Σάββατο, 10 Μαΐ, 2025

Μελέτη διαπιστώνει ότι ο εμβολιασμός COVID συνδέεται ανεξάρτητα με το σύνδρομο long COVID

Τα άτομα που έχουν λάβει δύο δόσεις του εμβολίου COVID-19 μπορεί να έχουν περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν μακροχρόνιο COVID, σύμφωνα με μια νέα μελέτη.

Στη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο PLOS One, οι ερευνητές εξέτασαν δεδομένα από 487 και 371 άτομα σε τέσσερις εβδομάδες και έξι μήνες μετά τη μόλυνση από τον SARS-CoV-2, αντίστοιχα, για να εκτιμήσουν τη συχνότητα εμφάνισης, τα χαρακτηριστικά και τους παράγοντες πρόβλεψης του long COVID μεταξύ των ασθενών. Μακρά συμπτώματα COVID αναφέρθηκαν από το 29,2% των συμμετεχόντων τέσσερις εβδομάδες μετά τη μόλυνση. Ο αριθμός αυτός μειώθηκε σε 9,4 τοις εκατό στους έξι μήνες, υποδεικνύοντας ότι τα συμπτώματα μπορεί να μειωθούν με την πάροδο του χρόνου.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι όσο μεγαλύτερη ήταν η σοβαρότητα της λοίμωξης που είχε ένας ασθενής, τόσο πιο πιθανό ήταν να εμφανίσει long COVID. Η συχνότητα εμφάνισης μακροχρόνιου COVID σε τέσσερις εβδομάδες παρακολούθησης σε όσους παρουσίασαν ήπια/μέτριας βαρύτητας νόσο ήταν 23,4 τοις εκατό σε σύγκριση με 62,5 τοις εκατό σε όσους παρουσίασαν σοβαρές εκδηλώσεις.

Στους έξι μήνες, η επίπτωση του long COVID ήταν σημαντικά χαμηλότερη. Για τα άτομα με ήπια/μέτρια λοίμωξη, μόνο το 7,2% ανέφεραν συμπτώματα σε σύγκριση με το 23,1% στα άτομα με σοβαρές/κρίσιμες περιπτώσεις. Το πιο συχνά αναφερόμενο σύμπτωμα ήταν η κόπωση. Άλλα συμπτώματα περιλάμβαναν βήχα, γνωστική δυσλειτουργία ή εγκεφαλική ομίχλη και απώλεια της γεύσης και της όσφρησης.

Κατά τη διάρκεια της παρακολούθησης τεσσάρων εβδομάδων, οι ασθενείς είχαν περισσότερες πιθανότητες να παρουσιάσουν μακροχρόνιο COVID εάν είχαν προϋπάρχουσες ιατρικές παθήσεις, μεγαλύτερο αριθμό συμπτωμάτων κατά την οξεία φάση της νόσου COVID-19, εάν η λοίμωξή τους ήταν πιο σοβαρή ή είχε ως αποτέλεσμα νοσηλεία σε νοσοκομείο ή εάν είχαν λάβει δύο δόσεις εμβολίου COVID-19.

Παρόλο που ο προηγούμενος εμβολιασμός συσχετίστηκε με τον long COVID, οι συγγραφείς δεν μπόρεσαν να βρουν «καμία επίδραση αλληλεπίδρασης του εμβολιασμού COVID-19 και της σοβαρότητας της οξείας νόσου COVID-19 στην πρόκληση Long COVID».

Αυτό σημαίνει ότι ο προηγούμενος εμβολιασμός «συσχετίστηκε ανεξάρτητα με την εμφάνιση του long-COVID», διευκρίνισε ο καρδιολόγος Δρ Πίτερ ΜακΚάλοου σε πρόσφατη ανάρτησή του στο Substack.

Πώς τα εμβόλια COVID-19 μπορεί να συμβάλλουν στον μακροχρόνιο COVID

Σχεδόν το 7 τοις εκατό των ενηλίκων των ΗΠΑ που συμμετείχαν σε έρευνα το 2022 δήλωσαν ότι έχουν εμφανίσει long COVID – μια κατάσταση που συνήθως θεωρείται ότι σχετίζεται μόνο με τη λοίμωξη SARS-CoV-2. Παρόλο που οι ορισμοί του long COVID διαφέρουν, τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων ορίζουν ευρέως το long COVID ως «σημάδια, συμπτώματα και καταστάσεις που συνεχίζουν να αναπτύσσονται μετά την οξεία λοίμωξη COVID-19» που μπορεί να διαρκέσει για «εβδομάδες, μήνες ή χρόνια».

Οι ρυθμιστικές αρχές των ΗΠΑ υποστηρίζουν ότι ο εμβολιασμός κατά του COVID-19 μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο ανάπτυξης long COVID. Μια θεωρία είναι ότι τα εμβόλια COVID-19 προλαμβάνουν τη σοβαρή νόσο, και όπως σημείωσαν οι ερευνητές στη μελέτη PLOS One, η σοβαρή νόσος αποτελεί προγνωστικό παράγοντα για την ανάπτυξη της πάθησης. Ωστόσο, ορισμένες έρευνες υποδηλώνουν ότι η πάθηση μπορεί να προκαλείται από υπερβολική αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος στην πρωτεΐνη-ακίδα του SARS-CoV-2 που χρησιμοποιούν τα εμβόλια COVID-19 για την πρόκληση αντισωμάτων.

Μια θεωρία είναι ότι ο εμβολιασμός μπορεί να προκαλέσει σε ορισμένους ανθρώπους τη δημιουργία ενός δεύτερου γύρου αντισωμάτων που στοχεύουν το πρώτο. Αυτά τα αντισώματα θα μπορούσαν να λειτουργήσουν όπως η πρωτεΐνη-ακίδα, η οποία στοχεύει τον υποδοχέα του μετατρεπτικού ενζύμου της αγγειοτενσίνης 2 (ACE2) -μια πρωτεΐνη της κυτταρικής επιφάνειας- και επιτρέπει στον ιό να εισέλθει στα κύτταρα. Όπως και η πρωτεΐνη-ακίδα, αυτά τα «αδέσποτα αντισώματα» θα μπορούσαν επίσης να συνδεθούν με τον υποδοχέα ACE2 και να διαταράξουν τη σηματοδότηση ACE2, γεγονός που μπορεί να προκαλέσει καταστάσεις που σχετίζονται με τον long COVID.

«Στην πρακτική μου, οι πιο σοβαρές περιπτώσεις μακροχρόνιου COVID είναι σε εμβολιασμένους ασθενείς που είχαν επίσης σοβαρά και ή πολλαπλά επεισόδια λοίμωξης SARS-CoV-2», έγραψε ο Δρ ΜακΚάλοου στο X. Στην πρόσφατη ανάρτησή του στο Substack, δήλωσε ότι πιστεύει ότι τα συμπτώματα μακροχρόνιου COVID οφείλονται στη διατήρηση της πρωτεΐνης-ακίδας του SARS-CoV-2 στα κύτταρα και τους ιστούς μετά τη λοίμωξη SARS-CoV-2.

Όταν οι άνθρωποι λαμβάνουν ένα εμβόλιο mRNA COVID-19, αυτό παράγει ένα «τεράστιο πρόσθετο φορτίο πρωτεΐνης-ακίδας πλήρους μήκους» που μπορεί να κυκλοφορεί στο αίμα για έξι μήνες ή και περισσότερο, έγραψε.

Επιστήμονες από τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας το 2022 διεξήγαγαν μια μελέτη παρατήρησης (που δημοσιεύτηκε ως προδημοσίευση, αλλά δεν δημοσιεύθηκε ποτέ) σε 23 άτομα με μακροχρόνιο COVID. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι «μια ποικιλία νευροπαθητικών συμπτωμάτων μπορεί να εκδηλωθεί μετά τον εμβολιασμό SARS-CoV-2 και σε ορισμένους ασθενείς μπορεί να είναι μια ανοσοδιαμεσολαβούμενη διαδικασία».

Σε μια μελέτη του Φεβρουαρίου που δημοσιεύθηκε στο Journal of Medical Virology, οι ερευνητές εξέτασαν τα επίπεδα της πρωτεΐνης-ακίδας και του ιικού RNA που κυκλοφορούν σε ασθενείς που νοσηλεύονται για COVID-19 με και χωρίς μακροχρόνιο COVID. Διαπίστωσαν ότι η πρωτεΐνη-ακίδα και το ιικό RNA ήταν πιο πιθανό να υπάρχουν σε ασθενείς με μακροχρόνιο COVID. Στους ασθενείς με μακροχρόνιο COVID, το 30 % ήταν θετικό για πρωτεΐνη-ακίδα και ιικό RNA, ενώ κανένα από τα άτομα χωρίς μακροχρόνιο COVID δεν ήταν θετικό και για τα δύο.

Σε μια μελέτη του 2023 στην Ευρωπαϊκή Επιθεώρηση Ιατρικών και Φαρμακολογικών Επιστημών, οι ερευνητές ανέλυσαν τον ορό 81 ατόμων με σύνδρομο long COVID και βρήκαν ιική πρωτεΐνη-ακίδα σε έναν ασθενή αφού η λοίμωξη είχε υποχωρήσει και έδωσε αρνητικό τεστ COVID-19, καθώς και πρωτεΐνη ακίδα του εμβολίου σε δύο ασθενείς δύο μήνες μετά τον εμβολιασμό.

«Η μελέτη αυτή, σε συμφωνία με άλλες δημοσιευμένες έρευνες, καταδεικνύει ότι τόσο η φυσική πρωτεΐνη-ακίδα όσο και η πρωτεΐνη-ακίδα του εμβολίου μπορεί να εξακολουθούν να είναι παρούσες σε ασθενείς με μακροχρόνιο σύνδρομο COVID, υποστηρίζοντας έτσι την ύπαρξη ενός πιθανού μηχανισμού που προκαλεί την παραμονή της πρωτεΐνης-ακίδας στον ανθρώπινο οργανισμό για πολύ μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από αυτό που προέβλεπαν οι πρώτες μελέτες», γράφουν οι συγγραφείς.

Ρίχνοντας το ζάχαρο με ένα ζεστό μπάνιο

Άκουσα ότι ένα ζεστό μπάνιο μπορεί να μειώσει το σάκχαρο στο αίμα. Αυτό ακούγεται πολύ καλό. Είναι όμως αλήθεια;

Σε μια μελέτη που διεξήχθη στο Ηνωμένο Βασίλειο και η οποία δημοσιεύθηκε τον Οκτώβριο του 2018, διαπιστώθηκε ότι το μούλιασμα σε ζεστό νερό για μια ώρα μείωσε τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα και περιόρισε τη φλεγμονή σε 10 υπέρβαρους άνδρες που δεν μπορούσαν να ασκηθούν και έκαναν καθιστική ζωή. Η παραμονή τους στο νερό ευνόησε επίσης την απελευθέρωση μιας ουσίας που μειώνει την αρτηριακή πίεση. Οι ερευνητές, από το Πανεπιστήμιο του Λάφμπερα (Loughborough), συνέκριναν τις αλλαγές αυτές με εκείνες σε οκτώ άνδρες παρόμοιου όγκου, που έκαναν επίσης καθιστική ζωή, οι οποίοι, λειτουργώντας ως ομάδα ελέγχου, αντί της ωριαίας παραμονής στην μπανιέρα, ξεκουράζονταν εκτός νερού.

Η θερμοκρασία του νερού της μπανιέρας ήταν 38,9 βαθμοί Κελσίου και οι άνδρες βυθίζονταν μέχρι το λαιμό. Κατά τη διάρκεια της παραμονής τους μέσα στο νερό, οι ερευνητές ήλεγχαν τους καρδιακούς παλμούς, την αρτηριακή πίεση και τη θερμοκρασία του σώματος των λουομένων κάθε 15 λεπτά. Επιπλέον, φρόντισαν να πάρουν δείγμα αίματος πριν και μετά το μπάνιο τόσο από την ομάδα που μπήκε στο νερό όσο και από την ομάδα ελέγχου που δεν μπήκε.

Οι ερευνητές ανέφεραν ότι και ένα μόνο ζεστό λουτρό αύξησε τα επίπεδα της IL-6 στο αίμα, φλεγμονώδους ένωσης που αυξάνεται επίσης κατά τη διάρκεια της άσκησης και η οποία προκαλεί την απελευθέρωση άλλων ουσιών που καταπολεμούν τα ανθυγιεινά επίπεδα φλεγμονής.

Στο πλαίσιο της μελέτης, ζητήθηκε από τους άνδρες που έκαναν τα ζεστά μπάνια να κάνουν άλλα 10 στο σπίτι τους σε διάστημα δύο εβδομάδων. Στη συνέχεια έκαναν περισσότερες εξετάσεις αίματος, οι οποίες έδειξαν συνολική μείωση του σακχάρου νηστείας (όταν η μέτρηση του σακχάρου γίνεται μετά από 12 ώρες αποχής από την τροφή) και των επιπέδων ινσουλίνης στο αίμα και μειωμένη φλεγμονή χαμηλού βαθμού κατά την ανάπαυση.

Πρόκειται για μια περιορισμένη μελέτη. Δεν μας λέει πόσο συχνά θα χρειάζονταν τέτοια μπάνια για να μειωθεί το σάκχαρο στο αίμα και να διατηρηθεί σε χαμηλά επίπεδα. Παρά τα ενθαρρυντικά αποτελέσματα, τα ζεστά λουτρά για τη μείωση του σακχάρου στο αίμα μπορεί να μην είναι πρακτικά ή επιθυμητά για πολλούς ανθρώπους. Οι άνδρες που συμμετείχαν παραπονέθηκαν για δυσφορία κατά τη διάρκεια του λουτρού, η οποία μπορεί να οφειλόταν στη θερμοκρασία του ζεστού νερού ή στο χρονικό διάστημα που έπρεπε να παραμείνουν στην μπανιέρα ή σε έναν συνδυασμό αυτών των παραγόντων. Οι ερευνητές αναγνώρισαν ότι οι απαιτούμενες συνθήκες μπορεί να καθιστούν δύσκολη τη δέσμευση ή τη διατήρηση αυτού του είδους θεραπείας για τα άτομα που δεν μπορούν να γυμναστούν.

Σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ, περίπου 84 εκατομμύρια Αμερικανοί ενήλικες μπορεί να έχουν υψηλότερα από τα φυσιολογικά επίπεδα σακχάρου στο αίμα – δηλαδή ένας στους τρεις μπορεί να έχει «προδιαβήτη». Επιπλέον, τα εν λόγω Κέντρα αναφέρουν ότι το 90% των ατόμων που πάσχουν δεν γνωρίζουν ότι το ζάχαρό τους είναι πολύ υψηλό. Ο κίνδυνος είναι μεγαλύτερος εάν είστε υπέρβαρος, 45 ετών και άνω, αν έχετε συγγενή α΄ βαθμού με διαβήτη τύπου 2 και είστε σωματικά δραστήριοι λιγότερο από τρεις φορές την εβδομάδα.

Ευτυχώς, μπορείτε να προλάβετε τον διαβήτη εάν μειώσετε τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα σας μέσω μέτριας απώλειας βάρους και τακτικής σωματικής δραστηριότητας. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να χάσετε 5-7% του σωματικού σας βάρους και να κάνετε 30 λεπτά γρήγορο περπάτημα ή άλλου είδους σωματική άσκηση πέντε ημέρες την εβδομάδα.

Δημοσιεύθηκε αρχικά στο DrWeil.com

Πηγή: Sven P. Hoekstra et al, “The acute and chronic effects of hot water immersion on inflammation and metabolism in sedentary, overweight adults”. Journal of Applied Physiology, 18 Οκτωβρίου 2018, doi.org/10.1152/japplphysiol.00407.2018

Του Andrew Weil

Επιμέλεια: Αλία Ζάε

Σουηδία: Ένα βήμα πιο κοντά στην ένταξή της στο ΝΑΤΟ μετά την έγκριση της κοινοβουλευτικής επιτροπής της Τουρκίας

ΑΓΚΥΡΑ, ΤΟΥΡΚΙΑ – Η επιτροπή εξωτερικών υποθέσεων του τουρκικού κοινοβουλίου έδωσε τη συγκατάθεσή της στην αίτηση της Σουηδίας για ένταξη στο ΝΑΤΟ την Τρίτη, φέρνοντας την μέχρι πρότινος ανένταχτη σκανδιναβική χώρα πιο κοντά στην ένταξη στη δυτική στρατιωτική συμμαχία.

Το πρωτόκολλο προσχώρησης της Σουηδίας θα πρέπει τώρα να εγκριθεί από τη γενική συνέλευση του τουρκικού κοινοβουλίου για το τελευταίο στάδιο της νομοθετικής διαδικασίας στην Τουρκία. Δεν έχει οριστεί καμία ημερομηνία.

Η Τουρκία, μέλος του ΝΑΤΟ, έχει καθυστερήσει την επικύρωση της ένταξης της Σουηδίας για περισσότερο από ένα χρόνο, κατηγορώντας τη χώρα ότι είναι πολύ επιεικής απέναντι σε ομάδες που η Άγκυρα θεωρεί απειλή για την ασφάλειά της, συμπεριλαμβανομένων των Κούρδων μαχητών και των μελών ενός δικτύου που η Άγκυρα κατηγορεί για ένα αποτυχημένο πραξικόπημα το 2016.

Η επιτροπή εξωτερικών υποθέσεων του τουρκικού κοινοβουλίου άρχισε να συζητά την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ τον περασμένο μήνα. Όμως η συνεδρίαση αναβλήθηκε αφού νομοθέτες από το κυβερνών κόμμα του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν κατέθεσαν πρόταση για αναβολή με το σκεπτικό ότι ορισμένα ζητήματα χρειάζονται περισσότερες διευκρινίσεις και ότι οι διαπραγματεύσεις με τη Σουηδία δεν είχαν «ωριμάσει» αρκετά.

Την Τρίτη, η επιτροπή συνέχισε τις διαβουλεύσεις της και η μεγάλη πλειοψηφία των νομοθετών της επιτροπής ψήφισε υπέρ της αίτησης της Σουηδίας για ένταξη.

Ενημερώνοντας τα μέλη της επιτροπής πριν από την ψηφοφορία, ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών Μπουράκ Ακκαπάρ αναφέρθηκε στα βήματα που έχει λάβει η Σουηδία για να ικανοποιήσει τα τουρκικά αιτήματα, συμπεριλαμβανομένης της άρσης των περιορισμών στις πωλήσεις αμυντικής βιομηχανίας και της τροποποίησης των αντιτρομοκρατικών νόμων με τρόπους που «κανείς δεν θα μπορούσε να φανταστεί πριν από πέντε ή έξι χρόνια».

«Δεν είναι ρεαλιστικό να περιμένουμε ότι οι σουηδικές αρχές θα εκπληρώσουν αμέσως όλα τα αιτήματά μας. Πρόκειται για μια διαδικασία, και αυτή η διαδικασία απαιτεί μακροπρόθεσμη και συνεπή προσπάθεια», ανέφερε, προσθέτοντας ότι η Τουρκία θα συνεχίσει να παρακολουθεί την πρόοδο της Σουηδίας.

Ο υπουργός Εξωτερικών της Σουηδίας Τομπάιας Μπίλστρομ χαιρέτισε την απόφαση της επιτροπής σε μήνυμα που αναρτήθηκε στο X, την πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης παλαιότερα γνωστή ως Twitter.

«Το επόμενο βήμα είναι να ψηφίσει το κοινοβούλιο επί του θέματος. Ανυπομονούμε να γίνουμε μέλος του ΝΑΤΟ», έγραψε στο Χ.

Ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ χαιρέτισε επίσης την εξέλιξη, λέγοντας ότι υπολογίζει στην Τουρκία και την Ουγγαρία «να ολοκληρώσουν πλέον τις επικυρώσεις τους το συντομότερο δυνατό. Η ένταξη της Σουηδίας θα κάνει το ΝΑΤΟ ισχυρότερο».

Η Ουγγαρία έχει επίσης σταματήσει την υποψηφιότητα της Σουηδίας, υποστηρίζοντας ότι Σουηδοί πολιτικοί έχουν δηλώσει «απροκάλυπτα ψέματα» σχετικά με την κατάσταση της δημοκρατίας της Ουγγαρίας. Η Ουγγαρία δεν έχει ανακοινώσει πότε μπορεί να γίνει η επικύρωση της χώρας.

Νωρίτερα αυτόν τον μήνα, ο κ. Ερντογάν είχε συνδέσει ανοιχτά την επικύρωση της ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ με την έγκριση από το αμερικανικό Κογκρέσο του τουρκικού αιτήματος για την αγορά 40 νέων μαχητικών αεροσκαφών F-16 και κιτ για τον εκσυγχρονισμό του υπάρχοντος στόλου της Τουρκίας.

Ο κ. Ερντογάν επέκρινε επίσης τον Καναδά και άλλους συμμάχους του ΝΑΤΟ για την επιβολή του εμπάργκο όπλων στην Τουρκία.

Ο Λευκός Οίκος έχει υποστηρίξει το τουρκικό αίτημα για τα F-16, αλλά υπάρχει αντίθεση στο Κογκρέσο στις στρατιωτικές πωλήσεις προς την Τουρκία.

Η Σουηδία και η Φινλανδία εγκατέλειψαν τις παραδοσιακές τους θέσεις περί στρατιωτικής μη προσήλωσης για να αναζητήσουν προστασία υπό την ομπρέλα ασφαλείας του ΝΑΤΟ, μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022. Η Φινλανδία προσχώρησε στη συμμαχία τον Απρίλιο, αποτελώντας το 31ο μέλος του ΝΑΤΟ, αφού το κοινοβούλιο της Τουρκίας επικύρωσε την υποψηφιότητα της σκανδιναβικής χώρας.

Το ΝΑΤΟ απαιτεί την ομόφωνη έγκριση όλων των υφιστάμενων μελών για την επέκτασή του και η Τουρκία και η Ουγγαρία είναι οι μόνες χώρες που έχουν κρατήσει στάση αναμονής.

Οι καθυστερήσεις έχουν απογοητεύσει άλλους συμμάχους του ΝΑΤΟ, οι οποίοι έσπευσαν να δεχτούν τη Σουηδία και τη Φινλανδία στη συμμαχία.

Το Ιράν απειλεί με «κλείσιμο της Μεσογείου» λόγω του πολέμου στη Γάζα – εμπορικά πλοία δέχονται επιθέσεις

Το Ιράν απείλησε να κλείσει τις θαλάσσιες ναυτιλιακές οδούς της Μεσογείου εξαιτίας των «εγκλημάτων», όπως τα χαρακτηρίζει, που διαπράττουν οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι σύμμαχοί τους στη Γάζα, καθώς οι υποστηριζόμενοι από την Τεχεράνη τρομοκράτες Χούθι συνεχίζουν να επιτίθενται σε εμπορικά πλοία που ταξιδεύουν στην περιοχή.

«Σύντομα θα τους περιμένει το κλείσιμο της Μεσογείου, [του στενού του] Γιβραλτάρ και άλλων θαλάσσιων οδών», δήλωσε ο Μοχάμαντ Ρεζά Νακντί, στρατηγός των Ιρανών Φρουρών της Επανάστασης, σύμφωνα με δημοσίευμα των ιρανικών κρατικών μέσων ενημέρωσης της 23ης Δεκεμβρίου.

Το Ιράν δεν έχει άμεση πρόσβαση στη Μεσόγειο. Ως εκ τούτου, δεν είναι σαφές πώς το ισλαμικό έθνος σκοπεύει να αποκλείσει τη θάλασσα. Ο κ. Νακντί μίλησε για «τη γέννηση νέων δυνάμεων αντίστασης και το κλείσιμο άλλων θαλάσσιων οδών».

Τον τελευταίο μήνα, η τρομοκρατική ομάδα Χούθι της Υεμένης, που πρόσκειται στο Ιράν, ανέλαβε την ευθύνη για πολλαπλές επιθέσεις σε εμπορικά πλοία που διέπλεαν την Ερυθρά Θάλασσα, ενέργειες που η ομάδα επιμένει ότι αποτελούν αντίποινα για τις επιχειρήσεις του Ισραήλ στη Γάζα.

Στις 23 Δεκεμβρίου, η Κεντρική Διοίκηση των ΗΠΑ (CENTCOM) ανέφερε ότι δύο βαλλιστικοί πύραυλοι κατά πλοίων εκτοξεύθηκαν από περιοχές της Υεμένης που ελέγχονται από τους Χούθι σε διεθνείς ναυτιλιακές λωρίδες στη νότια Ερυθρά Θάλασσα.

«Το M/V BLAAMANEN, ένα υπό νορβηγική σημαία, ιδιοκτησία και εκμετάλλευση δεξαμενόπλοιο χημικών/πετρελαίου, ανέφερε μια παρολίγον αναχαίτιση ενός μη επανδρωμένου αεροσκάφους των Χούθι», ανακοίνωσε η CENTCOM στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. «Ένα δεύτερο πλοίο, το M/V SAIBABA, ένα δεξαμενόπλοιο μεταφοράς αργού πετρελαίου της Γκαμπόν και σημαία Ινδίας, ανέφερε ότι χτυπήθηκε από ένα μη επανδρωμένο αεροσκάφος επίθεσης μονής κατεύθυνσης … Οι επιθέσεις αυτές αποτελούν την 14η και 15η επίθεση κατά της εμπορικής ναυτιλίας από μαχητές των Χούθι από τις 17 Οκτωβρίου».

Το USS Laboon, το οποίο περιπολεί στη νότια Ερυθρά Θάλασσα, κατέρριψε τέσσερα μη επανδρωμένα αεροσκάφη που στόχευαν το πλοίο, ανέφερε η CENTCOM.

Ένα δεξαμενόπλοιο που δραστηριοποιείται στον Ινδικό Ωκεανό δέχθηκε επίσης επίθεση από ιρανικό μη επανδρωμένο αεροσκάφος στις 23 Δεκεμβρίου, δήλωσε αξιωματούχος του αμερικανικού υπουργείου Άμυνας. Πρόκειται για την έβδομη επίθεση σε εμπορική ναυτιλία από τη χώρα από το 2021.

«Το μηχανοκίνητο πλοίο CHEM PLUTO, ένα υπό σημαία Λιβερίας, ιαπωνικής ιδιοκτησίας και ολλανδικής εκμετάλλευσης δεξαμενόπλοιο χημικών, χτυπήθηκε περίπου στις 10 π.μ. τοπική ώρα (6 π.μ. ώρα Γκρίνουιτς) σήμερα στον Ινδικό Ωκεανό, 200 ναυτικά μίλια από τις ακτές της Ινδίας, από ένα μη επανδρωμένο αεροσκάφος επίθεσης που εκτοξεύτηκε από το Ιράν», ανέφερε ο αξιωματούχος σε δήλωσή του στο CNN.

Νωρίτερα, στις 22 Δεκεμβρίου, η εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας του Λευκού Οίκου, Αντριέν Γουάτσον, κατηγόρησε το Ιράν ότι «εμπλέκεται σε μεγάλο βαθμό στο σχεδιασμό των επιχειρήσεων εναντίον εμπορικών πλοίων στην Ερυθρά Θάλασσα», σύμφωνα με δήλωση που περιήλθε στην κατοχή των Epoch Times.

«Η ιρανική υποστήριξη καθ’ όλη τη διάρκεια της κρίσης στη Γάζα επέτρεψε στους Χούθι να εξαπολύουν επιθέσεις εναντίον του Ισραήλ και θαλάσσιων στόχων, αν και το Ιράν έχει συχνά αναθέσει στους Χούθι την αρμοδιότητα λήψης επιχειρησιακών αποφάσεων».

Εντάσεις στην Ερυθρά Θάλασσα

Καθώς οι εντάσεις αυξάνονται στην περιοχή της Ερυθράς Θάλασσας λόγω των επιθέσεων σε πλοία από το Ιράν και τους Χούθι, πολλές ναυτιλιακές εταιρείες επιλέγουν να αποφεύγουν εντελώς τις διαδρομές, θέτοντας μια πρόκληση για το παγκόσμιο εμπόριο. Η διώρυγα του Σουέζ συνδέει την Ερυθρά Θάλασσα με τη Μεσόγειο και αποτελεί τη συντομότερη διαδρομή μεταξύ Ευρώπης και Ασίας.

Ωστόσο, αρκετά πλοία έχουν επιλέξει τώρα να ταξιδεύουν γύρω από την αφρικανική ήπειρο για να μεταφέρουν αγαθά μεταξύ Ευρώπης και Ασίας, προσθέτοντας περίπου 3.500 ναυτικά μίλια στο ταξίδι, ανέφερε η γερμανική DW. Η διώρυγα του Σουέζ ελέγχει περίπου το 12% της παγκόσμιας ναυτιλιακής κίνησης.

Μεγάλες ναυτιλιακές εταιρείες όπως η MSC, η Maersk και η Hapag-Lloyd αποφεύγουν την Ερυθρά Θάλασσα. Η BP σταμάτησε πρόσφατα όλες τις μεταφορές πετρελαίου και φυσικού αερίου που μεταφέρονται μέσω αυτής της διαδρομής.

Η αλλαγή των ναυτιλιακών διαδρομών προσθέτει υπερβολικό κόστος στη μεταφορά αγαθών. Εάν η κρίση συνεχιστεί για κάποιο χρονικό διάστημα, οι πελάτες θα μπορούσαν να δουν τις τιμές των εισαγόμενων αγαθών να εκτοξεύονται.

«Πάρτε ένα ταξίδι μετ’ επιστροφής από τη Σαγκάη στο Ρότερνταμ και προσθέστε ένα εκατομμύριο δολάρια σε κόστος καυσίμων από την αλλαγή δρομολόγησης μέσω του Ακρωτηρίου της Καλής Ελπίδας», δήλωσε στην DW ο Πίτερ Σαντ, επικεφαλής αναλυτής της εταιρείας ανάλυσης αγοράς Xeneta με έδρα την Κοπεγχάγη. «Έτσι, αυτό από μόνο του είναι ένας τεράστιος λογαριασμός».

Οι επιθέσεις προκάλεσαν επίσης εκτίναξη των ασφαλίστρων, αυξάνοντας το κόστος.

Νέος Συνασπισμός

Οι επιθέσεις των Χούθι εναντίον πλοίων οδήγησαν στη δημιουργία ενός παγκόσμιου συνασπισμού υπό την ηγεσία των ΗΠΑ, αποτελούμενου από περισσότερα από 20 κράτη, με στόχο την προστασία της θαλάσσιας κυκλοφορίας στην Ερυθρά Θάλασσα.

Με την ονομασία «Επιχείρηση Prosperity Guardian», ο συνασπισμός περιλαμβάνει μεταξύ άλλων το Ηνωμένο Βασίλειο, την Ολλανδία, τη Νορβηγία, τον Καναδά, τη Γαλλία, την Ισπανία, το Μπαχρέιν και την Ιταλία.

«Τα έθνη που συμφώνησαν να συζητήσουν δημοσίως τη συμμετοχή τους, τα δημοσιεύσαμε», δήλωσε ο εκπρόσωπος του Πενταγώνου Πατ Ράιντερ σε συνέντευξη Τύπου στις 21 Δεκεμβρίου. «Θα επιτρέψουμε σε άλλες χώρες και θα τις αναθέσουμε να μιλήσουν για τη συμμετοχή τους».

Η γαλλική φρεγάτα Languedoc έχει αναπτυχθεί επί του παρόντος στην Ερυθρά Θάλασσα. Η Ιταλία ανακοίνωσε ότι θα στείλει τη φρεγάτα Virginio Fasan στην περιοχή για να προστατεύσει τα εθνικά της συμφέροντα.

Η Ισπανία δήλωσε ότι θα συμμετάσχει μόνο σε συντονισμένες από την Ευρωπαϊκή Ένωση αντιδράσεις ή σε αποστολές υπό την ηγεσία του ΝΑΤΟ στην Ερυθρά Θάλασσα και δεν θα λάβει καμία μονομερή απόφαση. Η Ελλάδα ανακοίνωσε την αποστολή μιας φρεγάτας του Πολεμικού Ναυτικού. Το Ηνωμένο Βασίλειο αναπτύσσει το αντιτορπιλικό του HMS Diamond.

Η κυβέρνηση Μπάιντεν εξετάζει επίσης την κινεζική παρέμβαση στο θέμα. Κατά τη διάρκεια ενημέρωσης του Τύπου στις 19 Δεκεμβρίου, ο εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας Τζον Κίρμπι δήλωσε ότι η Κίνα θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει την επιρροή της στο Ιράν για να αποτρέψει τις επιθέσεις.

«Έχουμε ενθαρρύνει στο παρελθόν και συνεχίζουμε να ενθαρρύνουμε τους Κινέζους να χρησιμοποιήσουν την επιρροή τους, να χρησιμοποιήσουν αυτές τις συζητήσεις για να πιέσουν τον Ανώτατο Ηγέτη και το Ιράν να σταματήσουν την υποστήριξή τους προς τους Χούθι», δήλωσε.

Το Ιράν «σίγουρα παρέχει τα μέσα, τα εργαλεία, τις δυνατότητες, τα όπλα μέσω των οποίων οι Χούθι διεξάγουν αυτές τις επιθέσεις. Μπορεί οι Χούθι να τραβούν τη σκανδάλη, αλλά, όπως έχω πει, το Ιράν τους δίνει τα όπλα».

Το άγνωστο αριστούργημα του Ντονατέλλο: Το θείο βρέφος της οδού Πιετραπιάνα

Για αιώνες, η «Παναγία της οδού Πιετραπιάνα» του Ντονατέλλο ήταν κρυμμένη σε κοινή θέα στο κέντρο της Φλωρεντίας. Οι ειδικοί πίστευαν εδώ και καιρό ότι ένας θαυμαστής του Ιταλού δασκάλου είχε δημιουργήσει το ανάγλυφο από τερρακόττα, το οποίο ήταν τοποθετημένο μέσα σε ένα εικονοστάσιο, που βρισκόταν ψηλά στον εξωτερικό τοίχο της οικίας της οδού Πιετραπιάνα 38, ακριβώς κάτω από την πινακίδα με το όνομα της οδού. Ωστόσο, το 1985, αφού το έργο είχε αποκατασταθεί, ο συγγραφέας και ιστορικός τέχνης Τσαρλς Έιβερι απέδωσε την πατρότητα του αναγλύφου στον ίδιο τον Ντονατέλλο. Ήταν το τελευταίο έργο του δασκάλου που ανήκε σε ιδιώτη.

 For centuries, one of Donatello’s terracotta madonnas was hung high on an unassuming villa in Florence, Italy. In this image taken in 2013, we can see the early Renaissance master’s “Madonna of Via Pietrapiana” under the street sign it's named after. (Sailko/<a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Via_Pietrapiana#/media/File:Via_pietrapiana_38,_casa_con_tabernacolo_03.JPG">CC SA-BY 3.0 DEED</a>)
Για αιώνες, μια από τις Παναγίες από τερρακόττα του Ντονατέλλο βρισκόταν στον εξωτερικό τοίχο μιας ταπεινής οικίας στη Φλωρεντία. Σε αυτήν τη φωτογραφία, που τραβήχτηκε το 2013, μπορούμε να δούμε την «Παναγία της οδού Πιετραπιάνα» του δασκάλου της πρώιμης Αναγέννησης κάτω από την πινακίδα του δρόμου από την οποία πήρε το όνομά της. (Sailko/CC SA-BY 3.0 DEED)

 

Φέτος, σχεδόν 40 χρόνια μετά την ορθή απόδοση του έργου, το Υπουργείο Πολιτισμού της Ιταλίας απέκτησε το έργο. Η «Παναγία της οδού Πιετραπιάνα» του Ντονατέλλο βρίσκεται τώρα στην Αίθουσα Ντονατέλλο στο Εθνικό Μουσείο Μπαρτζέλλο, μόλις 500 μέτρα περίπου από τη φλωρεντινή οικία, την πρόσοψη της οποίας κάποτε κοσμούσε.

Η Παναγία της οδού Πιετραπιάνα

Η επιμελήτρια του Εθνικού Μουσείου Μπαρτζέλλο, Ιλάρια Τσίζερι, δήλωσε σε δελτίο Τύπου ότι «όντας μια εικόνα εξαιρετικής γοητείας, η “Παναγία της οδού Πιετραπιάνα” έχει όλη την εκφραστική δύναμη της γλυπτικής του Ντονατέλλο και καταδεικνύει την ιδιοφυΐα του στην επινόηση των λεπτομερειών». Ο Ντονατέλλο άλλαξε τις λεπτομέρειες της σύνθεσης της Παναγίας και του θείου βρέφους 30 ή περισσότερες φορές, σύμφωνα με τον Νέβιλ Ρόουλι, επιμελητή της πρώιμης ιταλικής τέχνης στα Κρατικά Μουσεία του Βερολίνου.

 “Madonna of Via Pietrapiana,” circa 1450–1455, by Donatello. Terracotta; 33 7/8 inches by 25 1/4 inches by 4 7/8 inches. Bargello National Museum, in Florence, Italy. (Courtesy of Bargello National Museum)
Ντονατέλλο, «Η Παναγία της οδού Πιετραπιάνα», περ. 1450-1455. Τερρακόττα, 86 x 64 x 12 εκ. Εθνικό Μουσείο Μπαρτζέλλο, Φλωρεντία. (ευγενική παραχώρηση του Εθνικού Μουσείου Bargello)

 

Στο έργο αυτό, ο Ντονατέλλο μας δείχνει και τον γήινο δεσμό μητέρας-παιδιού και τη θεϊκότητά τους. Δείτε πώς η Παρθένος ατενίζει τον γιο της, έχοντας πλήρη επίγνωση ότι πρέπει τελικά να τον αφήσει να φύγει για να εκπληρώσει την ιερή αποστολή του. Δείτε πώς τα χέρια της τραβούν τον τυλιγμένο Χριστό κοντά της. Ο Ντονατέλλο απέδωσε εξαιρετικές λεπτομέρειες, όπως το σεραφείμ που κοσμεί το κέντρο του μανδύα της Παναγίας, τις περίτεχνες πτυχώσεις των ενδυμάτων της και του πανιού του Χριστού, και πέτυχε με έναν σχεδόν αλχημικό τρόπο να κάνει τον πηλό να μοιάζει με δέρμα. Μπορούμε σχεδόν να δούμε τη μαλακή σάρκα αντί για τη σκληρή τερρακόττα. Αλλά μας υπενθυμίζει τον σκοπό του έργου με την παρουσία των πεπλατυσμένων φωτοστέφανων πίσω από τις δύο μορφές. Όπως συμβαίνει με όλα τα βιβλικά έργα του Ντονατέλλο, αυτό το εκφραστικό γλυπτό πρώτα συγκινεί την καρδιά μας και στη συνέχεια μας υπενθυμίζει το πιο σημαντικό: να βαθύνουμε την πίστη μας.

Η κληρονομιά του Ντονατέλλο δεν περιορίζεται μόνο στα έργα του με την Παναγία και το θείο βρέφος. Ο ιστορικός τέχνης του 16ου αιώνα Τζόρτζο Βαζάρι έγραψε το 1568 στο έργο του «Οι ζωές των πιο εξαίρετων ζωγράφων, γλυπτών και αρχιτεκτόνων» ότι ο Ντονατέλλο «δεν ήταν μόνο ένας πολύ σπάνιος γλύπτης και ένας θαυμάσιος αγαλματοποιός, αλλά και ένας εξασκημένος τεχνίτης του στόκου, ένας ικανός μάστορας της προοπτικής και αξιοσέβαστος ως αρχιτέκτων».

Οι καλλιτέχνες μιμούνταν τις συνθέσεις του Ντονατέλλο επί αιώνες. Για παράδειγμα, το Μουσείο Bode του Βερολίνου διαθέτει ένα ζωγραφισμένο και επιχρυσωμένο αντίγραφο από τερρακόττα των μέσων του 15ου αιώνα της «Παναγίας της οδού Πιετραπιάνα».

 Over the centuries, many aspiring sculptors have copied Donatello’s Madonna and Child compositions. In the mid-15th century, an unknown artist created this painted and gilt terracotta relief of Donatello’s “Madonna of Via Pietrapiana.” The colorful replica can be seen at the Bode Museum, in Berlin, Germany. (Sailko/<a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Bottega_di_donatello,_madonna_col_bambino,_1450-1500_ca..JPG">CC BY-SA 3.0 DEED</a>)
Με την πάροδο των αιώνων, πολλοί επίδοξοι γλύπτες αντέγραψαν τις συνθέσεις της Παναγίας και του θείου βρέφους του Ντονατέλλο. Στα μέσα του 15ου αιώνα, ένας άγνωστος καλλιτέχνης δημιούργησε αυτό το ζωγραφισμένο και επιχρυσωμένο κεραμικό ανάγλυφο της «Παναγίας της οδού Πιετραπιάνα» του Ντονατέλλο. Το πολύχρωμο αντίγραφο βρίσκεται στο Μουσείο Bode, στο Βερολίνο. (Sailko/CC BY-SA 3.0 DEED)

 

«Όταν ο 80χρονος Ντονατέλλο πέθανε στις 13 Δεκεμβρίου 1466, άφησε τη Φλωρεντία γεμάτη με τα σημάδια της γόνιμης φαντασίας του: Μνημειακές μορφές από μάρμαρο, χαλκό, πέτρα, τερρακόττα, ξύλο και στόκο, κατανεμημένες στις προσόψεις των εκκλησιών ή στις αυλές των παλάτσο, κοιτάζοντας στους δρόμους από κόγχες ή εικονοστάσια, ψηλά πάνω από μια πλατεία ή πάνω από έναν βωμό, όλα αυτά σηματοδοτούν τόσο έναν αστικό δημόσιο χώρο όσο έναν τόπο λατρείας, σε μια εποχή που τα όρια μεταξύ αυτών των δύο πεδίων ήταν ασαφή και διαπερατά», γράφουν οι Λάουρα Καβατσίνι και Άλντο Γκάλλι στο δοκίμιο τους για το βιβλίο «Ντονατέλλο: Ο εφευρέτης της Αναγέννησης», που συνόδευε την ομώνυμη έκθεση του 2022 στην Gemäldegalerie του Βερολίνου.

Τα απομεινάρια της Φλωρεντίας του Ντονατέλλο υπάρχουν ακόμη στην πόλη και ποιος ξέρει πόσα ακόμη από τα αριστουργήματά του, που δεν του έχουν αποδοθεί, μπορεί να βρίσκονται κρυμμένα σε κοινή θέα.

Της Lorraine Ferrier

Επιμέλεια: Αλία Ζάε

Οι Καθολικοί διχάζονται από το κάλεσμα του Πάπα να ευλογήσει τα ομόφυλα ζευγάρια

Οι καθολικοί σε όλο τον κόσμο είναι διχασμένοι σχετικά με την πρόσφατη δήλωση του Πάπα Φραγκίσκου ότι οι ιερείς μπορούν να ευλογούν τα ομοφυλόφιλα ζευγάρια, με τους υποστηρικτές της να λένε ότι είναι ένα καθυστερημένο βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση, ενώ οι αντίθετοι το βλέπουν ως θανάσιμο σημάδι και ένδειξη ότι η ιδεολογία των φύλων αντικαθιστά τα ιερά δόγματα της εκκλησίας.

Σε δήλωσή του την Τετάρτη, ο Κρις Βέλα, συμπρόεδρος του Παγκόσμιου Δικτύου Καθολικών Ουράνιο Τόξο, χαρακτήρισε τη δήλωση -γνωστή ως Δικαστήριο για τη Διδασκαλίας της Πίστης (Dicastery for the Doctrine of the Faith-DDF)- «ορόσημο στο μακρύ ταξίδι προς την ισότητα».

«Ως καθολικό ΛΟΑΤΚΙ+ άτομο παντρεμένο με τον σύντροφό μου τα τελευταία πέντε χρόνια, η απόφαση του DDF είναι ένα σημαντικό ορόσημο που επιβεβαιώνει αυτό που πάντα γνωρίζαμε μέσα στην καρδιά μας: ότι οι σχέσεις μας μπορούν να ευλογηθούν, είναι πράγματι ιερές και μπορούν να αποτελέσουν ευλογία για τις οικογένειες και τις κοινότητές μας, καθώς και για την Εκκλησία», δήλωσε ο κ. Βέλα.

«Η ανακοίνωση αυτή έρχεται την παραμονή του πρώτου ραντεβού με τον μετέπειτα σύζυγό μου πριν από δέκα χρόνια. Τι υπέροχο δώρο!»

Προαναγγέλλοντας τη δήλωση του Πάπα για την ευλογία ομοφυλοφίλων, ο Φράνσις ΝτεΜπερνάρντο, εκτελεστικός διευθυντής του New Ways Ministry, το οποίο υπερασπίζεται τη συμπερίληψη της ΛΟΑΤ κοινότητας στην Καθολική Εκκλησία, δήλωσε ότι «ο Πάπας Φραγκίσκος έδωσε στους ΛΟΑΤΚΙ+ Καθολικούς ένα πρόωρο χριστουγεννιάτικο δώρο φέτος, εγκρίνοντας την ευλογία για τα ζευγάρια του ίδιου φύλου».

Και πρόσθεσε: «Ο προηγούμενος ισχυρισμός του δογματικού γραφείου του Βατικανού ότι «ο Θεός δεν ευλογεί την αμαρτία» έχει ξεριζωθεί από τη νέα προτροπή: «Ο Θεός δεν απομακρύνει ποτέ κανέναν που τον πλησιάζει!»».

Στη Μασαχουσέτη, την τέταρτη πιο καθολική πολιτεία των Ηνωμένων Πολιτειών, ο καρδινάλιος Σον Ο’ Μάλεϊ, αρχιεπίσκοπος της Βοστώνης, χαιρέτισε επίσης το δόγμα.

«Ευχαριστούμε τον Άγιο Πατέρα για την αγάπη και τη φροντίδα του για όλους τους ανθρώπους του ποιμνίου», ανέφερε σε δήλωσή του στην εφημερίδα The Boston Globe.

Η Boston Globe κέρδισε βραβείο Πούλιτζερ το 2003 για την αποκάλυψη του σεξουαλικού σκανδάλου των καθολικών ιερέων στις αρχές της δεκαετίας του 2000 και είναι γνωστή για την κριτική της εκκλησίας σε άρθρα γνώμης.

Για άλλους, όπως ο Σι Τζέι Ντόιλ, εκτελεστικός διευθυντής της Catholic Action League της Μασαχουσέτης, το δικαστήριο είναι ένα σημάδι ότι η εκκλησία υποβαθμίζεται υπό τις εντολές του Πάπα και ότι μια ιδεολογία της αφύπνισης επιβάλλεται όχι μόνο στους ενορίτες αλλά και στους ιερείς.

«Κανένας καθολικός ιερέας δεν πρέπει να αναγκάζεται, ενάντια στη συνείδησή του, να ευλογεί θανάσιμα αμαρτήματα. Κανένας καθολικός ιερέας δεν πρέπει να εξαναγκάζεται σε πράξεις που είναι αντίθετες με τη Βίβλο, την Κατήχηση και δύο χιλιάδες χρόνια καθολικής διδασκαλίας», ανέφερε σε ανάρτηση στην ιστοσελίδα της ομάδας του.

Χαρακτήρισε τη δήλωση του καρδινάλιου Ο’ Μάλεϊ «σκανδαλώδη».

Ο κ. Ντόιλ επισήμανε τις πρόσφατες ενέργειες του Πάπα εναντίον δύο επισκόπων, ενός καρδιναλίου και ενός τάγματος Φραγκισκανών μοναχών επειδή διαφώνησαν με την αυξανόμενη υποστήριξή του προς την κοινότητα των ΛΟΑΤ.

«Δεδομένης της απομάκρυνσης των επισκόπων Τζόζεφ Στρίκλαντ και Ντάνιελ Τόρες, των τιμωρητικών μέτρων κατά του καρδινάλιου Ρέιμοντ Μπερκ και των κυρώσεων που επιβλήθηκαν στους Φραγκισκανούς Μοναχούς του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, είναι εύλογο να αναρωτηθούμε αν η «Fiducia Supplicans» θα αποτελέσει ένα ακόμη πρόσχημα για την εκκαθάριση της Εκκλησίας από τους ιδεολογικούς αντιπάλους του παπα-Μπεργκόλιο».

Ο κ. Ντόιλ έκανε αναφορά στο όνομα γέννησης του Πάπα, Χόρχε Μάριο Μπεργκόλιο, και στη λατινική ονομασία του δικαστρίου, «Fiducia Supplicans», που μεταφράζεται ως «Δέηση Εμπιστοσύνης».

Καθολική εκκλησία στη Σάντα Φε του Νέου Μεξικού, στις 4 Δεκεμβρίου 2021. (John Fredricks/The Epoch Times)

Νέα σεξουαλική επανάσταση

Στο Νιου Τζέρσεϊ, το οποίο έχει τον μεγαλύτερο καθολικό πληθυσμό στις Ηνωμένες Πολιτείες, ο Γκρέγκορι Κουίνλαν, πρόεδρος του Κέντρου για τις Οικογένειες της Πολιτείας Γκάρντεν και του Δικτύου υπέρ της Οικογένειας, προσφέρει μια προοπτική ως χριστιανός και πρώην ομοφυλόφιλος, σχετικά με την απόφαση του Πάπα να ανατρέψει την κάποτε σταθερή θέση της εκκλησίας κατά του γάμου των ομοφυλοφίλων.

«Το ερώτημα είναι – τι προσπαθεί να κάνει ο Φραγκίσκος και η ομάδα του με την Καθολική Εκκλησία», διερωτήθηκε. «Για μένα, μοιάζει σαν να προσπαθεί να την γκρεμίσει και να την χτίσει κατ’ εικόνα του».

Ο κ. Κουίνλαν, ο οποίος άφησε πίσω του τον ομοφυλόφιλο τρόπο ζωής του το 1992, δήλωσε στους Epoch Times ότι, ενώ το ένστικτό του δεν υποδηλώνει ότι ο ίδιος ο Πάπας είναι ομοφυλόφιλος, θεωρεί ύποπτο το γεγονός ότι «είναι τόσο υπερβολικά υπέρ των ΛΟΑΤΚΙ».

«Σίγουρα έχει μια επιπλέον στοργή για την ΛΟΑΤΚΙ ιδεολογία», δήλωσε ο κ. Κουίνλαν.

Μιλώντας εκ πείρας, ο κ. Κουίνλαν βλέπει την ομοφυλοφιλία ως μια διαταραχή ψυχικής υγείας ή ως μια διαταραχή που οφείλεται σε συνθήκες που γεννήθηκαν από μια σεξουαλικοποιημένη εποχή. Γι’ αυτόν, ήταν η σεξουαλική επανάσταση της δεκαετίας του 1960, όταν ο ερωτισμός προωθήθηκε ως φυσιολογικός τρόπος ζωής.

Ο Πάπας, λέει, προωθεί μια νέα σεξουαλική επανάσταση, «μια πιο επικίνδυνη», πρόσθεσε ο κ. Κουίνλαν, επειδή ευθυγραμμίζεται με μια ανοιχτά ενοχλητική ώθηση για την ομαλοποίηση της παιδοφιλίας και του ακρωτηριασμού των φύλων.

Αποκάλεσε τον Πάπα Φραγκίσκο «κακό» και τον παρομοίασε με τον «Δον Κορλεόνε» – έναν κύριο χαρακτήρα της μαφιόζικης ταινίας «Ο Νονός».

«Θα πήγαινα να κρυφτώ αν ήμουν στη θέση κάποιων από αυτούς τους επισκόπους και καρδιναλίους που δεν συμφωνούν μαζί του», δήλωσε ο κ. Κουίνλαν.

Σε παγκόσμιο επίπεδο, υπάρχει επίσης διχασμός σχετικά με το θέμα. Κατά τον εορτασμό του δικηρύγματος, ο αρχιεπίσκοπος Φραντς Λάκνερ, επικεφαλής της Διάσκεψης των Επισκόπων της Αυστρίας, δήλωσε στην Österreichischer Rundfunk, ότι ενώ «η σχέση μεταξύ ενός άνδρα και μιας γυναίκας είναι «ιδανική», η σχέση μεταξύ δύο ατόμων του ίδιου φύλου δεν είναι εντελώς χωρίς αλήθεια: η αγάπη, η πίστη, ακόμη και οι δυσκολίες μοιράζονται μεταξύ τους».

Ο τότε νέος αρχιεπίσκοπος του Σάλτσμπουργκ (Αυστρία) Φραντς Λάκνερ παραλαμβάνει το Πάλλιον από τον Πάπα Φραγκίσκο κατά τη διάρκεια μιας λειτουργίας στη βασιλική του Αγίου Πέτρου στο Βατικανό στις 29 Ιουνίου 2014. (Vincenzo Pinto/AFP μέσω Getty Images)

 

Ο Αρχιεπίσκοπος της Γαλλίας Ερβέ Ζιρό αναφέρθηκε από το γαλλικό ειδησεογραφικό πρακτορείο La Croix, χαρακτηρίζοντάς το «όμορφη ιδέα».

Ωστόσο, ο αριθμός των υψηλόβαθμων εκκλησιαστικών αξιωματούχων που τάσσονται ανοιχτά κατά της ιδέας φαίνεται να αυξάνεται.

Την Πέμπτη, αρκετοί υψηλόβαθμοι εκκλησιαστικοί αξιωματούχοι σε χώρες όπως η Ουκρανία και η Ζάμπια καταδίκασαν την έκκληση του Πάπα να ευλογήσει τα ζευγάρια του ίδιου φύλου, κάτι που μπορεί να γίνει μόνο με μη λειτουργική έννοια – δηλαδή σε ιδιωτικό επίπεδο και όχι ως μέρος μιας τελετής ή ενός μυστηρίου.

Ο συνταξιούχος αρχιεπίσκοπος της Ιταλίας Κάρλο Μαρία Βιγκάνο, ο οποίος προκάλεσε σκάνδαλο στην εκκλησία κατηγορώντας τον Πάπα Φραγκίσκο και άλλους εκκλησιαστικούς ηγέτες ότι συγκάλυψαν τη σεξουαλική κακοποίηση από έναν πρώην καρδινάλιο, έγραψε σε άρθρο γνώμης που δημοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα του διεθνούς καθολικού ειδησεογραφικού πρακτορείου LifeSiteNews, ότι οι «πρόσφατα εγκεκριμένες ευλογίες του Πάπα για τα ομοφυλόφιλα «ζευγάρια» δείχνουν ότι είναι ‘υπηρέτης του Σατανά’».

Σε δήλωσή του που δημοσιεύθηκε σε διάφορα καθολικά μέσα, ο Γερμανός καρδινάλιος Γκέρχαρντ Μύλλερ, ο οποίος διετέλεσε καρδινάλιος-προκαθήμενος της Συνόδου για τη Διδασκαλία της Πίστεως, δήλωσε ότι οι «ευλογίες» των ομοφυλόφιλων ζευγαριών συνιστούν «βλασφημία» και ότι το έγγραφο είναι «αντιφατικό» προς την καθολική πίστη.

Στο Ηνωμένο Βασίλειο, εκατοντάδες ιερείς ενέκριναν επίσης μια δήλωση που εξέδωσε η Βρετανική Αδελφότητα Καθολικών Κληρικών.

«Με ειλικρινή παρρησία και από τη δική μας εμπειρία ως ποιμένες καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι τέτοιες ευλογίες [των ομόφυλων ζευγαριών] είναι ποιμαντικά και πρακτικά απαράδεκτες», αναφέρεται στη δήλωση.

Σε ένα επεισόδιο της 19ης Δεκεμβρίου του καθολικού podcast «Godsplaining», ο πατέρας Μποναβεντούρα Τσάπμαν, επίκουρος καθηγητής στο Καθολικό Πανεπιστήμιο της Αμερικής, και ο πατέρας Πάτρικ Μπρίσκο, ιεροκήρυκας της ευχαριστιακής αναβίωσης της Διάσκεψης Καθολικών Επισκόπων των Ηνωμένων Πολιτειών, ανέλυσαν διεξοδικά το σκεπτικό πίσω από τη θέση του Πάπα για τις ευλογίες ομοφύλων και κατέθεσαν επιχειρήματα υπέρ και κατά.

Αλλά όταν δέχθηκαν ερωτήσεις από το ακροατήριό τους, ο πατέρας Τσάπμαν συμφώνησε ότι μάλλον δεν ήταν η καλύτερη κίνηση για την Καθολική Εκκλησία.

«Είναι πραγματικά μια δύσκολη κατάσταση», είπε.

 

Η «ψυχρή σελήνη» του χειμερινού ηλιοστασίου

Το χειμερινό ηλιοστάσιο (21-23 Δεκεμβρίου) ήταν από τα αρχαία χρόνια μια μεγάλη και σημαντική γιορτή, όχι μόνο για τον ελληνιστικό κόσμο, αλλά σε πολλές παραδόσεις ανά την υφήλιο, από την κελτική μέχρι την κινεζική. Αυτό δεν πρέπει να μας εκπλήσσει, αφού πρόκειται για μια σημαντικότατη ημερομηνία, που σηματοδοτεί την αρχή του χειμώνα και ταυτόχρονα το μεγάλωμα της ημέρας.

Ως χειμερινό ηλιοστάσιο, σύμφωνα με την αστρονομία, ορίζεται η στιγμή του έτους κατά την οποία ο ήλιος έχει τη μεγαλύτερη δυνατή απόσταση από τη γη, νοτίως του ισημερινού. Εκείνη η ημέρα είναι η μικρότερη του έτους για το Βόρειο ημισφαίριο και η μεγαλύτερη για το Νότιο και ορίζεται ως η έναρξη του χειμώνα ή του καλοκαιριού, αντιστοίχως.

Συνεκδοχικά, συμβολίζει τη νέα αρχή, που επιτελείται με τη θριαμβευτική αύξηση της παραμονής του ήλιου στον ουρανό. Σε πολλούς αρχαίους πολιτισμούς, ο ήλιος είχε την ανώτερη θέση στον πάνθεον της μυθολογίας τους και τιμούνταν την ημέρα του χειμερινού ηλιοστασίου, το οποίο, σύμφωνα με το παλαιό – Ιουλιανό – ημερολόγιο του Ιουλίου Καίσαρα, που θεσπίστηκε το 44 π.Χ., ήταν στις 25 Δεκεμβρίου. Στη Ρώμη του 3ου αιώνα μ.Χ. είχαν καθιερωθεί τα Βρουμάλια, ως εξέλιξη των Σατουρναλίων, τα οποία εορτάζονταν τον Δεκέμβριο. Από τον 6ο αιώνα κι έπειτα, οι Χριστιανοί αντικατέστησαν τη λατρεία του ηλιακού θεού Μίθρα με τη γέννηση του Ιησού Χριστού, «ήλιου της δικαιοσύνης» και «φωτός της γνώσεως», ενώ τον 8ο αιώνα η λατρεία του Μίθρα καταργήθηκε ως ειδωλολατρική από τη Σύνοδο της Ρώμης.

Ήδη από τον Πλάτωνα, το φως ταυτίζεται με την «Ύψιστη Ιδέα του Αγαθού».

* * * * *

Η μικρότερη ημέρα του έτους είναι ταυτόχρονα η μεγαλύτερη νύχτα και ο ουρανός είναι στη διάθεση της σελήνης. Η πανσέληνος του Δεκεμβρίου αποκαλείται στις Ηνωμένες Πολιτείες «ψυχρή σελήνη» και θα φωτίσει φέτος την επόμενη των Χριστουγέννων νύχτα. Μόνο μια φορά στα 19 χρόνια τυχαίνει να βλέπουμε την πανσέληνο του Δεκεμβρίου τη νύχτα των Χριστουγέννων. Η τελευταία φορά που αυτό συνέβη ήταν το 2015, ενώ η επόμενη αναμένεται το 2034.

Η καταγωγή της ονομασίας «ψυχρή σελήνη», σύμφωνα με το Farmer’s Almanac, φαίνεται να ανάγεται στους Ινδιάνους Μοχώκ.

 (Illustration - Bruce Bennett/Getty Images)
(Εικόνα: Bruce Bennett/Getty Images)

 

Άλλες φυλές Ινδιάνων τής είχαν δώσει παρεμφερή ονόματα: οι Κρη την αποκαλούσαν «Σελήνη της παγωνιάς που ξεσπάει στα δέντρα» και «Σελήνη της πάχνης», οι Χάιντα και οι Τσερόκη «Σελήνη του χιονιού» και οι Δυτικοί Αμπενάκι «Σελήνη που φέρνει τον χειμώνα». Οι Μοϊκανοί την ονόμαζαν «Σελήνη της μεγάλης νύχτας», καθώς είναι κοντά στη μεγαλύτερη νύχτα του έτους – το χειμερινό ηλιοστάσιο.

Στην Ευρώπη, τα γερμανικά και σκανδιναβικά φύλα την ονόμαζαν «Σελήνη του Γιουλ», προς τιμήν των παγανιστικών εορτασμών (Yuletide) που συνδέονταν με το χειμερινό ηλιοστάσιο.

Η εγγύτητά της στο χειμερινό ηλιοστάσιο έχει και τη συνέπεια η «ψυχρή σελήνη» να υψώνεται περισσότερο από τις άλλες πανσελήνους στον ουρανό. Πώς όμως συμβαίνει αυτό;

Πρόκειται για ένα φαινόμενο που συνδέεται με την κλίση του άξονα περιστροφής της γης, κλίση που ευθύνεται και για την ύπαρξη των διαφορετικών εποχών του έτους στον πλανήτη μας, αλλάζοντας τον χρόνο και την απόσταση έκθεσης κάθε σημείου της γης στον ήλιο. Και όπως ο ήλιος υψώνεται στο χαμηλότερο δυνατό σημείο κατά το χειμερινό ηλιοστάσιο, αντίστροφα η σελήνη υψώνεται στο μέγιστο.

Καθώς η φετινή «ψυχρή σελήνη» θα απέχει λίγες μόλις ημέρες από το χειμερινό ηλιοστάσιο και μόλις μία από την 25η Δεκεμβρίου, μπορούμε να περιμένουμε ότι θα έχουμε μια ολόφωτη και εντυπωσιακή νύχτα Χριστουγέννων!

Της Αλίας Ζάε

με πληροφορίες από το άρθρο του Michael Wing “Full ‘Cold Moon’ Will Rise to the Top of the Sky Around Christmas—Here’s What You Need to Know” και από τα Επιλογές και Huffington Post

 

 

 

Μελομακάρονα γεμιστά με δαμάσκηνα, από τον Άκη Πετρετζίκη

Τώρα που τα Χριστούγεννα είναι κοντά, είναι καιρός να μπούμε στην κουζίνα μας, για να προετοιμαστούμε να τα υποδεχτούμε με νοστιμιές για την οικογένεια και τους φίλους. Τα μελομακάρονα είναι αναπόσπαστο κομμάτι των εορταστικών απολαύσεων και τα τιμούμε κάθε χρόνο – φέτος, μπορούμε να δοκιμάσουμε μια ενδιαφέρουσα συνταγή, που προτείνει ο Άκης Πετρετζίκης και η οποία υπόσχεται πολλά.

Συμβουλή: Δοκιμάστε να τα φτιάξετε μαζί με τα παιδιά ή τους φίλους σας – θα διασκεδάσετε περισσότερο και τα μελομακάρονά σας θα έχουν και τη γεύση του κεφιού και της ομαδικής προσπάθειας!

Μελομακάρονα γεμιστά με δαμάσκηνα, καρύδια και φιστίκια

Υλικά

Για το σιρόπι

500 γρ. νερό

800 γρ. κρυσταλλική ζάχαρη

3 ξυλαράκια κανέλας

3 γαρύφαλα ολόκληρα

1 πορτοκάλι, κομμένο στη μέση

150 γρ. μέλι

Για τη γέμιση

100 γρ. καρύδια

100 γρ. φιστίκια Αιγίνης

200 γρ. δαμάσκηνα

2 κ.σ. κονιάκ

1ο μείγμα (υγρά υλικά)

400 γρ. χυμό πορτοκαλιού

400 γρ. σπορέλαιο

180 γρ. ελαιόλαδο

50 γρ. άχνη ζάχαρη

1/2 κ.γλ. τριμμένο γαρίφαλο

2-3 κ.γλ. κανέλα

1/4 κ.γλ. τριμμένο μοσχοκάρυδο

1 κ.γλ. μαγειρική σόδα

ξύσμα πορτοκαλιού από 2 πορτοκάλια

2ο μείγμα (στέρεα υλικά)

1 κιλό αλεύρι γ.ο.χ.

200 γρ. σιμιγδάλι ψιλό

Για το σερβίρισμα

μέλι

καρύδια

Εκτέλεση

Το σιρόπι

Στα μελομακάρονα, ξεκινάμε πάντα από το σιρόπι, αφού πρέπει να είναι κρύο όταν βουτήξουμε σε αυτό τα ζεστά μελομακάρονα:

Τοποθετούμε ένα κατσαρολάκι στη φωτιά, ρίχνουμε όλα τα υλικά εκτός από το μέλι, και αφήνουμε να πάρουν βράση.

Αποσύρουμε από τη φωτιά και προσθέτουμε το μέλι.

Ανακατεύουμε και αφήνουμε το σιρόπι να κρυώσει.

Η γέμιση

Ψιλοκόβουμε τα καρύδια, τα φιστίκια και τα δαμάσκηνα και τα βάζουμε σε ένα μπολ μαζί με το κονιάκ.

Ανακατεύουμε με ένα κουτάλι και αφήνουμε στην άκρη.

Τα μελομακάρονα

Προθερμαίνουμε τον φούρνο στους 190οC, στον αέρα.

Βάζουμε όλα τα υλικά του πρώτου μείγματος σε ένα μεγάλο μπολ και τα ανακατεύουμε με ένα καλό σύρμα.

Σε ένα άλλο μπολ ανακατεύουμε τα υλικά του δεύτερου μείγματος.

Προσθέτουμε το μείγμα με τα υγρά συστατικά στο μείγμα με τα στερεά και ανακατεύουμε πολύ απαλά με τα χέρια, για πολύ λίγο (το πολύ για 10 δευτερόλεπτα), ίσα να ενωθούν τα υλικά μεταξύ τους. Περισσότερο ανακάτεμα θα κόψει το μείγμα.

Πλάθουμε τα μελομακάρονα σε ομοιόμορφο σχήμα (3-4 εκ. διάμετρο, 30 γρ. το κάθε ένα).

Παίρνουμε ένα ζυμαράκι των 30εκ., το απλώνουμε στο χέρι μας βάζουμε 1 κ.γ. από τη γέμιση μέσα, κλείνουμε και το πλάθουμε σε οβάλ σχήμα.

Βάζουμε τα μελομακάρονα σε ταψιά στρωμένα με λαδόκολλα.

Ψήνουμε για περίπου 20-25 λεπτά, μέχρι να γίνουν τραγανά και να πάρουν ωραίο χρώμα.

Μόλις είναι έτοιμα, ρίχνουμε τα καυτά μελομακάρονα στο κρύο σιρόπι και αφήνουμε για 10-15 δευτερόλεπτα.

Στη συνέχεια, τα σουρώνουμε και τα πασπαλίζουμε με μέλι και καρύδια.

Πηγή: Άκης Πετρετζίκης

Επιμέλεια: Αλία Ζάε

Γερμανία: Στέλνει μόνιμη στρατιωτική αποστολή στη Λιθουανία – η πρώτη μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο

Η Γερμανία θα αναπτύξει μια μόνιμη ταξιαρχία μάχης στην επίσης μέλος του ΝΑΤΟ Λιθουανία τα επόμενα τρία χρόνια, σύμφωνα με συμφωνία που υπεγράφη αυτή την εβδομάδα μεταξύ των υπουργών Άμυνας των δύο χωρών.

Μόλις υλοποιηθεί, η κίνηση αυτή θα είναι η πρώτη μόνιμη εξωτερική στρατιωτική ανάπτυξη της Γερμανίας μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

«Η ανατολική πτέρυγα έχει πλέον μετακινηθεί προς τα ανατολικά και είναι καθήκον της Γερμανίας να την προστατεύσει», δήλωσε ο Γερμανός υπουργός Άμυνας Μπόρις Πιστόριους σε κοινή συνέντευξη Τύπου με τον Λιθουανό ομόλογό του.

Περιγράφοντας τη συμφωνία ως «ιστορική», ο κ. Πιστόριους τη συνέκρινε με την ανάπτυξη των συμμαχικών δυνάμεων στη Δυτική Γερμανία στο αποκορύφωμα του Ψυχρού Πολέμου.

Η συμφωνία υπεγράφη στη Λιθουανία στις 18 Δεκεμβρίου από τον κ. Πιστόριους και τον υπουργό Άμυνας της Λιθουανίας Άρβιντας Ανουσάουσκας.

Προβλέπει τη σταδιακή ανάπτυξη στη Λιθουανία μιας γερμανικής στρατιωτικής ταξιαρχίας -περίπου 4.800 στρατιώτες- οι οποίοι θα είναι πλήρως ετοιμοπόλεμοι έως το 2027.

Τα περισσότερα από τα στρατεύματα πρόκειται να φθάσουν το 2025 και το 2026, σύμφωνα με τον κ. Πιστόριους.

«Η ταχύτητα του σχεδίου δείχνει σαφώς ότι η Γερμανία κατανοεί τη νέα πραγματικότητα στον τομέα της ασφάλειας», δήλωσε.

«Είμαστε έτοιμοι να υπερασπιστούμε το έδαφος του ΝΑΤΟ», πρόσθεσε.

Η Λιθουανία, μαζί με άλλες έξι χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, εντάχθηκε στο ΝΑΤΟ το 2004. Ήταν το μεγαλύτερο κύμα επέκτασης του ΝΑΤΟ στην ιστορία της δυτικής συμμαχίας.

Το ΝΑΤΟ διαθέτει ήδη μια πολυεθνική ομάδα μάχης που έχει τοποθετηθεί στη Λιθουανία στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας του για Ενισχυμένη Προωθημένη Παρουσία (Enhanced Forward Presence).

Η Γερμανία ηγείται σήμερα της δύναμης των περίπου 1.200 στρατιωτών, η οποία, σύμφωνα με τη νέα συμφωνία, θα απορροφηθεί από τη γερμανική ταξιαρχία που θα αναπτυχθεί σύντομα.

Ο Γερμανός υπουργός Άμυνας Μπόρις Πιστόριους μιλάει σε συνέντευξη Τύπου στο Βίλνιους της Λιθουανίας, στις 7 Μαρτίου 2023. (Ints Kalnins/Reuters)

 

Τα χειρότερα σενάρια

Η Λιθουανία, μια πρώην σοβιετική σοσιαλιστική δημοκρατία, μοιράζεται σύνορα μήκους περίπου 300 χιλιομέτρων με τη Ρωσία.

Η Λιθουανία μοιράζεται επίσης σύνορα μήκους περίπου 675 χιλιομέτρων με τη Λευκορωσία, βασικό σύμμαχο της Ρωσίας.

Ο κ. Ανουσάουσκας δήλωσε ότι οι προγραμματισμένες γερμανικές αποστολές αποσκοπούσαν στην πρόληψη αυτού που αποκάλεσε «τα πολύ χειρότερα σενάρια».

«Πρέπει να είμαστε σε ετοιμότητα», δήλωσε στη συνέντευξη Τύπου. «Η Ρωσία παραμένει η κύρια απειλή για εμάς [τη Λιθουανία] και το ΝΑΤΟ».

Η Μόσχα, από την πλευρά της, δεν έχει ακόμη εκδώσει δήλωση σχετικά με τις σχεδιαζόμενες γερμανικές αποστολές.

Ο Λαουρίνιας Καστσιούνας, επικεφαλής της επιτροπής εθνικής ασφάλειας του λιθουανικού κοινοβουλίου, δήλωσε ότι η χώρα του είναι έτοιμη να δαπανήσει περίπου το 0,3% του ΑΕΠ τα επόμενα χρόνια για την παροχή υποδομών για τα εισερχόμενα στρατεύματα.

«Όλα τα [λιθουανικά] πολιτικά κόμματα -αριστερά και δεξιά- συμφωνούν ότι αυτό αποτελεί προτεραιότητα», δήλωσε ο κ. Καστσιούνας στους δημοσιογράφους στις 18 Δεκεμβρίου.

«Θα βρούμε τους απαιτούμενους πόρους», πρόσθεσε.

Η 1η Μεραρχία 9ου Συντάγματος 1ου Τάγματος του Στρατού των ΗΠΑ ξεφορτώνει εξοπλισμό μάχης, συμπεριλαμβανομένων αρμάτων μάχης Abrams και οχημάτων μάχης Bradley, κοντά στη στρατιωτική βάση Pabrade στη Λιθουανία στις 21 Οκτωβρίου 2019. (Petras Malukas/AFP via Getty Images)

 

Αμυντικά σύμφωνα ΗΠΑ-Σκανδιναβίας

Από τότε που η Μόσχα εισέβαλε στην ανατολική Ουκρανία στις αρχές του περασμένου έτους, το ΝΑΤΟ έχει ορκιστεί να ενισχύσει τη στρατιωτική του παρουσία κατά μήκος των ανατολικών συνόρων του με τη Ρωσία.

Την ίδια ημέρα που η Γερμανία και η Λιθουανία υπέγραψαν τη συμφωνία ανάπτυξης, η Φινλανδία -το νεότερο μέλος του ΝΑΤΟ- υπέγραψε αμυντικό σύμφωνο με τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Το σύμφωνο θα παρέχει στον αμερικανικό στρατό ευρεία πρόσβαση στη Φινλανδία, η οποία μοιράζεται σύνορα μήκους περίπου 1335 χιλιομέτρων με τη Ρωσία.

Η συμφωνία που υπογράφηκε στην Ουάσινγκτον, θα επιτρέψει στις αμερικανικές δυνάμεις να έχουν ταχεία πρόσβαση στη σκανδιναβική χώρα σε περίπτωση σύγκρουσης.

Θα επιτρέψει επίσης στον αμερικανικό στρατό να αποθηκεύει όπλα και εξοπλισμό -και να πραγματοποιεί τακτικά ασκήσεις- στο φινλανδικό έδαφος.

Το Κρεμλίνο, από την πλευρά του, έχει προειδοποιήσει ότι η κίνηση αυτή «αναμφίβολα» θα αυξήσει τις εντάσεις μεταξύ της Ρωσίας και της Φινλανδίας.

Σύμφωνα με εκπρόσωπο του Κρεμλίνου, η πιθανή είσοδος «στρατιωτικών υποδομών» του ΝΑΤΟ στη γειτονική Φινλανδία θα «θεωρηθεί ως απειλή» από τη Μόσχα.

Στις 19 Δεκεμβρίου, το υπουργείο Εξωτερικών της Ρωσίας κάλεσε τον Φινλανδό πρέσβη για να εκφράσει τη δυσαρέσκειά του.

Σύμφωνα με ανακοίνωση του υπουργείου, ο πρέσβης ενημερώθηκε ότι η Μόσχα δεν θα επιτρέψει τη «δημιουργία στρατιωτικού δυναμικού του ΝΑΤΟ στα σύνορά μας, το οποίο απειλεί την ασφάλεια της Ρωσικής Ομοσπονδίας».

Η Ρωσία, συνεχίζει η ανακοίνωση, «θα λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα για να αντιμετωπίσει τις επιθετικές αποφάσεις της Φινλανδίας και των συμμάχων της στο ΝΑΤΟ».

Ωστόσο, παρά τις επανειλημμένες αντιρρήσεις της Μόσχας, η Δανία -ένα μακροχρόνιο μέλος του ΝΑΤΟ- σχεδιάζει να υπογράψει παρόμοιο σύμφωνο με τις Ηνωμένες Πολιτείες αργότερα αυτή την εβδομάδα.

Στις 19 Δεκεμβρίου, η πρωθυπουργός της Δανίας Μέττε Φρέντερικσεν δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι η δεκαετής συμφωνία θα σημαίνει ουσιαστικά ότι τα στρατεύματα και ο εξοπλισμός των ΗΠΑ «μπορούν να σταθμεύουν μόνιμα στο έδαφος της Δανίας».

Η Ουάσινγκτον έχει υπογράψει παρόμοιες συμφωνίες με πολλά άλλα μέλη του ΝΑΤΟ, όπως η Βουλγαρία, η Τσεχική Δημοκρατία, η Ουγγαρία, η Νορβηγία, η Πολωνία, η Σλοβακία και οι χώρες της Βαλτικής.

Νωρίτερα αυτόν τον μήνα, η Σουηδία -που βρίσκεται επί του παρόντος σε τροχιά ένταξης στη δυτική συμμαχία- υπέγραψε παρόμοια αμυντική συμφωνία με τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Το αίνιγμα του «Νεογέννητου βρέφους»

Κάθε φορά που κοιτάζω τον πίνακα του Ζωρζ ντε Λα Τουρ «Το νεογέννητο βρέφος», συγκινούμαι αφάνταστα. Κάθε σκέψη φεύγει και όλα μέσα μου ησυχάζουν.

Ο Γάλλος καλλιτέχνης (Georges de La Tour, 1593-1652) χρησιμοποίησε το φως των κεριών για να αναδείξει την απεικόνιση μιας μητέρας και του νεογέννητου παιδιού της, αλλά ίσως και για να υπαινιχθεί ένα ιερό γεγονός – τη γέννηση του Ιησού.

Οι ειδικοί διαφωνούν ως προς το αν ο Λα Τουρ ζωγράφισε μια ανώνυμη μητέρα με το μωρό της ή αν οι μορφές είναι η Μαρία, ο Ιησούς και η μητέρα της Θεοτόκου, η Αγία Άννα.

Η οικογενειακή σκηνή του Λα Τουρ αποτελείται από απλά σχήματα και γήινα κόκκινα, μοβ και καφέ χρώματα, τα οποία δημιουργούν μια ζεστή και τρυφερή σκηνή. Ας υποθέσουμε, για μία στιγμή, ότι ο πίνακας είναι πράγματι ένα θρησκευτικό έργο. Ο Λα Τουρ ζωγράφισε τη Μαρία σε ένα τρίγωνο, με τα τεντωμένα χέρια της και την αγκαλιά της να σχηματίζουν τις άκρες του σχήματος που δημιουργεί την πιο αρμονική σύνθεση. Η Αγία Άννα, που φαίνεται σε προφίλ αριστερά, περιγράφεται από ένα στενότερο τρίγωνο. Το κόκκινο του φορέματος της Μαρίας παραδοσιακά υποδηλώνει τα πάθη του Χριστού, παραπέμποντας στη μελλοντική θυσία Του για τη σωτηρία μας.

Όλα όσα έχει ζωγραφίσει ο Λα Τουρ οδηγούν στο νεογέννητο παιδί. Και οι δύο γυναίκες το κοιτάζουν με γλυκύτητα, έλκοντας τη ματιά του θεατή προς εκείνο. Εκ πρώτης όψεως, φαίνεται σαν να εκπέμπεται ένα χρυσό φως από το βρέφος. Μια πιο προσεκτική ματιά, ωστόσο, αποκαλύπτει ότι το φως προέρχεται από το μέρος της Αγίας Άννας, η οποία κρατά ένα κερί, του οποίου τη φλόγα προστατεύει με το χέρι της, κρύβοντας την από τον θεατή με μια χειρονομία που μπορεί να ερμηνευτεί και σαν ευλογία και φωτοστέφανο για τον Χριστό.

Όσες φορές κι αν δω αυτόν τον πίνακα, μια παράξενη σιωπή με κυριεύει, σαν να πρέπει να περπατάω στις μύτες των ποδιών μου για να μην ξυπνήσω το νεογέννητο ή σαν να είμαι μάρτυρας ενός απόκοσμου γεγονότος, πέρα από την κατανόησή μου. Αυτό κάνει ένας σπουδαίος πίνακας – χρησιμοποιεί το οικείο για να μας δείξει ή να μας υπενθυμίσει μια άλλη αλήθεια.

Ο καλλιτέχνης

Τον 17ο αιώνα, η υψηλή κοινωνία της Γαλλίας – ο Ερρίκος Β’ της Λωρραίνης, ο δούκας ντε Λα Φερτέ και ο καρδινάλιος Ρισελιέ, μεταξύ άλλων – συνέλεγαν τους πίνακες του Ζωρζ ντε Λα Τουρ, είτε είχαν θρησκευτικά ή άλλα θέματα.

Γύρω στο 1639, ο Λουδοβίκος ΙΓ’ του απένειμε τον τίτλο του «ζωγράφου του βασιλιά».

Είναι γνωστό ότι ο Λουδοβίκος ΙΓ’ είχε αφαιρέσει όλους τους πίνακες από ένα δωμάτιο, μόνο και μόνο για να μπορέσει να δει τον πίνακα του Λα Τουρ «Νυχτερινή σκηνή με τον Άγιο Σεβαστιανό» μόνο του, χωρίς περισπάσεις. Σήμερα, είναι άγνωστο το πού βρίσκεται ο εν λόγω πίνακας.

Το έργο του Λα Τουρ έπεσε στην αφάνεια μέχρι το 1915, όταν ο Γερμανός ιστορικός τέχνης Χέρμαν Φος (Hermann Voss) επιβεβαίωσε το σύνολο του έργου του καλλιτέχνη. Εντούτοις, η χρονολόγηση των περισσότερων έργων είναι αμφισβητήσιμη, κυρίως λόγω των πολλών ανυπόγραφων έργων, καθώς και επειδή οι περισσότεροι πίνακές του χάθηκαν σε μία πυρκαγιά.

 “The Fortune-Teller,” circa 1630s, by Georges de La Tour. Oil on canvas; 40 1/8 inches by 48 5/8 inches. Rogers Fund, 1960; The Metropolitan Museum of Art, New York. (Public Domain)
Ζωρζ ντε Λα Τουρ, «Η μάντισσα», γύρω στα 1630-1640. Λάδι σε καμβά, 102 x 123 εκ. Rogers Fund, 1960. Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης, Νέα Υόρκη. (Public Domain)

 

Οι ειδικοί χωρίζουν γενικά το έργο του σε δύο κύριες κατηγορίες: στα έργα των οποίων η εστία φωτός είναι το φως της ημέρας και τα οποία ζωγράφισε γύρω στο 1630, και στα έργα στα οποία το φως προέρχεται από κεριά ή πυρσούς και τα οποία ζωγράφισε στο τέλος της καριέρας του, γύρω στο 1645. Ο Καραβάτζιο σίγουρα επηρέασε τις φωτισμένες από κεριά και πυρσούς σκηνές του Λα Τουρ, αν και είναι άγνωστο εάν είχε δει προσωπικά τα έργα του Ιταλού δασκάλου στη Ρώμη ή αν η επαφή του με αυτά περιοριζόταν στην επαφή του με το έργο των βόρειων μιμητών του, όπως ο Γκέρριτ βαν Χόνθορστ (1592-1656) και Ντιρκ βαν Μπάμπουρεν (περ. 1595-1624), οι οποίοι έζησαν στην Ουτρέχτη και δημιούργησαν τη δική τους εκδοχή με το ύφος του Καραβάτζιο. Η κύρια διαφορά του Λα Τουρ από τη δραματική τεχνική φωτισμού του Καραβάτζιο έγκειται στο ότι ο Γάλλος χρησιμοποίησε απλούστερες, στρογγυλεμένες φιγούρες και πιο διακριτικό φωτισμό, κάτι που προσέδωσε στα έργα του έναν εσωστρεφή χαρακτήρα.

 Carravagio influenced French artist Georges de La Tour’s candle and torchlight scenes, although La Tour made his own style using simple geometric shapes and a delicate light. “Adoration of the Shepherds,” 1644, by Georges de La Tour. Oil on canvas; 42 1/8 inches by 51 5/8 inches. Louvre Museum, Paris. (Philippe Lelong/<a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/File:L%27adoration_des_bergers.jpg">CC BY-SA 4.0 DEED</a>)
Ο Καραβάτζιο επηρέασε τον Γάλλο καλλιτέχνη Ζωρζ ντε Λα Τουρ στις σκηνές με κεριά και πυρσούς, αν και ο Λα Τουρ δημιούργησε το δικό του στυλ χρησιμοποιώντας απλά γεωμετρικά σχήματα και ντελικάτο φως. Ζωρζ ντε Λα Τουρ, «Η προσκύνηση των ποιμένων», 1644. Λάδι σε καμβά, 106 x 131 εκ. Λούβρο, Παρίσι. (Philippe Lelong/CC BY-SA 4.0 DEED)

 

Στο «The Oxford Companion to Art», που επιμελήθηκε ο Χάρολντ Όζμπορν, διαβάζουμε: «Με τον δικό του τρόπο [ο Λα Τουρ] θεωρείται ότι αντιπροσωπεύει το πνεύμα του γαλλικού κλασικισμού του 17ου αιώνα, όχι λιγότερο από τον Φιλίπ ντε Σαμπέν και τον Πουσέν στους διαφορετικούς τομείς τους».

Στο «Νεογέννητο βρέφος», βλέπουμε την επιτομή των σκηνών του Λα Τουρ υπό το φως των κεριών, το οικουμενικό πνεύμα του δεσμού μητέρας-παιδιού και την ιερότητα της άνευ όρων – και ίσως ακόμη και της θεϊκής – αγάπης.

Της Lorraine Ferrier

Επιμέλεια: Αλία Ζάε