ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΕΜΑΣ
Τετάρτη, 30 Απρ, 2025
ΕΚΔΟΣΕΙΣ

Εκπαίδευση

Ποιες είναι οι νέες ειδικότητες των Επαγγελματικών σχολών της Δ.ΥΠ.Α. – Αιτήσεις μέχρι τις 10 Σεπτεμβρίου

Από

Της κας Γιάννας Χορμόβας, υποδιοικητή της Δ.ΥΠ.Α.

Η Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης (Δ.ΥΠ.Α.) δίνει διαρκώς έμφαση στην ενίσχυση, στη βελτίωση και στον εκσυγχρονισμό της Τεχνικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, θεωρώντας, βάσει απτών αποτελεσμάτων, ότι, μέσω των ΕΠΑ.Σ., προσφέρουμε την ευκαιρία σε χιλιάδες νέες και νέους να αποκτήσουν τα κατάλληλα προσόντα, ώστε να βρουν σταθερές και καλά αμειβόμενες θέσεις στην αγορά εργασίας.

Για τον λόγο αυτό, προχωράμε σε αλλαγές, με στόχο να κάνουμε αυτόν τον θεσμό ακόμη πιο λειτουργικό, ακόμη πιο ικανό να αφουγκράζεται τις ανάγκες των επιχειρήσεων της χώρας, παρέχοντας τα απαραίτητα εφόδια στις μαθήτριες και στους μαθητές των Επαγγελματικών Σχολών (ΕΠΑ.Σ.), για να καλύψουν τις προσφερόμενες θέσεις εργασίας.

Επιθυμία μας είναι ο θεσμός της Μαθητείας, τον οποίο ο τ. ΟΑΕΔ (νυν Δ.ΥΠ.Α.) εφαρμόζει από το 1952, να αποτελεί ένα ακόμη σημαντικό «όπλο» στη διαρκή προσπάθεια για την περαιτέρω μείωση της ανεργίας. Το εκπαιδευτικό σύστημα της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης συνδυάζει, άλλωστε, τη θεωρητική και εργαστηριακή εκπαίδευση στην τάξη με την αμειβόμενη Μαθητεία (μάθηση σε εργασιακό χώρο) σε επιχειρήσεις του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα.

Σήμερα, η Δ.ΥΠ.Α. διαθέτει 50 Επαγγελματικές Σχολές (ΕΠΑ.Σ.) Μαθητείας σε όλη την Ελλάδα. Στις ΕΠΑ.Σ., κάθε χρόνο, φοιτούν κατά μέσο όρο 7.500 έως 8.000 μαθητές, ενώ, παράλληλα, λειτουργούν Γραφεία Επαγγελματικής Ανάπτυξης και Σταδιοδρομίας. Η διάρκεια φοίτησης είναι 2 έτη. Οι μαθητές και οι μαθήτριες των Σχολών παρακολουθούν τα απογεύματα τα μαθήματά τους στην τάξη, ενώ το πρωί απασχολούνται ως ασκούμενοι/-ες σε επιχειρήσεις.

Στο πλαίσιο του στόχου τον οποίο έχουμε θέσει ως διοίκηση της ΔΥΠΑ για τη διαρκή ενίσχυση της Τεχνικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και των ΕΠΑ.Σ., έχουμε προγραμματίσει και υλοποιούμε μία σειρά από μελέτες και έργα.

Ορισμένες από τις πιο ενδεικτικές δράσεις είναι οι εξής:

– Σε συνεργασία με το Συμβούλιο Ανταγωνιστικότητας Ελλάδας-COMPETE GR, εκπονήθηκε Μελέτη Στρατηγικού Προσανατολισμού Ειδικοτήτων, προκειμένου να διαγνωστούν και να αντιστοιχηθούν οι διδασκόμενες ανά Σχολή ειδικότητες με τις προσφερόμενες ανά περιοχή θέσεις εργασίας σε σχέση με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, το αναπτυξιακό πρόσημο των περιοχών και τις λοιπές εκπαιδευτικές προσφερόμενες δυνατότητές τους. Αποτέλεσμα της μελέτης αποτελούν οι αναμορφωμένες ειδικότητες που θα εισαχθούν σταδιακά στις ΕΠΑΣ το αργότερο έως το σχολικό έτος 2025-2026.

– Με το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, οι οδηγοί κατάρτισης των ειδικοτήτων αυτών ευθυγραμμίζονται με τις απαιτήσεις της σύγχρονης εποχής.

– Εξασφαλίσαμε χρηματοδότηση έργων, συνολικού προϋπολογισμού άνω των 135 εκατ. ευρώ, για 43 ιδιόκτητα κτιριακά συγκροτήματα ΕΠΑ.Σ.. Τα έργα αφορούν σε μελέτες και τεχνικά έργα εφαρμογής για την ενεργειακή και λειτουργική αναβάθμιση των κτιρίων.

Τα έργα χρηματοδοτούνται κυρίως από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ) με 133 εκατ. ευρώ. Εξ αυτών, έργα, ύψους 5 εκατ. ευρώ, έχουν ενταχθεί σε προγράμματα του ΕΣΠΑ 2014-2020 και ήδη υλοποιούνται, ενώ 1,1 εκατ. ευρώ έχει εξασφαλιστεί από το Πράσινο Ταμείο για την εκπόνηση μελετών.

– Αναβαθμίζονται λειτουργικά 350 εργαστήρια. Εκσυγχρονίζεται ο εξοπλισμός τους, μέσω έργων και προμηθειών, προϋπολογισμού 35 εκατ. ευρώ, χρηματοδοτούμενων από το ΤΑΑ.

Παράλληλα, η ΔΥΠΑ έχει συνάψει ισχυρές στρατηγικές συνεργασίες, μεταξύ άλλων, με Εμπορικά Επιμελητήρια.

Μεταξύ αυτών είναι το Ελληνο-αμερικανικό Επιμελητήριο. Η συνεργασία αφορά τη βελτιστοποίηση της συνάφειας μεταξύ προσφερόμενων ειδικοτήτων και ζήτησης στην αγορά εργασίας, ειδικά για επιχειρήσεις που αναζητούν εργατικό δυναμικό με στοχευμένα σύνολα δεξιοτήτων και άτομα τα οποία αναζητούν ευκαιρίες απασχόλησης.

Επιπλέον, η συνεργασία της ΔΥΠΑ με το Ελληνο-γερμανικό Επιμελητήριο έχει εδραιώσει τη λειτουργία των 7 Πειραματικών Σχολών Μαθητείας (Π.ΕΠΑ.Σ.) στον χώρο του Τουρισμού. Οι σχολές αυτές κατοχυρώνουν ότι όλοι οι μαθητευόμενοι και οι μαθητευόμενες εξασφαλίζουν πρακτική άσκηση σε ξενοδοχειακές μονάδες 4 και 5 αστέρων.

Από τις 12 Ιουνίου έως τις 10 Σεπτεμβρίου οι αιτήσεις

Δεδομένων των σημαντικών εφοδίων που μπορούν να λάβουν οι νέοι και οι νέες από τις ΕΠΑΣ της ΔΥΠΑ, για να βρουν σταθερές και καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας, πρέπει να γνωρίζουν ότι η ηλεκτρονική υποβολή αιτήσεων για την εισαγωγή μαθητών και μαθητριών στις ΕΠΑ.Σ., για το σχολικό έτος 2023-2024, σε 30 ειδικότητες, έχει ξεκινήσει από τις 12 Ιουνίου και θα ολοκληρωθεί στις 10 Σεπτεμβρίου 2023. Δικαίωμα υποβολής αίτησης έχουν όσοι και όσες γεννήθηκαν τα έτη 1994-2008 και είναι κάτοχοι τουλάχιστον Απολυτηρίου Γυμνασίου. Η αμοιβή των μαθητών και των μαθητριών ανέρχεται σε 104,52 ευρώ την εβδομάδα για 2 έτη (4 εξάμηνα). Σημειώνεται ότι οι μαθητές των σχολών μας που πληρούν τα προβλεπόμενα κριτήρια μπορούν να λαμβάνουν επίδομα σίτισης και στέγασης.

Ποιες ειδικότητες περιλαμβάνουν οι ΕΠΑΣ

Οι ειδικότητες που θα λειτουργήσουν στις ΕΠΑΣ της ΔΥΠΑ για το σχολικό έτος 2023-2024 είναι οι εξής:

Αισθητικής Τέχνης, Αργυροχρυσοχοΐας, Αρτοποιίας-Ζαχαροπλαστικής, Βοηθός Γενικής Βρεφονηπιοκομίας, Βοηθός Γενικής Νοσηλείας, Βοηθός Φαρμακείου, Γαλακτοκομίας-Τυροκομίας, Γραφικών Τεχνών-Ηλεκτρονικής Σχεδίασης Εντύπου, Καλλιτεχνικής Επεξεργασίας Μαρμάρου, Κομμωτικής Τέχνης, Μαγειρικής Τέχνης, Ξενοδοχειακών Επιχειρήσεων, Ξυλουργών-Επιπλοποιών, Τεχνίτης Αερίων Καυσίμων, Τεχνίτης Αμαξωμάτων, Τεχνίτης έξυπνων ηλεκτρονικών συσκευών και εγκαταστάσεων, Τεχνίτης Εργαλειομηχανών (CNC), Τεχνίτης ηλεκτρολογικών εργασιών και ανελκυστήρων, Τεχνίτης Ηλεκτρολογικών Συστημάτων συμβατικού και ηλεκτρικού Αυτοκινήτου, Τεχνίτης Θερμικών & Υδραυλικών Εγκαταστάσεων, Τεχνίτης Μεταλλικών Κατασκευών, Τεχνίτης Μηχανοσυνθέτης Αεροσκαφών, Τεχνίτης Μηχανών & Συστημάτων συμβατικού και ηλεκτρικού Αυτοκινήτου, Τεχνίτης Ναυπηγικής Βιομηχανίας, Τεχνίτης Υποστήριξης συστημάτων Η/Υ, Τεχνίτης Ψυκτικών & Κλιματιστικών Έργων, Υπάλληλος Διοικητικών και Οικονομικών Υπηρεσιών, Υφάσματος Ένδυσης και Σχεδιασμού ενδύματος, Φυτοτεχνικών Επιχειρήσεων-Αρχιτεκτονικής Τοπίου και Ωρολογοποιίας.

Σημειώνεται ότι 8 ειδικότητες από αυτές (Τεχνίτες ηλεκτρολογικών εργασιών και ανελκυστήρων, Μηχανών & Συστημάτων συμβατικού και ηλεκτρικού Αυτοκινήτου, έξυπνων ηλεκτρονικών συσκευών και εγκαταστάσεων, κ.ά.) έχουν εμπλουτιστεί γνωστικά στο πλαίσιο καλλιέργειας πράσινων και ψηφιακών δεξιοτήτων, καθώς και στον τομέα της γαλάζιας οικονομίας.

Open Day Τεχνικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης

Επίσης, στο πλαίσιο της διαρκούς ενίσχυσης και του εκσυγχρονισμού της Τεχνικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, με αφορμή και το Ευρωπαϊκό Έτος Δεξιοτήτων, η ΔΥΠΑ διοργανώνει το 1ο «Open Day Τεχνικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης», την Παρασκευή 30 Ιουνίου, από τις 5 μ.μ. έως τις 9 μ.μ., στο παλιό αμαξοστάσιο της ΟΣΥ. Η εκδήλωση, στην οποία θα παρευρεθούν και εκπρόσωποι επιχειρήσεων, είναι ανοικτή για όσες νέες και νέους φοιτούν στις ΕΠΑΣ και στις Π.ΕΠΑΣ της ΔΥΠΑ ή αποφοίτησαν ή επιθυμούν ευρύτερα να λάβουν πολύτιμες πληροφορίες σε σχέση με τις προοπτικές, που ανοίγονται, μέσω της Τεχνικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης.

Προσκαλούμε, λοιπόν, στο 1ο «Open Day Τεχνικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης» τις νέες και τους νέους που επιθυμούν να αποκτήσουν εφόδια ικανά να τους προσφέρουν σταθερές και καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας.

Μέσω του θεσμού της Μαθητείας, μπορούν να κατακτήσουν τα όνειρά τους και να έχουν μία πετυχημένη επαγγελματική σταδιοδρομία.

 

 

Η Ιστορία της Δυτικής Μουσικής στο Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο

Από

Λήγει σε λίγες ημέρες η προθεσμία υποβολής αιτήσεων για την παρακολούθηση του εκπαιδευτικού προγράμματος του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών «Ιστορία της Δυτικής Μουσικής: Από τον Μεσαίωνα μέχρι τη Σύγχρονη Εποχή», το οποίο ξεκινά στις 20 Μαΐου και θα διαρκέσει όλη την καλοκαιρινή περίοδο.

Σκοπός του προγράμματος είναι η εξοικείωση των εκπαιδευόμενων με την ιστορική εξέλιξη των ειδών και μορφών της έντεχνης δυτικής μουσικής, σε συνάρτηση με τις αντίστοιχες χωρο-χρονικές και πολιτισμικές τους συνάφειες. Στο πλαίσιο αυτό, οι εκπαιδευόμενοι θα γνωρίσουν επίσης το μεθοδολογικό πλαίσιο, αλλά και τους ερευνητικούς στόχους της μουσικολογικής επιστήμης σχετικά με ζητήματα ιστοριογραφίας της μουσικής.

Ειδικότερα, η παρουσίαση θα αφορά την ιστορική πορεία της έντεχνης – κοσμικής και θρησκευτικής – Ευρωπαϊκής μουσικής, καλύπτοντας το χρονικό διάστημα από τον Μεσαίωνα έως και τη σύγχρονη εποχή. Πιο συγκεκριμένα, θα αναφερθούν οι βασικές τάσεις που χαρακτηρίζουν τη μουσική θεωρία, τη σημειογραφία, τις τεχνικές σύνθεσης και τη μουσική πράξη της εκάστοτε εποχής. Ταυτόχρονα, θα αναλυθεί το ιστορικό και πολιτισμικό πλαίσιο επώασης και καλλιέργειας των υπό εξέταση μουσικών ειδών. Κατά τη διάρκεια του εν λόγω προγράμματος θα δοθεί ιδιαίτερη έμφαση σε συγκεκριμένους συνθέτες, οι οποίοι σφράγισαν με την καλλιτεχνική τους δημιουργία την αισθητική και τη φυσιογνωμία της δυτικής μουσικής. Στις επιμέρους ενότητες θα προτείνονται ορισμένα μουσικά-ακουστικά παραδείγματα, με στόχο την ουσιαστική κατανόηση των μουσικών μορφών που θα αναφέρονται.

Οι συμμετέχοντες, μετά το πέρας του προγράμματος, θα διαθέτουν μία ολοκληρωμένη εικόνα των διαδικασιών εξέλιξης της έντεχνης μουσικής στην Ευρώπη, ενώ ταυτόχρονα θα είναι σε θέση να ερμηνεύουν τους ιστορικούς και πολιτισμικούς παράγοντες που ευνόησαν τις συνθήκες της μουσικής δημιουργίας της εκάστοτε εποχής.

Το πρόγραμμα απευθύνεται σε απόφοιτους Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης/ΤΕΙ της ημεδαπής ή της αλλοδαπής καθώς και σε απόφοιτους Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. Ειδικότερα το πρόγραμμα απευθύνεται σε:

•    απόφοιτους σχολών μουσικών και θεατρικών σπουδών και απόφοιτους σχολών καλών τεχνών,
•    απόφοιτους σχολών επικοινωνίας, τέχνης και πολιτισμού,
•    εκπαιδευτικούς μουσικής της δημόσιας καθώς και της ιδιωτικής εκπαίδευσης,
•    στελέχη του Υπουργείου Πολιτισμού και πολιτιστικών φορέων, που αναλαμβάνουν τη διοργάνωση και επίβλεψη καλλιτεχνικών δρώμενων (συναυλιών, φεστιβάλ, θεαμάτων κ.ά.) στον χώρο της έντεχνης δυτικής μουσικής,
•    όσους ασχολούνται επαγγελματικά ή ερασιτεχνικά με τον χώρο της μουσικής,
•    φιλόμουσους, που επιθυμούν να συνδυάσουν την αισθητική απόλαυση της ακρόασης με την βαθύτερη και ουσιαστική γνώση της έντεχνης δυτικής μουσικής.

Το πρόγραμμα περιλαμβάνει τέσσερα μαθήματα, κάθε ένα από τα οποία περιλαμβάνει από δύο έως τέσσερεις ενότητες:

  1. Η Ιστορία της Μουσικής ως Επιστήμη
  2. Από τον Μεσαίων στην Αναγέννηση
  3. Από την Αναγέννηση στο Μπαρόκ
  4. Η Μουσική από τα μέσα του 18ου αιώνα έως και την Σύγχρονη Εποχή

Ακαδημαϊκός υπεύθυνος του προγράμματος είναι ο Αναστάσιος Χαψούλας, Διδάκτωρ Εθνομουσικολογίας-Συστηματικών Μουσικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Georg-August του Göttingen (Γερμανία).

Περισσότερες πληροφορίες για το πρόγραμμα, τον οδηγό σπουδών και το κόστος, μπορείτε να διαβάσετε στην ιστοσελίδα του ΕΚΠΑ.

Πηγή: Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

3 πράγματα που μπορούν να κάνουν την εκπαίδευση παγκόσμιας κλάσης, σύμφωνα με ειδικούς

Από

Η κατακόρυφη πτώση των βαθμολογιών στην ανάγνωση και στα μαθηματικά συχνά αποδίδεται στον COVID-19, αλλά οι αρνητικές τάσεις στις επιδόσεις των δημόσιων σχολείων των ΗΠΑ σε σύγκριση με αυτές άλλων ανεπτυγμένων χωρών προϋπήρχαν της πανδημίας.

Η Εθνική Αξιολόγηση Εκπαιδευτικής Προόδου (NAEP) των ΗΠΑ, ανέφερε τουλάχιστον έξι χρόνια σταθερής πτώσης στις βαθμολογίες ανάγνωσης [γλώσσας] και μαθηματικών σε εγχώρια τυποποιημένα διαγωνίσματα που οδήγησαν στα αποτελέσματα του 2024.

Το 69% των μαθητών της τετάρτης τάξης σημείωσαν βαθμολογία κάτω από το επίπεδο της βάσης στην ανάγνωση πέρυσι και το ποσοστό ήταν 70% για μαθητές της όγδοης τάξης (δευτέρας Γυμνασίου).

Τα αποτελέσματα του NAEP για τα μαθηματικά για το 2024 ήταν εξίσου απογοητευτικά: το 60% των μαθητών της τετάρτης τάξης και το 72 τοις εκατό των μαθητών της όγδοης τάξης σημείωσαν βαθμολογία κάτω από τα επίπεδα που αναμένονταν για την τάξη τους.

Ο Μάρτιν Γουέστ, αντιπρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου Εθνικής Αξιολόγησης, το οποίο επιβλέπει το NAEP, είπε ότι οι δεξιότητες των μαθητών έχουν διαβρωθεί για περισσότερο από μια δεκαετία.

Απέδωσε την καθοδική πορεία σε δύο σημαντικά γεγονότα: τη μείωση της λογοδοσίας του δημόσιου σχολείου και τη νέα εποχή της «παιδικής ηλικίας δίπλα σε οθόνη», στην οποία οι μαθητές περνούν πολύ περισσότερο χρόνο στα smartphone και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης παρά στην μελέτη.

«Το ‘μας κάνει να το πάρουμε στα σοβαρά’ θα ήταν μια καλή φράση για αυτό», είπε ο Γουέστ κατά τη διάρκεια μιας συζήτησης ειδικών τον Φεβρουάριο με την Εθνική Διάσκεψη των Πολιτειακών Νομοθετικών Σωμάτων.

Οι ειδικοί στην εκπαιδευτική πολιτική εντοπίζουν τρία σημαντικά εμπόδια για να φτάσουν οι πολιτείες να έχουν υψηλότερες επιδόσεις στην σχολική τάξη: έλλειψη λογοδοσίας, χαλαρά πρότυπα, και έλλειψη δέσμευσης.

Σε παγκόσμια σκηνή, η αξιολόγηση του 2023 Τάσεις στα Διεθνή Μαθηματικά και Επιστήμη κατέταξε τις Ηνωμένες Πολιτείες στην 22η θέση από 44 έθνη.

Κατά μέσο όρο, οι Αμερικανοί μαθητές της όγδοης τάξης (δευτέρας Γυμνασίου) συγκέντρωσαν περισσότερους από 120 βαθμούς λιγότερους από τους συνομηλίκους τους στη Σιγκαπούρη και την Ταϊβάν.

Μέσες βαθμολογίες μαθηματικών δευτέρας Γυμνασίου σε διάφορες χώρες το 2023.

 

Το Πρόγραμμα Διεθνούς Αξιολόγησης Μαθητών του 2022 (PISA), το οποίο δοκιμάζει 15χρονους στα μαθηματικά, τις φυσικές επιστήμες και την ικανότητα χρήσης γλώσσας, κατέταξε τις Ηνωμένες Πολιτείες στη 18η θέση από 80 έθνη.

Η Αμερική τερμάτισε 9η στην γλώσσα, 16η σε φυσική/χημεία, και 34η στα μαθηματικά. Οι επόμενες εξετάσεις PISA πραγματοποιούνται αυτή την άνοιξη.

Ο Ντέιβιντ Στάινερ, διευθυντής του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής στο Πανεπιστήμιο Τζονς Χόπκινς, είπε ότι τα αποτελέσματα των ΗΠΑ στις παγκόσμιες αξιολογήσεις PISA ήταν αξιοσέβαστα αλλά όχι ιδανικά.

Τα τυποποιημένα τεστ στις ΗΠΑ είναι πιο δύσκολα για παιδιά που μεγαλώνουν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, επειδή είναι λιγότερο οπτικά από τις ερωτήσεις PISA και απαιτούν μεγαλύτερα τμήματα ανάγνωσης.

Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ έχει ήδη ξεκινήσει μεταρρυθμίσεις που, όπως λέει, θα βελτιώσουν τις επιδόσεις στην τάξη και τις παγκόσμιες κατατάξεις για 50 εκατομμύρια μαθητές δημοσίων σχολείων K-12 των Ηνωμένων Πολιτειών.

Περιλαμβάνουν τη συρρίκνωση του Υπουργείου Παιδείας στην Ουάσινγκτον και τον εξορθολογισμό της χρηματοδότησής του με κρατικές επιχορηγήσεις, την απαγόρευση των προγραμμάτων σπουδών που βασίζονται σε προοδευτικές ιδεολογίες και την προώθηση της καθολικής σχολικής επιλογής.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες ηγούνται παγκοσμίως στις δαπάνες για την εκπαίδευση παρά τα κακά αποτελέσματα των διαγωνισμάτων.

Το Εθνικό Κέντρο Στατιστικών Εκπαίδευσης εκτιμά ότι οι δαπάνες των ΗΠΑ ανά μαθητή υπερβαίνουν τα $15.500 (τοπικό, πολιτειακό και ομοσπονδιακό σύνολο), το οποίο είναι 38 τοις εκατό υψηλότερο από τον μέσο όρο 79 άλλων ανεπτυγμένων χωρών.

Το Υπουργείο Παιδείας των ΗΠΑ στην Ουάσιγκτον στις 10 Ιουνίου 2024. Madalina Vasiliu/The Epoch Times

 

Έλλειψη λογοδοσίας

Τα δημόσια σχολεία υποχρεούνται να συμμετέχουν σε ομοιογενείς εξετάσεις ως προϋπόθεση ομοσπονδιακής χρηματοδότησης, αλλά οποιαδήποτε αποτελέσματα, καλά ή κακά, ικανοποιούν αυτήν την απαίτηση.

Οι Αμερικανοί πρόεδροι Τζορτζ Μπους και Μπαράκ Ομπάμα προσπάθησαν να δώσουν κίνητρο για βελτιωμένες βαθμολογίες στα τεστ μέσω των προγραμμάτων No Child Left Behind και Race to the Top, αλλά οι σχολικές κοινότητες αντιστάθηκαν και παραπονέθηκαν για αυξημένη πίεση.

Υπό τη διακυβέρνηση του προέδρου Τζο Μπάιντεν, 190 δισεκατομμύρια δολάρια σε χρηματοδότηση έκτακτης ανάγκης μετά τον COVID-19 διατέθηκαν γρήγορα και άνευ όρων για να βοηθηθούν τα σχολεία να ανοίξουν ξανά με ασφάλεια μετά την πανδημία και να επιταχυνθεί η μαθησιακή ανάκαμψη.

Πολλές περιφέρειες χρησιμοποίησαν τις επιχορηγήσεις τους για αθλητικές εγκαταστάσεις, έργα που χρειάζονταν κεφάλαιο, και προσλήψεις προσωπικού που δεν σχετίζεται με διδασκαλία, καθώς οι βαθμολογίες συνέχισαν να πέφτουν, σύμφωνα με το Εργαστήριο Edunomics στο Πανεπιστήμιο Georgetown.

Σήμερα, οι περισσότερες πολιτείες έχουν αποσυνδέσει ή βρίσκονται σε διαδικασία που αποσυνδέουν τις αποφάσεις αξιολόγησης εκπαιδευτικών και τις προαγωγές από τις βαθμολογίες των μαθητών σε τυποποιημένα τεστ, σύμφωνα με το Εθνικό Συμβούλιο για την Ποιότητα Διδασκόντων.

Αντίθετα, τα συνδικάτα εκπαιδευτικών και οι ηγέτες των περιφερειών διαπραγματεύονται εναλλακτικές μετρήσεις, όπως οι βαθμοί μαθητών και οι παρατηρήσεις δασκάλων.

Στο Τέξας, αρκετές περιφέρειες κατέθεσαν αγωγές κατά της κρατικής εκπαιδευτικής υπηρεσίας το 2023 και το 2024 για να την εμποδίσουν να δημοσιοποιήσει τα αποτελέσματα του συστήματος σχολικής λογοδοσίας που βαθμολογεί τις περιφέρειες με βάση τυποποιημένες βαθμολογίες τεστ και άλλες μετρήσεις. Το Δικαστήριο της Κομητείας Τράβις δεν έχει εκδώσει ακόμη τελική απόφαση για την δημοσιοποίηση και τη συνέχιση της αναφοράς λογοδοσίας.

Η Κατρίν Γουίγκφολ, πρώην δασκάλα σε τσάρτερ σχολείο στην Αριζόνα και τώρα συνεργάτιδα εκπαιδευτικής πολιτικής στην δεξαμενή σκέψης American Experiment που εδρεύει στη Μινεσότα, είπε στην Epoch Times ότι αυτή η αρνητική στάση προς τα τυποποιημένα τεστ ως εργαλεία αξιολόγησης των σχολείων και των εκπαιδευτικών δείχνει ότι τα σωματεία εκπαιδευτικών, όχι τα σχολικά συμβούλια ή οι ηγέτες της κρατικής εκπαίδευσης, ελέγχουν ένα «σύστημα από πάνω προς τα κάτω».

Οι μειώσεις ικανότητας στα μαθηματικά και στην γλώσσα είναι μεγάλες από το 2013, αφού το Διοικητικό Συμβούλιο της Εθνικής Αξιολόγησης ανέφερε μεγάλες βελτιώσεις και στα δύο μαθήματα σε όλα τα επίπεδα τάξεων από το 1994 έως το 2010.

«Οδηγήθηκε από την προσπάθεια για κέρδη για τους μαθητές με χαμηλές επιδόσεις, αλλά δεν ανταποκρίνεται στις προσδοκίες του No Child Left Behind», είπε ο Γουέστ.

«Υπήρξε δικομματική [υποστήριξη] για μεταρρυθμίσεις που βασίζονται σε πρότυπα και μέτρα λογοδοσίας, νομίζω ότι έχουμε δει μια άμβλυνση της λογοδοσίας».

Χαλαρά πρότυπα

Το δελτίο αναφοράς της Golden State [Καλιφόρνια] σημειώνει ότι λιγότεροι από τους μισούς μαθητές δημοσίων σχολείων της Καλιφόρνια στις τάξεις τρίτη έως όγδοη πληρούσαν ή ξεπέρασαν τα πρότυπα επιπέδου τάξης για την αγγλική γλώσσα, και μόνο ένας στους τρεις μαθητές πληρούσε ή ξεπέρασε την βάση στα μαθηματικά.

Ωστόσο, το ποσοστό αποφοίτησής τους από το γυμνάσιο ήταν 87%, το υψηλότερο των τελευταίων έξι ετών, και το ποσοστό των χρόνιων απουσιών τους έχει μειωθεί από το 2021.

Οι περισσότερες πολιτείες, στην πραγματικότητα, δεν απαιτούν από τους υποψηφίους αποφοίτους να περάσουν μια τελική αξιολόγηση στο Λύκειο, κάτι που είναι πιο συνηθισμένο σε άλλες χώρες, είπε ο Στάινερ κατά τη διάρκεια μιας συζήτησης στις 7 Φεβρουαρίου.

«Αν σταματήσουμε να βαθμολογούμε, η ιδέα φαίνεται να είναι ότι τα παιδιά θα σταματήσουν να τα πηγαίνουν άσχημα», είπε. «Δεν ξέρω από πού προέρχεται αυτή η μανία για άρνηση στην χρήση θερμομέτρου.»

Χωρίς αυτό το θερμόμετρο, είπε ο Στάινερ, οι μαθητές μπορούν να ξεγλιστρήσουν και να πάρουν το απολυτήριο.

Πέρυσι, μια μαθήτρια που δεν ήξερε να διαβάζει ούτε να γράφει αποφοίτησε από το λύκειο στο Χάρτφορντ του Κονέκτικατ και έγινε δεκτή στο Πανεπιστήμιο του Κονέκτικατ-Χάρτφορντ.

Η μαθήτρια, Αλέυσα Ορτίς, μήνυσε τώρα τη σχολική περιφέρεια.

Η αγωγή της σημειώνει ότι εξυπηρετήθηκε από ομάδα υπευθύνων και δασκάλων ειδικής αγωγής καθ’ όλη τη διάρκεια της ακαδημαϊκής της σταδιοδρομίας ως μαθήτρια ειδικής αγωγής.

Ολοκλήρωσε εργασίες χρησιμοποιώντας μια λειτουργία «ομιλίας σε κείμενο» στο smartphone της επειδή δεν καταλάβαινε τις λέξεις που είχε μπροστά της.

Η Κάρολ Γκέιλ, πρόεδρος της ένωσης δασκάλων του Χάρτφορντ, είχε δηλώσει στο παρελθόν στην Epoch Times ότι η περιφέρεια δεν ελέγχει την πολιτική της για τις χρόνιες απουσίες και έχει μειώσει τις βάσεις για τους μαθητές, ώστε να βελτιώσει το ποσοστό αποφοίτησης από το λύκειο, το οποίο ήταν κάτω από 70% το έτος πριν την απονομή του απολυτηρίου της Ορτίς.

Σε μια απάντηση μέσω email στις 7 Μαρτίου στην Epoch Times, τα δημόσια σχολεία του Χάρτφορντ αρνήθηκαν να σχολιάσουν την υπόθεση Ορτίς.

Μαθητές περιμένουν για την τελετή αποφοίτησης του λυκείου Ουβάλντε στην Ουβάλντε του Τέξας, στις 24 Ιουνίου 2022. Jordan Vonderhaar/Getty Images

 

«Ενώ τα δημόσια σχολεία του Χάρτφορντ δεν μπορούν να σχολιάσουν τις εκκρεμείς δικαστικές υποθέσεις, παραμένουμε βαθιά αφοσιωμένοι στην κάλυψη του πλήρους φάσματος των αναγκών των μαθητών μας όταν εισέρχονται στα σχολεία μας – και στο να τους βοηθήσουμε να αξιοποιήσουν πλήρως τις δυνατότητές τους», αναφέρεται.

Το 2024, υπήρχαν 41 πολιτείες που δεν απαιτούσαν πλέον από τους τελειόφοιτους λυκείου να περάσουν απολυτήριες εξετάσεις προτού λάβουν το απολυτήριο. Το 2002, οι περισσότερες πολιτείες απαιτούσαν αυτή την εξέταση, σύμφωνα με την Αμερικανική Ένωση Ακαδημαϊκών Γραμματέων και Υπεύθυνων Υποδοχής.

Η Γουίγκφολ του Κέντρου για το Αμερικανικό Πείραμα είπε ότι το ποσοστό αποφοίτησης από το δημόσιο σχολείο στην Πολιτεία των Μεγάλων Λιμνών ήταν 80% το 2013. Η Μινεσότα κατάργησε τις απολυτήριες εξετάσεις το 2013 και μια δεκαετία αργότερα, το ποσοστό αποφοίτησης αυξήθηκε στο 83,3%.

Το Όρεγκον ανέστειλε τις απαιτήσεις αξιολόγησης επάρκειας ανάγνωσης και γραφής για τους τελειόφοιτους λυκείου μέχρι την άνοιξη του 2028 για να αντιμετωπίσει τα κενά επιδόσεων ανά φυλή και εισόδημα, σύμφωνα με την έκθεση της Γερουσίας του 2022 που πρότεινε την αναστολή αξιολόγησης.

Τα πρότυπα για τους εκπαιδευτικούς στην τάξη έχουν επίσης διαβρωθεί.

Οι απαιτήσεις για την άδεια διδασκαλίας Επιπέδου 4 της Μινεσότα χαλαρώθηκαν πριν από το ακαδημαϊκό έτος 2023-2024 για να αντιμετωπιστούν οι ελλείψεις και η ποικιλομορφία εκπαιδευτικών. Οι υποψήφιοι δεν χρειάζεται πλέον να περάσουν εξετάσεις βασικών δεξιοτήτων για να αποδείξουν την ικανότητα στην ανάγνωση, τη γραφή και τα μαθηματικά, σύμφωνα με τον ιστότοπο της Minnesota Professional Educator Licensing and Standards Board.

Στο Τέξας, ένα ρεκόρ 34% των νέων διδασκόντων εισήλθαν στην τάξη χωρίς πιστοποίηση πέρυσι, και η αποχώρηση από την εργασία εκπαίδευσης συνεχίζει να είναι πρόβλημα μαζί με κακά μαθησιακά αποτελέσματα, σύμφωνα με το Εθνικό Συμβούλιο για την Ποιότητα Διδασκόντων (NCTQ).

Ο Επίτροπος της Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας του Τέξας, Μάικ Μοράθ, δήλωσε ότι οι περισσότεροι διδάσκοντες που προσλήφθηκαν τα τελευταία τρία χρόνια δεν είναι πιστοποιημένοι και περίπου 30.000 από αυτούς που προσλαμβάνονται ετησίως είναι νέοι στο επάγγελμα.

Πολλά από αυτούς δεν μένουν ούτε έναν χρόνο, και οι πιο έμπειροι δάσκαλοι απογοητεύονται και εγκαταλείπουν επίσης, βλάπτοντας τους μαθητές.

«Και η πιστοποίηση δεν είναι το ίδιο πράγμα με την προετοιμασία», είπε ο Μοράθ σε μια επιτροπή πολιτειακών βουλευτών τον Φεβρουάριο. «Βάζουμε αυτούς τους ανθρώπους σε μια πολύ δύσκολη διαδρομή».

Το American Enterprise Institute, το οποίο ξεκίνησε μια πρωτοβουλία για τη μείωση της χρόνιας απουσίας μαθητών σε εθνικό επίπεδο, αποδίδει τα χαμηλά ποσοστά φοίτησης τα τελευταία τέσσερα χρόνια στη χαλάρωση των σχολικών προτύπων και κανόνων όταν τα σχολεία άνοιξαν ξανά μετά την πανδημία.

Η Εθνική Διάσκεψη των Πολιτειακών Νομοθετικών Σωμάτων ανέφερε ότι οι τετραήμερες σχολικές εβδομάδες επιτρέπονται σε 24 πολιτείες, με τον αριθμό των σχολείων αυτής της κατηγορίας να αυξάνεται από 650 το 2020 σε 850 το 2023.

Το Τέξας ανέφερε πρόσφατα την κακή απόδοση των περιφερειών του που έχουν τετραήμερες εβδομάδες.

Η καθηγήτρια Μπλάνκα Κλαούντιο διδάσκει ένα μάθημα ιστορίας στα Ισπανικά σε ένα δίγλωσσο μάθημα στο Λύκειο Φράνκλιν στο Λος Άντζελες, στις 25 Μαΐου 2017. Robyn Beck/AFP μέσω Getty Images

 

«Είναι κακό», είπε ο Μοράθ. «Τα δεδομένα είναι αρκετά αδιαμφισβήτητα».

Τα προγράμματα κατάρτισης εκπαιδευτικών δεν συμβαδίζουν με τις βελτιώσεις του προγράμματος σπουδών.

Το Εθνικό Συμβούλιο για την Ποιότητα των Εκπαιδευτικών (NCTQ) καθόρισε ότι το 75% των κολεγίων και πανεπιστημίων των ΗΠΑ δεν καλύπτουν όλες τις πτυχές της Επιστήμης Ανάγνωσης στα τμήματα εκπαίδευσής τους, σύμφωνα με την Χέδερ Πέσκε, πρόεδρο του NCTQ. Η Επιστήμη Ανάγνωσης είναι ένα σύνολο ερευνών που υποδεικνύει την καλύτερη μέθοδο εκμάθησης ανάγνωσης, η οποία περιλαμβάνει την απαγγελία γραμμάτων.

Οι πολιτείες και οι σχολικές περιφέρειες επιβάλλουν το πρόγραμμα σπουδών πιο γρήγορα από ό,τι οι νέοι και οι μελλοντικοί δάσκαλοι μπορούν να μάθουν πώς να το εφαρμόζουν και μπορεί να είναι ακριβό για τις περιφέρειες να διατηρήσουν βετεράνους δασκάλους.

Η Πέσκε είπε ότι τα μαθηματικά είναι ένα ακόμη μεγαλύτερο πρόβλημα, επειδή οι διδάσκοντες λαμβάνουν πιστοποίηση για να διδάξουν δεξιότητες που δεν έχουν κατακτήσει οι ίδιοι.

Η Πέσκε πρόσθεσε ότι η αμερικανική κοινωνία παίρνει στα σοβαρά τον αναλφαβητισμό, αλλά οι μορφωμένοι ενήλικες Αμερικανοί, σε αντίθεση με συνομηλίκους τους σε άλλα έθνη, επιτρέπεται να δυσκολεύονται με αριθμούς και εξισώσεις.

«Απορρίπτεται ως, ‘Δεν είμαι μαθηματικός άνθρωπος’», είπε. «Είναι ένα πολιτισμικό πρόβλημα».

του Άαρον Γκίφορντ

«Ημέρες Βιβλιοδετείων» στην Αθήνα, τα Μεσόγεια & το Βόρειο Αιγαίο

Από
Οι «Ημέρες Βιβλιοδετείων», μετά από καιρό απουσίας επιστρέφουν για τρίτη χρονιά! Στην Αθήνα, τα Μεσόγεια & το Βόρειο Αιγαίο.

Η A.R.A. Ελλάδας (les Amis de la Reliure d’Art / Φίλοι της Βιβλιοδετικής Τέχνης) σάς προσκαλεί να γνωρίσετε από κοντά τους βιβλιοδέτες και την τέχνη της βιβλιοδεσίας, να περιεργαστείτε εργαλεία και υλικά, να διαπιστώσετε το εύρος των εργασιών του τεχνίτη, να απαντήσετε επιτέλους στο ερώτημα: Μα πώς φτιάχνεται ένα βιβλίο;

Συνολικά επτά βιβλιοδετεία θα υποδέχονται τους επισκέπτες στα εργαστήριά τους για να τους ξεναγήσουν στα μυστικά αυτής της αρχαίας τέχνης. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να επισκεφθούν το εργαστήριο που τους εξυπηρετεί ή –γιατί όχι;– μπορούν να ξεκινήσουν από ένα εργαστήριο και να επισκεφτούν όσα μπορούν!

Σας περιμένουμε το Σαββατοκύριακο 25-26 Νοεμβρίου 2023, από τις 11.00 έως τις 17.00

* * * * *

Η A.R.A. Ελλάδας είναι μια ομάδα ανοιχτή σε όσους αγαπούν ή ενδιαφέρονται να ανακαλύψουν την τέχνη της βιβλιοδεσίας. Δραστηριοποιείται στην Ελλάδα από το 1996 με διοργανώσεις εκθέσεων, επισκέψεων, εκδρομών και άλλων δράσεων. Σκοπός της είναι η διάδοση της τέχνης της βιβλιοδεσίας στο ευρύ κοινό. Αδελφά σωματεία λειτουργούν σε Βέλγιο, Γαλλία, Ελβετία, Ισπανία, Ιταλία και Καναδά.

* * * * *

Διοργάνωση: A.R.A. Ελλάδας

Χώροι: Εξάρχεια, Κολωνάκι, Χαλάνδρι, Καλλιθέα, Άνω Πετράλωνα, Ραφήνα, Μυτιλήνη

Ηλικίες: Η δράση είναι ανοιχτή για όλες τις ηλικίες

Ημερομηνίες: Σάββατο & Κυριακή, 25 & 26 Νοεμβρίου 2023

Ώρες: 11:00 – 17:00

Είσοδος: Ελεύθερη

* * * * *

ΑΘΗΝΑ

Στέλλα Γεωργίου, Τυμφρηστού 18, Χαλάνδρι, 6980474768

Αλεξία Κοκκίνου, Ρώμα 3, Κολωνάκι, 2103612280

Θάλεια Μιχελάκη, Τhaleia’s bookbindery, Ζ. Πηγής 31, Εξάρχεια, 2103825564. *Σάβ.: 13.00-17.00, Κυρ.: 11.00-17.00

Κώστας Μπουντούρης, Σωκράτους 39, Καλλιθέα, 2110038829

Ιωάννα Ραϊσάκη, Τρώων 79, Άνω Πετράλωνα, 2103477305

ΡΑΦΗΝΑ

Φρόσω Γανιάρη, Κυπρίων Αγωνιστών 21, 6951227215. *Σάββατο & Κυριακή 11.00-16.00

ΜΥΤΙΛΗΝΗ

Δέσποινα Αναστασοπούλου, Θεοφράστου 1, Πλάτανος, 6993075530. *Σάββατο & Κυριακή 11.00-15.00

Παίζοντας και μαθαίνοντας στο σούπερ μάρκετ

Από

Συνήθως, μεγαλώνοντας, συνηθίζουμε τόσο πολύ τα θαύματα του κόσμου μας που παύουν να μας εκπλήσσουν.

Κουβαλάμε στην τσέπη μας μια αποθήκη πληροφοριών μεγαλύτερη από την Εθνική Βιβλιοθήκη και αυτό δεν μας συγκινεί καθόλου. Βάζουμε ένα κουτί κατεψυγμένων τροφίμων σε εκείνο το μαραφέτι πάνω από τη σόμπα, πατάμε μερικά κουμπιά και μετά από λίγο τρώμε ένα ζεστό γεύμα – και αυτό για εμάς είναι κάτι το ‘φυσιολογικό’.

Σε αυτόν τον κατάλογο των θαυμάτων που θεωρούμε δεδομένα, θα πρέπει να προσθέσουμε και τα σούπερ μάρκετ. Τα βασικά προϊόντα και οι λιχουδιές σε αυτά τα εμπορικά καταστήματα επισκιάζουν αυτά που κάποτε βρίσκονταν στα μεγάλα παζάρια της μεσαιωνικής Ευρώπης. Αδιαφορώντας για τους θησαυρούς που βρίσκονται στα χέρια μας, σέρνουμε τα καρότσια με τα ψώνια μας σε φωτεινούς διαδρόμους γεμάτους με τρόφιμα και ποτά που ξεπερνούν την πιο τρελή φαντασία ακόμη και των πρόσφατων προγόνων μας.

Αυτό το μεγάλο σημείο συγκέντρωσης αγαθών που αποκαλούμε σούπερ μάρκετ – υπεραγορά –  είναι παράλληλα και ένα τεράστιο πεδίο μάθησης για τα παιδιά, που τα βοηθά όχι μόνο να εξασκήσουν όσα μαθαίνουν στο σχολείο αλλά και να τα συνδέσουν με πρακτικές, καθημερινές δραστηριότητες.

Προετοιμασία

Όποιος έχει παιδιά ή εγγόνια στο Δημοτικό μπορεί να μετατρέψει μια βόλτα στο παντοπωλείο ή το σούπερ μάρκετ σε εκπαιδευτική εκδρομή, σε μια αποστολή που δεν απαιτεί σχεδόν καμία προετοιμασία. Το μόνο που χρειάζονται τα παιδιά είναι ένα στυλό ή μολύβι, ένα σημειωματάριο και λίγο ενθουσιασμό μπολιασμένο με καλούς τρόπους. Δηλαδή να μην τρέχουν, να μην φωνάζουν και να μην πειράζουν τα διάφορα εμπορεύματα.

Τώρα, είστε έτοιμοι να ξεκινήσετε.

Παντού αριθμοί!

Το παντοπωλείο σας είναι μια τεράστια αποθήκη αριθμών, γεμάτη με πρακτικά μαθήματα αριθμητικής. Οι τιμές του άρθρου είναι ενδεικτικές.

Με τα παιδιά προσχολικής ηλικίας, μπορείτε να ξεκινήσετε με το μέτρημα. Πόσα ρολά χαρτί υγείας υπάρχουν στη συσκευασία; Πόσα μπισκότα περιέχει αυτό το κουτί στο ράφι πώλησης;

Στα παιδιά των πρώτων τάξεων του δημοτικού, μπορείτε να διδάξετε την πρόσθεση και την αφαίρεση. Παραδείγματος χάριν, αν οι μπανάνες κοστίζουν 2 ευρώ το κιλό, πόσο θα κοστίσουν δύο κιλά; Αν τα μήλα πωλούνται προς 1,50 ευρώ το κιλό, πόσο θα κοστίσουν ένα κιλό μπανάνες και ένα κιλό μήλα; Πόσο πιο ακριβά είναι τα μήλα ανά κιλό από τις μπανάνες; Αν ένα κουτί δημητριακών των 500 γρ. της μάρκας Α κοστίζει 3,20 ευρώ, ενώ το αντίστοιχο κουτί της μάρκας Β κοστίζει 5,30 ευρώ, πόσα χρήματα θα εξοικονομήσετε αγοράζοντας τα φθηνότερα δημητριακά;

Ο πολλαπλασιασμός και η διαίρεση για τα μεγαλύτερα παιδιά λειτουργούν με τον ίδιο τρόπο. Αν ένα μήλο ζυγίζει περίπου 200 γρ, πόσο ζυγίζουν 14 μήλα; Αν ένα δοχείο βρώμης 500 γρ. περιέχει περίπου 30 μερίδες, πόσο καιρό θα διαρκέσει για μια τετραμελή οικογένεια που τρώει πρωινό βρώμης δύο φορές την εβδομάδα; Τα ποσοστά μπορούν επίσης να μελετηθούν. Ποια είναι η διαφορά σε ποσοστό στην τιμή των δύο κουτιών Α και Β δημητριακών;

Μπορείτε επίσης να διδάξετε συγκριτικές αγορές με βάση το μέτρο και την τιμή. Αυτό το μισό κιλό παγωτό βανίλια είναι σε έκπτωση, αλλά η αγορά δύο μισόκιλων θα είναι φθηνότερη από την αγορά ενός κιλού;

Βάλτε τα παιδιά να γράψουν τα προβλήματα στα τετράδιά τους και στη συνέχεια να επεξεργαστούν τις απαντήσεις, ενώ απολαμβάνουν μια λιχουδιά σε μια κοντινή καφετέρια.

Γεωγραφία και κυνήγι θησαυρού

Στην ίδια εξόρμηση στο κατάστημα, έψαξα για προϊόντα από ξένες χώρες. Σε λιγότερο από τέσσερα λεπτά – ήξερα γενικά πού να ψάξω – βρήκα το Alouette Brie από τη Γαλλία, το Van Kaas Gouda Style Goat Cheese από την Ολλανδία, τα Astor Italian Amaretto Cookies από την Ιταλία (έτυχε να βρίσκονται κοντά στα τυριά), το Mahi Mahi από το Περού και το Handy Jumbo Lump Crabmeat από την Ινδία.

Ο σκοπός αυτού του παιχνιδιού για τα παιδιά είναι απλός: να βρουν όσο το δυνατόν περισσότερα προϊόντα από ξένες χώρες μέσα σε ένα συγκεκριμένο χρονικό όριο και να καταγράψουν το εμπορικό σήμα, το προϊόν και τη χώρα προέλευσης, διατηρώντας παράλληλα οπτική επαφή μαζί σας.

Το παιχνίδι δεν τελειώνει εδώ. Επιστρέφοντας στο σπίτι, ανοίξτε τον υπολογιστή ή έναν άτλαντα και ζητήστε από τα παιδιά να εντοπίσουν στον χάρτη τις χώρες-εξαγωγείς που βρήκαν. Βάλτε τους να γράψουν την πρωτεύουσα κάθε χώρας και όποια άλλη πληροφορία τους αναθέσετε.

Επιστήμη και διατροφή

Όταν πάτε στον μανάβη, ζητήστε από τα παιδιά να επιλέξουν ένα αγαπημένο φρούτο ή λαχανικό. Επιστρέφοντας στο σπίτι σας, βάλτε τα να ψάξουν στο διαδίκτυο την επιλογή τους για να ανακαλύψουν τη διατροφική της αξία και τον αριθμό των θερμίδων που περιέχει. Ποια είναι τα οφέλη για την υγεία από την κατανάλωση σταφυλιών; Ποια θρεπτικά συστατικά υπάρχουν στο πεπόνι; Μπορεί πραγματικά ένα μήλο την ημέρα τον γιατρό να κάνει πέρα; Και τι γίνεται με το σπανάκι, που έγινε γνωστό ως υπερτροφή από τον χαρακτήρα κινουμένων σχεδίων Ποπάι; Ψάξτε στο διαδίκτυο και τα παιδιά σας θα μάθουν ότι αυτό που χάρισε στο σπανάκι τη φήμη του ως σούπερ-δυναμωτικό ήταν ένα λάθος δεκαδικό ψηφίο κάποιου Γερμανού επιστήμονα.

Ελέγξτε τα ράφια με τις βιταμίνες, συνθετικές και μη. Βάλτε τα παιδιά να καταγράψουν τα ονόματα αρκετών από αυτές και όταν φτάσουν στο σπίτι να αναζητήσουν τα οφέλη τους. Κάντε τους ερωτήσεις κατά τη διάρκεια της αναζήτησής τους, όπως: «Γιατί οι παιδικές βιταμίνες έχουν συχνά σχήμα ζώου;» ή «Είναι οι υπογλώσσιες βιταμίνες καλύτερες από τις συνηθισμένες;».

Η πορεία ενός προϊόντος

Το 1958, ο Λέοναρντ Ρηντ δημοσίευσε το βιβλίο «Εγώ, το μολύβι», το οποίο αφηγείται την ιστορία του ‘αόρατου χεριού’ που χρησιμοποιείται για την κατασκευή ενός απλού μολυβιού. Πρόκειται για μια λαμπρή απεικόνιση του τρόπου με τον οποίο οι ελεύθερες αγορές δημιουργούν τα αγαθά μας. Οι μεγαλύτεροι μαθητές του δημοτικού μπορούν να απολαύσουν ένα σύντομο ταινιάκι κινουμένων σχεδίων στο YouTube που βασίζεται σε αυτό το δοκίμιο.

Το παντοπωλείο διαθέτει μολύβια, αλλά μπορείτε να ακολουθήσετε μια δική σας εκδοχή της οδύσσειας του Ρηντ. Θα μπορούσατε, για παράδειγμα, να σκεφτείτε το «Εγώ, το πορτοκάλι». Από πού προέρχονται τα πορτοκάλια; Πώς ταξιδεύουν χιλιάδες μίλια χωρίς να χαλάνε; Πόσοι άνθρωποι εμπλέκονται για να φτάσει ένα πορτοκάλι από το Άργος, την Κρήτη ή τη Λακωνία σε ένα παιδί που ζει στην Αθήνα; Ψάξτε στο διαδίκτυο για το «πώς φτάνει ένα πορτοκάλι στο παντοπωλείο» και θα βρείτε βίντεο, όπως η ταινία του Curiosity Quest, και άρθρα που περιγράφουν αυτό το συναρπαστικό ταξίδι.

Το σπουδαιότερο μάθημα από όλα

Αυτή είναι μια τελευταία άσκηση για την οποία δεν χρειάζονται σημειωματάρια ή μολύβια.

Βρείτε ένα μέρος στο κατάστημα με καλή θέα. Ζητήστε από τα παιδιά να κοιτάξουν γύρω τους και να σας πουν τι βλέπουν. Μπορεί να είναι οτιδήποτε, από φραντζόλες ψωμιού και κουτιά γάλακτος μέχρι καρότσια για ψώνια και καταψύκτες. Όταν περάσει ένα λεπτό, πείτε τους να σταματήσουν. Μέχρι τότε, θα πρέπει να έχουν κατονομάσει 25-40 αντικείμενα.

Στη συνέχεια, επισημάνετε ότι τα πάντα σε αυτό το παντοπωλείο παράγονται από το μυαλό και τα χέρια των ανθρώπων. Από τους τοίχους και την οροφή μέχρι τη σακούλα με τα τζίντζερ – τα πάντα. Επισημάνετε, επίσης, ότι χιλιάδες άνθρωποι, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, βοήθησαν να γίνει δυνατή η λειτουργία αυτού του καταστήματος και ότι χιλιάδες εξαρτώνται από αυτό για την επιβίωσή τους. Όλοι όσοι με τη δουλειά τους δημιούργησαν και έφεραν αυτά τα αγαθά σε αυτό το μέρος αξίζουν τις ευχαριστίες και την ευλογία μας. Μιλήστε και για τους ανθρώπους σε άλλες χώρες που δεν έχουν ανάλογες ευκολίες και αφθονία.

Ανάλογα με την ηλικία και την ωριμότητα των παιδιών, μπορείτε να αναπτύξετε αυτό το θέμα προς διάφορες κατευθύνσεις. Βοηθήστε τα παιδιά να συνειδητοποιήσουν ότι τα αγαθά και οι ανέσεις μας δεν είναι δεδομένα.

Με λίγη τύχη, θα έχετε μόλις διδάξει ένα από τα μεγαλύτερα μαθήματα από όλα: την ευγνωμοσύνη.

Του Jeff Minick

Επιμέλεια: Αλία Ζάε

Θέλετε τα παιδιά σας να τρώνε σωστά ως ενήλικες; Βάλτε τα στην κουζίνα νωρίς

Από

Οι περισσότεροι γονείς έχουν έρθει αντιμέτωποι με την εκλεκτικότητα και τις διατροφικές ιδιοτροπίες των παιδιών τους, οι οποίες οφείλονται συνήθως στη μεγαλύτερη ευαισθησία τους στις μυρωδιές, την υφή και τη γεύση. Άλλα διστάζουν να δοκιμάσουν άγνωστα τρόφιμα.

Το να μπουν τα παιδιά στην κουζίνα σαν βοηθοί σας στην προετοιμασία του φαγητού μπορεί να βοηθήσει να ξεπεραστούν τέτοια ζητήματα – ταυτόχρονα, όμως, αποτελεί και μια σημαντική πρόκληση για τους πολυάσχολους γονείς του σήμερα. Ο χρόνος φαίνεται να μην είναι ποτέ αρκετός.

Μεταξύ αθλημάτων, σχολείου, εργασίας και άλλων υποχρεώσεων, οι γονείς και τα παιδιά είναι πιο απασχολημένοι από ποτέ. Επιπλέον, το να έχετε μικρά παιδιά κάτω από τα πόδια σας όταν έχετε ένα ζεστό τηγάνι με τηγανητό κοτόπουλο ή μια κατσαρόλα στον ατμό ή ρύζι στο χέρι, απλώς αυξάνει το άγχος της ώρας του φαγητού.

Ωστόσο, η προσπάθεια αξίζει τον κόπο. Μελέτες δείχνουν ότι η συμμετοχή των παιδιών στην προετοιμασία γευμάτων όχι μόνο τα εκθέτει σε άγνωστα τρόφιμα με θετικό τρόπο, αλλά αυξάνει και τις πιθανότητες να δοκιμάσουν νέες τροφές.

Η εργασία στην κουζίνα βοηθά επίσης στον συντονισμό χεριού-ματιού και στις λεπτές κινητικές δεξιότητες, ακόμα και στην εξάσκηση στα μαθηματικά και την ανάγνωση, όταν πρέπει να διαβάσουν τη συνταγή και να μετρήσουν τις ποσότητες των υλικών.

Έτσι, πετυχαίνετε να διδάξετε με ευχάριστο και διασκεδαστικό τρόπο τα παιδιά να μαγειρεύουν και να προτιμούν το σπιτικό, καλό φαγητό, καλλιεργώντας παράλληλα υγιεινές διατροφικές συνήθειες.

Φυσικά, για να πετύχετε αυτόν τον στόχο, πρέπει πρωτίστως εσείς οι ίδιοι να δίνετε αξία στην υγιεινή διατροφή, ώστε να βοηθήσετε αποτελεσματικά τα παιδιά σας να ελέγχουν τις παρορμήσεις τους για τους γευστικούς ‘πειρασμούς’ και να έχουν μέτρο στις επιλογές τους.

Στα μικρά παιδιά, η παρόρμηση να σας ακολουθούν και να σας μιμούνται είναι έμφυτη. Αξιοποιήστε τη, λοιπόν, χρίζοντάς τα βοηθούς σεφ και απολαύστε μαζί τη διαδικασία παρασκευής ενός γεύματος ή ενός γλυκού – ίσως του γλυκού της εβδομάδας.

Πιθανόν να μην είναι εύκολο, αν ο χρόνος πιέζει ή αν το θέαμα της κουζίνας σας σας προκαλεί απελπισία – αλλά αν καταφέρετε να αντιπαρέλθετε αυτούς τους δύο παράγοντες και να δείξετε υπομονή στην αρχή, θα διαπιστώσετε ότι γρήγορα οι βοηθοί σας θα είναι πραγματικοί βοηθοί και μετά από λίγα χρόνια μάλιστα ούτε καν θα σας χρειάζονται. Το μόνο που θα απαιτείται από εσάς θα είναι να απολαμβάνετε τα αποτελέσματα των γαστρονομικών δημιουργιών τους.

Ο Μαρκ Μπίτμαν, πρώην αρθρογράφος των New York Times και πατέρας δύο παιδιών, έχει γράψει 30 βιβλία μαγειρικής. Ένα από αυτά, με τίτλο «Τα παιδιά μαγειρεύουν τα πάντα: Έμπνευση και συνταγές για να φτιάξετε το φαγητό που αγαπάτε» («Kids Cook Everything: Inspiration and Recipes for Make the Food You Love» ) είναι γραμμένο για παιδιά ηλικίας 8 έως 12 ετών, με ευέλικτες, φιλικές προς τα παιδιά συνταγές, διασκεδαστική εικονογράφηση και πολλές εξηγήσεις για τις τεχνικές μαγειρέματος μέσα σε χαρούμενες ‘φούσκες’.

«Οι άνθρωποι δεν πιστεύουν ότι μπορούν να μαγειρέψουν», αλλά τα βιβλία μαγειρικής σίγουρα βοηθούν δίνοντας τους συγκεκριμένα βήματα να ακολουθήσουν».

Ο Μπίτμαν επιλέγει και προτείνει μερικές συνταγές από το βιβλίο του, για μικρούς σεφ όλων των επιπέδων, με την ελπίδα ότι με τη βοήθειά τους θα καταφέρετε να παρασύρετε τα μικρά σας στην κουζίνα, με θαυμάσια, βρώσιμα αποτελέσματα

Για αρχάριους: Γαλλικό τοστ

Όλοι αγαπούν το γαλλικό τοστ, ειδικά τα παιδιά. Και επειδή είναι εξαιρετικά εύκολο να το φτιάξετε, είναι μια πολύ καλή αφετηρία, ακόμη και για τους νεότερους μάγειρες. Χρησιμοποιήστε ό,τι ψωμί σας αρέσει για τοστ ή σάντουιτς. Εμείς επιλέξαμε μπριός σε φέτες, που είναι ένα γλυκό και βουτυρωμένο ψωμί.

Υλικά

1 αυγό
1/3 φλιτζάνι γάλα
1 κουταλάκι του γλυκού ζάχαρη ή μια μικρή πρέζα αλάτι (προαιρετικά)
2 φέτες ψωμί άσπρο ή ολικής αλέσεως, η καθεμία πάχους μέχρι από 2,5 εκατοστά
1 κουταλιά της σούπας βούτυρο ή φυτικό λάδι

Εκτέλεση 

Σπάστε τα αυγά σε ένα φαρδύ, ρηχό μπολ ή πιάτο. Προσθέστε γάλα και ζάχαρη, αν θέλετε το τοστ να είναι λίγο γλυκό (ή αλάτι, αν το προτιμάτε αλμυρό).

Χτυπήστε με ένα πιρούνι μέχρι το μείγμα να γίνει κρέμα και να πάρει ένα ανοιχτό κίτρινο χρώμα χωρίς ραβδώσεις.

Βάλτε το μπολ με την κρέμα κοντά στο τηγάνι. Βάλτε το βούτυρο ή το λάδι σε ένα τηγάνι 2,5 εκατοστών σε χαμηλή φωτιά. Προσθέστε το πρώτο κομμάτι ψωμί στην κρέμα και αναποδογυρίστε το με ένα πιρούνι μερικές φορές μέχρι να μουλιάσει λίγο.

Χαμηλώστε τη φωτιά στο τηγάνι σε μέτρια. Όταν το βούτυρο αφρίσει ή το λάδι γυαλίσει, βάλτε προσεκτικά το μουλιασμένο ψωμί στο τηγάνι και προσθέστε την άλλη φέτα στην κρέμα.

Αφήστε το γαλλικό τοστ να ψηθεί, χωρίς να το ακουμπήσετε για 3-5 λεπτά, ενώ γυρίζετε τη δεύτερη φέτα ψωμιού στο μπολ και το αφήνετε να μουλιάσει, όπως κάνατε με το πρώτο.

Κοιτάξτε το ψωμί στο τηγάνι. Όταν οι άκρες γίνουν καφέ και αρχίσει να μυρίζει, ανασηκώστε τη μια γωνία με μια σκληρή σπάτουλα και κοιτάξτε να δείτε αν έχει πάρει από κάτω ένα ωραίο χρυσό χρώμα. Αν όχι, αφήστε το να ψηθεί λίγο ακόμα, και ύστερα αναποδογυρίστε το για να ψηθεί κι από την άλλη.

Είναι έτοιμο όταν πατήσετε στη μέση με τη σπάτουλα και δεν είναι πια μαλακό. Αν χρειαστεί να το γυρίσετε ξανά, γυρίστε το.

Όταν είναι έτοιμη η πρώτη φέτα, βάλτε τη στο πιάτο σας (πάνω σε χαρτί κουζίνας για να απορροφήσει το λάδι) και τηγανίστε την επόμενη.

Για λίγο έμπειρους: Πατάτες στον φούρνο

(2-4 μερίδες)

Αυτές οι πατάτες φούρνου είναι και πιο εύκολες και πιο ασφαλείς από αυτές που τηγανίζονται σε λάδι. Μπορείτε να τις έχετε μαγειρέψει λίγο την προηγουμένη και να ολοκληρώσετε το ψήσιμο λίγο πριν το δείπνο.

Υλικά

3 ή 4 μέτριες πατάτες
3 κουταλιές της σούπας ελαιόλαδο
Αλάτι

Πλύντε τις πατάτες με τρεχούμενο νερό και ύστερα ξεφλουδίστε τις με το ειδικό εργαλείο. Αν προτιμάτε να τις μαγειρέψετε με τη φλούδα, επιμείνετε περισσότερο στο πλύσιμο.

Χωρίς να τις κόψετε, βάλτε τις σε μια μεγάλη κατσαρόλα και σκεπάστε τις με κρύο νερό. Βάζουμε την κατσαρόλο σε δυνατή φωτιά.

Όταν το νερό αρχίσει να κοχλάζει, αποσύρετε την κατσαρόλα από τη φωτιά και σκεπάστε την με μία καθαρή πετσέτα. Αφήστε τις πατάτες να μείνουν στο ζεστό νερό μέχρι να γίνουν μαλακώσουν λίγο – να μην περνάει εύκολα το μαχαίρι, όμως. Αυτό παίρνει 15-25 λεπτά, ανάλογα με το μέγεθος της πατάτας.

Μεταφέρετε τις πατάτες σε ένα πιάτο και αφήστε τις να κρυώσουν τόσο ώστε να τις κρατάτε στο χέρι σας χωρίς να καίγεστε. Μετά προχωρήστε στο επόμενο βήμα ή φυλάξτε τις σε σφραγισμένο δοχείο έως και 2 ημέρες.

Όταν είστε έτοιμοι να τις ψήσετε, θερμαίνετε το φούρνο στους 200 βαθμούς Κελσίου, και βάλτε ένα μεγάλο ταψί μέσα για να ζεσταθεί.

Κόψτε προσεκτικά τις πατάτες στη μέση κατά μήκος και βάλτε την επίπεδη πλευρά προς τα κάτω στο ξύλο κοπής. Τώρα κόψτε σε φέτες πάχους ενός δακτύλου, έτσι ώστε να έχετε μπαστουνάκια πιο φαρδιά από το συνηθισμένο μεν, αλλά όχι πολύ χοντρά.

Βάλτε τις πατάτες σε ένα μεγάλο μπολ με 3 κουταλιές της σούπας λάδι. Ανακατέψτε με τα χέρια σας για να καλυφθούν εντελώς. Αν χρειάζεται, προσθέστε άλλη μια κουταλιά της σούπας λάδι και ανακατέψτε ξανά.

Βγάλτε προσεκτικά το ζεστό ταψί από το φούρνο,  φορώντας τα ειδικά γάντια φούρνου και χρησιμοποιήστε λαβίδες για να απλώσετε τις πατάτες σε μία μόνο στρώση. Δεν χρειάζεται να είναι σε τέλειες σειρές, απλά τοποθετήστε τις εκεί χωρίς να τις μετακινήσετε πολύ μετά.

Βάλτε το ταψί με τις πατάτες στον φούρνο και ψήστε τις πατάτες, χωρίς να τις γυρίσετε, μέχρι να ροδίσουν ελαφρά και να ξύνονται εύκολα από το τηγάνι όταν προσπαθείτε να τις μετακινήσετε με μια σκληρή σπάτουλα. Περιμένετε να περάσουν 15 λεπτά, πριν δοκιμάσετε. Το πιρούνι πρέπει να γλιστράει εύκολα μέσα όταν στις πατάτες όταν τις τρυπάτε.

Αναποδογυρίστε τις πατάτες που δεν ροδίσαν και από τις δύο πλευρές. Μπορεί να χρειαστούν έως και 30 λεπτά, ανάλογα με το πόσο μεγάλα είναι τα μπαστουνάκια.

Όταν είναι έτοιμες, τις πασπαλίζετε με αλάτι όσο είναι ακόμα στο ταψί, και ύστερα τις βγάζετε απαλά με μια σπάτουλα και τις σερβίρετε σε ένα πιάτο.

Για λίγο έμπειρους: Σούπα κοτόπουλου με τορτίγιες

Είναι μία πικάντικη, θρεπτική σούπα που μαγειρεύεται σε μισή ώρα περίπου . Μπορείτε να αντικαταστήσετε το μπούτι κοτόπουλου με στήθος, και να αυτοσχεδιάσετε ελεύθερα με τα έξτρα. Το τριμμένο τυρί και το αβοκάντο σε κύβους ταιριάζουν ιδιαιτέρως.

Υλικά

Για τις τορτίγιες

4 τορτίγιες με διάμετρο 15 εκατοστών, κομμένες σε λωρίδες πάχους ενός δακτύλου
1 κουταλάκι του γλυκού ελαιόλαδο
1/2 κουταλάκι του γλυκού αλάτι

Για τη σούπα

1 μικρό κρεμμύδι, ξεφλουδισμένο και κομμένο στα τέσσερα
1 ντομάτα ξεφλουδισμένη και κομμένη στα τέσσερα
2 σκελίδες σκόρδο, καθαρισμένες
1 ή 2 κουταλάκια του γλυκού τσίλι σε κονσέρβα Chipotle σε σάλτσα adobo
2 κουταλάκια του γλυκού φυτικό λάδι
Μία πρέζα αλάτι
350 γρ. στήθος κοτόπουλου, σε κομμάτια, χωρίς την πέτσα
4 φλιτζάνια ζωμό κότας
2 κουταλιές της σούπας φύλλα φρέσκου κόλιανδρου
Φέτες λάιμ, για το σερβίρισμα

Ετοιμάστε τις τορτίγιες

Προθερμάνετε το φούρνο στους 220 βαθμούς Κελσίου. Τοποθετήστε τις λωρίδες της τορτίγιας σε ένα ταψί, περιχύστε με λάδι και ανακατέψτε ώστε να καλυφθούν ομοιόμορφα. Απλώστε τις λωρίδες σε μονή στρώση.

Ψήστε τις λωρίδες της τορτίγιας μέχρι να ροδίσουν και να γίνουν τραγανές, για 7-10 λεπτά περίπου,  χρησιμοποιώντας γάντια φούρνου για να περιστρέψετε το ταψί μέχρι τη μέση του ψησίματος. Μεταφέρετε το ταψί σε σχάρα ψύξης.

Αλατίστε τις λωρίδες, και αφήστε να κρυώσουν ενώ φτιάχνετε τη σούπα.

Ετοιμάστε τη σούπα

Βάλτε το κρεμμύδι, την ντομάτα, το σκόρδο και το πιπέρι στο μούλτι και δουλέψτε μέχρι να έχετε ένα ομοιογενές μείγμα, περίπου 30 δευτερόλεπτα. Αφαιρέστε το καπάκι και αφαιρέστε προσεκτικά τις λεπίδες.

Σε μια μεγάλη κατσαρόλα, βάλτετε το μείγμα ντομάτας, 2 κουταλάκια του γλυκού λάδι και μια πρέζα αλάτι. Μαγειρέψτε σε μέτρια προς δυνατή φωτιά, ανακατεύοντας περιστασιακά με μια ξύλινη κουτάλα, μέχρι να πήξει και να γίνει σάλτσα, περίπου 8 λεπτά.

Προσθέστε το κοτόπουλο και το ζωμό στο μείγμα της ντομάτας και αφήστε το να βράσει. Μαγειρέψτε για 20 λεπτά περίπου.

Χρησιμοποιήστε λαβίδες για να μεταφέρετε το κοτόπουλο σε ξύλο κοπής και αφήστε το να κρυώσει λίγο, περίπου 5 λεπτά. Κόψτε το κοτόπουλο σε μπουκιές.

Ξαναβάλτε το κομμένο κοτόπουλο στη σούπα και μαγειρέψτε μέχρι να ζεσταθεί, περίπου 2 λεπτά. Σβήστε το μάτι.

Χωρίστε ομοιόμορφα τις λωρίδες τορτίγιας σε 2 μπολ. Ρίξτε τη σούπα σε μπολ και πασπαλίστε με κόλιαντρο. Σερβίρετε με φέτες λάιμ.

Της Gretchen McKay

Από την Pittsburgh Post-Gazette

Οι συνταγές είναι από τα βιβλία “Kids Cook Everything: Inspiration and Recipes for Making the Food You Love”, και από το “The Complete Cookbook for Teen Chefs” by America’s Test Kitchen, του Mark Bittman 

Πνευματικά δικαιώματα 2025 PG Publishing Co. Ιστοσελίδα: post-gazette.com. Διανέμεται από την Tribune Content Agency, LLC.

Νέες επιστημονικές εξελίξεις αποκαλύπτουν περισσότερα κενά στη θεωρία της εξέλιξης

Από

Παρόλο που η θεωρία της εξέλιξης αποτελεί μέρος των εκπαιδευτικών βιβλίων εδώ και χρόνια, η εγκυρότητά της στην πραγματικότητα δεν έχει κατοχυρωθεί.

Κατ’ αρχάς, η εξελικτική θεωρία είναι μία υπόθεση και όχι ένα αξίωμα.

Ο Βρετανός βιολόγος και φυσιοδίφης Κάρολος Δαρβίνος (Charles Darwin, 1809-1882), ο οποίος συνέλαβε και διαμόρφωσε αυτή την υπόθεση, την πρότεινε στο κοινό το 1859 με το βιβλίο του «Η καταγωγή των ειδών» («On the Origin of Species by Means of Natural Selection or The Preservation of Favoured Races in the Struggle for Life»), όπου ο ίδιος αναφέρει ρητά ότι η «εξελικτική θεωρία είναι απλά μία υπόθεση, όχι ένα αξίωμα και χρειάζεται να διερευνηθεί περαιτέρω και να επαληθευτεί από τις μελλοντικές γενιές».

Ορισμένα από τα κεντρικά σημεία της υπόθεσης του Δαρβίνου είναι τα παρακάτω:

  1. Η θεωρία των κοινών προγόνων: Οι οργανισμοί μπορούν να εξελίσσονται από ένα είδος σε ένα άλλο. Όλοι οι οργανισμοί έχουν έναν κοινό πρόγονο, όπως τα κλαδιά ενός δέντρου φυτρώνουν από τον ίδιο κορμό. Οι μονοκύτταροι οργανισμοί μπορούν να εξελιχθούν σε πολυκύτταρους και κατόπιν σε ζώα, φυτά και μύκητες, αναπτυσσόμενοι σε διάφορα φύλα, σειρές, οικογένειες, γένη και είδη.
  2. Οι γονιδιακές μεταλλάξεις: Τα γονίδια μπορούν και μεταλλάσσονται. Με αυτό τον τρόπο εξελίσσονται οι οργανισμοί.
  3. Η φυσική επιλογή: Το φυσικό περιβάλλον ασκεί πιέσεις στα διάφορα είδη. Αυτά που προσαρμόζονται καλύτερα στο περιβάλλον τους επιβιώνουν. Οι δυνατοί επιβιώνουν, οι αδύναμοι εξαλείφονται. Ωστόσο, μέχρι τον Απρίλιο του 2020, περισσότεροι από 1.100 επιστήμονες και ερευνητές της χημείας, βιολογίας, ιατρικής, φυσικής, γεωλογίας, ανθρωπολογίας, παλαιοντολογίας, στατιστικής και άλλων πεδίων είχαν υπογράψει μία δήλωση η οποία αντιτίθετο στη θεωρία του Δαρβίνου. Μεταξύ άλλων, η εν λόγω δήλωση ανέφερε: «Διατηρούμε τις επιφυλάξεις μας απέναντι στην πρόταση ότι η “τυχαία παραλλαγή” και η “φυσική επιλογή” εξηγούν επαρκώς την περιπλοκότητα της ζωής και ενθαρρύνουμε μία σοβαρή κριτική ανασκόπηση των στοιχείων που στηρίζουν τη θεωρία του Δαρβίνου».

Σε τι στηρίζουν αυτοί οι επιστήμονες τις αμφιβολίες τους για τη θεωρία της εξέλιξης;

ΠΡΩΤΟ ΕΡΩΤΗΜΑ:

Έχουν πράγματι όλοι οι οργανισμοί έναν κοινό πρόγονο; Τι συμβαίνει με τον χαμένο κρίκο στην αλυσίδα της εξέλιξης;

Είναι πλέον παγιωμένη πεποίθηση και ακούμε συχνά ότι «το ανθρώπινο είδος εξελίχθηκε από τους πιθήκους». Η θεωρία της εξέλιξης υποστηρίζει ότι οι άνθρωποι και οι πίθηκοι έχουν έναν κοινό πρόγονο – ανήκοντας και οι δύο στην οικογένεια των Ανθρωπιδών ή Hominidae – και ότι οι άνθρωποι εξελίχθηκαν από φυτά σε ζώα, σε πιθήκους και, τέλος, στον σύγχρονο άνθρωπο – τον Homo Sapiens. Αν τα πράγματα έγιναν όντως έτσι, σύμφωνα με την εξελικτική θεωρία θα έπρεπε να έχουν παραχθεί αμέτρητες γενεές ενδιάμεσων ειδών με ελάχιστες διαφορές μεταξύ τους. Ωστόσο, μέχρι τώρα, δεν έχει ανακαλυφθεί κανένα ενδιάμεσο είδος για κανένα πλάσμα. Δεν έχει βρεθεί κανένα δείγμα πιθηκοειδούς προγόνου του ανθρώπου.

The missing link in evolution. (Health 1+1)
Ο χαμένος κρίκος στην εξελικτική αλυσίδα. (Health 1+1)

 

Ορισμένα απολιθώματα «προγόνων» του ανθρώπου που έχουν ανακαλυφθεί συνίστανται κυρίως σε θραύσματα οστών. Οι πληροφορίες που παρέχουν αυτά τα δείγματα είναι ελάχιστες και δεν μπορούν να χρησιμεύσουν ως επιστημονικές αποδείξεις ότι ο άνθρωπος εξελίχθηκε από τον πίθηκο.

 

 

Το 1974, ανακαλύφθηκε στην Ανατολική Αφρική ένας σκελετός, ο οποίος ονομάστηκε «Λούσυ». Θεωρήθηκε ότι θα μπορούσε να αποτελεί τον κοινό πρόγονο των ανθρώπων και των πιθήκων και μελετήθηκε εκτεταμένα από πολλούς επιστήμονες παγκοσμίως.

Οι βασικές διαφορές μεταξύ του σκελετού της «Λούσυ» και ενός ανθρώπινου σκελετού βρίσκονται κυρίως στη δομή. Οι ανατόμοι Τζακ Στερν και Ράνταλ Σάσμαν [Jack Stern & Randall Sussman], από το Κέντρο Επιστημών Υγείας του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης, δημοσίευσαν μια εργασία στην Αμερικανική Εφημερίδα Ανθρωπολογίας, όπου επεσήμαναν ότι τα χέρια και τα πόδια της Λούσυ δεν έμοιαζαν καθόλου με ανθρώπινα: τα χέρια και πόδια των ανθρώπων είναι ίσια, ενώ αυτά της Λούσυ ήταν καμπύλα.

Ο Δρ Τσαρλς Όξναρντ, καθηγητής ανατομίας και ανθρώπινης βιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Δυτικής Αυστραλίας και καθηγητής στα Πανεπιστήμια του Σικάγο και του Μπέρμιγχαμ, γράφει στο βιβλίο του “Απολιθώματα, δόντια και φύλο: Νέες απόψεις για τη θεωρία της εξέλιξης» (εκδ. Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον, 1987) ότι η Λούσυ δεν είχε καμία σχέση με τους προγόνους του ανθρώπου, αλλά ήταν ένα τύπος εξαφανισμένου πιθήκου που ανήκε στο είδος του «νοτίου αρχαιοπτέρυγος Αλφάλφα» και ο οποίος διέθετε μακριά, καμπύλα δάκτυλα χεριών και ποδιών, όπως όλα τα δενδρόβια πρωτεύοντα θηλαστικά.

Εν τούτοις, κατασκευάστηκε ένα άγαλμα της Λούσυ με ανθρώπινα χέρια και πόδια, το οποίο και τοποθετήθηκε σε ένα πάρκο.

(Health 1+1)
(Health 1+1)

 

Ο πίθηκος Πίλτνταουν ήταν ένα απολίθωμα το οποίο, όταν εμφανίστηκε στην Αγγλία μεταξύ του 1908 και του 1915, αντιμετωπίστηκε ως ο «χαμένος κρίκος» της εξελικτικής διαδικασίας των πιθήκων σε ανθρώπους. Τον Νοέμβριο του 1953, το περιοδικό Time δημοσίευσε μια πληθώρα στοιχείων που είχαν συγκεντρώσει οι Κέννεθ Πέητζ Όουκλεϋ, Σερ Ουίλφριντ Έντουαρντ Λε Γκρος Κλαρκ και Τζόζεφ Σ. Γουάινερ, μεταξύ άλλων, τα οποία αποδείκνυαν ότι το εν λόγω απολίθωμα ήταν, στην πραγματικότητα, κατασκευασμένο από τρία διαφορετικά είδη: το κρανίο ενός ανθρώπου του Μεσαίωνα, το σαγόνι ενός ουρακοτάγκου του Σαραβάκ 500 ετών και τα δόντια ενός χιμπατζή. Το κρανίο έφερε κηλίδες σκουριάς και χρωμικού οξέος. Η εξέταση στο μικροσκόπιο αποκάλυψε ίχνη από σφραγίσματα στα δόντια, οδηγώντας στο συμπέρασμα ότι τα δόντια του χιμπατζή είχαν αλλοιωθεί ώστε να μοιάζουν περισσότερο με τα ανθρώπινα δόντια και ότι ο πίθηκος του Πίλτνταουν ήταν η «μεγαλύτερη απάτη στη βρετανική ιστορία», όπως χαρακτηρίστηκε από άρθρο του BBC.

Ο «Άνθρωπος της Ιάβας», που ανακαλύφθηκε το 1891, συνδύαζε ένα κρανίο, ένα μηριαίο οστό και τρία δόντια. Αργότερα, οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι ο «Άνθρωπος της Ιάβας» αποτελούνταν επίσης από οστά διαφορετικών ειδών.

Ο «Άνθρωπος του Πεκίνου» ήταν ένας «όρθιος άνθρωπος» που ανακαλύφθηκε στο Τζοουκοουντιέν του Πεκίνου, στην Κίνα, μεταξύ των ετών 1920 και 1930. Θεωρήθηκε ισχυρή απόδειξη της ύπαρξης ενός κοινού προγόνου των ανθρώπων και των πιθήκων. Ωστόσο, αποδείχθηκε ότι και αυτός ήταν απλά ένα συνονθύλευμα από θραύσματα κρανίου, δόντια κλπ. Πολλοί επιστήμονες υποψιάζονται ότι ο εγκέφαλος του «Ανθρώπου του Πεκίνου» ήταν τόσο μικρός που δεν έμοιαζε με τον εγκέφαλο ενός πιθήκου, αλλά μάλλον με «έναν πίθηκο που κυνηγήθηκε και φαγώθηκε από τους ανθρώπους».

ΔΕΥΤΕΡΟ ΕΡΩΤΗΜΑ:

Η εξέλιξη των ειδών βασίζεται στη «γονιδιακή μετάλλαξη»; Δεν υπάρχει αρκετός χρόνος στο σύμπαν!

Με βάση τη θεωρία της εξέλιξης, για να εξελιχθεί το είδος απαιτείται μια συγκεκριμένη γονιδιακή μετάλλαξη στο αρχικό είδος. Ενώ οι περισσότερες γονιδιακές μεταλλάξεις είναι επιβλαβείς, η πιθανότητα μιας ευεργετικής μετάλλαξης είναι περίπου μόνο 1 στις 1.000.

Στη συνέχεια, η μετάλλαξη πρέπει όχι μόνο να είναι συμβατή με άλλα γονίδια στο ίδιο το αρχικό είδος, αλλά και να επιβιώσει από τον φυσικό ανταγωνισμό και να είναι σε θέση να αναπαραχθεί. Η πιθανότητα ένα μεταλλαγμένο αλλά ωφέλιμο γονίδιο να είναι σταθερό και να εξαπλώνεται στον πληθυσμό είναι σχεδόν μηδενική.

Ας υποθέσουμε ότι απαιτούνται 10 ευεργετικές μεταλλάξεις (στην πραγματικότητα, χρειάζονται περισσότερες από 10) για να εξελιχθεί ένα είδος σε νέο είδος και ο χρόνος που απαιτείται είναι 10 στην ενενηκοστή εβδόμη χρόνια. Ωστόσο, γνωρίζουμε τώρα ότι η ηλικία του σύμπαντος είναι μόνο 20 δισεκατομμύρια χρόνια, δηλαδή 10 στη δεκάτη, οπότε είναι σχεδόν αδύνατο να παραχθεί ένα νέο είδος με γενετική μετάλλαξη. Το σύμπαν, κυριολεκτικά, δεν διαθέτει αρκετό χρόνο για την εξέλιξη.

ΤΡΙΤΟ ΕΡΩΤΗΜΑ:

Ισχύει πάντα στη φύση η «επιβίωση του ισχυρότερου»;

Ένα άλλο σημαντικό σημείο της θεωρίας της εξέλιξης είναι η «επιβίωση του ισχυρότερου», ότι δηλαδή επιβιώνουν τα πιο ευπροσάρμοστα άτομα. Ωστόσο, ακολουθούν όντως όλοι οι οργανισμοί στη φύση αυτόν τον κανόνα;

Το περιοδικό Nature δημοσίευσε μια μελέτη για την ανθεκτικότητα των βακτηρίων στα φάρμακα από επιστήμονες του Πανεπιστημίου της Βοστώνης και του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ. Διαπίστωσαν ότι ορισμένα στελέχη βακτηρίων με ισχυρή αντοχή στα φάρμακα θυσιάζονταν προκειμένου να αυξηθεί η συνολική αντοχή των βακτηρίων στα φάρμακα, βελτιώνοντας έτσι τις πιθανότητες επιβίωσης του είδους τους. Με άλλα λόγια, η φύση δεν ακολουθεί απόλυτα τον σκληρό νόμο του ανταγωνισμού για την «επιβίωση του ισχυρότερου» – ακόμη και μικροσκοπικά βακτήρια επιδεικνύουν αλτρουιστική συμπεριφορά και αυτοθυσία.

Οι άνθρωποι πίστευαν ότι τα άτομα ήταν αδιαίρετα μέχρι το 1897, όταν ο Βρετανός φυσικός Σερ Τζ. Τζ. Τόμσον ανακάλυψε ότι μπορούν να διαιρεθούν. Η ανάπτυξη της επιστήμης απαιτεί συνεχή αναθεώρηση των παλαιών αντιλήψεων. Είναι φυσικό η θεωρία της εξέλιξης, η οποία προτάθηκε το 1859, να αμφισβητείται σήμερα.

Αν, λοιπόν, η εξελικτική θεωρία δεν είναι αξιόπιστη, τι άλλο γνωρίζουμε για την προέλευση των ειδών;

 

Πριν από την Κάμβρια περίοδο, η βιολογική ποικιλομορφία ήταν ελάχιστη.

Ωστόσο, το 1909, ο Ουώλκοτ βρήκε απολιθώματα μιας ποικιλίας θαλάσσιων ζώων στον σχιστόλιθο Μπέρτζες στον Καναδά, τα οποία εμφανίστηκαν ξαφνικά σε μεγάλους αριθμούς κατά την Κάμβρια περίοδο (περίπου 570 έως 500 εκατομμύρια χρόνια πριν).

Η «ομάδα απολιθωμάτων του Τσενγκτζιάνγκ της Κίνας» δείχνει επίσης ότι, πριν από 530 εκατομμύρια χρόνια, πολλά διαφορετικά είδη ζώων εμφανίστηκαν ξαφνικά στην περιοχή Τσενγκτζιάνγκ. Τα απολιθώματα της Καμβρίου που βρέθηκαν σε όλο τον κόσμο ανήκουν συνολικά σε περισσότερες από 50 οικογένειες και δεκάδες χιλιάδες είδη. Δεν καταδεικνύουν κανένα ίχνος εξέλιξης ή αλλαγών, εξ ου και η ονομασία «Μεγάλη Έκρηξη της Ζωής».

(Health 1+1)
(Health 1+1)

 

Σύμφωνα με τη θεωρία της εξέλιξης, η ζωή προήλθε από τον ωκεανό και η ποικιλομορφία των ειδών είναι αποτέλεσμα της εξέλιξης κατά τη διάρκεια μιας μακράς χρονικής περιόδου. Δηλαδή, οι άνθρωποι εξελίχθηκαν από τα ψάρια. Ωστόσο, η ακόλουθη μελέτη αναιρεί πλήρως αυτή την άποψη.

Το 2018, ο Μαρκ Στοκλ [Mark Stoeckle] από το Πανεπιστήμιο Ροκφέλερ της Νέας Υόρκης και ο Ντέιβιντ Θάλερ [David Thaler] από το Πανεπιστήμιο της Βασιλείας στην Ελβετία δημοσίευσαν μια κοινή μελέτη στο περιοδικό Human Evolution. Μαζί με εκατοντάδες ερευνητές παγκοσμίως, μελέτησαν 100.000 είδη ζώων και 5 εκατομμύρια τμήματα DNA.

Ως γνωστόν, όπως το κάθε είδος στο σούπερ μάρκετ έχει το δικό του γραμμωτό κώδικα (barcode), έτσι και κάθε είδος στη Γη έχει έναν αντίστοιχο «γραμμoκώδικα» DNA στο μιτοχονδριακό γονίδιο. Αναλύοντας τους «γενετικούς γραμμωτούς κώδικες» των διαφόρων ειδών στη Γη και συγκρίνοντας τη μεταξύ τους ποικιλομορφία, οι επιστήμονες συμπέραναν ότι το 90% των ειδών στη Γη σήμερα, συμπεριλαμβανομένου του ανθρώπου, εμφανίστηκαν την ίδια στιγμή πριν από 100.000 έως 200.000 χρόνια.

Ορισμένοι φυσικοί έχουν προτείνει την πιθανότητα ύπαρξης πολιτισμών ανώτερων του ανθρώπινου και ότι το περιβάλλον στο οποίο ζουν οι άνθρωποι μπορεί να έχει δημιουργηθεί από ανώτερα όντα. Σε αυτή την περίπτωση, είναι δυνατόν και το πλήθος των όντων με εκλεπτυσμένες λειτουργίες να δημιουργήθηκαν επίσης από ανώτερα όντα;

Αναμένουμε ότι, με τη συνεχή ανάπτυξη και βελτίωση της επιστήμης, η ανθρώπινη κατανόηση του φαινομένου της ζωής θα γίνεται όλο και πιο ξεκάθαρη και ότι αυτά τα μυστήρια θα επιλύονται σταδιακά.

Της  Yuhong Dong

Επιμέλεια: Αλία Ζάε

Οι «Οδηγίες του Πταχοτέπ»: Το παλαιότερο βιβλίο στον κόσμο

Από

Πριν από τέσσερεις χιλιάδες τετρακόσια χρόνια, o φαραώ της 5ης δυναστείας Τανχέρης (ή Djedkar Isesi) ζήτησε από τον σοφό σύμβουλό του Πταχοτέπ να καταγράψει τις γνώσεις του για την επόμενη γενιά, ως οδηγό που θα βοηθούσε τους νέους να γίνουν υπεύθυνοι ενήλικοι.

Ρούχα της Αρχαίας Αιγύπτου. Ρούχα Φαραώ στην αρχαία Αίγυπτο

Το έργο που προέκυψε ήταν αρκετά μικρό – ένας κύλινδρος μόλις 16 σελίδων – και ονομάστηκε «Οδηγίες του Πταχοτέπ». Αποτελεί μέρος ενός ενιαίου πάπυρου και βρέθηκε στον τάφο ενός φαραώ της 17ης Δυναστείας στην αρχαία αιγυπτιακή πόλη Θήβα, στη δυτική όχθη του Νείλου.

Οι κάτοικοι της περιοχής που ανακάλυψαν τον πάπυρο τον έδωσαν στον Γάλλο αιγυπτιολόγο και εξερευνητή Εμίλ Πρις ντ’ Αβέν (Émile Prisse d’Avesnes, 1807-1879), προς τιμήν του οποίου ονομάστηκε το αρχαίο έγγραφο.

File:Papyrus Prisse 190 1.jpg - Wikimedia Commons
Τμήμα από τον Πάπυρο του Πρις. Εθνική Βιβλιοθήκη Παρισίου. (Wikimedia Commons)

 

Ο Πάπυρος του Πρις αποκτήθηκε και εκδόθηκε από την Εθνική Βιβλιοθήκη Παρισίου (Nationale Bibliothèque de Paris) το 1847. Πρόσφατα έγινε μια επιτυχημένη μετάφραση του αρχαίου κειμένου από τον αιγυπτιολόγο Δρα Μπιλ Μάνλεϋ [Dr Bill Manley].

Οι «Οδηγίες του Πταχοτέπ» ανήκουν στο αρχαίο αιγυπτιακό λογοτεχνικό είδος sebayt (σεμπαΐτ – που σημαίνει «οδηγία», «διδασκαλία»), αποτελώντας μια συλλογή από ηθικές αρχές για έναν ενάρετο τρόπο ζωής.

Πάντα επίκαιρη διδασκαλία

Παρά το γεγονός ότι οι «Οδηγίες του Πταχοτέπ» γράφτηκαν 4.400 χρόνια πριν, το περιεχόμενό τους παραμένει πάντα επίκαιρο. Η ταπεινοφροσύνη, ο γάμος, ο φθόνος, η επιτυχία, η ανατροφή των παιδιών, η ηγεσία, η ειλικρίνεια είναι θέματα που αφορούν τους ανθρώπους κάθε εποχής και φυλής.

Οι γνώσεις μεταλαμπαδεύονται από γενιά σε γενιά και από πολιτισμό σε πολιτισμό. Πολλές από τις γνώσεις της αρχαίας Αιγύπτου μεταφέρθηκαν στην αρχαία Ελλάδα μέσω των σχέσεων που συνέδεαν τους δύο γειτονικούς λαούς και από εκεί σε ολόκληρο τον λεγόμενο δυτικό κόσμο. Δύο χιλιάδες χρόνια πριν από τον Σωκράτη, τον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη, ο Πταχοτέπ κληροδοτούσε τις ανεκτίμητες γνώσεις του που είχε αναμφίβολα λάβει από τους προγόνους του και εκείνοι από τους δικούς τους προγόνους.

Γυναίκες στην Αρχαία Αίγυπτο

Όταν ο φαραώ Τανχέρης, κατανοώντας ότι «κανείς δεν γεννιέται σοφός», απευθύνθηκε στον Πταχοτέπ, τον πιο δίκαιο σύμβουλό του, ζητώντας του να γράψει όσα έπρεπε να γνωρίζουν οι επόμενες γενιές για την υποδειγματική συμπεριφορά, εκείνος – ο οποίος έζησε μέχρι 110 ετών – ήταν ήδη μεγάλος. Το βιβλίο περιέχει 36 διδασκαλίες, που περιγράφουν τα βασικότερα σημεία που πρέπει να προσέχει ένας άνθρωπος στη ζωή του.

1. Περί σεμνότητας 

Ο Πταχοτέπ μιλάει για τη σεμνότητα, την πιο σημαντική αξία, σε πολλά κεφάλαια του βιβλίου:

 «Μην είσαι αλαζονικός λόγω της ανώτερης μόρφωσής σου – να συμβουλεύεσαι τους απλούς ανθρώπους σαν να συμβουλεύεσαι μορφωμένους ανθρώπους. Δεν υπάρχει τέχνη της οποίας τα όρια να μπορούν να εξαντληθούν ούτε καλλιτέχνης που να έχει επιτύχει την πλήρη έκφραση. Αυτοί που αγαπούν τον εαυτό τους και πιστεύουν ότι έχουν κάνει σπουδαία πράγματα στη ζωή τους σφάλλουν, γιατί ο Θεός τους έδωσε το ταλέντο τους και ο Θεός τους κατεύθυνε. Μπορεί να γίνατε πλούσιος μετά από πολλά χρόνια φτώχειας. Μην αποδίδεται τα επιτεύγματά σας στον εαυτό σας· η επιτυχία σας είναι δώρο από τον Θεό.»

Le papyrus Prisse
Τμήμα από τον Πάπυρο του Πρις. Εθνική Βιβλιοθήκη Παρισίου.

 

Η έλλειψη σεμνότητας εμφανίζεται ακόμα και στις απλές καθημερινές συναναστροφές μας. Παραδείγματος χάριν, πόσες φορές δεν ανυπομονούμε να μιλήσουμε, να εκφράσουμε τη σκέψη μας, μόνο και μόνο για να ανακαλύψουμε ύστερα ότι αυτό που βιαστήκαμε να μοιραστούμε, διακόπτοντας ίσως άλλους, δεν ήταν μια βαθυστόχαστη κατανόηση, αλλά κάτι το επιφανειακό και φευγαλέο. Ωστόσο, η επιθυμία να επιδείξουμε την εξυπνάδα μας μας στερεί και από το κριτήριό μας, αλλά και από την εγκράτεια, τη σεμνότητα και την ταπεινοφροσύνη, αρετές που αποτελούν τα θεμέλια ενός καλού χαρακτήρα και βίου.

2. Περί κουτσομπολιού και φθόνου 

Όταν σχολιάζουμε τους άλλους ή κουτσομπολεύουμε ή κοροϊδεύουμε ή μεταφέρουμε φήμες αντί να περιοριζόμαστε στα γεγονότα στα οποία οι ίδιοι ήμαστε μάρτυρες, στην πραγματικότητα εκδηλώνουμε ζήλια.

«Αν θέλεις να μάθεις τον χαρακτήρα κάποιου, μην ζητάς τη γνώμη των άλλων. Πήγαινε να το διαπιστώσεις εσύ ο ίδιος. Αφιέρωσε λίγο χρόνο σε εκείνον τον άνθρωπο, προκειμένου να σχηματίσεις μια προσωπική γνώμη για αυτόν.» 

Οι σχέσεις των ανθρώπων οφείλουν να διέπονται από αμοιβαίο σεβασμό και ειλικρίνεια. Η αγαθότητα και η καλή προαίρεση είναι επίσης ουσιώδεις. Η ευχαρίστηση που μπορεί να αντλούμε μιλώντας για άλλους είναι μια βλαβερή συνήθεια, που δεν θίγει τόσο εκείνους όσο υποβαθμίζει τον ίδιο μας τον εαυτό και την ποιότητα των σχέσεών μας.

Ο σεβασμός μας απέναντι στους άλλους πρέπει να εκφράζεται ακόμα κι όταν μας εκμυστηρεύονται κακές πράξεις – ίσως μάλιστα ιδιαίτερα τότε, αφού σε μια τέτοια στιγμή ο άλλος εκτίθεται και η αξιοπρέπειά του εξαρτάται από τις αντιδράσεις μας. Σε ανάλογες περιπτώσεις, ο Πταχοτέπ μας συμβουλεύει να μην θυμώσουμε και να μην τον ταπεινώσουμε – έχει ήδη ταπεινωθεί από την ίδια τη διάπραξη της κακής του πράξης.

3. Περί πεπρωμένου και επιτυχίας 

Ο Πταχοτέπ πιστεύει ότι η ανθρώπινη ζωή ακολουθεί ένα προκαθορισμένο μονοπάτι:

«Ό,τι είναι ότι θα συμβεί, θα συμβεί. Κανείς δεν μπορεί να ξεφύγει από αυτό που του επιφυλάσσει η μοίρα.» 

Το ζήτημα του πεπρωμένου είναι μια πολύ σημαντική πτυχή της παραδοσιακής οπτικής.  Στις «Οδηγίες του Πταχοτέπ»  εμφανίζεται ως καθοριστικός ρυθμιστικός παράγοντας σε πολλούς τομείς της ζωής, όπως στο θέμα της επιτυχίας ή της αποτυχίας. Ο Πταχοτέπ ορίζει την ατομική επιτυχία από μια ευρεία προοπτική – ηθική, κοσμολογική και κοινωνική.

«Αν μπορείς να καλλιεργήσεις λουλούδια σε ένα βάλτο, σημαίνει ότι ο Θεός κάνει κάτι υπέροχο μέσω εσού», γράφει, αναφέροντας το ανθρώπινο περιβάλλον ως βάλτο όπου η επιτυχία μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσω της ουράνιας υποστήριξης ή εξαιτίας ενός θεϊκού σχεδίου.

Συνεπώς, δεν είναι σωστό να υπερηφανευόμαστε για όσα πετυχαίνουμε, νομίζοντας ότι πρόκειται για προσωπικά μας επιτεύγματα, αλλά να είμαστε ταπεινοί και να μην ξεχνάμε πως όλα όσα έχουμε προέρχονται από τις θείες ευλογίες.

«Μην καυχιέστε στους συγγενείς σας, είναι καλύτερα να σιωπάτε με αξιοπρέπεια. Όταν ένας πλούσιος είναι και έντιμος άνθρωπος, θα χαίρει σεβασμού από όλη την κοινωνία.» 

Μόνο όταν η ευημερία βιώνεται με σεμνότητα και εντιμότητα, μπορεί να ανυψώσει τον άνθρωπο και να μην τον παρασύρει σε αλαζονικές ή αυταρχικές πράξεις, έτσι ώστε από αυτόν, τα πλούτη και το ήθος του να επωφελείται το σύνολο του ευρύτερου περιβάλλοντός του.

Papyrus Prisse
Τμήμα από τον Πάπυρο του Πρις. Εθνική Βιβλιοθήκη Παρισίου.
Σε άλλο κεφάλαιο, ο Πταχοτέπ προσθέτει:

«Το πόσα λαμβάνει ένας άνθρωπος εξαρτάται από το σχέδιο του Θεού και μόνο οι αμόρφωτοι παραπονιούνται.»

Γιατί ο Πταχοτέπ λέει ότι όταν ένας άνθρωπος μορφώνεται δεν παραπονιέται; Με ποια λογική συνδέονται αυτά τα δύο; Το να παραπονιόμαστε είναι αρκετά συνηθισμένο στη κοινωνία μας. Πολλοί από εμάς μιλάμε για τα προβλήματά μας για να προκαλέσουμε τη συμπάθεια των άλλων. Λίγοι όμως είναι αυτοί που σκέπτονται ότι όταν παραπονιόμαστε φέρνουμε τον συνομιλητή μας σε δύσκολη θέση, καθώς είναι στην πραγματικότητα ανήμπορος να μας βοηθήσει. 

Από αυτό προκύπτει και το ζήτημα της ευθύνης. Τελικά, μορφωμένος είναι αυτός που έχει διδαχθεί τις ανώτερες αρχές, που μπορεί να ορίζει τη συμπεριφορά του αναλογιζόμενος τον αντίκτυπο που έχουν οι πράξεις και τα λόγια του στους άλλους και που μπορεί να απέχει από κάθε τι που βλάπτει τους άλλους.

Οι αρχαίοι Έλληνες, επίσης, όριζαν τον άνθρωπο σε σχέση με το επίπεδο της ηθικής του. Άνθρωπος χωρίς ηθικές αρχές δεν νοούνταν άνθρωπος αλλά μάλλον δίποδο ζώο, καθώς «η αξία της ηθικής έγκειται κυρίως στη συνειδητή επιλογή μιας ενέργειας με γνώμονα το πρέπον, το προσήκον, το ενδεδειγμένο, το δέον γενέσθαι. Ως μόνη αμοιβή της έχει την εσωτερική ικανοποίηση ότι με την πράξη αυτή ορθώνεται το καλό. Η ηθική είναι σχέση προς τον άλλο, σεβασμός των δικαιωμάτων, των αναγκών και των επιθυμιών του, που έχει σαν αποτέλεσμα την αμοιβαία εμπιστοσύνη.» [1]

4. Σχετικά με την ανατροφή των παιδιών και την εκπαίδευση

Το πεπρωμένο αφορά και το ζήτημα της τεκνοποιΐας, συνεπώς για τον Πταχοτέπ είναι ουσιώδες ότι:

«Δεν πρέπει να υποτιμάτε κάποιον που δεν έχει παιδιά, μην τον ταπεινώνετε σε αυτό το θέμα.»

Ο Πταχοτέπ εξηγεί ότι τίποτα δεν είναι τυχαίο. Ένα παιδί δεν γεννιέται απλώς σε μια οικογένεια ικανή να του δώσει καλή εκπαίδευση. Υπάρχει ένας λόγος για τη γέννηση ενός παιδιού, που «καθορίστηκε στη μήτρα».  Ήταν προγραμματισμένο να λάβει αυτή την εκπαίδευση και να την καταλάβει.

«Πρέπει να αφήσετε την εσωτερική τους σοφία να ρέει από μέσα τους, [τότε] η παρουσία της ψυχής τους θα σας επιτρέψει να ωφεληθείτε επίσης.»

Το αντίθετο ισχύει επίσης – δεν είναι τυχαίο όταν ένα παιδί γεννιέται σε μια οικογένεια που δεν είναι σε θέση να του δώσει καλή εκπαίδευση. Γράφει ότι αυτοί που έχουν λάβει οδηγίες δεν θα αποτύχουν και ότι όσοι δεν έχουν λάβει μία κατεύθυνση, απλά δεν αναζητούσαν πέρασμα.

Πήλινο γλυπτό που απεικονίζει έναν Αιγύπτιο αξιωματούχο με τη γυναίκα του. Στη βάση του γλυπτού αναπαρίστανται τα δύο παιδιά τους, ένα αγόρι και ένα κορίτσι, που κάνουν με το δάκτυλό τους το σήμα της σιωπής. Αυτό υποδηλώνει ότι στην αρχαία Αίγυπτο τα παιδιά θα έπρεπε να κάνουν ησυχία όταν ήταν κοντά στους γονείς τους. Αρχαιολογικό Μουσείο Καΐρου. Πηγή: Μηχανή του χρόνου

 

Ως καλή εκπαίδευση, ο Πταχοτέπ ορίζει την καλλιέργεια της σχέσης του παιδιού με τα θεία:

«Αν είσαι σοφός άνθρωπος, θα πρέπει να μεγαλώσεις το παιδί σου να είναι πιστό και έχουν φόβο Θεού. Εάν [το παιδί] είναι αξιοπρεπές και ταπεινό, ακολουθεί το παράδειγμά σου και υποστηρίζει τις πράξεις σου, κάνε ό,τι είναι καλύτερο για αυτό. Αυτό είναι το παιδί σου, ανήκει στο ρεύμα της ψυχής σου, δεν μπορείς να το θεωρήσεις δεδομένο.»

Τι πρέπει να κάνετε, όμως, εάν ένα παιδί αντιστέκεται στις συμβουλές σας; Ο Πταχοτέπ γράφει:

«Αν ένα παιδί πάρει λάθος δρόμο, πάει ενάντια στις συμβουλές σας, αντιτίθεται σε ό,τι λέτε και οι δηλώσεις σας γίνονται άχρηστες λέξεις, τιμωρήστε το όπως χρειάζεται.»

Η ανοχή του κακού και του λάθους όχι μόνο δεν βοηθά τα παιδιά, αντιθέτως λειτουργεί καταστρεπτικά για αυτά.

Αλλά η κύρια συμβουλή του Πταχοτέπ προς τους παιδαγωγούς είναι η εξής:

«Διδάξτε σε έναν άνθρωπο αυτό που θα τον κάνει να μεταμορφωθεί.»

5. Περί ειλικρίνειας και ανθρωπίνων σχέσεων

Ο Πταχοτέπ υπογραμμίζει τη σημασία της ειλικρίνειας σε πολλά επίπεδα: προειδοποιεί τα άτομα σε ηγετικές θέσεις να μην αναλώνονται σε συγκρούσεις συμφερόντων, τους συναδέλφους να είναι ειλικρινείς μεταξύ τους, να μην επιδεικνύουν τα πλούτη τους και να μην είναι τσιγκούνηδες με τους φίλους τους, επειδή οι φίλοι είναι πιο σημαντικοί από οποιοδήποτε υλικό αγαθό.

Ο σοφός συμβουλεύει επίσης τους ανθρώπους να «μην κλέβουν τη δουλειά των συναδέλφων τους ούτε να αντιγράφουν τις ενέργειες του ατόμου που συνεργάζεται μαζί τους».

Επιπλέον, τονίζει τη σημασία του χαμόγελου και της ανοιχτής έκφρασης του προσώπου:

«Να χαμογελάς όλες τις ημέρες της ζωής σου. Όταν κάποιος βγάζει κακία, αδειάζει το στομάχι του. Οι κατηγορίες προκύπτουν φυσικά· μη δίνετε σε κανέναν λόγο να σας κατηγορήσει. Είθε να σε θυμούνται με χαρά, ακόμη και πολλά χρόνια μετά τον θάνατό σου.»

Όταν νιώθουμε μέσα μας ευγνωμοσύνη για όσα μας δίνει ο Θεός και δεν αντιμετωπίζουμε τις δυσκολίες με παράπονο, η προσήνειά μας και η ευδιαθεσία μας μεταδίδονται στους άλλους. Ως αποτέλεσμα, η ύπαρξή μας αποκτά θετικό πρόσημο, γίνεται ευεργετική και ωφέλιμη για τους συνανθρώπους μας και την κοινωνία.

6. Περί γάμου

«Αν είσαι σοφός και φροντίζεις το σπίτι σου, πρέπει να αγαπάς σωστά τη γυναίκα σου. Γέμισε την κοιλιά της και ντύσε την πλάτη της. Το άρωμα είναι απόλαυση για το σώμα. Κάνε την ευτυχισμένη όσο σε έχει.»

The Wedding Ceremony in Ancient Egypt Was Super Simple | Short History
Άνω τμήμα αγαλμάτων ζευγαριού Αιγυπτίων, από τη 18η Δυναστεία. Από τη συλλογή της Amelia Edwards. Αρχαιολογικό Αιγυπτιακό Μουσείο Petrie , Λονδίνο. (Wikimedia Commons)

 

Στην αρχαία Αίγυπτο, τόσο τα παιδιά όσο και οι γυναίκες κατείχαν σημαντική θέση στην κοινωνία και έχαιραν σεβασμού και φροντίδας. Οι Αιγύπτιες παντρεύονταν πολύ νέες, λίγο μετά την ήβη, γι’ αυτό και συνήθως έκαναν αρκετά παιδιά. Ο γάμος τους ήταν προϊόν της ελεύθερης βούλησής τους ή ακόμη και πρωτοβουλία τους, με εξαίρεση τα μέλη των δυναστειών, όπου οι γάμοι γίνονταν υποχρεωτικά μεταξύ τους. Η ακίνητη περιουσία μεταβιβαζόταν από τη γραμμή της γυναίκας, δηλαδή από μητέρα σε κόρη. [2]

Σε αντίθεση με άλλους πολιτισμούς της αρχαιότητας, στον αιγυπτιακό πολιτισμό η γυναίκα δεν θεωρούνταν κατώτερη των αντρών ούτε υφίστατο ειδικούς περιορισμούς. Το σκεπτικό αυτό ανακλάται στην αιγυπτιακή τέχνη και στις ιστορικές περιγραφές, όπως και στις «Οδηγίες του Πταχοτέπ»:

«Δεν πρέπει να την αναγκάσετε να επιλέξει ανάμεσα σε πράγματα που είναι σημαντικά για εκείνη – αφαιρέστε τον έλεγχο που την περιορίζει. Τα μάτια της μπορεί να γεμίσουν θυμό όταν μάθει ότι την ακολουθούν. Αυτό έχει να κάνει με την ικανότητά σας να την κρατάτε και να διατηρείτε την πίστη της. Αν έχει όλα όσα ήλπιζε να πάρει, η αφοσίωσή της δεν θα έχει όρια.»

Marriage In Ancient Egypt Short History Website, 56% OFF

Ο αλληλοσεβασμός και οι φροντίδες του κάθε συζύγου για τον άλλον είναι τα θεμέλια ενός ευτυχισμένου και μακρόβιου γάμου. Οι ευτυχισμένοι γάμοι δημιουργούν μεγάλες και δυνατές οικογένειες, οι οποίες με τη σειρά τους συνθέτουν το ψηφιδωτό μιας υγιούς, ακμάζουσας κοινωνίας. Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι το γνώριζαν αυτό.

7. Περί φόβου

Ο Πταχοτέπ προειδοποιεί πολύ σοβαρά για το πρόβλημα του φόβου και τις συνέπειές του:

«Δεν πρέπει να σκορπίζετε τον φόβο στους ανθρώπους. Ο Θεός ανταποκρίνεται ανάλογα. Όταν κάποιος λέει “έχω δύναμη”, αυτό που πραγματικά λέει είναι “είμαι παγιδευμένος από τη δική μου σημασία”. Όταν κάποιος επιδιώκει να νικήσει ένα άλλο άτομο, ουσιαστικά προσπαθεί να υποτάξει αυτό που δεν μπορεί να ελέγξει.»

Τι δεν μπορεί να ελέγξει ένας άνθρωπος; Ο Πταχοτέπ εξηγεί: αυτό που δεν έχει ακόμα συμβεί.

«Αυτό που φοβούνται οι άνθρωποι είναι αυτό που δεν έχει ακόμα συμβεί. Εφόσον, όμως, συμβαίνει μόνο αυτό που θέλει ο Θεός,  η λύση είναι να ζεις χαρούμενα και ό,τι είναι να σου δοθεί, θα έρθει.»

Με άλλα λόγια, ο φόβος, σύμφωνα με τον Πταχοτέπ, είναι μια παγίδα που κάνει έναν άνθρωπο να πιστεύει σε κάτι που δεν έχει συμβεί ακόμα ή μια παγίδα που στήνει ένας ηγέτης στους υπηκόους του για να τους κάνει να πιστέψουν σε κάτι που δεν έχει συμβεί ακόμα. Υπό αυτές τις συνθήκες, ωστόσο, είναι δύσκολο για ένα άτομο ή μια κοινωνία να ζήσει πραγματικά ευτυχισμένα και να ευημερήσει.

Σύμφωνα με τα παραπάνω, μπορούμε να συμπεράνουμε ότι ο φόβος δείχνει έλλειψη πίστης στον Θεό, ακόμα και έλλειψη ταπεινοφροσύνης. Όταν το άτομο έχει ευλαβική καρδιά, εμπιστεύεται τη θεϊκή βούληση και πορεύεται δίχως φόβο.

Le Papyrus Prisse : un recueil de Sagesses de l'Egypte ancienne - YouTube
Τμήμα από τον Πάπυρο του Πρις. Εθνική Βιβλιοθήκη του Παρισίου. (Institut national du patrimoine)

Στο τέλος του βιβλίου του, ο Πταχοτέπ καλεί τον αναγνώστη να ακούσει προσεκτικά τα μαθήματά του, τα οποία, κατά τη γνώμη του, είναι το κλειδί για τη σωστή, την αληθινή ζωή:

«Αν ακούσεις αυτά που λέω, οι δυνατότητές σου θα βελτιωθούν. Η αξία των δυνατοτήτων σας βρίσκεται στην αλήθεια.»

«Σοφός είναι αυτός που τελειοποιεί την ψυχή του, συνειδητοποιώντας στη γη το ιδανικό “εγώ” που βρίσκεται μέσα του. Ο σοφός άνθρωπος είναι σοφός εξαιτίας όσων έχει μάθει.»

Ο Πταχοτέπ κλείνει το βιβλίο με ένα μήνυμα στις μελλοντικές γενιές:

«Όποιος είναι δάσκαλος, ανάλογα με το πώς ενεργεί και συμπεριφέρεται, περνάει πολλά στην επόμενη γενιά. Διορθώστε τον χαρακτήρα σας. Μην μεταδίδετε τα ελαττώματά σας. Αφήστε την αλήθεια να γίνει ορατή για να μπορέσει η επόμενη γενιά να ευδοκιμήσει.»

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

1. Κωνσταντίνα Γογγάκη, Επ. Καθηγήτρια Παν/μίου Αθηνών, «Ηθική και πολιτική: η Αρχαία Ελλάδα δείχνει το δρόμο…», Πεμπτουσία, 21/11/ 2015

2. Μαρία Γιάγκου, Μαρία Γιάντσιου, Αθανασία Βέργου, «Η θέση της γυναίκας στην αρχαία Αίγυπτο, 3000 – 332 π.Χ.», slideplayer, 2015

Του Hawa Tor

Επιμέλεια: Βαλεντίνα Λισάκ & Αλία Ζάε

Αλήθεια & Παράδοση

Facebook-f Linkedin Twitter Youtube
  • Stories
  • Community
  • Blog
  • Careers
  • Brand Assets

36 ΧΩΡΕΣ, 22 ΓΛΩΣΣΕΣ

  • Αγγλικά
  • Γαλλικά
  • Γερμανικά
  • Εβραϊκά
  • Ελληνικά
  • Ιαπωνικά
  • Ινδονησιακά
  • Ισπανικά
  • Ιταλικά
  • Κινεζικά
  • Κορεάτικα
  • Ολλανδικά
  • Ουκρανικά
  • Περσικά
  • Πολωνικά
  • Πορτογαλικά
  • Ρουμανικά
  • Ρωσικά
  • Σλοβακικά
  • Σουηδικά
  • Τουρκικά
  • Τσέχικα