Η Αίγυπτος σχεδιάζει να φιλοξενήσει μια διεθνή Σύνοδο για τη Γάζα, μετά την εφαρμογή της εκεχειρίας μεταξύ του Ισραήλ και της παλαιστινιακής ισλαμιστικής οργάνωσης Χαμάς, βάσει ενός αμερικανικού ειρηνευτικού σχεδίου.
Της Συνόδου, που θα διεξαχθεί στο αιγυπτιακό θέρετρο στην Ερυθρά Θάλασσα, Σαρμ ελ Σέιχ, θα συμπροεδρεύσουν ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ και ο πρόεδρος της Αιγύπτου Άμπντελ Φάταχ αλ Σίσι, ανακοίνωσε σήμερα το αιγυπτιακό υπουργείο Εξωτερικών.
Ο Αιγύπτιος υπουργός Εξωτερικών Μπαντρ Αμπντέλ-Άτι και ο Αμερικανός ομόλογός του Μάρκο Ρούμπιο συζήτησαν σε μια τηλεφωνική συνδιάλεξη τα σχέδια για τη Σύνοδο και τη συμμετοχή άλλων χωρών, πρόσθεσε το υπουργείο στην ανακοίνωση. Δεν δόθηκαν καμία συγκεκριμένη ημερομηνία της συνάντησης ή επιπλέον λεπτομέρειες σχετικά με αυτήν.
Ευρωπαίοι και Άραβες ηγέτες αναμένεται να παραστούν στη Σύνοδο, σύμφωνα με δημοσιεύματα.
Ο αφοπλισμός της Χαμάς, που προβλέπεται στο πλαίσιο του σχεδίου του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ με στόχο το τέλος του πολέμου στη Γάζα, είναι «εκτός συζήτησης», δήλωσε σήμερα στο Γαλλικό Πρακτορείο ηγετικό στέλεχος του παλαιστινιακού ισλαμιστικού κινήματος.
«Η προτεινόμενη παράδοση των όπλων είναι εκτός συζήτησης και δεν είναι διαπραγματεύσιμη», δήλωσε το ηγετικό στέλεχος που ζήτησε να μην κατονομαστεί.
Το Ισραήλ και η Χαμάς σύναψαν την Πέμπτη στην Αίγυπτο συμφωνία εκεχειρίας, η οποία τέθηκε σε ισχύ την Παρασκευή και προβλέπει την απελευθέρωση των ομήρων που κρατούνται στη Γάζα εντός των επόμενων 72 ωρών με αντάλλαγμα την αποφυλάκιση Παλαιστινίων κρατουμένων στο Ισραήλ.
Η συμφωνία βασίζεται σε σχέδιο που ανακοίνωσε στα τέλη Σεπτεμβρίου ο Ντόναλντ Τραμπ για να τεθεί τέλος σε δύο χρόνια καταστροφικού πολέμου στον παλαιστινιακό θύλακα.
Η δεύτερη φάση αυτού του σχεδίου των είκοσι σημείων, στο επίκεντρο διαφωνιών μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς, αφορά τον αφοπλισμό του ισλαμιστικού κινήματος, την εξορία των μαχητών του και τη συνέχιση της σταδιακής αποχώρησης του Ισραήλ από τη Γάζα.
Παλαιστίνιοι άρχισαν να επιστρέφουν στα σπίτια τους στις 11 Οκτωβρίου, καθώς τέθηκε σε ισχύ η κατάπαυση του πυρός μεταξύ Ισραήλ και της οργάνωσης Χαμάς.
Ύστερα από περισσότερα από δύο χρόνια πολέμου, διέσχισαν τους δρόμους που καλύπτονταν από σκόνη, περιβαλλόμενοι από τα ερείπια που άφησε πίσω της η στρατιωτική εκστρατεία του Ισραήλ με στόχο την εξάλειψη των μαχητών της Χαμάς από τη Λωρίδα της Γάζας.
«Η Γάζα είναι εντελώς κατεστραμμένη. Δεν έχω ιδέα πού θα πρέπει να ζήσουμε ή πού να πάμε», ανέφερε ο Μαχμούντ αλ-Σιντάγλι περπατώντας στην Πόλη της Γάζας.
Το ακριβές μέγεθος της καταστροφής παραμένει άγνωστο, ωστόσο ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών ανέφερε τον Σεπτέμβριο ότι σχεδόν τρία στα τέσσερα κτήρια είχαν καταστραφεί και ο συνολικός όγκος των ερειπίων αντιστοιχούσε σε 25 Πύργους του Άιφελ. Τα περισσότερα από αυτά τα ερείπια εκτιμάται πως είναι τοξικά.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Παγκόσμια Τράπεζα υπολόγισαν τον Φεβρουάριο ότι η ζημιά στη Γάζα άγγιξε τα 49 δισ. δολάρια, εκ των οποίων τα 16 δισ. αφορούν αποκλειστικά κατοικίες.
Παρά την έκταση της καταστροφής, η άμεση επιστροφή των κατοίκων της Γάζας στα σπίτια τους φάνηκε να αποτελεί βασικό όρο της συμφωνίας για κατάπαυση πυρός.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, επανέλαβε επανειλημμένα ότι όχι μόνο οι κάτοικοι θα μπορέσουν να επιστρέψουν και να παραμείνουν εκεί, αλλά και ότι η περιοχή θα ανοικοδομηθεί με τη συνδρομή άλλων κρατών.
«Θα δημιουργήσουμε κάτι όπου οι άνθρωποι θα μπορούν να ζουν», δήλωσε ο Τραμπ στη διάρκεια συνεδρίασης του υπουργικού συμβουλίου στις 9 Οκτωβρίου. «Αυτή τη στιγμή, δεν μπορείς να ζήσεις στη Γάζα, ξέρετε, η κατάσταση είναι φρικτή. Κανείς δεν έχει ξαναδεί τέτοιο πράγμα. Επομένως, ναι, θα δημιουργήσουμε καλύτερες συνθήκες για τους ανθρώπους».
Πρώτα, ωστόσο, οι Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις έπρεπε να πραγματοποιήσουν μερική απόσυρση πίσω από γραμμή που είχε συμφωνηθεί, αφήνοντας πάντως το μεγαλύτερο μέρος της Λωρίδας της Γάζας υπό ισραηλινό έλεγχο.
Η διαδικασία αυτή ολοκληρώθηκε στις 10 Οκτωβρίου. Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπέντζαμιν Νετανιάχου, ανήρτησε στον λογαριασμό του στο X ότι επισκέφθηκε τραυματίες στρατιώτες που επέστρεφαν στα σπίτια τους, στο πλαίσιο της επιχείρησης επιστροφής στα σύνορα.
«Τους είπα: “Σώσατε το κράτος του Ισραήλ και υψώσατε το ανάστημά μας. Εντυπωσιάζομαι από τη δύναμη ψυχής που επιδεικνύετε, τόσο για την προσωπική σας ανάρρωση όσο και για την εθνική ανάταση. Όταν σας βλέπω, γεμίζω δύναμη και απεριόριστο θαυμασμό”», δήλωσε.
«Το κράτος του Ισραήλ είναι έτοιμο να υποδεχθεί τα αγαπημένα μας πρόσωπα με ανοιχτές αγκάλες. Όλος ο λαός του Ισραήλ στέκεται ενωμένος στο πλευρό τους. Φέρνουμε όλους πίσω στα σπίτια τους».
Το επόμενο βήμα περιλαμβάνει ανταλλαγή κρατουμένων και ομήρων ανάμεσα σε Ισραήλ και Χαμάς, στο πλαίσιο της οποίας όλοι οι όμηροι που είχαν απαχθεί κατά την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου 2023 στο Ισραήλ θα απελευθερωθούν με αντάλλαγμα περισσότερους από 2.000 Παλαιστίνιους κρατουμένους. Εκτιμάται ότι ζωντανοί παραμένουν μόνον 20 από τους ομήρους.
Στο μεταξύ, περίπου 200 Αμερικανοί στρατιώτες έφθασαν στο Ισραήλ προκειμένου να εποπτεύσουν την κατάπαυση πυρός, να συστήσουν κέντρο συντονισμού για την ροή ανθρωπιστικής βοήθειας και να προσφέρουν υλικοτεχνική και επιχειρησιακή υποστήριξη.
Κανείς από αυτούς δεν προορίζεται να εισέλθει στη Γάζα, σύμφωνα με αξιωματούχο της Κεντρικής Διοίκησης των ΗΠΑ. «Ο στόχος είναι να δημιουργηθεί το Κοινό Κέντρο Ελέγχου, να ενταχθούν επιτόπου οι υπόλοιπες δυνάμεις ασφαλείας για αποφυγή συγκρούσεων, και να οικοδομηθεί μια κατάλληλα δομημένη δύναμη, ικανή να αναλάβει τις καθορισμένες αποστολές», διευκρίνισε ο ίδιος.
Η Υπηρεσία Συντονισμού Κυβερνητικών Δραστηριοτήτων στα Εδάφη, η οποία έχει αναλάβει τη διαχείριση της ανθρωπιστικής βοήθειας, ανακοίνωσε σε ανάρτηση στο X ότι πάνω από 500 φορτηγά εισήλθαν στη Γάζα στις 10 Οκτωβρίου. Περίπου 170.000 μετρικοί τόνοι επισιτιστικής βοήθειας βρίσκονται σε γειτονικές χώρες, αναμένοντας την άδεια του Ισραήλ για να εισέλθουν στην περιοχή.
Με την συμβολή των Τζάκσον Ρίτσμοντ, Τζέικομπ Μπεργκ και Associated Press
Το Ισραήλ ολοκλήρωσε την πρώτη φάση της αποχώρησής του από τη Λωρίδα της Γάζας, καθώς τέθηκε σε ισχύ η εκεχειρία που σκοπό έχει να τερματίσει τον πόλεμο μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς.
Η έναρξη της κατάπαυσης του πυρός σηματοδοτεί την αντίστροφη μέτρηση των 72 ωρών για την απελευθέρωση όλων των ομήρων που εξακολουθούν να κρατούνται από τη Χαμάς, περιλαμβανομένων των σωμάτων των νεκρών. «Αυτή είναι μια συγκινητική στιγμή για τον λαό του Ισραήλ και για τους στρατιώτες που επί δύο χρόνια πολέμησαν και έδρασαν με θάρρος, γενναιότητα και αφοσίωση», δήλωσε ο εκπρόσωπος των Ισραηλινών Δυνάμεων, υποστράτηγος Έφι Ντ. Φριν, σε ανάρτηση στην πλατφόρμα X.
Από τις 12 το μεσημέρι, οι δυνάμεις των Ισραηλινών Ενόπλων Δυνάμεων τοποθετήθηκαν κατά μήκος των νέων γραμμών ανάπτυξης, στη γραμμή που είχε συμφωνηθεί μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς στη συμφωνία που υπεγράφη στο αιγυπτιακό θέρετρο Σαρμ ελ-Σέιχ. Η ζώνη αυτή περιλαμβάνει και την πόλη Ράφα της Γάζας, σημείο έντονης αντιπαράθεσης κατά τη διάρκεια του πολέμου. Με τη μερική αυτή αποχώρηση, το Ισραήλ ελέγχει πλέον το 53% της Λωρίδας της Γάζας, σύμφωνα με εκπρόσωπο του Ισραηλινού πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου.
«Οι δυνάμεις της Νότιας Διοίκησης των Ισραηλινών Δυνάμεων έχουν αναπτυχθεί στην περιοχή και θα εξακολουθήσουν να εξουδετερώνουν κάθε επείγουσα απειλή», ανέφερε η ανακοίνωση.
Την Πέμπτη, το υπουργικό συμβούλιο του Ισραήλ ενέκρινε την πρώτη φάση της κατάπαυσης του πυρός. «Βρισκόμαστε μπροστά σε μια μεγάλη εξέλιξη. Πολεμήσαμε τα τελευταία δύο χρόνια για να πετύχουμε τους στρατηγικούς μας στόχους, εκ των οποίων ο σημαντικότερος ήταν η επιστροφή όλων των ομήρων, ζωντανών και νεκρών. Και τώρα είμαστε κοντά σε αυτή την επίτευξη», δήλωσε ο Νετανιάχου κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης του υπουργικού συμβουλίου.
«Δεν θα τα είχαμε καταφέρει χωρίς τη σημαντική συνδρομή του προέδρου Τραμπ και της ομάδας του, του Στηβ Γουίτκοφ και του Τζάρεντ Κούσνερ». Ο Νετανιάχου επαίνεσε τα ισραηλινά στρατεύματα για τις επιχειρήσεις τους στη Γάζα και απέδωσε σε διπλωματικές και στρατιωτικές πιέσεις την απομόνωση της Χαμάς.
Ως αντάλλαγμα για την απελευθέρωση των ομήρων από τη Χαμάς, το Ισραήλ θα απελευθερώσει περισσότερους από 2.000 κρατουμένους, μεταξύ των οποίων 250 που εκτίουν ποινές ισόβιας κάθειρξης.
Ο Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε στις 8 Οκτωβρίου ότι Ισραήλ και Χαμάς συμφώνησαν στην κατάπαυση του πυρός. «Είμαι πολύ περήφανος που ανακοινώνω ότι Ισραήλ και Χαμάς υπέγραψαν την πρώτη φάση του ειρηνευτικού μας σχεδίου», έγραψε στην πλατφόρμα Truth Social. «Αυτό σημαίνει ότι όλοι οι όμηροι θα απελευθερωθούν άμεσα, και τα ισραηλινά στρατεύματα θα αποσυρθούν σε μια προσυμφωνημένη γραμμή, κάνοντας το πρώτο βήμα για μια ισχυρή, διαρκή και μόνιμη ειρήνη».
Ο Τραμπ δήλωσε στις 9 Οκτωβρίου ότι θα επισκεφθεί τη Μέση Ανατολή την Κυριακή. Ο Αμερικανός πρόεδρος έχει αποδεχθεί πρόσκληση να μιλήσει στην Κνεσέτ, το ισραηλινό κοινοβούλιο. Θα είναι ο πρώτος πρόεδρος των ΗΠΑ που θα απευθυνθεί στην Κνεσέτ μετά τον Τζορτζ Μπους.
Ορόσημο θεωρείτα από παρατηρητές η εξέλιξη της συμφωνίας των είκοσι σημείων που πρότεινε ο πρόεδρος. των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ για την κατάπαυση πυρός μεταξύ του Ισραήλ και της τρομοκρατικής οργάνωσης Χαμάς, καθώς έχουν αρχίσει να φαίνονται τα πρώτα σημάδια προόδου.
Ύστερα από πολυήμερες διαπραγματεύσεις στην αιγυπτιακή πόλη Σαρμ Ελ Σέιχ, η Χαμάς υπέγραψε στις 9 Οκτωβρίου συμφωνία για την απελευθέρωση και των είκοσι περίπου ομήρων που κρατούνται ακόμη στη Γάζα και την επιστροφή των σωμάτων των νεκρών – περί τους σαράντα οκτώ στο σύνολο, πλέον.
Απαχθέντες κατά την πολλαπλή επίθεση που εξαπέλυσε κατά του Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου 2023, αποτελούσαν διαπραγματευτικό χαρτί για τη Χαμάς, η οποία σε προηγούμενες συνομιλίες αποδεχόταν την απελευθέρωση ορισμένου αριθμού μόνο. Η σημερινή απόφαση για την παράδοση του συνόλου των ομήρων θεωρείται καθοριστικό βήμα προόδου, που επιτρέπει ελπίδες για ειρήνη με διάρκεια στην περιοχή.
Σε συνεδρίαση του υπουργικού του συμβουλίου στις 9 Οκτωβρίου, ο Ντ. Τραμπ παρατήρησε ότι, αν και φάνταζε αδιανόητη μέχρι πρότινος, «η ειρήνη στη Μέση Ανατολή βρίσκεται πλέον προ των πυλών».
Ανακοίνωσε δε πως οι όμηροι θα απελευθερωθούν στις αρχές της επόμενης εβδομάδας, πιθανότατα στις 13 ή στις 14 Οκτωβρίου, υπογραμμίζοντας ότι αυτή «θα είναι μια μέρα χαράς», και γνωστοποίησε την πρόθεσή του να ταξιδέψει στην Αίγυπτο για να παραστεί στην επίσημη τελετή υπογραφής της συμφωνίας.
Η συμφωνία προκάλεσε πλήθος επιδοκιμαστικών δηλώσεων από ηγέτες ανά τον κόσμο, με ορισμένους να εξαίρουν τον ρόλο του Τραμπ.
Ο Βρετανός πρωθυπουργός Κηρ Στάρμερ ανέφερε ότι η συμφωνία «δεν θα είχε επιτευχθεί χωρίς την ηγεσία του Αμερικανού προέδρου», ενώ ο πρώην γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Άντερς Φογκ Ράσμουσεν, δήλωσε ότι το ειρηνευτικό σχέδιο του Τραμπ θα μπορούσε να αποτελέσει πρότυπο και για την επίλυση άλλων συγκρούσεων. Πρόσθεσε, μάλιστα, ότι «αξίζουν εύσημα στον Αμερικανό πρόεδρο για τη μεσολάβηση στη Μέση Ανατολή» και ότι η ίδια προσέγγιση θα μπορούσε να αξιοποιηθεί «για τη δημιουργία μιας ειρηνευτικής διαδικασίας στην Ουκρανία».
Η διπλωματία της εμπιστοσύνης στη Μέση Ανατολή
Σύμφωνα με τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάρκο Ρούμπιο, ο Τραμπ αξιοποίησε το χαρακτηριστικό του ύφος στις διαπραγματεύσεις για να επιτύχει μια συμφωνία που είχε προετοιμαστεί επί μήνες. Το πρώτο βήμα ήταν η επίσκεψη που έκανε τον Μάιο σε χώρες του Κόλπου, όπου εστίασε στη δημιουργία προσωπικών δεσμών με τους ηγέτες της Σαουδικής Αραβίας, του Κατάρ και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων.
Ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Ντόναλντ Τραμπ με τον πρίγκιπα διάδοχο της Σαουδικής Αραβίας, Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, κατά την άφιξή του στο King Khalid International Airport. Ριάντ, 13 Μαΐου 2025. (Win McNamee /Getty Images)
Κατά τη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου στις 9 Οκτωβρίου, ο Ρούμπιο αναφέρθηκε στις ισχυρές σχέσεις του Τραμπ με τους ηγέτες της περιοχής, επισημαίνοντας ότι η επίσκεψη του Μαΐου «έθεσε τα θεμέλια» για την επιτυχία του ειρηνευτικού σχεδίου. Υπενθύμισε ότι «μόλις έναν μήνα πριν, κάτι τέτοιο δεν θεωρούνταν εφικτό», ενώ ανέφερε πως το σημείο καμπής σημειώθηκε στα Ηνωμένα Έθνη, όταν ο Τραμπ συγκάλεσε «ιστορική συνάντηση» με ηγέτες αραβικών και μουσουλμανικών χωρών, προκειμένου να τους συσπειρώσει γύρω από το σχέδιό του.
Σε μια πρωτοφανή κίνηση, στις 29 Σεπτεμβρίου, ο Τραμπ υπέγραψε προεδρικό διάταγμα για την προστασία του Κατάρ, μετά την ισραηλινή στρατιωτική επιδρομή της 9ης Σεπτεμβρίου με στόχο ηγετικά στελέχη της Χαμάς, επίθεση που προκάλεσε μεγάλη ένταση. Το διάταγμα ανέφερε ότι «οι Ηνωμένες Πολιτείες θα θεωρούν κάθε ένοπλη επίθεση εναντίον της εδαφικής ακεραιότητας, της κυριαρχίας ή κρίσιμων υποδομών του Κατάρ ως απειλή για την ειρήνη και την ασφάλεια των Ηνωμένων Πολιτειών».
Η κίνηση αυτή ερμηνεύθηκε ως σαφές μήνυμα για την αποφασιστικότητα του Τραμπ να ενισχύσει τις σχέσεις με το Κατάρ και με χώρες που διαδραμάτισαν κρίσιμο ρόλο στο να υπάρξει διέξοδος στις διαπραγματεύσεις με τη Χαμάς.
Η στήριξη του Νετανιάχου
Η υποστήριξη των αραβικών και μουσουλμανικών κρατών ήταν ζωτικής σημασίας, όπως καθοριστική ήταν και η έγκριση του ειρηνευτικού σχεδίου από τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου, κατά την επίσκεψη του στον Λευκό Οίκο, στις 29 Σεπτεμβρίου.
Η συμφωνία προβλέπει ότι το Ισραήλ δεν θα προχωρήσει σε προσάρτηση της Γάζας και αναγνωρίζει την προοπτική παλαιστινιακού κράτους ως «επιδίωξη του παλαιστινιακού λαού», με την προϋπόθεση ότι θα πληρούνται συγκεκριμένα κριτήρια.
Μόλις μια εβδομάδα νωρίτερα, ο Νετανιάχου είχε επικρίνει δριμύτατα τις δυτικές χώρες – μεταξύ των οποίων το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γαλλία, ο Καναδάς και η Αυστραλία – για την αναγνώριση παλαιστινιακού κράτους, χαρακτηρίζοντας την ιδέα «παράλογη» και συγκρίνοντάς τη με το ενδεχόμενο «να δινόταν κράτος στην Αλ Κάιντα ένα μίλι από τη Νέα Υόρκη μετά την 11η Σεπτεμβρίου».
Ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Ντόναλντ Τραμπ και ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου παραχωρούν κοινή συνέντευξη Τύπου στον Λευκό Οίκο, στις 29 Σεπτεμβρίου 2025. (Alex Wong / Getty Images)
Ο αναλυτής Ααρών Ντέιβιντ Μίλλερ (Aaron David Miller), ανώτερος ερευνητής στο Carnegie Endowment for International Peace, ο οποίος έχει ασκήσει στο παρελθόν έντονη κριτική στον Τραμπ, αναγνώρισε την πρόοδο που έχει συντελεστεί στη Μέση Ανατολή, επισημαίνοντας ότι ο πρόεδρος Τραμπ επέδειξε «βαθμό αποφασιστικότητας χωρίς προηγούμενο».
Ο Μίλλερ, που υπηρέτησε στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ από το 1978 έως το 2003 και συμμετείχε σε αραβοϊσραηλινές διαπραγματεύσεις, τόνισε ότι ο Τραμπ «άσκησε πίεση σε Ισραηλινό πρωθυπουργό με τρόπο που κανείς από τους προκατόχους του δεν είχε τολμήσει».
Παρόμοια άποψη εξέφρασε και ο Βρετανός στρατιωτικός ιστορικός Λώρενς Φρήντμαν (Lawrence Freedman), σημειώνοντας ότι «σε αντίθεση με τον Μπάιντεν, ο Τραμπ κατόρθωσε να αποσπάσει σημαντικές παραχωρήσεις από το Ισραήλ».
Οι προκλήσεις της επόμενης φάσης
Η πρόσφατη συμφωνία μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς, σύμφωνα με αναλυτές, προσφέρει μια σπάνια ευκαιρία για τον τερματισμό της πολυετούς σύγκρουσης. Ωστόσο, η επιτυχία της θα εξαρτηθεί από τη διαχείριση της δύσκολης επόμενης φάσης, η οποία περιλαμβάνει την ανοικοδόμηση της Γάζας, τον αφοπλισμό της Χαμάς και τη χάραξη πορείας προς τη δημιουργία παλαιστινιακού κράτους.
Ο απόστρατος αξιωματικός του αμερικανικού στρατού και ανώτερος συνεργάτης του οργανισμού Defense Priorities, Ντάνιελ Λ. Ντέιβις (Daniel L. Davis), εξέφρασε την ελπίδα ότι η συμφωνία θα οδηγήσει στον τερματισμό των θανάτων αμάχων στη Λωρίδα της Γάζας. Παράλληλα, ωστόσο, δήλωσε επιφυλακτικός σχετικά με το πώς οι εμπλεκόμενες πλευρές θα διαχειριστούν τα «ακανθώδη» ζητήματα που απομένουν, σημειώνοντας ότι υπάρχουν πολλές πιθανότητες «η διαδικασία να εκτροχιαστεί». Παρ’ όλα αυτά, όπως είπε, αισθάνεται ικανοποίηση που «τουλάχιστον για την ώρα, οι εχθροπραξίες φαίνεται να έχουν σταματήσει».
Η Χαμάς είχε ήδη απελευθερώσει έναν προκαθορισμένο αριθμό ομήρων στο πλαίσιο της πρώτης φάσης της συμφωνίας, τους πρώτους μήνες του έτους, ωστόσο το πλαίσιο κατέρρευσε λόγω διαφωνιών σχετικά με το πώς θα προχωρούσε η επόμενη φάση. Η οργάνωση επεδίωξε να ξεκινήσει η δεύτερη φάση, ενώ το Ισραήλ προτίμησε την πρόταση του ειδικού προεδρικού απεσταλμένου των ΗΠΑ, Στηβ Γουίτκοφ, να παραταθούν οι όροι της πρώτης φάσης προκειμένου να δοθεί χρόνος για περαιτέρω διαπραγματεύσεις. Μέχρι τον Μάρτιο, η εκεχειρία είχε καταρρεύσει και οι ισραηλινές δυνάμεις επανέλαβαν τις στρατιωτικές επιχειρήσεις σε ολόκληρη τη Γάζα.
Κόσμος πανηγυρίζει την ειρηνευτική συμφωνία Ισραήλ–Χαμάς στην «Πλατεία των Ομήρων» στο Τελ Αβίβ. Ισραήλ, 9 Οκτωβρίου 2025. (Chris McGrath/Getty Images)
Σε ανακοίνωσή του στις 9 Οκτωβρίου, ο Νιχάντ Αουάντ, εκτελεστικός διευθυντής του Council on American–Islamic Relations, τόνισε ότι η διεθνής κοινότητα πρέπει να διασφαλίσει πως τα επόμενα στάδια της συμφωνίας θα οδηγήσουν στην ανοικοδόμηση της Γάζας χωρίς ισραηλινή κατοχή ή δυτική επιτήρηση, καθώς και σε έναν σαφή οδικό χάρτη για τον τερματισμό της ευρύτερης κατοχής και καταπίεσης του παλαιστινιακού λαού, «ώστε να επιτευχθεί μια δίκαιη και διαρκής ειρήνη».
Τις επόμενες ημέρες, μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις θα είναι ο εντοπισμός και η ταυτοποίηση των νεκρών ομήρων στη Γάζα. Το ειρηνευτικό σχέδιο προβλέπει ότι «όλοι οι όμηροι, ζωντανοί και νεκροί», θα πρέπει να επιστραφούν εντός 72 ωρών από τη δημόσια αποδοχή της συμφωνίας από το Ισραήλ.
Σύμφωνα με ισραηλινά μέσα ενημέρωσης, έχει ήδη συσταθεί κοινή ομάδα δράσης Ισραήλ, Ηνωμένων Πολιτειών, Αιγύπτου, Κατάρ και Τουρκίας, η οποία θα διαθέσει βαρύ εξοπλισμό εάν χρειαστεί να πραγματοποιηθούν εκσκαφές ή κατεδαφίσεις κτηρίων για την ανεύρεση των νεκρών.
Άδεια καθίσματα με φωτογραφίες Ισραηλινών θυμάτων και ομήρων σε αγρυπνία μνήμης μπροστά από την Πύλη του Βραδεμβούργου, στο Βερολίνο. Γερμανία, 7 Οκτωβρίου 2025. (Stefan Frank/Middle East Images/AFP μέσω Getty Images)
Ο Ντάνιελ Φλες (Daniel Flesch), ανώτερος αναλυτής πολιτικής για τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική στο Heritage Foundation, δήλωσε ότι η πρώτη του αντίδραση ήταν «χαρά και ανακούφιση» για την ευκαιρία να επιστραφούν οι όμηροι από τη Γάζα. Παρότι αναγνώρισε ότι υπάρχουν ακόμη πολλά εμπόδια στη μακροπρόθεσμη ειρηνευτική διαδικασία, υπογράμμισε ότι το Ισραήλ θα έχει μεγαλύτερη ελευθερία στη λήψη αποφάσεων «όταν η Χαμάς δεν θα κρατά πια πολίτες του». Όπως είπε, η επιστροφή των ομήρων θα απαλλάξει την ισραηλινή κυβέρνηση και την κοινωνία «από τεράστια ψυχολογική πίεση».
Η Αιγύπτια ερευνήτρια Ντάλια Ζιάντα (Dalia Ziada), συνεργάτις του Institute for the Study of Global Antisemitism and Policy και ανώτερη εταίρος στο Jerusalem Center for Security and Foreign Affairs, χαρακτήρισε την επόμενη φάση της διαδικασίας «εύθραυστη», εκφράζοντας ανησυχία για το πώς θα εφαρμοστεί το ειρηνευτικό σχέδιο του Τραμπ. Όπως ανέφερε, πρόκειται για ένα σχέδιο «πολύ καλά δομημένο και συνολικό», το οποίο, αν και σύντομο, «καλύπτει όλα τα κρίσιμα ζητήματα». Παρ’ όλα αυτά, υπογράμμισε ότι «όλα θα κριθούν στις λεπτομέρειες».
Παρόμοια άποψη εξέφρασε και ο Ίλαν Μπέρμαν (Ilan Berman), αντιπρόεδρος του American Foreign Policy Council, ο οποίος επεσήμανε ότι η επιτυχία της συμφωνίας θα εξαρτηθεί από «τη συνεχή διεθνή στήριξη και επένδυση, τη διαμόρφωση πλαισίου ουσιαστικών μεταρρυθμίσεων στην Παλαιστινιακή Αρχή και την αποτροπή του Ιράν από το να λειτουργήσει ως παράγοντας αποσταθεροποίησης». Όπως σημείωσε, «κανένα από αυτά τα στοιχεία δεν είναι εγγυημένο».
Το Ιράν χαιρέτισε τη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός στη Λωρίδα της Γάζας, καλώντας ταυτόχρονα τη διεθνή κοινότητα να εμποδίσει το Ισραήλ να αθετήσει τις υποχρεώσεις του, ανακοίνωσε το υπουργείο Εξωτερικών της χώρας.
Η Τεχεράνη στηρίζει κάθε προσπάθεια που βάζει τέλος στη «γενοκτονία» και τον πόλεμο στη Γάζα, αναφέρεται στην ανακοίνωση που εκδόθηκε αφού το Ισραήλ και η Χαμάς υπέγραψαν συμφωνία για τον τερματισμό των εχθροπραξιών στον παλαιστινιακό θύλακα:
«Το Ιράν ανέκαθεν στήριζε κάθε ενέργεια ή πρωτοβουλία που είχε ως στόχο να μπει τέλος στον γενοκτόνο πόλεμο, να αποσυρθούν οι κατοχικές δυνάμεις, να παραδοθεί ανθρωπιστική βοήθεια, να απελευθερωθούν οι Παλαιστίνιοι κρατούμενοι και να γίνουν σεβαστά τα θεμελιώδη δικαιώματα του παλαιστινιακού λαού.»
Η υπουργική σύνοδος για τη Γάζα, στην οποία αναμένεται να παραβρεθούν την Πέμπτη 9 Οκτωβρίου οι επικεφαλής της διπλωματίας αραβικών και ευρωπαϊκών χωρών, θα έχει ως στόχο να συζητηθεί το πώς θα εφαρμοστεί το σχέδιο του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ για τη Γάζα και να εκτιμηθεί η συλλογική δέσμευση των χωρών στη διαδικασία αυτή, ανέφεραν σήμερα διπλωματικές πηγές.
Η συνάντηση αυτή θα διεξαχθεί στο Παρίσι, παράλληλα με τις έμμεσες συνομιλίες που φιλοξενούνται στην Αίγυπτο μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς. «Θα γίνει κυρίως αναφορά στη διεθνή δύναμη σταθεροποίησης, τη μεταβατική διακυβέρνηση της Γάζας, την ανθρωπιστική βοήθεια και την ανοικοδόμηση, τον αφοπλισμό της Χαμάς, τη στήριξη στην Παλαιστινιακή Αρχή και στις παλαιστινιακές δυνάμεις ασφαλείας», ανέφεραν τρεις γαλλικές διπλωματικές πηγές.
Οι υπουργοί θέλουν επίσης να εκφράσουν τη στήριξή τους στο σχέδιο που πρότεινε ο Τραμπ και να προσδιορίσουν τους όρους της συλλογικής δέσμευσής τους, εξήγησαν οι ίδιες πηγές.
«Αυτές τις ώρες και τις ημέρες της διπλωματίας, είναι ουσιαστικής σημασίας να δράσουμε από κοινού και να διευθετήσουμε την υπόθεση», είπε ο υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Γιόχαν Βάντεφουλ, που θα βρίσκεται στο Παρίσι. «Πολλές χώρες είναι έτοιμες να δεσμευτούν ώστε να υλοποιηθεί το αμερικανικό ειρηνευτικό σχέδιο και η ελπίδα για την ειρήνη να γίνει γρήγορα πραγματικότητα. Για αυτό, η Γάζα δεν πρέπει στο εξής να αποτελεί απειλή για το Ισραήλ. Και για αυτό, οι κάτοικοι της Λωρίδας της Γάζας χρειάζονται πριν απ’ όλα, εκτός από ανθρωπιστική βοήθεια, πολιτική και οικονομική προοπτική», πρόσθεσε ο Γερμανός υπουργός.
Η συνάντηση αυτή εντάσσεται στο πλαίσιο της συνέχειας της πρωτοβουλίας της Γαλλίας και της Σαουδικής Αραβίας για τη λύση των δύο κρατών που οδήγησε το καλοκαίρι στη λεγόμενη «Διακήρυξη της Νέας Υόρκης» και διευκόλυνε την υιοθέτηση του αμερικανικού σχεδίου, είπαν οι γαλλικές πηγές.
Εκτός της Γαλλίας, της Σαουδικής Αραβίας και της Γερμανίας, στη σύνοδο θα συμμετάσχουν επίσης η Ισπανία, η Ιταλία και το Ηνωμένο Βασίλειο από την ευρωπαϊκή πλευρά, η Αίγυπτος, το Κατάρ, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και η Ιορδανία από την αραβική πλευρά, καθώς και η Ινδονησία, ο Καναδάς και η Τουρκία, που επιθυμούν να αναλάβουν ενεργό ρόλο στην αποστολή σταθεροποίησης της Γάζας, μετά την κατάπαυση του πυρός.
«Η χώρα μας είναι έτοιμη να συμμετάσχει στη μεταπολεμική πολιτική διαδικασία για την ανοικοδόμηση και την επανένωση της Παλαιστίνης», είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο μια ιταλική διπλωματική πηγή, εκτιμώντας ότι το σχέδιο Τραμπ είναι «η μόνη εναλλακτική».
Το σχέδιο αυτό ανακοινώθηκε στις 29 Σεπτεμβρίου και προβλέπει την κατάπαυση του πυρός, την απελευθέρωση όλων των ομήρων μέσα σε 72 ώρες, τη σταδιακή απόσυρση του ισραηλινού στρατού και τον αφοπλισμό της Χαμάς. «Η ιταλική κυβέρνηση είναι επίσης έτοιμη να εξετάσει το ενδεχόμενο, ως συμβολή της στη Διεθνή Δύναμη Σταθεροποίησης (ISF) που προβλέπεται στο σχέδιο Τραμπ, την πιθανή ανάπτυξη καραμπινιέρων για να εκπαιδεύσουν τις νέες αστυνομικές δυνάμεις στη Λωρίδα της Γάζας και τη Δυτική Όχθη, όπου οι καραμπινιέροι είναι ήδη παρόντες και η δουλειά τους εκτιμάται πολύ», πρόσθεσε η ίδια πηγή.
Η Ιταλία είναι επίσης διατεθειμένη να συμβάλει ενεργά στις ιατρικές και υγειονομικές υποδομές στη Λωρίδα της Γάζας.
Η σύνοδος είναι προγραμματισμένη για αύριο το απόγευμα, στις 17:00 ώρα Γαλλίας (18:00 ώρα Ελλάδας). Σήμερα, ο Γάλλος πρόεδρος Εμμανουέλ Μακρόν θα συναντηθεί με τον πρίγκιπα διάδοχο της Ιορδανίας, Χουσεΐν μπιν Αμπντάλα.
Απών ο ΥΠΕΞ των ΗΠΑ για λόγους ανωτέρας βίας
Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάρκο Ρούμπιο δεν θα παραστεί τελικά στην αυριανή υπουργική σύνοδο στο Παρίσι με αντικείμενο τη μεταπολεμική μετάβαση στη Λωρίδα της Γάζας, ωστόσο η Ουάσινγκτον είναι πιθανόν να εκπροσωπηθεί, ανέφεραν διπλωματικές πηγές.
Ο Ρούμπιο αναμενόταν να δώσει το «παρών» στη συνάντηση αυτή, είπαν πέντε διπλωματικές πηγές, όμως αυτό δεν κατέστη δυνατόν λόγω της διακοπής λειτουργίας του ομοσπονδιακού κράτους (shutdown) στις ΗΠΑ, είπαν αργότερα δύο από τις πηγές αυτές. Μια τρίτη πηγή επιβεβαίωσε την αλλαγή στα σχέδια.
Σύμφωνα πάντως με τις πηγές αυτές, θα παραστεί κάποιος Αμερικανός αξιωματούχος, αν και δεν είναι προς το παρόν σαφές ποιος θα είναι αυτός.
Μια ευρωπαϊκή διπλωματική πηγή τόνισε ότι είναι ουσιαστικής σημασίας να εκπροσωπηθούν οι ΗΠΑ, επειδή τίποτα δεν θα προχωρήσει χωρίς την Ουάσιγκτον. Η αμερικανική πρεσβεία στο Παρίσι έχει περιορίσει τη λειτουργία της λόγω της διακοπής.
Η συριακή κυβέρνηση αποδέχθηκε συμφωνία κατάπαυσης του πυρός με τις Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (ΣΔΔ/SDF), την κουρδικής ηγεσίας, υποστηριζόμενη από τις ΗΠΑ ένοπλη οργάνωση, μετά από ένοπλες συγκρούσεις το σαββατοκύριακο στην πόλη του Χαλεπίου, στη βορειοδυτική Συρία.
Ο υπουργός Άμυνας της Συρίας, Μουρχάφ Αμπού Κάσρα, δήλωσε στις 7 Οκτωβρίου: «Συναντήθηκα με τον διοικητή των ΣΔΔ, Μασλούμ Αμπντί, στη Δαμασκό, όπου συμφωνήσαμε σε μια συνολική κατάπαυση του πυρός στη βόρεια και βορειοανατολική Συρία». Σε ανάρτησή του στην πλατφόρμα X, ανέφερε ότι η εφαρμογή της εκεχειρίας ξεκινά άμεσα.
Οι ΣΔΔ, που συγκροτήθηκαν το 2015 για τη στήριξη των αμερικανικών δυνάμεων στην καταπολέμηση της οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος, ελέγχουν ένα ευρύ τμήμα της βορειοανατολικής Συρίας με ελάχιστη εποπτεία από την κεντρική εξουσία της Δαμασκού.
Οι εντάσεις μεταξύ των ΣΔΔ και της κυβέρνησης έχουν ενταθεί τις τελευταίες εβδομάδες, παρά τη συμφωνία του Μαρτίου που προέβλεπε την ένταξη της κουρδικής δύναμης στις κρατικές δομές της Συρίας.
Το σαββατοκύριακο σημειώθηκαν συγκρούσεις μεταξύ μαχητών των ΣΔΔ και κυβερνητικών δυνάμεων σε δύο κουρδικές συνοικίες του Χαλεπίου.
Η συριακή κυβέρνηση κατηγόρησε τις ΣΔΔ για επιθέσεις σε σημεία ελέγχου στα περίχωρα της πόλης, που είχαν αποτέλεσμα τον θάνατο ενός άνδρα ασφαλείας και τον τραυματισμό τριών ακόμα.
Σύμφωνα με πληροφορίες του κρατικού πρακτορείου Sana, τραυματίστηκαν επίσης αρκετοί άμαχοι, καθώς οι ΣΔΔ έπληξαν κατοικημένες περιοχές με πυρά πολυβόλων και όλμων.
Ο εκπρόσωπος των ΣΔΔ, Φαρχάντ Σάμι, διέψευσε αυτές τις κατηγορίες, υποστηρίζοντας πως «η βία ξεκίνησε από […] παρατάξεις που συνδέονται με την προσωρινή κυβέρνηση της Δαμασκού». Μιλώντας στο κουρδικό πρακτορείο Rudaw, ο Σάμι απέδωσε τα επεισόδια σε προβοκατόρικες ενέργειες ομάδων προσκείμενων στο καθεστώς.
Το Rudaw μετέδωσε επίσης δήλωση της τοπικής κουρδικής αστυνομίας ASYSH, η οποία ανακοίνωσε ότι απέκρουσε μαζική επίθεση δυνάμεων του συριακού στρατού.
Όπως και οι ΣΔΔ, η ASYSH υπάγεται στη Δημοκρατική Αυτόνομη Διοίκηση της Βόρειας και Ανατολικής Συρίας, διοικητικό σύστημα των Κούρδων που λειτουργεί ανεξάρτητα από την κεντρική εξουσία.
Στις 6 Οκτωβρίου, το συριακό υπουργείο Άμυνας διευκρίνισε ότι οι πρόσφατες μετακινήσεις των δυνάμεών του στη βόρεια Συρία αποτελούν μέρος προγραμματισμένης αναδιάταξης και δεν σηματοδοτούν νέα επιθετική ενέργεια.
Σε ανακοίνωση, που μετέδωσε το Sana, αναφέρεται ότι η επανατοποθέτηση έγινε έπειτα από προηγούμενες επιθέσεις των ΣΔΔ σε άμαχους και στρατιωτικούς.
Οι πληροφορίες που μεταδίδονται από τις αντίπαλες πλευρές δεν έχουν καταστεί δυνατό να επαληθευτούν ανεξάρτητα από την Epoch Times.
Αμερικανικές δυνάμεις σε περιπολία στην πόλη Καμισλί της Συρίας, στην επαρχία Χασάκα, η οποία ελέγχεται κυρίως από τις Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις υπό την ηγεσία των Κούρδων, στις 9 Ιανουαρίου 2025. (Delil Souleiman/AFP μέσω Getty Images)
Τον περασμένο Μάρτιο, ο διοικητής των ΣΔΔ Μασλούμ Αμπντί είχε συνάντηση στη Δαμασκό με τον Σύρο πρόεδρο Αχμέντ αλ Σάρα, κατά την οποία συμφώνησαν στην ενσωμάτωση των ΣΔΔ στον κρατικό μηχανισμό ασφαλείας.
Η συμφωνία προέβλεπε επίσης την ανάληψη από την κυβέρνηση της διαχείρισης συνόρων, αεροδρομίων και πεδίων πετρελαίου και φυσικού αερίου που βρίσκονται υπό κουρδικό έλεγχο.
Ο μεταβατικός Σύρος ηγέτης Αχμέντ αλ Σάρα απευθύνεται στην 80ή Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών (UNGA) στην έδρα του ΟΗΕ. Νέα Υόρκη, 24 Σεπτεμβρίου 2025. (Shannon Stapleton/Reuters)
Ωστόσο, η διαδικασία ναυάγησε τον Απρίλιο, όταν κουρδικές παρατάξεις, συμπεριλαμβανομένων των ΣΔΔ, τάχθηκαν δημοσίως υπέρ της αυτονομίας στη βορειοανατολική Συρία, σε ένα αποκεντρωμένο συριακό κράτος, αίτημα που η Δαμασκός απέρριψε άμεσα, θεωρώντας κάθε απειλή στην εδαφική ακεραιότητα της χώρας ως «κόκκινη γραμμή».
Σε σχετική ανακοίνωση του γραφείου του αλ Σάρα αναφερόταν: «Απορρίπτουμε σαφώς οποιαδήποτε προσπάθεια επιβολής διαμελισμού ή δημιουργίας αποσχιστικών καντονιών με όρους ομοσπονδιοποίησης ή αυτονομίας χωρίς τη συμφωνία του έθνους».
Η Τουρκία, που διατηρεί στενές σχέσεις με τη Δαμασκό και θεωρεί τις ΣΔΔ τρομοκρατική οργάνωση, αντιτίθεται σθεναρά σε οποιαδήποτε μορφή κουρδικής αυτονομίας στη Συρία.
Ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έχει απειλήσει με στρατιωτική επέμβαση εναντίον των ΣΔΔ εάν δεν ενταχθούν στην κρατική δομή, όπως προέβλεπε η συμφωνία του Μαρτίου.
«Έχουμε ενεργοποιήσει όλα τα διπλωματικά μέσα για να διασφαλίσουμε την εδαφική ακεραιότητα της Συρίας και να αποτρέψουμε τη δημιουργία τρομοκρατικής δομής στα σύνορά μας. […] Η Τουρκία δεν θα επιτρέψει να επαναληφθεί το φαινόμενο του Ιράκ στη Συρία», δήλωσε αναφερόμενος στη δημιουργία αυτόνομου κουρδικού θυλάκου στο βόρειο Ιράκ μετά την αμερικανική εισβολή, το 2003.
Τόνισε τέλος πως, αν τα διπλωματικά διαβήματα δεν φέρουν αποτέλεσμα, η στάση της Τουρκίας είναι σαφής.
Ο πρωθυπουργός του Κατάρ σεΐχης Μοχάμεντ μπιν Αμπντουλραχμάν μπιν Τζάσιμ αλ Θάνι θα συμμετάσχει στις συνομιλίες αύριο στην Αίγυπτο επί του σχεδίου του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ για τη Γάζα, δήλωσε καλά ενημερωμένος αξιωματούχος στο Reuters.
«Έπειτα από δύο ημέρες συνομιλιών, ο πρωθυπουργός του Κατάρ μεταβαίνει στην Αίγυπτο για να συναντηθεί με τους άλλους διαμεσολαβητές, μεταξύ των οποίων οι Αμερικανοί Στηβ Γουίτκοφ και Τζάρεντ Κούσνερ, με στόχο την προώθηση του σχεδίου για συμφωνία εκεχειρίας στη Γάζα και την απελευθέρωση των ομήρων», διευκρίνισε ο αξιωματούχος.
Επίσης, τουρκική αντιπροσωπεία της οποίας ηγείται ο αρχηγός των υπηρεσιών πληροφοριών (MIT) Ιμπραήμ Καλίν θα συμμετάσχει αύριο στις διαπραγματεύσεις στην Αίγυπτο που έχουν στόχο την επίτευξη συμφωνίας για τον τερματισμό του πολέμου στη Γάζα, μεταδίδει σήμερα το τουρκικό πρακτορείο ειδήσεων Anadolu.
Σύμφωνα με το ειδησεογραφικό πρακτορείο, που επικαλείται πηγές των υπηρεσιών ασφαλείας, ο διευθυντής της MIT είχε διμερείς επαφές με Αμερικανούς, Αιγυπτίους και Καταριανούς αξιωματούχους, καθώς και με μέλη της Χαμάς (Παλαιστινίους) πριν από τις διαπραγματεύσεις.
Συμφωνεί να απελευθερώσει όλους τους ομήρους, όπως προβλέπει το ειρηνευτικό σχέδιο είκοσι σημείων του προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, ανακοίνωσε η παλαιστινιακή Χαμάς. Σύμφωνα με δήλωση της ηγεσίας, αποδέχεται τμήματα της πρότασης για τον τερματισμό του πολέμου με το Ισραήλ, όπως την αποχώρησή της από την εξουσία στη Λωρίδα της Γάζας. Ωστόσο, επισημαίνουν ότι για ορισμένες διατάξεις χρειάζονται περαιτέρω διαβουλεύσεις μεταξύ των Παλαιστινίων.
Ο Ντόναλντ Τραμπ σχολίασε την ανακοίνωση της Χαμάς μέσω κοινωνικών δικτύων, σημειώνοντας: «Βάσει της δήλωσης που μόλις εξέδωσε η Χαμάς, πιστεύω πως είναι έτοιμοι για μια διαρκή ειρήνη. Το Ισραήλ πρέπει να σταματήσει άμεσα τους βομβαρδισμούς στη Γάζα, ώστε να καταστεί δυνατή η ασφαλής και ταχεία απελευθέρωση των ομήρων. Πρόκειται για την πολυπόθητη ειρήνη στη Μέση Ανατολή».
Σε βιντεοσκοπημένο μήνυμα στην πλατφόρμα Truth Social, ο Τραμπ ευχαρίστησε τις χώρες της Μέσης Ανατολής που συνεργάστηκαν με τις ΗΠΑ για την επίτευξη της συμφωνίας, μεταξύ αυτών το Κατάρ, την Τουρκία, τη Σαουδική Αραβία, την Ιορδανία και την Αίγυπτο.
Όπως δήλωσε: «Θα δούμε πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα. Πρέπει να υπάρξει οριστική, ξεκάθαρη συμφωνία. Ανυπομονώ να δω τους ομήρους να επιστρέφουν στις οικογένειές τους. Ήταν μία πολύ ιδιαίτερη και ίσως πρωτοφανής ημέρα. Η επιθυμία να λήξει αυτός ο πόλεμος και να έρθει η ειρήνη στη Μέση Ανατολή τούς είχε ενώσει όλους. Είμαστε πολύ κοντά στον στόχο. Σας ευχαριστώ όλους και διαβεβαιώνω ότι όλοι θα αντιμετωπιστούν δίκαια».
Τελεσίγραφο του Τραμπ όριζε την 5η Οκτωβρίου ως προθεσμία αποδοχής της συμφωνίας και απελευθέρωσης όλων των ομήρων που συνελήφθησαν στην αιφνιδιαστική επίθεση κατά του Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου 2023.
Στις 3 Οκτωβρίου, ο Τραμπ είχε προειδοποιήσει μέσω Truth Social: «Αν δεν καταλήξουμε σε αυτήν την ύστατη συμφωνία, θα ξεσπάσει κόλαση πάνω στη Χαμάς, όπως ποτέ στο παρελθόν. Ειρήνη θα υπάρξει στη Μέση Ανατολή, είτε έτσι είτε αλλιώς».
Στην ίδια ανάρτηση, υπογράμμισε και το βαρύτατο κόστος για τη Χαμάς: «Ως αντίποινα για την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου, έχουν ήδη σκοτωθεί πάνω από 25.000 μαχητές της. Οι περισσότεροι από τους υπολοίπους είναι περικυκλωμένοι και εγκλωβισμένοι στρατιωτικά, απλώς περιμένοντας το ‘πράσινο φως’ για να εξοντωθούν. Όσοι απομείνουν, γνωρίζουμε ποιοι και πού είναι· θα εντοπιστούν και θα εξοντωθούν κι αυτοί».
Η Χαμάς τόνισε ότι είναι έτοιμη να απελευθερώσει όλους τους εν ζωή ομήρους και να παραδώσει τις σορούς όσων έχασαν τη ζωή τους, καθώς και να εμπλακεί σε διαδικασία διαπραγματεύσεων με τη μεσολάβηση τρίτων για την οριστικοποίηση των λεπτομερειών, αναφέροντας ότι υπάρχουν ορισμένα σημεία στα οποία θέλει διευκρινήσεις.
Ο Ρεπουμπλικανός γερουσιαστής Λίντσεϋ Γκρέιαμ εξέφρασε την απογοήτευσή του για τη στάση της Χαμάς, χαρακτηρίζοντάς την «προβλέψιμη». Όπως δήλωσε: «Η πρόσφατη απάντηση της Χαμάς στο σχέδιο Τραμπ, το οποίο το Ισραήλ έχει αποδεχθεί, ήταν η αναμενόμενη: ένα τυπικό ‘ναι, αλλά’, χωρίς αφοπλισμό, με επιμονή για παλαιστινιακό έλεγχο της Γάζας και σύνδεση της απελευθέρωσης των ομήρων με περαιτέρω διαπραγματεύσεις. Ουσιαστικά πρόκειται για απόρριψη της πρότασης Τραμπ, δεχτείτε το ή όχι».
Από την πλευρά του, ο Δημοκρατικός γερουσιαστής Τζον Φέτερμαν σχολίασε: «Η Χαμάς πρέπει να επιλέξει μεταξύ της ειρήνης και της καταστροφής της. Επιστρέψτε αμέσως τους ομήρους. Παρά τις πολιτικές διαφορές, εύσημα στο ειρηνευτικό σχέδιο Τραμπ για τη σημερινή ενθαρρυντική πρόοδο».
Το σχέδιο ειρήνης των είκοσι σημείων του Τραμπ παρουσιάστηκε στους Άραβες ηγέτες στο πλαίσιο της Γενικής Συνέλευσης του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη.
Το Ισραήλ έδωσε την έγκρισή του κατά την επίσκεψη του πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου στον Λευκό Οίκο, ενώ ηγέτες της Μέσης Ανατολής και της Ευρώπης εξέφρασαν τη στήριξή τους.
Η συμφωνία προβλέπει αποχώρηση του Ισραήλ έως τα συμφωνηθέντα όρια, αναστολή των στρατιωτικών επιχειρήσεων στη Γάζα και απελευθέρωση 250 κρατουμένων, καθώς και 1.700 Παλαιστινίων που συνελήφθησαν μετά την επίθεση της Χαμάς τον Οκτώβριο του 2023. Επισημαίνεται πως το Ισραήλ δεν θα καταλάβει ούτε θα προσαρτήσει τη Λωρίδα της Γάζας.
Το σχέδιο περιλαμβάνει επίσης τη δυνατότητα παλαιστινιακής αυτοδιάθεσης και την ίδρυση ανεξάρτητου κράτους μετά την ολοκλήρωση προγράμματος μεταρρυθμίσεων από την Παλαιστινιακή Αρχή. Παράλληλα, επιδιώκει την αποριζοσπαστικοποίηση της Γάζας, δημιουργώντας μια ζώνη χωρίς τρομοκρατία και αποτρέποντας μελλοντικές απειλές, ενώ θα αποσταλεί πλήρης ανθρωπιστική βοήθεια στη Λωρίδα της Γάζας μόλις σταματήσουν οι εχθροπραξίες.
Τόσο ο Τραμπ όσο και ο Νετανιάχου διευκρινίζουν ότι η Χαμάς δεν θα αναλάβει κανένα ρόλο στη διακυβέρνηση της Γάζας. Το σχέδιο προβλέπει την πλήρη καταστροφή στρατιωτικών και τρομοκρατικών υποδομών, περιλαμβανομένων του δικτύου σηράγγων και των εργαστηρίων οπλισμού. Διευκρινίζεται ότι κανείς δεν θα εξαναγκαστεί να αποχωρήσει από τη Γάζα, με δικαίωμα ελεύθερης εξόδου και επιστροφής για όποιον το επιθυμεί.
Σε επίσημη τοποθέτηση, η Χαμάς διαβεβαίωσε ότι προηγήθηκαν εκτενείς διαβουλεύσεις με τις παλαιστινιακές οργανώσεις, διαμεσολαβητές και συμμάχους, ώστε να καταλήξει σε υπεύθυνη στάση απέναντι στην πρόταση Τραμπ.
Όπως επισημαίνουν: «Μετά τις διαβουλεύσεις, η Χαμάς συμφωνεί στην απελευθέρωση των ομήρων σύμφωνα με το πλαίσιο ανταλλαγής που περιλαμβάνει το ειρηνευτικό σχέδιο, υπό την προϋπόθεση ότι θα ικανοποιηθούν οι απαραίτητοι όροι για την ανταλλαγή».
Παράλληλα, η οργάνωση δηλώνει έτοιμη να προσέλθει σε διαπραγματεύσεις για την οριστικοποίηση της διαδικασίας ανταλλαγής και συναινεί στην παράδοση της διακυβέρνησης της Γάζας σε παλαιστινιακή αρχή που θα προκύψει κατόπιν ευρείας συναίνεσης υποστηριζόμενης από αραβικά και ισλαμικά κράτη.
Διευκρινίζουν ότι ζητήματα που αφορούν το μέλλον της περιοχής θα τεθούν σε πλαίσιο εθνικού διαλόγου, με τη Χαμάς να συμμετέχει και να αναλαμβάνει ευθύνη.
