«Οι Αμερικανοί δηλητηριάζονται», επαναλάμβανε ο Ρόμπερτ Κέννεντυ Τζούνιορ σε όλη την προεδρική εκστρατεία του. Ο περιβαλλοντικός δικηγόρος και γιος του πρώην Γενικού Εισαγγελέα Ρόμπερτ Φ. Κέννεντυ συνέδεσε την κακή διατροφή του έθνους με μικρότερη διάρκεια ζωής και αύξηση του κόστους υγειονομικής περίθαλψης για χρόνιες ασθένειες.
Το μέσο προσδόκιμο ζωής στις Ηνωμένες Πολιτείες είναι πέντε χρόνια μικρότερο από αυτό σε άλλες ανεπτυγμένες χώρες. Αυτό μπορεί να οφείλεται στο ότι το 50 τοις εκατό έως το 70 τοις εκατό της αμερικανικής διατροφής είναι χημικώς επεξεργασμένα τρόφιμα — το υψηλότερο ποσοστό κατανάλωσης στον ανεπτυγμένο κόσμο. Επιπλέον, πολλά πρόσθετα τροφίμων και συστατικά που χρησιμοποιούνται στις Ηνωμένες Πολιτείες είναι ήδη περιορισμένα ή απαγορευμένα στην Ευρώπη.
Έχοντας επιβεβαιωθεί ως υπουργός Υγείας και Ανθρωπίνων Υπηρεσιών υπό την κυβέρνηση Τραμπ, ο Κέννεντυ επιβλέπει τώρα το 80% του εφοδιασμού τροφίμων της χώρας, καθώς και όλα τα καλλυντικά, τα φάρμακα και τα φαρμακευτικά προϊόντα.
Ο Κέννεντυ έχει εξετάσει εξονυχιστικά πολλά βασικά συστατικά τροφίμων, όπως το σιρόπι καλαμποκιού με υψηλή περιεκτικότητα σε φρουκτόζη (HFCS), τα σπορέλαια και τις βαφές τροφίμων. Τι βλάβες μπορεί να προκαλούν αυτά τα συστατικά και τι μπορεί να κάνει για να τα αποκλείσει από την αμερικανική διατροφή;
Σιρόπι καλαμποκιού υψηλής περιεκτικότητας σε φρουκτόζη
Κατά τη διάρκεια της εκστρατείας του, ο Κέννεντυ τόνισε επανειλημμένα τους κινδύνους του HFCS, του πιο συνηθισμένου γλυκαντικού στα αμερικανικά επεξεργασμένα τρόφιμα.
Αν και έχει εγκριθεί για χρήση τόσο στην ΕΕ όσο και στις Ηνωμένες Πολιτείες, ο τύπος HFCS που χρησιμοποιείται γενικά στην Ευρώπη είναι μια τροποποιημένη μορφή που ονομάζεται ισογλυκόζη, η οποία περιέχει έως και 30 τοις εκατό φρουκτόζη, ενώ το αμερικανικό HFCS περιέχει 42 τοις εκατό έως 55 τοις εκατό φρουκτόζη.
Το HFCS 55, το οποίο περιέχει 55 τοις εκατό φρουκτόζη, χρησιμοποιείται πιο συχνά. Αυτή η πιο συμπυκνωμένη φόρμουλα επιτρέπει στα τρόφιμα να έχουν πιο γλυκιά γεύση με μικρότερο όγκο πρόσθετου γλυκαντικού.
Το γλυκαντικό είναι παρόμοιο με την επιτραπέζια ζάχαρη στη συνολική σύνθεση, αν και περνά από πρόσθετη ενζυματική επεξεργασία κατά την παραγωγή. Η έρευνα δεν έχει δείξει σαφείς αποδείξεις ότι είναι πιο επιβλαβές από τη ζάχαρη, αν και έχει τύχει μεγάλης εξέτασης επειδή είναι κοινό συστατικό σε εξαιρετικά επεξεργασμένα τρόφιμα.
Οι κατασκευαστές υπερ-επεξεργασμένων τροφίμων υιοθέτησαν το HFCS γρήγορα στα τέλη του 20ου αιώνα. Μεταξύ της δεκαετίας του 1970 και του 1990, η κατανάλωση HFCS αυξήθηκε κατά περισσότερο από 1.000 τοις εκατό, η μεγαλύτερη αλλαγή στην αμερικανική διατροφή εκείνη την εποχή. Οι ερευνητές έχουν επισημάνει ότι αυτή η αύξηση συνέπεσε με την εμφάνιση και την αύξηση της παχυσαρκίας τη δεκαετία του 1980.
Έρευνα, συμπεριλαμβανομένης μιας μελέτης του 2010 από το Πρίνστον, διαπίστωσε ότι οι αρουραίοι που κατανάλωναν HFCS κέρδισαν περισσότερο βάρος από εκείνους που κατανάλωναν επιτραπέζια ζάχαρη. Μια μελέτη το 2012 διαπίστωσε ότι οι χώρες που κατανάλωναν περισσότερο HFCS είχαν 20 τοις εκατό μεγαλύτερο επιπολασμό, δηλαδή κρούσματα, διαβήτη τύπου 2.
Η υπερβολική κατανάλωση φρουκτόζης μπορεί να ασκήσει πίεση στο συκώτι, το οποίο πρέπει να μετατρέψει τη φρουκτόζη σε γλυκόζη και να οδηγήσει σε λιπώδη ηπατική νόσο. Η φρουκτόζη επίσης δεν προκαλεί στο σώμα να απελευθερώσει ορμόνες που λένε στον εγκέφαλο να σταματήσει να τρώει. Η έρευνα δείχνει ότι αυτή η δυναμική μπορεί να οδηγήσει σε υπερκατανάλωση τροφής και αύξηση βάρους.
Το HFCS, όπως και η ζάχαρη, έχει επίσης συνδεθεί με καρδιακές παθήσεις. Μελέτες σε αρουραίους το έχουν συνδέσει με προβλήματα συμπεριφοράς.
Το γλυκαντικό είναι επί του παρόντος εγκεκριμένο από τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA) ως γενικά αναγνωρισμένο ως ασφαλές (GRAS), πράγμα που σημαίνει ότι υποβλήθηκε σε μια λιγότερο αυστηρή διαδικασία έγκρισης από τον FDA από τα προϊόντα που έχουν εγκριθεί ως πρόσθετα τροφίμων. Ενώ ο FDA θέτει ένα επιτρεπόμενο όριο για τα πρόσθετα τροφίμων, δεν ορίζει ένα επιτρεπόμενο όριο για τις ουσίες GRAS.
Σπορέλαια
Ο Κέννεντυ έχει επανειλημμένα επικρίνει την ευρεία κατανάλωση επεξεργασμένων φυτικών ελαίων, που ονομάζονται επίσης «σπορέλαια».
Κατά τη διάρκεια της εκστρατείας του, είπε ότι τα σπορέλαια υπάρχουν παντού και είναι το πιο κοινό συστατικό στα επεξεργασμένα τρόφιμα που συνθέτουν την αμερικανική διατροφή.
Τα περισσότερα σπορέλαια, όπως η σόγια, η κανόλα, το καλαμπόκι και ο ηλίανθος, είναι εγκεκριμένα από τον FDA ως GRAS. Το σογιέλαιο είναι το λάδι που καταναλώνεται πιο συχνά στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Αυτά τα έλαια είναι εξαιρετικά επεξεργασμένα. Παράγονται χρησιμοποιώντας διαλύτη (συχνά εξάνιο, το οποίο είναι τοξικό). Στη συνέχεια, τους βγάζουν το κόμμι με νερό και οξέα, εξουδετερώνονται με σόδα για να μην ταγγίζουν, αποσμούνται για να μην έχουν έντονο άρωμα, λευκαίνονται για να αφαιρεθεί το χρώμα, και μερικές φορές υδρογονώνονται για να διατηρούνται με σταθερή δομή στο ράφι, επιπλέον και άλλων διεργασιών.
Επί του παρόντος δεν υπάρχουν σίγουρα στοιχεία που συνδέουν τα σπορέλαια με σημαντικούς κινδύνους για την υγεία. Ορισμένες έρευνες έχουν προτείνει μια συσχέτιση μεταξύ της χρήσης σπορέλαιου και του καρκίνου, όπως έχει αναφέρει παλιότερα η Epoch Times.
Μελέτες που διεξήχθησαν στα τέλη της πρώτης δεκαετίας του 1900, οι οποίες ενθάρρυναν τους ανθρώπους να στραφούν από τα ζωικά λίπη στα φυτικά έλαια, διαπίστωσαν ότι ενώ αυτή η διατροφική αλλαγή μείωσε ελαφρώς τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων, οι άνθρωποι που έκαναν την αλλαγή είχαν επίσης μικρή αύξηση στη θνησιμότητα που σχετίζεται με τον καρκίνο.
Σε σύγκριση με λίπη όπως το λαρδί, το οποίο είναι κορεσμένο, τα περισσότερα επεξεργασμένα φυτικά έλαια έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε μονοακόρεστα και πολυακόρεστα λίπη, τα οποία τα καθιστούν πιο επιρρεπή στην οξείδωση όταν θερμαίνονται. Όταν τρώγονται, αυτά τα οξειδωμένα λίπη μπορούν να βλάψουν τα κύτταρα και τα γονίδια του σώματος.
Τα σπορέλαια έχουν επίσης υψηλότερη αναλογία ωμέγα-6 λιπαρών οξέων. Η έρευνα έχει συνδέσει την υψηλότερη κατανάλωση ωμέγα-6 λιπαρών οξέων με μια ολόκληρη σειρά χρόνιων ασθενειών, όπως ο διαβήτης τύπου 2, οι φλεγμονώδεις ασθένειες και άλλα.
Συνθετικές βαφές τροφίμων
Οι συνθετικές βαφές τροφίμων, οι οποίες περιλαμβάνουν το κίτρινο 5 (ταρτραζίνη), το κόκκινο 40, το κόκκινο 2, το κίτρινο 6, το πράσινο 3, το μπλε 1, και το μπλε 2, δεν χρησιμοποιούνται τόσο ευρέως ή καθόλου σε άλλες χώρες, είπε η Ελίζαμπεθ Ντάνφορντ, σύμβουλος έργου για το George Institute for Global Health’s Food Policy Division και επίκουρη καθηγήτρια στο πανεπιστήμιο Κάρπουλ.
Αυτές οι βαφές τροφίμων έχουν συνδεθεί με καρκίνο και προβλήματα συμπεριφοράς όπως το ADHD.
Οι περισσότερες βαφές τροφίμων είναι κατασκευασμένες από πετρέλαιο, γεγονός που τις καθιστά φθηνότερες και πιο ανθεκτικές από τα φυσικά χρώματα που χρησιμοποιούνται σε χώρες όπως ο Καναδάς και η Αυστραλία.
Σε ένα βίντεο προεκλογικής εκστρατείας που κυκλοφόρησε στα μέσα Οκτωβρίου, ο Κέννεντυ στόχευσε συγκεκριμένα την ταρτραζίνη, η οποία χρησιμοποιείται σε τρόφιμα που κυμαίνονται από Doritos έως γιαούρτι και συμπληρώματα, όπως τσίχλες βιταμινών και σιρόπια για τον βήχα.
Στην Ευρώπη, όπου ο χρωματισμός τροφίμων είναι περιορισμένος, τα τρόφιμα που είναι χρωματισμένα με ορισμένες από αυτές τις βαφές απαιτούν ετικέτα που να επισημαίνει ότι συνδέονται με προβλήματα συμπεριφοράς.
BHA και BHT
Χρησιμοποιείται σε τσιπς, κράκερ, δημητριακά, προπαρασκευασμένα αρτοσκευάσματα και μπάρες γκράνολα, η βουτυλιωμένη υδροξυανισόλη (BHA) και το βουτυλιωμένο υδροξυτολουένιο (BHT) έχουν εγκριθεί στις Ηνωμένες Πολιτείες ως ουσίες GRAS.
Αυτές οι χημικές ουσίες εμποδίζουν την οξείδωση των ελαίων. Ωστόσο, σε αντίθεση με τα αντιοξειδωτικά που βρίσκονται στα φρούτα και τα λαχανικά, επηρεάζουν το ανοσοποιητικό και είναι επίσης καρκινογόνα. Και οι δύο χημικές ουσίες «αναμένεται να είναι καρκινογόνες για τον άνθρωπο» σύμφωνα με το Εθνικό Πρόγραμμα Τοξικολογίας.
Τα BHA και BHT έχει προταθεί ότι διαταράσσουν τις ορμόνες στα ζώα.
Ορισμένες μελέτες υποδεικνύουν ότι η BHT μπορεί να προστατεύει από τον καρκίνο, αν και άλλες μελέτες σε ζώα δείχνουν ότι η έκθεση στη χημική ουσία συνδέεται με νεφρική βλάβη και μεγέθυνση του ήπατος.
Βρωμικό κάλιο
Το βρωμικό κάλιο προστίθεται στη ζύμη κατά την παρασκευή ψωμιού και αρτοσκευασμάτων για να αυξηθεί ο όγκος της και να βελτιωθεί η υφή της. Η ένωση θεωρείται πιθανό καρκινογόνο για τον άνθρωπο. Οι αρουραίοι που τρέφονταν με βρωμικό κάλιο είχαν υψηλότερο ποσοστό καρκίνου του θυρεοειδούς και της κοιλιάς, σύμφωνα με μια περίληψη του Διεθνούς Οργανισμού Έρευνας για τον Καρκίνο.
Μια μελέτη του 2020 που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Food Chemistry πρότεινε ότι το βρωμικό κάλιο θα μπορούσε να είναι ασφαλές για ανθρώπινη κατανάλωση επειδή διασπάται σε βρωμίδιο κατά τη διαδικασία μαγειρέματος. Ωστόσο, «δεν μπορεί να υποτεθεί ότι όλο το βρωμικό γίνεται βρωμίδιο», έγραψαν οι συγγραφείς.
Άλλα πρόσθετα που χρησιμοποιούνται στις ΗΠΑ και είναι απαγορευμένα στην ΕΕ
Εκτός από τα πρόσθετα τροφίμων που ανέφερε ο Κέννεντυ κατά τη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας, άλλα πολυχρησιμοποιούμενα έχουν επιστήσει την προσοχή επίσης.
Διοξείδιο του τιτανίου
Το διοξείδιο του τιτανίου έχει εγκριθεί από τον FDA ως πρόσθετο χρώματος και χρησιμοποιείται συχνά σε τρόφιμα όπως σάλτσες για ντρέσινγκ, ψωμί, και τυρί για να δώσει στα προϊόντα μια λευκή εμφάνιση.
Το διοξείδιο του τιτανίου κρίθηκε απαράδεκτο για τα τρόφιμα από την Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) τον Μάιο του 2021, επειδή οι επιστήμονες «δεν μπορούσαν να αποκλείσουν τις ανησυχίες σχετικά με τη γονιδιοτοξικότητα», δήλωσε ο Μάγκεντ Γιουνς, πρόεδρος της επιτροπής πρόσθετων και αρωμάτων τροφίμων της EFSA, σε αξιολόγηση της EFSA. Η γονιδιοτοξικότητα αναφέρεται στις ιδιότητες μιας χημικής ουσίας που μπορεί να βλάψει το DNA ή τα χρωμοσώματα.
Αζοδικαρβοναμίδιο
Το αζοδικαρβοναμίδιο (ADA) χρησιμοποιείται πιο συχνά στα πλαστικά και ως λευκαντικό σε τρόφιμα με βάση το αλεύρι. Αυτή τη στιγμή έχει εγκριθεί από τον FDA ως GRAS.
Μια μελέτη σε ζώα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το ADA «θα μπορούσε να είναι επιβλαβές για τα κύτταρα και τα όργανα του σώματος σε αρουραίους». Η έκθεση του ανθρώπου σε ADA μπορεί να προκαλέσει αναπνευστικές και δερματικές αντιδράσεις, σύμφωνα με έκθεση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. Μια άλλη μελέτη διαπίστωσε ότι οι αρουραίοι που τρέφονταν με δίαιτα που περιείχε ADA παρουσίασαν «σημαντικές αλλαγές συμπεριφοράς».
Υπεροξείδιο του βενζοϋλίου
Το υπεροξείδιο του βενζοϋλίου χρησιμοποιείται πιο συχνά για την αφαίρεση χρώματος από το αλεύρι, το γάλα, και τον ορό γάλακτος που χρησιμοποιείται για την τυροκομία. Αυτή τη στιγμή έχει εγκριθεί από τον FDA ως GRAS.
Η ΕΕ απαγόρευσε τη χρήση της χημικής ουσίας στα τρόφιμα τη δεκαετία του 1990 λόγω ανησυχιών για πιθανή τοξικότητα στο ήπαρ και δηλητηρίαση.
Το υπεροξείδιο του βενζοϋλίου μπορεί επίσης να διασπαστεί σε βενζόλιο, ένα γνωστό καρκινογόνο, σε θερμοκρασίες πάνω από 50 βαθμούς Κελσίου. Το βενζόλιο ταξινομείται ως καρκινογόνο τύπου Α, που σημαίνει ότι μπορεί να προκαλέσει καρκίνο.
Ποια είναι η λύση;
Το σύστημα GRAS, που εισήχθη το 1958, είναι μια από τις πιο επικρινόμενες πτυχές της αμερικανικής νομοθεσίας για τα τρόφιμα.
Τα συστατικά τροφίμων που κατηγοριοποιούνται ως πρόσθετα τροφίμων υποβάλλονται σε σχετικά αυστηρές αναθεωρήσεις ασφάλειας πριν από την αγορά, με τον FDA να θέτει επιτρεπόμενα όρια για τη συμπερίληψή τους στα προϊόντα. Ωστόσο, τα συστατικά του GRAS δεν χρειάζεται να υποβληθούν σε αυτήν την αναθεώρηση πριν από την κυκλοφορία εάν η ουσία έχει μακρά ιστορία χρήσης ή εάν θεωρείται ότι υπάρχει επιστημονική συναίνεση για την ασφάλεια.
Το 1997, ο FDA πρότεινε έναν νέο κανονισμό που επέτρεπε στις εταιρείες να αυτοκαθορίζουν το καθεστώς GRAS χωρίς να το υποβάλουν για επιβεβαίωση από τον FDA. Αυτή η αλλαγή έγινε σταδιακά και επισημοποιήθηκε το 2016. Ως αποτέλεσμα, οι εταιρείες δεν χρειάζεται πλέον να ειδοποιούν τον FDA όταν διαθέτουν μια νέα ουσία GRAS.
Αυτό δημιούργησε ένα μεγάλο κενό, με το πρωταρχικό να είναι ότι «υπάρχουν άγνωστα συστατικά στην προμήθεια τροφίμων για τα οποία η FDA και το κοινό δεν γνωρίζει», δήλωσε στην Epoch Times η Τζένιφερ Πόμεραντς, αναπληρώτρια καθηγήτρια πολιτικής και διαχείρισης δημόσιας υγείας στη Σχολή Παγκόσμιας Δημόσιας Υγείας του NYU.
Δεδομένου ότι αυτοί οι κανόνες θεσπίστηκαν από τον FDA, ο οργανισμός θα μπορούσε να τροποποιήσει τον κανόνα για να κλείσει το κενό, απαιτώντας από τις εταιρείες να δηλώνουν ποια συστατικά GRAS έχουν χρησιμοποιήσει.
Η Ευρώπη τείνει να απαγορεύει τα πρόσθετα τροφίμων πιο γρήγορα από τις Ηνωμένες Πολιτείες και απαιτεί μια αυστηρή διαδικασία έγκρισης πριν δοθούν στην αγορά τα νέα συστατικά. Ο FDA είναι πολύ πιο αργός από τους οργανισμούς σε άλλες χώρες για να κάνει αυτές τις αλλαγές —συχνά 30 χρόνια πιο αργά ή περισσότερο, είπε η Πόμεραντς.
Εάν ο FDA είναι σε θέση να μειώσει τα κριτήρια που απαιτούνται για την απαγόρευση ενός προϊόντος, αυτό θα μπορούσε να επιτρέψει την ταχύτερη απομάκρυνση των δυνητικά επιβλαβών ουσιών από τα τρόφιμα, είπε η Πόμεραντς. Τα κριτήρια του οργανισμού για την απαγόρευση ενός προϊόντος δεν είναι επίσης διαφανή για το κοινό.
Επιπλέον, υπάρχουν επί του παρόντος περιορισμένα στοιχεία που συνδέουν διάφορα πρόσθετα τροφίμων με οριστικά ευρήματα βλάβης, κυρίως λόγω της περιορισμένης χρηματοδότησης της έρευνας.
«Ο FDA θα χρειαστεί περισσότερους πόρους για να επανεξετάσει τις απίστευτες ποσότητες προσθέτων στοιχείων που έχουμε», είπε η Πόμεραντς. Αυτοί οι πόροι θα πρέπει να προέρχονται από το Κογκρέσο.
Τον Σεπτέμβριο, ο FDA πραγματοποίησε μια δημόσια συνεδρίαση για την ανάπτυξη μιας συστηματικής διαδικασίας για την αναθεώρηση των προϊόντων στην αγορά, με κύριο στόχο τον αυξανόμενο κατάλογο των ουσιών GRAS.
Ωστόσο, ο FDA μπορεί να μην ξέρει τι να επανεξετάσει, εάν οι παραγωγοί τροφίμων δεν επισημαίνουν με σαφήνεια τι υπάρχει στα προϊόντα τους, είπε η Πόμεραντς. Στα νέα συστατικά μπορεί να δοθεί μια ασαφής ετικέτα αρωματικών ή συντηρητικών που δεν ονομάζει την πραγματική χημική ουσία.
Ο Κέννεντυ ανέφερε κατά τη διάρκεια της εκστρατείας του ότι θα αναθέσει τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας, τα οποία έχουν ετήσιο ερευνητικό προϋπολογισμό άνω των 45 δισεκατομμυρίων δολαρίων, να χρηματοδοτήσουν την έρευνα για τα αίτια των χρόνιων ασθενειών. Αυτό θα περιλαμβάνει την εύρεση των κινδύνων για την υγεία και την ασφάλεια από διάφορες χημικές ουσίες τροφίμων.
Η Πόμεραντς είπε ότι αυτή θα ήταν μια ευπρόσδεκτη αλλαγή.
Ορισμένοι μεγάλοι βιομηχανικοί όμιλοι έχουν εκφράσει δημόσια την υποστήριξή τους για πιο αυστηρούς κανονισμούς για τα τρόφιμα, είπε.
Σύμφωνα με την Πόμεραντς, οι εταιρείες που παρέχουν στους καταναλωτές ασφαλή και θρεπτικά τρόφιμα βρίσκονται επί του παρόντος σε μειονεκτική θέση.
«Βλάπτει πραγματικά τον ανταγωνισμό να επιτρέπουμε σε εταιρείες που δεν κάνουν σωστά τα πράγματα να μπαίνουν στην αγορά», είπε. «Αν δεν υπάρχει νομοθεσία για να γίνει δίκαιο το πεδίο, οι εταιρείες έχουν λιγότερα κίνητρα να μας προστατεύσουν, σωστά;»
