Ο παλαιότερος γνωστός κρατήρας πρόσκρουσης μετεωρίτη στη Γη, που χρονολογείται πριν από 3,5 δισεκατομμύρια χρόνια, εντοπίστηκε από ερευνητές του Πανεπιστημίου Curtin, στην Αυστραλία. Τα ευρήματα παρουσιάζονται σε δημοσίευση στο περιοδικό «Nature Communications».
Η ερευνητική ομάδα μελέτησε στρώματα πετρωμάτων στην τοποθεσία «North Pole Dome», μια περιοχή μεγάλου γεωλογικού ενδιαφέροντος στη δυτική Αυστραλία και εντόπισε στοιχεία μιας μεγάλης πρόσκρουσης μετεωρίτη πριν από 3,5 δισεκατομμύρια χρόνια.
Πριν από την ανακάλυψη αυτή, ο αρχαιότερος κρατήρας πρόσκρουσης που είχε εντοπιστεί ήταν ηλικίας 2,2 δισεκατομμυρίων ετών. Ο συνεπικεφαλής της μελέτης, καθηγητής Τιμ Τζόνσον, από το Πανεπιστήμιο Curtin, σημειώνει ότι η ανακάλυψη αμφισβητεί σημαντικά τις προηγούμενες υποθέσεις για την αρχαία ιστορία του πλανήτη μας.
Οι ερευνητές ανακάλυψαν τον κρατήρα χάρη στους χαρακτηριστικούς σχηματισμούς πετρωμάτων που δημιουργούνται μόνο από την έντονη πίεση μιας πρόσκρουσης μετεωρίτη. Στη συγκεκριμένη περίπτωση υπολογίζεται ότι ο μετεωρίτης έπεσε στην περιοχή με ταχύτητα άνω των 36.000 χιλιομέτρων την ώρα. Ο κρατήρας που δημιουργήθηκε είχε πλάτος άνω των 100 χιλιομέτρων.
Ο καθηγητής του ίδιου Πανεπιστημίου, Κρις Κέρκλαντ, ένας από τους συγγραφείς της μελέτης, δηλώνει ότι η ανακάλυψη ρίχνει νέο φως στο πώς οι μετεωρίτες διαμόρφωσαν το πρώιμο περιβάλλον της Γης. «Η αποκάλυψη αυτής της πρόσκρουσης και η εύρεση περισσότερων από την ίδια χρονική περίοδο θα μπορούσαν να εξηγήσουν πολλά για το πώς μπορεί να ξεκίνησε η ζωή, καθώς οι κρατήρες πρόσκρουσης δημιούργησαν περιβάλλοντα φιλικά προς τη μικροβιακή ζωή, όπως οι θερμές πηγές», εξηγεί. Επίσης, συνεχίζει, «αναθεωρεί ριζικά την κατανόησή μας για τον σχηματισμό του φλοιού: η τεράστια ποσότητα ενέργειας από αυτή την πρόσκρουση θα μπορούσε να έχει παίξει ρόλο στη διαμόρφωση του πρώιμου φλοιού της Γης, ωθώντας ένα τμήμα του φλοιού της Γης κάτω από ένα άλλο ή αναγκάζοντας το μάγμα να ανέβει από τα βάθη του μανδύα της Γης προς την επιφάνεια».
Ο μονόκερως είναι ένα από τα πιο αγαπημένα μυθικά ζώα του μεσαιωνικού κόσμου. Αποτελούσε δημοφιλές θέμα πολλών έργων τέχνης, αλλά όσον αφορά τις ταπισερί, μόνο δύο γνωστές σειρές με μονόκερους έχουν επιβιώσει. Οι «ταπισερί με μονόκερους» στο Met Cloisters στη Νέα Υόρκη είναι από τα εξέχοντα κομμάτια των συλλογών του μουσείου. Η δεύτερη σειρά, της ίδιας περίπου εποχής, είναι επίσης αριστουργηματική. Έχει τον τίτλο «Η δέσποινα και ο μονόκερως» και βρίσκεται στην Ευρώπη, στο Μουσείο Κλυνύ, το Εθνικό Μεσαιωνικό Μουσείο του Παρισιού – το μοναδικό εθνικό μουσείο της Γαλλίας αφιερωμένο στη μεσαιωνική τέχνη, με περισσότερα από 24.000 έργα τέχνης.
Οι έξι ταπισερί της σειράς «Η δέσποινα και ο μονόκερως» εκτίθενται σε ειδική αίθουσα. Την ομορφιά τους τη συναγωνίζεται μόνο το μυστήριο τους, αφού η προέλευση και η ιστορία που αφηγούνται διχάζουν ακόμα τους μελετητές.
Στη δυτική κουλτούρα, η πρώτη αναφορά σε ένα ζώο με ένα μόνο κέρατο μπορεί να εντοπιστεί στην αφήγηση ενός Έλληνα ταξιδιώτη στην Ινδία το 400 π.Χ. Οι μεσαιωνικοί λαοί πίστευαν ότι οι μονόκεροι ήταν πραγματικά, αν και ασύλληπτα, πλάσματα και ότι τα κέρατα τους είχαν μαγικές, προστατευτικές ιδιότητες. Στον Μεσαίωνα και την Αναγέννηση, οι μονόκεροι εμφανίζονταν εν αφθονία στις τέχνες: σε πίνακες ζωγραφικής, τοιχογραφίες, εκτυπώσεις, ταπισερί, κοσμήματα και εικονογραφημένα χειρόγραφα.
Η ύπαρξη αυτών των ζώων αποδεικνυόταν από κέρατα που βρίσκονταν, τα οποία αποτελούσαν αντικείμενο έντονης εμπορίας. Τα «κέρατα μονόκερω» ήταν πολύτιμα και φυλάσσονταν σε εκκλησίες, καθώς και σε πριγκιπικές και αριστοκρατικές συλλογές. Στην πραγματικότητα, επρόκειτο για χαυλιόδοντες από φάλαινα μονόκερω (μονόδων μονόκερως ή ναρβάλ) και όχι κέρατα μονόκερω. Τα ναρβάλ είναι θαλάσσια θηλαστικά που ζουν στα παράκτια ύδατα της Αρκτικής. Το ένα από τα δύο δόντια τους αναπτύσσεται μέσα από το άνω χείλος τους ως ένας τεράστιος σπειροειδής χαυλιόδοντας. Είναι ενδιαφέρον ότι κατά την αρχαιότητα και τον πρώιμο Μεσαίωνα, οι μονόκεροι απεικονίζονταν στις τέχνες με ένα ίσιο, λείο κέρατο. Η στυλιζαρισμένη εικόνα ενός σπειροειδούς κέρατου, όπως φαίνεται στη σειρά «Η δέσποινα και ο μονόκερως», προέκυψε όταν οι Σκανδιναβοί ναυτικοί άρχισαν να εμπορεύονται χαυλιόδοντες από ναρβάλ.
Για αιώνες, ο χαυλιόδοντας του αρσενικού ναρβάλ θεωρούνταν κέρατο μονόκερω. (Wellcome Images/CC BY 4.0)
Η Μόνα Λίζα του Μεσαίωνα
Οι ταπισερί της σειράς «Η δέσποινα και ο μονόκερος» υφάνθηκαν γύρω στο 1500. Μπορεί να κατασκευάστηκαν στη Φλάνδρα, μια περιοχή που παρήγαγε μερικές από τις καλύτερες ταπισερί της εποχής, αλλά αυτό είναι μόνο ένα από τα πολλά στοιχεία που συνεχίζουν να συζητώνται και να ερευνώνται. Η πρώτη τεκμηρίωση των ταπισερί μπορεί να εντοπιστεί σε μια περιγραφή του 1814 του Σατώ ντε Μπουσάκ (Château de Boussac) στην Κεντρική Γαλλία. Είκοσι επτά χρόνια αργότερα, ο Γάλλος συγγραφέας, ιστορικός, αρχαιολόγος και συγγραφέας της νουβέλας «Κάρμεν», Προσπέρ Μεριμέ, ανακάλυψε αυτά τα έργα τέχνης εκεί. Ήταν ενθουσιασμένος από το μεγαλείο τους, αλλά ανησυχούσε πολύ για την τοποθεσία όπου βρίσκονταν, εκτεθειμένα στην υγρασία και τους αρουραίους. Αυτή η παραμέληση έβλαπτε τα έργα και, επιπλέον, οι άνθρωποι από ό,τι φαίνεται τα βανδάλιζαν για να φτιάξουν χαλιά και καλύμματα καροτσιών. Ο Μεριμέ έγραψε σε έναν Γάλλο πολιτικό, ζητώντας την απομάκρυνση τους. Το 1882, το Μουσείο Κλυνύ απέκτησε τα έργα τέχνης για 25.500 φράγκα (περίπου 3.000 ευρώ).
Αυτές οι ταπισερί έχουν χαρακτηριστεί ως η «Μόνα Λίζα του Μεσαίωνα» και ο «εθνικός θησαυρός της Γαλλίας». Η φήμη τους οφείλεται εν μέρει σε λογοτεχνικές αναφορές σημαντικών ιστορικών συγγραφέων, όπως στην «Ιωάννα» της Γεωργίας Σάνδης και στις «Σημειώσεις του Μάλτε Λάουριντς Μπρίγκε» του Ράινερ Μαρία Ρίλκε. Ακόμη και σήμερα, οι ταπισερί αυτές αναφέρονται ή εμφανίζονται σε μυθιστορήματα και ταινίες.
Μια γενική συμφωνία σχετικά με το αφηγηματικό τους νόημα επετεύχθη μόλις το 1921. Οι ιστορικοί τέχνης πιστεύουν ότι τα έξι έργα της σειράς αποτελούν μεμονωμένες αναπαραστάσεις των αισθήσεων, εικονογραφημένες αλληγορίες για την αφή, τη γεύση, την όσφρηση, την ακοή και την όραση (τα μεσαιωνικά κείμενα κωδικοποιούσαν τις αισθήσεις με αυτή τη σειρά). Η τελευταία ταπισερί αντιπροσωπεύει μια «έκτη αίσθηση», όρος που χρονολογείται από τον Μεσαίωνα.
Το εραλδικό έμβλημα της οικογένειας Λε Βιστ, από τη Λυών, φοριέται από το λιοντάρι στην ταπισερί «Αφή» και από τον μονόκερω στη ταπισερί «Γεύση». (Public Domain)
Σε κάθε ταπισερί απεικονίζεται μια ξανθιά κοπέλα με ένα λιοντάρι στα δεξιά της και έναν μονόκερω στα αριστερά της. Τέσσερεις από τις έξι ταπισερί περιλαμβάνουν επίσης μια κυρία επί των τιμών. Τα ζώα φορούν ή φέρουν ένα κόκκινο οικόσημο με τρία ασημένια μισοφέγγαρα σε μια μπλε ταινία, εραλδικό έμβλημα που έχει συνδεθεί από ιστορικούς με την αριστοκρατική οικογένεια Λε Βίστ [Le Viste] της Λυών. Οι επιμελητές πιστεύουν ότι ένα μέλος της οικογένειας παρήγγειλε τις ταπισερί, αλλά η ταυτότητά του παραμένει άγνωστη.
Οι κύριες μορφές τοποθετούνται κεντρικά στη σύνθεση, σε μια νησίδα μπλε χρώματος σε κόκκινο φόντο. Και στις δύο αυτές περιοχές, χρησιμοποιείται το διακοσμητικό στυλ «millefleurs» («χιλιάδες λουλούδια»), με εκθαμβωτικά αποτελέσματα. Δεκάδες λουλούδια και δέντρα διακρίνονται: μπλε καμπανούλες, γαρίφαλα, νάρκισσοι, μαργαρίτες, κρίνοι, κατιφέδες, πανσέδες, βιολέτες, πουρνάρια, βελανιδιές, πορτοκαλιές και πεύκα. Επιπλέον, υπάρχει μία πληθώρα μικρότερων ζώων: πουλιά, όπως γεράκια, ερωδιοί, κίσσες, παπαγάλοι και πέρδικες, συνυπάρχουν με τσιτάχ, σκύλους, αρνιά, λεοπαρδάλεις, πίθηκους, αλεπούδες και κουνέλια.
Λεπτομέρειες από τη σειρά των ταπισερί «Η δέσποινα και ο μονόκερως» («Γεύση»), όπου απεικονίζονται ένα γεράκι, μία καρακάξα, μία μαϊμού και κουνέλια. (Public Domain)
Μένει να διευκρινιστεί πού υφάνθηκαν οι ταπισερί – είναι αρκετά πιθανό τα σχέδια να δημιουργήθηκαν στο Παρίσι. Με βάση τις εικόνες τους, οι επιμελητές τα έχουν συνδέσει με το έργο ενός καλλιτέχνη γνωστού ως Δασκάλου της Άννας της Βρετάνης, μιας Γαλλίδας βασίλισσας, ο οποίος ίσως ήταν ο Ζαν ντ’ Υπρ [Jean d’ Ypres], γνωστό για το εκπληκτικό του βιβλίο «Πολύ μικρές ώρες» [Très Petites Heures], που γράφτηκε για την Άννα της Βρετάνης.
Μια εικονογραφημένη σελίδα από το «Très Petites Heures» (περίπου στα τέλη του 15ου αιώνα), από τον Δάσκαλο της Άννας της Βρετάνης. (Public Domain)
Αντιπροσωπεύοντας τις αισθήσεις
Στην ταπισερί «Αφή», η νεαρή γυναίκα φορά στέμμα και έχει μακριά κυματιστά μαλλιά. Το σκούρο μπλε βελούδινο φόρεμά της είναι επενδεδυμένο με ερμίνα, μια γούνα που συνδέεται με τη βασιλική οικογένεια, και διακοσμητικά κεντήματα στολισμένα με χρυσό και πολύτιμους λίθους. Το θέμα της αφής γίνεται φανερό από τα δύο πράγματα που αγγίζει: με το δεξί της χέρι κρατά ένα ψηλό λάβαρο, ενώ με το αριστερό της πιάνει απαλά το κέρατο του μονόκερου. Οι μονόκεροι ήταν συχνά αλληγορικές φιγούρες σε ιστορίες αυλικών ερώτων, οπότε αυτή η σκηνή στην οποία η κοπέλα ακουμπά το ζώο θα μπορούσε να σημαίνει πόθο για έναν εραστή. Τα αιχμάλωτα ζωάκια με το περιλαίμιο που διακρίνονται γύρω από το λάβαρο ενισχύουν αυτή την ιδέα.
«Αφή», μεταξύ 1484 και 1500. Μαλλί και μετάξι, 3 x 3,5 μ. Μουσείο Κλυνύ, Παρίσι. (Public Domain)
Στη ταπισερί «Γεύση», η κοπέλα παίρνει ένα γλυκό από ένα πιάτο που κρατά η συνοδός της, για να ταΐσει όπως φαίνεται τον παπαγάλο που κάθεται στο χέρι της. Αντικατοπτρίζοντας αυτήν την κίνηση, η μαϊμού στη βάση της μπλε νησίδας τρώει ένα κομμάτι φρούτο. Πίσω από την κοπέλα, οριοθετώντας τη νησίδα, υπάρχει μια πέργκολα με τριαντάφυλλα. Αυτό αναφέρεται στην έννοια του «hortus conclusus», που μεταφράζεται ως κλειστός κήπος, ένα δημοφιλές μοτίβο στις απεικονίσεις αυλικής αγάπης. Ένα άλλο σύμβολο που συνδέεται με αυτήν την ιδέα και το κυνήγι του μονόκερω είναι το ρόδι, το οποίο κρέμεται από τη ζώνη της γυναίκας.
«Γεύση», μεταξύ 1484 και 1500. Μαλλί και μετάξι, 3,7 x 4,5 μ. Μουσείο Κλυνύ, Παρίσι. (Public Domain)
Λεπτομέρεια στην οποία διακρίνονται τα ρόδια που κρέμονται από τη ζώνη της γυναίκας – ένα σύμβολο δημοφιλές στις αυλικές απεικονίσεις αγάπης. (Public Domain)
Τα λουλούδια, και το άρωμά τους που συνυποδηλώνεται, κυριαρχούν στην ταπισερί «Όσφρηση». Σε αυτήν την εικόνα, η κοπέλα φτιάχνει ένα στεφάνι από γαρίφαλα, παίρνοντας λουλούδια από ένα δίσκο που κρατά η κυρία επί των τιμών. Αυτό το λουλούδι θεωρούνταν σύμβολο αγάπης και γιρλάντες λουλουδιών απεικονίζονταν συχνά σε σκηνές αυλικού έρωτα. Και πάλι, η δράση του πιθήκου υπογραμμίζει την αλληγορική σημασία της ταπισερί: μυρίζει ένα τριαντάφυλλο. Τα μαλλιά της κοπέλας είναι καλυμμένα με κοσμήματα, ενώ φορά τα βραχιόλια της με μοντέρνο τρόπο: στους καρπούς της, όχι ψηλά στο μπράτσο.
«Όσφρηση», μεταξύ 1484 και 1500. Μαλλί και μετάξι. 3,6 x 3 μ. Μουσείο Κλυνύ, Παρίσι. (Public Domain)
Η μουσική είναι το θέμα της ταπισερί για την «Ακοή». Η κοπέλα παίζει ένα πολύτιμο μεσαιωνικό φορητό όργανο (δεν έχουν διασωθεί φυσικά δείγματα από την εποχή), στολισμένο με κοσμήματα. Ο σύντροφός της χειρίζεται τους φυσητήρες του οργάνου. Τα υφάσματα είναι ιδιαιτέρως πλούσια και βαρύτιμα σε αυτήν τη σκηνή: το όργανο βρίσκεται πάνω σε ένα ανατολίτικο χαλί – η γυναίκα φορά ένα φόρεμα με μοτίβα ροδιού, που ήταν το απόγειο της ιταλικής μόδας στις αρχές του 16ου αιώνα. Όλα της τα ρούχα και τα κοσμήματα δείχνουν την αριστοκρατική πολυτέλεια της εποχής. Στην «Ακοή», η κοπέλα φορά πάλι ένα κάλυμμα κεφαλής, γνωστό ως «αιγκρέτ» (aigrette).
«Ακοή», μεταξύ 1484 και 1500. Μαλλί και μετάξι 3,6 x 2,7 μ. Μουσείο Κλυνύ, Παρίσι. (Public Domain)
Στην ταπισερί «Όραση», η κυρία κάθεται έχοντας έναν μονόκερω στην αγκαλιά της, συμβολίζοντας έτσι τις πτυχές της αυλικής αγάπης. Ενώ χαϊδεύει τον μονόκερω με το αριστερό της χέρι, με το άλλο χέρι κρατά μπροστά του έναν καθρέφτη από χρυσό και πολύτιμες πέτρες – ένα αντικείμενο πολυτελείας εκείνη την εποχή. Τα ζώα στο βάθος – ένας σκύλος, ένα λιοντάρι και ένα κουνέλι – παίζουν το δικό τους παιχνίδι με τα βλέμματά τους, ενώ η γυναίκα και ο μονόκερως φαίνονται απορροφημένοι ο ένας από τον άλλον και από την αντανάκλαση του καθρέπτη, σχηματίζοντας ένα κλειστό κύκλωμα.
«Όραση», μεταξύ 1484 και 1500. Μαλλί και μετάξι. 3 x 3 μ. Μουσείο Κλυνύ, Παρίσι. (Public Domain)
Η αινιγματική έκτη ταπισερί είναι γνωστή ως «A mon seul désir» («Στη μόνη μου επιθυμία»). Ο τίτλος της προέρχεται από αυτήν τη φράση, η οποία είναι γραμμένη στην κορυφή της πολυτελούς μπλε σκηνής στο κέντρο της εικόνας. Η κυρία επί των τιμών δείχνει στη δέσποινα ένα κουτί κοσμημάτων με μεταλλικά εξαρτήματα. Εκείνη παίρνει – ή αφήνει; – ένα κολιέ παρόμοιο με αυτό που φοράει στη ταπισερί «Γεύση». Οι μελετητές δεν έχουν καταλήξει εάν παίρνει το κόσμημα για να το φορέσει ή αν το επιστρέφει στο κουτί. Αν το συμβαίνει το δεύτερο, σημαίνει ότι αποκηρύσσει τις εγκόσμιες απολαύσεις και τα αισθησιακά αντικείμενα των προηγούμενων ταπισερί; Υπάρχουν πολλές θεωρίες ως προς την έννοια της έκτης αίσθησης, συμπεριλαμβανομένης της ελεύθερης βούλησης. Η επικρατούσα εκτίμηση είναι ότι αναφέρεται σε μια εσωτερική αισθητηριακή εμπειρία, ένα ζήτημα της ψυχής και της καρδιάς.
«A mon seul désir» (Στη μόνη μου επιθυμία), μεταξύ 1484 και 1500. Μαλλί και μετάξι. 3,6 x 4,6 μ. Μουσείο Κλυνύ, Παρίσι. (Public Domain)
Η σειρά «Η δέσποινα και ο μονόκερως» είναι ένα από τα σπουδαιότερα έργα τέχνης που παράχθηκαν στην Ευρώπη κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα. Οι προικισμένοι υφαντές που τα κατασκεύασαν πιθανότατα ξόδεψαν αρκετά χρόνια στο έργο και το κόστος θα ήταν τεράστιο. Αυτά τα έργα τέχνης συνεχίζουν να εκτιμώνται για το μυστήριο και το αισθητικό τους επίτευγμα. Εκπέμπουν μια αύρα γαλήνης με τη συνθετική τους ισορροπία και τα αρμονικά τους χρώματα, προκαλώντας τον θαυμασμό του θεατή.
Περιοχές του βρεγματικού λοβού σχετικές με συνεργασία οπτικού ερεθίσματος και κίνησης —κάτι σημαντικό στα βιντεοπαιχνίδια— δείχνουν περισσότερη συνδεσιμότητα, ενώ ο γενικός συγχρονισμός μειώνεται.
Επιδράσεις
Η συνεργασία οφθαλμού-χεριού βελτιώνεται, αλλά πιθανώς αμβλυμένες αισθήσεις.
Ελάσσων βρεγματικός λοβός
Εγκεφαλικές αλλαγές
Περισσότερη φαιά ουσία στον ελάσσονα βρεγματικό λοβό όσο περισσότερο παίζονται τα παιχνίδια.
Επιδράσεις
Ενισχυμένη οπτο-χωρική επεξεργασία.
Οπίσθιος κυλινδρικός φλοιός
Εγκεφαλικές αλλαγές
Μειωμένη πυκνότητα φαιάς ουσίας και συγχρονισμού της οπίσθιας κυλινδρικής έλικας, η οποία συμμετέχει στην αντίληψη του εαυτού και στην αυτοπειθαρχία.
Επιδράσεις
Αυξημένη πιθανότητα εθισμού.
Εμπρόσθιος κυλινδρικός φλοιός
Εγκεφαλικές αλλαγές
Μειωμένη φαιά ουσία και αλλαγμένη δραστηριότητα του εμπρόσθιου κυλινδρικού φλοιού—κρίσιμη στη λήψη αποφάσεων και στην αίσθηση κινήτρου.
Επιδράσεις
Μειωμένη ικανότητα μακροπρόθεσμου προγραμματισμού και αυξημένη παρορμητικότητα.
Παιχνίδια παζλ αυξάνουν την προμετωπιαία δραστηριότητα και την ικανότητα επίλυσης προβλημάτων.
Έσω μετωπιαίος λοβός
Εγκεφαλικές αλλαγές
Παίκτες βίαιων βιντεοπαιχνιδιών είχαν χαμηλότερηενεργοποίηση του έσω μετωπιαίου λοβού, μια περιοχή υπεύθυνη για τη συναισθηματική διαχείριση.
Επιδράσεις
Αναισθησία στην βία.
Εικόνα 2 (The Epoch Times)
Κογχομετωπιαίος φλοιός
Εγκεφαλικές αλλαγές
Μειωμένηφαιάουσία στον κογχομετωπιαίο φλοιό (μέρος του προμετωπιαίου λοβού).
Επιδράσεις
Υπερβολική χρήση βιντεοπαιχνιδιού και κακός αυτοέλεγχος.
Νησιωτικός φλοιός
Εγκεφαλικές αλλαγές
Μειωμένη συνδεσιμότητα μεταξύ νησιωτικού φλοιού, προμετωπιαίου λοβού και άλλων τμημάτων του εγκεφάλου. Ο νησιωτικός φλοιός είναι ένα κέντρο ενοποίησης για αισθητηριακή επεξεργασία, συναίσθημα, και λήψη αποφάσεων.
Επιδράσεις
Μεγαλύτερη παρορμητικότητα για χρήση βιντεοπαιχνιδιών και χειρότερος αυτοέλεγχος.
Λεπτομέρεια
Αυτοί που παίζουν ως επάγγελμα έχουν καλή λειτουργική συνδεσιμότητα μέσα στον νησιωτικό φλοιό και μεταξύ του νησιωτικού φλοιού και άλλων περιοχών του εγκεφάλου, ενώ άτομα με παρενέργειες από το παιχνίδι έχουν επιβαρυμένη συνδεσιμότητα.
Εικόνα 3 (The Epoch Times)
Ενδορινικός φλοιός
Εγκεφαλικές αλλαγές
Μεγαλύτερη φαιά ουσία σε ανθρώπους που έχουν παίξει για πολλά χρόνια, ειδικά παζλ και παιχνίδια πλατφόρμας.
Μειωμένη συναισθηματική διαχείριση και αυξημένη επιθυμία για παιχνίδι.
Λεπτομέρεια
Τα βίαια παιχνίδια οδηγούν σε μειωμένη δραστηριότητα αμυγδαλής και λιγότερη καλοσύνη.
Εγκεφαλικό στέλεχος
Εγκεφαλικές αλλαγές
Αυξημένος συγχρονισμός και δραστηριότητα στο εγκεφαλικό στέλεχος.
Επιδράσεις
Αυξημένος συντονισμός αισθητηρίου-κίνησης.
Ροή αίματος στον εγκέφαλο
Εγκεφαλική αλλαγή
Μειωμένη ροή αίματος στον προμετωπιαίο λοβό.
Επίδραση
Νοητική κόπωση.
Λεπτομέρεια
Στρατιωτικοί πιλότοι που έκαναν χρήση παιχνιδιών δράσης είχαν αυξημένη νοητική κόπωση.
Precuneus (πρόδρομος)
Εγκεφαλικές αλλαγές
Ισχυρότερη σύνδεση precuneus-νησιωτικού φλοιού και ανώμαλη ενεργοποίηση του precuneus, που αντιτίθεται στην εκτελεστική λειτουργία.
Επιδράσεις
Μειωμένη ικανότητα συγκέντρωσης και αυξημένα συμπτώματα εθισμού.
Ινιακός λοβός
Εγκεφαλική αλλαγή
Μεγαλύτερη δραστηριότητα στον ινιακό λοβό, ακόμα και κατά την ανάπαυση, και ισχυρότερη σύνδεση με τον βρεγματικό λοβό και με τις περιοχές αίσθησης και κίνησης.
Επίδραση
Αυξημένη οπτική επεξεργασία.
Ραβδωτό σώμα
Εγκεφαλική αλλαγή
Υψηλότερα επίπεδα ντοπαμίνης, ενός χημικού που δημιουργεί αίσθηση επιβράβευσης και μας κινητοποιεί να κάνουμε πράγματα που δίνουν απόλαυση.
Το ραβδωτό σώμα, το κέντρο επιβράβευσης του εγκεφάλου, παίζει κρίσιμο ρόλο στον εθισμό.
Θάλαμος
Εγκεφαλικές αλλαγές
Αυξημένος όγκος και αλλαγμένη μικροδομή στον θάλαμο, μια περιοχή υπερενεργοποιημένη όταν κάποιος έχει εθισμό.
Επίδραση
Αυξημένη παρόρμηση για παιχνίδια και χαμηλότερη ευφυία σε παιδιά.
Γλωσσική έλικα
Εγκεφαλικές αλλαγές
Αυξημένη δραστηριότητα στην γλωσσική έλικα, η οποία συνδέεται με καλή οπτική επεξεργασία, και μειωμένη πολυπλοκότητα φαιάς ουσίας, που συνδέεται με εθισμό στο παιχνίδι.
Επίδραση
Καλύτερη χωρική περιήγηση και δυνατότερος εθισμός στο παιχνίδι.
Εικόνα 4 (The Epoch Times)
Ιππόκαμπος
Εγκεφαλική αλλαγή
Μειωμένος όγκος του ιππόκαμπου, που συνδέεται με την μνήμη.
Η εικόνα 6 δείχνει τρεις φάσεις ενός βιντεοπαιχνιδιού:
1. Αφότου ο παίκτης βγει από μια σπηλιά-πύλη σε έναν νέο κόσμο, φως εμφανίζεται πίσω του.
2. Ο παίκτης βρίσκει ένα σεντούκι θησαυρού μετά από 10 λεπτά εξερεύνησης. Όταν το ανοίγει, κερδίζει ένα σπαθί ως ανταμοιβή.
3. Ο παίκτης μάχεται με έναν αρχηγό. Το επίπεδο δυσκολίας της μάχης είναι προσεκτικά σχεδιασμένο για να βελτιώσει την εμπειρία του παίκτη.
Αυτές οι φάσεις αντιστοιχούν σε τρεις βασικές στρατηγικές που έχουν ως στόχο να κρατούν τους παίκτες σε κατάσταση επιθυμίας.
1.Αισθητική
Το χρώμα, η γενική αίσθηση και τα ηχητικά εφέ που έχουν σχεδιαστεί για να ταιριάζουν με το εγγενές σύνολο κανόνων του εγκεφάλου, δίνουν στους χρήστες μια αίσθηση ανταμοιβής μέσω ελέγχου επί του παιχνιδιού, ξεγελώντας τον εγκέφαλο ώστε να αντιλαμβάνεται τον κόσμο του παιχνιδιού ως πραγματικό και γοητευτικό.
2. Ανταμοιβή
Τυχαίες ανταμοιβές εντός του παιχνιδιού που οι χρήστες κερδίζουν αφότου νικήσουν έναν αρχηγό, ανέβουν επίπεδο, ή εξερευνήσουν τον κόσμο του παιχνιδιού. Η απρόβλεπτη φύση της ανταμοιβής ωθεί τους χρήστες να συνεχίσουν να παίζουν και ενισχύει την παρορμητική συμπεριφορά.
3. Κατάσταση ροής
Τα επίπεδα δυσκολίας του παιχνιδιού φτιάχνονται ώστε να ταιριάζουν με τις ικανότητες των χρηστών επιτυγχάνοντας μια ισορροπία όπου οι χρήστες μπαίνουν σε τέτοια συγκέντρωση που ο χρόνος περνά πολύ γρήγορα. Σε αυτήν την κατάσταση, εγκεφαλικές περιοχές όπως ο κογχομετωπιαίος φλοιός, ο πρόσθιος κυλινδρικός φλοιός, και ο πρόδρομος απενεργοποιούνται.
Ιατρικά ελεγμένο από τον Jimmy Almond, MD
ΑΝΑΦΟΡΕΣ
Bailey, K., West, R., & Anderson, C. A. (2010). A negative association between video game
experience and proactive cognitive control. Psychophysiology, 47(1), 34–42.
https://doi.org/10.1111/j.1469-8986.2009.00925.x
Bediou, B., Adams, D. M., Mayer, R. E., Tipton, E., Green, C. S., & Bavelier, D. (2018). Meta-
analysis of action video game impact on perceptual, attentional, and cognitive skills.
Psychological Bulletin, 144(1), 77–110. https://doi.org/10.1037/bul0000130
Brilliant T., D., Nouchi, R., & Kawashima, R. (2019). Does Video Gaming Have Impacts on the
Brain: Evidence from a Systematic Review. Brain Sciences, 9(10), Article 251.
https://doi.org/10.3390/brainsci9100251
Chen, C.-Y., Yen, J.-Y., Wang, P.-W., Liu, G.-C., Yen, C.-F., & Ko, C.-H. (2016). Altered Functional
Connectivity of the Insula and Nucleus Accumbens in Internet Gaming Disorder: A
Resting State fMRI Study. European Addiction Research, 22(4), 192–200.
https://doi.org/10.1159/000440716
Choi, E., Shin, S.-H., Ryu, J.-K., Jung, K.-I., Hyun, Y., Kim, J., & Park, M.-H. (2021a). Association of
Extensive Video Gaming and Cognitive Function Changes in Brain-Imaging Studies of
Pro Gamers and Individuals With Gaming Disorder: Systematic Literature Review. JMIR
Serious Games, 9(3), e25793. https://doi.org/10.2196/25793
Choi, E., Shin, S.-H., Ryu, J.-K., Jung, K.-I., Hyun, Y., Kim, J., & Park, M.-H. (2021b). Association of
Extensive Video Gaming and Cognitive Function Changes in Brain-Imaging Studies of
Pro Gamers and Individuals With Gaming Disorder: Systematic Literature Review. JMIR
Serious Games, 9(3), Article e25793. https://doi.org/10.2196/25793
Chou, Y.-H., Yang, B.-H., Hsu, J.-W., Wang, S.-J., Lin, C.-L., Huang, K.-L., Chien Chang, A., & Lee, S.-
M. (2012). Effects of video game playing on cerebral blood flow in young adults: A SPECT
study. Psychiatry Research: Neuroimaging, 212(1), 65–72.
https://doi.org/10.1016/j.pscychresns.2012.10.002
Daniels, J. K., McFarlane, A. C., Bluhm, R. L., Moores, K. A., Clark, C. R., Shaw, M. E., Williamson,
P. C., Densmore, M., & Lanius, R. A. (2010). Switching between executive and default
mode networks in posttraumatic stress disorder: alterations in functional connectivity.
Journal of Psychiatry & Neuroscience : JPN, 35(4), 258–266.
https://doi.org/10.1503/jpn.090175
de Sampaio Barros, M. F., Araújo-Moreira, F. M., Trevelin, L. C., & Radel, R. (2018). Flow
experience and the mobilization of attentional resources. Cognitive, Affective, &
Behavioral Neuroscience, 18(4), 810–823. https://doi.org/10.3758/s13415-018-0606-4
Ding, W., Sun, J., Sun, Y., Zhou, Y., Li, L., Xu, J., & Du, Y. (2013a). Altered Default Network
Resting-State Functional Connectivity in Adolescents with Internet Gaming Addiction.
PLoS ONE, 8(3), e59902. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0059902
Ding, W., Sun, J., Sun, Y., Zhou, Y., Li, L., Xu, J., & Du, Y. (2013b). Altered Default Network
Resting-State Functional Connectivity in Adolescents with Internet Gaming Addiction.
PLoS ONE, 8(3), Article e59902. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0059902
Dom, G., Sabbe, B., Hulstijn, W., & van den Brink, W. (2005). Substance use disorders and the
orbitofrontal cortex: Systematic review of behavioural decision-making and
neuroimaging studies. The British Journal of Psychiatry, 187(3), 209–220.
https://doi.org/10.1192/bjp.187.3.209
Dong, G., Huang, J., & Du, X. (2012a). Alterations in regional homogeneity of resting-state brain
activity in internet gaming addicts. Behavioral and Brain Functions, 8(1), 41.
https://doi.org/10.1186/1744-9081-8-41
Dong, G., Huang, J., & Du, X. (2012b). Alterations in regional homogeneity of resting-state brain
activity in internet gaming addicts. Behavioral and Brain Functions, 8(1), 41.
https://doi.org/10.1186/1744-9081-8-41
Dong, G.-H., Wang, M., Wang, Z., Zheng, H., Du, X., & Potenza, M. N. (2020). Addiction severity
modulates the precuneus involvement in internet gaming disorder: Functionality,
morphology and effective connectivity. Progress in Neuro-Psychopharmacology and
Biological Psychiatry, 98, 109829. https://doi.org/10.1016/j.pnpbp.2019.109829
Fransson, P., & Marrelec, G. (2008). The precuneus/posterior cingulate cortex plays a pivotal
role in the default mode network: Evidence from a partial correlation network analysis.
NeuroImage, 42(3), 1178–1184. https://doi.org/10.1016/j.neuroimage.2008.05.059
Granek, J. A., Gorbet, D. J., & Sergio, L. E. (2009). Extensive video-game experience alters
cortical networks for complex visuomotor transformations. Cortex, 46(9), 1165–1177.
https://doi.org/10.1016/j.cortex.2009.10.009
Green, C. S., & Bavelier, D. (2006). Effect of action video games on the spatial distribution of
visuospatial attention. Journal of Experimental Psychology: Human Perception and
Performance, 32(6), 1465–1478. https://doi.org/10.1037/0096-1523.32.6.1465
Haier, R. J., Karama, S., Leyba, L., & Jung, R. E. (2009). MRI assessment of cortical thickness and
functional activity changes in adolescent girls following three months of practice on a
visual-spatial task. BMC Research Notes, 2(1), Article 174.
https://doi.org/10.1186/1756-0500-2-174
Han, D. H., Lyoo, I. K., & Renshaw, P. F. (2012). Differential regional gray matter volumes in
patients with on-line game addiction and professional gamers. Journal of Psychiatric
Research, 46(4), 507–515. https://doi.org/10.1016/j.jpsychires.2012.01.004
Hou, H.-Y., Jia, X.-Z., Wang, P., Zhang, J.-X., Huang, S., & Li, H.-J. (2019a). Intrinsic Resting-State
Activity in Older Adults With Video Game Experience. Frontiers in Aging Neuroscience,
11, Article 119. https://doi.org/10.3389/fnagi.2019.00119
Hou, H.-Y., Jia, X.-Z., Wang, P., Zhang, J.-X., Huang, S., & Li, H.-J. (2019b). Intrinsic Resting-State
Activity in Older Adults With Video Game Experience. Frontiers in Aging Neuroscience,
11, Article 119. https://doi.org/10.3389/fnagi.2019.00119
Huang, H., & Cheng, C. (2022). The Benefits of Video Games on Brain Cognitive Function: A
Systematic Review of Functional Magnetic Resonance Imaging Studies. Applied Sciences,
12(11), Article 5561. https://doi.org/10.3390/app12115561
Hull, D. C., Williams, G. A., & Griffiths, M. D. (2013). Video game characteristics, happiness and
flow as predictors of addiction among video game players: A pilot study. Journal of
Behavioral Addictions, 2(3), 145–152. https://doi.org/10.1556/jba.2.2013.005
Kalnin, A. J., Edwards, C. R., Wang, Y., Kronenberger, W. G., Hummer, T. A., Mosier, K. M., Dunn,
D. W., & Mathews, V. P. (2011). The interacting role of media violence exposure and
aggressive–disruptive behavior in adolescent brain activation during an emotional
Stroop task. Psychiatry Research: Neuroimaging, 192(1), 12–19.
https://doi.org/10.1016/j.pscychresns.2010.11.005
Kanokporn Leelartapin, Warong Lapanun, Sakesan Kantha, Tanaka, H., & Daroonwan Suksom.
(2023a). Cognitive Fatigue in Habitual Video Gamers and Non-gamers among Military
Pilots in Training. Physical Activity and Health, 7(1), 319–331.
https://doi.org/10.5334/paah.298
Kanokporn Leelartapin, Warong Lapanun, Sakesan Kantha, Tanaka, H., & Daroonwan Suksom.
(2023b). Cognitive Fatigue in Habitual Video Gamers and Non-gamers among Military
Pilots in Training. Physical Activity and Health, 7(1), 319–331.
https://doi.org/10.5334/paah.298
Kanokporn Leelartapin, Warong Lapanun, Sakesan Kantha, Tanaka, H., & Daroonwan Suksom.
(2023c). Cognitive Fatigue in Habitual Video Gamers and Non-gamers among Military
Pilots in Training. Physical Activity and Health, 7(1), 319–331.
https://doi.org/10.5334/paah.298
Kao, D. (2020). The effects of juiciness in an action RPG. Entertainment Computing, 34, Article
100359. https://doi.org/10.1016/j.entcom.2020.100359
Kawaike, Y., Nagata, J., Furuya, T., Koriyama, C., Nakamura, M., & Sano, A. (2019a). Working
Memory-Related Prefrontal Hemodynamic Responses in University Students: A
Correlation Study of Subjective Well-Being and Lifestyle Habits. Frontiers in Behavioral
Neuroscience, 13, Article 213. https://doi.org/10.3389/fnbeh.2019.00213
Kawaike, Y., Nagata, J., Furuya, T., Koriyama, C., Nakamura, M., & Sano, A. (2019b). Working
Memory-Related Prefrontal Hemodynamic Responses in University Students: A
Correlation Study of Subjective Well-Being and Lifestyle Habits. Frontiers in Behavioral
Neuroscience, 13(9). Article 213. https://doi.org/10.3389/fnbeh.2019.00213
Kim, J.-Y., Chun, J.-W., Park, C.-H., Cho, H., Choi, J., Yang, S., Ahn, K.-J., & Kim, D. J. (2019a). The
Correlation between the Frontostriatal Network and Impulsivity in Internet Gaming
Disorder. Scientific Reports, 9(1), 1191. https://doi.org/10.1038/s41598-018-37702-4
Kim, J.-Y., Chun, J.-W., Park, C.-H., Cho, H., Choi, J., Yang, S., Ahn, K.-J., & Kim, D. J. (2019b). The
Correlation between the Frontostriatal Network and Impulsivity in Internet Gaming
Disorder. Scientific Reports, 9(1). Article 1191. https://doi.org/10.1038/s41598-018-37702-4
Kim, S.-J., Kim, M.-K., Shin, Y.-B., Kim, H. E., Kwon, J. H., & Kim, J.-J. (2021). Differences in resting-
state functional connectivity according to the level of impulsiveness in patients with
internet gaming disorder. Journal of Behavioral Addictions, 10(1), 88–98.
https://doi.org/10.1556/2006.2021.00005
Klasen, M., Weber, R., Kircher, T. T. J., Mathiak, K. A., & Mathiak, K. (2011). Neural contributions
to flow experience during video game playing. Social Cognitive and Affective
Neuroscience, 7(4), 485–495. https://doi.org/10.1093/scan/nsr021
Koepp, M. J., Gunn, R. N., Lawrence, A. D., Cunningham, V. J., Dagher, A., Jones, T., Brooks, D. J.,
Bench, C. J., & Grasby, P. M. (1998). Evidence for striatal dopamine release during a video
game. Nature, 393(6682), 266–268. https://doi.org/10.1038/30498
Kowalczyk, N., Shi, F., Mikołaj Magnuski, Maciek Skorko, Dobrowolski, P., Bartosz Kossowski,
Marchewka, A., Bielecki, M., Małgorzata Kossut, & Aneta Brzezicka. (2018). Real‐time
strategy video game experience and structural connectivity – A diffusion tensor imaging
study. Human Brain Mapping, 39(9), 3742–3758. https://doi.org/10.1002/hbm.24208
Kress, S., Neudorf, J., Borowsky, B., & Borowsky, R. (2022). What’s in a game: Video game visual-
spatial demand location exhibits a double dissociation with reading speed. Acta
Psychologica, 232, 103822. https://doi.org/10.1016/j.actpsy.2022.103822
Kühn, S., & Gallinat, J. (2013a). Amount of lifetime video gaming is positively associated with
entorhinal, hippocampal and occipital volume. Molecular Psychiatry, 19(7), 842–847.
https://doi.org/10.1038/mp.2013.100
Kühn, S., & Gallinat, J. (2013b). Amount of lifetime video gaming is positively associated with
entorhinal, hippocampal and occipital volume. Molecular Psychiatry, 19(7), 842–847.
https://doi.org/10.1038/mp.2013.100
Kühn, S., Gallinat, J., & Mascherek, A. (2019). Effects of computer gaming on cognition, brain
structure, and function: a critical reflection on existing literature. Dialogues in Clinical
Neuroscience, 21(3), 319–330. https://doi.org/10.31887/dcns.2019.21.3/skuehn
Kühn, S., Gleich, T., Lorenz, R. C., Lindenberger, U., & Gallinat, J. (2013). Playing Super Mario
induces structural brain plasticity: gray matter changes resulting from training with a
commercial video game. Molecular Psychiatry, 19(2), 265–271.
https://doi.org/10.1038/mp.2013.120
Kwak, K. H., Hwang, H. C., Kim, S. M., & Han, D. H. (2020a). Comparison of Behavioral Changes
and Brain Activity between Adolescents with Internet Gaming Disorder and Student Pro-
Gamers. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(2), 441.
https://doi.org/10.3390/ijerph17020441
Kwak, K. H., Hwang, H. C., Kim, S. M., & Han, D. H. (2020b). Comparison of Behavioral Changes and Brain
Activity between Adolescents with Internet Gaming Disorder and Student Pro-Gamers.
International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(2), Article 441.
https://doi.org/10.3390/ijerph17020441
Lai, C., Pellicano, G. R., Altavilla, D., Proietti, A., Lucarelli, G., Massaro, G., Luciani, M., & Aceto, P.
(2018). Violence in video game produces a lower activation of limbic and temporal areas in
response to social inclusion images. Cognitive, Affective, & Behavioral Neuroscience, 19(4), 898–
909. https://doi.org/10.3758/s13415-018-00683-y
Lin, X., Dong, G., Wang, Q., & Du, X. (2014). Abnormal gray matter and white matter volume in “Internet
gaming addicts.” Addictive Behaviors, 40, 137–143.
https://doi.org/10.1016/j.addbeh.2014.09.010
Lin, X., Dong, G., Wang, Q., & Du, X. (2015). Abnormal gray matter and white matter volume in “Internet
gaming addicts.” Addictive Behaviors, 40, 137–143. https://doi.org/10.1016/j.addbeh.2014.09.010
Liu, G.-C., Yen, J.-Y., Chen, C.-Y., Yen, C.-F., Chen, C.-S., Lin, W.-C., & Ko, C.-H. (2013). Brain activation for
response inhibition under gaming cue distraction in internet gaming disorder. The Kaohsiung
Journal of Medical Sciences, 30(1), 43–51. https://doi.org/10.1016/j.kjms.2013.08.005
Liu, G.-C., Yen, J.-Y., Chen, C.-Y., Yen, C.-F., Chen, C.-S., Lin, W.-C., & Ko, C.-H. (2014). Brain activation for
response inhibition under gaming cue distraction in internet gaming disorder. The Kaohsiung
Journal of Medical Sciences, 30(1), 43–51. https://doi.org/10.1016/j.kjms.2013.08.005
Liu, L., Yao, Y.-W., Li, C. R., Zhang, J.-T., Xia, C.-C., Lan, J., Ma, S.-S., Zhou, N., & Fang, X.-Y. (2018). The
Comorbidity Between Internet Gaming Disorder and Depression: Interrelationship and Neural
Mechanisms. Frontiers in Psychiatry, 9, Article 154. https://doi.org/10.3389/fpsyt.2018.00154
Liu, L., Yip, S. W., Zhang, J.-T., Wang, L.-J., Shen, Z.-J., Liu, B., Ma, S.-S., Yao, Y.-W., & Fang, X.-Y. (2016).
Activation of the ventral and dorsal striatum during cue reactivity in Internet gaming disorder.
Addiction Biology, 22(3), 791–801. https://doi.org/10.1111/adb.12338
Luijten, M., Meerkerk, G.-J., Franken, I. H. A., van de Wetering, B. J. M., & Schoenmakers, T. M. (2015). An
fMRI study of cognitive control in problem gamers. Psychiatry Research: Neuroimaging, 231(3),
262–268. https://doi.org/10.1016/j.pscychresns.2015.01.004
Mancone, S., Tosti, B., Corrado, S., & Diotaiuti, P. (2024). Effects of video game immersion and task
interference on cognitive performance: a study on immediate and delayed recall and recognition
accuracy. PeerJ, 12, e18195. Article e18195. https://doi.org/10.7717/peerj.18195
Martínez, K., Solana, A. B., Burgaleta, M., Hernández-Tamames, J. A., Álvarez-Linera, J., Román, F. J.,
Alfayate, E., Privado, J., Escorial, S., Quiroga, M. A., Karama, S., Bellec, P., & Colom, R. (2012).
Changes in resting-state functionally connected parietofrontal networks after videogame practice.
Human Brain Mapping, 34(12), 3143–3157. https://doi.org/10.1002/hbm.22129
Mathiak, K., & Weber, R. (2006). Toward brain correlates of natural behavior: fMRI during violent video
games. Human Brain Mapping, 27(12), 948–956. https://doi.org/10.1002/hbm.20234
Mihaly Csikszentmihalyi. (2004, February). Flow, the secret to happiness. Ted.com; TED Talks.
ted . com/talks/mihaly_csikszentmihalyi_flow_the_secret_to_happiness
Mohammadi, B., Szycik, G. R., te Wildt, B., Heldmann, M., Samii, A., & Münte, T. F. (2020). Structural brain
changes in young males addicted to video-gaming. Brain and Cognition, 139, Article 105518.
https://doi.org/10.1016/j.bandc.2020.105518
Momi, D., Smeralda, C. L., Di Lorenzo, G., Neri, F., Rossi, S., Rossi, A., & Santarnecchi, E. (2020). Long-
lasting connectivity changes induced by intensive first-person shooter gaming. Brain Imaging and
Behavior, 15(3), 1518–1532. https://doi.org/10.1007/s11682-020-00350-2
Montag, C., Weber, B., Trautner, P., Newport, B., Markett, S., Walter, N. T., Felten, A., & Reuter, M. (2011).
Does excessive play of violent first-person-shooter-video-games dampen brain activity in response
to emotional stimuli? Biological Psychology, 89(1), 107–111.
https://doi.org/10.1016/j.biopsycho.2011.09.014
Montag, C., Weber, B., Trautner, P., Newport, B., Markett, S., Walter, N. T., Felten, A., & Reuter, M. (2012).
Does excessive play of violent first-person-shooter-video-games dampen brain activity in response
to emotional stimuli? Biological Psychology, 89(1), 107–111.
https://doi.org/10.1016/j.biopsycho.2011.09.014
Mundorf, A., Siebert, A., Desmond, J. E., & Peterburs, J. (2023). The role of the cerebellum in internet
gaming disorder—A systematic review. Addiction Biology, 28(10), Article 13331.
https://doi.org/10.1111/adb.13331
Nikolaidis, A., Voss, M. W., Lee, H., Vo, L. T. K., & Kramer, A. F. (2014). Parietal plasticity after training
with a complex video game is associated with individual differences in improvements in an
untrained working memory task. Frontiers in Human Neuroscience, 8, Article 169.
https://doi.org/10.3389/fnhum.2014.00169
Nouchi, R., Kawata, N. Y. dos S., Saito, T., Himmelmeier, R. M., Nakamura, R., Nouchi, H., & Kawashima, R.
(2020). Dorsolateral Prefrontal Cortex Activity during a Brain Training Game Predicts Cognitive
Improvements after Four Weeks’ Brain Training Game Intervention: Evidence from a Randomized
Controlled Trial. Brain Sciences, 10(8), 560. https://doi.org/10.3390/brainsci10080560
Obana, T., & Kozhevnikov, M. (2012). State effects of action video-game playing on visuospatial processing
efficiency and attention among experienced action video-game players. Proceedings of the Annual
Meeting of the Cognitive Science Society, 34. https://escholarship.org/uc/item/7108h8b4
Palaus, M., Marron, E. M., Viejo-Sobera, R., & Redolar-Ripoll, D. (2017). Neural Basis of Video Gaming: A
Systematic Review. Frontiers in Human Neuroscience, 11, Article 248.
https://doi.org/10.3389/fnhum.2017.00248
Peracchia, S., & Curcio, G. (2018). Exposure to video games: effects on sleep and on post-sleep cognitive
abilities. A sistematic review of experimental evidences. Sleep Science, 11(4), 302–314.
https://doi.org/10.5935/1984-0063.20180046
Salminen, M., & Ravaja, N. (2008). Increased oscillatory theta activation evoked by violent digital game
events. Neuroscience Letters, 435(1), 69–72. https://doi.org/10.1016/j.neulet.2008.02.009
Smith, V., Mitchell, D. J., & Duncan, J. (2018). Role of the Default Mode Network in Cognitive Transitions.
Cerebral Cortex, 28(10), 3685–3696. https://doi.org/10.1093/cercor/bhy167
Sun, Y., Sun, J., Zhou, Y., Ding, W., Chen, X., Zhuang, Z., Xu, J., & Du, Y. (2014a). Assessment of in vivo
microstructure alterations in gray matter using DKI in internet gaming addiction. Behavioral and
Brain Functions, 10(1), Article 37. https://doi.org/10.1186/1744-9081-10-37
Sun, Y., Sun, J., Zhou, Y., Ding, W., Chen, X., Zhuang, Z., Xu, J., & Du, Y. (2014b). Assessment of in vivo
microstructure alterations in gray matter using DKI in internet gaming addiction. Behavioral and
Brain Functions, 10(1), 37. https://doi.org/10.1186/1744-9081-10-37
Swink, S. (2017). Game feel : a game designer’s guide to virtual sensation. CRC Press,
Taylor & Francis Group.
Tachibana, A., Noah, J. A., Bronner, S., Ono, Y., & Onozuka, M. (2011). Parietal and temporal activity during
a multimodal dance video game: An fNIRS study. Neuroscience Letters, 503(2), 125–130.
https://doi.org/10.1016/j.neulet.2011.08.023
Takeuchi, H., Taki, Y., Hashizume, H., Asano, K., Asano, M., Sassa, Y., Yokota, S., Kotozaki, Y., Nouchi, R., &
Kawashima, R. (2016a). Impact of videogame play on the brain’s microstructural properties: cross-
sectional and longitudinal analyses. Molecular Psychiatry, 21(12), 1781–1789.
https://doi.org/10.1038/mp.2015.193
Takeuchi, H., Taki, Y., Hashizume, H., Asano, K., Asano, M., Sassa, Y., Yokota, S., Kotozaki, Y., Nouchi, R., &
Kawashima, R. (2016b). Impact of videogame play on the brain’s microstructural properties: cross-
sectional and longitudinal analyses. Molecular Psychiatry, 21(12), 1781–1789.
https://doi.org/10.1038/mp.2015.193
Toril, P., Reales, J. M., Mayas, J., & Ballesteros, S. (2016). Video Game Training Enhances Visuospatial
Working Memory and Episodic Memory in Older Adults. Frontiers in Human Neuroscience, 10,
Article 206. https://doi.org/10.3389/fnhum.2016.00206
Uddin, L. Q., Nomi, J. S., Hébert-Seropian, B., Ghaziri, J., & Boucher, O. (2017). Structure and Function of
the Human Insula. Journal of Clinical Neurophysiology, 34(4), 300–306.
https://doi.org/10.1097/wnp.0000000000000377
Valls-Serrano, C., De Francisco, C., Vélez-Coto, M., & Caracuel, A. (2022). Visuospatial working memory and
attention control make the difference between experts, regulars and non-players of the videogame
League of Legends. Frontiers in Human Neuroscience, 16, Article 933331.
https://doi.org/10.3389/fnhum.2022.933331
Villalba-García, C., Griffiths, M. D., Demetrovics, Z., & Czakó, A. (2025). The relationship between loot box
buying, gambling, internet gaming, and mental health: Investigating the moderating effect of
impulsivity, depression, anxiety, and stress. Computers in Human Behavior, 166, Article 108579.
https://doi.org/10.1016/j.chb.2025.108579
Wang, L., Wu, L., Lin, X., Zhang, Y., Zhou, H., Du, X., & Dong, G. (2016). Altered brain functional networks
in people with Internet gaming disorder: Evidence from resting-state fMRI. Psychiatry Research:
Neuroimaging, 254, 156–163. https://doi.org/10.1016/j.pscychresns.2016.07.001
Wang, Y., Mathews, V. P., Kalnin, A. J., Mosier, K. M., Dunn, D. W., Saykin, A. J., & Kronenberger, W. G.
(2009). Short Term Exposure to a Violent Video Game Induces Changes in Frontolimbic Circuitry in
Adolescents. Brain Imaging and Behavior, 3(1), 38–50. https://doi.org/10.1007/s11682-008-9058-8
Waugh, C. E., Lemus, M. G., & Gotlib, I. H. (2014). The role of the medial frontal cortex in the maintenance
of emotional states. Social Cognitive and Affective Neuroscience, 9(12), 2001–2009.
https://doi.org/10.1093/scan/nsu011
Weinstein, A., & Lejoyeux, M. (2020). Neurobiological mechanisms underlying internet and gaming
disorder (IGD). Dialogues in Clinical Neuroscience, 22(2), 113–126.
https://doi.org/10.31887/dcns.2020.22.2/aweinstein
West, G. L., Konishi, K., Diarra, M., Benady-Chorney, J., Drisdelle, B. L., Dahmani, L., Sodums, D. J., Lepore,
F., Jolicoeur, P., & Bohbot, V. D. (2017). Impact of video games on plasticity of the hippocampus.
Molecular Psychiatry, 23(7), 1566–1574. https://doi.org/10.1038/mp.2017.155
West, G. L., Zendel, B. R., Konishi, K., Benady-Chorney, J., Bohbot, V. D., Peretz, I., & Belleville, S. (2017).
Playing Super Mario 64 increases hippocampal grey matter in older adults. PLOS ONE, 12(12),
Article e0187779. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0187779
Woollett, K., Spiers, H. J., & Maguire, E. A. (2009). Talent in the taxi: a model system for exploring
expertise. Philosophical Transactions of the Royal Society B: Biological Sciences, 364(1522), 1407–
1416. https://doi.org/10.1098/rstb.2008.0288
Yoon, E. J., Choi, J.-S., Kim, H., Sohn, B. K., Jung, H. Y., Lee, J.-Y., Kim, D.-J., Park, S.-W., & Kim, Y. K. (2017).
Altered hippocampal volume and functional connectivity in males with Internet gaming disorder
comparing to those with alcohol use disorder. Scientific Reports, 7(1), Article 5744.
https://doi.org/10.1038/s41598-017-06057-7
Yuan, K., Cheng, P., Dong, T., Bi, Y., Xing, L., Yu, D., Zhao, L., Dong, M., von Deneen, K. M., Liu, Y., Qin, W., &
Tian, J. (2013). Cortical Thickness Abnormalities in Late Adolescence with Online Gaming
Addiction. PLoS ONE, 8(1), Article e53055. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0053055
Zhang, J.-T., Yao, Y.-W., Li, C.-S. R., Zang, Y.-F., Shen, Z.-J., Liu, L., Wang, L.-J., Liu, B., & Fang, X.-Y. (2015a).
Altered resting-state functional connectivity of the insula in young adults with Internet gaming
disorder. Addiction Biology, 21(3), 743–751. https://doi.org/10.1111/adb.12247
Zhang, J.-T., Yao, Y.-W., Li, C.-S. R., Zang, Y.-F., Shen, Z.-J., Liu, L., Wang, L.-J., Liu, B., & Fang, X.-Y. (2015b).
Altered resting-state functional connectivity of the insula in young adults with Internet gaming
disorder. Addiction Biology, 21(3), 743–751. https://doi.org/10.1111/adb.12247
Zhang, P., Pan, Y., Rujing Zha, Song, H., Yuan, C., Zhao, Q., Piao, Y., Ren, J., Chen, Y., Liang, P., Tao, R., Wei,
Z., & Zhang, X. (2023). Impulsivity-related right superior frontal gyrus as a biomarker of internet
gaming disorder. General Psychiatry, 36(4), e100985–e100985.
https://doi.org/10.1136/gpsych-2022-100985
Zhang, Y., Mei, W., Zhang, J. X., Wu, Q., & Zhang, W. (2016a). Decreased functional connectivity of insula-
based network in young adults with internet gaming disorder. Experimental Brain Research,
234(9), 2553–2560. https://doi.org/10.1007/s00221-016-4659-8
Zhang, Y., Mei, W., Zhang, J. X., Wu, Q., & Zhang, W. (2016b). Decreased functional connectivity of insula-
based network in young adults with internet gaming disorder. Experimental Brain Research,
234(9), 2553–2560. https://doi.org/10.1007/s00221-016-4659-8
Zhou, F., Montag, C., Sariyska, R., Lachmann, B., Reuter, M., Weber, B., Trautner, P., Kendrick, K. M.,
Markett, S., & Becker, B. (2017a). Orbitofrontal gray matter deficits as marker of Internet gaming
disorder: converging evidence from a cross-sectional and prospective longitudinal design.
Addiction Biology, 24(1), 100–109. https://doi.org/10.1111/adb.12570
Zhou, F., Montag, C., Sariyska, R., Lachmann, B., Reuter, M., Weber, B., Trautner, P., Kendrick, K. M.,
Markett, S., & Becker, B. (2017b). Orbitofrontal gray matter deficits as marker of Internet gaming
disorder: converging evidence from a cross-sectional and prospective longitudinal design.
Addiction Biology, 24(1), 100–109. https://doi.org/10.1111/adb.12570
Μια εμπορική συμφωνία μεταξύ του Ηνωμένου Βασιλείου και των ΗΠΑ θα μπορούσε να βοηθήσει στην προστασία της Βρετανίας από νέους αμερικανικούς δασμούς, σύμφωνα με αναλυτές, καθώς οι συζητήσεις συνεχίζονται μετά την επίσκεψη του Πρωθυπουργού σερ Κιρ Στάρμερ στην Ουάσιγκτον την περασμένη εβδομάδα.
Οι Βρετανοί και Αμερικανοί αξιωματούχοι συμφώνησαν να «καθίσουν σύντομα για να συζητήσουν μια οικονομική συμφωνία», όπως επιβεβαίωσε ο Στάρμερ την Τετάρτη. Ο ίδιος ανέφερε στους βουλευτές ότι μια συμφωνία θα ήταν «πολύ καλύτερη από το να εμπλακούμε σε σύγκρουση σχετικά με τους δασμούς».
Την Τρίτη, οι Ηνωμένες Πολιτείες επέβαλαν φόρους 25% στις εισαγωγές από το Μεξικό και τον Καναδά, ενώ διπλασίασαν τον δασμό 10% που επέβαλαν στην Κίνα, αυξάνοντάς τον στο 20%. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, αναμένεται να ανακοινώσει στις 2 Απριλίου «αντισταθμιστικούς» δασμούς για να εξισορροπήσει τους φόρους και τις επιδοτήσεις που παρέχουν άλλες χώρες.
Ενώ δεν είναι σαφές αν το Ηνωμένο Βασίλειο θα περιληφθεί σε αυτή τη λίστα, η ισχυρή εμπορική του σχέση με τις ΗΠΑ το θέτει σε πιο ευνοϊκή θέση σε σχέση με άλλες χώρες. Παράλληλα, οι οικονομολόγοι αναμένουν έναν δασμό 10% στις βρετανικές εισαγωγές από τις ΗΠΑ. Αν συμπεριληφθεί και ο φόρος προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ), όπως ανακοίνωσαν οι ΗΠΑ, οι αντίστοιχοι φόροι θα επιβάλουν έναν ουσιαστικό δασμό 24% στα βρετανικά αγαθά που πλήττονται.
Ανησυχίες για εμπορικούς πολέμους και δαπάνες
Η αρχηγός του Συντηρητικού Κόμματος, Κέμι Μπάντενοχ, προειδοποίησε για τις αυξανόμενες ανησυχίες σχετικά με τους δασμούς των ΗΠΑ, τις εμπορικές πολεμικές συγκρούσεις και την οικονομική δυνατότητα υποστήριξης της Βρετανίας για την Ουκρανία.
Η ίδια τόνισε ότι «ο καλύτερος τρόπος για να αποτρέψουμε την επιβολή δασμών από την Αμερική είναι να εξασφαλίσουμε μια συμφωνία εμπορίου Ηνωμένου Βασιλείου-ΗΠΑ» και ζήτησε μια «εντελώς νέα προσέγγιση στην οικονομία και την ενεργειακή ασφάλεια».
Σύμφωνα με αναλύσεις, αν και μια νέα εμπορική συμφωνία Ηνωμένου Βασιλείου-ΗΠΑ θα μπορούσε να αποτρέψει νέους δασμούς, θα έχει και ένα τίμημα.
Όπως ανέφερε η Capital Economics σε πρόσφατη αναφορά της, «το Ηνωμένο Βασίλειο δεν έχει προσφέρει τίποτα στον Τραμπ, εκτός από δύο δείπνα με τον βασιλιά. Αλλά ο Τραμπ μπορεί να μην ήταν τόσο ευγενικός αν ο Στάρμερ δεν είχε δεσμευτεί νωρίτερα να αυξήσει τις στρατιωτικές δαπάνες του Ηνωμένου Βασιλείου από το 2,3% του ΑΕΠ στο 2,5% μέχρι το 2027 και να προχωρήσει σε αύξηση στο 3,0% του ΑΕΠ μεταξύ 2029 και 2032».
Το κόστος αυτού του βήματος θα είναι οι περικοπές στις δαπάνες για την ξένη βοήθεια που θα χρηματοδοτήσουν την αρχική αύξηση στις στρατιωτικές δαπάνες και τυχόν άλλες περικοπές δαπανών, αυξήσεις φόρων ή δανεισμό που θα χρηματοδοτήσουν την μελλοντική αύξηση στο 3,0%.
Η βρετανική κυβέρνηση πρέπει να ζυγίσει τα οφέλη από μια εμπορική συμφωνία και την ανακούφιση από τους αμερικανικούς δασμούς, έναντι της εγχώριας αντίστασης σε αυξήσεις φόρων και δανεισμού, ιδιαίτερα μετά τον πρώτο προϋπολογισμό της Εργατικής Κυβέρνησης που εισήγαγε αυξήσεις φόρων ύψους 40 δισεκατομμυρίων λιρών, προκαλώντας έντονη αντίδραση από τις επιχειρήσεις.
Ποιό θα είναι το περιεχόμενο της συμφωνίας;
Η νέα οικονομική συμφωνία μεταξύ Λονδίνου και Ουάσιγκτον θα έχει «πρωτοποριακή τεχνολογία στο επίκεντρό της». Αυτό σημαίνει ότι, αντί για μια εκτενή συμφωνία ελεύθερου εμπορίου—που θα περιλάμβανε πολιτικά ευαίσθητα θέματα όπως τα φαρμακευτικά και γεωργικά προϊόντα—το Ηνωμένο Βασίλειο και οι ΗΠΑ θα επιδιώξουν μια πιο στοχευμένη οικονομική συμφωνία.
Η συμφωνία αυτή θα αποκλείσει θέματα όπως το μοσχάρι που έχει αναπτυχθεί με ορμόνες και το χλωριωμένο κοτόπουλο, τα οποία θα συναντούσαν αντίσταση από τους Βρετανούς καταναλωτές. Αντί αυτού, οι δύο χώρες ίσως προσπαθήσουν να ακολουθήσουν το παράδειγμα της U.S.–Japan Digital Trade Agreement (Συμφωνίας Ψηφιακού Εμπορίου ΗΠΑ-Ιαπωνίας) που υπογράφηκε κατά την πρώτη θητεία του Τραμπ, η οποία εστιάζει στη ροή δεδομένων, στη ρύθμιση του cloud computing, στη διευκόλυνση του ηλεκτρονικού εμπορίου και στη συνεργασία για την κυβερνοασφάλεια.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ κρατάει μια επιστολή του βασιλιά της Βρετανίας Καρόλου Γ’ κατά τη διάρκεια συνάντησης με τον Βρετανό πρωθυπουργό σερ Κιρ Στάρμερ στο Οβάλ Γραφείο του Λευκού Οίκου, στις 27 Φεβρουαρίου 2025. (Carl Court/Pool/AFP μέσω Getty Images)
Εναλλακτικά, το Ηνωμένο Βασίλειο μπορεί να ακολουθήσει το προηγούμενο της συμφωνίας του με την Ινδία το 2024, η οποία ενίσχυσε τη συνεργασία στους τομείς των κρίσιμων μετάλλων, των ημιαγωγών και των αναδυόμενων τεχνολογιών, προκειμένου να ενδυναμώσουν τις αλυσίδες εφοδιασμού και τη συνεργασία στην έρευνα.
Μιλώντας σε κοινή συνέντευξη Τύπου μετά τις συνομιλίες στον Λευκό Οίκο, ο Στάρμερ υπογράμμισε τη σημασία της αξιοποίησης των αναδυόμενων τεχνολογιών αντί να τις υπερρυθμίζουμε.
«Κοιτάξτε, οι δύο χώρες μας μαζί διαμόρφωσαν τις μεγάλες τεχνολογικές καινοτομίες του περασμένου αιώνα. Έχουμε τώρα την ευκαιρία να κάνουμε το ίδιο για τον 21ο αιώνα. Δηλαδή, η τεχνητή νοημοσύνη θα μπορούσε να θεραπεύσει τον καρκίνο. Αυτό θα μπορούσε να είναι μια αποστολή για την εποχή μας, και έτσι θα συνεχίσουμε να παραδίδουμε για τους λαούς μας», ανέφερε. Αυτό ακολούθησε τη δεσμεύση του Τραμπ να ενισχύσει την αμερικανική πρωτοπορία αμερόληπτων συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης.
Στρατηγικές συνεργασίες
Οι αξιωματούχοι της βρετανικής κυβέρνησης έχουν υπογραμμίσει τη σημασία της συμφωνίας εμπορίου με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Σε συζήτηση στη Βουλή των Λόρδων την Τρίτη, οι βουλευτές πρότειναν ότι η Βρετανία θα πρέπει να εκμεταλλευτεί την ευχέρεια που προσφέρει η μετα-Brexit κανονιστική ευελιξία για να προσελκύσει επενδύσεις σε βιομηχανίες υψηλής τεχνολογίας.
Με δεδομένες τις κανονιστικές διαφορές μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της ΕΕ, τέθηκε το ερώτημα κατά πόσο η στενότερη ευθυγράμμιση με την ΕΕ θα μπορούσε να καθυστερήσει την πρόοδο για την επίτευξη μιας συνολικής εμπορικής συμφωνίας με τις ΗΠΑ.
Απαντώντας, η υπουργός Ψηφιακής Ασφάλειας, Μάγκι Τζόουνς, δήλωσε ότι το Ηνωμένο Βασίλειο επιδιώκει να διατηρήσει ισότιμες εμπορικές σχέσεις τόσο με τις Ηνωμένες Πολιτείες όσο και με την ΕΕ, ενώ προτεραιότητα θα δοθεί στα εθνικά οικονομικά συμφέροντα.
Το Εμπορικό Επιμελητήριο του Ηνωμένου Βασιλείου (British Chamber of Commerce-BCC) τόνισε τα οφέλη από μια εμπορική συμφωνία με τις ΗΠΑ, προσθέτοντας ότι μια τέτοια συμφωνία θα παρείχε «σε επιχειρήσεις και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού μια σταθερή βάση για επενδύσεις, εξαγωγές και ανάπτυξη». Ωστόσο, το BCC επεσήμανε ότι η ενίσχυση των εμπορικών δεσμών με τις ΗΠΑ δεν θα πρέπει να γίνει εις βάρος άλλων σημαντικών αγορών.
Σύμφωνα με το BCC, υπάρχουν επενδύσεις ύψους 700 δισ. λιρών από τις ΗΠΑ στο Ηνωμένο Βασίλειο, ενώ οι ετήσιες διμερείς εμπορικές συναλλαγές ανέρχονται σε 300 δισ. λίρες, με τις υπηρεσίες να αποτελούν μια πραγματική επιτυχία. «Η ενίσχυση των εμπορικών σχέσεων με τις ΗΠΑ δεν σημαίνει ότι οι σχέσεις μας με την ΕΕ, την Κίνα και την ευρύτερη περιοχή Ασίας-Ειρηνικού πρέπει να πάρουν δεύτερη θέση. Πράγματι, οι δηλώσεις των ηγετών δείχνουν ότι οι επιχειρήσεις του Ηνωμένου Βασιλείου είναι σωστά να έχουν αυτήν την φιλοδοξία», ανέφερε η δήλωση.
Σύμφωνα με την Capital Economics, μια εμπορική συμφωνία με τις ΗΠΑ ενδέχεται να προκαλέσει την ΕΕ να αποστασιοποιηθεί από το Ηνωμένο Βασίλειο κατά την αναθεώρηση των σχέσεων του με την ΕΕ, δεδομένου ότι η ΕΕ αντιμετωπίζει το ενδεχόμενο επιβολής δασμών ύψους 25% από τις ΗΠΑ. Παράλληλα, η έκθεση σημείωσε ότι αυξάνεται ο ρόλος του Ηνωμένου Βασιλείου στην ευρωπαϊκή στρατηγική άμυνας.
«Εξίσου, όμως, με το γεγονός ότι το Ηνωμένο Βασίλειο έχει γίνει πιο κεντρικό στις στρατηγικές άμυνας της ΕΕ καθώς οι πιθανότητες για το τέλος του πολέμου στην Ουκρανία έχουν αυξηθεί, η ΕΕ μπορεί να δει το Ηνωμένο Βασίλειο ως πιο στενό εταίρο και ίσως ως σύνδεσμο μεταξύ ΕΕ και ΗΠΑ. Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια πιο ευνοϊκή αναθεώρηση των σχέσεων Ηνωμένου Βασιλείου-ΕΕ σε τομείς εκτός άμυνας και ασφάλειας», αναφέρει η έκθεση.
Η οικονομία της Κίνας υποφέρει εδώ και χρόνια, κυρίως επειδή το καθεστώς δεν διαθέτει αρχές ελεύθερης αγοράς.
Τυραννικά μέτρα για τον ιό της Γουχάν, μετανάστευση, απομάκρυνση κεφαλαίου σε άλλες χώρες, η κρίση κατοικιών, αποπληθωρισμός, στρατιωτικές δαπάνες, διεθνείς πιέσεις και δασμοί, επιδόματα τεχνολογίας, εργατικό δυναμικό μεγάλης ηλικίας, λίγες γεννήσεις, απουσία τονωτικών μέτρων από το Πεκίνο και αφαιμακτικά πρόστιμα που επιβάλλουν τοπικές κυβερνήσεις σε μικρές επιχειρήσεις έχουν κάνει το επιχειρείν στην Κίνα ακόμα δυσκολότερο.
Υπάρχουν κάποιες υποτιθέμενες πρόσφατες βελτιώσεις. Η δημοσιοποίηση της τεχνητής νοημοσύνης DeepSeek έφερε μια αύξηση της τάξεως των 170 δισ. ευρώ στο κινεζικό χρηματιστήριο εντός ενός μηνός από την εμφάνισή του τον Ιανουάριο. Δεκάδες εταιρείες στην Κίνα, συμπεριλαμβανομένων των Lenovo, Baidu, Tencent, έχουν ήδη ενσωματώσει το DeepSeek στα προϊόντα τους. Τώρα, θέλει να επαναλάβει την επιτυχία του μοντέλου R1 με ένα μοντέλο R2 πριν τον Μάιο. Ο δείκτης Χανγκ Σενγκ ανέβηκε περίπου 25% μεταξύ μέσα Ιανουαρίου και 26 Φεβρουαρίου. Η μεγάλη επένδυση της Alibaba στο μοντέλο τεχνητής νοημοσύνης Qwen οδήγησε στην συμπερίληψή του σε κινεζικές εκδόσεις του Apple iPhone και βοήθησε στην ενίσχυση της αξίας της Alibaba με περισσότερα από 83 δισ. ευρώ.
Επενδυτές στην Κίνα ελπίζουν για μια γενική οικονομική ανάκαμψη βασισμένη σε μεγαλύτερη ρευστότητα που υπόσχεται η κεντρική τράπεζα της Κίνας, η People’s Bank of China (PBOC), και σε μια συνάντηση στα μέσα Φεβρουαρίου μεταξύ του Σι Τζινπίνγκ και Κινέζων επικεφαλής τεχνολογικών εταιρειών, την οποία προγραμμάτισε ο Σι πιθανώς για να ωφεληθεί και ο ίδιος από τις χρηματιστηριακές αυξήσεις των DeepSeek και Qwen και να δικαιολογήσει τα τεχνολογικά επιδόματα του καθεστώτος.
Εκτός από τον ιδρυτή του DeepSeek Λιάνγκ Γουενφένγκ και τον ιδρυτή της Alibaba Τζακ Μα, παρίσταντο στη συνάντηση και επικεφαλής από τις Huawei, Tencent, BYD, Contemporary Amperex Technology, Meituan, Xiaomi, Unitree και Yushu Technology.
Ο Σι «υποσχέθηκε να καταργήσει τα παράλογα τέλη και πρόστιμα στις ιδιωτικές εταιρείες και να εξισορροπήσει το ανταγωνιστικό πεδίο — ένα κοινό παράπονο των επιχειρηματιών σε ένα σύστημα που κυριαρχείται από το κράτος», σύμφωνα με το Bloomberg.
Ωστόσο, οι αμερικανικές εταιρείες τεχνητής νοημοσύνης, σύμφωνα με πληροφορίες, εξακολουθούν να υπερττερούν των DeepSeek και Qwen. Επιπλέον, θα χρειαστούν πολύ περισσότερες μεταρρυθμίσεις στην αγορά για να αναζωογονηθεί η οικονομία της Κίνας. Το ποσοστό των κινεζικών εταιρειών A-share που ανέφεραν καθαρή ζημία αυξάνεται κάθε χρόνο από το 2019, ενώ το τρίτο τρίμηνο του 2024 έφτασε το 23%.
Τα κέρδη μεταξύ των κινεζικών εταιρειών που είναι στο χρηματιστήριο βρίσκονται στο χαμηλότερο επίπεδο από το 2009. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα στον τομέα των ακινήτων, πρώην αγαπημένου τομέα των κρατικών επιδοτήσεων. Τώρα, έχει υποστεί το πιο σκληρό πλήγμα από οποιοδήποτε μέρος της οικονομίας της Κίνας. Ένας επιχειρηματίας ακινήτων στην πόλη Τσάνγκτσουν της Κίνας δεν μπορούσε να πληρώσει τους υπαλλήλους του και προκάλεσε αίσθηση στο διαδίκτυο όταν άρχισε να τους πληρώνει σε εταιρικά κουπόνια, τα οποία μπορούσαν να ανταλλάξουν με αγαθά και υπηρεσίες στα εμπορικά κέντρα της εταιρείας.
Η συνάντηση του Σι με τους επικεφαλής τεχνολογίας έχει επαινεθεί ως ένα σημαντικό μήνυμα μεταρρύθμισης της αγοράς. Αλλά φαίνεται ότι ο Σι εξακολουθεί να δίνει επιδοτήσεις και εντολές σε αυτές τις εταιρείες αντί να αφήνει την αγορά να λειτουργήσει. Μια φωτογραφία από τη συνάντηση δείχνει τον Σι να περιβάλλεται από δεκάδες αξιωματούχους και ηγέτες επιχειρήσεων, οι οποίοι με ύφος μάλλον απογοητευμένο κρατούν σημειώσεις την ώρα που μιλάει ο ηγέτης του ΚΚΚ.
Σύμφωνα με δύο πηγές που επικαλείται το Reuters πριν από τη συνάντηση, «πολλοί από τους επιχειρηματίες θα προέρχονται από τον τεχνολογικό τομέα και ο Σι αναμένεται να τους ενθαρρύνει να επεκτείνουν τις δραστηριότητές τους σε εγχώριο και διεθνές επίπεδο, εν μέσω του εντεινόμενου τεχνολογικού πολέμου ΗΠΑ-Κίνας».
Ενώ οι λίγες εταιρείες που προσκλήθηκαν πιθανότατα θα έχουν περισσότερες επιδοτήσεις και μια ώθηση μετοχών, οι πολλές, που δεν ήταν παρούσες, εξακολουθούν να μένουν πίσω μη έχοντας μία πραγματικά ελεύθερη αγορά να ανταμείβει πλήρως τα ρίσκα και τις καινοτομίες τους.
Οι μεταρρυθμίσεις της PBOC επίσης δεν είναι πολύ αξιόλογες. Η τράπεζα ανακοίνωσε επίσης νομισματική χαλάρωση στο παρελθόν, με αμελητέες επιπτώσεις στη γενική διολίσθηση της οικονομίας. Ένα από τα μέτρα για την αύξηση της ρευστότητας —η μείωση των απαιτήσεων για αναλογία αποθεματικών μετρητών σε μεγάλες κινεζικές τράπεζες— έχει την αρνητική παρενέργεια να κάνει το χρηματοπιστωτικό σύστημα της Κίνας λιγότερο ανθεκτικό σε μια κρίση ρευστότητας. Οι δείκτες αποθεματικών μειώθηκαν στις μεγάλες κινεζικές τράπεζες από 13% το 2019 σε 9,5% το 2025. Ως εκ τούτου, ο κίνδυνος του χρηματοπιστωτικού συστήματος της Κίνας είναι υψηλός.
Ένα άλλο υποτιθέμενο δυνατό σημείο της οικονομίας της Κίνας είναι ο τομέας των ηλεκτρικών οχημάτων (EV). Οι Κινέζοι καταναλωτές προτιμούν πλέον τα εγχώρια EV από τις εισαγωγές. Τα κινεζικά EV έχουν σχεδόν οτιδήποτε έχει μια εισαγωγή, αλλά σε πολύ χαμηλότερη τιμή. Ωστόσο, η προώθηση της βιομηχανίας από το Πεκίνο οδήγησε σε πάρα πολλές επενδύσεις, υπερπαραγωγή και ασύμφορες νεοφυείς επιχειρήσεις. Στη συνέχεια, οι πωλήσεις επιβραδύνθηκαν, οι τιμές μειώθηκαν και ο κλάδος αναμένει ενοποιήσεις. Οι μεγάλες προβλεπόμενες εξαγωγές εξαρτώνται από την πρόσβαση στις αγορές των ΗΠΑ και της Ευρώπης, οι οποίες αυξάνουν ραγδαία τους δασμούς αποκλεισμού της Κίνας, που θα ζημιώσουν το εμπόριο ηλεκτρικών οχημάτων. Οι εξαγωγές ηλεκτρικών οχημάτων στις αναπτυσσόμενες χώρες θα είναι πιο δύσκολες, δεδομένης της έλλειψης υποδομών ηλεκτρικής ενέργειας.
Οι δασμοί του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ στην Κίνα αναμένεται να επηρεάσουν σημαντικά την οικονομική ανάπτυξη της χώρας, με ορισμένες εκτιμήσεις να υποστηρίζουν ότι ένας δασμός 60% θα μείωνε την ανάπτυξη της Κίνας κατά 2,5% από το 2025 έως το 2027. Ο επίσημος ισχυρισμός της Κίνας ότι φτάνει περίπου το 5% ανάπτυξη κάθε χρόνο είναι ήδη υπό αμφισβήτηση, με ακόμη και θεσμικούς επενδυτές στη χώρα να αναφέρουν μια πιο ρεαλιστική εκτίμηση.
Λίγοι πιστεύουν τώρα ότι η οικονομία της Κίνας θα φτάσει σύντομα αυτή των Ηνωμένων Πολιτειών.
Οι απόψεις που εκφράζονται σε αυτό το άρθρο είναι απόψεις του συγγραφέα και δεν αντικατοπτρίζουν απαραίτητα την άποψη της Epoch Times.
Η Κίνα στοχεύει να αυξήσει τις αμυντικές δαπάνες της κατά 7,2% φέτος, φτάνοντας τον ρυθμό αύξησης του προηγούμενου έτους καθώς το κομμουνιστικό καθεστώς προσπαθεί να ενισχύσει τις ένοπλες δυνάμεις του παρά την οικονομική ύφεση.
Με αυτήν την αύξηση, η επίσημη αμυντική δαπάνη πρόκειται να φτάσει τα περίπου 1,8 τρισεκατομμύρια γουάν (230 δισ. ευρώ), σύμφωνα με ένα προσχέδιο προϋπολογισμού που αποκαλύφθηκε κατά τη διάρκεια της ετήσιας συνάντησης του κατ’ όνομα νομοθετικού σώματος της Κίνας, του Λαϊκού Εθνικού Συμβουλίου, στις 5 Μαρτίου.
Για περισσότερες από δύο δεκαετίες, η Κίνα αυξάνει σταθερά τον αμυντικό της προϋπολογισμό, φθάνοντας να έχει τη δεύτερη μεγαλύτερη στρατιωτική δαπάνη στον κόσμο, μετά τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Η αύξηση των αμυντικών δαπανών κατά 7,2% ξεπερνά τον στόχο οικονομικής ανάπτυξης της χώρας, ο οποίος έχει οριστεί σε περίπου 5% φέτος, εγείροντας ερωτήματα στους παρατηρητές.
«Η αύξηση των στρατιωτικών δαπανών που ξεπερνούν την οικονομική ανάπτυξη αντανακλά ότι οι προσπάθειες του Πεκίνου να επιτύχει τους στρατηγικούς του στόχους παραμένουν σε λειτουργία, ιδιαίτερα η επιδίωξή του για θαλάσσια ηγεμονία», δήλωσε στην Epoch Times ο Σου Τζουγιούν, Κινέζος αμυντικός αναλυτής από το Ινστιτούτο Εθνικής Άμυνας και Έρευνας Ασφαλείας, ένα think tank στην Ταϊβάν.
Ο Σου αναμένει ότι οι πραγματικές στρατιωτικές δαπάνες της Κίνας θα υπερβούν τον αναφερόμενο προϋπολογισμό, «πιθανότατα ξεπερνώντας τα 2 τρισεκατομμύρια γιουάν», που ανέρχεται σε περίπου 250 δισ. ευρώ.
Αμυντικοί αναλυτές και Αμερικανοί αξιωματούχοι υποστηρίζουν εδώ και καιρό ότι ο επίσημος προϋπολογισμός της Κίνας πιθανότατα αντιπροσωπεύει μόνο ένα κλάσμα των πραγματικών επενδύσεών της στην άμυνα, με ορισμένες εκτιμήσεις να τριπλασιάζουν το επίσημο ποσό, τοποθετώντας το στο ίδιο επίπεδο με αυτό των ΗΠΑ.
Οι αναλυτές ισχυρίζονται ότι οι πραγματικές στρατιωτικές δαπάνες του Πεκίνου μπορεί να είναι υψηλότερες, εάν συμπεριληφθούν οι επενδύσεις στη στρατιωτική έρευνα και ανάπτυξη, μια πτυχή που είναι δύσκολο να μετρηθεί δεδομένης της στρατηγικής της Κίνας να ενώνει τις καινοτομίες του ιδιωτικού τομέα με τις στρατιωτικές της προσπάθειες.
Οι τελευταίες εκτιμήσεις του Πενταγώνου τοποθετούν τις αμυντικές δαπάνες της Κίνας μεταξύ 304 δισεκατομμυρίων και 415 δισεκατομμυρίων ευρώ το 2024, που είναι περίπου 1,5 έως 2 φορές υψηλότερες από τις δαπάνες που ανακοίνωσε το Πεκίνο.
Οι στρατιωτικοί διπλωμάτες στην περιοχή παρακολουθούν στενά τον προϋπολογισμό και την έκθεση, με ορισμένους να σημειώνουν ότι οι αναφορές σε ετοιμότητα μάχης θα σημαίνουν περαιτέρω έντονες ασκήσεις και αναπτύξεις γύρω από την Ταϊβάν και στην ευρύτερη περιοχή.
Πλοία του κινεζικού ναυτικού πραγματοποίησαν μια άνευ προηγουμένου άσκηση με πραγματικά πυρά στη Θάλασσα της Τασμανίας μεταξύ Αυστραλίας και Νέας Ζηλανδίας τον Φεβρουάριο, αναγκάζοντας τα εμπορικά αεροσκάφη να εκτραπούν.
Το Διεθνές Ινστιτούτο Στρατηγικών Μελετών με έδρα το Λονδίνο σημείωσε σε μια έρευνα του Φεβρουαρίου για τους στρατούς του κόσμου ότι, δεδομένων των οικονομικών περιορισμών της Κίνας, «οι αρχές αντιμετωπίζουν όλο και πιο έντονα ερωτήματα σχετικά με το ποιοι τομείς πρέπει να μπουν σε προτεραιότητα».
Στρατιωτική εκκαθάριση
Ο ηγέτης του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κίνας (ΚΚΚ) Σι Τζινπίνγκ έδωσε εντολή στους διοικητές του να ολοκληρώσουν τον στρατιωτικό εκσυγχρονισμό του καθεστώτος πριν από το 2035, ο οποίος περιλαμβάνει τον εξοπλισμό των ενόπλων δυνάμεων με προηγμένους πυραύλους και όπλα, την επέκταση του ναυτικού και την ενίσχυση της ικανότητάς του στον κυβερνοχώρο.
Μέχρι το 2049, την 100ή επέτειο της διακυβέρνησης του ΚΚΚ, ο Σι στοχεύει να μετατρέψει τον Λαϊκό Απελευθερωτικό Στρατό σε μια ένοπλη δύναμη παγκόσμιας κλάσης που, όπως είπε, θα μπορεί να «πολεμήσει και να κερδίσει» πολέμους.
Κατά την εναρκτήρια συνεδρίαση του Εθνικού Λαϊκού Συνεδρίου στις 5 Μαρτίου, ο Κινέζος πρωθυπουργός Λι Τσιανγκ επιβεβαίωσε τη δέσμευση για εκσυγχρονισμό των Ενόπλων Δυνάμεων, τονίζοντας την «απόλυτη ηγεσία του Κόμματος έναντι του στρατού».
Ανέφερε επίσης ότι δεν υπάρχει επιβράδυνση στις προσπάθειες εκκαθάρισης του αμυντικού τομέα, δεσμευόμενος να «συνεχίσει να βελτιώνει την πολιτική συμπεριφορά» του στρατού.
Το υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ ανέφερε στην έκθεσή του για το 2024 ότι η εκστρατεία του Σι κατά της διαφθοράς μπορεί να εμποδίσει τους στόχους εκσυγχρονισμού του κινεζικού στρατού.
Από το καλοκαίρι του 2023, το τελευταίο κύμα εκκαθαρίσεων οδήγησε στην απομάκρυνση ορισμένων ανώτερων στρατιωτικών διοικητών, συμπεριλαμβανομένων δύο πρώην υπουργών Άμυνας και του ανώτατου αξιωματούχου που επιβλέπει το πολιτικό έργο του στρατού.
Της Dorothy Li
Με τη συμβολή του Luo Ya και πληροφορίες από το Reuters
Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν απάντησε με αιχμές στις δηλώσεις του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος χαρακτήρισε τη Ρωσία απειλή για την Ευρώπη και πρότεινε να τεθούν άλλες ευρωπαϊκές χώρες υπό την πυρηνική ομπρέλα της Γαλλίας. Σε σχόλια που μεταδόθηκαν από την τηλεόραση, ο Πούτιν έκανε μια ιστορική αναφορά στον Ναπολέοντα, υπονοώντας ότι οι φιλοδοξίες της Δύσης μπορεί να έχουν την ίδια μοίρα με την αποτυχημένη εκστρατεία του Γάλλου αυτοκράτορα στη Ρωσία, το 1812.
«Υπάρχουν ακόμη άνθρωποι που θέλουν να επιστρέψουν στην εποχή του Ναπολέοντα, ξεχνώντας πώς τέλειωσε», δήλωσε ο Ρώσος πρόεδρος χωρίς να αναφερθεί ονομαστικά στον Μακρόν. Η αναφορά αυτή δεν ήταν τυχαία. Ο Ναπολέων, παρά τη στρατιωτική του ισχύ, υποχρεώθηκε σε ταπεινωτική υποχώρηση από τη Ρωσία, με τον αδυσώπητο χειμώνα και τη στρατηγική της «καμένης γης» να καταστρέφουν τα στρατεύματά του.
Η αντίδραση αυτή ήρθε ως απάντηση στις δηλώσεις του Μακρόν, ο οποίος κατηγόρησε τον Πούτιν ότι είναι ένας «ιμπεριαλιστής» που εμφορείται από «αναθεωρητισμό» και «αντιστρέφει την ιστορία». «Ο Ναπολέων έκανε κατακτήσεις. Η μοναδική ιμπεριαλιστική δύναμη που βλέπω σήμερα στην Ευρώπη ονομάζεται Ρωσία», δήλωσε ο Γάλλος πρόεδρος, υπονοώντας ευθέως ότι ο Πούτιν προσπαθεί να ξαναγράψει την ιστορία και να αμφισβητήσει την κυριαρχία των γειτονικών χωρών.
Επιμένοντας στην κατηγορία περί «αντιστροφής» της ιστορίας, ο Μακρόν ανέφερε πως ο Πούτιν «ενοχλήθηκε που αποκαλύψαμε το παιχνίδι του». Κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου που ακολούθησε την έκτακτη σύνοδο κορυφής στις Βρυξέλλες, ο Γάλλος πρόεδρος υποστήριξε ότι αν η Ρωσία επιδιώκει κατάπαυση του πυρός στην Ουκρανία στο πλαίσιο των συνομιλιών της με τις ΗΠΑ, αυτό δεν οφείλεται στην επιθυμία της για «διαρκή ειρήνη», αλλά στην προσπάθειά της να κερδίσει χρόνο για να προετοιμαστεί για την επανέναρξη των επιθέσεων.
Την ίδια στιγμή, ο Πούτιν τόνισε ότι η Ρωσία επιδιώκει μια ειρήνη στην Ουκρανία που θα διασφαλίσει μακροπρόθεσμα την ασφάλεια και την ανάπτυξή της. «Πρέπει να επιλέξουμε μια ειρήνη που θα μας ταιριάζει και θα διασφαλίσει την ειρήνη για τη χώρα μας μακροπρόθεσμα», δήλωσε κατά τη διάρκεια συνάντησης με γυναίκες που έχασαν συγγενείς τους στον πόλεμο. Η διατύπωση αυτή αφήνει να εννοηθεί ότι η Μόσχα δεν είναι διατεθειμένη να εγκαταλείψει τις απαιτήσεις της για τον έλεγχο των εδαφών που έχει καταλάβει, ενώ υποδεικνύει ότι οι όροι της ειρήνης θα πρέπει να εξυπηρετούν τα ρωσικά συμφέροντα.
Σε ερώτηση μιας μητέρας πεσόντος στρατιώτη αν η Ρωσία προτίθεται να υποχωρήσει, ο Πούτιν ήταν κατηγορηματικός: «Δεν χρειαζόμαστε τίποτα άλλο, αλλά δεν θα υποχωρήσουμε». Η δήλωση αυτή επιβεβαιώνει τη σταθερή στάση της Μόσχας παρά τις διεθνείς κυρώσεις και τη στρατιωτική βοήθεια της Δύσης προς την Ουκρανία.
Αναλυτές εκτιμούν ότι η σκληρή ρητορική του Πούτιν δεν είναι μόνο για εσωτερική κατανάλωση, αλλά και ένα μήνυμα προς τη Δύση ότι η Ρωσία δεν θα δεχτεί ταπεινωτικούς όρους. Οι επόμενες κινήσεις του Κρεμλίνου και η απάντηση των δυτικών θα κρίνουν αν η σύγκρουση θα οδηγηθεί τελικά σε διαπραγματεύσεις ή σε περαιτέρω κλιμάκωση.
«Περίπλοκη» και «αναποτελεσματική» θεωρεί η πρωθυπουργός της Ιταλίας Τζόρτζια Μελόνι την πρόταση περί ανάπτυξης ευρωπαϊκών στρατευμάτων στην Ουκρανία στο πλαίσιο ειρηνευτικής αποστολής.
«Είμαι πολύ μπερδεμένη με αυτήν την πρόταση, το είπα από την αρχή: δεν τη θεωρώ ιδιαίτερα αποτελεσματική, τη θεωρώ πολύ περίπλοκη», δήλωσε η Τζ. Μελόνι, εξερχόμενη από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο που συνεδρίασε εκτάκτως στις Βρυξέλλες. Η ίδια πρόσθεσε ότι «μια δίκαιη ειρήνη χρειάζεται ορισμένες εγγυήσεις ασφαλείας, οι οποίες κατά τη γνώμη μου βρίσκονται πάντα εντός της Βορειατλαντικής Συμμαχίας». Αυτός είναι ο μόνος σοβαρός τρόπος εγγυήσεων, είπε. Μετά, υπάρχουν διάφοροι τρόποι και η Ιταλία έχει τις δικές της προτάσεις, αλλά επανέλαβε ότι κατά τη γνώμη της η αποστολή ευρωπαϊκών στρατευμάτων «είναι η λιγότερο αποτελεσματική λύση».
«Έχω επίσης αποκλείσει το ενδεχόμενο σε αυτό το πλαίσιο να σταλούν Ιταλοί στρατιώτες», πρόσθεσε.
Η Τζόρτζια Μελόνι ανέφερε ότι είναι «εντελώς διαφορετικό θέμα» το θέμα των ειρηνευτικών αποστολών των Ηνωμένων Εθνών, γιατί είναι αποστολές που παρεμβαίνουν όταν έχει ξεκινήσει μια ειρηνευτική διαδικασία. «Δεν είναι η πρόταση που συζητείται αυτές τις ώρες», επεσήμανε.
Η Πολωνία και οι τρεις Βαλτικές χώρες χαιρέτισαν την πρόταση του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν να συζητηθεί η πιθανότητα χρήσης του γαλλικού πυρηνικού αποτρεπτικού μηχανισμού για την προστασία των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης από την απειλή της Ρωσίας.
Στις 5 Μαρτίου, ο Μακρόν δήλωσε ότι η Γαλλία είναι ανοιχτή στην ιδέα επέκτασης της προστασίας του πυρηνικού της οπλοστασίου προς τους συμμάχους της, μια κίνηση που η Ρωσία χαρακτήρισε ως εξαιρετικά συγκρουσιακή.
Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι ο οποίος είχε δημόσια διαφωνία με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ στο Οβάλ Γραφείο, στις 28 Φεβρουαρίου, συμμετείχε στη σύνοδο κορυφής εκτάκτου ανάγκης για την άμυνα και την ασφάλεια στις Βρυξέλλες, στις 6 Μαρτίου.
Ο Πολωνός πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ, που κατέχει αυτήν τη στιγμή την εκ περιτροπής προεδρία της ΕΕ, δήλωσε ότι η πρόταση πρέπει να εξεταστεί σοβαρά. Τόνισε ότι, όπως πάντα, οι λεπτομέρειες είναι σημαντικές, αλλά η προθυμία της Γαλλίας να συζητήσει το θέμα είναι ιδιαίτερα σημαντική.
Ο Λιθουανός πρόεδρος Γκιτάνας Ναουσέντα χαρακτήρισε την πρόταση «ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα» και εξέφρασε υψηλές προσδοκίες, επισημαίνοντας ότι μια πυρηνική ομπρέλα θα αποτελούσε σοβαρή αποτροπή έναντι της Ρωσίας.
Ευκαιρία για συζήτηση
Η Λετονή πρωθυπουργός Εβίκα Σιλίνα υποστήριξε ότι η πρόταση του Μακρόν αποτελεί μια ευκαιρία για συζήτηση, αλλά τόνισε ότι απαιτείται ουσιαστική εγχώρια και διεθνής διαβούλευση σχετικά με την πρακτική εφαρμογή της.
Ο πρωθυπουργός της Εσθονίας Κρίστεν Μίχαλ δεν έχει σχολιάσει την πρόταση της Γαλλίας, αν και τον Ιανουάριο δήλωσε ότι η χώρα του θα αυξήσει τις αμυντικές δαπάνες της στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ.
Τον προηγούμενο μήνα, ο Φρίντριχ Μερτς, του οποίου το κόμμα CDU/CSU κέρδισε τις γερμανικές εκλογές, ζήτησε να διεξαχθεί συζήτηση σχετικά με την «πυρηνική κοινή χρήση» με τη Γαλλία. Ο Μερτς θεωρείται ο πιθανότερος ηγέτης που θα σχηματίσει κυβέρνηση συνασπισμού και θα γίνει ο επόμενος καγκελάριος της Γερμανίας. Η Γερμανία, μέλος του ΝΑΤΟ, είναι μία από τις λίγες ευρωπαϊκές χώρες που φιλοξενούν αμερικανικά πυρηνικά όπλα.
Στις 6 Μαρτίου, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ χαρακτήρισε την ομιλία του Μακρόν «εξαιρετικά συγκρουσιακή» και υποστήριξε ότι η Γαλλία δείχνει να σκέφτεται περισσότερο τον πόλεμο και τη συνέχισή του. Ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ είπε κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου στη Μόσχα ότι οι δηλώσεις του Μακρόν συνιστούν απειλή προς τη Ρωσία.
Ο Γάλλος πρόεδρος, στην τηλεοπτική του ομιλία στις 5 Μαρτίου, επεσήμανε ότι η Ρωσία αποτελεί και θα συνεχίσει να αποτελεί απειλή για τη Γαλλία και την Ευρώπη. Παράλληλα, εξέφρασε τη λύπη του για αυτή τη διαπίστωση, τονίζοντας ότι πιστεύει πως μακροπρόθεσμα η ειρήνη θα επιστρέψει στην Ευρώπη και η Ρωσία θα γίνει ξανά ειρηνική. Ωστόσο, τόνισε ότι η τρέχουσα κατάσταση πρέπει να αντιμετωπιστεί όπως είναι.
Η Γαλλία είναι η μοναδική πυρηνική δύναμη εντός της ΕΕ. Σύμφωνα με την Ομοσπονδία Αμερικανών Επιστημόνων, διαθέτει το τέταρτο μεγαλύτερο πυρηνικό οπλοστάσιο στον κόσμο, με 290 πυρηνικές κεφαλές, το 80% των οποίων είναι εγκατεστημένο σε υποβρύχια κλάσης Triomphant που περιπολούν τους ωκεανούς. Διαθέτει, επίσης, μαχητικά αεροσκάφη Rafale, τα οποία μπορούν να φέρουν πυρηνικά όπλα.
Μαχητικό αεροσκάφος Rafale της γαλλικής πολεμικής αεροπορίας περιπολεί στον εναέριο χώρο πάνω από την Πολωνία, στις 4 Μαρτίου 2022. (Nicolas Tucat/AFP μέσω Getty Images)
Η Βρετανία είναι η μόνη άλλη ευρωπαϊκή χώρα που διαθέτει πυρηνικά όπλα, αλλά αποχώρησε από την ΕΕ το 2021. Παραμένει, ωστόσο, βασικό μέλος του ΝΑΤΟ. Ο Τομ Γουέλς, εκπρόσωπος του Βρετανού πρωθυπουργού, δήλωσε ότι το Ηνωμένο Βασίλειο ήδη δεσμεύει τις πυρηνικές του δυνάμεις στο ΝΑΤΟ, συμβάλλοντας στην προστασία της ευρωατλαντικής ασφάλειας.
Ο Μακρόν τόνισε ότι η τελική απόφαση για τη χρήση των πυρηνικών όπλων της Γαλλίας θα παραμείνει αποκλειστική αρμοδιότητα του Γάλλου προέδρου.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ουκρανία σχεδιάζουν συνάντηση στη Σαουδική Αραβία για να συζητήσουν τους αρχικούς όρους ενός πλαισίου εκεχειρίας μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας.
Ο Στιβ Γουίτκοφ, ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή, είπε σε δημοσιογράφους στον Λευκό Οίκο στις 6 Μαρτίου ότι ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ είχε λάβει επιστολή από τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι που εξέφραζε τη διάθεσή του για να δημιουργήσουν τους αρχικούς όρους μιας εκεχειρίας με τη Ρωσία.
«Νομίζω ότι ο πρόεδρος σκέφτηκε πως ήταν μια πραγματικά καλή ιδέα, ένα θετικό πρώτο βήμα, και από εκεί… είμαστε τώρα σε συζήτηση για να συντονίσουμε μια συνάντηση με τους Ουκρανούς … και πιστεύω πως η ιδέα είναι να φτιάξουμε ένα πλαίσιο για μια συμφωνία ειρήνης και μια αρχική εκεχειρία επίσης», είπε ο Γουίτκοφ.
Είχε προηγηθεί η επεισοδιακή συνάντηση των Τραμπ και Ζελένσκι στις 28 Φεβρουαρίου, κατά τη διάρκεια της οποίας ο Τραμπ κατηγόρησε τον Ζελένσκι για έλλειψη ευγνωμοσύνης για την αμερικανική πολεμική βοήθεια, δηλώνοντας πως η Ουκρανία θα πρέπει να θέλει να κάνει ορισμένες εδαφικές υποχωρήσεις προς την Ρωσία προκειμένου να επιτευχθεί η ειρήνη.
Μετά από εκείνη τη συνάντηση, ο Αμερικανός πρόεδρος αποφάσισε να σταματήσει την παροχή κάθε βοήθειας προς την Ουκρανία, συμπεριλαμβανομένων των πληροφοριών ασφαλείας, χάρις στις οποίες οι Ουκρανοί εντόπιζαν τις κινήσεις των ρωσικών στρατευμάτων.
Ο Γουίτκοφ ανέφερε ότι η επιστολή του Ζελένσκι προς τον Τραμπ ικανοποίησε αρκετά τον ηγέτη των ΗΠΑ και ότι η ανταλλαγή πληροφοριών ενδέχεται να συνεχιστεί μετά τη συνάντηση:
«Υπήρξε μια συγγνώμη, υπήρξε μια αναγνώριση ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες έκαναν πολλά για την Ουκρανία [και υπήρξε] και μια αίσθηση ευγνωμοσύνης», είπε ο Γουίτκοφ. «[…] ελπίζω να επαναφέρουμε τα πράγματα στη σωστή τροχιά με τους Ουκρανούς και όλα να συνεχίσουν.»
Ο Γουίτκοφ είπε ότι η συνάντηση αναμένεται να πραγματοποιηθεί την επόμενη εβδομάδα και ότι ο σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας Μάικ Γουόλτς ηγείται επί του παρόντος συζητήσεων σχετικά με το ποιος θα σχηματίσει την κύρια διπλωματική ομάδα για την διεξαγωγή των συνομιλιών.
Οι επίσημοι υποψήφιοι για τη διαχείριση της διπλωματίας με την Ουκρανία και τη Ρωσία καθ’ όλη τη διάρκεια της ειρηνευτικής διαδικασίας θα ανακοινωθούν στη Μόσχα και στο Κίεβο, είπε.
Οι εντάσεις μεταξύ Τραμπ και Ζελένσκι διατηρούνται εδώ και πολύ καιρό, λόγω των διαφορετικών προοπτικών των δύο ηγετών σχετικά με το πώς να τερματιστεί ο πόλεμος Ρωσίας-Ουκρανίας.
Ο Τραμπ πίεσε την Ουκρανία να αποδεχθεί μια κατάπαυση του πυρός χωρίς εγγυήσεις ασφαλείας από τις Ηνωμένες Πολιτείες και να υπογράψει μια συμφωνία που παρέχει στην Ουάσιγκτον πρόσβαση σε τεράστια αποθέματα σπάνιων γαιών με αντάλλαγμα τη συνέχεια της βοήθειας.
Ο Ζελένσκι είπε ότι το Κίεβο θα χρειαζόταν διαβεβαιώσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρώπη ότι το μη κατεχόμενο τμήμα της Ουκρανίας θα προστατευόταν κατά τη διάρκεια των ειρηνευτικών συνομιλιών και ότι στη Ρωσία δεν θα δοθεί απλώς χρόνος να ανασυντάξει τις δυνάμεις της προετοιμάζοντας μια ακόμα επίθεση.
Στις 6 Μαρτίου, ο Τραμπ είπε ότι πιστεύει ότι τόσο η Ουκρανία όσο και η Ρωσία θα συνάψουν τελικά μια ειρηνευτική συμφωνία.
«Νομίζω ότι αυτό που πρόκειται να συμβεί είναι ότι η Ουκρανία θα θελήσει να κάνει μια συμφωνία, γιατί δεν νομίζω ότι έχει άλλη επιλογή», είπε ο Τραμπ σε δημοσιογράφους στο Οβάλ Γραφείο.
Η Ρωσία, επίσης, θα θέλει να κάνει μια συμφωνία, είπε ο Τραμπ.
«Με έναν διαφορετικό τρόπο, έναν τρόπο που μόνο εγώ ξέρω… δεν έχουν άλλη επιλογή», είπε.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες έκτοτε υπέβαλαν ένα σχέδιο για την αύξηση των αμυντικών δαπαπών τους κατά περισσότερα από 800 δισεκατομμύρια δολάρια μέσα την επόμενη δεκαετία και πίεσαν τον Ζελένσκι να ομαλοποιήσει τη σχέση του με τις Ηνωμένες Πολιτείες, ώστε να διασφαλιστεί ότι η Ευρώπη θα διατηρήσει πρόσβαση σε βασικά στοιχεία ασφαλείας που μόνο η Ουάσιγκτον μπορεί να παράσχει.
Για τον σκοπό αυτό, οι Ευρωπαίοι ηγέτες έχουν υποστηρίξει προσωρινά την πρόσφατη πρόταση του Ζελένσκι για προσωρινή διακοπή των μαχών σε εναέριες και θαλάσσιες περιοχές.
Σύμφωνα με αυτήν την πρόταση, μετά το τέλος των εχθροπραξιών, βρετανικά και γαλλικά στρατεύματα θα αναπτυχθούν στην Ουκρανία κατά τη διάρκεια μιας δεύτερης φάσης κατάπαυσης του πυρός για να διασφαλίσουν την ειρήνη.
Ο Γουίτκοφ είπε σε δημοσιογράφους στις 6 Μαρτίου ότι ο Τραμπ θεωρεί ότι ο Ζελένσκι ειλικρινά επιθυμεί μια ειρηνευτική συμφωνία και ότι θα εργαστεί προς αυτήν την κατεύθυνση.
«Ο πρόεδρος είπε ότι υπάρχει δρόμος επιστροφής και ο πρόεδρος Ζελένσκι έδειξε καλές προθέσεις», είπε ο Γουίτκοφ. «Ζήτησε συγγνώμη, είπε ότι είναι ευγνώμων. Είπε ότι θέλει να εργαστεί για την ειρήνη.»
