NEWSFEED

Η τεχνητή νοημοσύνη (AI) χρησιμοποιείται όλο και περισσότερο ως εργαλείο για την εκτέλεση σύνθετων κυβερνοεπιθέσεων, σύμφωνα με νέα έκθεση της εταιρείας ασφάλειας AI Anthropic, η οποία προειδοποιεί για μια «πρωτοφανή» εξέλιξη στις κακόβουλες ενέργειες που καθιστά την άμυνα σημαντικά δυσκολότερη.

Στην Έκθεση Απειλών της 27ης Αυγούστου, η Anthropic περιέγραψε πώς οι εγκληματίες ενσωματώνουν προηγμένα μοντέλα, όπως το «Claude», σε κάθε στάδιο των επιθέσεων – από τη συλλογή πληροφοριών και την κλοπή διαπιστευτηρίων έως οι εκβιασμοί και τις απάτες. Οι ερευνητές σημείωσαν ότι τα εργαλεία AI πλέον λειτουργούν όχι μόνο ως σύμβουλοι αλλά και ως ενεργοί χειριστές σε πραγματικό χρόνο.

«Αυτό αντιπροσωπεύει μια θεμελιώδη αλλαγή στον τρόπο με τον οποίο οι κυβερνοεγκληματίες μπορούν να επεκτείνουν τις δραστηριότητές τους», αναφέρει η έκθεση. «Τα agentic AI συστήματα (αυτόνομα συστήματα που παίρνουν αποφάσεις και εκτελούν ενέργειες για συγκεκριμένους στόχους) εργαλειοποιούνται» για την εκτέλεση σύνθετων επιθέσεων, και όχι μόνο για την παροχή οδηγιών, προειδοποιούν οι ερευνητές.

Παραδείγματα επιθέσεων

Η έκθεση αναφέρει αρκετά παραδείγματα, μεταξύ των οποίων μια εκστρατεία εκβιασμού μεγάλης κλίμακας, απάτες σε θέσεις εργασίας από τη Βόρεια Κορέα και κακόβουλο λογισμικό, το οποίο μπλοκάρει ή κρυπτογραφεί αρχεία σε έναν υπολογιστή ή δίκτυο και απαιτεί λύτρα για την επαναφορά τους, που πωλείται σε φόρουμ του dark web («σκοτεινού διαδικτύου»).

Σε μία περίπτωση, ένας κυβερνοεισβολέας χρησιμοποίησε τον βοηθό προγραμματισμού Claude Code της Anthropic για να παραβιάσει τουλάχιστον 17 οργανισμούς – συμπεριλαμβανομένων νοσοκομείων, υπηρεσιών έκτακτης ανάγκης και κυβερνητικών φορέων. Το «Claude» χρησιμοποιήθηκε για την αυτοματοποίηση της αναγνώρισης στόχων, τη διείσδυση σε δίκτυα, την ανάλυση κλεμμένων οικονομικών δεδομένων και τη σύνταξη πειστικών, στοχευμένων μηνυμάτων εκβιασμού. Οι απαιτήσεις έφταναν συχνά τα 500.000 δολάρια.

Αντί να κρυπτογραφεί αρχεία, ο κυβερνοεισβολέας απειλούσε να δημοσιοποιήσει τα κλεμμένα δεδομένα, από ιατρικά αρχεία έως κυβερνητικά διαπιστευτήρια. Η μέθοδος αυτή, που ονομάζεται «vibe hacking» (ένας τρόπος εκβιασμού που βασίζεται στην ψυχολογία και τη στρατηγική πειθούς, αντί για τεχνική καταστροφή ή κρυπτογράφηση αρχείων), δείχνει πώς ένας μόνος χειριστής μπορεί να έχει τον αντίκτυπο ολόκληρης ομάδας κυβερνοεγκληματιών.

«Το σύστημα λέει ‘αυτό είναι το ποσό που θεωρούμε κατάλληλο για το μήνυμα εκβιασμού’ και στη συνέχεια βοηθά να συνταχθεί το μήνυμα ώστε να είναι όσο το δυνατόν πιο πειστικό», εξήγησε ένας ερευνητής σε διαδικτυακή ραδιοφωνική μετάδοση που σχολίαζε την επιχείρηση. «Κάθε βήμα, από την αρχή ως το τέλος, το AI μπορεί να συνδράμει σε μια τέτοια επίθεση», συμπεριλαμβανομένης της ανάλυσης οικονομικών στοιχείων των ανθρώπων για να υπολογιστεί ρεαλιστικά το ποσό εκβιασμού.

Σε άλλη περίπτωση, πράκτορες της Βόρειας Κορέας χρησιμοποίησαν το Claude για να παρουσιάζονται ως μηχανικοί λογισμικού σε εταιρείες του αμερικανικού Fortune 500. Το AI δημιουργούσε βιογραφικά, περνούσε τεστ προγραμματισμού και εκτελούσε τεχνικές εργασίες, επιτρέποντας σε ανειδίκευτους εργαζόμενους να εργάζονται απομακρυσμένα και να κερδίζουν μισθούς που, σύμφωνα με τους ανακριτές, χρηματοδοτούν το καθεστώς της Βόρειας Κορέας και τα προγράμματα όπλων του.

Ένας τρίτος δράστης με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο χρησιμοποίησε το Claude για να αναπτύξει και να προωθήσει ransomware ως υπηρεσία, πωλώντας πακέτα κακόβουλου λογισμικού από 400 έως 1.200 δολάρια. Παρά την έλλειψη προηγμένων δεξιοτήτων προγραμματισμού, χρησιμοποίησε το AI για την υλοποίηση κρυπτογράφησης, τεχνικών ανίχνευσης και υποδομής ελέγχου και διαχείρισης.

Αυξανόμενη απειλή

Η Anthropic τόνισε ότι τα παραδείγματα αυτά δείχνουν μια ευρύτερη τάση, όπου εγκληματίες με ελάχιστη εκπαίδευση μπορούν πλέον να χρησιμοποιούν το AI για να κλιμακώσουν επιθέσεις που παλαιότερα ήταν περιορισμένες σε εξειδικευμένες ομάδες. «Οι παραδοσιακές υποθέσεις για τη σύνδεση δεξιότητας δράστη και πολυπλοκότητας επίθεσης δεν ισχύουν πλέον όταν το AI παρέχει άμεσα εξειδικευμένη γνώση», προειδοποιεί η έκθεση.

Η εταιρεία ανέφερε ότι έχει απενεργοποιήσει λογαριασμούς που εμπλέκονται στις κακόβουλες χρήσεις, έχει αναπτύξει νέα εργαλεία ανίχνευσης και έχει μοιραστεί τεχνικούς δείκτες με τις αρχές, παραδεχόμενη όμως ότι παρόμοια κατάχρηση συμβαίνει και με άλλα εμπορικά ή ανοιχτού κώδικα μοντέλα.

«Υπάρχουν πλέον ανοιχτού κώδικα μοντέλα που είναι ειδικά προσαρμοσμένα για αυτό», προειδοποίησε ένας ερευνητής της Anthropic σε διαδικτυακή ραδιοφωνική μετάδοση. «Οι κυβερνοεγκληματίες αναπτύσσουν εργαλειοποιημένα μεγάλα γλωσσικά μοντέλα (Large Language Models – LLMs) για να διεξάγουν επιθέσεις».

Σύμφωνα με τους ερευνητές, η «εξέλιξη του AI-βοηθούμενου κυβερνοεγκλήματος» σημαίνει ότι η άμυνα και η επιβολή του νόμου καθίστανται ολοένα πιο δύσκολες, ενώ τα εγκλήματα με τη βοήθεια οπλοποιημένου AI γίνονται όλο και πιο συχνά.

Εθνική ασφάλεια

Η Anthropic ανακοίνωσε επίσης τη δημιουργία Συμβουλευτικής Επιτροπής για την Εθνική Ασφάλεια και τον Δημόσιο Τομέα, με πρώην γερουσιαστές και ανώτερους αξιωματούχους του Πενταγώνου και των υπηρεσιών πληροφοριών, για να καθοδηγεί την εταιρεία σε εφαρμογές άμυνας υψηλής σημασίας της AI.

Η κίνηση αυτή έρχεται καθώς η Ουάσιγκτον επικεντρώνεται στα αυτόνομα συστήματα. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε στις 25 Αυγούστου ότι τα μη επανδρωμένα οχήματα αποτελούν «το μεγαλύτερο γεγονός στον πόλεμο» από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, επικαλούμενος την Ουκρανία ως απόδειξη ότι οι μη επανδρωμένες πλατφόρμες αναδιαμορφώνουν τη σύγχρονη μάχη.

Ορισμένοι αναλυτές, όπως ο συνιδρυτής της εταιρείας αυτόνομων μη επανδρωμένων αεροσκαφών Airrow, Ντέιβιντ Κέι (David Kaye), εκτιμούν ότι ο συνδυασμός μη επανδρωμένων οχημάτων με AI μπορεί να επιταχύνει τη μετάβαση σε πεδία μάχης των «ρομπότ πριν από τα στρατεύματα», όπου τα AI-βοηθούμενα μη επανδρωμένα οχήματα δρουν χωρίς ανθρώπινη παρουσία, εκτελώντας αποστολές όλο το 24ωρο «χωρίς κίνδυνο, χωρίς κόπωση και χωρίς δισταγμό».

Ταυτόχρονα, ο Τζέφρυ Χίντον, ο βραβευμένος με Νόμπελ επιστήμονας που θεωρείται «νονός του AI», έχει εκφράσει σοβαρές προειδοποιήσεις ότι η ανθρωπότητα κινδυνεύει να αντικατασταθεί από μηχανές «πολύ πιο έξυπνες από εμάς». Σε πρόσφατη συνέντευξη, προειδοποίησε ότι ο κίνδυνος του AI υπερβαίνει την απώλεια θέσεων εργασίας, επισημαίνοντας ότι αν οι ευφυείς μηχανές δεν προγραμματιστούν να φροντίζουν τους ανθρώπους, θα «αναλάβουν τον έλεγχο» και θα μας αντικαταστήσουν.

Η Κίνα απέρριψε την πρόταση του αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ να συμμετάσχει σε συνομιλίες με τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Ρωσία για τον περιορισμό των πυρηνικών οπλοστασίων τους, χαρακτηρίζοντας την ιδέα μη ρεαλιστική.

Το Πεκίνο απέρριψε επισήμως την πρόταση στις 27 Αυγούστου, δύο ημέρες μετά τη δήλωση του Τραμπ ότι Ουάσιγκτον και Μόσχα συζητούν τρόπους μείωσης των πυρηνικών όπλων και ότι ευελπιστούσε να συμμετάσχει και η Κίνα.

Ο εκπρόσωπος του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών, Γκούο Τζιακούν, ξεκαθάρισε σε συνέντευξη Τύπου ότι η Κίνα δεν θα λάβει μέρος στις διαπραγματεύσεις, επισημαίνοντας ότι η βασική ευθύνη βαραίνει τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Ο Τραμπ είχε θέσει το ζήτημα νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, απαντώντας σε ερωτήσεις στο Οβάλ Γραφείο, παρουσία του προέδρου της Νότιας Κορέας, Λι Τζε Μιουνγκ. Ο αμερικανός πρόεδρος είπε ότι το θέμα της πυρηνικής απαγόρευσης συζητήθηκε και στη συνάντησή του με τον ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν στις 15 Αυγούστου στην Αλάσκα, εκφράζοντας την πρόθεσή του να ενταχθεί και η Κίνα στη διαδικασία.

Ο Τραμπ υπογράμμισε ότι «μία από τις προσπάθειες που γίνονται με τη Ρωσία και την Κίνα αφορά την αποπυρηνικοποίηση» και ότι «δεν μπορεί να επιτραπεί η διάδοση των πυρηνικών όπλων».

Η πρωτοβουλία αυτή έρχεται σε μια περίοδο που η ισχύουσα συμφωνία New START (New Strategic Arms Reduction Treaty), η οποία περιορίζει τον αριθμό των αναπτυγμένων πυρηνικών κεφαλών και εκτοξευτών, λήγει στις 5 Φεβρουαρίου 2026. Μετά την κατάρρευση της Συνθήκης INF (Intermediate-Range Nuclear Forces Treaty) το 2019, το New START παραμένει το μοναδικό σύμφωνο ελέγχου πυρηνικών όπλων μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας.

Η 10ετής συνθήκη, που ξεκίνησε το 2011 και παρατάθηκε κατά πέντε χρόνια το 2021, περιορίζει κάθε πλευρά σε όχι περισσότερες από 1.550 αναπτυγμένες πυρηνικές κεφαλές και 700 αναπτυγμένους διηπειρωτικούς βαλλιστικούς πυραύλους (ICBMs), βαλλιστικούς πυραύλους εκτοξευόμενους από υποβρύχια και στρατηγικά βομβαρδιστικά. Επίσης θέτει όριο στον συνολικό αριθμό εκτοξευτήρων πυραύλων και βομβαρδιστικών στους 800 και προβλέπει εκτεταμένες επιθεωρήσεις.

Η διαπραγμάτευση νέας συνθήκης θεωρείται δύσκολη, καθώς η Ρωσία έχει καταστήσει σαφές ότι θέλει τη συμμετοχή και άλλων πυρηνικών δυνάμεων του ΝΑΤΟ, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γαλλία.

Οι ΗΠΑ και η Ρωσία διαθέτουν από περισσότερες από 5.000 πυρηνικές κεφαλές, ενώ η Κίνα εκτιμάται ότι διαθέτει τουλάχιστον 600, σύμφωνα με το Διεθνές Ινστιτούτο Ερευνών για την Ειρήνη της Στοκχόλμης (Stockholm International Peace Research Institute – SIPRI), αυξημένες από περίπου 500 το 2024. Η Γαλλία διαθέτει περίπου 290 κεφαλές, ενώ το Ηνωμένο Βασίλειο περίπου 225.

Το SIPRI σημείωσε ότι, ανάλογα με τη δομή των δυνάμεών της, η Κίνα θα μπορούσε ως το τέλος της δεκαετίας να διαθέτει αριθμό διηπειρωτικών πυραύλων αντίστοιχο με αυτόν της Ρωσίας ή των ΗΠΑ. Ακόμη κι αν φτάσει τις 1.500 κεφαλές έως το 2035, ο αριθμός αυτός θα αντιστοιχεί περίπου στο ένα τρίτο του σημερινού αμερικανικού και ρωσικού οπλοστασίου.

Η πρώτη κυβέρνηση Τραμπ είχε επίσης επιχειρήσει να εντάξει την Κίνα σε συνομιλίες πυρηνικής μείωσης, αλλά το Πεκίνο είχε απορρίψει το αίτημα.

Το 2020, ο τότε ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ για τον έλεγχο των εξοπλισμών, Μάρσαλ Μπίλινγκσλι, συγκρούστηκε διαδικτυακά με κινέζους αξιωματούχους, όταν ανάρτησε φωτογραφία από άδειες θέσεις διαπραγματευτικού τραπεζιού που φαινόταν να προορίζονταν για την κινεζική αντιπροσωπεία στη Βιέννη.

Το κινεζικό υπουργείο Εξωτερικών αντέδρασε έντονα, υποστηρίζοντας ότι οι ΗΠΑ δεν είχαν δικαίωμα να τοποθετήσουν σημαίες χωρίς τη συγκατάθεση του Πεκίνου. Ο ρώσος πρέσβης στην Αυστρία αργότερα ανήρτησε δικές του φωτογραφίες, δείχνοντας ότι οι θέσεις ήταν κατειλημμένες και δεν υπήρχαν κινεζικές σημαίες στην αίθουσα.

Του Bill Pan

Ο Αμερικανός ειδικός απεσταλμένος Στιβ Γουίτκοφ θα συναντηθεί αυτή την εβδομάδα με Ουκρανούς εκπροσώπους στις Ηνωμένες Πολιτείες. Σε συνέντευξή του την Τρίτη, δήλωσε: «Έχω συνάντηση με τους Ουκρανούς αυτή την εβδομάδα, οπότε θα βρεθώ μαζί τους στη Νέα Υόρκη, και αυτό είναι ένα σημαντικό μήνυμα».  

Ο Γουίτκοφ έκανε αυτές τις δηλώσεις στην εκπομπή «Special Report» του Fox News με τον Μπρετ Μπάιερ. Συνεχίζοντας, πρόσθεσε: «Μιλάμε με τους Ρώσους κάθε μέρα», εκτιμώντας πως ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν επιθυμεί να βάλει τέλος στον πόλεμο.  

«Νομίζω πως έκανε μια ειλικρινή προσπάθεια για διάλογο. Το έδειξε σίγουρα στη σύνοδο της Αλάσκας. Όμως η σύγκρουση είναι πολύπλοκη. Ίσως τελικά δούμε μια διμερή συνάντηση. Κατά τη γνώμη μου, ο πρόεδρος θα πρέπει να καθίσει στο τραπέζι για να υπάρξει συμφωνία».

Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ συναντήθηκε με τον Πούτιν στην Αλάσκα στις 15 Αυγούστου και, λίγες ημέρες αργότερα, με τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι στον Λευκό Οίκο, στις 18 Αυγούστου.

Μετά τις συναντήσεις αυτές, ο Τραμπ δήλωσε ότι οι δύο ηγέτες θα προχωρήσουν σε διμερή διάλογο, ενώ αργότερα θα ακολουθήσει τριμερής συνάντηση με τη δική του συμμετοχή.

Ο Ζελένσκι υποστήριξε ότι η Ρωσία κάνει τα πάντα για να εμποδίσει μια απευθείας συνάντηση μεταξύ του ίδιου και του Πούτιν, ενώ από τη ρωσική πλευρά αναφέρεται πως η ατζέντα μιας τέτοιας συνάντησης δεν έχει ακόμη διαμορφωθεί.

Την περασμένη εβδομάδα, ο Αμερικανός αντιπρόεδρος Τζέι Ντι Βανς επεσήμανε ότι η Μόσχα προέβη σε σημαντικές παραχωρήσεις με στόχο μια ειρηνευτική συμφωνία για τον τριετή και πλέον πόλεμο ανάμεσα σε Ρωσία και Ουκρανία.

Σε συνέντευξή του στην εκπομπή «Meet the Press» του NBC, ο Βανς δήλωσε: «Ο Πούτιν προχώρησε σε πολλαπλές παραχωρήσεις για να επιτευχθεί συμφωνία με το Κίεβο, μεταξύ των οποίων και αυτή που επιτρέπει στην Ουκρανία να λάβει εγγυήσεις ασφαλείας έναντι μελλοντικών επιθέσεων».  

Τόνισε ότι οι Ρώσοι αναγνώρισαν πως δεν τους είναι εφικτό να εγκαταστήσουν φιλορωσικό καθεστώς στο Κίεβο, σχολιάζοντας: «Αυτό ήταν σημαντική απαίτηση στην αρχή. Και, το κυριότερο, αναγνώρισαν ότι θα υπάρξουν εγγυήσεις ασφάλειας για την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας».

Ο Βανς κατέληξε: «Έχουν κάνει κάθε δυνατή παραχώρηση; Φυσικά και όχι. Υπάρχει όμως πρόοδος».

Η βία μεταξύ Μόσχας και Κιέβου συνεχίστηκε κατά τη διάρκεια της νύχτας, με ρωσικό πλήγμα από μη επανδρωμένα αεροσκάφη να προκαλεί ζημιές σε υποδομή του ενεργειακού τομέα στην κεντρική Πολτάβα της Ουκρανίας.

Ο περιφερειάρχης Βολοντίμιρ Κοχούτ ανέφερε σε ανάρτησή του στο Telegram: «Αυτή τη νύχτα, ο εχθρός εξαπέλυσε μαζική επίθεση στην περιφέρεια Πολτάβα. Καταγράφηκαν πτώσεις συντριμμιών και άμεσες επιτυχίες στην περιοχή. Χτυπήθηκε ενεργειακή εγκατάσταση, επλήγη διοικητικό κτίριο, οχήματα και εξοπλισμός. Εκδηλώθηκαν πυρκαγιές στις εγκαταστάσεις».  

Προσέθεσε ότι, λόγω της επίθεσης, καταναλωτές έμειναν προσωρινά χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα, ωστόσο ευτυχώς δεν υπήρξαν θύματα.

Η νυχτερινή αεροπορική επίθεση προκάλεσε επίσης διακοπές ρεύματος σε περιοχές της βόρειας πόλης Σούμι, καθώς η Ρωσία έπληξε κρίσιμες υποδομές—όλες οι εγκαταστάσεις ύδρευσης βρέθηκαν χωρίς ηλεκτροδότηση, λειτουργώντας με εφεδρικά συστήματα, σύμφωνα με τον επικεφαλής της Στρατιωτικής Διοίκησης του Δήμου της Σούμι, Σεργκέι Κριβοσένκο.

Για την επίθεση τοποθετήθηκε και ο Ζελένσκι με ανάρτησή του στην πλατφόρμα X, τονίζοντας: «Σχεδόν 100 UAV και στοχευμένες νυχτερινές επιθέσεις στις περιοχές μας, με στόχο κυρίως πολιτικές υποδομές. Οι Ρώσοι συνεχίζουν τον πόλεμο, αγνοώντας τα διεθνή αιτήματα να σταματήσουν τους φόνους και την καταστροφή».

Κάλεσε τη διεθνή κοινότητα για νέα μέτρα προκειμένου να αυξηθεί η πίεση προς τη Μόσχα, να τερματιστούν οι επιθέσεις και να διασφαλιστούν πραγματικές εγγυήσεις ασφαλείας.

Σύμφωνα με τις ουκρανικές αεροπορικές δυνάμεις, καταρρίφθηκαν 74 από τα 95 μη επανδρωμένα «Σαχίντ» μέσα σε μία νύχτα, ενώ 21 εξ αυτών έπληξαν εννέα περιοχές σε όλη τη χώρα.

Από την πλευρά της, η Ρωσία ανακοίνωσε ότι η αντιαεροπορική της άμυνα αναχαίτισε και κατέστρεψε 26 ουκρανικά drones στη διάρκεια της νύχτας, σύμφωνα με το υπουργείο Άμυνας.

Επιπλέον, τουλάχιστον επτά πολυκατοικίες υπέστησαν ζημιές μετά από επίθεση με drone στη νότια πόλη Ροστόφ επί του Ντον, σε απόσταση λίγο μεγαλύτερη των 100 χιλιομέτρων από τα σύνορα Ρωσίας-Ουκρανίας, όπως μετέδωσε το κρατικό ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων TASS.