπος. Αν δεν βρεθεί ασφαλής δίοδος, δεν προχωράμε σε εκκενώσεις, είναι ακόμα πιο επικίνδυνο», είπε o υφυπουργός στην ΕΡΤ.
Παράλληλα, ο κ. Κατσανιώτης ανέφερε ότι το υπουργείο μπορεί να κινηθεί μόνο «κεντρικά, ευρωπαϊκά», σημειώνοντας ότι δεν υπάρχουν ελληνικές διπλωματικές αρχές στο Σουδάν. Ετσι, η χώρα που έχει την ευθύνη του συντονισμού είναι η Αίγυπτος, με τις ελληνικές αρχές να είναι σε στενή συνεργασία με το Κάιρο.
Επισημαίνεται πως 15 ορθόδοξοι -ανάμεσά τους Έλληνες και δύο παιδιά- είναι εγκλωβισμένοι στον μητροπολιτικό ναό του Ευαγγελισμού, στο Χαρτούμ. Τα εφόδια, όπως λένε στην ΕΡΤ, αρκούν για λίγες ημέρες ακόμη, ενώ οι μάχες κλιμακώνονται.
Υπό ηλεκτρονική επιτήρηση βγαίνει από τη φυλακή ο ευρωβουλευτής Μαρκ Ταραμπέλλα ο οποίος είναι προφυλακισμένος από τον Φεβρουάριο για εμπλοκή στην υπόθεση διαφθοράς στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
«Μόλις μάθαμε με ανακούφιση την επικείμενη απελευθέρωση του Μαρκ Ταραμπέλλα» αναφέρει η ανακοίνωση της πλευράς του ευρωβουλευτή προσθέτοντας ότι παραμένει στη διάθεση των αρχών εάν χρειαστούν επιπλέον πληροφορίες. Παράλληλα, επισημαίνεται από την πλευρά του ότι «ισχυριζόταν πάντα ότι είναι αθώος», καθώς και ότι «δεν είχε λάβει ποτέ χρήματα ή δώρα σε αντάλλαγμα για τις απόψεις του».
Από την πλευρά του, ο συνήγορος της Εύας Καϊλή, Μιχάλης Δημητρακόπουλος, εκτιμά ότι η απόφαση για να βγει υπό ηλεκτρονική επιτήρηση ο Μαρκ Ταραμπέλλα μπορεί να διαδραματίσει ρόλο και όσον αφορά στην απόφαση για την Ελληνίδα ευρωβουλευτή η ακρόαση της οποίας θα λάβει χώρα την Μεγάλη Πέμπτη 13 Απριλίου.
Νέα ανταλλαγή αιχμαλώτων ανάμεσα σε Ρωσία και Ουκρανία, μετά από έναν και πλέον μήνα. Στη Ρωσία επέστρεψαν 106 στρατιωτικοί και στην Ουκρανία 100, σύμφωνα με τις ανακοινώσεις των δύο χωρών.
Το ρωσικό υπουργείο Άμυνας ανέφερε σε ανακοίνωσή του ότι επέστρεψαν 106 Ρώσοι στρατιωτικοί, οι οποίοι βρίσκονταν «σε θανάσιμο κίνδυνο» ενώ ήταν υπό κράτηση.
Οι στρατιωτικοί θα μεταφερθούν αεροπορικώς στη Μόσχα όπου θα τους παρασχεθεί ιατρική περίθαλψη και ψυχολογική υποστήριξη, αναφέρεται στην ανακοίνωση.
Ο επικεφαλής της ουκρανικής προεδρικής διοίκησης, ο Άντρι Γερμάκ, ανακοίνωσε την επιστροφή 100 στρατιωτικών στην Ουκρανία.
«Φέραμε πίσω 100 άνδρες μας – πρόκειται για στρατιώτες, ναυτικούς, συνοριοφύλακες και μέλη της Εθνικής Φρουράς», δήλωσε, κάνοντας λόγο για μια «δύσκολη» ανταλλαγή και προσθέτοντας ότι μεταξύ τους υπάρχουν υπερασπιστές της Μαριούπολης , του Αζοφστάλ, του Γκοστόμελ.
«Ορισμένοι έχουν τραυματιστεί σοβαρά και υποφέρουν από ασθένειες. Θα κάνουμε ό,τι είναι απαραίτητο για να διασφαλίσουμε ότι στον καθένα θα παρασχεθεί όλη η απαιτούμενη βοήθεια», πρόσθεσε ο Γερμάκ στην ανάρτησή του στο Telegram.
Η τελευταία ανταλλαγή αιχμαλώτων μεταξύ Κιέβου και Μόσχας έγινε στις 7 Μαρτίου, όταν η Ουκρανία πήρε πίσω 130 στρατιωτικούς της και η Ρωσία 90.
Τον Δεκέμβριο του 2022, ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε ότι περισσότεροι από 1.300 αιχμάλωτοι είχαν επιστρέψει στην Ουκρανία σε ανταλλαγές με τη Ρωσία από την έναρξη του πολέμου.
Έκτοτε έχουν πραγματοποιηθεί αρκετές ακόμη ανταλλαγές.
Σε προσομοίωση «αποκλεισμού» της Ταϊβάν προχώρησε σήμερα η Κίνα, κατά την τελευταία ημέρα των στρατιωτικών του ασκήσεων, στις οποίες συμμετείχαν ένα αεροπλανοφόρο και πολεμικά αεροσκάφη.
Το Πεκίνο ανακοίνωσε αυτά τα τριήμερα γυμνάσια το Σάββατο, αφού η πρόεδρος της Ταϊβάν Τσάι Ινγκ- γουέν επέστρεψε στην Ταϊπέι μετά τη συνάντηση που είχε στο Λος Άντζελες των ΗΠΑ με τον πρόεδρο της Βουλής των Αντιπροσώπων Κέβιν Μακάρθι.
Η Κίνα θεωρεί την Ταϊβάν επαρχία της η οποία πρέπει να επανενωθεί με την ηπειρωτική χώρα, ακόμη και με τη χρήση βίας.
«Πολλά οπλισμένα καταδιωκτικά αεροσκάφη H-6K πραγματοποίησαν αρκετά κύματα προσομοίωσης πυρών εναντίον σημαντικών στόχων στο νησί της Ταϊβάν», μετέδωσε η κινεζική κρατική τηλεόραση CCTV.
«Στο στενό της Ταϊβάν, βορειοδυτικά και νοτιοδυτικά της Ταϊβάν και στα ύδατα ανατολικά της Ταϊβάν οι κινεζικές δυνάμεις ανέλαβαν την πρωτοβουλία να επιτεθούν, επιδεικνύοντας πλήρως το πλεονέκτημα της απόδοσης τους, πραγματοποιώντας ελιγμούς για να καταλάβουν σημαντικές θέσεις και προχωρώντας γρήγορα για να εμποδίσουν εχθρούς», πρόσθετε το ρεπορτάζ της τηλεόρασης.
Η ανατολική διοίκηση του Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού επεσήμανε ότι το αεροπλανοφόρο Shandong συμμετείχε επίσης στα γυμνάσια, με τη CCTV να μεταδίδει εικόνες από μαχητικά αεροσκάφη να απογειώνονται από αυτό.
Η Ταϊβάν παρακολουθεί τις κινήσεις του Shandong στον Ειρηνικό Ωκεανό από την προηγούμενη εβδομάδα.
Εξάλλου το υπουργείο Άμυνας της Ταϊβάν έδωσε σήμερα στη δημοσιότητα χάρτη με τις αεροπορικές δραστηριότητες της Κίνας κατά τις 24 προηγούμενες ώρες, στον οποίο φαίνονται τέσσερα μαχητικά αεροσκάφη J-15 να πραγματοποιούν γυμνάσια στον Ειρηνικό Ωκεανό, στα ανατολικά του νησιού.
Παράλληλα το υπουργείο ανακοίνωσε ότι έχει εντοπίσει ένδεκα πολεμικά πλοία και πενήντα εννέα στρατιωτικά αεροσκάφη της Κίνας γύρω από το νησί, όπως και το αεροπλανοφόρο Shandong.
Αυτό το κινεζικό αεροπλανοφόρο πραγματοποίησε χθες, Κυριακή, γυμνάσια σε ύδατα κοντά στο νησί Οκινάουα της Ιαπωνίας, επεσήμανε το ιαπωνικό υπουργείο Άμυνας σήμερα.
Αεροσκάφη και ελικόπτερα απογειώθηκαν και προσγειώθηκαν στο Shandong 120 φορές από την Παρασκευή ως την Κυριακή, με το αεροπλανοφόρο και άλλα τρία πολεμικά πλοία και ένα πλοίο υποστήριξης να φτάνουν σε απόσταση 230 χιλιομέτρων από το νησί Μιγιάκο της Ιαπωνίας.
Η Ιαπωνία παρακολουθεί τα κινεζικά στρατιωτικά γυμνάσια γύρω από την Ταϊβάν «με μεγάλο ενδιαφέρον», σχολίασε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος της Ιαπωνίας Χιροκάζου Ματσούνο.
«Η σπουδαιότητα της ειρήνης και της σταθερότητας στο στενό της Ταϊβάν δεν είναι μόνο σημαντική για την ασφάλεια της Ιαπωνίας, αλλά και για τη σταθερότητα του συνόλου της διεθνούς κοινότητας», πρόσθεσε ο ίδιος.
Από την πλευρά τους οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν επίσης ότι παρακολουθούν στενά τα γυμνάσια της Κίνας, ενώ σημείωσαν ότι το αντιτορπιλικό USS Milius διεξήγαγε «επιχείρηση ελευθερίας της ναυσιπλοΐας» σε περιοχή της Νότιας Σινικής θάλασσας την οποία διεκδικεί το Πεκίνο.
«Αυτή η επιχείρηση ελευθερίας της ναυσιπλοΐας σεβάστηκε τα δικαιώματα, τις ελευθερίες και τις νόμιμες χρήσεις της θάλασσας», τόνισε στην ανακοίνωσή του το αμερικανικό Πολεμικό Ναυτικό, διευκρινίζοντας ότι το αντιτορπιλικό βρίσκεται κοντά στα νησιά Σπράτλι.
Τα USS Milius πέρασε σε απόσταση τουλάχιστον 12 ναυτικών μιλίων από τον ύφαλο Μιστσίφ, τον οποίο διεκδικεί η Κίνα και άλλες χώρες της περιοχής, σημείωσε το Πολεμικό Ναυτικό.
Ωστόσο η αντίδραση του Πεκίνου ήταν άμεση, με τον Τιάν Γιουνλί εκπρόσωπο της Νότιας Διοίκησης του Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού να καταγγέλλει την «παράνομη παρείσφρηση» του αμερικανικού αντιτορπιλικού «στα ύδατα που βρίσκονται δίπλα στον ύφαλο Μιστσίφ, στα νησιά Νάνσα της Κίνας, χωρίς την έγκριση της κινεζικής κυβέρνησης».
Λίγο μετά τη δύση του ηλίου, που βάφει τα σύννεφα πίσω από το κοιμητήριο του Χόουπ Βέηλ κόκκινα και μαβιά, μια μικρή ομάδα ανθρώπων ξεβοτανίζει τους τάφους, που είναι γεμάτοι αγριόχορτα.
Η Άλις Γουόκερ, μια ηλικιωμένη γυναίκα, μου εξηγεί γιατί γίνεται αυτή η δουλειά: “Το κάνουμε μόνο μια φορά τον χρόνο. Καθαρίζουμε πρώτα τους τάφους και το απόγευμα του Μεγάλου Σαββάτου τους στολίζουμε με λουλούδια. Την Κυριακή του Πάσχα, τελούμε εδώ όλοι μαζί την πρωινή λειτουργία.
Η Άλις μας λέει ότι το Πάσχα είναι μια μεγάλη γιορτή στο Χόουπ Βέηλ, που συνδέει την κοινότητα με έναν πολύ ιδιαίτερο τρόπο. Για την ίδια, με αυτή την παράδοση τιμούν αυτούς που ίδρυσαν την κοινότητα τη δεκαετία του 1950, όπως ο πατέρας της, όταν η φυλή των Γκουούγκου Γιμιντχίρ διώχτηκε από τα εδάφη της κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
Για την Ντέμπορα Πήρσον, το Πάσχα είναι μια “ξεχωριστή περίοδος, που μας διδάσκει ταπεινότητα”.
“Για τους πιστούς, το Πάσχα είναι η καλύτερη εποχή του χρόνου”, λέει αναφερόμενη στον Χριστιανισμό, καθώς η γενιά της μεγάλωσε ενώ το χωριό ήταν ακόμα μια λουθηρανική ιεραποστολή.
Στη λουθηρανική εκκλησία του Αγ. Ιωάννη που βρίσκεται στο χωριό, η Σίρλεϊ Κοστέλλο, πρώην δασκάλα και βιβλιοθηκάριος, μας εξηγεί τη λέξη γουάγου, με την οποία οι Γκουούγκου Γιμιντχίρ αναφέρονται στην ψυχή και τα συναισθήματα κάποιου.
“Το γουάγου είναι το εσώτερο πνεύμα μας, το κέντρο της ψυχής μας. Χωρίς γουάγου, είμαστε άδειοι κι αυτή δεν είναι μια καλή ζωή”, λέει.
Σύμφωνα με τη Σίρλεϋ, το γουάγου των κατοίκων του Χόουπ Γέηλ είναι ριζωμένο στις χριστιανικές πεποιθήσεις τους, που έχουν εναρμονιστεί με την παραδοσιακή κληρονομιά των Αβορίγινων.
Τις επόμενες πέντε ημέρες, οι Γκουούγκου Γιμιντχίρ θα γιορτάσουν το Πάσχα μαζί με όλους τους υπόλοιπους Χριστιανούς, προσθέτοντας στους εορτασμούς τους τη δική τους μοναδική παράδοση, η οποία συνδέεται με την ιστορία τους και με τα όσα έχουν περάσει.
“Μια εκκλησία για την οποία νιώθουμε υπερήφανοι”
Μια ομάδα γυναικών σκουπίζει και σφουγγαρίζει την εκκλησία, για να είναι έτοιμη για λειτουργίες της Μεγάλης Εβδομάδας. Η Ντέμπορα Πήρσον λέει: “Νιώθουμε υπερήφανοι για την εκκλησία μας. Όλοι βοηθούν, κάθε οικογένεια συμμετέχει στη φροντίδα της κι έτσι είναι πάντα όμορφη.”
Η λουθηρανική εκκλησία του Αγ. Ιωάννη στο χωριό Χόουπ Γέηλ (Κοιλάδα της Ελπίδας) στην Αυστραλία. (ευγενική παραχώρηση του Κάντεν Πήρσον)
Η Μωντ Γουάλας, που δουλεύει σε ένα σχολείο κοντά στην Κούκταουν, προτείνει να ζητήσουν από τους ανθρώπους να προσφέρουν λουλούδια από τους κήπους τους. “Δεν θα το αρνηθούν. Θα χαρούν να βοηθήσουν να ομορφύνει η εκκλησία.”
Κάθε γυναίκα του χωριού βοηθά στην προετοιμασία της εκκλησίας, αναλαμβάνοντας κι από μία εργασία. Άλλη τα παράθυρα, άλλη τα λουλούδια κ.ο.κ. Όλο το χωριό είναι χτισμένο από τους παππούδες τους – και αυτό είναι που τους θυμίζουν οι πασχαλινές τους παραδόσεις.
Κατά τη διάρκεια της Μεγάλη Εβδομάδας
Οι κάτοικοι του Χόουπ Βέηλ αγαπούν τον τρόπο ζωής τους. Τη Μεγάλη Εβδομάδα βρίσκονται κυρίως στο κοιμητήριο του χωριού. Μόλις τελειώνουν τις δουλειές τους, συγκεντρώνονται εκεί, για να προχωρούν τις εργασίες.
“Τώρα, ακόμα καθαρίζουμε. Το Μεγάλο Σάββατο θα είναι έτοιμα όλα για να ξεκινήσουμε”, λέει ο 90χρονος Χέρμαν Μπάμπι, καθισμένος πλάι στον τάφο της συζύγου του.
Μας περιγράφει πώς θα ζωντανέψει σε λίγες ημέρες το μέρος, όταν θα έρθουν όλοι από το χωριό για να φροντίσουν τους τάφους των δικών τους. “Γι’ αυτό ερχόμαστε κι εμείς τώρα, γιατί μετά θα έχει πολύ κόσμο”, προσθέτει.
Ο Ρόμπερτ Γκίμπσον φροντίζει τον τάφο των γονιών του, στο κοιμητήριο του Χόουπ Βέηλ. (ευγενική παραχώρηση του Κάντεν Πήρσον)
“Όταν γυρίζουμε σπίτι, νιώθουμε καλά. Λέμε ‘καθάρισα τον τάφο του αδελφού μου, της αδελφής, του ξαδέλφου, του ανιψιού…’ και αυτό είναι ωραίο”, λέει ο Ρόμπερτ Γκίμπσον. “Δεν λέει η Βίβλος ότι ο ήλιος χορεύει το Πάσχα;”
“Οι Αβορίγινες πίστευαν σε όλα τα πράγματα της γης – στον ήλιο, το φεγγάρι, τα αστέρια, τα φυτά και τα ζώα. Αλλά όταν ήρθαν οι ιεραπόστολοι, μας δίδαξαν τις θεμελιώδεις αρχές του Χριστιανισμού, ότι ο Θεός έφτιαξε τον ήλιο και το φεγγάρι”, λέει η Σίρλεϋ. “Με την πάροδο του χρόνου, τα δυο συστήματα ενώθηκαν. Έχουμε τον Θεό, αλλά έχουμε και την παράδοση των προγόνων μας και αυτό λειτουργεί καλά.”
Μέσα στην εκκλησία του Αγ. Ιωάννη, μιαχορωδία κάνει πρόβα. Τραγουδούν ύμνους στα αγγλικά αλλά και στη γλώσσα των Γκουούγκου Γιμιντχίρ, με τη συνοδεία μιας μικρής ορχήστρας.
Η Σελίνα Μπόουεν μας εξηγεί ότι ορισμένοι ύμνοι περιλαμβάνουν και λέξεις των Γκουούγκου Γιμιντχίρ, τις οποίες μόνο οι γηραιότεροι μπορούν να χρησιμοποιούν εύκολα. Έτσι, χρειάζονται αρκετές πρόβες.
“Οι ύμνοι μας είναι και στις δύο γλώσσες. Εγώ τους ξέρω καλά γιατί ερχόμουν με τους γονείς μου από μικρή στην εκκλησία κάθε χρόνο και ακόμα θυμάμαι πώς τους τραγουδούσαν τότε. Νιώθω υπερήφανη που βρίσκομαι μαζί με την ‘παλαιά φρουρά’ και τραγουδάω μαζί τους και μαθαίνω από αυτούς [τη γλώσσα].”
Η χορωδία είναι μια καλή ευκαιρία να συναντηθούν οι νεότεροι με τους γεροντότερους και να δουλέψουν μαζί. Η Σίρλεϋ μας εξηγεί ότι η χορωδία προέκυψε από τις σχολικές δραστηριότητες και ότι γι΄ αυτό τον λόγο φέρνει σε όλους χαρούμενες αναμνήσεις της παιδικής τους ηλικίας. Παράλληλα, γίνεται και η ιστορία των σημερινών παιδιών. Με αυτό τον τρόπο τους δίνεται η ευκαιρία να μάθουν τη γλώσσα της φυλής τους και να την κρατήσουν ζωντανή.
Η χορωδία αποτελείται από δέκα άτομα, άντρες και γυναίκες. Η ορχήστρα της εκκλησίας διαθέτει αυτοάρπα, κλασική κιθάρα και ηλεκτρική κιθάρα και οι ύμνοι τους έχουν μια χροιά κάντρι μουσικής.
Εκκινώντας και εξελίσσοντας μια παράδοση
Το Ακρωτήριο Μπέντφορντ, όπου βρισκόταν η ιεραποστολή της Κοιλάδας της Ελπίδας από το 1886 έως το 1942. (ευγενική παραχώρηση του Κάντεν Πήρσον)
Για 50 χρόνια, μέχρι το 1942, η φυλή των Γκουούγκου Γιμιντχίρ ζούσε στη λουθηρανική ιεραποστολή της Κοιλάδας της Ελπίδας, μαζί με τον Γερμανό ιεραπόστολο Γκέοργκ Χάινριχ Σβαρτς, στο ακρωτήριο Μπέντφορντ
Είναι ένα μέρος όμορφο αλλά άγριο, γεμάτο τεϊόδεντρα άνω των 100 ετών και χρώματα από το γαλάζιο της Θάλασσας των Κοραλιών μέχρι τα πλούσια σε μεταλλικά στοιχεία νερά στο χρώμα του τσαγιού των βάλτων.
“Όλοι είχαν κήπους και όταν χρειαζόμασταν λουλούδια κόβαμε ελεύθερα. Κανένας δεν είχε αντίρρηση, γιατί όλοι γνώριζαν ότι τα λουλούδια προορίζονταν για τους τάφους. Μοιραζόμασταν τα πάντα”, θυμάται η Έσμε Μπόουεν, 70 ετών.
“Όι άνθρωποι ήταν καλόκαρδοι τότε. Γουάγου-θιρ (ευγενικοί). Νοιάζονταν και μοιράζονταν ό,τι είχαν με αγάπη”, προσθέτει η Ντορήν Χαρτ, 50 ετών.
Συζητούν μεταξύ τους για την ιερότητα που είχε ο θάνατος για τους ανθρώπους τότε και για τον σεβασμού με τον οποίο αντιμετωπιζόταν. Κανείς δεν έπαιζε δυνατά μουσική ούτε καν πήγαιναν για ψάρεμα, όσο υπήρχε ένας άταφος νεκρός στο χωριό. Όποιος κι αν ήταν ο νεκρός, όλοι φρόντιζαν ώστε να έχει μια καλή κηδεία.
“Στις κηδείες, τα φέρετρα στολίζονταν με λουλούδια από τους κήπους μας. Δεν αγοράζαμε τίποτα, όλα τα φτιάχναμε εμείς και ήταν πανέμορφα.”
Είναι ώρα για τσάι. Το νερό έχει βράσει, τα μπισκότα μοιράστηκαν, τα πουλιά κελαηδούν κι ένα ανάλαφρο αεράκι περνάει ανάμεσα από τα δέντρα.
“Οι γονείς μας συνήθιζαν να λένε την Κυριακή του Πάσχα: ‘Σηκωθείτε νωρίς, γιατί ο ήλιος θ’ αρχίσει να χορεύει!’ Περιμέναμε μέχρι τις 7 και πράγματι βλέπαμε τις αναλαμπές του ήλιου”, λέει η Ντόρα Γκίμπσον, αναφερόμενη στη χριστιανική λαϊκή δοξασία, που λέει ότι το πρωί του Πάσχα, ο ήλιος ανατέλλει νωρίς και χορεύει από τη χαρά του για την ανάσταση του Ιησού.
Μια φωλιά πασχαλινών αυγών που έφτιαξαν τα παιδιά του Χόουπ Βέηλ. (ευγενική παραχώρηση του Κάντεν Πήρσον)
Βγαίνουν και τα αυγά για το βάψιμο. Η Έσμε μας λέει ότι όταν ήταν μικρή δεν είχαν σοκολατένια αυγά, αλλά έβαφαν κόκκινα τα αυγά από τις κότες με πατζαρόζουμο. Τώρα δείχνουν στα εγγόνια τους πώς να το κάνουν και πώς να φτιάχνουν τις φωλιές τους, για να τα βρουν το πρωί της Κυριακής του Πάσχα.
Διηγείται επίσης στα παιδιά πώς φόρτωσε η αυστραλιανή κυβέρνηση στα φορτηγά τους Γκουούγκου Γιμιντχίρ, καχύποπτη απέναντι στην ιεραποστολή του Γερμανού ιερέα και πώς τους μετέφερε 1.500 χλμ. νότια στη Γουραμπίντα, μια άλλη κοινότητα Αβορίγινων. Εκεί έμειναν για οκτώ χρόνια, ενώ πολλοί ήσαν αυτοί που δεν επέστρεψαν ποτέ.
Σε έναν λόφο πάνω από το χωριό βρίσκεται το κοιμητήριο των πρώτων κατοίκων του Χόουπ Βέηλ. Ο Ντέσμοντ Μπόουεν, 60 ετών, έχει ξεκινήσει προσπάθειες για την αναστήλωση του και τη δημιουργία ενός κήπου. Εκεί βρίσκονται μερικοί από τους πρώτους κατοίκους που έφτιαξαν τα σπίτια τους στο καινούριο χωριό, γυρίζοντας από τη Γουραμπίντα.
Η Ντορήν μας πληροφορεί ότι η πασχαλινή παράδοση τίμησης των νεκρών ξεκίνησε από τον ξάδελφο της Γουέιν Ρόζεντεηλ, ο οποίος πρότεινε μια χρονιά να γίνει μια πρωινή λειτουργία στη μνήμη των πεθαμένων προγόνων τους, θέλοντας να παρακινήσει το λαό του να αρχίσει να φροντίζει το κοιμητήριο, όπως έκαναν οι παλιότεροι.
Απώλεια, θλίψη και ελπίδα: η παράδοση ανακουφίζει τον πόνο της καρδιάς
Τη Μεγάλη Παρασκευή, η Τζόαν Μπόουεν πηγαίνει στο νεκροταφείο για να επισκεφθεί την κόρη της που πνίγηκε όταν ήταν ενός έτους. Μαζί έχουν έρθει και τα άλλα της παιδιά, που καθαρίζουν και ομορφαίνουν τους τάφους των αγαπημένων τους προσώπων, καθώς και μερικούς άλλους που έχουν μείνει παραμελημένοι για κάποιο λόγο.
Ο γιος της Τζόαν μας λέει ότι η συγκέντρωση της κοινότητας στο κοιμητήριο και η φροντίδα των νεκρών είναι μια διαδικασία απολύτως θεραπευτική.
“Δεν είναι εύκολο να χάνεις το σύντροφό σου ή το παιδί σου”, εξηγεί η Τζουν Πήρσον. “Σε επηρεάζει διαφορετικά, έχεις άλλη αίσθηση.” Η ίδια αντλεί δύναμη από την πίστη της και έχει τη βεβαιότητα ότι θα συναντήσει τον σύζυγό της στις ‘όχθες του ποταμού’, όταν πάει στον ουρανό κι αυτή. “Το Πάσχα αφορά κυρίως τη θεϊκή αγάπη και τη συσπείρωση του χωριού. Είναι μια περίοδος κατά την οποία ο ένας φροντίζει τον άλλον και νιώθουμε πιο κοντά στα αγαπημένα πρόσωπα που έχουμε χάσει.”
Ο φρεσκοστολισμένος τάφος της οικογένειας Μπόουεν. (ευγενική παραχώρηση του Κάντεν Πήρσον)
Το πρωί της Μεγάλης Παρασκευής όλοι μαζεύονται στην εκκλησία για τη λειτουργία. Η χορωδία τραγουδά τους ύμνους και παιδιά βαπτίζονται. Μετά από τη λειτουργία, πολλοί πηγαίνουν στο κοιμητήριο για να καθαρίσουν και να στολίσουν τους τάφους.
Με την ανατολή του ηλίου το Μεγάλο Σάββατο, όλοι οι κάτοικοι του χωριού μαζεύονται στο κοιμητήριο, με τα εργαλεία τους και με φορτωμένα καλάθια πικ νικ και θερμός με τσάι, για να συνεχίσουν το στόλισμα και την επιδιόρθωση των τάφων
Οι εργασίες συνεχίζονται με ζωηρό ρυθμό όλη την ημέρα. Οι τάφοι αναστηλώνονται, καθαρίζονται, στολίζονται, ξαναζωντανεύουν. Με αυτό τον τρόπο οι κάτοικοι του Χόουπ Γέηλ δείχνουν τον σεβασμό τους προς τους προγόνους τους που έχτισαν το χωριό.
Όταν πέφτει το φως, μικρά φωτάκια που τρεμοπαίζουν αρχίζουν να εμφανίζονται παντού στο κοιμητήριο. Κάποιοι έχουν ανάψει τα ‘φώτα των ξωτικών’ πάνω στους τάφους πριν φύγουν.
Το πρωινό της Κυριακής του Πάσχα, ένα μεγάλο πλήθος πιστών συγκεντρώνεται έξω από το κοιμητήριο. Ο πάστορας αρχίζει την πρωινή λειτουργία, ευλογώντας τις καινούργιες πλάκες που έχουν τοποθετηθεί. Η χορωδία τραγουδά, όπως και άλλοι πιστοί που θέλουν με αυτό τον τρόπο να τιμήσουν τους νεκρούς τους. Για τους περισσότερους κατοίκους του Χόουπ Γέηλ είναι μεγάλη χαρά να συμμετέχουν σε αυτήν τη σύγχρονη, δική τους παράδοση.
Οι αναμνήσεις από τις διδαχές των γονιών τους, που τους μεταλαμπαδεύσαν την πίστη στον Ιησού και τη διδασκαλία του, είναι ζωντανές και ωθούν τους Γκουούγκου Γιμιντχίρ να νοιάζονται ενεργά ο ένας για τον άλλον καιόλοι μαζί για την κοινότητα και να απολαμβάνουν το Πάσχα σαν τη σημαντικότερη γιορτή του χρόνου, θεμέλιο της κοινότητας και της χριστιανικής πίστης τους.
“Τα τελευταία χρόνια αποφασίσαμε ως κοινότητα να έχουμε μια πρωινή λειτουργία στο νεκροταφείο για τους αγαπημένους μας που έχουν φύγει. Και ως κοινότητα βρισκόμαστε εκεί και φροντίζουμε και βοηθάμε ο ένας τον άλλον στο κοιμητήριο. Ετοιμαζόμαστε για τη λειτουργία και ετοιμάζουμε και το κοιμητήριο, έτσι ώστε να μοιάζει με πανέμορφο κήπο, σαν τον Παράδεισο: έναν κήπο με τους αγαπημένους μας”, διαβάζει στον κόσμο η Τζουν, από ένα μικρό χαρτάκι που έχει γράψει για την περίσταση.
Η Ιταλία σταμάτησε προσωρινά τη λειτουργία του ChatGPT στη χώρα λόγω παράνομης συλλογής δεδομένων και προβλημάτων στο σύστημα επαλήθευσης της ηλικίας ενώ έχει ξεκινήσει νομική έρευνα για την υπόθεση.
Η απαγόρευση που έγινε την Παρασκευή 31 Μαρτίου, προήλθε από τον οργανισμό της Ιταλίας για την εγγύηση της προστασίας των προσωπικών δεδομένων (GPDP), στοχεύοντας την OpenAI, που υποστηρίζεται από τη Microsoft, την εταιρεία ανάπτυξης και διαχείρισης του chatbot τεχνητής νοημοσύνης (AI) ChatGPT, σύμφωνα με δελτίο Τύπου του οργανισμού. Ως αποτέλεσμα, το ChatGPT τέθηκε εκτός λειτουργίας στην Ιταλία.
Πιο συγκεκριμένα, όσον αφορά τη συλλογή δεδομένων, η ιταλική αρχή, γνωστή και ως Garante, δήλωσε ότι το ChatGPT δεν παρουσιάζει καμία πληροφορία στον χρήστη του, σχετικά με τα δεδομένα που συλλέγονται από την OpenAI. «Το πιο σημαντικό είναι ότι δεν φαίνεται να υπάρχει καμία νομική βάση που να στηρίζει τη μαζική συλλογή και επεξεργασία προσωπικών δεδομένων προκειμένου να “εκπαιδευτούν” οι αλγόριθμοι στους οποίους βασίζεται η πλατφόρμα».
Όσον αφορά την επαλήθευση της ηλικίας, ο Garante δήλωσε ότι το ChatGPT ενδέχεται να παρουσιάζει ακατάλληλο περιεχόμενο σε παιδιά, επειδή κανένα αξιόπιστο σύστημα δεν ελέγχει την ηλικία του χρήστη. Το ChatGPT αναφέρει ότι μόνο άτομα που είναι τουλάχιστον 13 ετών μπορούν να χρησιμοποιούν την υπηρεσία.
Η OpenAI έχει προθεσμία 20 ημερών για να απαντήσει με διορθωτικά μέτρα διαφορετικά κινδυνεύει με πρόστιμο έως 20 εκατομμύρια ευρώ ή το 4% του ετήσιου παγκόσμιου κύκλου εργασιών της.
Η Ιταλία γίνεται η πρώτη δυτική χώρα που περιορίζει τη χρήση ενός AI chatbot.
Το chatbot δεν είναι επίσης διαθέσιμο στην ηπειρωτική Κίνα, το Χονγκ Κονγκ, το Ιράν, τη Ρωσία και σε μέρη της Αφρικής, όπου οι κάτοικοι δεν μπορούν να δημιουργήσουν λογαριασμούς OpenAI.
Ο διευθύνων σύμβουλος του Twitter, Έλον Μασκ, μαζί με δεκάδες ειδικούς σε θέματα τεχνητής νοημοσύνης (AI) και στελέχη της βιομηχανίας, υπέγραψε μια ανοιχτή επιστολή που καλεί όλα τα εργαστήρια AI να «διακόψουν αμέσως» την εκπαίδευση συστημάτων ισχυρότερων από το Chat GPT-4 για τουλάχιστον έξι μήνες.
Η επιστολή, που εκδόθηκε από το μη κερδοσκοπικό Ινστιτούτο Future of Life, έχει υπογραφεί από περισσότερα από 1.100 άτομα, μεταξύ των οποίων ο συνιδρυτής της Apple Στιβ Βόσνιακ, ο ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Stability AI Έμαντ Μόστακ, καθώς και μηχανικοί της Meta και της Google.
Υποστηρίζουν ότι τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης με ανθρώπινη ανταγωνιστική νοημοσύνη μπορούν να θέσουν «βαθύτατους κινδύνους για την κοινωνία και την ανθρωπότητα» και να αλλάξουν την «ιστορία της ζωής στη Γη», επικαλούμενοι εκτεταμένες έρευνες για το θέμα και αναγνωρίσεις από «κορυφαία εργαστήρια τεχνητής νοημοσύνης».
Οι εμπειρογνώμονες συνεχίζουν να αναφέρουν ότι επί του παρόντος υπάρχει περιορισμένος σχεδιασμός και διαχείριση όσον αφορά τα προηγμένα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης, παρά το γεγονός ότι οι εταιρείες τους τελευταίους μήνες έχουν «εγκλωβιστεί σε μια ανεξέλεγκτη κούρσα για την ανάπτυξη ολοένα και πιο ισχυρών ψηφιακών συστημάτων που κανείς -ούτε καν οι δημιουργοί τους- δεν μπορούν να κατανοήσουν, να προβλέψουν ή να ελέγξουν αξιόπιστα».
«Τα σύγχρονα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης γίνονται πλέον ανταγωνιστικά προς τον άνθρωπο σε γενικές εργασίες και πρέπει να αναρωτηθούμε: Πρέπει να αφήσουμε τις μηχανές να πλημμυρίσουν τα κανάλια πληροφόρησής μας με προπαγάνδα και αναλήθειες; Θα πρέπει να αυτοματοποιήσουμε όλες τις δουλειές, συμπεριλαμβανομένων και των ικανοποιητικών; Θα πρέπει να αναπτύξουμε μη ανθρώπινα μυαλά που θα μπορούσαν τελικά να μας ξεπεράσουν αριθμητικά και να μας αντικαταστήσουν; Θα πρέπει να διακινδυνεύσουμε την απώλεια του ελέγχου του πολιτισμού μας; Τέτοιες αποφάσεις δεν πρέπει να ανατίθενται σε μη εκλεγμένους ηγέτες της τεχνολογίας», αναφέρεται στην επιστολή.
Απαιτούνται πρωτόκολλα ασφαλείας
«Τα ισχυρά συστήματα τεχνητής νοημοσύνης θα πρέπει να αναπτύσσονται μόνο όταν είμαστε βέβαιοι ότι τα αποτελέσματά τους θα είναι θετικά και οι κίνδυνοι τους θα είναι διαχειρίσιμοι», προσθέτει.
Στη συνέχεια, η επιστολή ζητά μια δημόσια και επαληθεύσιμη ελάχιστη εξάμηνη παύση στην εκπαίδευση συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης ισχυρότερων από το GPT-4 ή ένα κυβερνητικό μορατόριουμ στην εκπαίδευση αυτή, εάν η παύση δεν μπορεί να τεθεί σε ισχύ γρήγορα.
Το λογότυπο της ChatGPT σε ένα γραφείο στην Ουάσιγκτον, στις 15 Μαρτίου 2023. (Stefani Reynolds/AFP via Getty Images)
Κατά τη διάρκεια μιας τέτοιας παύσης, τα εργαστήρια τεχνητής νοημοσύνης και οι ανεξάρτητοι εμπειρογνώμονες θα πρέπει να χρησιμοποιήσουν τον χρόνο για να δημιουργήσουν και να εφαρμόσουν ένα σύνολο κοινών πρωτοκόλλων ασφαλείας για τον σχεδιασμό και την ανάπτυξη προηγμένης τεχνητής νοημοσύνης, τα οποία θα ελέγχονται «αυστηρά» και θα επιβλέπονται από ανεξάρτητους εμπειρογνώμονες τρίτων, αναφέρει η επιστολή.
Τα εν λόγω πρωτόκολλα θα πρέπει να σχεδιάζονται έτσι ώστε να διασφαλίζεται ότι τα συστήματα που τα τηρούν είναι ασφαλή πέραν πάσης αμφιβολίας, ακριβή, αξιόπιστα και ευθυγραμμισμένα, ανέφεραν οι ειδικοί.
Επιπλέον, η επιστολή καλεί τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής να αναπτύξουν γρήγορα ισχυρά συστήματα διακυβέρνησης της τεχνητής νοημοσύνης, όπως οι αρχές που είναι σε θέση να παρέχουν εποπτεία και να παρακολουθούν εξαιρετικά ικανά συστήματα τεχνητής νοημοσύνης, να αυξήσουν τη χρηματοδότηση για πρόσθετη έρευνα για την ασφάλεια της τεχνητής νοημοσύνης και να δημιουργήσουν θεσμούς που μπορούν να αντιμετωπίσουν αυτό που λένε ότι θα είναι οι «δραματικές οικονομικές και πολιτικές διαταραχές (ιδίως στη δημοκρατία) που θα προκαλέσει η τεχνητή νοημοσύνη».
Η επιστολή έρχεται μόλις δύο εβδομάδες αφότου η OpenAI, η δημιουργός του συστήματος τεχνητής νοημοσύνης ChatGPT, κυκλοφόρησε στις 14 Μαρτίου την πολυαναμενόμενη αναβάθμιση της τεχνολογίας τεχνητής νοημοσύνης της – το Chat GPT-4, το πιο ισχυρό σύστημα τεχνητής νοημοσύνης που υπήρξε ποτέ.
Σε μια δήλωση του Φεβρουαρίου, το OpenAI αναγνώρισε ότι κάποια στιγμή μπορεί να είναι σημαντικό να υπάρξει μια «ανεξάρτητη αξιολόγηση πριν από την έναρξη της εκπαίδευσης μελλοντικών συστημάτων, και για τις πιο προηγμένες προσπάθειες να συμφωνηθεί ο περιορισμός του ρυθμού αύξησης των υπολογιστών που χρησιμοποιούνται για τη δημιουργία νέων μοντέλων».
Νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, η Europol, προειδοποίησε για τις σοβαρές επιπτώσεις της χρήσης του ChatGPT για εγκλήματα στον κυβερνοχώρο και άλλες κακόβουλες δραστηριότητες, συμπεριλαμβανομένης της διάδοσης παραπληροφόρησης.
Περαιτέρω ανησυχίες έχουν εκφραστεί σχετικά με το λογισμικό, το οποίο εκπαιδεύεται με τη χρήση ενισχυτικής μάθησης από ανθρώπινη ανατροφοδότηση (RLHF), ιδίως όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να βοηθήσει τους μαθητές να αντιγράψουν στις εξετάσεις και τις εργασίες τους.
Παρά τις ανησυχίες αυτές, η δημοτικότητα του ChatGPT έχει ωθήσει τις ανταγωνιστικές εταιρείες να λανσάρουν παρόμοια προϊόντα.
Την περασμένη εβδομάδα, η Google ανακοίνωσε ότι ξεκίνησε τη δική της εφαρμογή τεχνητής νοημοσύνης, γνωστή ως «Bard», για δοκιμές στο Ηνωμένο Βασίλειο και τις Ηνωμένες Πολιτείες, αν και η εταιρεία ήταν αξιοσημείωτα πολύ πιο αργή στην κυκλοφορία της τεχνολογίας σε σύγκριση με τον αντίπαλό της, επικαλούμενη την ανάγκη για περισσότερη ανατροφοδότηση σχετικά με την εφαρμογή.
Λεωφορειακές γραμμές σε επιλεγμένες διαδρομές, έως την επανεκκίνηση της σιδηροδρομικής κυκλοφορίας, ενεργοποιεί από αύριο Τετάρτη 15 Μαρτίου Hellenic Train.
Σύμφωνα με ανακοίνωση της εταιρείας τα δρομολόγια υποκαθιστούν κατά ένα μεγάλο μέρος την σιδηροδρομική μετακίνηση και είναι απαραίτητη η κράτηση θέσεων στα εκδοτήρια ή μέσω των ηλεκτρονικών καναλιών πώλησης (webticketing & mobile).
Εξαιρετικά, για τους κατόχους καρτών (απεριορίστων διαδρομών κ.α.), στις παρακάτω διαδρομές, η κράτηση θέσης στο λεωφορείο γίνεται αποκλειστικά στα εκδοτήρια.
Ήταν αρχές του 2020. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ανακοίνωνε ότι η εξάπλωση του νέου κορονοϊού, ο οποίος έκανε την εμφάνισή του στην Κίνα, είχε πλέον προσλάβει διαστάσεις πανδημίας. Προστατευτικές μάσκες, αναπνευστήρες, αντισηπτικά γίνονται ανάρπαστα. Η Δύση δεν αργεί να διαπιστώσει ότι η καθημερινότητά της και τα στοιχειώδη μέτρα προστασίας της από τον ιό εξαρτώνται άμεσα από τις εξαγωγές της Κίνας. Ξεσπά ο «πόλεμος της μάσκας». Η Ευρώπη, ως «μωρή παρθένος», υποχρεώνεται να αναγνωρίσει τις αδυναμίες της. Η προμήθεια υγειονομικού υλικού είναι μόνο μια από αυτές.
Δυόμιση χρόνια μετά, ο ομοσπονδιακός πρόεδρος της Γερμανίας, Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάιερ παραλαμβάνοντας το Βραβείο Κίσιντζερ, αποτιμά τις διπλωματικές αποτυχίες της χώρας του – και τις δικές του: «Αφού ο κόσμος έχει αλλάξει, πρέπει κι εμείς να εγκαταλείψουμε παλιές αντιλήψεις και προσδοκίες, συμπεριλαμβανομένης της ιδέας ότι οι οικονομικές συναλλαγές φέρνουν πολιτική σύγκλιση», δηλώνει. Το Βερολίνο πρέπει να μάθει από τα λάθη του και να περιορίσει τις μονόπλευρες εξαρτήσεις, όχι μόνο από τη Ρωσία, αλλά και από την Κίνα, διακηρύσσει ο κ. Σταϊνμάιερ.
Ως υπουργός Εξωτερικών, είχε ουσιαστική συμμετοχή στην γερμανορωσική και γερμανοσινική προσέγγιση. Η δήλωσή του βέβαια, ενώ μαίνεται ο πόλεμος στην Ουκρανία, μικρή σημασία έχει σε ό,τι αφορά τη Ρωσία. Η Γερμανία έχει προ πολλού – θέλοντας και μη – μηδενίσει την ενεργειακή της εξάρτηση από τη Μόσχα.
«Όσο αλλάζει η Κίνα, πρέπει να αλλάξει και ο τρόπος που την αντιμετωπίζουμε», δηλώνει κατόπιν ο καγκελάριος Όλαφ Σολτς, υπό το βάρος της αμφιλεγόμενης σχέσης Πεκίνου – Μόσχας και μιας επαπειλούμενης κρίσης με την Ταϊβάν. Με την Κίνα όμως, η σχέση είναι πολύ πιο βαθιά και περίπλοκη από ό,τι με τη Ρωσία. Οι γερμανικές επιχειρήσεις φιλοδοξούν μάλιστα να στραφούν ακόμη περισσότερο στην κινεζική αγορά, αφού έκλεισε για αυτές η ρωσική. Η περίφημη «Εθνική Στρατηγική Ασφάλειας», η οποία είχε εξαγγελθεί για τον Φεβρουάριο, «μαγειρεύεται» ακόμη και, σύμφωνα με διαρροές, η Κίνα αποτελεί βασικό σημείο τριβής μεταξύ καγκελαρίας και υπουργείου Εξωτερικών.
Το δόγμα «business first»
Παρά τις διαφορετικές προσεγγίσεις, για το Βερολίνο αποτελεί κοινό τόπο η ανάγκη μεγαλύτερης διασποράς των γερμανικών επενδύσεων, αναζήτησης νέων αγορών – και, κυρίως, απεξάρτησης σε κρίσιμους τομείς. Σε αυτό το πλαίσιο, την περασμένη εβδομάδα η κυβέρνηση παραδέχθηκε ότι αναθεωρεί τη συμμετοχή των κινεζικών Huawei και ZTE στο γερμανικό δίκτυο 5G RAN. Η νομοθεσία επιτρέπει και τον αναδρομικό αποκλεισμό εταιριών, όταν πρόκειται για κρίσιμες υποδομές, για τη δημόσια τάξη και την ασφάλεια.
«Το ζήτημα είναι όμως το πώς δε θα είμαστε υπερβολικά εξαρτημένοι από συγκεκριμένους παρόχους», δήλωσε σχετικά ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εσωτερικών. Η πρώην καγκελάριος Άγγελα Μέρκελ, παρά την πίεση των ΗΠΑ και την αντίθετη στάση των ευρωπαίων εταίρων της, παρέμεινε πιστή στην αρχή της «αλλαγής μέσω εμπορίου» και επέτρεψε στη Huawei συμμετοχή (59%) στο γερμανικό δίκτυο. Αγνόησε τις προειδοποιήσεις περί κινδύνου κατασκοπείας και υπερβολικής επιρροής του Πεκίνου στις ευρωπαϊκές τηλεπικοινωνίες, για να βρεθεί τώρα η Γερμανία ενώπιον δύσκολων αποφάσεων.
Η Ανναλένα Μπέρμποκ ζήτησε πλέον από τους γερμανούς επιχειρηματίες να εγκαταλείψουν το δόγμα business first και να αναλογιστούν τις μακροπρόθεσμες συνέπειες των επιλογών τους. «Δεν πρέπει να επιτρέψουμε να εξαρτηθούμε ξανά από χώρες που δεν συμμερίζονται τις αρχές μας», δήλωσε, ενώ επιδιώκει ακόμη και την επιβολή αντικινήτρων για γερμανικές επενδύσεις στην Κίνα και δεν κρύβει πια την ανησυχία της για τα σχέδια του Πεκίνου και για την ακόμη πιο απολυταρχική στροφή της ηγεσίας του.
Αν ο πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ αποφάσιζε να να επιτεθεί στην Ταϊβάν, οι κυρώσεις που θα επιβάλουν οι ΗΠΑ – απαιτώντας ασφαλώς τη συμπαράσταση των συμμάχων τους – θα κλονίσουν τη γερμανική οικονομία πολύ βαθύτερα από ό,τι οι συνέπειες του πολέμου στην Ουκρανία.
Η εξάρτηση της Γερμανίας από τη Ρωσία περιοριζόταν στην ενέργεια, ενώ οι συναλλαγές με την Κίνα περιλαμβάνουν πολύ ευρύτερο φάσμα: βιομηχανικά προϊόντα, λίθιο, κοβάλτιο, σπάνιες γαίες απαραίτητες για την ενεργειακή μετάβαση της Γερμανίας.
Η Κίνα είναι σήμερα ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της Γερμανίας εκτός Ευρώπης, με τις επενδύσεις γερμανικών εταιριών να βρίσκονται σε ύψος-ρεκόρ. Το ίδιο ισχύει για τις εισαγωγές από την Κίνα και το γερμανικό έλλειμμα τρεχουσών εμπορικών συναλλαγών, που βρίσκεται στα 84 δισεκατομμύρια ευρώ.
Το 2021 οι γερμανοκινεζικές συναλλαγές έφθασαν τα 298 δισεκατομμύρια ευρώ, αυξημένες κατά 21% από το 2020.
Οι γερμανοί βιομήχανοι δεν θέλουν ούτε να ακούν συγκρίσεις της Κίνας με τη Ρωσία. Ο διευθύνων σύμβουλος της Volkswagen Χέρμπερτ Ντις πανηγύρισε την «επανεκλογή» του προέδρου Σι, εκφράζοντας την πεποίθηση ότι υπό την ηγεσία του, το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας θα συνεχίσει «το άνοιγμά του» και τη «θετική ανάπτυξη του αξιακού του συστήματος». «Η παρουσία της Volkswagen στην Κίνα θα συνεισφέρει σε αυτή την αλλαγή», πρόσθεσε. Το μυαλό του ήταν προφανώς στο γεγονός ότι πάνω από το 40% του παγκόσμιου τζίρου της εταιρίας του έρχεται από την κινεζική αγορά. Κάπως έτσι είναι επίσης η κατάσταση στην BASF, η οποία ετοιμάζεται να επενδύσει 10 δισεκατομμύρια ευρώ σε νέο εργοστάσιο στη νότια Κίνα, αποεπενδύοντας ταυτόχρονα στη Γερμανία.
«Μη βάζετε όλα τα καρπούζια σας στην ίδια μασχάλη», προειδοποίησε ο Όλαφ Σολτς, αλλά αφού είχε επιτρέψει την είσοδο της κρατικής κινεζικής Cosco στον εμπορευματικό σταθμό του λιμανιού του Αμβούργου – παρά τις αντιδράσεις των κυβερνητικών του εταίρων. Η πολυδιαφημισμένη Zeitenwende («αλλαγή εποχής») του κ. Σολτς έχει αστερίσκους…
Ο σοσιαλδημοκράτης καγκελάριος πάντως, σε αντίθεση προς την προκάτοχό του, δείχνει πλέον να αντιλαμβάνεται την κρισιμότητα της εξασφάλισης εναλλακτικών εταίρων. Τους τελευταίους μήνες έχει επισκεφθεί τη νοτιοανατολική Ασία, την Ιαπωνία, την Ινδία, ενώ ετοιμάζεται να μεταβεί εκ νέου στο Τόκιο. Οι επαφές του φαίνονται να αποδίδουν: τον Ιανουάριο η ινδική κυβέρνηση έδωσε στη Siemens τη μεγαλύτερη σιδηροδρομική παραγγελία στην ιστορία της – 1.200 μηχανές έναντι τριών δισεκατομμυρίων ευρώ.
Πόσο εξαρτημένη είναι πραγματικά η Γερμανία;
Σύμφωνα με το Ινστιτούτο Γερμανικής Οικονομίας IW, η γερμανική οικονομία αύξησε περαιτέρω με απευθείας επενδύσεις την εξάρτησή της από την Κίνα το πρώτο εξάμηνο του 2022, ενώ ταυτόχρονα μείωσε σημαντικά τις εξαγωγές της στην κινεζική αγορά. «Η γερμανική οικονομία εξαρτάται από την Κίνα πολύ περισσότερο από ό,τι η κινεζική από τη Γερμανία», υποστηρίζει ο συντάκτης της έρευνας Γιούργκεν Μάτες και προειδοποιεί ότι αυτή η εξάρτηση συνιστά γεωπολιτικό πρόβλημα, αν υπολογίσει κανείς τη στάση του Πεκίνου στον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία. «Παρ’ όλους τους κινδύνους, η οικονομική αλληλεξάρτηση με την Κίνα κινήθηκε το 2022 προς τη λάθος κατεύθυνση με τρομακτικούς ρυθμούς», προσθέτει ο κ. Μάτες. Οι επενδύσεις γερμανών επιχειρηματιών στην Κίνα έφθασαν το πρώτο εξάμηνο του 2022 στα 10 δισεκατομμύρια ευρώ, καταγράφοντας νέο ρεκόρ.
Ακόμη και ο φιλελεύθερος (FDP) υπουργός Οικονομικών Κρίστιαν Λίντνερ δε βλέπει με καλό μάτι το έλλειμμα στο ισοζύγιο εμπορικών συναλλαγών. «Επικίνδυνη εξέλιξη: το έλλειμμα διπλασιάστηκε το 2022. Πρέπει να μάθουμε από τα λάθη μας με τη Ρωσία. Η Γερμανία πρέπει επειγόντως να αναθεωρήσει και να εστιάσει σε περισσότερο ελεύθερο εμπόριο με εταίρους που συμμερίζονται τις αρχές και τις αξίες μας», έγραψε πριν από λίγες εβδομάδες στο Τwitter ο κ. Λίντνερ. Δεν είναι τυχαίο ότι στις ΗΠΑ πολλοί θεωρούν ότι η εξάρτηση από την Κίνα δεν θα επιτρέψει ποτέ στη Γερμανία να φέρει το Πεκίνο σε δύσκολη θέση για τα θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές, τη βιομηχανική κατασκοπεία.
Παρά το εύρος και το βάθος των εμπορικών σχέσεων με την Κίνα, πολλοί αναλυτές επιμένουν ότι η εξάρτηση της Γερμανίας είναι πολύ πιο περιορισμένη από ό,τι γενικά πιστεύεται. «Η Κίνα είναι σημαντικός εταίρος ως αγορά εξαγωγών, αλλά όχι τόσο όσο πιστεύει ο κόσμος. Οι ΗΠΑ είναι πολύ σημαντικότερος εταίρος για τους γερμανούς εξαγωγείς», υποστηρίζει στο Reuters ο Μαξ Τσένγκλαϊν, επικεφαλής οικονομολόγος του Ινστιτούτου Κινεζικών Σπουδών Mercator.
Στο ίδιο πνεύμα, ο ερευνητής του Foreign Policy DIIS Λουκ Πάτεϊ αναλύει ότι η Γερμανία δεν είναι εξαρτημένη σε κρίσιμο βαθμό από καμία οικονομία εκτός Ευρώπης. Επιπλέον, περίπου 16 εκατομμύρια θέσεις εργασίας στην Κίνα εξαρτώνται ευθέως από τους ευρωπαίους καταναλωτές. Ο κ. Πάτεϊ εκτιμά μάλιστα ότι το αφήγημα της υπερβολικής εξάρτησης προωθείται από τις γερμανικές μεγάλες επιχειρήσεις, που θέλουν να αποτρέψουν οποιοδήποτε στρατηγικό «πάγωμα» από την πλευρά του Βερολίνου.
«Η συζήτηση περί εξάρτησης είναι εντελώς υπερβολική, διότι υπάρχουν πολλά που μπορούμε να κάνουμε. Όπως συμβαίνει με κάθε εμπορική σχέση, η συνεργασία με την Κίνα πρέπει να συμπεριλαμβάνει τη διαχείριση κινδύνων», δηλώνει ο Γιεργκ Βούτκε, επικεφαλής του Εμπορικού Επιμελητηρίου της ΕΕ στην Κίνα – και αντιπρόσωπος της BASF στη χώρα -, υπενθυμίζοντας ότι και η κινεζική οικονομία εξαρτάται σημαντικά από τη γερμανική αγορά.
Κανείς δεν εισηγείται σήμερα στον καγκελάριο να κόψει κάθε επικοινωνία με το Πεκίνο, ή να ακολουθήσει τακτική ριζικής αποδέσμευσης από την κινεζική αγορά. Αυτό που αναδεικνύεται ωστόσο εντονότερα από ποτέ είναι η ανάγκη το Βερολίνο να διαχωρίσει τα εθνικά συμφέροντα από τα… ειδικά και να δράσει με ιεραρχικά κριτήρια πέραν των οικονομικών. Να αναζητήσει εναλλακτικούς εταίρους για τις κρίσιμες υποδομές, τις σπάνιες γαίες, τα φαρμακευτικά προϊόντα. Και να συνειδητοποιήσει ότι σήμερα η ειρήνη εξασφαλίζεται περισσότερο με την ισχύ, παρά με το εμπόριο.
