Μήνας: Μάιος 2023

“To strive, to seek, to find, and not to yield.”

Με αυτόν τον στίχο κλείνει ο «Οδυσσέας» [Ulysses] του Άλφρεντ, Λόρδου Τέννυσον, έναν από τους πιο γνωστούς και καταξιωμένους στίχους στην ιστορία της αγγλόφωνης ποίησης.

Στο έργο του Άγγλου ποιητή, γραμμένο το 1833, ένα «τέλειο ποίημα» σύμφωνα με τον Τ.Σ. Έλιοτ, έναν δραματικό μονόλογο που χαρακτηρίζεται από την αστραφτερή ευγλωττία του ομηρικού Οδυσσέα, ο ήρωας, έχοντας φτάσει εδώ και καιρό στην πατρίδα του, μαραζώνει άπραγος και ονειρεύεται να ξανοιχτεί και πάλι στον «οίνοπα πόντον».

Σαν τον ίδιο τον ήρωα, το ποίημα μπορεί να ερμηνευτεί με πολλούς, συχνά αντιφατικούς μεταξύ τους, τρόπους. Πολλοί [νομίζουν πως] καταλαβαίνουν γιατί ο Δάντης τοποθετεί τον Οδυσσέα μέσα στις φωτιές της Κόλασης, ως κάποιον που έκανε κακή χρήση του θεϊκού του χαρίσματος στη ρητορική κατά τη διάρκεια του Τρωικού πολέμου. Άλλοι, πάλι, στο άκουσμα του ποιήματος του Τέννυσον, με ανανεωμένη όρεξη για τη ζωή, εύχονται ολόψυχα να ήταν κι αυτοί σύντροφοι του Οδυσσέα, να τον ακολουθούσαν στο ‘βαθουλό’ καράβι του. Μπορούμε επίσης να αναρωτηθούμε αν αξίζει κανείς ποτέ να μη λυγίζει, αναζητώντας συνεχώς την περιπέτεια και τα ηρωικά κατορθώματα ή μήπως ενίοτε η υποχώρηση είναι μια ενάρετη, σοφή απόφαση. Ή πάλι, μπορούμε να εκλάβουμε το ποίημα σαν μια αλληγορία, σαν τον αποχαιρετισμό του ήρωα στη γεμάτη ζωή που έζησε και την οποία τώρα ετοιμάζεται να αποχαιρετίσει.

Η αρετή του Οδυσσέα

Το ποίημα ξεκινά παρουσιάζοντάς μας μια ζοφερή εικόνα:

Τί αξίζει αν στην ατάραχη γωνιά μου
Σαν οκνός βασιλιάς στέκω στο πλάγι
Γριάς συντρόφισσας, και σωστά μοιράζω
Το δίκιο στους ανθρώπους,
Που τρώνε, θησαυρίζουν και κοιμούνται,
Και δε με νιώθουν! [1]

Εφόσον η οκνηρία είναι πράγματι μια νοσηρή κατάσταση, μια ‘κόλαση’, δεν μπορούμε παρά να δικαιώσουμε τον Οδυσσέα που θέλει να ξεφύγει από τη μοίρα που του προδιαγράφει ο Δάντης. Μια ζωηρή ψυχή, ένα πνεύμα γρήγορο και αδάμαστο, που παραμένει νέο παρά την ηλικία του κορμιού, χρειάζεται τις προκλήσεις για να διατηρεί τη λάμψη του και να μην θαμπώνει.

Δεν μπορώ να πάψω
Να γυροφέρνω πάντα σε ταξίδια·
Θέλω να πιω της ζωής τη στερνή στάλα.
Εχάρηκα πολλά, πολλά έχω πάθει
Μοναχός μου ή με όσους μ’ αγαπούσαν
Πότε σε ξένη γη, πότε στα μάκρη
Σκοτεινού πολυκύμαντου πελάγου.
Τ’ όνομά μου εδιαλάλησεν η Φήμη
Κι η αχόρταγη καρδιά καινούριο πόθο
Πάντα γρικάει, κι ας έμαθα κι ας είδα
Σε άλλες χώρες πώς ζουν, πώς κυβερνάνε.
Κι εγώ στερνός δεν είμαι, αφού με σέβας
Με δέχτηκαν παντού κι έχω γνωρίσει
Της μάχης το μεθύσι, πολεμώντας
Με τους όμοιους μου μόνο, μες στους κάμπους
Τους βοερούς κι ανεμόδαρτους της Τροίας.

Η ειρήνη δεν αρέσει στον Οδυσσέα τελικά, λέει ο Τέννυσον. Η ανάπαυση είναι βάρος. Η τιμή δεν κερδίζεται φτάνοντας αισίως στο λιμάνι, αλλά συνεχίζοντας το ταξίδι. Η ζωή για τον Οδυσσέα δεν μπορεί να είναι μια στατική ύπαρξη, περιστοιχισμένη από τα ίδια πρόσωπα κάθε μέρα, αναλωμένη σε έργα κατώτερα των ικανοτήτων του. Το πολυμήχανο πνεύμα του νιώθει να «σκουριάζει»…

Είναι άγνωμος ο πόθος που γυρεύει
Να βρει τέλος κι ανάπαψη, σαν όπλο
Που δεν αστράφτει πλια κι απορριγμένο
Σκουριάζει. Όχι, δεν ζει όποιος αναπνέει
Μονάχα. […]

Θα ήμουν δειλός αν ήθελα, για λίγο
Καιρό που ακόμα θα χαρώ τον ήλιο,
Προσεκτικά να ζήσω μετρημένα,
Αφού ο πόθος φλογίζει την ψυχή μου
Ν’ ακλουθήσω τη Γνώση σαν αστέρι
Πέρα απ’ τα ουράνια, εκεί που ο ναός δε φτάνει.

 

Ο Τέννυσον μας λέει ότι η επιστροφή στην πατρίδα και η επανασύνδεση με την οικογένειά του, αυτά που ολόψυχα ποθούσε τα δέκα χρόνια των πολύπαθων περιπλανήσεών του, δεν ικανοποιούν πια τον βασιλιά της Ιθάκης. Βάζει τον ήρωα να μιλά για τη γυναίκα και τον γιο του με έναν αποστασιοποιημένο τρόπο, παρόλο που ομολογεί την αγάπη και τον θαυμασμό του για τον διάδοχό του:

Το θρόνο μου και το νησί χαρίζω
Τώρα στο γιο μου, τον αγαπημένο
Τηλέμαχο, που ξέρει τη δουλειά του,
Με φρόνηση σιγά σιγά ημερώνει
Τ’ άγριο πλήθος, γλυκότροπα του δείχνει
Εκείνο που ωφελεί και που συμφέρει.
Κι είναι άσπιλος, πιστός στο κοινό χρέος
Και στο στήθος θερμήν αγάπη κρύβει,
Τους θεούς που πιστεύουμε λατρεύει,
Κι εγώ σαν φύγω μένει αυτός. Κι οι δυο μας,
Κάνουμε το έργο που ποθεί η ψυχή μας.

Ο Οδυσσέας δεν είναι ελαφρόμυαλος. Δεν σκέπτεται τη φυγή, παρά γνωρίζοντας ότι ο γιος του είναι άξιος να αναλάβει τις ευθύνες του πατέρα απέναντι στον λαό και τον τόπο. Αυτή η γνώση μοιάζει να ελευθερώνει τον Οδυσσέα, ο οποίος δεν σκιαγραφείται ως ένας ηγεμόνας προσκολλημένος στη θέση του και την εξουσία, αλλά ως ένας φρόνιμος άντρας που αναγνωρίζει ποια είναι η κατάλληλη ώρα να παραδώσει αυτοβούλως τα ηνία στην επόμενη γενιά, στον γιο του που βρίσκεται στην ακμή του και που έχει δείξει ότι το αξίζει.

Μέσω του Οδυσσέα, ο Τέννυσον παραθέτει και τις αρετές ενός καλού ηγεμόνα: να έχει στο μυαλό του και να δουλεύει για το καλό του λαού του, να μπορεί να πείθει και να διοικεί τον λαό με τον καλό τρόπο, να είναι ενάρετος και να σέβεται τους θεούς. Όταν ο διάδοχος πληροί αυτές τις προϋποθέσεις, ο παλιός βασιλιάς μπορεί να έχει εμπιστοσύνη ότι η ευημερία του λαού του είναι εξασφαλισμένη και να αποχωρήσει χωρίς τύψεις.

Κινώντας για μακριά

Στο τρίτο και τελευταίο μέρος του ποιήματος, ο Οδυσσέας απευθύνεται στους παλιούς του συντρόφους, παροτρύνοντάς τους να τον ακολουθήσουν σ’ αυτό το τελευταίο ταξίδι:

Είμαστε γέροι, αλλά δεν απολείπουν
Από τα γερατειά το χρέος κι η δόξα.
Όλα τα κόβει ο θάνατος. Μα τώρα,
Πριν φτάσει, εμείς να κάμουμε μπορούμε
Έργο τρανό κι αντάξιο των ανθρώπων
Που ακόμη και στους θεούς αντισταθήκαν.

Η ζωή δεν έχει τελειώσει ακόμα. Όσο υπάρχει ανάσα στο κορμί, ο άνθρωπος δεν ελευθερώνεται από το καθήκον του κι από τους κόπους που φέρνουν δόξα. Άλλωστε, ο Οδυσσέας και οι σύντροφοί του δεν είναι κοινοί άνθρωποι: αντιστάθηκαν στους θεούς. Τύφλωσαν τον γιο του Ποσειδώνα, σκότωσαν τα βόδια του Ήλιου, αψήφησαν τις συμβουλές του Αιόλου, εγκατέλειψαν δυο θεές… Και παρόλα αυτά, ο Οδυσσέας παρέμεινε ζωντανός – χάρη βέβαια στην εύνοια μιας μεγάλης θεάς, της Αθηνάς.

Σπρώχτε, σύντροφοι, το πλοίο
Στ’ ανοιχτά, και καθίστε στην αράδα
Σαν άξιοι λαμνοκόποι. Εμπρός τραβάτε
Σχίζοντας ρυθμικά το βοερό κύμα,
Αφού η καρδιά μου απόφασιν επήρε
Στη μακρινή χώρα να πάω ν’ αράξω
Πέρα απ’ τη δύση που βυθίζουν τ’ άστρα.
Κι αν δεν μας πνίξει η τρικυμιά, θα πάμε
στα Μακάρια νησιά τον Αχιλλέα
Τον μεγαλόψυχο να ξαναϊδούμε·

Το όραμα του Οδυσσέα τον σπρώχνει δυτικά. Δυτικά, πέρα από τις γνωστές θάλασσες, εκεί όπου βρίσκονται οι Νήσοι των Μακάρων, τον τόπο των ολβίων, δηλαδή των ευτυχισμένων, ηρώων. Ο Πίνδαρος μας λέει ότι εκεί κατοικούν ήρωες με αρχηγό τον Κρόνο και τον Ραδάμανθυ, ότι τις δροσίζουν οι αύρες του Ωκεανού και ότι εκεί φυτρώνουν χρυσά λουλούδια. Πρόκειται για έναν παραδεισένιο τόπο, που είχαν δημιουργήσει οι θεοί για την ανάπαυση των ψυχών των ηρώων και των επιφανών ανδρών, που είχαν πεθάνει αναμάρτητοι μετά την περιπλάνηση της ψυχής τους στον Κάτω και στον Άνω Κόσμο.

Με αυτή την αναφορά, ο ποιητής μας δίνει το έρεισμα να εικάσουμε ότι το καινούριο ταξίδι το οποίο βάζει τον ήρωά του να λαχταρά, προσπαθώντας να ξεσηκώσει τους παλιούς του συντρόφους (οι οποίοι, ας μην ξεχνάμε, σκοτώθηκαν όλοι κατά τη διάρκεια των περιπετειών που είχαν γυρίζοντας από την Τροία – ο Αχιλλέας, στον οποίο γίνεται αναφορά, επίσης σκοτώθηκε στον πόλεμο) είναι πολύ απλά η αναχώρησή του από αυτό τον κόσμο.

Είναι πολύ πιθανό, με την ευστροφία που τον διακρίνει, ο Οδυσσέας να νιώθει πως έχει έρθει η ώρα να αφήσει τη ζωή στον επάνω κόσμο. Όσο νέο κι αν μένει το πνεύμα, το σώμα κάποια στιγμή υποκύπτει. Υπό αυτό το πρίσμα, οι πρώτοι στίχοι του ποιήματος παίρνουν μια άλλη σημασία. Η γυναίκα του έχει γεράσει, ο ίδιος επίσης, ο γιος του έχει ανδρωθεί και δεν τον έχει ανάγκη, οι άνθρωποι δεν τον καταλαβαίνουν πια, μόνο «τρώνε, θησαυρίζουν και κοιμούνται». Αυτές οι επίγειες χαρές, όμως, δεν σημαίνουν τίποτα πια για τον άνθρωπο που έχει ζήσει τη ζωή και είναι έτοιμος να ανοίξει πανιά για την επόμενη. Ο Οδυσσέας του Τέννυσον φαίνεται να κοιτάζει πέρα από τον ορίζοντα πια και να μας μιλά για την ύστατη περιπέτεια.

Ορισμένοι  μελετητές ερμηνεύουν το ποίημα βάσει του πνεύματος της εποχής του Τέννυσον, ο οποίος έζησε στη βικτωριανή Αγγλία, όπου τα ταξίδια, η περιπέτειες και το ηρωικό πνεύμα θαυμάζονταν. Στον αγγλικό πολιτισμό της εποχής εκείνης, η θάλασσα ταυτιζόταν με την κίνηση και τη ζωή, ακόμα και τη νέα ζωή, την αναγέννηση και τις ανακαλύψεις καινούριων πραγμάτων, αν σκεφτούμε τις νέες ηπείρους που είχαν πρόσφατα αποικηθεί, ενώ αντίθετα, η γη συνδεόταν με την ακινησία και συνεκδοχικά με τον θάνατο.

Από την άλλη, και η θάλασσα συνδέεται έντονα με τον θάνατο: είναι ένα επικίνδυνο στοιχείο, που έχει πολλές φορές προδώσει τους ναυσιπλόους. Η Αγγλία, η μεγαλύτερη ναυτική δύναμη της εποχής, το γνωρίζει καλά αυτό.  Τη χρονιά που γράφτηκε το ποίημα, ο Τέννυσον υπέστη την απώλεια του αγαπημένου του φίλου Άρθουρ Χένρι Χάλαμ. «Όλα τα κόβει ο θάνατος», γράφει στον «Οδυσσέα» και δεν μπορούμε να μην σκεφτούμε ότι πράγματι η αναμέτρηση με τον θάνατο χρειάζεται ηρωισμό και θάρρος.

Κι ίσως για αυτά ακριβώς τα χαρακτηριστικά του πολυβασανισμένου Οδυσσέα, που αντιμετώπισε τόσες μάχες με θάρρος και ευστροφία, που δεν ηττήθηκε από τις μακροχρόνιες δυσκολίες και αντιξοότητες, που τα έβαλε ακόμα και με τους θεούς, παρά τη μεγάλη του ευσέβεια, ίσως για αυτά τα στοιχεία, που χρειαζόταν περισσότερο απ’ όλα εκείνη την ώρα ο Άγγλος ποιητής, ‘δανείστηκε’ τον ήρωα του Ομήρου και πήρε δύναμη από το ακατάβλητο πνεύμα του.

Κι αν δυνατοί δεν είμαστε σαν πρώτα
Στα παλιά χρόνια, που δικά μας ήταν
Γη κι ουρανός, είμαστε ακόμη κάτι
Γιατί καρδιά αντρεία δεν αλλάζει
Κι αν ο Καιρός κι η Μοίρα την κουράσει,
Μα στο έργο σταθερή και στον αγώνα
Βαθιά της ζωντανή θέληση μένει
Να προσπαθεί, ν’ αναζητά, να βρίσκει και να μη λυγίζει. [2]

 

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

1. Η μετάφραση των στίχων του ποιήματος προέρχεται από το: Alfred Lord Tennyson. χ.χ. “Οδυσσέας”. Μετ. Μαρίνος Σιγούρος. Στο Νέα Παγκόσμια Ποιητική Ανθολογία. Τόμος Γ΄. Ξένες Χώρες: Αγγλία-Βουλγαρία. Επιμ. Ρίτα Μπούμη & Νίκος Παππάς. Αθήνα: Διόσκουροι. (πηγή: greek-language.gr)

2. Στους τελευταίους 4 στίχους του ποιήματος πήρα το θάρρος να παραλλάξω τη μετάφραση του κ. Σιγούρου, ώστε να αποδώσω τον τελευταίο στίχο – τον διάσημο στίχο του Τέννυσον – με τη μεγαλύτερη δυνατή πιστότητα, θυσιάζοντας έστω τον ρυθμό και την ποιητικότητα του μεταφρασμένου έργου.

ΠΗΓΕΣ

theepochtimes.com

greek-language.gr

poetryfoundation.org

poemanalysis.com

detoxnews.gr

Οι αιματηρές μάχες στο Σουδάν από τα μέσα Απριλίου έχουν αναγκάσει πάνω από 700.000 ανθρώπους να καταφύγουν σε άλλες περιοχές της χώρας, αριθμός υπερδιπλάσιος σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα, όπως ανέφερε σήμερα ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης (ΔΟΜ).

«Είναι υπερδιπλάσιος του αριθμού των εσωτερικά εκτοπισμένων» που καταγράφηκαν την περασμένη Τρίτη και ήταν 340.000, εξήγησε ο Πολ Ντίλον, εκπρόσωπος του ΔΟΜ κατά τη διάρκεια τακτικής ενημέρωσης των δημοσιογράφων στη Γενεύη.

Πριν από την έναρξη των συγκρούσεων, 3,7 εκατ. άνθρωποι είχαν καταγραφεί ως εσωτερικά εκτοπισμένοι στο Σουδάν, δήλωσε ο Ντίλον.

«Είναι πολύ δύσκολο αυτή στιγμή να βρουν χρήματα. Τα μηχανήματα αυτόματης ανάληψης δεν λειτουργούν, το τραπεζικό σύστημα δεν λειτουργεί. Τα καύσιμα είναι δυσεύρετα και ακριβά», πρόσθεσε ο Ντίλον.

Επίσης 150.000 άνθρωποι έχουν εγκαταλείψει τη χώρα και μετακινήθηκαν αλλού στην περιοχή μετά από την έναρξη των μαχών, σύμφωνα με τα στοιχεία με χθεσινή ημερομηνία που συγκεντρώθηκαν από την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες.

Οι μάχες συνεχίζονται στο Χαρτούμ και σε άλλες περιοχές του Σουδάν μεταξύ των στρατοπέδων των δύο αντιπάλων στρατηγών, που συγκρούονται από τις 15 Απριλίου ενώ οι διαπραγματεύσεις για ανακωχή μεταξύ των εκπροσώπων τους στη Σαουδική Αραβία είναι στάσιμες.

Οι συγκρούσεις μεταξύ του στρατού του Άμπντελ Φάταχ Αλ-Μπουρχάν και των παραστρατιωτικών Δυνάμεων Ταχείας Υποστήριξης (ΔΤΥ/ RSF) του Μοχάμεντ Χαμντάν Νταγκλό έχουν στοιχίσει τη ζωή σε πάνω από 750 ανθρώπους στη χώρα σύμφωνα με τη μκο Acled και οι αρχές του Σουδάν κάνουν λόγο για 5.000 τραυματίες.

«Πολλοί εσωτερικά εκτοπισμένοι έχουν καταφύγει σε συγγενείς τους, ενώ άλλοι συγκεντρώνονται σε σχολεία, τεμένη και δημόσια κτίρια», εξήγησε ο Ντίλον.

Τόνισε την «μεγάλη γενναιοδωρία του σουδανικού λαού και των κοινοτήτων που έχουν ανοίξει τις πόρτες τους σε εκτοπισμένους που φθάνουν στις περιοχές τους».

Αλλά υπογράμμισε επίσης ότι οι ίδιες οι κοινότητες υποδοχής «σε πολλές περιπτώσεις βιώνουν ήδη τις συνέπειες από τις τρεις και πλέον εβδομάδες μαχών».

Ο πρώην πρωθυπουργός του Πακιστάν Ίμραν Χαν συνελήφθη σήμερα από τον στρατό, ανακοίνωσε συνεργάτης του.

Ο Χαν συνελήφθη όταν μετέβη σε δικαστήριο στο Ισλαμαμπάν όπου θα εκδικαζόταν υπόθεση διαφθοράς στην οποία ήταν κατηγορούμενος, μετέδωσε το τηλεοπτικό δίκτυο Geo TV.

Σύμφωνα με αυτόπτη μάρτυρα, λίγη ώρα αφού ο Πακιστανός πρώην πρωθυπουργός εισήλθε στο κτίριο του Ανώτερου Δικαστηρίου του Ισλαμαμπάντ τον ακολούθησαν μέλη παραστρατιωτικών ομάδων και στρατιωτικά οχήματα μεταφοράς προσωπικού.

Η πύλη του κτιρίου αποκλείστηκε από θωρακισμένα οχήματα, ενώ ο Χαν απομακρύνθηκε υπό αυστηρά μέτρα ασφαλείας.

“Ο Ίμραν Χαν συνελήφθη για την υπόθεση Qadir Trust”, ανέφερε η αστυνομία του Ισλαμαμπάντ στον επίσημο λογαριασμό της στο Twitter, αναφερόμενη σε μια υπόθεση διαφθοράς στην οποία φέρεται να εμπλέκεται ο πρώην πρωθυπουργός.

Ο Χαν απομακρύνθηκε από την πρωθυπουργία πέρυσι τον Απρίλιο, έπειτα από πρόταση μομφής. Την περίοδο αυτή διεξήγαγε προεκλογική εκστρατεία για τις πρόωρες εκλογές του Οκτωβρίου. Τον Μάρτιο είχε ακυρωθεί ένταλμα σύλληψης σε βάρος του, αφού ξέσπασαν συγκρούσεις μεταξύ υποστηρικτών του και αστυνομικών που είχαν πάει στο σπίτι του για τον συλλάβουν.

Το νέο διοικητικό συμβουλίου του Εμπορικού Συλλόγου Αθηνών (ΕΣΑ) προσκάλεσε στην πρώτη του συνεδρίαση τον δήμαρχο Αθηναίων Κώστα Μπακογιάννη, για να συζητήσουν μια σειρά προτάσεων και δράσεων, οι οποίες έχουν ως στόχο να βοηθήσουν τους εμπόρους της Αθήνας, ιδιαίτερα σε μία περίοδο όπου αυξάνεται σημαντικά η τουριστική ροή στην πρωτεύουσα.

Μετά το πέρας της συνεδρίασης, ο πρόεδρος του ΕΣΑ Σταύρος Καφούνης υπογράμμισε ότι: «Έχουμε μια χρόνια καλή συνεργασία με το δήμο και αποτελεί ιδιαίτερη τιμή για εμάς η παρουσία του κ. Μπακογιάννη στο πρώτο μας διοικητικό μας συμβούλιο. Όλα τα μέλη του διευρυμένου ΔΣ είχαν την ευκαιρία να αναλύσουν τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν και χαίρομαι γιατί συμφωνήσαμε κατ’ αρχάς με το δήμαρχο σε ένα τρίπτυχο άμεσων παρεμβάσεων:

1) Τη δημιουργία τεκμηριωμένης και νομικά στοιχειοθετημένης πρότασης προς τα υπουργεία Δικαιοσύνης και Προστασίας του Πολίτη με στόχο τη βελτίωση του συστήματος ασφαλείας.

2) Την ενεργοποίηση της δράσης σύνδεσης τουρισμού και εμπορίου μέσω του κοινού προγράμματος Athens Shopping και πολλών ακόμη τοπικών ενεργειών σε διαφορετικές γωνίες της πόλης.

3) Την πραγματοποίηση για δεύτερη διαδοχική φορά, με την υποστήριξη του Οικονομικού Πανεπιστημίου, της μεγάλης έρευνας που καταγράφει αναλυτικότατα τη χρήση γης σε συγκεκριμένες περιοχές της Αθήνας, με στόχο την αποφυγή μετατροπής της πόλης σε ένα απέραντο καφενείο».

Σύμφωνα με την ανακοίνωση, από την πλευρά του ο κ. Μπακογιάννης τόνισε ότι: «Ο Δήμος Αθηναίων διατηρεί τα τελευταία χρόνια μία ανοιχτή και ουσιαστική συνεργασία με τους χιλιάδες επαγγελματίες καταστηματάρχες της Αθήνας, που αποτελούν την κινητήριο δύναμη στην ανάπτυξη της οικονομίας της πόλης. Ήταν ιδιαίτερη τιμή για εμένα να παραβρεθώ στην πρώτη συνεδρίαση του νέου διοικητικού συμβουλίου του Εμπορικού Συλλόγου, μετά την επανεκλογή του προέδρου Σταύρου Καφούνη. Εύχομαι σε εκείνον και στα εκλεκτά μέλη του συμβουλίου, καλή επιτυχία στη νέα τους θητεία. Είμαι βέβαιος ότι θα συνεχίσουμε να σχεδιάζουμε μαζί τα βήματά μας, όπως έχουμε κάνει όλο αυτό το διάστημα, αναλαμβάνοντας από κοινού δυναμικές πρωτοβουλίες που θα στηρίξουν και θα ενδυναμώσουν την οικογένεια του αθηναϊκού εμπορίου».

(πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ)

Όπως ανακοίνωσε σήμερα το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, την ερχόμενη Πέμπτη, 11 Μαΐου, ανοίγει η πλατφόρμα υποβολής αιτήσεων των δικαιούχων για το πρόγραμμα «Φορτίζω Παντού», το οποίο αφορά την εγκατάσταση 8.000 δημοσίως προσβάσιμων σταθμών φόρτιστης ηλεκτρικών οχημάτων (Η/Ο).

Η πλατφόρμα της δράσης θα λειτουργήσει επίσης εντός της ημέρας για ενημερωτικούς σκοπούς.

Ο βασικός στόχος του προγράμματος, συνολικού προϋπολογισμού 80 εκατομμυρίων ευρώ, είναι η δημιουργία, με όρους υγιούς ανταγωνισμού, ενός βασικού δικτύου δημόσιας φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων σε όλη τη χώρα, καλύπτοντας τόσο τις πόλεις όσο και το εθνικό οδικό δίκτυο, ώστε οι πολίτες να μπορούν να ταξιδέψουν με το ηλεκτρικό τους όχημα παντού χωρίς άγχος.

Η δράση θα παρέχει οικονομικά κίνητρα για την προμήθεια, εγκατάσταση και σύνδεση στο ηλεκτρικό δίκτυο δημοσίως προσβάσιμων σταθμών φόρτισης Η/Ο, που τροφοδοτούνται από ηλεκτρική ενέργεια παραγόμενη από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) σε κοινόχρηστους χώρους των πόλεων, σε βασικές μεταφορικές υποδομές (εθνικές οδοί, αεροδρόμια, λιμάνια, σιδηροδρομικοί σταθμοί) και σε ιδιωτικούς χώρους με δημόσια πρόσβαση όπως πρατήρια καυσίμων, σταθμούς αυτοκινήτων (επιχειρήσεις πάρκινγκ) και άλλα σημεία ενδιαφέροντος (π.χ. αλυσίδες καταστημάτων κ.α.).

Δικαιούχοι

Δικαιούχοι της δράσης είναι Εμπορικές Εταιρείες και Ατομικές Επιχειρήσεις, Συνεταιρισμοί, Συμπράξεις, Κοινοπραξίες που ασκούν εμπορική δραστηριότητα, Δημόσιες και Δημοτικές επιχειρήσεις.

Πιο συγκεκριμένα, οι Δικαιούχοι είναι οι φορείς που καλύπτουν το κόστος της επένδυσης για την ανάπτυξη των σταθμών φόρτισης Η/Ο και διακρίνονται σε 2 Κατηγορίες (Ι και ΙΙ):

Κατηγορία Ι: Κύριοι ή έχοντες νόμιμο δικαίωμα αποκλειστικής χρήσης του χώρου όπου θα εγκατασταθεί ο σταθμός και οι οποίοι συμβάλλονται με Φορείς Εκμετάλλευσης Υποδομών Φόρτισης Η/Ο (Φ.Ε.Υ.Φ.Η.Ο.)  που έχουν την ευθύνη λειτουργίας του σταθμού.

Κατηγορία ΙΙ: Φορείς Εκμετάλλευσης Υποδομών Φόρτισης Η/Ο (Φ.Ε.Υ.Φ.Η.Ο.)., οι οποίοι συμβάλλονται για την παραχώρηση πλήρους και ακώλυτης χρήσης του χώρου εγκατάστασης του σταθμού.

Κατηγορίες σταθμών φόρτισης

Ο συνολικός προϋπολογισμός της δράσης είναι 80 εκατ. ευρώ, προέρχεται από πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και κατανέμεται, βάσει του χώρου εγκατάστασης των σταθμών φόρτισης, ως εξής:

 Κατηγορία Α

Στην Κατηγορία Α, με προϋπολογισμό 30 εκατ. ευρώ (που κατανέμεται ανά Περιφέρεια) ανήκουν οι σταθμοί φόρτισης που εγκαθίστανται σε χώρους αρμοδιότητας Ο.Τ.Α. Α’ βαθμού και περιλαμβάνονται σε Σχέδια Φόρτισης Ηλεκτρικών Οχημάτων (Σ.Φ.Η.Ο.), των οποίων η εγκατεστημένη ονομαστική ισχύς είναι μεγαλύτερη ή ίση των εφτά κόμμα τέσσερα (7,4) kW. Επιπλέον:

– Οι δυνητικοί Δικαιούχοι της Κατηγορίας Α είναι οι Παραχωρησιούχοι Φ.Ε.Υ.Φ.Η.Ο. που προκύπτουν από την διενέργεια ανοικτών διαγωνισμών παραχώρησης (σύμφωνα με τα πρότυπα τεύχη της παρ. 2 του αρ. 16 του ν. 4710/2020) που έχουν προηγηθεί για την ανάπτυξη, διαχείριση και λειτουργία των δημοσίως προσβάσιμων αυτών σταθμών.

-Τα ποσοστά ενίσχυσης για τους δικαιούχους αυτής της κατηγορίας καθορίζονται με βάση τη Σύμβαση Παραχώρησης που έχει υπογραφεί μεταξύ Αναθέτουσας Αρχής και Παραχωρησιούχου, ενώ τίθενται ανώτατα ποσοστά ενίσχυσης, βάσει πληθυσμού του εκάστοτε Δήμου, τα οποία φτάνουν έως το 70% για τους μικρότερους πληθυσμιακά Δήμους.

Κατηγορία Β

Στην Κατηγορία Β εντάσσονται οι σταθμοί φόρτισης που εγκαθίστανται σε χώρους με δημόσια πρόσβαση εκτός της Κατηγορίας Α, με προϋπολογισμό 50 εκατ. ευρώ και επιμέρους κατανομή ως εξής:

-Σταθμοί φόρτισης επί των αξόνων του Διευρωπαϊκού Δικτύου Μεταφορών (ΔΕΔ-Μ) όπως αυτοκινητόδρομοι, βασικότερα λιμάνια, αεροδρόμια και σιδηροδρομικοί σταθμοί (π/υ 15 εκατ. ευρώ)

-Σταθμοί φόρτισης σε λοιπούς χώρους, όπως πρατήρια καυσίμων, σταθμούς αυτοκινήτων (επιχειρήσεις πάρκινγκ), μαρίνες, χώρους στάθμευσης κτιρίων με δημόσια πρόσβαση κ.ά.. (π/υ 35 εκατ. ευρώ που κατανέμεται ανά Περιφέρεια)

Επιπλέον για τους σταθμούς της Κατηγορίας Β ισχύουν τα εξής:

-Eπιλέξιμοι για λήψη ενισχύσεων για αυτή την κατηγορία είναι μόνο οι σταθμοί φόρτισης Η/Ο συνεχούς ρεύματος (DC) ισχύος μεγαλύτερης ή ίσης των τριάντα (30) kW, με εξαίρεση τους σταθμούς αυτοκινήτων (επιχειρήσεις πάρκινγκ) στις οποίες είναι επιπλέον επιλέξιμοι και σταθμοί εναλλασσόμενου ρεύματος (AC) με ονομαστική ισχύ μεγαλύτερη ή ίση των εφτά κόμμα τέσσερα (7,4) kW.

-Τα ποσοστά ενίσχυσης για αυτή την κατηγορία εξαρτώνται από τον τόπο (Περιφέρεια /Περιφερειακή Ενότητα) στον οποίο εγκαθίστανται οι σταθμοί, καθώς και από το μέγεθος της εταιρείας (μεγάλη/μεσαία/μικρή) που αποτελεί δικαιούχο της δράσης. Τα ποσοστά αυτά κυμαίνονται από 20% (π.χ. μεγάλη εταιρεία που εγκαθιστά σταθμό φόρτισης Η/Ο στον Κεντρικό Τομέα Αθηνών) έως 65% (π.χ. μικρή εταιρεία που εγκαθιστά σταθμό φόρτισης Η/Ο στη Θράκη). Επίσης, τίθεται μέγιστο ύψος συνολικής επιλέξιμης δαπάνης  ανά σταθμό φόρτισης αναλόγως την ισχύ εξόδου του σταθμού και τον τρόπο σύνδεσής του (μέγεθος παροχής) στο ηλεκτρικό δίκτυο.

-Οι σταθμοί φόρτισης Η/Ο θεωρούνται επιλέξιμοι για τη λήψη των ενισχύσεων της κατηγορίας Β, μόνο εφόσον παρέχουν δημόσια πρόσβαση κατ’ ελάχιστο σε 12-ωρη βάση καθημερινά και για πέντε (5) ημέρες την εβδομάδα.

Ως προς τον αριθμό αιτήσεων για την Κατηγορία Α ο δυνητικός δικαιούχος μπορεί να υποβάλει τόσες αιτήσεις όσες και οι Παραχωρήσεις για σταθμούς φόρτισης που περιλαμβάνονται σε Σ.Φ.Η.Ο. Δήμων στις οποίες αποτελεί Παραχωρησιούχο κατόπιν διενέργειας σχετικού διαγωνισμού. Για την Κατηγορία Β, μπορούν να γίνουν έως έξι (6) αιτήσεις ανά Περιφέρεια (οι αιτήσεις γίνονται για σταθμούς φόρτισης εντός της ίδιας Περιφέρειας) και εφόσον τηρούνται οι τιθέμενοι περιορισμοί για το συνολικό ποσό ενίσχυσης που δικαιούται να λάβει κάθε δικαιούχος, οι οποίοι ισχύουν σε επίπεδο ενιαίας επιχείρησης.

Το πληροφοριακό σύστημα υποβολής αιτήσεων θα παραμείνει ανοιχτό έως και την 31η Δεκεμβρίου 2023 ή μέχρι εξαντλήσεως των διαθέσιμων πόρων.

 

(πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ)

Το 1ο HEDNO Datathon, ο διαγωνισμός καινοτομίας για την ανάπτυξη αλγοριθμικών μοντέλων μηχανικής μάθησης με στόχο τον εντοπισμό ηθελημένων μη-τεχνικών απωλειών ηλεκτρικού ρεύματος  (ρευματοκλοπών), ολοκληρώθηκε την Πέμπτη, 4 Μαΐου και βραβεύτηκαν οι τρεις νικητές.

Στον τελικό του HEDNO Datathon συμμετείχαν οι εκπρόσωποι των 10 καλύτερων λύσεων (μεταξύ 267 συμμετεχουσών ομάδων, εταιρειών και φυσικών προσώπων) προκειμένου να παρουσιάσουν τη λύση τους στην κριτική επιτροπή και να αναδειχθούν οι 3 ομάδες με την επικρατέστερη βαθμολογία.

Το HEDNO Datathon αποτελεί την πρώτη από μια σειρά δράσεων καινοτομίας που σχεδιάζει και υλοποιεί η Διεύθυνση Έρευνας & Καινοτομίας.

Στην εκδήλωση, ο διευθύνων σύμβουλος του ΔΕΔΔΗΕ, Αναστάσιος Μάνος τόνισε ότι μέσα από το Datathon ο ΔΕΔΔΗΕ υλοποιεί το όραμά του για εξωστρέφεια, καινοτομία, ψηφιοποίηση και αναβάθμιση όλων των υπηρεσιών του. Το Datathon αποτελεί μόλις την αρχή για αυτή την πορεία εκσυγχρονισμού της εταιρίας με δεδομένο ότι η καινοτομία αποτελεί στρατηγική επιλογή της διοίκησης. Δεσμεύτηκε επίσης να εξεταστούν και πρακτικά οι λύσεις που προτάθηκαν για την πρόβλεψη και εντοπισμό ηθελημένων μη-τεχνικών απωλειών ηλεκτρικού ρεύματος από τα νεοσύστατα ειδικά κλιμάκια του ΔΕΔΔΗΕ.

Την κριτική επιτροπή των διαγωνισμού αποτέλεσαν οι:

– Σπύρος Μακριδάκης, Καθηγητής Πανεπιστήμιο Κύπρου, Διευθυντής, Ινστιτούτο για το Μέλλον (IFF), Ιδρυτής, Κέντρο Ανοιχτής Πρόβλεψης (MOFC)

– Ειρήνη Μακριδάκη, Καθηγήτρια Κοινωνικής Στατιστικής, London School of Economics and Political Science (LSE),

– Δαμιανός Χατζηαντωνίου, Αναπλ. Καθηγητής Διευθυντής, Διεθνές Μεταπτυχιακό Πρ. Σπουδών «Business Analytics», Oικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών ,

– Αθανάσιος Βουλοδήμος, Επίκουρος Καθηγητής, Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών, ΕΜΠ

Οι νικητές του διαγωνισμού HEDNO Datathon, που μοιράστηκαν έπαθλα συνολικής αξίας 30.000 ευρώ, είναι οι εξής:

1ο Βραβείο– AETHON Engineering

2ο Βραβείο– Silentech

3ο Βραβείο – Ομάδα Dataminds

 

(πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ)

 

Συνάντηση των ηγετών της Αρμενίας και του Αζερμπαϊτζάν έχει προγραμματιστεί για την Κυριακή 13 Μαΐου στις Βρυξέλλες, σύμφωνα με ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στο πλαίσιο της προσπάθειας συμφιλίωσης των δυο κρατών του Καυκάσου που συγκρούονται επί τριάντα χρόνια για τον έλεγχο του Ναγκόρνο Καραμπάχ.

Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ θα υποδεχθεί τον Αρμένιο πρωθυπουργό Νικόλ Πασινιάν και τον Αζέρο πρόεδρο Ιλχάμ Αλίεφ, προκειμένου να «προωθηθεί η σταθερότητα στον νότιο Καύκασο και η εξομάλυνση [σ.σ. των σχέσεων] των δύο χωρών», σύμφωνα με το δελτίο Τύπου που δόθηκε στη δημοσιότητα.

Η συνάντηση στις Βρυξέλλες σημειώνεται μετά την ανακοίνωση των ΗΠΑ πως σημειώθηκε «απτή πρόοδος» στις εντατικές συνομιλίες για τέσσερεις ημέρες ανάμεσα στα μέρη στις αρχές Μαΐου στην Ουάσιγκτον. Κατά την αμερικανική διπλωματία, είναι «ορατή» πλέον η σύναψη συμφωνίας ειρήνης ανάμεσα στο Γερεβάν και στο Μπακού για τον θύλακα Ναγκόρνο Καραμπάχ.

Οι κκ. Πασινιάν και Αλίεφ δέχθηκαν εξάλλου να συναντηθούν μαζί με τον πρόεδρο της Γαλλίας και τον πρωθυπουργό της Γερμανίας, στο περιθώριο της συνόδου κορυφής της 1ης Ιουνίου στη Μολδαβία, σύμφωνα με την ανακοίνωση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.

Οι ηγέτες των δύο χωρών δεσμεύθηκαν ακόμη να συναντώνται στις Βρυξέλλες «όσο συχνά απαιτείται» ώστε να «διαχειρίζονται τις εξελίξεις στο πεδίο».

Οι δυο πρώην σοβιετικές δημοκρατίες του Καυκάσου ενεπλάκησαν σε δυο πολέμους, τα χρόνια του 1990 και του 2020, για τον έλεγχο του Ναγκόρνο Καραμπάχ, ορεινής περιοχής όπου ζουν κυρίως Αρμένιοι και η οποία αποσχίστηκε από το Αζερμπαϊτζάν πριν από τρεις δεκαετίες και πλέον.

Οι εντάσεις, ήδη μεγάλες, κλιμακώθηκαν ακόμα περισσότερο όταν το Μπακού ανακοίνωσε την 23η Απριλίου πως εγκατέστησε checkpoint στον οδικό άξονα του διαδρόμου Λατσίν, τον μοναδικό που συνδέει την Αρμενία με τον θύλακα των αυτονομιστών, υφιστάμενο αποκλεισμό εδώ και μήνες με αποτέλεσμα ελλείψεις και διακοπές ρεύματος.

Η Ρωσία από την πλευρά της αντιμετώπισε με επιφύλαξη τις συνομιλίες στην Ουάσιγκτον, κρίνοντας πως δεν υπάρχει «εναλλακτική» στη δική της μεσολάβηση ανάμεσα στις δυο χώρες.

Μετά τον σύντομο πόλεμο το φθινόπωρο του 2020, κατά τον οποίο το Αζερμπαϊτζάν πήρε εδάφη στην περιοχή, Μπακού και Γερεβάν υπέγραψαν συμφωνία την οποία διαπραγματεύτηκαν με τη μεσολάβηση της Μόσχας.

Έκτοτε Ρώσοι στρατιωτικοί εγγυώνται τη διατήρηση της ειρήνης στο Ναγκόρνο Καραμπάχ, όμως η Αρμενία διαμαρτύρεται επί μήνες πως η αποστολή αυτή είναι αναποτελεσματική.

(πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ)

Υπό τον πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και το ισλαμιστικής κατεύθυνσης Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ), η Τουρκία, μέλος του ΝΑΤΟ, βαδίζει σε μια λεπτή γραμμή μεταξύ της Δύσης και της Ρωσίας του Βλαντιμίρ Πούτιν.

Αλλά αυτό μπορεί να αλλάξει μετά τις 14 Μαΐου, όταν η Τουρκία θα διεξαγάγει κρίσιμες εκλογές που θα μπορούσαν να σημάνουν το τέλος της διετούς θητείας του κόμματος στο τιμόνι.

Σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις, ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου – ο βασικός αντίπαλος του Ερντογάν – έχει ένα μικρό προβάδισμα έναντι του νυν προέδρου.

Απαντώντας σε ερωτήσεις σχετικά με τη θέση του για τη Μόσχα, ο Κιλιτσντάρογλου έχει ορκιστεί να επιδιώξει μια «αξιόπιστη συνέχιση των σχέσεων Τουρκίας-Ρωσίας».

«Ο Κιλιτσντάρογλου έχει πει ρητά ότι οι σχέσεις Τουρκίας-Ρωσίας δεν θα υποβληθούν σε νέα δοκιμασία», δήλωσε στην Epoch Times ο Αϊντίν Σεζέρ, διακεκριμένος πολιτικός αναλυτής.

 

Στις επερχόμενες κάλπες, οι Τούρκοι θα ψηφίσουν τόσο για την προεδρία όσο και για 500 έδρες στο κοινοβούλιο.

Ο Ερντογάν θα βρεθεί αντιμέτωπος με τρεις διεκδικητές, εκ των οποίων ο Κιλιτσντάρογλου, ο 74χρονος ηγέτης του Λαϊκού Ρεπουμπλικανικού Κόμματος (CHP)- είναι μακράν ο πιο δημοφιλής.

Εάν κανένας υποψήφιος δεν κερδίσει την απόλυτη πλειοψηφία, θα διεξαχθεί δεύτερος γύρος ψηφοφορίας μεταξύ των δύο πρώτων επιλαχόντων δύο εβδομάδες αργότερα.

Το ΑΚΡ διατηρεί την εξουσία από το 2002, κερδίζοντας με άνεση αρκετές εκλογές, τόσο προεδρικές όσο και κοινοβουλευτικές. Αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην υποστήριξη που απολαμβάνει στις αγροτικές περιοχές, όπου οι ψηφοφόροι είναι συνήθως πιο συντηρητικοί.

Από το 2018, το ΑΚΡ έχει συμμαχήσει με το Κόμμα Εθνικιστικού Κινήματος, το οποίο είναι γνωστό για τη σκληρή προσέγγισή του στα κουρδικά αυτονομιστικά κινήματα.

 

Κατά τη διάρκεια της θητείας του ο Ερντογάν ακολούθησε μια ακτιβιστική εξωτερική πολιτική, η οποία συχνά συγκρούστηκε με εκείνες των συμμάχων της χώρας του στο ΝΑΤΟ. Έχει επίσης καλλιεργήσει στενές σχέσεις με τη Μόσχα, παρά την εισβολή της τελευταίας στην Ουκρανία το 2022.

Αλλά τα τελευταία χρόνια, το ΑΚΡ και ο 69χρονος ηγέτης του είδαν τη δημοτικότητά τους να μειώνεται. Αυτό είναι ιδιαίτερα εμφανές από το 2021, όταν μια νομισματική κρίση οδήγησε σε ανεξέλεγκτο πληθωρισμό και σε ευρεία δυσαρέσκεια για τις οικονομικές πολιτικές του Ερντογάν.

Ο Σεζέρ αποδίδει την πτώση της δημοτικότητας του κόμματος στις «δυσμενείς οικονομικές εξελίξεις» και σε αυτό που περιγράφει ως «περιβάλλον διαρκών κρίσεων».

Λέει ότι η αρχή του κράτους δικαίου «έχει καταστραφεί» υπό το ΑΚΡ, κατηγορώντας το κόμμα για εκτεταμένη διαφθορά – μια κατηγορία που προβάλλεται συχνά από τους επικριτές του ΑΚΡ.

Ενωμένοι στην αντιπολίτευση

Το ΑΚΡ, από την πλευρά του, συνήθως αγνοεί τους ισχυρισμούς, επιλέγοντας αντ’ αυτού να επικεντρωθεί στα οικονομικά και εξωτερικοπολιτικά επιτεύγματά του.

Σε πρόσφατη προεκλογική συγκέντρωση, ο Ερντογάν υποστήριξε ότι το εθνικό εισόδημα της Τουρκίας τριπλασιάστηκε κατά τη διάρκεια της θητείας του.

Έχει επίσης υπερασπιστεί την εγκάρδια προσέγγισή του με τη Μόσχα, χωρίς την οποία, όπως έχει πει, «η Δύση θα μας είχε σύρει σε πόλεμο με τη Ρωσία».

 

Αλλά με τη δημοτικότητα του κυβερνώντος κόμματος σε πτώση, το CHP του Κιλιτσντάρογλου βλέπει την ευκαιρία να επιστρέψει στην εξουσία μετά από δεκαετίες στην πολιτική ερημιά.

Συχνά περιγράφεται ως «κεντροαριστερό» και αφοσιωμένο στις δυτικές αρχές της κοσμικότητας, το CHP ιδρύθηκε από τον Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ, ο οποίος ίδρυσε την Τουρκική Δημοκρατία το 1923.

Σε προηγούμενες εκλογικές αναμετρήσεις με το ΑΚΡ του Ερντογάν, το CHP έχει ηττηθεί κατά κράτος. Κατάφερε όμως να συγκεντρώσει περίπου το 20% των ψήφων, γεγονός που το καθιστά την κορυφαία δύναμη της αντιπολίτευσης στην Τουρκία.

Με την ελπίδα να ανατρέψει τον Ερντογάν αυτή τη φορά, το CHP έχει δημιουργήσει έναν ποικιλόμορφο συνασπισμό με πέντε μικρότερα κόμματα. Σε αυτά περιλαμβάνονται ένα εθνικιστικό κόμμα, ένα κόμμα με ισλαμιστικό προσανατολισμό, ένα κεντροδεξιό κόμμα και δύο συντηρητικά κόμματα με επικεφαλής πρώην συμμάχους του Ερντογάν.

Η πράξη ισορροπίας του Ερντογάν

Οι δημοσκοπήσεις έρχονται σε μια κρίσιμη στιγμή για τον Ερντογάν, υπό τον οποίο η Τουρκία έχει επιτύχει μια λεπτή ισορροπία μεταξύ της Μόσχας και των δυτικών συμμάχων της στο ΝΑΤΟ.

Όταν η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία στις αρχές του περασμένου έτους, η Άγκυρα έσπευσε να καταδικάσει την κίνηση αυτή. Επιπλέον, η Τουρκία παρείχε προηγμένα μη επανδρωμένα αεροσκάφη στην Ουκρανία, τα οποία χρησιμοποιήθηκαν από την τελευταία -με θανατηφόρο αποτέλεσμα- κατά των ρωσικών δυνάμεων.

Την ίδια στιγμή, ωστόσο, η Τουρκία αρνήθηκε να υποστηρίξει τις κυρώσεις υπό την ηγεσία της Δύσης κατά της Ρωσίας, με την οποία μοιράζεται βαθιές εμπορικές σχέσεις και εκτεταμένα θαλάσσια σύνορα.

 

Ο Ερντογάν παραμένει επίσης σε καλές σχέσεις με τον Πούτιν, με τον οποίο διατηρεί στενή σχέση. Ενώ αυτό έχει ενοχλήσει τους συμμάχους της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ, έχει επιτρέψει στην Άγκυρα να παίξει τον ρόλο του μεσολαβητή -όταν λίγοι άλλοι θα μπορούσαν- μεταξύ των αντιμαχόμενων μερών.

Λίγο μετά την εισβολή της Μόσχας, η Τουρκία φιλοξένησε ειρηνευτικές συνομιλίες υψηλού επιπέδου μεταξύ της Ρωσίας και της Ουκρανίας. Βοήθησε επίσης στη διαμεσολάβηση για μια συμφωνία-ορόσημο μεταξύ Μόσχας και Κιέβου που επέτρεψε στο τελευταίο να εξάγει σιτηρά μέσω της Μαύρης Θάλασσας.

Στο παρελθόν, οι Ηνωμένες Πολιτείες έβλεπαν με δυσάρεστο μάτι οτιδήποτε έμοιαζε με συνεργασία Τουρκίας-Ρωσίας.

Όταν η Άγκυρα αγόρασε ρωσικά συστήματα αεράμυνας το 2019, η Ουάσινγκτον απάντησε επιβάλλοντας κυρώσεις στην αμυντική βιομηχανία της Τουρκίας και εμποδίζοντας την αγορά των αμερικανικών μαχητικών αεροσκαφών F-35.

Κλίση προς τη Μόσχα

Ωστόσο, παρά την αυξανόμενη δυσαρέσκεια των ΗΠΑ, η Άγκυρα τα τελευταία χρόνια έχει έρθει όλο και πιο κοντά στη Μόσχα.

Τον περασμένο Αύγουστο, ο Ερντογάν υπέγραψε μια σειρά συμφωνιών με τον Πούτιν με στόχο την ενίσχυση της διμερούς συνεργασίας. Εκείνη την εποχή, ο αμερικανικός Τύπος ανέφερε «αυξανόμενη ανησυχία» στις δυτικές πρωτεύουσες για την «εμβάθυνση των δεσμών» της Άγκυρας με τη Μόσχα.

Ο Ερντογάν έχει επίσης αγκαλιάσει τις ρωσικές προτάσεις, που υπέβαλε ο Πούτιν τον περασμένο Σεπτέμβριο, για τη μετατροπή της Τουρκίας σε «περιφερειακό κόμβο» για τη διανομή του ρωσικού φυσικού αερίου.

Πράγματι, η ενέργεια -της οποίας η Τουρκία παραμένει καθαρός εισαγωγέας- αποτέλεσε πυλώνα της αναπτυσσόμενης σχέσης Ρωσίας-Τουρκίας. Όπως είναι σήμερα, σχεδόν το ήμισυ των εγχώριων ενεργειακών αναγκών της Τουρκίας καλύπτεται από φυσικό αέριο που εισάγεται από τη Ρωσία.

Τον περασμένο μήνα, η Τουρκία εγκαινίασε τον πρώτο της πυρηνικό αντιδραστήρα, ο οποίος χρηματοδοτήθηκε από τη Μόσχα και κατασκευάστηκε από τον ρωσικό ενεργειακό κολοσσό Rosatom. Ο αντιδραστήρας αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου κοινού σχεδίου για την κατασκευή τεσσάρων πυρηνικών σταθμών παραγωγής ενέργειας κοντά στην τουρκική πόλη Ακουγιού.

Απευθύνοντας χαιρετισμό στα εγκαίνια μέσω βίντεο-σύνδεσης, ο Πούτιν χαιρέτισε την «πολύπλευρη εταιρική σχέση» των δύο χωρών, η οποία, όπως διαβεβαίωσε, βασίζεται στον «αμοιβαίο σεβασμό και την εξέταση των συμφερόντων του άλλου».

Στο εκλογικό του μανιφέστο, το AKP δεσμεύτηκε να διατηρήσει τις «πολιτικές και οικονομικές σχέσεις με τη Ρωσία», συμπεριλαμβανομένης της «συνεργασίας στον ενεργειακό τομέα».

«Θεσμοθέτηση» της εξωτερικής πολιτικής

Εάν εκλεγεί, η αντιπολίτευση υπό την ηγεσία του CHP έχει υποσχεθεί να εργαστεί για την ένταξη της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, να επιστρέψει τη χώρα σε ένα κοινοβουλευτικό σύστημα διακυβέρνησης και να μειώσει τον πληθωρισμό αντιστρέφοντας την οικονομική πολιτική του Ερντογάν.

Έχει επίσης δεσμευτεί να αντικαταστήσει την «προσωπική» προσέγγιση του Ερντογάν στην εξωτερική πολιτική με μια «θεσμική», όπως την περιγράφει, προσέγγιση.

Υπό το ΑΚΡ, σύμφωνα με τον Σεζέρ, «οι σχέσεις Ερντογάν-Πούτιν έχουν υπερισχύσει των σχέσεων Τουρκίας-Ρωσίας. Αυτό δεν θα συμβεί στη νέα περίοδο».

Υπό μια κυβέρνηση υπό την ηγεσία του CHP, αντίθετα, «οι σχέσεις θα διεξάγονται με τη θεσμική έννοια», εξήγησε ο ίδιος.

 

Ο Ερντογάν, από την πλευρά του, υπερασπίζεται τα επιτεύγματά του στην εξωτερική πολιτική, ιδίως αυτά που αφορούν τη Ρωσία και την Ουκρανία.

«Επιστροφή στις εργοστασιακές ρυθμίσεις»

Εάν το CHP έρθει στην εξουσία, η Τουρκία θα «επιστρέψει στις εργοστασιακές της ρυθμίσεις στην εξωτερική πολιτική», δήλωσε ο Σεζέρ, ο οποίος είναι επίσης επικεφαλής του τμήματος τουρκορωσικών μελετών στην Ένωση Τουρκικής Δημοκρατίας με έδρα την Άγκυρα.

Αυτό, εξήγησε, σημαίνει τη «θεσμοθέτηση» των πολιτικών σχέσεων της Τουρκίας με την ΕΕ, των στρατιωτικών της σχέσεων με το ΝΑΤΟ και των οικονομικών της σχέσεων με τις δυτικές χώρες.

Συνέχισε όμως να διαβεβαιώνει ότι ένας τέτοιος αναπροσανατολισμός «δεν θα έχει αρνητικό αντίκτυπο στις σχέσεις της Τουρκίας με τη Ρωσία».

«Ακόμη και κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, οι σχέσεις της Τουρκίας με τη Σοβιετική Ένωση ήταν εξαιρετικές, ιδίως από οικονομική άποψη», πρόσθεσε ο Σεζέρ, ο οποίος στο παρελθόν διετέλεσε εμπορικός σύμβουλος στην πρεσβεία της Τουρκίας στη Μόσχα.

Ο Φερίτ Τεμούρ, Τούρκος εμπειρογνώμονας σε θέματα Ρωσίας και Ευρασίας, εξέφρασε παρόμοια συναισθήματα.

 

«Εάν η αντιπολίτευση έρθει στην εξουσία, αναμένεται να θεσμοθετηθεί και πάλι μια φιλοδυτική πορεία εξωτερικής πολιτικής», δήλωσε ο Τεμούρ στην Epoch Times.

«Αλλά αυτός ο νέος προσανατολισμός είναι απίθανο να οδηγήσει σε απότομη ρήξη των σχέσεων με τη Μόσχα», πρόσθεσε, σημειώνοντας τη βαθιά «αλληλεξάρτηση» που χαρακτηρίζει τις εμπορικές σχέσεις των δύο χωρών.

Ο ίδιος ο Κιλιτσντάρογλου έχει επανειλημμένα δηλώσει ότι οι σχέσεις της Τουρκίας με τη Ρωσία δεν θα επηρεαστούν αρνητικά υπό μια κυβέρνηση υπό την ηγεσία του CHP.

Σε ανοιχτή επιστολή που έγραψε στα τέλη του περασμένου μήνα, είπε σε μια ομάδα Ρώσων ακαδημαϊκών ότι οι «υγιείς» σχέσεις με τη Μόσχα είναι «προς το συμφέρον της Τουρκίας».

Στην επιστολή, την οποία επικαλέστηκαν ευρέως τα τοπικά μέσα ενημέρωσης, επέκρινε επίσης αυτό που περιέγραψε ως «αντιρωσική θέση» που υιοθετούν ορισμένες χώρες (τις οποίες δεν κατονόμασε).

Η τουρκορωσική συνεργασία, πρόσθεσε, είναι «κρίσιμη για την περιφερειακή σταθερότητα και την παγκόσμια ειρήνη».

Ζήτημα κυρώσεων

Ορισμένοι σκληροπυρηνικοί επικριτές της Ρωσίας του Πούτιν, εν τω μεταξύ, δήλωσαν ανοιχτά ότι ελπίζουν σε μια νίκη της αντιπολίτευσης.

Τον Ιανουάριο, ο Βλαντίμιρ Μίλοφ, αξιωματούχος του αντι-Πούτιν Ιδρύματος Ελεύθερη Ρωσία, εξέφρασε την ελπίδα ότι οι επερχόμενες κάλπες θα φέρουν «πολιτική αλλαγή» στην Τουρκία.

«Το αντιπολιτευόμενο CHP δείχνει μια τάση να ενωθεί με τη Δύση σε ορισμένα μέτρα και πιθανότατα να ενταχθεί στο καθεστώς κυρώσεων [κατά της Ρωσίας]», δήλωσε ο Μίλοφ σε ένα διαδικτυακό φόρουμ που διοργανώθηκε από το Ατλαντικό Συμβούλιο, μια δεξαμενή σκέψης με έδρα την Ουάσινγκτον.

Ωστόσο, σε συνέντευξή του στις 19 Μαρτίου, ο Κιλιτσντάρογλου φάνηκε να αποκλείει ένα τέτοιο σενάριο, λέγοντας ότι οι κυρώσεις «θα πρέπει να είναι σύμφωνες με το διεθνές δίκαιο … και μόνο στο πλαίσιο των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ».

Κάπως διφορούμενα, πρόσθεσε: «Πέραν αυτού, η δυναμική των ίδιων των χωρών μπαίνει στο παιχνίδι όσον αφορά τις αποφάσεις που λαμβάνονται».

Σύμφωνα με τον Σεζέρ, ο Κιλιτσντάρογλου έχει δηλώσει ρητά ότι «δεν θα επιβληθούν κυρώσεις από την Τουρκία [στη Ρωσία] εκτός των ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ».

Αν και αναγνώρισε ότι η Τουρκία δέχεται πιέσεις από τη Δύση να εφαρμόσει κυρώσεις στη Ρωσία, ο Σεζέρ έσπευσε επίσης να επισημάνει ότι οι οικονομικοί δεσμοί που συνδέουν τις δύο χώρες είναι «βαθύτατοι» και «βασίζονται στην αμοιβαία εξάρτηση».

Λόγω αυτής της αλληλεξάρτησης, πρόσθεσε, η Τουρκία «δεν έχει την πολυτέλεια να επιβάλει κυρώσεις [στη Ρωσία] όπως οι δυτικές χώρες».

Ακολουθήστε μας στο Telegram @epochtimesgreece
Ακολουθήστε μας στο Facebook @epochtimesgreece
Ακολουθήστε μας στο Twitter @epochtimesgreece