Ευρώπη

Η Μόσχα και το Πεκίνο έχουν παρόμοια στάση απέναντι στις ΗΠΑ και αναφορικά με την επίλυση της κρίσης στην Ουκρανία, ανακοίνωσε χθες, Δευτέρα, το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών.

Σε ανακοίνωσή του, που δημοσιεύθηκε μετά τη συνάντηση του Ρώσου υπουργού Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ με τον Κινέζο ομόλογό του Γουάνγκ Γι, το υπουργείο υπενθυμίζει επίσης τους στενούς δεσμούς που συνδέουν τις δύο χώρες.

Στο κείμενο υπογραμμίζεται ότι Μόσχα και Πεκίνο έχουν «παρόμοιες» θέσεις αναφορικά με «τις ενέργειες των ΗΠΑ στη διεθνή σκηνή, περιλαμβανομένων όσων είναι αντιρωσικής και αντικινεζικής φύσης».

«Οι δύο πλευρές συζήτησαν λεπτομερώς την τρέχουσα κατάσταση στην Ουκρανία, επισημαίνοντας τη ματαιότητα των προσπαθειών να επιλυθεί η κρίση χωρίς να λαμβάνονται υπόψη τα συμφέροντα της Ρωσίας και, ακόμη περισσότερο, χωρίς τη συμμετοχή της Ρωσίας», σημειώνεται στην ανακοίνωση.

Ο Γουάνγκ πραγματοποιεί από χθες, Δευτέρα, τετραήμερη επίσκεψη στη Ρωσία, όπου θα συζητήσει ζητήματα που άπτονται της ασφάλειας. Η επίσκεψη του Κινέζου υπουργού στη Μόσχα είναι η πιο πρόσφατη μιας σειράς υψηλού επιπέδου συναντήσεων μεταξύ των δύο συμμαχικών χωρών.

Εξάλλου, ο Λαβρόφ ενημέρωσε τον Κινέζο ομόλογό του για «τα βασικά συμπεράσματα» της επίσκεψης στη Ρωσία του Βορειοκορεάτη ηγέτη Κιμ Γιονγκ Ουν, ενώ ο Γουάνγκ τον ενημέρωσε για τις συζητήσεις που είχε με τον σύμβουλο Εθνικής Ασφάλειας του Λευκού Οίκου Τζέικ Σάλιβαν.

Η Κίνα, που επιθυμεί να εμφανίζεται ως ουδέτερη χώρα στη σύγκρουση στην Ουκρανία παρά το γεγονός ότι στηρίζει το Κρεμλίνο, δημοσίευσε στα τέλη Φεβρουαρίου ένα κείμενο 12 σημείων για την επίλυση της κρίσης, το οποίο έγινε δεκτό με επιφυλάξεις από την παγκόσμια κοινότητα.

Κατά τη συνάντησή του με τον Λαβρόφ, ο Γουάνγκ εκτίμησε ότι το σχέδιο αυτό «λαμβάνει υπόψη του τις ανησυχίες για την ασφάλεια όλων των πλευρών και τάσσεται υπέρ της αντιμετώπισης των αιτιών της σύγκρουσης», όπως μετέδωσε το πρακτορείο Xinhua.

Σημάδια προόδου σε ό,τι αφορά την ασφάλεια των εγκαταστάσεων του πυρηνικού σταθμού στη Ζαπορίζια διακρίνει ο επικεφαλής του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ) Ραφαέλ Γκρόσι, σύμφωνα με δηλώσεις του στο ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων RIA Novosti που μεταδίδονται σήμερα.

Ο μεγαλύτερος πυρηνικός σταθμός της Ευρώπης κατελήφθη από τον ρωσικό στρατό τον Μάρτιο του 2022, λίγες ημέρες μετά την έναρξη της εισβολής στην Ουκρανία. Μόσχα και Κίεβο αλληλοκατηγορούνται για επιθέσεις γύρω από τις εγκαταστάσεις του πυρηνικού σταθμού και ο ΔΟΑΕ καταβάλλει προσπάθειες προκειμένου να ληφθούν μέτρα ασφαλείας για να αποτραπεί ένα ενδεχόμενο ατύχημα που θα είχε ολέθριες συνέπειες.

«Μέχρι στιγμής έχουμε διαπιστώσει κάποια πρόοδο, αλλά η κατάσταση παραμένει εξαιρετικά εύθραυστη», δήλωσε στο RIA o Ραφαέλ Γκρόσι, επισημαίνοντας ότι δεν έχει υποπέσει στην αντίληψη του ΔΟΑΕ βομβαρδισμός των εγκαταστάσεων του πυρηνικού σταθμού. «Ωστόσο, ζυγίζω προσεκτικά τα λόγια μου», συμπλήρωσε.

Ο Ραφαέλ Γκρόσι είπε επίσης πως, στο περιθώριο των εργασιών της 78ης συνόδου της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, σκοπεύει να συναντήσει αντιπροσωπείες της Ρωσίας και της Ουκρανίας προκειμένου να συζητήσουν το ζήτημα της ασφάλειας γύρω από τον πυρηνικό σταθμό της Ζαπορίζια.

Η Ουκρανία θα καταθέσει αγωγή στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου (ΠΟΕ) κατά της Πολωνίας, της Ουγγαρίας και της Σλοβακίας για την άρνησή τους να άρουν τις απαγορεύσεις εισαγωγής ουκρανικών γεωργικών προϊόντων, σύμφωνα με συνέντευξη του Ουκρανού υφυπουργού Οικονομικής Ανάπτυξης, Εμπορίου και Γεωργίας και Εμπορικό Επιτετραμμένο της Ουκρανίας Ταράς Κάσκα που δημοσιεύεται στο Politico.

Ο Ταράς Κάσκα δήλωσε ότι η Ουκρανία είναι πιθανόν να επιβάλει επίσης αντίμετρα στην Πολωνία, αν η Βαρσοβία δεν ανακαλέσει τα επιπλέον μέτρα που έχει λάβει.

«Είναι σημαντικό να αποδείξουμε ότι αυτά τα μέτρα είναι νομικά εσφαλμένα. Και για τον λόγο αυτόν θα ξεκινήσουμε νομικές διαδικασίες αύριο», είπε ο Ουκρανός αξιωματούχος, προειδοποιώντας ότι το Κίεβο ετοιμάζεται να απαντήσει απαγορεύοντας την εισαγωγή φρούτων και λαχανικών από την Πολωνία.

Οι απαγορεύσεις που έχουν επιβάλει οι χώρες της κεντρικής Ευρώπης έχουν ως στόχο την προστασία των αγροτών από την αύξηση των εξαγωγών σιτηρών από την Ουκρανία μετά τον ρωσικό αποκλεισμό των ουκρανικών λιμανιών της Μαύρης Θάλασσας.

Ειδικά το κυβερνών κόμμα της Πολωνίας έχει αυξημένο ενδιαφέρον για την ανάσχεση της ροής ουκρανικών σιτηρών, έστω για τον εντυπωσιασμό της κοινής γνώμης, εν όψει των εκλογών της 15ης Οκτωβρίου που εμφανίζονται αμφίρροπες και στις οποίες έχει απόλυτη ανάγκη τη στήριξη της αγροτικής εκλογικής βάσης.

Οι τρεις χώρες της κεντρικής Ευρώπης στασίασαν κατά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία αποφάσισε την Παρασκευή να επιτρέψει την πώληση ουκρανικών σιτηρών στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αποφασίζοντας με την σειρά τους να επιβάλουν τις δικές τους απαγορεύσεις. «Στα μάτια μας, αυτά τα μέτρα της Ουγγαρίας και της Πολωνίας αποτελούν δήλωση απόλυτης δυσπιστίας απέναντι στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή», δήλωσε στο Politico o Ταράς Κάσκα, προσθέτοντας ότι δημιουργείται «τεράστιο συστημικό πρόβλημα» που μεταφράζεται στο ερώτημα αν οι διεθνείς εμπορικοί εταίροι μπορούν να έχουν εμπιστοσύνη στο γεγονός ότι η Κομισιόν εκπροσωπεί όντως την Ευρωπαϊκή Ένωση.

«Για πολλά χρόνια, ίσχυε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι εμπορικός διαπραγματευτής και θεσμός της εμπορικής πολιτικής για λογαριασμό ολόκληρης της Ευρωπαϊκής Ένωσης … Η συστημική προσέγγιση της Βουδαπέστης και της Βαρσοβίας, που αδιαφορεί για τη θέση των θεσμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον τομέα της εμπορικής πολιτικής, πιστεύω ότι θα αποτελέσει πρόβλημα για την Ευρωπαϊκή Ένωση γενικά, διότι εδώ δεν υπάρχει ενότητα», εξήγησε.

Αν και η Σλοβακία απλώς παρέτεινε την προηγούμενη απαγόρευση εισαγωγής ουκρανικών προϊόντων, η Πολωνία και η Ουγγαρία αποφάσισαν την επιβολή επιπλέον απαγορεύσεων για νέα ουκρανικά προϊόντα. Ειδικά οι νέες απαγορεύσεις της Βαρσοβίας αναμένεται να πλήξουν σημαντικό μέρος των ουκρανικών εξαγωγών.

Ο Ταράς Κάσκα εξήγησε επίσης ότι το Κίεβο είναι έτοιμο «να αναλάβει την ευθύνη διασφαλίζοντας ότι οι εξαγωγές από την Ουκρανία δεν θα δημιουργήσουν τσουνάμι για τις γειτονικές χώρες» και ότι προτίθεται να επιβάλει ένα σύστημα εξαγωγικών αδειών σε «πραγματικό χρόνο» για τα σιτηρά, ώστε να επιβραδύνει τις εξαγωγές προς γειτονικές χώρες και να επιτραπεί στην Ουκρανία «να αντιδρά γρήγορα» σε περίπτωση εντοπισμού απότομης αύξησης εξαγωγών.

ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ / ΒΑΡΣΟΒΙΑ – Η Πολωνία, η Σλοβακία και η Ουγγαρία ανακοίνωσαν τους δικούς τους περιορισμούς στις εισαγωγές σιτηρών από την Ουκρανία την Παρασκευή, μετά την απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να μην επεκτείνει την απαγόρευση των εισαγωγών στις πέντε γειτονικές χώρες της ΕΕ.

Η Ουκρανία ήταν ένας από τους κορυφαίους εξαγωγείς σιτηρών παγκοσμίως πριν η εισβολή της Ρωσίας το 2022 μειώσει την ικανότητά της να στέλνει αγροτικά προϊόντα στις αγορές. Οι Ουκρανοί αγρότες βασίζονται στις εξαγωγές σιτηρών μέσω γειτονικών χωρών από την έναρξη της σύγκρουσης, καθώς δεν είναι σε θέση να χρησιμοποιήσουν τις επικρατέστερες διαδρομές μέσω των λιμανιών της Μαύρης Θάλασσας.

Ωστόσο, η υπερπληθώρα σιτηρών και ελαιούχων σπόρων στις γειτονικές χώρες μείωσε τις τιμές εκεί, επηρεάζοντας το εισόδημα των ντόπιων αγροτών, με αποτέλεσμα οι κυβερνήσεις να απαγορεύσουν τις εισαγωγές γεωργικών προϊόντων από την Ουκρανία. Η Ευρωπαϊκή Ένωση παρενέβη τον Μάιο για να αποτρέψει την επιβολή μονομερών απαγορεύσεων από μεμονωμένες χώρες και επέβαλε τη δική της απαγόρευση εισαγωγών σε γειτονικές χώρες. Σύμφωνα με την απαγόρευση της ΕΕ, η Ουκρανία είχε τη δυνατότητα να εξάγει μέσω των χωρών αυτών υπό τον όρο ότι τα προϊόντα θα πωλούνταν αλλού.

Η ΕΕ επέτρεψε τη λήξη αυτής της απαγόρευσης την Παρασκευή, αφού η Ουκρανία δεσμεύτηκε να λάβει μέτρα για την αυστηροποίηση του ελέγχου των εξαγωγών προς τις γειτονικές χώρες. Το θέμα είναι ιδιαίτερα ευαίσθητο τώρα που οι αγρότες συγκομίζουν τις σοδειές τους και ετοιμάζονται να τις πουλήσουν.

Ο επίτροπος Εμπορίου της ΕΕ Βάλντις Ντομπρόβσκις ανέφερε την Παρασκευή ότι οι χώρες θα πρέπει να απέχουν από μονομερή μέτρα κατά των εισαγωγών ουκρανικών σιτηρών, αλλά η Πολωνία, η Σλοβακία και η Ουγγαρία αντέδρασαν αμέσως επιβάλλοντας εκ νέου τους δικούς τους περιορισμούς στις ουκρανικές εισαγωγές σιτηρών. Θα συνεχίσουν να επιτρέπουν τη διαμετακόμιση των ουκρανικών προϊόντων.

«Εφόσον η Ουκρανία είναι σε θέση να βεβαιώσει ότι το σιτάρι θα φτάσει στη χώρα προορισμού, μέσω φορτηγών και τρένων, η απαγόρευση της εγχώριας χρήσης δεν πρόκειται να επηρεάσει την ικανότητα της Ουκρανίας να εξάγει εξαγωγές», δήλωσε ο Τέρι Ράιλι, ανώτερος στρατηγικός εμπειρογνώμονας της Marex για τη γεωργία. Σημείωσε ότι οι διαταραχές στις εξαγωγές της Μαύρης Θάλασσας αποτελούν μεγαλύτερη ανησυχία.

Δεν είναι σαφές πόσο έχει δεσμευτεί η Ουκρανία να περιορίσει τις εξαγωγές ή πώς οι νέες απαγορεύσεις θα επηρεάσουν τη ροή των προϊόντων από την Ουκρανία. Το θέμα ανέδειξε τη διαίρεση εντός της ΕΕ σχετικά με τον αντίκτυπο του πολέμου στην Ουκρανία στις οικονομίες των χωρών-μελών, όπου υπάρχουν ισχυρά γεωργικά και κτηνοτροφικά λόμπι.

Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι εξέφρασε την ικανοποίησή του για την απόφαση της ΕΕ να μην παρατείνει περαιτέρω την απαγόρευση των εξαγωγών σιτηρών του Κιέβου, αλλά δήλωσε ότι η κυβέρνησή του θα αντιδράσει «με πολιτισμένο τρόπο» εάν τα κράτη-μέλη της ΕΕ παραβιάσουν τους κανόνες της ΕΕ.

Ωστόσο, οι τρεις χώρες υποστηρίζουν ότι οι ενέργειές τους είναι προς το συμφέρον των οικονομιών τους.

«Η απαγόρευση καλύπτει τέσσερα δημητριακά, αλλά κατόπιν αιτήματός μου και αιτήματος των αγροτών, η απαγόρευση επεκτάθηκε ώστε να συμπεριλάβει και γεύματα από αυτά τα δημητριακά (καλαμπόκι, σιτάρι, ελαιοκράμβη), έτσι ώστε ούτε αυτά τα προϊόντα να επηρεάσουν την πολωνική αγορά», ανέφερε ο Πολωνός υπουργός Γεωργίας Ρόμπερτ Τέλους σε δήλωση που αναρτήθηκε στο Facebook.

«Θα επεκτείνουμε την απαγόρευση αυτή παρά τη διαφωνία τους, παρά τη διαφωνία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής», πρόσθεσε ο Πολωνός πρωθυπουργός Ματέους Μοραβιέτσκι. «Θα το κάνουμε γιατί είναι προς το συμφέρον του Πολωνού αγρότη.»

Η Ουγγαρία επέβαλε εθνική απαγόρευση εισαγωγών σε 24 ουκρανικά γεωργικά προϊόντα, περιλαμβανομένων σιτηρών, λαχανικών και πολλών προϊόντων κρέατος και μελιού, σύμφωνα με κυβερνητικό διάταγμα που δημοσιεύθηκε την Παρασκευή.

Το παράδειγμα τους ακολούθησε και ο υπουργός Γεωργίας της Σλοβακίας, ανακοινώνοντας τη δική του απαγόρευση εισαγωγής σιτηρών. Οι απαγορεύσεις και των τριών χωρών ισχύουν μόνο για τις εγχώριες εισαγωγές και δεν επηρεάζουν τη διαμετακόμιση προς άλλες αγορές.

 

Διαδρομές αλληλεγγύης

Η ΕΕ δημιούργησε εναλλακτικές χερσαίες διαδρομές, τις λεγόμενες «Διαδρομές Αλληλεγγύης», τις οποίες η Ουκρανία μπορεί να χρησιμοποιεί για να εξάγει τα σιτηρά και τους ελαιούχους σπόρους της, αφότου η Ρωσία υπαναχώρησε από τη συμφωνία για τα σιτηρά στη Μαύρη Θάλασσα, η οποία είχε συναφθεί με τη διαμεσολάβηση του ΟΗΕ τον Ιούλιο και η οποία επέτρεπε την ασφαλή διέλευση των φορτηγών πλοίων.

Η Επιτροπή της ΕΕ δήλωσε ότι τα υφιστάμενα μέτρα θα λήξουν όπως είχε αρχικά προγραμματιστεί την Παρασκευή, καθώς η Ουκρανία συμφώνησε να εισαγάγει μέτρα όπως ένα σύστημα αδειοδότησης εξαγωγών εντός 30 ημερών.

Η ΕΕ δήλωσε ότι δεν υπάρχει λόγος παράτασης της απαγόρευσης, διότι οι στρεβλώσεις στην προσφορά που οδήγησαν στην απαγόρευση τον Μάιο έχουν εξαφανιστεί από την αγορά.

Δήλωσε επίσης ότι δεν θα επιβάλει περιορισμούς όσο η Ουκρανία ασκεί αποτελεσματικούς ελέγχους των εξαγωγών.

Οι αγρότες στις πέντε χώρες που γειτνιάζουν με την Ουκρανία έχουν επανειλημμένα διαμαρτυρηθεί για την υπερπληθώρα προϊόντων που πλήττει τις εγχώριες τιμές τους και τους ωθεί στη χρεοκοπία.

Οι εν λόγω χώρες, πλην της Βουλγαρίας, πίεζαν για την παράταση της απαγόρευσης της ΕΕ. Η Βουλγαρία ψήφισε την Πέμπτη υπέρ της κατάργησης των περιορισμών.

Η κυβέρνηση της Ρουμανίας, η οποία, σε αντίθεση με τις ομολόγους της, δεν είχε εκδόσει μονομερή απαγόρευση πριν από τον Μάιο, δήλωσε την Παρασκευή ότι «λυπάται που δεν μπόρεσε να βρεθεί ευρωπαϊκή λύση για την παράταση της απαγόρευσης».

Η Ρουμανία δήλωσε ότι θα περιμένει να παρουσιάσει η Ουκρανία το σχέδιό της για την αποτροπή ενός κύματος εξαγωγών, προτού αποφασίσει πώς θα προστατεύσει τους Ρουμάνους αγρότες.

Πάνω από το 60% των εναλλακτικών ροών να περνούν από το έδαφος της Ρουμανίας, κυρίως μέσω του Δούναβη, και οι αγρότες της έχουν απειλήσει με διαμαρτυρίες αν δεν παραταθεί η απαγόρευση.

Τον τελευταίο χρόνο, η Ουκρανία διακινούσε το 60% των εξαγωγών της μέσω των Διαδρομών Αλληλεγγύης και το 40% μέσω της Μαύρης Θάλασσας, χάρη στη συμφωνία για τα σιτηρά, η οποία όμως κατέρρευσε τον Ιούλιο.

Τον Αύγουστο, περίπου 4 εκατομμύρια τόνοι σιτηρών της Ουκρανίας πέρασαν από τις λωρίδες αλληλεγγύης, εκ των οποίων σχεδόν 2,7 εκατομμύρια τόνοι διακινήθηκαν μέσω του Δούναβη.

Επιμέλεια: Αλία Ζάε

Από την 1η Ιανουαρίου έως τις 31 Αυγούστου, η συνοριακή αστυνομία απέτρεψε περισσότερες από 131.000 απόπειρες παράνομης διέλευσης στη Βουλγαρία, 49% περισσότερες σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2022, ανακοίνωσε το γραφείο Τύπου της γενικής αστυνομικής διεύθυνσης. Σχεδόν όλες αυτές οι απόπειρες έγιναν στα βουλγαροτουρκικά σύνορα. Την ίδια περίοδο, 1.018 υπήκοοι τρίτων χωρών συνελήφθησαν καθώς επιχειρούσαν να εισέλθουν παράνομα στη Βουλγαρία.

Μεταξύ των κρατουμένων στα σύνορα με την Τουρκία, ο μεγαλύτερος αριθμός προερχόταν από την Συρία, το Αφγανιστάν, το Μαρόκο και το Ιράκ. Η ανάλυση των δεδομένων δείχνει ότι οι υπήκοοι του Μαρόκου και του Αφγανιστάν παραβιάζουν ως επί το πλείστον τα πράσινα σύνορα, ενώ οι υπήκοοι της Συρίας και του Ιράκ επιχειρούν να περάσουν παράνομα τόσο μέσω των πράσινων συνόρων όσο και μέσω συνοριακού περάσματος κρυμμένοι σε οχήματα.

Συνολικά 1.607 υπήκοοι τρίτων χωρών συνελήφθησαν κατά την προσπάθειά τους να αναχωρήσουν παράνομα από τη Βουλγαρία, στην πλειονότητά τους στα βουλγαροσερβικά σύνορα. Μόνο τον Αύγουστο, τέθηκαν υπό κράτησιν 417 άτομα, κατά 33% περισσότεροι σε σχέση με τον Ιούλιο του 2023.

Κατά το διάστημα Ιουνίου-Αυγούστου 2023, η συνοριακή αστυνομία απέτρεψε περισσότερες από 75.000 απόπειρες παράνομης εισόδου στη Βουλγαρία, ενώ τους αντίστοιχους μήνες του 2022 ο αριθμός τους ανήλθε σε 50.000.

Από τον Ιούνιο έως τον Αύγουστο 2023, ξεκίνησαν συνολικά 174 προδικαστικές διαδικασίες στην συνοριακή αστυνομία κατά διακινητών και συνεργών, σε αύξηση κατά 70% σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2022.

Τον Ιούνιο-Αύγουστο 2023, οι αστυνομικοί των συνόρων κατέσχεσαν 4.060 κιλά καπνού και πάνω από 245.000 κουτιά τσιγάρων διαφόρων εμπορικών σημάτων που διακινήθηκαν παράνομα, αποτρέποντας απώλειες περίπου 1,5 εκατομμυρίου λέβα για τον κρατικό προϋπολογισμό από . Την ίδια περίοδο του 2022, οι αντίστοιχοι αριθμοί ήταν περίπου 70 κιλά καπνού και 74.000 κουτιά τσιγάρων, αποτρέποντας απώλειες 445.000 λέβα.

Τους τελευταίους τρεις μήνες, η συνοριακή αστυνομία κατέσχεσε περισσότερα από 145 κιλά αποξηραμένης μαριχουάνας, αξίας περίπου 3 εκατομμυρίων λέβα. Την ίδια περίοδο του 2022, η κατασχεθείσα μαριχουάνα είχε αξία περίπου 65.000 λέβα.

Το υπουργικό συμβούλιο της Βόρειας Μακεδονίας, κατά τη σημερινή του συνεδρίαση αποφάσισε να κατακυρώσει υπέρ της κοινοπραξίας ΔΕΗ – Archirodon την κατασκευή και εκμετάλλευση του μεγάλου υδροηλεκτρικού έργου «Cebren», αξίας ενός δισ. ευρώ, σε σύμπραξη με το Δημόσιο της Βόρειας Μακεδονίας.

Το έργο θα έχει εγκατεστημένη ισχύ 333-458 MW για ετήσια παραγωγή 1000-1200 GWh ηλεκτρικής ενέργειας και σχεδιάζεται να υλοποιηθεί στη βάση σύμπραξης δημόσιου-ιδιωτικού τομέα, όπου η κρατική επιχείρηση ηλεκτρισμού της Βόρειας Μακεδονίας ESM θα είναι ο δημόσιος εταίρος στο έργο και θα κατέχει ποσοστό 33%.

Σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση της κυβέρνησης της Βόρειας Μακεδονίας, η αξία της επένδυσης ανέρχεται σε περίπου σε ένα δισ. ευρώ.

Όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση της κυβέρνησης της Βόρειας Μακεδονίας, η κοινοπραξία ΔΕΗ – Archirodon πρέπει εντός διαστήματος τριών μηνών να συμπράξει συμφωνία με την ESM και, μετά την ολοκλήρωση της μελέτης και την εξασφάλιση των απαραίτητων αδειών, θα πρέπει να ξεκινήσει η κατασκευή του έργου, η οποία αναμένεται να διαρκέσει επτά χρόνια.

Η κοινοπραξία ΔΕΗ – Archirodon ήταν η μοναδική, η οποία είχε υποβάλλει ολοκληρωμένη προσφορά για το μεγάλο υδροηλεκτρικό έργο «Cebren» στον τελευταίο διαγωνισμό που είχε προκηρύξει το Δημόσιο της Βόρειας Μακεδονίας. Ο διαγωνισμός αφορούσε την παραχώρηση εκμετάλλευσης των υδάτων σχετικά με την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από υδροηλεκτρικές μονάδες στον ποταμό Τσρνα Ρέκα (ЦРНА РЕКА/Μαύρος Ποταμός), στο νοτιοδυτικό τμήμα της Βόρειας Μακεδονίας.

Είχαν προηγηθεί, από το 2006, 13 δημοπρασίες από τη μεριά του Δημοσίου της Βόρειας Μακεδονίας για την κατασκευή και εκμετάλλευση του μεγάλου υδροηλεκτρικού έργου «Cebren», οι οποίες είχαν αποβεί όλες άγονες για διάφορους λόγους.

Η διμερής διακλαδική άσκηση Έρευνας-Διάσωσης με την ονομασία «Joint SAR Ionian Livex 23» ολοκληρώθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου στη θαλάσσια περιοχή του Ιονίου Πελάγους, με τη συμμετοχή δυνάμεων από την Ελλάδα και την Αλβανία.

Όπως ανακοινώθηκε σήμερα, η άσκηση εντάσσεται στον συνολικό σχεδιασμό του ΓΕΕΘΑ ως προς τις διεθνείς συνεργασίες των Ενόπλων Δυνάμεων και στις δράσεις επιχειρησιακής εκπαίδευσης των δύο χωρών και συνέβαλε στην επαύξηση του επιπέδου της επιχειρησιακής ετοιμότητας, της διαλειτουργικότητας και της συναντίληψης των συμμετεχουσών δυνάμεων.

Οι ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις συμμετείχαν με το Ταχύ Περιπολικό Κατευθυνομένων Βλημάτων «Τρουπάκης» του Πολεμικού Ναυτικού, ενώ οι αλβανικές Ένοπλες Δυνάμεις συμμετείχαν με τα περιπολικά ALS ILIRIA P-131 και ALS ORIKU P-131, καθώς και με δύο Ταχύπλοα Σκάφη Ειδικών Επιχειρήσεων τύπου RHIB-11 (Rigid-Hulled Inflatable Boat).

Σκοπός της άσκησης ήταν η εκπαίδευση των συμμετεχόντων πληρωμάτων στην διεξαγωγή ναυτικών επιχειρήσεων με έμφαση στην χρήση τυποποιημένων επιχειρησιακών διαδικασιών σε αντικείμενα Search and Rescue (SAR), σύμφωνα με τις ισχύουσες Διεθνείς Συμβάσεις και την εθνική νομοθεσία των δύο χωρών.

Κατά την διάρκεια της άσκησης εκτελέστηκαν σύνθετα επιχειρησιακά αντικείμενα, όπως:

● Επιχειρήσεις Θαλάσσιας Απαγόρευσης (Maritime Interdiction Operations – MIO)

● Διαδικασίες Έρευνας και Διάσωσης (Search and Rescue – SAR)

● Προχωρητικοί ελιγμοί

● Γυμνάσια αντιμετώπισης ασύμμετρης απειλής

● Γυμνάσια προσεγγίσεων για μεταφορά αντικειμένων

Στις 7 Σεπτεμβρίου, πραγματοποιήθηκε η Ημέρα Διακεκριμένων Επισκεπτών στους Αγίους Σαράντα στην Αλβανία, την οποία παρακολούθησαν ο Commander of the Albanian Naval Force Rear Admiral Adnand Agastra, ο διοικητής του Πολυεθνικού Ναυτικού Στρατηγείου GR Maritime Force αρχιπλοίαρχος Βασίλειος Γρυπάρης ΠΝ ως εκπρόσωπος του αρχηγού ΓΕΝ αντιναύαρχου Ιωάννη Δρυμούση ΠΝ, ο ακόλουθος Άμυνας της Ελλάδας στην Αλβανία συνταγματάρχης (ΠΖ) Ιωάννης Μώκος, αλλά και αξιωματικοί του Λιμενικού και της Αστυνομίας της Αλβανίας.

Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν δήλωσε χθες πως η δίωξη του πρώην προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ έχει πολιτικά κίνητρα και δείχνει πως το πολιτικό σύστημα των ΗΠΑ είναι «σάπιο».

Σε σχόλιά του σε φόρουμ στο Βλαδιβοστόκ της ρωσικής Άπω Ανατολής, ο κος Πούτιν δήλωσε επίσης πως είναι απίθανο να υπάρξουν σημαντικές αλλαγές στις αμερικανορωσικές σχέσεις ανεξαρτήτως του ποιος θα είναι ο επόμενος πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών.

Ο Ντόναλντ Τραμπ, φαβορί για το προεδρικό χρίσμα των Ρεπουμπλικανών ενόψει των προεδρικών εκλογών του 2024, αντιμετωπίζει σειρά ποινικών διώξεων κατηγορούμενος μεταξύ άλλων ότι προσπάθησε να ανατρέψει την ήττα του στις προεδρικές εκλογές του 2020 από τον Τζο Μπάιντεν.

Ο κος Πούτιν υποστήριξε πως αυτό που συμβαίνει τώρα στις Ηνωμένες Πολιτείες καταδεικνύει «όλη τη σαπίλα του αμερικανικού συστήματος» και τη δίωξη ενός πολιτικού αντιπάλου για πολιτικούς λόγους.

Ο Ρώσος πρόεδρος δήλωσε επίσης χθες πως η Δύση προσπαθεί να συγκρατήσει την Κίνα, όμως η προσπάθειά της θα αποτύχει.

Στα σχόλιά του στο φόρουμ του Βλαδιβοστόκ τόνισε ακόμη ότι οι σινορωσικές σχέσεις βρίσκονται σε «άνευ προηγουμένου» επίπεδο.

Αναφορικά με την Ουκρανία, ο κος Πούτιν δήλωσε πως πιστεύει ότι θα είναι έτοιμη να συζητήσει για ειρήνη μόνο όταν εξαντληθούν οι πόροι της, όμως το Κίεβο θα χρησιμοποιήσει ενδεχόμενη παύση των εχθροπραξιών για να επανεξοπλισθεί.

Μιλώντας στο φόρουμ, ο Ρώσος πρόεδρος επανέλαβε τον ισχυρισμό του πως η συνεχιζόμενη αντεπίθεση της Ουκρανίας έχει αποτύχει, λέγοντας πως «δεν παρήγαγε αποτελέσματα».

Σύμφωνα εξάλλου με τον κο Πούτιν, 1.000 ως 1.500 Ρώσοι υπογράφουν καθημερινά εθελοντικά συμβόλαια για να ενταχθούν στις ένοπλες δυνάμεις.

Ο κος Πούτιν απάντησε με τον ισχυρισμό αυτό σε ερώτηση για το αν η Ρωσία χρειάζεται να προχωρήσει σε νέα υποχρεωτική επιστράτευση για να προωθήσει τη στρατιωτική προσπάθειά της στην Ουκρανία, κάτι για το οποίο το Κρεμλίνο έχει επανειλημμένα δηλώσει πως δεν είναι απαραίτητο.

Τους έξι ή επτά τελευταίους μήνες, 270.000 άνθρωποι έχουν υπογράψει εθελοντικά συμβόλαια, δήλωσε ο κος Πούτιν – αριθμός ελαφρώς χαμηλότερος από τους 280.000 για τους οποίους είχε κάνει λόγο νωρίτερα αυτό το μήνα ο πρώην πρόεδρος Ντμίτρι Μεντβέντεφ.

Ο κος Πούτιν απέρριψε επίσης σενάρια σύμφωνα με τα οποία η Αρμενία έχει διαρρήξει τις σχέσεις της με τη σύμμαχό της Ρωσία, προσθέτοντας ότι το Γερεβάν έχει ουσιαστικά αποδεχθεί την κυριαρχία του Αζερμπαϊτζάν στην αποσχισθείσα περιφέρεια του Ναγκόρνο-Καραμπάχ.

Η Αρμενία και η Ρωσία, οι οποίες είναι σύμμαχοι βάσει συνθήκης, βρίσκονται τις τελευταίες εβδομάδες στα μαχαίρια. Το Γερεβάν έχει κατηγορήσει τη Μόσχα ότι δεν τηρεί τις υποσχέσεις της ούτε προς την Αρμενία ούτε προς τον αρμενικό πληθυσμό του Ναγκόρνο-Καραμπάχ.

Δημόσιος έπαινος για τον Μασκ

Από την άλλη, ο Ρώσος πρόεδρος έπλεξε το εγκώμιο του νοτιοαφρικανικής καταγωγής επιχειρηματία Ήλον Μασκ, τον οποίο χαρακτήρισε «εξαίρετο άνθρωπο» και επιχειρηματία και του οποίου η εταιρεία SpaceX έχει αναδειχθεί σε σημαντικό παίκτη στη βιομηχανία των διαστημικών μεταφορών.

Αυτός ο δημόσιος έπαινος εκ μέρους του κου Πούτιν έγινε λίγες ημέρες αφότου ο κος Μασκ είπε ότι απέρριψε πέρυσι το αίτημα της Ουκρανίας να ενεργοποιήσει το δορυφορικό δίκτυο Starlink πάνω από το λιμάνι της Σεβαστούπολης, στην Κριμαία, για να βοηθήσει σε μια επίθεση εναντίον του ρωσικού στόλου, εξηγώντας ότι φοβόταν πως θα γινόταν συνεργός σε μια «σημαντική» πολεμική ενέργεια.

Ο πρώην πρόεδρος της Ρωσίας Ντμίτρι Μεντβέντεφ επαίνεσε επίσης τον Μασκ με ανάρτησή του στην πλατφόρμα Χ για αυτήν την απόφασή του, για την οποία Ουκρανοί πολιτικοί του άσκησαν δριμεία κριτική.

Ο κος Πούτιν, μιλώντας σε οικονομικό φόρουμ στη ρωσική Άπω Ανατολή, δεν αναφέρθηκε στο θέμα του Starlink, όταν όμως ρωτήθηκε για την επιτυχία της εταιρείας SpaceX, απάντησε: «Όσον αφορά τις ιδιωτικές επιχειρήσεις και τον Ήλον Μασκ (…) είναι αναμφίβολα εξαίρετο πρόσωπο. Αυτό πρέπει να το αναγνωρίσουμε και νομίζω ότι το αναγνωρίζει όλος ο κόσμος. Είναι ένας δραστήριος και ταλαντούχος επιχειρηματίας και έχει πετύχει πολλά, με τη στήριξη και του αμερικανικού κράτους».

Ο Ρώσος πρόεδρος είπε ότι η Μόσχα σχεδιάζει να συνεχίσει το δικό της διαστημικό πρόγραμμα, παρά την αποτυχία της αποστολής της στη Σελήνη τον περασμένο μήνα.

Τη στήριξη της ΕΕ στη χώρα μας μετά τις καταστροφικές πλημμύρες με ποσό που θα φτάσει τα 2,2 δισεκατομμύρια ευρώ εξασφάλισε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, κατά τη συνάντησή του χθες στο Στρασβούργο με την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν και μέλη του Κολεγίου των Επιτρόπων.

Το θέμα της συνάντησης ήταν η ευρωπαϊκή στήριξη της χώρας μας για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων των πρόσφατων φυσικών καταστροφών. Στις διευρυμένες συνομιλίες έλαβαν μέρος, από την πλευρά της κυβέρνησης, ο Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης, ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών Χρήστος Σταϊκούρας, ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Λευτέρης Αυγενάκης, ο Αναπληρωτής Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Νίκος Παπαθανάσης και ο Υφυπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Θάνος Πετραλιάς.

Από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής συμμετείχαν ο Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος Βάλντις Ντομπρόβσκις, ο Αντιπρόεδρος Μαργαρίτης Σχοινάς, ο Επίτροπος αρμόδιος για τον Προϋπολογισμό και τη Διοίκηση Γιοχάνες Χαν, ο Επίτροπος αρμόδιος για την Απασχόληση και τα Κοινωνικά Δικαιώματα Νίκολας Σμιτ, ο Επίτροπος αρμόδιος για την Οικονομία Πάολο Τζεντιλόνι, ο Επίτροπος αρμόδιος για τη Γεωργία Γιάνουτζ Βοϊτσεκόφκι και η Επίτροπος αρμόδια για τη Συνοχή και τις Μεταρρυθμίσεις Ελίσα Φερέιρα.

Στη συνέχεια, ο Πρωθυπουργός είχε συνάντηση με τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος Μάνφρεντ Βέμπερ.

Η πρόεδρος της Κομισιόν στις δηλώσεις της τόνισε ότι η ΕΕ είναι δίπλα την Ελλάδα για να διοχετεύσει πόρους και από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Αλληλεγγύης, με πρώτο πακέτο που θα φτάνει τα 400 εκ ευρω για το επόμενο έτος. Η χώρα μας, όπως είπε η κα Φον ντερ Λάιεν, μπορεί να χρησιμοποιήσει πόρους και από το πρόγραμμα Next Generation 2, σε συνεργασία με την ΕΕ, επισημαίνοντας ότι η επιτροπή θα είναι δίπλα στην Ελλάδα για να φτιαχτεί ό,τι καταστράφηκε.

«Το κύριο μήνυμά μου είναι ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα είναι επινοητική, θα είμαστε γρήγοροι και ευέλικτοι, θα κινητοποιήσουμε όλους τους πόρους της ΕΕ που μπορούν να αναπτυχθούν», είπε η πρόεδρος της Κομισιόν, επισημαίνοντας πέντε σημαντικές ροές χρηματοδότησης που θα μπορούσαν να κινητοποιηθούν:

Πρώτον, η χρησιμοποίηση κονδυλίων συνοχής από την προηγούμενη προγραμματική περίοδο που δεν έχουν δαπανηθεί, τα οποία διαφορετικά θα χαθούν, και θα διατεθεί «εμπροσθοβαρώς μέρος των τρεχόντων κονδυλίων συνοχής», όπως είπε.

Δεύτερον, το ίδιο ισχύει και για το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο+, , και αφού αυτά τα κονδύλια θα χάνονταν, μπορούν να εκταμιευθούν φέτος.

Το τρίτο σημείο, όπως είπε η κα Φον Ντερ Λάιεν, είναι η Κοινή Αγροτική Πολιτική, που μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο, αφού υπάρχουν δύο αχρησιμοποίητα κονδύλια από το προηγούμενο ελληνικό πρόγραμμα αγροτικής ανάπτυξης.

«Συνολικά, η Ελλάδα θα μπορούσε να κινητοποιήσει έως και 2,25 δισεκατομμύρια ευρώ. Επιπλέον, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι έτοιμη να αξιολογήσει ελληνικό αίτημα για στήριξη από το Ταμείο Αλληλεγγύης. Εν προκειμένω είναι σημαντικό τα κράτη-μέλη να συμφωνήσουν με την πρότασή μας για προσαύξηση των κεφαλαίων του Ταμείου Αλληλεγγύης. Αν αυτό συμβεί το επόμενο έτος, θα μπορούσαμε να διαθέσουμε έως 400 εκατομμύρια ευρώ», είπε.

Τέλος, η Ελλάδα θα μπορούσε να εξετάσει το ενδεχόμενο να χρησιμοποιήσει ορισμένους από τους πόρους του Next Generation EU, και όπως είπε η πρόεδρος της Κομισιόν «πρέπει όλοι να επιδείξουμε τη μέγιστη δυνατή ευελιξία, διότι η πρόταση για αναθεώρηση του εθνικού προγράμματος μόλις υποβλήθηκε».

Από την πλευρά του, ο Κυριάκος Μητσοτάκης ευχαρίστησε την πρόεδρο της Κομισιόν για την ταχύτητα με την οποία ανταποκρίθηκε και που βρίσκεται στο πλευρό της Ελλάδας, ενώ τόνισε ότι η χώρα μας μέσα σε διάστημα ενός μηνός υπέστη δύο πολύ μεγάλες καταστροφές. Πρώτα την μεγάλη πυρκαγιά στον Έβρο που, όπως είπε, είναι η μεγαλύτερη στην ιστορία της Ευρώπης και στη συνέχεια την κακοκαιρία Daniel στη Θεσσαλία και την Κεντρική Ελλάδα «με τις χειρότερες πλημμύρες στην ιστορία της χώρας και της Ευρώπης».

Παράλληλα ο πρωθυπουργός έδειξε μια φωτογραφία από τη Μεταμόρφωση πριν και μετά την κακοκαιρία, σχολιάζοντας πως δεν έχουμε ξαναδεί παρόμοια καταστροφή. Εξέφρασε τα συλλυπητήριά του στους ανθρώπους που πενθούν για την απώλεια αγαπημένων προσώπων και ευχαρίστησε τις ομάδες μηχανισμού έκτακτης ανάγκης, την Πολιτική Προστασία, τους εθελοντές, που συμμετέχουν ακόμη ενεργά στην προσπάθεια.

Το σημαντικότερο, είπε, είναι οι ζωές των ανθρώπων και οι περιουσίες τους. «Προτεραιότητά μας είναι να επιστρέψουν στα σπίτια τους, στις επιχειρήσεις τους και στηριζόμαστε στην υποστήριξη της Ευρώπης. Το καλό είναι ότι η Οικονομία μας είναι σε καλή κατάσταση και είμαστε σε θέση να καλύψουμε πρώτες ανάγκες χωρίς να παρεκκλίνουμε από τους στόχους του προϋπολογισμού», υπογράμμισε.

Αναλυτικά οι δηλώσεις

Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν: Κύριε Πρωθυπουργέ, αγαπητέ Κυριάκο, σε ευχαριστώ πολύ που ήρθες εδώ, στο Στρασβούργο. Είμαι συγκλονισμένη από τις πρόσφατες φυσικές καταστροφές που έπληξαν την Ελλάδα και τους πολίτες της. Μου δείξατε τις φωτογραφίες, είναι κάτι απερίγραπτο. Για πρώτη φορά βλέπουμε ότι η Ελλάδα αντιμετώπισε τις πιο δραματικές δασικές πυρκαγιές που έχει βιώσει η Ευρωπαϊκή Ένωση. Ουδέποτε στο παρελθόν έχει καταστραφεί μια τόσο μεγάλη έκταση από δασικές πυρκαγιές.

Στη συνέχεια, πλημμύρες έπληξαν μεγάλες περιοχές της Ελλάδας, για παράδειγμα τον κάμπο της Θεσσαλίας. Οι εικόνες από τη Λάρισα είναι συγκλονιστικές. Επιτρέψτε μου να σας διαβεβαιώσω ότι οι σκέψεις μας είναι με όλες τις γυναίκες, τους άνδρες και τα παιδιά που υπομένουν με θάρρος αυτές τις καταστροφές και θρηνούμε για τις ζωές που χάθηκαν.

Η Ευρώπη στέκεται στο πλευρό του ελληνικού λαού και θέλω η Ελλάδα και ο ελληνικός λαός να γνωρίζουν ότι είμαστε μαζί τους. Η Ένωσή μας είναι μια ένωση αλληλεγγύης. Επομένως, ήταν πολύ σημαντικό για εμάς που μπορέσουμε να συναντηθούμε σήμερα, εδώ. Κυριάκο, σε ευχαριστώ πολύ που ήρθες και που συζητήσαμε για αυτή την αλληλεγγύη, μαζί με τους Υπουργούς σας και τους Επιτρόπους μας.

Συζητήσαμε τους καλύτερους τρόπους με τους οποίους μπορούμε να βοηθήσουμε τον ελληνικό λαό. Θα χρειαστούν πολλές επενδύσεις για την ανοικοδόμηση, αλλά είναι επίσης απαραίτητη η άμεση στήριξη και βοήθεια για την αποκατάσταση των μέσων βιοπορισμού.

Το κύριο μήνυμά μου είναι ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα είναι επινοητική, θα είμαστε γρήγοροι και ευέλικτοι, θα κινητοποιήσουμε όλους τους πόρους της ΕΕ που μπορούν να αναπτυχθούν. Επιτρέψτε μου να επικεντρωθώ σε πέντε σημαντικές ροές χρηματοδότησης που θα μπορούσαν να κινητοποιηθούν.

Πρώτον, θα πρέπει να χρησιμοποιήσουμε κονδύλια συνοχής από την προηγούμενη προγραμματική περίοδο που δεν έχουν δαπανηθεί, τα οποία διαφορετικά θα χαθούν – πρόκειται λοιπόν για φρέσκα χρήματα – και να διαθέσουμε εμπροσθοβαρώς μέρος των τρεχόντων κονδυλίων συνοχής.

Δεύτερον, το ίδιο ισχύει και για το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο+, το οποίο θα μπορούσε να κινητοποιηθεί και σε αυτή την περίπτωση. Αυτά τα κονδύλια θα χάνονταν και μπορούν να εκταμιευθούν φέτος. Έτσι, μέρος των χρημάτων που μπορούν να διατεθούν άμεσα στους Έλληνες πολίτες για τη στήριξή τους θα είναι ευρωπαϊκά χρήματα.

Το τρίτο σημείο είναι η Κοινή Αγροτική Πολιτική, που μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο. Εδώ υπάρχουν δύο αχρησιμοποίητα κονδύλια από το προηγούμενο ελληνικό πρόγραμμα αγροτικής ανάπτυξης. Αλλά εξετάζουμε επίσης τα κονδύλια του τρέχοντος ελληνικού στρατηγικού σχεδίου της ΚΑΠ και θα εξετάσουμε το γεωργικό αποθεματικό για το επόμενο έτος. Αυτά τα κονδύλια θα μπορούσαν, για παράδειγμα, να συμβάλουν στην αποκατάσταση των δασικών ή γεωργικών υποδομών.

Πρέπει να γίνουν πολλά. Συνολικά, η Ελλάδα θα μπορούσε να κινητοποιήσει έως και 2,25 δισεκατομμύρια ευρώ.

Επιπλέον, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι έτοιμη να αξιολογήσει ελληνικό αίτημα για στήριξη από το Ταμείο Αλληλεγγύης. Εν προκειμένω είναι σημαντικό τα κράτη-μέλη να συμφωνήσουν με την πρότασή μας για προσαύξηση των κεφαλαίων του Ταμείου Αλληλεγγύης. Αν αυτό συμβεί το επόμενο έτος, θα μπορούσαμε να διαθέσουμε έως 400 εκατομμύρια ευρώ.

Τέλος, η Ελλάδα θα μπορούσε να εξετάσει το ενδεχόμενο να χρησιμοποιήσει ορισμένους από τους πόρους του NextGenerationEU. Φυσικά, στο πλαίσιο του NextGenerationEU πρέπει όλοι να επιδείξουμε τη μέγιστη δυνατή ευελιξία, διότι η πρόταση για αναθεώρηση του εθνικού προγράμματος μόλις υποβλήθηκε. Θα εργαστούμε λοιπόν με βάση αυτό.

Οι υπηρεσίες της Επιτροπής θα συνεργαστούν στενά πάνω σε όλες αυτές τις επιλογές με τις ελληνικές αρχές. Αποφασίσαμε να συγκροτήσουμε μια ειδική ομάδα εργασίας η οποία θα ξεκινήσει αμέσως δουλειά, σήμερα. Μαζί θα βρούμε τους καλύτερους δυνατούς τρόπους για να βοηθήσουμε τους Έλληνες. Ο ελληνικός λαός μπορεί να βασίζεται στην Ευρώπη για ταχεία στήριξη, μέγιστη ευελιξία. Στεκόμαστε στο πλευρό σας, όχι μόνο σε αυτή την δύσκολη συγκυρία, αλλά και για την ανοικοδόμηση και την ανασυγκρότηση.

Κυριάκος Μητσοτάκης: Ευχαριστώ, κα Πρόεδρε, αγαπητή Ούρσουλα. Πρώτα απ’ όλα, σε ευχαριστώ για την ταχύτητα με την οποία ανταποκρίθηκες στο αίτημά μου να συναντηθούμε με εσένα και το επιτελείο σου ώστε να συζητήσουμε, όπως κάναμε σήμερα, σε μια πολύ εποικοδομητική συνάντηση, τους τρόπους με τους οποίους η Ευρώπη μπορεί να σταθεί στο πλευρό του ελληνικού λαού σε αυτές τις εξαιρετικά δύσκολες στιγμές.

Θα ήθελα αρχικά να αναφερθώ στη σοβαρότητα της παρούσας κατάστασης. Τον τελευταίο μήνα η Ελλάδα υπέστη δύο  φυσικές καταστροφές ιστορικών διαστάσεων. Η πυρκαγιά στην περιοχή του Έβρου είναι η μεγαλύτερη πυρκαγιά στην ιστορία της Ευρώπης. Και σαν να μην έφτανε αυτό, ύστερα μας χτύπησε και η μεγάλη κακοκαιρία Daniel, η οποία έπληξε ιδιαίτερα έντονα τις περιοχές της Θεσσαλίας και της κεντρικής Ελλάδας. Είχαμε τις χειρότερες πλημμύρες στην ιστορία μας. Πρόκειται ίσως για μία από τις ισχυρότερες καταιγίδες που έχουν πλήξει την Ευρώπη.

Θα ήθελα να εκφράσω και πάλι τα συλλυπητήριά μου σε όσους έχασαν αγαπημένα τους πρόσωπα σε αυτήν την κακοκαιρία. Θα ήθελα να ευχαριστήσω τα συνεργεία έκτακτων αναγκών, την Πολιτική Προστασία, τις Ένοπλες Δυνάμεις μας, όλους τους εθελοντές που εξακολουθούν, αυτή τη στιγμή που μιλάμε, να επιχειρούν στο πεδίο, αντιμετωπίζοντας τις συνέπειες αυτής της πρωτοφανούς φυσικής καταστροφής.

Αυτή είναι μόνο μία φωτογραφία από το χωριό Μεταμόρφωση – πώς ήταν πριν την καταιγίδα, πώς είναι τώρα. Δυστυχώς έχουμε δεκάδες οικισμούς που βρίσκονται σε παρόμοια κατάσταση. Είχαμε τεράστιες ζημιές στην αγροτική μας παραγωγή, σημαντικές ζημιές στις υποδομές μας και κυρίως επλήγησαν οι ζωές των ανθρώπων, τα σπίτια των οποίων έχουν πλημμυρίσει. Επομένως, πρώτη μας προτεραιότητα είναι να διασφαλίσουμε ότι αυτοί οι άνθρωποι θα μπορέσουν να επιστρέψουν στα σπίτια τους, ότι οι επιχειρήσεις θα μπορέσουν να επαναλειτουργήσουν. Και βασιζόμαστε στη στήριξη της Ευρώπης για να μπορέσουμε να το πετύχουμε αυτό.

Είναι θετικό ότι, αν μη τι άλλο, η οικονομία μας έχει πολύ καλές επιδόσεις. Είμαστε σε θέση να καλύψουμε πολλές άμεσες ανάγκες χωρίς να αποκλίνουμε από τους δημοσιονομικούς μας στόχους. Θεωρώ, όμως, ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει γρήγορα, όπως είπατε, να δείξει τη μέγιστη δυνατή στήριξη αλλά και τη μέγιστη δυνατή ευελιξία, να παρουσιάσει καινοτόμες ιδέες για το πώς θα στηρίξει την Ελλάδα άμεσα, αλλά επίσης σε βραχυπρόθεσμο προς μεσοπρόθεσμο ορίζοντα.

Πιστεύω ότι αναφερθήκατε σε πολλά από τα θέματα που συζητήσαμε. Έχουμε ακόμη πρόσθετα αχρησιμοποίητα κονδύλια που θα είχαν χαθεί, όπως συμβαίνει σε αυτά τα προγράμματα, και τα οποία μπορούν να διατεθούν για την άμεση στήριξη των πολιτών και των επιχειρήσεων. Πιστεύω ότι είναι σημαντικό να είναι γνωστό ότι μέρος της υποστήριξης που θα λάβουν τις επόμενες εβδομάδες θα περιλαμβάνει και ευρωπαϊκά χρήματα.

Και βέβαια, ο επαναπρογραμματισμός των χρηματοδοτικών εργαλείων που διαθέτουμε για την επόμενη περίοδο θα μας επιτρέψει να ανακατευθύνουμε περισσότερα από 2 δισεκατομμύρια ευρώ προς την ανοικοδόμηση, αλλά και να ξαναχτίσουμε καλύτερα ό,τι έχει καταστραφεί. Θέλω να το τονίσω αυτό, διότι είναι ξεκάθαρο ότι οι παλιοί «κανόνες του παιχνιδιού» δεν ισχύουν πλέον για αυτό που βιώνουμε. Και, φυσικά, αυτό ισχύει και για τα μέσα που πρέπει να κινητοποιήσει η Ευρώπη ώστε να στηρίξει τις χώρες που υφίστανται τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής.

Έχουμε συζητήσει πολλές φορές – και η Επιτροπή είναι πολύ υποστηρικτική – τη διοχέτευση σημαντικά περισσότερων κονδυλίων στο Ταμείο Αλληλεγγύης. Το Ταμείο Αλληλεγγύης σχεδιάστηκε πριν από 20 χρόνια. Είναι σαφές ότι δεν εξυπηρετεί τον σκοπό του, όχι από πλευράς διαδικασιών αλλά από την άποψη του μεγέθους των διαθέσιμων κονδυλίων. Θα αποτελέσει, λοιπόν, προσωπική μου αποστολή να πείσω τους συναδέλφους μου στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ότι πρέπει να αυξήσουμε σημαντικά τα κονδύλια του Ταμείου Αλληλεγγύης, προκειμένου να στηρίξουμε χώρες που πλήττονται από φυσικές καταστροφές οι οποίες συνδέονται άμεσα με την κλιματική αλλαγή.

Υπάρχουν, όμως, και άλλοι τύποι φυσικών καταστροφών για τις οποίες κράτη χρειάζονται υποστήριξη. Αυτό ασφαλώς ισχύει και για το γεωργικό αποθεματικό, το οποίο είναι λιγότερο από 500 εκατομμύρια, εν μέσω των σημαντικών επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής. Είναι επίσης πολύ σαφές ότι πρέπει να κινητοποιήσουμε πρόσθετα κεφάλαια για τον σκοπό αυτό.

Υπάρχουν πολλές ιδέες, αλλά πρέπει να πείσουμε τους συναδέλφους μας στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ότι αυτό αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα. Νομίζω ότι το σημαντικό τώρα είναι, όπως επισημάνατε, να μην απελπιστούμε. Θα ανοικοδομήσουμε, η Ευρώπη θα μας στηρίξει σε αυτή την προσπάθεια. Και θα ήθελα να σας ευχαριστήσω και πάλι, κα Πρόεδρε, για την ταχύτητα με την οποία ανταποκριθήκατε στο αίτημά μου.

Θα ήθελα να επισημάνω ότι έχουμε ήδη συστήσει, όπως είπατε, μια ειδική ομάδα εργασίας που θα εργαστεί ενδελεχώς για να ξεπεραστεί η παραδοσιακή γραφειοκρατία και να διασφαλιστεί ότι τα όποια χρήματα εκταμιεύονται από την Ευρώπη θα φτάσουν στον τελικό προορισμό τους το συντομότερο δυνατό. Και ξέρω ότι, όπως και σε πολλές άλλες περιπτώσεις τα τελευταία χρόνια, μπορούμε να υπολογίζουμε στην προσωπική σας υποστήριξη. Μπορούμε να βασιστούμε στην υποστήριξη της Ευρώπης. Η Ευρώπη έχει στηρίξει την Ελλάδα σε πολύ δύσκολες περιόδους και είμαι βέβαιος ότι θα κάνει το ίδιο και τώρα.